gjuha normative
TRANSCRIPT
-
7/23/2019 Gjuha Normative
1/65
GJUHA NORMATIVE
Mr.sc. Xhavit Shala
-
7/23/2019 Gjuha Normative
2/65
Forma e shkurtuar e fjalive t r!ra
Hartuesi duhet te shmange nje fjali te gjate ne rast senje fjali me e shkurter shpreh te njejten kuptim.
Fjalite e gjata zakonisht jane me te veshtira per tulexuar dhe kuptuar se sa fjalite e shkurtra.
Fjalit e prra duhet t jen t shkurtra dhe tthjeshta. !uhet t shkurtohet sa m shum t jet e mundur
numri i fjaleve " prman n trsin e saj nj fjali eprr.
Fjalia kr#esore$ n mn#r t preferuar duhet tiparaprij fjalive t tjera t mundshme nnrenditse
-
7/23/2019 Gjuha Normative
3/65
GJUHA NORMATIVE
"oht #he M$%rat e Foljeve %e formulimin e rregullave &normave'$ si rregull$ prdorni foljetn kohn e tashme dhe n mn#rn dftore.
(ur eshte e nevojshme te shprehet nje raport kohor i caktuar$hartuesi duhet te rradhise faktet "e lidhen me veprimin einstrumentit si fakte prezente dhe faktet "e i paraprijne veprimit
te t#re si fakte te shkuara. (oha e ardhme perdoret rralle ne tekste ligjore.
)erdorni men#ren urdherore vetem kur deshironi te percaktoninje rregull sjelljeje.
%e te gjitha rastet e tjera$ perdorni men#ren deftore duke
perdorur *eshte+.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
4/65
"oht #he M$%rat e Foljeve
Shembull:
,e thuhet- *%je person eshte fajtor nese ai...+
,e mos thuhet- *%je person do te jete fajtor
nese ai...+ %e te kundert$ duhet te shprehni- *do individ
do te kete me vete patenten kur nget makinen+
dhe te mos shprehni- *do individ ka me vete
patenten kur nget makinen+.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
5/65
Foljet N#ihmse
(ufizoni sa m shum t jet e mundur
prdorimin e foljeve ndihmse$ t tilla si mund
dhe duhet$ sidomos n rastet kur mund t
lind ndonj d#shim mi karakterin lejues oseurdhrues t dispozits.
)erdorni do tenese deshironi te vendosni
nje det#rim per te ndermarre nje veprim te
caktuar
-
7/23/2019 Gjuha Normative
6/65
Foljet N#ihmse
,e thuhet- *do individ do ti indettaelave rrugore per kufizim shpejtesie...+nese deshironi te kerkoni me teper sesa
thjesht te rekomandoni se cdo individ do tiindet kufizimeve te shpejtesise.
Mos perdorni *do te+ ne vend te fjales*eshte+ ne rastet kur pershkruani
statusin e nje marredhenjeje osesituaten ne te cilen ndoshen gjerat.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
7/65
Foljet N#ihmse
,e thuhet- * !rejtori eshte pergjegjes perke"menazhimin...+
,e mos thuhet- * !rejtori do te jete
pergjejgjes per ke"menaxhimin...+)erdorni *mund+ nese deshironi te
akordoni nje te drejte$ privilegj apo fu"i$te cilen deshironi ta lejoni$ por nukkerkoni domosdoshmerisht ndermarrjene nje vendimi
-
7/23/2019 Gjuha Normative
8/65
Foljet N#ihmse
Shembull- ,e thuhet- *%je person mund te ankohet
renda /0 diteve ne gj#kate...+1 pra ketij
personi i jepet e drejta te ankohet por nuk ikerkohet domosdoshmerisht te ankohet. 2jithashtu$ per te ndaluar kr#erjen e nje
veprimi te caktuar shpesh perdoren fjalet *nukdo te+ dhe *nuk mund+. Secili prej ket#retermave e ndalon kr#erjen e nje veprimi$ndersa perdorimi i secilit prej t#re do te varetsipas kontekstit te fjalise.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
9/65
GJUHA NORMATIVEFoljet N#ihmse
Shembull-
,e thuhet- *3uria do te jape vendimin
perfundimtar. 3uria nuk do te marre nekonsiderate fakte "e gj#katesi i ka "uajtur te
papranueshme+.
