dap an cau hoi triet hoc

84
CÂU HỎI Câu 1:Anh chị hãy phân tích cơ sở lý luận và và nêu ra các yêu cầu phương pháp luận của nguyên tắc khách quan của chủ nghĩa duy vật biện chứng. Đảng Cộng sản Việt Nam đã và đang vận dụng nguyên tắc này như thế nào vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước ta hiện nay ? Câu 2: Phân tích cơ sở lý luận của khẳng định của Đảng Cộng sản Việt Nam: “Mọi đường lối, chủ trương của Đảng phải xuất phát từ thực tế, tôn trọng quy luật khách quan”. Câu3 :Bằng lý luận và thực tiễn, chứng minh rằng: “Ý thức con người không chỉ phản ánh thế giới mà còn góp phần sáng tạo ra thế giới”. Câu 4:Phân tích cơ sở lý luận của nguyên tắc toàn diện. Vì sao trong hoạt động nhận thức và trong thực tiễn chúng ta phải tôn trọng nguyên tắc toàn diện? Vận dụng nguyên tắc này vào công cuộc đổi mới ở nước ta hiện nay. Gợi ý - Cơ sở lý luận của nguyên tắc toàn diện là nguyên lý về mối lien hệ phổ biến. - Nguyên tắc toàn diện là gì – các yêu cầu của nguyên tắc toàn diện? - Trong hoạt động nhận thức và thực tiễn nếu tôn trọng nguyên tắc toàn diện sẽ mang lại kết quả gì ? Ngược lại nếu không tôn trọng nguyên tắc toàn diện sẽ mang lại hậu quả gì ? - Nguyên tắc toàn diện gợi mở cho chúng ta điều gì công cuộc xây dựng và phát triển đất nước ta hiện nay ? Câu 5: Phân tích cơ sở lý luận và yêu cầu phương pháp luận của nguyên tắc toàn diện của phép biện chứng duy vật. Việc

Upload: cuong-nguyen

Post on 20-Nov-2015

73 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Dap an Cau Hoi Triet Hoc

TRANSCRIPT

CU HICu 1:Anh ch hy phn tch c s l lun v v nu ra cc yu cu phng php lun ca nguyn tc khch quan ca ch ngha duy vt bin chng. ng Cng sn Vit Nam v ang vn dng nguyn tc ny nh th no vo s nghip xy dng v pht trin t nc ta hin nay ?

Cu 2: Phn tch c s l lun ca khng nh ca ng Cng sn Vit Nam: Mi ng li, ch trng ca ng phi xut pht t thc t, tn trng quy lut khch quan. Cu3 :Bng l lun v thc tin, chng minh rng: thc con ngi khng ch phn nh th gii m cn gp phn sng to ra th gii.Cu 4:Phn tch c s l lun ca nguyn tc ton din. V sao trong hot ng nhn thc v trong thc tin chng ta phi tn trng nguyn tc ton din? Vn dng nguyn tc ny vo cng cuc i mi nc ta hin nay.

Gi

C s l lun ca nguyn tc ton din l nguyn l v mi lien h ph bin.

Nguyn tc ton din l g cc yu cu ca nguyn tc ton din?

Trong hot ng nhn thc v thc tin nu tn trng nguyn tc ton din s mang li kt qu g ? Ngc li nu khng tn trng nguyn tc ton din s mang li hu qu g ?

Nguyn tc ton din gi m cho chng ta iu g cng cuc xy dng v pht trin t nc ta hin nay ?

Cu 5: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc ton din ca php bin chng duy vt. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?Cu 6: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc pht trin ca php bin chng duy vt. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?Cu 7: Phn tch c s l lun ca nguyn tc pht trin. V sao trong hot ng nhn thc v trong thc tin chng ta phi tn trng nguyn tc pht trin? Vn dng nguyn tc ny vo cng cuc i mi nc ta hin nay.

Gi

C s l lun ca nguyn tc pht trin nguyn l v s pht trin.

Nguyn tc pht trinl g cc yu cu ca nguyn tcpht trin ?

Trong hot ng nhn thc v thc tin nu tn trng nguyn tc pht trins mang li kt qu g ? Ngc li nu khng tn trng nguyn tc pht trins mang li hu qu g ?

Nguyn tc pht tringi m cho chng ta iu g cng cuc xy dng v pht trin t nc ta hin nay ?

Cu 8: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc lch s - c th ca php bin chng duy vt. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?Cu 9: Phn tch ni dung nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin ca trit hc Mc Lnin. Vn dng nguyn tc ny vo cng cuc i mi noc ta hin nay.Cu10: Phn tch nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?Cu11: Hnh thi kinh t x hi l g? ngha phng php lun ca hc thuyt hnh thi kinh t x hi? Phn tch t tng ca Mc: S pht trin hnh thi kinh t x hi l qu trnh lch s t nhin. ng CSVN vn dng hc thuyt hnh thi KT-XH nh th no vo thc tin cch mng VN hin nay?Cu12:Phn tch ni dung c bn ca quy lut quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut. Ti sao ni quy lut ny l quy lut c bn v ph bin nht ca x hi lai ngi. ng CSVN vn dng quy lut ny nh th no vo qu trnh xy dng ch ngha x hi nc ta hin nay.Cu13:Phn tch mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng. ng CSVN vn dng mi quan h bin chng ny nh th no vo qu trnh xy dng ch ngha x hi nc ta hin nay?CU 14: Bng hiu bit ca mnh v ni dung ca ch ngha duy vt lch s, Anh ( ch) hy lm sng t lun im sau y ca Lnin:

Ch ngha duy vt lch s ca Mc l thnh tu v i nht ca t tng khoa hc . Mt l lun ht sc hon chnh v cht ch thay cho s ln xn v s ty tin, vn ng tr t trc n nay trong cc quan nim v lch s v chnh tr

Gi

- Trc Mc cc quan nim v lch s mang tnh duy tm, phn khoa hc

- C. Mc & ngghen vn dng nhng nguyn l ca CNDVBC v PBCDV vo vic phn tch x hi hnh thnh nn CNDVLS vi nhng quan nim duy vt v khoa hc v lch s:

+ SXVC quyt nh s tn ti, pht trin ca x hi; PTSX quyt nh i sng chnh tr v tinh thn ni chung.

+ S pht trin ca x hi loi ngi l mt qu trnh lch s - t nhin ( theo cc quy lut khch quan)

+ Ngun gc, bn cht, chc nng ca nh nc

+ Tn ti x hi quyt nh thc x hi, thc x hi mang tnh c lp tng i tc ng tr li tn ti x hi

+ Bn cht con ngi

+ Qun chng nhn dn l ch th sng to ra lch sCU15: Hy gii thch v chng minh lun im sau y ca Lnin:

Ch c em quy nhng quan h x hi vo nhng quan h sn xut, v em quy nhng quan h sn xut vo trnh ca nhng lc lng sn xut th ngi ta mi c c mt c s vng chc quan nim s pht trin ca nhng hnh thi kinh t - x hi l mt qu trnh lch s - t nhin

Gi

Gi thch: Lun im trn ch r s pht trin ca x hi l mt qu trnh lch s - t nhin din ra theo cc quy lut khch quan m quy lut c bn, quan trng nht l quy lut QHSX ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut; iu c ngha, xt ti cng s pht trin ca x hi l mt qu trnh lch s - t nhin c bt u t s pht trin ca LLSX

Khi nim HTKT XH v cu trc ca HTKT XH

Chng minh s pht trin ca x hi loi ngi l mt qu trnh lch s - t nhin theo quy lut QHSX ph hp vi trnh pht trin ca LLSX, ngha l c bt u t s pht trin ca LLSX.

CU 16: Giai cp l g? Bng l lun v thc tin, chng minh rng: Trong mi thi i, nhng t tng ca giai cp thng tr l nhng t tng thng tr. iu c ngha l giai cp no l lc lng vt cht thng tr trong x hi th cng l lc lng tinh thn thng tr trong x hi.Gi

Giai cp l g? Lun im trn ch r mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng, trong c s h tng quyt nh kin trc thng tng

V mt l lun:

C s h tng quyt nh kin trc thng tng

V mt thc tin

Dng thc t lch s chng minh

Cu 17: Anh ( ch) hyphn tch quan im ca trit hc Mc - Lnin v bn cht con ngi v vn dng cc quan im ny vo vic pht huy ngun lc con ngi Vit Nam hin nay.

Gi

Quan nim v con ngi trong trit hc Mc:

+ Con ngi l mt thc th sinh vt x hi

+ Trong tnh hin thc ca n bn cht ca con ngi l tng ha cc quan h x hi

+ Con ngi va l sn phm va l ch th ca lch s

Vn dng cc quan im v con ngi trong trit hc Mc vo vic pht huy ngun lc con ngi Vit Nam hin nay:

+ Phi bit quan tm n con ngi bn nng

+ Phi bit quan tm n li ch vt cht ca con ngi

+ Phi bit quan tm n li ch c nhn,kt hp hi ha li ch c nhn v li ch tp th

+ Phi bit k tha nhng gi tr tt p ca con ngi trong qu kh; ng thi phi bit xy dng mu ngi ph hp vi tng giai on lch s

Dng thc t lch s chng minh

BI LMCu 1: Phn tch c s l lun, nu ra cc yu cu phng php ca nguyn tc khch quan ca ch ngha duy vt bin chng. ng Cng sn Vit Nam v ang vn dung nguyn tc ny nh th no vo s nghip cch mng nc ta.

* C s l lun:

Nguyn tc khch quan trong xem xt c xy dng da trn ni dung ca nguyn l v tnh thng nht vt cht ca th gii. Yu cu ca nguyn tc ny c tm tt nh sau :khi nhn thc khch th (i tng), s vt, hin tng tn ti trong hin thc ch th t duy phi nm bt, ti hin n trong chnh n m khng c thm hay bt mt cch ty tin .

- Vt cht l ci c trc t duy. Vt cht tn ti vnh vin v mt giai an pht trin nht nh ca mnh n mi sn sinh ra t duy. Do t duy phn nh th gii vt cht, nn trong qu trnh nhn thc i tng ta khng c xut pht t t duy, t kin ch quan ca chng ta v i tng.m phi xut pht t chnh bn thn i tng, t bn cht ca n, khng c bt i tng tun theo t duy m phi bt t duy tun theo i tng. Khng p i tng tha mn mt s ch quan hay mt Lgc no , m phi rt ra nhng s t i tng, ti to trong t duy cc hnh tng, t tng- ci lgc pht trin ca chnh i tng .

- Ton b ngh thut chinh phc bn cht ca s vt, hin tng c gi ghm trong s tm kim, chn la, s dng nhng con ng, cch thc, phng tin thm nhp hu hiu vo th gii bn trong ca s vt. ngh thut chinh phc nh th khng mang n cho s vt, hin tng mt ci g xa l vi chnh n. iu ny t ra cho ch th mt tnh th kh khn. Lm nh th no bit chc chn nhng suy ngh ca chng ta v s vt l khch quan, l ph hp vi bn thn s vt? Nguyn tc khch quan i hi c b sung thm yu cu pht huy tnh nng ng sng to ca ch th v nguyn tc tnh ng .

- Khi nhn thc cc hin tng x hi chng ta phi ch trng n mc quan tm v nng lc nhn thc ca cc lc lng x hi i vi vic gii quyt cc vn x hi, i vi khuynh hng pht trin ca cc hin tng x hi, i vi vic nh gi tnh hnh x hi nhng nh gi c gi tr hn, nhng cch gii quyt ng hn thng l nhng nh gi, nhng cch gii quyt thuc v cc lc lng x hi bit ng trn lp trng ca giai cp tin tin, ca nhng lc lng cch mng ca thi i . V vy tnh khch quan trong xem xt cc hin tng x hi nht qun vi nguyn tc tnh ng. Vic xem thng nguyn tc ny d dn n vi phm yu cu ca nguyn tc khch quan trong xem xt, d bin n thnh ch ngha khch quan, cn tr vic nhn thc ng n cc hin tng x hi phc tp.

* Nhng yu cu phng php lun ca nguyn tc khch quan trong xem xt:

Nguyn tc khch quan trong xem xt c mi lin h mt thit vi cc nguyn tc khc ca lgc bin chng. N th hin yu cu c th sau:

+ Trong hot ng nhn thc, Ch th phi:

- Mt l: Xut pht t hin thc khch quan, ti hin li n nh n vn c m khng c ty tin a ra nhng nhn nh ch quan.

- Hai l: Phi bit pht huy tnh nng ng, sng to ca ch th, a ra cc gi thuyt khoa hc c gi tr v khch th, ng thi bit cch tin hnh kim chng cc gi tuyt bng thc nghim.

+ Trong hot ng thc tin, Ch th phi :

- Mt l: Xut pht t hin thc khch quan, pht hin ra nhng quy lut chi phi n.

- Hai l: Da trn cc quy lut khch quan , chng ta vch ra cc mc tiu, k hach, tm kim cc bin php, phng thc t chc thc hin. Kp thi iu chnh, un nng hat ng ca con ngi i theo li ch v mc ch t ra.

Pht huy tnh nng ng, sng to ca thc c ngha l pht huy vai tr tri thc, tnh cm, ch, l tr tc l pht huy vai tr nhn t con ngi trong hat ng nhn thc v hat ng thc tin ci to hin thc khch quan, vn ln lm ch th gii.

* ng Cng sn Vit Nam vn dng nh th no vo s nghip cch mng ca Vit Nam:

Phi tn trng hin thc khch quan, tn trng vai tr quyt nh ca vt cht. C th l:- Xut pht t hin thc khch quan ca t nc, ca thi i hach nh cc ng li, chin lc, sch lc nhm xy dng v pht trin t nc.

- Bit tm kim, khai thc v s dng nhng lc lng vt cht hin thc ha ng li, chin lc, sch lc nhm xy dng v pht trin t nc.

- Coi cch mng l s nghip ca qun chng, coi i an kt tan dn tc l ng lc ch yu pht trin t nc. Bit kt hp hi ha cc li ch khc nhau (li ch kinh t, li ch chnh tr, li ch vt cht, li ch tinh thn, li ch c nhn, li ch tp th, li ch x hi...) thnh ng lc mnh m thc y cng cuc i mi.

- ng ta rt ra nhng bi hc kinh nghim t nhng sai lm, tht bi trc i mi, ng ta kt lun: Mi ng li, ch trng ca ng phi xut pht t thc t, tn trng quy lut khch quan.Cu 2: Phn tch c s trit hc (l lun v phng php lun) trong khng nh ca ng cng sn Vit Nam "Mi ng li, ch trng ca ng phi xut pht t thc t, tn trng qui lut khch quan".

