gjuha normative

Upload: khg-xmanx

Post on 19-Feb-2018

363 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    1/65

    GJUHA NORMATIVE

    Mr.sc. Xhavit Shala

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    2/65

    Forma e shkurtuar e fjalive t r!ra

    Hartuesi duhet te shmange nje fjali te gjate ne rast senje fjali me e shkurter shpreh te njejten kuptim.

    Fjalite e gjata zakonisht jane me te veshtira per tulexuar dhe kuptuar se sa fjalite e shkurtra.

    Fjalit e prra duhet t jen t shkurtra dhe tthjeshta. !uhet t shkurtohet sa m shum t jet e mundur

    numri i fjaleve " prman n trsin e saj nj fjali eprr.

    Fjalia kr#esore$ n mn#r t preferuar duhet tiparaprij fjalive t tjera t mundshme nnrenditse

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    3/65

    GJUHA NORMATIVE

    "oht #he M$%rat e Foljeve %e formulimin e rregullave &normave'$ si rregull$ prdorni foljetn kohn e tashme dhe n mn#rn dftore.

    (ur eshte e nevojshme te shprehet nje raport kohor i caktuar$hartuesi duhet te rradhise faktet "e lidhen me veprimin einstrumentit si fakte prezente dhe faktet "e i paraprijne veprimit

    te t#re si fakte te shkuara. (oha e ardhme perdoret rralle ne tekste ligjore.

    )erdorni men#ren urdherore vetem kur deshironi te percaktoninje rregull sjelljeje.

    %e te gjitha rastet e tjera$ perdorni men#ren deftore duke

    perdorur *eshte+.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    4/65

    "oht #he M$%rat e Foljeve

    Shembull:

    ,e thuhet- *%je person eshte fajtor nese ai...+

    ,e mos thuhet- *%je person do te jete fajtor

    nese ai...+ %e te kundert$ duhet te shprehni- *do individ

    do te kete me vete patenten kur nget makinen+

    dhe te mos shprehni- *do individ ka me vete

    patenten kur nget makinen+.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    5/65

    Foljet N#ihmse

    (ufizoni sa m shum t jet e mundur

    prdorimin e foljeve ndihmse$ t tilla si mund

    dhe duhet$ sidomos n rastet kur mund t

    lind ndonj d#shim mi karakterin lejues oseurdhrues t dispozits.

    )erdorni do tenese deshironi te vendosni

    nje det#rim per te ndermarre nje veprim te

    caktuar

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    6/65

    Foljet N#ihmse

    ,e thuhet- *do individ do ti indettaelave rrugore per kufizim shpejtesie...+nese deshironi te kerkoni me teper sesa

    thjesht te rekomandoni se cdo individ do tiindet kufizimeve te shpejtesise.

    Mos perdorni *do te+ ne vend te fjales*eshte+ ne rastet kur pershkruani

    statusin e nje marredhenjeje osesituaten ne te cilen ndoshen gjerat.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    7/65

    Foljet N#ihmse

    ,e thuhet- * !rejtori eshte pergjegjes perke"menazhimin...+

    ,e mos thuhet- * !rejtori do te jete

    pergjejgjes per ke"menaxhimin...+)erdorni *mund+ nese deshironi te

    akordoni nje te drejte$ privilegj apo fu"i$te cilen deshironi ta lejoni$ por nukkerkoni domosdoshmerisht ndermarrjene nje vendimi

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    8/65

    Foljet N#ihmse

    Shembull- ,e thuhet- *%je person mund te ankohet

    renda /0 diteve ne gj#kate...+1 pra ketij

    personi i jepet e drejta te ankohet por nuk ikerkohet domosdoshmerisht te ankohet. 2jithashtu$ per te ndaluar kr#erjen e nje

    veprimi te caktuar shpesh perdoren fjalet *nukdo te+ dhe *nuk mund+. Secili prej ket#retermave e ndalon kr#erjen e nje veprimi$ndersa perdorimi i secilit prej t#re do te varetsipas kontekstit te fjalise.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    9/65

    GJUHA NORMATIVEFoljet N#ihmse

    Shembull-

    ,e thuhet- *3uria do te jape vendimin

    perfundimtar. 3uria nuk do te marre nekonsiderate fakte "e gj#katesi i ka "uajtur te

    papranueshme+.

