· web view2 ในช นเร ยนท ม น กเร ยนม ป ญหาท...

คร : การบรหารการจดการชนเรยน

สารบญเรอง หนา

การบรหารจดการชนเรยน 1ความหมายของการจดการชนเรยน 1ความสำาคญของการจดการชนเรยน 3การจดการชนเรยนเพอสงเสรมบรรยากาศการเรยนร

41. บรรยากาศทพงปรารถนาในชนเรยน 42. ลกษณะของบรรยากาศชนเรยนทด 53. รปแบบการจดชนเรยน 64. ประเภทของบรรยากาศการเรยนร 75. การจดบรรยากาศทสงเสรมการเรยนร 86. ปญหาในการจดบรรยากาศการเรยนร 12

การจดการชนเรยนดานสงแวดลอมทางกายภาพ 131. การจดบรรยากาศทางดานกายภาพ 142. ลกษณะของการจดชนเรยนทางกายภาพทด 16

การจดการชนเรยนทางดานจตวทยา 171. แนวคดการจดการชนเรยนของคนน 17

2. บทบาทในการเปนผนำาของคร 193. พฤตกรรม เทคนค ทกษะการสอนของคร 224. เทคนคการปกครองชนเรยน 235. ปฏสมพนธในชนเรยน 28

- การจดการชนเรยนทางดานสงคม 28

บรรณานกรมภาคผนวก- การบรหารจดการชนเรยนแบบคละชน

การบรหารจดการชนเรยน

ปญหาอยางหนงทพบไดบอยในหลายโรงเรยน คอ การควบคมดแลนกเรยนใหอยในระเบยบวนยและตงใจเรยน แมกระทงครทมประสบการณดานการสอนทมความเชอมนในวธการควบคมชนเรยน โดยนกเรยนตองเชอฟงและอยในระเบยบวนยอยางเครงครด ซงเปนแนวทางทไมสอดคลองกบแนวการเรยนการสอนในปจจบนทเนนนกเรยนเปนสำาคญ ใหนกเรยนไดมสวนรวม

ในกจกรรมการเรยนรนนๆ ไดคดลงมอทำากจกรรมอยางกระตอรอรน ตนตว ตนใจ หรอมใจจดจอผกพนกบสงททำา มใชเพยง ทำาไปใหเสรจภารกจเทานน ดงนนการทครจะจดกจกรรมการเรยนร ให ผเรยนมสวนรวมนน กจกรรมนนจะตองมลกษณะทชวยใหผเรยนมสวนรวมอยาง “active” คอ ชวยใหผเรยนรสกมความกระตอรอรนตนตว มความจดจอ ผกพนกบสงททำา เพอกอใหเกดการสรางองคความรดวยตนเอง และครทสามารถดำาเนนการดงกลาวใหประสบความสำาเรจนนจงไดรบการยอมรบวาเปน ครมออาชพ ดงนน ครมออาชพ จงเปนคร“ ” “ ”ทมความรในเนอหาวชาทสอน มความสามารถจดการเรยนการสอนอยางเปนระบบมประสทธภาพ รวมถงตองพฒนาทกษะวชาชพของตนเองอยางสมำาเสมอและตอเนอง เพอมงพฒนาศกยภาพของนกเรยนอยางแทจรงดงนนการบรหารจดการชนเรยนตลอดจนการสรางบรรยากาศทกระตนสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนร หรอสรางองคความรดวยตนเองจงเปนสงทครมออาชพตองใหความสำาคญและสามารถดำาเนนการไดอยางมประสทธภาพ(ศศธร ขนตธรางกร : 2551)

ความหมายของการจดการชนเรยนโดยสวนใหญแลวจะเขาใจกนวา การจดการชนเรยน คอ การ

จดสภาพของหองเรยนทางดานกายภาพหรอการตกแตงหองเรยนดวยวสดตกแตงเพอเปนการจงใจนกเรยนใหมความ

สนใจและตงใจเรยน นนเปนเพยงสวนหนงของการจดการชนเรยนเทานน หากแตตองมการสรางสรรคและเอาใจใสสภาพบรรยากาศภายในหองเรยนดวยเชนกน ครจงเปนบคคลทหลกเลยงไมไดเลยในการรบหนาทเปนผสรางและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอน กระตนความใฝรและใสใจในการศกษาของผเรยน สรางความมระเบยบวนยใหกบผเรยน อกทงตองคงสภาพสงแวดลอมเหลานเพอชวยใหการสอนในชนเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลแกผเรยนอยางยงยน

- 2 -การจดการชนเรยนจงมความหมายกวาง นบตงแตการจดสภาพแวดลอมทางกายภาพในหองเรยน การจดกบพฤตกรรมทเปนปญหาของนกเรยน การสรางวนยในชนเรยนตลอดจนการจดกจกรรมการเรยนการสอนของคร และการพฒนาทกษะการสอนของครใหสามารถกระตนพรอมทงสรางแรงจงใจในการเรยน เพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพ (สภาวรรณ : 2552)นอกจากนแลวยงมนกการศกษาหลายทานไดกำาหนดความหมายของการจดการชนเรยนไปในแนวทางเดยวกน ดงนโบรฟ (สภวรรณ : 2551) กลาวถงการจดการชนเรยนไววา หมายถง การทครสรางและคงสภาพสงแวดลอมในการเรยนรทนำาไปสการจดการเรยนการสอนทประสบ

การผลสำาเรจทงในดานสงแวดลอมทางกายภาพ (physical environment) การสรางกฎระเบยบและการดำาเนนการททำาใหบทเรยนมความนาสนใจอยางตอเนอง รวมทงการมสวนรวมในกจกรรมทางวชาการในชนเรยนเบอรเดน (สภวรรณ : 2551) ใหคำาจำากดความของการจดการชนเรยนไววา เปนยทธศาสตรและการปฏบตทครใชเพองคงสภาพความเปนระเบยบเรยบรอยสรางค โควตระกล (สภวรรณ : 2551) ไดอธบายความหมายของการจดการหองเรยนอยางมประสทธภาพวา หมายถงการสรางและการรกษาสงแวดลอมของหองเรยนเพอเออตอการเรยนรของนกเรยน หรอหมายถงกจกรรมทกอยางทครทำาเพอจะชวยใหการสอนมประสทธภาพและนกเรยนมผลสมฤทธในการเรยนรตามวตถประสงคทตงไวซซาน (สภวรรณ : 2551) ไดใหความหมายของการจดการชนเรยนไววา เปนพฤตกรรมการ สอนทครสรางและคงสภาพเงอนไขของการเรยนรเพอชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพและเกดประสทธผลขนในชนเรยนซงถอเปนชมชนแหงการเรยนร การจดการชนเรยนทมคณภาพนนตองเปนกระบวนการทดำาเนนไปอยางตอเนองและคงสภาพเชนนไปเรอย ๆ โดยสรางแรงจงใจในการเรยนร การใหผลยอนกลบและการจดการเกยวกบการทำางานของนกเรยน ความพยายามของครทมประสทธภาพนนหมายรวมถง การทครเปนผดำาเนนการเชงรก (proactive) มความรบผดชอบ(responsive) และเปนผสนบสนน (supportive)Kauchak และ Eggen (วณา นนทพนธาวาทย : 2551) ใหคำาจำากดความวา การบรหาร

จดการชนเรยน ประกอบดวย ความคด การวางแผนและการปฏบตทงหลายทงปวงของครทสรางสรรคสภาพแวดลอม

อยางเปนระบบระเบยบและสงเสรมการเรยนร โดยมเปาหมายของการจดการบรหาร (Management Goals) ม 2 ประการสำาคญ คอ

1. รงสรรคสงแวดลอมตางๆ ทจะสงเสรมใหการเรยนรมความเปนไปไดมากทสดและครจะสามารถสะทอนการปฏบตงานของตนเองดวยการถามตนเองสมำาเสมอวาระบบการ

- 3 -

บรหารขดการเอออำานวยใหนกเรยนไดเรยนรอยางไร เพยงใด2. พฒนานกเรยนใหมศกยภาพในการจดการและนำาตนเอง

ใหสามารถเรยนรไดดวยตนเอง ดงนน การบรหารจดการชนเรยนจงเปนเครองมอในการสงเสรมใหนกเรยนเกดความเขาใจดวยตนเอง ประเมนตนเองและควบคมดแลตนเองไดเหมาะสมตามวยMoore (วณา นนทพนธาวาทย : 2551) ใหคำาจำากดความวา การบรหารจดการชนเรยนเปนกระบวนการของการจดระบบระเบยบและนำากจการของหองเรยนใหเกดการเรยนร การบรหารจดการชนเรยนมกจะถกรบรวาเกยวของกบการรกษาระเบยบวนยและควบคมชน อยางไรกตามการเขาใจเชนน เปนเรองงายเกนไป ทงนเพราะ การบรหารจดการชนเรยนมหลายสงมาไปกวาน

นนคอ การสรางและดเอาใจใสบรรยากาศสงแวดลอมของหองเรยนเพอใหการจดการเรยนรบรรลตามเปาหมายทางการศกษา

วณา นนทพนธาวาทย (วณา นนทพนธาวาทย : 2551) ไดอธบายวา การบรหารจดการชนเรยน ประกอบดวย ความคดทงหมดทงหลายของคร การวางแผนการปฏบตงานของครในการรเรมสรางสรรคสงแวดลอมและสงเสรมการเรยนรอยางเปนลำาดบขนตอน มงานวจยจำานวนมากทชใหเหนวา การบรหารจดการชนเรยนทประสบความสำาเรจ ประกอบดวย การสมพนธระหวางการบรหารจดการชนเรยนกบกจกรรมการเรยนการสอน และความสมพนธของทงสององคประกอบเปนความสมพนธแบบ Synergistic คอ การรวมพลงใหเกดผลลพธทมากขน นนคอความสำาเรจของการบรหารจดการชนเรยนจะมอทธพลตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครความสำาคญของการจดการชนเรยน

จากการทนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของการบรหารจดการชนเรยนและจากเอกสารงานวจยหลายฉบบนน จะพบวาการบรหารจดการชนเรยนเปนสงสำาคญอนดบตนๆ อนจะเปนแรงกระตนใหผเรยนเกดความกระตอรอรนในการเรยนและการรวมกจกรรมตางๆ ภายในหองเรยน และนำาไปสการประสบความสำาเรจในการจดการเรยนการสอนทมประสทธภาพและได

ประสทธผลสงสดการจดการชนเรยนมความสำาคญดวยเหตผลหลายประการ คอ

- การเรยนรจะเกดขนไมไดหรอเกดไดนอยถามสงรบกวนในชนเรยนอยตลอดเวลาดวยปญหาทางดานพฤตกรรมของนกเรยน- นกเรยนทอยในชนเรยนทไมเปนระเบยบเรยบรอย สงแวดลอมในชนเรยนมเสยงดงและ

- 4 –

สงรบกวน หรอการจดทนงไมเหมาะสมอาจเกดสาเหตใหเกดปญหาทางวนยนำาไปสการแสดงพฤตกรรมทกาวราว หรอทำาใหนกเรยนไมสามารถชวยเหลอตนเองได สงผลใหนกเรยนไมสามารถเรยนรไดอยางเตมท- การกำาหนดคณลกษณะพฤตกรรมทพงประสงคของนกเรยนไวลวงหนาจะมประโยชนอยางยงตอการจดการชนเรยน เพราะจะทำาใหนกเรยนมแนวทางในการควบคมพฤตกรรมของตนเองโดยไมแสดงอาการหรอพฤตกรรมทจะเปนการรบกวนการเรยนของผอน- ชนเรยนทมการจดการกบพฤตกรรมของนกเรยนไดอยางเหมาะสม จะทำาใหครสามารถดำาเนนการสอนไดอยางเตมทโดยไมเสยเวลากบการแกไขปญหาพฤตกรรมของนกเรยน

