การพัฒนาผลิตภัณฑ์ ลำไยอินทรีย์...

ความรทไมลบ นำสการเพมศกยภาพทางธรกจ • กรมสงเสรมอตสาหกรรม

78

การพฒนาผลตภณฑลำไยอนทรย กรณศกษา

ไรพรมกงวาน

ใน ปจจบนกระแสอาหารอนทรย( Organic Food ) ไดแพรหลายและมความนยมสงขนในประเทศไทย ทงในเรองของการบรโภคและดานการผลต เนองจากผคนใหความสำคญในเรองของสขภาพมากยงขน รวมทงมความจำเปนทจะตองหวงใยในการเลอกสนคาทปลอดภยแกตนเองอกดวย ฉะนน อตสาหกรรมอาหารอนทรยจะตองเพมบทบาทในการสรางผลผลตใหเปนไปตามระเบยบมาตรฐานอาหารปลอดภย จงเปนอกทางเลอกหนงใหกบเกษตรกรไทยทจะนำนวตกรรมใหมนมาผสมผสานกบผลผลตภายในประเทศจนกลายเปนสนคาทสามารถสงออกและทำรายไดเพมขนไดอกดวย ซงจะสามารถเปลยนจากการเปนเกษตรกรธรรมดาเปนนกธรกจสงออกไดเพยงในเวลาไมกป ตวอยางเชน ไร พรมกงวาน ทยกขนมาเปนกรณศกษาของการผลตผลตผลทางการเกษตรจากลำไยใหกลายเปนอาหารอนทรย โดยใชเทคโนโลยตางๆ บนพนทซงแตเดมเปนเพยงแคผนนาทไดรบมรดกตกทอดมาจาก บรรพบรษ และนำมาดดแปลงใหเปนพนทเพาะปลกหรอแปลงเกษตรผสมผสาน จนไดรบคดเลอกเปนแปลงเกษตรกรผสมผสานดเดน ของกรมสงเสรมการเกษตร โดยเฉพาะไรลำไยทรเรมจากการปลกเพยงไมกตน จนปจจบนมถงกวา 50 ไร ทงยงนำมาพฒนาอยางตอเนองและไมหยดยงจนกลายเปนอตสาหกรรมลำไยอบแหง และแปรรปลำไยสงออกขายในตางประเทศจนประสบความสำเรจ

ไรพรมกงวาน ภายใตการบรหารของ คณปรกชล พรมกงวาน สมาชกคลสเตอรลำไย จ.เชยงใหม ไดนำพฒนาการจดการสวนลำไยโดยนำระบบ “เกษตรดทเหมาะสม” มาใช และหลงจากไดมโอกาสไปดงานดานการผลตในระบบเกษตรอนทรย ทประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน และถกชกชวนใหเขารวมโครงการเกษตรอนทรยกบ GTZ ซงเปนองคกรดานวชาการของเยอรมน จงหนมาพฒนาการผลตจากระบบเกษตรดทเหมาะสม (GAP) เปน “เกษตรอนทรย” โดยดแลตงแตพนทเพาะปลก แหลงนำ การใชปจจยการผลตตางๆ ตลอดจนการเกบเกยว การปฏบตหลงการเกบเกยว และการบนทกขอมล ดงน

ความ

รทไม

ลบ น

ำสกา

รเพม

ศกยภ

าพทา

งธรก

จ •

กรมส

งเสร

มอตส

าหกร

รม

79

พนท เพาะปลก ลกษณะเดนภายในสวน เปนดนเหนยว ระบายนำไมด จงทำการขดดน ยกรอง แบงเปนแปลงเพอระบายนำ และขดบอกกเกบนำไวใชในฤดแลงจดการสวนใหถกสขลกษณะ โดยมโรงเรอนสำหรบเกบเครองมอทางการเกษตร โรงเรอนผลตปยหมกไวเปนสดสวน แหลงนำ นำทใชในสวนเปนนำชลประทานแมปงสวนใหญโดยนำนำเขามาเกบไวในรองสวน พกนำโดยการปลกพชนำ เชน ผกตบชวา เพอบำบดนำกอนนำไปใช อกสวนหนงเปนนำจากบอทขดขนมาเกบนำฝนไวใช นำทงสองแหลงดงกลาวมเพยงพอใชตลอดป การใหนำในสวนใชระบบการใหนำแบบมนสปรงเกลอร

