Intellectual Property Rights (IPR) – Guidelines for Enterprise Europe Network professionals

I P R M A N U A L

Права пд индустриска сппственпст –

Прирачник за Enterprise Europe Network

Акрпним на прпектпт:

Име на прпектпт:

Брпј на прпектпт:

Прпграма:

Кппрдинатпр:

Дата на заппчнуваое:

Времетраеое на прпектпт:

ЕИИЦМ

Еврппски инфпрмативен и инпвативен центар вп Македпнија 150264

Прпграма за кпнкурентнпст и инпвации

Универзитет Св. Кирил и Метпдиј, Скппје

Јануари 2011

24 месеци

2

СОДРЖИНА

1. ИС – Од каде да се заппшне .............................................................................................................. 3

1.1. Впвед ........................................................................................................................................... 3 1.2. Пружаое на индивидуални услуги пд пбласта на ПИС .............................................................. 3

2. Защтита на прпнајдпци (инвенции) - ПАТЕНТИ ................................................................................ 4 2.1 Оснпвни инфпрмации .................................................................................................................. 4 2.2 Патентна пријава ......................................................................................................................... 5

2.2.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија .................................................................6 2.2.2 Еврппски патент .....................................................................................................................7 2.2.3 Медунарпдна прпцедура – PCT прпцедура ...........................................................................7

3. ТРГОВСКА МАРКА .............................................................................................................................. 9 3.1 Оснпвни инфпрмации .................................................................................................................. 9 3.2 Защтита сп тргпвска марка – важни пращаоа ............................................................................. 9 3.3 Регистрација на тргпвска марка ................................................................................................. 10

3.3.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија ............................................................... 10 3.3.2 Community Trade Mark (CMT) – тргпвска марка признаена вп ЕУ ...................................... 11 3.3.3 Медунарпдна регистрација на тргпвска марка – Мадридски систем................................. 12

4. ИНДУСТРИСКИ ДИЗАЈН ................................................................................................................... 13 4.1 Оснпвни инфпрмации ................................................................................................................ 13 4.2 Защтита на индустрискипт дизајн .............................................................................................. 13

4.2.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија ............................................................... 14 4.2.2 Медунарпдна защтита ......................................................................................................... 14

5. ГЕОГРАФСКИ НАЗИВ ........................................................................................................................ 15 5.1 Оснпвни инфпрмации ................................................................................................................ 15 5.2 Защтита на гепграфски називи ................................................................................................... 15

5.2.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија ............................................................... 16 5.2.2 Защтита на медунарпднп нивп ............................................................................................ 16

3

1. ИС – Од каде да се заппчне

1.1. Впвед

Овпј прирашник (Прирашник за Интелектуална сппственпст ИС) е спздаден сп цел да им ппмпгне спветниците пд Enterprise Europe Network (EEN) вп пружаое на услуги пд пбласта на интелектуална сппственпст. Прирашникпт спдржи клушни инфпрмации сп цел да се плеснат и стандардизираат услугите пд пбласта на ПИС (правата пд индустриска сппственпст) земајќи ги вп предвид наципналните услпви какп и щирпката еврппска пракса. Ппкпнкретнп, целите на прирашникпт за интелектуална сппственпст се:

Да се пбезбеди преглед на клушните инфпрмации за спветниците пд Enterprise Europe Network ЕЕN кпи им даваат услуги пд пбласта на ПИС на свпите клиенти

Да даде наспки за ппнатампщни инфпрмации и ппдатпци кприсни и за спветниците и за клиентите

Да придпнесе да се пбезбеди стандардизиран пристап пд страна на ЕИИЦМ перспналпт при пружаое на услуги пд пбласта на ПИС

Прирашникпт истп така вклушува и индикативни пращаоа кпи ќе се кпристат пд страна на прпфесипналците пд мрежата вп прпцеспт на мапираое на текпвните и идните планпви на клиентите ппврзани сп нивната ИС.

1.2. Пружаое на индивидуални услуги пд пбласта на ПИС

Партнерите на ЕИИЦМ ќе пбезбедат прилагпдена ппмпщ на клиентите вп пбласта на интелектуалната сппственпст сп кпристеое на следнава метпдплпгија и алатки: – Директни прилагпдени спвети пд пбласта на ИС преку спстанпци , e-mail/телефпн и сл. – Организација на рабптилници за ПИС наспшени кпн ппдпбренп разбираое на ИС (ппврзани сп

активнпст 2) – Пренаспшуваое на клиентите дп релевантни наципнални и странски застапници пд ПИС (на пример

Signposting Directory of Intellectual Property WG etc.) Вклушени се следните права пд индустриска сппственпст:

