คู่มือปฏิบัติงาน (operation manual)...ค าส งซ อ...

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

1

คมอปฏบตงาน (Operation Manual) ธรกจคาสงคาปลก

2

ค าน า หนงในพนธกจส าคญของกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย คอ

การพฒนาธรกจไทยใหเขมแขงแขงขนได และยทธศาสตรทส าคญ คอ การ

เพมประสทธภาพการบรหารธรกจ เพอยกระดบสมาตรฐานคณภาพและ

มาตรฐานสากล โดยกรมพฒนาธรกจการคาไดจดท า “คมอปฏบตงาน

(Operation Manual) ธรกจคาสงคาปลก” เพอเปนแนวทางใหแกเจาของ

กจการธรกจคาสงคาปลกและผเกยวของไดศกษาเพอการพฒนาตนเอง โดย

คมอปฏบตงานฉบบนจะเนนเนอหาไปททกษะเชงปฏบตการซงจะสอดคลอง

ไปตามเกณฑคณภาพธรกจคาสงคาปลก และเพอใหสะดวกตอการศกษา

ขอมล จงไดสรปหลกวชาการโดยสงเขปแสดงไวในภาคผนวกอกสวนหนง

ดวย

กรมพฒนาธรกจการคาหวงเปนอยางยงวาคมอฉบบนจะเปนประโยชน

ในการพฒนาศกยภาพธรกจคาสงคาปลกใหเขมแขงและมมาตรฐานการ

ด าเนนงานเพอมงสมาตรฐานระดบสากลตอไป

กรมพฒนาธรกจการคา

สงหาคม 2559

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

3

สารบญ

เรอง หนา

บทท 1 การพฒนาธรกจคาสงคาปลกไทย ............................................. 5

บทท 2 ขนตอนและวธการพฒนาธรกจคาสงคาปลกไทย 8

- ขนตอนท 1 การประเมนตนเองตามเกณฑมาตรฐานคณภาพคาสง-ปลก 9

- ขนตอนท 2 การวเคราะหแบบประเมนเกณฑมาตรฐานคณภาพคาสง-ปลก 16

- ขนตอนท 3 การพฒนาธรกจตามเกณฑมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสง-ปลก 23

บทท 3 การพฒนาธรกจตามมาตรฐานคณภาพ . 27

- กรณศกษาหมวด 1 ภาวะผน า การรวมกลม และการวางแผนเชงกลยทธ 27

- กรณศกษาหมวด 2 การมงเนนลกคาและตลาด 32

- กรณศกษาหมวด 3 สารสนเทศและการวเคราะห 36

- กรณศกษาหมวด 4 การมงเนนทรพยากรบคคล 41

- กรณศกษาหมวด 5 การจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส . 45

- กรณศกษาหมวด 6 การจดการรานคาและการจดเรยงสนคา 51

- กรณศกษาหมวด 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ 55

- กรณศกษาหมวด 8 ผลลพธทางธรกจ 60

บทท 4 สรปแนะน าการพฒนาธรกจคาสงคาปลกไทย 63

4

สารบญ เรอง หนา

ภาคผนวก 91

- 5ส 92

- ความรเบองตนในการบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก 98

- แบบประเมนเกณฑมาตรฐานคณภาพธรกจคาสงคาปลก 130

- แบบจ าลองธรกจ 168

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

5

บทท 1 ความส าคญของการพฒนาธรกจ

คาสงคาปลกไทย ธรกจคาสงคาปลก เปนหนงในธรกจสาขาบรการจดจ าหนาย

(Distribution Service) ทอยภายใตความตกลงการคาบรการของอาเซยน (AFAS) โดยมมลคาทางเศรษฐกจและการจางงาน เปนอนดบ 3 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) รองจากภาคบรการ และภาคการผลต เมอประเทศเขาสการเปดการลงทนเสรท าใหเกดการเตบโตอยางรวดเรวของธรกจคาสงคาปลก รวมถงผลกระทบจากการปฏวตระบบการคาโลกซงน ามาสการใชเทคโนโลยสารสนเทศในกระบวนการธรกจคาสงคาปลกอยางกวางขวาง

การพฒนาธรกจคาสงคาปลกไทย เปนปจจยทมความส าคญตอการยกระดบขดความสามารถในการแขงขน ปจจบนมธรกจคาสงจ านวนมากทด าเนนการโดยบรษทรวมทนตางประเทศทมทงเงนทน และเทคโนโลยในดานการจดการทท าใหสนคามตนทนโดยรวมต ากวาราคาของธรกจคาสงทด าเนนกจการโดยคนไทย หากบรษทของคนไทยขาดการปรบปรงประสทธภาพดานการบรหารจดการแลว จะสงผลใหลดความสามารถในการแขงขน และอาจจ าเปนตองขายกจการหรอเลกกจการในทสด

6

การพฒนาระบบการบรหารจดการดานคณภาพธรกจคาสง-คาปลก

โดยมงเนนความส าคญในขนตอนของกระบวนการทางธรกจ ส าหรบกจกรรมการสงซอ การจดเกบ การจ าหนายสนคาผานกจกรรมโลจสตกส (Logistics Activities) และการจดการทรพยากรเพอสนบสนน เชน ทรพยากรบคคล และสงอ านวยความสะดวกตางๆ รวมทงขอปฏบตทดทสด (Best Practices) ในการด าเนนกจกรรมตามขนตอนในกระบวนการธรกจทส าคญอนจะเปนเครองมอเพอใชเปนมาตรฐานการวดทจะสะทอนใหเหนถงระดบความสามารถในการพฒนาและการแขงขน ความรและทกษะในดานการบรหารจดการดานคณภาพธรกจ ประกอบดวย บทบาทในดานการบรหารจดการ การวางแผน การน าไปปฏบต และการควบคมประสทธภาพ การเคลอนยาย การจดเกบสนคาและการบรการทงไปและกลบ รวมถงขอมลทเกยวของ เชน การบรหารค าสงซอ การวางแผนคลงสนคาและการขายจนถงมอผบรโภค เพอใหลกคาไดรบสงทดทสด รวมถงมตนทนในกจกรรมทกลาวมาอยางเหมาะสม ทจะสะทอนถงผลลพธทางธรกจ

นอกจากน การสงเสรมและพฒนายงสามารถด าเนนการในการพฒนาระบบโซอปทานของธรกจการคาสง การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศภายในองคกร เพอเสรมศกยภาพในการบรหารจดการใหมประสทธภาพสงขน รวมถงการขยายแนวคดในการด าเนนกจกรรมโลจสตกสธรกจคาสงคาปลก ซงมผลตอตนทนการบรหารจดการโลจสตกสธรกจคาสงคาปลกโดยรวมของหนวยธรกจทเกยวของกน ทเรยกวาโซ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

7

อปทานการคาสงคาปลกทงระบบจะลดลง โดยครอบคลมผแทนจ าหนายหรอผผลตและผประกอบการคาสง-คาปลก ภายใตการแบงปนผลประโยชนดงกลาว คนใหกบผบรโภคผเกยวของสดทายในระบบโซอปทานธรกจคาสง-คาปลก ดงนน การจดการลดตนทนจงมความส าคญอยางยง เพราะธรกจสามารถด าเนนการไดงายกวาการเพมยอดขายอนถอไดวาเปนความส าคญล าดบแรก ในการเพมศกยภาพในการแขงขน อกทงธรกจ จ าเปนตองมเกณฑในการประเมนคณภาพของธรกจ เพอใหทราบทศทางวาควรตองเรงพฒนาในดานใดตอไปเพอใหธรกจเขมแขงและแขงขนอยางยงยน

8

บทท 2 ขนตอนและวธการพฒนาธรกจ คาสงคาปลกไทย

สาเหตหลกทธรกจคาสงคาปลกรายยอยของไทยเกอบทงหมด ไม

สามารถพฒนาปรบปรงการบรหารจดการของตนใหเปนระบบและเปนไปอยางตอเนองไดนน เปนผลจากการขาดเครองมอในการชน าทสามารถวดระดบคณภาพกระบวนการบรหารจดการของตนเอง และสามารถเทยบเคยงคณภาพการบรหารจดการในกลมธรกจเดยวกนไดเพอเสรมสรางความเขมแขงรองรบปญหาดงกลาว กรมพฒนาธรกจการคาไดจดท าเกณฑคณภาพการบรหารจดการของธรกจคาสงคาปลก เพอสรางการรบรเชงเปรยบเทยบในคณภาพการบรหารจดการของตนเองทเปนอยในปจจบน และใชเปนเครองมอในการก าหนดทศทางในการพฒนาปรบปรงการบรหารจดการของตวธรกจเองอยางตอเนอง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

9

ขนตอนการด าเนนกจกรรมการยกระดบมาตรฐานเกณฑคณภาพธรกจคาสงคาปลกไทย ขนตอนท 1 การประเมนตนเองตามมาตรฐานเกณฑคณภาพ

คาสงคาปลก รานคาสงคาปลกสามารถประเมนตนเองโดยใชแบบประเมน

มาตรฐานเกณฑคณภาพธรกจคาสงคาปลก เพอวเคราะหและประเมนแนวทางในการพฒนาธรกจ ตามเกณฑการประเมนมาตรฐานคณภาพธรกจคาสงคาปลกของ กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย

แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพธรกจคาสงคาปลก แบงเปน 8 หมวด ดงน

หมวดท 1 ภาวะผน า-การรวมกลมและการวางแผนเชงกลยทธ ความส าคญของภาวะผน าและการรวมกลมของเจาของกจการ คอ

การจดการปฏสมพนธตางๆทเกดขนของกลมตางๆกบธรกจของตนเองอยางมประสทธภาพ เจาของกจการจ าเปนตอง ก าหนดทศทางขององคการรานคา การเชอมโยงธรกจ การจดท าแผนธรกจ การวางกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง มหวขอประเมน ดงน

1.1 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา 1.2 ความรบผดชอบตอสาธารณะและความมสวนรวมในสงคม 1.3 การพฒนาแผนเชงกลยทธเพอเสรมศกยภาพในการแขงขน 1.4 การกระจายแผนกลยทธสการปฏบต

10

หมวดท 2 การมงเนนลกคาและตลาด ทกธรกจจะสามารถด ารงอยและเตบโตไดขนอยกบลกคาการด าเนน

ธรกจจะตองสามารถตอบสนองความตองการของลกคาใหไดมากทสด เจาของกจการคาสงคาปลกควรสรางความพงพอใจใหกบลกคา เพอใหเกดการใชบรการอยางตอเนอง มหวขอประเมน ดงน

2.1 ความร ความเขาใจ และการเขาถง กลมลกคาและตลาด 2.2 ความสมพนธกบลกคาและความพงพอใจของลกคา หมวดท 3 สารสนเทศและการวเคราะห สงทส าคญรองจากรานคาหรอองคการธรกจคอขอมลตางๆทเกดขน

จากกจกรรมในการด าเนนธรกจ ถาเปรยบเทยบรานคาหรอองคการธรกจคอบคคลคนหนง ขอมลทเกดขนจากการด าเนนธรกจคอประวตของบคคลนน ขอมลทเกดขนจากการด าเนนธรกจ อาทเชน ขอมลการซอขาย ขอมลคาใชจาย ขอมลสนคาคงคลง ขอมลลกคา และขอมลพนกงาน เปนตน การจดการขอมลเหลานใหเปนระบบสะดวกตอการน าขอมลมาวเคราะหเราเรยกวา “สารสนเทศ” มหวขอประเมน ดงน

3.1 การประเมนและวเคราะหการด าเนนการขององคกรหรอรานคา

3.2 การจดการสารสนเทศของรานคาทเหมาะสม

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

11

หมวดท 4 การมงเนนทรพยากรบคคล ในการประกอบธรกจทวไป องคการจะไมสามารถท าหนาทตางๆ ได

อยางสมบรณถาปราศจากทรพยากรมนษย และยงไปกวานนทรพยากรมนษยจะไมสามารถท าหนาทไดด ถาปราศจาก ความสามารถ การมคณธรรม จรยธรรม และสงจงใจ เพราะฉะนนกลยทธดานทรพยากรมนษยส าหรบการบรหารการปฏบตการ จงตองใหความส าคญกบองคความร (knowledge) และทกษะ (Skill) ของคนเพอการปฏบตการดวย ซงเปนสงทมความซบซอน และมตนทนสง ความส าเรจของพนกงานขนอยกบการทพนกงานมโอกาสในการเรยนร และการไดใชทกษะใหมๆ มากขน องคการควรมการลงทนดานการเรยนร (Learning) ของพนกงาน โดยใหการศกษาการฝกอบรม (Training) และโอกาสอนๆ เพอการเตบโตอยางตอเนอง โอกาสดงกลาวอาจรวมถงการหมนเวยนหนาทของพนกงานในองคการ การใหพนกงานเกดความเขาใจในระบบงาน การไดรบคาจางเพมขนตามความรและทกษะทมอยและรบทราบถงความกาวหนาในหนาทการงาน ตลอดจนการสรางความผาสก และความพงพอใจใหกบพนกงาน ซงทายทสดยอมสงผลดตอภาพรวมของการท างานทงระบบ มหวขอประเมน ดงน

4.1 สายการบงคบบญชาและการเจรญเตบโตในสายวชาชพ 4.2 การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน 4.3 การท างานอยางมความสขและความพงพอใจของพนกงาน 4.4 วฒนธรรมองคกร

12

หมวดท 5 การจดการกระบวนการทางธรกจ และโลจสตกส กระบวนการในกจการคาสง สนคาอปโภค-บรโภค สนคาประจ าวน

โดยทวไปของกจการ สวนใหญจะมกระบวนการทางธรกจทไมแตกตางกน กลาวคอ โดยเรมทกระบวนการวางแผนการสงซอ ซงจะสมพนธกบผจ าหนายสนคาหรอซบพลายเออร (Supplier) โดยเรยกวาโลจสตกสขาเขา (Inbound Logistics) ซงเกยวของกบกจกรรมการวางแผนการสงซอ ผรบผดชอบตองทราบถง สถานการณตลาดและยอดขาย ทราบถงขอมลการจดเกบและระดบของสนคาคงคลง รวมถงตองทราบกจกรรมในการจดสงหรอการรบมอบสนคา ก าหนดการหรอระยะเวลาสงมอบสนคาจากผขาย เงอนไขการสงซอรวมถงทราบถงตนทนซอสนคา เปนตน การวางแผนการจดเกบ ซงหมายถงกจกรรมในการจดเกบสนคาเขาสคลง ซงจะเปนกระบวนการตอเนองจาก การวางแผนการสงซอ รวมถงกจกรรมทสมพนธกบหนวยงานอน เชน ขอมลของระดบสนคาคงคลง รอบหรอระยะเวลาสงมอบสนคาจากผขาย รวมถงการวางแผนการเคลอนยายสนคาเพอการสงมอบทมตนทนโลจสตกสต า หรอทเรยกวาแผนการขนสงสนคา เปนตน

เจาของรานจะตองบรหารจดการเพอใหมตนทนโลจสตกสต าสด ภายใตเงอนไขการสงมอบสนคา (การตอบสนองความตองการสนคา) และความพงพอใจของลกคา มหวขอประเมน ดงน

5.1 กระบวนการทเกยวกบผลตภณฑและบรการ 5.2 กระบวนการทางธรกจ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

13

5.3 กระบวนการสนบสนนทางธรกจ หมวดท 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา ธรกจคาสงคาปลกควรมการจดเรยงสนคาใหเปนทดงดดความสนใจ

ของผบรโภค เพอเปนการสรางศกยภาพในการแขงขน ทส าคญการจดการรานและการจดวางสนคาในรานนนเปนการแสดงถงความใสใจของเจาของกจการคาสงคาปลกทมตอสนคา และลกคา โดยพนฐานการจดการรานคาและการจดวางสนคาควรจะตองแสดงถงหลก 5 ส สมพนธ คอ สวย สะอาด สวาง สะดวก และสบาย การจดการทดจะเปนการสรางภาพลกษณ สรางความนาเชอถอในมมมองของลกคา มหวขอประเมน ดงน

6.1 กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการ หมวดท 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ

คาสงคาปลก ในดานอนามยและความปลอดภยส าหรบเจาของกจการคาสงคา

ปลก สนคาอปโภค-บรโภคประจ าวน ถอวามความส าคญมาก ความจ าเปนในการขจดสอการแพรเชอโรค จากสตวกดแทะ เชน หน เปนตน หรอการเกดเชอราบนฝาเพดาน สงเหลานกอใหเกดความไมเชอมนของผบรโภค การก าหนดมาตรการปองกน การตรวจสอบอยเปนประจ าเปนสงส าคญทมตนทนในการด าเนนการต า แมแตการปองกนภยในดานตางๆ เชน อคคภย ทอาจเกดจากไมมมาตรการในการควบคมการจดเกบสนคา เชน สนคาทอาจเกดเชอไฟ สนคาทอาจเปนสอน าไฟ

14

รวมถงการระมดระวงการก าเนดของประกายไฟ เชน ธป-เทยน หรอดอกไมไฟ เปนตน กจการคาสงคาปลก ควรมการจดท าระบบปองกนอคคภยตางๆ เชน มถงดบเพลง มระบบปองกนไฟฟาลดวงจร มการฝกอบรมใหพนกงานรจกการปองกนภยทอาจจะเกดขน มหวขอประเมน ดงน

7.1 การจดการอาชวอนามยและสงแวดลอมของสถานประกอบการคาสงคาปลก

7.2 ระบบการปองกนอนตรายและอคคภย หมวดท 8 ผลลพธทางธรกจ ผลลพธทางธรกจ คอผลทเกดขนจากการด าเนนงานของเจาของ

กจการคาสงคาปลก โดยเจาของกจการควรก าหนดรอบของการประเมนผลการด าเนนงานของธรกจ เชน ทก 6 เดอน หรอ ทก 1 ป เปนตน เพอประเมนกลยทธ แผนงาน และความใสใจ ของเจาของธรกจ กบการตอบสนองของลกคา ผลลพธทางธรกจท ไดรบจะถกน าไปปรบปรงแกไขขอบกพรอง และจะถกประเมนใหมในรอบตอไป เนองจากผลลพธทางธรกจจะเปนผลทเกดขนจากการด าเนนธรกจซงจะเปนภาพรวมของกจกรรมในทกดาน มหวขอประเมน ดงน

8.1 ผลลพธดานการมงเนนลกคา 8.2 ผลลพธดานการเงนและตลาด 8.3 ผลลพธดานทรพยากรมนษย 8.4 ผลลพธดานประสทธผลขององคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

15

รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพธรกจคาสงคาปลก

คะแนน แนวทางการใหคะแนน

1 - 3

ไมมหลกฐาน ทชดเจนยนยนสงทกลาวถง อาจพบวามเพยงค าบอกเลา

ประเมนผลการปฏบตหรอด าเนนการ ในระหวาง 1 กบ 3 (อยระหวาง 1 กบ 3)

3 – 5

มหลกฐาน ยนยนสงทกลาวถง มการปฏบตหรอด าเนนการ อยางเปนระบบทด

ประเมนผลการปฏบตหรอด าเนนการ ในระหวาง 3 กบ 5 (อยระหวาง 3 กบ 5)

5 มหลกฐาน ชดเจนยนยนสงทกลาวถง และมการปฏบตหรอด าเนนการอยางเปนระบบ รวมถงมการปฏบตอยางตอเนองในระดบดมาก

16

ขนตอนท 2 การวเคราะหแบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพ คาสงคาปลก

ตวอยางผลการประเมนธรกจตามแบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

หมวดท 1 ภาวะผน า -การรวมกลมและการวางแผนเชง กลยทธ

1.1 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา

2.2

1.2 ความรบผดชอบตอสาธารณะและความมสวนรวม ในสงคม

3.9

1.3 การพฒนาแผนเชงกลยทธเพอเสรมศกยภาพในการแขงขน

2.4

1.4 การกระจายแผนกลยทธสการปฏบต

2.0

หมวดท 2 การมงเนนลกคาและตลาด 2.1 ความร ความเขาใจ และการเขาถง กลมลกคา และตลาด

1.5

2.2 ความสมพนธกบลกคาและความพงพอใจของลกคา

1.5

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

17

เกณฑประเมน

ระดบคะแนน 1 2 3 4 5

หมวดท 3 สารสนเทศและการวเคราะห 3.1 การประเมนและวเคราะหการด าเนนการขององคกรหรอรานคา

2.5

3.2 การจดการสารสนเทศของรานคาทเหมาะสม

3.4

หมวดท 4 การมงเนนทรพยากรบคคล 4.1 สายการบงคบบญชาและการเจรญเตบโตในสายวชาชพ

3.3

4.2 การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน

3.0

4.3 การท างานอยางมความสขและความพงพอใจของพนกงาน

2.3

4.4 วฒนธรรมองคกร

3.0

หมวดท 5 การจดการกระบวนการทางธรกจและ โลจสตกส 5.1 กระบวนการทเกยวกบผลตภณฑและบรการ

2.4

5.2 กระบวนการทางธรกจ

2.0

5.3 กระบวนการสนบสนนทางธรกจ

2.5

18

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5 หมวดท 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา 6.1 กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการ

2.8

หมวดท 7 การอนามยและความปลอดภยใน สถานประกอบการคาสง 7.1 การจดการอาชวอนามยและสงแวดลอมของสถานประกอบการคาสงคาปลก

2.5

7.2 ระบบการปองกนอนตรายและอคคภย

2.0

หมวดท 8 ผลลพธทางธรกจ 8.1 ผลลพธดานการมงเนนลกคา

2.0

8.2 ผลลพธดานการเงนและตลาด

2.0

8.3 ผลลพธดานทรพยากรมนษย

3.0

8.4 ผลลพธดานประสทธผลขององคกร

3.0

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

19

น าผลคะแนนการประเมนมาจดท าในรปแบบ เรดารกราฟ เพอให

สะดวกตอการวเคราะหในภาพรวม

ใชเกณฑการใหรางวลรานคาสงคาปลกดเดนเปนแนวทางการ

เปรยบเทยบ โดย มรายละเอยดดงน

1. รางวลระดบด ผไดรบรางวล ตองมคะแนนประเมนตาม

มาตรฐานคณภาพธรกจคาสงในหมวดนน ในชวง 3.5 – 4.0 คะแนน

2. รางวลระดบดมาก ผไดรบรางวล จะตองมคะแนนประเมนตาม

มาตรฐานคณภาพธรกจคาสงในหมวดนน ในชวง 4.1 – 4.5 คะแนน

20

3. รางวลระดบดเดน ผไดรบรางวล จะตองมคะแนนประเมนตาม

มาตรฐานคณภาพธรกจคาสงในหมวดนนมากกวา 4.5 คะแนน

ตวอยาง เรดารกราฟเมอน าคะแนนมาท าการวเคราะห

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

21

น าผลจากการประเมนมาสรปประเดนปญหา และล าดบความส าคญในการ

แกไข

หมวด ปญหาในการควบคมบรหาร ล าดบ

ความส าคญ

1. ภาวะผน า-การรวมกลมและการวางแผนเชง กลยทธ

- ผบรหารมภาวะผน าและมสวนรวมกจกรรมกบชมชนแตองคกรขาดแผนกลยทธ เพอรองรบการแขงขนในพนท

3

2. กา รม ง เ น นลกคาและตลาด

- ไมมการจดท าฐานขอมล และการจ าแนกกลมลกคา และยงไมมการส ารวจความพงพอใจและการก าหนดตวชวดความพงพอใจของลกคา

