b;sydih - nie.lk

60

Upload: others

Post on 22-Mar-2022

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

b;sydih.=re ud¾f.damfoaYh

10 jk fY%aKsh^2015 j¾Ifha isg l%shd;aul fõ&

iudc úoHd fomd¾;fïka;=j

NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh

cd;sl wOHdmk wdh;kh

uyr.u

Y%S ,xldj

fjí wvúh ( www.nie.lk úoHq;a ;emE, ( [email protected]

i

b;sydih

10 jk fY%aKsh

.=re ud¾f.damfoaYh

m%:u uqøKh 2014

© cd;sl wOHdmk wdh;kh

ISBN ..............

iudc úoHd fomd¾;fïka;=j

NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh

cd;sl wOHdmk wdh;kh

uyr.u

fjí wvúh ( www.nie.lk

úoHq;a ;emE, ( [email protected]

uqøKh ( uqøKd,h

cd;sl wOHdmk wdh;kh

uyr.u

Y%S ,xldj

ii

wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh

cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj u.ska ks¾foaY lrk ,o cd;sl uÜgfï ksmqK;d ixj¾Okh

lsÍfï uQ,sl wruqK iys;j tjlg mej;s wka;¾.;h mokï jq wOHdmkh fjkqjg j¾I

wglska hq;= pl%hlska iukaú; kj ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq wÈhr" j¾I 2007

§ YS% ,xldfõ oaú;SSshsl wOHdmk fCIa;%hg y÷kajd fok ,os'

kj úIhud,d pl%fha fojk wÈhr 2015 j¾Ifha § yhjk iy oyjk fYa%Ks i|yd

y÷kajd§u l< hq;=j ;sfí' fï i|yd m¾fhaIKj,ska wkdjrKh jq lreKq o wOHdmkh

ms<sn|j wjOdkh fhduq lrk úúO md¾Yjhkaf.a fhdackdjka o mokï fldg f.k úIh

ks¾foaY ;d¾lSlrKh lsÍfï ls%hdj,shla cd;sl wOHdmk wdh;kh úiska y÷kajd fokq

,eîh'

fuu ;d¾lSlrK ls%hdj,sfha § ish¨u úIhhkaf.a ksmqK;d uÜgï" mokï uÜgfï isg

Wiia uÜgu olajd l%udkql+,j f.dv ke.Su i|yd my< isg by<g .uka lrk isria

ixl,kh Ndú; lrk ,os' úúO úIhhkays § tlu úIh lreKq kej; kej; bÈßm;aùu

yels;dla wju lsÍu" jeä nr megùï j,ska hqla; úIh wka;¾.;hka wvq lsÍu" iy

ls%hd;aul l< yels YsIH ñ;=re úIhud,djla ieliSu i|yd ;sria ixl,kh Ndú; lr we;'

.=re Nj;=ka i|yd mdvï ie,iqï lsÍu" b.ekaùu" ls%hdldrlï lrf.k hEu" uekSï yd

we.hSï hkd § wxYhka i|yd wjYHjkakd jq ud¾f.damfoaYhka ,nd§fï wruqKska fuu kj

.=re ud¾f.damfoaYh y÷kajd § we;' mx;s ldurh ;=< § jvd;a M,odhS .=rejrfhl= f,i

lghq;= lsÍug fuu ud¾f.damfoaYhka WmldÍ jkq we;' isiqkaf.a ksmqK;djhka j¾Okh

lsÍu i|yd .=Kd;aul fhojqï yd ls%hdldrlï f;dard .ekSug .=rejrekag wjYH ksoyi

fuu.ska ,nd § ;sfí' tfukau ks¾foaYs; mdG .%ka:j, we;=<;a jk úIh lreKq ms<sn|j

jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj, wka;¾.; fkdfõ' tuksid fuu .=re

ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhSùug kï wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska ilid

we;s wod< mdG .%ka: iuÕ iu.dój Ndú; lsÍu w;HjYH fõ'

;d¾lSlrKh lrk ,o úIh ks¾foaY" kj .=re ud¾f.damfoaY yd w¨;ska ixj¾Okh lr we;s

mdG .%ka:j, uQ,sl wruqKq jkafka .=re flakaøSh wOHdmk rgdfjka isiq flakaøSh wOHdmk

rgdjla yd jvd;a ls%hdldrlï u; mokï jq wOHdmk rgdjlg fjkiaùu ;=<ska jev

f,dalhg wjYH jkakd jq ksmqK;d yd l=i,;djkaf.ka hqla; udkj iïm;la njg YsIH

m%cdj ixj¾Okh lsÍuh'

fuu .=re ud¾f.damfoaYh iïmdokh lsÍfï § cd;sl wOHdmk wdh;kfha Ydia;S%h lghq;=

uKav,h o wdh;kfha iNdj o kka whqßka odhl;ajh ,nd ÿka ish¨u iïm;aodhlhska yd

wksl=;a md¾Yjhkaf.a buy;a lemùu we.ehSug o fuh wjia:djla lr .kq leue;af;ñ'

wOHlaI ckrd,a

cd;sl wOHdmk wdh;kh

iii

iv

ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh

bf.kqu" mq`M,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg o

m;alrhs' ukqIHhd bf.kqï l=i,;djfhka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø

fldg .;a rgla" iudchla nqoaêh úiska y÷kd.;a wiïu;hka neyer lsÍug o iqNdú;hka

;=<ska kj f,djla ks¾udKh lr .ekSug o fuj,u lr.kq ,nkafka bf.kquhs'

bf.kqu i|yd jákd hula o" bf.kqï l%u fõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd ks¾udKh

úh hq;= h' úIhud,dj" úIh ks¾foaYh" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï lafIa;%hg

tlajkqfha fï wdldrfhks'

kQ;k Y%S ,xldj f.da,Sh m%jK;djka fuka u mqrd;k Wreuhka o iïñY%Kh lr .ksñka iaùh

wOHdmk rgdjla ysñ lrf.k we;' ld,Sk wjYH;d u; m%;sixialrKhka ;=<ska jir wglg

jrla hdj;ald,Sk jk úIhud,dfõ bf.kqï iïm;la f,i fuu .=re ud¾f.damfoaY ks¾udKh

fõ'

úIfhys wruqKqj, ix.;;dj cd;sl uÜgñka mj;ajd.; hq;= h' tfy;a .=re ud¾f.damfoaYfhys

bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la kï fkdfõ' úIh ks¾foaYfh

ys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i|yd úIh wka;¾.;h ;=<ska bf.kqï m, iïm%dma;sh

msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkialr .ekSug iqidOHlrejkag meyeÈ,sj u bvla

we;s nj i|yka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by< uÜgulg .ekSu i|yd Woõ jk" myiqlï

i,ik .=re N+ñldjg lsishï m%fõYhla i|yd ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaYh YslaIlhdg

o fo.=rekg o Ndú; l< yelsh' wod< fm< fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a

fm< fmd;la fkdjk nj oek .=reNj;=ka fm< fmd; yd .=re ud¾f.damfoaYh hk iïm;a øjH

fol u Ndú; l< hq;= h'

ta ta úIhhkays idOkh ms<sn| we.hSï isÿlrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jQj o wfmalaId

lrk idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu wjidkfhys

mka;s ldurfha § orejka iu. m%;HlaIlrKhg m;aúh hq;= h' tu tald;añl ùu i|yd jQ

m%fndaOd;aul ixialD;shla f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla" hd;%djla lr.kq

we;ehs wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId lrñ'

mSGdêm;s" ksfhdacH wOHCI ckrd,a

NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh

cd;sl wOHdmk wdh;kh

v

úIhud,d lñgqj

WmfoaYl;ajh yd wkque;sh Ydia;%Sh lghq;= uKav,h"cd;sl wOHdmk wdh;kh

iïnkaëlrKh

ã'tÉ'pkaÈud ksIdks O¾umd, fÊHIaG lÓldpd¾h

iudc úoHd fomd¾;fïka;=j

úIh úfYaI{ iyh

uydpd¾h bkaødKs uqKisxy fld<U úYaj úoHd,h ̂fiajd iïudks; uydpd¾h&

uydpd¾h rdÊ fidaufoaj le<Ksh úYaj úoHd,h ̂ mqrd úoHd mYapd;a Wmdê

wdh;kh&

uydpd¾h m;auisß lkakka.r Y%s chj¾Okmqr úYaj úoHd,h

f,aLl uKav,h ^ndysr&

ã'ta'ta' isßfiak .=re WmfoaYl"

l,dm wOHdmk ld¾hd,h" ;Uq;af;a.u

tka' lur§ka .=re WmfoaYl

l,dm wOHdmk ld¾hd,h" lelsrdj

fla'tia' rxckS .=re WmfoaYl

l,dm wOHdmk ld¾hd,h" fydrK

ví,sõ'ta' mshiS,s .=re fiajh

Y%S rdyq, uOH uy úoHd,h" w,õj

ta' bkaødks .=re fiajh

fÊiq ì<skaodf.a lkHdrdu cd;sl mdi," r;akmqr

tÉ'tï' k,ska nKavdr .=re fiajh

l=reúg uOH uyd úoHd.h" l=reúg

f,aLl uKav,h ^wNHka;r&

ã'tÉ'pkaÈud ksIdks O¾umd, fÊHIaG lÓldpd¾h

iudc úoHd fomd¾;fïka;=j

ví,sõ'tia'tia' .=Kj¾Ok iyldr lÓldpd¾h

iudc úoHd fomd¾;fïka;=j

vi

.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i|yd Wmfoia

2007 j¾Ifha isg mdi,a úIh ud,dfõ yr úIhla f,i l%shd;aul jQ b;sydih 2015

j¾Ifha isg tf,i u l%shd;auljk w;r 6 - 9 fY%aKs i|yd i;shlg ld, mßÉfþo folla yd

10 - 11 fY%aKs i|yd i;shlg ld,mßÉfþo ;=kla fjkalr we;'

w'fmd'i'^id'fm<& úNd.hg 10 - 11 fY%aKs i|yd kshñ; úIh ks¾foaY mokï

lrf.k we.hSu isÿ lsÍug fhdað;h'

6 - 11 fY%aKs i|yd ksmqK;d mdol m%fõYhg m%Odk ksmqK;d úiaila hgf;a

b;sydih úIhud,dj f.dvk.d we;' tu úIhud,dj l%shd;aul lsÍug ilid we;s fuu .=re

ud¾f.damfoaYh úIh ks¾foaYh yd úIh ks¾foaYh l%shd;aul lsÍug u.fmkaùu hk fldgia

follska iukaú;h'

b;sydih úIh ;=<ska isiqka ;=< m%.=K lsÍug wfmaCIs; ksmqK;d ixj¾Okh lsÍfï

§ úIh lreKq fuka u úIh lreKq wOHhkh lsÍug fhdod.kakd l%ufõohka o jeo.;a fõ'

fï iïnkaOfhka .=re ld¾h myiq lr .ekSu i|yd úIh wka;¾.;fh ys we;eï fldgia

wdjrKh jk mßÈ kso¾Yl l%shdldrlï fuhg we;=<;alr we;' Tnf.a ks¾udKYS,S yelshdjka

m%fhdackhg .ksñka mka;s ldur wjYH;djka wkqj fuu l%shdldrlï ;jÿrg;a ixj¾Okh

lsÍu yd kj l%shdldrlï ieliSug yelsh' fuys § ie<ls,su;a úh hq;af;a b;sydih úIfha

wruqKq bgqjk mßÈ wju jYfhka 50%la j;a m%dfhda.sl l%shdldrlï mdol bf.kqï wjia:d

iïmdokh lrñka kshñ; úIh lreKq wOHhkhg isiqka fhduq lsÍuhs'

ta wkqj b;sydih úIfha wruqKq bgqlrñka ksmqK;d imsß kj f,djlg WÑ;

isiq msßila ìyslsÍug w;aje,la iemhSu fuu .=re ud¾f.dmfoaYfhkaa wfmaCId flf¾' fï

iïnkaOfhka Tnf.a ixj¾Okd;aul woyia yd fhdackd wmfj; fhduqlrk fuka o ldreKsl

j b,a,d isáuq'

úIhud,d lñgqj

vii

mgqk

msgqj

wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iii

ksfhdacH wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iv

úIhud,d lñgqj v

.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i`oyd Wmfoia vi

úIh ks¾foaYh wka;¾.;h viii-xix

bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sh i|yd Wmfoia

10'1 b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h 01-03

10'2 Y%S ,xldfõ ckdjdi 04-08

10'3 Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùu 09-11

10'4 Y%S ,xldfõ merKs iudch 12-15

10'5 Y%S ,xldfõ merKs úoHdj yd ;dCIKh 16-19

10'6 ft;sydisl oeKqu yd tys m%dfhda.sl wdfoaYkh 20-22

10'7 úh,s l,dmSh merKs k.r ì|jeàu 23-27

10'8 uykqjr rdcOdksh 28-34

10'9 hqfrdamfha mqkreoh 35-37

10'10 Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh 38-39

-

viii

b;sydih

úIh ks¾foaYh

10 fY%AKsh

^2015 isg l%shd;aul fõ&

iudc úoHd fomd¾;fïka;=jcd;sl wOHdmk wdh;kh

uyr.uwww.nie.lk

ix

ye¢kaùu

;u rfÜ wkkH;dj y`ÿkd.ksñka " tajd /l.ksñka f,dal ;;a;ajhkag uqyqK Èh yels oEys;ldñ" Yla;su;a YS% ,dxlsl mqrjeishl= ìyslr

