modelowanienie systemÓw informacyjnychzp.lo3.wroc.pl/zim/semestry/sem5/model/w1.pdf · diagram...
Post on 01-Mar-2019
229 Views
Preview:
TRANSCRIPT
GHJ 1
MODELOWANIE SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH
Wykładowca:dr inż. Grażyna Hołodnik-Janczura
Instytut Organizacji i ZarządzaniaPolitechnika Wrocławska
GHJ 2
LITERATURA
1. Barker R., Longman C., CASE*Method: Modelowanie funkcji i procesów, WNT, W-wa, 1996
2. Barker R., CASE*Method: Modelowanie związków encji, WNT, W-wa, 1996
3. Rodgers U., Oracle – przewodnik projektanta baz danych, WNT, 1995
4. Wrycza S., Analiza i projektowanie systemów informatycznych zarządzania, PWN, W-wa, 1999
5. Flakiewicz W., Systemy informacyjne w zarządzaniu, C.H. Beck, W-wa, 2002
6. Chen P.P., The entity-relationship model, ACM Transactions on Database Systems, 1976
GHJ 3
TEMATYKA
I. Podstawowe definicjeII. Metodyki tworzenia systemów informatycznychIII. Techniki modelowania struktury funkcjonalnejIV. Techniki modelowania struktury informacyjnejV. Zasady transformacji D O-Z do schematu tabel b.d.VI. Narzędzia CASE
GHJ 4
Definicja modelu
[Zieleniewski J.]• Opis obiektu lub zbioru obiektów rzeczywistych
lub abstrakcyjnych, zjawisk lub zdarzeń• Model winien być skonstruowany w takim
języku, który umożliwia identyfikację modelu (warunek precyzji)
• Może być wyrażony za pomocą– składni określonego języka (lingwistyczny)– wzoru matematycznego (formalny)– schematu o ściśle określonej notacji (graficzny)
GHJ 5
Definicja metamodelu
Stanowi definicję konstrukcji modelu wyrażoną przy zastosowaniu języka tego modelu
GHJ 6
Modelowanie
INDYWIDUALNOŚĆ SYMBOL
KONCEPCJA
staje się zrozumiała wyrażona za pomocą
przedstawiana przez
GHJ 7
Podejścia w modelowaniu
Pełny zakres
Niepotrzebneszczegóły
Opuszczone szczegóły
WSTĘPUJĄCE ZSTĘPUJĄCE
ZSTĘPUJĄCE + WSTĘPUJĄCE
Opuszczone szczegóły
GHJ 8
Podejścia w modelowaniu SI
• Strukturalne (strukturalno-relacyjne) – oddzielne modelowanie informacji i procesów
• Obiektowe – integralne modelowanie informacji i procesów
• Społeczne – skupione na aspektach ludzkich i społecznych
GHJ 9
Metodyka
• Wyznacza ramy organizacyjne dla procesu opracowywania systemów informatycznych.
• Obejmuje, dostosowane do specyfiki podejścia, metody, techniki i narzędzia.
• Definiuje:– etapy, na które dzieli cały proces,– zadania do wykonania,– rezultaty tych zadań,– obowiązujące standardy,– zasady kontrolowania jakości.
GHJ 10
Przykłady metodyk
• SSADM (Structured Systems Analysis and Design Method)
• IE (Information Engineering)• YSM (Yourdon Systems Method)• CASE*Method• OMT (Object Modelling Technique)• RATIONAL
GHJ 11
Techniki
• Opisują z różnych punktów widzenia wymagania dla systemu.
• Są to procedury na różnym poziomie sformalizowania wraz z odpowiednim sposobem reprezentacji, np. diagram przepływu danych, diagram obiekt-związek.
GHJ 12
Narzędzia
• Programy komputerowe, które zapewniają implementację technik modelowania (na różnym poziomie automatyzacji) w celu zebrania, aktualizacji i prezentacji wymagań systemowych.
• Narzędzia zaawansowane umożliwiają wygenerowanie pewnych produktów, np. projekt bazy danych.
• Narzędzia CASE (Computer Aided Systems/Software Engineering), np. IE Workbench, Designer 2000, Easy CASE, Architect.
GHJ 13
Wielostrukturalność organizacji
• Podejście systemowe do organizacji• Rodzaje struktur
– organizacyjna– społeczna– techniczna– informacyjna
GHJ 14
System informacyjny
Aspekty systemu zarządzania organizacją• instytucjonalny• funkcjonalny• informacyjny[Koźmiński A.]Specyficzny układ nerwowy organizacji, który łączy w jedną całość elementy systemu zarządzania.