1

3. ส า ร ส น เ ท ศและการวเคราะห

- ขาดการว เคราะหขอมลเ พอใชประโยชนในเชงบรหาร

4

4. ก า ร ม ง เ น นทรพยากรบคคล

- ระบบการบรหารทรพยากรบคคลยงขาดการก าหนดเปาหมายและดชนชวดทส าคญครอบคลมดานในดานทรพยากรบคคล ทจ าเปนตอขนาดขององคกร

4

22

หมวด ปญหาในการควบคมบรหาร ล าดบ

ความส าคญ 5. ก า ร จ ด ก า รกระบวนการทางธ ร ก จ แ ล ะ โ ล จสตกส

- ขาดการก าหนดตวชวด ทใชในการควบคมการด าเนนงาน ของมลคาสนคาในสตอก มลคาของการสงซอมลคายอดขาย

2

6. ก า ร จ ด ก า รร านคาและการจดวางสนคา

- ขาดกระบวนการก าหนดพนทในการจดวางสนคา และการจดรานคา

3

7. ก า ร อ น า ม ยแ ล ะ ค ว า มปลอดภยในสถานประกอบการ

- มปญหาดานอนามยในเรองของหนเนองจากรานอยตดกบตลาดสด

2

8. ผ ล ล พ ธ ท า งธรกจ

- ขาดการก าหนดน าตวชวดในดานผลลพธทครอบคลมทกดานมาใชในก า ร บ ร ห า ร ห ร อ ป ร ะ เ ม นประสทธภาพการบรหารจดการ

3

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

23

การพจารณาเลอกหมวดในการพฒนา จะขนกบความพรอมของ

ผประกอบการ แตการพฒนาในหมวด สารสนเทศและการวเคราะห และ

หมวด การจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส เปนกระบวนการท

เหนผลลพธของการพฒนาไดในเวลาอนสน และสามารถตรวจวดไดเปน

รปธรรม สวนการพฒนาในหมวดอน เปนกระบวนการการพฒนาเชงกลยทธ

และขนกบตวแปรจ านวนมาก การพฒนาอาจตองใชเงนทน ในการพฒนา

รานหรอพฒนาบคคล ผลลพธการพฒนาจะใชเวลามากกวา การวดผลลพธท

ไดอาจจะตองใชเวลานาน

ขนตอนท 3 การพฒนาธรกจตามมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก

วธการพฒนาธรกจในแตละหมวด มแนวทางดงน

หมวด แนวทางการแกไขปรบปรง 1. ภาว ะผ น า -กา รร วมกล ม แล ะ กา รวางแผนเชงกลยทธ

- เจาของรานควรก าหนดวสยทศน เพอเปนเปาทางหมายทางธรกจ - ประเมนธรกจทด าเนนการอยในปจจบน โดยใช แบบจ า ล อง ธ ร ก จ BMC (Business Model Canvas) เปนเครองมอ (รายละเอยดในภาคผนวก)

24

หมวด แนวทางการแกไขปรบปรง

1. ภาว ะผ น า -กา รร วมกล ม แล ะ กา รวางแผนเชงกลยทธ (ตอ)

- ก าหนดแผนงานเพอใหบรรลตอเปาหมาย โดยใหทกคนในรานรบรและมสวนรวมในแผนงาน - เปาหมายและแผนงาน ควรค านงถงการมสวนรวมกบสาธารณะและสงคม - มแผนงานในการตดตามผลการด าเนนงาน

2. การมงเนนลกคาและตลาด

- เจาของกจการตองเขาใจเปาหมาย การขาย และ การตลาด ผลส าเรจของการขาย คอ ยอดขาย ผลส าเรจของการตลาด คอ ความพงพอใจของลกคา - สรางระบบทสนบสนนการรจกลกคา เชน ระบบสมาชกของราน เปนตน - สรางกจกรรมภายในรานใหลกคามสวนรวม - มกระบวนการรบฟงความคดเหนของลกคา และการปรบปรงเพอตอบสนองความตองการลกคา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

25

หมวด แนวทางการแกไขปรบปรง

3. สารสนเทศและการวเคราะห

- เจาของรานควรมระบบทสามารถตอบสนองตอการประเมนผลและว เคราะหผลการด าเนนงานของราน - มกระบวนการน าขอมลมาใชเพอการวางแผนในการบรหารงาน

4. การมงเนนทรพยากรบคคล

- เ จ า ของ ร านต อ งม ค ว ามตระหน ก ว า “พนกงาน คอ ตวแทนของรานทใกลชดกบลกคาทสด” - เจาของรานควรใหความส าคญกบบรรยากาศการท างานภายในราน - มแผนงานการพฒนาบคลากร และสวสดการทเหมาะสม - เจาของรานควรใหความส าคญกบการสรางวฒนธรรมการท างานรวมกนภายในราน

5. การจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส

- เจาของรานควรมการจดการคลงสนคา และโลจสตกตทมประสทธภาพ โดยใชองคความรจาก “ความรเบองตนในการบรหารจดการธรกจการคาสง-คาปลก สนคาอปโภค-บร โ ภค ปร ะจ า ว น ” ( ร ายละ เ อ ย ด ในภาคผนวก)

26

หมวด แนวทางการแกไขปรบปรง

6. การจดการรานคาและการจดวางสนคา

- เจาของรานควรใช หลก 5ส. (รายละเอยดในภาคผนวก) ในการจดการราน - การจดสนคาบนชนวางให เปนระเบยบ แบงเปนหมวดหม และค านงถงพฤตกรรมของลกคา

7. การอนามยและความปลอดภ ย ในสถานประกอบการ

- เจ าของร านควรมกระบวนการในการตรวจสอบความสะอาด และความปลอดภยภายในราน

8. ผลลพธทางธรกจ - เจาของรานควรมกระบวนการวดผลของธรกจเพอเปนการสะทอนกระบวนการตางๆ ทน ามาใชเพอพฒนาธรกจ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

27

บทท 3 การพฒนาธรกจตามเกณฑมาตรฐาน

คณภาพ

กรณตวอยางรานคาสงคาปลกทไดรบการพฒนาธรกจตามมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลกในแตละหมวด

กรณศกษา : การใหค าปรกษา หมวด 1 ภาวะผน า การรวมกลมและ การวางแผนเชงกลยทธ

แนวคด ความส าคญของภาวะผน าและการรวมกลมของเจาของกจการ คอการ

บรหารการปฏสมพนธตางๆทเกดขนของกลมตางๆกบธรกจของตนเองอยางมประสทธภาพ เจาของกจการจ าเปนตองก าหนดทศทางขององคการรานคา การเชอมโยงธรกจ การจดท าแผนธรกจ การวางกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง

28

ประเดนปญหา

รานตวอยาง เปนรานคาสงคาปลกทเจาของกจการใชกลยทธเปดรานตดตลาดสด ทกสาขาของ เกงซปเปอรสโตร จงเนนท าเลตดกบตลาดสด ปจจบนม 4 สาขา ใน 4 อ าเภอ ซงเปนกลยทธทด แตปญหาทพบ คอเมอเวลาผานไป พนกงานภายในรานขาดความกระตอรอรนในการท างาน ขาดแรงบนดาลใจ ความคดสรางสรรค ในการแกปญหา หรอปรบปรงงาน เพราะตวรานคาอยในท าเลทด พนกงานในรานไมตองพยายามกขายของได ซงผลเหลานสะทอนออกมาทตวหนาราน รปแบบ ความสะอาด ความเปนระเบยบ ปญหาเรมสงผลกระทบมากขนเมอการแขงขนของธรกจในพนทสงขน จ านวนพนกงานในรานมากขน ตนทนการด าเนนงานสงขน

กราฟวนจฉยของกจการ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

29

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

1. วเคราะหธรกจ รานตวอยาง โดยใชแนวคดธรกจ “ธรกจคอลกคา และการตลาดคอการสอสาร” ลกคาคอฐานของธรกจ และการสอสารระหวางธรกจและลกคาคอหวใจของการตลาดจดแขงคอ มท าเลทด ตดตลาดสด แหลงชมชนของเมอง จดออนทส าคญ พนกงานไมตองใชความพยายามกขายสนคาไดการแขงขนทางธรกจ ท าใหธรกจตองขยายตวไมสามารถอยนงได ปญหาคอ รานตวอยางน จะขยายตวเองโดยไมพงท าเลตดตลาดสดไดไหม? เมอรานตองการจะขยายสาขาจดขายคออะไร?

2. จดขายของ รานตวอยาง จากความคดเหนรวมกน คอ “ความจรงใจ ความมน าใจ” เปนสงทสรางความแตกตางจากคแขง แต กเปนสงทไมสามารถบงคบใหพนกงานปฏบตได สงนตองสรางจากภายใน

3. การสรางความกระตอรอรน การท างานรวมกนใหกบพนกงานจะเปนส วนส าคญในการท าใหแผนกลยทธถกน าไปใชอยางมประสทธภาพ

4. ทปรกษาใชการสรางกจกรรมการปรบปรงภายในราน เปนกจกรรมทใหหวหนางานและเจาของธรกจรวมกนวางแผนและปฏบต ผลลพธทไดมการพดคยสอสารของพนกงานในทกระดบ

5. มการวางแผนงานเชงกลยทธทเกดจากทกคนมสวนรวมทงการแสดงความคดเหน และรวมกนปฏบต

30

กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมพฒนา

ภาพแสดงการประชมกลมเพอระดมความเหน

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

31

สรปผลการพฒนา

รานตวอยาง เปนรานคาสงคาปลกทมศกยภาพ ตงอยในท าเลทดของจงหวด เจาของกจการ เปนบคคลทมศกยภาพในการวางกลยทธธรกจ ปญหาส าคญอยทพนกงานในระดบหวหนางาน ขาดความคดรเรมและการท างานรวมกน เนองจากท าเลทตงรานอยในต าแหนงทด มลกคาเดนเขามาซอสนคาจ านวนมาก ท าใหไมตองใชความพยายามกสามารถขายสนคาได

ผลส าเรจท รานตวอยาง ไดรบจากการเขารวมโครงการสรางความเขมแขงศกยภาพการบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก มดงน

1. พนกงานในระดบหวหนางานสามารถท างานรวมกน ไดอยางมประสทธภาพ

2. มการสอสารของพนกงานในทกระดบขององคกร 3. เจาของกจการมแผนการในการพฒนากลยทธ และพฒนารานคา

ดวยตนเอง

การประเมนผลหลงการพฒนา หลงจากการใหค าปรกษาและด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผล

หลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 1 เพมขนจากเดม 0.5 – 1 คะแนน และคะแนนในหมวด 2 เพมขน 0.5 คะแนน

32

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

กรณศกษา : การใหค าปรกษา หมวด 2 การมงเนนลกคาและตลาด แนวคด

การมงเนนลกคาและการตลาด โดยการก าหนดความตองการ ความจ าเปน ความคาดหวง ความชอบของลกคาและตลาด ดวยวธการสรางความสมพนธกบลกคาและการก าหนดปจจยส าคญในการไดมาซงลกคา สรางความพงพอใจ ความภกดการรกษาลกคาไวตลอดจนปจจยส าคญทน าไปสการขยายตวของธรกจและความยงยนขององคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

33

ประเดนปญหา

ฝายการตลาดขาดขอมลทชวยในการตดสนใจดานการสงเสรมการจดจ าหนาย ท าใหการสงเสรมการจดจ าหนายนนไมเปนไปตามเปาหมายทไดวางเอาไวเนองจากไมตรงตามความตองการทแทจรงของลกคา อกทงยงมปญหาในการสอสาร แจงขาว เพอใหลกคาทเปนกลมลกคาประจ าไดรบทราบ ท าใหกจการไมสามารถแขงขนกบกจการรายอนๆได

กราฟวนจฉยของกจการ

00.51

1.52

2.53

3.54

4.551.1

1.2

1.3

1.4

2.1

2.2

3.1

3.2

4.1

4.2

4.34.4

5.1

5.2

5.3

6.1

7.1

7.2

8.1

8.2

8.3

8.4รานตวอยาง

รานรางวลระดบด

34

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

เนนใหกจการเหนถงความส าคญของการมงเนนลกคาและตลาด ดวยก า ร บ ร ห า ร ค ว า ม ส ม พ น ธ ก บ ล ก ค า ( Customer Relationship Management : CRM) มแนวทางโดยสงเขปดงน

1. ใหมการจดท าฐานขอมลลกคาสมาชก 2. ใหมการน าขอมลทไดจากลกคาทงขอตชม และขอเสนอแนะมา

ใชปรบปรงการบรการลกคา เชน จดท าปายแสดงราคาสนคาทชดเจน

3. ใหมการเพมแผนกบรการลกคา กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมพฒนา

1. การรบสมครสมาชก

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

35

2. การตดปายราคาสนคาทชดเจน

3. การสรางความพงพอใจใหกบลกคา โดยการเพมแผนกลกคาสมพนธ

36

สรปผลการพฒนา

กจการมความรพนฐานดานการบรหารความสมพนธกบลกคา และสามารถน าความรทไดไปปฏบตใหเกดความสอดคลองตามกลยทธของกจการ เพอเพมความสามารถในการแขงขน

การประเมนผลหลงการพฒนา หลงจากการใหค าปรกษา และด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผล

หลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 2 เพมขน 0.5 - 1 คะแนน

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

00.51

1.52

2.53

3.54

4.551.1

1.21.3

1.4

2.1

2.2

3.1

3.2

4.1

4.24.3

4.45.1

5.2

5.3

6.1

7.1

7.2

8.1

8.2

8.38.4 รานตวอยาง (กอนการ

พฒนา)

รานตวอยาง (หลงการพฒนา)

รานรางวลระดบด

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

37

กรณศกษา : การใหค าปรกษาแนะน า หมวด 3 สารสนเทศและ

การวเคราะห แนวคด

ขอมลสารสนเทศและการวเคราะห เปนสงส าคญในการบรหารกจการ เนองจากขอมลทถกตองและเหมาะสม จะน าไปสการวางแผนโดยใชขอมลในระบบ เพอรองรบกจกรรมตางๆ เชน กจกรรมสงเสรมการขายตางๆ ตลอดทงป หรอ การวางแผนการสงซอเพอการเกงก าไร ซงขอมลสารสนเทศและการวเคราะหมสวนชวยในการก าหนดทศทางในดานผลตอบแทนทางธรกจของกจการ ประเดนปญหา

กจการยงขาดการใหความส าคญในการเกบขอมลในระบบไอท จงท าให ขาดขอมลทครบถวน และถกตองในการวางแผน ในดานการวเคราะหและตดสนใจ กจการสวนใหญมกจะตดสนใจดวยประสบการณของเจาของกจการเปนหลก จงอาจท าใหเกดขอผดพลาดไดงาย ซงเปนการสงผลเสยตอภาพรวมของกจการ

38

กราฟวนจฉยของกจการ

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

เนนใหกจการเหนถงความส าคญ และเขาใจในระบบไอท และความส าคญของการวเคราะหขอมล มแนวทางโดยสงเขปดงน

1. ใหมการจดท าฐานขอมลทเปนระบบ บนพนฐานโปรแกรมทกจการใชด าเนนงาน

2. ใหปรบปรงฐานขอมลเดมใหมความทนสมย และก าจดขอมลทไมไดใชงานออกไปจากระบบ

3. ใหจดตงทมงานจากผทมสวนเกยวของมาท าการวเคราะหขอมล

00.51

1.52

2.53

3.54

4.551.1

1.21.3

1.4

2.1

2.2

3.1

3.2

4.1

4.24.3

4.45.1

5.2

5.3

6.1

7.1

7.2

8.1

8.2

8.38.4

รานตวอยาง

รานรางวลระดบด

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

39

กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมพฒนา

1. การจดท าฐานขอมลทเปนระบบ พรอม ปรบปรงฐานขอมลเดมใหมความทนสมย

2. จดตงทมงานจากผทมสวนเกยวของมาท าการวเคราะหขอมล

40

สรปผลการพฒนา

กจการมความรพนฐานดานการบรหารและวเคราะหขอมลสารสนเทศทถกตอง และสามารถน าขอมลทไดไปปฏบตใหเกดความสอดคลองตามกลยทธของกจการ เพอเพมความสามารถในการแขงขน การประเมนผลหลงการพฒนา

หลงจากการใหค าปรกษา และด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผลหลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 3 เพมขน 0.5 - 1 คะแนน

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

41

กรณศกษา : การใหค าปรกษา หมวด 4 การมงเนนทรพยากรบคคล แนวคด

ทรพยากรบคคล เปนกลไกหลกในการขบเคลอนสการปฏบต ตามนโยบาย วตถประสงค พนธกจ เพอใหไดซงเปาหมายดานตางๆ รวมถงผลลพธทางธรกจขององคกรทผบรหารไดก าหนดไว ดงนนการพฒนาทรพยากรบคคลในดานตางๆ จงมความจ าเปนกบองคกร

ประเดนปญหา รานตวอยาง ไดเปดกจการมาเปนเวลา 20 ป เปนทรจกของคนในพนท

และนอกพนท ขายทงสงและขายปลกหนาราน มพนกงาน 80 คน ทกวนเจาของตองคอยมาดการขายทกวน ทกสงทกอยาง ทกแผนกตองรบค าสงจากเจาของซงการจดการองคกรไดเพยงแตก าหนดวา ใครท าต าแหนงใด กท าหนาทตามทเคยท ามาโดยการบอกตอดแลวท าตาม ซงพนกงานบางคนท าหนาทหลายอยางตามทเจาของกจการมอบหมาย และพบวามพนกงานลาออกและเขาใหมตลอด กจการไมเคยสงพนกงานไปอบรมความรดานตางๆ เพอน ามาปรบใช เชน การบรการลกคาใหมความพงพอใจ เปนตน ท าใหเจาของกจการตองมาเฝาตดตามแกปญหาในดานตางๆ อยตลอดเวลา จงท าใหไมมเวลาทจะมองถงภาพรวมในการพฒนาองคกรเพอใหเตบโตขนอยางยงยน

42

กราฟวนจฉยของกจการ

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

ตามทไดมการวนจฉยสภาพการบรหารงานของกจการ เพอใหมการพฒนาทรพยากรบคคลของกจการ โดยมแนวทางโดยสงเขปดงน

1. ใชการประชมกลมยอย ชแจงและท าความเขาใจการด าเนนกจกรรมรวมกน

2. ใหความร ปรบทศนคต ในรปแบบของการท ากจกรรมกลม 3. ท ากจกรรมเชงปฏบตการ โดยยกกรณตวอยางในกจการและ

ด าเนนการปฏบตภายใตขอแนะน าของทปรกษา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

43

กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมพฒนา

ภาพแสดงการประชมกลมเพอระดมความเหนในการจดท าคมอการปฏบตงาน และตดตามการท างานตามคมอ

สรปผลการพฒนา

กจการน ผบรหารและทมงานใหความตระหนกถงการพฒนาดานบคคลเพอการสรางขวญก าลงใจ และการใหบรการทพงพอใจใหกบลกคา มการจดท าโครงสรางการบรหาร มใบพรรณนาต าแหนง (Job description) และ คมอการปฏบตงาน และท าใหผบรหารมเวลาในการพฒนาความรดานตางๆเพอการก าหนดนโยบาย และเปาหมายการพฒนาใหกจการเตบโตอยางยงยนตอไป

44

การประเมนผลหลงการพฒนา

หลงจากการใหค าปรกษา และด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผลหลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 4 เพมขนจากเดม 0.5 – 1 คะแนน

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

45

กรณศกษา : การใหค าปรกษาแนะน า หมวด 5 การจดการกระบวนการ

ทางธรกจและโลจสตกส แนวคด

กลยทธทส าคญอยางหนงในระบบโลจสตกสคอการบรหารสนคาคงคลงใหมปรมาณสนคาคงคลงอยในระดบทต าทสดเทาทเปนไปไดโดยไม สงกระทบตอการด าเนนธรกจปกต เพอไมใหเงนของธรกจตองจมอยในสนคาคงคลงทมมากเกนความจ าเปน การเพมจ านวนสนคาคงคลงเพอปองกนการขาดแคลนของวตถดบหรอสนคา จะท าใหตนทนในการเกบรกษาสงขน ในขณะทการเกบสนคาคงคลงในระดบทต าจะเพมความเสยงในการขาดแคลนสนคาเมอตองการ

ประเดนปญหา หลายองคกรขาดความแมนย าของระดบสนคาคงคลง ขาดการวางแผน

รวมกนระหวางหนวยงานในองคกรทเปนหนวยงานในกระบวนการหลก อนไดแก กระบวนการจดซอ กระบวนการจดเกบ กระบวนการจดสง และกระบวนการตลาดและการขาย ผด าเนนการแตละกระบวนการตางคนตางท างานในหนาท และขอบเขตงานของตน ขาดการรวมมอฉนท “พนธมตร” กบซพพลายเออร การขาดการวางแผนการสงซอรวมกนกบผประกอบการ

46

กราฟวนจฉยของกจการ

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

1. การวเคราะหขอมลยอดซอสนคาสงสด ประมาณ 70% ของจ านวนซพพลายเออร (Supplier) ทงหมด

2. การวเคราะหหาปรมาณยอดสงซอตอรอบ โดยปจจยดานยอด การจ าหนายตอรอบและระยะเวลาการสงสนคา (Lead Time)

3. การปรบปรงคลงสนคาเพอความสะดวกในการบรหารค าสงซอและการตรวจสอบปรมาณสนคาคงคลง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

47

กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมพฒนา การวเคราะหขอมลเพอบรหารค าสงซอขนตน ขนท 1 การวเคราะหขอมลยอดซอสนคาสงสดประมาณ 70% ของจ านวนซพพลายเออร (Supplier)

48

ขนท

2 กา

รวเค

ราะห

หาปร

มาณ

ยอดส

งซอต

อรอบ

โดยป

จจยด

านยอ

ด กา

รจ าห

นายต

อรอบ

และร

ะยะเ

วลาก

ารสง

สนคา

(Lea

d Ti

me)

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

49

วธการดงกลาวจะชวยใหผประกอบการสามารถบรหารจดการค าสงซอ

ไดดขนมากและสามารถน ามาประเมนการขายสนคาในแตละรอบทจะท าการขายและสงซอ รวมทงจะชวยในการประเมนการจดการคลงสนคาไดอยางมประสทธภาพอกดวย

