stephen lives!

ต

แอนน เพอรเยยร บนทก

ศขรน แปล

เรองจรงสะเทอนใจ! บนทกการสอสารขามภพ

ระหวางดวงวญญาณของลกชายวย 15 ป

..ทฆาตวตาย..กบแมผยงมชวตอย

เพอมอบบทเรยนชวตแกผอานทกคน

สตเฟน...รกเดยวในใจแม

OhMyGodBooks

แอนน เพอรเยยร เขยน

ศขรน แปล

Stephen L i v e s !

My Son Stephen:His Life, Suicide,And Afterlife

เมอดวงวญญาณทผานการฆาตวตาย

ไดรบโอกาสใหสอนบทเรยนชวตแกผทยงอย

...ชวตดๆ ทละเลม...

Changing Lives, One Book At A Time

OhMyGod Books

facebook.com/ohmygodbooks

หนงสอเลมนจะปลอบประโลมหวใจอนรานราวของพอแมทตองสญเสยลกไดอยางไมนาเชอ

~ อลซาเบธ คบเลอร-รอสส ผเขยน Life Lessons: ชวตสอนอะไรเราบาง

หนงสอเลมนจะชวยใหพอแมผปกครองรถงสญญาณเตอนภยของภาวะซมเศราในตวบตรหลาน และชวยปองกนการฆาตวตาย อกทงยงใหความรซงจะชวยผทตองสญเสยบคคลอนเปนทรก ใหเขาใจและยอมรบสงทเกดขนได

~ นายแพทย ดอรส เจ. แรพพ ผเขยน Is This Your Child’s World:

How Schools and Homes Are Making Our Children Sick

“สตเฟน..รกเดยวในใจแม” จะชวยปลอบประโลมและใหความเชอมนเกยวกบชวตหลงความตาย แกผอานนบลาน

~ บล กกเกนไฮม และ จด กกเกนไฮมผเขยน Hello from Heaven!

ohmygodbooks.com

สตเฟน รกเดยวในใจแม (Stephen Lives!)

แอนน เพอรเยยร (Anne Puryear) เขยน

ศขรน แปล

กองบรรณาธการ : อฐพงศ เพลนพฤกษา, ปรชา สนทรววฒน, อนชา ธรานวฒน ออกแบบปก/รปเลม : กนกธป ยงยน

เลขมาตรฐานสากลประจำาหนงสอ : 978-616-90656-4-7ราคา 250 บาท

Thai Language Translation copyright 2011 by Oh My God Publishing Co., Ltd.Copyright © 1992, 1996 by Anne PuryearAll rights reserved.

.

สำ�นกพมพ Oh My God 111/214 หมบานบวทอง ซอย 13/22 ถนนตลงชน-สพรรณบร ตำาบลบางรกพฒนา อำาเภอบางบวทอง จงหวดนนทบร 11110 โทร 02-925-2308 แฟกซ 02-925-0952ohmygodbooks.com | ohmygod.books@gmail.com

พมพท ออฟเซต ครเอชนพมพครงแรก มนาคม 2554จดจำาหนายโดย สายสงศกษต บรษท เคลดไทย จำากด โทร 02-225-9536-40

องคกร หนวยงาน สถาบน หรอกลมบคคลทตองการสงซอจำานวนมากในราคาพเศษ กรณาตดตอสำานกพมพ Oh My God โทร 02-925-2308, 085-074-1656, 081-300-8721หรออเมล ohmygod.books@gmail.com

คำานำาสำานกพมพ

มไมกครงทเราจะไดรบความเขาใจแงมมเกยวกบชวตและความตาย  ความรกและความสมพนธ  การเวยนวายตายเกดและภพชาต  จตวทยาและจตวญญาณ ซงถายทอดจากมมมองของดวงวญญาณทอยอกฟากมตหนงซงผานการฆาตวตายมาโดยตรง ไดรบรสภาวะทนำาไปสการฆาตวตาย  ขอผดพลาด  วธปองกน  รวมถงความราวรานของผทยงมชวตอย  

หนงสอเลมนจะใหทงความร  ความเขาใจ  ความหวง  การปลอบประโลม การเยยวยา แดหวใจของผอานทกทาน โดยเฉพาะผทตองผาน การสญเสยผเปนทรก  พอแมผปกครอง  รวมถงผสนใจใครรเกยวกบ “ชวตหลงความตาย” และ “การกลบมาเกดใหม”  

ในการจดทำาตนฉบบภาษาไทยครงน  สำานกพมพฯ  ขอขอบคณผแปล  “ศขรน”  ทถายทอดเนอหาออกมาดวยความใสใจ  รวมถงขอขอบคณ รศ.ดร.อมร แสงมณ ทสละเวลาใหคำาชแนะอนมคาระหวางการจดทำา 

ดวยความขอบคณและปรารถนาด สำานกพมพ Oh My God 8 มนาคม 2554

คำานำาผแปล

วนแรกทผเปนมารดาเรมตงครรภมนหมายถงวา  บดนไดมชวตใหมมาเกดอยในรางกายของเธอแลว  ชวตใหมนจะพฒนาตวเองไดกดวยเลอดเนอ ดวยแรธาต ดวยองคประกอบทกอยางทมอยในตวมารดา ดดกนและซมซบทกสงทกอยางทมอยในตวมารดา  ไมเวนแมแตชวตและจตวญญาณ

ในยามนน  ยามทมารดาเตมไปดวยความเปรมปลมทไดสรางชวตนอยๆ  ขนในกายตน  และชวตนอยๆ นนกคอยๆ พฒนาตวเองขนมาเรอยๆ  จนกวาจะครบถวนระยะเวลาแหงการตงครรภของมนษย  ทงมารดาและตวออนในครรภทจะคลอดออกมาเปนทารกไมไดมใครอนเลย  นอกจากเราสองคน  เปนเราสองคนทผเปนมารดาไดถายทอดทงชวต  จตวญญาณ  พลงทงทางรางกายและจตใจใหกบตวออนนอยๆ ในครรภดวยความเตมใจอยางยง  เปนความยนยอมดวยความรกอนปราศจากเงอนไข เปนความพรอมยอมรบวาเราจะเกดและจะอยเพอกนและกน

แมและลก  จงเปนบคคลเพยงสองคนทไมมวธใดจะแยกจากกนได  ถาจะพรากจากกนจรงๆ  กดวยความตายเทานน  และผเปนลกกจะเปนเลอดเนอเชอไขทแทจรงของแมตลอดไป  เพราะนบแตเกดกายมาลกไดดดซบทกอณในชวตของแมเขาไวในตวตน  ซงมเพยงแมทแทจรงเทานนจงจะยอมใหสงนเกดกบชวตของตนเองและลกได

ดงนน  ทกครงทลกตายกอนแม  เราจะไดยนคำาพดอยคำาหนงจากหวใจของแมผสญเสยคอ..ขอใหแมตายเองเสยดกวา..  ความรกท

ปราศจากเงอนไขมรปแบบอนเปนเอกลกษณเชนน  และจะเปนเชนนไปชวกาล

แอนน  เพอรเยยร  แมของสตเฟน  กเชนเดยวกบแมทงหลายในโลก  ทรจกแตความรกเพยงฝายเดยวของตนทมอบใหกบลก  เธอไมเคยแครวาลกจะมอบตอบความรกอนปราศจากเงอนไขของเธอในรปแบบใด  รแตเพยงวาลกฉนเปนเดกนารก  ลกฉนเปนเดกดมนำาใจ  ลกฉนสะอาดบรสทธปราศจากมลทนใดๆ  ทงสน  ลกเปนยงกวาพระเจาในหวใจแม  ลกฉนเปนเดกทไมเคยมปญหา  เพราะฉนแนใจวาสามารถใชความรกของฉนแกไขทกปญหาในชวตของลกได

ดงนน  เมอถงวนทลกของเธอฆาตวตาย  เธอจงตกอยในความงนงงแทบไรสต  เธอไมเขาใจวาลกฆาตวตายไดอยางไรในเมอเธอไดมอบความรกทกหยาดหยดในหวใจใหกบเขาหมดแลว  ลกมปญหาจนทำาใหถงกบคดและฆาตวตายไดอยางไรในเมอเธอไมเคยทอดทง  ไมเคยทไมรก ไมเคยทจะไมพรอมแกปญหาใหกบลก..