GHJ 15
System informatyczny zarządzania (SIZ)
[Kieżun W.] SIZ to taka część systemu informacyjnego
zarządzania, w ramach której procesy zbierania, utrzymywania, aktualizacji i przechowywania informacji są oparte na niekonwencjonalnych środkach i metodach, a w szczególności są dokonywane przy użyciu technologii komputerowej.
GHJ 16
Struktury SIZ
• funkcjonalna• informacyjna• przestrzenna• technologiczna• techniczna• organizacyjna
GHJ 17
Ogólna definicja SI
• x – informacje wejściowe• y– informacje wyjściowe• S – relacja uzależniająca y od x (procedury, modele)
Sx y
GHJ 18
P - zbiór podmiotów, które są użytkownikami systemu
I - zbiór informacji o sferze realnej (zasoby informacyjne)
T - zbiór narzędzi technicznych stosowanych w procesie pobierania, przetwarzania, przechowywania i wydawania informacji
O - zbiór rozwiązań systemowych stosowanych w danej organizacji (formuła zarządzania)
M - zbiór metainformacji, opis systemu informacyjnego i jego zasobów informacyjnych
R - relacje między poszczególnymi zbiorami
[Kisielnicki J., Sroka H.]
Definicja strukturalna SI={P,I,T,O,M,R}
GHJ 19
System informacyjnyw ujęciu CASE*Method
Jednostkiorganizacyjne
Lokalizacjajednostek
Zamierzeniai cele
Funkcje
Diagram hierarchii f-cjiDiagram zależności f-cji
Informacje
Diagramobiekt-związek
Czynniki:*zakłócające*sprzyjające*warunkujące
Diagramprzepływu
danych
Zdarzenia inicjujące: Wyniki kluczowe
realizują
wykonująosiąganeprzez
przetwarzają
realizacja mierzona przez
wpływają na
*zmiana*czas*system
Diagrammacierzowypowiązań
GHJ 20
METODY MODELOWANIA STRUKTURY FUNKCJONALNEJ
1. Diagram hierarchii funkcji (DHF)2. Diagram zależności funkcji (DZF)
GHJ 21
Cel sporządzania modelu funkcji organizacji
• pełne i dokładne zrozumienie działalności danej organizacji;
• dostarczenie adekwatnego modelu potrzeb funkcjonalnych organizacji, który ma spełniać rolę ramowego szkicu dla tworzenia nowego lub rozwijania istniejącego systemu informatycznego;
GHJ 22
Cel sporządzania modelu funkcji organizacji c.d.
• dostarczenie modelu niezależnego od mechanizmów lub metod przetwarzania, pozwalającego na podejmowanie obiektywnych decyzji o alternatywnych technikach implementacji, współdziałających z istniejącymi systemami.
GHJ 23
Diagram hierarchii funkcji
• Najprostszą i użyteczną techniką modelowania funkcji jest wykonanie ich hierarchii, gdzie każda funkcja jest nazwana przez proste niedwuznaczne sentencje. Posiada strukturę drzewa genealogicznego i przypomina strukturę organizacyjną.
• Każda funkcja typu „rodzic” jest opisana bardziej szczegółowo przez jej funkcje typu „dzieci”.
• Diagram hierarchii funkcji (DHF) jest to model funkcji danej organizacji realizowanych zgodnie z jej celami w odpowiedzi na zdarzenia.
GHJ 24
Zasady konstrukcji nazwy funkcji
• Rozpoczyna się od czasownika (rzeczownika odczasownikowego), który powinien być precyzyjny i zrozumiały dla użytkownika;
• Odnosi się do rzeczy zdefiniowanych w modelu związków encji, czyli do obiektów i ich związków, istotnych dla modelowanego zakresu działalności;
• Zwięzła i znacząca;• Wyraża warunki pod jakimi wykonywana jest funkcja;• Unika odwołań do mechanizmów.Funkcje złożone wymagają zdefiniowania „logiki funkcji”.
GHJ 25
Przyjmij dostawę zgodną z zamówieniem
F111 ...
nazwa funkcji
kod referencyjny, etykieta znak dekompozycji
czasownik
rzeczownik - obiekt
warunek
symbol graficzny
GHJ 26
Style hierarchii funkcji
a) pionowy b) poziomy c) mieszany
GHJ 27
funkcja najwyższego poziomu-korzeń
funkcjanadrzędna„rodzic”
funkcjapodrzędna„dziecko”
To jest wszystko,co należy zrobić,by zrealizować funkcjęnadrzędną.Kolejność dowolna.
Dekompozycjado osiągnięciażądanegopoziomuszczegółowości
GHJ 28
Dekompozycja funkcji
• Poziomowy podział funkcji złożonych.• W przypadku diagramów ogólnych 2-3 poziomy, a
szczegółowych 5-7 poziomów.• Proces iteracyjny.• Równoważenie poziomów – max 9 funkcji podrzędnych.• Osiągnięcie poziomu f. elementarnych kończy
dekompozycję.• Podejście odwrotne – grupowanie funkcji.
