Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 1

TreinenSpoorboekje van de Portugese Spoorwegenwww.cp.ptKaart van het Portugese spoorwegennetwww.cp.pt

Bussen - Heel PortugalDienstregeling voor buslijnen tussen de grotere plaatsen in heel Portugalwww.rede-expressos.ptDienstregelingen van verschillende vervoersmaatschappijen door heel Portugalwww.transpor.pt

Bussen - Noord- en Midden-PortugalDienstregeling voor buslijnen tussen de  grotere plaatsen in Noord-en Midden-Portugalwww.rodonorte.ptDienstregeling van buslijnen tussen de grotere plaatsen in Noord- en Midden-Portugal (Minho, Trás-os-Montes en Beira)www.joalto.pt

Bussen - Lissabon en omgevingDienstregeling van bus- en tramlijnen (inclusief kabeltrammetjes) in Lissabonwww.carris.ptInformatie over de metro van Lissabonwww.metrolisboa.ptDienstregeling van buslijnen tussen Lissabon en Sintra en omgevingwww.scotturb.comDienstregeling van buslijnen op het schiereiland van Setúbal (ten zuiden van Lissabon)www.tsuldotejo.ptDienstregeling van buslijnen in de streek ten noorden van Lissabon (omgeving Leiria, Caldas da Rainha, Santarém en Torres Novas)www.rodotejo.pt

Colofoon

Exploring Portugal

is een uitgave van Bluesbarn Creative Services.

Deze uitgave is gratis te downloaden.

Op alle teksten en afbeeldingen van deze website is een Creative Commons Licentie van toepassing. U mag het onder voorwaarden kopiëren en hergebruiken.

Uitgever:

B.C.S. Alqueidão

Contact Redactie

Redactie:

Gerrit Klabij

Mirjam Pandista

Carlos Guarda de Cadeia

Fotografie:

Henk. T. Ganzeboom

Gerrit Klaassen

Kobalt Fotografie

Vormgeving:

B.C.S. Alqueidão

Verspreiding:

www.Issuu.com

Advertentie verkoop:

B.C.S. Alqueidão

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 2

Vila de Rei, het geografisch hart van Portugal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Struinen door de historische stad Tomar. . . . . . . . . . . . . . 5

Bed & Breakfast tip: Casa Agradavel. . . . . . . . . . . . . . . . . .7

Bezienswaardig: Convento do Cristo . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Ontdek Portugal met een 4x4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Column door Neerslag: Fatima, een filiaal van het Vaticaan. . . . . . . . . . . 12

Wandelen in Midden Portugal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

Inhoud

Het centrum van Portugal kenmerkt zich door veel historische steden en dorpjes. Vooral rondom Tomar zijn de invloeden van de Tempeliers uitdrukkelijk waarneembaar. Niet zelden vindt u gebouwen uit de 12e eeuw met een collectie religieuze kunstvoorwerpen.

Vooral Tomar, maar ook steden als Abrantes en Ourem, hebben een rijke geschiedenis die zich openbaart in kathedralen, kastelen, musea en historische binnenstadjes.

Het vergt niet veel inlevingsvermogen om terug te gaan naar een ver verleden. Natuurlijk is het prettig dat deze plaatsen een uitgebreide keus aan cafeetjes, restaurants en terrasjes hebben.

Portugal is meer nog dan Spanje een land van processies, jaarmarkten en volksfeesten. Bij het uitstippelen van uw reis is het de moeite waard rekening te houden met de data van de Feiras, dat zijn de volksfeesten en jaarmarkten, en de Romarias, de religieuze feesten en processies. U krijgt zo een aardig kijkje in de diepste lagen van de Portugese volkscultuur.

Van de Redactie…

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 3

In Vila de Rei bevindt zich het Centro Geodésico de Portugal, het geografisch middelpunt van Portugal, op 600 meter hoogte.

Met een schitterend uitzicht over de omgeving. Op deze hoogte, heeft de bezoeker een uitzicht van 360º over een enorme horizon en is de Serra da Lousã, en op een heldere dag, de Serra da Estrela op bijna 100 kilometer afstand waarneembaar.

In zuidelijke richting kunt u zelfs de aan de Taag liggende stad Abrantes zien.

Het geografich museum, geopend in 2002 is ontstaan door een partnerschap tussen het Instituto Geográfico Português (BGA) en de burgemeester van Vila de Rei.

Met als doel om de belangrijke historische en wetenschappelijke erfenis, achtergelaten door de vroegere Portugese wetenschappers, te exposeren.

