lög og réttur
Post on 18-Mar-2016
83 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Lög og réttur
Lögfræði Fræðigreinin Skipting Hugtakanotkun
Lög og réttur Hugtakið lög Hugtakið réttur
– Lög, skráð/óskráð– Réttindi – Heiti á fræðigreinum– Dómstóll
Fræðikerfi lögfræðinnar Þjóðarréttur Allsherjarréttur
– Opinber réttur– Einkamálaréttur
Réttarheimildir Ágreiningur um málefni og réttarstöðu Hlutverk dómara Réttarheimildir Skilgreining á hugtakinu réttarheimild
Réttarheimildir Sett lög
– Stjórnskipunarlög– Almenn lög– Bráðabirgðalög
Venja Fordæmi Lögjöfnun Eðli máls Meginreglur laga
Sett lög Hvað eru sett lög? Hverjir setja lögin? Í hvað skiptast sett lög
– Stjórnskipunarlög– Almenn lög– Bráðabirgðalög
Stjórnskipunarlög = stjórnarskrá Mikilvægi stjórnarskrárinnar Meðferð frumvarps til breytingar á
stjórnskipunarlögum www.althingi.is/vefur/lagasafn.html
Almenn lög Hverjir setja almenn lög Hvernig eru almenn lög sett? Hlutverk fastanefnda alþings við
lagasetningu Gildisskilyrði – undirritun
Reglugerðir og stjórnvaldsfyrirmæli Reglugerðir Samþykktir Tilskipanir Reglur Auglýsingar http://www.logbirtingablad.is/servlet/logbirt
ing/listi/1/87
Bráðabirgðalög Hvenær eru þau sett? Hver setur þau? Skilyrði fyrir setningu þeirra
– Þinghlé– Brýn nauðsyn– Stjórnarskrá
Meðferð bráðabirgðafrumvarps Leggja strax fyrir Alþingi Sex vikur frá setningardegi >> lög eða >> falla úr gildi
Skilgreining á bráðabirgðalögum
Bráðabirgðalög eru lög sem forseti Íslands gefur út milli þinga þegar brýna nauðsyn ber til.
Réttarvenja Mat dómstóla Aldur venjunnar Afstaða almennings til hennar Efni hennar Dómar hæstaréttar Venja >> lög
Skilgreining á venju
réttarvenja byggist á því að menn hafa um langt skeið hagað sér með tilteknum hætti, vegna þess að þeir hafa talið sér það heimilt eða skylt.
Fordæmi Hlutverk dómara og dómstóla Réttarmótandi hlutverk þeirra Skilgreining hugtaksins
Skilgreining á fordæmi
Með hugtakinu fordæmi er átt við að dómsúrlausn hafi gengið um tiltekið réttaratriði sem er ólögfest og hún sé síðan notuð sem fyrirmynd í síðara dómsmáli
Dómar hæstaréttarVsDómar héraðsdóms
Lögjöfnun skilgreining
Lögjöfnun er fólgin í því að beita settu lagaákvæði um ólögákveðið atriði sem er eðlisskylt því sem rúmast innan setta lagaákvæðisins.
Lögjöfnun Notað ef ekki er til:
– Réttarregla– Réttarvenja
Skilyrði til beitingar lögjöfnunar Ólögákveðið atriði Önnur réttarheimild nær ekki yfir það Í höndum dómara – ath. skyldu dómara Lög banna lögjöfnun Dæmi: dómur um grunnreglur
þagnarverndar einkalífs
Eðli máls skilgreining Þá leysir dómarinn úr ágreiningsefni eftir
því sem hann telur skynsamlegast, réttlátast og eðlilegast eftir öllum málavöxtum.
Dæmi: réttur óskilgetins barns til meðlags – byggt á eðli máls
Meginreglur laga og eðli máls Meginreglur laga – skilgreining
Dómari reynir að lesa úr tilteknum lagabálki ákveðna stefnumörkun eða vilja löggjafans og finna þannig út grundvallarreglu
Eðli máls >> sanngirni og réttlætiskennd dómara
Meginreglur laga >> tengjast settum lagareglum
Lögskýringar Lögskýringargögn:
– Frumvarp til laga– Greinargerð með frumvörpum– Umræður á alþingi– Umræður í nefndum á alþingi– Kenningar fræðimanna
Lögskýringar Almenn lögskýring
– Það sem stendur skrifað er túlkað eftir orðanna hljóðan
Þrengjandi lögskýring– Efnislegt inntak orðsins túlkað þrengra en orð
þess benda til Rýmkandi lögskýring
– Það sem stendur skrifað er túlkað rýmra en orð þess benda til
Gagnályktun– Lagaákvæði skýrt þannig að það sem ekki er
talið upp í ákvæðinu, fellur utan þess.
Birting laga Grundvallarregla lýðræðisins Stjórnartíðindi Lögbirtingarblaðið
Ef lög ekki réttilega birt >> lög ekki gildandi
top related