.ekSfï wruqKq fmroeß lr f.k mdi,a úIhud,dfõ yr úIhla f,i b;sydih úIh 2007 jif¾ isg ls%hd;aul fõ'

fuu wruqKq jvd;a fmdaIKh lrñka 2015 jifar § kj wOHdmk m%;sixialrK i`oyd cd;sl fmdÿ wruqKq iy cd;sl fmdÿ ksmqK;d o mdol

lr .ksñka b;sydih úIhg wod< j ksmqK;d úiaila hgf;a 6 jk fY%aKsfha isg 11 jk fY%aKsh olajd b;sydih úIhud,dj ksmqK;d mdol l%ufõoh

hgf;a ilia lr we;'

10 jk fY%aKsh i`oyd jq fuu úIh ks¾foaYh tys m%;sM,hls' 2015 j¾Ifha isg ls%hd;aulùug kshñ; fuys ksmqK;d oyhla hgf;a f;aud

oyhla wOHhkh i`oyd bosrsm;a lr we;'fuu f;aud YS% ,dxlsl wkkH;dj yd wfma Wreuh ms<sn`o wjfndaO lr .ekSug ;a ft;sydisl f.da,Sh m%jK;d

furg b;sydih flfrys n,md we;s wdldrh yÿkd .ekSug;a bv i,id we;'

'

x

cd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKq

mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lr <`.dùu i`oyd mqoa.,hskag iy lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;shg iydh úh hq;=h'

jir .Kkdjla uq¿,af,a Y%S ,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;djka imqrd,Su i`oyd wruqKq kshu lrKq ,eîh' iuld,Sk wOHdmk jHqyhka yd l%shdj,ska ;=< oelsh yels ÿ¾j,;d ksid OrKSh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh ;=<ska <``.dlr.; hq;= my; oelafjk wruqKq cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska y÷kdf.k we;' fuu wruqKq imqrd .ekSu" wOHdmk moaO;sh i`oyd jQ ;u bÈß

oelau f,ig cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'

I udkj wNsudkhg .re lsrSfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sltaldnoaO;djh" cd;sl iDcq .=Kh" cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu ;+<ska cd;sh f.dv .ekSu iy Y%S ,dxlSh wkkH;djh;yjqre lsÍu

II fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udye.s odhdohka y`ÿkd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu

III udkj whs;sjdislï .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn`o oekqj;a ùu" yDohdx.u ne`§ulska hq;=j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk.=Kdx. m%j¾Okh lsÍug bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;ka;%sl Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udK lsÍu iymj;ajd f.k hdug iydh ùu

IV mqoa.,hskaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hhkag .re lsÍu u; mokï jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu

V iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i`oyd ks¾udmK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=¨ fjk;a Okd;aulwx.,laIK ixj¾Okh lsÍu

VI mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeäÈhqKq flfrk iy Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh i`oyd odhl jk M,odhs ld¾hhka i`oyd wOHdmk;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu

VII YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiSug yd tajd md,kh lr .ekSug mqoa.,hska iqodkï lsÍu iy ixlS¾Kyd wkfmalaIs; wjia:djkag id¾:lj uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu

VIII cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ wdl,am

yd l=i,;d fmdaIKh lsÍu ^ Wmqgd .ekSu 2003 wOHdmk fldñIka iNd jd¾;dj &

xi

uq,sl ksmqK;dwOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i`oyka cd;sl wruqKq lr .ekSug odhl jkq we;'

(I) ikaksfõok ksmqK;d

idlaIr;dj" ixLHd ms<sn`o oekqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh hk wkqldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d mokï fõ'

idlaIr;dj : idjOdkj weyqïlka §u" meyeÈ,sj l:d lsÍu" f;areï .ekSu i`oyd lsshùu" ksjerÈj iy ksrjq,aj ,sùu" M,odhs whqßka woyia yqjudre lr .ekSu

ixLHd ms<sn`o oekqu : NdKav wjldYh yd ld,h .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï i`oyd l%udkql+, b,lalï Ndú;h

rEml Ndú;h : f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld" wdlD;s iy j¾K .,mñka úia;r" Wmfoia yd woyia m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu

f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh : mß.Kl oekqu iy bf.kSfï§ o fiajd mßY%hla ;=<§ o fm!oa.,sl Ôú;fha§ o f;dr;=re iy ikaksfõok ;dlaIKh Wmfhda.S lr .ekSu

(II) fm!reI;aj j¾Okhg wod< ksmqK;d

- ksßudKYS,Snj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;Ska" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh lsÍu" úpdrYS,S yd ú.%yd;aul Ñka;kh"lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lsÍu" mqoa.,dka;r in`o;d" kj fidhd.ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh l=i,;d:

- iDcq .=Kh" bjid ord isáfï Yla;sh iy udkj wNsudkhg .re lsÍu" jeks w.hhka- Ñ;a;fõ.S nqoaêh'

(III) mßirhg wod< ksmqK;dfuu ksmqK;d idudðl" ffcj iy fN!;sl mßirhg wod< fõ'

iudc mßirh : cd;sl Wreuhka ms<sn`o wjfndaOh" nyqjd¾.sl iudchl idudðlhka ùu yd iïnkaO ixfõ§;dj yd l=i,;d" idOdrK hqla;sh ms<sn`o ye`.Su" iudc iïnkaO;d" mqoa.,sl p¾hdj" idudkH yd ffk;sl iïm%odhka" whs;sjdislï" j.lSï" hq;=lï iy ne`§ï

xii

ffcj mßirh : iÔú f,dalhl" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .ia je,a" jkdka;r" uqyqo" c,h" jd;h iy cSjh - Ydl"i;a;aj yd ñksia Ôú;hg iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõoSnj yd l=i,;d

fN!;sl mßirh: wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia ðú;hg tjdfha we;s iïnkaO;dj" wdydr" we`ÿï" ksjdi"fi!LH" iqj myiqj" Yajikh" kskao" ksial,xlh" úfõlh" wmøjH iy u,my lsÍu hkdÈh yd iïnkaO jQwjfndaOh" ixfõÈ;dj yd l=i,;dj

bf.kSu" jev lsÍu iy Ôj;a ùu i`oyd fuj,ï iy ;dlaIKh m%fhdackhg .ekSfï l=i,;d fuys wvx.=fõ'

(IV) jev f,dalhg iqodkï ùfï ksmqK;d

wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu";u jD;a;Sh ,eÈhd iy wNsfhda.;d y`ÿkd .ekSuyelshdjkag iß,k whqßka ?lshdjla f;dard .ekSu" iyjdisodhl yd ;srir Ôjfkdamdhl ksr; ùu

hk yelshdjka Wmßu lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod< fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d

(V) wd.u iy iodpdr O¾uhkag wod< ksmqK;d

mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, yeisßï rgdjkag wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa f;dardthg iß,k fia lghq;= lsÍu i`oyd w.hhka Wlyd .ekSu yd iaùhlrKh

(VI) l%Svdj iy úfõlh m%fhdackhg .ekSfï ksmqK;d

fi!kao¾hh" idys;H" fi,a,ï lsÍu" l%Svd yd u,, l%Svd" úfkdaodxY yd fjk;a ks¾udKd;aul Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk úfkdaoh"i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl w;aoelSï

(VII) "bf.kSug bf.kqu" ms<sn`o ksmqK;d

YS>%fhka fjkia jk ixls¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k l%shdj,shla yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd Bgixfõ§j yd id¾:lj m%;spdr oelaùu;a iajdëkj bf.k .ekSu;a i`oyd mqoa.,hska yg Yla;sh ,nd §u' ^ Wmqgd .ekSu 2003 wOHdmkfldñIka iNd jd¾;dj &

xiii

b;sydih úIhfha wruqKq

6 jk fY%aKsfha isg 11 jk fY%AKsh olajd jq úIhud,dj wOHhkh lsÍfuka my; i`oyka wruqKq isiqka idOkh lr .kq we;e hs wfmalaId flf¾'

1' ft;sydisl úldYh yd m%jK;d ms<sn`o wjfndaOfhka b;sydih mqrd isÿ jq fjkialï ms<sn`o jgyd .ekSu

2' w;S;h yeoEÍfuka ,efnk wjfndaOh ;=<ska j¾;udkh f;areï .ekSu yd wkd.; ;;a;ajhka oelSu

3' cd;sl wkHk;dj y`ÿkdf.k foaYSh Wreuhka iqrlsñka oEys;ldó mqrjeishl= njg m;aùu

4' cd;sl m%Yak foi ;=,kd;aul j ne,Su

5' wkH ixialD;Skag .re lsßu

6' ld,dkqms<sfj," uQ,dY%h úfõpkh yd fya;=M, iïnkaOh weiqfrka f.dvkef.k úpdrd;aul YslaIKh yd oekqu m%dfhda.sl Ôú;hg Ndú;

lsÍu

7' jeo.;a ft;sydisl mqoa.,hkaf.a pß;dmodk pß;dhkh lr .ekSu

8' ft;ssydisl f.da,Sh m%jK;d furg b;sydih flfrys n,md we;s wdldrh ms<sn`o wjfndaOfhka f,dal m%jK;dj,g uqyqK oSfï Yla;sh we;s

lr .ekSu

9' ld,h yd wjldYh ms<sn`o oekqu j¾Okh lr .ekSu

10' ft;sydisl f;dr;=re weiqfrka ia:dk y`ÿkd .ekSu

xiv

ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo

1'1 uQ,dY%h mokkï lr .ksñkab;sydih f.dvkef.k wdldrhmeyeÈ,s lrhs

1'2 b;sydih bf.kSfï jákdlumeyeÈ,s lrhs

2'1 Y%S ,xldfõ uq,a ckdjdij,uQ,sldx. wOHhkh lrñka

ld,-wjldYSh úúO;ajhfmkajd fohs

2'2 wNsfhda.j,g uqyqK foñkaiajNdúl mßirhg uqiq ù kjYsIagdpdrhla f.dvke.= whqrefmkajd fohs

b;sydih f.dvke.SugWmldÍ jk uq,dY%hwOHhkfhka úprd;aulÑka;kh oshqKq lr .kshs

udkj ixj¾Okfha

úldYkh fmkajd fohs

1' b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h1'1 j¾.SlrKh

• mqrdúoHd• idys;Hh

1'2 b;sydih bf.kSfï jeo.;alu

2' Y%S ,xldfõ ckdjdi2'1'1 m%d.a ft;sydisl hq.h2'1'2 mQ¾j ft;sydisl hq.h

2'2 ft;sydisl hq.h

• uQ,dY%h yÿkd .kshs• uQ,dY%h j¾. lrhs• uQ,dY%h weiqßka b;sydih

úia;r lrhs

• b;sydih bf.kSfï jeo.;alumyohs

• Ôú;h id¾:l lr.ekSugb;sydifhka ,nd.;yelswdo¾Y fmkajd fohs

• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq.úia;r lrhs

• m%d.a yd mQ¾j ft;sydislhq.j, ckdjdi is;shul,l=Kq lrhs

• m%d.a yd mQ¾j ft;sydislhq.j, uQ,sl ,CIK úia;rlrhs

• ft;sydisl hq.h y÷kajhs• ft;sydisl hq.fha ckdjdi

is;shul ,l=Kq lrhs• ft;sydisl hq.fha ckhd

wNsfhda. ch.;a wdldrhúia;r lrhs

04

06

xv

ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo

1212121212

1212121212

3' YS% ,xldfõ foaYmd,k n,húldYh ùu3'1 mQ¾j rdcH iuh3'2 rdcH;ajh iy rcq3'3 rcjre

4' YS% ,xldfõ merKs iudch4'1'1 • md,kh

4'1'2 wd¾Ólh• lDIsl¾uh• l¾udka;• fjf<`odu

4'2'1 ixialD;sh• wd.u• wOHdmkh• idys;Hh

4'2'2 jd¾.sl iyÔjkh

3'1 YS% ,xldfõ uq,a ld,Sk iudch iu;=,s; j mj;ajdf.k hdug foaYmd,k n,hflakaø.; jQ wdldrh úuidn,hs'

4'1 rcrg YsIagdpdrfha md,k"iudc"wd¾Ól l%shdldÍ;ajfhald¾hlaIu;dj fmkajd fohs

4'2 rcrg YsIgdpdrfha ckÔú;hms<sìUq lrk idrO¾uj,wkkH;dj iqrlshs

rgl foaYmd,k n,húldYkhg fya;=úu¾Ykh lrhs

w;S; w;a±lSï weiqßkaj¾;udkhg wdo¾Y .kshs

• rdcH;ajfha moku úia;rlrhs

• rdcH;aj ixl,am" rdcH Wreuhyd rcqf.a ld¾hNdrh ú.%ylrhs

• YS% ,xldfõ uq,a hq.fha md,lhskams<sn| f;dr;=re úia;r lrhs

•rcrg YsIagdpdrh ys md,lhyd wd¾Óh meyeÈ<s lrhs'