    *!rejtori mund te anulloje vendosjen e nje

    gjoe. 2joa nuk mund te anullohet nesedhenja e saj eshte e meshtetur ne ligj dhe

    ne fakte+.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    10/65

    GJUHA NORMATIVE

    Forma Aktive & 'asive e Foljeve

    Shembull:

    ,e thuhet- *4ordi !rejtues emeron !rejtorin e

    )ergjithshem+.

    ,e mos thuhet- *!rejtori i )ergjithshem emerohet

    prej 4ordit.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    11/65

    GJUHA NORMATIVE

    'erjashtimet

    Si rregull$ perjashtimet duhet te ehen

    vetem kur eshte e nevojshme.

    5asti i perdorimit te nje perjashtimi mund tejete i nevojshmem kur shmanget nje liste e

    gjate emrash renda nje klase apo

    kategorie.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    12/65

    GJUHA NORMATIVE

    'erjashtimet

    Shembull:,e thuhet- *%je person eshte fajtor

    nese ai...+,e mos thuhet- *,e gjithe shtetasit meperjashtim te shtetasve me mosheme te madhe se 60 vjec+.

    Shembull- *,e gjithe shtetet evropiane$ me perjashtim te

    2re"ise$ 7talise dhe Frances+.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    13/65

    GJUHA NORMATIVE

    Forma 'ohuese ( Mohuese

    %e rast se nje ide mund te shprehet

    si ne formen pohuese ashtu edhe

    ne formen mohuese te preferohet teperdoret forma pohuese.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    14/65

    GJUHA NORMATIVE

    "utimi )i$taksor i *i#h+ave

    (uptimi sintaksor i lidhsave duhet t

    jet shprehur n mn#r t "art dhe pa

    ekuivoke.% rast d#kuptimsie sht e

    domosdoshme " t hen

    ashkrendimet e duhura gjuhsore.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    15/65

    GJUHA NORMATIVE

    *i#h+at Ve,uese )r t shprehur nj marrdhnie ve8ueseprfshirse$

    sht e parapl"#er t prdoret lidhza *ose+$ e vendosurndrmjet d# termave1 shmangni fjaln *dhe+ &e cila duhet trezervohet pr marrdhniet ve8uese- rasti i dhn

    realizohet kur t gjitha elementet e lidhura me tplotsohen' dhe shprehjen *dhe9ose+. )r t shprehur nj marrdhnie ve8ueseprjashtimore$

    kur nj marrdhnie e till nuk rezulton "arte$ prdorniforma t tilla si *vetm : ose vetm 4+$ * : ose 4$ por jo td#ja+.

    % rast se prdorimi me nje kuptim i fjals *ose+$ nuk shtere n mn#r t mjaftueshme$ prdorni formulime m tgjera &megjithse joelegante' pr t shprehurmarrdhnien ve8uese n mn#r t till " t zgjidhetd#kuptimsia.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    16/65

    GJUHA NORMATIVEFjali t -ilat $uk ka$ kutim $ormativ

    %ormalisht duhet t shmangen fjali t cilat nuk

    kan kuptim normativ$ t tilla si-

    rekomandime$

    deklarime t "llimit$

    motivime$

    parashikime$

    marrje me mend ose gjra t tilla t ngjashme. ;ejohen vetm n rast se prdorimi i fjalive t

    ksaj nat#re eshte i nevojshm pr interpretimin e

    parashikimeve " prman akti normativ.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    17/65

    GJUHA NORMATIVE

    ./je#hja & 'r#orimi i Termave

    )r nj koncept konkret zgjidhni termin i cili

    e shpreh at n mn#rn m t sakt$ duke

    patur n konsiderat ne radhe te pare

    legjislacionin n fu"i.

    ,ermat jo trsisht juridike duhet t

    prdoren n kuptimin e t#re t zakonshm

    &t prditshm'.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    18/65

    GJUHA NORMATIVE

    Termat Juri#ike ose Tek$ike ,ermat nga gjuha juridike ose nga nj gjuh

    teknike duhet t prdoren n mn#r t

    prshtatshme$ duke pasur n konsiderat kuptimin

    " i sht dhn at#re nga shkenca ose teknika" i mulon &trajton'.