ในการจดการคลงสนคาส าหรบธรกจการคาสง-คาปลกฯ จะใชวธการจดเกบสนคาส ารอง โดยเทคนคการแยกสนคาตามหมวดผจดจ าหนายสนคา (Supplier) กอน จากนนจงแยกยอยเปนกลมสนคา A, B และ C (สนคาจ าหนายด , ปานกลางและจ าหนายไดนอย) ซงวธการนจะชวยในการประเมนการตรวจนบ การควบคมการสงซอสนคาไดเปนอยางด, การคนหาสนคามรวดเรวขนมากและลดความสญเสยเรองของเวลาในการเบกสนคาและลดความเสยหายของสนคาจากการจดเกบไดมาก เปนตน

50

สรปผลการพฒนา

การใหค าปรกษาแนะน าน ชวยใหผประกอบการสามารถบรหารจดการค าสงซอไดดขนมากและสามารถพยากรณการขายและการสงซอสนคาในแตละรอบได รวมทงชวยในการประเมนการจดการคลงสนคาไดอยางมประสทธภาพ การประเมนผลหลงการพฒนา

หลงจากการใหค าปรกษา และด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผลหลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 5 เพมขนจากเดม 0.5 – 1 คะแนน

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

51

กรณศกษา : การใหค าปรกษาแนะน า หมวด 6 การจดการรานคา

และการจดวางสนคา

แนวคด การจดการรานคาและการจดวางสนคา เปนการพฒนาพนทจ าหนาย

สนคาเพอใหเกดรายไดเพมเตม เชน คาตงกองโชวสนคา และการลดปญหาของเสยทเกดจากการจดเรยงสนคาของกจการ เชน สนคาเคลอนไหวชา สนคาหมดอาย

ประเดนปญหา กจการขาดการวางแผนในการบรหารพนทจ าหนายสนคา เชนการจด

วางสนคาทเคลอนไหวเรว และเคลอนไหวชาในปรมาณทเทากน ท าใหมปญหาจ านวนสนคาไมสอดคลองกบยอดขาย และเปนการสญเสยพนทในการตงกองสนคาโดยไมจ าเปน

กราฟวนจฉยของกจการ

52

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

แนะน าใหกจการน าขอมลการขายมาประกอบการพจารณาในการจดรานคาและจดวางสนคา มแนวทางโดยสงเขปดงน

1. ใหมการก าหนดกลยทธการจดเรยงสนคาดวยเทคนค Planogram (แผนผงการจดวางสนคาของราน วาสนคาใดอยตรงไหน สนคาขายดวางเยอะ ขายไมดวางนอย)

2. ใหมการจดวางสนคาโดยใชหลก การท า FIFO (First in First out หรอ เขากอนออกกอน) และการดงสนคาใหเตมหนาชนวาง หรอทเรยกวา Front Face

3. ใหค าปรกษาดานเทคนคการตงกองสนคาเพอสงเสรมการจดกจกรรมทางการตลาด และการเตรยมทมส าหรบการเรยงสนคาในพนทจ าหนายสนคา

กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมพฒนา 1. การก าหนดกลยทธการจดเรยงสนคาดวยเทคนค Planogram

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

53

2. การท า FIFO และการดงสนคาใหเตมหนาชนวาง หรอทเรยกวา Front Face

3. ใหค าปรกษาดานเทคนคการตงกองสนคา

54

สรปผลการพฒนา

พนกงานมความเขาใจและเกดทกษะในการจดวางและเรยงสนคา รวมถงการใชพนทในการจดกจกรรมสงเสรมการขาย ตามแผนงานทไดก าหนดไว

การประเมนผลหลงการพฒนา หลงจากการใหค าปรกษา และด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผล

หลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 6 เพมขนจากเดม 1 คะแนน

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

55

กรณศกษา : การใหค าปรกษาแนะน า หมวดท 7 การอนามยและความ

ปลอดภยในสถานประกอบการคาสง-คาปลก แนวคด

การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ ถกก าหนดขนเพอใหผปฏบตงานมทงสขภาพกาย สขภาพจตทด ผประกอบการตองจดสถานประกอบการ ทเออตอสขภาพของพนกงาน เชน มหองน า หองสขาเพยงพอ รวมถงการจดสถานประกอบการใหมความปลอดภย ปองกนอบตเหตหรอเหตฉกเฉนจากการท างาน โดยผบรหารและบคลากรทกระดบตองตระหนกและมการด าเนนการดานความปลอดภยอยางจรงจง เพอใหสภาพแวดลอมในการท างานมความปลอดภยไดมาตรฐาน ท งดานโรงเรอน ดานการใชอปกรณ เครองมอ เครองจกร และการปองกนอคคภย

ประเดนปญหา รานตวอยาง มการใชวสดกอสรางแขงแรงทนทานดแลรกษาท าความ

สะอาดไดงายโดยระบตามหลกเกณฑความปลอดภยการปองกนไฟไหมการบ ารงรกษา ในสวนของพนทคลงนน มการจดทางออกฉกเฉนทางหนไฟ 1 จดซงไมเหมาะสมกบขนาดของพนทและจ านวนพนกงานและมของขวางทาง, มถงดบเพลงตามจดตางๆเพยงพอ แตกไมสะดวกในการใชงานเนองจากมสงของวางเกะกะ, มการตรวจสอบระบบดบเพลงและเตมน ายา แตไมมการมอบหมายความรบผดชอบชดเจนในดานความปลอดภย, ไมมการฝกซอมและอบรมทมงานดานความปลอดภยและชดดบเพลง และยงไมมผงในการ

56

บอกจดตดตงถงดบเพลงและเสนทางการหนไฟ ในสวนของพนทขาย พนยงไมสะอาด มคราบสงสกปรก และมฝนมาก

ทางรานไมมการตดตงอปกรณทชวยปองกนสตวกอกวน เชน หน แมลงสาบ นก เปนตน ทอาจกออนตรายในการเปนพาหะของโรคเขาภายในสถานประกอบการ และกอใหเกดความเสยหายตอสนคาได พนทคลงสนคามระบายอากาศด แตแสงสวางไมเพยงพอ ยงมมมอบ ซอกหลบตางๆทมสงของวางเกะกะ ไมมมาตรการในการท าความสะอาดฆาเชอและก าจดสงแปลกปลอม

ในดานของสขภาพของพนกงาน กจการมหองน า สขาแยกชาย-หญงถกสขลกษณะ มอางลางมอแตไมมสบและผาเชดมอ มการจดทพกผอน มการตดปายหามสบบหรและมสถานทใหพนกงานรบประทานอาหาร

กราฟวนจฉยของกจการ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

57

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

ส าหรบกจการน จะเหนวาในพนทคลงสนคายงมความเสยงในดานความปลอดภยจากอคคภยถงแมจะมการ ทางออกฉกเฉนทางหนไฟ แตกยงไมเหมาะสมกบขนาดของพนทและจ านวนพนกงานอกทงยงมสงของวางขวาง มถงดบเพลงไมสะดวก ไมมการมอบหมายความรบผดชอบชดเจนในดานความปลอดภย ไมมฝกซอมและอบรมทมงานดานความปลอดภยและชดดบเพลง และยงไมมผงในการบอกจดตดตงถงดบเพลงและเสนทางการหนไฟ ในสวนของพนทขาย พนยงไมสะอาด มคราบสงสกปรก และมฝนมาก จงมแนวทางในการด าเนนงานโดยสงเขปดงน

1. ผบรหารและพนกงานทเกยวของประชมรวมกนจดท าแผนปองกนควบคมอคคภยเพอใหเกดการตระหนกร และสามารถบรหารความปลอดภย เชน มการมอบหมายผรบผดชอบชดเจน มการอบรมและจดท าแผนการฝกซอมปองกนและควบคมอคคภย

2. จดต งคณะท างานท าหนาท ตรวจสอบระบบความปลอดภย ตรวจสอบสถานทท างานเพอความปลอดภย ตรวจสอบอปกรณและเครองมอเครองใชเพอความปลอดภย รวมทงมคณะกรรมการตรวจสอบ ตดตามประเมนผล (Internal and External auditor)

3. ประกาศให เปนนโยบายท ตองปฏบตอย าง เคร งคร ด และก าหนดการตรวจสอบภายในตามเงอนไขและการตรวจสอบทงระบบ

58

4. รวมกนก าหนดกจกรรม 5ส. และการท าความสะอาดทงกจการ

(BIG CLEANING DAY) ก าหนดวนซอมแผนปองกนควบคมอคคภยเสมอนจรง

5. มการตดตามประเมนผลอยางสม าเสมอ หลงจากทไดวางแผนงานรวมกนและก าหนดการด าเนนงานทงหมดขางตนทาง ผบรหารก าหนดแผนการตดตามโดยแบงการประเมนดงน 5.1 ประเมนจากการรายงานผลการด าเนนงาน ในการประชมหวหนาแผนกอยางตอเนอง 5.2 ประเมนผลโดยการตรวจสอบภายใน และตรวจสอบทงระบบ (Internal and External auditor) 5.3 ประเมนความพงพอใจพนกงานและลกคา

กรณตวอยางการด าเนนกจกรรมการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

59

สรปผลการพฒนา

รานตวอยางน หลงจากทใหค าปรกษาแนะน า มแผนงานดานความปลอดภยจากอคคภยทชดเจนและสามารถน าแผนสการปฏบตไดอยางมครบถวนทกกจกรรม มทางออกฉกเฉนทางหนไฟเพมอก 1 ทาง มผรบผดชอบงานดานความปลอดภยชดเจน มการฝกซอมและอบรมทมงานดานความปลอดภยและชดดบเพลง มผงในการบอกจดตดตงถงดบเพลงและเสนทางการหนไฟชดเจนใหทกคนรบร ในสวนของพนทขาย พนสะอาด จดของมระเบยบ ไมมคราบสงสกปรก

การประเมนผลหลงการพฒนา หลงจากการใหค าปรกษา และด าเนนกจกรรมรวมกน การประเมนผล

หลงการพฒนาโดยใช แบบประเมนมาตรฐานเกณฑคณภาพคาสงคาปลก ท าการประเมนผลอกครงไดผลลพธ คะแนนในหมวด 7 เพมขนจากเดม 0.5 – 1 คะแนน

กราฟวนจฉยของกจการหลงการพฒนา

60

กรณศกษา : การใหค าปรกษาแนะน า หมวด 8 ผลลพธทางธรกจ

แนวคด ผลลพธทางธรกจ คอผลทเกดขนจากการด าเนนงานของเจาของกจการ

คาสงคาปลก โดยเจาของกจการควรก าหนดรอบของการประเมนผลการด าเนนงานของธรกจ เชน ทกๆ หกเดอน หรอ ทกๆ หนงป เปนตน เพอเปนการประเมนผลของการด าเนนการตามแผนงาน และเปาหมายทองคกรก าหนดขน ในแตละหมวด และทส าคญทสดคอ หมวดท 1 ดานภาวะผน า-การรวมกลมและการวางแผนเชงกลยทธ ผลลพธทางธรกจทไดรบจะถกน าไปปรบปรงแกไขขอบกพรอง และจะถกประเมนใหมในรอบตอไป

ประเดนปญหา หลายองคกรมกไมน าผลลพธของการด าเนนกจกรรมตางๆ มาทบทวน

ผลการด าเนนการ ขาดกลยทธในการกาวขามผานปญหาเดมๆ การบรหารงานเปนไปแบบเฉพาะหนา จงมกไมเหนผลการด าเนนงานโดยภาพรวม

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

61

แนวทางใหค าปรกษาแนะน า

โดยปกตแลว การด าเนนการในหมวดท 8 คอ ผลลพธทางธรกจ จะไมมกจกรรมในการใหค าปรกษาแนะน าโดยตรง แนวปฏบตจะเปนสงสะทอนผลการด าเนนการในแตละหมวดโดยรวม หรอกลาวไดวา เปนผลการด าเนนการโดยรวมขององคกร ดงนนแนวทางการใหค าปรกษาแนะน ามกจะเนนใหท าการสรปประเมนในแตละหมวด ซงทายทสดแลว จะสะทอนใหเหนถงผลลพธทางธรกจในหมวดท 8 กรณตวอยางการของตวชวดทควรมการประเมน

ตวอยางใน ขอก าหนด 8.2 ผลลพธดานการเงนและการตลาด ก. ผลลพธดานการเงนและการตลาด ขอยอยท 1 ผลการประเมนตวชวดและแนวโนมดานการเงนและ

ผลตอบแทนของกจการ หมายความวา กจการไดน าเอางบการเงน งบดลทท าการประเมนครงป

หรอสนปนน มาสะทอนกบแผนธรกจหรอเปาหมายทก าหนดไวหรอไม มกจการจ านวนไมนอยทมการท าวเคราะหงบการเงนไว วเคราะหผลตอบแทนการลงทน แตไมเคยน ามาเปรยบเทยบหรอประเมนกบผลทไดด าเนนการไปในสนระยะเวลาตามทก าหนดในแผนงาน

62

ตวอยาง ดชนชวดการคาปลกอยางหนงทใชประเมนผลตอบแทนการลงทนของธรกจคาสงคาปลก

สมมตวา ธรกจหนง มคาเปาหมายผลตอบแทนการลงทนท 3.5% (คอ ก าไรสทธรอยละ 3.5 เมอเทยบกบปรมาณสนคาคงเหลอเฉลยในราคาทน) แตจากการประเมนพบวา มผลตอบแทนการลงทนท 1.15% นนหมายถง ผลตอบแทนทต ากวาทตงเปาหมายไว ซงผประกอบการ อาจตองไปท าการตรวจสอบปรมาณสนคาคงเหลอวามความถกตอง แมนย าเพยงใด เพราะอาจสงผลใหการค านวณคลาดเคลอนได หรออาจมสาเหตจากก าไรสทธตอยอดขายสทธต ากวาเปากได ซงจะไดน ามาวางแผนแกไขในรอบการบรหารตอไป

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

63

บทท 4 สรปขนตอนการแนะน าการพฒนาธรกจ

คาสงคาปลกไทย

ขนตอนการแนะน าการยกระดบมาตรฐานเกณฑคณภาพธรกจ

ขนตอนท 1 การก าหนดแผนการด าเนนงาน จดท าขอเสนอแผนงาน และวธการด าเนนงาน ระยะเวลาการด าเนนงาน

พรอมก าหนดตวชวดการด าเนนงานทงทเปนเชงปรมาณและเชงคณภาพใหสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานคณภาพธรกจคาสงคาปลกไทย ขนตอนท 2 การรวบรวมขอมลธรกจคาสงคาปลกสนคาอปโภคบรโภค

การศกษา และรวบรวมขอมลธรกจคาสงสนคาอปโภคบรโภค พรอมทงประเมนศกยภาพและความพรอมในการ พฒนาเพอสรางความเขมแขง พรอมคดเลอกธรกจคาสงเปาหมาย ในการด าเนนงานพฒนายกระดบมาตรฐานคณภาพการบรหารจดการ

- การรวบรวมขอมลธรกจคาสงคาปลก แหลงขอมลสามารถศกษาไดจากขอมลการขนทะเบยนการคากบกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย หรอตามเวบไซด ตางๆ

- ท าการประเมนศกยภาพและความพรอมธรกจคาสงคาปลก ในการพฒนา เพอสรางความเขมแขง พรอมคดเลอกธรกจคาสงเปาหมาย โดยการลงพนทท าการประเมน หรอการใชโทรศพทสมภาษณ โดยใชหลกเกณฑการประเมนศกยภาพและความพรอม

64

ขนตอนท 3 การใหค าปรกษาแนะน า ในการประเมนตนเองตามเกณฑ คณภาพคาสงคาปลก

การใหค าปรกษาแนะน าในการประเมนตนเองตามเกณฑคณภาพธรกจคาสงคาปลกไทย แกรานคาทไดรบการคดเลอกในการพฒนายกระดบสเกณฑมาตรฐานการบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก เพอใหทราบถงประโยชนและสามารถประเมนตนเองไดตามเกณฑการประเมนของธรกจคาสงคาปลก ในการด าเนนการประเมนธรกจคาสงคาปลก หลงจากกจการคาสงไดท าการประเมนตนเองแลวนน ทางทปรกษาจะท าการสรปผลการประเมนเปนรายกจการ พรอมทงประเมนตามหลกการทางสถต และรายงานสรปภาพรวมจากผลการวเคราะหเพอใหเหนภาพรวมทงหมดของกจการในแตละดาน เพอน ามาสรปผลการด าเนนการและแผนการใหค าปรกษาและเสนอแนะแนวทางในการพฒนาใหแกกจการตางๆ ตามหมวดการพฒนาทคาสงไดท าการประเมนตนเองและไดรบการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

65

ขนตอนท 4 ใหค าปรกษาเชงลก และแนะน าเชงปฏบตการ ณ สถานประกอบการธรกจ พรอมทงศกษาดงานธรกจคาสงตนแบบทผานการพฒนาจากกรมพฒนาธรกจการคา

กอนการใหค าปรกษาเชงลก ทางคณะทปรกษาไดพาผประกอบการทผานการคดเลอกท าการศกษาดงาน ณ กจการทผานการพฒนาจากกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชยเพอใหผประกอบการเหนภาพรวมทงหมดของการพฒนา กอนทปรกษาจะท าการใหค าปรกษาเชงลกตอไป

คณะทปรกษา จะด าเนนการ ใหค าปรกษาแนะน าเชงปฏบตการ ณ สถานประกอบการธรกจของธรกจคาสง-คาปลกเปาหมายโดยใหความส าคญกบหมวดท เลอกพฒนา โดยมงเนนใหคณะทปรกษา ใหค าปรกษากบผประกอบการคาสงเปาหมาย ในการจดท าแผนงานเชงกลยทธ ส าหรบการพฒนาปรบปรงกจกรรมของหวขอทท าการคดเลอกมาอยางนอย 2 หวขอ เพอใหเหนถงความมงมนของผบรหารกจการในการด าเนนการและผลกดนใหกจกรรมทวางแผนไวมประสทธภาพ

66

ขนตอนท 5 สรปผลการด าเนนกจกรรม

กจการทผานการคดเลอก ทางคณะทปรกษาจะท าการสรปผลการด าเนนกจกรรมกจการทผานการคดเลอกเขามาแยกเปนรายกจการพรอมทงผลการด าเนนการในหมวดทเลอกมาเพอการพฒนา และสามารถเหนถงความแตกตางระหวางกอนการพฒนาและหลงการพฒนา ดงตวอยาง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

67

ในกระบวนการพฒนาในแตละหมวด ของแตละกจการทผานการ

ประเมนตนเอง โดยเฉพาะในหมวดทไดคะแนนในระดบต า ซงตองการเขาสกระบวนการพฒนา สามารถอางองระดบคะแนนและรายละเอยดของระดบคะแนนไดดงน หมวดท 1 ภาวะผน า การรวมกลม (Cluster) และการก าหนดแผนเชง

กลยทธทางธรกจ หมวด 1 ภาวะผน า-การรวมกลม (Cluster) และการก าหนดแผนเชงกลยทธทาง

ธรกจ

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานมการบรหารแบบวนตอวน มจดออนมาก ออนไหวตอการคกคามของธรกจสมยใหม มความเสยงสง กจการควรมการปรบตว และพฒนาโดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานขาดการก าหนดทศทางองคกร ขาดตวชวด การเชอมโยงธรกจ ขาดการจดท าแผนธรกจ ขาดกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง ขาดการวเคราะหสภาพแวดลอมทางธรกจ ไมไดใหความส าคญตอการสอสาร สรางวฒนธรรมทดใหกบองคกร และขาดการสนบสนนใหบคลากรในองคกรแสวงหาความรอยางเหมาะสม

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการก าหนดทศทางองคกร ก าหนดตวชวด มการเชอมโยงธรกจ จดท าแผนธรกจ ก าหนดกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง วเคราะหสภาพแวดลอมทางธรกจ ใหความส าคญตอการสอสาร สรางวฒนธรรมทดใหกบองคกร และสนบสนนใหบคลากรในองคกรแสวงหาความรอยางเหมาะสม

68

หมวด 1 ภาวะผน า การรวมกลม (Cluster) และการก าหนดแผนเชงกลยทธทาง

ธรกจ

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมระบบการบรหารทด มจดแขง มศกยภาพการแขงขน มการปรบตวสง และมการพฒนาบางในบางหวขอ สงผลใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจได

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการก าหนดทศทางองคกร มการก าหนดตวชวด การเชอมโยงธรกจ มการจดท าแผนธรกจ ก าหนดแผนกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง มการว เคราะหสภาพแวดลอมทางธรกจ ใหความส าคญตอการสอสาร สรางวฒนธรรมทดใหกบองคกร และใหการสนบสนนใหบคลากรในองคกรแสวงหาความรอยางเหมาะสม ยงคงตองการความตอเนองในการพฒนาสระดบทสงขน

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานมการก าหนดทศทางองคกร ก าหนดตวชวด มการเชอมโยงธรกจ จดท าแผนธรกจ ก าหนดกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง วเคราะหสภาพแวดลอมทางธรกจ สรางวฒนธรรมทดใหกบองคกร และสนบสนนใหบคลากรในองคกรแสวงหาความรอยางเหมาะสม ควรมการด าเนนธรกจตามแผนงาน แผนกลยทธ และการรวมกลมอยางตอเนอง เพอกาวสระดบทสงขนของการพฒนาอยางตอเนอง พรอมรบกบการแขงขนและการเปลยนแปลงของธรกจ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

69

หมวด 1 ภาวะผน า การรวมกลม (Cluster) และการก าหนดแผนเชงกลยทธทางธรกจ

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมระบบการบรหารทดในระดบ good practice มจดแขงในการด าเนนธรกจ มศกยภาพการแขงขนสง มการปรบตวสง และมการพฒนาตามแผนกลยทธ สงผลใหมความสามารถในการแขงขนสง และพรอมชวยเหลอกลมธรกจเดยวกนในรปแบบของการรวมกลม (cluster)

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการก าหนดทศทางองคกร มการก าหนดตวชวด การเชอมโยงธรกจ มการจดท าแผนธรกจ ก าหนดแผนกลยทธในการด าเนนธรกจอยางมทศทาง มการว เคราะหสภาพแวดลอมทางธรกจ ใหความส าคญตอการสอสาร สรางวฒนธรรมทดใหกบองคกร และใหการสนบสนนใหบคลากรในองคกรแสวงหาความรอยางเหมาะสม มความเขมแขงของธรกจ มศกยภาพในการพฒนาอยางตอเนอง มมาตรฐานสง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรรกษาระดบของการบรหารจดการใหอย ในระดบมาตรฐานสง ใหพรอมรบกบการแขงขนและการเปลยนแปลงของธรกจในบรบทของโลกธรกจไรพรมแดน