GHJ 29
Definicja funkcji elementarnej
• Drzewo hierarchii funkcji powstaje w wyniku n – poziomowej dekompozycji funkcji globalnej,
• kończy się na poziomie funkcji elementarnych, stąd:• funkcja globalna - funkcja najwyższego poziomu
drzewa hierarchii funkcji (korzeń)• funkcja elementarna - funkcja najniższego poziomu
drzewa hierarchii funkcji• Funkcja elementarna może ulec dekompozycji, jej
składniki nie mogą stanowić samodzielnych funkcji, są nazywane f. atomowymi
GHJ 30
Warunki dla elementarnej funkcji organizacji
• Zmienia stan obiektu organizacji z jednego stanu spójności na inny, albo tylko informuje o nim.
• Rozpoczęta musi być zawsze doprowadzona do zakończenia, albo też całkowicie zaniechana.
• Jej nazwa i opis odnosi się do informacji przedstawianych za pomocą modelu encji, czyli obiektów, atrybutów i związków.
Np. „ustalenie harmonogramu dostaw realizujących zamówienia klientów”, „przelanie kwoty pieniędzy z jednego konta na drugi”.
GHJ 31
Funkcje wspólne
• realizują identyczne przetwarzanie,• przetwarzają te same informacje,• mają taką samą dekompozycję.
Jedna z funkcji wspólnych musi być uznana jako „główna” a druga jako „podległa”:
• f. główna może mieć dowolną liczbę podległych, w praktyce nie więcej niż dwie,
• f. podległa nie może mieć własnych f. podległych.Funkcje wspólne to w rzeczywistości jedna funkcja,
która występuje w różnych miejscach diagramu.
GHJ 32
Reprezentacja funkcji wspólnej
P 33
P331
P332
P2
etykietafunkcjigłównej
funkcjapodległa
GHJ 33
Przykład funkcji wspólnych
Wykonanie rezerwacji
Rejestracja rezerwacjiwstępnej
Rejestracja rezerwacjina listę rezerwową
Potwierdzenierezerwacji klientowi
Przeniesienie rezerwacjiz jednej edycji na drugą
Skasowanie dokonanejrezerwacji
Wykonanie rezerwacji
Wyliczenie opłatyza przeniesienie
R11 R12
R111
R112
R113
R121
R122
R123
R11
GHJ 34
Zdarzenia
• zewnętrzne (Ze) – poza zasięgiem kontroli organizacji lub poza zakresem analizowanego systemu, ale jest znaczące dla działania danej organizacji
• zmiany (Z) – zmiana stanu dowolnego obiektu• czasu (C) – określony termin (data, koniec roku,
koniec miesiąca)• systemowe (S) – w ramach działalności danej
organizacji, jako wynik funkcji i najczęściej wywołuje inną funkcję
GHJ 35
Reprezentacja graficzna zdarzeń na DHF
...
GHJ 36
Przykłady zdarzeń inicjujących
Życzenie klienta
Nowa dostawa
Godzina końca dnia pracy
Sprawdź możliwośćrealizacji życzenia
Zarejestruj nowądostawę
Wykonuj podsumowaniedziennych obrotów
Sporządź nowezamówienie
Minimalny stan zapasów
Ze
Z
C
S
GHJ 37
Częstość funkcji
• Określa, ile razy w ustalonym okresie czasu, dana funkcja jest wykonywana, np. 100 razy na dzień, 1 raz w miesiącu, 1 na rok
• Zmienna częstość wymaga szczegółowej analizy i pokazania okresów szczytowych, załamań i normalnej pracy – wykres lub tabela szczegółowych częstości
• Funkcje wspólne mogą mieć różną częstość dla różnych jednostek organizacyjnych lub stanowisk
GHJ 38
Pilność funkcji
• Czas dopuszczalny, w kategoriach danej organizacji, na wykonanie funkcji.
Wyraża się w dwóch terminach:• natychmiast• z dnia na dzień
GHJ 39
Zasady działania funkcji
• Przepisy prawne.• Taktyka działania – wewnętrzne przepisy.• Powiązanie z celami.• Wykonawca : stanowisko, jednostka
organizacyjna.• Lokalizacja geograficzna.
GHJ 40
Mechanizmy
• dopuszczalna technologia - analiza technologii nadającej się do realizacji funkcji,
• wymagana technologia - analiza technologii akceptowanej przez użytkownika (uwzględnia ograniczenia typu: istniejące w organizacji rozwiązania, przyzwyczajenia, koszt).
top related