*!rejtori mund te anulloje vendosjen e nje
gjoe. 2joa nuk mund te anullohet nesedhenja e saj eshte e meshtetur ne ligj dhe
ne fakte+.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
10/65
GJUHA NORMATIVE
Forma Aktive & 'asive e Foljeve
Shembull:
,e thuhet- *4ordi !rejtues emeron !rejtorin e
)ergjithshem+.
,e mos thuhet- *!rejtori i )ergjithshem emerohet
prej 4ordit.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
11/65
GJUHA NORMATIVE
'erjashtimet
Si rregull$ perjashtimet duhet te ehen
vetem kur eshte e nevojshme.
5asti i perdorimit te nje perjashtimi mund tejete i nevojshmem kur shmanget nje liste e
gjate emrash renda nje klase apo
kategorie.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
12/65
GJUHA NORMATIVE
'erjashtimet
Shembull:,e thuhet- *%je person eshte fajtor
nese ai...+,e mos thuhet- *,e gjithe shtetasit meperjashtim te shtetasve me mosheme te madhe se 60 vjec+.
Shembull- *,e gjithe shtetet evropiane$ me perjashtim te
2re"ise$ 7talise dhe Frances+.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
13/65
GJUHA NORMATIVE
Forma 'ohuese ( Mohuese
%e rast se nje ide mund te shprehet
si ne formen pohuese ashtu edhe
ne formen mohuese te preferohet teperdoret forma pohuese.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
14/65
GJUHA NORMATIVE
"utimi )i$taksor i *i#h+ave
(uptimi sintaksor i lidhsave duhet t
jet shprehur n mn#r t "art dhe pa
ekuivoke.% rast d#kuptimsie sht e
domosdoshme " t hen
ashkrendimet e duhura gjuhsore.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
15/65
GJUHA NORMATIVE
*i#h+at Ve,uese )r t shprehur nj marrdhnie ve8ueseprfshirse$
sht e parapl"#er t prdoret lidhza *ose+$ e vendosurndrmjet d# termave1 shmangni fjaln *dhe+ &e cila duhet trezervohet pr marrdhniet ve8uese- rasti i dhn
realizohet kur t gjitha elementet e lidhura me tplotsohen' dhe shprehjen *dhe9ose+. )r t shprehur nj marrdhnie ve8ueseprjashtimore$
kur nj marrdhnie e till nuk rezulton "arte$ prdorniforma t tilla si *vetm : ose vetm 4+$ * : ose 4$ por jo td#ja+.
% rast se prdorimi me nje kuptim i fjals *ose+$ nuk shtere n mn#r t mjaftueshme$ prdorni formulime m tgjera &megjithse joelegante' pr t shprehurmarrdhnien ve8uese n mn#r t till " t zgjidhetd#kuptimsia.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
16/65
GJUHA NORMATIVEFjali t -ilat $uk ka$ kutim $ormativ
%ormalisht duhet t shmangen fjali t cilat nuk
kan kuptim normativ$ t tilla si-
rekomandime$
deklarime t "llimit$
motivime$
parashikime$
marrje me mend ose gjra t tilla t ngjashme. ;ejohen vetm n rast se prdorimi i fjalive t
ksaj nat#re eshte i nevojshm pr interpretimin e
parashikimeve " prman akti normativ.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
17/65
GJUHA NORMATIVE
./je#hja & 'r#orimi i Termave
)r nj koncept konkret zgjidhni termin i cili
e shpreh at n mn#rn m t sakt$ duke
patur n konsiderat ne radhe te pare
legjislacionin n fu"i.
,ermat jo trsisht juridike duhet t
prdoren n kuptimin e t#re t zakonshm
&t prditshm'.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
18/65
GJUHA NORMATIVE
Termat Juri#ike ose Tek$ike ,ermat nga gjuha juridike ose nga nj gjuh
teknike duhet t prdoren n mn#r t
prshtatshme$ duke pasur n konsiderat kuptimin
" i sht dhn at#re nga shkenca ose teknika" i mulon &trajton'.
% ve8anti$ pr termat juridike duhet majtur n
konsiderat-
-
7/23/2019 Gjuha Normative
19/65
GJUHA NORMATIVE
Termat me "utim t N#r%shm
%se nj term tekniko>juridik ka nj
kuptim t ndr#shm nga ai " ka n
gjuhn e prditshme$ duhet r e "artnga konteksti$ se n cilin kuptim sht
prdorur.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
20/65
GJUHA NORMATIVE
Homo/je$iteti i Termi$olo/jis
, njjtat koncepte duhet t shprehen me t njjtat terma$
ndrsa termat e njjt nuk duhet t prdoren me prdorime
&kuptime' t ndr#shme.