Ngay t khi ra i, ng cng sn Vit Nam ly ch ngha Mc Lnin lm nn tng t tng v vn dng t tng l lun vo thc t cch mng nc ta ra ng li, ch trng, chnh sch qua tng thi k. Mt trong nhng vn dng c s l lun ca trit hc Mc Lnin vo cng cuc i mi t nc m ng khi xng bt u t i hi ng ln th IV l nguyn tc khch quan, mt nguyn tc c rt ra t mi quan h bin chng gia vt cht v thc. ng cng sn Vit Nam "Mi ng li, ch trng ca ng phi xut pht t thc t, tn trng qui lut khch quan". Vic tm hiu quy lut khch quan trn c s mi quan h gia vt cht v thc vn dng ng n quy lut ny vo thc tin l vn ht sc cn thit trong giai on hin nay.

Mi quan h gia vt cht v thc l vn c bn ca trit hc. Phm tr vt cht v mi lin h gia vt cht v thc c cc nh trit hc trc Mc quan tm vi nhiu quan im khc nhau v lun din ra cuc u tranh gia ch ngha duy tm v ch ngha duy vt trong sut lch s ca trit hc .

Quan im Mcxit cho rng ch c mt th gii duy nht v thng nht l th gii vt cht. Th gii vt cht tn ti khch quan c trc v c lp vi thc con ngi. Lnin ngi bo v v pht trin trit hc Mc nu ra nh ngha vt cht l mt phm tr trit hc dng ch thc ti khch quan c em li lm cho con ngi trong cm gic, c cm gic ca chng ta chp li ,chp li ,phn nh v tn ti khng l thuc vo cm gic.

Vt cht l mt phm tr trit hc: l mt phm tr rng v khi qut nht , khng th hiu theo ngha hp nh cc khi nim vt cht thng dng trong cc lnh vc khoa hc c th hoc i sng hng ngy. Thuc tnh c bn nht ca vt cht l thc ti khch quan , tn ti khng l thuc vo cm gic, cng chnh l tiu chun phn bit ci g l vt cht v ci g khng phi l vt cht.

Vt cht quyt nh thc, vt cht quyt nh ni dung thc. C thc thng thng v thc l lun u bt ngun t iu kin t nhin v x hi nht nh . Phong tc, tp qun , thi quen ny ny sinh trn nhng iu kin vt cht nht nh l thc tin x hi lch s. Ch ngha x hi khoa hc i cng da trn mnh t hin thc l nhng tin v kinh t chnh tr x hi, v khoa hc t nhin v s k tha tinh hoa t tng , vn ho nhn loi cng vi thin ti ca Mc v ngghen .

Do thc ti khch quan lun lun bin ng vn ng nn nhn thc ca n cng lun lun bin i theo, nhng xt n cng th vt cht bao gi cng quyt nh thc . Nhng thc ra i th n c tc ng li vt cht . Vi tnh c lp tng i ca mnh thc tc ng tr li vt cht thng qua hot ng thc tin ca con ngi .

Qun trit quan h bin chng gia vt cht v thc ca trit hc Mc xit. Trong nhn thc v thc tin , chng ta phi xut pht t thc t khch quan, ly thc t khch quan lm cn c cho mi hot ng ca mnh . ng thi pht huy tnh nng ng sng to ca thc, pht huy vai tr nhn t ca con ngi trong vic nhn thc, tc ng ci to th gii. Quan im khch quan trn gip ta ngn nga v khc phc bnh ch quan duy ch.

Bnh ch quan duy tr l xut pht t vic cng iu tnh sng to ca thc, tuyt i ho vai tr nhn t ch quan ca ch, bt chp qui lut khch quan, xa ri hin thc, ph nhn xem nh iu kin vt cht .

nc ta , trong thi k trc i mi. ng ta nhn nh rng chng ta mt bnh ch quan duy ch trong vic xc nh mc tiu v bc i trong vic xy dng vt cht k thut v ci to x hi ch ngha ; v b tr c cu kinh t; v vic s dng cc thnh phn kinh t .Trong ci to x hi ch ngha ,s dng cc thnh phn kinh t , c hin tng nng vi mun xo b ngay cc thnh phn kinh t phi x hi ch ngha , nhanh chng bin kinh t t bn t nhn thnh quc doanh trong khi ng ra l phi duy tr thc hin pht trin cc thnh phn kinh t theo tng bc i thch hp , ph hp vi thi k qu trong mt thi gian tng i di pht trin lc lng sn xut.

Nguyn nhn ca cn bnh ch quan duy ch trn l do s lc hu, yu km v l lun, do tm l ca ngi sn xut nh v do chng ta ko di ch quan liu bao cp.

Vn kin i Hi ton quc ln th 6 ca ng ta nu ln bi hc :ng ta lun lun xut pht t thc t, tn trng v hnh ng theo qui lut khch quan". Chng ta bit rng quan im khch quan i hi trong nhn thc v hot ng thc tin phi xut pht t bn thn s vt hin tng, phi tha nhn v tn trng tnh khch quan ca vt cht, ca cc qui lut t nhin v x hi, khng c xut pht t mun ch quan.

Bi hc m ng ta nu ra , trc ht i hi ng nhn thc ng n v hnh ng ph hp vi h thng qui lut khch quan. Tip tc i mi t duy l lun, nht l t duy v ch ngha x hi v con ng i ln ch ngha x hi nc ta. l xy dng CNXH b qua ch t bn ch ngha cho nn phi tri qua mt thi k qu lu di nhiu chn ng, nhiu hnh thc t chc kinh t x hi c tnh cht qu .

Mi ch trng chnh sch ca ng v nh nc phi xut pht t thc t khch quan ca t nc v ph hp qui lut . Chng ta bit rng thc l s phn nh hin thc khch quan trong qu trnh con ngi ci to th gii . Do cng nm bt thng tin v thc t khch quan chnh xc , y trung thc v s l cc thng tin y mt cch khoa hc th qu trnh ci to th gii cng hiu qu .ng thi cn thy rng sc mnh ca thc l nng lc nhn thc v vn dng tri thc cng nh cc qui lut ca th gii khch quan .

Xut pht t mi quan h bin chng gia vt cht v thc . ng ta xc nh "Mi ng li, ch trng ca ng phi xut pht t thc t, tn trng qui lut khch quan l xc nh vai tr quyt nh ca vt cht (th gii khch quan). Nh vy , t ch ngha Mc-Lnin v mi quan h vt cht v thc, cng nh t nhng kinh nghim thnh cng v tht bi trong qu trnh lnh o cch mng nc ta, ng ta rt ra bi hc trn.

Bi hc y c ngha thi s nng hi trong qu trnh i mi t nc. Hin nay, trong tnh hnh i mi ca cc din th gii v ca cch mng nc ta i hi ng ta khng ngng pht huy s hiu qu lnh o ca mnh thng qua vic nhn thc ng, tranh th c thi c do cch mng khoa hc cng ngh, do xu th hi nhp v ton cu ho em li, ng thi xc nh r nhng thch thc m cch mng nc a tri qua.

Cu 3: Bng l lun v thc tin chng minh rng " thc con ngi khng ch phn nh th gii m cn gp phn sng to ra th gii ? thc ca con ngi theo trit hc duy vt bin chng khng phi l mt hin tng thn b, tch ri khi vt cht m l c tnh ca mt dng vt cht c t chc c bit l b c ca con ngi, l s phn nh s vt, hin tng ca th gii bn ngoi vo b c ca con ngi trn nn tng ca hot ng lao ng sng to v c hin thc ha bng ngn ng. thc l hnh nh ch quan ca th gii khch quan. thc con ngi c ngun gc t nhin v ngun gc x hi

Ngun gc t nhin: Trit hc DVBC ch ra rng, phn nh l thuc tnh chung ca mi vn vt cht. l nng lc gi li, ti hin li ca 01 h thng vt cht ny nhng c im ca ca mt h thng vt cht khc khi 02 h thng vt cht tc ng ln nhau. Cng vi s pht trin ca th gii vt cht, thuc tnh phn nh ca n cng pht trin t thp ln cao. Nh vy thc l thuc tnh ca 01 dng vt cht c t chc cao l b no ngi. No ngi v s phn nh ca th gii khch quan vao no ngi chnh l ngun gc t nhin ca thc

Ngun gc x hi:Trit hc DVBC ch ra rng, chnh lao ng v ngn ng l 02 ngun gc x hi Quyt nh trc tip n s hnh thnh v pht trin ca thc Chnh lao ng ng vai tr Quyt nh trong s chuyn bin t vn thnh ngi, lm cho con ngi khc vi tt c ng vt khc. Lao ng gip con ngi ci to th gii v hon thin chnh mnh. Thng qua lao ng no ngi cng ngy cng hon thin, pht trin gip t duy tru tng pht trin. Chnh lao ng l c s hnh thnh, pht trin ca ngn ng . S ra i ca ngn ng s gip con ngi phn nh s vt khi qut hn. iu ny cng thc y t duy tru tng pht trin . y l 02 yu t quan trng pht trin thc. Lao ng v ngn ng l hai sc kch thch ch yu b no vn thnh b no ngi, phn nh tm l ng vt thnh phn nh thc.

V bn cht ca thc: Cc Mc ch ra rng thc chng qua ch l vt cht c di chuyn vo trong b c ca con ngi v c ci bin i trong . Nh vy bn cht ca thc l hnh nh ch quan ca th gii khch quan. C ngha l ni dung ca thc l do th gii khch quan quy nh, nhng khi phn nh th n mang du n ch quan ca con ngi.

- thc l s phn nh th gii khch quan vo c ngi nhng l phn nh sng to. Tnh sng to ca thc c th hin ra rt phong ph. Trn c s nhng ci c, thc c th to ra tri thc mi v s vt, c th tng tng ra ci khng c trong thc t. thc c th tin on, d bo tng lai, c th to ra nhng huyn thoi, nhng gi thuyt ...

- Phn nh ca thc l tch cc, ch ng: con ngi trn c s hot ng thc tin, ch ng tc ng vo s vt hin tng lm cho chng bc l tnh cht, thuc tnh, c im hiu bit vn dng tri thc nhn thc v ci to TGKQ.

- thc mang bn cht x hi

Khi tha nhn vt cht tn ti bn ngoi v c lp vi thc, quyt nh thc th s nhn thc th gii khng th xut pht t thc con ngi, m phi xut pht t th gii khch quan.Trong hot ng thc tin phi tn trng v hnh ng theo cc quy lut khch quan.Lnin nhiu ln nhn mnh rng khng c ly mun ch quan ca mnh lm chnh sch, ly ch p t cho thc t v nh vy s mc phi bnh ch quan duy ch.Tuy nhin, ch ngha duy vt ng thi vch r s tc ng tr li v cng to ln ca thc i vi vt cht thng qua hot ng thc tin ca con ngi. Quan h gia vt cht v thc l quan h hai chiu. Khng thy iu s ri vo quan nim duy vt tm thng v bnh bo th, tr tr trong nhn thc v hnh ng.

Ni ti vai tr ca thc thc cht l ni ti vai tr ca con ngi, v thc t n khng trc tip thay i c g trong hin thc c. Do , mun thc hin t tng phi s dng lc lng thc tin. Ngha l con ngi mun thc hin quy lut khch quan th phi nhn thc, vn dng ng n nhng quy lut , phi c ch v phng php t chc hnh ng. Vai tr ca thc l ch ch o hot ng ca con ngi, c th quyt nh lm cho con ngi hnh ng ng hay sai, thnh cng hay tht bi trn c s nhng iu kin khch quan nht nh. Do , con ngi cng phn nh y , chnh xc th gii khch quan th cng ci to th gii c hiu qu " thc con ngi khng ch phn nh th gii m cn gp phn sng to ra th gii". V vy, phi pht huy tnh nng ng, sng to ca thc, pht huy vai tr nhn t con ngi tc ng, ci to th gii khch quan.

T quan im duy vt bin chng v mi quan h gia vt cht v thc ta thy khng c xem nh quan im khch quan, tnh nng ng, sng to ca thc m n cn i hi phi pht huy tnh nng ng sng to ca thc, ca nhn t ch quan. Bi v qu trnh t ti tnh khch quan i hi ch th phi pht huy tnh nng ng, sng to trong vic tm ra nhng bin php, nhng con ng tng bc thm nhp su vo bn cht ca s vt, trn c s con ngi thc hin s bin i t ci vt t n (tc thc ti khch quan) thnh ci phc v cho nhu cu ca con ngi ng thi s dng hiu qu cc iu kin, sc mnh vt cht khch quan, sc mnh ca quy lut phc v cho cc mc tiu, mc ch khc nhau ca con ngi.

Nu trong nhn thc v hot ng thc tin, chng ta tuyt i ha, cng iu ha vai tr ca nhn t ch quan th s nh hng khng nh n s pht trin ca x hi v ri vo bnh bnh bo th tr tr. y l khuynh hng sai lm cc oan do cng iu ha vai tr ca vt cht, sng bi sc mnh ca quy lut, h thp vai tr ca nhn t ch quan. Khuynh hng bo th s dn n tnh trng li, chm i mi, ngi thay i, da dm, ch i, thm ch cn tr ci mi, bng lng tha mn vi ci c. Lin h thc t: Bnh bo th tr tr l mt thc t tn ti trong thi k kh di trc i mi (trc i hi ln VI thng 12-1986). Trong giai on ny, tnh trng khng hong kinh t x hi ngy cng trm trng xut pht t bo th c tc hi rt ln. Bnh bo th tr tr c biu hin qua vic chm i mi c ch qun l kinh t li thi, trong cng tc t chc thi k ny khuyt im ln nht l s tr tr, chm i mi cng tc cn b. Vic la chn, b tr cn b vo cc c quan lnh o v qun l cc cp cn theo quan nim c k v tiu chun khng ng n, mang nng tnh hnh thc.. ng ta duy tr qu lu c ch qun l kinh t tp trung quan liu bao cp - mt c ch "gn lin vi t duy kinh t da trn nhng quan nim gin n v ch ngha x hi, mang nng tnh cht ch quan, duy ch". Bnh bo th tr tr c nguyn nhn t s yu km lc hu v t duy l lun, tr thc l lun khng p ng c yu cu ca thc tin. S gin n yu km v l lun th hin ch: hiu v vn dng cha ng nguyn l, quy lut, phm tr, cha ch tip thu k tha nhng thnh tu, k thut cng ngh mi ca ch ngha t bn, ca nhn loi, thm ch cn c nh kin ph nhn mt cch cc oan nhng thnh tu , cha ch tng kt nhng ci mi t s vn ng, pht trin ca thc tin theo Ch tch H Ch Minh th nguyn nhn ca bnh ch quan l km l lun, l lun l l lun sung. Cn do ngun gc lch s, x hi, giai cp, tm l ca con ngi chi phi.

Nh vn dng ng n cc quy lut thng qua cc ch trng chnh sch ca ng v Nh nc ta, i sng vt cht tinh thn ca nhn dn tng bc c n nh v nng cao, ch XHCN ngy cng cng c v t nc ra khi cuc khng hong kinh t x hi v ang c nhng bc chuyn bin tch cc trong tt c cc lnh vc i sng x hi.

