corruption ver02

سالمت اداري)بانك مهر اقتصاد(به سفارش مؤسسه مالي و اعتباري مهر

رضا سيف اللهي: تهيه و ارائه

)بانك مهر اقتصاد(به سفارش مؤسسه مالي و اعتباري مهر

از اينكه تلفن همراه خود را خاموش مي كنيد متشكريم

دوره س�مت اداری ويرايش دوم

هدف از برگزاري دوره چيست؟

چرا اينجا هستيم؟


تاريخ بشري سرشار از قيامهائي است كه .ريشه درمبارزه با فساد دارند

پيشينه


مذاهب و جريانهاي فكري

قيام ابراهيم براي شكستن بتها•

طوفان نوح•

عذاب الهي بر قوم لوت •

مسيحيت در برابر فساد راهبان يهوديمسيحيت در برابر فساد راهبان يهودي•

پيامبر اسالم•

شكست امپراطوري ايران به دليل فساد شاهان ساساني و •موبدان زرتشتي

در مبارزه با فساد نظام فاميلي عثمان ) ع(علي •

...... و •



بر فساد يزيد) ع(قيام حسين •

قيام مختار•

قيام ابو مسلم خراساني•



نهضت پروتستان مارتين لوتر در برابر فساد پاپها•

رونسانس اروپا و جريان روشنگري•

انقالب كرامول عليه نظام سلطنتي انگلستان•

انقالب كبير فرانسهانقالب كبير فرانسه•



انقالب اكتبر شوروي•

انقالب كوبا•

سال سلطنت 2500انقالب اسالمي ايران براي فروپاشي •



فروپاشي نظام كمونيستي در برابر اصالحات ميخائيل گورباچف•

فروپاشي ديوار برلن•

در هنگ كنگ اعتراضات ضد فساد مردم كميسيون 1974در •. مستقل ضد فساد را بوجود آورد

مردم در كنار دادگاه عالي رئيس جمهور 2009در پرو در •.فوجيموري را سرنگون كردند



بهار عربي•بن علي•

حسني مبارك•

معمر قذافي•

علي عبداهللا صالح•

بعدي كدام است؟

علي عبداهللا صالح

بعدي كدام است؟•


مع الكفر و ال يبقي مع الظلمالملك يبقي )ص(قال رسول اهللا


سرفصلها

سالمت و فساد اداري–مفاهيم پايه

ارزشها، نگرشها و شخصيت سازماني

فساد اداري چيست؟

1

2

3


پاسخگوئي و شفافيت 4

سالمت ويكپارچگي

ويژگيهاي نظام اداري سالم

5

6

چرا در برخي از كشورهاي درحال توسعه روند رشد مثبت و در برخي اين روند به

زوال منتهي شده است؟

تحقيقات نشان داده است كه رشد و يا زوال در اين كشورها به نوع حكومت و اداره اين كشورها

.مرتبط است


شفافيت بين المللي


نمودار فساد در دنيا


مباحث حكومت و فساد اداري بسيار به .يكديگر وابستگي دارند


گزارش صدا و سيما از وضعيت اخالقي مردم تهران

•

خالصه نظرسنجى مركز تحقيقات صدا و سيما -سرويس جامعه جهاندر شهر تهران بدين شرح » جايگاه فضائل اخالقى در بين مردم«درباره

.است

: مهمترين رذائل اخالقى در جامعه از نظر پاسخگويان عبارتند از - 5 : مهمترين رذائل اخالقى در جامعه از نظر پاسخگويان عبارتند از - 5

، چاپلوسى )درصد87(، غيبت كردن )درصد90( يباز تبعيض و پارتى)درصد79(و حسد ) درصد82(، دورويى و تظاهر )درصد82(


چرا بايد اهميت دهيم؟

درآمد دولت كاهش مي يابد. 1صرف هزينه هاي اضافه براي دولت. 2


UN GLOBAL COMPACT


اصول ده گانه

نيروي كار

شركتها مي بايست از آزادي : اصل سوم•انجمنها حمايت كرده و بطور مؤثر

حقوق تجارت آزاد را به رسميت . شناسند

حقوق بشر

شركتها مي بايست حفاظت : اصل اول•از حقوق بشر اعالم شده در جهان را

.حمايت و به آن احترام بگذارند

. شناسندمطمئن شوند كه در انحراف : اصل دوم•

حذف تمامي اشكال : اصل چهارم•استخدام به زور

پايان دادن مؤثر به كار : اصل پنجم•كودكان

حذف تبعيضات در : اصل ششم•استخدام و مشاغل

مطمئن شوند كه در انحراف : اصل دوم•

.از حقوق بشر مشاركت ندارند


اصول ده گانه

ضد فساد

شركتها مي بايست بر عليه : اصل دهم•فساد در تمامي اشكال آن از جمله

.اخاذي فعاليت كنندرشوه و

محيط زيست

شركتها مي بايست از : اصل هفتم•رويكرد پيشگيرانه در چالشهاي زيست

.محيطي حمايت كنند

براي ارتقاء مسئوليت : اصل هشتم• براي ارتقاء مسئوليت : اصل هشتم•بيشتر در قبال محيط زيست برنامه