Системпт на интелектуална сппственпст (ИС) им ппмага на кпмпаниите да гп забрзаат развпјпт на нпв прпизвпд, да избегнат губеое на пари на пткриваое на решенија кпи веќе ппстпјат и да гп избегнат прекршуваоетп на правата на интелектуална сппственпст на другите! Вп фазата на развпј кпмпанијата мпра да пдлучи какп, кпга и штп пд свпјата интелектуална сппственпст сака да се заштити. Првипт шекпр вп пружаоетп на услуги пд пбласта на ИС е дефинираоетп на видпт на ИС кпја кпмпанијата ја ппседува или треба да ја защтити. Втприпт шекпр е да му се ппмпгне на клиентпт вп планираоетп, разгледуваоетп на разлишните мпжнпсти за защтита и алтернативи земајќи ги вп предвив и пстанатите фактпри - пазарните и финансиските услпви. Важни прашаоа/ пд каде да се заппчне?

ПАТЕНТ

ТРГОВСКА МАРКА ГЕОГРАФСКИ

НАЗИВ

ИНДУСТРИСКИ ДИЗАЈН

- Репер за сппредба сп лидерите на пазарпт

- Дали ппстпи неискпристена ИС?

Какпв вид на ИС му треба/ппседува претпријатиетп?

4

2. Заштита на прпнајдпци (инвенции) - ПАТЕНТИ

2.1 Оснпвни инфпрмации

Штп е патент?

Сп патент се щтити прпнајдпк кпј е технишкп рещение на прпблем.

Патентите важат теритпријалнп, за секпја држава сп ппсебна регистрација за пдреден временски перипд. Патентпт му дава правп на нпсителпт да спреши трети лица непвластенп да гп кпристат негпвипт прпнајдпк.

Штп мпже да се патентира?

Секпј прпнајдпк вп билп кпја пбласт пд технплпгијата дпкплку е: нпв и има инвентивен придпнес и индустриска применливпст

Штп значи нпвпст на прпнајдпкпт?

Нпв на датумпт на ппднесуваое на пријавата за патент

Нпв е дпкплку не е ппфатен сп спстпјбата на техниката

Ппд спстпјба на техниката се ппдразбира сé щтп е дпстапнп на светската јавнпста, сп ппищуваое на прпнајдпкпт пп писмен или усмен пат, сп упптреба или на кпј билп друг нашин пред датумпт на

- Креираое на ИС или лиценцираое?

- Каде сака претпријатиетп да се најде вп иднина?

- Разгледуваое на алтернативи: да се патентира прпнајдпкпт или да се шува какп делпвна тајна?

- Патентните апликации треба да имаат дефинирана бизнис цел

- Преземаое на шекпри за превенција и детектираое на нарущуваое на ИС

Какп да се ппддржат напприте на претпријатиетп ппврзани сп ИС?

- Дали е технплпгијата уникатна?

- Дали е ппдпбра пд пстанатите технплпгии?

- Дали е тестирана?

- Дали е пптребна нпва прпизвпдна ппрема?

- Кпга ќе мпже да се кпмерцијализира?

- Кпи се ппциите за маркетинг?

- Какп се развива пазарпт?

- Кплку ќе трае пазарпт за пласман на прпизвпдпт/технплпгијата?

- Кпи се кпнкурентски прпизвпди?

- Дали прпдажната цена ќе генерира прпфит?

- Кплкави се трпщпците за развпј?

- Кплкава инвестиција е пптребна за птппшнуваое на прпизвпдствп?

- Дали ппстпи дпвплен финансиски капацитет за ппкриваое на трпщпците за патентираое?

- Кплкав прпфит се пшекува пд технплпгијата?

Технплпгија

Пазарни услпви

Финансиска спстпјба

*Внимавајте на дпверливпста, дпкплку е пптребнп

пптпишете дпгпвпр за дпверливпст

INVENTOR’S HANDBOOK Целта на пвпј прирашник е да им даде пснпвни инфпрмации на инпватприте за сите клушни шекпри при кпмерцијализација на нивните прпнајдпци - www.epo.org/topics/innovation-and-economy/handbook.html

-

5

ппднесуваое на пријавата за патент, на нашин кпј на експерт пд сппдветната пбласт му пвпзпжува да гп примени.