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 4

Alhoewel de thematische tentoonstellings ruimte, het kleine auditorium, de cadeauwinkel en een bar, een verrijking voor deze prachtige plek zouden moeten zijn, dient de bezoeker rekening te houden met een gesloten museum.

De pilaar van Melriça, op 600 meter boven zeeniveau, is een van de eerste Geodatische piramides, en heeft zijn oorsprong in een coördinatenstelsel uit 1790.

Francisco António Cieira berekende de top van deze bergketen als middelpunt in 1870, terwijl de astronomische waarnemingen van de breedte- en lengtegraad, evenals de eerste satelliet waarnemingen van de pyramide van Melriça plaats vonden in de jaren zestig en zeventig.

Verder is er in Vila de Rei het Museu Municipal met een verzameling oude gebruiks- voorwerpen uit deze streek. Het Museu das Aldeias is gevestigid in een oud Portugees huis in Relva. Hier vindt u een bonte verzameling Portugese gebruiksvoorwerpen. Buiten is er ook van alles te zien, van struisvogels, paarden, ezels en stieren tot een heuse robot. De gemeente Vila de Rei heeft diverse wandelroutes uitgezet

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 5

Historisch Struinen…

Tomar ligt in Ribatejo (letterlijk: bij de rivier Taag), één van de vruchtbaarste gebieden van Portugal waar benevens de pijnbomen vooral vijgen en olijven gedijen. Onder de huidige stad, die de belangrijkste is van de Midden-Taag regio, liggen twee Romeinse steden Nabantia en Sellium. De rivier die de stad doorkruist heet overigens Nabão.

Toen de Moren Tomar in handen kregen, werd zij toevertrouwd aan de Orde van de Tempeliers. In 1160 zou de Grootmeester van de Orde, Gualdim Pais, opdracht geven tot de bouw van het gigantische kasteel en klooster. Het zou het hoofdkwartier worden van de Orde, die in ruil voor haar strijd tegen de Moren, tevens politieke bevoegdheden verwierf.

De Moorse Almoraviden belegerden de stad vergeefs in 1190. Alleen zogeheten monniken konden binnen de Tempeliers tot het ridderschap verheven worden. Vrouwen werden eveneens aanvaard, maar zij streden niet. Bewoners uit de omgeving, die voldoende rijkdom bezaten om een paard te onderhouden, waren ertoe verplicht een militaire dienst te leveren. In ruil verkregen zij een resem voorrechten maar de titel van ridder konden zij niet verwerven. In 1314 moesten de Tempeliers Tomar verlaten wanneer de toenmalige Paus Clement V hun Orde uit Europa wou verbannen. Zij waren te machtig geworden in de ogen van het Vaticaan. Met de hulp van Koning Dinis werd toen de Orde van Christus gesticht die alle bezittingen en leden overnam. Eerst vestigde die zich in Castro Marím, maar in 1356 keerden de ridders weer naar Tomar.

Van de 15de eeuw af zou de Paus de grootmeesters gaan benoemen. Een leek, eveneens benoemd door de Paus, werd tot gouverneur van de Koning aangesteld. Eén onder hen was Hendrik de Zeevaarder. Het kruis van de Orde van Christus zou de karvelen gaan sieren, die op ontdekkingstocht vertrokken, en alle buitenlandse katholieke missievestigingen kwamen onder gezag van de Orde. Hendrik de Zeevaarder liet tevens Tomar heraanleggen om nieuwe bewoners te lokken. Vooral joden zouden opdagen na dat die in 1492 uit Spanje waren verdreven. Zij namen de handel in handen. Hun synagoge staat er nog. Zij is de oudste van het land.

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 6

Koning Manuel II zou het klooster verder laten afwerken en naarmate de stad groeide en bloeide, gaf de Paus haar opnieuw in handen van de Portugese koningen. Toen de inquisitie op niet-katholieken werd afgestuurd, moesten de joden vluchten of zich bekeren. De stad zou hierdoor aan belang gaan inboeten.

In de 18de eeuw zou Tomar één van de eerste geïndustrialiseerde steden van het land worden. Er kwam een textielnijverheid. Zij viel nog in handen van de Fransen, waartegen de stedelingen in opstand kwamen. Tomar werd bevrijd door de Engelse aanvoerder Wellington, die tevens een bestaanverbod op legde aan alle (katholieke) ridderordes, ook die van Christus. De Igreja da Santa Maria do Olival was de "moederkerk" en ontmoetingsplaats van de Orde. Op de gevel staan symbolen van de Tempeliers afgebeeld, zoals het Signum Salmonis. De kerk beheerste het centrum van de stad. De "Charola" was een belangrijk onderdeel van het kasteel. In deze kapel hadden de meest geheime ceremoniëlen van de Orde plaats. Zij is het centrum van de Covento de Cristo en ook de muurschilderingen werden volledig gerestaureerd De 15de eeuwse Igreja de São João Baptista bevat onder meer een "Laatste Avondmaal", geschilderd door Gregório Lopes.

