analiza powtórek (ang. repeats) w programie minitab
TRANSCRIPT
Analiza Powtórek (ang. Repeats) w programie Minitab
Wpisanie danych do programu statystycznego Minitab
• Wyniki pomiarów dla każdej powtórki wpisujemy w osobnej kolumnie
2 Analiza DOE - Powtórki
Praktyczna & Graficzna Analiza DOE
• Tworzymy wykres rozproszenia (ang. Scatterplot) wszystkich danych, w celu wizualizacji zmienności pomiędzy
powtórkami w poszczególnych przebiegach:
3
DOE Treatment
Y-D
ata
1614121086420
3,0
2,5
2,0
1,5
Variable
Repeat 1
Repeat 2
Repeat 3
Scatterplot of Repeat 1; Repeat 2; Repeat 3 vs DOE Treatment
Analiza DOE - Powtórki
Obliczenie średniej i rozstępu
• Obliczamy średnią oraz rozstęp, ponieważ będą one niezbędne do dalszych analiz
• Dodajemy dwie kolumny nazywając je kolejno ŚREDNIA oraz ROZSTĘP, a następnie …
4 Analiza DOE - Powtórki
Obliczenie średniej i rozstępu
• Tę samą operację wykonujemy, aby obliczyć rozstęp dla poszczególnych przebiegów. W tym celu wykorzystujemy
inną funkcję kalkulatora znajdującego się w programie Minitab:
5 Analiza DOE - Powtórki
Sortowanie danych
• Dane z kolumny Średnia sortujemy od najniższej wartości do najwyższej, celem późniejszego przygotowania
odpowiedniego wykresu i reprezentacji danych
6
Upewnij się, że zaznaczone zostały wszystkie kolumny
Analiza DOE - Powtórki
Analiza ANOG
• Dla każdego z Y ( tzn . ŚREDNIEJ oraz ROZSTĘPU ) wykonujemy analizę ANOG(ang. Analysis of Good)
• W tym celu sortujemy dane dla każdego z Y od najmniejszej do największej, starając się dostrzec wzory w
układzie „+” i „-” poszczególnych czynników tak jest to pokazane poniżej:
7 Analiza DOE - Powtórki
Graficzne przedstawienie posortowanych danych
• W celu graficznego przedstawienia posortowanych danych, należy w programie Minitab użyć wykresu Time
Series Plot
• Wykres Time Series Plot powinien być wykonany zarówno dla kolumny zawierającej średnie jak i rozstępy
poszczególnych przebiegów
8
161412108642
3,0
2,8
2,6
2,4
2,2
2,0
1,8
1,6
1,4
Index
SR
ED
NIA
Time Series Plot of SREDNIA
Analiza DOE - Powtórki
Wykres rozproszenia danych ROZSTĘP vs. ŚREDNIA
• Aby odpowiedzieć na pytanie: czy wraz ze wzrostem średniej wzrasta wartość rozstępu (lub na odwrót), należy
wykonać wykres rozproszenia danych (ang. Scatterplot) (wykorzystując tę samą funkcję co poprzednio).
9
2,852,702,552,402,252,101,951,801,651,50
0,77
0,69
0,61
0,53
0,45
0,37
0,29
0,21
0,13
0,05
SREDNIA
RO
ZS
TĘP
Scatterplot of ROZSTĘP vs SREDNIA
Analiza DOE - Powtórki
Analiza graficzna & ilościowa DOE: NPP & Pareto
• W celu otrzymania wartości poszczególnych efektów oraz informacji o ich statystycznej ważności (ang. Statistical
Significance), która należy pamiętać stanowi tylko sugestię, należy wykonać dwa podstawowe wykresy:
– Wykres rozkładu normalnego (ang. Normal Probability Plot) – Wykres Pareto
10 Analiza DOE - Powtórki
Analiza graficzna & ilościowa DOE: NPP & Pareto
• W efekcie otrzymujemy dla każdego z Y wykres Pareto ora NPP z sugestią statystycznej ważności poszczególnych
efektów (oznaczonych na wykresie NPP kolorem czerwonym lub w przypadku wykresu Pareto słupkiem
wychodzącym poza czerwoną linię)
• Wartości efektów w przypadku obydwu wykresów znajdują się na osi X. Jedyna różnica polega na tym, że wykres
NPP pokazuje również kierunek efektów, podczas gdy wykres Pareto ukazuje jedynie wartość bezwzględną.
• Uwaga!!! Czy wartość efektów jest praktycznie ważna?