.داشته باشند

توسعه و به كارگيري : اصل نهم•تكنولوژيهاي دوستدار محيط زيست را

.تشويق كنند


تعريف

سالمت اداري رودرروي فساد اداري•

فساد≠ درستكاري •

ي ادارسالمت اداري و يا نقطه مقابل آن فساد اداري •. تعريفي جامع الشرايط و قابل قبول همگان نميباشد


تعريف

سوء استفاده از موقعيت و جايگاه شغلي و اداري براي مقاصدي •غير از خواستگاه اصلي و قانوني از براي منفعت شخصي يا

نقطه مشترك فساد 0گروهي را فساد اداري يا شغلي مي نامنداداري در تمام عرصه ها هنجار شكني و تخطي از هنجارهاي اداري در تمام عرصه ها هنجار شكني و تخطي از هنجارهاي

و از اين .اخالقي و قانوني در عملكرد سازماني و شغلي مي باشدروست كه سالمت اداري تبعيت از هنجارهاي قابل قبول در هر

0جامعه و فرهنگ مي باشد


تعريف

فساد، پاداشي نامشروع است كه براي وارد كردن فرد به تخلف از •. وظيفه، تخصيص داده مي شود

جهاني و سازمان شفافيت بين الملل، فساد را سوءاستفاده از بانك •براي كسب منافع شخصي ) قدرت عمومي(اختيارات دولتي

مي دانند كه اين تعريف در جهان مورد توافق عمومي ) خصوصي( مي دانند كه اين تعريف در جهان مورد توافق عمومي ) خصوصي(.قرار گرفته است

ديدگاه انديشمند ديگري، فساد عبارت است از عمل يا از •تصميمي كه موجب مي شود تا خارج از ضوابط قانوني، تعداد افراد

متأثر از نتايج منفي عمل يا تصميم، از تعداد افراد برخوردار از .نتايج مثبت آن بيش تر باشد


فساد

در فلسفه، مذاهب و مباحث اخالقي، فساد روحي يا آلودگي •.اخالقي يا انحراف از آنچه ايده آل است به شمار مي آيد

در اقتصاد، فساد وجهي است كه براي خدمات يا محصوالت كه •گيرنده برخالف قانون دريافت كرده و در جائي ثبت نمي شود گيرنده برخالف قانون دريافت كرده و در جائي ثبت نمي شود

، پول در اقتصاد به آن زير ميزي يا حق حساب. اطالق مي شودو يا حق تسهيل در اجراي امور نيز گفته ) بخشش(رشوه چائي،

.مي شود

در ريشه هاي لغوي التين به سوء استفاده و يا نابود كردن بر •.مي گردد


اصل دهم مبارزه با فساد

شركتها مي بايست بر عليه فساد در تمامي اشكال : اصل دهم•.اخاذي فعاليت كنندآن از جمله رشوه و

سازمان ملل عليه فساد 2003اين اصل بر مبناي كنوانسيون •.اداري تنظيم شده است.اداري تنظيم شده است

:دو نوع فساد اداري عمده مطرح مي شود•

هديه يا پولي كه در ازاي انجام كاري خارج از روال قانوني براي منافع : رشوه•.شخصي اخذ مي شود

رقمهاي كوچك پولي است كه براي تسريع در اجازه نامه و يا : روان كننده•

.خدمتي كه بايد انجام شود اخذ شود


فعاليتهاي مفسدانه

• Abuse of the system

• Bid rigging

• Bribery in politics,

business, or sport

سوء استفاده از سيستم•

تاثيرگذاري در مناقصه•

در سياست، كسب ) رشوه(ارتشاء •business, or sportو كار يا ورزش

• Cartel

• Cronyism

• Electoral fraud

• Embezzlement

و كار يا ورزش

براي كاهش قيمت و (كارتل•)حذف رقبا

رفيق بازي•

تقلب انتخاباتي•

استفاده از پول سازمان براي •منافع شخصي


فعاليتهاي مفسدانه• Collusion, an agreement

between two or more persons,

sometimes illegal and therefore

secretive, to limit open competition by

deceiving, misleading, or defrauding

others of their legal rights, or to obtain an

objective forbidden by law typically by

defrauding or gaining an unfair

advantage

• Influence peddling

رانت•

• Influence peddling

• Nepotism

• Organized crime

• Patronage

• Price Fixing

نفوذ از طريق شايعات•

فاميل بازي•

جنايات سازمان يافته•

دادن شغل از طريق نفوذ •

درست كردن قيمت•


ارزشها، نگرشها و شخصيت سازماني


ارزشها

ارزشها نمايانگر عقايد اصولي هستند كه از نظر فردي يا •اجتماعي نوعي رفتار برتر شمرده مي شوند، درخود يك بار

مثبت دارند و درجه حقانيت يا مطلوبيت بخود مي گيرند، در واقع آنها نمايانگر ايمان و اعتقاد راسخ هستند مبني بر اينكه، واقع آنها نمايانگر ايمان و اعتقاد راسخ هستند مبني بر اينكه،

از نظر فرد يا (يك شيوه خاص رفتار يا حالت غائي وجود داردكه بر شيوه مخالف آن رفتار يا حالت غائي وجود ) اجتماع

