gazeta e marsit 2012
TRANSCRIPT
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
1/12
1MARS 2012 NGJALLJA
NGJALLJANr. 3 (230) Viti XX i botimit MARS 2012 mimi 20 lek
Nj klinik e re moderne oku-
listike dhe ORL u prurua n Tira-
n, t shtunn 10 mars 2012, nga
Kryepiskopi i Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris, Anastasi.
Me kt rast u krye Shrbesa e
Ajazms, e Bekimit t Ujit. Ajo u b
nga Fortlumturia e Tij, i ndihmuar
nga Protopresviter Jani Trebicka.
ishin t pranishm dhe Hirsi Asti,
Hirsi Nathanaili etj. Merrnin pjes
ndr t tjer edhe mjek t njohurnga vendi yn dhe nga Greqia.
Qendra prfshin deg t oku-
listiks s prgjithshme, t retins,
t glaukomave, lazer, OCT etj., si
dhe nj gam t gjer ekzamini-
mesh otorinolaringologjike. Ajo
funksionon n nj ndrtes treka-
tshe, e bler posarisht, dhe e
zgjeron m tej veprimtarin e
Qendrs Mjeksore Diagnostike
Ungjillzimi t kryeqytetit, e cila
zhvillon veprimtarin q nga viti
1999 n nj ndrtes shtatkatshe
t ndrtuar enkas. Qendra ofron
shrbim n 23 specialitete mjek-
sore, ku japin kontributin e tyre mje-
k t shquar dhe ka nj personel
infermiersh t specializuar. N t
jan instaluar dhe prdoren me
profesionalizm t lart aparatura
mjeksore t teknologjis s fundit.
Pr infrastrukturn me nivel t
lart t ndrtess dhe pr pajisjet e
saj moderne jan shpenzuar m
tepr se tri milion euro, t prftu-
ara nga donacione t ndryshme, t
siguruara nga Kryepiskopi Anastas.
Gjat ktyre viteve n Qendr jan
...Pas rnies son, duke duruar
n zemrgjersin e Tij t pafund,
Perndia kishte prgatitur pak nga
pak njerzimin, nga brezi n brez,
me ngjarje t lumtura dhe fatkeqe,pr kryerjen e Misterit t Madh
q ishte fshehur para gjith she-
kujve: Mishrimi i Fjals. Ndon-
se e dinte, q m prpara, se na-
tyra njerzore do t ishte faji i nje-
riut dhe i pasojave t tij tragjike,
(vijon n faqen 2)
UNGJILLZIMI
I S
TRSHENJTS
MARI
Nj tjetr kontribut i ri i Kishs Orthodhokse pr shndetsin
Prurohet klinika moderne okulistike dhe ORL
Sot sht nisja
e shptimit ton
dhe shfaqja e misterit
t prjetshm;
i Biri i Perndis
bhet i Biri i
Virgjreshs
dhe Gabrieli
ungjillzon kt
gzim. Prandaj,
le ti thrrasim
Hyjlindses:
Gzohu, o Hirplote,
Zoti sht me ty.
(Prlshorja)
vizituar rreth
1.300.000 pacien-
t, pavarsisht be-
simit dhe jan kry-
er me tepr se sa
3.000.000 analiza.
Kisha Ortho-dhokse Autoqefale
e Shqipris ka
ngritur edhe katr
qendra t tjera t
shrbimit mjek-
sor parsor, n Ka-
vaj, Lushnj, Kor-
e Jergucat.
ast nga prurimi
i Kliniks s re
okulistike dhe ORLn kryeqytet.
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
2/12
2 NGJALLJA MARS 2012
duke pasur si qllim kt mister, ai e krijoi gji-
thashtu natyrn njerzore, q t prgatiste nj
Nn, e cila prmes bukuris s shpirtit t saj
t pacenuar, e stolisur me t gjitha virtytet, do ttrhiqte mbi veten vshtrimin e t Trfuqishmit
duke u br nusrore e Fjals, ena e Atij q i
mban t gjitha, Pallati i Mbretit t Qiellit dhe
mbarimi i planit t Tij hyjnor.
Gjasht muaj pas ngjizjes s mrekullueshme
t Atij q duhet t ishte n do gj Pararendsi
i Shptimtarit (Lluk. 1.17), Gabrieli, Kryeengjlli
i mshirs (8 nntor), u drgua nga Zoti n Na-
zaret t Galiles, pran Virgjreshs Mari, e
cila pasi doli nga Tempulli, ishte fejuar me t
drejtin dhe me t pastrin Josif, q t ishte kuj-
destar i virgjris s saj. Duke ardhur n shtpi
papritur, me pamje njeriu dhe me nj shkop n
dor, engjlli e prshndeti Hyjlindsen, e cila
do bhej ngushllimi i lotve t Evs, duke
thn: Gzohu, o Hirplote, Zoti sht me ty!
(Lluk. 1.28). Para ksaj shfaqjeje t uditshme
Virgjresha la ikrikun dhe, e trazuar nga kto
fjal t t patrupit, pyeti me vete mos ndoshta
ky lajm gzimi ishte, ashtu si pr Evn, ndonj
mashtrim tjetr nga ana e atij q di t shndrrohet
n engjll drite (II Kor. 11.14). Por Engjlli e
siguroi dhe i tha: Mos ki frik Mari, sepse
ke gjetur hir para Perndis. Mos u frikso
me pamjen time t uditshme dhe nga kto fjal
gzimi. Dikur, nga mashtrimi i gjarprit, natyra
jote u dnua pr dhimbje dhe rnkime, ja tekdo t ngjizesh e do t lindsh bir, duke u pr-
mbushur n ty edhe parathnia e profetit Isaia
q thoshte: Ja Virgjresha do t mbetet me
barr dhe do t lind bir! Dhe do ta quash
me emrin Jisu - q do t thot Shptimtar. Ai
do t jet i madh dhe do t quhet Biri i t
Shumlartit.
Para ktyre fjalve t padgjuara, Virgjre-
sha thirri: Si do t ndodh kjo kur un snjoh
burr? Ajo nuk dyshoi pr fjaln hyjnore duke
treguar mosbesim, si Zaharia, i cili u dnua pr
kt duke mbetur i pagoj (Lluk. 1.20), por pyeti
se si do t ndodhte ky mister tek ajo q nuk njihtebashkim burri, sipas ligjit t riprodhimit t gjinis
njerzore. Engjlli e kuptoi at q ajo i tha, nuk
e qortoi, por i shpjegoi mnyrn e re t ksaj li-
ndjeje. Shpirti i Shenjt do t vij mbi ty, i
cili e mbushi me hir duke e prgatitur si banes
t tij, dhe fuqia e t Shumlartit do t t mbu-
loj me hijen e tij. Pastaj, duke i kujtuar Elisa-
betn, e cila quhej shterp, dhe q do t ngjizte
bir n pleqri t saj, i tregoi se atje ku do Per-
ndia mundet ligji i natyrs, dhe e siguroi se
me ardhjen e Shpirtit t Shenjt tek ajo, do t
kryhej mrekullia m e madhe se vet krijimi i
bots, dhe se duke i ulur qiejt, Mbreti i universit,
Ai q mban do gj, do tprulej vet(Fil. 2.7)
prmes denjimit t pamatshm, q t banoj n
UNGJILLZIMI I S TRSHENJTS MARI
(vijon n faqen 2)
mitrn e saj, t przihet n nj bashkim pa trazim
me natyrn njerzore, t vishet me mish, t ngjy-
rosur me gjakun e saj virgjror, si purpur mbre-
tror.
Duke e ulur prulsisht shikimin e saj drejt
toks, dhe duke e bashkuar tr vullnetin e saj
me planin hyjnor, Virgjresha iu prgjigj: Ja
shrbtorja e Zotit, u bft sipas fjals sate!
M kto fjal ajo pranoi, dhe bashk me t
edhe mbar natyra njerzore, ardhjen tek ajo t
fuqis hyjnore q u transmetua nga fjalt e en-
gjllit. Dhe po n at ast u krye znia e Shp-
timtarit. Biri i Perndis u b bir njeriu, nj Per-
son i vetm n dy natyra. Perndia vesh natyrn
njerzore dhe e Virgjra me plot vrtetsi bhet
me t vrtet Nna e Perndis (Hyjlindsja),q prmes ktij shkmbimi t veorive t natyr-
shme, njerzit e liruar nga ferri, t mund t
bhen bij t Perndis prmes hirit.
Prmbushja e misterit t Mishrimit, fshehur
edhe nga engjjt, nuk ishte vetm vepra e Atit,
n mirsin e Tij, e Birit q zbriti nga qiejt, dhe
e Shpirtit q mbuloi Virgjreshn me hijen e Tij,
por Zoti priste q ajo grua e zgjedhur ndr grat
t merrte pjes me pranimin e saj t lir e t vull-
netshm, n mnyr q lirimi i gjinis njerzore
t ishte vepra e prbashkt e vullnetit t Per-
ndis dhe e besimit t njeriut. Ky Mister i Madh,
prgatitur q prej krijimit t bots, ndodhi nga
bashkpunimi i lir (sinergjia) i njerzimit meplanin hyjnor. Perndia u b njeri, q njeriut
t bhet perndi, dhe Virgjresha, Nusja e
Panusruar, u b pr natyrn ton t riprtritur
burimi dhe shkaku i t gjitha t mirave.