- การจดการชนเรยนใหนกเรยนมวนยในการเรยนรและการอยรวมกนดวยความเอออาทรโดยคำานงถงกฎระเบยบของชนเรยนอยางตอเนอง นอกจากจะยงประโยชนตอการเรยนรแลวยงมผลในระยะยาวคอเปนการปลกฝงลกษณะนสยเพอการเปนพลเมองดในอนาคตอกดวยดงนนจงอาจสรปความสำาคญของการจดชนเรยนไดวา เปนการดำาเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการจดสภาพแวดลอมในชนเรยน เพอกระตน สงเสรมบรรยากาศการเรยนร รวมถงการแกไขปญหาพฤตกรรมของนกเรยนโดยมเปาหมายเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรตามจดประสงคของการเรยนการสอนตลอดจนบรรลผลตามเปาหมายของการศกษา

การจดการชนเรยนเพอสงเสรมบรรยากาศการเรยนรบรรยากาศทพงปรารถนาในชนเรยน

ในการจดการเรยนการสอน ผสอนตางปรารถนาใหจดกจกรรมการเรยนการสอน

ดำาเนนไปอยางราบรน และผเรยนเกดพฤตกรรมตามจดประสงคทกำาหนดไวในหลกสตร บรรยากาศในชนเรยนมสวนสำาคญในการสงเสรมใหความปรารถนานเปนจรง พรรณ ชทย (2522 : 261 – 263)กลาวถงบรรยากาศในชนเรยนทจะนำาไปสความสำาเรจในการสอน จดแบงได 6 ลกษณะ สรปไดดงน

1. บรรยากาศททาทาย (Challenge) เปนบรรยากาศทครกระตนใหกำาลงใจนกเรยน

เพอใหประสบผลสำาเรจในการทำางาน นกเรยนจะเกดความเชอมนในตนเองและพยายามทำางานใหสำาเรจ

- 5 -2. บรรยากาศทมอสระ (Freedom) เปนบรรยากาศท

นกเรยนมโอกาสไดคด ไดตดสนใจเลอกสงทมความหมายและมคณคา รวมถงโอกาสทจะทำาผดดวย โดยปราศจากความกลวและวตกกงวล บรรยากาศเชนนจะสงเสรมการเรยนร ผเรยนจะปฏบตกจกรรมดวยความตงใจโดยไมรสกตงเครยด

3. บรรยากาศทมการยอมรบนบถอ (Respect) เปนบรรยากาศทครรสกวานกเรยนเปนบคคลสำาคญ มคณคา และสามารถเรยนได อนสงผลใหนกเรยนเกดความเชอมนในตนเองและเกดความยอมรบนบถอตนเอง

4. บรรยากาศทมความอบอน (Warmth) เปนบรรยากาศทางดานจตใจ ซงมผลตอความสำาเรจในการเรยน การทครมความเขาใจนกเรยน เปนมตร ยอมรบใหความชวยเหลอ จะทำาใหนกเรยนเกดความอบอน สบายใจ รกคร รกโรงเรยน และรกการมาเรยน

5. บรรยากาศแหงการควบคม (Control) การควบคมในทน หมายถง การฝกใหนกเรยนมระเบยบวนย มใชการควบคม ไมใหมอสระ ครตองมเทคนคในการปกครองชนเรยนและฝกให

นกเรยนรจกใชสทธหนาทของตนเองอยางมขอบเขต6. บรรยากาศแหงความสำาเรจ (Success) เปนบรรยากาศ

ทผเรยนเกดความรสกประสบความสำาเรจในงานททำา ซงสงผลใหผเรยนเกดการเรยนรไดดขน ผสอนจงควรพดถงสงทผเรยนประสบความสำาเรจใหมากกวา การพดถงความลมเหลว เพราะการทคนเราคำานงถง แตสงทลมเหลว เพราะการทคนเราคำานงถงแตความลมเหลวจะมผลทำาใหความคาดหวงตำา ซงไมสงเสรมใหการเรยนรดขนบรรยากาศทง 6 ลกษณะน มผลตอความสำาเรจของผสอนและความสำาเรจของผเรยนผสอนควรสรางใหเกดในชนเรยน

1 ลกษณะของชนเรยนทดเพอใหการจดชนเรยนทถกตองตามหลกการ ผสอนควร

ไดทราบถงลกษณะของชนเรยนทด สรปไดดงน

1.1 ชนเรยนทดควรมสสนทนาด สบายตา อากาศถายเทไดด ถกสขลกษณะ

1.2 จดโตะเกาอและสงททอยในชนเรยนใหเอออำานวยตอการเรยนการสอน และ

กจกรรมประเภทตางๆ1.3 ใหนกเรยนไดเรยนอยางมความสข มอสรเสรภาพ

และมวนยในการดแลตนเอง1.4 ใชประโยชนชนเรยนใหคมคา ครอาจดดแปลงให

เปนหองประชม หองฉาย

- 6 -

ภาพยนตรและอน ๆ1.5 จดเตรยมชนเรยนใหมความพรอมตอการสอนใน

แตละครง เชน การทำางานกลม การสาธตการแสดงบทบาทสมมต

1.6 สรางบรรยากาศใหอบอน ใหความเปนกนเองกบผเรยน2 รปแบบการจดชนเรยนการจดชนเรยนจดไดหลายรปแบบ โดยจดใหเหมาะสมกบบท

เรยน กจกรรมการเรยนการสอน จำานวนนกเรยน สภาพแวดลอมในชนเรยน ขนาดของหองเรยน เปนตน ครควรไดปรบเปลยน รปแบบของการจดโตะ เกาอ มมวชาการ และมมตาง ๆ ในหองเรยน เพอสรางบรรยากาศของหองเรยนใหนาสนใจไมซำาซากจำาเจ ไมนาเบอหนาย นกเรยนจะเกดความกระตอรอรนและกระฉบกระเฉงในการเรยนดขน การจดชนเรยนถาแบงตามวธการสอนจะได 2 แบบ คอ แบบธรรมดาและแบบนวตกรรม

2.1 ชนเรยนแบบธรรมดาชนเรยนแบบธรรมดาเปนชนเรยนทมครเปนศนยกลาง เปน

ผนำาการเรยนร โดยมผเรยนเปนผรบความรจากคร การจดชนเรยนแบบนจะมโตะครอยหนาชนเรยน และมโตะเรยนวางเรยงกนเปนแถว โดยหนหนาเขาหาครแสดงดงรป

2.1.1 ลกษณะการจดชนเรยน การจดชนเรยนแบบธรรมดาน โตะเรยนของ

นกเรยน อาจเปนโตะเดยวหรอโตะคกได ผนงหองเรยนอาจจะมกระดานปายนเทศ หรอสอการสอนเชน แผนภม รปภาพ แผนทตดไว ซงสอการสอนเหลานจะไมเปลยนบอยนก การตกแตงผนงหองเรยนจะแตกตางกนออกไปตามแตสถานทตงของโรงเรยน โรงเรยนทอยในตวเมองอาจจะมการตกแตง มากกวาโรงเรยนทอยหางไกลออกไปตมชนบท เพราะหาสอการสอนไดยากกวา บางหองเรยนอาจจะมมมความสนใจ แตกไมไดถอเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนการสอน

2.1.2 บทบาทของครและนกเรยน บทบาทของครและนกเรยนในชนเรยน

แบบธรรมดาน ครจะเปนผรอบรในดานตางๆ ใชวธการสอนแบบปอนความรใหแกนกเรยนโดยการบรรยาย และอธบายใหนกเรยนฝงอยตลอดเวลา ครจะเปนผแสดงกจกรรมตางๆ เอง แมกระทงการทดลองอยางงายๆ ไมเปดโอกาสใหนกเรยนไดยบจบ หรอแตะตองสอการสอนทครนำามาแสดง นกเรยนจงตองฟงคร มมโอกาสไดพด หรอทำางานเปนกลม เพอคนหาคำาตอบใดๆ สอการสอนทใชสวนมาก ไดแก ชอลก กระดานดำา และแบบเรยน

- 7 –

2.2 ชนเรยนแบบนวตกรรมชนเรยนแบบนวตกรรม เปนชนเรยนทเอออำานวยตอ

การจดกจกรรมการเรยนการ

สอนโดยใชเทคนควธการแบบสอนใหมๆ เชน การเรยนรแบบรวมมอ แบบโฟรแมท แบบสตอรไลน แบบโครงงาน เปนตน ซงทำาใหนกเรยนจะมอสระในการเรยน อาจเรยนเปนกลม หรอเปนรายบคคล โดยมครเปนผใหคำาปรกษา การจดชนเรยนจงมรปแบบการจดโตะเกาอในลกษณะตางๆ ไมจำาเปนตองเรยงแถวหนหนาเขาหาคร เชน จดเปนรปตวท ตวย วงกลม หรอจดเปนกลม

2.2.1 ลกษณะการจดชนเรยน การจดชนเรยนแบบนวตกรรมน โตะครไม

จำาเปนตองอยหนาชน อาจเคลอนยายไปตามมมตางๆ การจดโตะนกเรยนจะเปลยนรปแบบไปตามลกษณะการจดกจกรรมการเรยนการสอนของคร สวนใหญนยมจดโตะเปนกลม เพอใหนกเรยนปฏบตกจกรรมรวมกน มการจดศนยสนใจ มสอการสอนในรปของชดการสอน หรอเครองชวยสอนตางๆ ไวใหนกเรยนศกษาดวยตนเอง หรอศกษารวมกบเพอน มการตกแตงผนงหองและเปลยนแปลงสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบเรองทนกเรยนกำาลงเรยน

2.2.2 บทบาทของครและนกเรยน การจดชนเรยนแบบนครจะเปนผกำากบและ

แนะแนวนกเรยนเปนผแสดงบทบาท ครจะพดนอยลง ใหนกเรยนไดคด ไดถาม ไดแกปญหา และไดทำากจกรรมดวยตนเอง นกเรยนอาจจะเรยนดวยตนเองจากสอประสม เชน บทเรยนแบบโปรแกรม ชดการสอน คอมพวเตอรชวยสอน ครจะเปนผใหคำาแนะนำา และชวยเหลอเมอจำาเปน ดงนน การ

จดชนเรยนแบบนจงเปนการจดชนเรยนทสอดคลองกบเจตนารมณของหลกสตรทตองการใหผเรยนไดคดคนควา วเคราะหวจารณ และลงมอปฏบตจรงทกขนตอน จนสามารถเรยนรไดตนเอง

3. ประเภทของบรรยากาศการเรยนรบรรยากาศการเรยนรสามารถจำาแนกออกไดดงน

3.1 บรรยากาศทางจตวทยา เปนลกษณะของบรรยากาศทเกดขนโดยการกระทำา

ของ ผเรยนทสงผลตอความรสกนกคดและพฤตกรรมของผเรยน ถาลกษณะบรรยากาศทางจตวทยาเปนไปในทางบวก ผเรยนจะเกดความรสกอบอนใจ ผอนคลาย ทำาใหเกดการเรยนรไดโดยงาย และมผลทำาใหรสกมความสขในการเรยนร ทำาใหเปนผทรกและใฝในการเรยนร

3.2 บรรยากาศทางกายภาพ เปนลกษณะของบรรยากาศทเกดจากการจดอาคาร

- 8 -สถานท สอวสดอปกรณ ทสอดคลองกบกจกรรมการเรยนร และสภาพของผเรยน การจดบรรยากาศทางกายภาพทตอบสนองผเรยนและการทำากจกรรมตาง ๆ จะทำาใหผเรยนไดรบความสะดวก และดำาเนนกจกรรมดวยความราบรน สงผลใหการเรยนรดำาเนนไปดวยด ไมตดขดไมรสกวามความยงยาก ทำาใหผเรยนรกทจะเรยนและเปนผเรยนทกระตอรอรน มความสนใจตอสงแวดลอมรอบตว

3.3 บรรยากาศทางสงคม เปนบรรยากาศทเกดจากผลการปฏสมพนธของกลมท

อย รวมกนและทำากจกรรมรวมกน การมบรรยากาศทางสงคมทเปนมตรตอกน จะทำาใหผเรยนรสก อบอนใจเกดความรสกทดตอกนและกน มการอยรวมกนฉนทมตร ซงสงผลตอการเรยนรทกษะทางสงคมและการเรยนรรวมกน ซงเปนเปาหมายประการหนงของการจดการศกษา

