gazeta e marsit 2012

Upload: kishaorthodhokse

Post on 04-Apr-2018

240 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    1/12

    1MARS 2012 NGJALLJA

    NGJALLJANr. 3 (230) Viti XX i botimit MARS 2012 mimi 20 lek

    Nj klinik e re moderne oku-

    listike dhe ORL u prurua n Tira-

    n, t shtunn 10 mars 2012, nga

    Kryepiskopi i Kishs Orthodhokse

    Autoqefale t Shqipris, Anastasi.

    Me kt rast u krye Shrbesa e

    Ajazms, e Bekimit t Ujit. Ajo u b

    nga Fortlumturia e Tij, i ndihmuar

    nga Protopresviter Jani Trebicka.

    ishin t pranishm dhe Hirsi Asti,

    Hirsi Nathanaili etj. Merrnin pjes

    ndr t tjer edhe mjek t njohurnga vendi yn dhe nga Greqia.

    Qendra prfshin deg t oku-

    listiks s prgjithshme, t retins,

    t glaukomave, lazer, OCT etj., si

    dhe nj gam t gjer ekzamini-

    mesh otorinolaringologjike. Ajo

    funksionon n nj ndrtes treka-

    tshe, e bler posarisht, dhe e

    zgjeron m tej veprimtarin e

    Qendrs Mjeksore Diagnostike

    Ungjillzimi t kryeqytetit, e cila

    zhvillon veprimtarin q nga viti

    1999 n nj ndrtes shtatkatshe

    t ndrtuar enkas. Qendra ofron

    shrbim n 23 specialitete mjek-

    sore, ku japin kontributin e tyre mje-

    k t shquar dhe ka nj personel

    infermiersh t specializuar. N t

    jan instaluar dhe prdoren me

    profesionalizm t lart aparatura

    mjeksore t teknologjis s fundit.

    Pr infrastrukturn me nivel t

    lart t ndrtess dhe pr pajisjet e

    saj moderne jan shpenzuar m

    tepr se tri milion euro, t prftu-

    ara nga donacione t ndryshme, t

    siguruara nga Kryepiskopi Anastas.

    Gjat ktyre viteve n Qendr jan

    ...Pas rnies son, duke duruar

    n zemrgjersin e Tij t pafund,

    Perndia kishte prgatitur pak nga

    pak njerzimin, nga brezi n brez,

    me ngjarje t lumtura dhe fatkeqe,pr kryerjen e Misterit t Madh

    q ishte fshehur para gjith she-

    kujve: Mishrimi i Fjals. Ndon-

    se e dinte, q m prpara, se na-

    tyra njerzore do t ishte faji i nje-

    riut dhe i pasojave t tij tragjike,

    (vijon n faqen 2)

    UNGJILLZIMI

    I S

    TRSHENJTS

    MARI

    Nj tjetr kontribut i ri i Kishs Orthodhokse pr shndetsin

    Prurohet klinika moderne okulistike dhe ORL

    Sot sht nisja

    e shptimit ton

    dhe shfaqja e misterit

    t prjetshm;

    i Biri i Perndis

    bhet i Biri i

    Virgjreshs

    dhe Gabrieli

    ungjillzon kt

    gzim. Prandaj,

    le ti thrrasim

    Hyjlindses:

    Gzohu, o Hirplote,

    Zoti sht me ty.

    (Prlshorja)

    vizituar rreth

    1.300.000 pacien-

    t, pavarsisht be-

    simit dhe jan kry-

    er me tepr se sa

    3.000.000 analiza.

    Kisha Ortho-dhokse Autoqefale

    e Shqipris ka

    ngritur edhe katr

    qendra t tjera t

    shrbimit mjek-

    sor parsor, n Ka-

    vaj, Lushnj, Kor-

    e Jergucat.

    ast nga prurimi

    i Kliniks s re

    okulistike dhe ORLn kryeqytet.

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    2/12

    2 NGJALLJA MARS 2012

    duke pasur si qllim kt mister, ai e krijoi gji-

    thashtu natyrn njerzore, q t prgatiste nj

    Nn, e cila prmes bukuris s shpirtit t saj

    t pacenuar, e stolisur me t gjitha virtytet, do ttrhiqte mbi veten vshtrimin e t Trfuqishmit

    duke u br nusrore e Fjals, ena e Atij q i

    mban t gjitha, Pallati i Mbretit t Qiellit dhe

    mbarimi i planit t Tij hyjnor.

    Gjasht muaj pas ngjizjes s mrekullueshme

    t Atij q duhet t ishte n do gj Pararendsi

    i Shptimtarit (Lluk. 1.17), Gabrieli, Kryeengjlli

    i mshirs (8 nntor), u drgua nga Zoti n Na-

    zaret t Galiles, pran Virgjreshs Mari, e

    cila pasi doli nga Tempulli, ishte fejuar me t

    drejtin dhe me t pastrin Josif, q t ishte kuj-

    destar i virgjris s saj. Duke ardhur n shtpi

    papritur, me pamje njeriu dhe me nj shkop n

    dor, engjlli e prshndeti Hyjlindsen, e cila

    do bhej ngushllimi i lotve t Evs, duke

    thn: Gzohu, o Hirplote, Zoti sht me ty!

    (Lluk. 1.28). Para ksaj shfaqjeje t uditshme

    Virgjresha la ikrikun dhe, e trazuar nga kto

    fjal t t patrupit, pyeti me vete mos ndoshta

    ky lajm gzimi ishte, ashtu si pr Evn, ndonj

    mashtrim tjetr nga ana e atij q di t shndrrohet

    n engjll drite (II Kor. 11.14). Por Engjlli e

    siguroi dhe i tha: Mos ki frik Mari, sepse

    ke gjetur hir para Perndis. Mos u frikso

    me pamjen time t uditshme dhe nga kto fjal

    gzimi. Dikur, nga mashtrimi i gjarprit, natyra

    jote u dnua pr dhimbje dhe rnkime, ja tekdo t ngjizesh e do t lindsh bir, duke u pr-

    mbushur n ty edhe parathnia e profetit Isaia

    q thoshte: Ja Virgjresha do t mbetet me

    barr dhe do t lind bir! Dhe do ta quash

    me emrin Jisu - q do t thot Shptimtar. Ai

    do t jet i madh dhe do t quhet Biri i t

    Shumlartit.

    Para ktyre fjalve t padgjuara, Virgjre-

    sha thirri: Si do t ndodh kjo kur un snjoh

    burr? Ajo nuk dyshoi pr fjaln hyjnore duke

    treguar mosbesim, si Zaharia, i cili u dnua pr

    kt duke mbetur i pagoj (Lluk. 1.20), por pyeti

    se si do t ndodhte ky mister tek ajo q nuk njihtebashkim burri, sipas ligjit t riprodhimit t gjinis

    njerzore. Engjlli e kuptoi at q ajo i tha, nuk

    e qortoi, por i shpjegoi mnyrn e re t ksaj li-

    ndjeje. Shpirti i Shenjt do t vij mbi ty, i

    cili e mbushi me hir duke e prgatitur si banes

    t tij, dhe fuqia e t Shumlartit do t t mbu-

    loj me hijen e tij. Pastaj, duke i kujtuar Elisa-

    betn, e cila quhej shterp, dhe q do t ngjizte

    bir n pleqri t saj, i tregoi se atje ku do Per-

    ndia mundet ligji i natyrs, dhe e siguroi se

    me ardhjen e Shpirtit t Shenjt tek ajo, do t

    kryhej mrekullia m e madhe se vet krijimi i

    bots, dhe se duke i ulur qiejt, Mbreti i universit,

    Ai q mban do gj, do tprulej vet(Fil. 2.7)

    prmes denjimit t pamatshm, q t banoj n

    UNGJILLZIMI I S TRSHENJTS MARI

    (vijon n faqen 2)

    mitrn e saj, t przihet n nj bashkim pa trazim

    me natyrn njerzore, t vishet me mish, t ngjy-

    rosur me gjakun e saj virgjror, si purpur mbre-

    tror.

    Duke e ulur prulsisht shikimin e saj drejt

    toks, dhe duke e bashkuar tr vullnetin e saj

    me planin hyjnor, Virgjresha iu prgjigj: Ja

    shrbtorja e Zotit, u bft sipas fjals sate!

    M kto fjal ajo pranoi, dhe bashk me t

    edhe mbar natyra njerzore, ardhjen tek ajo t

    fuqis hyjnore q u transmetua nga fjalt e en-

    gjllit. Dhe po n at ast u krye znia e Shp-

    timtarit. Biri i Perndis u b bir njeriu, nj Per-

    son i vetm n dy natyra. Perndia vesh natyrn

    njerzore dhe e Virgjra me plot vrtetsi bhet

    me t vrtet Nna e Perndis (Hyjlindsja),q prmes ktij shkmbimi t veorive t natyr-

    shme, njerzit e liruar nga ferri, t mund t

    bhen bij t Perndis prmes hirit.

    Prmbushja e misterit t Mishrimit, fshehur

    edhe nga engjjt, nuk ishte vetm vepra e Atit,

    n mirsin e Tij, e Birit q zbriti nga qiejt, dhe

    e Shpirtit q mbuloi Virgjreshn me hijen e Tij,

    por Zoti priste q ajo grua e zgjedhur ndr grat

    t merrte pjes me pranimin e saj t lir e t vull-

    netshm, n mnyr q lirimi i gjinis njerzore

    t ishte vepra e prbashkt e vullnetit t Per-

    ndis dhe e besimit t njeriut. Ky Mister i Madh,

    prgatitur q prej krijimit t bots, ndodhi nga

    bashkpunimi i lir (sinergjia) i njerzimit meplanin hyjnor. Perndia u b njeri, q njeriut

    t bhet perndi, dhe Virgjresha, Nusja e

    Panusruar, u b pr natyrn ton t riprtritur

    burimi dhe shkaku i t gjitha t mirave.