และดวยความรกอนทวมทนหวใจนนเอง  ททำาใหเธอพากเพยรพยายามทจะหาทางตดตอสอสารกบลกรกทตายจากไป  โดยทงความสงสยทไรคำาตอบไวเบองหลง  และดวยพลงแหงความรกอนมากมายนนเองททำาใหเธอประสบความสำาเรจในการเขยนหนงสอเลมนขน

สตเฟน  ลกชายของแอนนทเสยชวตดวยการตดสนใจฆาตวตาย ไดตระหนกในความตองการและความรกของตนเองทจะตองมอบใหแกผหญงคนทจะไดชอวาจะตองเปนแมของเขามาตงแตกอนหนาจะมาเกดเสยดวยซำา  เหตการณเชนนนเกดขนตงแตตอนทดวงวญญาณไดมการประชมวางแผนกอนหนาจะมาเกดแลว  วาเมอเขาจะมาเกดนนเขาจะตองพบกบอะไรบางและจดจบของตวเองจะเปนอยางไร

หนงสอเลมนเกดขนดวยความมงมนของแอนน  เพอรเยยรกบสตเฟน  ลกชายของเธอ  ในอนทจะแสดงและอธบายใหเหนวาสายสมพนธแหงชวตและสายใยแหงความรกความผกพนนน  มอทธพลจน

สามารถกอใหเกดพลงอนมหาศาลขนมาไดอยางไรดวยความรกอนทวมทนเหลอบรรยายนน  แอนนมวธการทจะ

ตดตอสอสารกบวญญาณของลกรก  ดวยการใชกรรมวธใดบาง  และกรรมวธใดทนำามาซงความสำาเรจดงกลาวทำาใหสองแมลกสามารถชวยกนเขยนหนงสอเลมนขนมาได

เมอคณตงคำาถามขนดวยความสงสยและไมอยากเชอวา..แมกบลกทเปนคนกบดวงวญญาณนนะนะทชวยกนเขยนหนงสอเลมนขน..? คำาตอบทคณจะไดรบกคอ  ถกตอง..คณเขาใจถกตองแลว..แมทยงคงความเปนมนษยกบลกทเปนจตวญญาณดวงหนง  ทไดใชสายใยแหงความรกนแหละเปนเครองมอในการเชอมประสาน  จนสามารถตดตอพดคยและใหคำาอธบายถงความเปนไปในโลกทตางมตกนได  คณอาจจะอยากถามตอวา..แลวถาฉนจะทำาบางจะทำาไดหรอไม..ทำาไมคณไมลงมอทดลองทำาเชนทแอนนทำาเสยตงแตวนนเลยละ..?  มนมคำาตอบรอคณอยแลว..

พงระลกไวเสมอวา  นบแตวาระแรกทผเปนมารดาเรมตงครรภ วาระนนสายใยทมองไมเหนไดเชอมจตวญญาณสองดวงเขาไวดวยกน โดยจะไมมวนเปนอนไปได  ในวาระหรอโอกาสนนจะไมมบคคลใดหรอเหตการณใดเขามาเปนตวแปร เพราะในขณะนนมเพยงมารดากบทารกในครรภอยดวยกนเพยงแคสองคนเทานน  ดงนนเมอมารดาคลอดลกออกมาเปนตวตน สายใยแหงความรกกจะยงพนผกหนาแนนขน และถาเสนหนงถกตดขาดไป  และอกเสนหนงไดใชความเพยรพยายามจนถงทสดทจะตอใหมใหตด ความเพยรพยายามนนยอมนำามาซงความสำาเรจแนนอน

เรองราวของแมลกคน  เปนเรองราวของจตวญญาณสองดวงทจะใหบทเรยน  ใหความรความเขาใจในความรกอนปราศจากเงอนไขไดอยางยอดเยยม  ไมวาคณจะเปนแมหรอคณจะเปนลก หนงสอเลมนควรคาแกการอานอยางยง  เพราะไมเพยงแตจะเพมพนทกษะในเรองของ

ความรกและสายสมพนธในความเปนแม-ลกกนเทานน  แตยงทำาใหคณไดพบและไดรวา..แททจรงแลวความรกอนปราศจากเงอนไขนนมนคออะไร  มรปลกษณอยางไร  มนอาจเปนหนงสอเลมเดยวททำาใหคณรจกความหมายของคำาวา “รก” มากขน

ขอใหคณมความสขกบการอาน  มความสขกบการไดรจกมตของโลกทแตกตาง เมอผทจากไปนำากลบมาบอกเลาใหฟง และบอกใหรดวยวา เมอคณจะตดตอกบโลกมตนนคณจะตองทำาอยางไร..

“ศขรน”

สารบญ

คำานำาสำานกพมพ 3คำานำาผแปล 4

บทนำา โมงยามแหงความมดมน  13

สตเฟน     22

จตวญญาณทรานราว    37

เสยงลกลบ    68

ความปวดราวของสตเฟน    90

วนแหงความทกขและวนจนทร    114

ความทกขระทม : เพอนคชวตตลอดกาล    165

ตามหาสตเฟน   199

สตเฟน..นนลกจรงๆ    222

การรบฟงจากสตเฟน    233

123456789

สตเฟนเลาเรองการตายใหฉนฟง   249

เมอสตเฟนมาเยยมบาน   270

พลงรกษาใจ    284

เทพอมสม    309

ชวตทเลอกแลว..!    322

ภาคผนวก

~ กอนทคณจะฆาตวตาย...  348

~ คำาแนะนำาสำาหรบผทสญเสยบคคลอนเปนทรก    353

~ บางขอมลเพอชวยปองกนการฆาตวตาย  358

ผลงานแปลลำาดบถดไปของ “ศขรน” 364

11121314

10

Life is eternaland love is immortaland death is onlya horizonand a horizon is nothingsave the limitof our sight ~ author unknown

บทนำา

โมงยามแหงความมดมน

Do not stand at my grave and weep; I am not here, I do not sleep. I am a thousand winds that blow. I am the diamond glints of snow. I am the sunlight on ripened grain. I am the gentle autumn’ rain. Do not stand at my grave and cry, I am not there. I did not die.

Indian Prayer in Memory of A Fallen Tribe Member.

โปรดอยาหลงอสสชลบนหลมศพ   ฉนไมไดรอพบเธอทน   ฉนไมไดหลบใหลหรอกคนด   ไมไดอยตรงทเธอรอคอย      ฉนคอสายลมแรงทลอยลอง   คอแววเพชรเกลดละอองหมะฝอย   คอตะวนอาบลานทอง รวงชชอย   คอหยาดฝนพลวพรอยทฉำาเยน      โปรดอยาหลงอสสชลบนหลมศพ   ฉนไมไดรอพบรอใหเหน   ไมมทงความตายและความเปน   ชวตเรนความหมาย..โชตนรนดร

บทโศลกไวอาลยของชาวอนเดยน แด สมาชกในเผาผวายชนม 

         บทแปลโดย “ศขรน”

14 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

หนงสอเลมนเปนหนงสอเกยวกบชวตในโลกปจจบน  การฆาตวตายและชวตหลงความตายของสตเฟน  ลกชายฉนเอง  เขาฆาตวตายตอนอายสบหาป  สามเดอนกบสบหาวน  เพราะเขาไดพบวา  การมชวตอยมนเปนความขมขน เจบปวดยงกวาความตาย

มนเปนเรองราวของความตายและการจากพราก  แตขณะเดยว กนมนกเปนเรองของการหลดพน  (หรอการดำารงอย)  ฉนเฝาภาวนาอยแตวา..เหนอสงอนใด  ขอใหมนเปนเรองของความหวงดวย  ทงนเพราะมนเปนการบอกเลาถงการตดตอสอสารระหวางตวฉนกบสตเฟน  ภายหลงจากทเขาไดตายไป ในอกหลายปตอจากนน

ฉนมความเชอวา  บคคลผเปนทรกยงของเรา  ยงคงดำารงอยภายหลงจากทไดตายไปแลว  ไมวารางกายของเขาจะพบจดจบในแบบหรอสภาพใดกตาม  ฉนเชอวาพวกเขายงคงมขาวสารทตองการจะสงมาถงเรา  เพอบอกเลาถงการดำารงอยและความรกทไมมวนสญสลาย  มนมเรองราวเกยวกบการยงคงดำารงอยมากมายสำาหรบคนตายทเปนผใหญ แตนอยมากสำาหรบเดก และเทาทร ยงไมเคยมเรองการดำารงอยของเดก (ไมวาจะเปนคนใดกตาม) ทฆาตวตาย

ฉนเขยนหนงสอเลมนดวยความซอสตยจรงใจและละเอยดทสดเทาทสามารถทำาได  มนเปนงานเขยนทยากมาก  เพราะมนสรางความเศราสะเทอนใจเจบปวดทสดในชวต  เปนอะไรททรมานจตวญญาณฉนอยางเหลอจะกลาว  เมอพยายามแสวงหาคำาตอบตอคำาถามทคอยจะขนตนดวยคำาวา..ทำาไม..?  ทำาไมลกถงไดทำาอยางนน..?  ทำาไมฉนจงไมเคยเฉลยวใจเลยวาสตเฟนคดฆาตวตาย..?  ทำาไมฉน..ซงเปนแมของเขาแทๆ  ถงไดกระทำาในสงททำาใหลกถงกบฆาตวตาย..?  ทำาไม..? ทำาไม..?..มนเปนคำาถามทไมมวนจบสน

เมอมาถงเวลาน  ฉนคงจะตองถามคนอนๆ  ดวยคำาถามทดกวาเชน..ฉนไดเรยนรอะไรจากเรองนบาง..?  มนมรางวลอะไรแฝงอยในการฆาตวตายของสตเฟนกบผลทเกดตามมา..?  จากประสบการณ

โมงยามแหงความมดมน | 15

ในครงน  มนทำาใหฉนเจรญเตบโตทางจตวญญาณอยางไร..?  ฉนจะใชความเจบปวดทตวเองไดประสบอยนชวยเหลอผอนไดอยางไร..?  ซงในกระบวนการทงหมดน  ฉนไดคนพบบทเรยนทยงใหญทสดในชวต  และฉนไดเตบโตขนในวถทางทฉนไมเคยคดฝนมากอนเลย

สวนหนงของหนงสอเลมนเปน  “การเขยนตามคำาบอก”  ของ สตเฟนเอง  (dictated  by  Stephen)  ซงเปนการสงมาจากอกโลกหนงทเขาพำานกอยในปจจบน  โลกทเรามกเรยกขานกนวา  “อกฟากฝงหนง” แตสตเฟนกลาววา “มนไมใชอกฟากฝงแตอยางใดเลย” ซงเขาไดอธบายวา..ดวงวญญาณทงหลายทพำานกอยในมตดงกลาวนน  อาจอยรวมกบเรากได  เพยงแตมคลนความถในระดบทแตกตางไปจากรางกายของมนษยเทานน  ฉนเองยงไมรจกมตทวานดเลย  แตกกำาลงศกษาอยดวยความชวยเหลอของสตเฟนและบคคลอนๆ  ทเดนทางไปพำานกอยในมตดงกลาวกอนหนาฉนแลว