4. การจดบรรยากาศทสงเสรมการเรยนรจากประเภทของบรรยากาศทสงผลตอการเรยนรทง 3 ประเภทดงกลาวขางตน ครซงเปนบคคลสำาคญทจะกอใหเกดบรรยากาศดงกลาวได จงมแนวทางทจะสงเสรมใหเกดบรรยากาศทสนบสนนใหเกดการเรยนรทมประสทธภาพดงน

4.1 บรรยากาศทางจตวทยา ชยอนนต สมทวณช ไดใหความเหนวา การเรยนรท

ผเรยนสำาคญทสด ควรเรมตนจากสงใกลตวผเรยนรมากทสด คอความรสกภายใน ทงนจะตองไมมบรรยากาศของความกลว ความหวาดระแวง ความดหมนเหยยดหยาม ตเตยน บรรยากาศของการเรยนรทเนนตวผเรยนเปนสำาคญจะตองใหอสรภาพแกผเรยน โดยเฉพาะอสรภาพจากความหวาดกลว ซงจากความเหนดงกลาวแสดงใหเหนถงความสำาคญของบรรยากาศทาง จตวทยาทมผลตอความรสก และการกระทำาของผเรยน บรรยากาศทางจตวทยาทชวยสนบสนนการเรยนรของผเรยนสามารถดำาเนนการไดดงน

4.1.1 การสรางบรรยากาศททาทายกระตนและสนบสนนใหผเรยนมความ

อยากร อยากเหน อยากแกปญหา อยากแสวงหาคำาตอบ ซงบรรยากาศดงกลาวเปนการกระตนใหผเรยนมความรสกวาตนเองมความสามารถทจะแกปญหาหรอทำากจกรรมนน ๆ ได และใหกำาลงใจ เมอผเรยนไดลงมอทำาหรอตอบสนอง รวมทงการยกตวอยางความสำาเรจ หรอสงทผเรยนเคยทำามากอนทำาใหผเรยนเกดความมนใจในความสามารถ และเกดความภมใจทำาใหไมมความกลวทจะทำากจกรรมอน ๆ ตอไป

4.1.2 การสรางบรรยากาศทอบอน ปลอดภย มความเปนมตร ปราศจาก

- 9 -

ความหวาดกลวทจะแสดงออก ซงบรรยากาศดงกลาวจะทำาใหเดกเปนคนกลาคด กลาตดสนใจ กลาทจะคดลองทำาสงตาง ๆ ไมวาผลทไดนนจะเปนไปตามทคดหรอไมกตาม การสรางบรรยากาศดงกลาวสามารถทำาไดโดยครทำาหนาทในการชวยเหลอผเรยนใหเกดความราบรนในการทำากจกรรมตาง ๆโดยอาจเขาไปชวยเปนผรวมคดในการทำาปญหาทยากใหงายหรอลดความซบซอนลง แตยงคงใหเดกไดใชความสามารถของเขาในการเรยนร โดยมการสนบสนนเสรมแรง และใหคำาปรกษาจากคร

4.1.3 บรรยากาศทเปนอสระในการทำาสงตาง ๆ ดวยตนเอง บรรยากาศดงกลา

นจะทำาใหเดกพฒนาความเปนตวของตวเอง ลดการพงพงผอน กลาคด กลาแสดงออก มความมนใจในตนเอง กลารเรม มความคดสรางสรรค มภาวะผนำา และกลาทจะเรยนรสงใหม ๆ บรรยากาศทเปนอสระนทำาไดโดยครใหโอกาส และสนบสนนใหเดกไดทำาสงตาง ๆ ดวยตวเอง ครเปนเพยงผใหคำาปรกษา ใหการชวยเหลอเมอเดกตองการเทานน ขณะเดยวกนตองใหโอกาสแกเดกแตละคนในการทจะเลอกวธการเรยนรทเหมาะสมกบตน และใหเวลาอยางพอเพยงตามความสนใจของผเรยนเนองจากเดกแตละคนมวธการเรยนร และใชเวลาในการเรยนรทแตกตางกน แตแมวาเดกจะไดรบอสระดงกลาว ครกตองสอนใหเดกคำานงถงการอยรวมกน ความเปนอสระของแตละคนจะตองไมรบกวนหรอทำาใหผอนมความสะดวกนอยลง

4.1.4 บรรยากาศทใหไดรบความสำาเรจและเรยนรผลทเกดจากการทำาสงตาง ๆ

บรรยากาศดงกลาวจะทำาใหผเรยนเปนผทมกำาลงใจเขมแขง มความมนใจในการทำาสงตาง ๆ อยางมเหตผล มการกำาหนดจดมงหมายของการทำาสงตาง ๆ และยอมรบผลจากการกระทำาทงความสำาเรจและผลทไมเปนไปตามทคาดหวงไว ครสามารถสรางบรรยากาศดงกลาวไดโดยการใหเดกกำาหนดจดมงหมายและวางแผนทจะทำากจกรรมตาง ๆ และลงมอปฏบตตามทวางแผนไว ใหเวลาอยางเพยงพอทจะทำาตามแผนงาน ครคอยสนบสนนใหกำาลงใจ คอยแกปญหาเมอเดกตองการ ใหไดรบขอมลยอนกลบหลงการปฏบต ใหการเสรมแรงชนชมยนดตอผลสำาเรจ แตถาหากผลไมเปนไปตามทคาดหวงไว กอธบายใหผเรยนเขาใจถงการ

หาความรจากความลมเหลว ใหกำาลงใจและใหทดลองแกปญหาดวยวธทตางออกไป

4.1.5 บรรยากาศแหงการยอมรบนบถอซงกนและกน โดยการเรมจากการทคร

ยอมรบผเรยนใหความสำาคญตอการคดและการกระทำาของผเรยน รบฟงและใหมสวนรวมในการจด

- 10 -

กจกรรมการเรยนร จดใหผเรยนไดทำากจกรรมรวมกนเปนกลมยอย มการแลกเปลยนเรยนรภายในกลมและระหวางกลมใหไดรบความสำาเรจจากการทำากจกรรมรวมกน ทำาใหเกดการยอมรบระหวางเดกกบเพอน และเกดความรสกวาไดรบการยอมรบจากคร เหนความสำาคญของกลม บรรยากาศดงกลาวทำาใหเกดการพฒนาวฒภาวะ ไดรบประสบการณทางบวกในการพฒนาตนเอง เกดการ นบถอระหวางกน ทำาใหเกดความเปนอสระ ไมตองพงพาผอน สามารถทจะคด เลอกและตดสนใจเขาใจถงความสามารถของตนเอง ยอมรบผลการกระทำาทงทสำาเรจและทำาความเขาใจไดเมอทำาผดหรอลมเหลว รจกนำาอปสรรคหรอความลมเหลวมาเปนประสบการณการเรยนรและแนวทางแกปญหา เนองจากเชอวาตนมความสามารถทจะทำาสงตาง ๆ ไดหลากหลายวธเพอใหไดผลตามทตองการ

4.1.6 บรรยากาศแหงความใกลชด สนทสนมและมความรกใครกลมเกลยวกน

เนองจากเดกทกคนตองการความรสกมนคง ปลอดภยทางจตใจ ตองการการเอาใจใส และความรกใคร การจดใหผเรยนอยรวมกน ไดเลน ไดทำากจกรรมรวมกน โดยขจดหรอลดความขดแยงลงใหมาก ทสด หรอไมใหเกดขนเลย การสอนใหรจกเอาใจเขามาใสใจเรา รจกการใหอภย และชวยเหลอกน ทำาใหเกดความรสกรกใคร กลมเกลยวกน นอกจากนครตองแสดงความรสกทดตอผเรยน แสดงใหผเรยนรบรวาตนเปนทยอมรบของคร ทงการคดและการกระทำา การแสดงออกของคร ไดแก การแสดงทาททแสดงถงการเอาใจใสทางบวกตอผเรยนอยางจรงใจทสอดคลองกบการแสดงออกทางบวกของผเรยน เชน การสมผสทางกาย การมอง การสบตา การใชคำาพด การแสดงสหนาทาทาง การไดรบการเอาใจใสดงกลาว ทำาใหผเรยนรสกวาเปนทตองการของคร มความสำาคญเปนคนหนงทมความหมาย ทำาใหเกดความรสกทดตอตนเอง และตอผอน บรรยากาศการอยรวมกนอยางรกใคร ทำาใหเกดความสขในการทำาสงตาง ๆ และเกดการเรยนรโดยงาย

4.2 การจดบรรยากาศทางกายภาพ เปนการสรางสภาพแวดลอมดานอาคาร

สถานท สอวสดอปกรณ และแหลงความรทเกอกลตอการเรยนรและการปฏบตกจกรรมตาง ๆ ของผเรยน โดยเนนความสะดวกสบาย สามารถเคลอนไหวไดอยางอสระ มเครองมอและแหลงความร สอดคลองกบกจกรรมและความตองการ สำาหรบการจดบรรยากาศทางกายภาพทสงเสรมการเรยนรสามารถดำาเนนการไดดงน

4.2.1 การจดสถานทและบรเวณในหองเรยนทอำานวยความสะดวกและ

- 11 –

ตอบสนองการทำากจกรรมตาง ๆ โดยมการกำาหนดพนทในการจดเกบอปกรณ เครองเลน ทเดกตองการใชอยางเปนระบบสะดวกในการนำามาใช การทำาความสะอาดและการจดเกบจดบรเวณการทำากจกรรมทสะดวกตอการทำากจกรรมเปนกลม มบรเวณทวางพอทจะเคลอนไหวไดอยางอสระ สามารถเตรยมยายไปสการทำากจกรรมอนไดโดยไมรบกวนทำากจกรรมของผอน มการจดบรเวณสำาหรบการจดแสดงหรอเกบผลงานทเกดจากการทำากจกรรมของเดก

4.2.2 การจดสอวสด อปกรณทสอดคลองกบกจกรรม ทงนเนองจากเดก

ปฐมวยเรยนรจากการกระทำา การมปฏสมพนธกบสอ วสดตาง ๆ ทำาใหเกดความเขาใจและแสดงผลการเรยนรผานการแสดงออกและจากผลงาน ดงนนจะตองจดหาสอ อปกรณทสอดคลองกบรปแบบกจกรรมทไดออกแบบไว การมสอ วสดอยางหลากหลาย พอเพยง สะดวกในการนำามาใช จะชวยสนบสนนใหผเรยนเกดการเรยนรตามทกำาหนดวตถประสงคไว

4.2.3 การจดแหลงความรทสอดคลองกบกจกรรมและความสนใจของ

ผเรยน ซงแหลงความรเหลาน ไดแก วสดอปกรณตาง ๆ ทงทสอดคลองกบหนวยประสบการณทผเรยนเลอกเรยน และแหลงความรทจดประจำาไว เพอตอบสนองความสนใจทหลากหลาย การจดแหลงความรควรคำานงถงลกษณะการเรยนรของเดกปฐมวยและใชไดอยางสะดวก ขณะเดยวกนแหลงความรกตองนาสนใจ

เปนเครองเรากระตน สนบสนนและสงเสรมใหผเรยนอยากสบเสาะ คนหา และลงมอปฏบต

4.3 บรรยากาศทางสงคม เปนบรรยากาศทเกดจากการปฏสมพนธระหวางบคคลทอยรวมกน การอยรวมกนอยางมความสข จะทำาใหผเรยนรสกรกทจะเรยนรและเกดการเรยนรไดโดยงาย การเรยนรดงกลาว ไดแก การเรยนรดานความร และการเรยนรทางสงคม ทงนเนองจากเปาหมายสำาคญของการจดการศกษา คอ การใหผเรยนมความร และสามารถนำาความรนนไปใชในการอยรวมกนในสงคมไดอยางราบรนมความสข สำาหรบการจดบรรยากาศทางสงคมทสนบสนนการเรยนร สามารถดำาเนนการไดดงน

4.3.1 การสรางบรรยากาศประชาธปไตย ใหผเรยนรสกวามความเทาเทยมกน โดย

ครตองกำาหนดใหมอทธพลในหองใหนอยทสด สรางระบบการอยรวมกนแบบประชาธปไตย ใหไดทำากจกรรมรวมกน มการสรางความสมพนธเชงบวกระหวางครกบผเรยนดวยกน ฝกการเปนสมาชกทดของสงคม