De synagoge dagtekent uit de periode 1430 -1460. Zij werd het laatst gebruikt in 1497 en is nu een museum ter ere van de 15de eeuwse astronoom en wiskundige Abraham Zacuto. Naast de 15de eeuwse stadsbrug Ponte Velha staat de Capela da Santa Ira. Nossa Senhora da Conceição loont eveneens een bezoek. Het Museu dos Fósforos in de Igreja de São Francisco bevat een verzameling van 43.000 luciferdoosjes uit 104 landen. In Tomar kan men tevens de tuin van Mouchão bewonderen, alsmede de Aquaduct van Pegões.

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 7

Casa Agradavel is een huis aan Vale da Pereiro te Alqueidão. Casa betekent huis in het Portugees en Agradavel betekent knus/gezellig. In Casa Agradavel is er tijd voor bezinning en rust, maar gelijktijdig voor muziek, kunst, zon en plezier. Kleinschalig en back to basics is het idee, maar dan wel met comfort.

Het appartement bestaat uit een woongedeelte, een tweepersoonsslaapkamer en badkamer met toilet. De totale oppervlakte is 28 vierkante meter en staat geheel los van het huis en heeft een eigen ingang. Vanuit het appartement en vanaf het terras is er een fantastisch vrij uitzicht over Vale do Pereiro (de vallei van de perenbomen).

Vanuit Casa Agradavel kunt u wandelingen maken in de vrije natuur, zelfs het strand van het Zêzere is te voet bereikbaar. Met de auto bent u binnen een paar minuten bij verschillende strandjes, omzoomd door schitterende rotspartijen en een weelderige fauna.

Casa Agradavel Alqueidão is omgeven door een prachtig landschap, nabij de culturele stad Tomar en een paar minuten van het Zêzere stuwmeer.

Vlak bij het geografisch middenpunt van Portugal vindt u zeker inspiratie voor een geslaagde creatieve vakantie, met de wandelpaden en het meer voor uw sportiviteit.

U vindt rust in het natuurlijk gelegen dorpje Alqueidão, naast de culturele bezienswaardigheden in plaatsen als Fatima, Ourem, Abrantes, Ferreira do Zêzere, Dornes, Tomar en Vila de Rei.

(advertenties)

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 8

Bij Casa Agradavel staat de persoonlijke benadering van onze gasten hoog in het vaandel. Bij ons bent u niet alleen een klant, maar ook een welkome gast, die kan rekenen op een uitgebreide service. Wij bereiden ons gedegen voor op uw verblijf, waar uw interesses ook liggen. Van een rustige natuur beleving, wandelroutes, culturele en historische uitstapjes, sportieve bezigheden, winkelen en bezoeken van een zigeunermarkt tot het adviseren over 4x4 mogelijkheden of het musiceren in onze eigen studio. We verzorgen uw ontbijt tot restaurant bezoek of dineren op ons eigen terras met een relaxte glimlach.

Casa Agradavel is gesitueerd nabij het geografisch middenpunt van Portugal. Vanaf de Franse grens volgt u: San Sebastian - Bilbao - Burgos - Salamanca - Vilar Formosa - Guarda - (A23) Covilhã - Castelo Branco - Abrantes tot afslag Tomar. Vandaar volgt u Junceira - Olalhas.

PER VLIEGTUIG: Via Lissabon of Porto, met de trein naar Tomar (bijna elk uur een rechtstreekse verbinding van ongeveer 2 uur)

PER TREIN: Via Parijs en Irun bent u in ongeveer 24 uur in Lissabon (dagelijks) of Coimbra (maandag-donderdag, zondag). Vandaar rechtstreekse verbindingen naar Tomar.

PER BUS: Op dinsdag donderdag, vrijdag en zaterdag rechtstreeks busverbindingen met Eurolines naar diverse bestemmingen (o.a. Tomar). Zie verder Eurolines.nl of informeer bij uw reisbureau.

Bij Casa Agradavel verzorgen ze o.a. transport van Lissabon Airport of station Tomar, al raden ze u aan om een auto te huren.

Culturele en historische dagtripjes

Wandeltochten in de rurale omgeving van Alqueidão, maar ook stadswandelingen in bijvoorbeeld Tomar, Abrantes en Ourem.

Ze kunnen u adviseren m.b.t. restaurants, bezienswaardigheden, steden, markten en 4x4 routes.