Dhe mbar krijesa, q m prpara i ishte
nnshtruar prishjes nga faji i njeriut, ishte n
pritje t ksaj Po! t Virgjreshs, e cila shpall-
te fillimin e lirimit t saj. Pr kt arsye, qielli
dhe toka t bashkuar, formojn nj kor pr kt
t kremte sot bashk me bijt e Adamit, pr t
lavdruar Perndin dhe pr t nderuar ngjizjen
e Nns s Tij t panusruar.
Shkputur nga Sinaksari i muajit mars
Prktheu Eleni Pani
Me zrin e kryeengjllit le t thrrasimte ty, o virgjresh e kulluar: Gzohu, oHirplote, Zoti sht bashk me ty!
(Madhrimi)
N muajin e gjasht, engjlli Gabriel u drgua nga Perndia n nj qytet t Galiles, q
quhej Nazaret te nj e virgjr, q ishte fejuar me nj njeri q quhej Josif, nga shtpia e
Davidit; dhe emri i Virgjreshs ishte Maria. Dhe engjlli hyri tek ajo dhe tha: Gzohu,
o hirplote, Zoti sht bashk me ty; e bekuar je ti n mes t grave. Por, ajo kur e pa u
turbullua nga fjalt e tij dhe pyeste veten far kuptimi mund t kishte nj prshndetje
e till. Dhe engjlli i tha: Mos ki frik, Mari, sepse ke gjetur hir para Perndis. Dhe ja,
ti do t mbetesh shtatzn dhe do t lindsh nj djal dhe do tia vesh emrin Jisu. Ai do
t jet i madh dhe do t quhet Biri i Shum t Lartit; dhe Zoti Perndi do ti jap fronin
e Davidit, atit t tij; dhe do t mbretroj mbi shtpin e Jakovit prjet, edhe mbretria
e tij nuk do t ket kurr mbarim. Dhe Maria i tha engjllit: Si do t ndodh kjo,
prderisa un nuk njoh burr? Dhe engjlli, duke u prgjigjur, i tha: Fryma e Shenjt
do t vij mbi ty dhe pushteti i Shum t Lartit do t t mbuloj me hijen e vet; prandaj
edhe foshnja e shenjt q do t lind prej teje, do t quhet Bir i Perndis. Dhe ja,
Elisabeta, farefisi yt, edhe ajo, n pleqrin e saj, mbeti shtatzn me nj djal; dhe ky
sht muaji i gjasht pr at, q e quanin shterp, sepse me Perndin asgj ssht e
pamundur. Ather Maria tha: Ja shrbtorja e Zotit; le t m ndodh sipas fjals
sate. Dhe engjlli u largua prej saj. (Lluka 1:26-38)
M. Anagnosti, 1824
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
3/12
3MARS 2012 NGJALLJA
K
y shkrim synon t prkujtoj
dhe nderoj t gjith ata be-simtar q kontribuuan n ndrti-
min e Kishs s Ungjillzimit t
Hyjlindses (Evangjelizmoit) n
Tiran, themelet e s cils u vendo-
sn m 25 mars 1872.
Pr t ndriuar kt ngjarje t sh-
nuar n 140-vjetorin e saj, do ti re-
ferohemi fakteve q jan shkruar
n Kodikun e Kishs s Shn Pro-
kopit, q prbhet nga 123 flet dhe
daton q nga 08.07.1818, koh kur
u prurua ajo kish, dhe mbyllet m
21.11.1921, kur u largua Mitropoliti
i Durrsit dhe Tirans, Hirsia e Tij
Jakovi. Kto sipas broshurs: Shn
Prokopi, t Dh. Bedulit, t vitit
1942.
Meqense familjet orthodhokse
n Tiran, t cilat ishin me origjin
nga Llnga, Voskopoja, Belica, Struga,
Nica, Ohri etj., shtoheshin dhe rrite-
shin do vit, dhe Kisha e Shn Pro-
kopit (ose kisha e vjetr q thuhej
n popull), ishte e vogl dhe larg nga
qendra e Tirans, ku ata banonin,
dshironin q t ndrtonin nj kish
tjetr n qendr (atje ku sot shtHotel Tirana, 15-katshi), ku komu-
niteti dispononte nj tok truall rreth
5000 m2, n brendsi t lagjes.
Pasi u sigurua leja pr ngritjen e
Kishs, nga sundimtari i asaj kohe
Nga historia e trazuar e Kishs sUngjillzimit n Tiran
pr Tirann, Ibrahim Bej Bargjinolli,
m 1871 familjet orthodhokse u or-ganizuan duke filluar nga prgatitjet
dhe grumbullimi i t hollave dhe ma-
terialeve, si dhe projekti i ndrtimit.
T gjitha kto jan shnuar n Kodik,
ku figuron dhe nj list e gjat, q
mban datn 29.02.1872, ku prme-
nden besimtart q kan dhuruar
pr themelimin e ksaj Kishe, dhe
n krye sht emri i episkopit, Hir-
sis s Tij, Visarion plaku, nga Elba-
sani. M pas evidentohet mbledhja
e dt. 12.3.1872, e Kshillit Kishtar
t Tirans, ku u vendos emri i kishs
dhe dita e shrbess pr fillimin epunimeve, pas Meshs s Shenjt
t Evangjelizmoit, n dt. 25.3.1872,
gj e cila u zbatua.
Pas dy vjetsh pun ndrtimore,
si shkruhet n faqen 54 t Kodikut,
u arrit n prfundimin e Kishs, dhe
ceremonia e shenjtrimit (evgjenia),
u krye ditn e diel, n datn 01.9.1874,
n prani t popullit besimtar, dhe
nn drejtimin e Episkopit Vissarion
plaku, i ndihmuar nga Ikonom
Stavrofor at Gjergj Theohari.
M von, pasi ndrtuan Kishnbesimtart n fillim t vitit 1895,
hodhn themelet dhe filluan ndrti-
min e nj shkolle t re dykatshe
(n vend t asaj t vjetrs, q u prish
pr ti liruar vend Kishs), kjo nism
u prkrah dhe u ndihmua financia-
risht edhe nga Mitropoliti. Kjo shko-ll e re me 7 dhoma e 2 sallone t
bollshme pr kohn, prfundoi dhe
u prurua n vjesht t vitit 1898,
dhe vazhdoi si e till deri n prill
1930, kur n at ndrtes u vendos
selia e Kishs Orthodhokse t Shqi-
pris, q u transferua nga Durrsi.
Kto ishin dy veprat me t cilat
ndihmoi dhe kontribuoi gjat ve-
primtaris s tij 32-vjeare Imzot
Vissarion plaku pr komunitetin
orthodhoks t Tirans. N vitin
1899 ai ndrroi jet dhe u varrosn qytetin e Elbasanit.
N vitin 1900, u zgjodh Mitro-
politi i ri, Imzot Prokopi nga Mikra-
zia (Anadolli), i cili qndroi deri n
vitin 1907, q pr udi nuk prme-
ndet si Mitropoliti i gjasht n ra-
dh, n Kodikun e Kishs s ShnProkopit, por prmendet pr ngjar-
jen e veant q ndodhi: dy krisma
pushke, plumbat e s cils godasin
n murin e kishs ku ishte varur
toka (nj pllak hekuri rreth 1 m
e gjat q kujdestart e prdorin n
vend t kambans), kjo pasi kisha
u ndrtua pa kambanore, sipas lejes
s dhn.
I detyruar nga kto ngjarje, Mi-
tropoliti krkoi ndihm dhe prkrah-
je nga Konsullata Ruse n Shkodr,
pr t ndrhyr n autoritetet ve-ndore pr t garantuar dhe siguruar
lirin e besimit t orthodhoksve t
Tirans.
Nuk kaloi, shum koh dhe kon-
sulli rus erdhi vet n Tiran, i sho-
qruar nga nj repart kavalerie ush-
tarake, duke sjell prve siguris
edhe nj sr dhuratash, objekte t
shenjta: si Epitafi, kompletin - kupn
e Shenjt (dhiskopotira), nj pal
rroba meshe pr prift, si dhe 12
ikona t ndryshme me vler fetare
dhe artistike.
Mbas 6-7 muajsh, prej ardhjes t
objekteve t msiprme, erdhi nga
Rusia edhe kambana e prodhuar n
fillim t vitit 1901, dhurat e familjes
perandorake t Romanovve pr
Kishn e Evangjelizmoit, Tiran.
Kt kamban, konsulli e dr-
gon me an t kafazit t tij, q quhej
Gut Tafaj nga Shkodra, i cili pasi e
vendosi, i bie vet sipas porosis s
dhn nga konsulli, duke ia dorzu-
ar priftit t enoris, Igumen Papa
Jorgjit nga Vlora. q ishte n at
kish...
Petrika Shalsi
N 140-vjetorin e hapjes
Nse ndokush nuk futet kurr n rrug t panjohur
pa nj udhrrfyes, nse askush nuk ndrmerr t m-
soj nj shkenc ose nj art t caktuar pa pasur nj m-
sues, kush mund t guxoj t orvatet t bj nj studim
praktik t artit t arteve dhe t shkencs s shkencave,
pra t hyj n shtegun q t on te Perndia - q sht
Jeta - dhe t kuturis t lundroj n detin e pafund shpir-
tror pa nj udhrrfyes, pa nj timonier, pa nj msues
t vrtet dhe me prvoj? Kushdo q ndrmerr nj
hap t till, e mashtron me t vrtet veten dhe ka devi-
juar nga rruga, madje prpara sesa ta nis at.
