ÇOKLU ZEKA KURAMI

Çoklu Zeka Kuramı

Hovvard Gardner tarafından 1983 yılında yayınlanan ve büyük yankılar uyandıran Frames of Mind (Düşüncenin Çerçeveleri) ile başlayan ve aynı yazarın, 1993 yılında yayınladığı Multiple Intelligences (Çoklu Zeka) ile doruğa ulaşan ve eğitimcilerin dikkatini çekerek hızla yayılan bu kuram, zeka ile ilgili geleneksel düşünceleri temelden değiştirmeyi başararak, geleneksel eğitim sisteminin saltanatına son vermeye yönelik pek çok projenin de hayata geçirilmesine sebep olmuştur.

Çoklu Zeka Kuramı

Mantıksal – Matematiksel Zeka

Mantıksal ve matematiksel zekâ

Mantıksal/matematiksel zekâ benzer yönleri arama zekâsıdır. Matematiği kullanmaya (böylece benzer nesne arayışımıza) gelişimimiz içinde çok erken zamanlarda başlarız. Mantıksal/matematiksel zekânın ilk gelişim aşaması çevremizdeki gerçek fiziksel dünyada bulunan somut nesneleri kullanmamız ve onlarla oynamamızdır.

Mantıksal ve matematiksel zekâ

Zihinden işlemleri kolayca yapar

Güçlü bir muhakemesi vardır

Kategorileri, ilişkileri fark eder, açıklar

Bilgiler arasında bağlantılar kurar

Rakamlarla ilgili işlemler yapmaktan hoşlanır

Matematik oyunlarından zevk alır

Satranç ve dama gibi oyunlardan zevk alır

Soyut ve kavramsal düşünebilir

Sebep sonuç ilişkilerinden kolayca anlar

Mantıksal ve matematiksel zekâ

Mantıksal matematiksel zekâ sayılar ve ilişkilerle düşünmeyi içerir. bir problem hakkında düşünme, problem çözme, durumları ve nesneleri analiz etme soyut semboller kullanma mantıksal ardışıklıkları keşfetme ve kullanma, sebep sonuç ilişkilerini anlamı eğer ….. o zaman …… tipi ilişkileri kavrama bu zekânın başlıca işlevleri arasındadır.

Mantıksal matematiksel zekâ somut nesne olmaksızın kavramsal bir şekilde düşünme yeteneğidir. Bu yetenek son derece karmaşık kuramsal bilgilerin üretilmesinde ya da markette verdiğimiz 10 liranın üzerinin hesaplanmasında kullanılabilir

Mantıksal ve matematiksel zekâ

Tahminde bulunma eleştirel düşünme zıtlıkları keşfetme mantıksal gerçekler üretme sınıflama sıralama kategorize etme mantıksal matematiksel zekânın rutin işlevleri arasında yer alır.

Mantıksal ve matematiksel zekâ

Anne baba ve öğretmenlerin mantıksal matematiksel zekâ ve işlevlerini dört işlem yapmak veya matematik problemleri çözmek gibi dar bir alana hapsettikleri görüyoruz.

Oysa bu zekâ insan ilişkilerindeki çatışmaların çözülmesi, psikolojik sorunlarla baş etme, mutlu olma, iş başarısı, doğru seçim yapma, eleştirel düşünme gibi birçok hayatı konuda etkilidir. Çocuklarımızın başarılı olması ne demektir? Bununla gerçekten kastettiğimiz şey nedir? Yetişkinler olarak bu soruların cevaplarını vermek durumundayız.

Mantıksal ve matematiksel zekâ

Her zekâ alanında olduğu gibi bu alanda da yapılabilecek muhtemel etkinliklerin listesi aşağıda sunulmuştur sizde bu etkinliklere eklemler yapılabilirsiniz.

Beyin fırtınası yapılabilir.

Benzerlikler ve farklılıklar bulunur.

Şifre çözülür.

Olaylar sıraya konulur.

Sayı oyunları oynanır.

Bilgisayar yazılımları kullanılır.

Mantıksal ve matematiksel zekâ etkinlikleri

Boş bir kâğıda iki sütunlu bir tablo yapın. İlk sütuna "Düşünme Modelleri" ikinci sütuna ise "Durumlar" adını verin. Birkaç gün boyunca normal günlük çalışmalarınız sırasında kullandığınız farklı mantıksal düşünme modellerini ve bu modelleri genelde hangi durumlarda kullandığınızı yazın; örneğin "öncelikleri belirleme modeli", "sınıflandırma modeli", "tahmin etme modeli", "sorun çözme modeli", "seçenekleri gözden geçirme modeli" ve benzeri gibi.