สตเฟนไดขอรองใหฉนชวยเขาในการเขยนหนงสอเลมน  ดวยความหวงวา  การถายทอดเรองราวทงหลายของเราออกไป  จะชวยใหเดกวยรนคนอนๆ  ทอาจกำาลงวาเหวโดดเดยวและมความสบสนในชวต ไดรวาควรจะหาหนทางในการแกปญหาไดจากทไหนบาง  นอกเหนอจากการหนปญหาดวยการฆาตวตาย  คำาภาวนาของสตเฟนกคอ  ขอใหเดกวยรนทงหลายไดมองเหนวา  การฆาตวตายนนแททจรงแลว  มนไมไดชวยแกปญหาอะไรไดเลย  แทนทจะเปนเชนนน  มนกลบนำามาซงความเจบปวด  ความเศราสะเทอนใจอยางสดแสนจะทรมานดวยกนทงสองฝาย  (หมายถงทงผทยงมชวตอยและผทฆาตวตาย)  มนไมใชหนทางของการบำาบดแกไขแมแตนอย

สตเฟนอยากใหเดกหนมสาววยรนทงหลาย  ไดมความเขาใจวา ในโลกนมนยงมทางออกอนใหเลอกอกมากมาย  กวาการคดฆาตวตายหลายเทานก  เมอบคลตดสนใจฆาตวตาย  นนหมายถงการยนยนทจะทำาลายชวตตวเอง  ทงใหผเปนทรกทอยขางหลงตองแบกรบทงความ

16 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

รสกผดและความเศราสะเทอนใจไปจนกวาวนตายของตวเองจะมาถงภายหลงจากไดอานหนงสอเลมนแลว  คณอาจคดและอาจมอง

เหนความชอบธรรมทวา  “ไมนาสงสยหรอกทสตเฟนจะคดฆาตวตาย” หรอไมคณกอาจจะคดวา  “ทจรงเหตการณทำานองเดยวกนนหรอราย กวานกเคยเกดกบครอบครวเรามาแลว  และลกชายของเรากไมเหนจะตองคดฆาตวตายเลย เราชางโชคดจรงๆ”

กลาวอกนยหนง  มนอาจชวยใหคณมองเหนความหมายของคำาพด  ของการกระทำาหรอการไมกระทำาใดๆ  ทมกจะกอใหเกดความเสยหายหรอการทำาลายจตใจลกวยรนของเราทเตมไปดวยความรสกออนไหวไดชดเจนขน  และบางท  มนอาจชวยใหคณเปลยนแปลงชวตของตวเอง..รวมทงของลกๆ  ..เพอทจะไมใหลกของคณเปนอกคนหนงทเขาไปเพมจำานวนผหวใจสลาย  และคณเองกไมไดรอดพนจากปญหาการฆาตวตายของลกดวย

v

ในสหรฐอเมรกา  มความพยายามฆาตวตายเกดขนทกๆ  สองนาทครง ตลอดเวลายสบปทผานมา การฆาตวตายของเดกวยรนมอตราสงมากอยางตอเนอง  ผลจากการประเมนพบวา  มความเปนไปไดทจะมคนรนหนมสาวพยายามฆาตวตายถงสองลานคนตอป  และอยางนอยมถง  6,000  รายทประสบความสำาเรจ  การฆาตวตายไดรบการยนยนวาเปนสาเหตของการตายเปนอนดบสองของบคคลวยตงแตสบถงยสบสป  กระนน  ยงมผเชยวชาญเปนจำานวนมากทประมาณการวา  จรงๆแลวมนนาจะเปนสาเหตของการตายอนดบตนๆ  เสยดวยซำา  อตราการฆาตวตายของบคคลทมอายตงแตสบหาถงยสบสป  ไดเพมขน  222 เปอรเซนต  ในระหวางป  1957  ถง  1987  และอตราการฆาตวตายของบคคลทอายตงแตสบหาถงสบเกาป  เพมขนถง 312  เปอรเซนต  ในชวง

โมงยามแหงความมดมน | 17

เวลาเดยวกน  เมอไมนานมาน  โพลททำาขนโดยนกวจยทางการแพทย ถง  58  เปอรเซนต  ทลงความเหนยนยนแขงแรงตรงกนวา  อตราการฆาตวตายนนทจรงแลว  สงกวาอตราทเปนรายงานตวเลขถงสองเทา นอกจากนน  ตวเลขสถตยงเพมขนเมอประเมนจากการฆาตวตายทไมมอยในรายงานและการฆาตวตายทปดบงเปนความลบ  รวมไปถงการฆาตวตายทออกมาในลกษณะ “อบตเหต” เชน ถกรถชน และสวนใหญแลว ผขบมกเปนเดกวยรนทขบมาเพยงคนเดยว

วยรนชาวอเมรกนกวา  400,000  คน  ทตองทนทกขทรมานจากโรคแบบใหมทเกดกบพวกวยรน  นนคอ  “โรคซมเศรา”  ผเชยวชาญทางดานอตวนบาตกรรมกลาววา  นคอหนงในสาเหตสำาคญทเปนตวเพมปญหาการฆาตวตายในเดกวยรน  อกปจจยหนงทถกหยบยกขนมาพจารณาคอ  โรคอวนของวยรนทเพมสงถง  40  เปอรเซนต  ในรอบยสบป นกวจยกลาววา มวยรนจำานวนถง 4.5 ลานคน อายระหวางสบสองถงสบเจดป มนำาหนกตวเกนพกด (หรอเปนโรคอวน) ถง 20 เปอรเซนต ซงการเปนโรคอวนนเอง เปนปญหาทนำาไปสการถกลอเลยน การถกเพอนรนราวคราวเดยวกนปฏเสธทจะคบหาสมาคม  การถกโดดเดยว  ทำาใหเกดอารมณซมเศราและนำามาซงปญหาชวตตางๆ  มากมาย  โดยเฉพาะ การขาดความมนใจในตนเองและการรสกนบถอตนเองเปนตน  ซงทงหลายเหลานลวนเปนสญญาณอนตราย  ทพอแมผปกครองจะตองคอยสงเกตใหด เพอปองกนปญหาการฆาตวตายของลก

การฆาตวตายของวยรนสรางความเสยหายอยางรนแรงใหเกดขน  สถตแสดงใหเหนวา  อตราการหยารางของคสมรสเพมขนถง  70 เปอรเซนต  ภายหลงจากเกดเหตการณลกฆาตวตาย  ความเศราโศกเสยใจ  ความรสกผดและความไมสามารถดำาเนนชวตเชนทเคยเปนมา เหลานลวนเปนมรดกของลกททงไวใหพอแมและครอบครว  เมอพวกเขาเลอกทจะเดนบนเสนทางฆาตวตาย

เมอลกหรอญาตสนทมตรสหายของคณเกดฆาตวตายขนมา 

18 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

บางทคณกอยากจะมความเขาใจเหมอนกนวา  เพราะเหตใดพวกเขาจงไดเลอกทจะทำาเชนนนและคณเองกอาจทำาเชนเดยวกบทฉนเคยทำามาแลว  นนคอพยายามใชความคดทบทวนถงเหตการณตางๆ  พยายามเสาะแสวงหาเงอนงำาคำาตอบใหได  วามนมจดผดพลาดเกดอยตรงไหน แลวคณกเฝาแตทนทกขทรมานอยกบความเจบปวด  ขมขนและความรสกผดทไมอาจคดหาคำาตอบได  นอกจากจะไมรแลวคณยงตองทรมานใจกบการตดสนใจของลกทไมอาจเปลยนแปลงไดอกนานแสนนาน

เมอลกของคณตายลง  โดยเฉพาะดวยนำามอของตวเขาเอง  มนเหมอนกบมใครสกคนเออมมอลวงเขามาในอก  แลวจบหวใจคณมาบบเคนอยครงแลวครงเลา  ซงความเจบปวดทไดรบนน  มนเกนกวาทคณจะทานทนได  มนเหมอนกบสวนหนงของรางกายถกเชอดเฉอน  และจะไมมวนกลบมาดไดเหมอนเดมอกตอไปแลว คณจมอยในความทกขตรมเมอสำานกได  วาคณประสบความลมเหลวในฐานะพอแมของลกโดยสนเชง ลกของคณจงไดตดสนใจตายดกวาอย ยนดตายไปจากคณมากกวาจะอยดวย ลกไมยอมเปดโอกาสใหคณชวยหรอแมแตจะกลาวคำาลากอนจาก..เขาไดจากคณไปแลวชวกาลนรนดร..จากไปสสถานทซงคณไมอาจมองเหน  ไมอาจพดคยกบเขาไดอก  ในการจากไปนน  เขาไดพาเอาความสขทงชวตของคณไปดวย

นอกจากตวคณแลวยงมใครใหตองถกกลาวโทษอก  สำาหรบเหตการณทเกดขนในครงน..?  เดกคนนอยในความรบผดชอบของคณ ในขณะทคณมวแตใหความสนใจกบเรองอนมากกวาอยนนเขาไดตายลง  คณไมเคยไดสงเกตเหนเลยวา  มนมอะไรบางอยางทผดปรกตอยในเรองน  คณไมทนไดหามปรามเขา  คณไมไดอยเคยงขางเลยในยามทลกตองการคณ..คณนนแหละทฆาเขา..มนเปนความผดเทาๆ  กบทคณเอามดจวงแทงเขาไปตรงหวใจลก  เขาตายไปแลว  และในทสด  ในโมงยามแหงความมดมนทสดในชวตของคณนน  คณไมอาจโทษวาเปนความผดของใครไดเลยนอกจากตวคณคนเดยว  เขาตายแลว..เขาไดจากคณไป

โมงยามแหงความมดมน | 19

แลวตลอดกาล  มนเปนเหตการณทคณไมอาจทำาอะไรเพอเปลยนแปลงได  คณไมมทางทจะบอกเขาไดอกตอไปแลววา  คณเสยใจและขอโทษ ถงแมคณจะเขาใจ  แตมนกไมมทางทคณจะรบรไดอกตอไป  วาเขาอยดมสขหรอไม  หรอแมแตจะรวาเขาไปอยทไหน  มความเปนไปไดทคณอาจรสกโกรธเกลยดพระเจา  ดวยเหตผลทวา  พระเจาทรงปลอยใหเหตการณเชนนเกดขนไดอยางไร..?