. ديگري، برتري دارد


اهميت ارزشها

ارزشها پايه و اساس درك نگرشها، ادراكات شخصيت و انگيزش •.افراد هستند، و همچنين بر ادراكات افراد اثر مي گذارند

ارزشها معموال بر رفتار اثر مي گذارند، با نگرشها هماهنگ • ارزشها معموال بر رفتار اثر مي گذارند، با نگرشها هماهنگ •.هستند و با آنها رابطه دارند

نگرش پاسخ از پيش تعيين شده و ارزشها بيانگر باورهاي كلي •.است و رفتار آدمي را تحت تاثير قرار مي دهد


انواع ارزش

اهميت زياد به كشف حقيقت از طريق روش منطقي: نظري•

تاكيد بر مفيد بودن و فعاليت: اقتصادي•

ارزش زياد به شكل و هماهنگي: زيبائي•

اهميت به عشق ورزيدن به مردم: اجتماعي• اهميت به عشق ورزيدن به مردم: اجتماعي•

توجه زياد به كسب قدرت و اعمال نفوذ: سياسي•

توجه به وحدت تجربه و درك همه عالم خلقت: ديني•


انواع ارزش

ارزش

اقتصادينظري

زيباييديني


ارزش ديني

سياسي

زيبايي

اجتماعي

نگرش

نگرش نظري است كه در باره افراد، چيزها يا رويدادها ابراز مي •.گردد

.منعكس كننده نوع احساس فرد در باره يك موضوع مي باشد•

.نگرش همانند ارزش نيست• .نگرش همانند ارزش نيست•

.نگرش و ارزش متفاوتند ، ولي ارتباط نزديكي دارند•


وابستگي شغلينگرشنگرش

رضايت شغلي

انواع نگرشانواع نگرش

وابستگي شغلينگرشنگرش

تعهد سازماني


شخصيت

بيانگر رشد و تكامل كل سيستم رواني شخص و يكي از عوامل •.مؤثر در ايجاد تفاوتهاي فردي است

:شكل گيري شخصيت•

تعيين كننده ها– تعيين كننده ها–زيستي و وراثت•

اجتماع•

عوامل فرهنگي•

مراحل رشد–

صفات–


ابعاد شخصيت

مركز كنترلي•

عزت نفس و مناعت طبع•

سازگاري با موقعيت•

شخصيت اقتدارگرائي•

شخصيت ديوان ساالر•

سازگاري با موقعيتشخصيت ماكياوليستي• شخصيت ماكياوليستي

سبك حل مسئله•

عاطفي-احساس«

تفكري احساسي«

شهودي-احساسي«

شهودي-تفكري«


انواع شخصيت

برون گرا

شخصيت

درون گرا


برون گرابا موفقيت يا عدم موفقيت

تغييري در عملكرد نخواهد

داشت و انتظارات و وظايف

. بعدي ايجاد نخواهد شد

درون گرا

با موفقيت افتخار كرده و عملكرد

بهتر دارد و با شكست ناكامي و از

دست دادن اعتماد به نفس و

كاهش عملكرد را دارد

نگرش، ارزشها و شخصيت در مواجهه با .فساد نقش كليدي دارند


عوامل مهم

تابعي از ،فساداز بين رفتن سالمت اداري و جايگزيني •عوامل گوناگون و موثر در شكل گيري اين پديده دارد كه

-عوامل فرهنگي و اجتماعي–مهم ترين آنها عبارتند از

0عوامل اداري و سازماني و عوامل شخصيتي است0عوامل اداري و سازماني و عوامل شخصيتي است


عوامل مهم

افزايش سطح اخالق : فرهنگي و اجتماعيعوامل •هاي اخالقي و اجتماعي و هزينه ، جامعهعمومي در

. رواني فساد را براي مفسدين خرد و كالن باال ميبرد

، مجرمانهچرا كه ارتكاب عمل خالف و انجام بزه و فعل فرد را در سازمان و يا جامعه دچار مخاطر مصونيت

، مجرمانهچرا كه ارتكاب عمل خالف و انجام بزه و فعل فرد را در سازمان و يا جامعه دچار مخاطر مصونيت

كرده و او را متحمل تعب و ترس از خطر كشف و هو هزينه هاي حيثيتي را افزايش داده و توبيخ

0شرمساري مرتكب را در پي خواهد داشت


عوامل مهم

تعدد قوانين و مقررات غير : اداري و سازمانيعوامل •كمي دستور العمل و بخشنامه هاي پي افزايش ، واقع

در پي و همچنين ابهامات موجود در رويه هاي اداري امكان همه گونه تصميم گيري ي، جارو استانداردهاي

ويه سو اقدام خود سرانه را به كارگزاران داده و چند امكان همه گونه تصميم گيري ي، جارو استانداردهاي

ويه سو اقدام خود سرانه را به كارگزاران داده و چند بودن فرايند هاي اداري نيز عامل تشويق مراجعين به

0پيشنهاد رشوه براي تسريع در كارشان مي گردد


عوامل مهم

نكته بسيار مهم ديگري كه در اين راستا موثر است عدم –كفاف حقوق و مزاياي كاركنان است كه باعث كاهش