70

หมวดท 2 การมงเนนลกคาและตลาด

หมวด 2 การมงเนนลกคาและตลาด

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานมการบรหารดานลกคา และตลาดแบบวนตอวน มจดออนมาก เสยงตอการคกคามของธรกจสมยใหม มความเสยงสง กจการควรมการปรบตว และพฒนาดานการเชอมโยงลกคาและตลาดโดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานไมมการก าหนดรายละเอยดของลกคา ไมมการจดท าฐานขอมลลกคา รวมถงความสามารถในการจ าแนกขอมลเพอประโยชนในการน าไปวเคราะหพฤตกรรมการจ าหนาย และการบรโภค ไมมระบบการน าขอมลท ไดจากลกคาไปใชในการพฒนากจการของรานคา ไมมกระบวนการการรบฟงและการเรยนรจากกลมลกคาหลก ในการพฒนาระบบรวมทงการรบขอเสนอแนะของลกคา ไมมการสรางชองทางใหลกคาสามารถสงขอมลขาวสาร ขอเสนอแนะทางธรกจมายงรานคาไดโดยสะดวก

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการก าหนดรายละเอยดของลกคา จดท าฐานขอมลลกคา รวมถงการจ าแนกขอมลเพอประโยชนในการน าไปวเคราะหพฤตกรรมการจ าหนาย และการบรโภค จดท าระบบการน าขอมลทไดจากลกคาไปใชในการพฒนากจการของรานคา มกระบวนการการรบฟงและการเรยนรจากกลมลกคาหลก ในการพฒนาระบบรวมทงการรบขอเสนอแนะของลกคา สรางชองทางใหลกคาสามารถสงขอมลขาวสาร ขอเสนอแนะทางธรกจมายงรานคาไดโดยสะดวก

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

71

หมวด 2 การมงเนนลกคาและตลาด

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมการบรหารดานลกคา และตลาดอยบาง ยงขาดความตอเนอง และขาดการปรบระบบการบรหารจดการใหสอดคลองกบการแขงขน มจดออน ยงคงมความเสยงตอการคกคามของธรกจสมยใหม กจการควรมการปรบตว และพฒนาดานการเชอมโยงลกคาและตลาด สรางความเขมแขง เพอใหแขงขนได

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการก าหนดรายละเอยดของลกคาอยบาง มการจดท าฐานขอมลลกคา แตยงไมไดจดจ าแนกขอมล ขาดการวเคราะหพฤตกรรมของลกคา การจดจ าหนาย และการบรโภค ขาดระบบการน าขอมลทไดจากลกคาไปใชในการพฒนากจการของรานคาอยางเตมประสทธภาพ มกระบวนการการรบฟงและขอรองเรยนจากกลมลกคาหลก เพอการปรบปรงประสทธภาพการบรการ อยางไรกตามยงคงขาดความตอเนองในการด าเนนการและมการปรบตวไดชา

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการก าหนดรายละเอยดของลกคา จดท าฐานขอมลลกคา การวเคราะหและสงเคราะหขอมลของลกคา และการเปลยนแปลงของตลาด ทสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคา การจ าหนาย และการบรโภค จดท าระบบการน าขอมลทไดจากลกคาไปใชในการพฒนากจการของรานคา สรางกระบวนการการรบฟงและการเรยนรจากกลมลกคาหลก เพอการพฒนาระบบภายใน รวมทงการรบฟงขอเสนอแนะของลกคา สรางชองทางใหลกคาสามารถสงขอมลขาวสาร ขอเสนอแนะทางธรกจมายงรานคาไดโดยสะดวก เพอใหเกดความตอเนองของการพฒนา

72

หมวด 2 การมงเนนลกคาและตลาด

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมการบรหารดานลกคา และตลาดอยางสม าเสมอ มความตอเนอง จรงจง และมการปรบปรงระบบการบรหารจดการใหสอดคลองกบการแขงขน มแนวทางในการพฒนาดานการเชอมโยงลกคาและตลาด สรางความเขมแขง เพอใหแขงขนไดอยางเปนระบบและตอเนอง

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการก าหนดรายละเอยดของลกคาอยางดเยยม มการจดท าฐานขอมลลกคา มการจดจ าแนกขอมล พรอมระบบการวเคราะหพฤตกรรมของลกคา การจดจ าหนาย และการบรโภค มระบบการน าขอมลทไดจากลกคาไปใชในการพฒนากจการของรานคาอยางเตมประสทธภาพ มกระบวนการการรบฟงและขอรองเรยนจากกลมลกคาหลก เพอการปรบปรงประสทธภาพการบรการ อยางตอเนอง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรรกษาระบบบรหารดานลกคา และตลาด ใหอยในระดบมาตรฐานสง ใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคา การจ าหนาย และการบรโภค น ากระบวนการการรบฟงความคดเหนและการเรยนรจากกลมลกคาหลก เพอการพฒนาการตอบสนองอยางเปนระบบ เพอใหเกดความตอเนองของการพฒนา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

73

หมวดท 3 การจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมล

หมวด 3 การจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมล

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานไมมการบรหารดานสารสนเทศ และการวเคราะหขอมล มจดออนมาก เสยงตอการคกคามของธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาดานการจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมลโดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานไมมกระบวนการรวบรวมขอมล และสารสนเทศ ขาดการคดสรรและการน าขอมลสารสนเทศเชงเปรยบเทยบมาใชในกจการรานคา ไมมการน าขอมลและสารสนเทศไปใชประกอบการตดสนใจ ไมมการวเคราะหผลการด าเนนงาน ขาดกระบวนการสอสาร ไมมกระบวนการในการคนหาขอมลและสารสนเทศทมความครบถวน ตอเนอง ถกตอง ทนสมย และเชอถอได รวมถงผลการวเคราะหทจะน าไปใชเพอการคาดการณผลการด าเนนกจการรานคาในอนาคต ไมมการจดท าระบบฐานขอมล การวเคราะห และประมวลผลในขอมลสารสนเทศ ทงในสวนของพนกงาน ผสงมอบ คคา และลกคา

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการรวบรวมขอมล และสารสนเทศอยางเปนระบบ น าขอมลมาวเคราะหเปรยบเทยบกบคแขง ประสานความรวมมอกบคคา และผมสวนไดเสยทางธรกจ น าขอมลและสารสนเทศไปใชประกอบการตดสนใจ พฒนาระบบฐานขอมลและสารสนเทศท มความครบถวน ตอเนอง ถกตอง ทนสมย และเชอถอได จดท าระบบฐานขอมล การวเคราะห และประมวลผลในขอมลสารสนเทศ ทงในสวนของพนกงาน ผสงมอบ คคา และลกคา

74

หมวด 3 การจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมล

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมการบรหารดานสารสนเทศ และการวเคราะหขอมลอยบาง ยงคงมจดออน มความเสยงตอการคกคามของธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาดานการจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมลอยางเปนระบบ เพอใหสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมกระบวนการรวบรวมขอมล และสารสนเทศ แตยงคงขาดการคดสรรและการน าขอมลสารสนเทศเชงเปรยบเทยบมาใชในกจการรานคา มการน าขอมลและสารสนเทศไปใชประกอบการตดสนใจอยบาง ไมมการวเคราะหผลการด าเนนงาน ไมมระบบในการคนหาขอมลและสารสนเทศทมความครบถวน ตอเนอง ถกตอง ทนสมย และเชอถอได รวมถงขาดผลการวเคราะหทจะน าไปใชเพอการคาดการณผลการด าเนนกจการรานคาในอนาคต มการจดท าระบบฐานขอมล การวเคราะห และประมวลผลในขอมลสารสนเทศ ทงในสวนของพนกงาน ผสงมอบ คคา และลกคา อยบาง ยงขาดความสมบรณ และยงไมเปนระบบ

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการรวบรวมขอมล และสารสนเทศอยางเปนระบบ น าขอมลมาวเคราะหเปรยบเทยบกบคแขง ประสานความรวมมอกบคคา และผมสวนไดเสยทางธรกจ น าขอมลและสารสนเทศไปใชประกอบการตดสนใจ พฒนาระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมความครบถวน ตอเนอง ถกตอง ทนสมย และเชอถอได จดท าระบบฐานขอมล การวเคราะห และประมวลผลในขอมลสารสนเทศ ทงในสวนของพนกงาน ผสงมอบ คคา และลกคา อยางสมบรณและเปนระบบ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

75

หมวด 3 การจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมล

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมการบรหารดานการจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมลอยางสม าเสมอ มความตอเนอง จรงจง และมการปรบปรงอยางเปนระบบ รวมถงมระบบการบรหารจดการสารสนเทศและขอมลทสอดคลองกบการแขงขน มแนวทางในการพฒนาดานสารสนเทศและการวเคราะหขอมลภายในอยางเขมแขง สามารถแขงขนได มความพรอมในการกาวสเวทการแขงขนในเวทระดบสากล

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมลอยางดเยยม มการจดท าฐานขอมลสารสนเทศทสอดคลองกบธรกจ มการน าขอมลมาวเคราะหเปรยบเทยบกบคแขง ประสานความรวมมอกบคคา และผมสวนไดเสยทางธรกจ พฒนาระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมความครบถวน ตอเนอง ถกตอง ทนสมย และเชอถอได จดท าระบบฐานขอมล การวเคราะห และประมวลผลในขอมลสารสนเทศ ทงในสวนของพนกงาน ผสงมอบ คคา และลกคา อยางตอเนองและสม าเสมอ

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานอยในมาตรฐานสง มระบบการจดการสารสนเทศ ฐานขอมล การบนทกขอมล การส ารองขอมล รวมถงการวเคราะหขอมลในการด าเนนธรกจ อยางดเยยม ควรรกษาระดบมาตรฐาน และมความตอเนองเพอใหธรกจมความเจรญกาวหนาอยางตอเนองตอไป

76

หมวดท 4 การสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคล

หมวด 4 การสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคล

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานไมมการสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคล มจดออนดานบคลากรอยางมาก เสยงตอการไหลออกของพนกงานไปสธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาทรพยากรบคคลโดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจไดตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานไมมการจดระบบบรหารงานบคคล เพอสนองวตถประสงคทงของลกคา และธรกจรานคา ไมมการจดระบบงานทใหพนกงานทกภาคสวน มสวนรวมในการวางแผนงานทมประสทธภาพ ขาดการจดระบบการสรรหาคาตอบแทน สวสดการและการสงเสรมใหพนกงานไดรบการพฒนาอยางตอเนอง ไมมมาตรการและระบบในการสรางขวญและก าลงใจตอพนกงาน ไมมมาตรการ และแผนงานในการใหพนกงานเขารวมอบรมในหวขอท เกยวของกบสายงาน ขาดมาตรการและกระบวนการในการใหการศกษาอบรมใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ระบบการบรหารจดการ การปรบปรงองคกร และการตรวจประเมน

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรจดวางผงองคกร วางระบบการบรหารงานบคคล ก าหนดสายการบงคบบญชา สรางการเจรญเตบโตในสายอาชพ ก าหนดผลตอบแทน สวสดการ ทเปนธรรม และมการสงเสรมใหพนกงานมการพฒนาอยางตอเนอง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

77

หมวด 4 การสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคล

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมการสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคลอยบาง ยงขาดมาตรการในระบบบรหารงานบคคล ยงคงมการไหลออกของพนกงานไปสธรกจใกลเคยง กจการตองมการปรบตว และพฒนาทรพยากรบคคลอยางเปนระบบ เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจไดตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการจดระบบบรหารงานบคคล เพอสนองวตถประสงคทงของลกคา และธรกจรานคา มการจดระบบงานทใหพนกงานทกภาคสวน มสวนรวมในการวางแผนงานทมประสทธภาพ มการจดระบบการสรรหา สรางขวญก าลงใจตอพนกงานและการสรางเสรมใหพนกงานไดรบการพฒนาอยางตอเนอง มมาตรการและและระบบในการคดเลอก การจายคาตอบแทน สวสดการ ก าหนดมาตรการ และแผนงานในการใหพนกงานเขารวมอบรมในหวขอทเกยวของกบสายงาน แตยงขาดมาตรการและกระบวนการในการใหการศกษาอบรมใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ระบบการบรหารจดการ การปรบปรงองคกร การตรวจประเมน และความตอเนองในการด าเนนการ

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรจดวางผงองคกร วางระบบการบรหารงานบคคล ก าหนดสายการบงคบบญชา สรางการเจรญเตบโตในสายอาชพ โดยผบรหารระดบสง มการก าหนดผลตอบแทน สวสดการ ทเปนธรรม และมการสงเสรมใหพนกงานมการพฒนาอยางตอเนอง

78

หมวด 4 การสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคล

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมแผนการสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคลอยางเปนระบบและตอเนอง มวฒนธรรมองคกร พนกงานจงรกภกดตอองคกร มการพฒนาทงองคกรอยางตอเนอง

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการจดระบบบรหารงานบคคล เพอสนองวตถประสงคทงของลกคา และธรกจรานคา มการจดระบบงานทใหพนกงานทกภาคสวน มสวนรวมในการวางแผนงานทมประสทธภาพ มการจดระบบการสรรหา คดเลอก การจายคาตอบแทน สวสดการและการสงเสรมใหพนกงานไดรบการพฒนาอยางตอเนอง มมาตรการและระบบในการสรางขวญและก าลงใจตอพนกงาน และก าหนดแผนงานในการใหพนกงานเขารวมอบรมในหวขอทเกยวของกบสายงาน สงเสรมมาตรการและกระบวนการในการใหการศกษาอบรมใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ระบบการบรหารจดการ การปรบปรงองคกร และการตรวจประเมน จนเกดเปนวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานมการจดวางผงองคกร จดวางระบบการบรหารงานบคคล ก าหนดสายการบงคบบญชา สรางการเจรญเตบโตในสายอาชพ ก าหนดผลตอบแทน สวสดการ ทเปนธรรม และมการสงเสรมใหพนกงานมการพฒนาอยางตอเนอง ควรรกษาระดบมาตรฐานสงไวอยางยงยน

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

79

หมวดท 5 การจดการกระบวนการทางธรกจ และโลจสตกส

หมวด 5 การจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานไมมการจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส มจดออนอยางมาก เสยงตอการแทนทดวยธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาระบบการจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกสโดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจไดตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานไมมระบบการตรวจสอบกอนรบเขาของผลตภณฑจากคคาใหสอดคลองกบคณสมบตทตองการ ไมมระบบหรอมาตรการสรรหา จดซอ การตรวจสอบ และรบเขาของสนคาและบรการ ใหสมพนธกบกระบวนการจ าหนายและการสงมอบ ไมไดมการน าเทคโนโลยใหมมาใชในการสรรหา จดซอ การตรวจสอบและรบเขาของสนคาและบรการ ใหมนใจไดวาสนคานนตรงตอความตองการของลกคา ไมมระบบการด าเนนการตรวจสอบสตอกสนคา และปรบปรงรายการอยางตอเนอง ไมมระบบในการใชขอมลรายการจ าหนายสนคา และระยะเวลาในการสงซอจนไดรบมอบสนคาเปนปจจยในการก าหนดรายการสงซอสนคา ไมมการก าหนดตวชวดทใชในการควบคมปรมาณสนคาคงคลง และไมมขอก าหนดในการปรบปรงใหมความสอดคลองกบปรมาณในการจ าหนายสนคา

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรจดวางกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส ในระบบของการจดซอ การบรหารจดการคลงสนคา รอบการสงซอ และขอมลการจ าหนายสนคาทมความสมพนธกนอยางเปนระบบ เพอลดตนทนในการด าเนนธรกจคาสงคาปลก สนคาอปโภคบรโภคประจ าวน

80

หมวด 5 การจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมการจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส กจการมการปรบตว และพฒนาระบบการจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส เพอใหสามารถแขงขนได

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมระบบการตรวจสอบกอนรบเขาของผลตภณฑจากคคาใหสอดคลองกบคณสมบตทตองการ มระบบหรอมาตรการสรรหา จดซอ การตรวจสอบ และรบเข าของสน คาและบรการ ทสมพนธกบกระบวนการจ าหนายและการสงมอบ มการน าเทคโนโลยใหมมาใชในการสรรหา จดซอ การตรวจสอบและรบเขาของสนคาและบรการ ทตอบความตองการของลกคา แตยงขาดความตอเนอง มระบบการด าเนนการตรวจสอบสตอกสนคา และปรบปรงรายการ มระบบในการใชขอมลรายการจ าหนายสนคา และระยะเวลาในการสงซอจนไดรบมอบสนคาเปนปจจยในการก าหนดรายการสงซอสนคา มการก าหนดตวชวดทใชในการควบคมปรมาณสนคาคงคลง และมขอก าหนดในการปรบปรงใหมความสอดคลองกบปรมาณในการจ าหนายสนคา

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรจดวางกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส ในระบบของการจดซอ การบรหารจดการคลงสนคา รอบการสงซอ และขอมลการจ าหนายสนคาทมความสมพนธกนอยางเปนระบบ เพอลดตนทนในการด าเนนธรกจคาสงคาปลก สนคาอปโภคบรโภคประจ าวน อยางตอเนอง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

81

หมวด 5 การจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมการจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส อยางเปนระบบ และเขมขน กจการมการปรบตวอยางดเยยม และมการพฒนาระบบการจดการกระบวนการทางธรกจและโลจสตกส ทสามารถแขงขนไดในระดบสากล

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมระบบการตรวจสอบกอนรบเขาของผลตภณฑจากคคาใหสอดคลองกบคณสมบตทตองการ มระบบหรอมาตรการสรรหา จดซอ การตรวจสอบ และรบเข าของสน คาและบรการ ทสมพนธกบกระบวนการจ าหนายและการสงมอบ มการน าเทคโนโลยใหมมาใชในการสรรหา จดซอ การตรวจสอบและรบเขาของสนคาและบรการ ทตอบความตองการของลกคา อยางตอเนอง มระบบการด าเนนการตรวจสอบสตอกสนคา และปรบปรงรายการ มระบบในการใชข อมลรายการจ าหนายสนคา และระยะเวลาในการสงซอจนไดรบมอบสนคาเปนปจจยในการก าหนดรายการสงซอสนคา มการก าหนดตวชวดทใชในการควบคมปรมาณสนคาคงคลง และมขอก าหนดในการปรบปรงใหมความสอดคลองกบปรมาณในการจ าหนายสนคา อยางสม าเสมอ

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานมการจดวางกระบวนการทางธรกจและโลจสตกสในมาตรฐานสง ทงในระบบของการจดซอ การบรหารจดการคลงสนคา รอบการสงซอ และขอมลการจ าหนายสนคาทมความสมพนธกนอยางเปนระบบ ชวยลดตนทนในการด าเนนธรกจคาสงคาปลก สนคาอปโภคบรโภคประจ าวน อยางตอเนอง

82

หมวดท 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา

หมวด 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานไมมระบบการจดรานและการจดวางสนคา ถอเปนจดออนอยางมาก เสยงตอการแทนทดวยธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาระบบการจดการรานคาและการจดวางสนคาโดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานไมไดมการจดการทางเดนภายในราน ใหมลกษณะเดนไดอยางสะดวก และทวถง ไมไดมการออกแบบการตกแตงภายนอกรานคาอยางเหมาะสม ไมไดมการเปรยบเทยบกบคแขงขน ไมไดมการจดการการจดพนทวางสนคา ภายในราน ไมไดมการใช POP (Point of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธ หรอการตกแตงภายในราน รวมทงการแสดงปายชบงสนคาทนาสนใจ ไมไดมการสะสาง และจดระเบยบหรอหมวดหม สนคารวมถงการแสดงปายสนคา

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการจดการทางเดนภายในราน มการจดพนทวางสนคา ภายในราน มการใช POP (Point of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธ รวมทงการแสดงปายชบงสนคาทนาสนใจ มการสะสาง และจดระเบยบหรอหมวดหม สนคารวมถงการแสดงปายสนคา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

83

หมวด 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมระบบการจดรานและการจดวางสนคาทด กจการมการปรบตว และพฒนาระบบการจดการรานคาและการจดวางสนคา เพอตอบสนองตอความพงพอใจสงสดของลกคา

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการจดการทางเดนภายในราน ใหมลกษณะเดนไดอยางสะดวก และทวถง มการออกแบบการตกแตงภายนอกรานคาอยางเหมาะสม มการเปรยบเทยบกบคแขงขน มการจดการการจดพนทวางสนคา ภายในราน มการใช POP (Point of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธ หรอการตกแตงภายในราน รวมทงการแสดงปายชบงสนคาทนาสนใจ มการสะสาง และจดระเบยบหรอหมวดหม สนคารวมถงการแสดงปายสนคา ตามหลก 5 ส

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรมการจดการทางเดนภายในราน มการจดพนทวางสนคา ภายในราน มการใช POP (Point of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธ รวมทงการแสดงปายชบงสนคาทนาสนใจ มการสะสาง และจดระเบยบหรอหมวดหม สนคารวมถงการแสดงปายสนคา อยางเปนระบบและตอเนอง

84

หมวด 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมระบบการจดรานและการจดวางสนคาทดเยยม กจการมการปรบตว และพฒนาระบบการจดการรานคาและการจดวางสนคาทมมาตรฐาน ตอบสนองตอความพงพอใจสงสดของลกคา

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการจดการทางเดนภายในราน ใหมลกษณะเดนไดอยางสะดวก และทวถง มการออกแบบการตกแตงภายนอกรานคาอยางเหมาะสม มการเปรยบเทยบกบคแขงขน มการจดการการจดพนทวางสนคา ภายในราน มการใช POP (Point of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธ หรอการตกแตงภายในราน รวมทงการแสดงปายชบงสนคาทนาสนใจ มการสะสาง และจดระเบยบหรอหมวดหม สนคารวมถงการแสดงปายสนคา ตามหลก 5 ส อยางตอเนอง และเขมแขง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานมการจดการทางเดนภายในราน มการจดพนทวางสนคา ภายในราน มการใช POP (Point of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธ รวมทงการแสดงปายชบงสนคาทนาสนใจ มการสะสาง และจดระเบยบหรอหมวดหม สนคารวมถงการแสดงปายสนคา อยางเปนระบบและตอเนอง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

85

หมวดท 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ

หมวด 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานไมมระบบดานการอนามยและความปลอดภย ถอเปนจดออนอยางมาก เสยงตอการแทนทดวยธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาระบบดานการอนามยและความปลอดภย โดยดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานไมไดมมาตรการ การออกแบบและวสดกอสรางแขงแรง ทนทาน ดแลรกษาท าความสะอาดไดงาย ไมไดมการตดตงอปกรณในการตรวจปจจยสภาวะแวดลอม ไมไดมมาตรการ หรอการวางระบบในการตดตงอปกรณ ทชวยปองกนสงมชวต ทอาจกออนตรายในการเปนพาหะของโรคเขาภายในสถานประกอบการ โกดง รานคา ไมไดมระบบการท าความสะอาด ฆาเชอ และก าจดสงแปลกปลอม ไมมการจดการระบบการจราจร ไมมระบบการปองกนอคคภยทงในสวนของการใชทอน า และถงเคมดบเพลง ไมมมาตรการในการแกไข ปองกน หรอการออกขอก าหนดในการจดวางกลมสนคาทไวไฟ ขาดแผนงานหรอการด าเนนการการซกซอมหนไฟ การดบเพลง และไมมการตรวจสอบอปกรณปองกนอคคภย