4.3.2 การสรางบรรยากาศแหงความรวมมอรวมใจ โดยจดกจกรรมใหเกดการ

- 12 -

ปฏสมพนธกบกลม สนบสนนใหผเรยนไดเลน ทำางานและเรยนรจากกลมเพอน ครคอยปรบปรง

การใชภาษา มารยาทและพฒนาพฤตกรรมทพงประสงค เพอใหเดกสามารถทำางานกบกลมเพอนไดอยางด เปนทยอมรบของกลม มการจดกจกรรมเพอใหผเรยนไดทำาสงตาง ๆ ในบรรยากาศรวมมอรวมใจกน ซงแมจะมการแขงขนกนบาง แตควรเปนการแขงขนกนอยางเปนมตร ไดมโอกาสไดรบผลแหงการทำางานรวมกน การปฏสมพนธกบกลมจะทำาใหเกดการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนทงดานความคด และการกระทำาอนสงผลตอการเรยนรทกษะทางสงคม ซงจะเกดประโยชนตอผเรยนทจะนำาไปใชในการอยรวมกบผอนตอไป

4.3.3 สรางบรรยากาศแหงการมสมพนธภาพทดระหวางกนทงครกบผเรยน ในหม

ผเรยนดวยกน และกบบคคลอน ๆ การมมนษยสมพนธทด เรมดวยการสอสารทด ซงการสอสารระหวางกนนนสามารถทำาไดทงการใชวาจา ภาษาทาทาง และการปฏบตตอกน ครมหนาทในการกระตนใหผเรยนปฏบตตอกนดวยด ไมมการทะเลาะเบาะแวง ครมหนาทในการลดความขดแยงทเกดขน และจะตองเปนแบบฉบบของการมปฏสมพนธทดระหวางตนเองกบผอน

4.3.4 สรางบรรยากาศทไมกดดน โดยลดกจกรรมทตองมการแขงขน เพอให

เกดผลแพ ชนะหรอการเปนทหนงเหนอผอน ใหทกคนมโอกาสไดแสดงออกเทาเทยมกนและไดรบการยกยองเหมอนกน สำาหรบการประเมนผลการเรยนร ควรประเมนผลทแสดงถงพฒนาการแหง

ความเปนคนเกง คนด และมความสข ใหผเรยนไดรผลของการกระทำาของตนเอง และมการพฒนาตนเองโดยไมตองแขงขนกบผอน

5. ปญหาในการจดบรรยากาศการเรยนร5.1 ขอจำากดทางดานงบประมาณ ไมมงบประมาณใน

การสงเสรมการจดบรรยากาศการเรยนร เนองจากการจดการตกแตงหองเรยนในแตละครงอาจจะตองอาศยงบประมาณในการจดซออปกรณตกแตงตางๆ

5.2 ขาดความรวมมอของบคลากรและผเรยน ในบางหองเรยนครผสอนและ

นกเรยนเกดความขดแยงและมองไมเหนความสำาคญของการจดการบรหารชนเรยน

5.3 ครไมมเวลา ไมมความร ครบางทานมภาระการสอนในหลายชนเรยน ทำาให

ไมมเวลาในการปรบปรงหรอตกแตงภายในหองเรยน อกทงขาดประสบการณในการจดการบรหารหองเรยน

5.4 ผบรหารไมสนบสนน ผบรหารในบางโรงเรยนไมเหนความสำาคญและขาด

- 13 -

ความเขาใจในการจดการบรหารชนเรยน6. สรปการจดบรรยากาศในชนเรยน จงเปนสงสำาคญในการชวยสง

เสรมการเรยนรของผเรยนและ

สงเสรมใหผเรยนสามารถรบผดชอบควบคมดแลตนเอง ไดในอนาคต การจดบรรยากาศมทงดานกายภาพ เปนการจดสภาพแวดลอมในหองเรยนทงการจดตกแตงในหองเรยน จดทนง จดมมเสรมความรตางๆ ใหสะดวกตอการเรยนการสอน ทางดานจตวทยา เปนการสรางความอบอน ความสขสบายใจใหกบผเรยน ผสอนควรจดบรรยากาศทง 2 ดานนใหเหมาะสม นอกจากนการสรางบรรยากาศการเรยนรใหเกดความสขแกผเรยนเปนองคประกอบสำาคญประการหนงทจะสรางคณลกษณะนสยของการใฝเรยนร การมนสยรกการเรยนร การเปนคนด และการมสขภาพจตทดสามารถอยในสงคมไดอยางมความสขทงในปจจบนและอนาคตตอไป ซงบคคลสำาคญทจะสรางบรรยากาศการเรยนรอยางมความสขใหเกดขนได คอ ครผนำาทางการเรยนรนนเองการเรยนรทมประสทธภาพนนเกดจากการเรยนรทครบวงจร ซงไดแกการใหผเรยนเลอกเรองทจะเรยนและวธการเรยน จากนนจงลงมอปฏบตตามทไดคดไวโดยการเรยนร รวมกบกลมแลวสรปความรดวยตนเอง นอกจากนประสทธภาพของการเรยนรยงเกดจากการสนบสนนจากปจจยเออสามประการคอ การเรยนรอยางสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรของวยหรอพฒนาการไดแก การเรยนรโดยการเคลอนไหวและการกระทำา ปจจยเออประการตอมาคอบรรยากาศทสนบสนนการเรยนรทสรางความรสกมความสข ผอนคลาย ไมเครงเครยด ปลอดภยและไดรบการยอมรบจากกลม สวนปจจยเออทสามคอการดแลสนบสนนและ

อำานวยความสะดวกของครในการจดกจกรรมใหเดกไดสรางความร ผานการปฏสมพนธกบเพอน กบคร และสงแวดลอมดงนนการจดบรรยากาศทเหมาะสมจะสงผลตอประสทธภาพการเรยนรของเดก เพราะการเรยนทามกลางบรรยากาศทมความสข ผเรยนจะเกดความรสกผอนคลายไมกดดน ทำาใหเกดการเรยนรไดงายและมประสทธภาพ

การจดการชนเรยนดานสงแวดลอมกายภาพสภาพแวดลอมทางดานกายภาพ เปนสภาพแวดลอมท

มนษยสรางขน ไดแก อาคารสถานทโตะ เกาอ สอ อปกรณการสอนตางๆ รวมทงสงตาง ๆ ทอยตามธรรมชาตไดแก ตนไม พช

- 14 -

ภมอากาศ ภมประเทศ เปนตน สภาพแวดลอมทางการเรยนดานกายภาพ จะสงผลตอการเรยนการสอน และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน แบงออกเปนสภาพแวดลอมในหองเรยนและสภาพแวดลอมภายนอกหองเรยน โดยมการจดสภาพแวดลอมตางๆ ภายในหองเรยนใหเปนระเบยบเรยบรอย นาด มความสะอาด มเครองใช และสงอำานวยความสะดวกตาง ๆ ทจะสงเสรมใหการเรยนของนกเรยนสะดวกขน เชน หองเรยนมขนาดเหมาะสม แสงเขาถกทาง และมแสงสวาเพยงพอ กระดานดำามขนาดเหมาะสม โตะเกาอมขนาดเหมาะสมกบวยนกเรยน เปนตน

- สภาพแวดลอมภายในหองเรยน ประกอบดวยหองเรยนและอปกรณการเรยนตางๆ แสสวาง ส เสยง อณหภม เหลานเปนตน

1. หองเรยนและอปกรณการเรยน ไดแก หอง พนหอง ผนง ประต หนาตาง ขนาดและพนทวางภายในหองเรยน โตะ เกาอ กระดานดำา อปกรณตกแตงหองเรยน เชน แจกนดอกไม ภาพวาดเปนตน

2. แสงสวาง ไดแกแสงธรรมชาตจากดวงอาทตย และแสงประดษฐ ซงเปนแสงจากหลอดไฟประดษฐ

3. เสยง ไดแก เสยงบรรยายของผสอน เสยงการสนทนาระหวางผสอนและผเรยนหรอผเรยนกบผเรยน เสยงจากเครองขยายเสยง เหลานจะตองมระดบความดงทพอเหมาะ

4. อณหภม ไดแก ระดบความชนของอากาศ การถายเทของอากาศ การระบายอากาศโดยธรรมชาตและการ ระบายอากาศจากอปกรณอำานวยความสะดวก ไดแก พดลม เครองปรบอากาศเปนตน

- สภาพแวดลอมภายนอกหองเรยน ไดแก แหลงความรตางๆ เชน แหลงวทยาบรการหองปฏบตการ หองทดลอง โรงฝกงาน หองสมด ศนยวฒนธรรม ตางๆ ซงสงตาง ๆ เหลานจะมความสมพนธเกยวเนองกบ การเรยน และการศกษาคนควาหาความรเพมเตมนอกเหนอจากใน

หองเรยนการจดบรรยากาศทางดานกายภาพ

การจดบรรยากาศทางดานกายภาพ เปนการจดวสดอปกรณสงอำานวยความ

สะดวกตาง ๆทเกยวกบการเรยนการสอน รวมตลอดไปถงสงตาง ๆ ทเสรมความร เชน ปายนเทศ มมวชาการ ชนวางหนงสอ โตะวางสอการสอน ฯลฯ ใหเปนระเบยบเรยบรอย ทำาใหเกดความ

- 15 -

สบายตา สบายใจ แกผพบเหน ถาจะกลาวโดยละเอยดแลว การจดบรรยากาศทางดายกายภาพ ไดแก การจดสงตอไปน 1. การจดโตะเรยนและเกาอของนกเรยน

- ใหมขนาดเหมาะสมกบรปรางและวยของนกเรยน- ใหมชองวางระหวางแถวทนกเรยนจะลกนงไดสะดวก และทำา

กจกรรมไดคลองตว

- ใหมความสะดวกตอการทำาความสะอาดและเคลอนยายเปลยนรปแบบทนงเรยน

- ใหมรปแบบทไมจำาเจ เชน อาจเปลยนเปนรปตวท ตวย รปครงวงกลม หรอ เขากลมเปนวงกลมได อยางเหมาะสมกบกจกรรมการเรยนการสอน

- ใหนกเรยนทนงทกจดอานกระดานดำาไดชดเจน- แถวหนาของโตะเรยนควรอยหางจากกระดานดำาพอสมควร

ไมนอยกวา 3 เมตร ไมควร

จดโตะตดกระดานดำามากเกนไป ทำาใหนกเรยนตองแหงนมองกระดานดำา และหายใจเอาฝนชอลกเขาไปมาก ทำาใหเสยสขภาพ 2 .การจดโตะคร

- ใหอยในจดทเหมาะสม อาจจดไวหนาหอง ขางหอง หรอหลงหองกได งานวจยบางเรองเสนอแนะใหจดโตะครไวดานหลงหองเพอใหมองเหนนกเรยนไดอยางทวถง อยางไรกตาม การจดโตะครนนขนอยกบรปแบบการจดทนงของนกเรยนดวย

- ใหมความเปนระเบยบเรยบรอย ทงบนโตะและในลนชกโตะ เพอสะดวกตอการทำางานของคร และการวางสมดงานของนกเรยน ตลอดจนเพอปลกฝงลกษณะนสยความเปนระเบยบเรยบรอยแกนกเรยน 3. การจดปายนเทศ ปายนเทศ ไวทฝาผนงของหองเรยน สวนใหญจะตดไวทขางกระดานดำาทง 2 ขาง ครควรใชปายนเทศทเปนประโยชนตอการเรยนการสอน โดย

- จดตกแตงออกแบบใหสวยงาม นาด สรางความสนใจใหแกนกเรยน

- จดเนอหาสาระใหสอดคลองกบบทเรยน อาจใชตดสรปบทเรยน ทบทวนบทเรยน หรอเสรมความรใหแกนกเรยน