Ze kennen al de uitzichten die u moet zien, en nemen de tijd om u als gidsen te begeleiden.

Natuurlijk verzorgen ze uw ontbijt, maar u kunt bij Casa Agradavel ook kiezen voor een lunch, brunch, barbecue of diner.

Naast alle, voor hun vanzelfsprekende service, kunt u na overleg gebruikmaken van de (opname) studio, waarbij ze u desgewenst kunnen bijstaan met het opnemen van uw muziek.

(advertentie)

www.kobaltfotografie.nl

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 9

De UNESCO verklaarde dit monument Erfgoed van de Mensheid; unicum in de Geschiedenis van het Westen dat symbolen draagt van de openheid van Portugal ten opzicht van andere beschavingen.

Wie langs de historische straten van Tomar of aan de oever van het dicht begroeide, in de rivier badende park wandelt, verliest de tempeliersburcht nooit uit het zicht.

Gualdim Pais, de Grootmeester van de Orde van de Tempeliers in Portugal, koos de top van deze berg om de vesting te bouwen. Hij wist dat hier de vertex (hoekpunt dat een aantal lijnen met elkaar verbindt) lag, die de Aarde met het sterrenbeeld Tweelingen, het sterrenbeeld van de Tempeliers, verbindt. Rond deze tijd begon men met de bouw van de Charola (het priesterkoor), een parel van religieuze architectuur, die is nagemaakt van de tempel boven het Heilige Graf in Jeruzalem. Om dit priesterkoor heen werden de bijgebouwen van het klooster gemaakt; in dit stadium had de Ridderorde van Christus (Ordem dos Cavaleiros de Cristo) inmiddels de Tempeliers vervangen en al hun goederen geërfd.Met deze ridderorde stelde infant D. Henrique, Hendrik de Zeevaarder, de Portugese natie open voor de ontdekkingen over zee, die het ridderkruis naar alle windstreken voeren.

Met dit bouwwerk zou onder D. Manuel een nieuw, aan de zee gewijde kunstvorm beginnen. De tempelkerk is met tekeningen en sculpturen van buitengewone kwaliteit versierd. De Kapittelzaal steekt uit, richting het westen en herbergt een verbazingwekkend venster. Zoals bij een verschijning wordt het hele epos in steen verbeeld: golven, touwen, fantastische dieren, engelen, koningen, armillairsferen, Christuskruis.

Op grond hiervan, en nog zoveel meer andere wonderbaarlijke elementen die dit klooster huisvest, loont het alleszins de moeite om het te bezoeken en zijn mysteries te ontdekken.

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 10

Ieder zandpad, bosweg, en bergstraatje is een openbare weg in Portugal. Het robuuste en natuurlijk midden van dit mooie land is een droom voor de liefhebbers van het offroad rijden.

Het Offroad rijden is één van de meest beliefde vrijetijdsbestedingen in Portugal. Van nachtelijke ritten door onherbergzame gebieden, het trial rijden en uitermate onderhoudende ultieme tests voor zowel de 4x4 als de bestuurders.

(advertentie)

Casa Agradavel Alqueidão ligt midden in het rurale gebied van Midden Portugal. De zandwegen en bospaden beginnen bij ons voor de deur. Met onze Panda 4x4 genieten we van de unieke uitzichten, die je normaal niet zou zien. Zelf zijn we geen grenszoekers, maar ook voor de ervaren offroad rijder zijn er mogelijkheden genoeg. Natuurlijk bent u zelf verantwoordelijk voor uw veiligheid. We kunnen u ook doorverwijzen naar zeer ervaren "coureurs" die bijvoorbeeld nachtelijke routes uitzetten.

Wat u wensen ook zijn, Casa Agradavel is een uitmuntend startpunt! Informatie: www.agradavel.net

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 11

Portugal is in de problemen, nou ja, de regering dan. Op het platteland (waar ik ook woon) hebben de mensen zo wie zo al niets, dus nog minder valt niet op. Met een gemiddeld inkomen van 450 p/m kun je ook niet zeggen dat er teveel verdiend wordt. Voor Nederlandse begrippen is hier alles betrekkelijk goedkoop, wegenbelasting, onroerendgoedbelasting en een paar andere zaken. Maar als je de lage inkomsten in je achterhooft houdt, en bedenkt dat boodschappen, brandstof e.d. hier even duur (of zelfs duurder) zijn dan in Nederland, ziet het plaatje er heel anders uit. Hier op het dorp, ben je gewoon afhankelijk van elkaar. Burenhulp is geen manier van beleefd zijn, maar een vereiste om de dagelijkse gang van zaken draaiende te houden. Met een buurvrouwtje die op haar 87e rond moet komen van net 200 euro per maand, kun je niet anders dan je eigen “armoede” delen. Er zullen wel voorstellen komen om de crisis aan te pakken. Als daarmee ook de “vaste lasten” als onroerendgoedbelasting e.d. omhoog moeten, is dat het einde van het zelfstandig zijn van een hele generatie ouderen.