    Dhe mbar krijesa, q m prpara i ishte

    nnshtruar prishjes nga faji i njeriut, ishte n

    pritje t ksaj Po! t Virgjreshs, e cila shpall-

    te fillimin e lirimit t saj. Pr kt arsye, qielli

    dhe toka t bashkuar, formojn nj kor pr kt

    t kremte sot bashk me bijt e Adamit, pr t

    lavdruar Perndin dhe pr t nderuar ngjizjen

    e Nns s Tij t panusruar.

    Shkputur nga Sinaksari i muajit mars

    Prktheu Eleni Pani

    Me zrin e kryeengjllit le t thrrasimte ty, o virgjresh e kulluar: Gzohu, oHirplote, Zoti sht bashk me ty!

    (Madhrimi)

    N muajin e gjasht, engjlli Gabriel u drgua nga Perndia n nj qytet t Galiles, q

    quhej Nazaret te nj e virgjr, q ishte fejuar me nj njeri q quhej Josif, nga shtpia e

    Davidit; dhe emri i Virgjreshs ishte Maria. Dhe engjlli hyri tek ajo dhe tha: Gzohu,

    o hirplote, Zoti sht bashk me ty; e bekuar je ti n mes t grave. Por, ajo kur e pa u

    turbullua nga fjalt e tij dhe pyeste veten far kuptimi mund t kishte nj prshndetje

    e till. Dhe engjlli i tha: Mos ki frik, Mari, sepse ke gjetur hir para Perndis. Dhe ja,

    ti do t mbetesh shtatzn dhe do t lindsh nj djal dhe do tia vesh emrin Jisu. Ai do

    t jet i madh dhe do t quhet Biri i Shum t Lartit; dhe Zoti Perndi do ti jap fronin

    e Davidit, atit t tij; dhe do t mbretroj mbi shtpin e Jakovit prjet, edhe mbretria

    e tij nuk do t ket kurr mbarim. Dhe Maria i tha engjllit: Si do t ndodh kjo,

    prderisa un nuk njoh burr? Dhe engjlli, duke u prgjigjur, i tha: Fryma e Shenjt

    do t vij mbi ty dhe pushteti i Shum t Lartit do t t mbuloj me hijen e vet; prandaj

    edhe foshnja e shenjt q do t lind prej teje, do t quhet Bir i Perndis. Dhe ja,

    Elisabeta, farefisi yt, edhe ajo, n pleqrin e saj, mbeti shtatzn me nj djal; dhe ky

    sht muaji i gjasht pr at, q e quanin shterp, sepse me Perndin asgj ssht e

    pamundur. Ather Maria tha: Ja shrbtorja e Zotit; le t m ndodh sipas fjals

    sate. Dhe engjlli u largua prej saj. (Lluka 1:26-38)

    M. Anagnosti, 1824

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    3/12

    3MARS 2012 NGJALLJA

    K

    y shkrim synon t prkujtoj

    dhe nderoj t gjith ata be-simtar q kontribuuan n ndrti-

    min e Kishs s Ungjillzimit t

    Hyjlindses (Evangjelizmoit) n

    Tiran, themelet e s cils u vendo-

    sn m 25 mars 1872.

    Pr t ndriuar kt ngjarje t sh-

    nuar n 140-vjetorin e saj, do ti re-

    ferohemi fakteve q jan shkruar

    n Kodikun e Kishs s Shn Pro-

    kopit, q prbhet nga 123 flet dhe

    daton q nga 08.07.1818, koh kur

    u prurua ajo kish, dhe mbyllet m

    21.11.1921, kur u largua Mitropoliti

    i Durrsit dhe Tirans, Hirsia e Tij

    Jakovi. Kto sipas broshurs: Shn

    Prokopi, t Dh. Bedulit, t vitit

    1942.

    Meqense familjet orthodhokse

    n Tiran, t cilat ishin me origjin

    nga Llnga, Voskopoja, Belica, Struga,

    Nica, Ohri etj., shtoheshin dhe rrite-

    shin do vit, dhe Kisha e Shn Pro-

    kopit (ose kisha e vjetr q thuhej

    n popull), ishte e vogl dhe larg nga

    qendra e Tirans, ku ata banonin,

    dshironin q t ndrtonin nj kish

    tjetr n qendr (atje ku sot shtHotel Tirana, 15-katshi), ku komu-

    niteti dispononte nj tok truall rreth

    5000 m2, n brendsi t lagjes.

    Pasi u sigurua leja pr ngritjen e

    Kishs, nga sundimtari i asaj kohe

    Nga historia e trazuar e Kishs sUngjillzimit n Tiran

    pr Tirann, Ibrahim Bej Bargjinolli,

    m 1871 familjet orthodhokse u or-ganizuan duke filluar nga prgatitjet

    dhe grumbullimi i t hollave dhe ma-

    terialeve, si dhe projekti i ndrtimit.

    T gjitha kto jan shnuar n Kodik,

    ku figuron dhe nj list e gjat, q

    mban datn 29.02.1872, ku prme-

    nden besimtart q kan dhuruar

    pr themelimin e ksaj Kishe, dhe

    n krye sht emri i episkopit, Hir-

    sis s Tij, Visarion plaku, nga Elba-

    sani. M pas evidentohet mbledhja

    e dt. 12.3.1872, e Kshillit Kishtar

    t Tirans, ku u vendos emri i kishs

    dhe dita e shrbess pr fillimin epunimeve, pas Meshs s Shenjt

    t Evangjelizmoit, n dt. 25.3.1872,

    gj e cila u zbatua.

    Pas dy vjetsh pun ndrtimore,

    si shkruhet n faqen 54 t Kodikut,

    u arrit n prfundimin e Kishs, dhe

    ceremonia e shenjtrimit (evgjenia),

    u krye ditn e diel, n datn 01.9.1874,

    n prani t popullit besimtar, dhe

    nn drejtimin e Episkopit Vissarion

    plaku, i ndihmuar nga Ikonom

    Stavrofor at Gjergj Theohari.

    M von, pasi ndrtuan Kishnbesimtart n fillim t vitit 1895,

    hodhn themelet dhe filluan ndrti-

    min e nj shkolle t re dykatshe

    (n vend t asaj t vjetrs, q u prish

    pr ti liruar vend Kishs), kjo nism

    u prkrah dhe u ndihmua financia-

    risht edhe nga Mitropoliti. Kjo shko-ll e re me 7 dhoma e 2 sallone t

    bollshme pr kohn, prfundoi dhe

    u prurua n vjesht t vitit 1898,

    dhe vazhdoi si e till deri n prill

    1930, kur n at ndrtes u vendos

    selia e Kishs Orthodhokse t Shqi-

    pris, q u transferua nga Durrsi.

    Kto ishin dy veprat me t cilat

    ndihmoi dhe kontribuoi gjat ve-

    primtaris s tij 32-vjeare Imzot

    Vissarion plaku pr komunitetin

    orthodhoks t Tirans. N vitin

    1899 ai ndrroi jet dhe u varrosn qytetin e Elbasanit.

    N vitin 1900, u zgjodh Mitro-

    politi i ri, Imzot Prokopi nga Mikra-

    zia (Anadolli), i cili qndroi deri n

    vitin 1907, q pr udi nuk prme-

    ndet si Mitropoliti i gjasht n ra-

    dh, n Kodikun e Kishs s ShnProkopit, por prmendet pr ngjar-

    jen e veant q ndodhi: dy krisma

    pushke, plumbat e s cils godasin

    n murin e kishs ku ishte varur

    toka (nj pllak hekuri rreth 1 m

    e gjat q kujdestart e prdorin n

    vend t kambans), kjo pasi kisha

    u ndrtua pa kambanore, sipas lejes

    s dhn.

    I detyruar nga kto ngjarje, Mi-

    tropoliti krkoi ndihm dhe prkrah-

    je nga Konsullata Ruse n Shkodr,

    pr t ndrhyr n autoritetet ve-ndore pr t garantuar dhe siguruar

    lirin e besimit t orthodhoksve t

    Tirans.

    Nuk kaloi, shum koh dhe kon-

    sulli rus erdhi vet n Tiran, i sho-

    qruar nga nj repart kavalerie ush-

    tarake, duke sjell prve siguris

    edhe nj sr dhuratash, objekte t

    shenjta: si Epitafi, kompletin - kupn

    e Shenjt (dhiskopotira), nj pal

    rroba meshe pr prift, si dhe 12

    ikona t ndryshme me vler fetare

    dhe artistike.

    Mbas 6-7 muajsh, prej ardhjes t

    objekteve t msiprme, erdhi nga

    Rusia edhe kambana e prodhuar n

    fillim t vitit 1901, dhurat e familjes

    perandorake t Romanovve pr

    Kishn e Evangjelizmoit, Tiran.

    Kt kamban, konsulli e dr-

    gon me an t kafazit t tij, q quhej

    Gut Tafaj nga Shkodra, i cili pasi e

    vendosi, i bie vet sipas porosis s

    dhn nga konsulli, duke ia dorzu-

    ar priftit t enoris, Igumen Papa

    Jorgjit nga Vlora. q ishte n at

    kish...

    Petrika Shalsi

    N 140-vjetorin e hapjes

    Nse ndokush nuk futet kurr n rrug t panjohur

    pa nj udhrrfyes, nse askush nuk ndrmerr t m-

    soj nj shkenc ose nj art t caktuar pa pasur nj m-

    sues, kush mund t guxoj t orvatet t bj nj studim

    praktik t artit t arteve dhe t shkencs s shkencave,

    pra t hyj n shtegun q t on te Perndia - q sht

    Jeta - dhe t kuturis t lundroj n detin e pafund shpir-

    tror pa nj udhrrfyes, pa nj timonier, pa nj msues

    t vrtet dhe me prvoj? Kushdo q ndrmerr nj

    hap t till, e mashtron me t vrtet veten dhe ka devi-

    juar nga rruga, madje prpara sesa ta nis at.