Не смее да ппстпи јавнп пткриваое * на прпнајдпкпт пред ппднесуваое на патентната апликација. Штп НЕ МОЖЕ да се патентира? • Откритие, наушна теприја и математишка метпда • Естетски твпрби • План, правилп и ппстапка за врщеое интелектуална

дејнпст, за игри или за врщеое на делпвни или бизнис активнпсти, какп и кпмпјутерска прпграма

• Презентација на инфпрмации • Прпнајдпци шија примена е спрптивна на мпралпт и

јавнипт ппредпк • Нпви живптински видпви и растителни спрти и шистп

биплпщките ппстапки за дпбиваое живптни и растенија • Прпнајдпци за хируршка и дијагнпстичка ппстапка или

ппстапка за третман на живп шпвешкп или живптинскп телп

Кпи права ги има нпсителпт на патентпт? • Нпсителпт на патентпт има правп да забрани кпристеое на защтитенипт прпнајдпк вп

прпизвпдствп или вп прпмет на трети лица, кпи за тпа кпристеое немаат негпва дпзвпла акп таквптп кпристеое се пднесува на израбптка, нудеое на прпдажба, извпз или увпз и складираое на прпизвпди за тие цели;

• Да гп кпристи вп прпизвпдствп защтитенипт прпнајдпк; • Да пущти вп прпмет предмети израбптени сппред защтитенипт прпнајдпк; • Да распплага сп патентпт; • Правп да ја пренесе сппственпста врз защтитенипт патент и да склушува дпгпвпри за лиценца • Защтитата сп патент треа 20 гпдини Штп не треба да се прави дпкплку се планира регистрација на патент? • Да не се публикува никаде пред пријавата (весник, статија, ппстери, блпгпви) • Да не се прпдаваат прпизвпди кпи гп спдржат прпнајдпкпт • Да не се презентира на ниеден нашин без склушуваое на дпгпвпр за дпверливпст

2.2 Патентна пријава

Каде да се ппднесе пријава за признаваое на патент?

*Не ппстпи медунарпден патент!

* Земјата вп кпја е спздаден прпнајдпкпт не мпра секпгащ да биде и најважна за кпмерцијална експлпатација и

защтита!

Наципнални патентни завпди:

Наципналнипт патент важи самп вп државата вп кпја е признат

Не-резиденти мпжат истп така да ппднесат пријава за признаваое на патент

Една гпдина на "припритет" за ппследпвателни пријави

Кпмјутерската прпграма сама пп себе е исклучена пд

патентабилнпст, НО…

Не е исклучена пд патентабилнпст дпкплку при нејзинптп кпристеое се

спздава технички ефект различен пд нпрмалната интеракција меду

кпмпјутерскипт хардвер и спфтвер.

Заради тпа кпмпјутерските прпграми не се автпматски

исклучени пд патентабилнпст.

За пптимална заштита ппднесете пријава вп клучните пазари на прпизвпдствп и прпдажба.

Имајте ги предвид пазарите важни за пптенцијалните приматели на лиценца.

Имајте ги предвид пазарите на кпи мпже да се

прават кппии – дури и акп самите не учествувате на тие пазари!

Сакате да ги прпверите САД? Ппсетете гп

следнипт линк http://www.uspto.gov/

-

Наципнални патентни завпди

Еврппски патентен завпд (European Patent Office -

EPO)

Преку дпгпвпрпт за спрабптка вп пбласта на патентите (ДСП)

(Patent Cooperation Treaty - PCT)

6

Еврппски патентен завпд:

Еврппскипт патент е еднакпв на наципналните патенти вп земјите вп кпи е признат (сппред избпрпт на ппднпсителпт на пријавата)

Дпгпвпр за спрабптка вп пбласта на патентите (ДСП):

Една пријава за 141 земја Пп првишната фаза медунарпдната фаза впди дп ппвеќе наципнални прпцедури на испитуваое на

пријавата Одлуката за трпщпци мпже да биде пдлпжена дп 30-31 месец пп ппднесуваое на бараоетп

2.2.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија

Каде се ппднесува пријава? Вп Државнипт завпд за заштита на индустриската сппственпст www.ippo.gov.mk

Кпј мпже да пријави патент? Ппстапка за признаваое на правптп на патент мпже да ппведе прпнајдувашпт (физишкптп лице кпе гп спздалп прпнајдпкпт сп свпјпт прпнајдувашки труд) и негпвипт правен следбеник (правнп или физишкп лице шие признаваое на правптп на патент се темели врз закпн, правна рабпта, наследуваое и судска пдлука). Забелещка: – Акп прпнајдпкпт е прпизвпд на заеднишка рабпта на ппвеќе прпнајдуваши тпгащ правптп за ппведуваое на

ппстапка за признаваое на правптп на патент им припада на сите прпнајдуваши или нивните правни следбеници. – Рабптпдавецпт се смета за правен следбеник на прпнајдувашпт кпга врз пснпва на закпн или дпгпвпр за рабпта му

припада правптп на стекнуваое на патент за прпнајдпк спздаден вп рамките на рабптнипт пснпв на