• Pamiętaj o uwikłaniach (sprawdź Session Window)
11
0,500,250,00-0,25-0,50
99
90
50
10
1
Effect
Pe
rce
nt
A A
B B
C C
D D
E E
F F
G G
H H
Factor Name
Not Significant
Significant
Effect Type
G
B
AD
AB
AH
AG
A
D
AE
C
AF
AC
F
H
E
0,40,30,20,10,0
Te
rm
Effect
0,3662
A A
B B
C C
D D
E E
F F
G G
H H
Factor Name
0,300,150,00-0,15-0,30
99
90
50
10
1
Effect
Pe
rce
nt
A A
B B
C C
D D
E E
F F
G G
H H
Factor Name
Not Significant
Significant
Effect Type
F
AD
G
AF
H
AH
AB
E
B
AG
AE
D
AC
A
C
0,200,150,100,050,00
Te
rm
Effect
0,1716
A A
B B
C C
D D
E E
F F
G G
H H
Factor Name
E
C
Normal Plot of the Effects(response is SREDNIA, Alpha = ,20)
Lenth's PSE = 0,248125
Pareto Chart of the Effects(response is SREDNIA, Alpha = ,20)
Lenth's PSE = 0,248125
Normal Plot of the Effects(response is ROZSTĘP, Alpha = ,20)
Lenth's PSE = 0,11625
Pareto Chart of the Effects(response is ROZSTĘP, Alpha = ,20)
Lenth's PSE = 0,11625
Analiza DOE - Powtórki
Analiza graficzna & ilościowa DOE: Wykres efektów głównych oraz interakcji
• W efekcie wykonanych operacji otrzymujemy graficzną prezentację aktywnych efektów głównych oraz interakcji
dla każdego z Y:
12
1-1
2,22
2,16
2,10
2,04
1,98
1,92
1,86
1,80
E
Me
an
Main Effects Plot for SREDNIAData Means
1-1
0,5
0,4
0,3
0,2
1-1
0,5
0,4
0,3
0,2
A
C
-1
1
A
-1
1
C
Interaction Plot for ROZSTĘPData Means
Analiza DOE - Powtórki
Graficzne podsumowanie DOE: Wykres pudełkowy (ang. Box Plot)
• Ostatnim krokiem analizy eksperymentu jest takie przedstawienie wyników, aby były one zrozumiałe nawet dla
menedżerów wyższego szczebla. Nie uczestniczą oni bezpośrednio w całym procesie eksperymentowania
jednakże są zazwyczaj sponsorami naszej aktywności, jak głównymi klientami. Dobrym rozwiązaniem jest wykres
pudełkowy dla aktywnych efektów.
13 Analiza DOE - Powtórki
Graficzne podsumowanie DOE: Wykres pudełkowy (ang. Box Plot)
• Wykres pudełkowy (ang. Box Plot) dla aktywnych efektów zawiera wszystkie najważniejsze wnioski
wyciągnięte z przeprowadzonego eksperymentu
14
A
C
1-1
1-11-1
0,77
0,69
0,61
0,53
0,45
0,37
0,29
0,21
0,13
0,05
RO
ZS
TĘP
Individual Value Plot of ROZSTĘP
Analiza DOE - Powtórki
Minitab Session Report:
Fractional Factorial Design
Factors: 8 Base Design: 8; 16 Resolution: IV
Runs: 16 Replicates: 1 Fraction: 1/16
Blocks: 1 Center pts (total): 0
Design Generators: E = BCD; F = ACD; G = ABC; H = ABD
Alias Structure (up to order 4)
I + ABCG + ABDH + ABEF + ACDF + ACEH + ADEG + AFGH + BCDE + BCFH + BDFG + BEGH
+ CDGH + CEFG + DEFH
A + BCG + BDH + BEF + CDF + CEH + DEG + FGH
B + ACG + ADH + AEF + CDE + CFH + DFG + EGH
C + ABG + ADF + AEH + BDE + BFH + DGH + EFG
D + ABH + ACF + AEG + BCE + BFG + CGH + EFH
E + ABF + ACH + ADG + BCD + BGH + CFG + DFH
F + ABE + ACD + AGH + BCH + BDG + CEG + DEH
G + ABC + ADE + AFH + BDF + BEH + CDH + CEF
H + ABD + ACE + AFG + BCF + BEG + CDG + DEF
AB + CG + DH + EF + ACDE + ACFH + ADFG + AEGH + BCDF + BCEH + BDEG + BFGH
AC + BG + DF + EH + ABDE + ABFH + ADGH + AEFG + BCDH + BCEF + CDEG + CFGH
AD + BH + CF + EG + ABCE + ABFG + ACGH + AEFH + BCDG + BDEF + CDEH + DFGH
AE + BF + CH + DG + ABCD + ABGH + ACFG + ADFH + BCEG + BDEH + CDEF + EFGH
AF + BE + CD + GH + ABCH + ABDG + ACEG + ADEH + BCFG + BDFH + CEFH + DEFG
AG + BC + DE + FH + ABDF + ABEH + ACDH + ACEF + BDGH + BEFG + CDFG + CEGH
AH + BD + CE + FG + ABCF + ABEG + ACDG + ADEF + BCGH + BEFH + CDFH + DEGH
Factorial Fit: SREDNIA versus A; B; C; D; E; F; G; H
Estimated Effects and Coefficients for SREDNIA (coded units)
Term Effect Coef
Constant 1,9965
A -0,1604 -0,0802
B 0,1221 0,0610
C -0,1946 -0,0973
D 0,1654 0,0827
E -0,4062 -0,2031
F -0,2704 -0,1352
G 0,0213 0,0106
H -0,2804 -0,1402
A*B 0,1421 0,0710
A*C 0,2254 0,1127
…..