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรด าเนนการดานการอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการอยางเขมงวด และตอเนอง

86

หมวด 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมระบบดานการอนามยและความปลอดภย กจการมการปรบตว และพฒนาระบบดานการอนามยและความปลอดภยอยบาง จงตองการความตอเนองในการด าเนนการ

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการออกแบบ และใชวสดกอสรางแขงแรง ทนทาน ดแลรกษาท าความสะอาดไดงาย มการตดตงอปกรณในการตรวจปจจยสภาวะแวดลอม มมาตรการ หรอการวางระบบในการตดตงอปกรณ ทชวยปองกนสงมชวต ทอาจกออนตรายในการเปนพาหะของโรคเขาภายในสถานประกอบการ โกดง รานคา มระบบการท าความสะอาด ฆาเชอ และก าจดสงแปลกปลอม มการจดการระบบการจราจร มระบบการปองกนอคคภยทงในสวนของการใชทอน า และถงเคมดบเพลง มมาตรการในการแกไข ปองกนหรอการออกขอก าหนดในการจดวางกลมสนคาทไวไฟ มการจดท าแผนงานหรอการด าเนนการการซกซอมหนไฟ การดบเพลง และมการตรวจสอบอปกรณปองกนอคคภย แตยงขาดความตอเนอง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรด าเนนการดานการอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการอยางเขมงวด และตอเนอง เพอกาวสระดบมาตรฐานทสงขน

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

87

หมวด 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการ

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมระบบดานการอนามยและความปลอดภย กจการมการปรบตว และพฒนาระบบดานการอนามยและความปลอดภย อยางสม าเสมอ

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการออกแบบ และใชวสดกอสรางแขงแรง ทนทาน ดแลรกษาท าความสะอาดไดงาย มการตดตงอปกรณในการตรวจปจจยสภาวะแวดลอม มมาตรการ หรอการวางระบบในการตดตงอปกรณ ทชวยปองกนสงมชวต ทอาจกออนตรายในการเปนพาหะของโรคเขาภายในสถานประกอบการ โกดง รานคา มระบบการท าความสะอาด ฆาเชอ และก าจดสงแปลกปลอม มการจดการระบบการจราจร มระบบการปองกนอคคภยทงในสวนของการใชทอน า และถงเคมดบเพลง มมาตรการในการแกไข ปองกน หรอออกขอก าหนดในการจดวางกลมสนคาทไวไฟ มการจดท าแผนงานหรอการด าเนนการการซกซอมหนไฟ การดบเพลง และมการตรวจสอบอปกรณปองกนอคคภย อยางตอเนอง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานมการด าเนนการดานการอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการอยางเขมงวด ตอเนอง และกาวสระดบมาตรฐานสง

88

หมวดท 8 ผลลพธทางธรกจ

หมวด 8 ผลลพธทางธรกจ

ชวงคะแนน 1.00 – 2.50

มความหมายวา กจการของทานมผลลพธทางธรกจ ระดบต า ถอเปนจดออนอยางมาก เสยงตอการแทนทดวยธรกจสมยใหม กจการตองมการปรบตว และพฒนาระบบการบรหารจดการองครวมอยางเปนระบบ โดยเรงดวน เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานขาดการด าเนนการก าหนดตวชวดดานคานยมของลกคา ดานการรกษาลกคา ดานภาพลกษณองคกร ดานความสมพนธกบลกคา ไมไดมการเปรยบเทยบตวชวดดานความพงพอใจของลกคากบคแขงขนของทางรานคา ขาดการด าเนนการก าหนดตวชวดหลกดานการเงน และผลตอบแทนเศรษฐกจตางๆ ขาดการเปรยบเทยบตวชวดดานการเงนกบคแขงขน ไมมการคาดการณแนวโนมของตวชวดดานการเงนในอนาคตอยางเปนระบบ ไมไดมการก าหนดตวชวดหลกในทกๆ ดาน การน าผลลพธธรกจไปใชในการประเมนความส าเรจของกลยทธองคกร การมผลลพธในการวดผลความรบผดชอบตอสงคมและชมชน การเปรยบเทยบตวชวดกบคแขงขนของรานคา การคาดการณแนวโนมของตวชวดในอนาคต การน าผลลพธไปใชในการวดผลการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบตางๆ อยางเปนระบบ

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรด าเนนการดานการบรหารจดการในทกๆ หมวดเขมงวด เขมแขง และตอเนอง อยในระดบสมาตราฐานสง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

89

หมวด 8 ผลลพธทางธรกจ

ชวงคะแนน 2.51 – 3.50

มความหมายวา กจการของทานมผลลพธทางธรกจ ระดบปานกลาง ควรมการปรบตวและพฒนาระบบการบรหารจดการองครวมอยางเปนระบบอยางสม าเสมอ เพอใหมความสามารถในการคงอยของกจการ และสามารถด าเนนธรกจตอไป

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการด าเนนการก าหนดตวชวดดานคานยมของลกคา ดานการรกษาลกคา ดานภาพลกษณองคกร ดานความสมพนธกบลกคา แตยงไมมการเปรยบเทยบตวชวดดานความพงพอใจของลกคากบคแขงขนของทางรานคา มการด าเนนการก าหนดตวชว ดหลกดานการเงน และผลตอบแทนเศรษฐกจตางๆ แตไมมการเปรยบเทยบตวชวดดานการเงนกบคแขงขนและการคาดการณแนวโนมของตวชวดดานการเงนในอนาคตอยางเปนระบบ อกทงยงไมไดมการก าหนดตวชวดหลกในบางดานใหครอบคลมการด าเนนการ การน าผลลพธธรกจไปใชในการประเมนความส าเรจของกลยทธองคกร การมผลลพธในการวดผลความรบผดชอบตอสงคมและชมชน การเปรยบเทยบตวชวดกบคแขงขนของรานคา การคาดการณแนวโนมของตวชวดในอนาคต การน าผลลพธไปใชในการวดผลการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบตางๆ แตยงขาดความตอเนอง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรด าเนนการดานการบรหารจดการในทกๆ หมวดเขมงวด เขมแขง และตอเนอง อยในระดบสมาตราฐานสง

90

หมวด 8 ผลลพธทางธรกจ

ชวงคะแนน 3.51 – 5.00

มความหมายวา กจการของทานมผลลพธทางธรกจ ระดบดเยยมเนองจากกจการมการปรบตว และพฒนาระบบการบรหารจดการองครวมอยางเปนระบบอยางสม าเสมอ

ค าอธบายชวงคะแนน

ธรกจของทานมการด าเนนการก าหนดตวชวดดานคานยมของลกคา ดานการรกษาลกคา ดานภาพลกษณองคกร ดานความสมพนธกบลกคา มการเปรยบเทยบตวชวดดานความพงพอใจของลกคากบคแขงขนของทางรานคา มการด าเนนการก าหนดตวชวดหลกดานการเงน และผลตอบแทนเศรษฐกจตางๆ มการเปรยบเทยบตวชวดดานการเงนกบคแขงขน มการคาดการณแนวโนมของตวชวดดานการเงนในอนาคตอยางเปนระบบ มการก าหนดตวชวดหลกในทกๆ ดาน การน าผลลพธธรกจไปใชในการประเมนความส าเรจของกลยทธองคกร การมผลลพธในการวดผลความรบผดชอบตอสงคมและชมชน การเปรยบเทยบตวชวดกบคแขงขนของรานคา การคาดการณแนวโนมของตวชวดในอนาคต การน าผลลพธไปใชในการวดผลการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบตางๆ อยางตอเนอง

กจการควรด าเนนการ

ธรกจของทานควรด าเนนการดานการบรหารจดการในทกๆหมวดอยางสม าเสมอ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

91

ภาคผนวก

92

หลก 5ส.

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

93

หลก 5 ส.

หลก 5 ส. เปนพนฐานส าคญ ส าหรบการปรบภาพลกษณรานคาสงคาปลกโดย หลก 5 ส. ประกอบดวย

สวย

จดแตงรานใหสวยงาม ออกแบบหนาราน โดยใชสสนในการตกแตงหนารานทสวยสะดดตา ไมตงสนคาปดหนารานจนลกคามองไมเหนสนคาภายในรานหรอขวางทางเดน เขารานไมสะดวก สนคาโชวควรเลอกสนคาเฉพาะทเปนสนคาตวเดน เชน สนคาทไดรบความนยม กเพยงพอออกแบบปายชอรานใหสวยงาม ลกคาจดจ างาย และชวยเสรมภาพลกษณของราน การออกแบบภายในรานใหสวยงาม ใชสสนภายในรานทชวยท าใหรานดสะอาด

สวย

สะอาด

สวางสะดวก

สบาย

94

ขน สนคาดโดดเดนขน เชน เลอกใชสโทนเยนสออนๆ สขาวนวล หรอทเรยกวาสเทาควนบหร เปนตน

จดเรยงและจดวางสนคาภายในรานใหสวยงาม โดยจดเรยงสนคาในมมมองของลกคา เชน สนคาดเตมชน จดสนคาใหอยในระนาบเดยวกนโดยหนหนาของสนคาออกเสมอ วางสนคาใหชดกนแตอยาเกยกน และจดเรยงสนคาเกาอยหนาสนคาใหมอยหลง จดเรยงสนคาใหสมดลระหวางพนทขายและก าไร กลาวคอ สนคาทขายดควรใหพนทจดเรยงมากกวาสนคาทขายไดรองลงมา สนคาราคาสง หรอสนคาทหายไดงายควรจดเรยงใหพนกงานเกบเงนดแลไดทวถง นอกจากนควรจดสนคาใหเปนหมวดหมเพอสะดวกในการดแล และสะดวกส าหรบลกคา สะอาด

ความสะอาดของรานมผลตอภาพลกษณ และความรสกของลกคา ตวอยางเชน หนารานและปายชอรานตองสะอาด กระจกหนารานตองใส สะอาด ไมควรมโปสเตอรเกาหมดอายปดอย

เพราะจะท าใหรานดเกาไมทนสมย พนทภายในรานตองสะอาด แมแตใตชนวางสนคากตองหมนตรวจด

เชดถใหสะอาดไมใหมของเหลวตางๆหกลงไปซงอาจสงกลนอนไมพงประสงคได

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

95

ชนวางสนคา และตวสนคาตองสะอาด สนคาทสะอาดจะให

ความรสกวาเปนสนคาใหม ในกรณของตแชเครองดมตองสะอาดไมมกลน มอจบตแชไมควรม

คราบสกปรก ถงขยะตองเกบทงทกวน และท าความสะอาดไมใหมกลน

สวาง

ความสวางทพอดมผลตอยอดขายของรานเพราะท าใหลกคามความรสกตอรานคา เชน รสกปลอดภย รสกวารานสะอาด รสกวาตวสนคาสวยงาม นาซอ มองเหนสนคางาย ดงนนเมอเหนวามหลอดไฟทช ารดควรจะเปลยนใหมโดยทนท เพราะ

บรเวณภายในรานทความสวางไมเพยงพอนอกจากโอกาสในการขายสนคาบรเวณนนจะลดลง อาจสงผลใหเกดการลกเลกขโมยนอยเกดขนได

96

สะดวก

การใหความสะดวกแกลกคาจะท าใหลกคาอยากกลบมาใชบรการอก ตวอยางเชน ทางเดนโลง ไมมสนคาวางกดขวางทางเดน ใหลกคาสามารถเลอก

หยบสนคาไดอยางสะดวก มปายราคาชดเจน ลกคาสามารถตดสนใจเลอกซอไดอยางสบายใจ เมอลกคาตองการควรมตะกราใสสนคาขนาดพอเหมาะใหลกคาได

ใชใสสนคาขณะเลอกซอ ซงจะท าใหลกคาซอสนคาไดมากขน มถงใสสนคาขนาดพอเหมาะเพอเอาไวใสสนคาใหลกคา มเงนทอนอยางเพยงพอส าหรบการทอนเงนใหกบลกคา

สบาย

เมอลกคาเขามาในราน การสรางบรรยากาศภายในรานใหลกคารสกสบาย ลกคาจะใชเวลาในการเลอกซอสนคานานขนท าใหโอกาสในการขายสนคาไดมากขน ตวอยางการสรางบรรยากาศภายในราน อากาศภายในรานตองปลอดโปรงสบาย ไมรสกอดอด ถาใชพดลม

ใบพดควรจะสะอาดเพอไมใหเกดมลภาวะเมอเปดพดลม หรอในกรณเครองปรบอากาศควรตองท าความสะอาดเครองปรบอากาศไมใหสงกลนอบหรอเปนแหลงแพรเชอโรค

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

97

สนคาไมควรซอนกนสงจนเปนทนาอนตรายเวลาลกคาเลอกหยบ

สนคา การปองกนการขโมยสนคาภายในราน ควรตดตงกลองวงจรปด

หรอตดกระจกไวคอยสงเกต หลกเลยงการเดนตามลกคาตลอดเวลา

98

ความรเบองตนในการบรหารจดการธรกจการคาสง-คาปลก สนคาอปโภค-บรโภค

ประจ าวน

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

99

ความรเบองตนในการบรหารจดการธรกจการคาสง-คาปลก สนคา

อปโภค-บรโภค ประจ าวน

ปจจยทเกยวของกบการบรหารจดการโลจสตกสในสวนของธรกจการคาสง-คาปลก สนคาอปโภค-บรโภค ประจ าวน ใหมขดความสามารถในการตอบสนองตอความตองการของลกคาและความมประสทธภาพของระบบ มปจจยเกยวของทส าคญ ไดแก

1. ดานการจดซอ 2. ดานการตลาด 3. ดานคลงสนคาและสนคาคงคลง 4. ดานการขนสง 5. ดานสารสนเทศ

ดานการจดซอ

ในการบรหารค าสงซอ ผบรหารจะตองค านงถงปจจยตางๆ เชน ความตองการสนคาของตลาด, ประเภท, จ านวน และชวงเวลาทจะท าการจดซอสนคา รวมไปถงการวางแผนการซอ, การจดเตรยมค าสงซอ, กระบวนการตรวจสอบความพรอมของสนคา, ปรมาณสนคา, คณภาพสนคาและการสงมอบ ทตอบสนองความตองการในการบรโภคไดอยางเหมาะสม เปนตน ฯลฯ

100

ดานการตลาด การตลาดเปนการด าเนนการบรหารงานในดานสนคาและบรการทมความแตกตาง เพอตอบสนองความตองการของผบรโภค อกทงการทราบถงความตองการของลกคาทแทจรงยงเปนปจจยส าคญเพอการอยรอดขององคกรในอนาคตและการค านงถงการด าเนนงานขององคกรในปจจบน ดานคลงสนคาและสนคาคงคลง

กลยทธทส าคญอยางหนงในระบบโลจสตกสคอการบรหารสนคาคงคลงใหมปรมาณสนคาคงคลงอยในระดบทต าทสดเทาทเปนไปไดโดยไมสงกระทบตอการด าเนนธรกจปกต เพอไมใหเงนของธรกจตองจมอยในสนคาคงคลงทมมากเกนความจ าเปน การเพมจ านวนสนคาคงคลงเพอปองกนการขาดแคลนของวตถดบหรอสนคา จะท าใหตนทนในการเกบรกษาสงขน ในขณะทการเกบสนคาคงคลงในระดบทต าจะเพมความเสยงในการขาดแคลนสนคาเมอตองการ

ดานการขนสง

การบรหารจดการดานการขนสง เปนเรองของการด าเนนการเคลอนยายสนคาคงคลง จากแหลงหนงไปยงอกแหลงหนง การขนสงสามารถท าไดหลายรปแบบ ซ งการขนสงในแตละรปแบบจะมขดความสามารถและขอจ ากดทแตกตางกนไป

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

101

ดานสารสนเทศ

สารสนเทศเปนตวผลกดนทส าคญในการบรหารโลจสตกส สารสนเทศประกอบไปดวยขอมลทเกยวของกบสนคาคงคลง สถานทตงของโรงงานและคลงสนคา การขนสง การตลาดและการขาย การบญชและการเงน ขอมลผบรโภค รวมถงขอมลทางธรกจดานอนๆ ทจ าเปน โลจสตกสในธรกจธรกจการคาสง -คาปลก สนคาอปโภค-บรโภค ประจ าวน

โดยทการบรหารจดการโลจสตกส เปนกระบวนการทสามารถบรหารจดการหนวยธรกจตงแตตนน าจนถงปลายน า รวมไปถงผ บรโภค ดงนน ธรกจการคาสง-คาปลก สนคาอปโภค-บรโภค ประจ าวนของไทย ยอมไดรบผลกระทบจากหนวยธรกจอนๆทเกยวของ ในขณะทผประกอบการมกมองปญหาและวธการแกไขปญหาเพยงฝายเดยว ซงท าใหการแกไขปญหาสามารถท าไดเฉพาะจด จงไดรบผลจากการแกไขปญหาในขอบเขตคอนขางจ ากด การทผประกอบการสามารถรและเขาใจในวธการบรหารจดการโลจสตกส จะชวยใหสามารถเหนภาพของความสมพนธระหวางธรกจตางๆ และสามารถแกไขปญหาไดอยางเปนระบบมากขน เพมขดความสามารถในการแขงขนในตลาดได

102

การบรหารสนคา

การบรหารสนคาเปนกจกรรมทส าคญอกประการหนง ในการจดการธรกจการคาสง-คาปลกเปนกระบวนการส าคญภายใตองคประกอบของระบบการจดการโลจสตกสและโซอปทาน (Logistics and Supply Chain Management) ในธรกจทงคาปลกทเชอมโยงกบการคาสง เนองจากสนคาทมจ าหนายในรานมจ านวนมาก หากมการบรหารจดการทเหมาะสม จะชวยใหกจการสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคหรอผซอไดตรงตามความตองการซงจะสงผลทดในดานผลก าไรหรอผลตอบแทนจากการจ าหนายสนคาในแตละชนดในระดบทด และทส าคญคอ มสนคาทพรอมจ าหนายอยเสมอ ตามทลกคาตองการ สงเหลานจะถกเชอมโยงเขากบ การตอบสนองตอผบรโภคอยางรวดเรว

อยางไรกตาม การวางแผนสนคาส าหรบธรกจการคาปลกนนจะเปนประโยชนอยางมากในการก าหนด ชนดและประเภทของสนคาทน ามาจ าหนาย ซงอาจพจารณาไดทงดานความหลากหลายของประเภทสนคา เพอตอบสนองความตองการของผซอทแตกตางกน และในแตละประเภทนน อาจมความหลากหลายของรปแบบ หลายผผลตใหผซอไดมโอกาสในการเลอก ทงนยงตองพจารณาทงดานของความปลอดภย คณภาพและราคา ใหเหมาะสมกบความตองการของลกคากลมเปาหมายรวมถงภาพพจนของรานคา

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

103

แนวคดในการจดการค าสงซอ จะใชหลกทวา ซอในเดอนนเพอขายใน

เดอนหนาและยอดขายในเดอนทผานมาคอยอดสงซอในเดอนน ซงเปนแนวทางเพอปรบลดรอบของการสงซอจากเดอนละหนงครงส าหรบรานคาสง มาเปนทกสบหาวนตอครงส าหรบรานคาสง สวนรานคาปลกจะท ารายการสงสนคาทกวน นนคอหนงในระบบเตมเตม การควบคมสนคาคงเหลอทางดานมลคาของธรกจคาสง-คาปลก

ในการควบคมสนคาคงเหลอทางดานมลคาท าไดในสองลกษณะ คอ การควบคมทางดานมลคาสนคา (Value Control) และการควบคมในดานปรมาณสนคา (Unit Control) การควบคมทางดานมลคาสนคามความหมายถงการวางแผนและการควบคมการลงทนส าหรบสนคาคงเหลอในรอบเวลาหนง ส าหรบการควบคมในดานปรมาณสนคา หมายถง จ านวนของสนคาคงเหลอในแตละประเภททมอยในคลงสนคารวมถงชนวางสนคาเพอรอจ าหนายในรอบเวลาหนง ผประกอบการคาปลกควรใหความส าคญในการการควบคมทางดานมลคาสนคาเปนประการส าคญ เนองจากผประกอบการคาปลกควรทจะประมาณการงบประมาณในการลงทนกอนการตดสนใจเลอกซอสนคาทงประเภทและปรมาณการสงซอ การควบคมทางดานมลคาสนคาคงเหลอนน Berman & Evans กลาวไวใน Retail Management, p.325 ถงองคประกอบ 6 ขนตอน ดงน

104

ทมา Berman & Evans, Retail Management, p.325

การก าหนดชนดของสนคาทจะควบคม

การพยากรณการขาย

การวางแผนราคาของสนคาคงเหลอ

การวางแผนสนคาทขาดหายไป

การการวางแผนการซอสนคา

การการวางแผนก าไรจากการขาย

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

105

การผสมผสานวธการควบคมสนคาคงเหลอทงในดานมลคาและปรมาณ

ไดกลาวมาแลวในทางปฏบตการควบคมทงสองดานนมความสมพนธทเกยวของกนเปนอยางมาก กลาวไดวาการตดสนใจในเรองจ านวนทจะจดซอในแตละครง จะมความสมพนธโดยตรงกบการหมนเวยนสนคาคงเหลอ อตราการสญเสยและอนๆ ส าหรบวธการควบคมทจะผสมผสานหลกการทงสองดานทจะกลาวในทนกคอ

การหมนเวยนของสนคาคงเหลอหรอสตอก (Stock) และผลตอบแทนจากการลงทน

ระยะเวลาในการสงซอ

ปรมาณในการสงซอ 1. การหมนเวยนของสนคาคงเหลอและผลตอบแทนจากการลงทน การหมนเวยนของสนคาคงเหลอ หมายถง จ านวนครงสนคาคงเหลอ

เฉลยสามารถจ าหนายได การทสนคาคงเหลอมการหมนเวยนในอตราสงเปนผลมาจากสาเหตหลายประการดวยกน คอ 1.1. การลงทนสนคานนไดผลด 1.2. สนคาทวางจ าหนายมความสดใหมนาสนใจ 1.3. ความสญเสยอนเกดจากความเปลยนแปลงแฟชนลงลด 1.4. คาใชจายในการเกบรกษาสนคาคงเหลอลดลง