•rcrg YsIAgdpdrfha iudchys ld¾hlaIu;djh ú.%y

lrhs

• rcrg YsIagdpdrfhaixialD;sl f;dr;=reúia;r lrhs

• w;S; ckhd jd¾.sliyÔjkfhka úiQ njfmkajd fohs

• iodpdrh yd jd¾.sliyÔjkh i|ydb;sydifhka wdo¾Y .kshs

xvi

ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo

Y%S ,dxlsl wNsudkhf,dj m;, l< wfma wdÈuq;=kañ;a;kaf.a woaú;ShúoHd;aul {dkh iy;dlaIK l=i,;d uysuhwOHhkh lrñka tjeksl=i,;d j¾Okh lr.kshs

Y%S ,xldfõ ft;sydislck iudcfhka Wreu jQo¾Ykh iy iïm%odhwjfndaO lr .ksñka tajd;u Ôú;h yev.id.ekSug Wmfhda.S lr.kshs

5' Y%S ,xldfõ merKs úoHdj iy;dlaIKh5'1 jHjydßl úµdfõ uq,a

wjia:d ^mQ¾j ft;sydislhq.h&

5'2 úoHd;aul Ndú;fhamßK;sh ̂ ft;sydisl hq.h&

•c, l<ukdlrKh•jdia;= úoHdj

^ .Dy ks¾udKh" k.r ks¾udKh" WoHdk&•ikSmdrlaIdj iajia:;dj iy

ffjoH l%u•iq`t l¾udka;•fjk;a

^wNspdr úê"flï l%u"foaYShoekqu&

6' ft;sydisl oekqu yd tysm%dfhda.sl wdfoaYkh

6'1 6'1 6'1 6'1 6'1 iudc ixúOdkh6'2 kS;sh iy iïm%odh6'3 uqo,a iy úksuh6'4 ldka;d odhl;ajh6'5 mßirh iq/lSu6'66'66'66'66'6 foaYSh wdydr

1818181818

1010101010

5'1 úoHdj" ;dlaIKh iy tajdfhaNdú;hg iajfoaYShwkkH;djla we;s nj wjfndaOlr f.k ú.%y lrhs

5'2 ft;sydisl hq.hg wh;aúoHdj yd ;dCIKsl oekqï

moaO;sj, Wreuh iqrlsñkatjeks l=i,;d j¾Okh lr.kshs

6'1 wfma uq;=kañ;a;kaf.ka WreujQ iudc oelau iy fmdÿNdú; ms<sfj;a w¾:j;aiudchla f.dvke.Sug fhdod.; yels wdldrh fmkajd fohs

• jHjydßl úoHdfõ uq,a wjia:dmeyeÈ,s lrhs

• mQ¾j ft;sydisl hq.fhaúoHd;aul yd ;dCIKh u.skams<sìUqjk iajfoaYShwkkH;dj ú.%y lrhs

• ft;sydisl hq.fha úoHdj yd;dCIKsl Ndú;h yd mßK;shú.%y lrhs

• ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdjyd ;dCIKsl ±kqu úia;r lrhs

• úúO fCIa;% iïnkaOfhkaw;S; ckhd i;= j mej;s oekqïiïNdrh j¾;udk ck Ôú;hid¾:l lr .ekSug we;sj,x.=;dj fmkajd fohs

• ft;sydisl ck iudcfhkaWreu jQ iudc oelau yd fmdÿNdú; ms<sfj;a úia;r lrhs

• iudc oelau yd fmdÿ Ndú;ms<sfj;a m%dfhda.sl j wdfoaYl< wdldrh úia;r lrhs• ft;sydisl oeKqu

j¾;udkfha w¾:j;a iudchlaf.dvke.Su i|yd Ndú;dl<yels wdldrh fmkajd fohs

xvii

ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo

7'úh<s l,dmSh merKs k.r ì`ojegSu7'1'1 k.r ìysùSu7'1'2 k.r ì`ojeàug fya;=

7'2 fojk kd.ÍlrKh• oUfoksh" hdmyqj" l=reKE.,"

.ïfmd<" fldaÜfÜ"hdmkh iyjkakshd¾jre

7'3'1 wd¾Ól rgdj7'3'2 wd.u7'3'3 l,dj iy .Dyks¾udKh

7'4 idys;Hh

rcrg YsIagdpdrfhamßydksh iy ì`ojeàuksid iudcfha úúOfCI;%j, we;s jQfjkialï ú.%y lrhs

7'1 §¾> ld,hla mej;s rcrgYsIagdpdrh ì`ojegqKq wdldrhúuid n,d Bg mokï jQ idOlf.dkq lrñka ia:djr rdcHhlamj;ajdf.k hEug wjYHlreKq f.dvk.hs

7'2 md,k uOHia:dk fjkia jQflá ld, mßÉfþoj, mjdfurg fY%aIaG md,lhska úiskarfÜ ia:djr;ajh wdrCId lr.;a wdldrh myohs

7'3 md,k uOHia:dk fjkiaùu;aiu`. tys wd¾:slh ydixialD;sh fjkia jq wdldrhúuid n,hs

7'4 fojk kd.ÍlrK wjêfhaidys;Hfha we;s jQ ÈhqKqj

fmkajd fohs

• k.r ìysùug fya;= myohs• úh<s l,dmSh merKs k.r

ì`ojeàug fya;= fmkajd fohs

• md,k uOHia:dk fjkiaùugn,mE fya;= ú.%y lrhs

• ia:djr j mj;ajd.;a rdcH ms<sn| f;r;=re bÈßm;a lrhs• ft;sydisl ia:dk is;shul

,l=Kq lrhs

• fojk kd.ÍlrK iufhawd¾Ól rgdj úia;r lrhs

• fojk kd.ÍlrK iufhaixialD;sl lghq;= meyeÈ,slrhs

• fojk kd.ÍlrK iufhawd¾Ólh yd ixialD;sh fjkiaùug n,mE fya;= úia;r lrhs

• fojk kd.ÍlrK wjêfhaidys;H f;dr;=re úia;r lrhs

• idys;Hfha we;s jQ ÈhqKqjg ydm%fndaOhg fya;= olajhs

06

xviii

ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo

8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8'1wdrïNh iy jHdma;sh

8'2'1 mßmd,k ixúOdkh8'2'2 kd.ßl ie,eiau iy .%du

ixúOdkh

8'3'1 wd¾Ól rgdj8'3'2 iudc ixúOdkh

08080808088'1 uykqjr rdcOdksfha wdrïNh

yd jHdma;sh ms<sn| f;dr;=reúuid n,hs

8'2 uykqjr rdcOdksfha mßmd,kl%ufõoh iuld,Sk iudc"wd¾Ól l%shdldÍ;ajhld¾hCIu ùug odhl jQwdldrh fmkajd fohs

8'3 uykqjr rdcOdksfha ckÔú;húu¾Ykh lr bka ms<sìUq jkidrO¾uj, wkkH;dj iqrlshs

• uykqjr rdcOdksfha wdrïNhyd jHdma;sh úia;r lrhs

• uykqjr rdcOdksfharcjrekaf.a fY%AIaG;ajhmeyeÈ,s lrhs

• uykqjr rdcOdksfhaiajdëk;ajh wdrCId jQ wdldrhmyohs

• uykqjr rdcOdksfha mßmd,kl%ufõoh ú.%y lrhs

• uykqjr rdcOdksfha m<d;afn§ï is;shul ,l=Kq lrhs

• mßmd,k ixúOdkh iudcwd¾Ól ld¾hCIu;djg odhljQ whqre meyeÈ,s lrhs

• uykqjr rdcOdksfha wd¾Ól rgdj meyeÈ,s lrhs• iudc ixúOdkh úia;r lrhs• iodpdrj;a ck iudchla

f.dvke.Sfuys,d uykqjrhq.fhka .; yels wdo¾Yfmkajd fohs

Y%S ,dxlsl rcjrekaf.afY%aIaG;ajh w.hñkafoaYSh Wreuh /l.ekSugfm<fUhs

xix

ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo

9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9'1 mqkreoh ye¢kaùu

9'2 mqkreoh ,xldj flfrys n,mE wdldrh

10' Y%S ,xldj iy ngysr f,dalh10'1'1 mD;=.SiSka f.a meñKSu

10'1'2 mD;=.SiSka ,xldjgmeñfKk úg ,xldfõfoaYmd,k ;;a;ajh

• uqyqÿnv m<d;a w,a,d .ekSu

10'1'3 ,kafoaiska meñKSu• uqyqÿnv m<d;a w,a,d .ekSu

•mqkreoh ú.%y lrhs•mqkreohg fya;= olajhs•hqfrdamh fjkia ùugmqkreoh n,mE wdldrhfmkajd fohs

•mqkreoh f.da,Sh m%jK;djlaf,i fmkajd fohs

•mqkreoh ,xldj flfrysn,mE whqre ú.%y lrhs

•f.da,Sh m%jK;dj,g uqyqKÈh hq;= wdldrh meyeÈ,s lrhs

•mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka,xldfõ uqyqÿnv m<d;aj,n,h msysgqjd .;a wdldrhmeyeÈ,s lrhs

•mD;=.SiSka ,xldjg meñfKkúg ,xldfõ foaYmd,k;;a;ajh meyeÈ,s lrhs

•úfoaYslhka yuqfõ ,dxlslhkaf.a m%;súfrdaO;d úia;r lrhs

ft;sydisl f.da,Shm%jK;d furg b;sydihflfrys wdkqNdj ,ndwe;s wdldrh úuid n,d;u Wreuh iywkkH;dj /l .ksñkaf,dal m%jK;dj,guqyqK §fï Yla;sh we;slr .kshs

rgl úfoaY wdêm;Hf.dvke.Su i`oydn,mdk idOl ngysrcd;Ska Y%S ,xldfõ n,hmsysgqjd .ekSu weiqßkaúu¾Ykh lrhs

9'1 hqfrdamfha we;s jQ mqkreofhaft;sydisl miqìu úu¾Ykhlrhs

9'2 hqfrdamfha mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu úu¾Ykh lrhs

10'1;dlaIKsl wdêm;Hh iy;dka;%sl Wml%u u.skamD;=.SiSka yd ,kafoaiSka Y%S,xldfõ n,h jHdma; l<wdldrh myohs

0606060606

0606060606

bf.kqï b.ekaùï l%shdj,sh i`oyd Wmfoia

1

10 - 1 b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h

b;sydih f.dvke.Sug uQ,dY%h wjYHh fõ' uQ,dY%h úúO h' fuu úúO uQ,dY%hj,ska

b;sydih f.dvkef.k whqre yd tu b;sydih bf.k .ekSfuka ,efnk m%fhdack ms<sn| j fuu

tallh § wjOdkh flf¾'

ksmqK;dj

• b;sydih f.dvke.Sug WmldÍ jk uq,dY%h wOHhkfhka úprd;aul Ñka;kh oshqKq lr

.kshs

ksmqK;d uÜgu

1'1 uQ,dY%h mokï lr.ksñka b;sydih f.dvkef.k wdldrh meyeÈ,s lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 03

bf.kqï m,

• uQ,dY%h y÷kd .kshs

• uQ,dY%h j¾. lrhs

• uQ,dY%h weiqßka b;sydih úia;r lrhs

mdvu ie,iqu i|yd Wmfoia

10'1 b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h

1'1 uQ,dY%h j¾.SlrKh

• b;sydih hkq w;S;h ms<sn| yodrK úIh fCIa;%hla nj;a Bg wh;a ld,h

yd wjldYh úia;r lsÍug uQ,dY%h wjYH nj meyeÈ,s lsÍu

• w;S;fha isÿ jQ oE oek.ekSug bjy,a lr.; yels uQ,dY%h idys;H uQ,dY%h

yd mqrdúoHd;aul uQ,dY%h f,i j¾. follg fnfok nj fmkajd §u

I idys;Huh uQ,dY%h

fuh fldgia folls

1' foaYSh idys;Huh uQ,dY%h

• md,s jxil:d" md,s wÜGl:d" O¾u .%ka:" .oH yd moH idys;H

lD;s

• fuu lD;s rpkd lsÍug fya;=

• b;sydih f.dvke.Su i|yd fuu lD;sj, m%fhdack

2' úfoaYSh idys;H uQ,dY%h

• Y%S ,xldjg meñKs úfoaYslhska iy ,xldj ms<sn| f;dr;=re wid

oek.;a úfoaYslhska úiska rpkd lrk ,o .%ka: yd jd¾;d

• ,xld b;sydih f.dvke.Su i|yd fuu lD;sj, m%fhdack

2

II mqrdúoHd;aul uQ,dY%h

- mqrdK ld,hg wh;a wNsf,aLk yd fiiq øjHd;aul oE óg wh;a fõ'

- úúO mqrdúoHd;aul uQ,dY%

- mqrdúoHd;aul uQ,dY%j,ska b;sydih f.dvkef.k whqre meyeÈ,s

lsÍu

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

=

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

3

ksmqK;d uÜgu

1'2 b;sydih bf.kSfï jákdlu meyeÈ,s lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 01

bf.kqï m,

• b;sydih bf.kSfï jeo.;alu myohs

• Ôú;h id¾:l lr .ekSug b;sydifhka ,nd.; yels wdo¾Y fmkajd fohs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