ปจจยการผลต เนองจาก ไรพรมกงวาน มงเนนการผลตลำไยในระบบเกษตรอนทรย ภายในสวนแหงนจงไมมการใชสารเคมและปยเคม แตจะใชปยหมกทำเองโดยใชมลสตว (ไก หม วว นกกระทา) ปยนำหมกจากหอยเชอรรวมทงผลตสารปองกนกำจดแมลงศตรพชจากพชสมนไพร และผลตฮอรโมนจากผลไมสำหรบเปนอาหารเสรมใหพช มโรงเรอนผลตและเกบรกษาปยหมก และสารธรรมชาตปองกนกำจดแมลงทผลตเองไวเปนสดสวนแยกจากทพกอาศย มปายระบชนดของสารปองกนกำจดแมลงอยางชดเจน และเกบในทปลอดภย การปองกนแมลงศตรพชอกวธการหนง คอ การทำแนวกนชน โดยใชตนลำไยรอบนอกของสวนเปนแนวกนชน ขณะเดยวกนกใชกบดกแมลงทใชฟโรโมน เปนกลนทลอแมลงมาตดกบดก

ความสะอาดสวน มการดแลความสะอาดสวนตลอดเวลามการตดแตงกงชอผลทไมสมบรณออกเพอใหชอผลทสมบรณเจรญเตบโต เตมท กำจดวชพชโดยการใชเครองตดหญารวมกบการใชแรงงานคน มการจดหาเครองมออปกรณในการทำสวนอยางเพยงพอ จดเกบไวเปนสดสวน มการทำความสะอาดหลงการใชงานซอมแซมใหพรอมใชงานอยเสมอ และใหความรในการใชเครองมออยางถกตองแกคนงาน

ความรทไมลบ นำสการเพมศกยภาพทางธรกจ • กรมสงเสรมอตสาหกรรม

80

การเกบเกยว การเกบเกยวลำไยภายในสวนใชวธตดกงชอผล รวบรวมใสตะกราไมใหผลผลตสมผสดน มสถานทรวบรวมและคดแยกผลผลตเพอรวบรวมสงโรงงานคดบรรจ โดยคดแยกตามขนาดผลบรรจในตะกราพลาสตกขนาดของผลผลตม 5 ขนาด คอขนาด AA A B C และตกเกรด การบนทกขอมล ในการควบคมดแลและการจดการสวนมการบนทกขอมลตางๆ ประกอบดวย การระบาดของโรคแมลงทตรวจพบ การใชและระยะเวลาทใชปจจยการผลต (ปยหมก สารปองกนกำจดโรค-แมลง) แหลงทมาของปจจยการผลต การเกบเกยว รายรบ-รายจาย

ผลผลตลำไยจากสวนปรกชล ไดรบการรบรองมาตรฐานการผลตพชอนทรย จากกรมวชาการเกษตร เมอเดอนกนยายน 2552 โดยมขอบขายการรบรอง 3 ลกษณะ คอ แหลงผลตพชอนทรย การคดบรรจผกและผลไมอนทรย และการแปรรปพชอนทรย

ผลผลตลำไยอนทรย ในแตละปผลผลตลำไยจากสวนของไรพรมกงวานมปรมาณมากนอยแตกตางกนไปขนอยกบสภาพภมอากาศ เนองจากการผลตลำไยอนทรยจะเปนการผลตเฉพาะในฤดเทานนไมสามารถผลตนอกฤดไดเพราะไมสามารถใชสารเคมในการบงคบการออกดอกลำไย เหมอนสวนลำไยอนๆ ทนยมการราดสารโพแทสเซยมคลอเรด เพอผลตลำไย นอกฤด ในป 2551 ไรพรมกงวาน ไดผลผลตลำไยอนทรยรวม 19.5 ตน ในป 2552 ไดผลผลตเพมขน 3 เทา เปน 61.2 ตน และในป 2553 ทผานมาตองเผชญกบภยธรรมชาต คอ สภาพอากาศผดปกตทำใหผลผลตลำไยลดลงเหลอเพยง 19.4 ตน ปรมาณผลผลตขนาดตางๆ ในป 2551 สวนใหญเปนผลผลตเกรด A กวา 30% เกรด AA เกอบ 20% สวนป 2552 ไดผลผลต AA มากทสดถง 41% รองลงมาคอเกรด A 35% ในป 2553 ทผานมาไดผลผลตเกรด A มากทสด 38% รองลงมาคอเกรด B 30% และเกรด AA 25% ราคาทจำหนายไดในแตละปจะมความแตกตางกนเลกนอยกลาวคอ ในป 2551 ราคาเกรด AA เฉลยกโลกรมละ 23 บาท เกรด A กโลกรมละ 17 บาท เกรด B กโลกรมละ 8 บาท เกรด C กโลกรมละ 2 บาท รวมรายไดจากการจำหนายลำไยสดในป 2551 กวา 2 แสนบาท