(jo gj vlen jo vetm pr dispozitat e t njjtit tekst$ poredhe n tekste t tjera t ngjashme &n vecanti tekste t
cilat rregullojn t njjtn fushe ose " duhet t
ndr#shohen apo t integrohen me tekstin n fjale.
(ur ndr#shohen ose kur i referohesh teksteve t vjetra &"u ka kaluar koha' n terminologji ose edhe n stilin e
prdorur$ parapl"ehet t procedohet me riformulim t
tekstit n trsi me terma m t prditsuara.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
21/65
GJUHA NORMATIVE
Termat e Huaja Shmangni prdorimin e termave t huaj$ prve8
rastit kur kan h#r n prdorimin e prditshm t
gjuhs sh"ipe dhe nuk kan fjal t tjera
korresponduese n sh"ip. :t# ku sht enevojshme$ edhe pr termat e huaj jepni
prkufizimin prkats.
Fjala e huaj$ e pranuar nga gjuha sh"ipe nuk
lakohet$ perve8 rastit kur nj gj e till sht r
e prdorshme n gjuhn e prditshme.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
22/65
GJUHA NORMATIVE
)hkrimi i )hkurtimeve & )i/lave Siglat e prdorura pr t prkufizuar entet$
organet$ sujektet e tjera ose planet$ programet
dhe t tjera t ngjashme me to$ duhet t shkruhen
me shkronja t mdha dhe pa pika shkputjeje$ sin rastin kur secila prej t#re sht fillimi i nj fjale$
ashtu edhe n rastin kur sigla nuk sht filluese$
por nj fjal e vetme$ p.sh. 7nstituti i (osoves per
:dministrate )ulike &7(:)'$ )olicia e (osoves&)('$ Forca e Sigurise se (osoves &FS('
-
7/23/2019 Gjuha Normative
23/65
GJUHA NORMATIVE
)hkrimi i )hkurtimeve & )i/lave
Shkrimi i siglave pr t prcaktuar
&identifikuar' terma n numrin shums
sht e njjt me prdorimin prkatsn numrin njjs.
Shkurtimet$ kur sht e lejueshme$
duhet t shkruhen me shkronja t voglat sho"ruara me pik$ n zvendsim
t shkronjave t he"ura.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
24/65
GJUHA NORMATIVE
'r#orimi i )hkro$jave t M#ha
)rdorimi i shkronjave t mdha sht
parashikuar-
n fillim t tekstit dhe pas 8do pike1pr emrat e personave1
pr emrat gjeografik1
pr emrat e organeve dhe enteve.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
25/65
GJUHA NORMATIVE)hkrimi i Numrave $ 'r/jithsi
% prgjithsi numrat duhet t shkruhen me
shkronja$ prve8 rastit kur jan t prfshir n
taela$ numrator$ etj.
)jest e ilancit dhe sasit t sho"ruara nganjsit e matjes monetare shkruhen n prgjithsi
me shifra.
% t tilla raste$ pr t ndar "indshen nga
mijshja$ mijshen nga milioni$ duhet t prdoret
pika ose posht ose lart dhe$ pr t ndar numrat e
rendshm nga dhjetshet$ prdoret presja dhe jo
pika.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
26/65
GJUHA NORMATIVE)hkrimi i Numrave $ 'r/jithsi
)r m tepr$ treguesit monetar t
rendit t milionit ose t miliardit mund t
shkruhen n form t przier$ edhe meshifra edhe me shkronja$ me kusht " t
mos zgjatet shum shprehja. (# rregull
nuk ruhet n rastet e taelave kushprehjet numerike hen gjithnj me
shifra.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
27/65
GJUHA NORMATIVE0atat #he Viti
!atat shkruhen me shifra arae$ prve8
muajve dhe orve$ t cilat shkruhen me
shkronja.?iti gjithnj duhet te tregohet me katr
shifra.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
28/65
)he$jat e iksimit & tio/rafike )erdorimi i ket#re shenjave ka nje rendesi shume
te madhe. :i shpesh ndikon ne kuptimin e fjalise
dhe te vete tekstit ligjor.