تدريجي قدرت مقاومت و در نهايت نيز عادت بعدي آنان 0ميباشدبه قبول پيشنهاد رشوه


عوامل مهم

استخدام و اخذ .تقريبا در تمام كشورها: شخصيتيعوامل •پست هاي حساس همانند مشاغل فني گمركي بر مبناي الاقل احراز شرايط عمومي و يا گزينش بر مبناي انتخاب اصلح ميباشد كه در كشور خودمان نيز رعايت شده ولي

استمرار آموزشهاي عقيدتي در طول دوران متاسفانه عدم استمرار آموزشهاي عقيدتي در طول دوران متاسفانه عدم خدمت و با توجه به اين اصل علمي كه انسان تحت تاثير

حتي انتخابهاي بر مبناي .محيط اطراف خود قرار ميگيرد بعضا فاقد اعتبار و ارزش مي .گزينش اصلح نيز در دراز مدت

گردد


از جمله داليل گوناگون بيماري و عدم سالمت اداري و •فقر اقتصادي و ،اداريسازماني و ايجاد فساد

فقر ،سازمانهانابسامانيهاي در آمدي كاركنان ادارات و فرهنگي و عدم وجود باورهاي استوار اخالقي و ديني و

موثر نبود مقررات و قوانين بازدارنده و نظام هاي كنترلي موثر نبود مقررات و قوانين بازدارنده و نظام هاي كنترلي اما شايد اصلي ترين و مهم ترين عنصر در .بوده است

نبود ، ادارياشاعه فساد و از بين رفتن سالمت 0سازمانهاستساختارهاي شفاف و روشن انجام امور در


امكان كجرويهاي .محيط هاي اداري غير شفاف و مبهمدر •گوناگون افزايش مي يابد و انجام رفتارهاي فساد آلود

بنابراين شايد به جرات بتوان ادعا 0تسهيل مي شود كه از جمله موثرترين شيوه هاي مبارزه با بيماري كرد

و . خروج از فضاي تاريك و سايه. اداري و فساد سازماني و . خروج از فضاي تاريك و سايه. اداري و فساد سازمانيشفاف سازي محيط و ساختارهاي اداري و سازماني

0خواهد بود


سالمت

سالمت به معناي فقدان بيماري و عدم :مفهوم سالمت•.نارسائي در يك ارگانيسم ميباشد

سالمت سازماني را تعريف و 1969پروفسور مايلز در سال •تاكيد ،سازمانهاضمن ارائه طرحي براي سنجش سالمت تاكيد ،سازمانهاضمن ارائه طرحي براي سنجش سالمت

سازمانهاي مهم و خصوصا ، سازماننموده كه يك 0استراتژيك هميشه سالم نخواهند ماند


ويژگيهاي يك سازمان سالم

اينكه مبادله اطالعات در چنين سازمانهايي قابل : اوال•و همچنين وجود خالقيت و بالندگي و انعطاف در . اعتماد

0چنين سازماني غالبا مهيا و فراهم است

يگانگي و تعهد در اهداف سازماني وجود دارد و :ثانيا• يگانگي و تعهد در اهداف سازماني وجود دارد و :ثانيا•حمايت داخلي و رهائي از ترس و تهديد در آن فراهم

زيرا كه ترس و تهديد به ارتباط خوب و سالم آسيب .استزده و حفاظت و حراست از خود را به جاي توجه و عالقه

0به سازمان موجب ميشود


سازمان سالم

دكتر اليدن در خصوص سالمت اداري و سازماني •سالمت سازماني مفهوم جديدي كه تنها شامل :مينويسد

، نبودهتوانايي سازمان براي انجام وظايف به شكل موثر شكوفائي و ،رشدسيستم را براي يهاي يبلكه توانا شكوفائي و ،رشدسيستم را براي يهاي يبلكه توانا

در يك دستگاه سالم مديراني با .بالندگي بهبود ميبخشدو متعهد و كاركناني وظيفه شناس با ،معناسواد به تمام

و دارند روحيه باال وجود دارد كه كار خود را دوست افرادي موثر و سودمند هستند كه پويائي سازمان خود را

0موجب ميباشند


و خصوصيات سازمان سالمدكتر ساعتچي

دكتر ساعتچي استاد دانشگاه تهران و انديشمند معاصر •ويژگيهاي يك دستگاه و سازمان سالم را به شرح ذيل

0تبئين نموده استاهداف دستگاه براي اكثريت كاركنان آن دستگاه ملموس و -

تمامي فعاليت ها در جهت اهداف واقعي آن دستگاه انجام تمامي فعاليت ها در جهت اهداف واقعي آن دستگاه انجام .ميپذيرد

و عالقمند به دارند كاركنان نسبت به سازمان خود تعلق خاطر - به حل زيرا .اعالم نظرات خود در پيچيده ترين موردها هستند

.آن مشكالت و معضالت خوشبين ميباشند


)ادامه(و خصوصيات سازمان سالم دكتر ساعتچي

مسائل در چارچوب امكانات موجود به صورت واقع بينانه بر - .طرف ميشوند

پرسنل و كار كنان در جهت حل مشكالت به صورت غير - رسمي و خارج از وظيفه و فارغ از عنوان و مقام با يكديگر