1'2 b;sydih bf.kSfï jeo.;alu

• ;ud Ôj;ajk iudch yd f,dalh ms<sn| j wjfndaO lr.ekSug

• w;S;h ;=<ska j¾;udkh f;areï f.k wkd.;h f.dvke.Sug

• wkd.; kdhl;ajhg wdo¾Y ,nd.ekSug

• cd;sl wkkH;dj y÷kd.ekSug

• wka ixialD;Skag .re lsÍug

• úúO u; bjiSug

• cd;sl iu.sh f.dvke.Sug

• ld,h yd wjldYh ms<sn| woyi j¾Okhg

• úpdrd;aul yd úfõpkd;aul Ñka;kfha j¾Okhg

by; úIh fldgia wdjrKhjk mßÈ my; i|yka wdldrhg mdvï ie,iqï lr.; yelsh'

—b;sydih bf.kSfuka uf.a Ôú;hg .;yels wdo¾Y˜ hk uefhka mqj;am;lg ,smshla ilia

lsÍu

- fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak

- rpkh ieliSu i|yd iqÿiq ld,hla ,ndfokak

- isiq ks¾udK w;=ßka id¾:l ,sms f;dard fiiq whg;a tajd lshùug wjia:dj

,ndfokak

uQ,sl joka $ ixl,am

wkkH;dj -;ukag wdfõksl foaj,a" isß;a úß;a" weÿï me,ÿï" NdIdj" l,d Ys,am wd§ foa

wjldYh -ld,.=Kh" foaY.=Kh" .x.d we< fod<" l÷" ;eks;,d we;=¨ fN!;sl ;;a;ajh

.=Kd;aul fhojqï

- b;sydih bf.kSfï jákdlu ms<sn| rÑ; fmd;am;a

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

• b;sydih bf.kSfuka ,nd.; yels m%fhdack y÷kajhs

• ;u Ôú;h id¾:l lr.ekSug b;sydifhka wdo¾Y .; yels nj fmkajd fohs

• ,smsh id¾:l j ilihs

• oekqu wka wh iu. fnod yod .kshs

• kshñ; Èkhg ,smsh Ndr fohs

4

10'2 Y%S ,xldfj ckdjdi

óg jir tla ,CI ;siaodylg fmr Y%S ,xldj ckdjdi jQ njg idOl yuqfõ' tu uq,a

ckdjdij, iajNdjh" me;sÍu yd tys j¾Okh ms<sn| f;dr;=re fuu tallh ;=<ska wjOdkh

lr we;'

ksmqK;dj• udkj ixj¾Okfha úldYkh w;S; f;dr;=re weiqßka meyeos,s lrhs

ksmqK;d uÜgu

2'1 Y%S ,xldfõ uq,a ckdjdij, uQ,sldx. wOHhkh lrñka ld, - wjldYSh úúO;ajh

fmkajd fohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 03

bf.kqï m,

• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq. úia;r lrhs

• m%d.a yd ft;sydisl hq.j, ckdjdi is;shul ,l=Kq lrhs

• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq.j, uQ,sl ,CIK úia;r lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

10'2 Y%S ,xldj ckdjdi ùu

2'1 Y%S ,xldfõ uq,a ckdjdi

• Ôjk rgdj iy ;dlaIKh wkqj m%Odk fldgia folls' my; wdldrhg

th úia;r lsÍu

I m%d.a ft;sydisl hq.h

- ovhï yd wdydr tl;= lsÍfï hemSï l%uh' l%sia;= mQ¾j tla ,CI

úismka oyfia muK isg l%sia;= mQ¾j tlaodia wgishh muK olajd ld,h

II mQ¾j ft;sydisl hq.h

- wdydr ksmojd .ekSu fyj;a f.dú;ek" f,day Ndú;h" iaÒr ckdjdi

l%s' mQ' fooyia ydrishfha muK isg l%s' mQ' ydrish mky muK ld,h

• fuu hq. foflysu iqúfYaI;ajh kï mqrdúoHd;aul idOl u; b;sydih

f.dv ke.Suhs

2'1'1 m%d.aft;sydisl hq.h

• ckdjdi jHdma;sh

• wdÈ fydafudaidmshkaia f.a meñKSu

• Y%S ,xldfõ úúO foaY.=Ksl l,dmj, ckdjdi jHdma;sh

• ckdjdij, uQ,sl ,CIK

• ckdjdij, iajrEmh fldgia folls

I újD; wjldYSh ovhï ;smam,j,a

II iajNdúl .,a.=yd

5

• Ôjk rgdj

« ixpdrl ovhlalrejka ùu

« weúÈñka wdydr /ialsÍu

« l=vd idudðl lKavdhï f,i Ôj;a ùu

« úh,s ld<j, § t<suyka ;ekaj, yd j¾Id ld<j, § .,a.=yd

Ndú;h

• wdydr rgdj

« ovhñka fidhd.;a wdydr

« w,j¾." OdkH j¾. yd le,E fo,a" le,E flfi,a jeks

iajNdúlj jejqKq wdydr

« ¨Kq Ndú;h

« wdydr mq`Miaid .ekSu

• ;dCIKh

« ,S o`vq" i;a;aj weglgq yd .,aj,ska fuj,ï ;ekSu

« úúO l%shd i|yd fuj,ï Ndú;h

iSÍu" lemSu" ;e,Su iy yEÍu jeks

• ñksiqkaf.a YÍr iajNdjh

« Wi" nr yd YdÍßl ,CIK

« wdhq ld,h

• wNspdr úê

2'1'2 mQ¾j ft;sydisl hq.fha ckdjdi

• mQ¾j ft;sydisl hq.h f.dvke.Sug fya;=

« foaY.=Kfha we;s jQ fjkialï

« ck.ykh jeäùu

« l%s' mQ' 2400 muK isg fuu ,CIK my,ùu

• ckdjdij, iajNdjh

« iaÒr ckdjdi yd jdiia:dk f.dvke.Su

« jßÉÑ ì;a;s iys; ksjdi ;ekSu

« ksjfia we;=< fldgiaj,g fjkalr ;sîu

• Ôjk rgdj

« Ôú;h ixúOdkd;aul iajrEmhlg f.dvke.S ;sîu

« wdydr ksIamdokh fyj;a f.dú;ekg fhduqùu

• ;dCIKh

« f,day Ndú;h

« .,a yd hlv fuj,ï Ndú;h

« j<x ;ekSu yd mska;dre lsÍu

« u<jqka wdodykh lr NIaudjfYaI ueá Ndckj, ;ekam;a lsÍu

• idys;H .%ka:j, i|yka úch l=ure yd Tyqf.a msßi ,xldjg f.dv

nisk wjia:dfõ furg jdih l< l=fõKsh we;=¨ iajfoaYsl msßi mQ¾j

ft;sydisl hq.h ksfhdackh lrhs

6

Y%S ,xldfõ m%d.a ft;sydisl hq.h" mQ¾j ft;sydisl yd ft;sydisl hq.j, ckdjdilrKfha

uQ,sldx.j, we;s fjkialï y÷kd .ekSug rpkdjla ,sùu

• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak

• —Y%S ,xldfõ m%d.a ft;sydisl" mQ¾j ft;sydisl yd ft;sydisl hq.j,

ckdjdi lrKfha uQ,sl ,CIK˜ ud;Dldj hgf;a rpkdjla ,sùug isiqkag

okajkak

• rpkdj ,sùu i|yd i;shl muK ld,hla ,nd fokak

• iEu rpkdjla u we.hSug ,la lrkak

uQ,sl joka $ ixl,am

m%d.a ft;sydisl hq.h - ,sÅ; idOl fkdue;s hq.h

mQ¾j fy;sydisl hq.h - ,sÅ; idOl ,eîug fmr tys wdikak wjêh

wNspdr úê - pdß;% jdß;%" j;ams,sfj;

.=Kd;aul fhojqï

• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq. ms<sn| j we;s mska;+r fmd;a m;a wdÈh

we.hSu yd ;lafiarej i|yd Wmfoia

• m%d.a " mQ¾j iy ft;sydisl hq.j, ckdjdi ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs

• merKs uq;=kañ;a;kaf.a ch.%yK w.h lrhs

• m%d.a " mQ¾j iy ft;sydisl hq.j, ckdjdihka ys fjkialï u;=lr olajhs

• rpkdjla ,sùfï § wkq.ukh l< hq;= lreKq ms<smÈhs

• kshñ; ld,hg Ndr fohs

7

ksmqK;d uÜgu

2'2 wNsfhda.j,g uqyqK foñka iajNdúl mßirhg uqiq ù kj YsIagdpdrhla f.dvke.+

whqre fmkajd fohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 03

bf.kqï m,

• ft;sydisl hq.h y÷kajhs

• ft;sydisl hq.fha ckdjdi is;shul ,l=Kq lrhs

• ft;sydisl hq.fha ckhd wNsfhda. ch.;a wdldrh úia;r lrhs

mdvu ie,iqu i|yd Wmfoia

2'2 ft;sydisl hq.h

idys;H uQ,dY%h u.ska úia;r lrk wE; w;S;h ft;sydisl hq.h f,i ye¢kafõ'

Y%S ,xldfõ ft;sydisl hq.h f,i l%s' mQ' 450 muK ld,fha isg l%s' j' 300 muK

ld,h i,lkq ,nhs

• ft;sydisl hq.fha ckdjdi

• ckdjdi jHdma;shg n,mE m%Odk idOl

« N+ fN!;sl miqìu

- - j¾Idm;kh

- mi

- iajNdúl iïm;a

- c,jykh

• ckdjdij, iajrEmh yd jHqyh

« .%dóh «kd.ßl

• uq,a ft;sydisl hq.fha ckdjdi .x.d ksïkj,g msg;ska msysá m%foaYj, jHdma; ùu

• jejla flakaølr .ksñka j¾Okh jQ .ï —jdmS.ï˜ f,i idys;H uQ,dY%hj, i|yka ùu

• ckdjdi j¾.

« úúO jD;a;Ska yd ld¾hh mokï lrñka .ï ieliS ;snQ wdldrh WodyrKolajñka

meyeÈ,s lsÍu

• ckdjdij, jHqyh

« idudkHfhka .ul mjq,a myla" yhla muK ùu yd mjq,a ;syla muK jQ úYd,

.ï o ;sîu

« iuyr .ï jejlska wdrCIdlr ;sîu ^mßls;a; .ï

« kd.ßl ckdjdi ìysùu

• k.r ìysùfï miqìu

• kd.ßl ckdjdi

k.rhla hkq ie,iqï l< ckdjdihla ùu

WodyrK( mKavqldNh rcqf.a k.r ks¾udKh wkqrdOmqr k.r ie,eiau

• hemqï l%uh

« f.dv f.dú;ek yd uv f.dú;ek

8

• ;dCIKh

« j¾Id c,h /ia lsÍu i|yd jeõ ;ekSu

« we<ud¾. ieliSu

• uq,a ft;sydisl hq.fha ckhd uqyqK ÿka wNsfhda.

« jeäjk ck.ykhg wdydr ksIamdokh lsÍu

« c,h tla/ia lsÍu yd fnod yeÍu

« .xj;=r

« ck.ykh jeäùu

« c, l<ukdlrKh

by; lreKq wdjrKhjk ia:dk ms<sn|s is;shï ,l=Kq lsÍu

fuh lKavdhï l%shdldrlula f,i fhod .kak

• mka;sh lKavdhï lr lKavdhïj,g m%udKj;a mßÈ .x`.d iys; ,xld is;shï

ilialr .kak

• weuqKqu 01ys i|yka ld¾h m;%sld lKavdhïj,g ,nd § is;shï ,l=Kq lsÍu isÿ

lrkak

uQ,sl joka $ ixl,am

ft;sydisl hq. - ,sÅ; yd mqrdúoHd;aul idOl u; f.dvk.d.kakd hq.h

c, l<ukdlrKh - ,efnk c,h wrmsßueiafuka yd úêu;a ie,eiaula wkqj fnod .ksñka

mdúÉÑ lsÍu

.=Kd;aul fhojqï

weuqKqu 01

we.hSu yd ;lafiarej i|yd Wmfoia

• Y%S ,xldfõ ckdjdi kï lrhs

• ud;Dldjg wod<j ia:dk y÷kajhs

• is;shï ,l=Kq lsÍfï l%ufõo ms<smÈhs

• lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lrhs

• bÈßm;a fjhs

ld¾h m;%sldj 01

• m%d.a ft;sydisl yd mQ¾j ft;sydisl hq.fha ckdjdi jHdma;sh is;shul ,l=Kq

lrkak

• hq. fol i|yd j¾K folla Ndú; lrkak

• ckdjdi jHdma;sh ms<sn| meyeÈ<s lrkak

ld¾h m;%sldj 02

• ft;sydisl hq.fha ckdjdi is;shul ,l=Kq lrkak

• ckdjdi jHdma;sh ms<sn| meyeÈ,s lrkak

9

10'3 Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùu

Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùfï uq,a wjia:dj ksrEmKh lrkafka n,h

m%dfoaYSh m%N+ka w; úuOH.; j mej;s wjêh u.sks' rdcH f.dvke.=fka bka miqj h' th §¾>

ld,Sk ls%hdj,shls' rg wNHhka;rfha we;s jQ iudÔh fjkialï yd cd;Hka;r jYfhka fjf<odug