Kalisti dhe Ignati
Un vazhdoja t mbahesha rob prej gabimeve t
jets s mparshme, nga e cila nuk besoja se kisha pr
tu liruar ndonjher. Un mendoja se pasionet ishin
me t vrtet pjes e imja dhe se bnin pjes tek un!
Shn Kipriani
Pasioni shkatrron natyrn ton
Pasioni sht nj ndjenj, nj oreks i tepruar, q
shkon prtej asaj q sht e natyrshme.
Pasionet jan turbullim i shpirtit ton n kundrshtim
me natyrn ton, duke mos iu bindur n kt mnyr
arsyes. Pasioni nuk sht i natyrshm dhe shkatrron
natyrn ton n vend q ta plotsoj at (Shn Kle-
menti i Aleksandris). Kur flasim pr t gjitha pa-
sionet s bashku, ne i quajm ato bota. Kshtu t
krishtert kur flasin rreth heqjes dor nga bota, me
kt ata nnkuptojn heqjen dor nga pasionet.
Shn Isaak Siriani
Pasioni i krenaris konsiston n dy lloj injorancash:
nj person q ka krenari sht injorant rreth ndihms
s Perndis dhe injorant rreth nevojs q ka ai pr
Perndin. Kshtu krenaria sht mungesa e njohu-
ris rreth Perndis dhe njeriut.
Shn Maksim Konfesori
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
4/12
4 NGJALLJA MARS 2012
Ajo transmeton pr ju 24 or program.
Do t dgjoni gjithka q ju duhet: programe shpirtrore, sociale e kulturore.
Muzik e zgjedhur kishtare, popullore e klasike, nga vendi dhe bota. Ndiqni
shrbesat kishtare n Radio Ngjallja!
Prej disa muajsh, n ambientet
e Qendrs Studentore t Kishs
Orthodhokse n Tiran zhvillohet
takimi me ifte dhe familjar. Ne-
voja pr t qen bashk, pr tu rri-
tur n besim dhe pr t ndar pr-
vojat e jets s prditshme solli n
organizimin e ktyre takimeve fa-
miljart q kan pasur lidhje me
Qendrn Studentore q kur ishin
student. Miqsia q ata kan me
familjar t tjer t komunitetit t
Kishs e zgjeroi pjesmarrjen n
kto takime t prmuajshme. Syni-
mi i ktij aktiviteti sht q iftet
t mbshtesin dhe t forcojn njri-
-tjetrin n besim dhe jetn, si edhe
t frymzohen pr ti shrbyer t
tjerve n komunitet.
Pasditja e s diels s 4 marsit,
q ishte takimi i tyre i katrt, mblo-
dhi s bashku mjaft ifte, shum
nga t cilt ishin t pranishm me
fmijt tyre. Takimi i ksaj radhe
u prqendrua te kreshma dhe dobia
e saj n familje. Pjesn e par t ta-
kimit e drejtoi Episkopi i Krujs,
Hirsi Andoni, i cili iu kujtoi edhe
njher ifteve se qllimi i kreshms
sht kthimi te Perndia, reflekti-
mi personal dhe marrja e vendime-
ve pozitive. Ai theksoi gjithashtu
msimet e Etrve t Kishs, t ci-
lt kan folur mbi prfitimin shpir-
tror t kreshms. Shembulli i
dashuris, pendess dhe prkushti-
mit te Zoti sht shembulli m i
mir q mund ti japim njri-tjetrit,
por edhe fmijve - theksoi Episkop
Andoni.
Episkopi i Bylisit, Hirsi Asti iu
kujtoi pjesmarrsve se kreshma
sht koh pr t menduar edhe
pr vllezrit tan n Krisht. As-
njher nuk duhet t harrojm se
ne duhet t jemi t part q t ofroj-
m mikpritjen ton te gjithsecili.
M pas, takimi vijoi me bisedn
e prbashkt, ku donjri nga iftet
ndau me t tjert dika frymzuese
rreth kreshms personale t ksaj
Pashke, si edhe dha nj prkufizim
mbi t kuptuarit e kreshms.
Harmonia dhe gzimi i t qenit
s bashku ishte mjaft i dukshm.
Rritja e miqsis na bn q do
her e m shum t ndajm gzimet
dhe vizionet q kemi pr t ardh-
men n shrbim t misionit t Ki-
shs. Koha e lir n fund t takimit
krijoi m tepr hapsira pr miqsi
dhe ndarje prvojash.
Ana Meni
Gjat ksaj periudhe t Kresh-
ms s Madhe, t rinjt e grupit ri-
nor t Tirans marrin pjes vazhdi-
misht n Meshn e Dhuratave t
Parashenjtrura n Manastirin e
Hirshm t Shn Vlashit, Durrs.
Kjo sht kthyer n nj tradit rreth
10-vjeare. do periudh kreshme
grupi rinor bashkohet me t rinjt
e Akademis Teologjike pr t lav-
druar dhe falnderuar Zotin. Kt
t mrkur, pasi darkuan s bashku
me studentt e Akademis Teolo-
gjike, t rinjt u takuan pr nj bise-
d t shkurtr me Hirsi Nikolln.
Pas urimit q t rinjt i bn atij
pr festn e msuesit, duke treguar
mirnjohjen dhe falnderimin ndaj
gjith prkujdesjes q ai ka treguar
pr ta, dgjuan prej tij disa me-
ndime dhe sugjerime pr Kresh-
mn dhe ushtrimin gjat ksajkohe. Hirsia iu sugjeroi t rinjve
Kreshma e Madhe mbledh t rinjt n lutje e falnderime
n Manastirin e Hirshm t Shn Vlashitt bjn nj list me gjrat q duan
t ndryshojn te vetja e tyre gjat
ksaj Kreshme. "Q t bni dika
pr Zotin, duhet s pari t kuptoni
q edhe Ai ka br dika pr ju. Jo
pr botn n prgjithsi, por pr
secilin prej nesh personalisht. N-
se arrijm ta kuptojm e ta prje-
tojm kt, do t jemi gati t bjm
edhe ne nj sakrific pr Zotin"-
tha Hirsi Nikolla.
Korresp. i Ngjallja
Takime t prmuajshme pr iftet dhe familjart
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
5/12
5MARS 2012 NGJALLJA
Himnin e besimit thur sot shnPavli, o vllezr. Por lulet eksaj kurore nuk jan marr nga
livadhi i fjalve t thjeshta. I ka
kputur nga ngjarjet e mdha tDhiats s Vjetr dhe nuk jan as-
gj tjetr vese emrat dhe bmat e
t drejtve dhe profetve, q vuaj-
tn, pa u ankuar, do lloj pikllimi,
duke treguar n kt mnyr, se
nuk ekziston n bot ndonj fuqi m
e mrekullueshme prve besimit.
Pra, nj panair pr nder t besi-
mit, sht kujtimi i atyre burrave t
mdhenj, q apostull Pavli bn n
kt t diel. Nj panair i vendosur
n fillim t Dyzetditshit t shenjt
e t madh, q t msojm se me be-
simin e palkundshm dhe t flakt,
do t mund t nxjerrim n nj prfu-
ndim triumfal luftn e kreshms, n
t ciln u futm.
* * *
Moisiu, thot Apostulli, me an
t besimit te Perndia, megjithse
ishte rritur n pallatin e mbretit t
Egjiptit, nuk pranoi t quhej bir i bijs
s faraonit. Por, paraplqeu m mi-
r t hiqte keq me bashkkomb-
sit e tij t shtypur, sesa t ket kna-qsi t prkohshme mkati n pa-
llatet mbretrore egjiptiane. Dhe e
konsideroi nj thesar m t madh
se thesaret mbretrore t Egjiptit
idhujtar, talljen e Krishtit, dome-
thn, gjith prbuzjet dhe sharjet,
q ishin t ngjashme me ato q hoqi
Jisu Krishti m von. Dhe Moisiu
arriti n lartsin e atij vetmohimi,
sepse shikonte n shprblim.
Llogariti shprblimin q jep Pe-
rndia te besimtart e tij, te mimi
q Ai u premtoi atyre q mbetn tprkushtuar, n mnyr t qndru-
eshme, ndaj emrit dhe vullnetit t
tij. Pr hir t atij shprblimi, Moisiu,
sakrifikoi t prkohshmet. Si dihet,
nj pjestar i shklqyer, sipas bots,
ishte n pallatin mbretror. Sepse
ishte rritur si princ dhe do t mund
t arrinte n detyra t larta. Shum
do ta kishin zili pr pozitn e tij. E
megjithat, ai i prbuz t gjitha.
Nuk verbohet nga shklqimi i t
prkohshmeve dhe t kotave, sepse
e trheqin t prjetshmet dhe t pa-prishshmet. Dshiron dhuratat m
t mira, m t larta dhe mbito-
ksore. Dhe zgjedh m mir lavdin
e qiellit, n vend t madhshtive t
varfra t toks e t njerzve.
Nga profeti Moisi vjen m pas
Apostulli i Madh dhe n raste t
tjera, sigurisht, bma t mdha dhe
heroike burrash t mdhenj, besim-
tar dhe t shenjt, t Dhiats sVjetr. Jan ata, Gedeoni, Baraku,
Samsoni, Jefthaeu, Davidi, Samuili
dhe gjith profett. Dhe ata arritn
gjra t pabesueshme, t pamund-
shme nga njeriu, mundn mbretri,
punuan drejtsi, fituan premtime,
thurn goj luansh, shuan fuqin
e zjarrit... u bn t fort n luft,
thyen ushtrit e t huajve. Dome-
thn, bn udira t mdha e t
mrekullueshme dhe thyen fuqit
kundrshtare q, ata, t paktt, t
tregohen fitimtar mbi t shumtt,t dobtit, triumfues mbi t shum-
fuqishmit.