همكاري ميكنند و در گير اين نيستند كه ببينند مديران سطح باال چگونه فكر ميكنند و حتي خواسته ها و نظرات همكاري ميكنند و در گير اين نيستند كه ببينند مديران سطح باال چگونه فكر ميكنند و حتي خواسته ها و نظرات

.رئيس خود را مورد سئوال قرار مي دهند

تصميم گيري و تصميم سازي براي افزايش راندمان و كارآئي - ،مسئوليتاحساس ،تواناييدستگاه بر اساس عواملي از قبيل

زمان مناسب و تجزيه و تحليل ،كارحجم ،اطالعاتوجود 0منطقي صورت مي گيرد

-


و خواسته هاي منطقي كاركنان سطوح پائين مورد قضاوت - 0توجه و احترام قرار مي گيرد

مسائلي كه در موسسه مورد بررسي و حل و فصل قرار مي - 0شامل نيازهاي شخصي و روابط انساني نيز ميشود ،گيرد

و ميگيردتشريك مساعي به صورت آزاد و داوطلبانه صورت - كاركنان آماده براي كمك و همكاري سازنده در جهت نيل به


و ميگيردتشريك مساعي به صورت آزاد و داوطلبانه صورت - كاركنان آماده براي كمك و همكاري سازنده در جهت نيل به

0شده هستند و در اين راستا تالش مي كنندين يتعاهداف

تضاد در امر تصميم گيري مهم تلقي ميشود و به طور موثر - براي همكاران مطرح و كاركنان آنچه را احساس ميكنند ابراز

0مي دارند


ياد گيري حين انجام كار به مقدار زيادي بر اساس طريق و - كوشش خود ياد گيرنده و راهنمائي و توصيه ياد دهنده صورت

0ميگيرد

و خود را دارند كاركنان نسبت به يكديگر احساس تعلق خاطر - 0تنها حس نمي كنند

كاركنان كامال متحرك و بر اساس انتخاب و عالقه در فعاليت ها


0تنها حس نمي كنند

كاركنان كامال متحرك و بر اساس انتخاب و عالقه در فعاليت ها 0مشاركت مي نمايند

0حضور كارمند در دستگاه برايش جذاب و نشاط آور است -

مديريت و رهبري به صورت انعطاف پذيري در سيستم اعمال - 0ميشود


مورد ، تغييرقبول ريسك به عنوان يكي از شرايط توسعه و - 0قبول مديريت و كاركنان ميباشد

و ابداعات ،ملموسو در آخر اينكه تحرك سازنده در دستگاه - و ابتكارات به مقدار زيادي مشهود است و روش هاي قديمي

مورد سئوال و در صورت اثبات عدم كارآيي كنار گذاشته 0ميشود


مورد سئوال و در صورت اثبات عدم كارآيي كنار گذاشته 0ميشود


برخي از نشانه هاي ضعف در سالمت سازماني

.كاهش سود مندي و منفعت سازمان -1

.كاركنانغيبت افزايش -2

.فقدان كانال هاي ارتباطي باز -3

سازماناتخاذ همه تصميمات در سطوع عالي - 4 سازماناتخاذ همه تصميمات در سطوع عالي - 4

سازمانفقدان تعهد كاركنان به -5

كاركنانوجود سطوح پائيني از روحيه و انگيزش در -6

ناديده انگاشتن اعتبار سازمان توسط كاركنان -7

.فقدان اعتماد به كارمندان سازمان -8


پيشگيري

امروزه تأكيد كشورهاي مختلف براي پيشگيري از •:فساد، بر سه ركن اصلي

كاركنان، آموزش •

باالخرهافراد بر اساس شايستگي و انتخاب • باالخرهافراد بر اساس شايستگي و انتخاب •

اصالح نظام هاي عملياتي و مكانيزه كردن آن، •

شده است كه مبارزه با فساد، شكل اصولي و باعث •.علمي خود را طي نمايد


در ايران


دولت جمهوري اسالمي ايران

بنا به پيشنهاد 20/12/1382هيأت وزيران در جلسه مورخ •نهاد رياست جمهوري و به 16/2/1382ك مورخ /88/16شماره جمهوري اصل يكصدو سي و هشتم قانون اساسي استناد

را "برنامه ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد"اسالمي را "برنامه ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد"اسالمي :به شرح زير تصويب نمود


"برنامه ارتقاء سالمت نظام ادراي و مقابله با فساد"

:ارتقاء سالمت نظام اداري از طرق زير تحقق مي يابد١.

شفاف سازي انجام امور و فعاليتها و افزايش پاسخگويي؛ -الف

افزايش رضايتمندي خدمت گيرندگان و احقاق حقوق و احترام - ببه ارباب رجوع؛ به ارباب رجوع؛

برقراري نظام شايسته ساالري در انتخابها و انتصابها؛ -ج

بهبود فرهنگ عمومي و تقويت نظارت مردمي؛ -د

بهبود فرهنگ سازماني و تقويت ارزشهاي ديني و اخالقي در - هـرفتار سازماني و شغلي كاركنان؛



:ارتقاء سالمت نظام اداري از طرق زير تحقق مي يابد١.