- จดใหใหมอยเสมอ สอดคลองกบเหตการณสำาคญ หรอวนสำาคญตาง ๆ ทนกเรยนเรยน

และควรร- 16 -

- จดตดผลงานของนกเรยนและแผนภมแสดงความกาวหนาในการเรยนของนกเรยนจะเปนการใหแรงจงใจทนาสนใจวธหนง 4. การจดสภาพหองเรยน ตองใหถกสขลกษณะ กลาวคอ- มอากาศถายเทไดด มหนาตางพอเพยง และมประตเขาออกไดสะดวก

- มแสงสวางพอเหมาะ เพอชวยใหผเรยนอานหนงสอไดชดเจน เพอเปนการถนอมสายตา ควรใชไฟฟาชวย ถามแสงสวางนอยเกนไป

- ปราศจากสงรบกวนตาง ๆ เชน เสยง กลน ควน ฝน ฯลฯ- มความสะอาด โดยฝกใหนกเรยนรบผดชอบชวยกนเกบ

กวาด เชดถ เปนการปลกฝงนสยรกความสะอาด และฝกการทำางานรวมกน 5. การจดมมตาง ๆ ในหองเรยน ไดแก

- มมหนงสอ ควรมไวเพอฝกนสยรกการอาน สงเสรมใหนกเรยนอานคลอง สงเสรม การคนควาหาความร และการใชเวลาวางใหเกดประโยชน ครควรหาหนงสอหลาย ๆ ประเภท ทมความยากงาย เหมาะสมกบวยของนกเรยนมาใหอาน และควรหาหนงสอชดใหมมาเปลยนบอยๆ การจดมมหนงสอควรจดใหเปนระเบยบเรยบรอยเพอสะดวกตอการหยบอาน

- มมเสรมความรกลมประสบการณตาง ๆ ควรจดไวใหนาสนใจ ชวยเสรมความร ทบทวน

ความร เชน มมภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา มมความรขาว เหตการณ ฯลฯ

- มมแสดงผลงานของนกเรยน ครควรตดบนปายนเทศ แขวนหรอจดวางไวบนโตะ เพอใหนกเรยนเกดความภมใจในความสำาเรจ และมกำาลงใจในการเรยนตอไป อกทงยงสามารถแกไขพฒนาผลงานของนกเรยนใหดขนโดยลำาดบไดอกดวย- ตเกบสอการเรยนการสอน เชน บตรคำา แผนภม ภาพพลก กระดาษ ส กาว ฯลฯ ควรจดไวใหเปนระเบยบ เปนสดสวน สะดวกตอการหยบใช อปกรณชนใดทเกาเกนไปหรอไมใชแลวไมควรเกบไวในตใหดรกรงรง

- การประดบตกแตงหองเรยน ครสวนใหญมกนยมประดบตกแตงหองเรยนดวยสงตางๆ เชน มาน มล ภาพ ดอกไม คำาขวญ สภาษต ควรตกแตงพอเหมาะไมใหดรกรงรง สสนทใชไมควรฉดฉาด หรอใชสสะทนแสง อาจทำาใหนกเรยนเสยสายตาได การประดบตกแตงหองเรยน ควรคำานงถงหลกความเรยบงาย เปนระเบยบ ประหยด มงประโยชน และสวยงาม

- 17 -

- มมเกบอปกรณทำาความสะอาด ตลอดจนชนวางเครองมอเครองใชของนกเรยน เชน แปรงสฟน ยาสฟน แกวนำา กลองอาหาร ป นโต ฯลฯ ควรจดวางไวอยางเปนระเบยบ และหมนเชดถให

สะอาดเสมอ

ลกษณะของการจดชนเรยนทางกายภาพทดจากงานวจยในปจจบนพบวาการจดชนเรยนทางกายภาพทด

นนจะสะทอนลกษณะดงตอไปน

1 มการจดทวางในชนเรยนอยางชดเจน เพอใชอเนกประสงคแลละเพอใหนกเรยนมนใจในการใชทวางของตน ตวอยางเชน ชนเรยนจะประกอบดวยพนททงในสวนทมการเคลอนไหวอยางพลกพลานไดแก บรเวณทมการใชวสดอปกรณรวมกน และทวางสวนตวทนกเรยนจะทำางานไดโดยลำาพง เชน โตะในแถวของนกเรยนแตละคน เปนตน

2 ในชนเรยนทมนกเรยนมปญหาทงทางดานการเรยนและดานพฤตกรรมอาจแกปญหาไดดวยการแยกออกมาอยในทวางมากขน เพอใหนกเรยนสงบ มสมาธในการทำางานไดอยางอสระตามลำาพง

3 มทวางสวนตวของนกเรยนแตละคน และมพนทของนกเรยนทงกลมใหญ กลมเลกสำาหรบทำากจกรรมตางๆ จงควรจดสถานทเฉพาะเพอใหมปฏสมพนธระหวางนกเรยนหรอระหวางนกเรยนกบคร และอาจจะมทวางสำาหรบจดเกบอปกรณตางๆ เชน คอมพวเตอร สออปกรณ

เทคโนโลยตางๆ4 ลกษณะทนงของนกเรยนเปนแถวเพอสะดวกในการทำา

กจกรรมการเรยนรในเนอหาวชาการ ในขณะทการจดทนงแบบกลม จะทำาใหนกเรยนมปฏสมพนธทางสงคม

5 การจดชนเรยนในบรเวณทจำากดและมการใชอยางหนาแนน เชน บรเวณทเหลาดนสอ ทวางถงขยะหลงหอง หรอบรเวณทมการเรยนการสอน ตลอดจนสวนทจะทำาใหนกเรยนถกรบกวนโดยงาย ครควรจดใหนกเรยนนงหางออกไป

6 ครและนกเรยนทงชนควรมองเหนกนและกนอยางชดเจน นอกจากนลกษณะของการเคลอนไหวในชนเรยนนน ควรใหครมโอกาสใกลชดนกเรยนไดมากทสด

7 ควรจำากดสงเราทางการมองเหนและการไดยนทจะมารบกวนความสนใจ และ

- 18 -

พฤตกรรมของนกเรยนซงจะทำาใหเกดผลดตอการดำาเนนในชนเรยน

8 การจดทวางสำาหรบนกเรยนทมความตองการพเศษควรใหนงอยใกลกบครจะทำาใหเกดผลด เพราะการทำาเชนนไมเพยงแตจะทำาใหครสามารถจดการกบพฤตกรรมทเปนปญหาสำาหรบนกเรยนเทานน หากแตยงจะชวยครใหสามารถพดสงเสรมนกเรยนในทางบวก โดยอนโลมหรอยนยอมทำาใหนกเรยนแสดงพฤตกรรมทไมเหมาะสมออกมาบาง

9 การจดชนเรยนทางกายภาพทเปนระเบยบเรยบรอยจะมประโยชนและทำาใหเกดพลงเพอใหนกเรยนสามารถเรยนรไดอยางประสทธภาพ อยางไรกตามสภาพทางกายภาพในชนเรยนควรจะเปลยนแปลงไดตามลกษณะทางวฒนธรรม และทางภาษาของนกเรยน ซงควรจะเปนไปตามความตองการเฉพาะของนกเรยน

การจดการชนเรยนทางดานจตวทยาการจดการชนเรยนทางดานจตวทยา หมายถง การจดการ

เกยวกบความรสก เจตคตและพฤตกรรมของนกเรยน มความอบอน ความสบายใจ ความเปนกนเอง ความสมพนธอนดตอกนมความรกความศรทธาตอผสอน มความกลา มความอสระ ในการแสดงออก อยางมระเบยบวนยในชนเรยน โดยปราศจากความกลว ความวตกกงวล มบรรยากาศของการเรยนรสรางสรรคเราความสนใจ ใหกจกรรมการเรยนการสอนเปนไปดวยความสข ซงนกเรยนจะเกดบรรยากาศความรสกอยางนกตองขนกบครเปนสำาคญ ซงในแตละชนเรยนจะขนอยกบแนวคด หรอความเชอในการจดการศกษาของครหรอของสงคมในแตละยคสมย วามงใหนกเรยนมการเรยนรเพอพฒนาตนอยางไร เชน ตองการใหหองเรยนเงยบสงบ เพอใหนกเรยนทกคนตงใจเรยน และมงอยกบการ

ทำางานตรงหนาใหสำาเรจ ซงบางครงหองเรยนสงบเรยบรอยอาจทำาใหนกเรยนบางคนไมมความสขและอาจเกดปญหาการหนโรงเรยน เปนตน หรอครบางคนอาจมงใหนกเรยนมการเรยนรรวมกน มการสนทนาแลกเปลยนความรความคดเหนซงกนและกน มการทำางานในลกษณะ ของการรวมมอกนภายในกลม หรอแลกเปลยนกนระหวางกลมหองเรยน ลกษณะเชนนยอมมความคลนไหวมเสยงพดคยกนดง พอสมควร จงแตกตางจากหองเรยนประเภทแรก ดงนนการตดสนใจวาจะดำาเนนการจดการชนเรยนอยางไรนน ครมออาชพควรสำารวจหรอพจารณาความเชอของตนเองวามงใหนกเรยนอยในชนเรยน ดวยความรสก เจตคต คานยม และการเรยนรในรปแบบใด และมแนวทางการดำาเนนการในชนเรยนของตนอยางไร

- 19 -

แนวคดการจดการชนเรยนของคนนไดทำาการวจยเกยวกบการจดการชนเรยนตงแตระดบชน

อนบาลจนถงระดบมหาวทยาลยจากการสงเกตชนเรยน เปรยบเทยบพฤตกรรมของการจดชนเรยนบนทกภาพกจกรรมในชนเรยนทมการจดการทด ทงทมองเหนได เชน ความมระเบยบเรยบรอยสวยงาม หรอมการวางแผนทด การแบงสดสวนของการใชประโยชนของชนเรยนอยางชดเจนการใชวสดอปกรณทหยบใชไดอยาง

สะดวก มการเคลอนทอยางเปนระเบยบ สวนการจดการชนเรยนทไมมประสทธภาพนน ไดแก หองเรยนทครตองคอยวนวายกบการจดระบบชนเรยนหรอการเรยนของนกเรยนถกรบกวนตลอดเวลาหรอชนเรยนทไดรบอทธพลจากแนวคดของการสอนทเนนเนอหาทางวชาการในตอนแรกคนน วเคราะหโดยใหความสำาคญกบ ความสามารถของคร ในการจดการกบเหตการณทเขาขดขวางการดำาเนนงานในชนเรยน ผลการวเคราะห ไมพบปจจยทม ความแตกตางชดเจนระหวางครทมการจดการทมประสทธภาพและไมมประสทธภาพ ทงในดานวธการตอบสนองตอนกเรยนทมพฤตกรรมทเปนปญหาหรอวธการดำาเนนงานทเปนระบบ อยางไรกตามจากวจย คนนไดวเคราะหตดตามผลและพบวาครทสามารถจดการชนเรยนทดนนแสดงออกถงพฤตกรรมทสำาคญดงน

1) Withitness ครจะตองตระหนกและรบรถงสงทเกดขนในทกสวนของหองเรยนอยตลอดเวลาอยางตอเนอง แมกระทงในขณะทครทำางานกบนกเรยนกลมยอยหรอรายบคคลและแสดงใหเหนถงการตดตามพฤตกรรมของนกเรยน โดยการเขาไปมสวนแกไขสถานการณในทนทและอยางเหมาะสมเมอเกดเหตการณหรอเมอนกเรยนแสดงพฤตกรรมทไมพงประสงคขน นบเปนพฤตกรรมสำาคญทครจะสามารถจดการกบสงผดปกตทกำาลงจะเกดขนในชนเรยนโดยการสงเกตและเขาไปอยระหวางความขดแยงนนไดกอน แมจนกระทงเหตการณทมปญหาเกดขนแลว ครกจะสามารถแกไขปญหาไดทนทวนท

2) Overlapping เปนการจดการทครสามารถทำาสงตางๆ ไดมากกวาหนงอยางในเวลาเดยวกน โดยเฉพาะอยางยง การรบผดชอบตอความตองการของนกเรยนแตละคนในขณะเดยวกนกยงตองสนบสนนดแลการทำางานของนกเรยนเปนกลมโดยการใชสายตาในการสอสาร หรอใชการใกลชดทางกายเพอดงความสนใจของนกเรยนใหกลบมาอยกบบทเรยนในขณะทครยงคงดำาเนนการสอนไปอยางตอเนองโดยไมสะดดหรอขดจงหวะแตอยางใด