YS% ,xldj iïnkaOùu hk fya;= m%Odk jYfhka Bg n,mEfõh' ta ms<sn| j fuu tallh u.ska

lreKq idlÉcd lr we;'

ksmqK;dj

• rgl foaYmd,k n,h úldYkhg fya;= úu¾Ykh lrhs

ksmqK;d uÜgu

3'1 YS% ,xldfõ uq,a ld,Sk iudch iu;=,s; j mj;ajd f.k hdug foaYmd,k n,h flakaø.;

jQ wdldrh úuid n,hs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 12

bf.kqï m,

• rdcH;ajfha moku úia;r lrhs

• rdcH;aj ixl,am" rdcH Wreuh yd rc;=udf.a ld¾hNdrh ú.%y lrhs

• YS% ,xldfõ uq,a hq.fha md,lhka ms<sn| f;dr;=re úia;r lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

10'3 Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùu

3'1 mQ¾j rdcH iuh meyeÈ,s lsÍu

• rdcH l%uj;a ixúOdk jHqyhla f,i ìysùug fmr wjêh

• iudcfha l=vdu tallh mjq, iy tys m%Odk z.Dym;sZ

• mjq,a lsysmhla tla ù .u tys m%Odk z.ñlZ

• .ï lsysmhla tla ù tys m%Odk zmreulZ

• zmreulZ ,xldfõ foaYmd,k n,fha uQ,sl wjia:dj ksfhdackh lrkakla

ùu

« jeõ moaO;sh ksfhdackh lrñka mreul ìysùu

« l%s'mQ' 900 muK ld,fha isg fuu ieleiau j¾Okh ùu

• rdcH;ajfha j¾Okh fmkajd§u

« zmreulZjre zrcZ kñka o ye¢kaùu

« zrcZ ku.;a foaYmd,k tall mej;Su

10

3'2 rdcH;ajh iy rcq ms<sn| úia;r lsÍu

• rdcH;aj ixl,amh

« m¾j; rdc

« fndaêi;a;aj

« foaj

« pl%j¾;S

« ùr;aj

• rdcH Wreuh ,enqKq wdldrh úia;r lsÍu

- mshdf.ka mq;dg

- ifydaorhdf.ka ifydaorhdg

• uq,a ld,Sk rdcH ;ka;%h meyeÈ<s lsÍu

- ks,OdÍka

- ;k;=re

3'3 rcjre

by; úIh wka;¾.;h wdjrKh jkfia uq,a hq.fha rcjre ms<sn`o flá m%Yafkda;r

fmd;la ilia lsÍu

• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak

• fm<fmd;g wu;r j fjk;a uQ,dY%hj,ska o f;dr;=re ,nd .ekSug isiqka fhduq

lrjkak

• flá m%Yak fmd; ieliSug ld,h ,nd fokak

• óg wu;r j weuqKqu 01 yS we;s wdo¾Yh wkqj jHqy.; m%Yak ilia lr tajd

isiqkag § ms<s;=re ,nd.kak

uQ,sl joka $ ixl,am

.ñl - mjq,a lsysmhlska iukaú; .ul m%Odkshd

mreul - .ñljre lsysmhla w;ßka m%Odkshd

n,h úuOH.; ùu - foaYmd,k n,h tla tla m%foaY ksfhdackh lrk

mqoa.,hka w; mej;Su

n,h uOH.; ùu - n,h tla mqoa.,fhl= jgd flakø.; ùu

.=Kd;aul fhojqï

• wkqrdOmqr yd fmdf,dkakrej hq.j, foaYmd,kh ms<sn| ,shjqkq fmd;am;a

mqrdúoHd;aul idOl

weuqKqu wxl 01 jHQy.; m%Yak ieliSug wdo¾Yh

11

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

• Y%S ,xldfõ uq,a hq;fha md,lhka ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs

• foaYhg fiajh l< rcjre w.hhs

• úIh wka;¾.;h wdjrKh jk mßÈ ksjerÈj m%Yak ilihs

• fjk;a uQ,dY% Ndú; lrhs

• kshñ; ld,hg Ndrfohs

weuqKqu 01 weuqKqu 01 weuqKqu 01 weuqKqu 01 weuqKqu 01

jHqy.; m%Yak ieliSu i|yd wdo¾Yh

01' w;S; Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkfha uQ,sl u wjia:dfõ n,h

úuH.;j mej;=Ks'

I. n,h úuOH.; ùu isÿ jQfha flfia o

^ ,l=Kq 03&

II. tu iuhg wh;a m%OdkSka fofofkl= kï lrkak

^ ,l=Kq 04&

III. fuu m%OdkSka i;= ld¾hNdr tl ne.ska i|yka lrkak

^ ,l=Kq 05&

IV. n,h úuOH.; j mej;s hq.h yd rdcHh w;r fjki lreKq

folla u.ska myokak

^ ,l=Kq 06&

12

10'4 Y%S ,xldfõ merKs iudch

rgl ixj¾Okh i|yd ld¾HCIu md,khla ;sìh hq;= h' rg ixj¾Okh lsÍu md,lhdg

muKla isÿl< fkdyelsfia u ta yd ne¢ mßmd,k ixúOdkhla ;sìh hq;= h' Y%S ,xldfõ merKs

iudch foi ne,Sfï § fuu ldrKd uekúka bgqù we;s nj fmkS hhs' wfma merKs iudcfha mej;s

md,k ixúOdkh" wd¾Ól" ixialD;sl iy jd¾.sl iyÔjkh rfÜ ixj¾Okhg yd ld¾hCIu

md,khla f.k hdug odhl jQ wdldrh fmkajd §u fuu tallfhka wruqKq flf¾'

ksmqK;dj

• w;S; w;aoelSï weiqßka j¾;udkhg wdo¾Y .kshs

ksmqK;d uÜgu

4'1 rcrg YsIagdpdrfha md,k" iudc" wd¾Ól l%shdldß;ajfha ld¾hCIu;dj fmkajd fohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 07

bf.kqï m,

• rcrg YsIagdpdrfha md,k yd wd¾Ól ;;a;ajh meyeÈ<s lrhs

• rcrg YsIagdpdrfha iudchfh ys ld¾hCIu;dj ú.%y lrhs

úIh wka;¾.;h

10 ' 4 Y%S ,xldfõ merKs iudch

md,kh

• úOdhlh

• jHjia:dodhlh

• wêlrKh

• úfoaY m%;sm;a;sh

wd¾Ólh

m%Odk wxY 03 ls

i lDIsl¾udka;h

ii l¾udka;

iii fj<odu

i lDIsl¾udka;h

• m%Odk Ôjfkdamdh ud¾.h ùu

• lDIsl¾udka;h fldgia ;=kls'

« fyaka f.dú;ek ^f.dv f.dú;ek&

« jdß f.dú;ek ^uv f.dú;ek&

« i;a;aj md,kh

• fyaka f.dú;ek

« fyaka j.d lsÍfï§ mßirhg wkq.; j fyaka ilia lsÍu

« j.d l< fNda.

« fyaka j.dj i|yd nÿ wh lsÍu

13

• jdß f.dú;ek

« f.dú;eka lrk wdldrh

« lkak ^fhda.H ld,h& wkqj j.d lsÍu

« c,h imhd .ekSu iy rdcH wkq.%yh

« nÿ whlsÍu

• i;a;aj md,kh

wd¾Ólfha m%Odk ;ekla i;a;aj md,khg ysñùu

« we;sl< i;=ka

« ,nd.;a m%fhdack

ii l¾udka;

« úúO l¾udka; mej;Su

« l¾udka; yd ne¢ Ys,amSka

« l¾udka; uq,alr.;a .ï

« l¾udka;j, Ys,amSka Wreufhka yd mrïmrdfjka mej;f.k tau

« úúO l¾udka; yd ne¢ WmlrK

iii fjf<|du

----- m%Odk fCIa;% folls

« wNHka;r fjf<|du

« ndysr fjf<|du

wNHka;r fjf<|du

« NdKav yqjudrej nyq,j fhdod.ekSu

« fjf<| fY%aKs" fjf<| k.r" fjf<| .ï" fjf<| ie,a mej;Su

« k.r iïnkaO flfrk ud¾. moaO;sh

« fjf<|du iïnkaO ks,OdÍka

« fjf<| kS;s

ndysr fjf<|du

« ndysr fjf<|du i|yd Y%S ,xldfõ msysàfï jeo.;alu

« Y%S ,xldj cd;Hka;r fjf<|dug iïnkaO ùu

« fjf<|dï l< rgj,a yd Ndkav

« jrdhka

« fjf<| udOHh

« NdKav yqjudrej

« uqo,a

« nÿ whlsÍu

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

= we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

14

ksmqK;d uÜgu

4'2 rcrg YsIagdpdrfha ck Ôú;h ms<sìUq lrk idrO¾uj, wkkH;dj iqrlshs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 05

bf.kqï m,

• rcrg YsIagdpdrfha ixialD;sl f;dr;=re úia;r lrhs

• w;S; ckhd jd¾.sl iyÔjkfhka úiQ nj fmkajd fohs

• iodpdrh yd jd¾.sl iyÔjkh i|yd b;sydifhka wdo¾Y .kshs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

4'2 ixialD;sh

• wd.u

« nqoaOd.u

lDIsld¾ñl ck Ôú;h yd ne£ mej;Su

- rdcH wkq.%yh

• fjk;a wd.ï

• wOHdmkh

« mkai, yd NsCIQkajykafia wdY%fhka me;sr .sh wOHdmkh

« msßfjka wOHdmkh" úYaj úoHd, uÜgñka mej;Su

« fcHd;sIH" hqoaO Ys,amh" klaI;%h" ;¾l Ydia;%h yd .Ks;h jeks úIhka

o ;sîu

• idys;H

« md,s" ixialD; yd isxy, idys;H

.oH yd moH idys;H lD;s

• jd¾.sl iyÔjkh

« úúO ckj¾. iudcfha isá nj meyeÈ,s lsÍu

úúO ckj¾. iyÔjkfhka lghq;= lsÍu

« md,lhska f,i

« hqoaO fiakd

« rdcH ks,Odßka

« fn!oaOhka jYfhka

« újdy iïnkaO;d

by; lreKq wdjrKh jkfia Y%S ,xldfõ merKs iudch weiqßka flá m%Yak yd ms<s;=re

fmd;la ilia lsßu

- fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod.kak

- zY%S ,xldfõ merKs iudchZ mdvu weiqßka flá m%Yak yd ms<s;=re we;=<;a

fmd;la ieliSug Wmfoia fokak

- fmd; ieliSu i|yd i;shl muK ld,hla ,nd fokak

- isiq l%shdldrlï we.hSug ,la lrkak

15

.=Kd;aul fhojqï

• rcrg YsIagdpdrfha iudch ms<sn| j ,sh ù we;s fmd;am;a

we.hSu yd ;lafiarej i|yd Wmfoia

my; ks¾Kdhl weiqßka we.hSu yd ;lafiarelrKh ilid .kak

• Y%S ,xldfõ merKs iudch ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs

• merKs iudcfha ksjerÈ f;dr;=re weiqßka m%Yak ilihs

• merKs iudcfha hy.=K w.h lrhs

• mdvfï ish,q fldgia wdjrKh jk mßÈ m%Yak ilihs

• kshñ; ld,hg Ndr fohs

16

10'5 Y%S ,xldfõ merKs úoHdj yd ;dCIKh

iajNdj O¾ufha l%shdldß;aajhg n,mj;ajk uQ,O¾u f;areï .ekSu iy w¾: oelaùu

úoHdj fõ' fuu úoHd;aul ixl,am Ndú; lsÍug fhdok m%dfhda.sl Wmdh ud¾. ;dCIKh

jYfhka y÷kajhs' úoHdj yd ;dCIKh hk w¾:fhka idlÉPd fkd jQj;a mqrdK iudc fndfydauhla

iajNdjO¾ufha uQ,O¾u f;areïf.k tajd ish tÈfkod Ôú;fha Ndú;hg fhdodf.k ;sfí' fuu

mdvfï § tjeks woyiaj, iajrEmh yd tajd jHjydßl f,i Ndú; l< wkaou .ek meyeÈ,s lsÍu;a

t u.ska wmf.a ft;sydisl Wreufha mj;sk úoHd;aul yd ;dCIKsl oekqu wjOdrKh lsÍu;a

wfmaCId lrhs'

ksmqK;dj

• Y%S ,dxlsl wNsudkh f,dj m;, l< wfma wdÈ uq;=ka ñ;a;kaf.a woaú;Sh úoHd;aul

{dKh iy ;dCIK l=i,;d uysuh wOHhkh lrñka tjeks l=i,;d j¾Okh lr

.kshs

ksmqK;d uÜgu

5'1 úoHdj" ;dCIKh iy tajdfha Ndú;hg iajfoaYSh wkkH;djla we;s nj ú.%y lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 02

bf.kqïm,

• jHdydßl úoHdfõ uq,a wjia:d meyeÈ,s lrhs

• mQ¾j ft;sydisl hq.fha úoHd;aul yd ;dCIKsl woyia u.ska ms<sìUqjk iajfoaYSh

wkkH;dj ú.%y lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqu ilialr .ekSug lghq;=