تقويت مشاركت و فعاليت بخشهاي غيردولتي با رفع موانع -وانحصاري در فعاليت هاي اقتصادي، اجرايي و توسعه اي كشور؛

تدوين نظام حقوقي مؤثر براي پيشگيري و مبارزه با فساد و -ز تدوين نظام حقوقي مؤثر براي پيشگيري و مبارزه با فساد و -زافزايش سالمت در اتخاذ تصميمات، اقدامات و فعاليت هاي

.سازمانهاي دولتي و عمومي



به منظور پيشگيري از بروز فساد در كليه دستگاه ها ، ٢.سازمانهاي دولتي و عمومي و مؤسسات و سازمانهاي وابسته به

آنها و ارتقاء سالمت در نظام اداري و اجرايي كشور، كليه دستگاه هاي مشمول اين برنامه موظفند لوايح مورد نظر ذيل را دستگاه هاي مشمول اين برنامه موظفند لوايح مورد نظر ذيل را براي تسري، اصالح يا اطالق قوانين انجام و ظرف يكسال پس

:از ابالغ اين برنامه به هيأت وزيران ارايه نمايند

قانون تجارت در جهت اصالح وظيفه نظارتي مجامع عمومي -الف)وزارت بازرگاني(شركتها و هيأت مديره ها



قانون محاسبات عمومي كشور در جهت اصالح تعريف -ب شركتهاي دولتي و دايره شمول آنها و نحوه انجام معامالت

)وزارت امور اقتصادي و دارايي(

قانون مالياتهاي مستقيم در جهت الزام كليه اشخاص به ارايه -جصورت درآمد و هزينه و ايجاد ضمانت اجرايي قوي براي اظهار

وزارت ( صحيح مؤديان و افزايش ريسك اظهار ناصحيح مؤديان صورت درآمد و هزينه و ايجاد ضمانت اجرايي قوي براي اظهار

وزارت ( صحيح مؤديان و افزايش ريسك اظهار ناصحيح مؤديان )امور اقتصادي و دارايي



قوانين مربوط به بازار سرمايه از جمله قانون تأسيس سازمان -دبورس اوراق بهادار در جهت ممنوعيت استفاده از اطالعات قبل از

انتشار عمومي آن و ممنوعيت معامالت كارگزاران و كارمندان ).وزارت امور اقتصادي و دارايي(بورس

قانون راجع به منع مداخله وزراء و نمايندگان مجلسين و - هـ قانون راجع به منع مداخله وزراء و نمايندگان مجلسين و - هـدر -1337مصوب –كارمندان در معامالت دولتي و كشوري

جهت رفع ابهام و كاهش اشخاص مشمول و تصريح موارد ).وزارت امور اقتصادي و دارايي( استثناي آن



مصوب –قانون تشديد مجازات ارتشاء، اختالس و كالهبرداري -ودر جهت افزايش ريسك و ظرفيتهاي قانوني مقابله با - 1367

).وزارت دادگستري( مرتكبان فساد

منتشر اليحه تشديد مجازات سوء استفاده كنندگان از اطالعات -زنشده و نيز افشاي غيرقانوني اطالعات اشخاص نزد دستگاه هاي نشده و نيز افشاي غيرقانوني اطالعات اشخاص نزد دستگاه هاي

).وزارت اطالعات با همكاري وزارت دادگستري( مختلف

).وزارت اطالعات (اليحه حمايت از مخبران و شهود -ح

وزارت امور اقتصادي و ( اليحه ضد انحصار و رانت خواري - ط).دارايي



اليحه شايسته ساالري و همچنين انتخاب و انتصاب مديران با - يتأكيد بر تعيين صالحيت تخصصي مديران و كارمندان واحدهاي بازرسي، نظارتي و امور مالي و دستگاه هاي مشمول اين برنامه و

).سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور( مكانيزمهاي ارزيابي آنها

اليحه نحوه پاسخگويي به مردم و تأمين و توليد اطالعات مورد - كسازمان مديريت و ( نياز دستگاه ها و واحدهاي نظارتي و بازرسي

اليحه نحوه پاسخگويي به مردم و تأمين و توليد اطالعات مورد - كسازمان مديريت و ( نياز دستگاه ها و واحدهاي نظارتي و بازرسي

).با همكاري وزارت اطالعات برنامه ريزي كشور



اليحه ممنوعيت ارايه گزارش ناقص يا غيرواقعي به دستگاه ها و - لسازمان ( واحدهاي نظارتي و بازرسي و مديران عالي نظام

با همكاري وزارتخانه هاي اطالعات و مديريت و برنامه ريزي كشور).امور اقتصادي و دارايي

اليحه معاضدت قضايي در زمينه تبادل اطالعات مالياتي و -مكشور داراي باالترين روابط تجاري با كشور 30گمركي با حداقل

اليحه معاضدت قضايي در زمينه تبادل اطالعات مالياتي و -مكشور داراي باالترين روابط تجاري با كشور 30گمركي با حداقل

وزارت امور اقتصادي و دارايي با همكاري وزارتخانه هاي امور ( )خارجه و دادگستري

اليحه هدفمند كردن يارانه ها با تأكيد برشفاف سازي آنها - ن).مديريت و برنامه ريزي كشورسازمان (



اليحه خصوصي سازي در جهت تقويت مشاركت و فعاليت - سبخشهاي غيردولتي و افزايش رقابت در فعاليت هاي اقتصادي