20 –3) Signal continuity and momentum during

lessons เปนการสงสญญาณอยางตอเนองและการเปลยนกจกรรมในระหวางบทเรยน การสอนทมการเตรยมการอยางดและการดำาเนนการสอนตามบทเรยนทเนนนกเรยนเปนสำาคญนน ครจะมความตงใจในการจดการเรยนเนอหาวชาอยางตอเนองมากกวาการบงคบให เกดการแขขน ครจงมทกษะในการสงสญญาณใหนกเรยนทกำาลงแสดงพฤตกรรมทไมพงประสงค (เชนการเดนเขาไปยนใกลๆ นกเรยนทไมสนใจบทเรยน หรอถามนกเรยนคนนนในเรองทครกำาลงสอนอย) เพอดงความสนใจของเดกใหกลบมาอยทบทเรยนโดยไม-รบกวนนกเรยนคนอนทกำาลงตงใจเรยน นอกจากนนครจะสามารถเปลยนหวขอเรองทจะสอนหรอเปลยนกจกรรมการเรยนในระหวางบทเรยนดวยความราบรนและตอเนองโดยไมสะดด

4) Challenge and variety in assignment เปนการมอบหมายงานทหลากหลายทาทายเปนการกระตนนกเรยนใหสนใจ

บทเรยนไดแก การมอบหมายงานในชนเรยนอยางเหมาะสมโดยมความยากงายพอเหมาะ คองายพอทจะแนใจวานกเรยนจะไดใชความพยายามในการทำางานและควรเปนสงใหมหรอยากพอทจะทาทายความสามารถของนกเรยนโดยมความหลากหลายเพอทจะทำาใหนกเรยนสนใจตลอดเวลาคนนเชอวาครทสามารถจดการชนเรยนทมประสทธภาพนนไมใชเปนเพยงเพราะความสามารถในการแกไขปญหาทเกดขนเทานน หากแตเพราะเปนความสามารถในการปองกนเกดปญหาตงแตแรกนอกจากน ครเหลานยงเนนการสรางหองเรยนใหมสงแวดลอมทสงเสรมการเรยนรทมประสทธภาพ โดยการเตรยมการสอนและการจดการเรยนการสอนทเหมาะสมและการใหนกเรยนทำางานตามทครกำาหนดใหดทสด

การจดการชนเรยนทางดานจตวทยา เปนการจดการชนเรยนทมความเขาใจ การเรยนร การสงเสรมในจตใจของนกเรยน เพอพฒนาการเรยนการสอนใหประสบความสำาเรจลลวงไปดวยดโดยจดการสงตาง ๆ ทมผลตอการสงเสรมความเขาใจ ความกระตอรอรนในการเรยน รวมถงขจดสงตางทเปนสงรบกวนออก ซงสงเหลานเปนหนาทของครทตองจดการสงเหลานเพอใหสมกบการเปนครมออาชพ ซงการจดการชนเรยนทางดานจตวทยาประกอบดวย

1. บทบาทในการเปนผนำาของครครเปนผทมบทบาทมากทสดในชนเรยน เปนผสราง

บรรยากาศในชนเรยนใหม

สภาพนาเรยนร อบอน หรอวาตงเครยดนากลว โดยครตองทราบความคาดหวงทนกเรยนมตอคร และครมตอนกเรยน โดยครตองเปนแบบอยางทดในการแสดงออกทางพฤตกรรมนน ๆ ไมวาจะเปนการแตงกาย การทำาความเคารพ การพดการจา การตรงตอเวลา เปนตน

- 21 -

บทบาทในการเปนผนำาของครแตละประเภทจะมผลตอความรสกของนกเรยนทมตอโรงเรยนและยงไปกวานนอาจมผลตอความรสกของนกเรยนทมตอผอนหรอตอตนเองอกดวยไดรกเคอร แบงประเภทของลกษณะของบคลกภาพและบทบาทในการเปนผนำาของครออกเปน 3ประเภทดงน1. ครประเภทเผดจการ

ถาครเขมงวด นกเรยนจะหงดหงดถาครหนานวควขมวด นกเรยนจะรสกเครยดถาครฉนเฉยว นกเรยนจะอดอดถาครปนป ง นกเรยนจะกลวถาครแตงกายไมเรยบรอย นกเรยนจะขาดความเคารพถาครใชนำาเสยงดดน นกเรยนจะหวาดกลว

ครทมลกษณะเผดจการ ( autocratic teacher ) ครทมลกษณะเชนนเชอวาตนเองมความรบผดชอบตอการดำาเนนการใด ๆ ในชนเรยนตงแตการจดตกแตงหองเรยนทางกายภาพเพอการจดระเบยบในชนเรยน การจดตารางเรยนทไมยดหย น จากความคด เชน น ครจงมความรบผด

ชอบทจะกำาหนดกฎระเบยบทงหมดของชนเรยนซงรวมถงการกำาหนดบทลงโทษแกนกเรยนทประพฤตผด กฎดวยตวของครเองทงหมด ครทมลกษณะเชนนม ความเชอวาตนเองมความรเปนสำาคญทงในดานการบรรยาย การแสดงความคดเหนและการกำาหนดงานใหนกเรยนทำา นกเรยนมหนาทเชอฟงและทำาตามกฎระเรยบและงานทครกำาหนดใหทำา2. ครประเภทปลอยปะละเลย

ถาครทอถอย นกเรยนจะทอแทถาครเฉยเมย นกเรยนจะเฉอยชาถาครเชองชา นกเรยนจะหงอยเหงาถาครใชนำาเสยงราบเรยบ นกเรยนจะไมสนใจฟงถาครปลอยปละละเลย นกเรยนจะขาดระเบยบวนยถาครแตงกายไมเรยบรอย นกเรยนจะขาดความเคารพ

ครมลกษณะปลอยปะละเลย (Permissive) ครลกษณะนจะมลกษณะโอนออนผอนตามและไมมพลง ในชนเรยนอาจจะมกฎระเบยบเพยงเลกนอยใหนกเรยนไดปฏบตและไมไดใหความสนใจ

- 22 -

กบการทนกเรยนตองปฏบตตามกฎระเบยบอยางสมำาเสมอ การลงโทษของครประเภทนมกจะใหอภย ไมคอยเอาจรงเอาจงกบนกเรยนทประพฤตผดระเบยบและดเหมอนครจะไมมอำานาจมากเพยงพอทจะทำาใหนกเรยนทำางานตามทครกำาหนด บรรยากาศในชนเรยนเชนนจะทำาใหนกเรยนรสกสบสนเพราะไมรวาครตองการใหนกเรยนทำาอะไรหรอเปนอยางไรจงเปนทพงประสงคของคร

ลกษณะครประเภทนจะทำาใหชนเรยนขาดความเปนอนหนงอนเดยวกนเพราะนกเรยนแตละคนกจะทำาในสงทตนเองพงพอใจทครกไมไดวาอะไร3.ครประเภทประชาธปไตย

ถาครแสดงความเปนมตร นกเรยนจะอบอนใจถาครยมแยม นกเรยนจะแจมใสถาครมอารมณขน นกเรยนจะเรยนสนกถาครกระตอรอรน นกเรยนจะกระปรกระเปราถาครมนำาเสยงนมนวล นกเรยนจะสภาพออนนอมถาครแตงตวเรยบรอย นกเรยนจะเคารพถาครใหความเมตตาปราน นกเรยนจะมจตใจออนโยนถาครใหความยตธรรม นกเรยนจะศรทธา

ครทมลกษณะประชาธปไตย (Democratic Style ) ครทเปนประชาธปไตยจะมลกษณะของความเปนเผดจการหรอปลอยปะละเลย แตจะมความมงคง มเหตผลเกยวกบความคาดหวงของตนทมคาการเรยนรและการแสดงพฤตกรรมของเดก ครจะใชการอภปรายรวมกบนกเรยนและใหนกเรยนมสวนรวมในการกำาหนดกฎระเบยบของชนเรยนรวมทงกำาหนดโทษหากมการฝาฝนกฎนอกจากนอาจรวมกบนกเรยนในการทบทวนกฎระเบยบของชนเรยนไดอยเสมอหากมความจำาเปนเพอใหกฎระเบยบเหลานนมความเหมาะสมตอการนำาไปปฏบต ครทเปนประชาธปไตยจะเปนผทพรอมทจะตดสนปญหาใด ๆ แตกยอมรบความคดเหนและความตองการของนกเรยน ผลของการเปนครประชาธปไตยจะเปนการสรางพลงของความเชอมนและความรสกของการเปนเจาของชนเรยนใหกบนกเรยนในทำานอง

เดยวกนกจะทำาใหครรสกถงบรรยากาศทดในหองเรยนนนครทกลาวมาทง 3 ประเภทขางตน เปนบทบาทในการเปนผนำาของคร เพราะฉะนนในยคการศกษาปจจบน ครทสมควรเปนผนำาคอ ครทมลกษณะประชาธปไตย เพราะจะเปนการสรางบรรยากาศแบบ

-23 –

ประชาธปไตย มสวนรวมในการเรยนร นกเรยนมความกระตอรอรน มความมนใจในตวเองและเปนการปลกฝงใหนกเรยนเรยนรระบบประชาธปไตยของชาตดวย

2. พฤตกรรม เทคนค ทกษะการสอนของครการจดการเรยนการสอนในชนเรยนครผสอนตองมเทคนค วธการในการถายทอดทนาสนใจ หลากหลาย มแรงจงใจในการเรยนร โดยมกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย ไมควรสอน- แบบเดยวกนนานเกนไปเพราะจะทำาใหเดกเบอ เชนการสอนบรรยาย ควรมการสอดแทรกกจกรรมการทดลอง การอภปราย การแบงกลมทำางานเพอเพมความสนใจของเดกตอการเรยนร และใหนกเรยนมความร เจตคต และทกษะตามทหลกสตรกำาหนด ซงพฤตกรรมของครควรเปนลกษณะดงตอไปน- ตอบสนองพฤตกรรมของนกเรยนโดยใชเทคนคการเสรมแรงทเหมาะสม เชน ใชวาจา ใชทาทาง ใหรางวล และสญลกษณตาง ๆ ตลอดจนใหทำากจกรรมทนกเรยนชอบ ครควรเรมแรงใหทวถงและเหมาะสม

- เปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหน และยอมรบฟงความคดเหนของนกเรยน แสดงใหนกเรยนเหนวาความคดของเขามประโยชน พยายามนำาความคดเหลานนมาใชใหเกดประโยชนในการเรยนร - ฝกการทำางานเปนกลม การใหทำางานเปนกลมจะชวยใหนกเรยนรจกทำางานรวมกบผอนไดใชความรความคดความสามารถทมอยใหเกดประโยชน ฝกการสรางมนษยสมพนธทดและไดผลงานนำามาสความภาคภมใจในกลมและตนเอง ในการมอบหมายงานใหกลมทำานน ครควรคำานงถงความยากงายของงาน ความรและความสามารถของนกเรยนในกลม เพอใหงานกลมประสบความสำาเรจ เปนการสรางความรสกทางบวกใหแกนกเรยน งานใดทครเหนวายาก ครควรเขาไปดแลกระตนใหนกเรยนชวยกนคดแกปญหาในกลมของตน ครจะตองมความอดทนทจะไมรบชแนะ หรอบอกวธการแกปญหาตรง ๆ ตองฝกใหนกเรยนใชวธการตาง ๆ หลาย ๆ แบบจนสามารถแกปญหาไดสำาเรจ- ใชเทคนคและวธสอนทไมทำาใหนกเรยนเบอหนายในการเรยน ครควรคดคนควาและแสวงหาแนวทางวธการใหม ๆ มาใชจดการเรยนการสอน วธการสอนควรเปนวธทยดนกเรยนเปนศนยกลาง หรอนกเรยนเปนผกระทำากจกรรม เชน วธการสอนแบบทดลอง แบบแกปญหา แบบแสดงบทบาทสมมต แบบสบสวนสอบสวน แบบแบงกลมทำากจกรรม แบบอภปราย แบบศนยการ