106

ตวอยาง อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอทถอเปนดชนชวด

การคาปลกอยางหนง อาจค านวณไดดงน

การทสนคาคงเหลอมอตราการหมนเวยนต ายอมหมายความวาสนคานนจ าหนายไดชาหรออาจมสตอก (Stock) หรอสนคาคงเหลอมากเกนไป ตวอยางเชน อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอเทากบ 4 หมายความวายอดขายทงปเปน 4 เทาของจ านวนทสตอกไวหรอจ านวนทสตอกไวอยางเพยงพอทจะจ าหนายไดถง 3 เดอน เปนตน

ผคาสง-คาปลกอาจเพมอตราการหมนเวยนสนคาคงเหลอไดโดยการลดชนดของสนคาลงมาตดรายการสนคาทจ าหนายไดชา หรอ มไวจ านวนนอย การสงซอทมประสทธภาพ และการสงซอจากตวแทนทเชอถอได ผคาปลกควรระมดระวงการสงซอในแตละรายการจ านวนมากๆ เพอหวงเพยงสวนลดพเศษเปนหลก ซงตองพจารณาอตราการหมนเวยนสนคาทสามารถจ าหนายวามอตราหมนเวยนเรวเพยงใด

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

107

ตวอยาง ดชนชวดการคาปลกอยางหนงทใชประเมนผลตอบแทนการ

ลงทนของธรกจคาสงคาปลก

ผลกระทบของอตราการหมนเวยนของสนคาตอการลงทนจะตองไดรบการประมาณกอนทจะเพมอตราการหมนเวยนของสนคาเพราะการหมนเวยนของสนคาทสงขนอาจจะท าใหผลก าไรลดต าลง

2. ระยะเวลาในการสงซอ วธการหนงในการควบคมการลงทนในสนคาคงเหลอ คอ การก าหนด

ระดบของสนคาทจะตองสงซอเพมเตม ซงเรยกวา จดสงสนคาเพมเตม (Reorder point) การก าหนดระดบของสนคาเ พมขนอยกบปจจย 3 ประการคอ

2.1 ระยะเวลาทใชในการสงซอ (Order lead time) 2.2 อตราการขายสนคา (Usage rate) 2.3 ระดบสนคาทคงเหลอทปลอดภย (Safety stock)

108

จดสงซอสนคาเพมเตม = อตราการขายสนคา x ระยะเวลาทใชในการสงซอ

จดสงซอสนคาเพมเตม = อตราการขายสนคา x ระยะเวลาทใชในการสงซอ + ระดบสนคาทคงเหลอทปลอดภย

ระยะเวลาทใชในการสงซอ หมายถงชวงเวลาวนทสงจนกระทงไดรบสนคาเรยบรอยและพรอมทจะขาย อตราการขาย หมายถงยอดขายเฉลยในแตละวน และระดบสนคาทปลอดภย หมายถง สนคาทมเผอไวเพอปองกนการขาดแคลนอนเนองมาจากความตองการทไมไดคาดไวหรอความลาชาในการจดสงสนคา

การสงซอสนคาเพมเตมจะมความจ าเปนกตอเมอสนคาในสตอกลดลงจนถงจดสงซอสนคาเพมเตมจดสงซอสนคาเพมเตมจะหาไดโดย

และหากตองการใหมสนคาคงเหลอในระดบทปลอดภย จะตองเพมคาประมาณการรอยละของอตราระดบสนคาทคงเหลอทปลอดภย (Safety stock) ซงหาไดโดย

จดสงซอสนคาเพมเตมดงกลาวจะสมพนธกนกบปรมาณการสงซอทเหมาะสม ประหยดและเกดประสทธภาพในการลงทนในธรกจการคาปลก การสงซอทประหยด (Economic order Quantity) จะเปนปรมาณการสงซอทท าใหคาใชจายรวมของการสงซอและการเกบรกษาสนคาคงเหลอทต าทสด

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

109

อตราการขายสนคา (Usage rate) หมายถงกระบวนการการขาย

สนคาในหนงรอบการสงซอ ดงนนอตราการขายสนคา คอจ านวนชน แพค หรอลง ในการขายตอรอบการสงซอ

ระดบสนคาทคงเหลอทปลอดภย (Safety stock) หมายถงเปนสตอค

ทตองส ารองไวกนสนคาขาดเมอสนคาถกใชและปรมาณลดลงจนถงจดสงซอ (Reorder point) เปนจดทใชเตอนส าหรบการสงซอรอบถดไป เมออปสงคสงกวาสนคาคงคลงทเกบไว เปนการปองกนสนคาขาดมอไวลวงหนา หรออกค าอธบายหนงเปนการเกบสะสมสนคาคงคลงในชวงของรอบเวลาในการสงซอ การก าหนดกลยทธทางดานราคาของการขายปลก

ในการก าหนดกลยทธทางดานราคาของการขายปลกมองคประกอบทส าคญ ดงน

วตถประสงคของการคาปลก (Retail Objectives) เชน ตองการเพมยอดขาย การเพมก าไรหรออตราผลตอบแทนการลงทน

การก าหนดนโยบายราคาอยางกวางๆ (Broad Price Policy) เชน การก าหนดราคาตามตลาด การก าหนดราคาหรอตงราคาในแตละสนคาโดยอสระ ซงอาจเปนผน าหรอผตามในการก าหนดราคา เปนตน

110

การก าหนดกลยทธราคา (Price Strategy) เชน การตงราคาตามท

ตองการตงตามตนทนหรอสภาวะของการแขงขน

การก าหนดกลยทธราคาไปปรบใชใหเหมาะสมกบสถานการณ ( Implementation of Price Strategy) เชน การต ง ราคาตามประเพณนยม การตงราคาเพอใหมการตอรอง การตงราคาเพอดงดดความสนใจหรอการลดมากเมอซอในปรมาณมาก

การปรบราคา (Price Adjustments) เชน การก าหนดราคาพเศษเนองในโอกาสตางๆ การเพมขนของราคาขายเมอตนทนสนคาเพมสงขน

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

111

ตวอยางหนงของกลยทธการตงราคาซง Berman & Evans น าเสนอไว

ใน Retail Management ดงแสดงในตารางตอจากน

ปจจยส าคญในสวนประสม

การตลาดคาปลก

ทางเลอกในดานกลยทธการก าหนดราคา

ตงราคาต ากวา ราคาตลาด

ตงราคาใกลเคยง ราคาตลาด

ตงราคาสงกวาราคาตลาด

ท าเลทตงรานคาปลก

ความไมสะดวกในการตดตอและ

เดนทาง

อยบรเวณใกลเคยงและไมมขอ

ไดเปรยบกบคแขง

การแขงขนไมรนแรงและลกคาตดตอไดสะดวก

การใหบรการแกลกคา

ลกคาบรการตนเอง พนกงานขายไม

จ าเปนตองมความรสง

พนกงานขายใหความชวยเหลอแก

ลกคาพอควร

พนกงานมบทบาทในการชวยเหลอลกคามาก เชน

แนะน าสนคา ชวยยกของ

จ านวนชนดสนคาทมจ าหนาย

มงความสนใจไปยงสนคาทขายดทสด

มสนคาใหเลอกอยบาง แตไมครบทก

ชนด

มสนคาใหเลอกครบตามทลกคา

ตองการ บรรยากาศและสภาพภายในราน

การตกแตงรานคาแบบงายๆ ไม

หรหรา

การตกแตงและการจดวางสนคาดสะอาดแตไม

หรหรา

การตกแตงรานหรหรา สะอาด มภาพลกษณทด

ความส าคญของสนคาประเภท

แฟชน

เปนผตามในสนคาประเภทแฟชน

สนใจสนคาประเภทแฟชนทจ าหนายไดดทสด

เปนผน าสนคาประเภทแฟชน

112

ปจจยส าคญในสวนประสม

การตลาดคาปลก

ทางเลอกในดานกลยทธการก าหนดราคา

ตงราคาต ากวา ราคาตลาด

ตงราคาใกลเคยง ราคาตลาด

ตงราคาสงกวาราคาตลาด

การบรการพเศษ ช าระดวยเงนสด ไมคดคาบรการกบลกคา

รวมคาบรการรวมกบราคาสนคา

ยหอหรอตราสญลกษณของสนคาทมไวจ าหนาย

ยหอหรอตราสญลกษณของราน

หรอไมมยหอ

ยหอหรอตราสญลกษณของ

ผผลต

ยหอหรอตราสญลกษณทม

ภาพพจนทดตอรานคา

ทมา Berman & Evans, Retail Management, p.446

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

113

การบรหารจดการโลจสตกสธรกจการคาสง-คาปลก สนคาอปโภค-บรโภค

ประจ าวน

การบรหารจดการดานโลจสตกส เปนสวนหนงของการบรหารจดการ โซอปทาน ประกอบดวย การวางแผน การน าไปปฏบต และการควบคมประสทธภาพ ประสทธผลการไหลของสนคาและบรการทงไปและกลบ รวมถงขอมลทเกยวของระหวางจดเรมตนจนถงผบรโภค เพอทจะตอบสนองความตองการของลกคาได

สงเหลานท าให เกดความไมเชอถอในขอมลทมอยในระบบคอมพวเตอร ขอมลจาก

ระบบงานคอมพวเตอรถกน ามาใชเพยงแคการออกเอกสารทางสงของ การบญช และรายงาน

การขาดการวางแผนรวมกน การตดสนใจรวมกน การทขอมลไมเชอมโยงกน หรออกนยหนงคอ โซอปทานภายในองคกรไมมประสทธภาพ ส งผลใหท า ให โลจสตกสภายในองคกรขาดประสทธภาพ ท าใหเกดการขาดของ (Shortage) หรอเกดสนคาคงคลงเกนความจ าเปน (Inventory) หรอเกดขอผดพลาดเกดขนจากการสงซอและ/หรอการจดสง เปนตน

เกดการสงซอสนคาทสงเกนความจ าเปนเพอสวนลดทางการคา หรอเพอใหสอดคลองกบเงอนไขการคา จงมสนคาคงคลงมากเกนจ าเปน

114

เกดยอดความตองการจากลกคาทยากตอการจดการ ท าใหในบาง

กรณไมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาได หรอมสนคาเหลอโดยทลกคาไมมความตองการ

กระบวนการใหค าปรกษาแนะน า

กระบวนการใหค าแนะน าจะเรมจากการใหความรและการฝกทกษะในการวเคราะหขอมลทเกยวของตอการบรหารจดการโลจสตกสธรกจคาสงประจ าวน เชน การบรหารค าสงซอ การวางแผนคลงสนคาและการขายจนถงผบรโภคของผประกอบการ จะสงผลใหมสนคาเพอจ าหนายอยเสมอ ซงการด าเนนการพฒนาจะเปนวธการงายๆ ทปฏบตไมยาก โดยหลกการแลวเปนการแนะน าใหใชเงนทนทเหมาะสม (Sufficiency Capital)

กจกรรมการจดการขอมลคลงสนคาเพอบรหารค าสงซอ โดยกจกรรมนเปนการใหค าปรกษาโดยวธการน าขอมลสารสนเทศ เชน ขอมลการขาย ขอมลการจดเกบสตอกสนคาและขอมลเงอนไขการสงซอสนคามาวเคราะหเพอวางแผนการสงซอดวยการใชโปรแกรมอยางงาย

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

115

วธการน าขอมลการขายมาวเคราะหเพอการควบคมการสงซอของกจการ

สมมตวากจการมสนคากลมผลตภณฑหนงทสงซอจากคาสง ใหน าขอมลการขายมาท าการวเคราะหดงน

ขนตอน การวเคราะหหาปรมาณยอดสงซอตอรอบ โดยปจจยดานยอดการจ าหนายตอรอบและระยะเวลาการสงสนคา (Lead Time)

การวเคราะหหาปรมาณยอดสงซอตอรอบ โดยปจจยดานยอดการจ าหนายตอรอบและระยะเวลาการสงสนคา (Lead Time) ประกอบไปดวย หวขอหลกๆ ทตองท าการค านวณทงหมดตาม หวขอ ตามทแสดงในตาราง ไดแก

1) Average/Day (Avg./Day) คอ คาการขายเฉลยตอรอบการขาย โดยมวธการค านวณ คอ เอาจ านวนยอดการขายสนคาในชวงเวลาทน าขอมลมาวเคราะหนนหาร ดวยจ านวนวนทท าการขาย เชน มจ านวนสนคาทจ าหนายไดในชวง 15 วน มจ านวน 200 ชน กจะค านวณไดเปน 200/15 ซงจะเปนคาในชอง Avg./Day = 13 ชนตอวน

2) Lead Time คอ จ านวนระยะเวลาสนคาแตละชนดเขามาในสตอกของทางราน เชน กจการคาสง จะมสนคาเขามาสงทกๆ 2 วน Lead-time ทได จะเทากบ 2

3) Min Stock คอ จ านวนสนคาทสมควรมไวในสตอกสนคาทไมควรต ากวาน มวธคดคอ Avg./Day * Lead Time

116

4) รอบการซอ คอ การททางรานคาปลกจะสงซอสนคาเขามาในราน

ทกกวน เชน ทางรานสงซอสนคาจากกจการคาสงทกๆ 3 วน รอบการซอ จะไดเทากบ 3

5) ขายตอรอบ คอ รอบของการขายแตละครง ภายในระยะเวลา รอบการซอสนคา มวธค านวณดงตอไปน น าเอา Avg./Day * รอบการซอ จะไดเทากบ ขายตอรอบ

6) Max Stock จ านวนสนคาทสมควรมไวในสตอกสนคาทไมควรสงกวาน มวธคดคอ Min Stock + ขายตอรอบการสงซอ

7) มลคาสตอกรวม คอ มลคาสนคาทงหมดแตละสนคาในสตอกของรานคาปลก มวธค านวณคอ จ านวน Max Stock * ราคาขายตอหนวย

8) สตอกจรง หรอจ านวนสตอกจรง คอ จ านวนสนคาในสตอกหรอในคลงจรงทตรวจนบ

9) ผลตาง (ชน) มวธคด คอ น าเอา Max Stock – สตอกจรง สตอกจรงหาไดจาก การเชคสตอกสนคาทม ณ ปจจบน

10) สตอกวน (Stock Day) คอ จ านวนของสนคาในคลงส ารองทมไวเพอการขายตอวน มวธค านวณคอ น าเอา ผลตาง (ชน) / Avg./Day

11) มลคาสตอกจรง คอ จ านวนสตอกจรงทตรวจนบ * ตนทนตอหนวย

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

117

สนคา

A ห

มายถ

ง สนค

าทจ า

หนาย

ด

สนคา

B ห

มายถ

ง สนค

าทจ า

หนาย

ด

ปานก

ลาง

สนคา

C ห

มายถ

ง สนค

าทจ า

หนาย

ไมด

118

จากขอมลดงแสดงในตารางดานลางน จะเหนวา มคาของขอมลทมคา

เปนลบ แสดงดวยอกษรสแดง ซงอาจท าใหแสดงเปนเครองหมายลบดวยกได กบอกคาหนงทจะมคาเปนบวกซงแสดงเปนสด า ทงสองคามความหมายดงน

คาตดลบ(สแดง) ของผลตาง(ชน) แสดงวา คาของ สตอกจรง ทไดจากการเชคสตอกสนคาทม ณ ปจจบน มคามากกวา คาของ Max Stock (คอ มสนคาในสตอกมากกวา คาทควรม)

คาตดลบ(สแดง) ของสตอก Day (วน) แสดงวา คาของ จ านวนของสนคาในคลงส ารองทมไวเพอการขายตอวน เกนจ าเปนอยจ านวนกวน ขอสงเกตการวเคราะหขอมลเพอบรหารค าสงซอ–ขนตน

ขอสงเกตการใชโปรแกรมการวเคราะหขอมลเพอบรหารค าสงซอ–ขนตน ดงทกลาวมาน ไดใชโปรแกรม Excel ในการวเคราะหขอมล ซงมขอจ ากดในหลายประการตามทไดกลาวมาแลวในขางตน มขอควรระวงในหลายประการ เชน การใชสตรท เคยพบวามผประกอบการใสสตรทคลาดเคลอนหรอการน าขอมลการว เคราะหในแตละรอบมาท าการเปรยบเทยบเพอประเมนประสทธภาพของผลการปรบปรงแกไข จะท าไดยากรวมทงการเกบขอมลจ านวนมากๆ จะมผลกระทบตอการวเคราะหขอมล เปนตน

การพจารณายอดการขายตอรอบ สามารถน ามาจดกลมสนคา A, B และ C ได ซงการแบงชวง วาชวงใดจะเปน A หรอ B หรอ C นนขนอยกบ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

119

แตละกจการจะเปนผก าหนด โดยมปจจยการพจารณาทขนาดของกจการ ยอดการจ าหนาย เปนตน

โดยกลมสนคา ABC นนคอ A หมายถง สนคาทจ าหนายด, B หมายถง สนคาทจ าหนายไดปานกลางและ C หมายถง สนคาทจ าหนายไมด

รานคาปลกสามารถพจารณาขอมลนเพอควบคมหรอบรหารค าสงซอได ตวอยางเชน สนคา รายการของตวอยาง เปนกลมสนคาขายด เพราะมยอดขายตอรอบในล าดบตนๆ แตเมอพจารณาจากคา Max Stock จ านวนสนคาทสมควรมไวในสตอกสนคาทไมควรสงกวาน มคาเทากบ 67 หนวย เทยบกบ จ านวนสตอกจรง คอ จ านวนสนคาในสตอกหรอในคลงจรงทตรวจนบ (จ านวนสตอกน ในกจการคาสง-คาปลก มความหมายรวมถงสนคาทจดเรยงชนชนโชวสนคาหนารานดวย) มจ านวน 30 หนวย ดงนนสนคาขายดนจงมโอกาสสงทสนคาขาดหรอไมพอจ าหนาย ซงอาจดไดท ชองสนคาอยไดอกกวน ซงในชองแสดงใหเหนวา จากพฤตกรรมการขายสนคาของรานคาน สนคารายการนจะอยไดอก 2.75 วน หมายความวา สนคาในสตอกส าจ านวน 30 หนวยนนเพยงพออยไดประมาณ 2 วนกวาๆ ซงกจการควรรบสงซอเขามาเพอมใหเสยโอกาสการขาย เปนตน

ส าหรบสนคาบางรายการ เชน สนคากลม B หมายถง สนคาทจ าหนายไดปานกลาง แตม จ านวนสตอกจรงสงกวา คา Max Stock มความหมายคอ สนคามมากกวาความสามารถการขายจรง ซงกจการคาปลก มการสงซอทถ เชนทก 3 วนจะท าการสงซอ ดงนนกจการควรพจารณาดไดท ชองสนคาอยไดอกกวน ซงในชองแสดงใหเหนวา จากพฤตกรรมการขายสนคาของรานคา

120

น สนคารายการนจะอยไดอกกวน ตวอยางรายการสนคาล าดบท 6-10 รานคาปลก ควรงดการสงซอสนคาในรอบการสงซอท จะถงน หลกการพจารณาทางรานคาปลกควรพจารณาไมควรใหสนคาอยในรานเกน 2 รอบของการสงซอ เชน รายการสนคาล าดบท 7-10 มคาเกนกวา 6 วน (กจการตวอยางน ก าหนดสงซอทกๆ 3 วน 2 รอบสงซอ จงมคา 6 วน) โดยเฉพาะ รายการสนคาล าดบท 9-10 จะคางในสตอกนานประมาณ 3 รอบการสงซอ ดงนนกจการอาจน ามาจดเปนสนคารายการพเศษเพอรบขายออกไป เพอลดความสญเสยของตนทนเงน เปนตน ความสญเสย ของตนทนเงนสดกรณน หมายถง การทกจการน าเงนมาซอสนคาเพอจ าหนาย ควรมระยะเวลาทสน เพอใหไดก าไรโดยเรว แตการทสนคาดงกลาวไมสามารถขายไดโดยเรวและอยในสตอกนาน ยอมเปนการเสยโอกาสและสงผลใหตนทนเงนสดมคาสงขน ก าไรจะลดลง หากจะกลาวอยางงาย คอ ถารานคาปลกกเงนมาลงทนซอสนคาเพอจ าหนาย และมสนคาทซอมานนคางอยในสตอกของรานนาน เทากบกจการรานคาปลก ตองแบกรบดอกเบยทเกดจากสนคาทคางสตอกนน ก าไรยอมลดลงหรออาจขาดทนได เปนตน

กรณทควรแกไขอยางยงและควรระมดระวงการสงซอ ในสนคากลม C ซงหมายถง สนคาทจ าหนายไมด แตอาจมความจ าเปนตองมอยในรานบาง หรออาจเปนสนคาทความนยมลดลงและอาจตองออกจากตลาดไป ซงกจการตองระมดระวงอยางมาก เชน ตวอยางรายการสนคาล าดบท 14 และล าดบสดทายนน รานคาปลก ควรงดการสงซอสนคาเดดขาด ไมวาจะม

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

121

รายการของแถมอยางไรกตาม เพราะกจการมความสามารถการจ าหนายสนคาดงกลาวนอยมาก ซงตองรบจดรายการสนคาพเศษโดยเรว

วธการวเคราะหน กจการคาสง ทดแลลกคารานคาปลก กสามารถดงขอมลการขายทกจการขายสนคาใหกบรานคาปลกมาพจารณาไดเชนกน แตอาจไมมขอมลสตอกจรง แตกรณทกจการคาสงบางรายทม พนกงานขายไปตามรานคาปลกเพอจดรายการซอสนคา กอาจสามารถพจารณาในสวนนได

การใหค าแนะน าบคลากรรานคาสง ใหน าขอมลการขายสนคาทจ าหนายใหรานคาปลกมาพจารณาวา สนคาทจ าหนายออกไปนนมการสงซอซ าหรอไม สนคากลมไหนจ าหนายไดด ซงกจการคาสง ควรจดบคลากรไปเยยมรานคาปลกดวย เพอจะไดสงเกต ถงกลมสนคาทรานคาปลกสงซอเขามาวา นอกจากสงทกจการของเราแลว รานคาปลกสงซอจากท อนดวยหรอไม ควรสงเกตดวยวาขนาดของกจการคาปลกทออกเยยมมรายการสนคาทจ าหนายมากนอยเพยงใด ควรมยอดการขายประมาณเทาใด ลกคาเขาออกมากนอยเพยงใด หากสามารถประมาณยอดซอตอรายของลกคาทมาซอทรานคาปลกได กจะท าใหการประมาณการยอดขายสนคาของรานคานนมความแมนย ามากขน การประเมนสงเหลานจะชวยใหกจการคาสงสามารถประมาณการสวนแบงตลาดไดชดขน เชน รานคาปลกมยอดการจ าหนายสนคาประมาณวนละ 100,000 บาท แตรานคาปลกรายนสงซอสนคาจากเราเฉลยวนละ 10,000 บาท แสดงวาเรามสวนแบงตลาดของรานคานเพยง รอยละ 10 เทานน ซงควรมการวเคราะหตอวามรายการสนคาใดบางทรานคาปลกรายนไมซอสนคาจากเราแตซอจากรายอน เชน