Tm li, t nhng phn tch trn cho thng li ca cng cuc i mi c c l da trn mt nn tng t tng ng, l ch ngha Mc-Lnin v t tng H Ch Minh m trong s qun trit v vn dng ng quy lut, nguyn tc khch quan l iu kin m bo s dn dt ng n ca ng.Cu 4: Anh/Ch hy nu nhng yu cu phng php lun v phn tch c s l lun ca nguyn tc ton din. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hat ng thc tin?Tr li: (Tham kho thm sch TH - P2, trang 70).

a/ C s l lun ca nguyn tc ton din: l ni dung nguyn l v mi lin h ph bin.

MLHPB l mi lin h gia cc mt (thuc tnh) i lp tn ti trong mi s vt, trong mi lnh vc hin thc.

MLHPB mang tnh khch quan v ph bin. N chi phi tng qu s tn ti , vn ng, pht trin ca mi s vt, qu trnh xy ra trong th gii; v l i tng nghin cu ca php bin chng. N c nhn thc trong cc cp phm tr (mt i lp- mt i lp; cht-lng; ci c-ci mi; ci ring-ci chung; nguyn nhn- kt qu; ni dung-hnh thc; bn cht- hin tng; tt nhin- ngu nhin; kh nng- hin thc.

Ni dung nguyn l:

Mi s vt, hin tng hay qu trnh (vn vt) trong th gii u tn ti trong mun vn mi lin h rng buc ln nhau. Mi lin h tn ti khch quan, ph bin v a dng.

Trong mun vn mi lin h chi phi s tn ti ca chng c nhng mi lin h ph bin. Mi lin h ph bin tn ti khch quan, ph bin; chng chi phi mt cch tng qut qu trnh vn ng, pht trin ca mi s vt, hin tng xy ra trong th gii.

b/ Nhng yu cu v Phng php lun:

Trong hot ng nhn thc ch th phi:

Tm hiu, pht hin cng nhiu mi lin h, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t) ang chi phi s tn ti ca bn thn s vt cng tt.

Phn loi xc nh quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t) no l bn trong, c bn, tt nhin, n nh; cn nhng mi lin h no l bn ngoi, ko c bn, ngu nhin.

Da trn cc MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t) bn trong l gii cc MLH, quan h cn li. Qua , xy dng hnh nh v SV nh s thng nht cc MLH; pht hin ra c im, tnh cht, quy lut (bn cht) ca n.

Trong hot ng thc tin, ch th phi:

nh gi ng vai tr ca tng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t) chi phi SV.

Thng qua hot ng thc tin s dng nhiu bin php thch hp bin i nhng MLH, c bit l nhng MLH bn trong, c bn, tt nhin, quan trng

Nm vng s chuyn ha cc MLH, kp thi a ra cc bin php b sung pht huy / hn ch s tc ng ca chng, li SV theo ng quy lut v hp li ch chng ta.

c/ Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin:

Qun trit v vn dng sng to nguyn tc ton din s khc phc c ch ngha phin din, ch ngha chit trung, ch ngha ngy bin, ...trong hot ng thc tin v nhn thc ca chnh mnh.

+ Ch ngha phin din: l cch xem xt ch thy mt mt, mt mi quan h, mt tnh cht hay t mt phng din no m khng thy c nhiu mt, nhiu mi lin h nhiu tnh cht ca s vt.

+ Ch ngha chit trung: l cch xem xt ch ch n nhiu mt, nhiu mi lin h nhng ko rt ra c bn cht, mi lin h c bn ca s vt m coi chng nh nhau, kt hp chng mt cch v nguyn tc, ty tin

+ Ch ngha ngy bin: Cch xem xt qua nh tro ci c bn vi ci khng c bn, ci ch yu vi ci th yu hay ngc li nhm t c mc ch hay li ch ca mnh mt cch tinh vi.

Trong i sng XH, nguyn tc ton din c vai tr cc k quan trng. N i hi chng ta khng ch lin h nhn thc vi nhn thc m cn phi lin h nhn thc vi thc tin cuc sng, phi ch n li ch ca cc ch th khc nhau trong x hi v bit phn bit u l li ch c bn v li ch ko c bn.Cu 5: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc ton din ca php bin chng duy vt. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin? A/ C s l lun:

Mi lin h v MLH ph bin:

Mi lin h l s tc ng rng buc, thm nhp ln nhau gia cc s vt, hin tng hay qu trnh (vn vt) m trong s thay i ca ci ny m tt yu ko theo s thay i ca cc kia. i lp vi mi lin h l s khc bit. S tch bit cng l s tc ng qua li gia cc s vt, hin tng hay qu trnh nhng s thay i ca ci ny s ko tt yu ko theo s thay i ca ci kia. Do vy m vn vt trong th gii u lun tc ng ln nhau, nhng c mt s tc ng dn n s thay i, tc cn nm trong trng thi n nh. Vn vt va tch bit va lin h, va l n va ko l n. Th gii vt cht l mt h thng thng nht mi yu t, b phn ca n. Chnh nh s thng nht vt cht m vn vt lun tc ng qua li ln nhau.

+ Mi lin h mang tnh khch quan, tnh ph bin.

+ Mi lin h mang tnh a dng. N c th c chia ra thnh: MLH bn trong v MLH bn ngoi; MLH trong t nhin, MLH trong x hi v MLH trong t duy; MLH ring, MLH chung v MLH ph bin; Vai tr cc MLH khc nhau l ko ging nhau.

MLH ph bin l MLH gia cc mt (thuc tnh) i lp tn ti trong mi s vt, trong mi lnh vc hin thc.

+ MLH ph bin cng mang tnh khch quan v b bin. N chi phi tng qut s tn ti, vn ng, pht trin ca mi s vt, qu trnh xy ra trong th gii; v l i tng nghin cu ca php bin chng.

+ MLH ph bin c nhn thc trong cc (cp) phm tr bin chng nh MLH gia: mt i lp - mt i lp; cht - lng; ci c ci mi; ci ring ci chung; nguyn nhn - kt qu; ni dung hnh thc; bn cht - hin tng; tt nhin - ngu nhin; kh nng - hin thc.

Ni dung nguyn l:

Mi s vt, hin tng hay qu trnh (vn vt) trong th gii u tn ti trong mun vn MLH rng buc ln nhau. MLH tn ti khch quan, ph bin v a dng.

Trong mun vn MLH chi phi s tn ti ca chng c nhng MLH ph bi. MLH ph bin tn ti khch quan, ph bin; chng chi phi mt cch tng qut qu trnh vn ng, pht trin ca mi s vt, hin tng xy ra trong th gii.

B/ Yu cu phng php lun:

Trong hot ng nhn thc ch th phi:

Tm hiu, pht hin cng nhiu MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt,) ang chi phi s tn ti ca bn thn s vt cng tt. Phi xem xt s vt t khp gc , t nhiu phng din cng tt;

Phn loi xc nh nhng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) no l bn trong, c bn, tt nhin, n nh; cn nhng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) no l bn ngoi, khng c bn, ngu nhin, khng n nh;

Da trn nhng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) bn trong, c bn, tt nhin, n nh l gii c nhng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) cn li. Qua xy dng mt hnh nh v s vt nh s thng nht cc MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt); pht hin ra quy lut (bn cht) ca n.

Trong hot ng thc tin ch th phi:

nh gi ng vai tr ca tng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) chi phi s vt.

Thng qua hot ng thc tin, s dng ng b nhiu cng c, phng tin, bin php thch hp (m trc ht l nhng cng c, phng tin, bin php vt cht) bin i nhng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) ca bn thn s vt, c bit l nhng MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) bn trong, c bn, tt nhin, quan trng. ca n.

Nm vng s chuyn ha cc MLH, quan h (hay nhng c im, tnh cht, yu t, mt) ca bn thn s vt, kp thi s dng cc cng c, phng tin, bin php b sung pht huy hay hn ch s tc ng ca chng, nhm lo li s vt vn ng, pht trin theo ng quy lut v hp li ch chng ta.

C/ Vic tun th v vn dng sng to nguyn tc ton din s gip ch th khc phc c ch ngha phin din, ch ngha chit trung, ch ngha ngy bin, trong hot ng thc tin v nhn thc ca mnh.

Ch ngha phin din l cch xem xt ch thy mt mt, mt mi quan h, tnh cht no m ko thy c nhiu mt, nhiu MQH, nhiu tnh cht ca s vt; ch xem xt s vt mt gc hay t mt phng din no m thi.

CN chit trung l cch xem xt ch ch n nhiu mt, nhiu MLH ca s vt nhng ko rt ra c mt bn cht, ko thy c MLH c bn ca s vt; m coi chng nh nhau, kt hp chng mt cch v nguyn tc, ty tin.

CN ngy bin l cch xem xt qua nh tro ci c bn vi ci ko c bn, ci ch yu vi ci th yu, hay ngc li nhm t c mc ch hay li ch ca mnh mt cch tinh vi.

Cu 6: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc pht trin ca php bin chng duy vt. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?

1. C s l lun ca nguyn tc pht trin ca php bin chng duy vt:

Trc khi tm hiu nguyn tc pht trin ca php bin chng duy vt ta lm r mt s khi nim lin quan n nguyn tc pht trin nh sau:

Vn ng l g?. Vn ng l mt thuc tnh c hu, l phng thc tn ti ca vt cht, vn ng c hiu nh s thay i ni chung. Vn ng hiu theo ngha chung nht, tc c hiu l mt phng thc tn ti ca vt cht, l mt thuc tnh c hu ca vt cht, th bao gm tt c mi s thay i v mi qu trnh din ra trong v tr, k t s thay i v tr n gin cho n t duy.

Pht trin l g?. L khuynh hng vn ng tin ln t thp n cao (thay i v lng), t n gin n phc tp (thay i v cht), t km hon thin n hon thin (thay i lng cht), do vic gii quyt mu thun trong bn cht s vt gy ra, c thc hin thng qua bc nhy v cht v din ra theo xu hng ph nh ca ph nh. kha cnh khc, pht trin cng c xem l mt khuynh hng vn ng tng hp ca mt h thng s vt trong , s vn ng c thay i nhng quy nh v cht (thay i kt cu t chc) ca h thng s vt theo xu hng tin b gi vai tr ch o; cn s vn ng c thay i nhng quy nh v cht ca h thng s vt theo xu hng thoi b v s vn ng ch c thay i nhng quy nh v lng ca h thng s vt theo xu hng n nh gi vai tr ch o, cn thit cho xu hng ch o trn. Theo cch hiu ny, trong qu trnh pht trin ca h thng s vt vt cht xy ra trong th gii, khng ch l s thay i tin b m cn cha trong mnh nhng s thay i thoi b tm thi, khng ch l s thay i m cn cha trong mnh nhng s n nh tng i.

Pht trin l qu trnh t thn ca th gii vt cht, mang tnh khch quan, ph bin v a dng. pht trin trong th gii t nhin v sinh, hu sinh, pht trin trong x hi pht trin trong t duy, tinh thn. Pht trin xy ra khi c s thay i/ chuyn ho gia cc mt i lp, gia lng v cht, gia ci c v ci mi, gia ci ring v ci chung, gia nguyn nhn v kt qu, gia ni dung l hnh thc, gia bn cht v hin tng, gia tt nhin v ngu nhin, gia kh nng v hin thc.

Ni dung ca nguyn l pht trin l: Mi s vt hin tng trong th gii u khng ngng vn ng v pht trin. Pht trin mang tnh khch quan - ph bin, l khuynh hng vn ng tng hp tin ln t thp n cao, t n gin n phc tp, t km hon thin n hon thin ca mt h thng vt cht, do vic gii quyt mu thun, thc hin bc nhy v cht gy ra theo xu th ph nh ca ph nh.

2. Nhng yu cu ca nguyn tc pht trin:

a) Trong hot ng nhn thc, ch th phi:

- Pht hin nhng xu hng, kh nng bin i, chuyn ho gia nhng giai on tn ti ca bn thn s vt trong s t vn ng v pht trin ca chnh n.

- Xy dng c hnh nh v s vt nh s thng nht cc xu hng, nhng giai on thay i ca n, t , pht hin ra quy lut vn ng v pht trin (bn cht) ca s vt hin tng.

b) Trong hot ng thc tin, ch th phi:

- Ch trng n mi iu kin, kh nng,.. tn ti ca s vt nhn nh ng cc xu hng, nhng giai on thay i c th xy ra vi n.

- Thng qua thc tin, s dng nhiu cng c, phng tin thch hp (m trc ht l nhng cng c, phng tin, bin php vt cht) bin i nhng iu kin, pht huy hay hn ch nhng kh nng tn ti ca s vt nhm lo li s vt vn ng, pht trin theo hng hp quy lut v c li cho ta.

3. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin:Qun trit v vn dng sng to nguyn tc pht trin s gip ch th khc phc c quan im (t duy) siu hnh, li xem xt cng nhc, u c bo th, gio iu,trong hot ng thc tin v nhn thc ca chnh mnh.

Nguyn tc pht trin i hi ch th phi s dng cc nguyn tc km theo mi lm sng t bn tnh vn ng v pht trin t thm ca s vt nh nguyn tc (phn tch) mu thun, nguyn tc phn tch lng cht, nguyn tc ph nh bin chng./.Cu 7: Phn tch c s l lun ca nguyn tc pht trin. V sao trong hot ng nhn thc v trong thc tin chng ta phi tn trng nguyn tc pht trin? Vn dng nguyn tc ny vo cng cuc i mi nc ta hin nay.

Tr li:

I. Phn tch c s l lun ca nguyn tc pht trin

I.1. C s l lun ca nguyn tc pht trin nguyn l v s pht trin

Nguyn tc pht trin cng l mt trong nhng nguyn tc phng php lun c bn, quan trng ca hot ng nhn thc thc tin. C s l lun ca nguyn tc pht trin l nguyn l v s pht trin ca php bin chng duy vt.

Theo , s pht trin l vn ng tin ln t thp n cao, t n gin n phc tp, t km hon thin n hon thin hn. Pht trin l trng hp c bit ca s vn ng v trong s pht trin s ny sinh nhng tnh quy nh quy nh mi, cao hn v cht, nh , lm cho c cu t chc, phng thc tn ti v vn ng ca s vic, hin tng cng chc nng ca n ngy cng hon thin hn. Do vy, nhn thc c s t vn ng, pht trin ca s vt, hin tng chng ta phi thy c s thng nht gia s bin i v lng vi s bin i v cht trong qu trnh pht trin, phi ch ra c ngun gc v ng lc bn trong, ngha l tm ra v bit cch gii quyt mu thun, phi xc nh xu hng pht trin ca s vt, hin tng do s ph nh bin chng quy nh; coi ph nh l tin cho s ra i ca s vt hin tng mi.

Yu cu ca nguyn tc pht trin

- Nguyn tc pht trin yu cu, khi xem xt s vt, hin tng phi t n

trong trng thi vn ng, bin i chuyn ho khng ch nhn thc s vt,

hin tng trong trng thi hin ti m cn thy c khuynh hng pht trin

ca n trong tng lai, ngha l phi phn tch lm r nhng bin i ca s

vt, hin tng.

- Nguyn tc pht trin yu cu, phi nhn thc s pht trin l qu trnh tri

qua nhiu giai on t thp n cao, t n gin n phc tp, t km hon

thin n hon thin hn. Mi giai on pht trin li c nhng c im, tnh

cht, hnh thc khc nhau.