    Kalisti dhe Ignati

    Un vazhdoja t mbahesha rob prej gabimeve t

    jets s mparshme, nga e cila nuk besoja se kisha pr

    tu liruar ndonjher. Un mendoja se pasionet ishin

    me t vrtet pjes e imja dhe se bnin pjes tek un!

    Shn Kipriani

    Pasioni shkatrron natyrn ton

    Pasioni sht nj ndjenj, nj oreks i tepruar, q

    shkon prtej asaj q sht e natyrshme.

    Pasionet jan turbullim i shpirtit ton n kundrshtim

    me natyrn ton, duke mos iu bindur n kt mnyr

    arsyes. Pasioni nuk sht i natyrshm dhe shkatrron

    natyrn ton n vend q ta plotsoj at (Shn Kle-

    menti i Aleksandris). Kur flasim pr t gjitha pa-

    sionet s bashku, ne i quajm ato bota. Kshtu t

    krishtert kur flasin rreth heqjes dor nga bota, me

    kt ata nnkuptojn heqjen dor nga pasionet.

    Shn Isaak Siriani

    Pasioni i krenaris konsiston n dy lloj injorancash:

    nj person q ka krenari sht injorant rreth ndihms

    s Perndis dhe injorant rreth nevojs q ka ai pr

    Perndin. Kshtu krenaria sht mungesa e njohu-

    ris rreth Perndis dhe njeriut.

    Shn Maksim Konfesori

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    4/12

    4 NGJALLJA MARS 2012

    Ajo transmeton pr ju 24 or program.

    Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe shpirtrore, sociale e kulturore.

    Muzik e zgjedhur kishtare, popullore e klasike, nga vendi dhe bota. Ndiqni

    shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!

    Prej disa muajsh, n ambientet

    e Qendrs Studentore t Kishs

    Orthodhokse n Tiran zhvillohet

    takimi me ifte dhe familjar. Ne-

    voja pr t qen bashk, pr tu rri-

    tur n besim dhe pr t ndar pr-

    vojat e jets s prditshme solli n

    organizimin e ktyre takimeve fa-

    miljart q kan pasur lidhje me

    Qendrn Studentore q kur ishin

    student. Miqsia q ata kan me

    familjar t tjer t komunitetit t

    Kishs e zgjeroi pjesmarrjen n

    kto takime t prmuajshme. Syni-

    mi i ktij aktiviteti sht q iftet

    t mbshtesin dhe t forcojn njri-

    -tjetrin n besim dhe jetn, si edhe

    t frymzohen pr ti shrbyer t

    tjerve n komunitet.

    Pasditja e s diels s 4 marsit,

    q ishte takimi i tyre i katrt, mblo-

    dhi s bashku mjaft ifte, shum

    nga t cilt ishin t pranishm me

    fmijt tyre. Takimi i ksaj radhe

    u prqendrua te kreshma dhe dobia

    e saj n familje. Pjesn e par t ta-

    kimit e drejtoi Episkopi i Krujs,

    Hirsi Andoni, i cili iu kujtoi edhe

    njher ifteve se qllimi i kreshms

    sht kthimi te Perndia, reflekti-

    mi personal dhe marrja e vendime-

    ve pozitive. Ai theksoi gjithashtu

    msimet e Etrve t Kishs, t ci-

    lt kan folur mbi prfitimin shpir-

    tror t kreshms. Shembulli i

    dashuris, pendess dhe prkushti-

    mit te Zoti sht shembulli m i

    mir q mund ti japim njri-tjetrit,

    por edhe fmijve - theksoi Episkop

    Andoni.

    Episkopi i Bylisit, Hirsi Asti iu

    kujtoi pjesmarrsve se kreshma

    sht koh pr t menduar edhe

    pr vllezrit tan n Krisht. As-

    njher nuk duhet t harrojm se

    ne duhet t jemi t part q t ofroj-

    m mikpritjen ton te gjithsecili.

    M pas, takimi vijoi me bisedn

    e prbashkt, ku donjri nga iftet

    ndau me t tjert dika frymzuese

    rreth kreshms personale t ksaj

    Pashke, si edhe dha nj prkufizim

    mbi t kuptuarit e kreshms.

    Harmonia dhe gzimi i t qenit

    s bashku ishte mjaft i dukshm.

    Rritja e miqsis na bn q do

    her e m shum t ndajm gzimet

    dhe vizionet q kemi pr t ardh-

    men n shrbim t misionit t Ki-

    shs. Koha e lir n fund t takimit

    krijoi m tepr hapsira pr miqsi

    dhe ndarje prvojash.

    Ana Meni

    Gjat ksaj periudhe t Kresh-

    ms s Madhe, t rinjt e grupit ri-

    nor t Tirans marrin pjes vazhdi-

    misht n Meshn e Dhuratave t

    Parashenjtrura n Manastirin e

    Hirshm t Shn Vlashit, Durrs.

    Kjo sht kthyer n nj tradit rreth

    10-vjeare. do periudh kreshme

    grupi rinor bashkohet me t rinjt

    e Akademis Teologjike pr t lav-

    druar dhe falnderuar Zotin. Kt

    t mrkur, pasi darkuan s bashku

    me studentt e Akademis Teolo-

    gjike, t rinjt u takuan pr nj bise-

    d t shkurtr me Hirsi Nikolln.

    Pas urimit q t rinjt i bn atij

    pr festn e msuesit, duke treguar

    mirnjohjen dhe falnderimin ndaj

    gjith prkujdesjes q ai ka treguar

    pr ta, dgjuan prej tij disa me-

    ndime dhe sugjerime pr Kresh-

    mn dhe ushtrimin gjat ksajkohe. Hirsia iu sugjeroi t rinjve

    Kreshma e Madhe mbledh t rinjt n lutje e falnderime

    n Manastirin e Hirshm t Shn Vlashitt bjn nj list me gjrat q duan

    t ndryshojn te vetja e tyre gjat

    ksaj Kreshme. "Q t bni dika

    pr Zotin, duhet s pari t kuptoni

    q edhe Ai ka br dika pr ju. Jo

    pr botn n prgjithsi, por pr

    secilin prej nesh personalisht. N-

    se arrijm ta kuptojm e ta prje-

    tojm kt, do t jemi gati t bjm

    edhe ne nj sakrific pr Zotin"-

    tha Hirsi Nikolla.

    Korresp. i Ngjallja

    Takime t prmuajshme pr iftet dhe familjart

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    5/12

    5MARS 2012 NGJALLJA

    Himnin e besimit thur sot shnPavli, o vllezr. Por lulet eksaj kurore nuk jan marr nga

    livadhi i fjalve t thjeshta. I ka

    kputur nga ngjarjet e mdha tDhiats s Vjetr dhe nuk jan as-

    gj tjetr vese emrat dhe bmat e

    t drejtve dhe profetve, q vuaj-

    tn, pa u ankuar, do lloj pikllimi,

    duke treguar n kt mnyr, se

    nuk ekziston n bot ndonj fuqi m

    e mrekullueshme prve besimit.

    Pra, nj panair pr nder t besi-

    mit, sht kujtimi i atyre burrave t

    mdhenj, q apostull Pavli bn n

    kt t diel. Nj panair i vendosur

    n fillim t Dyzetditshit t shenjt

    e t madh, q t msojm se me be-

    simin e palkundshm dhe t flakt,

    do t mund t nxjerrim n nj prfu-

    ndim triumfal luftn e kreshms, n

    t ciln u futm.

    * * *

    Moisiu, thot Apostulli, me an

    t besimit te Perndia, megjithse

    ishte rritur n pallatin e mbretit t

    Egjiptit, nuk pranoi t quhej bir i bijs

    s faraonit. Por, paraplqeu m mi-

    r t hiqte keq me bashkkomb-

    sit e tij t shtypur, sesa t ket kna-qsi t prkohshme mkati n pa-

    llatet mbretrore egjiptiane. Dhe e

    konsideroi nj thesar m t madh

    se thesaret mbretrore t Egjiptit

    idhujtar, talljen e Krishtit, dome-

    thn, gjith prbuzjet dhe sharjet,

    q ishin t ngjashme me ato q hoqi

    Jisu Krishti m von. Dhe Moisiu

    arriti n lartsin e atij vetmohimi,

    sepse shikonte n shprblim.

    Llogariti shprblimin q jep Pe-

    rndia te besimtart e tij, te mimi

    q Ai u premtoi atyre q mbetn tprkushtuar, n mnyr t qndru-

    eshme, ndaj emrit dhe vullnetit t

    tij. Pr hir t atij shprblimi, Moisiu,

    sakrifikoi t prkohshmet. Si dihet,

    nj pjestar i shklqyer, sipas bots,

    ishte n pallatin mbretror. Sepse

    ishte rritur si princ dhe do t mund

    t arrinte n detyra t larta. Shum

    do ta kishin zili pr pozitn e tij. E

    megjithat, ai i prbuz t gjitha.

    Nuk verbohet nga shklqimi i t

    prkohshmeve dhe t kotave, sepse

    e trheqin t prjetshmet dhe t pa-prishshmet. Dshiron dhuratat m

    t mira, m t larta dhe mbito-

    ksore. Dhe zgjedh m mir lavdin

    e qiellit, n vend t madhshtive t

    varfra t toks e t njerzve.

    Nga profeti Moisi vjen m pas

    Apostulli i Madh dhe n raste t

    tjera, sigurisht, bma t mdha dhe

    heroike burrash t mdhenj, besim-

    tar dhe t shenjt, t Dhiats sVjetr. Jan ata, Gedeoni, Baraku,

    Samsoni, Jefthaeu, Davidi, Samuili

    dhe gjith profett. Dhe ata arritn

    gjra t pabesueshme, t pamund-

    shme nga njeriu, mundn mbretri,

    punuan drejtsi, fituan premtime,

    thurn goj luansh, shuan fuqin

    e zjarrit... u bn t fort n luft,

    thyen ushtrit e t huajve. Dome-

    thn, bn udira t mdha e t

    mrekullueshme dhe thyen fuqit

    kundrshtare q, ata, t paktt, t

    tregohen fitimtar mbi t shumtt,t dobtit, triumfues mbi t shum-

    fuqishmit.