122

รานคาปลกอาจไมทราบวาเราจ าหนายสนคาอะไรบาง กรณทลกคาใชวธการโทรสงซอและไมเคยมาทกจการของเรา ประกอบกบเจาหนาทขายไมไดน าเสนอรายการสนคาอนใหกบรานคาปลก ทปรกษามกพบวาพนกงานขายสนคาของกจการคาสง มกโทรหารานคาปลกเพอตามออเดอรสนคา (รายการสงซอสนคา) โดยมกพดวา “เอาเหมอนเดมหรอเปลา” เปนตน

การออกเยยมรานคาปลกอาจตองประเมนสตอกสนคาหลงร านของรานคาปลกประกอบดวย เพอประกอบการประเมนความสามารถในการสงซอและการขายสนคา รวมถงการสงเกตสนคาทมสภาพเกา วาเปนสนคาคางสตอกหรอไม โดยบคลากรรานคาสงควรใหค าแนะน าในการจดการสนคาคางสตอกน โดยอาจน ามาจดท ารายการสงเสรมการขาย เปนต น อยางไรกตามในการประเมนยอดการจ าหนายสนคาของรานคาปลกบคลากรกจการคาสงควรระวงเรองของรายการสนคาทเราไมไดจ าหนาย เชน รานคาปลกในบางพนท อาจมสนคาดานการเกษตรจ าหนายดวย เชน ปย จอบ เปนตน ซงควรประเมนยอดขายออกจากรายการสนคาอปโภค-บรโภคประจ าวน

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

123

การปรบปรงผงคลงสนคาในกจการคาสง-คาปลก

การปรบปรงคลงสนคาส ารอง เพอความสะดวกในการบรหารค าสงซอและการตรวจสอบปรมาณสนคาคงคลงประเดนปญหา สถานประกอบการในกจการธรกจการคาสง (สนคาอปโภค-บรโภค ประจ าวน) โดยสวนใหญแลวจะจดสนคาทคลงสนคาส ารอง (สตอก) ตามลกษณะเดยวกนกบ พนทจ าหนายสนคา หรอทเรยกวา พนทจ าหนายหนาราน ซงกคอ คลงหนารานนนเอง โดยมการจดเรยงสนคาตามหมวดหมหรอประเภทสนคา เพออ านวยความสะดวกใหกบผบรโภคหรอลกคาทมาเลอกซอสนคา ซงจะไดหาสนคาไดงายและรวดเรวขน แต สถานประกอบการในกจการธรกจการคาสง (สนคาอปโภค-บรโภค ประจ าวน) โดยสวนใหญไมไดค านงถงเหตผลวา เหตใด การจดหมวดหมหรอประเภทสนคาในพนท คลงส ารอง (สตอก) ท าไมจงท าเชนเดยวกบพนทขายสนคา และสงผลตอปญหาการใชเวลาในการเบกสนคานานเกนไปของพนกงานทท าการเบกสนคาจากคลงสนคาส ารอง (สตอก) มายงพนทขาย อกทงยงสงผลตอการใชเวลาทนานในการตรวจสอบยอดสนคาคงคลง เพอประเมนปรมาณการสงซอครงตอไป รวมถงยงกอใหเกดปญหาในดานสนคาในรายการเดยวกนมการจดวางอยางกระจดกระจายในพนทคลงสนคาส ารอง (สตอก) มความเสยหายจากการจดเกบสนคา บางครงพนกงานหาสนคาไมเจอกจะสงสนคาเขามาใหม สงผลตอ ปรมาณสนคาคงคลงทเกนจ าเปน เปนตน

124

แนวทางการปรบปรงและแกไขปญหา

สถานประกอบการไดด าเนนการประชมพนกงานกลมยอย ของหนวยงานคลงสนคาหนวยงานจดซอและหนวยงานขาย โดยวางแผนผงการจดเรยงตามหมวดของบรษทผแทนจ าหนายหรอผขาย ทเรยกวาซบพลายเออร (Supplier) ของ ส าหรบรายการสนคาหลกทมปรมาณการสงซอสง สวนสนคาเบดเตลดของบรษทผแทนจ าหนาย (Supplier) รายเลกทมการสงซอนอยกจะจดตามกลมพนทรวมโดยแยกออกตางหาก ขนาดของพนททจะใชในการจดเกบสนคาในแตละรายของบรษทผแทนจ าหนาย (Supplier) จะประมาณการจากการวเคราะหคาสตอกส ารองสงสด (Maximum Stock) ซงใชระยะเวลาในการปรบปรงประมาณ 1-2 เดอน เนองจากเดมมสนคาเตมพนท การปรบปรงทมประสทธภาพและจะท าไดงายขนนน ผประกอบการควรมการด าเนนกจกรรมการวางแผนการจดซอ เพราะจะสงผลใหปรมาณ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

125

สนคาส ารองสวนเกนจ าเปนในสนคาแตละรายการลดลง พนทวางในคลงจะมเพมขน การด าเนนการปรบปรงกจะสามารถท าไดงายขนโดยไมสงผลตอการด าเนนธรกจประจ าวนของกจการ สมฤทธผลการแกไขปญหา

พนกงานทท าการเบกสนคาจากคลงสนคาส ารอง(สตอก) มายงพนทขาย ใชเวลาหาสนคาลดลง การตรวจสอบยอดสนคาคงคลงงายขน ซงหนวยงานคลงสนคาและหนวยงานจดซอสามารถประเมนยอดสนคาคงคลงของกลมสนคาในแตละรายของบรษทผแทนจ าหนาย (Supplier) เพอการสงซอครงตอไปไดอยางรวดเรวและงายขนมาก แกปญหาในดานสนคารายการเดยวกนทมการจดวางอยางกระจดกระจายในพนทคลงสนคาส ารอง (สตอก) รวมถงลดความเสยหายจากการจดเกบสนคาลงดวย เปนตน

126

การจดการคลงสนคาท มการปรบปรงตามหมวด บรษทผแทน

จ าหนายหรอผขาย [ซบพลายเออร (Supplier)] เพอสะดวกตอการตรวจสอบสตอกคงเหลอ การเบกสนคาและบรหารค าสงซอ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

127

การจดการคลงสนคาท มการปรบปรงตามหมวด บรษทผแทน

จ าหนายหรอผขาย [ซบพลายเออร (Supplier)] เพอสะดวกตอการตรวจสอบสตอกคงเหลอ การเบกสนคาและบรหารค าสงซอ (ตอ)

128

ตวอยางภาพการปรบปรงคลงสนคากอนและหลง

กอนปรบปรง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

129

ตวอยางภาพการปรบปรงคลงสนคากอนและหลง

หลงปรบปรง

130

แบบประเมนเกณฑมาตรฐานคณภาพธรกจ

คาสงคาปลก

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

131

เกณฑการประเมนคณภาพรานคาสงคาปลกไทย

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

หมวดท 1 ภาวะผน า-การรวมกลมและการวางแผนเชง กลยทธ

1.1 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา

1.2 ความรบผดชอบตอสาธารณะและความมสวนรวม ในสงคม

1.3 การพฒนาแผนเชงกลยทธเพอเสรมศกยภาพในการแขงขน

1.4 การกระจายแผนกลยทธสการปฏบต

หมวดท 2 การมงเนนลกคาและตลาด 2.1 ความร ความเขาใจ และการเขาถง กลมลกคา และตลาด

2.2 ความสมพนธกบลกคาและความพงพอใจของลกคา

หมวดท 3 สารสนเทศและการวเคราะห 3.1 การประเมนและวเคราะหการด าเนนการขององคกรหรอรานคา

3.2 การจดการสารสนเทศของรานคาทเหมาะสม

132

เกณฑการประเมนคณภาพรานคาสงคาปลกไทย (ตอ)

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5 หมวดท 4 การมงเนนทรพยากรบคคล 4.1 สายการบงคบบญชาและการเจรญเตบโตในสายวชาชพ

4.2 การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน

4.3 การท างานอยางมความสขและความพงพอใจของพนกงาน

4.4 วฒนธรรมองคกร

หมวดท 5 การจดการกระบวนการทางธรกจและ โลจสตกส 5.1 กระบวนการทเกยวกบผลตภณฑและบรการ

5.2 กระบวนการทางธรกจ

5.3 กระบวนการสนบสนนทางธรกจ

หมวดท 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา 6.1 กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

133

เกณฑประเมน

ระดบคะแนน 1 2 3 4 5

หมวดท 7 การอนามยและความปลอดภยใน สถานประกอบการคาสง 7.1 การจดการอาชวอนามยและสงแวดลอมของสถานประกอบการคาสงคาปลก

7.2 ระบบการปองกนอนตรายและอคคภย

หมวดท 8 ผลลพธทางธรกจ 8.1 ผลลพธดานการมงเนนลกคา

8.2 ผลลพธดานการเงนและตลาด

8.3 ผลลพธดานทรพยากรมนษย

8.4 ผลลพธดานประสทธผลขององคกร

134

คะแนน แนวทางการใหคะแนน

1 - 3 ไมมหลกฐาน ทชดเจนยนยนสงทกลาวถง อาจพบวามเพยงค าบอกเลา

ประเมนผลการปฏบตหรอด าเนนการ ในระหวาง 1 กบ 3 (อยระหวาง 1 กบ 3)

3 – 5

มหลกฐาน ยนยนสงทกลาวถง มการปฏบตหรอด าเนนการ อยางเปนระบบทด

ประเมนผลการปฏบตหรอด าเนนการ ในระหวาง 3 กบ 5 (อยระหวาง 3 กบ 5)

5 มหลกฐาน ชดเจนยนยนสงทกลาวถง และมการปฏบตหรอด าเนนการอยางเปนระบบ รวมถงมการปฏบตอยางตอเนองในระดบดมาก

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

135

หมวด 1 ภาวะผน า-การรวมกลมและการวางแผนเชงกลยทธ 1.1 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา ก. การก าหนดทศทางขององคกรโดยผน าระดบสงหรอเจาของกจการ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดทศทางขององคกรและการรวมกลมรานคาปลกเครอขาย

2. การตดตามและการประเมนการบรหารงานขององคกรและการรวมกลม

3. การสอสารภายในองคกร เปนแบบสองทาง คอมทงการใหและรบขอมลขาวสาร เพอเปน ประโยชนแกพนกงาน

คะแนนเฉลยขอ 1.1 ก.

136

ข. การทบทวนผลการด าเนนการขององคกรหรอรานคา โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดเปาหมายและมการทบทวนถงการด าเนนงานของกจการ

2. การด าเนนการและมการตดตามประเมนผล

3. การน าผลทไดจากการทบทวนมาสการปรบปรงประสทธภาพในการด าเนนงานของพนกงาน รานคา และการใหบรการ

คะแนนเฉลยขอ 1.1 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 1.1 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา

(1.1 ก. + 1.1 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

137

1.2 ความมสวนรวมตอสาธารณะและความมสวนรวมในสงคม ก. ความรบผดชอบตอสาธารณะ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การน าสนคาทมคณภาพและมการแสดงปายราคา โดยไมขดตอกฎหมายมาจ าหนาย

2. การจดจ าหนายสนคาใหกบชมชน รวมกบองคกรตางๆทงภาครฐและเอกชน

3. การตดตามและประเมนผลในการด าเนนการพรอมทงน าผลทไดน ามาปรบปรง

คะแนนเฉลยขอ 1.2 ก.

138

ข. การใหการสนบสนนขององคกรตอชมชนทส าคญ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การสนบสนนรานคาปลกเครอขายในการท ากจกรรมรวมกบชมชน เชน มมสนคาทองถนหรอกจกรรมตามประเพณและเทศกาลตางๆ

2. การเปดโอกาสใหบคลากรในชมชนไดเขารวมงานในองคกร

คะแนนเฉลยขอ 1.2 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 1.2 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา

(1.2 ก. + 1.2 ข.) / 2 = ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

139

1.3 การพฒนาแผนเชงกลยทธ ก. กระบวนการพฒนาแผนเชงกลยทธ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดผมสวนรวม (เชน เจาของกจการ ผถอหน หรอพนกงาน) ในการวางแผนกลยทธทงระยะสน ระยะกลาง และระยะยาวรวมทงการสรางความมสวนรวมในการท างานของพนกงาน

2. การก าหนดวตถประสงค เปาหมายหลก ทเหมาะสมกบขนาดธรกจ

3. การจดสรรบคลากร อปกรณ เครองมอ ทเหมาะสม เพอใชในการปฏบตงานตามแผน

4. การเปรยบเทยบ ยอดขายและผลก าไร กบคแขง หรอพนธมตร

5. การก าหนดแผนกลยทธดานการบรหารความเสยงขององคกรในมตตางๆ เชน การเงน การแขงขน สภาพแวดลอม การเมอง และศกยภาพขององคกร

คะแนนเฉลยขอ 1.3 ก.

140

ข. วตถประสงคแผนเชงกลยทธ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดวตถประสงค เปาหมายหลกตามวสยทศนและสถานการณของผน าหรอผบรหารขององคกร

2. การตรวจสอบวตถประสงคกบผมสวนไดสวนเสยทกกลม

คะแนนเฉลยขอ 1.3 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 1.3 ภาวะผน าในองคกรและการรวมกลมรานคา

(1.3 ก. + 1.3 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

141

1.4 การน าแผนเชงกลยทธไปปฏบตจรง ก. การพฒนาแผนปฏบตการ และการน าแผนไปปฏบต โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ด าเนนการพฒนาโดยการน าแผนไปสการปฏบตเพอใหบรรลวตถประสงคขององคกรหรอรานคา

2. การจดสรรทรพยากรทเหมาะสมเพอใชในการปฏบตงานตามแผน ไดอยางมประสทธภาพ เชน จ านวนบคลากร อปกรณ-เครองมอ และกรอบเวลาในการปฏบต เปนตน

3. มการก าหนดขนตอน และวธการจดการในประเดนหลกๆ ของแผนปฏบตการ

4. มการก าหนดตวชวดในการประเมนความกาวหนาของแผนปฏบตการ

5. การก าหนดวธการประเมนผลของตวชวด เพอใหสามารถวดผลไดสอดคลองกบวตถประสงคของแผนปฏบตการ

คะแนนเฉลยขอ 1.4 ก.

142

ข. การคาดเดาผลการด าเนนการ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การประมาณการคาตวชวดทส าคญและน าไปเปรยบเทยบผลการด าเนนงานดานตางๆขององคกร กบปทผานมาทงทางตรงและทางออม

คะแนนเฉลยขอ 1.4 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 1.4 การน ากลยทธไปปฏบต (1.4 ก. + 1.4 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

143

หมวด 2 การมงเนนลกคาและการตลาด 2.1 ความรเกยวกบลกคาและตลาด ก. ความร ความเขาใจ และการเขาถงกลมลกคาและตลาด โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การจดท าฐานขอมล และการจ าแนกลกคาทกกลม ทงกลมลกคาใหม และกลมลกคาเปาหมาย

2. การน าขอมลทไดจากลกคาทงขอเสนอแนะ การตชม น ามาปรบปรง และพฒนาดานตาง ๆ เชน การบรการ สนคา ฯลฯ

คะแนนเฉลยขอ 2.1 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 2.1 ความรเกยวกบลกคาและตลาด

(คะแนนเฉลยขอ 2.1 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

144

2.2 ความสมพนธกบลกคาและความพงพอใจของลกคา ก. ความสมพนธกบลกคา โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดกระบวนการ วธการ ใหขอมลขาวสารตอลกคา รวมถงการรบฟงความเหน การตชมจากลกคา

2. การสรางและรกษาสมพนธภาพทด กบลกคาใหมความพงพอใจในตวสนคา และการบรการ

คะแนนเฉลยขอ 2.2 ก.

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

145

ข. การประเมนความพงพอใจของลกคา โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดตวชวด ความพงพอใจ รวมถงการก าหนดหลกเกณฑ ในการจ าแนกความพงพอใจของลกคาแตละกลม

2. การสรางระบบตดตามสงทลกคามความพงพอใจและไมพงพอใจ พรอมทงน าขอมลทไดมาใชเพอการปรบปรงสนคาและบรการ

คะแนนเฉลยขอ 2.2 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 2.2 ความสมพนธกบลกคาและความพงพอใจของ

ลกคา (2.2 ก. + 2.2 ข.)/2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

146

หมวด 3 การจดการสารสนเทศและการวเคราะหขอมล 3.1 การประเมนและวเคราะหการด าเนนการขององคกรหรอรานคา ก. การประเมนผลการด าเนนการ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การเกบขอมลยอดขาย ยอดสงซอ ยอดสนคาคงคลง (รายวน รายเดอน รายป)

2. การเกบขอมลราคาขาย หรอ ขอมลทเกยวของกบกจการคาสง-คาปลก ของตนเองและคแขง เชน ตนทนขนสง ตนทนคาแรง ตนทนโสหย ลกคา ตวแทนจ าหนาย (รายวน รายเดอน รายป)

3. การก าหนดเปาหมาย ยอดขาย ยอดซอ ยอดสนคาจดเกบ ควรมการพยากรณจากขอมลในอดต

คะแนนเฉลยขอ 3.1 ก.

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

147

ข. การวเคราะหผลการด าเนนการ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การน าขอมลมาวเคราะหเพอการตดสนใจขาย สงซอ จดเกบ และจดสง

2. การน าขอมลทไดจากการวเคราะหมาปรบปรงการด าเนนงานของกจการ เชน เพมฐานลกคา ประเมนตวแทนจ าหนาย

3. การน าขอมลทไดจาการวเคราะหมาเปรยบเทยบกบเปาหมายของธรกจคแขง

คะแนนเฉลยขอ 3.1 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 3.1 การวดและวเคราะหการด าเนนการขององคกร

(3.1 ก. + 3.1 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

148

3.2 การจดการสารสนเทศของรานคาทเหมาะสม ก. ความพรอมใชงานของขอมล โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ความสมบรณของขอมลตงแตขอมลซอ ขาย จดเกบ ขนสง ตวแทนจ าหนาย พนกงาน ลกคา

2. การเขาถงขอมลสะดวก การคนหามความตอเนองทนสมย และเชอถอได

3. ระบบความปลอดภยของขอมล และการส ารองขอมล (รายวน รายสปดาห การเขารหส )

คะแนนเฉลยขอ 3.2 ก.

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

149

ข. คณภาพของฮารดแวร และซอฟทแวร โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การจดหาโปรแกรมคอมพวเตอร ทงายในดานการใชงาน เชอถอได และไมซบซอนสะดวกตอการใชงาน ตอบสนองตอความตองการและสอดคลองกบทศทางและขนาดของกจการรานคา

2. การเลอกใชโปรแกรมคอมพวเตอรทเหมาะสมกบการบรหารจดการ การวเคราะห สงเคราะห และประมวลผลตามลกษณะและรปแบบของธรกจหรอกจการรานคา

คะแนนเฉลยขอ 3.2 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 3.2 การจดการสารสนเทศ (3.2 ก. + 3.2 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

150

หมวด 4 การสงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคล 4.1 สายการบงคบบญชาและการเจรญเตบโตในสายวชาชพ ก. ระบบงาน โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดนโยบายและระบบบรหารบคคลของ องคกรทมวตถประสงคสนองความตองการทง ของลกคา คคา พนกงาน และชมชน

2. การมระบบคดเลอก การรบสมคร การจาย คาตอบแทน รวมถงการมสวสดการดานตางๆ

3. การสงเสรมพฒนาใหความร และการพลกดน กจกรรมทสงเสรมใหพนกงานเกดความคด สรางสรรค การสรางแรงจงใจในดานตางๆ ใหกบพนกงาน

4. การบรหารงานบคคลภายใตขอกฎหมาย แรงงาน

คะแนนเฉลยขอ 4.1 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 4.1 ระบบงาน (คะแนนเฉลย 4.1 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

151

4.2 การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน ก. การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. สนบสนนใหพนกงานมสวนรวม และเขาอบรม ศกษาคนควาในหวขอทเกยวของ ทงเปนทางการและไมเปนทางการเพอการน ามาส การบรรลวตถประสงคตามแผนของกจการ เชนการศกษาดงาน การอบรมดานเทคโนโลย ฯลฯ

คะแนนเฉลยขอ 4.2 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 4.2 การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน

(คะแนนเฉลย 4.2 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

152

4.3 การท างานอยางมความสขและความพงพอใจของพนกงาน ก. สภาพแวดลอมในการท างาน โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การจดสภาพแวดลอมใหมบรรยากาศทมความสะอาด ความปลอดภย เพอสรางบรรยากาศในการท างาน และการใหบรการ พรอมทงมการประเมนผล

คะแนนเฉลยขอ 4.3 ก.

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

153

ข. การใหการสนบสนนและความพงพอใจของพนกงาน โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดเกณฑและตวชวด ทมผลตอการสรางความพงพอใจของพนกงาน

2. การจดสรรผลประโยชน ผลตอบแทนตางๆ ของพนกงาน อยางทวถงและเปนธรรม รวมถงตดตามน าผลประเมนความพงพอใจมาปรบปรงสภาพความเปนอย คณภาพชวต และสงคมการท างาน

คะแนนเฉลยขอ 4.3 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 4.3 การท างานอยางมความสขและความพงพอใจของพนกงาน

(4.3 ก. + 4.3 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

154

4.4 วฒนธรรมองคกร ก. การสรางวฒนธรรมองคกร โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การท างานของพนกงานในทกระดบชนโดยมงหวงผลส าเรจของงานเปนหลก

2. การประสานความรวมมอของพนกงานทกฝายแบบบรณาการในการแกไขปญหา (การรวมมอของทกฝาย) รวมถงการขบเคลอนงานใหกาวไปสการท างานแบบนวตกรรม พรอมกบการสงเสรมจรยธรรมขนพนฐาน เพอสรางวฒนธรรมองคกรสขาว

คะแนนเฉลยขอ 4.4 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 4.4 วฒนธรรมองคกร 4.4 ก. =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

155

หมวด 5 การจดการกระบวนการทางธรกจ และโลจสตกส 5.1 กระบวนการทเกยวกบผลตภณฑและบรการ ก. กระบวนการประกนคณภาพ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การจดท าขนตอน การสรรหา จดซอ การตรวจสอบ และรบเขาของสนคาและบรการใหสมพนธกบกระบวนการจ าหนายและการสงมอบ

2. มแบบประเมนในการสรรหา จดซอ การตรวจสอบ และการรบเขาของสนคา และบรการในแตละกระบวนการทชดเจน

คะแนนเฉลยขอ 5.1 ก.