Pr hir t besimit, profet t Pe-
rndis, ngjalln t vdekur, si profeti
Ilia q ngjalli birin e s ves n Sa-
rept t Sidons dhe Eliseu birin e
Samanises. Dhe t tjer, pr t q-
ndruar besnik te Perndia, para-
plqyen thyerjen e kockave t tyre
dhe vdekjen martirike mbi mjete
torturuese, si shtat Makabejt. Nuk
pranuan n asnj mnyr t mohoj-
n besimin e tyre, pr t shmangur
torturat e ashpra. Mbetn t fort et qndrueshm, pr t arritur k-
shtu, si shprblim, ngjallje nga Pe-
rndia pr nj jet t paimagjinue-
shme dhe t lumur n qiell. Heronj
t tjer t besimit, rangje t shenjta
martirsh t panumrt, kryesisht t
Dhiats s Re, provuan tallje e t rra-
hura, por edhe burgosje, si Apostujt
e Krishtit. U vran me gur, si mar-
tiri i par Stefan, u ngan, iu pre ko-
ka si Joan Pararendsi dhe apostull
Jakovi; shenjtor dhe dshmues t
tjer, endeshin lart e posht, veshur
me lkur dhensh e me lkur dhish,
duke u privuar nga t gjitha, duke
pasur shtrngime e duke hequr keq,
duke shkuar andej e ktej npr
shkrettira e npr male, e npr
shpella, e npr vrimat e dheut.
Me mijra jan martirizimet, q
provuan martirt e Kishs, pr be-
sn e shenjt te Krishti. T virgjr,
foshnja t pafajshme, t moshuart rraskapitur, por edhe filiza t rinj,
me guxim t pashembullt dhe he-
roizm t admirueshm, prballuan
rrota dhe thika, vajra t nxeht,
bisha t egra, spata me dy presa,
internime...
T drejtt e Dhiats s Vje-
tr dhe milionat e shenjtorve dhe
martirve t epoks s Dhiats s
Re, ndoqn mijra Etr dhe Msu-
es t Kishs, t cilt ngritn zrin e
tyre kundr mashtrimit dhe herezi-
ve t shumllojshme; rendn, q-
ndruan zgjuar, u munduan, u lodhn
pr grigjn e Krishtit dhe shptimin
e besimtarve. Pema e shumfryt-
shme e krishterimit sht vaditur
me gjakun e mueshm t martir-
ve t besimit dhe djersn e ushtri-
mit t mbrojtsve t Orthodhoksis
son. Dhe kjo luft vazhdohet...
* * *
Pra, do t bhet, vllezrit e
mi t dashur m Krishtin? do gj
duhet t bhet, q t shklqejprsri Orthodhoksia. Q besimi i
drejt t bhet urtsia dhe jeta e t
gjith orthodhoksve. Ikonat e
shenjta dhe t hirshme, duhet t
shpluhurosen, t lartsohen prsri
dhe t rivendosen n ikonostast e
shtpive orthodhokse. Nuk duhet t
ekzistoj orthodhoks, q t mos
kishrohet, t mos rrfehet dhe t
mos kungohet. Nga ana tjetr,
priftrinjt, kryepriftrinjt dhe
msuesit e Orthodhoksis, duhet t
punojn me zell, pr prtritjen ebess dhe rigjallrimin e jets fetare
t popullit orthodhoks. U bft.
IGNATI
Mitropoliti i Beratit,
Vlors dhe Kanins
ARM FUQIE DHE JETE Me an t besimit
Pema e shumfrytshme e Krishterimit sht vaditur me gjakun
e muar t martirve t besimit dhe djersn e ushtrimit t
mbrojtsve t Orthodhoksis son. Dhe kjo luft vazhdohet...
Nj njeriu t pasur i erdhn mbar arat. Edhe
mendohej me veten e tij, duke thn: t bj?
Se skam ku t mbledh prodhimet e mia. Pastaj
tha: Kt kam pr t br, do t prish grunart
e mi dhe do ti bj m t mdhenj, dhe do t
mbledh atje gjith drithin tim dhe t mirat e mia.
Edhe do ti them shpirtit tim: O shpirt, ke shum
t mira q gjenden pr shum vjet; prehu, ha, pi
dhe gzohu. Po Perndia i tha: I marr, kt
nat do t krkojn prej teje shpirtin tnd.
Llk. 12:16-20
I marri...
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
6/12
6 NGJALLJA MARS 2012
Tema kryesore e kohve t fundit, shtkriza ekonomike. Ajo zakonisht shoqro-het nga nj gjendje shpirtrore e nderur, melan-
koli dhe pesimizm. Megjithat kriza mund t
kthehet n rast vendimtar pr t zbuluar thesare
t fshehura t vlerave t Kishs son. Kto na
japin mundsin t shkojm drejt nj ecurie
pozitive. Por pr kt, krkohet mbi t gjitha
nj autokritik serioze. Pr fatin e keq, kuptimi
i fjals kriz ka degraduar. N vend t oj nnjohjen e ndershme t gabimeve tona, ai pr-
doret pr t theksuar gabimet e t tjerve.
Bashk me prgjegjsit, q nuk vihen n
dyshim, t lidershipit politiko-financiar, duhet
t ndrgjegjsohemi pr gabimet q kemi br
vet si bashksi shoqrore, si edhe pr ato per-
sonale. Sigurisht, jo t gjith (dhe kjo kuptohet)
kan t njjtn prgjegjsi. Pjesa m e madhe
e popullit n Greqi sht viktim dhe nuk ka
prfituar nga mirqenia e parave t siguruara
nga huat e marra. Por nse sondojm me nj
vshtrim deprtues, pjesa m e madhe nga nedo t zbuloj edhe gabime apo mangsi indi-
viduale: ekzistojn rrethana kur nuk iu kundr-
vum mungess s kontrollit dhe shkeljes fla-
grante t ligjit.
Por vetm autokritika nuk mjafton. Nevo-
jitet pendim. Pr shum veta, kjo fjal tingllon
mjaft fetare, e kaprcyer. Megjithat, mbe-
tet bashkkohore dhe revolucionare n mnyr
diakronike - q ather kur Krishti e shfaqi si
brtham t Ungjillit t Tij: Pendohuni- ndry-
shoni mendje, sjellje, mnyrn me t ciln
kundroni jetn. Vetm me ndryshimin e mendjesdhe t zemrs mund t ndalojm zakonet dhe
pasionet q e kan smurur shoqrin ton:
gnjeshtrat n variantet e ndryshme t tyre,
vjedhjen e drejtprdrejt ose t trthort dhe
prvetsimin e paligjshm, luksin, dashurin e
smur pr veten, mungesn e mass, mashtri-
met e vockla, evazionin fiskal t vogl apo t
madh, gjra t cilat arritn deri aty sa t konsi-
derohen nj e keqe e domosdoshme ose n
mnyr m cinike t domosdoshme pr t
mirn ton.
Mbi t gjitha, sht koha t rikujtojm se u
treguam indiferent pr edukimin e drejt t
fmijve dhe t rinjve tan dhe nuk dham
shembullin e duhur. N vend t nj arsimimi t
vrtet, mbizotroi prdorimi i teknologjis dhe
msimi prmendsh i disa dijeve. Fraza e Eliotit
kumbon n mnyr apokaliptike: Ku sht
njohja, q e humbm me informimin?. Pjesa
m e madhe e masmedias, duke pasur kriter
kryesor fitimin, konkurruan t promovojn
shembujt negativ. Heshtn - n ato raste kur
nuk i ironizuan ndershmrin, vetprmbaj-tjen, durimin dhe vetsakrificn. Kto, duk-
shm apo me mnyr subkoshiente u konside-
ruan shum fetare, t prshtatshme pr epoka
t tjera dhe jo pr epokn e kapitalizmit ekzi-
stencial, q adhuron paran, vetknaqjen, pu-
shtetin dhe suksesin e jashtm.
Pra, kriza e sotme financiare sht pasoj
e degradimit t vlerave morale dhe shpirt-
rore. N mnyr te veant, sht ln n ha-
rres fakti se kto vlera shpirtrore t rajonit
ton lulzuan nga kultivimi i tradits s krishte-
r orthodhokse. Dostojevski kishte nnvizuar
se: Nse nuk ka Perndi, t gjitha lejohen.
Kt besim orthodhoks disa qarqe t caktuara
e kan nnvleftsuar me snobizm. Krkuan
t rrnjosin moralin e saj, duke ruajtur vetm
disa zakone fetare t jashtme. Dhe n mnyr
cinike shtuan: Nse ende ekziston Perndia,
thuajse gjithka lejohet.
Megjithat, kriza q na strmundon, nuk
sht, pr fatin e mir, mallkim. Prbn nj
rast t veant pr t gjetur veten ton m t
mir dhe m t thell. Nga ana tjetr, nuk sht
hera e par q rajoni yn kalon kriza t tilla.
Gjat krizave t mparshme u shfaqn virtyte
t rralla, t fshehura brenda zemrs s popullit:
rezistenca, sedra e mir, burrria, besimi te
Perndia, pasja e nj shpirti t prbashkt,
solidariteti, optimizmi, humori dhe buzqeshja.
Dhe me kto u kaprcyen vshtirsi t njohura
e t panjohura. Kto edhe sot prbjn anti-
korpe t vyera ndaj prirjeve ligshtuese t trupit
ton shoqror.