ความ

รทไม

ลบ น

ำสกา

รเพม

ศกยภ

าพทา

งธรก

จ •

กรมส

งเสร

มอตส

าหกร

รม

81

การผลตลำไยอบแหงทสามารถ ลดตนทนเชอเพลงได 15-20% นอกจากจำหนายผลลำไยสดแลว ไรพรมกงวานยงผลตลำไยอบแหง โดยเรมตนดวยการลงทนซอเตาอบลำไยมา 5 เครอง ปรากฏวาไดรบการตอบรบจากตลาดเปนอยางด ในป 2541 ไดขยายตลาดลำไยอบแหงทงเปลอกไปสตลาดตางประเทศ โดยจำหนายใหกบพอคาคนจนในตลาดสงคโปร จงลงทนเตาอบเพมอก 5 เครอง ผลผลตลำไยอบแหงของคณปรกชลเปนทรจกดในหมพอคาชาวจน เพราะเปนผลผลตทมคณภาพ และไดมาตรฐานตามทตลาดตองการ พรอมๆ กบการศกษาคนควาเพอหาเทคโนโลยการผลตลำไยอนทรยทมคณภาพ นอกจากนยงไดศกษาหาความรทางดานการผลตลำไยอบแหงดวย และสงทเขาทำการศกษา คอ เตาอบลำไย ในป 2545 ไรพรมกงวาน ไดสรางโรงงานผลตลำไยอบแหงขนโดยใชพนทสวนหนงภายในบรเวณสวนพรอมกบซอเตาอบลำไยเพมอก 21 เครองรวมกบของเดมเปน 31 เครอง ทำการปรบปรงเตาอบลำไยแบบกระบะ ซงใชเชอเพลงจากนำมนดเซลลมาเปนใชเชอเพลงจากกาซธรรมชาต เขาคดคนระบบการจายเชอเพลงแบบทอสงรวมซงงายและสะดวกตอการควบคมการทำงานของเตาอบทำใหไดลำไยอบแหงทมคณภาพขายไดราคาสงกวาตลาดทวไป นอกจากนยงลดตนทนคาเชอเพลงลง 15-20 % ในป 2549 ไรพรมกงวานไดจดทะเบยนเปนหางหนสวนจำกด พรมกงวาน ดวยเงนลงทน 5 ลานบาท มวตถประสงคเพอจำหนาย และผลตลำไยอบแหง ขณะเดยวกนกพฒนาผลตภณฑลำไยแปรรปอนๆ เพมขนมา เชน การผลตลำไยอบแหงเนอทอง ลำไยผง

ในป 2552 แมผลผลตลำไยในตลาดจะมมากแตราคามไดตกตำมากนก ผลผลตลำไยเกรด AA ราคากโลกรมละ 25 บาท เกรด A กโลกรมละ 15 บาท เกรด B กโลกรมละ 4 บาท รวมรายไดจากการจำหนายลำไยสดในป 2552 สงกวา 1 ลานบาท ในป 2553 ราคาผลผลตลำไยเกรด AA สงถงกโลกรมละ 30 บาท เกรด A กโลกรมละ 23 บาท เกรด B กโลกรมละ 14 บาท และเกรด C กโลกรมละ 4 บาท รวมรายไดจากการจำหนายลำไยสด ประมาณ 3.9 แสนบาท

ความรทไมลบ นำสการเพมศกยภาพทางธรกจ • กรมสงเสรมอตสาหกรรม

82

ปจจบนขณะน ไรพรมกงวาน กำลงดำเนนการศกษาและทดสอบการผลตสารสกดจากเมลดลำไย เพอนำมาทำสารตงตนในการผลตเครองสำอางตางๆ เชน ครมชลอรวรอย บอด-โลชน หรอนำไปผลตอาหารเสรม เปนตน ซ งคาดวาความสำเรจดงกลาวคงอย ไม ไกล เกนเออม เพราะดวยความมงมนและมวสยทศน อ น ก ว า ง ไ ก ล ข อ ง เ จ า ข อ ง ไ ร ล ำ ไ ย แ ห ง น นามปรกชล พรมกงวาน แหลงขอมล : น.ส.พ. กสกร ปท 84 ฉบบท 2 มนาคม-เมษายน 2554

ความ

รทไม

ลบ น

ำสกา

รเพม

ศกยภ

าพทา

งธรก

จ •

กรมส

งเสร

มอตส

าหกร

รม

83

Cluster Act ivit ies

Cluster Info

คลสเตอร ลำไย

จงหวดเชยงใหม

ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาค 1 โทร. 0-5324-5361-2 โทรสาร 0-5324-8315