    % ve8anti$ pr termat juridike duhet majtur n

    konsiderat-

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    19/65

    GJUHA NORMATIVE

    Termat me "utim t N#r%shm

    %se nj term tekniko>juridik ka nj

    kuptim t ndr#shm nga ai " ka n

    gjuhn e prditshme$ duhet r e "artnga konteksti$ se n cilin kuptim sht

    prdorur.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    20/65

    GJUHA NORMATIVE

    Homo/je$iteti i Termi$olo/jis

    , njjtat koncepte duhet t shprehen me t njjtat terma$

    ndrsa termat e njjt nuk duhet t prdoren me prdorime

    &kuptime' t ndr#shme.

    (jo gj vlen jo vetm pr dispozitat e t njjtit tekst$ poredhe n tekste t tjera t ngjashme &n vecanti tekste t

    cilat rregullojn t njjtn fushe ose " duhet t

    ndr#shohen apo t integrohen me tekstin n fjale.

    (ur ndr#shohen ose kur i referohesh teksteve t vjetra &"u ka kaluar koha' n terminologji ose edhe n stilin e

    prdorur$ parapl"ehet t procedohet me riformulim t

    tekstit n trsi me terma m t prditsuara.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    21/65

    GJUHA NORMATIVE

    Termat e Huaja Shmangni prdorimin e termave t huaj$ prve8

    rastit kur kan h#r n prdorimin e prditshm t

    gjuhs sh"ipe dhe nuk kan fjal t tjera

    korresponduese n sh"ip. :t# ku sht enevojshme$ edhe pr termat e huaj jepni

    prkufizimin prkats.

    Fjala e huaj$ e pranuar nga gjuha sh"ipe nuk

    lakohet$ perve8 rastit kur nj gj e till sht r

    e prdorshme n gjuhn e prditshme.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    22/65

    GJUHA NORMATIVE

    )hkrimi i )hkurtimeve & )i/lave Siglat e prdorura pr t prkufizuar entet$

    organet$ sujektet e tjera ose planet$ programet

    dhe t tjera t ngjashme me to$ duhet t shkruhen

    me shkronja t mdha dhe pa pika shkputjeje$ sin rastin kur secila prej t#re sht fillimi i nj fjale$

    ashtu edhe n rastin kur sigla nuk sht filluese$

    por nj fjal e vetme$ p.sh. 7nstituti i (osoves per

    :dministrate )ulike &7(:)'$ )olicia e (osoves&)('$ Forca e Sigurise se (osoves &FS('

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    23/65

    GJUHA NORMATIVE

    )hkrimi i )hkurtimeve & )i/lave

    Shkrimi i siglave pr t prcaktuar

    &identifikuar' terma n numrin shums

    sht e njjt me prdorimin prkatsn numrin njjs.

    Shkurtimet$ kur sht e lejueshme$

    duhet t shkruhen me shkronja t voglat sho"ruara me pik$ n zvendsim

    t shkronjave t he"ura.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    24/65

    GJUHA NORMATIVE

    'r#orimi i )hkro$jave t M#ha

    )rdorimi i shkronjave t mdha sht

    parashikuar-

    n fillim t tekstit dhe pas 8do pike1pr emrat e personave1

    pr emrat gjeografik1

    pr emrat e organeve dhe enteve.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    25/65

    GJUHA NORMATIVE)hkrimi i Numrave $ 'r/jithsi

    % prgjithsi numrat duhet t shkruhen me

    shkronja$ prve8 rastit kur jan t prfshir n

    taela$ numrator$ etj.

    )jest e ilancit dhe sasit t sho"ruara nganjsit e matjes monetare shkruhen n prgjithsi

    me shifra.

    % t tilla raste$ pr t ndar "indshen nga

    mijshja$ mijshen nga milioni$ duhet t prdoret

    pika ose posht ose lart dhe$ pr t ndar numrat e

    rendshm nga dhjetshet$ prdoret presja dhe jo

    pika.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    26/65

    GJUHA NORMATIVE)hkrimi i Numrave $ 'r/jithsi

    )r m tepr$ treguesit monetar t

    rendit t milionit ose t miliardit mund t

    shkruhen n form t przier$ edhe meshifra edhe me shkronja$ me kusht " t

    mos zgjatet shum shprehja. (# rregull

    nuk ruhet n rastet e taelave kushprehjet numerike hen gjithnj me

    shifra.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    27/65

    GJUHA NORMATIVE0atat #he Viti

    !atat shkruhen me shifra arae$ prve8

    muajve dhe orve$ t cilat shkruhen me

    shkronja.?iti gjithnj duhet te tregohet me katr

    shifra.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    28/65

    )he$jat e iksimit & tio/rafike )erdorimi i ket#re shenjave ka nje rendesi shume

    te madhe. :i shpesh ndikon ne kuptimin e fjalise

    dhe te vete tekstit ligjor.