นคอสภาพทางความคดเมอเราตกอยในภาวะเศราสะเทอนใจและสบสน  เรามกจะตกอยในสภาพเชนนน  ทงชวตจตใจ  ทกความรสก มนจะคอยๆ  ตายลงชาๆ  และในทสดกสงผลกระทบถงสขภาพรางกาย ทกลาวมาทงหมดนฉนเคยผานพบมาแลวทงนนและยงคงจดจำาไดด

ในทสด สภาพจตใจของฉนกคอยๆ ดขน ซงฉนเชอวา คณเองกสามารถทำาไดเชนกน  เราสามารถบำาบดรกษาจตใจไดดวยการแบงปนถายทอดประสบการณ  ความเศราเสยใจและความกลว  ดวยการรำาลกนกถงชวงเวลาแหงความสขในชวต  เพราะขณะทลกของเราตายไปนน ในชวงแรกๆ  เราจะรสกวาพวกเขายงคงมชวตอย..!  เราสามารถบำาบดจตใจไดดวยการพดถงลกและไมตองปดบงความจรงเรองการตายของเขา  เราสามารถบำาบดไดดวยการรบรถงบทบาทของตวเราเองทมตอการตายของลก จากนนดวยการยกโทษใหตวเองและเรมตนดำาเนนชวตของเราตอไป  เราสามารถบำาบดจตใจตวเองไดดวยการยอมรบรวา  แมรางกายหรอตวตนของลกจะไมไดอยใหเราไดพบเหนอกตอไปแลว  แตดวงวญญาณของผเปนทรกของเรากยงคงอยและจะอยเคยงขางเราตลอดไป

สตเฟนเลอกทจะยตชวตและรางกายของตวเองลง  ซงฉนเชอวาเปนการเลอกทไมถกตองเลย  เขาเองกเชอวามนเปนสงทไมถกตองดวย แตการกระทำาทเกดขนมนเปลยนแปลงอะไรไมไดแลว  ชวตทมแตความเสยใจ  ความรสกผดและคำาถาม  ไมอาจเปลยนแปลงจดสดทายของมนได  และดวยการกระทำาเชนนน  ทงชวตของฉนและชวตของลกอกสาม

20 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

คนทยงคงดำารงอย จงยอมไมเหมอนเดมอกตอไปทวา..ในโมงยามอนมดมนของชวต  มนยงมสงลำาเลศทเรมกอ

ตวขน  ฉนไดรบรางวลลำาคาเกนความคาดฝน  ซงนนกคอ  ฉนสามารถสมผสถงการดำารงอยของสตเฟนได ทงยงไดยนเสยงพดของเขาดวย ซงฉนไมไดยนเพยงคนเดยว  คนอนๆ  กไดยนดวย  เมอใดกตามทสตเฟนปรากฏหรอเขามารวมอยในหอง  มนจะมพลงงานไฟฟาหนาแนนขนในหอง  หวใจฉนจะเตนรวแรงขน  บางครงแทบหายใจไมออก  ทงรางกายและสมองจะมปฏกรยาขนมาทนท  มนเปนความรสกเดยวกนกบเวลาทคณไดพบใครสกคนทคณรกอยางทสดและไมไดพบเขามานานนนแหละ ตอนทสตเฟนยงมชวตอย  ฉนจะรสกแบบเดยวกนนเสมอทกครงทเขาเดนเขามาในหอง  สมผสตอการปรากฏตวของวญญาณสตเฟนนนเปนอะไรบางอยางทมพลงมาก  และฉนมกจะรองออกไปโดยไมตองคดเลยวา

“สตเฟน..สตเฟน..ลกมาแลว..!” ฉนไมอาจมองเหนตวตนของเขา ไมอาจแตะตองเนอตวเขาไดกจรง  แตฉนสามารถสมผสไดวาเขาอยทนน..!

ภายหลงจากทเกดความรสกเชนน  สงทตามมากคอจะมเสยงดงขนในหว มนเปนเสยงของลกทพดอยกบฉน..

“สวสดครบแม นผมเอง สตฟไงละ” ทงประโยคคำาพดและนำาเสยง มนเหมอนกบทสตเฟนเคยพดอยางไมผดเพยน

ซงขอมลตางๆ  ทเขาบอกฉนมานน  ลวนยนยนไดวาเปนความจรง  แมในตอนแรกฉนจะบอกตวเองวา..ฉนกำาลงคดไปเองกตาม  ทกคำาพดของสตเฟน  ลวนปลกปลอบใจ  และเรองทเขาเลาใหฟงกนาประทบใจมาก  หลงจากเวลาผานไปไมนานฉนกเรมรสกผอนคลายและตงใจฟงทกคำาพดของเขา จากนนฉนกเรมพดคยกบเขา..

ฉนพดกบลกดงๆ  ขณะทลกพดกบฉนผานทางกระแสจต นอกจากบางครงเทานนทเขาจะพดออกมาดงๆ  บาง  จนฉนตองเหลยว

โมงยามแหงความมดมน | 21

หนาเหลยวหลงเพอหาทมาของเสยง ตอนทเขาพดออกมาดงๆ แบบนน ถามคนอนอยในหองดวยกลบไมมใครไดยนเสยงเขาเลย  อยางไรกตาม มเพอนหลายคนทเคยไดยนเสยงพดของเขาแบบเดยวกบทฉนไดยนมาแลว  บางครงพวกเขาจะชวยกนจดบนทกสงทไดยนไวแลวเอามาอานกน เมอการพดคยจบลง สตเฟนกจะบอกลาและความรสกทวามเขารวมอยในหองดวยกจะพลนหายไป

ฉนรสกขอบคณเหลอเกนทสามารถไดยนเสยงพดของลก สามารถสอสารกบสตเฟนทอยในอาณาจกรแหงจตวญญาณได  แตถงอยางไร  ฉนกยงอยากใหเขาอยบนโลกน  อยเคยงขางฉนตอไป  เพอทฉนจะไดกอด  ไดทำาอาหารทเขาชอบใหรบประทาน  ไดตรวจการบานเหมอนทเคยทำา  ฉนอยากเหนรอยยมสดใส  ดวงตาสฟาเขม  อยากเหนใบหนาทกระจางอยดวยรอยยมและเสยงหวเราะ  ยามทเขาโนมตวเขามาพดกบฉน  ฉนโหยหาเสยงบารเบลทกระแทกอยกบพนภายในหองนอนสวนตวของเขา  ทกครงทสตเฟนออกกำาลงบรหารรางกาย  ฉนเฝาคดถงวนทเขาจะเตบโตขนเปนหนมใหญ  มบานทองอลอยดวยเสยงพด เสยงหวเราะของลกเลกๆ ของเขา

สงทฉนจะตองปฏบตรวมกบสตเฟนในขณะน  กยงจะคงปฏบตตอไป  จนกวาจะถงวนทเราจะไดอยรวมในมตเดยวกนอกครง  ฉนไมไดรบรอนเรงใหถงเวลานนเรวๆ  เลย  เพราะมนจะตองมาถงแนนอนอยแลว  แมเวลาจะผานพนไปหลายปและไมมวนใดทฉนจะไมคดถงลกกตาม  แตดวยการบำาบดจตใจตวเองอยางตอเนอง  ฉนรสกไดวาบดนจตใจของตวเองเขมแขงขนมาก

ตราบใดทสตเฟนยงคงเลาถงชวตใหมของเขา  พรอมกบใหคำาแนะนำาแกฉนอยางชดเจนอยเดอนแลวเดอนเลา  ตราบนนฉนกจะยงคงชวตอยตอไป..

1สตเฟน

“I’ll lend you for a little time

a child of mine,” he said.

“For you to love the while he lives,

and mourn for when he’s dead.

It may be six or seven years, or

Twenty-two or three;

But will you, till call him back

Take care of him for me?”

Edgar A. Guest

 “ฉนจะใหทานขอยมลกของฉน

 สกชวงวารวนสนๆ ทผนผาน

 เพอใหทานไดรกยามชพสราญ

 และอาลยรำารำาพนยามชพวาย

 มนอาจเปนเวลา หก-เจดป

 หรออาจกวายสบปกยงได

 แตกอนฉนจะขอลกคนกลบไป

 สญญาไหมจะเลยงรกเขาอยางด..?”   