- 24 -

เรยน ตลอดจนนวตกรรมการสอนทนาสนใจ การจะใชวธสอนแบบใดนนครตองเลอกใหเหมาะสมกบบทเรยน ระยะเวลา สตปญญา และวยของนกเรยน3. เทคนคการปกครองชนเรยนเทคนคหรอวธการทครใชปกครองชนเรยนมสวนสงเสรมในการสรางบรรยากาศทางจตวทยา กลาวคอ ถาครปกครองชนเรยนดวยความยตธรรม ยดหลกประชาธปไตย ใชระเบยบกฎเกณฑททกคนยอมรบ ยนดปฏบต นกเรยนกจะอยในหองเรยนอยางมความสข เกดความรสกอบอนพอใจและสบายใจ ในทางตรงกนขาม ถาครโลเล ไมยตธรรม เลอกทรกมกทชง ปกครองชนเรยนแบบเผดจการ นกเรยนจะเกดความรสกไมศรทธาคร ไมเหนคณคาของระเบยบกฎเกณฑ สงผลใหนกเรยนไมสนใจเรยน ไมอยากมาโรงเรยนในทสด ดงนนเทคนควธการปกครองชนเรยนของครจงมความสำาคญตอการสรางบรรยากาศทางจตวทยาดวย ซงครควรยดหลกดงตอไปน

1. หลกประชาธปไตย ครควรใหความสำาคญตอนกเรยนเทาเทยมกน ใหความเสมอภาคใหอสระ ใหโอกาสแกทกคนในการแสดงความคดเหน ขณะเดยวกนครตองใจกวาง ยนดรบฟงความเหนของทกคน และควรฝกใหนกเรยนปฏบตตนตามสทธหนาท รจกเคารพสทธของผอน ใหรจกการอยรวมกนอยางประชาธปไตย

2. หลกความยตธรรม ครควรปกครองโดยใชหลกความยตธรรมแกนกเรยนทกคนโดย

ทวถง นกเรยนจะเคารพศรทธาคร และยนดปฏบตตามกฎระเบยบของคร ยนดปฏบตตามคำาอบรมสงสอนของคร ตลอดจนไมสรางปญหาในชนเรยน

3. หลกพรหมวหาร 4 ไดแก เมตตา กรณา มทตา อเบกขา ซงมความหมายดงตอไปนเมตตา หมายถง ความรกและเอนด ความปรารถนาทจะใหผอนเปนสข

กรณา หมายถง ความสงสาร คดจะชวยใหผอนพนทกขมทตา หมายถง ความยนดดวยเมอผอนไดลาภยศ สข

สรรเสรญอเบกขา หมายถง ความเทยงธรรม การวางตวเปนกลาง การ

วางใจเฉยถาครทกคนยดหลกพรหมวหาร 4 ในการปกครองชนเรยน นอกจากจะทำาใหนกเรยนมความเคารพรกศรทธาคร และมความสขในการเรยนแลวยงเปนการปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ใหแกนกเรยนดวย

4. หลกความใกลชด การทครแสดงความเอาใจใส ความสนใจ ใหความใกลชดกบนกเรยน เปนวธการหนงในการสรางบรรยากาศทางดานจตวทยา วธการแสดงความสนใจนกเรยน

- 25 -

ทำาไดหลายวธ ซงประกอบดวย1. ครจะตองรจกนกเรยนในชนทกคน รจกชอจรง ชอเลน

ความสนใจของเดกแตละ

คนเปนตนวา งานอดเรก มพนองกคน จดเดน จดดอย ของนกเรยนแตละคน

2. ครจะตองแสดงความสนใจในสารทกขสขดบของเดกแตละคน เชน หมนถามความเปนไปของพนอง ความคบหนาของการสะสมแสตมป คอ ไมเพยงรแตวาเดกเปนอะไรในขอ 1 แตรขาวคราวเคลอนไหวของสงเหลานนดวย

3. ครจะมอบเวลาของตนเพอเดก เวลาทนอกเหนอจากงานสอน ไดแก เวลาเยนหลงเลกเรยน ชวงพกระหวางการเรยน เพอชวยเดกทตองการการชวยเหลอเปนพเศษ วาตองการขอคำาปรกษา ตองการขอคำาแนะนำาในการหารายไดพเศษ ครจะตองพรอมทจะใหความชวยเหลอเดกไดตลอดเวลา

4. ครจะตองใกลชด สมผสทงรางกายและจตใจ คำาสงสอนและการกระทำาของครจะตองสอดคลองกน เปนตนวา ถาครจะอบรมสงสอนเดกเรองความซอสตย ครจะตองปฏบตตนเปนคนซอสตยดวยเชนกน กายสมผสกเปนสงจำาเปน การจบตองตวบาง จะเปนสอนำาใหเดกรสกถงความใกลชดสนทสนม 4. ปฏสมพนธในชนเรยนปฏสมพนธในชนเรยน หมายถงความสมพนธทางสงคมระหวาง 2 คนหรอบคคล 2 ฝาย

โดยตางฝายตางมอทธผลซงกนและกน ซงปฏสมพนธระหวางผเรยนและครถอเปนปจจยพนฐานทสำาคญตอการเรยนการสอนในขนแรก ในการเจอกนครงแรกของครกบนกเรยนบคลกภาพของครจะสงผลตอความรสกของนกเรยน ถาครดมความอบอน เปนกนเอง มความเปนมตร เดกกจะไววางใจและมความรสกกบคร แตในทางตรงกนขามถาครดไมเปนมตร ไมมความอบอน เขมงวดนกเรยนกจะไมมความรสกทดกบคร รสกเบอหนาย ไมมจตใจในการเรยนรวชานน และอาจเปนปญหาในเวลาตอมาคอเดกทำาใหความสมพนธของครกบนกเรยนเปนไปในทางทไมดไมมาโรงเรยน ไมเขาเรยน และผลการเรยนวชานนอาจตกตำา ซงปฏสมพนธในหองเรยนม 3ลกษณะดวยกน คอ

1. ปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน ปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน ถาปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยด หมายถง ทงครและนกเรยนตางมความสมพนธอนดตอกน ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดซกถาม ครใหความเปนกนเองแกนกเรยน ใหนกเรยนมอสระ และมความ

- 26 -

สบายใจในการทำากจกรรม บรรยากาศภายในหองเรยนกจะไมตงเครยด เปนบรรยากาศทรนรมย นาเรยน นาสอน ซงจะสงเสรม

ใหเกดการเรยนรทด แนวทางในการสรางความสมพนธอยางเปนระบบครควรดำาเนนการดงน

1. เรมสรางความสมพนธ2. สรางสดสวนของคำาพดทางบวกและทางลบอยาง

สมำาเสมอ3. สอสารใหผอนเขาใจเกยวกบความคาดหวงระดบสง

ของตน4. รวมกนควบคมดแลการแสดงพฤตกรรมใหเปนไป

ตามความคาดหวง5. สรางทางเลอกเพอนำาไปสกฎกตกาในชนเรยน

2. ปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบนกเรยน บรรยากาศในหองเรยนจะเตมไปดวยความอบอน สรางความรสกทดใหแกนกเรยนไดถานกเรยนมปฏสมพนธทดตอกน คอ มความสมครสมานสามคค รกใครกลมเกลยวกน ชวยเหลอซงกนและกน มนำาใจเออเฟ อเผอแผซงกนและกนฯลฯ นกเรยนจะมปฏสมพนธทดตอกนไดนน ขนอยกบครเปนสำาคญ กลาวคอ เปนแบบอยางทดแกนกเรยน ปกครองดแลนกเรยนไดทวถง สงสอนอบรมบมนสย และแกไขพฤตกรรมทไมเหมาะสมของนกเรยนไดถกตอง นกเรยนกจะคอย ๆ ซบซาบและซบเอาสงทดงามไวปฏบตจนเปนคณลกษณะเฉพาะตนทพงประสงค เมอนกเรยนทกคนตางเปนคนด เพราะมครด ทกคนกจะมปฏสมพนธทดตอกน อนเปนสวนสรางเสรมใหเกดบรรยากาศทพงปรารถนาขนในหองเรยน

3. ปฏสมพนธทางวาจา หมายถง การพดจารวมกนในชนเรยนระหวางครกบนกเรยน อาจเปนการบรรยาย การอภปราย การถามคำาถาม การมอบหมายงาน การพดของนกเรยน เปนตน ทงหมดนมอทธพลตอการสรางบรรยากาศในชนเรยน ครควรใชคำาพดทเปนการสงเสรมการเรยนร ซงคำาพดเหลานควรเปนนำาเสยงทดอบอน ยอมรบ เหนใจ เขาใจ ถาเปนการตงคำาถามหรอถามนกเรยนควรเปนคำาถามทสงเสรมใหนกเรยนคดแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนและยงเปนการเรยนรพฤตกรรมความรสกของเดกขนพนฐานวาเดกมความรสก เจตคตอยางไรเพอปองกนและแกไขปญหาไดทนทวงท เชน คำาชมเมอนกเรยนทำางานไดด ทนเวลา มาเรยนทกวนโดยทวไปครใชการสอสารกบนกเรยนในสามดาน คอ

1. เพอระบความตองการทครตองการใหนกเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรม

2. เพอแจงผลการกระทำาของนกเรยน3. เพอเสนอความคาดหวงทางบวกของนกเรยน

- 27 -

สำาหรบการสอสารเราอาจไมใชคำาพดเพยงอยางเดยวกได เราอาจใชการกระทำาเปนการสอสาร เชน การเดนไปมาในหองเรยน การสบสายตานกเรยน ฯลฯ ซงพรเพญ สวรรณเดชา ได

กลาวถงผลดของการมปฏสมพนธทางวาจาทดตอกนไว สรปไดดงน

1. การแสดงออกทางวาจาดวยดระหวางครกบนกเรยน จะชวยสรางความเขาใจอนดตอกน

2. ชวยใหการเรยนไดผลด เพราะมการสอความหมายทถกตอง เขาใจกน

3. ชวยใหนกเรยนรสกสบายใจทจะรบวชาการ หรอทำาความเขาใจบทเรยนและกลาแสดงความคดเหนโดยไมหวาดกลวคร

4. ชวยใหนกเรยนเกดความไววางใจในตวคร มเหตผล5. ชวยใหแกปญหาการเรยนการสอนในชนได6. ชวยสรางบรรยากาศทอออำานวยใหเกดเจตคต ความสนใจ

คานยม และผลการเรยนร เปนไปตามจดหมายทกำาหนดไวการสรางปฏสมพนธทางวาจานนควรใชอทธพลทางออม (Indirect Influence) ซงหมายถง พฤตกรรมทางวาจาทครกระตนใหนกเรยนแสดงความคดเหน เชน ครยอมรบความรสกของนกเรยน ครชมเชยสนบสนนใหกำาลงใจ ครยอมรบหรอนำาความคดเหนของนกเรยนมาใช ครถามเพอใหนกเรยนตอบ ฯลฯ โดยครหลกเลยงการใชอทธพลทางตรง (Direct Influence) ซงหมายถง พฤตกรรมทครแสดงฝายเดยว เชน ครบรรยาย ครสงการ ครวจารณฝายเดยว ดงนน ครควรสรางปฏสมพนธทางวาจาโดยใชอทธพลทางออม เพอสงผลดตอการเรยนการสอน 5. การสรางกฎระเบยบรวมกนระหวางผเรยนกบคร ถอเปนสงทจำาเปนและเครองมอท

สำาคญในการจดการชนเรยนของคร ไมวากฎระเบยบเหลานนจะกำาหนดขนมาจากครเอง จากความรวมมอกนระหวางครกบนกเรยนหรอจากนกเรยนทสามารถกำาหนดกตกาของการอยรวมกนขนเองโดยการแนะนำาการมครเปนทปรกษา ไมวาแนวคดในการจดการชนเรยนจะเนนทอำานาจของครหรอเนนความรบผดชอบของนกเรยน หรอแมกระทงเนนความเปนตวของตวเองของนกเรยนกตามเพราะดวยความเชอทวาการอยรวมกนเปนสงคมจำาเปนทจะตองมกฎกตกาของการอยรวมกน การเคารพสทธของผอน การปฏบตหนาทของตนเองดวยความรบผดชอบ ตลอดจนปฏบตตามกฎกตกาทไดกำาหนดไวดวยความเตมใจทงนครตองชแจงใหนกเรยนเขาใจและยอมรบวาการปฏบตตาม