%e perdorim e ket#re shenjave$ hartuesimeshtetet ne eksperiencen e tij dhe ne njohjen e
gjuhes ligjore.
Shenjat e pikesimit do t prdoren n rastet dhen kuptimin e prcaktuar si m posht-
-
7/23/2019 Gjuha Normative
29/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafikePika(.):kuptimi sintaksor1
n shkurtimin e fjalve n vend t
shkronjave t he"ura1
pas numrit " perfundon njparagraf.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
30/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafikePresja (,):
kuptimi sintaksor.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
31/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafike Dy Pika (:): kuptimi sintaksor$ n ve8anti pas pjess
h#rse t nj ndr#shimi te tekstit ose t nj
sekuence t pjesve t rendshme t
paragrafeve
Pikepresja (;) kuptimi sintaksor.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
32/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafike
Pikpyetja (?), Pikuditsja (!):
duhet t shmanget prdorimi.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
33/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafikeThonjzat (.):
kuptimi sintaksor dhe pr t ndrprerriprodhimin e akteve t tjera normative
dhe ndr#shimet e teksteve1
nse sht i nevojshm prdorimi ithonjzave n rendsi t nj teksti i cili
vet sht futur n thonjza$ prdorni
shenjat @A.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
34/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafike
Pikat ndrprerse ();
duhet t shmangen$ sidomos n fillim$n rendsi ose n fund t citimit ose
ndr#shimeve te tekstit ligjor.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
35/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafike"##apat:si rregull duhet t shmangen.
"##apat $%y##se:pas shkronjs ose numrit " prcakton
nj ndarje t rendshme n paragraf.
"##apat "atrore:duhet t shmangen.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
36/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafike&iz 'darse ():n ndarjen e fjalve n rrokje n fund t
rreshtit1pr t ashkuar d# fjal t cilat lidhen
rastsisht &psh. !ekret>ligj'1
-
7/23/2019 Gjuha Normative
37/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafike
##i (*):
si rregull duhet t shmanget1n rast se prdoret duhet s pari t
specifikohet kuptimi.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
38/65
GJUHA NORMATIVE
)he$jat e iksimit & tio/rafikePr+indja :
mund t prdoret npr taela ose t
tilla t ngjashme me to.Para-rai (/)
shenja duhet t shmanget duke
prdorur fjalt paragraf.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
39/65
GJUHA NORMATIVE
Numri )er a" sa eshte e mundur te perdoret njejesi sesa
shumesi.
Shembull:
,e thuhet- :rkitekti do te siguroje nje deshmi percdo faze te parashikuar ne nenin B/.
%uk thuhet- :rkitektet do te sigurojne deshmite per
cdo faze te parashikuar ne nenin B/.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
40/65
GJUHA NORMATIVE
NumriPro%#e0 i 1e2ante- %gandonjehere
eshte e rekomandueshme "e dispozita
te nise me shumes e me pas te kalohetne njejes. (# kalim nga shumsi ne njejes
do te sho"erohet me perdorimin e
shprehjes *secili prej t#re+$ *e tille+ si nerastet e meposhtme-
-
7/23/2019 Gjuha Normative
41/65
GJUHA NORMATIVE
Numri Shembull-
,e mos thuhet- *4ordi mund te emeroje !rejtore te
)erkohshem. %je drejtor i tille do te paguhet me =9/
e pageses se !rejtorit te )erhershem+. ,e thuhet- *4ordi do te emeroje !rejtoret e
)erkohshem ku secili prej t#re do te paguhet me
=9/ e pages se !rejtorit te )erhershem+.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
42/65
GJUHA NORMATIVE
Numrimi
;egjislacione te ndr#shme kane zgjedhur men#ra
te ndr#shme numerimi. ).sh. disa legjislacione
perdorin vetem numra$ disa te tjere numra$ duke isho"eruar ne kllapa me shkronja me fjale dhe
legjislacione te tjere perdorin vetem shkronjat.
).sh. mund te thuhet *
-
7/23/2019 Gjuha Normative
43/65
GJUHA NORMATIVE
Veta
%e tekstet ligjore perdoret veta e
trete$ ndersa shume rralle veta epare dhe kjo zakonisht perdoret ne
preamul.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
44/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimiMe ane te taelimit ehet e mundur "e
parashikimet e komplikuara te jene me
te lehta ne te kuptuarit e t#re duke indare ato si nga ana vizive ashtu dhe
gramatikore.