lrkak

10'5 Y%S ,xldfõ merKs úoHdj yd ;dCIKh

5'1 jHdjydßl úoHdfõ uq,a wjia:d

• úoHdj yd ;dCIKh hkq l=ulaoehs meyeÈ,s lsÍu

• oekg fidhdf.k we;s wdldrhg Y%S ,xldfõ mej;s úoHd;aul woyiaj,

iy tajd l%shdjg kexùu i|yd wkq.ukh l< ;dCIKsl m%fõYj, b;sydih

l%s'mQ' 2000 muK ld,hg wh;a nj meyeÈ,s lsÍu

• tu hq.h mQ¾j ft;sydisl hq.h jYfhka iy tajd jHjydßl úoHdfõ uq,a

wjia:d f,i y÷kajd§u

17

• mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKh ms<sìUq jk wjia:d

• merKs ueá Tre wdldrfha iqidk.¾N

« ueá ì;a;s fmd<jg ,ïndldrj bÈlsÍu

« ueá ì;a;sj, >klu yd Wi we;s iïnkaO;djh

« ysre t<sfhka fõ,d.;a uv .fvd,a yd .fvd,a ne§ug ueá nodu

Ndú;h

« oykh i|yd jd;h wjYH nj oekqu

• ksjdi i|yd .,a Ndú;h

.,a Ndú; lr bÈlrk ,o ksjdi

• ilfmdarej

• ueá Ndck j¾K .ekaùu

mQ¾j ft;sydisl hq.fha Ndú; l< úoHdj yd ;dCIKfhka foaYSh wkkH;dj

ms<sìUqjk wjia:d WodyrK weiqfrka meyeÈ,s lrkak

—wfma wdos uq;=kañ;a;kaf.a úoHd;aul oekqu yd ;dCIKsl l=i,;dj˜ hk uefhka

mqj;am;lg ,smshla ieliSu

• m%d.aft;sydisl hq.fha úoHd;aul oekqu yd tys Ndú;h ms<sn| isiqka iu.

idlÉPd lrkak

• mdvu wjidkfh a§ z wfma wdÈ uq;=kañ;a;kaf.a úoHd;aul oekqu yd ;dCIK

l=i,;d uysuhZ uefhka mqj;am;lg ,smshla ieliSug Wmfoia fokak

• mqj;am;a ,smsh jvd;a ks¾udKYS,S j ilia lsÍug rEm igyka" Ñ;%" PdhdrEm

fhdod .ekSug Wmfoia fokak

• ks¾udK i|yd ld,h ,nd fokak

.=Kd;aul fhojqï

mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a ;dlaIKh ms<sn| j we;s rEm igyka" fmd;am;a

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

we.hSu yd ;lafiarelrKfha § my; i|yka ks¾Kdhl wod< lr .kak

• mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKh úia;r lrhs

• mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKfh ys we;s iajfoaYsh

wkkH;djh w.h lrhs

• mqj;am;lg ,smshla wdldrhg l%shdldrlu ilia lrhs

• jvd;a ks¾udKYS,S j ,smsh ilihs

• kshñ; ld,hg Ndrfohs

18

ksmqK;d uÜgu

5'2 ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKsl oekqï moaO;sj, Wreuh iqrlsñka

tjeks l=i,;d j¾Okh lr.kshs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 16

bf.kqï m,

• ft;sydisl hq.fha úoHdj yd ;dCIKsl Ndú;h yd mßK;sh ú.%y lrhs

• ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKsl oekqu úia;r lrhs

• úúO fCIa;% iïnkaOfhka w;S; ckhd i;= j mej;s oekqï iïNdrh j¾;udk ck

Ôú;h id¾:l lr .ekSug we;s j,x.=;dj fmkajd fohs

mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvï ie,iqu ilia lr .kak'

5'2 úoHd;aul Ndú;fha mßK;sh ft;sydisl hq.h weiqfrka ft;sydisl hq.fha w;S;

ckhd Ndú; l< ;dCIKh " úoHd;aul oekqu biau;= lrñka idlÉPdj fufyhjkak

my; i|yka wxY weiqfrka WodyrK bÈßm;a lrkak

• c, l,ukdlrKh

• ìfidafldgqj we;=,q jej yd ne÷Kq ;dCIKh

• we<ud¾. i|yd ;dCIKh

• iS.sßfha c,u,

• jdia;= úoHdj

• .Dyks¾udKh

• uQ¾;s yd leghï

• k.r ks¾udKh

• WoHdk

• ikSmdrCIdj" iajia:;dj iy ffjoH l%u

• wmøjH l,ukdlrKh

• leisls<s - jeisls,s Ndú;h

• ffY,H WmlrK" fnfy;a Tre

• wdfrda.HYd,d

• ffjoH .%ka:

19

• iq,q l¾udka;

• f,daydhkh

• úúO wdNrK ieliSu

fldaj u.ska wdNrK ieliSu

• ueá l¾udKa;h

ilfmdarefõ l%shdldß;ajh

• ueKsla l¾udKa;h

• lïu,a l¾udKa;h

uhskdyu l%shd;aul jk wdldrh

• fjk;a

• wNspdr úê

• flï l%u

• foaYSh oekqu

• ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIK oeKqï moaO;sj, iajfoaYSh

wkkH;dj meyeÈ,s lrkak

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wkqj wjYH øjH ilia lr .kak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

20

10'6 ft;sydisl oekqu iy tys m%dfhda.sl wdfoaYkh

´kEu iudchla iu;=,s; j mj;skafka oekqu mdol fldg .ekSfuks' fulS oekqu tu

iudch wh;a iajNdúl mrsirhg iy Bg wkql+, j Ôj;a ùfï § ks¾udKh jk ixialD;shg wod<

jk mßÈ f.dv kef.a' tfyhska f,dal jHdma; iudcj, tlsfklg fjkia oekqï moaO;s olakg

;sfí' ta iEu oekqï moaO;shla u th wh;a iudcfha ksIamdok ld¾HCIu;dj iy ;sridr meje;au

;yjqre lrhs' lsishï iudchla u.ska ;kkq ,nk oekqu ms<sn| jHqyhg úúOdldrfha me;slv wh;a

úh yelsh' ish iudch ixúOdkh lr .ekSug wjYH lrk we.hqï wd¾Òl yqjudrelï úêu;a lr

.ekSug wjYH lrk m%dfhda.sl mshjr we.hqï yd úYajdi hk oE bka iuyrls' ft;sydisl iudchla

u.ska ksmojk ,o tjeks oekqï jHqy j¾;udk iudchlg jQjo w;aoelSï ,nd fohs' ixialD;sl

Wreuh hkqfjka ye¢kafjkafka thhs' Y%S ,xldfõ ft;sydisl ixialD;sl Wreuhg wh;a f;dard .;a

ixl,am yhla ms<sn| j YsIHhd ;=< ixfõ§;djla we;s lsÍfuka ft;sydisl iú{dk;djla ;sfnk

mqrjeisfhl= ks¾udKh lsÍfï uQ,sl moku ilia lsÍfï wfmaCIdfjka fuu mdvu f.dkq fldg

;sfí' ta ixl,am yhg Y%S ,xldfõ merKs iudc ixúOdkh" kS;sh iy iïm%odh" uqo,a iy úksuh"

mßirh iq/lSu" ldka;d ksfhdackh iy foaYSh wdydr hk ud;Dld we;=<;a h'

ksmqK;dj

• Y%S ,dxldfõ ft;sydisl ckiudcfhka Wreu jQ o¾Ykh iy iïm%odh wjfndaOlr

.ksñka tajd ;u Ôú;h yev.id .ekSug Wmfhda.S lr .kshs

ksmqK;d uÜgu

6'1 wfma uq;=ka ñ;a;kaf.a Wreu jQ iudc oelau iy fmdÿ Ndú; ms<sfj;a w¾:j;a iudchla

f.dvke.Sug fhdod .; yels wdldrh fmkajd fohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 10

bf.kqï m,

• ft;sydisl iudcfhka Wreu jQ iudc oelau iy fmdÿ Ndú; ms<sfj;a úia;r lrhs

• iudc oelau iy fmdÿ Ndú; ms<sfj;a m%dfhda.sl j wdfoaY l< wdldrh úia;r lrhs

• ft;sydisl oekqu j¾;udkfha w¾:j;a iudchla f.dvke.Su i|yd Ndú; l< yels

wdldrh fmkajd fohs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak'

10'6 ft;sydisl oekqu yd tys m%dfhda.sl wdfoaYkh

6'1 iudc ixúOdk

• iudc ixúOdk hkak meyeÈ,s lrkak

• iudcfha fjfik mqoa.,hska iy wdh;k w;r mj;sk iïnkaO;dj,

iajrEmh

• iudc ixúOdkhl wjYH;dj

• id¾:l yd iduldó iudchla f.dvke.Su

21

• iudc ixúOdkhl m%Odk ,CIK

• iudcfha mqoa., iïnkaO;dj, wkqms<sfj,

- ;sria yd isria OQrdj,sh

• merKs ld,fha Y%S ,xldfõ mej;s iudc ixúOkfha iajrEmh my; i|yka

wdlD;sh weiqfrka meyeÈ,s lrkak'

• iudc ixúOdkfha by<u rc;=ud

• fojk ia:dkhg" ix>r;akh" rcfha ks,OdÍka yd .sys m%N+ka ^Okj;a

fjf<| m%OdkSka" kdúlhka" ffjoHjre" .=rejre&

• rcfha by< m%N+ka yd idudkH ck;dj w;r iïNkaO;dj f.dvke.+

w;rueÈ msßia

• idudkH ck;dj yd Bg my<u uÜgfï odihka

• iudc OQrdj,sfha tlsfkl lKavdhïj,g mej;s ld¾hNdrh yd hym;a

iudchla f.dvke.Sug odhl jQ wdldrh meyeÈ,s lrkak

• merKs iudc ixúOdkfhka j¾;udkhg .; yels wdo¾Y fmkajd fokak

6'2 kS;sh yd iïm%odh

• kS;sh yd iïm%odh hkak meyeÈ,s lrkak

• kS;s yd iïm%odhkays wjYH;djh fmkajd fokak

• Y%S ,dxlsl merKs hq.hg wh;a kS;s

• Widú moaO;s

• mßir ixrCIK kS;sÍ;s

• lDIsld¾ñl lghq;= i|yd kS;sÍ;s

• ñkSueÍu yd fidrlï lsÍu i|yd kS;sÍ;s

• merKs kS;sh yd iïm%odh hym;a iudchla f.dvke.Sug bjy,a jQ wdldrh

meyeÈ,s lrkak

6'3 uqo,a iy úksuh

• uqo,a yd úksuh hkak meyeÈ,s lrkak

• ldis Ndú;fha wdrïNh

merKs ldis

rc;=ud

rcfha ks,OdÍkafn!oaO ix>r;akh

rcfha idudkH ks,OdÍkaidudkH fjf<÷ka

idudkH ck;dj ^f.dùka" idudkHYs,amSka" ovhlalrejka yd tf`âreka&

odihka

ksIamdokhN=la;s ú¢kafkda

ksIamdokhgiïnkaO jkafkda

22

• f,day nr úksuh tallhla f,i .ekSu

6'4 ldka;d odhl;ajh

merKs iudch ;=< ldka;djf.a ld¾h Ndrh ms<sn| j idlÉPd lrkak

• ldka;dj Wiia fldg ie,lSu yd f.!rj lsÍu

• rdcH;ajhg yd kdhl;ajhg m;a ldka;dfjda

• ldka;djf.a lemùu

6'5 mßirh iq/lSu

• mßirh iq/lSfï wjYH;dj

• mßir ixrCIK úê

• mßirh ixrCIKh i|yd wkq.ukh l< l%ufõo ms<sn| j meyeÈ,s lrkak

• j¾;udk mßir ixrCIKh i|yd .;yels wdo¾Y

w;S;fha wkq.ukh l< mßirh ixrCIK l%u j¾;udkhg wod< lr.; yels

wdldrh fmkajd fokak

6'6 foaYSh wdydr

• OdkH j¾.

• le|

• w,j¾.