       บทแปลโดย “ศขรน”

สตเฟน | 23

เมอฉนกลบจากทำางานมาถงบาน  กพบโนตหรอจดหมายนอยของสตเฟนวางอยบนโตะในครว มขอความวา

แมครบผมจำ�เปนตองออกไปห�ทเงยบๆ เพอใชคว�มคดสกพก เพร�ะ

ผมไมรจรงๆ ว�ชวตมค�ควรแกก�รอยตอไปหรอไม ผมจะเข�ไปนอนค�งในป� ไมตองไปต�มผมนะครบแม แมห�ผมไมเจอหรอก สตฟ

ฉนไมอยากเชอเลย ไมอาจเขาใจในคำาพดของลกแมแตนอย เปนไปไดอยางไรทเวลานชวตจะไมมคาควรแกการอยตอไป..?  เราเคยผานชวงเวลาแหงความทกขยากมาดวยกน  แตเวลานทกสงมนกเปลยนไปในทางทดขน  ฉนเคยคดวาชวงเวลาแหงความปวดราวสะเทอนใจไดผานพนไปแลว  บาดแผลตางๆ  ไดรบการบำาบดรกษาจนหายสนท  เปนเวลานานหลายปมากทเราตองอยกบความอดทนตอความทกขยาก การถกประณามหยามเหยยด แตบดนเรองตางๆ เหลานนไดผานพนไปหมดแลว เรากำาลงเรมตนชวตใหมกนอย

เรองราวชวตของเรา มนไมไดแตกตางไปจากครอบครวอนๆ อกนบรอยพนเลย เพยงแตวา เมอมนเปนเรองของคณ มนยอมสรางความรสกวาแตกตางไปกวาของผอนเสมอ  เปนเวลานานหลายปมาก  ทฉนตองใชชวตครวมกบผชายคนหนงทมแตความเหนแกตว  ทารณกรรมทางดานจตใจ  เปนจอมเผดจการทใชอทธพลครอบงำาและควบคมเราไว  ซงเขาเรยกทกการกระทำาของตวเองวา  “ความรก”  เขาเรยกมนวา “พอผรบผดชอบ”  ฉนตองใชเวลานานหลายปและดวยกำาลงใจทเขมแขงอยางมากทจะตอสปฏเสธความใจรายใจดำาของเขา  แตในทสดฉนกเปนฝายเดนออกมาจากชวตของเขาเสยเอง

ฉนพบทอมในชวงเวลาทชวตกำาลงประสบความวกฤตอยางทสด 

24 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

และบดน  ในฤดใบไมรวงป  1973  เรากไดอยรวมกน  ทอมแตกตางจาก   รชารดราวกลางคนกบกลางวน  เมออยกบทอมฉนคดวา  บาดแผลของเรากำาลงจะหายดแลว แตมนกมาเกดเรองนขนอก

สตเฟนเพงอายสบส เปนเดกกลวความมดมาตงแตเลก และขณะนฝนกเรมลงเมดแลวดวย  เขาจะนอนอยในปาแทนทจะอยในเตยงอนแสนอบอนภายในบานไดอยางไร..?

ฉนอกสนขวญหาย  ยนยนทจะขบรถเขาไปในปา  ไปตามตวลกกลบบาน  ไมวาในจดหมายนอยฉบบนนจะเขยนวาอยางไร  ฉนกคอนขางมนใจวาเราจะตองหาตวเขาพบแน

บานตางระดบของเราในอเลกซานเดรย รฐเวอรจเนยนน อยหางจากปาใหญทมตนไมขนหนาแนน  ปาทมพนทกวางใหญไพศาลหลายเอเคอรเพยงแคไมลเดยว  ปรกตสตเฟนชอบเขาไปในปาตอนกลางวน แตตอนกลางคน  บรรยากาศจะคอนขางนากลว  ทงอากาศกหนาวเยน ทอมกบฉนเดนไปจนถงชายปา ขณะนนฝนเรมหนาเมดขน สายลมเยนเยอก  ฉนตะโกนเรยกสตเฟนสดเสยงดวยความหวาดหวน  ไมมทางรไดเลยวาเขาจะไดยนเสยงฉนหรอไม  ฉนทงกรดตะโกนเรยกชอพรอมกบออนวอนใหเขากลบบาน  แตเขาไมไดตอบ  และขณะนนมนกมดมากจนเกนกวาจะเดนเลยลกเขาไปขางใน ฉนสงเสยงรองเรยกลกซำาแลวซำาเลา  แตกมเพยงความเงยบเปนคำาตอบ  ทำาไมฉนจงไดกลายเปนคนไรความรสกเชนน..? ทำาไมฉนจงไมเคยรเลยวาสตเฟนไมมความสข..?

ในทสด  ทอมกบอกวาเราควรกลบบานกนกอนดกวา  เขาคดวาพรงนเชาสตเฟนกคงจะกลบบานเอง  ใจหนงฉนอยากจะยนเรยกลกอยอยางนน แตกรวาถงทำาไปกคงไมไดผลอะไรขนมา ฉนตะโกนเรยก สตเฟน อกสองสามครง  แตไมมเสยงตอบกลบมา  ขณะขบรถกลบบานฉนสะอนไหไปตลอดทาง  เขานอนทงนำาตา  มองเหนแตภาพลกตวเลกๆ  ทอยในปามดครมเพยงลำาพง

ฉนผวาตนตอนกลางดก  เนอตวสนระรกเมอนกถงวาสตเฟนได

สตเฟน | 25

จากไปแลว  ฉนเฝาอธษฐานเพอลกและพยายามเขาใจถงความเศราเสยใจของลก  พยายามทบทวนเหตการณในชวงเดอนหลงๆ  ทผานมาเพอจะหาเงอนงำาใหได

บางทอาจเปนเรองทวา  เมอหลายอาทตยกอน  สตเฟนไดเขามาขอวาเขาไมอยากไปเยยมพอ  แตฉนยนยนวาตองไป  เพราะรชารดยงมสทธในการพบปะกบลกๆ  อย  เพยงแตเขาใจรายกบเราเสมอ  ตงแตใชชวตรวมกนมาแลว  ดงนนลกๆ  จงกลวการไปพบพอมาก  โดยเฉพาะอยางยงสตเฟน  ครงหลงสดเมอเขากลบมาจากการไปเยยมพอ  สตเฟน รองไหอยางหนกอยถงสองวน  ความมนใจในตนเองของเขาแตกสลายลงโดยสนเชง  รชารดดาวาทสตเฟนไมเกบถงนอนใหเรยบรอย  เรองฉราดเลอะเทอะบนโถชกโครก  เรองไวผมยาว และทกเรองทลกทำาดจะไมเปนทถกใจเขาไปเสยหมด เมอสตเฟนกลบถงบาน ทาทางอมทกขอยางเหนไดชด รองอยแตวา

“ผมเกลยดเขา..ผมเกลยดพอ..!”  วนนนเราคยกนอยนาน  แม สตเฟนจะหยดรองไหแลวแตกยงพดกบฉนดวยนำาเสยงปนสะอนวา  “ทจรงผมรกพอนะครบแม  แตผมไมชอบนสยพอเลย  พอชอบทำาใหผมมความรสกเหมอนตวเองเปนคนไมมคา..!”

นเปนคำาพดแขงกราวของเดกวยรนคนหนง  ทเคยเปนลกทมแตความสภาพออนโยน  ฉนบอกกบลกวาฉนเขาใจในทกสง  ยำากบสตเฟน วา  ทงหมดทรชารดมกคอลกเทานน  และฉนกถามสตเฟนวา..เขาไมไดพยายามบอกใหพอรบางเลยหรอวาตวเองรสกอยางไร  ซงฉนมาไดคดในตอนหลงวามนเปนความคดทนาหวเราะเยาะทสด  เพราะการพดเชนนน มนจะยงทำาใหรชารดโมโหหนกขน นฉนลมเหลวแมกระทงการจะใหกำาลงใจลกในขณะทเขากำาลงตอสกบความรสกทมตอพอเชนนนหรอ..? เพราะเหตนใชไหมททำาใหใหลกถงตองหนออกจากบาน..?

นอกจากนน  ฉนยงตองเผชญหนากบความจรงอกเรองหนงดวย ในขณะทฉนกำาลงรสกวาจตใจสงบสขดแลว  เตมเปยมดวยความพอใจ

26 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

กบชวตแลว นบแตวนททอมเดนเขามาสชวตของเรา แตสตเฟนกลบไมอาจทำาใจใหยอมรบทอมได  โดยเฉพาะ  คนวนหนงททอมพาลกๆ  ของเขามาทบาน สตเฟนบอกกบฉนวา

“แมครบ  เวลาแมอยกบเรามนไมเหมอนกบเวลาทแมอยกบทอมเลย” และสตเฟนกสารภาพวา ทอมทำาใหเขาอดอดใจมาก สวนฉนกดจะวนวายอยแตกบการพยายามทำาใหทอมกบลกๆ  ของเขามความสข  ซงฉนคอยๆ  อธบายใหลกเขาใจวา  ขณะนเรากำาลงอยในชวงของการปรบเปลยนเขาสชวตในรปแบบใหม  เขาจะตองอดทนใหมากกวาน  เพราะฉนมนใจวา  ในทสดแลว  สตเฟนจะตองรกและยอมรบในตวทอมเชนเดยวกบฉนได แตบางทฉนอาจคาดหวงมากเกนไปและเรวเกนไปกได

ขณะเดยวกน  สตเฟนกยงจะตองปรบตวใหเขากบโรงเรยนใหมทเขายงไมมเพอนเลยสกคน  เขาหมกมนอยกบความคดทวาตวเองอวนเกนไป  เพราะฉะนนเขาจงสวมแตเสอผาหลวมๆ  ทงยงสวมโอเวอโคททบอกชน  เพออำาพรางรปรางของตวเอง  เขาไมไดมองเหนภาพตวเองเหมอนทฉนมองเหนอย  ฉนพยายามเกลยกลอมใหเขาเชอวา  จรงๆ แลวเขาไมไดอวนเลย  แตทจรงแลว  สงทฉนควรทำากคอ  พาเขาไปพบแพทยเพอใหแพทยชวยลดนำาหนกลงสกสองสามปอนดมากกวา  ความรสกกดดนจากเรองนใชหรอไมททำาใหเขาอยากลาออกจากโรงเรยนและหนไปไหนเสยใหพนๆ..? ฉนทำาอะไรลงไปน..?