Bejaardenhuizen zijn hier schaars, dus is hier bijna iedereen onafhankelijk, op zich zelfwonend tot aan het einde. Met behulp van kinderen (als je geluk hebt), buren en wat sociale en gezondheidzorg van de plaatselijke kerkvereniging loopt mijn buurvrouwtje op haar 87e nog met de schop op haar schouder, richting haar stukje land om de dagelijkse groente en aardappeltjes te verzorgen. De bakker brengt vroeg een broodje (van 13ct), wat wordt genuttigd op een krukje voor het huis in de zon. Dat klinkt idyllisch, maar dat is alleen omdat er geen verwarming in het huisje is. (overigens ook geen TV, Koelkast, en ander elektrische snufjes). In de avond gaan er een paar blokjes hout onder de open schoorsteen in de keuken, en als die op zijn is het bedtijd. Als ex-Nederlanders, met een grootmoeder die klaagt over een paar strepen op het raam van haar “aanleunwoning”, bekruipt je toch enige vorm van verlegenheid.

Gelukkig hebben mijn dorpsgenoten me geaccepteerd, en weten ze, dat ik het met de zelfde middelen moet doen als zij. Het is al een enorm voorrecht om de enigste in het dorp te zijn met een internetverbinding, dat maakt me al net iets rijker dan m’n omgeving. Voor de mensen hier, op het platteland van Midden Portugal is een stad als Lissabon of Porto gewoon “buitenland”, daar waar het gras groener is.

Het gaat allemaal goed komen, volgens mijn buurvrouw, want de Paus komt 4 dagen naar Portugal. Op 11 mei zijn alle ambtenaren vrij in Lissabon om die Duitser in z’n gewaad te gaan toehoren. Op 12 en 13 Mei is hij natuurlijk het hoogtepunt in Fatima, één van de commerciële instellingen waarmee zijn kerk veel geld verdiend om niet aan de armen te geven. Op 14 mei zijn dan alle ambtenaren in Porto vrij, omdat in alle wijsheid is besloten een extra dag aan het bezoek vast te knopen. U ziet, ik ben er nogal sceptisch over, maar voor mijn oude buurvrouwtje betekent het alles. Een goede buur zijn betekent dan ook om een dag je walging in te slikken, en het lieve vrouwtje te begeleiden in haar zoektocht naar geluk. Toch maar een kaars opsteken daar, of een wassen lichaamsdeel in het vuur gooien, is het niet voor mezelf, dan toch uit respect voor haar. Wie weet heeft ze gelijk.

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 12

Exploring Portugal - NL Editie nr. 1 Pagina 13

Peneda Furado is een van de bekendste bezienswaardigheden van de gemeente Vila de Rei. Het rotsachtige massief, met inbegrip van een natuurlijke passage over de rots, is een paradijs voor wandelaars.

De omgeving is zeer bosrijke en biedt bezoekers een reeks van kleine watervallen die te voet bereikbaar zijn door een smal pad dat is uitgehouwen in de rotsen.

Er zijn twee uitkijk punten met directe toegang tot de straat, vanwaar via aangegeven routes het mogelijk is te wandelen naar het natuurlijke zwembad van Puneda Furado.

In de zomer kunt u baden in dit door een stuw ontstane zwemwater in de rivier. In het zomerseizoen is er een kleine bar open en tevens is het mogelijk om gebruik te maken van de openbare barbecues.

Vanuit Vila de Rei, is het deze plek ook via de weg door het dorp Milreu te bereiken. De gemeente Vila de Rei heeft diverse routes uit gezet, een folder is te verkrijgen bij de plaatselijke VVV.

(advertenties)

Het magazine over Midden Portugal verschijnt per kwartaal en is gratis te downloaden via www.issuu.com

In het volgende nummer o.a. aandacht voor de stad Abrantes met haar mooie botanische tuin en kasteel met uitzicht over de Taag.

In de volgende editie ook een bijdrage over het bedevaartsoord Fatima, het historische Ourem en natuurlijk de rurale landschappen van Midden Portugal.

Voor informatie en eventuele bijdrages kunt u contact opnemen met de redactie.

Exploring Portugal is een uitgave van B.C.S. Alqueidão - Olalhas