• t<j`M iy m,;=re

• fi!LHu;a Èúfm; yd wdydr w;r iïnkaO;dj

• wdydrj, wvx.= fmdaIKSh .=Kdx. ms<sn| j idlÉPd lrkak

• f,v frda.j,g f.dÿreùu j<lajd .ekSug w;S; wdydr rgdjkaf.ka

,nd.;yels wdo¾Y fmkajd fokak

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wkqj wjYH øjH ilia lr .kak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

10'7 úh<s l,dmfha merKs k.r ì|jeàu

23

tla tla ld,j, § rg wNHka;rfha iy ndysr j we;sjk wjYH;d yd tajd bgqlr

.ekSfï myiqlï u; rg wNHka;rfha k.r ìysùu" k.r msßySu isÿ fõ' Y%S ,xldfõ úh<s l,dmfha

k.r ìysùu" k.r msßySu iy l%ufhka f;;a l<dmh fj; k.r jHdma;ùu" by; lreKq weiqßka

ú.%y lsÍu fuu tallfha wruqK fõ'

ksmqK;dj

• rcrg YsIagdpdrfha mßydksh iy ì|jeàu ksid iudcfha úúO fCIa;%j, we;s jQ

fjkialï ú.%y lrhs

ksmqK;d uÜgu

7'1 rcrg YsIagdpdrh ì|jegqKq wdldrh úuid n,d ia:djr rdcHhla mj;ajdf.k hdug

lreKq f.dkq lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 01

bf.kqïm,

• k.r ìysùug fya;= myohs

• úh,s l,dmSh merKs k.r ì|jeàug fya;= olajhs

• rdcHhla ia:djrj mej;Sug fya;= ú.%y lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

10'7 úh<s l,dmSh merKs k.r ì|jeàu

7'1'1 k.r ìysùu - m<uq kd.ÍlrKh

úh,s l,dmfha k.r ìysùug n,mE fya;= my; lreKq weiqßka úia;r lrkak

• rfÜ wNHka;r ksIamdokh ld¾hlaIu ùu

• foaYSh yd úfoaYSh fj<odu

7'2'2 merKs k.r ì|jeàu

• k.r ìysùug yd j¾Okh ùug n,mE fya;= wjk;shg hdug n,mE wdldrh

my; lreKq weiqßka úia;r lrkak

• fjf<| ud¾. fjkiaùu

• fjf<|dfï whs;sh i|yd rgj,a w;r ;r.h

• wdikak rgj, foaYmd,k n, jHdma;sh

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

24

ksmqK;d uÜgu

7'2 md,k uOHia:dk fjkia jQ flá ld, mßÉfþoj, mjd furg fY%aIaG md,lhka

úiska rfÜ ia:djr;ajh wdrCId lr.;a wdldrh myohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 02

bf.kqï m,

• md,k uOHia:dk fjkiaùug n,mE fya;= ú.%y lrhs

• rdcH ia:djrj mj;ajd.;a rdcH ms<sn| f;dr;=re bosrsm;a lrhs

• ft;sydisl ia:dk is;shul ,l=Kq lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

7'2 fojk kd.ÍlrKh

• fojk kd.ÍlrKh ye¢kaùu

• ìys jQ m%Odk k.r

• oUfoKsh

• hdmyqj

• l=reKE.,

• .ïfmd<

• fldaÜfÜ

• hdmkh iy jkakshd¾jre

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

25

ksmqK;d uÜgu

7'3 md,k uOHia:dk fjkia ùu;a iu. tys wd¾Ólh yd ixialD;sh fjkia jQ

wdldrh úuid n,hs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 02

bf.kqïm,

• fojk kd.ÍlrK iufha wd¾Ól rgdj úia;r lrhs

• ixialD;sl lghq;= meyeÈ,s lrhs

• fojk kd.ÍlrK iufha wd¾Ól yd ixialD;sh fjkiaùug n,mE fya;=

úia;r lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

7'3'1 wd¾Ól rgdj

• lDIs lghq;= i|yd wyia Èh fhdod .ekSu

• fjf<| fNda. flfrys Wkkaÿ ùug n,mE fya;= fmkajd fokak

7'3'2 wd.u

• fojk kd.ÍlrK iufha mej;s wd.ï

• wd.ñl fiajdj i|yd m%N+ mjq,a fmrg tau

7'3'3 l,dj yd .Dy ks¾udKh

• ol=Kq bka§h .Dy ks¾udK Ys,amfha n,mEu olakg ,eîu

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

26

ksmqK;d uÜgu

7'4 fojk kd.ÍlrK wjêfha idys;Hfha we;s jQ ÈhqKqj fmkajd fohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 01

bf.kqï m,

• fojk kd.ÍlrK wjêfha idys;H f;dr;=re úia;r lrhs

• idys;Hfha we;s jQ ÈhqKqjg yd m%fndaOhg fya;=j olajhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

7'4 idys;H

• ixfoaY idys;H

ixfoaY idys;H hkak WodyrK iys; j meyeÈ,s lrkak

• wOHdmk uOHia:dk ìysùu

• .sys meúÈ W.;=ka isàu

• idys;Hh ÈhqKqj mej;Su

idys;Hlrejdf.a odhl;ajh úia;r lrkak

• fojk kd.ÍlrKh weiqßka j.=jla iïmQ¾K lsÍu

fuh flaj, ls%hd ldrlula fia fhdod .kak

• weuqKqu wxl 01ys j.=j yqKq mqjrefõ igykalr isiqkag th

msgm;a lr .ekSug wjia:dj ,nd fokak

• fm<fmd; yd fjk;a uQ,dY% Ndú; lrñka j.=j iïmQ¾K lsÍug

Wmfoia fokak'

• l%shdldrlu i|yd Èk tll ld,hla ,nd fokak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

my; i|yka ks¾Kdhl weiqßka we.hSu yd ;lafiarej isÿ lrkak

• fojk kd.ÍlrKh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs

• md,lhskaf.a fY%aIaG;ajh w.hhs

• ksjerÈ f;dr;=re wod< fldgqj, i|yka lrhs

• úúO uQ,dY%h Ndú; lrhs

• kshñ; ld,hg Ndr fohs

27

hdmyqj l=reKE., .ïfmd< fldaÜfÜhdmkh yd

jkakshd¾jreidOlh

1' k.rh f.dvke.Sug

fya;=

2' wdrïNl md,lhd

3' fY%aIaG;u md,lhd

4' jeo.;a isÿùï

5' wd¾Ól lghq;=

6' f.dvke.s,s

7' W.;=ka

8' fmd;am;a

oUfoKsh

weuqKqu 01

j.=j

28

10'8 uykqjr rdcOdksh

fixlv., k.rh uOHia:dkh lrf.k wdrïN jQ uykqjr rdcOdkshg /ljrKh

iemhQfha tys iajNdúl msysàuhs' iajNdj fi!kao¾hfhka wkQk jQ fuys fi!uH foaY.=Khla we;'

ishjia ;=kl muK fm!v b;sydihlg ysñlï lshQ fuh iajdëk rdcHhla úh' Y%S ,xflah b;sydifha

wjika rdcOdksh jQ" uykqjr rdcOdksfhys wdrïNh yd jHdma;sh" mßmd,k ixúOdkh" wd¾Ól yd

iudc rgdj ms<sn| j fuu tallfhka wjOdkhg fhduq lr we;'

ksmqK;dj

• Y%S ,dxlsl rcjrekaf.a fY%aIaG;ajh w.hñka foaYSh Wreuh /l.ekSug fm<fUhs

ksmqK;d uÜgu

8'1 uykqjr rdcOdksfha wdrïNh yd jHdma;sh ms<sn| f;dr;=re úuid n,hs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 04

bf.kqïm,

• uykqjr rdcOdksfha wdrïNh yd jHdma;sh úia;r lrhs

• uykqjr rdcOdksfha rcjrekaf.a fY%aIaG;ajh meyeÈ,s lrhs

• uykqjr rdcOdksfha iajdëk;ajh wdrCId jQ wdldrh myohs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

8 uykqjr rdcOdksh

8'1 wdrïNh yd jHdma;sh

• uykqjr rdcOdksfha msysàu

• uykqjr w.kqjr f,i f;dard .ekSu

• uykqjr rdcOdksfha jHma;sh my; i|yka lreKq weiqßka úia;r lrkak

• uykqjr rdcOdksfha iajdëk;ajh wdrCIdlr .ekSug rcjre lghq;= l<

wdldrh WodyrK weiqßka meyeÈ,s lrkak

« 1521 ka miq Wvrg rdcOdksfha n,h j¾Okh ùu

« m<jk úu,O¾uiQßh rc;=ud

« fikr;a rc;=ud

« fojk rdcisxy rc;=ud

« fojk úu,O¾uiQßh rc;=ud

« Y%S ùr mrdl%u kf¾kaøisxy rc;=ud

« kj rdcjxYhl wdrïNh yd rcjre

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

29

ksmqK;d uÜgu

8'2 uykqjr rdcOdksfha mßmd,k l%ufõoh iuld,Sk wd¾Ól" iudc l%shdldß;ajh

ld¾hCIu ùug odhl jQ wdldrh meyeÈ,s lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 02

bf.kqï m,

• uykqjr rdcOdksfha mßmd,k l%ufõoh ú.%y lrhs

• uykqjr rdcOdksfha m<d;a fn§ï is;shul ,l=Kq lrhs

• mßmd,k ixúOdkh wd¾Ól" iudc ld¾hCIu;djg odhl jQ whqre meyeÈ,s lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

8'2 mßmd,k ixúOdkh

my; i|yka wdlD;sh Ndú; lrñka Wvrg rdcOdksfha mßmd,k ixúOdkfha

ieleiau ms<sn| meyeÈ,s lrkak

- mßmd,k ieleiau

rcq

uyd wêldrï

mßmd,k lghq;= Ndr m%Odk wxY

rgjiu noafoa nÿtl;=lsÍu

uyjdi,rc;=udf.arcjdi,lghq;=

úydr foafmd,úydr fom,ms<sn| lghq;=

Èidjks

fldar<

m;a;=

rg

30

mßmd,kh yd iïnkaO ld¾hhka my; i|yka lreKq weiqßka úia;r lrkak'

• rc;=ud i;= n,;,

« Wvrg rdcHfha wiydh md,lhd ùu« ish¨ bvïj, whs;sh rcq i;=ùu« jHjia:dodhl" úOdhl yd wêlrK ish¨ n,;,« wud;HuKav,fha iy uykdhl ysñjrekaf.a Wmfoia wkqj rgmd,kh

lsÍug isÿùu

• uydwêldrï

« rcqg muKla fojks ùu

« idudkH jYfhka uydwêldrïjre fofofkl=ùu

• mßmd,k lghq;= Ndr m%Odk ld¾hdxY

« rgjiu

uykqjr rdcOdksfha kd.ßl ie,eiau yd .%du ixúOdkh my; i|yka

lreKq weiqßka úia;r lrkak

« kd.ßl ie,eiau yd .%du ixúOdkh

« md,k myiqj i|yd m%foaY 21lg fnod ;sîu

Èidjks 12 ^ w.kqjrg wE;ska we;s m%foaY md,khg

m%Odkska Èidfõjre

Èidjks - fldar< - m;a;= ^.ï lsysmhla& - .ï

rg 09 hs ^w.kqjrg wdikak fldgia&

• m%Odkska rfÜ uy;ajre

noafoa - fomd¾;fïka;=j

nÿ tl;= l< ks,OdÍka

nÿ j¾.

uyjdi,

rcjdi, lghq;= i|yd

•wdrCIl" NdKAvd.dr" hqO" rdclSh .nvdj" rcjdi, wjYH fiajd iy rcqf.a fm!oa.,sl

iqLúyrK lghq;=

úydr foam,

úydr foam, lghq;=

úydr foam, kv;a;=j

mqo mQcd ixúOdkh

fmryer meje;aùu

ksmqK;d uÜgu

31

wêlrK lghq;=

wêlrK n,;, fndfyduhla rcqjgd flakaø.; ùu

rcq úi¥ kvq

uydêlrKh ̂uykvqj&

úksiqre

Èidjks" rg" fldar<" m;a;= yd .ïj, kvq tajd Ndr ks,OdÍka

úiska úi§u

ovqjï l%u

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

=

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

32

8'3 uykqjr rdcOdksfha ckÔú;h úu¾Ykh lr bka ms<sìUqjk idrO¾uj, wkkH;d j

iqrlshs'

ld,ÉfPAo ixLHdj( 02

bf.kqï m,

• uykqjr rdcOdksfha wd¾Ól rgdj meyeÈ,s lrhs

• uykqjr rdcOdksfha iudc ixúOdk úia;r lrhs

• iodpdrj;a ckiudchla f.dvke.Sfï ,d uykqjr hq.fhka wdo¾Y fmkajd fohs'

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

8'3'1 wd¾Ól rgdj

• mßfNdackh mokïlr .;a ijxfmdaIs; wd¾Ól rgdjla mej;Su

• lDIsl¾uh

• ù f.dú;ek

« j.dl%u

• fyaka j.dj

« jejqfNda.

• f.j;= j.dj

« jejq fnda.