ตลอดคนนน  ฉนเฝาหมกมนครนคดอยแตเรองสตเฟน  ทกขทรมานใจอยกบสงทตวเองไดทำาลงไปและฉนจะทำาอะไรบางเมอเขากลบมา  ฉนคดไปถงวา  ควรจะเปลยนแปลงอะไรบาง  ฉนเฝาแตสวดอธษฐานเพอลก  ขอใหพระเจาประทานความคมครองใหแกเขา  บางท เขาอาจตายไปแลวและฉนคงไมไดเหนหนาลกอก  บางทเขาอาจประสบอบตเหตอยในปาและกำาลงตองการความชวยเหลออยกได  ภาพตางๆ ทฉนสรางขน  มนทรมานฉนอยางทสด  ฉนคงจะตองตายถามอะไรเกดขนกบสตเฟน

สตเฟน | 27

“สตเฟน..ลกรไหมวาแมรกลกมากแคไหน..กลบบานเถอะลก” ฉนไดแตภาวนาอยอยางนนจนผลอยหลบไป

เมอถงยามเชา  สตเฟนกยงไมกลบมา  ฉนถงกบลางานตงตารอลกอยทบาน  สายตาคอยจบจองอยแตเขมนาฬกาบนผนงหอง  ความกลวดจะเพมขนทกๆ  นาททผานไป  พอถงตอนเทยง  ขณะทฉนตดสนใจจะโทรศพทแจงตำารวจ  สตเฟนกเดนเซองๆ  เขามาในบาน  ทาทางอดโรยและดโทรมสดๆ ฉนผวาวงเขาไปกอดลกไว

“สตเฟน..แมหวงลกแทบขาดใจอยแลวรไหม..?”  ฉนรองไหโฮออกมา กอดลกไวเหมอนเขาเปนทารกตวเลกๆ

“ผมขอโทษครบแม..ผมขอโทษ..ผมเสยใจจรงๆ..”  เขาพดดวยนำาตานองหนา  “จรงๆ  แลวผมไมไดอยากออกจากบานไปไหนเลย  แตผมทนไมไหวอกตอไปแลว ผมตองเปนฝายไปเอง”

ฉนอยากทจะเขาใจ เราคยกนนานเปนชวโมง และในทสดสตเฟน กใหสญญาวาเขาจะไมทำาอยางนอก  ฉนภาวนาใหเขารอดปลอดภย  แตลกๆ  แลวฉนไมสบายใจเลย  นเปนชวงวกฤตของวยรนเชนนนหรอ..? หรอวา..มนยงมอะไรทมากกวานอก..?

ในเวลาตอมา  ฉนจงไดเหนวา  คนทสตเฟนออกจากบาน  เขาไปอยในปาอยางโดดเดยวนน..นนแหละคอการรองขอความชวยเหลอ..! เปนเสยงรองขอออนวอนทฉนไมเคยไดยน  เพราะมวแตคดและเชอวา ทกสงทกอยางจะตองดขน  เราเคยเดนอยบนเสนทางแหงความเจบปวดดวยกนมาแลว ทงฉนและลกๆ 

v

ฉนไมอาจกลาวใหแนชดลงไปไดวา  เสนทางสายนนมนเรมตนจากตรงไหน  มนยากเหลอเกนสำาหรบการทจะเหลยวกลบไปมองขางหลง  ตลอดเวลาหลายปทผานมา  ฉนพยายามคนหาคำาตอบในหวใจตว

28 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

เอง  พยายามเผชญหนากบความเปนจรง  ตองการจะหาคำาตอบใหไดวา เพราะเหตใด การเดนทางของเรามนจงเบยงเบนออกไปอกทางหนงแทนทจะเปนอกทางหนง

ฉนไมเคยวางแผนใหชวตตองหกมมเชนทมนเปนเลย  ขณะเดยวกนนน  ฉนกไมเคยมแผนทจะแตงงานและเปนแมคนตอนอายสบเจดดวย บางทตรงนกระมงทเปนจดเรมตน

ครอบครวของเราไดยายจากเคนทคกรฐทฉนเกด  ไปอยโอไฮโอ ตอนฉนอายสบหาป  ซงทำาใหฉนไดพบกบบล  และตกหลมรกในตวเขาอยางบาคลงตอนอายสบหก  เขาเปนผชายทหลอมาก  ผมสบลอนด  มเสนหเหลอหลาย  ทงยงเปนนกศกษาทเปนทหมายปองทสดในโรงเรยน ซงทำาใหฉนรสกวาตวเองโชคดอยางยงทเขาเลอกฉน  ฉนรวาตอนนนตวเองกำาลงตกอยในอารมณรกแบบวยรน  แตโดยทวไปแลวชวตกยงคงดำาเนนไปดวยด  ฉนเปนนกเรยนทได  เอ  ทกวชาอยแลว  เปนทรกใครของครอาจารย  เปนเดกสาวทมพลงและความคดสรางสรรค  ฉนไมเคยคดเลยวาตวเองเปนคนสวย  ฉนมผมสบลอนดหยกศกสลวยตดสน  กบดวงตาคสฟา  ทงยงรดวยวาตวเองเปนคนบคลกด  และยงมเพอนชายเปนบลดวยแลวกยงทำาใหฉนมความพเศษมากขน  หลงจากนน  ครอบครวของฉนกยายจากโอไฮโอไปอยรฐเทนเนสซ  ซงทำาใหฉนกบบลตองจากกน  ตอนนนฉนหวงหาอาวรณในตวเขาอยางเหลอเกน แตพอถงวนขอบคณพระเจาเขากมาเยยม  มนเปนความรสกวเศษสดทไดกลบมาชดใกลกนอกครง  แตหลงจากนนไมนาน  ฉนกไดรวาตวเอง..ทอง..!

การตงครรภในป  1955  นน  เรองทจะแอบไปทำาแทงไมตองพดถงเลย  นอกจากจะเปนการกระทำาทผดกฎหมายแลว  ยงทำาโดย  “หมอ” ทยงสงสยในฝมอและทำากนในหองแคบๆ  หลงบานทมแตความสกปรก ทยงไปกวานนกคอ  เราสองคนไมมเงนมากพอทจะคดทำาเชนนนได ฉนรบตดตอกลบไปหาบลทนท

สตเฟน | 29

“เราตองแตงงาน”  บลตอบอยางพรอมจะใหเกยรต  พอไดยนเขาพดออกมาอยางนนฉนกรองไหเลย  เพราะใจจรงแลวฉนไมไดอยากแตงงานกบเขา  ถงแมจะรกเขามากกตามท  และฉนกยงสงสยดวยวา เขาอยากแตงงานกบฉนจรงๆ  ละหรอ..?  แตในเมอเรองมนเปนเชนนแลว  กดเหมอนเราจะไมมทางเลอกอนอก  เราสองคนจงแตงงานกนในเดอนมนาคม  โดยมตลาการเปนผประกอบพธ  สถานทแตงงานของเราอยตรงพรมแดนรฐเทนเนสซแตลกเขาไปในรฐจอรเจย

หลงจากนนเรากเดนทางกลบบานเพอบอกใหพอแมรบร  และฉนกไดเหนนำาตาแมเปนครงแรกในชวต  คนนน  ขณะเดนทางกลบไปบานของบลในรฐโอไฮโอ เราพกอยดวยกนทโมเตลเลกๆ แหงหนง  เมอบลหลบแลว  ฉนกลกขนมานงรองไหอยขางหนาตาง  ถวลหาอาวรณครอบครวทไมอยากจากมาเลย  ฉนอยากอยกบแมตอไปเรอยๆ  ยงกวานน  ฉนไมเคยมความรอะไรเกยวกบการเลยงเดกทารกเลย  นมนไมใชสงทฉนวางแผนใหกบชวตของตนเองแมแตนอย  ฉนอยากเรยนใหจบไฮสกลและไปเรยนตอในระดบมหาวทยาลยมากกวา  ฉนเฝาฝนทจะเปนครมาตลอด  อยากทำาอะไรกไดทเปนการชวยเหลอผคน  เคยคดไววาชวตของตวเองจะตองไมเหมอนกบชวตของพอแม  จะตองเปนชวตทรำารวยดวยวฒนธรรมความเปนศลปน และความตนเตนตางๆ อกมากมายหลายประการ  แลวทำาไมฉนจงทำาใหชวตทเคยใฝฝนเลอนหายไปไดถงเพยงน..?