    Pr hir t besimit, profet t Pe-

    rndis, ngjalln t vdekur, si profeti

    Ilia q ngjalli birin e s ves n Sa-

    rept t Sidons dhe Eliseu birin e

    Samanises. Dhe t tjer, pr t q-

    ndruar besnik te Perndia, para-

    plqyen thyerjen e kockave t tyre

    dhe vdekjen martirike mbi mjete

    torturuese, si shtat Makabejt. Nuk

    pranuan n asnj mnyr t mohoj-

    n besimin e tyre, pr t shmangur

    torturat e ashpra. Mbetn t fort et qndrueshm, pr t arritur k-

    shtu, si shprblim, ngjallje nga Pe-

    rndia pr nj jet t paimagjinue-

    shme dhe t lumur n qiell. Heronj

    t tjer t besimit, rangje t shenjta

    martirsh t panumrt, kryesisht t

    Dhiats s Re, provuan tallje e t rra-

    hura, por edhe burgosje, si Apostujt

    e Krishtit. U vran me gur, si mar-

    tiri i par Stefan, u ngan, iu pre ko-

    ka si Joan Pararendsi dhe apostull

    Jakovi; shenjtor dhe dshmues t

    tjer, endeshin lart e posht, veshur

    me lkur dhensh e me lkur dhish,

    duke u privuar nga t gjitha, duke

    pasur shtrngime e duke hequr keq,

    duke shkuar andej e ktej npr

    shkrettira e npr male, e npr

    shpella, e npr vrimat e dheut.

    Me mijra jan martirizimet, q

    provuan martirt e Kishs, pr be-

    sn e shenjt te Krishti. T virgjr,

    foshnja t pafajshme, t moshuart rraskapitur, por edhe filiza t rinj,

    me guxim t pashembullt dhe he-

    roizm t admirueshm, prballuan

    rrota dhe thika, vajra t nxeht,

    bisha t egra, spata me dy presa,

    internime...

    T drejtt e Dhiats s Vje-

    tr dhe milionat e shenjtorve dhe

    martirve t epoks s Dhiats s

    Re, ndoqn mijra Etr dhe Msu-

    es t Kishs, t cilt ngritn zrin e

    tyre kundr mashtrimit dhe herezi-

    ve t shumllojshme; rendn, q-

    ndruan zgjuar, u munduan, u lodhn

    pr grigjn e Krishtit dhe shptimin

    e besimtarve. Pema e shumfryt-

    shme e krishterimit sht vaditur

    me gjakun e mueshm t martir-

    ve t besimit dhe djersn e ushtri-

    mit t mbrojtsve t Orthodhoksis

    son. Dhe kjo luft vazhdohet...

    * * *

    Pra, do t bhet, vllezrit e

    mi t dashur m Krishtin? do gj

    duhet t bhet, q t shklqejprsri Orthodhoksia. Q besimi i

    drejt t bhet urtsia dhe jeta e t

    gjith orthodhoksve. Ikonat e

    shenjta dhe t hirshme, duhet t

    shpluhurosen, t lartsohen prsri

    dhe t rivendosen n ikonostast e

    shtpive orthodhokse. Nuk duhet t

    ekzistoj orthodhoks, q t mos

    kishrohet, t mos rrfehet dhe t

    mos kungohet. Nga ana tjetr,

    priftrinjt, kryepriftrinjt dhe

    msuesit e Orthodhoksis, duhet t

    punojn me zell, pr prtritjen ebess dhe rigjallrimin e jets fetare

    t popullit orthodhoks. U bft.

    IGNATI

    Mitropoliti i Beratit,

    Vlors dhe Kanins

    ARM FUQIE DHE JETE Me an t besimit

    Pema e shumfrytshme e Krishterimit sht vaditur me gjakun

    e muar t martirve t besimit dhe djersn e ushtrimit t

    mbrojtsve t Orthodhoksis son. Dhe kjo luft vazhdohet...

    Nj njeriu t pasur i erdhn mbar arat. Edhe

    mendohej me veten e tij, duke thn: t bj?

    Se skam ku t mbledh prodhimet e mia. Pastaj

    tha: Kt kam pr t br, do t prish grunart

    e mi dhe do ti bj m t mdhenj, dhe do t

    mbledh atje gjith drithin tim dhe t mirat e mia.

    Edhe do ti them shpirtit tim: O shpirt, ke shum

    t mira q gjenden pr shum vjet; prehu, ha, pi

    dhe gzohu. Po Perndia i tha: I marr, kt

    nat do t krkojn prej teje shpirtin tnd.

    Llk. 12:16-20

    I marri...

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    6/12

    6 NGJALLJA MARS 2012

    Tema kryesore e kohve t fundit, shtkriza ekonomike. Ajo zakonisht shoqro-het nga nj gjendje shpirtrore e nderur, melan-

    koli dhe pesimizm. Megjithat kriza mund t

    kthehet n rast vendimtar pr t zbuluar thesare

    t fshehura t vlerave t Kishs son. Kto na

    japin mundsin t shkojm drejt nj ecurie

    pozitive. Por pr kt, krkohet mbi t gjitha

    nj autokritik serioze. Pr fatin e keq, kuptimi

    i fjals kriz ka degraduar. N vend t oj nnjohjen e ndershme t gabimeve tona, ai pr-

    doret pr t theksuar gabimet e t tjerve.

    Bashk me prgjegjsit, q nuk vihen n

    dyshim, t lidershipit politiko-financiar, duhet

    t ndrgjegjsohemi pr gabimet q kemi br

    vet si bashksi shoqrore, si edhe pr ato per-

    sonale. Sigurisht, jo t gjith (dhe kjo kuptohet)

    kan t njjtn prgjegjsi. Pjesa m e madhe

    e popullit n Greqi sht viktim dhe nuk ka

    prfituar nga mirqenia e parave t siguruara

    nga huat e marra. Por nse sondojm me nj

    vshtrim deprtues, pjesa m e madhe nga nedo t zbuloj edhe gabime apo mangsi indi-

    viduale: ekzistojn rrethana kur nuk iu kundr-

    vum mungess s kontrollit dhe shkeljes fla-

    grante t ligjit.

    Por vetm autokritika nuk mjafton. Nevo-

    jitet pendim. Pr shum veta, kjo fjal tingllon

    mjaft fetare, e kaprcyer. Megjithat, mbe-

    tet bashkkohore dhe revolucionare n mnyr

    diakronike - q ather kur Krishti e shfaqi si

    brtham t Ungjillit t Tij: Pendohuni- ndry-

    shoni mendje, sjellje, mnyrn me t ciln

    kundroni jetn. Vetm me ndryshimin e mendjesdhe t zemrs mund t ndalojm zakonet dhe

    pasionet q e kan smurur shoqrin ton:

    gnjeshtrat n variantet e ndryshme t tyre,

    vjedhjen e drejtprdrejt ose t trthort dhe

    prvetsimin e paligjshm, luksin, dashurin e

    smur pr veten, mungesn e mass, mashtri-

    met e vockla, evazionin fiskal t vogl apo t

    madh, gjra t cilat arritn deri aty sa t konsi-

    derohen nj e keqe e domosdoshme ose n

    mnyr m cinike t domosdoshme pr t

    mirn ton.

    Mbi t gjitha, sht koha t rikujtojm se u

    treguam indiferent pr edukimin e drejt t

    fmijve dhe t rinjve tan dhe nuk dham

    shembullin e duhur. N vend t nj arsimimi t

    vrtet, mbizotroi prdorimi i teknologjis dhe

    msimi prmendsh i disa dijeve. Fraza e Eliotit

    kumbon n mnyr apokaliptike: Ku sht

    njohja, q e humbm me informimin?. Pjesa

    m e madhe e masmedias, duke pasur kriter

    kryesor fitimin, konkurruan t promovojn

    shembujt negativ. Heshtn - n ato raste kur

    nuk i ironizuan ndershmrin, vetprmbaj-tjen, durimin dhe vetsakrificn. Kto, duk-

    shm apo me mnyr subkoshiente u konside-

    ruan shum fetare, t prshtatshme pr epoka

    t tjera dhe jo pr epokn e kapitalizmit ekzi-

    stencial, q adhuron paran, vetknaqjen, pu-

    shtetin dhe suksesin e jashtm.

    Pra, kriza e sotme financiare sht pasoj

    e degradimit t vlerave morale dhe shpirt-

    rore. N mnyr te veant, sht ln n ha-

    rres fakti se kto vlera shpirtrore t rajonit

    ton lulzuan nga kultivimi i tradits s krishte-

    r orthodhokse. Dostojevski kishte nnvizuar

    se: Nse nuk ka Perndi, t gjitha lejohen.

    Kt besim orthodhoks disa qarqe t caktuara

    e kan nnvleftsuar me snobizm. Krkuan

    t rrnjosin moralin e saj, duke ruajtur vetm

    disa zakone fetare t jashtme. Dhe n mnyr

    cinike shtuan: Nse ende ekziston Perndia,

    thuajse gjithka lejohet.

    Megjithat, kriza q na strmundon, nuk

    sht, pr fatin e mir, mallkim. Prbn nj

    rast t veant pr t gjetur veten ton m t

    mir dhe m t thell. Nga ana tjetr, nuk sht

    hera e par q rajoni yn kalon kriza t tilla.

    Gjat krizave t mparshme u shfaqn virtyte

    t rralla, t fshehura brenda zemrs s popullit:

    rezistenca, sedra e mir, burrria, besimi te

    Perndia, pasja e nj shpirti t prbashkt,

    solidariteti, optimizmi, humori dhe buzqeshja.

    Dhe me kto u kaprcyen vshtirsi t njohura

    e t panjohura. Kto edhe sot prbjn anti-

    korpe t vyera ndaj prirjeve ligshtuese t trupit

    ton shoqror.