T tjer, kompetent n shtjet financiare
dhe politike, kan paraqitur rrugt e daljes nga
kjo sprov. Personalisht, besoj se pr tu ka-prcyer n mnyr esenciale kriza m e gjer
morale dhe shpirtrore q ka dal n pah,
krkohet kryesisht t rishikojm mnyrn e
mendimit dhe t sjelljes, me udhrrfyes
parimet e prjetshme t krishtera: besimin,
shpresn, dashurin. Dhe dashuria e prsosur
e nxjerr jasht frikn (1 Jn. 4:18). Kto paso-
hen nga rimkmbja e prgjithshme.
RASTI KRITIKI KRIZS
AnastasiKryepiskop i Tirans dhe i gjith Shqipris
N kuadrin e krizs ekonomike q ka goditur Evropn
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
7/12
7MARS 2012 NGJALLJA
Letr - ApelI dashur peshkopi Martin,
T gjith po ndjekim, koht e fundit, krizn e shumanshme q ka shpr-thyer n Evrop, e cila ka pasuar krizn m t prgjithshme t vlerave morale.
N shtete t fuqishme ekonomikisht, si Gjermania, shum shpesh dgjohen
zra t ndryshm, her arrogant deri edhe n fyes, pr popujt q n kto
momente po vuajn dhe po kalojn vshtirsi. Sigurisht q nuk mungojn edhe
zra t tjer q tregojn mirkuptim dhe sugjerojn maturi.
Nga informacioni q prhapet, duket se ato q nuk marrin pjes n kto
vende jan Kishat lokale. Nuk u dgjua t pohohet mbshtetja vllazrore nga
antar t shquar t Kishave Evropiane, q kan pesh dhe autoritet. Nuk u
dgjuan fjal solidariteti, me vllezrit e krishter t Evrops, q tani po kalojn
sprova, q po ohen drejt mjerimit, e kjo jo vetm pr shkak t prgjegjsis
s tyre, por edhe pr shkak t kushteve t prgjithshme politiko-ekonomike.
Por gjat takimeve tona ekumenike, n Asamblet e ndryshme t krishtera,theksojm nevojn e solidaritetit, detyrimin pr t ndihmuar sa vuajn n mnyr
t padrejt - ose edhe t drejt (Matth. 25:35), - duke nnvizuar se nevojitet
pajtim, mirkuptim dhe mbshtetje pr ata q mundohen.
Besoj se sht detyrim historik i Kishave t Evrops, t ngren m shpesh
zrin kritik t tyre ndaj krizs s sotme ekonomike dhe morale, q nuk lidhet
vetm me dobsit strukturale t shteteve, por edhe me lakmin e t fuqishmve
politikisht dhe ekonomikisht t do kohe. Prbn detyrim t nxirren n pah
prej tyre propozimet m t drejta dhe shpresndjellse q do t ndikojn opi-
nionin publik t shoqrive n t cilat jetojm. Propozime t cilat do t na onin
n marrjen e masave pr fuqizimin e grupimeve shoqrore t ndodhura n v-
shtirsi (si p.sh. paksimi i interesave, ide krijuese pr bashkveprim dhe zhvillim).
Mendova tua drgoj kt letr q t reflektojm, t gjith sa kemi prgje-
gjsi n Kishat tona, se si zri yn t mund t bhet m i fort dhe m binds
pr ata q vendosin dhe pr ata q heqin mbi kurriz vendimet e tyre. Rrethanat
kritike krkojn t artikulojm, me forc dhe prkorsi, fjal t frymzuara
nga Ungjilli, q do t fuqizojn mirkuptimin e ndrsjell dhe solidaritetin e
popujve. Kjo, do t fuqizoj edhe shpresn pr nj Evrop q nuk do t mb-
shtetet vetm n ekuilibrin monetar, por edhe n respektin reciprok, n
vllazrin, n vlerat shpirtrore q ofroi besimi yn i krishter n historin e
kontinentit ton.
Me vlersim t veant dhe dashuri t thell n Krishtin Jisu
Anastasi
Kryepiskop i Tirans dhe i gjith Shqipris(President i Kshillit Botror t Kishave)
I shtrenjti Kryepiskop Anastas,
vlla i dashur n Krishtin,
Me shum mirnjohje, mora letrn tuaj n lidhje me
shqetsimin tuaj dhe tonin t prbashkt pr krizn e thell
ekonomike dhe sociale n Evrop, si dhe refleksionet tuaja
theologjike dhe etike pr humbjen e madhe t orientimit
shpirtror e fetar t kontinentit ton.
Shtysa juaj m bri t mendoj se duhet t iniciohet nj
deklarat e prbashkt theologjike dhe etike nga nj grup
drejtuesish nga Kishat udhheqse n Evrop. Me mbshtetjen
e Kryetarit t Kshillit ton t EKD (Kisha Ungjillore e Gjer-
manis), t prndershmit Nikolaus Schneider, po prpiqemt hartoj me antar t aft t stafit t zyrs son nj draft
fillestar pr nj deklarat t till t prbashkt (vijojn emrat
e tet personaliteteve t shquara fetare evropiane).
....................................
Dje, n Duomon e Berlinit, mbajta nj predikim rreth
letrs s par t Petrit, vargu 18-19 ku thuhet se duke ditur
se nuk u shprblyet nga jeta juaj e kot q ju kan ln etrit
me gjra q prishen, me argjend ose ar, por me gjakun e
pamueshm t Krishtit, si t nj qengji pa t met dhe t
panjoll. N predikimin tim prmenda disa fjali nga letra juaj
dhe u prpoqa ti nxjerr n pah dhe t theksoj ato gjra qkemi nevoj pr t ardhmen ton t prbashkt n vendet
tona t Evrops, si edhe n mbar botn: nj themel vlerash
t domosdoshme pr jetn ton - at personale dhe t
shoqrive e shteteve ku jetojm.
N mnyr vllazrore t thell
Juaji n Krishtin,
Episkopi Martin Schindehutte
Kryetar i Departamentit pr Marrdhniet Ekumenike
dhe Misionet jasht vendit
i Kishs Evangjelike t Gjermanis.
13 mars 2012
Pr nj themel vlerash tdomosdoshme pr jetn ton
Kjo Letr-Apel e Kryepiskopit Anastas, President i Kshillit Botror t Kishave, iu
drejtua Episkopit Martin Schindehutte, Kryetar i Departamentit pr Marrdhniet
Ekumenike dhe Misionet jasht vendit i Kishs Evangjelike t Gjermanis, pr ti
shprehur shqetsimin pr krizn moralo-ekonomike n Evrop dhe nevojn q kishat
e krishtera t shprehin mbshtetjen vllazrore midis tyre.
Botohet dhe prgjigjja e Episkopit Martin Schindehutte.
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
8/12
8 NGJALLJA MARS 2012
Nuk mund ta them me siguri dhe saktsise cili qytet e lindi dhe e rriti kt burrhyjnor, para jets s tij asketike dhe plot pr-
pjekje. Por qytetin n t cilin jeton tani, q e
ushqen me ambrozi, e ka njohur para nesh Apo-
stull Pavli. Sepse sht e sigurt, edhe ava Joani
gjendet tani n at Jerusalemin mbiqiellor, ku
ekziston kisha e t parlindurve, ku ndodhet
jeta e tyre n qiej....
Ky at oshnar, n moshn gjashtmb-
dhjetvjeare ia ofroi Krishtit veten e tij si nj
sakrific t plqyeshme dhe t pranueshme
duke u futur n zgjedhn e jets murgrore n
Malin Sina. Nga ky qndrim, n nj vend t
dukshm, ai ecte drejt Perndis s padukshm.
Dhe jeta e tij n vend t huaj e ndoqi nga
pas si mbrojtse e t rejave shpirtrore, d.m.th.
t virtyteve t shpirtit. Me kt jet n dh t
huaj, ai e largoi nga vetja t gjith arrogancn e
pafytyr dhe veshi prulsin e hijshme. Kshtu
qysh n hyrjen e tij n murgjri, dboi demonin
e vetplqimit dhe t vetbesimit. Ai u nnshtrua
dhe ia besoi shpirtin e tij, atit t tij shpirtror n
Krishtin, njlloj si nj timonieri t shklqyer
anijeje dhe kshtu, pa rrezik, udhtoi udhtimin
e rrezikshm dhe plot me shtrngat t jets s
tanishme.
Aq shum vdiq pr botn dhe pr vullnetin
e tij personal, saq dukej sikur kishte nj shpirt
pa logjik dhe pa vullnet dhe krejt t huaj pr
prirjet dhe dshirat natyrore. Edhe pse para
ksaj paditurie qiellore, kishte arritur t fi-
tonte urtsin enciklopedike t bots - gj e u-
ditshme, sepse zakonisht kryelartsia e dituris
s bots e dbon larg prulsin n Krishtin.
Pasi u soll n kt mnyr pr nntmb-
dhjet vjet rresht dhe u zbukurua me arritjet e
nnshtrimit t lumur, kur ati i tij shpirtror i
shenjt ishte larguar nga kjo jet, ather u fut
n betejn e jets hezikaste, duke mbajtur n
dor si arm t fuqishme, uratat e shenjta t
atit t tij shpirtror, pr t shkatrruar me ato
fortesat e Satanait. Ai zgjodhi palestrn e jets
asketike n distancn e pes stadeve (d.m.th.
t tet kilometrave), nga Kisha qendrore e
manastirit, n vendin e quajtur Tolas, dhe kaloi
n at vend dyzet vjet, pa dembelizm dhe negli-
zhenc, duke u djegur gjithmon nga dashuriae pandrprer dhe flaka e Dashuris Hyjnore.