).وزارت امور اقتصادي و دارايي( كشور

ستاد ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با ( اليحه ضد فساد - عو سازمان مديريت و برنامه ريزي كشورفساد با همكاري و سازمان مديريت و برنامه ريزي كشورفساد با همكاري

).دستگاه هاي عضو ستاد

اليحه اصالح قانون استخدام كشوري با رويكرد تأثير سالمت - فاداري و ميزان رضايت ارباب رجوع بر وضعيت استخدامي و حقوق

. و مزاياي كاركنان و مديران



كليه دستگاه ها و سازمانهاي دولتي و عمومي و مؤسسات و ٣.سازمانهاي وابسته به آنها موظفند براساس برنامه هايي كه سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور پيرامون موارد ذيل

تنظيم و پس از تصويب در شورايعالي اداري ابالغ مي نمايد تنظيم و پس از تصويب در شورايعالي اداري ابالغ مي نمايد :اقدامات الزم را براي اجراي آنها به عمل آورند



كاهش تصدي گري دستگاه ها و رفع و حذف كوچك سازي و -الف و به طور همزمان گسترش حيطه نظارت و تمركزهاي غيرضروري.اعمال حاكميت دولت

ساده سازي و رفع پيچيدگي هاي غيرضرور در ساختارها، فرآيندها ، -ب مناسبات و بوروكراسي حاكم بر دستگاه ها و كاهش رابطه رو در رو مناسبات و بوروكراسي حاكم بر دستگاه ها و كاهش رابطه رو در رو

.تأكيد بر تسريع در انجام اموربين كاركنان و خدمت گيرندگان با

شفاف سازي حيطه وظايف، اختيارات و نحوه انجام امورو فعاليت -جواحدها و دستگاه هاي اجرايي با تأكيد بر توسعه آگاهيهاي همگاني در خصوص حقوق، وظايف و تكاليف مربوط به كاركنان واحدها و

.دستگاه ها



بهبود نظام هاي جذب و به كارگيري كاركنان با تأكيد بر ورود و -دحضور شايسته ترين افراد و ايجاد نظام هاي تشويقي براي كاركنان

شايسته و داراي سالمت در نظام اداري جهت تداوم خدمت كاركنان و بسترسازي آموزشي و فرهنگي الزم براي افزايش سطح اخالق و

.وجدان كاري كاركنان دستگاه ها

ارتقاء سطح برخورداريهاي كاركنان و بهبود كيفيت زندگي آنان به - هـ

.وجدان كاري كاركنان دستگاه ها

ارتقاء سطح برخورداريهاي كاركنان و بهبود كيفيت زندگي آنان به - هـويژه منطقي نمودن سطح حقوق و مزاياي كاركنان متناسب با

.تخصص، اهميت، نقش و كيفيت عمل آنان



مربوط و و اقدامات بهبود و افزايش پاسخگويي در قبال تصميمات -وافزايش آگاهي عمومي نسبت به عملكرد دستگاهها و ايجاد فرصت

طرح انتقادات و ارزيابيهاي مردم از آنها با همكاري رسانه هاي جمعي . از جمله سازمان صدا و سيماي جمهوري اسالمي ايران

تعيين شاخص هاي استاندارد فعاليت، شاخص هاي سالمتي و -ز تعيين شاخص هاي استاندارد فعاليت، شاخص هاي سالمتي و -ز.رتبه بندي دستگاه ها جهت سنجش ميزان سالمتي آنها



وزارتخانه هاي كشور و فرهنگ و ارشاد اسالمي موظفند ۴.بررسي ها، تسهيالت، اقدامات ، همكاريها و هماهنگي هاي الزم را در خصوص توانمند سازي و حمايت از سازمانهاي غيردولتي و مطبوعات در زمينه پيشگيري و مبارزه با فساد را با رعايت مصالح نظام و در چارچوب قوانين و مقررات مربوط معمول مصالح نظام و در چارچوب قوانين و مقررات مربوط معمول

.دارند

مسئوليت پيشگيري از فساد و سالم سازي در هر يك از ۵.دستگاه هاي مشمول اين برنامه با وزير يا باالترين مقام اجرايي

دستگاه مي باشد كه با رعايت قوانين و مقررات مربوط آن را .انجام مي دهد



منظور ارتقاء سالمت نظام اداري در دستگاه هاي اجرايي و به ۶.پيگيري و اجراي اين تصويب نامه، كميته اي به رياست وزير يا

باالترين مقام مسئول دستگاه و معاونان ذي ربط تشكيل يكي از معاونان دستگاه از طرف باالترين مقام . مي گردد

مسئول دستگاه به عنوان دبير كميته انتخاب شده و به عنوان مسئول دستگاه به عنوان دبير كميته انتخاب شده و به عنوان رابط دستگاه مربوط در جلساتي كه هر ماه يك بار از طرف

تشكيل "ستاد ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد".مي گردد شركت خواهد نمود

هماهنگي و ارتقاء واحدها و "كليه دستگاه ها موظفند در چارچوب آيين نامه -تبصرهستاد ارتقاء 2/9/1381مورخ 41575ابالغي به شماره "دستگاه هاي نظارتي