- Nguyn tc pht trin i hi trong hot ng nhn thc v hot ng thc

tin phi nhy cm vi ci mi, sm pht hin ra ci mi, ng h ci mi hp

quy lut, to iu kin cho ci mi pht trin thay th ci c, phi chng li

quan im bo th, tr tr ...S thay th ci c bng ci mi din ra rt phc

tp bi ci mi phi u tranh chng li ci c, chin thng ci c.

Trong hot ng nhn thc v thc tin nu tn trng nguyn tc pht trin s mang li kt qu g

Tun theo nhng i hi ca quan im pht trin s gp phn khc phc bnh bo th tr tr v bnh gio iu trong t duy cng nh trong hnh ng thc tin. Bnh bo th tr tr l tnh trng li, chm i mi, ngi thay i, da dm, ch i, thm ch cn tr ci mi, bng lng tha mn vi ci c. i khi bnh bo th biu hin qua nhng nh kin. Bnh bo th tr tr cng gn lin vi bnh gio iu, l khuynh hng tuyt i ha l lun, coi thng kinh nghim thc tin, coi l lun l bt di bt dch, vic nm l lun ch dng li nhng nguyn l chung tru tng, khng ch n nhng hon chnh lch s c th ca s vn dng l lun. Bnh gio iu c 2 dng : gio iu l lun v gio iu kinh nghim. Bnh gio iu l lun l vic thuc lng l lun, cho rng p dng l lun p dng vo u cng c khng xem xt iu kin c th ca mnh. V d nh theo Mc th phi xa b t hu dn n vic ta tin hnh ci to XHCN xa tt c cc thnh phn kinh t nhm mc ch ch cn 2 thnh phn kinh t quc doanh v tp th m khng thy c rng "Nn kinh t nhiu thnh phn l mt c trng ca thi k qu ", s c mt ca nhiu thnh phn kinh t vi cc mi quan h tc ng qua li ca n s to ng lc cho s pht trin kinh t trong giai on ny. Bnh gio iu kinh nghim l vic p dng nguyn si rp khun m hnh ca nc khc, ca a phng khc vo a phng mnh m khng sng to, chn la V d nh trc y ta bt chc rp khun m hnh CNXH Lin X trong vic thnh lp cc b ngnh ca b my nh nc ( Lin X c bao nhiu B, Ngnh ta cng c by nhiu B ngnh), hoc v cng nghip ha cng vy, ta ch ch tp trung pht trin cng nghip nng m khng ch pht trin cng nghip nh Bnh bo th tr tr v bnh gio iu cng vi bnh ch quan duy ch l nhng cn bnh chung ca cc nc XHCN v n gy ra hu qu tt yu l lm cn tr, thm ch ko li s pht trin ca kinh t - x hi, a chng ta n sai lm nghim trng.

Ngc li nu ko tn trng nguyn tc pht trin s mang li hu qu g

Nu chng ta tuyt i ho nhn thc, nht l nhn thc khoa hc v s vt hay hin tng no th cc khoa hc t nhin, khoa hc x hi v nhn vn s khng th pht trin v thc tin s dm chn ti ch. Chnh v th, chng ta cn phi tng cng pht huy n lc ca bn thn trong vic hin thc ho quan im pht trin vo nhn thc v ci to s vt nhm phc v nhu cu, li ch ca chng ta v ca ton x hi.

Nguyn tc pht trin gi m cho chng ta iu g trong cng cuc xy dng v pht trin t nc ta hin nay

Ngy nay mc d CNXH ang th thoi tro, song nhng c s vt cht v XH ca thi i mi ngy cng chn mui. T nhng thnh cng v cha thnh cng ca qu trnh ci t, i mi, ng cng sn cc nc v ang rt ra nhng bi hc cn thit, a qu trnh ci t i mi din ra ng hng ph hp quy lut pht trin ca XH v ang t nhng chuyn bin tch cc. in hnh nh Trung Quc, t sau Hi ngh Trung ng 3 kha XIII (12-1978) ng cng sn Trung Quc m u cng cuc ci cch, m ca ton din, su sc theo nh hng XHCN v t n nay, tri qua mt phn t th k, Trung quc pht trin khng ngng v ang ng vo hng ng cc cng quc trn th gii. i vi nc ta, nhng thnh tu to ln v rt quan trng ca 15 nm i mi lm cho th v lc ca nc ta ln mnh ln nhiu(VK H ng ln IX, trang 66). iu ny cho thy rng thi i qu t CNTB ln CNXH trn phm vi ton th gii khng din ra trong mt thi gian ngn v theo mt con ng thng tp. Cng nh mi thi i khc trong lch s, n c tin, c thoi, quanh co khc khuu, nhng cui cng nh Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln CNXH ca CS VN nhn nh CNXH hin thc ang ng trc nhiu kh khn, th thch. Lch s th gii ang tri qua nhng bc quanh co, song loi ngi cui cng nht nh s tin ti CNXH v l quy lut tin ha ca lch s.

Cu 8: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc lch s-c th ca php bin chng duy vt. Vic tun th cc nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?

Tr li:

Quan im lch s c th l quan im khi xem xt s vt phi nghin cu n trong iu kin thi gian v khng gian nht nh. Phi nghin cu qu trnh vn ng ca n trong qu kh hin ti v d kin tng lai.- C s l lun ca quan im trn l xut pht t nguyn l v mi lin h ph bin ca cc s vt, hin tng trong th gii.

Phi c quan im lch s c th v s vt no cng c qu trnh hnh thnh tn ti, bin i v pht trin. Mi giai on pht trin ca s vt li c nhng mi lin h ring c trng cho n. Cho nn xem xt s vt va phi xem qu trnh pht trin ca s vt , va phi xem xt trong tng iu kin qu trnh c th.+ C xem xt ton din v lch s c th s vt th ta mi hiu c bn cht ca s vt t mi ci to c s vt.V vy, nguyn tc lch s - c th c coi l linh hn phng php lun ca trit hc Mc Lnin v n tng hp nhng nguyn tc, quan im, yu cu mang tnh phng php lun ca trit hc Mc Lnin, do , hiu theo ngha rng, n cng chnh l phng php bin chng.

Nhng yu cu c bn ca nguyn tc lch s - c th:1. Trong hot ng nhn thc, ch th phi tm hiu qu trnh hnh thnh, tn ti v pht trin c th ca nhng s vt c th trong nhng iu kin, hon cnh c th. Ngha l:

- Phi bit s vt ra i v tn ti nh th no, trong nhng iu kin, hon cnh no, b chi phi bi nhng quy lut no;

- Hin gi s vt ang tn ti nh th no trong nhng iu kin, hon cnh ra sao, do nhng quy lut no chi phi;

- Trn c s , phi nm bt c s vt c th s phi tn ti nh th no (trn nhng nt c bn) trong tng lai ..

2. Trong hot ng thc tin, ch th phi xy dng c nhng i sch c th, p dng cho nhng s vt c th, ang tn ti trong nhng iu kin, hon cnh, quan h c th m khng nn p dng nhng khun mu chung chung cho bt c s vt no, trong bt k iu kin, hon cnh, quan h no.

3. Nguyn tc LS-CT c V.I. Lnin c ng trong nhn nh: Xem xt mi vn theo quan im sau y: mt hin tng nht nh xut hin trong lch s nh th no, nhng hin tng tri qua nhng giai on pht trin ch yu no, v ng trn quan im ca s pht trin xem xt hin nay n tr thnh th no.

iu ny c ngha l nguyn tc LS-CT i hi phi phn tch s vt c th trong nhng tnh hnh c th thy c:

- S vt ang ( hay s) tn ti thng qua nhng cht, lng no; th hin qua nhng no; ang ( hay s) thc hin nhng bc nhy no to nn nhng cht, lng mi no?...

- S vt ang ( hay s) b tc ng bi nhng mu thun no; nhng mu thun ang nm giai on no, c vai tr nh th no n s vn ng, pht trin ca s vt?...

- S vt ang ( hay s) tri qua nhng ln ph nh bin chng no; ci c no ang ( hay s) phi mt i, ci mi no ang ( hay s) xut hin?..

- Trong mi quan h vi nhng s vt khc, nhng iu g c coi l nhng ci ring hay ci n nht, iu g l ci chung hay ci c th / ci ph bin; chng quy nh nhau, chuyn ha ln nhau nh th no?

- Bn cht ca s vt l g, n c th hin qua nhng hin tng no; hin tng no ch l gi tng, hin tng no l in hnh

- Ni dung ca s vt l g, n ang ( hay s) tn ti thng qua nhng hnh thc no; hnh thc no ph hp vi ni dung ca s vt, hnh thc no khng ph hp vi ni dung, ci g lm cho ni dung ca s vt bin i?..

- Trong bn thn s vt, hin thc l g; hin thc ang ( hay s) ny sinh ra nhng kh nng no; mi kh nng , trong nhng iu kin c th no c tt yu hin thc ha ra sao?...

4. Nguyn tc LS-CT i hi chng ta phi bao c cc s kin xy ra trong nghin cu khoa hc hay cc bin c xy ra trong cc tin trnh lch s nhn loi.

Tuy nhin, n khng cho php chng ta kt hp cc s kin khoa hc nh nhng ci ngu nhin thun ty ca t nhin hay m t cc bin c lch s nh nhng ci vn vt n l ca x hi, m n i hi chng ta phi ti hin chng, m t chng trn c s vch ra c ci tt yu l gch, ci chung (quy lut, bn cht) ca chng, ch ra c nhng trt t nhn qu quy nh chng.

Nguyn tc ny i hi chng ta phi xy dng c bc tranh khoa hc v th gii, qua chng ta nhn thc c tnh mun v ca t nhin, tnh phong ph ca lch s trong s thng nht.

5. Nguyn tc LS-CT c cc lnh t ca giai cp v sn vn dng: Xut pht t tnh hnh c th ca CNTB giai on tin c quyn, t do cnh tranh m C. Mc cho rng, cch mng XHCN ch c th thng li tt c cc nc TBCN tin tin.

Sang th k 20, CNTB chuyn sang giai on c quyn, quc ch ngha. Khi vn dng nguyn tc ny vo xem xt tnh hnh th gii lc ny c nhng thay i ln m V.I. Lnin i n kt lun ng n l: cch mng XHCN ch c th thng li vi nc, khu yu nht ca CNTB.

ng CS Vit Nam, ng CS Trung Quc cng ang qun trit v vn dng sng to nguyn tc ny vo thc tin cch mng mi nc xy dng cho quc gia mnh mt con ng ring i ln CNXH.

Vn dng nguyn tc LS-CT, t nm 1930, ng ta la chn con ng CNXH. Ngy nay, xy dng thnh cng CNXH, ng ra ng li xy dng nn kinh t th trng, y mnh cng nghip ha, hin i ha; u tin pht trin lc lng sn xut, ng thi xy dng quan h sn xut ph hp theo nh hng XHCN; pht huy cao ni lc ng thi tranh th ngun lc bn ngoi v ch ng hi nhp kinh t quc t pht trin nhanh, c hiu qu v bn vng; thc hin tng trng kinh t i lin vi pht trin vn ha, tng bc ci thin i sng vt cht v tinh thn ca nhn dn, thc hin tin b v cng bng x hi, bo v v ci thin mi trng; kt hp pht trin kinh t - x hi vi tng cng an ninh, quc phng; bo v v xy dng h thng chnh tr vng mnh.

Vic tun th cc nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?

( Qun trit v vn dng sng to nguyn tc lch s c th s gip ch th khc phc c quan im (t duy) siu hnh trong hot ng thc tin v nhn thc ca chnh mnh.

Cu 9: Quan im Mc xt v s thng nht gia l lun v thc tin t rt ra quan im thc tin v vn dng quan im phn tch ph phn bnh kinh nghim, bnh gio iu v phn tch cc lun im sau y ca ng ta v H Ch Minh ch c tng cng tng kt thc tin tng kt l lun th cng cuc i mi tr thnh hnh ng t gic ch ng v sng to".

Thc tin l phm tr TH ch ton b hot ng vt cht c tnh cht lch s XH ca con ngi lm bin i t nhin v XH

Bn cht ca hot ng thc tin l s tc ng qua li ca ch th v khch th

Hot ng thc tin a dng, song c th chia lm 3 hnh thc c bn: hot ng SX vt cht, hot ng bin i CT XH, hot ng thc nghim KH, trong hot ng SX vt cht l hot ng c ngha quyt nh cc hnh thc khc hot ng bin i CT-XH hnh thc cao nht v hot ng thc nghim KH l hnh thc c bit nhm thu nhn nhng tri thc v hin thc khch quan.

L lun vi ngha chung nht l s khi qut nhng kinh nghim thc tin l tng hp cc tri thc v t nhin, XH c tch ly trong qu trnh lch s ca con ngi.

Nh vy l lun l sn phm cao ca nhn thc, l nhng tri thc v bn cht, quy lut ca hin thc.

L sn phm ca qu trnh nhn thc nn bn cht ca l lun l hnh nh ch quan ca th gii khch quan

* Mi quan h bin chng gia thc tin v l lun

Trong quan h vi l lun thc tin c vai tr quyt nh, v thc tin l hot ng vt cht, cn l lun l sn phm ca hot ng tinh thn. Vai tr quyt nh ca thc tin i vi l lun th hin ch :

Thc tin l c s, ng lc, mc ch ca nhn thc (l lun). Thc tin cn l tiu chun ca l lun .

Thng qua hot ng thc tin, l lun mi c vt cht ho, hin thc ho, mi c sc mnh ci to hin thc.

Thc tin c vai tr quyt nh i vi l lun song theo CNDV bin chng, l lun c s tc ng tr li i vi thc tin.

L lun c vai tr trong vic xc nh mc tiu, khuynh hng cho hot ng thc tin, v th, c th ni, l lun l kim ch nam cho hot ng thc tin.

L lun c vai tr iu chnh hot ng thc tin l cho hot ng thc tin c hiu qu hn.

L lun CM c vai tr to ln trong thc tin CM. Lnin vit : Khng c l lun CM th khng th c phong tro CM.

Gia l lun v thc tin c s lin h, tc ng qua li to iu kin cho nhau cng pht trin. Bi vy, s thng nht gia l lun v thc tin l nguyn l cao nht ca TH Mc-Lnin.

* Quan im thc tin

Quan im thc tin i hi khi xem xt s vt hin tng phi gn vi thc tin, phi theo xt s pht trin ca thc tin iu chnh nhn thc cho s ph hp vi s pht trin ca thc tin, phi ly thc tin, hiu qu ca thc tin kim tra nhng kt lun ca nhn thc, kim tra nhng lun im ca l lun.

Quan im thc tin cn i hi nhng khi nim ca chng ta v s vt phi c hnh thnh , b sung v pht trin bng con ng thc tin, trn c s thc tin ch klhng phi bng con ng suy din thun ty, khng phi bng con ng t bin.