Por cili sht i denj t prshkruaj dhe
lavdroj me fjal, mundimet e shumta q
derdhi oshnari n at vend? Si mund t bhen
t njohura t gjitha ato mundime, q u mbolln
n mnyr t padukshme, pa i par njeri tjetr?
Por duke marr si piknisje disa prej arritjeve
t tij t njohura, le t njihemi me jetn e shenjt
t ktij oshnari t madh.
Ai hante nga t gjitha ushqimet q u lejohen
murgjve, por shum pak. Kshtu me shum ur-
tsi ai drrmonte prbindshin e kryelartsis
dhe t egoizmit t shfrenuar. Sepse me ushqimin
e pakt, ai e hidhronte me t gjitha mnyrat
zotrin e pashtruar dhe inator, barkun dhe
bashk me privimin thoshte: Pusho pefimozo,
e n kt mnyr mbyllte gojn e tij. Dhe me
faktin, q hante pak nga t gjitha ushqimet, ai
mposhtte dhe nnshtronte tiranin e lavdida-
shjes. Pr m tepr me vetmin e plot dhe me
shmangien e takimeve t ndryshme me persona
t tjer, ai shuante zjarrmin dhe furrn e dshi-
rs trupore, derisa e bnte njher e mir pluhur
dhe e vinte n letargji.
...Me brjen t vdekur t do preokupimi
pasionant, ndoshta edhe me ndonj shijim t t
mirave t palndshme dhe qiellore, ai shkputi
vargonjt e hidhrimit. M par kishte vrar
me shpatn e bindjes, zemrimin tiranik. Me
trupin e tij, q nuk dilte jasht dhe akoma m
tepr me fjaln, q nuk dilte prej gojs s tij, ai
vrau shushunjn e lavdidashjes, q e shtrin kudo
rrjetn e saj si t merimangs.
Pra, far mbeti?
Fitorja dhe mimi kundr armikut t tet,
pra pastrim i plot prej kryelartsis q i kundr-
vihet Perndis. Ai e filloi kt pastrim me
bindjen, si nj Beselil tjetr, q e prsosi Zoti iJerusalemit qiellor, q erdhi personalisht dhe
lartsoi prulsin kundr kryelartsis, pa t
ciln sht e pamundur t mposhtet djalli dhe
banda e tij.
Shn Joan i Shkalls(e Diela e 4-t e Kreshms s Madhe)
NGJALLJA
Kryeredaktor: Thoma Dhima
Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,
Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran
Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109
Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja
Organ i Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris
Del nn kujdesin
e Kshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
Nga parathnia e librit
SHKALLA
Kisha e ree
Librazhdit
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
9/12
9MARS 2012 NGJALLJA
Kisha jon Orthodhokse me faqen e saj zyrtare
prpiqet t prcjell mesazhin dhe informacionin e sajedhe n internet.
Ajo i njeh vizitort e saj me:
- besimin e krishter orthodhoks,
- organizimin dhe veprimtarin e strukturave
institucionale,
- lajmet m t fundit,
- arsimin, edukimin dhe shrbimin social e kulturor
q ofron n shoqri,
- ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhe
manastireve,
- botimet kishtare etj.
Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,
muzikor e filmik.
Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,
anglisht e greqisht.
Me www.orthodoxalbania.org
do t gjeni n internet Kishn Orthodhokse Autoqefale t Shqipris
Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment
dhe kudo n t gjith globin me
www.orthodoxalbania.org
N 70-vjetorin e dorzimit Episkop
Imzot Irine Banushi,nj figur e paharruar
e Kishs sonIlia (emri i Episkop Irineut parahirotonisjes) lindi n Shkodr m
18.8.1906. Ishte m i vogli i vlle-
zrve dhe i vetmi nga familja q
vazhdoi studimet e larta.
Shkolln fillore dhe nj klas
qytetse i kreu n Shkolln Popu-
llore. Katr klasa gjimnazi klasik i
mbaroi m 1925 pran Gjimnazit
Ilirikum t franeskanve, po n
Shkodr. Duke ndjer nj thirrje
t brendshme pr degn e meshta-ris vazhdoi msimet pr kt de-
g pran Seminarit Orthodhoks t
Cetinjs, t cilat i mbaroi m 1931.
Prej andej, pr tu pajisur m the-
ll me shkencn teologjike, ndoqi
Fakultetin e Teologjis pran Uni-
versitetit t Beogradit, ku u diplo-
mua n qershor t vitit 1938.
Po at vit, sapo u kthye n at-
dhe, u emrua nga Kryesia e Ki-
shs Orthodhokse Autoqefale
profesor n Seminarin KombtarApostull Pavli dhe njkohsisht
nga Ministria e Arsimit, profesor i
gjuhs latine dhe i historis pran
Gjimnazit t Shtetit n Tiran.
Si njeri me natyr shum t
afruar, i ngjitur, ai fitoi shum miq
e dashamirs. Ndrkaq, nuk
harronte t vazhdonte edhe miq-
sit e vjetra si ato t fmijris, t
shkolls franeskane (sidomos me
pedagogt e tij) edhe t Beogra-
dit. Rrethi shoqror i tij ishte shu-
m i gjer, madje sa vinte e shto-
hej.
Si njeri i apasionuar pas mu-
ziks u aktivizua q n fillim n
korin e Kishs Orthodhokse n
Tiran, duke vazhduar kshtu
pjesmarrjen e tij t hershme n
kore kishtare, t nisur q nga koha
studenteske. ...Sipas ndjenjave
kam prirje pr muzik vokale e
aq m tepr pr at kishtare -
shkruan vet ai n nj autobiogra-
fi. Ishte kngtar me z t mbl emelodioz.
Si njeri me kultur t gjer le-
xonte shum dhe njkohsisht pati
nj aktivitet t mir botues: shkru-
ante artikuj, libra dhe prkthente.
Ka bashkpunuar me shum
artikuj n revistat e Kishs Predi-
kimi dhe Jeta Kristiane. Nj
list e shkrimeve dhe botimeve t
tij jepet n fund t librit.
Si intelektual, kishte mendime
prparimtare e atdhedashse dhe
pr kt arsye kur fashistt italianerdhn n Shqipri e ndoqn dhe
n gusht 1939, si thoshte vet u
arrestova prej tyre. E mbajtn
nj muaj n Tiran, e pastaj n
qytetin e Shkodrs, qndrova i
burgosur pr25 dit dhe 4 dit
m von n Tiran. Mandej u
internova n Itali. Edhe atje n
internim, ai u lidh shpejt me shum
njerz e familje, gj q pasqyro-
het n letrat e fotografit e dhuru-
ara apo t ardhura si kujtim pro-fesorit t dashur.
Ardhja e okupatorit m gje-
ti n Tiran. Mbas tre muajve
m burgosn rreth tre muaj dhe
pastaj m internuan n katu-
ndin Redodensko, provinca e
Mantovs. Arsy-
en e arrestimit
nuk ma treguan.
N fillim t qer-
shorit 1940 m
kthyen n Shqi-
pri, ku m lan t
lir dhe deri n
fil li m t vi ti t
shkollor m lan
pa pun. M ri-
emruan profesorn tre muajt e
fundit t vitit1941 dhe punova
deri m15janar t vitit1942.
N kt koh, duke iu prgji-
gjur nj propozimi t br prej
Kryepiskopit t athershm t
Kishs Orthodhokse Imzot Kri-
stofor Kissit, ai vendosi t hyj n
jetn klerikale.
Kshtu, m 30.1.42 u hirotonis
hierodhjakon, m 31.1.42 hiero-
monak dhe arkimandrit me emrinIrine dhe m 1.2.42 episkop. U
emrua me simbolikn Episkop i
Apolonis. Ceremonia u krye n
Manastirin e Shn Naumit pran
Pogradecit. Deri m 7 mars t atij
viti ndenji n manastir pr tu
ushtrue n t kryeme t ceremo-
nive fetare dhe m pas vendoset
n Tiran. N lajmet e revists
Jeta Kristiane Nr.1, 1942
shkruhet:
M 8 mars 1942orthodho-
kst shprestar t komunitetit
t Tirans, me rastin e mb-
rritjes s Hirsis s Tij, Imzot
Ir ineut n Kryepiskopat, i
rezervuan nj pritje spontane.
Marr nga libri
Episkop Irine Banushi -
Martir i Kishs Orthodhokse
Autoqefale t Shqipris
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
10/12
10 NGJALLJA MARS 2012
At Nektari (Tihonov), stareci
i fundit i Optins lindi n njfamilje t varfr n vitin 1857. Ai
punoi pr nj tregtar q e donte pr
ta br dhndrin e tij, por duke
ndjekur kshilln e nj murgeshe t
moshuar, ai shkoi n Optina, pr t
marr kshilla nga starect. Sapo
e pa shn Ambrozi, la bisedn me
vizitort e tjer dhe foli pr dy or
vetm me at. Ai qndroi nn drejti-
min shpirtror t at Anatolit, drej-
tuesit t Skitit, pr m shum se nj-
zet vjet, por kshillohej shpesh me
shn Ambrozin dhe n kt mnyr
msoi parimet e drejtimit shpirtror.