    %e perdorim e ket#re shenjave$ hartuesimeshtetet ne eksperiencen e tij dhe ne njohjen e

    gjuhes ligjore.

    Shenjat e pikesimit do t prdoren n rastet dhen kuptimin e prcaktuar si m posht-

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    29/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafikePika(.):kuptimi sintaksor1

    n shkurtimin e fjalve n vend t

    shkronjave t he"ura1

    pas numrit " perfundon njparagraf.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    30/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafikePresja (,):

    kuptimi sintaksor.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    31/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafike Dy Pika (:): kuptimi sintaksor$ n ve8anti pas pjess

    h#rse t nj ndr#shimi te tekstit ose t nj

    sekuence t pjesve t rendshme t

    paragrafeve

    Pikepresja (;) kuptimi sintaksor.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    32/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafike

    Pikpyetja (?), Pikuditsja (!):

    duhet t shmanget prdorimi.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    33/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafikeThonjzat (.):

    kuptimi sintaksor dhe pr t ndrprerriprodhimin e akteve t tjera normative

    dhe ndr#shimet e teksteve1

    nse sht i nevojshm prdorimi ithonjzave n rendsi t nj teksti i cili

    vet sht futur n thonjza$ prdorni

    shenjat @A.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    34/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafike

    Pikat ndrprerse ();

    duhet t shmangen$ sidomos n fillim$n rendsi ose n fund t citimit ose

    ndr#shimeve te tekstit ligjor.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    35/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafike"##apat:si rregull duhet t shmangen.

    "##apat $%y##se:pas shkronjs ose numrit " prcakton

    nj ndarje t rendshme n paragraf.

    "##apat "atrore:duhet t shmangen.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    36/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafike&iz 'darse ():n ndarjen e fjalve n rrokje n fund t

    rreshtit1pr t ashkuar d# fjal t cilat lidhen

    rastsisht &psh. !ekret>ligj'1

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    37/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafike

    ##i (*):

    si rregull duhet t shmanget1n rast se prdoret duhet s pari t

    specifikohet kuptimi.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    38/65

    GJUHA NORMATIVE

    )he$jat e iksimit & tio/rafikePr+indja :

    mund t prdoret npr taela ose t

    tilla t ngjashme me to.Para-rai (/)

    shenja duhet t shmanget duke

    prdorur fjalt paragraf.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    39/65

    GJUHA NORMATIVE

    Numri )er a" sa eshte e mundur te perdoret njejesi sesa

    shumesi.

    Shembull:

    ,e thuhet- :rkitekti do te siguroje nje deshmi percdo faze te parashikuar ne nenin B/.

    %uk thuhet- :rkitektet do te sigurojne deshmite per

    cdo faze te parashikuar ne nenin B/.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    40/65

    GJUHA NORMATIVE

    NumriPro%#e0 i 1e2ante- %gandonjehere

    eshte e rekomandueshme "e dispozita

    te nise me shumes e me pas te kalohetne njejes. (# kalim nga shumsi ne njejes

    do te sho"erohet me perdorimin e

    shprehjes *secili prej t#re+$ *e tille+ si nerastet e meposhtme-

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    41/65

    GJUHA NORMATIVE

    Numri Shembull-

    ,e mos thuhet- *4ordi mund te emeroje !rejtore te

    )erkohshem. %je drejtor i tille do te paguhet me =9/

    e pageses se !rejtorit te )erhershem+. ,e thuhet- *4ordi do te emeroje !rejtoret e

    )erkohshem ku secili prej t#re do te paguhet me

    =9/ e pages se !rejtorit te )erhershem+.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    42/65

    GJUHA NORMATIVE

    Numrimi

    ;egjislacione te ndr#shme kane zgjedhur men#ra

    te ndr#shme numerimi. ).sh. disa legjislacione

    perdorin vetem numra$ disa te tjere numra$ duke isho"eruar ne kllapa me shkronja me fjale dhe

    legjislacione te tjere perdorin vetem shkronjat.

    ).sh. mund te thuhet *

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    43/65

    GJUHA NORMATIVE

    Veta

    %e tekstet ligjore perdoret veta e

    trete$ ndersa shume rralle veta epare dhe kjo zakonisht perdoret ne

    preamul.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    44/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimiMe ane te taelimit ehet e mundur "e

    parashikimet e komplikuara te jene me

    te lehta ne te kuptuarit e t#re duke indare ato si nga ana vizive ashtu dhe

    gramatikore.

