giai phau sinh ly mat

GiẢI PHẪU SINH LÝ MẮT

ThS.BS Võ Thành Liêm

Mục tiêu bài giảng

• Mô tả giải phẫu của mắt• Mô tả một số bệnh về mắt thường gặp

Tổng quan

• Mắt: cơ quan giác quan: thị giác• 70% thụ thể giác quan cơ thể• 2 mắt: nằm hố mắt• Thần kinh:

– Thần kinh thị giác: số II– Thần kinh cảm giác mắt: số V– Co đồng tử: số III– Vận động nhãn cầu: III. IV, VI

Cấu trúc của mắt và phần phụ

• Nhãn cầu– Màng bọc ngoài

• Giác mạc• Củng mạc• Rìa củng giác mạc

– Màng bồ đào• Mống mắt• Thể mi• Hắc mạc

– Võng mạc– Các môi trường trong suốt

• Thủy dịch• Thể thủy tinh• Thể pha lê

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Màng bọc ngoàiGiác mạc: trong suốt, thấu quang, nhậy cảmCủng mạc: trắngRìa củng giác mạc

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Màng bồ đàoMống mắt: tạo đồng tử, co dãnThể mi: tạo thủy dịch, treo thể thủy tinhHắc mạc: hấp thụ ánh sáng

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Võng mạc: nhận cảm ánh sáng, bọc mặt trong nhãn cầuLõm hoàng điểm: tiếp nhận chínhĐĩa thị: mạch máu+thần kinh

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Võng mạc: nhận cảm ánh sáng, bọc mặt trong nhãn cầuLõm hoàng điểm: tiếp nhận chínhĐĩa thị: mạch máu+thần kinh

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Tế bào thần kinh thị giác:Hình que: đen, tinh tếHình nón: màu sắc

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Video về ánh sáng đến võng mạc

retina

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Hình đảo chiều trên giác mạc

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Video hình ảnh trên võng mạc

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Các môi trường trong suốtThủy dịchThể thủy tinhThể pha lê

Cấu trúc của mắt và phần phụ

• Các bộ phận phụ của nhãn cầu– Xương hốc mắt– Mí mắt

• Sụn mí• Dây chằng• Cơ vòng mi – cơ nâng mi• Kết mạc

– Cơ vận nhãn ngoài: 6 cơ– Bộ lệ

• Tuyến lệ• Lệ quản• Túi lệ

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Video về mắtExtrinsic ocular

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Mí mắtSụn míDây chằngCơ vòng mi – cơ nâng miKết mạc

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Cấu trúc của mắt và phần phụ

Bộ lệTuyến lệLệ quảnTúi lệ

Bệnh lý thường gặp

• Mắt bình thường

Bệnh lý thường gặp

• Viêm da bóng nước dạng herpes

Bệnh lý thường gặp

• Viêm da bóng nước dạng herpes

Bệnh lý thường gặp

• Phù mí mắt

Bệnh lý thường gặp

• Xuất huyết vùng mi trên (chấn thương)

Bệnh lý thường gặp

• Xuất huyết vùng mi dưới (chấn thương)

Bệnh lý thường gặp

• Kết mạc mắt nhạt (thiếu máu)

Bệnh lý thường gặp

• Viêm kết mạc mắt dị ứng

Bệnh lý thường gặp

• Bệnh đau mắt hột

Bệnh lý thường gặp

• Mộng thịt

Bệnh lý thường gặp

• Nhiễm trùng với loét giác mạc

Bệnh lý thường gặp

• Vàng mắt

Bệnh lý thường gặp

• Màng máu củng mạc

Bệnh lý thường gặp

• Đục thủy tinh thể (catarac)

Tiếp cận chẩn đoán

• Mắt đỏ:– Đau -> cần khám bác sĩ chuyên khoa

• Tăng nhãn áp cấp• Viêm mống mắt• Viêm loét giác mạc• Herpes mắt

– Không đau -> bệnh của kết mạc• Viêm kết mạc virus• Viêm kết mạc dị ứng

Tiếp cận chẩn đoán

• Chói sáng– Là bệnh của giác mạc -> khám chuyên khoa

• Loét giác mạc do siêu vi• Nhiễm trùng mắt kèm loét giác mạc• Loét giác mạc do nấm

Tiếp cận chẩn đoán

• Bỏng nhãn cầu– Do hóa chất

• Rửa nước ngay lập tức, dưới vòi nước chảy (>30phút)• Chú ý các vùng nếp• Chuyển khám chuyên khoa

– Do bỏng lửa• Mi mắt thường bảo vệ tốt• Nếu mi mắt có bỏng da -> rửa nước ngay• Nếu có nghi ngờ tổn thương giác mạc -> khám chuyên khoa

• Chấn thương– Nhập viện cấp cứu ngay lập tức