I formuar sipas doktrins s Etr-
ve t Shenjt, ai kishte nj interes
t madh pr shtjet letrare, artisti-
ke, shkencore dhe ishte gjithmon
i aft tu tregonte atyre influencat
e ndryshme shpirtrore. Pasi u
dorzua prift (1898) ai donte t lar-
gohej dhe t shkonte n nj mision
t largt, por at Josifi nuk i dha
bekimin e tij dhe kshtu qndroi n
skit, gj q i mundsoi tia prku-
shtonte veten e tij jets kontempla-
tive. Vazhdoi t interesohej pr jetnartistike dhe vizitort e tij ishin emrat
m t njohur. Kshilla q ai u jepte
intelektualve ishte: Reshtni s
menduari, sepse mendimet rendin
kudo, filloni t trhiqeni brenda ve-
tes dhe t kontemploni. Ai thoshte
se artistt prpiqen m kot t jen
krijues, meq nuk bjn gj tjetr
vese rendisin prsri fjalt, ima-
zhet dhe gjrat e bra nga Perndia
me mnyrat e shpirtit q Ai i ka dh-
n njeriut, ndrsa ekziston nj art
tjetr, pakrahasueshmrisht m ilart, q konsiston n transformi-
min e vetvetes.
N vitin 1912, murgjit e Optins
u mblodhn pr t zgjedhur nj sta-
rec tjetr. Arkimandrit Agapitusi, q
ishte trhequr n Optina bashk me
disa nxns t tij dhe bnte nj jet
shum shpirtrore, refuzoi t pra-
nonte detyrn dhe u tha t zgjidhnin
Nektarin, i cili e pranoi kt pr hir
t bindjes. Ai u vendos n qelin e
at Ambrozit n hyrje t Skitit dhe
nisi t ushtronte detyrn e drejtimit
shpirtror bashk me at Anatoline Ri (Potapov) si bashkpuntor.
Ai e shikonte veten si m t varfrin
dhe m t dobtin e t gjith vlle-
zrve n manastir, por mbshtetej
te hiri i Perndis dhe n besimin e
atyre q vinin tek ai pr tu kshi-
lluar. Ai i bashkngjiste thjeshtsis
s jashtzakonshme t karakterit t
tij nj mendje tepr t zgjuar dhe t
thell dhe kishte trashguar aft-
sin e paraardhsve pr t lexuar
sekretet e zemrs dhe pr t pr-
shtatur fjalt e tij me nevojat e seci-
lit. Akoma m strikt dhe i rrept se
starec Anatoli, ai ishte krkues me
klerin dhe njerzit e inteligjencs,
por i afrt dhe plot mirsi me nje-
rzit e thjesht. Ishte shum nxits
ndaj atyre njerzve q ishin br t
pandjeshm n mkat, t cilve iu
drejtohej me fjalt biri im i shtrenj-
t ose qengji im i vogl. Ai zot-ronte nj ndjenj t holl humori dhe
e shoqronte msimin e tij me
anekdota nga historia e skitit: ishte
nj nga banort m t vjetr. Mbi
t gjitha ai theksonte bindjen, me
t ciln ne imitojm Krishtin, i Cili,
nprmjet bindjes, u b njeri pr
Shptimin ton dhe lutjen, npr-
mjet s cils shpirti i privuar nga
hiri kthehet n jet.
Pas shprthimit t Revolucionit
bolshevik, ai qndroi n krah t pa-
triarkut t shenjt Tihon (25 mars),kundr t vetquajturs Kisha e
gjall dhe i ndalonte bijt e tij shpir-
tror t kishin lidhje me ata q ishin
prgatitur t tradhtonin Kishn te
komunistt. Manastiri i Optins u
mbyll n vitin 1923 dhe u vandalizua
prej aktivistve n vitin 1926. Sta-
rec Nektari u internua n fshatin
Kholmika, n distriktin e Brianskut
ku fjeti n Zotin n nj mosh t
madhe, m 29 maj 1928. Rreth
shtat vjet m pas, trupi i tij u gjet
i paprishur.
Prgatiti: Xhorxhi Trebicka
Drejt rrugs s shptimit
Shn Nektari i Optins
1853-1928
Lutja
N do koh, fardo q t jeni duke br, nse jeni ulur, duke ecur
apo t zn me pun, - thuaj me zemrn tnde lutjen: Mshiro, o Zot!
Lutu q zemra jote t bhet banesa e Zotit. Ather do t mbushesh
me gzim e ngazllim dhe asnj mrzi a dshprim nuk do t jet n
gjendje ta prish kt paqe.
Fuqia e lutjes nuk qndron n numrin e fjalve, por n drejtsin
dhe pshertimat e saj.
Largojeni armikun dhe dboni mendimet e mbrapshta nga t ci-
lat burojn tundimet, duke u lutur O Zot Jisu Krisht, Bir i Perndis,
mshirom mua mkatarin! Mos e reshtni asnjher kt lutje!
Lufta kundr pasioneve
Nse t mundon tundimi dhe je i pshtjelluar, thuaj vetm lutjen
Zot, mshirom!
Lutja do ti largoj papastrtit nga shpirti yt.
Nse mendimet nuk t ln t qet dhe paragjykon t afrmin
tnd, lutju Zotit me t gjith fuqin: Zot, bj q t shoh mkatet emia dhe t mos gjykoj tim vlla!
Virtytet
Virtyti i par dhe m i lart sht bindja. Nuk mund t ket fitim
m t madh pr njeriun sesa bindja. Krishti erdhi n bot dhe u
flijua nga bindja. Ndaj dhe jeta e njeriut n bot duhet t jet
bindje ndaj Perndis.
Vshtirsit
Kur gjendesh n vshtirsi thuaj: Besoj, o Zot, se po marr dhe
po duroj at q kam merituar. Po Ti, o Zot, sipas mshirs sate t
madhe, falm dhe mshirom mua mkatarin! - dhe prsrite lutjen
derisa paqja t kthehet n shpirtin tnd.
E nse tallazet e vshtirsive vijn edhe m t forta dhe ti nuk je
n gjendje tu bsh ball, ather drejtoju me t gjith forcn Zotit,
Hyjlindses s Shenjt, Shenjtorve dhe Shenjtit, emrin e t cili t
feston dhe dallgt do t qetsohen.
Marrdhnia me t afrmin
Njeriu bestar mund t ket nj marrdhnie t mir edhe me
njerzit jobesimtar, megjithat nuk i ka hije t lutet apo t hyj n
diskutime mbi besimin e tij me ta, q t mos prdhoset emri i Zotit
npr debate t ashpra.
[Koha n t ciln shn Nektari e ka thn kt fjal ka qen me-
njher pas Revolucionit t Tetorit (1917) kur n Rusi ateizmi dhepropaganda ishin shtuar s teprmi. Me kt thnie donte t mbronte
fmijt e tij shpirtror.]
Jeta n tok
Shembujt nga jeta e Hiobit duhet t jen ligj pr do njeri. Pr
sa koh njeriu sht i kamur, i famshm dhe punt i shkojn vaj,
Zoti mbetet larg tij. Por kur ndodhet n mjerim, i braktisur nga t
gjith e i mbuluar me hi, ather Zoti shfaqet vet dhe flet me njeriun.
Dhe njeriu, nga thellsia e shpirtit rnkon Zot, mshirom!
Jeta i sht dhn njeriut pr ti shrbyer dhe jo anasjelltas. Nse
njeriu bhet skllav i jets, humbet kuptimin e mass, punon pa e
ngritur kokn derisa zgjohet nj ast dhe n dshprim kupton q
nuk e di pr far jeton. Ky sht nj zgjim i trisht, ndaj ruhuni qt mos bini n dshprim.
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
11/12
11MARS 2012 NGJALLJA
Kalendarii Liturgjive Hyjnore,
PRILL 20121 E Diel V KRESHMS (Mariae Egjiptit). Osh. Makari. Dsh.Geronti.
4 E Mrkur Oshnar Gjergji nMale. Osh. Platoni. Osh. Zosimai.
6 E Premte Eftihi i Kon/pojs.Osh. Grigor sinaiti. 120 dsh. n
Persi.
7 E Shtun Ngjallja e Llazarit.Dsh. Kaliopi, Akilina, Rufini etj.
8 E Diel E DAFINAVE, Hyrja eKrishtit n Jerusalem. (Shrbe-sa e dhndrit) (Vaj, ver, peshk)
9 E Hn E MADHE. Josifi iDhiats s Vjetr. (Shrbesa e
dhndrit)
10 E Mart E MADHE. (Paravo-
lia e 10 virgjreshave.) (Shrbesae dhndrit)
11 E Mrkur E MADHE.Lyerja e kmbve t Krishtit.
(Bhet Efqeli)
12 E Enjte E MADHE. DarkaMistike. (Lexohen 12 Ungjijt)
13 E Premte E MADHE. Psimetdhe Varrimi i Krishtit. (Shrbesa e
Orve & Epitafi)
14 E Shtun E MADHE. Zbritjan Ferr e Zotit Krisht.
15 E Diel PASHKA E MADHE,NGJALLJA E ZOTIT JISU KRISHT.
16 E hn E Ndritshme. Dshg.Agapi, Irini, Hjonia, Galinia,
Harisa.
17 E Mart E Ndritshme. Simeoni
i Persis. Dsh. Adriani.
18 E mrkur E Ndritshme.
Efthimi, ndriues i Finlands.
(Hahen t gjitha)
19 E Enjte E Ndritshme. Hierod
Pafnuti. Dshg. Filipa. Oshd. i ri
Agathangjeli.