    ,aelimi eshte i doishem$ vecanerishtper parashikime te gjata dhe komplekse.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    45/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimi 5ekomandohen tre or0ane lidhje me taelimin- Forma

    Efjala e pare e fjalise "e taelohet fillon me

    shkronje dhe fjalia maron me presje ose

    pikpresje1

    E7 njeti rregull si tek

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    46/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimi Shemull

    )residenti ushtron keto kompetenca>

    a' Dshtron te drejten e faljes sipasligjit1

    ' 3ep dekora e tituj nderi sipas ligjit1

    c' 3ep gradat me te larta ushtarake

    sipas ligjit.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    47/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimiForma =

    Fjalia h#rese Em#llet me d# pika -

    EFjala e pare e fjalise "e taelohetfillon me shkronje te madhe dhe

    fjalia m#llet me pike.

    E7 njejti rregull si tek

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    48/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimi Shemull

    (omandanti i ,rupave te Mrojtjes se

    (osoves ka keto kompetenca-a' )ercakton strukturen organizative te

    Forcave te :rmatosura.

    ' 7 propozon (uvendit perfundimin egjendjes se luftes.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    49/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimiForma /

    Fjalia h#rese Emaron me vize>

    Eforme e njejte si tek formula

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    50/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimi Shemull

    7ndividi "e ka mushur moshen =< vjec dhe

    "e Ga' eshte anor i (osoves1

    ' ka paguar rregullisht taksat1

    c' ka votuar ne zgjedhjet e fundit vendoreose te pergjithshme1

    ka te drejten "e te perfitoje perkrahje

    sociale.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    51/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimido fjali "e taelohet duhet te lidhet me

    fjaline h#rese ose me ndonje fjali

    kompletuese dhe duhet te formoje njefjali te plote dhe gramatikisht te sakte

    &me perjashtim te formes =$ ku cdo fjali e

    taeluar "endron si nje mendim i plotedhe i vecante'.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    52/65

    GJUHA NORMATIVE

    Ta!elimi Shembull:

    !uhet te shkruani-

    Mike"#resi i punimeve ka keto kompetenca-

    a' mike"#r punimet e ndertimit1

    ' kontrollon zatimin e rregullave te sigurimit teknik gjatendertimit1

    c' en rinovimin e licenses.

    %uk duhet te shkruani-

    Mike"#resi i punimeve ka keto kompetenca-a' mik"#r punimet e ndertimit1

    ' kontrollon zatimin e rregullave te sigurmit teknik gjate ndertimit1

    c' rinovimi i licenses te ehet nga mike"#resi i punimeve.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    53/65

    GJUHA NORMATIVE

    0ia/ramet1 Ta!elat & Formulat

    )erdorimi i diagramave$ taelave dhe formulave

    en te mundur shmangjen e dispozitave te

    stergjata. (ur te sipermendurat jane pjese e nje teksti ligjor

    ato duhet te hartohen ne men#re te tille "e te japin

    efekt te njejte si ne rastin e pershkruar ne fjale.

    )ergjithesisht diagramat$ taelat dhe formulat jane

    pjese e nje teksti te nje dispozite ligjore.

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    54/65

    GJUHA NORMATIVE

    0ia/ramet1 Ta!elat & Formulat Shembull:*)er te ardhurat personale

    do te aplikohen tatimet e meposhtme-

    Te ardhurapersona#e Per %e+aret

    Per te0artuarit

    BI 0 0

    J00>I 0 0

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    55/65

    GJUHA NORMATIVE

    0ia/ramet1 Ta!elat & Formulat

    Shembull:*%iveli maksimal i lejueshem i

    klorines vendoset sipas kesaj formule1M);

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    56/65

    GJUHA NORMATIVE

    Refere$-at 5eferencat ne nje tekst ligjor duhet te perdoren me kujdes

    sepse ne te kundert ato mund te krijojne proleme.

    Sigurohuni "e referenca te jete korrekte dhe e cituar

    saktesisht1

    %e rastin e references tek nje dispozite tjeter$ sigurohuni

    "e kjo e fundit te mos jete shfu"izuar apo te mos kete

    pesuar ndr#shime "e e ejne ate jo te perputhshme me

    dispoziten tuaj1

    %e vecanti$ kur i referoheni nje dispozite te nje ligji tjeter

    apo ligjeve te ndonje fushe tjeter$ do te ishte e doishme

    "e te jepej nje pershkrim i shkurter i dipozites "e ju i

    referoheni menjehere pas citimit.