เราสองคนยายไปอยซนซนนาต  ทซงวลเลยม  โรเบรต  ลกชายคนแรกของฉนถอกำาเนด  เมอวนท  10  สงหาคม  เราเรยกเขาวาบอบจนโต ในนาทแรกทฉนไดเหนลก ฉนกรกแกจนเตมหวใจ ใบหนานอยๆ ราวเทพบตรของลก  ทำาใหฉนบงเกดความมนใจวาทกสงทกอยางจะตองเปนไปดวยด

ฉนรกการเปนแมทสด  แตเมอเวลาเปนปผานไป  บลกบฉนกเรมระหองระแหงกนบางแลว  ฉนทำางานในตำาแหนงเลขานการซง

30 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

เปนงานกลางวน  จงตองทงบอบบใหอยกบพเลยง  ตอนกลางคน  ฉนตองอานหนงสอหนกเพอสอบเทยบระดบไฮสกล  สวนบลทำางานแผนกไปรษณยภณฑของบรษทเจนเนอรล  อเลคทรค  และไปเรยนหนงสอตอนกลางคน  ดงนน  เราจงมเวลาใหกนและกนนอยมาก  แตยงนานความคดอานของเรากยงไปกนคนละทศละทาง  ฉนรสกเบอและเหงามาก  ซงคอนขางแนใจวาบลเองกเปนเชนนน  เราแยกกนอยถงสองครง แตแลวกตองกลบมาอยดวยกนอก  และครงหลงนฉนกเกดตงครรภขนมาอกซงตอนนนเพงอายยสบและบอบบกเพงจะสามขวบ

การตงครรภครงนแตกตางกวาครงแรกมาก  มนเปนความยากลำาบากอยางเหลอจะบรรยาย  เพราะเกอบจะตงแตแรกเรม  ทฉนตองทรมานจากการแพทอง  มอาการคลนไสอาเจยนตลอดทงวนและคนกวาได ฉนจะตองคอยขบเคยวอะไรบางอยางอยตลอดเวลาเพอไมใหคลนไส หมอทฉนฝากครรภกใหยาขนานใหมๆ  ทกอาทตย  แตไมสามารถชวยใหอาการแพทองดขนไดเลย

เกดมาในชวตฉนไมเคยหวนวตกครงไหนเทาครงนอกแลว  สงททำาใหสถานการณเลวลงกวาเดมกคอ  นำาหนกตวฉนขนมาอกหาสบปอนด  ทำาใหเนอตวอวนพองเหมอนลกโปง  ในยามนนจตใจฉนเตมไปดวยความหวาดหวน  วตกกงวล  ซมเศรา  เจบปวยทางจต  คดแตเรองรายๆ อยางเดยวเทานน

และเนองจากไมมใครทฉนจะระบายความรสกหรอใหคำาตอบตามทตองการได  ความหวาดหวนของฉนกยงรนแรงขน  จนถงขนาดคดวาตวเองจะตองตายตอนคลอดแน  ความคดนนเกาะกมอยในหวใจ จนทำาใหฉนเกดความเชออยางจรงจงขนมาวา  ทงฉนและลกตองตายไปพรอมๆ กนอยางไมตองสงสยเลย ดวยความหวาดหวนและสบสนในจตใจเชนน ฉนจงเรมเตรยมตวตาย..

ในตอนคำาของวนหนง  ขณะทบลไปโรงเรยนและบอบบหลบสบายอย ฉนไดเขาไปในหอง ลงมอเขยนจดหมายไปรองไหไป ฉนเขยน

สตเฟน | 31

ถงพอกบแม  บอกใหทานทงสองไดรบรวาฉนรกพวกทานมากแคไหน ขอรองใหทานชวยเลยงดบอบบใหดวยเมอฉนตายไปแลว  และใหชวยบอกแกดวยวา  แมของแกนนรกแกมากเหลอเกน  เมอเขยนเสรจฉนกปดผนก เอาจดหมายใสไวในทซงพวกเขาจะหาพบเมอฉนตายไปแลว

เวลาของฉนดจะเหลอนอยลงทกท  ลกคนใหมจะคลอดประมาณวนท  6  ธนวาคม  ดงนน  ฉนจะตองใชทกเวลาทกนาทอยกบบอบบใหมากทสด  หลายตอหลายครงทฉนจะยองเขาไปในหองของลก  จบตามองรางนอยๆ  ทหลบสนทอยในทาดดนวแมมอ  สวนนวนอยๆ  ทเหลอกจะงองมทาบอยตรงปลายจมกเลกๆ  นารก  ไรเหงอชนชมอยบนเรอนผมสทอง และเปนจดฝอยๆ อยบนจมก ฉนจะลบไลใบหนาของแกเพยงบางเบา กระซบบอกอยวาฉนรกแกมากเหลอเกน ความคดทวาจะไมไดมชวตอยดวนทแกเจรญวยขนมานน มนสรางความรานราวเหลอจะทน

ฉนไมเคยเลาเรองความหวาดหวนของตวเองใหใครฟงเลย  ไมเคยเลาใหพอแมทอยในเทนเนสซหรอแมแตบลเองใหรบร  ฉนไดใหสตยสาบานกบตวเอง  วาจะไมทำาใหผเปนทรกทกคนตองเดอดรอนจนกวาเวลาจะมาถง  แตยอมรบวาถกหลอนอยดวยเรองทแมเคยเลาใหฟง  วายายของฉนเสยชวตตอนทแมเพงอายไดสองขวบเทานน  แมจำาอะไรเกยวกบเรองนนไมได  แตตาเปนคนเลาใหแมฟงในตอนหลงวา  ตอนททกคนยนรวมตวกนอยรอบๆ  หลมฝงศพ  ขณะสปเหรอกำาลงจะหยอนรางยายลงในหลม แมกกรดรองออกมาวา

“อยาใหพวกเขาเอาแมหนใสลงในหลมมดๆ อยางนนส..!”ฉนตองหลงนำาตาออกมาทกครงทนกถงเรองน  ขณะเดยวกนก

มองเหนภาพบอบบทหวใจสลายแบบเดยวกนนน  ฉนรดวยวาแมจดจำาอะไรทเกยวกบยายไมได  นอกจากจะมเพยงผาหมผนเลกๆ  ทยายเอาเศษผามาเยบปะตดปะตอกนและยงไมทนเสรจสมบรณเสยดวยซำา  มนเปนงานฝมอชนเดยวทยายทำาทงไวกอนตาย  บอบบเองกคงไมแตกตาง เพยงแตสงทฉนทงไวใหแกเปนจดหมายฉบบสนๆ ฉบบหนงเทานน

32 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

แมวาครงนจะไมใชทองแรก แตฉนกยงขาดความรในสงทเกดขนกบรางกายของตวเองอยด ผหญงสงวยสองสามคนทฉนพยายามพดคยถงปญหาของตวเองใหฟง ตางหวเราะและพดคลายๆ กนวา

“แมหน  ทกสงมนเปนเรองธรรมชาต  พระเจาจะทรงชวยจดการใหเราเหมอนททรงทำามาตลอดเวลาหลายพนปนนแหละ”

ดงนน  พอเจบทองคลอด  ฉนกเขาสหองเตรยมการคลอดโดยปราศจากความรใดๆ เหมอนกบทเคยคลอดครงแรกนนเอง

เมอเขาไปในหองเตรยมคลอด  พยาบาลกบอกใหฉนเปลองเสอผาออกและสวมเสอคลมสขาวแทน  จากนนกใหขนนอนบนเตยง พยาบาลดงราวขางเตยงขนจดการลอกใหเขาทเรยบรอย  จากนนกเรมโกนขนทำาความสะอาด ฉดยาเขาตรงสะโพกหนงเขมแลวกออกจากหองไป  ไมมใครพดหรออธบายอะไรใหฟงเลย  ฉนเองกไมไดถามดวย  ตอนใกลจะหมดสต ฉนคดอยแตวา..ความตายคงจะเปนเชนนเอง..

ในยามนน  ฉนมองเหนแตเพยงความมด  และจากนนทกสงกกลายเปนจดแสงสวาง จดเหลานนกระจายไปทว มนจะสงเสยงดง “ปง” เหมอนจะสอสารอยกบจดแสงสวางดวงอนๆ  ฉนไมเขาใจภาษาของพวกมนเลย  แตจดแสงสวางเหลานจะเคลอนตวอยางตอเนองและชนกนอย  และฉนกจะไดยนเสยง  “ปง..ปง..”  อยเชนนนตลอดเวลา  ขณะเดยวกนกรสกเหมอนตวเองถกโดดเดยว ทงทรลกๆ อยในใจวาฉนเองกเปนหนงในจดแสงสวางเหลานน

เมอลมตาขนอกครง ฉนกพบตวเองอยภายในหองทกวางใหญ มผหญงอกสามคนทไมเคยรจก  นอนอยในเตยงตามมมตางๆ  ฉนเดาเอาวาเราทกคนลวนตายกนหมดแลวและคงจะอยในสวรรคหรอทไหนสกแหง  ในอาการครงหลบครงตนนน  ฉนรสกวามพยาบาลคนหนงเขามาหยดอยใกลตว และกำาลงวดความดนโลหตอย  เธอยงพดกบฉนดวยวา..ลกคนนคลอดยากจรงๆ..