    T tjer, kompetent n shtjet financiare

    dhe politike, kan paraqitur rrugt e daljes nga

    kjo sprov. Personalisht, besoj se pr tu ka-prcyer n mnyr esenciale kriza m e gjer

    morale dhe shpirtrore q ka dal n pah,

    krkohet kryesisht t rishikojm mnyrn e

    mendimit dhe t sjelljes, me udhrrfyes

    parimet e prjetshme t krishtera: besimin,

    shpresn, dashurin. Dhe dashuria e prsosur

    e nxjerr jasht frikn (1 Jn. 4:18). Kto paso-

    hen nga rimkmbja e prgjithshme.

    RASTI KRITIKI KRIZS

    AnastasiKryepiskop i Tirans dhe i gjith Shqipris

    N kuadrin e krizs ekonomike q ka goditur Evropn

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    7/12

    7MARS 2012 NGJALLJA

    Letr - ApelI dashur peshkopi Martin,

    T gjith po ndjekim, koht e fundit, krizn e shumanshme q ka shpr-thyer n Evrop, e cila ka pasuar krizn m t prgjithshme t vlerave morale.

    N shtete t fuqishme ekonomikisht, si Gjermania, shum shpesh dgjohen

    zra t ndryshm, her arrogant deri edhe n fyes, pr popujt q n kto

    momente po vuajn dhe po kalojn vshtirsi. Sigurisht q nuk mungojn edhe

    zra t tjer q tregojn mirkuptim dhe sugjerojn maturi.

    Nga informacioni q prhapet, duket se ato q nuk marrin pjes n kto

    vende jan Kishat lokale. Nuk u dgjua t pohohet mbshtetja vllazrore nga

    antar t shquar t Kishave Evropiane, q kan pesh dhe autoritet. Nuk u

    dgjuan fjal solidariteti, me vllezrit e krishter t Evrops, q tani po kalojn

    sprova, q po ohen drejt mjerimit, e kjo jo vetm pr shkak t prgjegjsis

    s tyre, por edhe pr shkak t kushteve t prgjithshme politiko-ekonomike.

    Por gjat takimeve tona ekumenike, n Asamblet e ndryshme t krishtera,theksojm nevojn e solidaritetit, detyrimin pr t ndihmuar sa vuajn n mnyr

    t padrejt - ose edhe t drejt (Matth. 25:35), - duke nnvizuar se nevojitet

    pajtim, mirkuptim dhe mbshtetje pr ata q mundohen.

    Besoj se sht detyrim historik i Kishave t Evrops, t ngren m shpesh

    zrin kritik t tyre ndaj krizs s sotme ekonomike dhe morale, q nuk lidhet

    vetm me dobsit strukturale t shteteve, por edhe me lakmin e t fuqishmve

    politikisht dhe ekonomikisht t do kohe. Prbn detyrim t nxirren n pah

    prej tyre propozimet m t drejta dhe shpresndjellse q do t ndikojn opi-

    nionin publik t shoqrive n t cilat jetojm. Propozime t cilat do t na onin

    n marrjen e masave pr fuqizimin e grupimeve shoqrore t ndodhura n v-

    shtirsi (si p.sh. paksimi i interesave, ide krijuese pr bashkveprim dhe zhvillim).

    Mendova tua drgoj kt letr q t reflektojm, t gjith sa kemi prgje-

    gjsi n Kishat tona, se si zri yn t mund t bhet m i fort dhe m binds

    pr ata q vendosin dhe pr ata q heqin mbi kurriz vendimet e tyre. Rrethanat

    kritike krkojn t artikulojm, me forc dhe prkorsi, fjal t frymzuara

    nga Ungjilli, q do t fuqizojn mirkuptimin e ndrsjell dhe solidaritetin e

    popujve. Kjo, do t fuqizoj edhe shpresn pr nj Evrop q nuk do t mb-

    shtetet vetm n ekuilibrin monetar, por edhe n respektin reciprok, n

    vllazrin, n vlerat shpirtrore q ofroi besimi yn i krishter n historin e

    kontinentit ton.

    Me vlersim t veant dhe dashuri t thell n Krishtin Jisu

    Anastasi

    Kryepiskop i Tirans dhe i gjith Shqipris(President i Kshillit Botror t Kishave)

    I shtrenjti Kryepiskop Anastas,

    vlla i dashur n Krishtin,

    Me shum mirnjohje, mora letrn tuaj n lidhje me

    shqetsimin tuaj dhe tonin t prbashkt pr krizn e thell

    ekonomike dhe sociale n Evrop, si dhe refleksionet tuaja

    theologjike dhe etike pr humbjen e madhe t orientimit

    shpirtror e fetar t kontinentit ton.

    Shtysa juaj m bri t mendoj se duhet t iniciohet nj

    deklarat e prbashkt theologjike dhe etike nga nj grup

    drejtuesish nga Kishat udhheqse n Evrop. Me mbshtetjen

    e Kryetarit t Kshillit ton t EKD (Kisha Ungjillore e Gjer-

    manis), t prndershmit Nikolaus Schneider, po prpiqemt hartoj me antar t aft t stafit t zyrs son nj draft

    fillestar pr nj deklarat t till t prbashkt (vijojn emrat

    e tet personaliteteve t shquara fetare evropiane).

    ....................................

    Dje, n Duomon e Berlinit, mbajta nj predikim rreth

    letrs s par t Petrit, vargu 18-19 ku thuhet se duke ditur

    se nuk u shprblyet nga jeta juaj e kot q ju kan ln etrit

    me gjra q prishen, me argjend ose ar, por me gjakun e

    pamueshm t Krishtit, si t nj qengji pa t met dhe t

    panjoll. N predikimin tim prmenda disa fjali nga letra juaj

    dhe u prpoqa ti nxjerr n pah dhe t theksoj ato gjra qkemi nevoj pr t ardhmen ton t prbashkt n vendet

    tona t Evrops, si edhe n mbar botn: nj themel vlerash

    t domosdoshme pr jetn ton - at personale dhe t

    shoqrive e shteteve ku jetojm.

    N mnyr vllazrore t thell

    Juaji n Krishtin,

    Episkopi Martin Schindehutte

    Kryetar i Departamentit pr Marrdhniet Ekumenike

    dhe Misionet jasht vendit

    i Kishs Evangjelike t Gjermanis.

    13 mars 2012

    Pr nj themel vlerash tdomosdoshme pr jetn ton

    Kjo Letr-Apel e Kryepiskopit Anastas, President i Kshillit Botror t Kishave, iu

    drejtua Episkopit Martin Schindehutte, Kryetar i Departamentit pr Marrdhniet

    Ekumenike dhe Misionet jasht vendit i Kishs Evangjelike t Gjermanis, pr ti

    shprehur shqetsimin pr krizn moralo-ekonomike n Evrop dhe nevojn q kishat

    e krishtera t shprehin mbshtetjen vllazrore midis tyre.

    Botohet dhe prgjigjja e Episkopit Martin Schindehutte.

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    8/12

    8 NGJALLJA MARS 2012

    Nuk mund ta them me siguri dhe saktsise cili qytet e lindi dhe e rriti kt burrhyjnor, para jets s tij asketike dhe plot pr-

    pjekje. Por qytetin n t cilin jeton tani, q e

    ushqen me ambrozi, e ka njohur para nesh Apo-

    stull Pavli. Sepse sht e sigurt, edhe ava Joani

    gjendet tani n at Jerusalemin mbiqiellor, ku

    ekziston kisha e t parlindurve, ku ndodhet

    jeta e tyre n qiej....

    Ky at oshnar, n moshn gjashtmb-

    dhjetvjeare ia ofroi Krishtit veten e tij si nj

    sakrific t plqyeshme dhe t pranueshme

    duke u futur n zgjedhn e jets murgrore n

    Malin Sina. Nga ky qndrim, n nj vend t

    dukshm, ai ecte drejt Perndis s padukshm.

    Dhe jeta e tij n vend t huaj e ndoqi nga

    pas si mbrojtse e t rejave shpirtrore, d.m.th.

    t virtyteve t shpirtit. Me kt jet n dh t

    huaj, ai e largoi nga vetja t gjith arrogancn e

    pafytyr dhe veshi prulsin e hijshme. Kshtu

    qysh n hyrjen e tij n murgjri, dboi demonin

    e vetplqimit dhe t vetbesimit. Ai u nnshtrua

    dhe ia besoi shpirtin e tij, atit t tij shpirtror n

    Krishtin, njlloj si nj timonieri t shklqyer

    anijeje dhe kshtu, pa rrezik, udhtoi udhtimin

    e rrezikshm dhe plot me shtrngat t jets s

    tanishme.

    Aq shum vdiq pr botn dhe pr vullnetin

    e tij personal, saq dukej sikur kishte nj shpirt

    pa logjik dhe pa vullnet dhe krejt t huaj pr

    prirjet dhe dshirat natyrore. Edhe pse para

    ksaj paditurie qiellore, kishte arritur t fi-

    tonte urtsin enciklopedike t bots - gj e u-

    ditshme, sepse zakonisht kryelartsia e dituris

    s bots e dbon larg prulsin n Krishtin.

    Pasi u soll n kt mnyr pr nntmb-

    dhjet vjet rresht dhe u zbukurua me arritjet e

    nnshtrimit t lumur, kur ati i tij shpirtror i

    shenjt ishte larguar nga kjo jet, ather u fut

    n betejn e jets hezikaste, duke mbajtur n

    dor si arm t fuqishme, uratat e shenjta t

    atit t tij shpirtror, pr t shkatrruar me ato

    fortesat e Satanait. Ai zgjodhi palestrn e jets

    asketike n distancn e pes stadeve (d.m.th.

    t tet kilometrave), nga Kisha qendrore e

    manastirit, n vendin e quajtur Tolas, dhe kaloi

    n at vend dyzet vjet, pa dembelizm dhe negli-

    zhenc, duke u djegur gjithmon nga dashuriae pandrprer dhe flaka e Dashuris Hyjnore.