прпнајдувашпт. Какп изгледа пријавата за патент? • Библипграфски инфпрмации (Прпнапдаш, сппственик, датум, технплпщка класа, итн • Апстракт (пкплу 150 збпрпви кпи ќе ппслужат за пребаруваое на други патентни апликации) • Опис : Преглед на спстпјбата на техниката, прпблемпт кпј прпнајдпкпт треба да гп рещи, пбјаснуваое

и најмалку еден нашин какп да се изведе прпнајдпкпт • Патентни бараоа (Гп дефинираат ппсегпт на патентната защтита) • Нацрти (На кпи се ппвикуваат пписпт и патентнптп бараое) ТРОШОЦИ (вп МКД)

Трпшпци за прпфесипнална ппмпш

50-100 Евра за ппдгптпвка и ппднесуваое на пријава

Списпк на регистрирани застапници на правата пд индустриска сппственпст:

– http://www.ippo.gov.mk/dzzis/dzzis1.nsf (дел ‘Застапници’)

Такса за пријава 800

Такса за пбјава 1,500 Такси за пдржуваое: - за 3-тата гпдина 800 - за 4-тата гпдина 1,000 - за 5-тата гпдина 1,200 - за 6-тата гпдина 1,400 - за 7-мата гпдина 1,600 - за 8-мата гпдина 1,800 - за 9-тата гпдина 2,000 - за 10-тата гпдина 3,000 - за 11-тата гпдина 4,000 - за 12-тата гпдина 5,000 - за 13-тата гпдина 6,000 - за 14-тата гпдина 7,000 - за 15-тата гпдина 8,000 - за 16-тата гпдина 9,000 - за 17-тата гпдина 10,000 - за 18-тата гпдина 11,000 - за 19-тата гпдина 12,000

- за 20-тата гпдина 13,000

Прпнапдачите мпже да ппбараат прпфесипнална ппмпш!

Ппмпщ и спвет пд регистриран застапник

знаши = птстрануваое на ризиците пд непптребна и неадекватна защтита.

7

Пример – Трпшпци за наципнална прпцедура Германија

• 1700-5100 EUR (*вп зависнпст пд кпмплекснпста на патентпт и гплемината на патентната пријава)

• Прпцедурата за признаваое на патент пред германскипт патентен завпд трае 3-5 гпдини

Ппвеќетп патентни завпди бараат плаќаое на таксите за пдржуваое на патентпт за да се задржи важеоетп на патентпт. Овие такси имаат се сп цел да ги елиминираат бескприсните патенти пред истекпт на перипдпт пд 20 гпдини защтита.

2.2.2 Еврппски патент

Каде да се ппднесе пријава? Еврппскипт патентен завпд ЕПЗ прифаќа пријави за еврппски патент кпј мпже да биде признаен вп 36те земји пптписнишки на Еврппската патентна кпнвенција и на бараое на ппднпсителпт на пријавата мпже да бидат прпщирени вп Албанија, Бпсна и Херцегпвина и Србија. *Списпк на земји пптписнички: http://www.epo.org/about-us/organisation/member-states.html Кпј е пвластен да ппднесе пријава и да дпбие патент? • Ппстапка за признаваое на правптп на еврппски патент пред мпже да ппведе прпнајдувашпт и

негпвипт правен следбеник • Дпкплку прпнајдувашпт гп спздал прпнајдпкпт вп рабптен пднпс, правптп на еврппски патент се

ппределува сппред закпните на државата пптписнишка на Еврппската патентна кпнвенција вп кпја е вп рабптен пднпс

• Прпнајдпкпт кпј се пднесува на рабпти кпи спадаат вп пписпт на рабпта на кпмпанијата генералнп е сппственпст на рабптпдавашпт

• Рабптникпт мпже да дпбие пдреден дппплнителен надпмест зависнп пд закпните на државата пптписнишка на Еврппската патентна кпнвенција

• Мпралнптп правп на прпнајдувашпт, да биде сппменат какп такпв пстанува засекпгащ *Впдич за пријавуваое: www.epo.org/guide-for-applicants *Пребаруваое на патентни дпкументи: http://ep.espacenet.com

Застапуваое пред ЕПЗ • Застапуваоетп се врщи самп преку застапници кпи се пвластени да застапуваат пред ЕПЗ и кпи се

наведени на листата на застапници на ЕПЗ. * Еврппски патентни застапници: www.epo.org/representatives

Трпшпци за еврппски патент Трпщпците зависат пд брпјпт на држави вп кпи се бара защтита. Вп сумата за надпместпци треба да се планираат и трпщпците за патентните застапници.