,aelimi eshte i doishem$ vecanerishtper parashikime te gjata dhe komplekse.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
45/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimi 5ekomandohen tre or0ane lidhje me taelimin- Forma
Efjala e pare e fjalise "e taelohet fillon me
shkronje dhe fjalia maron me presje ose
pikpresje1
E7 njeti rregull si tek
-
7/23/2019 Gjuha Normative
46/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimi Shemull
)residenti ushtron keto kompetenca>
a' Dshtron te drejten e faljes sipasligjit1
' 3ep dekora e tituj nderi sipas ligjit1
c' 3ep gradat me te larta ushtarake
sipas ligjit.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
47/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimiForma =
Fjalia h#rese Em#llet me d# pika -
EFjala e pare e fjalise "e taelohetfillon me shkronje te madhe dhe
fjalia m#llet me pike.
E7 njejti rregull si tek
-
7/23/2019 Gjuha Normative
48/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimi Shemull
(omandanti i ,rupave te Mrojtjes se
(osoves ka keto kompetenca-a' )ercakton strukturen organizative te
Forcave te :rmatosura.
' 7 propozon (uvendit perfundimin egjendjes se luftes.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
49/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimiForma /
Fjalia h#rese Emaron me vize>
Eforme e njejte si tek formula
-
7/23/2019 Gjuha Normative
50/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimi Shemull
7ndividi "e ka mushur moshen =< vjec dhe
"e Ga' eshte anor i (osoves1
' ka paguar rregullisht taksat1
c' ka votuar ne zgjedhjet e fundit vendoreose te pergjithshme1
ka te drejten "e te perfitoje perkrahje
sociale.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
51/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimido fjali "e taelohet duhet te lidhet me
fjaline h#rese ose me ndonje fjali
kompletuese dhe duhet te formoje njefjali te plote dhe gramatikisht te sakte
&me perjashtim te formes =$ ku cdo fjali e
taeluar "endron si nje mendim i plotedhe i vecante'.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
52/65
GJUHA NORMATIVE
Ta!elimi Shembull:
!uhet te shkruani-
Mike"#resi i punimeve ka keto kompetenca-
a' mike"#r punimet e ndertimit1
' kontrollon zatimin e rregullave te sigurimit teknik gjatendertimit1
c' en rinovimin e licenses.
%uk duhet te shkruani-
Mike"#resi i punimeve ka keto kompetenca-a' mik"#r punimet e ndertimit1
' kontrollon zatimin e rregullave te sigurmit teknik gjate ndertimit1
c' rinovimi i licenses te ehet nga mike"#resi i punimeve.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
53/65
GJUHA NORMATIVE
0ia/ramet1 Ta!elat & Formulat
)erdorimi i diagramave$ taelave dhe formulave
en te mundur shmangjen e dispozitave te
stergjata. (ur te sipermendurat jane pjese e nje teksti ligjor
ato duhet te hartohen ne men#re te tille "e te japin
efekt te njejte si ne rastin e pershkruar ne fjale.
)ergjithesisht diagramat$ taelat dhe formulat jane
pjese e nje teksti te nje dispozite ligjore.
-
7/23/2019 Gjuha Normative
54/65
GJUHA NORMATIVE
0ia/ramet1 Ta!elat & Formulat Shembull:*)er te ardhurat personale
do te aplikohen tatimet e meposhtme-
Te ardhurapersona#e Per %e+aret
Per te0artuarit
BI 0 0
J00>I 0 0
-
7/23/2019 Gjuha Normative
55/65
GJUHA NORMATIVE
0ia/ramet1 Ta!elat & Formulat
Shembull:*%iveli maksimal i lejueshem i
klorines vendoset sipas kesaj formule1M);
-
7/23/2019 Gjuha Normative
56/65
GJUHA NORMATIVE
Refere$-at 5eferencat ne nje tekst ligjor duhet te perdoren me kujdes
sepse ne te kundert ato mund te krijojne proleme.
Sigurohuni "e referenca te jete korrekte dhe e cituar
saktesisht1
%e rastin e references tek nje dispozite tjeter$ sigurohuni
"e kjo e fundit te mos jete shfu"izuar apo te mos kete
pesuar ndr#shime "e e ejne ate jo te perputhshme me
dispoziten tuaj1
%e vecanti$ kur i referoheni nje dispozite te nje ligji tjeter
apo ligjeve te ndonje fushe tjeter$ do te ishte e doishme
"e te jepej nje pershkrim i shkurter i dipozites "e ju i
referoheni menjehere pas citimit.