    Por cili sht i denj t prshkruaj dhe

    lavdroj me fjal, mundimet e shumta q

    derdhi oshnari n at vend? Si mund t bhen

    t njohura t gjitha ato mundime, q u mbolln

    n mnyr t padukshme, pa i par njeri tjetr?

    Por duke marr si piknisje disa prej arritjeve

    t tij t njohura, le t njihemi me jetn e shenjt

    t ktij oshnari t madh.

    Ai hante nga t gjitha ushqimet q u lejohen

    murgjve, por shum pak. Kshtu me shum ur-

    tsi ai drrmonte prbindshin e kryelartsis

    dhe t egoizmit t shfrenuar. Sepse me ushqimin

    e pakt, ai e hidhronte me t gjitha mnyrat

    zotrin e pashtruar dhe inator, barkun dhe

    bashk me privimin thoshte: Pusho pefimozo,

    e n kt mnyr mbyllte gojn e tij. Dhe me

    faktin, q hante pak nga t gjitha ushqimet, ai

    mposhtte dhe nnshtronte tiranin e lavdida-

    shjes. Pr m tepr me vetmin e plot dhe me

    shmangien e takimeve t ndryshme me persona

    t tjer, ai shuante zjarrmin dhe furrn e dshi-

    rs trupore, derisa e bnte njher e mir pluhur

    dhe e vinte n letargji.

    ...Me brjen t vdekur t do preokupimi

    pasionant, ndoshta edhe me ndonj shijim t t

    mirave t palndshme dhe qiellore, ai shkputi

    vargonjt e hidhrimit. M par kishte vrar

    me shpatn e bindjes, zemrimin tiranik. Me

    trupin e tij, q nuk dilte jasht dhe akoma m

    tepr me fjaln, q nuk dilte prej gojs s tij, ai

    vrau shushunjn e lavdidashjes, q e shtrin kudo

    rrjetn e saj si t merimangs.

    Pra, far mbeti?

    Fitorja dhe mimi kundr armikut t tet,

    pra pastrim i plot prej kryelartsis q i kundr-

    vihet Perndis. Ai e filloi kt pastrim me

    bindjen, si nj Beselil tjetr, q e prsosi Zoti iJerusalemit qiellor, q erdhi personalisht dhe

    lartsoi prulsin kundr kryelartsis, pa t

    ciln sht e pamundur t mposhtet djalli dhe

    banda e tij.

    Shn Joan i Shkalls(e Diela e 4-t e Kreshms s Madhe)

    NGJALLJA

    Kryeredaktor: Thoma Dhima

    Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

    Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

    Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

    Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja

    Organ i Kishs Orthodhokse

    Autoqefale t Shqipris

    Del nn kujdesin

    e Kshillit Botues

    Themelues:Kryepiskopi Anastas

    Nga parathnia e librit

    SHKALLA

    Kisha e ree

    Librazhdit

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    9/12

    9MARS 2012 NGJALLJA

    Kisha jon Orthodhokse me faqen e saj zyrtare

    prpiqet t prcjell mesazhin dhe informacionin e sajedhe n internet.

    Ajo i njeh vizitort e saj me:

    - besimin e krishter orthodhoks,

    - organizimin dhe veprimtarin e strukturave

    institucionale,

    - lajmet m t fundit,

    - arsimin, edukimin dhe shrbimin social e kulturor

    q ofron n shoqri,

    - ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhe

    manastireve,

    - botimet kishtare etj.

    Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,

    muzikor e filmik.

    Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,

    anglisht e greqisht.

    Me www.orthodoxalbania.org

    do t gjeni n internet Kishn Orthodhokse Autoqefale t Shqipris

    Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment

    dhe kudo n t gjith globin me

    www.orthodoxalbania.org

    N 70-vjetorin e dorzimit Episkop

    Imzot Irine Banushi,nj figur e paharruar

    e Kishs sonIlia (emri i Episkop Irineut parahirotonisjes) lindi n Shkodr m

    18.8.1906. Ishte m i vogli i vlle-

    zrve dhe i vetmi nga familja q

    vazhdoi studimet e larta.

    Shkolln fillore dhe nj klas

    qytetse i kreu n Shkolln Popu-

    llore. Katr klasa gjimnazi klasik i

    mbaroi m 1925 pran Gjimnazit

    Ilirikum t franeskanve, po n

    Shkodr. Duke ndjer nj thirrje

    t brendshme pr degn e meshta-ris vazhdoi msimet pr kt de-

    g pran Seminarit Orthodhoks t

    Cetinjs, t cilat i mbaroi m 1931.

    Prej andej, pr tu pajisur m the-

    ll me shkencn teologjike, ndoqi

    Fakultetin e Teologjis pran Uni-

    versitetit t Beogradit, ku u diplo-

    mua n qershor t vitit 1938.

    Po at vit, sapo u kthye n at-

    dhe, u emrua nga Kryesia e Ki-

    shs Orthodhokse Autoqefale

    profesor n Seminarin KombtarApostull Pavli dhe njkohsisht

    nga Ministria e Arsimit, profesor i

    gjuhs latine dhe i historis pran

    Gjimnazit t Shtetit n Tiran.

    Si njeri me natyr shum t

    afruar, i ngjitur, ai fitoi shum miq

    e dashamirs. Ndrkaq, nuk

    harronte t vazhdonte edhe miq-

    sit e vjetra si ato t fmijris, t

    shkolls franeskane (sidomos me

    pedagogt e tij) edhe t Beogra-

    dit. Rrethi shoqror i tij ishte shu-

    m i gjer, madje sa vinte e shto-

    hej.

    Si njeri i apasionuar pas mu-

    ziks u aktivizua q n fillim n

    korin e Kishs Orthodhokse n

    Tiran, duke vazhduar kshtu

    pjesmarrjen e tij t hershme n

    kore kishtare, t nisur q nga koha

    studenteske. ...Sipas ndjenjave

    kam prirje pr muzik vokale e

    aq m tepr pr at kishtare -

    shkruan vet ai n nj autobiogra-

    fi. Ishte kngtar me z t mbl emelodioz.

    Si njeri me kultur t gjer le-

    xonte shum dhe njkohsisht pati

    nj aktivitet t mir botues: shkru-

    ante artikuj, libra dhe prkthente.

    Ka bashkpunuar me shum

    artikuj n revistat e Kishs Predi-

    kimi dhe Jeta Kristiane. Nj

    list e shkrimeve dhe botimeve t

    tij jepet n fund t librit.

    Si intelektual, kishte mendime

    prparimtare e atdhedashse dhe

    pr kt arsye kur fashistt italianerdhn n Shqipri e ndoqn dhe

    n gusht 1939, si thoshte vet u

    arrestova prej tyre. E mbajtn

    nj muaj n Tiran, e pastaj n

    qytetin e Shkodrs, qndrova i

    burgosur pr25 dit dhe 4 dit

    m von n Tiran. Mandej u

    internova n Itali. Edhe atje n

    internim, ai u lidh shpejt me shum

    njerz e familje, gj q pasqyro-

    het n letrat e fotografit e dhuru-

    ara apo t ardhura si kujtim pro-fesorit t dashur.

    Ardhja e okupatorit m gje-

    ti n Tiran. Mbas tre muajve

    m burgosn rreth tre muaj dhe

    pastaj m internuan n katu-

    ndin Redodensko, provinca e

    Mantovs. Arsy-

    en e arrestimit

    nuk ma treguan.

    N fillim t qer-

    shorit 1940 m

    kthyen n Shqi-

    pri, ku m lan t

    lir dhe deri n

    fil li m t vi ti t

    shkollor m lan

    pa pun. M ri-

    emruan profesorn tre muajt e

    fundit t vitit1941 dhe punova

    deri m15janar t vitit1942.

    N kt koh, duke iu prgji-

    gjur nj propozimi t br prej

    Kryepiskopit t athershm t

    Kishs Orthodhokse Imzot Kri-

    stofor Kissit, ai vendosi t hyj n

    jetn klerikale.

    Kshtu, m 30.1.42 u hirotonis

    hierodhjakon, m 31.1.42 hiero-

    monak dhe arkimandrit me emrinIrine dhe m 1.2.42 episkop. U

    emrua me simbolikn Episkop i

    Apolonis. Ceremonia u krye n

    Manastirin e Shn Naumit pran

    Pogradecit. Deri m 7 mars t atij

    viti ndenji n manastir pr tu

    ushtrue n t kryeme t ceremo-

    nive fetare dhe m pas vendoset

    n Tiran. N lajmet e revists

    Jeta Kristiane Nr.1, 1942

    shkruhet:

    M 8 mars 1942orthodho-

    kst shprestar t komunitetit

    t Tirans, me rastin e mb-

    rritjes s Hirsis s Tij, Imzot

    Ir ineut n Kryepiskopat, i

    rezervuan nj pritje spontane.

    Marr nga libri

    Episkop Irine Banushi -

    Martir i Kishs Orthodhokse

    Autoqefale t Shqipris

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    10/12

    10 NGJALLJA MARS 2012

    At Nektari (Tihonov), stareci

    i fundit i Optins lindi n njfamilje t varfr n vitin 1857. Ai

    punoi pr nj tregtar q e donte pr

    ta br dhndrin e tij, por duke

    ndjekur kshilln e nj murgeshe t

    moshuar, ai shkoi n Optina, pr t

    marr kshilla nga starect. Sapo

    e pa shn Ambrozi, la bisedn me

    vizitort e tjer dhe foli pr dy or

    vetm me at. Ai qndroi nn drejti-

    min shpirtror t at Anatolit, drej-

    tuesit t Skitit, pr m shum se nj-

    zet vjet, por kshillohej shpesh me

    shn Ambrozin dhe n kt mnyr

    msoi parimet e drejtimit shpirtror.