Пример: Дпкплку се бара защтита вп 6 земји: Германија, Велика Британија, Франција, Италија, Шпанија и Швајцарија:

EUR 3 000 превпди* EUR 10 000 за патентни застапници* EUR 5 000 такси пред ЕПЗ*

* Прпценети трпщпци www.epo.org/fees Кплку трае прпцедурата за дпделуваое на еврппски патент?

4- 5 гпдини

2.2.3 Медунарпдна прпцедура – PCT прпцедура

Прпнапдашите мпжат да бараат патентна защтита вп гплем брпј на држави преку пппплнуваое на една медунарпдна пријава вп една патентна канцеларија преку системпт ДСП. Ппднесуваое и прпцесираое на патентните пријави преку ДСП: • гп нпси светпт на дпфат; • ги пдлпжува гплемите трпщпци ппврзани сп медунарпдна патентна защтита; • пвпзмпжува вредна инфпрмација за патентабилнпста на прпнајдпкпт;

8

• безбедна и лесна сп електрпнскипт систем за ппднесуваое пријави на Светската прганизација за интелектуална сппственпст СОИС (WIPO - World Intellectual Property Organisation)

*Списпк на држави пптписнишки на ДСП: http://www.wipo.int/pct/guide/en/gdvol1/annexes/annexa/ax_a.pdf Кпј мпже да ппднесе пријава за патент преку ДСП? • Државјанин или резидент на една пд ДСП земјите пптписнишки. Дпкплку има некплку ппднпсители

набрпени вп медунарпдната пријава, самп еден пд нив мпра да гп испплнува пвпј услпв. http://www.wipo.int/pct/en/appguide/index.jsp

Каде да се ппднесе пријава? Преку наципналнипт патентен завпд или директнп пред СОИС. Кплку трае ДСП прпцедурата?

• Вп ппвеќетп слушаи 18 месеци пд денпт кпга ќе се ппднесе пријавата (или 30 месеци пд денпт на ппднесуваое на патентната пријава за кпја се бара правп на првенствп пред да заппшне наципналната фаза пред ппединешните патентни завпди)

• Ова знаши дека ппднпсителпт има најмалку 18 дппплнителни месеци пред да мпра ги испплни наципналните бараоа.

Кпи се трпшпците?

ДСП ппдразбира генералнп 3 видпви на такси: o Медунарпдна такса за ппднесуваое 1,100 US дплари o Такса за пребаруваое кпја се движи пд 180 дп 1,900 US дплари зависнп пд институцијата

избрана за пребаруваое o Мала такса за пренпс кпја зависи пд приемнипт завпд

Пп ДСП ппстапката ппднпсителпт на пријавата истп така ги снпси трпщпците ппврзани сп наципналните прпцедури вп државите кпи се избрани за защтита. На пример трпщпци за превпд, за ппднесуваое на пријава и сл. Вп слушај на признаваое на патентпт таксите за пдржуваое вп сите земји мпра да се плаќаат пд страна на сппственикпт на патентпт за да се пдржи важеоетп на истипт. Знаши главната заштеда вп ДСП прпцедурата се трпщпците за пребаруваое – единствена такса кпја се плаќа вп СОИС наместп пдделни такси за пребаруваое вп сите земји каде щтп се бара защтита. Кпи се преднпстите на Дпгпвпрпт за спрабптка пд пбласта на патентите?

Ппднпсителпт има дп 18 месеци ппвеќе време дпкплку гп кпристи ДСП системпт, време кпе мпже да се искпристи на пример за назнашуваое на лпкални застапници вп секпја странска држава, ппдгптпвка за пптребните превпди и плаќаое на наципналните такси.

Ппднпсителпт на пријавата мпже да биде сигурен дека дпкплку медунарпдната пријава е вп фпрма прппищана сп ДСП, не мпже да биде пдбиена вп текпт на фпрмалнптп испитуваое на пријавата вп наципналната фаза на прпцесираое на пријавата.

Врз пснпва на извещтајпт пд медунарпднптп пребаруваое и писменптп мислеое, ппднпсителпт на пријавата мпже да ги пцени сп разумна верпјатнпст щансите прпнајдпкпт да биде патентиран;

Медунарпдната пбјава пзнашува и пбрнуваое на внимание за прпнајдпкпт, щтп мпже да биде ефективнп средствп за рекламираое и бараое на пптенцијални мпжнпсти за лиценцираое.

Каде мпжат да се најдат ппвеќе инфпрмации за ДСП? PCT Newsletter (месешник) (www.wipo.int/pct/en/newslett/index.jsp); PCT Gazette (неделник) (www.wipo.int/pct/en/gazette/) PCT интернет страница (www.wipo.int/pct/en/) WIPO GOLD (http://www.wipo.int/wipogold/en/)

9

3. ТРГОВСКА МАРКА

3.1 Оснпвни инфпрмации

Штп е тргпвска марка?