Do nhn thc phi xut pht t thc tin v phi tng kt kinh nghim thc tin , phi b sung pht trin l lun (do thc tin lun vn ng v pht trin nn phi thng xuyn tng kt xem n tha thiu nhm b sung pht trin n cho ph hp). Nm vng quan im ny c ngha trong vic gp phn hn ch bnh gio iu v bnh ch quan duy ch (trong t duy v trong hot ng thc tin).

Phn tch ph phn bnh kinh nghim, bnh gio iu v lun im ca ng

Kinh nghim thc tin c vai tr rt quan trng i vi l lun, kinh nghim chnh l c s tng kt, khi qut thnh l lun. Kinh nghim l cn c chng ta khng ngng xem xt li, b sung, sa i, pht trin l lun. Tri thc l lun hnh thnh tng kt khi qut kinh nghim nhng li phi thng qua t duy tr tng ca c nhn nh l lun cho nn n cng cha ng kh nng khng chnh xc xa ri thc tin. V vy tri thc l lun phi c th nghim trong thc tin khng nh, b sung sa i hon thin. Mt khc l lun mt khi c hnh thnh n khng phi th ng m c vai tr c lp tng i ca n. L lun tc ng tr li i vi thc tin hng d6n ch o hot ng thc tin, d bo d n tnh hnh v phng hng hot ng thc tin trong tng lai

Chng ta coi trng nhng kinh nghim thc tin v khng ngng tch ly vn kinh nghim qu bu . Nh nu ch dng li trnh kinh nghim, ch da vo nhng hiu bit trnh kinh nghim, tho mn vi vn kinh nghim ca bn thn coi kinh nghim l tt c, tuyt i ho kinh nghim ng thi coi nh l lun, ngi hc tp, nghin cu l lun, t am hiu l lun vn ln nm l lun, khng quan tm tng kt kinh nghim xut l lun.th rt d mc bnh kinh nghim ch ngha.

Mt khc, tha thc s coi trng l lun i hi phi ngn nga bnh gio iu ch ngha. Nu tuyt i ho l lun ng thi coi thng kinh nghim thc tin, coi l lun l bt di bt dch, vic nm l lun ch dng li nhng nguyn l chung tru tng, khng ch n nhng hon cnh lch s c th ca s vn dng l lun th d mc bnh gio iu.

Thc cht ca nhng sai lm ca bnh kinh nghim v bnh gio iu l vi phm s thng nht gia l lun v thc tin. Cho nn trong cng tc l lun cn t b li nghin c mt cch kinh vin thun ty ch bit gii thch khi nim bng khi nim chng minh l lun bng l lun tc l hon ton quanh qun trong vng quc t duy thun ty, cn chng i li t duy bt chc sao chp rp khun, thot ly thc t bt chp nhng c im truyn thng v iu kin c th ca t nc,ca dn tc. trong qu trnh i mi pphi quan tm d bo tnh hnh, kp thi pht hin v gii quyt ng ng nhng vn mi ny sinh trn tinh thn kin nh thc hin ng li i mi; tng cng tng kt thc tin v khng ngng hon chnh l lun v con ng xy dng CNXH nc ta. Mi ch trng chnh sch bin php KTXH d l ng n nht th trong qu trnh thc hin bn cnh mt tch cc l ch yu cng thng c nhng h qu tiu cc nht nh, nhng vn mi ny sinh, cn phi d kin trc v theo di ch ng ngn nga, gii quyt. trnh suy ngh gin n mt chiu n khi thy c vn mi ny sinh, c mt tiu cc mi xut hin th hoang mang ht hong. Khng v gp kh khn m dao ng v quay li nhng cch l sai lm c. Cng cuc i mi cng i vo chiu su th cng xut hin nhng vn mi lin quan n nhn thc v CNXH v con ng xy dng CNXH. Do tng kt thc tin l phng php cn bn trong hot ng l lun, l mt phng php cn bn khc phc bnh gio iu, bnh kinh nghim, thc hin s thng nht gia l lun v thc tin. L lun xt cho cng l t thc tin c kt , khi qut ln , khng c thc tin v kinh nghim thc tin th khng c l lun. Nhn mnh tng kt thc tin khng c ngha l xem nh nghin cu c bn, l lun c bn cng tip cn vi nhng vn c th bao nhiu cng phi c nhng quan im chung c bn by nhiu.

V th H 7 CS VN khng nh : ch c tng cng tng kt thc tin, pht trin l lun th cng cuc i mi mi tr thnh hot ng t gic, ch ng v sng to, bt c nhng sai lm v nhng bc i quanh co, phc tp.Hn lc no ht mun lnh o cng cuc i mi i n thng li ng ta phi nng cao trnh hiu bit v nng lc t chc thc tin t vic pht hin v nng vng quy lut vn ng ca i sng XH ta, ca bn thn ng cho n hiu bit v th gii v thi i.Tng kt thc tin tng kt nhng ci mi, ang hng ngy hng gi ny sinh trogn i sng t nc v c th gii tip thu nhng thnh qu tr tu ca loi ngi. Ch trn c s y ng mi c th a ra c ng li ch trng ng ng trnh c nhng sai lm, khuyt im v lm cho ng li ch trng c thc hin thng li./.

Cu 10: Phn tch c s l lun v yu cu phng php lun ca nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin?

Nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin l mt trong nhng ni dung c bn ca ch ngha Mc-L nin ni chung v l lun nhn thc ni ring. Vic nm vng ch ngha Mc L nin ni chng v nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin c ngha ht sc quan trng trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin ca con ngi. c bit l i vi cn b, ng vin trong cng cuc xy dng t nc hin nay.

Theo quan im ca Mc xt, Thc tin l ton b hot ng vt cht c mc ch, mang tnh lch s x hi ca con ngi nhm ci to t nhin, x hi v bn thn con ngi.

L lun l h thng nhng tri thc c khi qut t thc tin, phn nh nhng mi lin h bn cht, nhng quy lut ca cc s vt, hin tng.

1. Ngun gc ca l lun: L lun c hnh thnh t kinh nghim, trn c s tng kt, khi qut nhng tri thc kinh nghim, nhng l lun khng hnh thnh mt cch t pht t kinh nghim v khng phi mi l lun u trc tip xut pht t kinh nghim. Do tnh c lp tng i ca n, l lun c th i trc nhng d liu kinh nghim. Mun hnh thnh l lun, con ngi phi thng qua qu trnh nhn thc kinh nghim, l qu trnh quan st s lp i lp li din bin ca cc s vt, hin tng. Kt qu ca nhn thc kinh nghim l tri thc kinh nghim.

Chc nng c bn ca l lun: c hai chc nng l chc nng phn nh hin thc khch quan, gip con ngi hiu r nhng lnh vc hin tng ca th gii xung quanh v chc nng phng php lun, gip con ngi vch ra cc phng php hng dn, ch o hot ng thc tin v hot ng nhn thc ca chnh mnh.

2. yu cu phng php lun ca nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin

a. Thc tin l c s, l ng lc, l mc ch v l tiu chun ca l lun; l lun hnh thnh, pht trin phi xut pht t thc tin, p ng yu cu thc tin.

- Thc tin l c s ca l lun: i vi ch ngha Mc, thc tin trc ht l s hot ng sn xut vt cht, n l c s sinh sng ca con ngi , n quyt nh s sinh tn ca x hi. L lun xut hin trn c s ca thc tin, n l kt qu tng kt kinh nghim thc tin ca con ngi. Khng c thc tin th khng c l lun khoa hc. Thc tin ra nhng vn m l lun cn phi lm sng t, cn phi gii p. Ch c l lun no gn vi thc tin, phc v cho nhu cu thc tin v c thc tin kim tra th mi c l do tn ti lu di.

- Thc tin l ng lc ca l lun: Hot ng thc tin gp phn lm hon thin cc mi quan h ca con ngi vi t nhin, vi x hi. Thc tin m trc ht l thc tin sn xut vt cht thc y cc ngnh khoa hc ra i, cc l lun pht trin.

Thc tin l mc ch ca l lun: Mc ch ch yu ca l lun l nng cao nng lc hot ng ca con ngi trong th gii hin thc khch quan em li cho con ngi ngy cng nhiu li ch nhm tha mn nhu cu ngy cng cao v a dng, p ng nhu cu phi thng qua hot ng thc tin, hot ng thc tin s bin i t nhin v x hi theo mc ch ca con ngi. L lun quay v xm nhp vo thc tin, hng dn, ch o thc tin, lm cho thc tin ngy cng hiu qu hn.

Thc tin l tiu chun chn l ca l lun: L lun ch c coi l chn l khi n ph hp vi hin thc khch quan m n phn nh, v n c thc tin kim nghim. C. Mc ni: Vn tm hiu xem t duy ca con ngi c th t n chn l khch quan hay khng hon ton khng phi l vn l lun m l mt vn thc tin. Chnh trong thc tin m con ngi phi chng minh chn l. Tha nhn thc tin l tiu chun chn l ca l lun, cn ch nhng vn sau:

- Thc tin ch l tiu chun chn l ca l lun khi thc tin t n tnh ton vn ca n.

- Thc tin c nhiu giai on pht trin khc nhau. Nu l lun ch khi qut mt giai on no ca thc tin th l lun c th xa ri thc tin.

Ngoi tiu chun thc tin cn c th c nhng tiu chun khc nh: tiu chun logic, tiu chun gi tr

Qua , yu cu xy dng l lun phi xut pht t thc t, da trn c s thc tin, i su vo thc tin. Nu xa ri thc tin s dn n cc sai lm ca bnh ch quan, duy ch, gio iu, quan liu,tc l lun sung.

b. L lun phi c vn dng vo thc tin, tip tc b sung v pht trin trong lch s; Thc tin phi c ch o bi l lun

Hot ng ca con ngi mun c hiu qu nht thit phi c l lun soi ng: Chnh nh c l lun soi ng, hot ng thc tin ca con ngi mi c hiu qu v t c mc ch mong mun. Thc tin phi c ch o bi l lun v l lun c kh nng nh hng mc tiu, xc nh lc lng, vch ra cc phng php, bin php thc hin. L lun cn d bo c kh nng pht trin cc mi quan h thc tin, d bo c nhng ri ro c th xy ra, nhng hn ch, tht bi c th c trong qu trnh hot ng. Chnh v vy, C.Mc ni: V kh ca s ph phn c nhin khng th thay th c s ph phn ca v kh, lc lng vt cht ch c th b nh bng lc lng vt cht, nhng l lun s tr thnh lc lng vt cht, mt khi n xm nhp vo qun chng. Khi vn dng l lun vo thc tin cn lu :

- Phn tch mt cch c th mi tnh hnh. Nu vn dng l lun mt cch my mc, gio iu, kinh vin th chng nhng hiu sai gi tr ca l lun m cn lm phng hi n thc tin, lm sai lch thng nht tt yu gia l lun v thc tin.

- T l lun chng ta cn xy dng cc m hnh dnh cho hot ng thc tin hng theo nhng mc khc nhau. Cn a ra nhng d bo v cc din bin, cc mi quan h, lc lng tin hnh v nhng pht sinh ca n trong qu trnh pht trin pht huy cc nhn t tch cc, hn ch nhng yu t tiu cc nhm t kt qu cao.

- Phi bm st din bin ca thc tin kp thi iu chnh, b sung nhng khim khuyt ca l lun, hoc thay i l lun cho ph hp vi thc tin.

- L lun c th mang li hiu qu, hoc khng mang li hiu qu, hoc kt qu cha r rng. Khi , gi tr ca l lun do thc tin quy nh. V.I.L nin nhn xt rng: thc tin cao hn nhn thc, v n c u im khng nhng ca tnh ph bin, m c tnh hin thc trc tip.

3. Vic tun th nguyn tc ny s khc phc c nhng hn ch g trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin:

Nu chng ta tun th nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin, tc l nhn thc phi xut pht t thc tin v phi tng kt kinh nghim thc tin, phi b sung pht trin l lun (do thc tin lun vn ng v pht trin nn phi thng xuyn tng kt xem n xem n tha thiu nhm b sung pht trin n cho ph hp). Nm vng quan im ny c ngha trong vic gp phn hn ch trong vic mc phi sai lm ca bnh gio iu v bnh kinh nghim trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin.

Bnh kinh nghim l khuynh hng t tng tuyt i ha kinh nghim, coi thng l lun khoa hc, khuch i vai tr thc tin, h thp vai tr l lun. Ngi mc bnh kinh nghim thng tha mn vi vn kinh nghim bn thn, khng chu hc nng cao trnh l lun, coi thng khoa hc k thut, thiu nhn xa trng rng, d bo th tr tr v s b tht bi trong thc tin khi iu kin, hon cnh thay i. H ch minh ni: c kinh nghim m khng c l lun, cng nh mt mt sng mt mt m.

Bnh gio iu l khuynh hng t tng cng iu vai tr l lun, coi nh thc tin, tch ri l lun khi thc tin, thiu quan im lch s c th, p dng kinh nghim mt cch rp khun, my mc. Bnh gio iu biu hin rt a dng nh:

- Bnh sch v, hiu l lun mt cch tr tng, nng v din gii nhng g c trong sch v m khng i chiu vi cuc sng. ra nhng ch trng v chnh sch khng xut pht t iu kin lch s c th ca thc tin t nc m xut pht t sch v.

- Vn dng sai l lun vo thc tin, ch bit trch dn, khng quan tm n thc tin, khng b sung, iu chnh l lun.

- Tip nhn nhng nguyn l ca CNXH khoa hc mt cch n gin, phin din mang tnh cht cm tnh, t bin chng thnh nhng tn iu v p dng rp khun ch ngha x hi ca nc ngoi vo xy dng ch ngha x hi trong nc. p dng rp khun, my mc kinh nghim xy dng ch ngha x hi ca nc khc; p dng chnh sch kinh t thi chin vo thi bnh.

Ch tch HCM yu cu phi hc tp tinh thn CN Mc L nin, hc tp lp trng quan im v phng php ca CN Mc L nin p dng gii quyt cho tt nhng vn thc t trong cng tc cch mng ca chng ta. Ngi cn khng nh: Thng nht gia l lun v thc tin l nguyn tc cn bn ca CN. Mc L nin, thc tin khng c l lun hng dn th thnh l lun m qung, l lun m khng c thc tin l l lun sung. HCM lun nhc nh cn b, ng vin phi lun lun hiu r v thm nhun phng chm l lun cch mng khng phi l gio iu m l kim ch nam cho hnh ng cch mng, l lun khng phi l mt ci g cng nhc m y tnh sng to l lun lun cn c b sung bng nhng kt lun mi rt ra t thc tin ca cuc sng. Vi cch nhn tuy cao l lun, nhng ngi khng xem thng kinh nghim. Ngi rt coi trng tng kt kinh nghim coi l mt bin php thng nht l lun v thc tin, va nng cao trnh l lun va nng cao kh nng hot ng thc tin.

Tm li, coi trng tng kt l mt phng php cn bn trong hot ng l lun. cng l phng php c bn khc phc bnh kinh nghim v bnh gio iu, thc hin s thng nht gia l lun v thc tin. Qua tng kt thc tin m sa i, pht trin l lun c, b sung hon chnh ng li, chnh sch, hnh thnh l lun mi, quan im mi ch o s nghip i mi x hi.