กฎระเบยบในชนเรยนจะทำาใหนกเรยนสามารถทจะเรยนรอยางราบรนปราศจากอปสรรคดวย

- 28 –

ศกยภาพสงสดทมอยในตนเองทงยงเปนการวางพนฐานของการอยรวมกนแบบประชาธปไตยเพอ- การเปนสมาชกทดของสงคมอกดวย แนวทางการปฏบตจรงในชนเรยนเกยวกบการกำาหนดกฎระเบยบทเหมาะสมครทเปนครมออาชพอาจดำาเนนการไดดงน

1. ในชวงสปดาหแรกของการเปดภาคเรยนในแตละปการศกษา ครอาจเรมตนดวยการกำาหนดความคาดหวงของครทมตอการแสดงพฤตกรรมของเดกทงในดานการเรยนและการปฏบต

กจกรรมรวมกบเพอนซงความคาดหวงเหลานอาจรวมถงการแจงคณลกษณะอนพงประสงคของหลกสตรซงสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานไดกำาหนดไวแลวในหลกสตร นอกจากนครอาจกำาหนดความคาดหวงของครทมตอการแสดงพฤตกรรมของเดกทงในดานการเรยนและการปฏบตกจกรรมรวมกนกบเพอน ซงความคาดหวงเหลานอาจรวมถงการแจงคณลกษณะอนพงประสงคของหลกสตรซงสถานศกษาทจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐานไดกำาหนดไวแลวในหลกสตรนอกจากนครอาจกำาหนดคณลกษณะอนพงประสงคของเดกเพมเตมจากลกษณะเฉพาะของเดกในแตละวยทเปนรายละเอยดทเกยวของกบการเรยนการสอนเพมขน

2. กำาหนดกฎระเบยบของชนเรยนโดยระบเปนขอ ๆ แนวทางในการกำาหนดกฎระเบยบทนกเรยนในแตละชนเรยนจะตองปฏบตตามนนครอาจทำาไดดงน

2.1 เขยนดวยขอความทสน กระชบ เขาใจงายและครอบคลม การกำาหน

กฎระเบยบหากเขยนดวยขอความทเขาใจยากและซบซอนเกนไปทำาใหเดกเขาใจสบสนหรอจดจำายากกอาจทำาใหเดกไมสนใจทจะปฏบตตาม

2.2 ควรเปนกฎระเบยบทครเหนวาเปนสงจำาเปนจรง ๆ และเปนพนฐานสำาคญ

ของการอยรวมกนในชนเรยนของนกเรยน เชน การเคารพในสทธของผอน ไมสงเสยงดงรบกวนเพอน การสงงานตรงตามเวลาทกำาหนด

2.3 ควรเปนกฎระเบยบทใหความสมพนธกบพฤตกรรมทตองการจะบรรล

เปาหมายการเรยนรเพราะกฎกตกาในชนเรยนสวนใหญกำาหนดขนเพอมงใหนกเรยนไดสามารถพฒนาความสามารถทางการเรยนไดบรรลจดประสงค การจดการชนเรยนจงเปนการขจดสงทจะเปนอปสรรคทจะรบกวนการเรยนรของเดกใหเกดขนนอยทสดโดยมครคอยดแลชวยเหลอ

2.4 การใหนกเรยนมสวนรวมในการพจารณาปรบปรง กฎระเบยบกตกาของ

-29 –

หองเรยน ครอาจเปนผมบทบาทในการกำาหนดกฎระเบยบของหองเรยนในระยะแรกของการเรยนหรอระยะตนปการศกษาแตในระยะเวลาตอมาเมอนกเรยนและครเรมคนเคยวธเรยนและวธสอนของแตละฝายแลว นกเรยนอาจมบทบาทมากขนในการปรบปรงกฎเกณฑของการอยรวมกนในชนเรยนใหเหมาะสมกบสภาพนกเรยน เชน การทครกำาหนดกฎเกณฑเกยวกบการเขาชนเรยนสายไวแตเมอพบวานกเรยนในชนเรยนทกคนไมไดประพฤตผดกฎในขอนเลยและทกคนมความกระตอรอรนทอยากจะเขาหองเรยนทกครง กฎระเบยบขอนจงไมจำาเปนอกตอไปโดยอาจจะมการเพมเตมกฎระเบยบอนทนกเรยนเหนวาจำาเปน เชนการไมแยงกนพด หรอพดเสยงดงจนเกนไปเปนตน

2.5 กฎระเบยบทดควรจะระบผลทตามมาของการไมปฏบตตามกฎซงอาจเรยกวา

เปนบทลงโทษ อาจเปนเงอนไขหรอขอตกลงรวมกนระหวางนกเรยนเชน การใหทำางานเพม การชวยเหลอเพอนมากขนโดยบทลงโทษทกำาหนดขนควรเปนทยอมรบของนกเรยนและอาจจะตองพจารณาการเปลยนแปลงบทลงโทษโดยใชวธการใหมๆ หากมการผดซำาอกเพราะบางครงวธลงโทษทกำาหนดไวลวงหนาอาจไมใชเปนการแกปญหาหรอหยดพฤตกรรมนนแตกลบกลายเปนการเสรมแรงทางบวกใหนกเรยนไดแสดงพฤตกรรมทมปญหานนเพมมากขนตวอยางเชน ครคาดโทษนกเรยนททำาผดโดยเขยนชอนกเรยนไวบนกระดานหรอการทำาโทษหนาชนเรยน วธการเชนนอาจเปนแรงเสรมใหนกเรยนทำาความผดซำาอกเพราะตนเองไดกลายเปนจดเดนของชน แสดงใหเหนวาตวเองเปนสวนหนงของหองแมจะเปนไปในทางลบกตาม เมอเปนเชนนควรปรบเปลยนวธการลงโทษไปเปนวธอนทจะทำาใหเดกรสกผดตอการกระทำาของตนและจะไมไดยอมรบหรอไดรบความสนใจจากกลมเพอน ในขณะเดยวกนนกเรยนทมความประพฤตด ปฏบตตามกฎระเบยบของชนเรยนอยางสมำาเสมอกควรไดรบการยกยองชมเชยตามวาระโอกาสทเหมาะสม เพอเปนการเสรมแรงใหเดกเหลานไดแสดงพฤตกรรมทพงประสงคตอไป

สรป การจดบรรยากาศทางดานจตวทยา มงสงเสรมใหผเรยนเกดความรสกทดตอการเรยนการสอนและเกดความศรทธาในครผสอน ดงนน ครผสอนจงควรตระหนกถงความสำาคญของการสรางบรรยากาศทางจตวทยา โดยปรบบคลกภาพความเปนครใหเหมาะสมปรบพฤตกรรมการสอนใหผเรยนเกดการเรยนรไดด มเทคนคในการปกครองชนเรยน และสรางปฏสมพนธทสงเสรมการเรยนรใหแกผเรยน รวมทงการสรางการสรางกฎระเบยบการอยรวมกนของชนเรยนโดยท

-30-

ผเรยนยอมรบและปฏบตตาม เพอการเรยนการสอนสำาเรจลลวงไปดวยด และนกเรยนมเจตคตความรสกนกคดทดตอคร ตอวชา ตอโรงเรยน และนกเรยนกจะเรยนรอยาง เกง ด มสข3. สภาพแวดลอมทางดานสงคมไดแกสภาพแวดลอมทเกดจากปฏสมพนธระหวางบคคล เชน คามสมพนธระหวางนกเรยนกบนกเรยนดวยกน นกเรยนกบครผสอน รวมถงกฎ ระเบยบและขอบงคบตาง ๆ ของโรงเรยน องคประกอบของ สภาพแวดลอมทางการเรยนดานสงคม เชน- การสรางบรรยากาศในชนเรยน จากงานวจยพบวา บรรยากาศในชนเรยน มความสมพนธในทางบวกกบ ผลสมฤทธทางการเรยน

- การสรางแรงจงใจ หากนกเรยนเกดแรงจงใจทจะเรยน จะทำาใหผลการเรยนดขน แรงจงใจจะมทงภายนอกและ ภายใน สำาหรบแรงจงใจภายนอกนนผสอนสามารถกระตนเพอใหนกเรยนสามารถ แสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนง ตามทตองการได- ความสมพนธระหวางครกบนกเรยน ความสำาเรจดานวชาการและพฤตกรรมของนกเรยนมผลมาจากความ สมพนธ ทมระหวางครและนกเรยน กลาวคอ คณภาพของความสมพนธและการใหความสนบสนน รวมมอกนสวนบคคล ในชนเรยน มผลตอระดบความตองการของนกเรยนแตละคน เนองมาจนสามารถสรางกระบวนการเรยนร และความ สมพนธระหวางครกบนกเรยน และมผลโดยตรงตอความสำาเรจในการทำากจกรรมดานการเรยน

ดงนน จะเหนวาการจดการบรหารชนเรยนเปนสวนหนงททำาใหผเรยนเกดความกระตอรอรนในการเรยนและรวมกจกรรมตางๆ โดยมครเปนผวางแผนและกระบวนการสงเสรมทงทางดานกายภาพ จตวทยา และสงคม โดยมสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรของมาสโลว (Maslow)ทกลาววามนษยทกคนมความตองการพนฐานอยางเปนลำาดบขน เรมตงแตขนความตองการทางดานรางกาย ขนความตองการความมนคง ขนความตองการการยอมรบและยกยองจากสงคมและขนความตองการพฒนาศกยภาพของตนอยางเตมท ทำาใหตองการพฒนาตนเองไปสความเปนมนษยทสมบรณ ทำาใหครตองเปนผชางสงเกตวานกเรยนมความตองการพนฐานในระดบใด และพยายามชวยเหลอตอบสนองความตองการของนกเรยน ใหความเปนอสระและเสร รวมทงจด

บรรยากาศการเรยนรทเออตอการเรยน เพอใหนกเรยนเกดการเรยนรและรจกตนเอง

บรรณานกรม

เสาวภา ทศพรอม. การจดการในชนเรยน. (2553). นครศรธรรมราช :http://saowapa5011103035.blogspot.com. จาก http://saowapa5011103035.blogspot.com.สบคนเมอ 2 พฤษภาคม 2553,บวร เทศารนทร. การจดบรรยากาศชนเรยน 2. (2552). กรงเทพฯ : http://www.sobkroo.com.สบคนเมอ 30 เมษายน 2553, จาก http://www.sobkroo.com/main10.phpวฒนา ปญญฤทธ. บทบาทครในการสรางบรรยากาศการเรยนร. (2552). กรงเทพฯ :http://www.poonyarit.com. สบคนเมอ 29 เมษายน 2553,จาก http://www.poonyarit.com/?p=288สภาวรรณ. การบรหารจดการในชนเรยน. (2552). กรงเทพฯ : http://socialscience.igetweb.com.สบคนเมอ 29 เมษายน 2553, จาก http://socialscience.igetweb.com/index.php?mo=3&art=100359สำานกงานเขตพนการศกษาสระแกว เขต 1. การบรหารจดการเรยนรแบบคละชนในโรงเรยนขนาดเลก

ตามแนวทางของสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.สระแกว : กลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา, 2551.สำานกงานวชาการและมาตรฐานการศกษา. การบรหารจดการชนเรยนแบบคละชน. (มปป.).กรงเทพฯ : http://area.obec.go.th. สบคนเมอ 29 เมษายน 2553,จาก http://area.obec.go.th/mukdahan1/web/news_file/p62954390746.docมปช. บรรยากาศทางกายภาพ บรรยากาศทางจตวทยา. สงหบร : http://gotoknow.org. สบคนเมอ24 เมษายน 2553, จาก http://gotoknow.org/blog/__