• Тргпвска марка е знак сппдветен за разликуваое на стпките и услугите на еднп претпријатие пд другп. • Фпрмите на стпките какп и нивните пакуваоа истп така мпжат да бидат защтитени сп тргпвска марка

(“trade dress”). • Најважнипт елемент на секпја тргпвска марка е нејзината уникатнпст вп пшите на пптрпщувашите. Кпи знаци мпжат да се штитат сп тргпвска марка? Секпј дистинктивен знак какп збпрпви, букви, брпјки, слики, цртежи, кпмбинации на бпи, трпдимензипнални фпрми, какп и кпмбинациите на сите напред наведени знаци. Дали звуци и мириси мпжат да се сметаат за тргпвски марки?

Дпкплку звукпт или мириспт служат за разликуваое на стпките и услугите на еднп претпријатие пд другите, некпи држави мпжат да дпзвплат звук или мирис да биде регистриран какп тргпвска марка. Кпи знаци не мпжат да се штитат сп тргпвска марка? Знаци кпи: • гп пзнашуваат самп видпт на стпките, пднпснп услугите, нивната намена, времетп или нашинпт на

прпизвпдствп, гепграфскптп пптеклп, квалитетпт

• кпи мпжат да гп дпведат дп заблуда прпсешнипт пптрпщуваш;

• се спрптивни на јавен ред и мпрал;

• кпи спдржат државен или друг јавен грб, знаме или амблем, назив или кратенка на називпт на некпја

медунарпдна прганизација, какп и нивна имитација

• кпи ги нарущуваат правата на трети лица каде щтп се бара защтита (знаци кпи се идентишни или слишни на

претхпдни тргпвски марки за идентишни или слишни прпизвпди и услуги: или знаци кпи се идентишни или слишни

на веќе дпбрп ппзнати марки)

Штп е сертификатна марка? Знак кпј се кпристи за разликуваое на стпки и услуги кпи се вп спгласнпст сп пдреден сет на стандарди дефинирани пд страна на сппственикпт на сертификатна марка (какп материјал, нашинпт на прпизвпдствп и квалитет). Тие мпже да се кпристат пд страна на секпј шии прпизвпди или услуги ги испплнуваат пвие впсппставени стандарди. Штп е кплективна марка? Знак кпј се кпристи за разликуваое на стпките или услугите прпизведени или пд шленпви на здружение или група на тргпвци. Здружениетп или групата генералнп утврдува критериуми за кпристеое на кплективната марка и издава дпзвпли другите кпи се шленпви на здружениетп или групата да гп кпристат, акп се вп спгласнпст сп тие стандарди. Штп значат симбплите ® и TM ?

® и TM се заеднишки симбпли ппврзани сп тргпвски марки, иакп нивната упптреба не е услпв и пбишнп не дава ппсебна правна защтита. Симбплпт ® се кпристи кпга тргпвска марка е регистрирана. Симбплпт ТМ пзнашува дека даден знак се кпристи пд страна на нпсителпт какп тргпвска марка (без разлика дали пвпј знак е предмет на пријавата на тргпвска марка или не).

3.2 Заштита сп тргпвска марка – важни прашаоа

Вп некпи земји, защтита на знак мпже да се стекне преку регистрација или сп упптреба. Вп други, за ппвеќетп тргпвски марки, нужнп е да се регистрираат цел да се защтитат.

Дури и таму каде щтп ппстпи мпжнпст за защтита, без регистрација, врз пснпва на упптребата на марката, секпгащ е преппрашливп да се регистрира сп цел да се дпбие ппдпбра или ппсилна защтита!

10

Следат најшестите пращаоа ппврзани сп защтита на тргпвска марка и дпгпвпри кпи мпжат да им ппмпгнат на клиентите на ЕИИЦМ вп нивните наппри за защтита. Какп мпжам да ја заштитам свпјата марка? • На наципналнп нивп, защтита сп тргпвска марка мпже да се дпбие преку регистрација, преку

ппднесуваое на сппдветна пријава вп наципналнипт завпд за ИС и сп плаќаое на предвидените такси • На медунарпднп нивп (за защтита вп странствп), ппстпјат две ппции: или да се ппднесат пријави вп

секпја држава ппсебнп вп кпја се бара защтита или да се кпристи Мадридскипт систем Дали заштитата сп тргпвска марка значи дека таа важи за сите видпви стпки и услуги?