    I formuar sipas doktrins s Etr-

    ve t Shenjt, ai kishte nj interes

    t madh pr shtjet letrare, artisti-

    ke, shkencore dhe ishte gjithmon

    i aft tu tregonte atyre influencat

    e ndryshme shpirtrore. Pasi u

    dorzua prift (1898) ai donte t lar-

    gohej dhe t shkonte n nj mision

    t largt, por at Josifi nuk i dha

    bekimin e tij dhe kshtu qndroi n

    skit, gj q i mundsoi tia prku-

    shtonte veten e tij jets kontempla-

    tive. Vazhdoi t interesohej pr jetnartistike dhe vizitort e tij ishin emrat

    m t njohur. Kshilla q ai u jepte

    intelektualve ishte: Reshtni s

    menduari, sepse mendimet rendin

    kudo, filloni t trhiqeni brenda ve-

    tes dhe t kontemploni. Ai thoshte

    se artistt prpiqen m kot t jen

    krijues, meq nuk bjn gj tjetr

    vese rendisin prsri fjalt, ima-

    zhet dhe gjrat e bra nga Perndia

    me mnyrat e shpirtit q Ai i ka dh-

    n njeriut, ndrsa ekziston nj art

    tjetr, pakrahasueshmrisht m ilart, q konsiston n transformi-

    min e vetvetes.

    N vitin 1912, murgjit e Optins

    u mblodhn pr t zgjedhur nj sta-

    rec tjetr. Arkimandrit Agapitusi, q

    ishte trhequr n Optina bashk me

    disa nxns t tij dhe bnte nj jet

    shum shpirtrore, refuzoi t pra-

    nonte detyrn dhe u tha t zgjidhnin

    Nektarin, i cili e pranoi kt pr hir

    t bindjes. Ai u vendos n qelin e

    at Ambrozit n hyrje t Skitit dhe

    nisi t ushtronte detyrn e drejtimit

    shpirtror bashk me at Anatoline Ri (Potapov) si bashkpuntor.

    Ai e shikonte veten si m t varfrin

    dhe m t dobtin e t gjith vlle-

    zrve n manastir, por mbshtetej

    te hiri i Perndis dhe n besimin e

    atyre q vinin tek ai pr tu kshi-

    lluar. Ai i bashkngjiste thjeshtsis

    s jashtzakonshme t karakterit t

    tij nj mendje tepr t zgjuar dhe t

    thell dhe kishte trashguar aft-

    sin e paraardhsve pr t lexuar

    sekretet e zemrs dhe pr t pr-

    shtatur fjalt e tij me nevojat e seci-

    lit. Akoma m strikt dhe i rrept se

    starec Anatoli, ai ishte krkues me

    klerin dhe njerzit e inteligjencs,

    por i afrt dhe plot mirsi me nje-

    rzit e thjesht. Ishte shum nxits

    ndaj atyre njerzve q ishin br t

    pandjeshm n mkat, t cilve iu

    drejtohej me fjalt biri im i shtrenj-

    t ose qengji im i vogl. Ai zot-ronte nj ndjenj t holl humori dhe

    e shoqronte msimin e tij me

    anekdota nga historia e skitit: ishte

    nj nga banort m t vjetr. Mbi

    t gjitha ai theksonte bindjen, me

    t ciln ne imitojm Krishtin, i Cili,

    nprmjet bindjes, u b njeri pr

    Shptimin ton dhe lutjen, npr-

    mjet s cils shpirti i privuar nga

    hiri kthehet n jet.

    Pas shprthimit t Revolucionit

    bolshevik, ai qndroi n krah t pa-

    triarkut t shenjt Tihon (25 mars),kundr t vetquajturs Kisha e

    gjall dhe i ndalonte bijt e tij shpir-

    tror t kishin lidhje me ata q ishin

    prgatitur t tradhtonin Kishn te

    komunistt. Manastiri i Optins u

    mbyll n vitin 1923 dhe u vandalizua

    prej aktivistve n vitin 1926. Sta-

    rec Nektari u internua n fshatin

    Kholmika, n distriktin e Brianskut

    ku fjeti n Zotin n nj mosh t

    madhe, m 29 maj 1928. Rreth

    shtat vjet m pas, trupi i tij u gjet

    i paprishur.

    Prgatiti: Xhorxhi Trebicka

    Drejt rrugs s shptimit

    Shn Nektari i Optins

    1853-1928

    Lutja

    N do koh, fardo q t jeni duke br, nse jeni ulur, duke ecur

    apo t zn me pun, - thuaj me zemrn tnde lutjen: Mshiro, o Zot!

    Lutu q zemra jote t bhet banesa e Zotit. Ather do t mbushesh

    me gzim e ngazllim dhe asnj mrzi a dshprim nuk do t jet n

    gjendje ta prish kt paqe.

    Fuqia e lutjes nuk qndron n numrin e fjalve, por n drejtsin

    dhe pshertimat e saj.

    Largojeni armikun dhe dboni mendimet e mbrapshta nga t ci-

    lat burojn tundimet, duke u lutur O Zot Jisu Krisht, Bir i Perndis,

    mshirom mua mkatarin! Mos e reshtni asnjher kt lutje!

    Lufta kundr pasioneve

    Nse t mundon tundimi dhe je i pshtjelluar, thuaj vetm lutjen

    Zot, mshirom!

    Lutja do ti largoj papastrtit nga shpirti yt.

    Nse mendimet nuk t ln t qet dhe paragjykon t afrmin

    tnd, lutju Zotit me t gjith fuqin: Zot, bj q t shoh mkatet emia dhe t mos gjykoj tim vlla!

    Virtytet

    Virtyti i par dhe m i lart sht bindja. Nuk mund t ket fitim

    m t madh pr njeriun sesa bindja. Krishti erdhi n bot dhe u

    flijua nga bindja. Ndaj dhe jeta e njeriut n bot duhet t jet

    bindje ndaj Perndis.

    Vshtirsit

    Kur gjendesh n vshtirsi thuaj: Besoj, o Zot, se po marr dhe

    po duroj at q kam merituar. Po Ti, o Zot, sipas mshirs sate t

    madhe, falm dhe mshirom mua mkatarin! - dhe prsrite lutjen

    derisa paqja t kthehet n shpirtin tnd.

    E nse tallazet e vshtirsive vijn edhe m t forta dhe ti nuk je

    n gjendje tu bsh ball, ather drejtoju me t gjith forcn Zotit,

    Hyjlindses s Shenjt, Shenjtorve dhe Shenjtit, emrin e t cili t

    feston dhe dallgt do t qetsohen.

    Marrdhnia me t afrmin

    Njeriu bestar mund t ket nj marrdhnie t mir edhe me

    njerzit jobesimtar, megjithat nuk i ka hije t lutet apo t hyj n

    diskutime mbi besimin e tij me ta, q t mos prdhoset emri i Zotit

    npr debate t ashpra.

    [Koha n t ciln shn Nektari e ka thn kt fjal ka qen me-

    njher pas Revolucionit t Tetorit (1917) kur n Rusi ateizmi dhepropaganda ishin shtuar s teprmi. Me kt thnie donte t mbronte

    fmijt e tij shpirtror.]

    Jeta n tok

    Shembujt nga jeta e Hiobit duhet t jen ligj pr do njeri. Pr

    sa koh njeriu sht i kamur, i famshm dhe punt i shkojn vaj,

    Zoti mbetet larg tij. Por kur ndodhet n mjerim, i braktisur nga t

    gjith e i mbuluar me hi, ather Zoti shfaqet vet dhe flet me njeriun.

    Dhe njeriu, nga thellsia e shpirtit rnkon Zot, mshirom!

    Jeta i sht dhn njeriut pr ti shrbyer dhe jo anasjelltas. Nse

    njeriu bhet skllav i jets, humbet kuptimin e mass, punon pa e

    ngritur kokn derisa zgjohet nj ast dhe n dshprim kupton q

    nuk e di pr far jeton. Ky sht nj zgjim i trisht, ndaj ruhuni qt mos bini n dshprim.

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    11/12

    11MARS 2012 NGJALLJA

    Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

    PRILL 20121 E Diel V KRESHMS (Mariae Egjiptit). Osh. Makari. Dsh.Geronti.

    4 E Mrkur Oshnar Gjergji nMale. Osh. Platoni. Osh. Zosimai.

    6 E Premte Eftihi i Kon/pojs.Osh. Grigor sinaiti. 120 dsh. n

    Persi.

    7 E Shtun Ngjallja e Llazarit.Dsh. Kaliopi, Akilina, Rufini etj.

    8 E Diel E DAFINAVE, Hyrja eKrishtit n Jerusalem. (Shrbe-sa e dhndrit) (Vaj, ver, peshk)

    9 E Hn E MADHE. Josifi iDhiats s Vjetr. (Shrbesa e

    dhndrit)

    10 E Mart E MADHE. (Paravo-

    lia e 10 virgjreshave.) (Shrbesae dhndrit)

    11 E Mrkur E MADHE.Lyerja e kmbve t Krishtit.

    (Bhet Efqeli)

    12 E Enjte E MADHE. DarkaMistike. (Lexohen 12 Ungjijt)

    13 E Premte E MADHE. Psimetdhe Varrimi i Krishtit. (Shrbesa e

    Orve & Epitafi)

    14 E Shtun E MADHE. Zbritjan Ferr e Zotit Krisht.

    15 E Diel PASHKA E MADHE,NGJALLJA E ZOTIT JISU KRISHT.

    16 E hn E Ndritshme. Dshg.Agapi, Irini, Hjonia, Galinia,

    Harisa.

    17 E Mart E Ndritshme. Simeoni

    i Persis. Dsh. Adriani.

    18 E mrkur E Ndritshme.

    Efthimi, ndriues i Finlands.

    (Hahen t gjitha)

    19 E Enjte E Ndritshme. Hierod

    Pafnuti. Dshg. Filipa. Oshd. i ri

    Agathangjeli.