.سالمت نظام اداري و مقابله با فساد، اقدام نمايند



مشمول برنامه موظفند در چارچوب قوانين و دستگاه هاي ٧.مقررات مربوط كليه معامالت خود را در چارچوب آيين نامه

ستاد ارتقاء سالمت نظام "شفاف سازي اطالعات كه از سوي . تصويب و ابالغ مي گردد، انجام دهند "اداري و مقابله با فساد



دستگاه هاي مشمول برنامه موظفند براساس شاخص هاي كليه ٨.سازمان مديريت و سالمتي و رتبه بنديهايي كه از سوي

تنظيم و ابالغ مي شود، وضعيت دستگاه را از برنامه ريزي كشورنظر شيوع، كاهش و يا زمينه هاي بروز فساد از طريق

نظرسنجي از مردم و شكايات مردم به دفاتر بازرسي ارزيابي و نظر شيوع، كاهش و يا زمينه هاي بروز فساد از طريق

نظرسنجي از مردم و شكايات مردم به دفاتر بازرسي ارزيابي و گزارش الزم را در خصوص وضعيت موجود به صورت ادواري

ارايه "ستاد ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد"به .نمايند



ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد حداقل داراي ستاد ٩..دو كميته پيشگيري و مقابله با فساد خواهد بود

هريك از كميته ها با حضور معاونان دستگاه هاي ذي ربط تشكيل -1تبصره

.خواهد شد

كميته مقابله با فساد با حضور معاون وزارت اطالعات، دبير ستاد -2تبصره كميته مقابله با فساد با حضور معاون وزارت اطالعات، دبير ستاد -2تبصره مركزي مبارزه با قاچاق، رييس بازرسي ويژه دفتر رييس جمهور، معاون

سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور و با مسئوليت دبير ستاد تشكيل

.خواهد شد



به منظور مقابله با فساد در نظام اداري ، ستاد ارتقاء سالمت ٠١.ارتقاء سالمت نظام اداري "نظام اداري و مقابله با فساد، اليحه

.را تدوين و به هيأت دولت ارايه خواهد نمود "و مقابله با فساد

و نظارت بر حسن اجراي اين برنامه به عهده ستاد پي گيري ١١..ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد مي باشد.ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد مي باشد

مسئوليت برنامه ريزي، ايجاد و هماهنگي بين دستگاه ها براي ٢١.همكاري با مجامع بين المللي در زمينه برگزاري اجالس بر

عهده ستاد ارتقاء سالمت نظام اداري و مقابله با فساد خواهد .بود

معاون اول رئيس حمهور–محمدرضا عارف دوره س�مت اداری ويرايش دوم

چه بايد كرد؟


نتيجه

وظيفه كليه سازمانها و افراد مبارزه با فساد و ايجاد فضاي •.سالمت كاري است

:براي پيشگيري از فساد الزم است•

آموزش كاركنان، •

انتخاب افراد بر اساس شايستگي و باالخره• انتخاب افراد بر اساس شايستگي و باالخره•

اصالح نظام هاي عملياتي و مكانيزه كردن آن، •

.كاهش فساد با رشد سازمانها و كشورها نسبت مستقيم دارد•


[email protected]

قانون اساسي 138اصل

آيين مامور تدوين يا وزيري وزيران هيات كه بر مواردي عالوه• دارد براي حق وزيران شود، هيات مي قوانين اجرايي هاي نامه

سازمانهاي و تنظيم قوانين اجراي و تامين اداري وظايف انجاماز هر يك. بپردازد نامه و آيين نامه وضع تصويب به اداري

وزيران هيات و مصوبات خويش نيز در حدود وظايف وزيران وزيران هيات و مصوبات خويش نيز در حدود وظايف وزيران مفاد اين را دارد ولي و صدور بخشنامه نامه وضع آيين حق

تواند مي دولت. باشد مخالف قوانين و روح نبايد با متن مقررات كميسيونهاي خود را به وظايف از امور مربوط به برخي تصويبكميسيونها در اين مصوبات. از چند وزير واگذار نمايد متشكل. االجرا است جمهور الزم از تاييد رييس پس قوانين محدوده



كميسيونهاي و مصوبات دولت هاي نامه ها و آيين نامه تصويب• رييس اطالع اجرا به براي ابالغ ، ضمن اصل مذكور در اين

آنها را بر كه رسد تا در صورتي مي اسالمي شوراي مجلس هيات تجديد نظر به براي بيابد با ذكر دليل قوانين خالف. بفرستند وزيران . بفرستند وزيران



مامور يا وزيري وزيران هيات كه بر مواردي عالوه: سابق اصل• حق وزيران شود هيات مي قوانين اجرايي هاي نامه آيين تدوين

و تنظيم قوانين اجراي و تامين اداري وظايف انجام دارد برايهر . بپردازد نامه و آيين نامه وضع تصويب به اداري سازمانهاي

هيات و مصوبات خويش نيز در حدود وظايف از وزيران يك هيات و مصوبات خويش نيز در حدود وظايف از وزيران يكمفاد را دارد، ولي و صدور بخشنامه نامه وضع آيين حق وزيران

.باشد مخالف قوانين و روح نبايد با متن مقررات اين

برگشت به مصوبه


corruption ver02

Business