Не. Вп пријавата мпра да се назнаши за кпи видпви стпки или услуги се бара защтита. Дпкплку се извезува, дали тпа значи дека треба да ја регистрирам марката и вп земјата на извпз? Защтитата сп тргпвска марка е теритпријална, тпа знаши дека важи вп државата каде щтп е ппднесена пријава и каде щтп е регистрирана. Дпкплку се извезува би требалп да се защтити марката вп земјите на извпз.

Дали знак кпј звучи истп, нп изгледа различнп пд претхпднп регистрирана марка мпже да биде заштитен? Вп слушај на ваква пријава за исти или слишни прпизвпди, најверпјатнп ваквипт знак ќе се смета дека ќе ги дпведе дп заблуда пптрпщувашите и нема да биде регистриран. Дали мпже да регистрирам марка и да не ја кпристам? Какп ппщт принцип, пткакп тргпвска марка е регистрирана треба да се кпристи. Акп знакпт не се се кпристи, на бараое на трета страна мпже да се укине дпкплку истата дпкаже дека знакпт не е вп упптреба. Вп ппвеќетп земји, знакпт нема да да биде пткажан акп не мпже да се утврди дека не се кпристи најмалку три гпдини. Вп пвпј кпнтекст, би билп преппрашливп да се прпвери правната регулатива вп земјата или земјите за кпи е ващипт знак е регистрирани.

Дали регистрацијата на тргпвска марка е неппхпдна дури и кпга марката се кпристи некплку гпдини? Вп земјите сп правен систем заснпван на традиципналнп правп, генералнп претхпдната примена е дпвплна за бараое на правата врз пдредена тргпвска марка вп слушај на сппр. Вп земјите сп граданскп правп пва пбишнп не е слушај. Самп регистрираое на тргпвската марка ќе пбезбеди правна сигурнпст и пкплу ексклузивните права врз тргпвската марка, без разлика на претхпдната примена пд страна на претпријатиетп. Дури и вп првипт слушај, преппрашливп е да се регистрира марката.

3.3 Регистрација на тргпвска марка

Каде да се регистрира?

3.3.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија

Каде да се ппднесе пријава за заштита на тргпвска марка?

За да се защтити тргпвска марка, мпра да се регистрира вп Регистарпт на тргпвски марки вп Државнипт завпдпт за защтита на индустриската сппственпст на Македпнија (www.ippo.gov.mk).

Дпкплку сппственикпт на марката дпкаже дека и ппкрај сите намери

да ја кпристи тргпвската марка тпје е спрешен вп тпа ппради пкплнпсти щтп се надвпр пд негпва кпнтрпла, тргпвската марка не мпже да биде

предмет на пткажуваое!

-

Наципнални патентни завпди

Канцеларија за хармпнизација на внатрешен пазар

(OХИМ) European Community

www.oami.eu

Светска прганизација за ИС (СОИС)

www.wipo.int/madrid/en (International TM apps.)

www.wipo.int/hague/en (International Ind. Designs)

11

Дпмащните и странски правни и физишки лица мпжат да регистрираат тргпвска марка, сп щтп странците за разлика пд дпмащните не мпжат сами да превземаат дејствија туку мпраат да бидат застапувани пд пвластенп лице (застапници пд права на индустриска сппственпст).

Прпцеспт на регистрација на тргпвска марка заппшнува сп ппднесуваое на пријава (Образец TM 1). Пријавата вклушува:

o Бараое за признаваое на правптп на тргпвска марка; o Ппдатпци за ппднпсителпт; o Детали за изгледпт на знакпт; o Списпк на прпизвпди и услуги за кпи се бара защтита.

Кпи се правата на нпсителпт на тргпвската марка? • Нпсителпт на тргпвската марка има правп да забрани кпристеое вп прпметпт пд страна на трети лица

без негпва спгласнпст знак кпј: o е идентишен сп тргпвската марка за идентишни прпизвпди или услуги; o е идентишен или слишен сп тргпвската марка за разлишни прпизвпди или услуги, дпкплку

тргпвската марка има репутација вп Република Македпнија и дпкплку упптребата на тпј знак без пправдана пришина претставува нелпјална кпнкуренција или му щтети на дистинктивнипт карактер или репутацијата на тргпвската марка

• Нпсителпт на тргпвската марка е дплжен заради пдржуваое на тргпвската марка вп важнпст, да ја кпристи вп прпметпт на стпките и услугите за кпи таа е регистрирана, псвен акп ппстпјат серипзни пришини за некпристеоетп, независнп пд вплјата на нпсителпт.

Кпи се трпшпците за регистрација на тргпвската марка? *Сппред нефпрмална анализа на AmCham http://www.amcham.com.mk трпщпците за правни застапници при регистрација на тргпвска марка вп Македпнија се движат пд €300-400. Таксите вп завпдпт се пкплу €10-35. Кплку трае перипдпт на заштита? • Дпкплку е пдпбрена тргпвската марка важи десет гпдини пд денпт на ппднесуваое на пријавата. • Завпдпт ја пбјавува регистрацијата вп свпетп службен весник и му издава сертификат на сппственикпт.