A*E 0,1887 0,0944
A*H 0,1446 0,0723
15 Analiza DOE - Powtórki
Analiza Powtórzeń (ang. Repilcates) w programie Minitab
Tworzenie matrycy eksperymentu Powtórzeń (ang. Replicates)
17
• Należy utworzyć nową matrycę eksperymentu wpisując ilość czynników, które zamierzamy testować, wybierając
jednocześnie jaką frakcję (ułamek) eksperymentu chcemy utworzyć
Analiza DOE – Powtórzenia
Tworzenie matrycy eksperymentu Powtórzeń (ang. Replicates)
• W efekcie otrzymamy matrycę eksperymentu w pełni zrandomizowanego (ang. Completely Randomized). Aby otrzymać matrycę
eksperymentu Powtórzeń należ skopiować matrycę otrzymaną w poprzedniej operacji, a następnie wkleić poniżej. Dla ułatwienia
dalszych działań rekomendowane jest posortowanie po kolumnie Run order zmieniając jej nazwę na KOMBINACJA (Patrz: Analiza
DOE Completely Randomized)
• Następnie należy dodać kolumnę PRZEBIEG i uzupełnić ją numerami przebiegu w sposób losowy (jeśli eksperyment nie posiada
restrykcji). Kolejnym krokiem jest dodanie kolumny (np. LOT), która pozwoli nam zidentyfikować, który z helikopterów był
puszczany jako pierwszy, a który jako drugi. Formalnością jest stworzenie kolumny, w której zapisane zostaną poszczególne wyniki
otrzymane w trakcie eksperymentu.
• W momencie kiedy posiadamy gotową matrycę, możemy przeprowadzić eksperyment wpisując wyniki w kolumnie Y, a następnie
wykonać analizy.
18 Analiza DOE – Powtórzenia
Analiza DOE – Analiza Rozstęp = f(x)
• Dokonujemy analiz Y = f(x) jak dla eksperyment w pełni zrandomizowanego
• W przypadku eksperymentu przeprowadzonego jako Powtórzenia (ang. Replicates) możemy dodatkowo
przeanalizować Rozstęp = f(x) lub LogWariancji = f(x) w celu określenia, które czynniki mają wpływ na zmienność
w poszczególnych kombinacjach eksperymentu. Niezbędne do tego jest obliczenie rozstępu dla każdej kombinacji.
19 Analiza DOE – Powtórzenia
Analiza DOE – Analiza Rozstęp = f(x)
• W efekcie otrzymujemy w obecnym arkuszu matrycę eksperymentu dla analiz Rozstęp = f(x)
• Zaznaczony powyżej fragment kopiujemy do nowego arkusza w programie Minitab (otwarcie nowego akusza –
CTRL+N+Enter). Następnie zmieniamy nazwy kolumn tak, jak pokazuje poniższa ilustracja:
• Dalsze analizy dla kolumny Range wykonujemy tak jak w przypadku eksperymentu w pełni zrandomizowanego
(ang. Completely Randomized Design)
20 Analiza DOE – Powtórzenia
Analiza Bloku (ang. Blocking) w programie Minitab
Tworzenie matrycy eksperymentu RIBD
Analiza DOE – Blokowanie 22
• Należy utworzyć nową matrycę eksperymentu wpisując ilość czynników licząc wraz z Blokiem, który będzie
stanowił czynnik, wybierając jednocześnie jaką frakcję (ułamek) eksperymentu chcemy utworzyć
Tworzenie matrycy eksperymentu RIBD
• W efekcie otrzymujemy matrycę eksperymentu Randomized Incompletely Block Design (RIBD). W następnym kroku dodajemy kolumnę w której znajdzie się numer przebiegu oraz kolumnę, w której znajdować się będą wyniki pomiarów dla każdego z przebiegów.
• W momencie kiedy posiadamy matrycę eksperymentu możemy przeprowadzić analizy eksperymentu tak jak w przypadku eksperymentu w pełni zrandomizowanego (ang. Completely Randomized)
Analiza DOE – Blokowanie 23