Cu 11: Hnh thi kinh t x hi l g? Vch ra ngha ca hc thuyt hnh thi kinh t - x hi? phn tch t tng ca Mac s pht trin hnh thi kinh t - x hi l qu trnh lch s - t nhin ng cng sn Vit Nam vn dng hc thuyt hnh thai KT-XH nh th no vo thc tin cch mng Vit Nam hin nay.

Hc thuyt Mc xt v hnh thi kinh t x hi l ni dung c bn ca CNDVLS ca trit hc Mc Lnin; n chng nhng ch r kt cu ca cc x hi c th, m cn vch r nhng quy lut ni ti, c bn chi phi s vn ng pht trin ca i sng x hi ni chung, cng nh x hi trong nhng giai on lch s c th. Nh vy hc thuyt Mc xt v HTKT-XH l c s l lun v phng php lun ca cc khoa hc x hi, l hn tng cho mi nghin cu v x hi, v do l 1 trong nhng nn tng l lun ca CNXH khoa hc. Vy, hnh thi kinh t x hi l g ?

Hnh thi kinh t - x hi l mt phm tr ca Ch ngha duy vt lch s, dng ch x hi tng giai on lch s nht nh vi mt kiu Quan h sn xut c trng cho x hi ph hp vi trnh nht nh ca lc lng sn xut (LLSX) v vi mt kin trc thng tng (KTTT) tng ng c xy dng trn nhng quan h sn xut (QHSX) y.

Cu trc ca Hnh thi KT - XH bao gm ba yu t c bn l: lc lng sn xut, QHSX v KTTT. Ba yu t c bn ny c quan h bin chng vi nhau v tr thnh tiu chun khch quan phn bit cc x hi c th. y l cn c khoa hc xem xt bn cht ca mt ch x hi v phn bit n vi mt ch x hi khc.

ngha ca hc thuyt Mc v hnh thi kinh t - x hi :Hc thuyt Mc v hnh thi kinh t - x hi ra i l mt cuc Cch mng trong ton b quan nim v lch s x hi. N ch ra rng ng lc ca lch s chnh l hot ng thc tin ca con ngi di tc ng ca quy lut khch quan. Hc thuyt Mc cng nhn mnh vai tr quyt nh xt n cng ca nhn t c s h tng ca kinh t, song khng gi coi nhn t kinh t l nhn t duy nht quyt nh trong lch s.

Trong cc quy lut khch quan, hc thuyt Mc khng nh quy lut v s ph hp ca quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut l quy lut ph bin tc ng trong mi x hi, lm cho x hi loi ngi pht trin t thp n cao.

Hc thuyt Mc cng ch ra rng qu trnh lch s t nhin ca s pht trin x hi chng nhng din ra bng con ng pht trin tun t m cn bao hm c trng hp b qua mt hnh thi kinh t - x hi nht nh trong nhng hon cnh lch s c th nht nh.

Tm li, hc thuyt Mc v hnh thi kinh t - x hi cng c l lun gip chng ta nhn thc c nhng quy lut ph bin ang tc ng v chi phi s vn ng ca x hi, l phng php khoa hc nghin cu x hi v l c s l lun cho vic hoch nh con ng i ln CNXH nc ta.

S vn ng, pht trin v thay th nhau ca cc Hnh thi kinh t- x hi trong lch s c qui nh bi mi quan h bin chng gia chnh cc yu t cu thnh Hnh thi kinh t x hi, hnh thnh nu nhng quy lut ph bin ca x hi l: quy lut v s ph hp ca QHSX vi trnh pht trin ca LLSX; quy lut v mi quan h bin chng gia C s h tng v KTTT; nhng quy lut tc ng trong x hi c i khng giai cp, c bit l quy lut u tranh giai cp.

Trc ht hc thuyt hnh thi kinh t x hi, ch r rng : sn xut vt cht l c s ca s tn ti v pht pht trin ca x hi; x hi mun tn ti v pht trin th phi c qu trnh sn xut v ti sn xut, cng nh vai tr ca sn xut vt cht trong i sng x hi.

S pht trin ca cc hnh thi kinh t x hi l qu trnh lch s t nhin .

Thc t cho chng ta thy, lch s x hi loi ngi vn ng pht trin lin tc khng ngng t thp n cao v s tri qua 5 hnh thi KT - XH k tip nhau. l cc hnh thi KT - XH: Cng sn nguyn thu; Chim hu n l; Phong kin; T bn ch ngha; cng sn ch ngha m giai on u l CNXH. Qu trnh ny khng ph thuc vo thc yu t ch quan ca bt c c nhn hay lc lng sn xut no, m n tun theo cc quy lut kinh t khch quan vn c ca i sng x hi, m trc ht v c bn l quy lut QHSX ph hp vi trnh pht trin ca LLSX. Tuy nhin, trong nhng iu kin c bit khi c iu kin khch quan, ch quan thi i cho php, th mt quc gia no c th din ra s pht trin c th. Tc l b qua mt giai on no trong tin trnh lch s bc vo mt giai on cao hn m khng nht thit phi tng t qua nm hnh thi KT - XH, nhng vn m bo t thp n cao tun theo cc quy lut c th ca x hi.

Lch s nhn loi chng minh, hng lot quc gia trn th do nhng iu kin thun li nht nh, b qua mt vi hnh thi KT - XH no vt ln mt hnh thi KT - XH cao hn. Mc gi y l kh nng rt ngn, l qu trnh lch s c th. Quy lut k tha ca lch s loi ngi lun cho php cng ng no , trong nhng iu kin nht nh, do tc ng ca nhn t bn trong v bn ngoi c th b qua giai on pht trin nht nh vn ti trnh tin tin ca nhn loi. Lch s chng minh , s giao lu, hp tc vi cc trung tm pht trin cao v sn xut vt cht k thut, vn ho, chnh tr. . . cho php mt s nc km pht trin hn i tt Tuy nhin, nu rt ngn mt cch nng vi, bt chp quy lut khch quan s ri vo bnh ch quan, duy ch.

Hc thuyt hnh thi KT XH l c s l lun chng ta nghin cu m hnh xy dng CNXH Vit Nam. Nhn thc v vn dng ng nguyn tc ny gip ta tng cng h thng chuyn chnh v sn, pht huy quyn lm ch ca nhn dn, cng c v hon thin Nh nc kiu mi thch ng vi s pht trin a dng cc thnh phn kinh t nh hng i ln XHCN, to iu kin gii phng sc lao ng, y nhanh s pht trin ca LLSX, sn xut kt hp vi tng cng dn ch nhn dn di s lnh o ca ng. M hnh m chng ta xy dng kt hp ng thi kin trc thng tng ln c s h tng mi, ph hp vi c im ring c v nhng iu kin c th ca Vit Nam. Hin nay, nc ta ang qu ln CNXH trong hon cnh quc t c nhiu bin i su sc, cuc cch mng khoa hc cng ngh ang din ra mnh m, vn quc t ha, ton cu ha c nh hng khng nh n cng cuc xy dng, pht trin kinh t v hi nhp quc t ca nc ta. Tuy l mt quc gia cha qua giai on pht trin TBCN, song vi nhng iu kin lch s trong nc v quc t hin ti vic qu ln CNXH b qua giai on pht trin TBCN hon ton c th thc hin c. iu , hon ton ph hp vi quy lut lch s - t nhin ca hc thuyt Mc v s vn ng pht trin ca cc hnh thi KT XH.

Nu quay ngc li dng thi gian chng ta s nhn thy s sp ca h thng cc nc XHCN ng Au v Lin X trc y, ch yu l do trong cng cuc ci to v xy dng t nc mc phi mt s sai lm v ch quan, khng vn dng ng cc quy lut khch quan v hnh thi KT - XH c th l : tuyt i ho trong nhn thc, vn dng v iu chnh c ch khng ph hp vi s vn ng v bin i ca th gii. Trong lnh vc kinh t, duy tr qu lu tnh trng sn xut nh, xy dng QHSX mi khng ph hp vi trnh ca LLSX dn n km hm s pht trin kinh t, gy khng hong kinh t...dn n h thng XHCN trn th gii phi lm vo tnh trng thoi tro. l ci gi t m nhng ngi cng sn phi tr, v cng l bi hc xng mu m ng cng sn Vit Nam rt ra tin hnh hoch nh v thc hin ng li i mi t i hi ln ng th VI n nay.

Con ng i ln ch ngha x hi ca nc ta tri qua nhiu giai on thng trm, y kh khn thm ch ri vo giai on khng hong trm trng v kinh t do vic vn dng cha ng cc quy lut khch quan, nht l v phm tr hnh thi KT - XH.

Tht vy, trc thi k i mi quan im con ng i ln CNXH ca nc ta l qu thng trc tip t sn xut nh ln CNXH, b qua giai on pht trin TBCN. Tc l khng c trung gian, khng chp nhn kinh t hng ho, ph nhn kinh t th trng, b qua kinh t nhiu thnh phn, ph nhn nhng bc i m CNTB khi chin thng ch phong kin tng thc hin, trong khi LLSX chng ta cn yu km, lc hu Kt qu trong thi gian di t nc lm vo tnh trng khng hong kinh t, x hi trm trng. Bi hc kinh nghim xng mu y c ng ta nh gi trong i hi VII mt trong nhng sai lm l bnh ch quan duy ch, vi phm quy lut khch quan v phn tch nhng biu hin c th ca cn bnh trong mt s lnh vc : Nng vi trong ci to XHCN, xo b ngay nn kinh t nhiu thnh phn ; c lc y mnh qu mc vic xy dng cng nghip nng; duy tr qu lu c ch qun l tp trung quan liu, bao cp; c nhiu ch trng sai trong vic ci cch gi c tin lng; cng tc t tng v t chc cn b phm nhiu khuyt im nghim trng.

Nguyn nhn c bn m ng ta ch ra l v mt nhn thc, s yu km lc hu v t duy l lun dn n vic nhn thc v vn dng cc quy lut ang hot ng trong thi k qu , t cho ra i nhng ch trng chnh sch thiu cn c khoa hc, xa ri vi thc t. Sai lm v ch quan duy ch.

Nhng sai phm nu trn a XH Vit Nam ri vo khng hong. Thc t, ngi lao ng khng cn ng lc trc tip v li ch phn u, khng pht huy, to mi trng thun li khai thc ht tim nng, th mnh ca cc thnh phn kinh t nn sc sn xut vt cht b nh tr, km hm lm cho i sng nhn dn cc k kh khn, x hi ri ren, phc tp, ngi dn mt nim tin ni nh nc. Nhn nhn vn trn, c th kt lun ch yu do kh nng yu km trong nhn thc thc tin, yu km trong nghin cu CN Mc Lnin nn m hnh XD CNXH b chch hng so vi m hnh c Lnin v Ch tch H Ch Minh xy dng.

T i hi ng ln th VI n nay ng ta thc hin ng li i mi t nc, con ng i ln ch ngha x hi cng c i mi v xc nh ngy cng r nt v ng n ph vi qu trnh lch s-t nhin c th ca nc ta. i hi VIII ca ng ta ch ra rng Con ng i ln CNXH nc ta ngy cng xc nh r hn n i hi ng ln th IX ca ng th cho rng Chng ta nhn thc ngy cng r hn v con ng i ln CNXH nc ta, v khng nh con ng i ln ca nc ta l s pht trin qu ln CNXH b qua ch t bn ch ngha, tc l b qua vic xc lp v tr thng tr ca quan h sn xut v kin trc thng tng t bn ch ngha. Nh vy, chng ta khng b qua nhng thnh tu v khoa hc cng ngh v c s vt cht, tip tc chn lc k tha v iu chnh pht trin thnh qu ngy cng tt hn; khng c b qua kinh t hng ho th trng, khng c b qua nhng thnh tu kinh nghim m ch ngha t bn t c; c bit khng mt vai tr lnh o ca ng cng sn v vai tr qun l iu hnh ca nh nc v sn. i hi IX ca ng cn nu r nhng ni dung, nhim v c th m con ng i ln CNXH nc ta phi thc hin l :Phi tri qua mt thi k qu lu di vi nhiu chn ng, tip tc y mnh CNH-HH; Pht trin nn kinh t th trng nh hng XHCN; Tip tc thc hin ng li kinh t i ngoi m ca. Gn cht vic xy dng nn kinh t c lp t ch vi ch ng hi nhp kinh t quc t; thc hin thng li ni dung, nhim v u tranh giai cp trong iu kin kinh t th trng nh hng XHCN; m bo tuyt i s lnh o ca ng cng sn, xem l nhn t quyt nh gi vng nh hng XHCN; pht trin lc lng sn xut, phi gn vi vic ng thi xy dng v hon thin c quan h sn xut v kin trc thng tng theo nh hng XHCN; Tng trng kinh t phi gn lin vi m bo tin b v cng bng x hi, pht trin vn ho gio dc, o to con ngi, xy dng v pht trin ngun nhn lc, xy dng nn vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc; Kt hp pht trin KT - XH vi quc phng an ninh v phi m bo cho c kinh t nh nc gi vai tr ch o, cng vi kinh t tp th tr thnh nn tng kinh t quc dn

C nh vy chng ta mi c th to ra s bin i v cht ca XH, trn tt c cc lnh vc d bit rng l mt s nghip rt kh khn phc tp tri qua mt thi k qu lu di vi nhiu chn ng thc hin bng c mc tiu cui cng l c nguyn ca c dn tc : xy dng thnh cng CNXH theo m hnh c xc nh trong Cng lnh ng ln th VII. l mt x hi Do nhn dn dn lao ng lm ch; C mt nn kinh t pht trin cao, da trn lc lng sn xut hin i v ch cng hu v cc TLSX ch yu; C nn vn ho tin tin, m bn sc dn tc; Con ngi c gii phng khi p bc bc lt, bt cng, lm theo nng lc, hng theo lao ng. C cuc sng m no, t do, hnh phc; c iu kin pht trin ton din c nhn. Cc dn tc trong nc bnh ng, on kt v gip nhau cng tin b; c quan h hu ngh v hp tc vi nhn dn tt c cc nc trn th gii. Cng lnh y i hi IX ng xc nh mc tiu chung c th trc mt cn t ti ca thi k qu l c lp dn tc gn lin vi CNXH, dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minhmt nc XHCN phn vinh, nhn dn hnh phc v ch r n nm 2020 c bn a nc ta tr thnh mt nc cng nghip theo hng hin i.

Qua tng kt thc tin phong ph vi khng t nhng thnh cng rc r v nhng mt cn hn ch trong nhng nm qua. i hi i biu ton quc ln th IX ca ng ta ra ch trng : XD CNXH b qua ch TBN to ra s bin i v cht ca XH, trn tt c cc lnh vc l s nghip rt kh khn phc tp, cho nn phi tri qua mt thi k qu lu di vi nhiu chng ng, nhiu hnh thc t chc kinh t XH c tnh cht qu (VKIX-T85) l hon ton ng vi quy lut khch quan v theo ng li chng ta hon ton c kh nng thc hin thnh cng CNXH bi v:

Thi i ngy nay vn l thi i qu ln ch ngha x hi trn phm vi ton th gii v theo quy lut tin ho ca lch s : loi ngi nht nh s tin ti ch ngha x hi.