G A O A
-
7/23/2019 Gjuha Normative
57/65
GJUHA NORMATIVE
Refere$-atShembull:*Me perjashtim te rastit te
pershkruar ne nenin J &"e ka lidhje
me shperndarjen e enzines peremergjencat'$ asnje stacion enzine
nuk mund te maje gjendje me
teper se
-
7/23/2019 Gjuha Normative
58/65
GJUHA NORMATIVE
Refere$-at
(ur i referoheni nje ligji te tere "e ka nje
titull te shkurter$ pikerisht k# i fundit mund te
shereje si pershkrim i dispozites "e ireferohet.
Shembull:*:utoritetet e Mrojtjes se
Mjedisit duhet te percaktojne maksimumin e
lejueshem te nivelit te sulfurit ne ajer ne
perputhje me ligjin per :jrin e )aster te
=00B+.
GJUHA NORMATIVE
-
7/23/2019 Gjuha Normative
59/65
GJUHA NORMATIVE
N%jet
Mos perdorni ndonje, secili, te gjithe.
Shembull:
,e thuhet- *Sekretari do te eje seancedegjimore me cdo person "e aplikon+.
,e mos thuhet- *Sekretari do te eje seance
degjimore me ndonje person "e aplikon+$ose *Sekretari do te eje seance degjimore
me te gjithe personat "e aplikojne+.
GJUHA NORMATIVE
-
7/23/2019 Gjuha Normative
60/65
GJUHA NORMATIVE
N%jet ,e mos ngaterrohet perdorimi i n#jes *nje+. (ur
thuhet *nje person+ i referohet te gjithe personave$
kurse kur thuhet *personi+ i referohet nje individi te
caktuar. Shembull-
,e thuhet- *4ordi emeron dhe shkarkon !rejtorin.
!rejtori do te emeroje z#rtaret e tjereA+ ,e mos thuhet- *4ordi emeron dhe shkarkon
!rejtorin. %je drejtor do te emeroje z#rtaret e
tjereA+
GJUHA NORMATIVE
-
7/23/2019 Gjuha Normative
61/65
GJUHA NORMATIVE
Gji$ia )erdorni gjinine mashkullore aikur i referoheni
meshkujve dhe femrave. )erdorni ajovetem kur i
referoheni femrave. Mos perdorni ai ose ajo.
Shembull:
,e thuhet- *do person "e eshte denuar me urgim
do te privohet nga disa te drejta civile derisa te kete
maruar denimin dhe te jete rehailituar+. ,e mos thuhet- *%e "ofte se ai ose ajo eshte denuar
me urgim$ ai ose ajo do te privohen nga disa te
drejta civile si te kene maruar denimin dhe te jene
rehailituar+.
GJUHA NORMATIVE
-
7/23/2019 Gjuha Normative
62/65
GJUHA NORMATIVE
Gji$ia
:snjehere te mos shprehni *ti+$ *ju+. ?eta e
d#te eshte e pershtatshme te perdoret kur
shpjegohet nje ligj$ p.sh. ne nje komentar.Shembull-
,e thuhet- do person "e shkel parashikimet
e nenit J$ denohet me gjoe deri ne
-
7/23/2019 Gjuha Normative
63/65
Parimet e prgjithshme t hartimit
t projekt akteve
% procesin e hartimit t projektligjeve dhe takteve nnligjore$ hartuesit e t#re duhet tuprmahen dhe t respektojn plotsishtparimet n vijim-
=. 2juha ligjore t jet e "art$ e thjesht$ esakt dhe jo e d#kuptimt1
/. Shkurtesat e panevojshme dhe fjalit e
gjata evitohen1 B. 5eferimi i pasakt dhe i teprt i teksteve t
tjera evitohet1
P i t jith h t h ti it
-
7/23/2019 Gjuha Normative
64/65
Parimet e prgjithshme t hartimit
t projekt akteve
J. !ispozitat renda nj akti duhet t jen n
prputhje me njra>tjetrn1
6. 7 njjti term prdoret n t gjith tekstin pr
t shprehur t njjtin kuptim1L. , drejtat dhe det#rimet e at#re t cilve u
drejtohet akti t prcaktohen "art1
-
7/23/2019 Gjuha Normative
65/65
"oha er
)#etje
(omente
S#gjerime