20 E Premte E Ndritshme. Buri-mi Jetdhns. Ap. Zakeu nga 70-t.
(Hahen t gjitha)
21 E Shtun E Ndritshme.Hierod
Januari. Aleksandra, e shoqja eDioklecianit.
22 E Diel E THOMAIT. Ap. Na-thanaeli. Osh. Theodhor Sikeoti.
23 E Hn Dshm. Gjergj Tro-feprursi. Dsh. Donati, Therini
n Butrint.
24 E Mart Oshg. Elisabetaudibrse. Hierod Valentioni etj.
25 E Mrkur Ap. dhe Ungj.Marku. Eniani i Alek/ndris.
Dshg. e re Niqi. (Vaj e ver)
28 E Shtun 9 dsh. n Kizik(Theogni etj.). Osh. Memnoni.
29 E Diel E MIROPRURSEVE.Ap. Jasoni e Sosipatri nga t 70-t.
Vazhdojn sulmet kundr Ki-
shave n Nigeri. Pas autobombs
n nj kish n Abuja, q shkaktoi44 t vdekur, prsri n shkurt e
mars ka pasur dy sulme kamikaze
kundr kishave t krishtera n qy-
tetin e Josit, me disa t vdekur e
dhjetra t plagosur.
Sulmet jan marr prsipr nga
organizata terroriste islamike Boko
Haram, e lidhur me Al Kaedn, e
cila sht dalluar n vitet e fundit
pr sulme t shumta kundr t kri-
shterve t Nigeris. Kjo organiza-
t sht kundr do msimi dhe
mnyre jetese perndimore. Ajo
N Qipro u kthyen pas
29 vjetsh disa afreske
shum t vyera, t rr-
mbyera e shitura n pjesn
veriore t saj, pas pushti-
mit turk. Ato jan t she-
kullit t 13-t, dhe u vo-
dhn n kishn e Shn
Efimianos. Ato ndodhe-
shin t ekspozuara n nj
fondacion, n Huston,
Teksas, i cili ia ktheu pro-
narit t ligjshm, Kishs s
Qipros. Ato u transportuan
me nj avion special dhe
n kushte shum speciale
sigurie, pr ti ruajtur nga
do dmtim.
N foto: ast nga
mesha n manastirin e
Kryeengjjve, n Bursa,
Turqi. Ajo sht nj nga
kishat e shumta t shkl-
qyera bizantine t mby-
llura dhe shkatrruara.
Vetm n disa prej
tyre dhe n nj dit t
caktuar t vitit, ka nisur
t lejohet t bhet Litur-gji Hyjnore.
Nigeri
Sulme t reja kundrt krishterve
ka sulmuar edhe xhami e qendra
t myslimanve t moderuar.
Themeluesi i tyre arrinte deri aty
sa nuk pranonte q toka sht e
rrumbullakt dhe se shiu bie nga
ret
Qipro
Kthehen afresket e rrmbyera
Turqi
Mesh n nj manastir t braktisur
-
7/29/2019 Gazeta e Marsit 2012
12/12
12 NGJALLJA MARS 2012
Ditt e fundit dgjojm n vazh-dimsi vjedhje t kambanaven disa kisha, t cilat jan br sh-
njestr e grabitsve t ktyre ele-
menteve prbrs t trashgimisson kulturore. Mendojm se kta
vjedhs kan nj sistem shum t
organizuar, i cili funksionon sipas
nj rregullsie t prsritur. Fillimisht
u vodhn pjest m t rndsishme
dhe m me vler t kishave, pr t
cilat kemi folur dhe her t tjera.
Kemi par ikonostase t cilat treten
n vazhdimsi. Kemi par ikona t
vjedhura e m pas kemi par dyer,
pjes amvoni dhe frone t dekorua-
ra t cilat jan zhdukur pa ln
asnj gjurm prve fotove, q tngjallin trishtim n arkivn ton ose
n arkiva t tjera.
Si gjithmon sht e njjta situa-
t. Kishat dhe objektet e tjera t
kultit ton orthodhoks jan t pa-
mbrojtura ashtu si duhet t jen
duke iu referuar ligjit prkats. Vje-
dhsit hyjn n ambientet e brend-
shme duke shqyer dern, e cila n
shumicn e rasteve sht simbolike,
por dhe n ato raste kur dyert kan
qen t sigurta sht gjetur mnyra
se si mund t hapen ose t dmtohen
pr t hyr brenda. Duke iu referu-
ar rasteve t shumta q jan para-
qitur duket qart q vjedhsit kan
koh t bjn do gj brenda n
kish, duke filluar me montimin e
pjesve t drunjta, t cilat nuk jan
t lehta pr ti realizuar, duke marr
nga objekti monument kulture ato
q jan m t vlefshme sipas kr-
kesave t matrapazve dhe kolek-
sionistve t tregut t zi. Faza tjetr
PAS IKONOSTASEVE DHE IKONAVE, PO GRABITEN KAMBANAT
sht transporti dhe zhvendosja e
ktyre elementeve nga objekti derin destinacionet e prkohshme dhe
m pas t prhershme. N asnj nga
kto etapa kta persona nuk kon-
frontohen n asnj moment me poli-
cin ose me organet prkatse, t
cilat kan pr detyr t ruajn tra-
shgimin ton kulturore.
Pra, si tham m sipr, policia
ose sht e paaft q t zbuloj apo
t parandaloj rastet e deritanishme,
ose t krijohet ideja q mund t jet
pjes e sistemit t ksaj vjedhjeje
masive, e cila po dmton n mnyrt pakthyeshme trashgimin ton
kulturore.
Prshtypje t bn fakti q orga-
net q merren me trashgimin
kulturore dhe q kujdesen pr kt
trashgimi nuk reagojn pothuajse
asnjher ashtu si duhet t reago-
nin kur lajmrohen n forma t
ndryshme pr vjedhjet e kryera. T
paktn u takon sipas ligjit t bjn
nj denoncim n organet e rendit,
por as kt nuk e bjn. Kjo sht
paaftsi apo nj interesim i fshehtq kto objekte t kultit orthodhoks
t zhvishen totalisht nga elementt
e vlefshm t tyre?!
Kthehemi dhe njher n gjeo-
grafin e zhvillimeve t ktyre vje-
dhjeve, t cilat ndodhin sipas inter-
valeve dhe zonave t caktuara. Filli-
misht vidhet n zonn e Kors,
Erseks apo Prmetit, pastaj kalo-
het n zonn e Gjirokastr, Dropull,
Sarand e Bregdet dhe m pas
kalohet n zonn e Myzeqes,
Lushnj, Fier, Berat. Fillimisht umontuan ikonostaset, u vodhn
ikonat dhe tani po vidhen dhe ka-
mbanat, t cilat jo vetm q zhdu-
ken prgjithmon nga objekti i tyre
n t cilin ato kan kaluar nj pjes
t gjat t kohs q nga prodhimi i
tyre, por dhe jan kambana t cilat
jan t dedikuara pr kisha t ve-
anta, duke pasur n to t gdhe-
ndura n form relievi t gjith
informacionin e shkruar dhe deko-
rativ pr vendin ku jan prodhuar,
porositsin dhe destinacionin e
fundit ku do t vendosen dhe q
me akustikn e tyre t plotsojn
t gjitha aktivitetet dhe liturgjit e
kryera n kto ambiente kishtare.
Pra kambana, prve funksionit t
saj primar, na jap t dhna shum
t vlefshme pr historin dhe tra-
shgimin ton kulturore.
Vjedhja e tyre bhet pr arsye
t plotsimit t listave t krkesave
nga koleksionist t ndryshm, por
m e keqja ndodh kur kto kambana
presupozohen se grabiten nga njerz
t nivele t ulta, sepse jan t pr-bra nga metale t muara. Kjo bn
q nj pjes e kambanave t vjedhu-
ra t bhen pre e dmtimit fizik, ndo-shta dhe destinacioni i ndonj fonde-
rie, e cila zhduk prfundimisht kto
vlera q n disa raste arrijn dhe
n 2-3 qindvjeare.
Pra, mbas ktij procesi q ne
prshkruam, i cili ka ndodhur dhe
po ndodh, mund t supozojm se
m pas do ti vij radha montimit
t afreskeve, i cili sht nj proces
i vshtir. Por duke menduar q n
vitet e mparshme koha pr vje-
dhsit ka qen e mjaftueshme jemi
t bindur q mund ta realizojn dhekt, dhe prsri mendojm q do
kemi nj heshtje totale t orga-neve
q merren me ruajtjen e tyre. K-
shtu historia mbaron me humbje te
jashtzakonshme t vlerave t pa-
prsritshme t trashgimis son
dhe nj shteti totalisht t paaft pr
t menaxhuar dhe pr t mbrojtur
kto vlera.
N fund mund t themi q ky
shkrim lindi si rrjedhoj e disa
ngjarjeve t vjedhjes s kambanave
ku m t rndsishme jan vjedhja
e dy kambanave n kishn Lindja
e Hyjlindses n fshatin Vokopol
t Beratit, por edhe vjedhja e ka-
mbans s kishs s Shn Gjergjit
n Libofsh t Fierit. Kjo e fundit i
sht nnshtruar nj vjedhjeje si-
stematike t t gjith pjess artis-
tike t elementve t gdhendur prej
druri n interierin e saj. N shkrimet
e mparshme kemi treguar me
shembuj fotografik se si duket nj
kish s cils ia kan marr t gjitha
pjest funksionale dhe dekorative
t interierit.Ark. Rest. Gentian Stratobrdha
Kambanore, t cilave u kan vjedhur kambanat.