    20 E Premte E Ndritshme. Buri-mi Jetdhns. Ap. Zakeu nga 70-t.

    (Hahen t gjitha)

    21 E Shtun E Ndritshme.Hierod

    Januari. Aleksandra, e shoqja eDioklecianit.

    22 E Diel E THOMAIT. Ap. Na-thanaeli. Osh. Theodhor Sikeoti.

    23 E Hn Dshm. Gjergj Tro-feprursi. Dsh. Donati, Therini

    n Butrint.

    24 E Mart Oshg. Elisabetaudibrse. Hierod Valentioni etj.

    25 E Mrkur Ap. dhe Ungj.Marku. Eniani i Alek/ndris.

    Dshg. e re Niqi. (Vaj e ver)

    28 E Shtun 9 dsh. n Kizik(Theogni etj.). Osh. Memnoni.

    29 E Diel E MIROPRURSEVE.Ap. Jasoni e Sosipatri nga t 70-t.

    Vazhdojn sulmet kundr Ki-

    shave n Nigeri. Pas autobombs

    n nj kish n Abuja, q shkaktoi44 t vdekur, prsri n shkurt e

    mars ka pasur dy sulme kamikaze

    kundr kishave t krishtera n qy-

    tetin e Josit, me disa t vdekur e

    dhjetra t plagosur.

    Sulmet jan marr prsipr nga

    organizata terroriste islamike Boko

    Haram, e lidhur me Al Kaedn, e

    cila sht dalluar n vitet e fundit

    pr sulme t shumta kundr t kri-

    shterve t Nigeris. Kjo organiza-

    t sht kundr do msimi dhe

    mnyre jetese perndimore. Ajo

    N Qipro u kthyen pas

    29 vjetsh disa afreske

    shum t vyera, t rr-

    mbyera e shitura n pjesn

    veriore t saj, pas pushti-

    mit turk. Ato jan t she-

    kullit t 13-t, dhe u vo-

    dhn n kishn e Shn

    Efimianos. Ato ndodhe-

    shin t ekspozuara n nj

    fondacion, n Huston,

    Teksas, i cili ia ktheu pro-

    narit t ligjshm, Kishs s

    Qipros. Ato u transportuan

    me nj avion special dhe

    n kushte shum speciale

    sigurie, pr ti ruajtur nga

    do dmtim.

    N foto: ast nga

    mesha n manastirin e

    Kryeengjjve, n Bursa,

    Turqi. Ajo sht nj nga

    kishat e shumta t shkl-

    qyera bizantine t mby-

    llura dhe shkatrruara.

    Vetm n disa prej

    tyre dhe n nj dit t

    caktuar t vitit, ka nisur

    t lejohet t bhet Litur-gji Hyjnore.

    Nigeri

    Sulme t reja kundrt krishterve

    ka sulmuar edhe xhami e qendra

    t myslimanve t moderuar.

    Themeluesi i tyre arrinte deri aty

    sa nuk pranonte q toka sht e

    rrumbullakt dhe se shiu bie nga

    ret

    Qipro

    Kthehen afresket e rrmbyera

    Turqi

    Mesh n nj manastir t braktisur

  • 7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012

    12/12

    12 NGJALLJA MARS 2012

    Ditt e fundit dgjojm n vazh-dimsi vjedhje t kambanaven disa kisha, t cilat jan br sh-

    njestr e grabitsve t ktyre ele-

    menteve prbrs t trashgimisson kulturore. Mendojm se kta

    vjedhs kan nj sistem shum t

    organizuar, i cili funksionon sipas

    nj rregullsie t prsritur. Fillimisht

    u vodhn pjest m t rndsishme

    dhe m me vler t kishave, pr t

    cilat kemi folur dhe her t tjera.

    Kemi par ikonostase t cilat treten

    n vazhdimsi. Kemi par ikona t

    vjedhura e m pas kemi par dyer,

    pjes amvoni dhe frone t dekorua-

    ra t cilat jan zhdukur pa ln

    asnj gjurm prve fotove, q tngjallin trishtim n arkivn ton ose

    n arkiva t tjera.

    Si gjithmon sht e njjta situa-

    t. Kishat dhe objektet e tjera t

    kultit ton orthodhoks jan t pa-

    mbrojtura ashtu si duhet t jen

    duke iu referuar ligjit prkats. Vje-

    dhsit hyjn n ambientet e brend-

    shme duke shqyer dern, e cila n

    shumicn e rasteve sht simbolike,

    por dhe n ato raste kur dyert kan

    qen t sigurta sht gjetur mnyra

    se si mund t hapen ose t dmtohen

    pr t hyr brenda. Duke iu referu-

    ar rasteve t shumta q jan para-

    qitur duket qart q vjedhsit kan

    koh t bjn do gj brenda n

    kish, duke filluar me montimin e

    pjesve t drunjta, t cilat nuk jan

    t lehta pr ti realizuar, duke marr

    nga objekti monument kulture ato

    q jan m t vlefshme sipas kr-

    kesave t matrapazve dhe kolek-

    sionistve t tregut t zi. Faza tjetr

    PAS IKONOSTASEVE DHE IKONAVE, PO GRABITEN KAMBANAT

    sht transporti dhe zhvendosja e

    ktyre elementeve nga objekti derin destinacionet e prkohshme dhe

    m pas t prhershme. N asnj nga

    kto etapa kta persona nuk kon-

    frontohen n asnj moment me poli-

    cin ose me organet prkatse, t

    cilat kan pr detyr t ruajn tra-

    shgimin ton kulturore.

    Pra, si tham m sipr, policia

    ose sht e paaft q t zbuloj apo

    t parandaloj rastet e deritanishme,

    ose t krijohet ideja q mund t jet

    pjes e sistemit t ksaj vjedhjeje

    masive, e cila po dmton n mnyrt pakthyeshme trashgimin ton

    kulturore.

    Prshtypje t bn fakti q orga-

    net q merren me trashgimin

    kulturore dhe q kujdesen pr kt

    trashgimi nuk reagojn pothuajse

    asnjher ashtu si duhet t reago-

    nin kur lajmrohen n forma t

    ndryshme pr vjedhjet e kryera. T

    paktn u takon sipas ligjit t bjn

    nj denoncim n organet e rendit,

    por as kt nuk e bjn. Kjo sht

    paaftsi apo nj interesim i fshehtq kto objekte t kultit orthodhoks

    t zhvishen totalisht nga elementt

    e vlefshm t tyre?!

    Kthehemi dhe njher n gjeo-

    grafin e zhvillimeve t ktyre vje-

    dhjeve, t cilat ndodhin sipas inter-

    valeve dhe zonave t caktuara. Filli-

    misht vidhet n zonn e Kors,

    Erseks apo Prmetit, pastaj kalo-

    het n zonn e Gjirokastr, Dropull,

    Sarand e Bregdet dhe m pas

    kalohet n zonn e Myzeqes,

    Lushnj, Fier, Berat. Fillimisht umontuan ikonostaset, u vodhn

    ikonat dhe tani po vidhen dhe ka-

    mbanat, t cilat jo vetm q zhdu-

    ken prgjithmon nga objekti i tyre

    n t cilin ato kan kaluar nj pjes

    t gjat t kohs q nga prodhimi i

    tyre, por dhe jan kambana t cilat

    jan t dedikuara pr kisha t ve-

    anta, duke pasur n to t gdhe-

    ndura n form relievi t gjith

    informacionin e shkruar dhe deko-

    rativ pr vendin ku jan prodhuar,

    porositsin dhe destinacionin e

    fundit ku do t vendosen dhe q

    me akustikn e tyre t plotsojn

    t gjitha aktivitetet dhe liturgjit e

    kryera n kto ambiente kishtare.

    Pra kambana, prve funksionit t

    saj primar, na jap t dhna shum

    t vlefshme pr historin dhe tra-

    shgimin ton kulturore.

    Vjedhja e tyre bhet pr arsye

    t plotsimit t listave t krkesave

    nga koleksionist t ndryshm, por

    m e keqja ndodh kur kto kambana

    presupozohen se grabiten nga njerz

    t nivele t ulta, sepse jan t pr-bra nga metale t muara. Kjo bn

    q nj pjes e kambanave t vjedhu-

    ra t bhen pre e dmtimit fizik, ndo-shta dhe destinacioni i ndonj fonde-

    rie, e cila zhduk prfundimisht kto

    vlera q n disa raste arrijn dhe

    n 2-3 qindvjeare.

    Pra, mbas ktij procesi q ne

    prshkruam, i cili ka ndodhur dhe

    po ndodh, mund t supozojm se

    m pas do ti vij radha montimit

    t afreskeve, i cili sht nj proces

    i vshtir. Por duke menduar q n

    vitet e mparshme koha pr vje-

    dhsit ka qen e mjaftueshme jemi

    t bindur q mund ta realizojn dhekt, dhe prsri mendojm q do

    kemi nj heshtje totale t orga-neve

    q merren me ruajtjen e tyre. K-

    shtu historia mbaron me humbje te

    jashtzakonshme t vlerave t pa-

    prsritshme t trashgimis son

    dhe nj shteti totalisht t paaft pr

    t menaxhuar dhe pr t mbrojtur

    kto vlera.

    N fund mund t themi q ky

    shkrim lindi si rrjedhoj e disa

    ngjarjeve t vjedhjes s kambanave

    ku m t rndsishme jan vjedhja

    e dy kambanave n kishn Lindja

    e Hyjlindses n fshatin Vokopol

    t Beratit, por edhe vjedhja e ka-

    mbans s kishs s Shn Gjergjit

    n Libofsh t Fierit. Kjo e fundit i

    sht nnshtruar nj vjedhjeje si-

    stematike t t gjith pjess artis-

    tike t elementve t gdhendur prej

    druri n interierin e saj. N shkrimet

    e mparshme kemi treguar me

    shembuj fotografik se si duket nj

    kish s cils ia kan marr t gjitha

    pjest funksionale dhe dekorative

    t interierit.Ark. Rest. Gentian Stratobrdha

    Kambanore, t cilave u kan vjedhur kambanat.