    G A O A

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    57/65

    GJUHA NORMATIVE

    Refere$-atShembull:*Me perjashtim te rastit te

    pershkruar ne nenin J &"e ka lidhje

    me shperndarjen e enzines peremergjencat'$ asnje stacion enzine

    nuk mund te maje gjendje me

    teper se

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    58/65

    GJUHA NORMATIVE

    Refere$-at

    (ur i referoheni nje ligji te tere "e ka nje

    titull te shkurter$ pikerisht k# i fundit mund te

    shereje si pershkrim i dispozites "e ireferohet.

    Shembull:*:utoritetet e Mrojtjes se

    Mjedisit duhet te percaktojne maksimumin e

    lejueshem te nivelit te sulfurit ne ajer ne

    perputhje me ligjin per :jrin e )aster te

    =00B+.

    GJUHA NORMATIVE

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    59/65

    GJUHA NORMATIVE

    N%jet

    Mos perdorni ndonje, secili, te gjithe.

    Shembull:

    ,e thuhet- *Sekretari do te eje seancedegjimore me cdo person "e aplikon+.

    ,e mos thuhet- *Sekretari do te eje seance

    degjimore me ndonje person "e aplikon+$ose *Sekretari do te eje seance degjimore

    me te gjithe personat "e aplikojne+.

    GJUHA NORMATIVE

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    60/65

    GJUHA NORMATIVE

    N%jet ,e mos ngaterrohet perdorimi i n#jes *nje+. (ur

    thuhet *nje person+ i referohet te gjithe personave$

    kurse kur thuhet *personi+ i referohet nje individi te

    caktuar. Shembull-

    ,e thuhet- *4ordi emeron dhe shkarkon !rejtorin.

    !rejtori do te emeroje z#rtaret e tjereA+ ,e mos thuhet- *4ordi emeron dhe shkarkon

    !rejtorin. %je drejtor do te emeroje z#rtaret e

    tjereA+

    GJUHA NORMATIVE

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    61/65

    GJUHA NORMATIVE

    Gji$ia )erdorni gjinine mashkullore aikur i referoheni

    meshkujve dhe femrave. )erdorni ajovetem kur i

    referoheni femrave. Mos perdorni ai ose ajo.

    Shembull:

    ,e thuhet- *do person "e eshte denuar me urgim

    do te privohet nga disa te drejta civile derisa te kete

    maruar denimin dhe te jete rehailituar+. ,e mos thuhet- *%e "ofte se ai ose ajo eshte denuar

    me urgim$ ai ose ajo do te privohen nga disa te

    drejta civile si te kene maruar denimin dhe te jene

    rehailituar+.

    GJUHA NORMATIVE

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    62/65

    GJUHA NORMATIVE

    Gji$ia

    :snjehere te mos shprehni *ti+$ *ju+. ?eta e

    d#te eshte e pershtatshme te perdoret kur

    shpjegohet nje ligj$ p.sh. ne nje komentar.Shembull-

    ,e thuhet- do person "e shkel parashikimet

    e nenit J$ denohet me gjoe deri ne

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    63/65

    Parimet e prgjithshme t hartimit

    t projekt akteve

    % procesin e hartimit t projektligjeve dhe takteve nnligjore$ hartuesit e t#re duhet tuprmahen dhe t respektojn plotsishtparimet n vijim-

    =. 2juha ligjore t jet e "art$ e thjesht$ esakt dhe jo e d#kuptimt1

    /. Shkurtesat e panevojshme dhe fjalit e

    gjata evitohen1 B. 5eferimi i pasakt dhe i teprt i teksteve t

    tjera evitohet1

    P i t jith h t h ti it

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    64/65

    Parimet e prgjithshme t hartimit

    t projekt akteve

    J. !ispozitat renda nj akti duhet t jen n

    prputhje me njra>tjetrn1

    6. 7 njjti term prdoret n t gjith tekstin pr

    t shprehur t njjtin kuptim1L. , drejtat dhe det#rimet e at#re t cilve u

    drejtohet akti t prcaktohen "art1

  • 7/23/2019 Gjuha Normative

    65/65

    "oha er

    )#etje

    (omente

    S#gjerime