Th k 21 l th k khoa hc v cng ngh c bc pht trin nhy vt, kinh t tr thc ngy cng c vai tr ni bt trong s nh hng n qu trnh pht trin ca lc lng sn xut ca cc quc gia; ton cu ho kinh t ang l mt xu th khch quan li cun ngy cng nhiu cc nc tham gia, trong c nc ta; c s vt cht k thut nc ta ngy cng c tng cng, kt cu h tng kinh t, x hi pht trin nhanh, tch lu ni b kinh t tng trng qua tng nm v c cu kinh t nc ta c bc chuyn bin tch cc theo hng hin i, vn lng thc c bn c gii quyt v c xut khu cao, nhiu nm lin chng ta l nc xut khu go hng u th gii; t nc cn nhiu tim nng to ln v ti nguyn v lao ng.

Tnh hnh chnh tr- x hi n nh, quc phng an ninh c tng cng; c bit gi vng c s lnh o ca ng, ng lun th hin chnh tr vng vng v c ng li lnh o ng n; Nh nc c nhiu c gng ln trong vic iu hnh qun l; quan h i ngoi lun c m rng hi nhp kinh t quc t c ch ng v t hiu qu tt. Nh vy chng ta tranh th c ngoi lc, ngun vn cng ngh, kinh nghim qun l , m rng th trng phc v s nghip cng nghip ho hin i ho.

Mt khc nhn dn ta c phm cht tt. Ton dn, ton qun ta tin tng tuyt i vo s lnh o ca ng; pht huy c lng yu nc v tinh thn dng cm, on kt nht tr, cn c nng ng sng to, tip tc thc hin i mi, ra sc xy dng v bo v t quc Vit Nam xa hi ch ngha.

Vi kt qu t c qua gn 20 nm i mi v nhng tin khch quan ch quan nh trn, di s lnh o ti tnh ca ng cng sn Vit Nam, con ng i ln ch ngha x hi nc ta nht nh s thnh cng nh mong i./.Cu 12: Phn tch ni dung c bn ca quy lut quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin ca lc lng sn xut. Ti sao ni quy lut ny l quy lut c bn v ph bin nht ca x hi loi ngi. ng cng sn Vit nam vn dng quy lut ny nh th no vo qu trnh xy dng ch ngha x hi nc ta hin nay.

Phn tch ni dung c bn ca quy lut quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin ca LLSX:

S tn ti ca mt phng thc sn xut c quy nh bi s thng nht bin chng gia LLSX trnh pht trin nht nh vi quan h sn xut tng ng. S vn ng pht trin ca phng thc sn xut b quy nh bi s tc ng bin chng gia LLSX v QHSX. Nh vy qua s tc ng bin chng gia QHSX v LLSX ph hp s hnh thnh mt phng thc sn xut mi. Phng thc sn xut chnh l cch thc con ngi tin hnh sn xut vt cht tng giai on lch s nht nh ca x hi loi ngi.

LLSX: Chnh l nng lc thc tin ca con ngi trong qu trnh sn xut ra ca ci vt cht (biu hin quan h gia con ngi vi qu trnh chinh phc gii t nhin). LLSX l ton b cc lc lng c con ngi s dng trong qu trnh sn xut vt cht. LLSX bao gm cc yu t c bn thng nht vi nhau l ngi lao ng vi sc mnh v th lc v tr lc, k nng lao ng c th v t liu sn xut m trc ht l cng c lao ng v sau l phng tin lao ng.

+ Trong cc yu t ca LLSX th nhn t ngi lao ng c vai tr quan trng v quyt nh nht, l ch th ca qu trnh hot ng thc tin, khng ch l ngi ch to ra m cn l ngi s dng v pht huy phm cht ca TLSX, t to ra ca ci vt cht ngy cng nhiu, qua ngi lao ng cn pht trin v th lc v tr lc ln k nng lao ng. Ngy nay trong thi i cch mng khoa hc cng ngh, vai tr ca lao ng tr tu ngy cng ng vai tr quyt nh trong sn xut.

+ Bn cnh yu t cng c lao ng cng c vai tr rt quan trng trong LLSX, CCL khng ngng c ci tin, bin i v hon thin trong qu trnh sn xut nhm p ng nhu cu tng nng sut lao ng. S thay i ca CCL lm bin i ton b TLSX, qua bin i ton b LLSX. Trnh ca CCL chnh l thc o trnh chinh phc t nhin ca con ngi, l tiu chun phn bit cc thi i kinh t trong lch s nhn loi.

+ Ngoi ra ngy nay vai tr ca khoa hc i vi s pht trin ca sn xut v ca x hi ngy cng tr nn quan trng. KHCN thm nhp su vo qa trnh sn xut v tr thnh LLSX trc tip.

Nh vy: LLSX bao gm trnh (trnh ca CCL; trnh ca ngi lao ng) v tnh cht (tnh c nhn v tnh x hi). S thay i trnh v tnh cht ca LLSX trong tin trnh pht trin ca x hi). Kt hp gia ngi lao ng (sc L) vi t liu SX. Th ngi L gi vai tr quyt nh. LLSX chnh l ni dung kinh t k thut ca qu trnh sn xut x hi.

QHSX: l quan h gia con ngi vi con ngi trong qu trnh sn xut vt cht. Quan h sn xut bao gm ba mt l quan h s hu v TLSX, quan h trong t chc v qun l qu trnh sn xut, quan h trong phn phi sn phm lao ng lm ra. Ba quan h ny thng nht bin chng vi nhau, trong : quan h s hu v TLSX gi vai tr quyt nh i vi quan h t chc qun l SX v quan h phn phi sn phm. QHSX l hnh thc kinh t x hi ca qu trnh sn xut x hi.

QHSX ph hp vi trnh pht trin ca LLSX: Trong PTSX th LLSX v QHSX tn ti gn lin vi nhau, thng nht bin chng vi nhau, trong LLSX l ni dung cn QHSX l hnh thc. LLSX th thng xuyn bin i, QHSX th n nh tng i. Chnh s tc ng bin chng gia LLSX v QHSX trong mt PTSX nht nh to nn quy lut c bn, ph bin ca s vn ng pht trin ca x hi: Quy lut v s ph hp ca QHSX vi trnh pht trin ca LLSX. C th nh sau:

+ LLSX quyt nh QHSX: Khi phng thc sn xut mi ra i, QHSX c xy dng ph hp vi trnh pht trin hin c ca LLSX, tuy nhin do LLSX khng ngng pht trin n trnh nht nh, khi QHSX khng cn ph hp vi LLSX. QHSX gi y tr thnh Xing xch km hm, ngn cn s pht trin ca LLSX. Do nhu cu khch quan ca s pht trin tt yu dn ti s thay th QHSX c bng QHSX mi ph hp vi trnh pht trin mi ca LLSX. S thay th QHSX ny cng ng ngha vi vic thay th phng thc sn xut c bng mt phng thc sn xut mi. (S tng quan gia LlSX v QHSX thay i: t ch ph hp dn n bt ph hp, dn n mu thun, dn n gii quyt mu thun)

Ngy nay, cuc cch mng kinh t xy ra xa b quan h sn xut c, xy dng QHSX mi ph hp vi trnh pht trin mi ca LLSX. Do ngi lao ng th khng ngng lao ng sn xut, cuc cch mng khoa hc k thut din ra, yu cu trnh pht trin ca LLSX phi cao hn, khi QHSX c khng cn ph hp (mu thun), gii quyt mu thun ny phi thng qua cuc cch mng kinh t, dn ti mu thun giai cp, cch mng x hi xy ra (lng i, cht i). LLSX quyt nh QHSX.

+ QHSX tc ng n LLSX: Do QHSX c tnh c lp tng i v tc ng tr li LLSX, hn na QHSX quy nh mc ch ca sn xut, chi phi trc tip n hot ng v li ch ca ngi tham gia sn xut, n thi ca ngi lao ng, n t chc v phn cng lao ng x hi,nn n c th tc ng n s pht trin ca LLSX. Khi QHSX ph hp vi trnh pht trin (tnh cht) ca LLSX th n thc y LLSX pht trin, ngc li th n s km hm s pht trin ca LLSX. Tuy nhin s k hm ch mang tnh tm thi, v vai tr quyt nh thuc v LLSX, v vy s km hm cng s b xa b bng cch thay th bi QHSX mi ph hpvi trnh pht trin ca LLSX. Tuy nhin qu trnh thay th ny khng din ra mt cch n gin, t gic m n ph thuc vo nng lc t gic ca con ngi. Trong x hi c giai cp qu trnh ny din ra thng qua u tranh giai cp v cch mng x hi.

Ti sao ni quy lut ny l quy lut ph bin nht ca x hi loi ngi. Ph bin c thng qua 3 quy lut c bn ca x hi loi ngi:

- Quy lut s ph hp gia QHSX v LLSX ( trnh by pha trn)

- C s h tng quyt nh kin trc thng tng:

+ CSHT no th KTTT ny: tt c yu t ca kin trc thng tng u trc tip, gin tip ph thuc vo CSHT v do CSHT quy nh; trt t kinh t xt n cng quy nh trt t chnh tr; giai cp no thng tr trong kinh t th giai cp s thng tr trong chnh tr v v vy thng tr trong ton b kin trc thng tng.

+ CSHT thay i th KTTT cng thay i theo: Bin ng, mu thun trong kinh t, sm mun cng gy ra nhng bin ng, mu thun trong chnh tr.

+ CSHT c mt i, CSHT mi ra i th KTTT c cng s mt i KTTT mi ra i. Tuy nhin y l mt qu trnh kh khn, lu di, phc tp (u tranh gia ci mi v ci c,..)

- Tn ti x hi quyt nh thc x hi:

+ Tn ti x hi quyt nh ni dung, bn cht (YTXH ch l s phn nh ca TTXH v lun ph thuc vo TTXH) ngun gc, nguyn nhn (mi khi TTXH (PTSX,) bin i th YTXH sm mun s bin i theo (cc thi k lch s khc nhau c nhng l lun, quan im, t tng x hi khc nhau), hnh thc th hin ca YTXH (YTXH tn ti trong TTXH v thng qua TTXH, v vy khng c TTXH th khng c YTXH).

- TTXH quyt nh vai tr, tc dng ca YTXH

YTXH ch c vai tr v tc dng trong i sng x hi khi v ch khi n thm nhp c vo TTXH v tc ng thng qua TTXH (thng qua v nh vo hot ng thc tin c thc ca con ngi).

Khng n gin trc tip, phi thng qua cc khu trung gian, khng phi bt c t tng (YTXH) no cng phn nh r rng, trc tip cc quan h kinh t ca thi i, m ch khi no xt n cng th chng ta mi thy r cc mi quan h kinh t c phn nh bng cch ny hay cch khc trong cc t tng y. YTXH c tnh c lp tng i, TTXH thay i ri nhng t tng tnh cm vn cn tn ti day dng, v YTXH phn nh nn thay i sau.

Quy lut ny l quy lut c bn nht:

V n tc ng n s thay i ca PTSX, tc l thay i kinh t, m kinh t thay i s lm chnh tr thay i, x hi thay i, i sng vt cht thay i, ko theo i sng tinh thn cng thay i. Cc thi i khc nhau l khc nhau phng thc sn xut, mun c thi i mi tt p hn, cao c hn phi c phng thc sn xut cao hn, mang li nng sut cao hn.

Quy lut ph bin nht:

V n tc ng t khi loi ngi xut hin n nay v mi v sau. Ph bin v n tc ng n mi hnh thi kinh t x hi, bt c x hi no, quy lut ny u tc ng n nn gi l ph bin, ph bin v lc no cng c v n chi phi nhng ci khc.

ng ta vn dng quy lut ny nh th no vo qu trnh xy dng CNXH nc ta:

Nc ta l nc c nn kinh t km pht trin, LLSX a dng khc nhau, do vy ta phi xy mt QHSX a dng ph hp LLSX a dng nh: Xy dng nn kinh t nhiu thnh phn, mi thnh phn kinh t ng vi mt quan h s hu, mt kiu t chc, qun l,nh th no cho ph hp vi s a dng ca LLSX.

LLSX nc ta a dng, thp km, nn mun c mt x hi mi phi to ra LLSX mi, do vy phi thc hin CNH, HH pht trin LLSX trnh nht nh. Ch trng ca ng ta, ly gio dc o to, pht trin cng ngh l quc sch hng u pht trin LLSX v khng ngng iu chnh QHSX ph hp vi LLSX kch thch cho s pht trin LLSX nc ta (c qua mi k i hi ng ta u iu chnh li QHSX sao cho ph hp vi LLSX trong tnh hnh thc tin. Va qua, Ngh quyt Trung ng 8 (kha XI) cng xc nh iu .Cu 13: Phn tch mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng. ng CSVN vn dng mi quan h bin chng ny nh th no vo qu trnh xy dng ch ngha x hi nc ta hin nay?Mi x hi trong lch s c mt kiu nhng quan h vt cht c bn nht ng vi nhng lc lng sn xut (LLSX) l nhng Quan h sn xut (QHSX). Ph hp vi kiu QHSX l mt h thng nhng quan h v chnh tr, php quyn, o c, ngh thut...Nhng quan h chnh tr, tinh thn ny c th hin thng qua nhng thit ch x hi tng ng nh : Nh nc, ng phi, ta n, gio hi v cc t chc x hi khc...S lin h v tc ng ln nhau gia nhng quan h kinh t ca x hi v cc quan h kinh t c ch ngha duy vt lch s phn nh trong cc phm tr C s h tng (CSHT) v Kin trc thng tng (KTTT), trong nguyn l v quan h bin chng gia CSHT v KTTT

C s h tng l tng hp nhng quan h sn xut to thnh c cu kinh t ca mt x hi nht nh. Mt x hi ang trong thi k qu th c s h tng ca n mang tnh qu , tc l c s an xen gia quan h sn xut tn d tn ti cng vi mm mng quan h sn xut mi.

Kin trc thng tng l ton b nhng quan im chnh tr php quyn, trit hc, o c, tn gio, ngh thut cng vi nhng thit ch x hi tng ng ca chng nh Nh nc, chnh ng, gio hi, cc on th chnh tr - x hi hnh thnh nn mt c s h tng nht nh. Mi b phn ca kin trc thng tng c quan h cht ch, tc ng ln nhau v tc ng n c s kinh t (c bit l vai tr ca Nh nc chnh ng v h t tng chnh tr). Kin trc thng tng cng mang tnh giai cp r rt.

* Mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng

Quan im duy vt Mc xt khng nh rng s vn ng v pht trin hnh thi KT-XH cn b chi phi bi quy lut v mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng. Quy lut ny khng nh rng c s h tng (kinh t) l quan h c bn quyt nh kin trc thng tng v kin trc thng tng sinh ra t c s h tng nhng n c vai tr to ln tc ng mnh m tr li c s h tng.