156

ข. กระบวนการด าเนนงานและการสงมอบ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การก าหนดตวชวด (KPI) ทใชในการควบคมการด าเนนงาน เชน มลคาของสนคาในสตอก มลคาของการจดซอ มลคายอดขาย เวลาในการสงมอบ เวลาในการสงซอ

2. การตรวจสอบผลการปฏบตงานดานการด าเนนงาน โดยเปรยบเทยบกบตวชวดทตงไว (รายเดอน, รายป)

3. การปรบปรงระบบการด าเนนงานและการสงมอบรวมกบฝายตางๆ ทงภายในและภายนอกองคกร (รายเดอน รายป)

คะแนนเฉลยขอ 5.1 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 5.1 กระบวนการทเกยวกบผลตภณฑและบรการ

(5.1 ก. + 5.1 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

157

5.2 กระบวนการทางธรกจ ก. กระบวนการทางธรกจ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การจดท าขนตอนการด าเนนงานทงดานการขน ยาย การเคลอนยาย การจดเกบ การจ าหนาย และการสงมอบ เปนตนโดยมการประสานความ รวมมอของทกผายทงภายในและภายนอก องคกร

2. การก าหนดตวชวดในการควบคม และการ ปรบปรงขนตอนการด าเนนงาน

3. การตรวจสอบขนตอนการด าเนนงานทงกอน และหลงปรบปรง

4. การก าหนดและการปรบปรงขนตอนการ ด าเนนงานมความสอดคลองและตอบสนองตอ วตถประสงคของธรกจหรอรานคาอยางตอเนอง

คะแนนเฉลยขอ 5.2 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 5.2 กระบวนการทางธรกจ (คะแนนเฉลยขอ 5.2 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

158

5.3 กระบวนการสนบสนนทางธรกจ ก. กระบวนการสนบสนนการจดซอ (คลงสนคา) โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การตรวจนบรายการสนคาคงคลงทงในคลงสนคา และบนชนเรยงสนคาหนารานกอนการสงซอ

2. การใชขอมลรายการจ าหนายสนคาและระยะ เวลาในการสงซอจนไดรบมอบสนคาเปนปจจย ในการก าหนดรายการสงซอสนคา

3. การใชระยะเวลาในการสงซอจนไดรบมอบสนคา เปนปจจยในการก าหนด ปรมาณสนคาคงคลง เพอการลดตนทนสนคาคงคลง

4. การก าหนดตวชวดทใชในการควบคมปรมาณ สนคาคงคลงและมขอก าหนดในการปรบปรงใหม ความสอดคลองกบปรมาณในการจ าหนายสนคา อยางตอเนอง

คะแนนเฉลยขอ 5.3 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 5.3 กระบวนการสนบสนน (คะแนนเฉลยขอ 5.3 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

159

หมวด 6 การจดการรานคาและการจดวางสนคา 6.1 กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการ ก. กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการภายนอกรานคา โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การตกแตงภายนอกรานมจดเดน นาสนใจ และดงดดใหลกคามาใชบรการ

2. การจดพนทเขาออก และทจอดรถมเพยงพอ และสะดวกตอลกคาทมาใชบรการ

3. การใช POP (Point Of Purchase) ชวยในการโฆษณาประชาสมพนธหรอการตกแตงหนาราน รวมทงการแสดงรายการสนคาทนาสนใจหรอไมในระดบใด

คะแนนเฉลยขอ 6.1 ก.

160

ข. กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการภายในรานคา โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การตกแตงภายในรานมความสวาง สทใชภายในราน เสรมใหพนทมความกวางขวาง สามารถมองเหนสนคาไดอยางชดเจน

2. การจดพนทภายในราน มการจดระเบยบเปนหมวดหม แยกพนทหลงราน (สวนเตรยมหรอคดแยกสนคา) ออกจากหนาราน รวมถงมการแสดงปายสนคา

คะแนนเฉลยขอ 6.1 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 6.1 กระบวนการทเกยวกบการตกแตงรานคาและการจดการ

(6.1 ก. + 6.1 ข.) / 2 =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

161

หมวด 7 การอนามยและความปลอดภยในสถานประกอบการคาสง 7.1 การจดการอาชวอนามยและสงแวดลอมของสถานประกอบการคาสง

โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การออกแบบและวสดกอสรางแขงแรง ทนทาน ดแลรกษาท าความสะอาดไดงาย โดยระบตามหลกเกณฑความปลอดภย การปองกนไฟไหม การบ ารงรกษางาย

2. มการตดตงอปกรณทชวยปองกนสงมชวต (หน แมลงสาบ นก เปนตน) ทกออนตรายในการเปนพาหะของโรคเขาภายในสถานประกอบการ โกดง รานคา ทงในสวนของทางระบายอากาศ ระบายน า และซอกเหลบตางๆ รวมทงมระบบการท าความสะอาด ฆาเชอและก าจดสงแปลกปลอมอยางสม าเสมอ

คะแนนเฉลยขอ 7.1 ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

162

7.2 ระบบการปองกนอนตรายและอคคภย โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. การจดการระบบการจราจร ประกอบดวยการตดตงระบบสญลกษณ เสนทางการเดนรถ การตเสนในลานจอดรถ และการอ านวยความสะดวก เปนตน

2. ระบบการปองกนอคคภยทงในสวนของการใชทอน า และถงเคมดบเพลง ในจดทมความเสยงสงตอการเกดอคคภย มการซกซอมการหนไฟ และแผนภาวะฉกเฉน

3. การจดวางกลมสนคาทไวไฟ (เครองดมแอลกอฮอล เมทานอล) หรอเปนวสดประทไฟ (ประทด พล) มการจดวางใหหางจากแหลงก าเนดประกายไฟ

คะแนนเฉลยขอ 7.2 ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

163

หมวด 8 ผลลพธทางธรกจ

8.1 ผลลพธดานการมงเนนลกคา ก. ผลลพธดานลกคา โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ผลการประเมนตวชวดดานการรกษาฐานลกคา ดานภาพลกษณองคกร ดานความสมพนธกบ ลกคาเปรยบเทยบและประเมนกบเปาหมายองคกร

คะแนนเฉลยขอ 8.1 ก.

ข. ผลลพธดานผลตภณฑและบรการ โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ผลการประเมนตวชวดดานความหลากหลาย ของสนคาและคณภาพการบรการเปรยบ เทยบและประเมนกบเปาหมายองคกร

คะแนนเฉลยขอ 8.1 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 8.1 ผลลพธดานการมงเนนลกคา (8.1 ก. + 8.1 ข.) / 2 = ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

164

8.2 ผลลพธดานการเงนและการตลาด ก. ผลลพธดานการเงนและการตลาด

โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ผลการประเมนตวชวดและแนวโนมดานการเงนและผลตอบแทนของกจการ

2. ผลประเมนตวชวดดานการเงน และดานการตลาด อาท ยอดการขาย อตราสวนผลก าไร สวนแบงการตลาด ต าแหนงทางการตลาด รวมทงการขยายตลาดใหม เปนตน

คะแนนเฉลยขอ 8.2 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 8.2 ผลลพธดานการเงนและตลาด

(คะแนนเฉลยขอ 8.2 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

165

8.3 ผลลพธดานทรพยากรบคคล ก. ผลลพธดานทรพยากรบคคล โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ผลการประเมนตวชวดดานบคลากรอาท ความเปนอย สวสดการ การพฒนาฝกอบรม ความพงพอใจของพนกงาน เปรยบเทยบและประเมนกบเปาหมายองคกร

คะแนนเฉลยขอ 8.3 ก. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 8.3 ผลลพธดานทรพยากรบคคล (คะแนนเฉลยขอ 8.3 ก.) =

ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

166

8.4 ผลลพธดานประสทธผลขององคกร

ก. ผลการปฏบตงาน โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. ผลการประเมนตวชวดดานปฏบตการไดถกน ามาเปนสงประเมนความส าเรจของกจการ ความคมคาของการลงทน พรอมทงการน าผลลพธธรกจไปใชในการประเมนความส าเรจของกลยทธองคกร

คะแนนเฉลยขอ 8.4 ก.

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

167

ข. ผลลพธดานความรบผดชอบตอสาธารณะของความเปนพลเมองในชมชน

โปรดใหคะแนนทตรงกบความเปนจรงในองคกรมากทสดเพยง 1 ขอ

เกณฑประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 5

1. กจการมสวนรวมและเปนทยอมรบในสงคมและชมชน

2. ผลลพธและการเตบโตของกจการสอดคลองตอการปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบตางๆ

คะแนนเฉลยขอ 8.4 ข. * คะแนนเฉลยส าหรบขอ 8.4 ผลลพธดานประสทธผลขององคกร

(8.4 ก. + 8.4 ข.) / 2 = ใหน าคะแนนเฉลยส าหรบแตละหวขอหลกไปใสในตารางรวบรวมขอมลการประเมนองคกร

168

แบบจ าลองธรกจ BMC (Business Model Canvas)

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

169

แบบจ าลองธรกจ BMC (Business Model Canvas)

แบบจ าลองธรกจหรอ บซเนสโมเดลแคนวาส เปนเครองมอทชวยใหผประกอบการมองเหนธรกจของตนเองในมตตางๆ มองเหนจดออน วเคราะหจดแขงของธรกจ เพอน าไปสการพฒนาธรกจใหเขมแขงสามารถแขงขนไดในตลาด บซเนสโมเดลแคนวาส เปนแบบจ าลองธรกจแบบหนงซงงายตอความเขาใจ ผประกอบการสามารถน ามาใชวเคราะหธรกจไดดวยตวเอง มประโยชนอยางมากในการสรางกลยทธเพอพฒนาธรกจ

แนวคดพนฐานของแบบจ าลองธรกจมาจาก แนวคดทวาทกรปแบบของทกธรกจนนประกอบกนขน เพอใหเราตอบค าถามส าคญ 4 ขอ คอ 1.ท า(สนคา)อะไร? 2.ท าอยางไร? 3.ท า(ขาย)ใหใคร? และ 4.คมคาหรอไม? (การเงน)

170

บซเนสโมเดลแคนวาส

บซเนสโมเดลแคนวาส ตอบค าถามพนฐานของแบบจ าลองธรกจทง 4 ขอ โดยแบงออกเปน 9 ชอง

ชองท 1 กลมลกคา

ลกคาสามารถจ าแนกเปนกลมๆ ได อาทเชน ตามความตองการ พฤตกรรมการบรโภค เปนตน นอกจากนนยงจ าแนกไดตาม ชองทางการเขาถง ความสมพนธ ความสามารถในการซอ

ชองท 2 คณคาสนคา ความแตกตางทท าใหลกคาตดสนใจเลอกซอสนคา เปนสงทสรางความพงพอใจหรอชวยแกปญหาใหกบลกคา เปนการรวมเอาคณลกษณะทตองการมาน าเสนอใหกบลกคากลมหนง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

171

ชองท 3 ความสมพนธกบลกคา

ลกษณะของความสมพนธทธรกจสรางขนมาใชกบกลมลกคา เพอตองการใหมาซอสนคา รกษาลกคาเอาไว หรอเพอเพมยอดขาย ชองท 4 ชองทางเขาถงลกคา

ชองทางทธรกจใชสอสารกบลกคาเพอใหไดรบคณคาของสนคา สรางการรบร ประเมนคณคาสนคา เกดการซอขาย สงมอบคณคาสนคา รวมทงการบรหารหลงการขาย ชองท 5 รายไดหลก

ลกษณะสรางรายไดจากกลมลกคา หรอการยอมจายเงนเพอแลกกบคณคาสนคา รายไดอาจมาจากราคาตายตว ตอรองไดขนกบปรมาณ

ชองท 6 กจกรรมหลก

สงทธรกจตองใชสรางและสงมอบคณคาสนคา ในการเขาถงตลาด และรกษาความสมพนธกบลกคา ท าใหรปแบบธรกจท าหนาทของมนได

172

ชองท 7 ทรพยากรหลก

สนทรพยส าคญทธรกจใชสรางและน าเสนอคณคาสนคาไปสตลาด รกษาความสมพนธกบลกคา และสรางรายได สนทรพยอาจจะเปนสงทมตวตน เชน สถานท คน สงทยมมา หรอไมมตวตน เชน ความร สตรการผลต เปนตน

ชองท 8 พนธมตร เครอขายส าคญทท าใหธรกจเดนหนาไปได เชน ผทขายวตถดบให เปนตน การมพนธมตรเปนการลดความเสยงของการเขาถงทรพยากรในการผลต ชองท 9 โครงสรางตนทน

ลกษณะของตนทนทธรกจใชเพอการผลตและสงมอบคณคาสนคาใหกบลกคา รกษาความสมพนธ สรางรายได ตนทนคดมาจากการใชทรพยากร กจกรรมและพนธมตรทมสวนในรปแบบธรกจ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

173

การสรางบซเนสโมเดลแคนวาส

แนวทางการสรางบซเนสโมเดลแคนวาส ผประกอบการจะตองวเคราะหธรกจของตนเอง ซงสามารถท าไดดวยตนเอง หรอท ารวมกนกบทมงานในราน โดยใสขอมลของธรกจลงในแตละชองของบซเนสโมเดลแคนวาส

2 คณคาสนคา

8 พนธมตร

6 กจกรรมหลก

1 กลมลกคา

3 ความสมพนธ

กบลกคา

7 ทรพยากรหลก

4 ชองทาง

เขาถงลกคา

5 รายไดหลก

9 โครงสรางตนทน

174

กลมลกคา ตวอยางกลมลกคา เชน

คนในพนท นกทองเทยว พอคาคนกลาง ขาราชการ คนเขาชมงานทราชการจด เชน

งานโอทอปเมองทองธาน กลมผรกสขภาพ อาย 30 – 65 ป ชาย หรอ หญง รายได 10,000 บาท ตอ เดอนขนไป สภาพสตร อาย 20 – 50 ป รายได 10,000 บาท ตอ เดอนขนไป รบราชการ มครอบครว

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

175

คณคาสนคา สนคาหรอบรการทจะสามารถตอบสนองความ

พงพอใจใหกบกลมลกคาเปาหมาย มากกวา สนคาคแขง อาทเชน สนคาดมคณภาพ การจดรานสวยงาม นาซอ สนคามการก าหนดวนหมดอาย ตราสนคาเปนทยอมรบ หบหอสวยงาม เหมาะเปนของฝาก บรการสงสนคาถงท

ความสมพนธกบลกคา วธการเชอมโยงในความสมพนธระหวางธรกจกบลกคา

ลกคาเดม เพอสรางการซอซ า หรอ ซอเพม หรอ เบกตอ

ลกคาคาดหวง เสาะหา หรอ ตดตอเขามา กระบวนการในการจดการความเชอมโยงความ สมพนธ เพอใหเกด ยอดขาย เราจะตองมกจกรรม อะไรบางเพอใหลกคา จดจ าได ระลกถง ชอบมากกวา ตดสนใจซอ

176

ตวอยางกจกรรมสรางความสมพนธลกคา การสอสารขอมลการตลาด เชน ผาน

เครอขายสงคมออนไลน ไปยงกลมลกคา เปาหมาย

สงขาวสารใหกบสมาชก ผานสอ เชน อเมลล, จดหมาย, สอสงพมพ เปนตน

จดกจกรรมลดราคา

ชองทางเขาถงลกคา วธการในการทธรกจจะเขาจ าหนายในตลาด เพอสรางยอดขาย ใหไดตามเปาหมาย จะตอง ด าเนนกลยทธ การก าหนดชองทางการจดจ าหนาย และกจกรรมทางการตลาด โดยมเปาหมายเพอ สรางความสะดวก รวดเรว และงายส าหรบลกคา เปาหมายในการตดสนใจซอ

ตวอยางชองทางเขาถงลกคา หนาราน สงถงท จดของทลกคาสงลวงหนา สมาชก ขายผานศนยรวมโอทอป

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

177

ขายผานเครอขายสงคมออนไลน เชน

เฟสบค, ไลน เปนตน โฆษณา ประชาสมพนธ งานแสดงสนคาทจดโดยราชการ

รายไดหลก แหลงทมาของรายได

รายไดจากสนคา หรอ บรการ หลก รายไดจากสนคา หรอ บรการ เสรม

- การใหเชาทรพยสน - คาสมาชก, คาซอมบ ารง - คาคอมมสชน

รายไดจากการขายหนาราน รายไดจากการขายสง รายไดจากการสงออกตางประเทศ

ตวอยางการหารายไดเพม เพมจ านวนรานเครอขาย ใชพนทรานใหเปนประโยชน เชน

การแบงพนทรานใหเชา ปายโฆษณา ตเอทเอม

178

รบจายเงนคาสาธารณปโภค

กจกรรมหลก เปนการเชอมโยงกจกรรมตางๆเขาดวยกนเพอ

น าไปสการเพมคณคาใหกบสนคา หรอ บรการ ทจะมอบใหแกลกคา กจกรรมหลก การขาย สรางความสมพนธลกคา สงเสรมการขาย

กจกรรมสนบสนน พฒนาบคลากร จดกจกรรมรวมกบราชการ

ทรพยากรหลก

เปนการจดสรรทรพยากรของธรกจอยางม ประสทธภาพ ความสามารถเดมของรานโอทอป

- ทรพยากรทใช เชน อาคารรานคา - ความสามารถหลก เชน ชอเสยง ตราสนคา พนธมตรทางธรกจ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

179

- ความไดเปรยบในการแขงขน เชน ชอเสยง ตราสนคา สนคามความ หลากหลาย เปนศนยกลางนกทองเทยว

ความสามารถใหมของรานโอทอป ทจ าเปนตองเพมคณคา จะตองลงทน อะไรเพมบาง ทจะสามารถเพมความ พงพอใจใหกบกลมลกคาเปาหมายได

พนธมตร เปนการสรางเครอขาย ความสมพนธ และความ

เปนหนสวนทางธรกจ กบกลมผเกยวของ อาทเชน ผขายวตถดบ วสดสนเปลอง หรอผขายสนคา ผรบจางชวงผลต สถาบนการศกษาซงชวยออกแบบ พฒนา

สนคา หรอพฒนาระบบงาน ผรบสงสนคา สถาบนการเงน ธนาคาร หนวยงานราชการ

180

โครงสรางตนทน เปนตนทนในการสรางและน าสงคณคาของสนคา

ใหแกลกคาโดยแบงเปน ประเภทตนทน ไดแกเงนลงทน

และคาใชจาย ประเภทกจกรรม ไดแก การผลต

การตลาด การขาย การจดสง และ การบรหาร

โดย จดคมทน = มลคาขายทท าใหรายรบเทากบ รายจาย

ตวอยางการใชบซเนสโมเดลแคนวาสเพอการพฒนา ตวอยางการใชบซเนสโมเดลแคนวาสเพอการพฒนา จะเปนตวอยางของ

รานกฤตธนาทพย เปนรานคาสงคาปลก โดยน าบซเนสโมเดลแคนวาสมาวเคราะหธรกจและมองโอกาสของการพฒนาธรกจ

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

181

1. กลมลกคา - ลกคามทงชายและหญง - ลกคาอาศยในอ าเภอชมแพ

และอ าเภอใกลเคยงโดยรอบ - ลกคารานคาปลกรายยอย

3. สมพนธลกคา

- มระบบสมาชก - บรการสงสนคาทรถลกคา - บรการสงสนคาถงรานคาปลก

4. ชองทาง

- ขายสนคาหนารานมทงรานคาปลก และรานคาสง-ปลก(Cash & Carry)

- ขายสง สงสนคาถงรานคาปลกของลกคา

2. คณคาสนคาและบรการ

- ขายสนคาราคาถกกวาราคาปาย

- มสนคาหลากหลาย - มพนทรานกวางขวาง - บรการชวยเหลอลกคา ชวย

ยกสนคา จดสนคาขนรถ

182

5. รายไดหลก

- รายไดหลกจากการขายสนคา - รายไดเสรมจากการเชาพนท, เชาหวชน และตงกอง

6. กจกรรมหลก

การขาย - ขายหนาราน - ขายสง

สงเสรมการขาย - สะสมแตมรบของรางวล

-

8. พนธมตรหลก - ผผลต หรอ ซพพลายเออร

7. ทรพยากรหลก

- พนกงาน - ตวราน - รถบรรทก - สนคา

9. โครงสรางตนทน

- คาแรงพนกงาน - คาสนคา - คาน า คาไฟ, คาอนเตอรเนต - คาขนสง

คมอปฏบตงานกจกรรมยกระดบมาตรฐานคณภาพบรหารจดการธรกจคาสงคาปลก

183

จากขอมลวเคราะหธรกจในบซเนสโมเดลแคนวาสของ ราน กฤตธนา

ทพย เปนรานคาสงคาปลกขนาดใหญ ในพนทเดยวกนมทง รานคาปลก, รานคาสง-ปลก (Cash & Carry) และรานคาสง กลมลกคามทงลกคาปลกทเดนทางเขามาซอสนคาทราน กลมลกคาสงทเดนทางมาซอสนคาทราน และกลมลกคาททางรานสงสนคาใหถงรานลกคา มระบบสมาชกสะสมแตมรบของรางวล จดเดนขายสนคาราคาถกกวาราคาปายและมสนคาหลายชนด

การพฒนาธรกจส าหรบ ราน กฤตธนาทพย 1. ควรจะปรบมมมองกลมลกคาเปนกลมรายอ าเภอ และวเคราะห

รายไดการขายเปนกลมอ าเภอ เพอการวางแผนธรกจเชงรกเปนกลมอ าเภอ

2. วเคราะหชองทางเขาถงลกคา ปจจบนม 2 ชองทาง คอ ลกคาเดนทางมาซอสนคาทราน และ ขบรถสงสนคาใหทรานคาปลกลกคา ยงสามารถขยายสาขาไปตางอ าเภอ เพราะจะไดลกคารานคาปลกในอ าเภอนน และลกคาคาปลกในพนทดวย เปนการขยายฐานลกคา ปรบรานคาปลกใหขายสนคาเฉพาะอยางมากขน เชน สนคาสขภาพ เปนตน เนองจาก ในพนทเดยวกนของรานมทงสวน รานคาปลก และ รานคาสง-ปลก (Cash & Carry) ซงนาจะแยงฐานลกคาเดยวกน

184

3. เสรมสรางความสมพนธกบลกคา โดยอาจเพมโปรโมชนส าหรบ

ลกคาคาสง เพมสวนลดทายบลจากยอดซอของลกคาในเดอนทเปนวนเกดของลกคา เ พอเนนวาทางรานมความใส ใจและเหนความส าคญของลกคา

4. การเพมรายไดสวนหนงทส าคญคอการลดตนทน เนองจากทางรานเปนรานขายสงขนาดใหญ การบรหารคลงสนคาใหมประสทธภาพ จะชวยลดความสญเสยจากตนทนจมในสนคาคงคลง ควรตรวจสอบความเหมาะสมของสนคาคงคลง

ถอไดวาบซเนสโมเดลแคนวาส เปนเครองมออยางหนงส าหรบเจาของรานรานคาสงคาปลกในการวเคราะหธรกจของตนเองเพอเขาใจถงจดแขง จดออน และโอกาสในการพฒนาธรกจใหเตบโตและเขมแขงตอไป