Hafta boyunca bir sorunu giderdiğinizde, zor bir işin üstesinden geldiğinizde ya da beklenmedik bir başarı sağladığınızda bir an durup izlediğiniz adımları not edin. Hafta sonunda listenize bakıp sorun çözme modelinizi özetleyip özetleyemediğinize bir bakın. Şimdi süreç içindeki her bir adımı 1 ile 4 arasındaki bir sayıyla değerlendirin: 1, "çok etkili", 2, "genellikle işe yarar", 3, "ödül kazandıracak bir

Görsel - Uzamsal zeka

Görsel – Uzamsal Zekâ

Görsel zeka insan beyninin ilk dili olduğu söylenebilir. Beyin doğuştan itibaren görüntülerle ve resimlerle düşünür, hatta onları sözcüklerle ilişkilendirmeden bile önce. Görsel zeka gördüğümüz her şeyle ilgilenir; hayal edebildiğimiz her türlü şekil, desen ve tasarımlar (düzenli ya da düzensiz), somut ya da soyut görüntüler ve renklerin ve dokuların tüm yelpazesi.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Harita tablo ve diyagramları kolay okur.

Arkadaşlarına oranla daha çok hayal kurar.

Resim sanat etkinliklerinin hoşlanır.

Yaşına oranla daha iyi şekil çizer.

Görsel resimleri tercih eder.

Bulmaca çözmekten hoşlanır.

Resimlerden daha fazla öğrenirler.

Kitap ve defterlerini çizer.

Nesneleri yerini bilir

Görsel – Uzamsal Zekâ

Gardner, görsel - uzamsal zekânın alanının ana elemanları olarak üç yetenek ileri sürer bu yetenekler şunlardır:

1. Nesneleri doğru bir şekilde algılamak.

2. Bir nesneyi uzayda hareket ediyor gibi hayal ederek ya da bir başka birinin perspektifinden resimleyerek yönlendirmek.

3. Birinin algılarını iki ya da üç boyutlu somut örnekler halinde transfer etmek.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Bu zekâ alanı sadece sanatçıların sahip olduğu bir zekâ alanı değildir. Harita okumaya, bir odayı düzenlemeye, bir eşyayı nereye koyduğunu hatırlamaya, bir adresi bulmaya, bir başkasının beden dilini yorumlamaya, bir taslak çıkarmaya ya da kendini sözel olmayan bir şekilde ifade etme yarar.

Bu zekâ alanını sadece nesnelere görsel uzamsal olarak kavrama yeteneği ile sınırlı değildir. Kör bir insan yüksek düzeyde görsel uzamsal zekâya sahip olabilir. Bu alanını ana elemanı zihinsel imajlar yaratma yeteneğidir. İmajlar şeklinde düşünme yeteneğine sahip olma diğer zekâ alanlarını da geliştirir hayal gücü yeteneği bireylerin eğitimsel kariyerini doğrudan etkilemektedir.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Üniversite, fen lisesi, Anadolu lisesi, sınavlarını görsel öğrenicilerin kazanma olasılığı daha yüksektir. Çünkü görseller görüntülerle düşünme resimsel okuma gelecek kestirme gibi özelliklere sahiptir.

Günümüzde öğrenciler TV, bilgisayar, video, playstation gibi görsel araçlarla çok yoğun karşılaşmaktadırlar. Ancak okul ortamında öğrenciler işitsel bir zemine çekilmektedir bu durum konsantrasyon ve dikkat konusunda ciddi sorunlara yar açmaktadır.

Öğrenciler son derece hızlı akan görsel uyarıcılara alıştıkları için derslerde benzer uyarıcıları beklemektedir. Yeterli uyarıcı alamadıklarında problem davranışlar gösterebilmektedirler.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Görsel zekânın gelişebilmesi için muhakkak surette pahalı araç gereçlere ihtiyaç yoktur araç gerecin sınırlı olduğu ortamlarda da görsel uyarıcılar verilebilir örneğin sınıfta dersini sunan bir öğretmen “27+32=?” ifadesini aynen okuyarak öğrencilere aktarırsa ve işitsel bir uyarı vermiş olur.

Ancak bunun yerine “şu sayıyla bunu topladığımızda kaç yapar” derse görsel işitsel bir uyarı vermiş olur.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Sınavları yüksek puanlarla kazanan öğrenciler bilgileri belleklerine görsel kodlayanlar olduğuna göre öğretmenlerin görsel kodlama stratejilerine önem vermesi gerekir. Beyin hayal edilen zihinsel imgelere anında karşılık verir.

Dünya çapında birçok sporcu ve artist, fiziksel antrenmanlarını artırmak için hayallerinde tekrar tekrar atlarlar ya da rolünü oynarlar. Bu tür çok sayıda sınıf içi görsel stratejiler bulunmaktadır.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Görsel stratejiler çoklu zekâ kuramını sınıfta kullanmak için son derece değerli araçlardır. Çünkü bu tür etkinlikler 8 zekâ alanını zaten içermektedir. Uzamsal ve görsel imgeler problem çözmede genellikle anahtar olarak kullanılırlar.

Bunun başlıca örnekleri arasında kimyager Kekule tarafından keşfedilen benzen yüzüğü, Watson ve Crick tarafından keşfedilen DNA molekülünün yapısı sayılabilir.

“Bir resim bin kelimeden daha değerlidir” sözü öğretimin etkili kılınması için de geçerlidir.

Görsel – Uzamsal Zekâ

Görsel uzamsal zekâ uyarmak için kullanabilecek bazı etkinlikler aşağıda verilmiştir.