• i;a;aj md,kh

• l¾udka;

• tÈfkod Ôú;fha wjYH NdKav ksIamdokh

• Ys,am fY%aKs u; mokï jQ l¾udka;

• tla tla l¾udka; i|yd wdfõksl m%foaY mej;Su

by; i|yka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ my; i|yka pdÜ iïmQ¾K lsÍug isiqka fhduq lrkak

• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak

• weuqKqu 01ys igyk yqKq mqjrefõ igyka lrñka isiqkg th wNHdi fmdf;ys

igyka lr .ekSug Wmfoia fokak

• fm<fmd; Ndú; lrñka igyk iïmQ¾K lsÍug fhduq lr.kak

• isiq l%shdldrlu wjidkfha § mka;sfha ish`Mu isiqka idlÉPdjg tlalr .ksñka

yqKqmqjrefõ j.=j iïmQ¾K lrkak

33

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

• uykqjr hq.fha wd¾Ól rgdj meyeÈ,s lrhs

• uykqjr hq.fha wd¾Ól weiqßka pdÜ igyk iïmQ¾K lrhs

• uykqjr hq.fha j¾;udk wd¾Ólh fmdaIKh lsÍug .; yels wdo¾Y fmkajd

fohs

• ksjerÈj pdÜ igyk iïmQ¾K lrhs

• iyfhda.fhka lghq;= lrhs

8'3'2 iudc ixúOdkh

uykqjr rdcOdksfha iudc ixúOdkh my; lreKq weiqßka f.dvk.kak

• bvï uq,alr .ksñka iudch ixúOdkh ù ;sîu

• ish¨ bvïj, whs;sh rcq i;=ùu

• bvï whs;sh yd N=la;sh mokïlrf.k bvï j¾. lr ;sîu

my; i|yka bvï j¾. y÷kajñka meyeÈ,s lrkak

« .nvd .ï

« kskao.ï

« úydr yd foajd,.ï

« mrfõKs bvï

.eï iudch

uykqjr hq.fha wd¾Ól

rgdj

fya ka j.dj

f.

j;=j.dj

f.d vf.

d ú;e k

i

;aj md,kh

udk

a;

ùj.

d j

34

• iodpdrd;aul ckiudchla mej;s nj my; lreKq weiqßka fmkajd

fokak

• tlsfkld w;r mej;s iyfhda.h u; iajhxfmdaIs; .eñ

iudchla f.dvke.S ;sîu'

• ks,;, yd Ôjfkdamdh " l=, l%uh u; mokïùu

• újdy l%u

• mjq, m%Odk iudc tallh ùu

• mS;D uQ,sl iudch

• uykqjr ckiudcfhka .;yels wdo¾Y biau;=jk mßÈ idlÉPdj

fufyhjkak

• mkai, wd.ñl flakaøia:dkh" wOHmdksl uOHia:dkh fukau

iudc fiajd uOHia:dkh o ùu

uykqjr rdcOdksfha iudc ixúOdkh weiqßka mqj;am;lg ,smshla iemhSu

• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak

• uykqjr hq.fha iudc ixúOdkh ms<sn| mqj;am;lg ,smshla ilia lsÍug

isiqka oekqj;a lrkak

• ,smsh ieliSfï § rEm igyka fhdod jvd ks¾udKYS,S lr.; yels whqre

myokak

• l%shdldrlu i|yd i;shl muK ld,hla ,nd fokak

• ish,qu l%shdldrlï we.hqug ,la lrkak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

• uykqjr hq.fha iudc ixúOdkh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs

• iudc ixúOdkfhka ,nd.; yels wdo¾Y fmkajhs

• iudc ixúOdkhkays ksjerÈ f;dr;=re weiqßka mqj;am;lg .e,fmk f,i

,smsh ilihs

• ks¾udKYS,S j l%shdldrlu ilihs

• kshñ; ld,hg Ndrfohs

.=Kd;aul fhojqï

uykqjr hq.h ms<sn| j we;s fmd;am;a

35

10'9 hqfrdamfha mqkreoh

hqfrdamfha kQ;k hq.h iksgqyka l< ft;sydisl isÿùu jQfha mqkreohhs' mqkreoh we;s

jQ wdldrh th f,dalh flfrys iy Y%S ,xldj flfrys n,mEu fuu tallfhka wjOdkhg fhduq

lr we;'

ksmqK;dj

• ft;sydisl f.da,Sh m%jK;d furg b;sydih flfrys n,md we;s wdldrh úuid n,d

;u Wreuh iy wkkH;dj /l .ksñka f,dal m%jK;dj,g uqyqK§fï Yla;sh

we;slr .kshs

ksmqK;d uÜgu

9'1 hqfrdamfha we;s jQ mqkreofha ft;sydisl miqìu úu¾Ykh lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 04

bf.kqï m,

• mqkreoh ú.%ylrhs

• mqkreohg fya;= olajhs

• hqfrdamh fjkiaùug mqkreoh n,mE wdldrh fmkajd fohs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

10'9 hqfrdamfha mqkreoh

9'1 mqkreoh ye¢kaùu

• merKs hqfrdamfha mej;s jevjiï iudc l%uh fjkqjg kj merKs .%Sl -

frdau YsIagdpdrj, wdNdih ,eîu

• 15 iy 16 jk ishjiaj, hqfrdamfha foaYmd,k" wd¾Ól" wd.ñl" idys;H"

l,dYs,am yd úoHdj hk ish¨u fCIa;%j, we;s jQ kj m%fndaOh

• mqkreohg n,mE fya;= my; lreKq weiqßka úia;r lrkak

• fldkaia;ka;sfkdam,h ;=¾lska úiska w,a,d .ekSu

• fjf<|dfï ÈhqKqj

• nqoaê m%fndaOh

• m,a,sfha wdêm;H úfõpkh lsÍu

• hqfrdamh fjkiaùug mqkreoh n,mE wdldrh my; i|yka wxY hgf;a

WodyrK iys; j úia;r lrkak

• Ydia;%Sh kfjdaoh

36

• idys;Hfha ÈhqKqj

• udkjjdoh

• l,dYs,am

• foaYmd,k kfjdaoh

• cd;sl rdcH ìysùu

• uOHu mka;sfha ke.Su

• wd¾Ól kfjdaoh

• fjf<|dfï ÈhqKqj yd uqo,a Ndú;h

• úoHd;aul ÈhqKqj

• W.;=ka kj fidhd.ekSï flfrys Wkkaÿ ùu

• úYajh ms<sn| kj u;

• úoHdfõ ÈhqKqj

• kj fjf<| ud¾. fidhd .ekSu

• foaY.fõIKh fyj;a rgj,a fidhd .ekSu

.=Kd;aul fhojqï

ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak

=

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak

37

ksmqK;d uÜgu9'2 hqfrdamfha mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu úu¾Ykh lrhs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 02

bf.kqï m,• mqkreoh f.da,Sh m%jK;djla f,i fmkajd fohs

• mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu ú.%y lrhs

• f.da,Sh m%jK;dj,g uqyqK Èh hq;= wdldrh meyeÈ,s lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

mqkreoh f.da,Sh m%jK;djla jk wdldrh meyeÈ,s lrkak

9'2 mqkreoh ,xldj flfrys n,mE wdldrh

• foaYmd,ksl

• wd¾Ól

• ixialD;sl

by; úIh wka;¾.;h wdjrKh jk mßÈ my; l%shdldrlug isÿlrkak

• —hqfrdamfha mqkreoh Y%S ,xldfõ b;sydih flfrys n,mEu˜ hk f;audj

hgf;a rpkhla ,shkak

• rpkh ,sùug wjYH lreKq ms<sn| j iQodkï j meñfKk f,i okajkak

• wjika lrk ,o rpkd lsysmhla wyUq f,i f;dard mka;shg bÈßm;a lsÍug

wjia:dj ,nd fokak

• wjYH W!kmQ¾K isÿlrñka mdvu iudf,dapkh lrkak

.=Kd;aul fhojqï

mqkreoh ms<sn| we;s fmd;am;a" i`.rd iy wka;¾cd,h

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

my; i|yka lreKq biau;=jk mßÈ we.hSu yd ;lafiarej isÿ lrkak

• mqkreoh hkak myohs

• mqkreoh f.da,Sh m%jK;djla nj fmkajd fohs

• mqkreoh Y%S ,xldj flfrys n, mE wdldrh fmkajd fohs

• ud;Dldjg wod< j lreKq olajhs

• ld,h l<ukdlrKh lr .kshs

38

10'10 Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh

Y%S ,xldfõ N+f.da,Sh msysàu wkqj fmr wmr foÈ. .uka ud¾.fha m%Odk uOHia:dkhla

úh' b;d wE; w;S;fha isg úúO rgj,a furg yd úúO iïnkaO;d mj;ajd we;' kQ;k hq.fha

foaY.fõIK jHdmdrfha§;a Y%S ,xldj hqfrdamd cd;Skaf.a wei fhduq jQ m%Odk rgla njg m;a jQfha

uQ,slju tys N+f.da,Sh msysàuhs' mD;=.d,h" ́ ,kaoh yd ì%;dkH Y%S ,xldj flfrys wjOdkh fhduq

l< ngysr f,dalfha rgj,a jQ w;r fuu tallh u.ska mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka ,xldj ;=<

l%shd;aul jQ wdldrh ms<sn| j wjOdkh fhduqlr we;'

ksmqK;dj

• rgl úfoaY wdêm;H f.dvke.Su i|yd n,mdk idOl ngysr cd;Ska Y%S ,xldfõ n,h

msysgqjd .ekSu weiqßka úu¾Ykh lrhs

ksmqK;d uÜgu

10'1 ;dCIKsl wdêm;H yd ;dka;%sl Wml%u u.ska mD;=.Siska yd ,kafoaiSka n,h jHdma; l<

wdldrh myohs

ld,ÉfPAo ixLHdj( 06

bf.kqïm,

• mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka Y%S ,xldfõ uqyqÿqnv m<d;aj, n,h msysgqjd.;a wdldrh

meyeÈ,s lrhs

• mD;=.SiSka ,xldjg meñfKk úg furg foaYmd,k ;;a;ajh meyeÈ,s lrhs

• úfoaYslhka yuqfõ n, jHdma;sh yuqfõ ,dxlslhkaf.a m%;súfrdaO;d úia;r lrhs

mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia

my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak

10 Y%S ,xldj iy ngysr f,dalh

10'1 mD;=.SiSka fmrÈ.g meñKSu

• wd¾Ól jdis ,nd .ekSu

• wd.u m%pdrh lsÍu

• foaYmd,k jYfhka cd;Hka;r lS¾;sh ,nd .ekSu

• ngysr cd;Ska Y%S ,xldjg meñKSug fya;= my; i|yka lreKq weiqßka idlÉPd

lrkak

• mD;=.SiSka Y%S ,xldjg meñKs wjêfha furg foaYmd,k ;;a;ajh

• fldaÜfÜ" uykqjr" hdmkh f,i ,xldj rdcOdks fldgia ;=klg fn§

;sîu

• fldaÜfÜ isxydikh i|yd jQ wr.,h

39

• fldaÜfÜ rdcOdksh fldgia ;=klg fjkaùu

• rfÜ ^wNHka;r & md,lhska w;r iu.shla fkdùu

10'2 mD;=.SiSka uqyqÿnv m<d;a w,a,d .ekSu

mD;=.SiSka n,h w,a,d .ekSfï wjia:d my; lrekq weiqßka idlÉPd lrkak

• fldaÜfÜ rdcH ;=< n,h msysgqjd .ekSu

• hdmkh hg;alr .ekSu

• mD;=.Sis wd.ukh yd m%;súfrdaO;d

• mD;=.SiSkag tfrys j ke.=Kq foaYSh m%;súfrdaO;d my; i|yka lreKq

weiqßka úia;r lrkak

• iS;djl udhdÿkafka iy m<fjks rdcisxy mD;=.SiSkag tfrysùu

• uykqjr rdcOdksfha u;= jQ úfrdaO;d

• uykqjr flfrys mD;=.SiSkaf.a wdl%uKYS,S nj

• mD;=.SiSka m,jdyeÍu

10'1'3 ,kafoaiSkaf.a meñKsu

• fojk rdcisxy rcqf.a mD;=.Sis úfrdaO;dj ,kafoaiSkag jdisiy.; ùu

• ,xldfõ uqyqÿnv m<d;aj, n,h ,nd .ekSu

• uykqjr ,kafoaiSkaf.a iqyo yd Wml%uYS,S ms<sfj;

• wd¾Ólfha Wmßu jdis ,nd .ekSug lghq;= lsÍu

• ,kafoaiSka i;= jQ uqyqÿnv m%foaY bx.%SiSkag mejÍu

Y%S ,xldfõ mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka n,h jHama;sh is;shul ,l=Kq lr kï lrkak' ta

i|yd my; i|yka ia:dk Ndú; lrkak

ukakdru" mq;a;,u" l,amsáh" fld<U" y,dj;" ó.uqj" l`M;r" .d,a," ud;r"

yïnkaf;dg" uvl,mqj" fldÜáhdru" uq,;sõ" hdmkh" uykqjr" .ïm," fldaÜfÜ k.rh"

• Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh mdvfï úIh lreKq wdjrKh lr flá igyka

fmd;la ieliSu

• fuh flaj, l%shdldrlula f,i isÿ lrkak

• wdjrKh jk mßÈ flá igyka fmd;la

• flá igyka fmd; iy flá igyka ,shk wdldrh meyeÈ,s lrkak

• ld¾hh i|yd iqÿiq ld,hla ,nd fokak

• kshñ; Èkfha§ Ndr .;a ks¾udK we.hqug ,lalr mka;sfha § ta ms<sn|

idlÉPdjla mj;ajkak

we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia

isiq ks¾udK we.hSfï§ my; i|yka ks¾Kdhl Ndú; lrkak

• zY%S ,xldj yd ngysr f,dalhZ mdvug wod< f;dr;=re bÈßm;a lrhs

• ngysr f,dalh yuqfõ ;u iajdëk;ajh wdrCId lr.;a kdhlhska w.hhs

• idrdxYlrK yelshdj ,nhs

• .=re idlÉPdjg iyfhda.h olajhs

• kshñ; Èkhg Ndrfohs

.=Kd;aul fhojqï

zY%S ,xldj yd ngysr f,dalh ms<sn| fmd;am;a