C s h tng vi tnh cch l c cu kinh t hin thc sn sinh ra mt kin trc thng tng tng ng qui nh tnh cht, c cu v mc ch hot ng ca kin trc thng tng. Khi c s h tng thay i th kin trc thng tng phi thay i theo nhng s thay i ca kin trc thng tng din ra kh lu di, mt cch bin chng.

S tc ng tr li ca kin trc thng tng i vi c s h tng th hin qua vai tr nh hng chnh tr cho hot ng kinh t theo yu cu mc ch ca giai cp thng tr, m trong Nh nc l thit ch quan trng nht khi tc ng tr li kinh t. Kin trc thng tng cng c nhim v bo v v pht trin c s kinh t sinh ra n. S tc ng ca kin trc thng tng n c s h tng c th din ra 2 kh nng sau y : mt l ph hp vi tnh tt yu kinh t, vi yu cu pht trin ca lc lng sn xut th c tc dng thc y kinh t pht trin; hai l do yu km v sai lm ca kin trc thng tng tc ng khng ph hp vi quy lut kinh t th s km hm s pht trin ca i sng kinh t. Trong nhng trng hp c bit, kin trc thng tng c th tc ng lm o ln nhanh chng c s h tng nhng suy n cng th kin trc thng tng vn b kinh t quyt nh

ng CSVN vn dng mi quan h bin chng ny nh th no vo qu trnh xy dng ch ngha x hi nc ta hin nay

Lch s x hi loi ngi tri qua 4 hnh thi KTXH, l : ch cng sn nguyn thy, ch chim hu n l, ch phong kin, ch t bn ch ngha v ang tri qua thi k qu ca CNXH, giai on u tin ca CNCS. Mc cho rng khng phi quc gia, dn tc no cng nht thit phi tri qua tt c cc hnh thi kinh t - x hi c trong lch s. Do nhng iu kin khch quan v ch quan nht nh, mt quc gia, dn tc no c th b qua mt hnh thi kinh t - x hi nht nh no tin ln mt hnh thi kinh t - x hi tin b hn. cng l qu trnh lch s t nhin nhng mang tnh c th, rt ngn lch s. Tuy nhin, pht trin rt ngn i hi phi c nhng iu kin khch quan v ch quan mi c th thc hin c. L-nin cng ni con ng qu ln ch ngha x hi c th c nhng hnh thc khc nhau; iu tu thuc vo trnh pht trin ca lc lng sn xut. Theo ngi, hnh thc qu trc tip l con ng pht trin tun t t CNTB ln CNXH; cn hnh thc qu gin tip l con ng pht trin rt ngn, b qua ch t bn ch ngha i ln CNXH. Mi s pht trin rt ngn u phi nhm mc ch cui cng l to ra s pht trin vt bc, thm ch l nhy vt ca lc lng sn xut v do vy, v thc cht, pht trin rt ngn ch c th l rt ngn cc giai on hay bc i trong tin trnh pht trin lin tc ca lc lng sn xutDa vo hc thuyt ca Mc Lnin v hnh thi kinh t - x hi, ng ta vn dng nhng l lun ny vo thc tin cch mng Vit Nam, chn la con ng pht trin rt ngn - tc l i ln CNXH khng tri qua giai on pht trin t bn ch ngha. S chn la da trn nhng yu t khch quan v ch quan nh sau :V khch quan, thi i ngy nay vn l thi i qu t CNTB ln CNXH trn phm vi ton th gii v theo quy lut tin ha ca lch s, loi ngi nht nh s tin ti CNXH. Vn kin i hi IX ch r mc d trc mt CNTB vn cn tip tc pht trin nhng n khng gii quyt c mu thun c bn gia quan h sn xut lc hu vi lc lng sn xut pht trin mnh, t lm cho lc lng sn xut cha pht trin ng vi tim nng ca n, dn n nhng suy thoi kinh t tt yu xy ra v cng vi n l s khng hong v chnh tr. Bi l, phng thc sn xut TBCN lm cho quy m ca cc cng ty t bn s ngy cng ln do h qu ca cc cuc khng hong kinh nin v mang tnh tn ph ca nn kinh t t bn. Cng vi ch bc lt t bn ch ngha, s phn cc x hi l v cng su sc, s phn ha giu ngho c y ti nh im. y ca ci ngy cng tp trung vo mt s nh cc c nhn l nhng triu ph v t ph; cc i lp l nhng ngi sng di mc ngho kh cc nc t bn pht trin v ng o nhng ngi cng kh, i rt cc nc t bn ang pht trin. Mt khc, ni dung vt cht ca ch bc lt t bn ch ngha l gi tr thng d mang hnh thc gi tr trao i (tc l vng bc hay tin t), lm cho lng thm kht tng lao ng thng d v kht vng lm giu trn c s c y ti cc . H qu ca thc t chc chn s ng nh s tin on ca C. Mc: "cng vi s pht trin ca i cng nghip, chnh ci nn tng trn giai cp t sn sn xut v chim hu sn phm ca n, b ph sp di chn giai cp t sn. Trc ht, giai cp t sn sinh ra nhng ngi o huyt chn chnh n. S sp ca giai cp t sn v thng li ca giai cp v sn u tt yu nh nhau".

Mt khc, th k XXI l th k khoa hc v cng ngh c nhng bc nhy vt, kinh t tr thc ngy cng c vai tr ni bt trong s nh hng n qu trnh lc lng sn xut ca cc quc gia. Bn cnh , ton cu ha v hi nhp kinh t quc t i vi mi nc, nht l cc nc ang pht trin, va l thi c va l thch thc. i vi nc ta, thi c ln hn thch thc. Chng ta chng nhng c kh nng tip cn nhng tin b KHKT, tranh th nm bt v vn dng nhng thnh tu khoa hc v cng ngh sn xut, trnh sn xut, k nng lao ng, trnh t chc v qun l sn xut ca con ngi nhanh chng xy dng lc lng sn xut hin i m cn c kh nng to ra thi c nu ta c ng li ng, c bn lnh thc hin ng li .

Trong thi gian qua nn kinh t Vit Nam t c nhng kt qu quan trng nh: tng trng GDP nhp cao, c cu kinh t tip tc chuyn dch theo hng tng t trng ca cng nghip, dch v, gim dn t trng nng nghip. C cu ca tng ngnh cng c s chuyn dch dn theo hng pht huy li th cnh tranh hn i vi th trng trong v ngoi nc. T l huy ng vn cho u t pht trin c xu hng tng , cc ngun lc trong x hi c huy ng tt hn, c bit trong khu vc kinh t t nhn, u t cho c s h tng c tin b, nng lc sn xut ca nhiu ngnh tng ln.V ch quan, Qua hn 20 nm thc hin nhng ni dung i mi , nn kinh t nc ta c nhng bc chuyn tch cc trong vic xy dng nn tng c s vt cht cho CNXH. Tng trng kinh t nhanh, c s vt cht k thut c tng cng, m rng quan h quc t. T l i ngho gim vi khong 25 triu ngi thot khi i ngho. Song song vi s thnh tu v kinh t l s i mi v kin trc thng tng bt u t vic i mi v chnh tr. ng cng sn Vit Nam chng t mt bn lnh chnh tr vng vng v ng li lnh o ng n. Nh nc c nhiu c gng trong vic iu hnh v qun l t nc. Chng ta c bi hc ca ba mi nm lnh o xy dng kinh t trong ha bnh vi t cch ca mt ng cm quyn duy nht ca mt nc c gn 90 triu dn vn cn c, thng minh v giu ngh lc sng to. l nhng yu t ch yu m bo s thnh cng cho s nghip xy dng CNXH

Qua nghin cu, tng kt thc tin vi t duy quan im mi ng ta nhn nhn vn b qua giai on hay thi k n thun l rt ngn thi gian trn c s c c nhng iu kin, thi c v tin vt cht quan trng nht l s pht trin ca LLSX v s trng thnh ca giai cp v sn. C th ho ni dung b qua, i hi BTQ ln IX ca ng nu r :B qua ch TBCN, tc l b qua vic xc lp v tr thng tr ca QHSX v KTTT TBCN, nhng tip thu, k tha nhng thnh tu m nhn loi t c di ch TBCN, c bit v khoa hc v cng ngh, pht trin nhanh LLSX, xy dng nn KT hin i. Ngha l chng ta tha nhn s tn nn KT nhiu thnh phn theo nh hng XCHN. C tip nhn, ci to cc quan h sn xut c v to mi iu kin thun li pht huy mi thnh phn kinh t, nng sc sn xut ca XH, to ra tht nhiu sn phm phong ph c sc cnh tranh trn th trng. ng thi thng qua s nghip CNH-HH y l ni dung mang tnh quyt nh v t ph nhm nng tm v cht ca LLSX v xy dng LLSX cn thit cho ch mi. S nghip CNH phi i i vi HH ngha l trong xu th tt yu ca ton cu ho kinh t v trong iu kin ca cuc cch mng khoa hc cng ngh ngy nay chng ta tip tc ng li kinh t i ngoi rng m, ho nhp i trc n u, m ca hin i ho ra bn ngoi tip thu nhng thnh tu khoa hc hin i ca nhn loi, ch trng pht trin kinh t theo chiu su l xy dng LLSX pht trin vi thit b hin i, cng ngh hng u, c bit l o to lc lng lao ng c trnh chuyn mn ho cao l iu kin cn thit nn KT pht trin nhanh, bn vng v hiu qu.

Tm li XD CNXH b qua ch TBCN to ra s bin i v cht ca XH, trn tt c cc lnh vc l s nghip rt kh khn phc tp, cho nn phi tri qua mt thi k qu lu di vi nhiu chn ng, nhiu hnh thc t chc kinh t XH c tnh cht qu l quan im ng n ca ng ta trong vic vn dng mt cch hiu qu mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng, ph hp vi tnh hnh t nc. Ph hp vi tin trnh lch s t nhin ca s pht trin x hi.

Cu 14: Ch ngha duy vt lch s l g? Gii thch lun im ca V.I.L nin: Ch ngha duy vt lch s ca Mac l thnh tu v i nht ca t tng khoa hc. Mt l lun ht sc hon chnh v cht ch thay i cho s ln xn v s ty tin, vn ng tr t trc n nay trong cc quan nim v lch s v chnh tr.

Ch ngha duy vt lch sl h thng quan imduy vt bin chngvx hicatrit hc Mc-Lnin, l kt qu ca s vn dng phng php lun cach ngha duy vt bin chngvphp bin chngduy vt vo vic nghin cu i sngx hivlch snhn loi. Ch ngha duy vt lch s l mt trong ba b phn hp thnh ca trit hc macxit, khoa hc v nhng quy lut chung nht ca x hi, l hai pht kin khoa hc caMc t c s khoa hc cho s tn ti, pht trin hc thuyt ca mnh.

Theo V.I.Lnin: Ch ngha duy vt lch s ca Mc l thnh tu v i nht ca t tng khoa hc. Mt l lun ht sc hon chnh v cht ch thay i cho s ln xn v s ty tin, vn ng tr t trc n nay trong cc quan nim v lch s v chnh tr.

Bi v:

Ch ngha duy vt trong lch s trit hc trc Mc ni chung ch th hin trong quan nim v t nhin, khi chuyn sang lnh vc x hi th cc nh duy vt thng ri vo cc quan im duy tm. Ch ngha duy vt v php bin chng tch ri nhau, cha c s thng nht gia ch ngha duy vt v php bin chng. Cha c s thng nht gia l lun v thc tin, cha thy ht vi tr thc tin l c s, ng lc, mc ch ca nhn thc v tiu chun ca chn l, cha nhn thc ht ngha thc tin cao nht ca trit hc l hng n pht trin x hi v gii phng con ngi. Xem trit hc l khoa hc ca mi khoa hc, cha xc nh ng mi quan h gia trit hc vi cc khoa hc c th.

Nhng n khi quan nim ca Mc v ch ngha duy vt lch s ch ra quy lut vn ng ca lch s x hi loi ngi, s thay th ca cc hnh thi kinh t - x hi, quy lut bin chng gi lc lng sn xut v quan h sn xut c vai tr quyt nh. Cc quan h v kinh t, c s h tng quyt quyt nh cc quan h v chnh tr, kin trc thng tng.

Trit hc duy vt lch s cng pht hin ra vai tr x mnh lch s ca giai cp cng nhn, giai cp cng nhn phi hp vi cc giai cp khc trong x hi thc hin cuc cch mng x hi ch ngha v hng mc tiu cui cng l gii phng con ngi ra khi mi p bc, bt cng, xy dng mt x hi cng bng, bnh ng, vn minh, l ch ngha cng sn. Vi bn cht duy vt trit , trit hc Mc tr thnh cng c v i nhn thc v ci to th gii, to ra bc pht trin mi v cht, mt s nhy vt so vi cc h thng trit hc khc trong lch s.

Trit hc Mc thng nht trong th gii quan duy vt vi phng php lun bin chng. K tha ch ngha duy vt v php bin chng trong trit hc c in c, Mc xy dng nn ch ngha duy vt bin chng, hnh thc pht trin cao trong nht ca ch ngha duy vt v php bin chng duy vt, hnh thc pht trin cao nht ca php bin chng trong lch s trit hc, vi tnh cch l khoa hc v s pht trin ca th gii t nhin, lch s x hi loi ngi v t duy.

Ch ra c s thng nht gia l lun v thc tin. Trit hc Mc khng ch l l lun khoa hc phn nh bn cht, quy lut ca s vn ng v pht trin ca th gii, m quan trng hn, l hc thuyt nhm mc ch ci to th gii. V vy s thng nht bin chng gia l lun v thc tin l mt nguyn tc c bn ca trit hc Mc.

Trit hc Mc ch r vai tr thc tin v s thng nht gia l lun v thc tin mi thc s c xem l mt nguyn tc cn bn, chi phi mi hot ng con ngi. S ra i ca trit hc Mc xc nh ng mi quan h gia trit hc vi cc khoa hc c th, on tuyt vi quan nim coi trit hc l khoa hc ca mi khoa hc, nhng ng thi cng khng cho php ch ngha thc chng c lp, tch trit hc ra khi khoa hc c th. Khi xc nh ng i tng ca trit hc l nghin cu nhng quy lut chung nht ca t nhin, x hi v t duy, trit hc Mc khng nhng khng tch ri, m tri li, n i hi phi thc hin mi lin h mt thit, ng ng gia trit hc vi cc khoa hc chuyn ngnh.

Thng nht gia tnh khoa hc vi tnh cch mng. Bn cht khoa hc ca trit hc Mc bao hm trong minh bn tnh cch mng ca n v bn cht cch mng ca trit hc Mc cng th hin trong bn tnh hc ca n. Tnh khoa hc cng su sc, tc phn nh cng ng cc quy lut khch quan chi phi s pht trin th gii, th khi qu trnh vn dng n vo hin thc ci to th gii cng din ra hiu qu, tc tnh cch mng c th hin cng cao, cng trit .

Thng qua hot ng ci to th gii, qua vai tr v s mnh l