“คณไดลกชายนะคะ”  เธอเสรม  ฉนซงยงคงอยในอาการมนงงได

สตเฟน | 33

ถามออกไปวา“ชนดไหนหรอ..?”  คำาถามของฉนทำาใหเธอถงกบหวเราะออกมา 

บลทยนอยตรงนนกทำาหนายมๆ  ดวย  และฉนกกลบไปสโลกของเสยง “ปง” อกครง

เมอฉนฟนขนในอกไมกชวโมงหลงจากนน  ยงจำาไดวาวนนนเปนวนท 3 ธนวาคม ป 1958 และฉนไดใหกำาเนดลกชายอกคนหนงแลว ไมเพยงเทานน  ฉนยงคงมชวตอย..ลกกเชนเดยวกน  อกครใหญๆ  ตอมา พยาบาลกอมทารกเขามา..ลกชางนารกเหลอเกน  ใบหนาเลกๆ  เปนสชมพเรอ  ดวงตาสฟา  ผมสนำาตาลออน  ฉนเปลองผาทหอตวแกอยออกดและพบวารางกายครบสามสบสอง  ทกสงลวนสมบรณ  ทาทางแกแขงแรงสขภาพด นำาหนกตวเจดปอนดกบอกสบหาออนซครง แกไมไดสวยเหมอนบอบบกจรง แตดเกนารก สงบออนโยนกวา

มนแทบจะเปนไปไมไดเลย ทฉนจะรกทารกตวนอยๆ อกคนหนงไดมากเทากบทรกบอบบ  แตดเหมอนแทบจะไมตองใชเวลาเลยดวยซำา สำาหรบการทฉนจะตกหลมรกเจาตวนอยผหวโหย  แกมสชมพเปนพวงและสงบเงยบออนหวานน  เมอไดผานกระบวนการคลอดมาแลว  ฉนกลมความกลวกอนหนานไปจนหมดสน  จนอกหลายอาทตยตอมาฉนจงไดพบปกจดหมายลาตายทตวเองเขยนขนไว

เราตกลงใจทจะตงชอใหเจาตวนอยนวา  สตเฟน  ครสโตเฟอร ตามชอพอของฉนเองทชอสตเฟน  เพอเปนการเอาใจพอสกครง ซงกไดผล พอมกจะใจออนกบ  “สตเฟนนอย” นเสมอ และมนกเปนชอททกคนเรยกขานแกจนตลอดชวต  ซงตอมาภายหลงฉนจงไดรวา  ชอสตเฟนนนมความหมายวา  “มงกฎแหงความเรองโรจน”  สวนครสโตเฟอรกคอ “กางเขนพระครสต” ฉนรกชอนของลกมาก

v

34 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

เมอสตเฟนอายไดแปดเดอน  เรากยายจากอพารตเมนทเลกๆ ขนาดสองหองนอนไปอยอาคารแบบสครอบครวทมขนาดใหญกวา  มเครองซกผาและเครองอบของตวเอง  สวนชนลางสดของตวอาคารนนใชรวมกบครอบครวอน  อาคารหลงนมสนามกวางทเดกๆ  สามารถเลนชงชาและออกไปเลนขางนอกไดมากขน  ขณะเคลอนยายเฟอรนเจอรและหบหอสมภาระตางๆ อยนน ฉนอดใจไมไหว คอยแตจะควาตวสตเฟน ขนมากอดจบตลอดเวลา  แกสวมชดนอนสฟาออน  ผมสทองทลอมกรอบใบหนาทำาใหมองดเหมอนเทวดาองคนอย  เวลาฉนไซรจมกอยใตคอ แกจะสงเสยงหวเราะเอกอากดวยความพออกพอใจ

สวนบอบบกจะวงอยรอบๆ  กลองสมภาระเหลานนดวยความตนเตน  บอบบในวยสขวบวงไปทวอาคาร  แกเตมไปดวยความอยากรอยากเหน  มความสขกบชวต  ขจกรยานกลบไปกลบมาอยตรงทางเดน ความนารกของแกทำาใหเพอนบานใหมของเราตองหยดทกทายกบแกแทบทกคน บอบบกลายเปนขวญใจตวนอยทเทยวผกมตรกบใครตอใครไปทว

สตเฟนเปนเดกเงยบๆ  มคณสมบตพเศษอยในตวทเมอใครไดเขาใกลแลวอยากจะสมผส  อยากจะกอดแกแนนๆ  ทกคนตางพดเปนเสยงเดยวกนวา  ถาไดเขาใกลแลว  ไมอาจยงใจไวไมกอดแกได  ตลอดเวลาเปนปทผานไป  เราจะไดยนคำาพดทวา  “ฉนสามารถเลยงเดกคนนเหมอนลกตวเองไดเลย”..และ..  “ไมเคยอมเดกคนไหนแลวรสกดเหมอนอมเดกคนนเลย” เปนตน

ถงแมบลกบฉนจะมลกเปนโซทองคลองใจ  แตความสมพนธระหวางเราดจะเสอมคลายลงทกขณะ  และทงทสตเฟนเพงอายยงไมครบขวบป  บลกบฉนกแยกทางกนเปนครงสดทาย  เราตางเสยนำาตาและเศราเสยใจทไมอาจปรบชวตใหกลบมาดเหมอนเดมได  บลยายกลบไปอยบานพอแมของเขา  สวนฉนยงอยทอพารตเมนทกบลกเลกทงสองคน เขาจะมาเยยมลกเปนประจำา บางครงกมารบไปคางคนดวย หรอไม

สตเฟน | 35

กอยดวยกนตอนวนหยดสดสปดาห  ฉนไมมรถ  ดงนน  เวลาไปซอของ บลกจะใหยมรถไปใช

การแยกทางกนของเรา  หมายถงวาฉนจะตองกลบไปทำางานอกครง  บลจายคาเลยงดลกใหฉนอาทตยละยสบหาเหรยญเทานน  ซงสวนใหญจะหมดไปกบคาจางพเลยงเดก  สวนฉนจะตองทำางานหาเงนเองเพอนำามาเปนคาใชจายตางๆ  สวนทเหลอ  ฉนไดงานเลขานการแตเงนเดอนแทบจะชกหนาไมถงหลง

มนเปนชวงเวลาแหงความยากลำาบากในชวต  ฉนกเชนเดยวกบแมทงหลายทตองออกทำางานนอกบาน  ฉนรสกผดมากๆ  ทตองทอดทงลกไวในมอผอน  และฉนกคดถงพวกแกมากดวย  ดจะไมถกตองเลยทไมไดอยอบรมเลยงดลกดวยตวเอง  ไมเคยมโอกาสไดสงเกตเหนพฒนาการในชวตของลกทงสอง  ฉนตดสนใจวาควรหางานทจะชวยใหฉนมเวลาอยกบลกมากขน  ในทสดกไดงานในตำาแหนงเลขานการ  บวกพนกงานตอนรบ  ทบรษทธรกจภายในครอบครวแหงหนงทอยใกลบาน ฉนดใจมากทไดทำางานกบบรษททอยหางจากบานเพยงแคระยะเดนทางสบนาท แมวาเงนเดอนจะนอยนดกตาม

เจานายคนใหมของฉนเปนประธานบรษท  ขณะเดยวกนกเปนบาทหลวงผมความเชอในคมภรมอรมอน (The Book of Mormon) ฉนพดจากบเขาอยางชดเจนตงแตแรกเลยวา  ฉนมาทบรษทนเพอทำางานเทานน และไมไดมความสนใจในศาสนาทเขานบถอแมแตนอย ซงเขากไมไดกดดนฉนในเรองน และฉนกพฒนาความสมพนธกบเพอนรวมงานในบรษทไดดยง  ทกคนดจะเมตตาฉนเรองลก  มนจงไมไดเปนอปสรรคสำาหรบการทฉนจะขอกลบไปดลกในยามจำาเปน ดเหมอนฉนจะสามารถบรหารจดการกบชวตไดลงตวดพอสมควร

ฤดรอนปนน  บรษทไดวาจางวศวกรหนมคนหนงชอรชารด  ซงเปนสมาชกของโบสถเขามาทำางาน เขาเปนหนมโสด อายมากกวาฉนสป รชารดมเรอนรางสงโปรง เปนคนจรงจงมาก ซงฉนไมเคยรสกเลยวา เขา

36 | สตเฟน รกเดยวในใจแม

จะมเสนหดงดดใจตรงไหน  แตเมอถงตอนทบรษทจดงานปารตฉลอง ครสตมาสปนน  ฉนกลบมองรชารดดวยสายตาแบบใหม  เขาตรงเขามานงอยกบฉน  เลนกบลกทงสองตลอดคำา  ถงขนาดแบกลกขนนงบนไหลทเดยวสองคนเลย และเดกๆ กไดหวเราะกนอยางสนกสนานมาก ฉนเองกมความสขมากทไดเหนลกๆ มความสขขนาดนน

เมองานปารตผานไป  เรากเรมออกเดทกนและอยดวยกนแทบจะทกวน  รชารดดแลเอาใจใสฉนกบลกมาก  และยงพาเราสามแมลกไปรวมในการ  “ประชมนมสการของบรษท”  ทเรยกวา  The  Reorganized Church Of Jesus Christ Of Latter Day Saints ดวย

ซงถาจะพดกนตามความจรงแลว  สวนใหญการออกเดทของเรา มกเกยวของอยกบเรองของศาสนาหรอทางโบสถแทบทงสน  รชารดพดเปนเชงอธบายกบฉนวา เขาคอพระรปหนง..เปนพระทพระเจาทรงเรยกใช ทงเขาและครอบครวยดมนในเรองศาสนามาชวชวต

ฉนมความสขกบการทไดเปนสวนหนงของโบสถ  ททำาใหดเหมอนวา  พระเจาทรงมชวตอย  พระเจาผเปยมดวยความเอออาทรกำาลงรบสงกบลกทงหลายของพระองค  ผคนทไปโบสถลวนแลวแตมอธยาศยไมตร ไมตดสนความผด-ถกของใครทงสน การประชมนมสการกนาสนใจและเตมไปดวยแรงบนดาลใจ  ลกทงสองของฉนรกโรงเรยนวนอาทตยหรอ  Sunday  School  มาก  ฉนรสกเหมอนตวเองอยภายในออมกอดของโบสถ  มนสรางความรสกมนคงปลอดภยทฉนเฝาถวลหามาตลอดเวลานานหลายป  ฉนรสกดจรงๆ  ทตนเองไดเปนสวนหนงของอะไรบางอยาง..และของใครบางคน..อกครง..