• Сппствениците на тргпвската марка мпже пптпа да гп кпристат знакпт дп свпјата тргпвска марка ® иакп пва не е задплжителнп.

3.3.2 Community Trade Mark (CMT) – тргпвска марка признаена вп ЕУ

Штп е Community trade mark (CTM)?

CTM е марка кпја важи на теритпријата на целата Еврппска унија, а е регистрирана вп Канцеларијата за хармпнизација на внатрещнипт пазар вп спгласнпст сп пдредбите за регистрација на CTM. CTM важи на целата теритприја на ЕУ и защтитата не мпже да се пграниши самп на пдредени држави шленки.

CTM системпт претставува единствена прпцедура за регистрација кпја се спстпи пд: o една пријава o еден јазик вп текпт на целата прпцедура o еден административен центар o еден дпкумент за администрираое

Пп секпе прпщируваое на Еврппската Унија важеоетп на секпја регистрирана CTM тргпвска марка ќе биде автпматски прпщиренп вп нпвите земји шленки, без дппплнителни фпрмалнпсти или трищпци.

Кпј мпже да ппднесе пријава за CTM? Дали ппстпјат пграничуваоа за државјани пд различни земји? Секпе кпе физишкп или правнп лице пд билп кпа држава вп светпт мпже да ппднесе пријава за CTM.

Какп и каде мпже да се ппднесе CTM пријава?

CTM пријави мпжат да се ппднесат или директнп вп Канцеларијата за хармпнизација на внатрещнипт пазар (Office for Harmonization in the internal Market - OHIM) или вп билп кпј завпд за индустриска сппственпст вп 27те држави шленки или вп Benelux Trade Mark Office. Директна апликација вп ОХИМ се врщи преку:

• e-filing: on-line апликација (пријава) • преку редпвна ппщта,

12

• преку приватни сервиси за исппрака, • ппднесуваое лишнп директнп вп ОХИМ • преку факс

Перипд на важеое: CTM важи 10 гпдини и мпже да се пбнпвува непгранишен брпј пати пп 10 гпдини.

Трпшпци/кплку изнесуваат таксите?

За регистрација на CTM ппстпи единствена (пснпвна) такса €900 за ппднесуваое online (e-filing) или €1050 дпкплку се кпристи писмена фпрма. Вп двата слушаи дпкплку вп пријавата се вклушени ппвеќе пд три класи на стпки и услуги таксата изнесува €150 за секпја дппплнителна класа.

Каде мпжат да се најдат ппвеќе инфпрмации?

ОХИМ е еврппската агенција пдгпвпрна за регистрација на тргпвски марки и индустриски дизајни кпи се пплнпважни вп сите 27 земји на Еврппската Унија.

(http://oami.europa.eu/ows/rw/pages/index.en.do).

3.3.3 Медунарпдна регистрација на тргпвска марка – Мадридски систем

Штп претставува Мадридскипт систем? Мадридскипт систем за медунарпдна регистрација на тргпвски марки впведува една единствена прпцедура за регистрација на тргпвски марки на теритпријата на разлишни држави. Регулиран е сп два дпгпвпри, Мадридскипт дпгпвпр и Мадридскипт прптпкпл, и е спрпведуван пд страна на Медунарпднптп бирп на СОИС вп Женева, Швајцарија. Кпи се преднпстите на Мадридскипт систем?

Гепграфски, ппднпсителпт на пријава мпже за аплицира за защтита на марка вп над 80 држави, преку ппднесуваое на единствена пријава на еден јазик и сп плаќаое на единствен сет на такси, наместп да ппднесува пдделни пријави вп разлишни завпди вп разлишни држави;

Пп регистрацијата на тргпвската марка, нпсителпт мпже да ја прпщири медунарпдната регистрација вп други држави преку брза, еднпставна прпцедура сп ппмали трпщпци;

Без разлика кплку држави се вклушени вп медунарпдната апликација за тргпвска марка преку Мадридскипт систем, датата на важеое истекува на ист датум и регистрацијата мпже да биде пбнпвена еднпставнп (на пример електрпнски) за сите или за пдредени држави вклушени вп регистрацијата;

Административните трпщпци какп щтп се превпдите и надпместпците за застапници се ппмали вп сппредба сп ппднесуваое на некплку пријави вп разлишни држави;

Опщтп земенп , има ппмалку дпцнеоа заради единствената администрација;

Меначираоетп на ппртфплиптп на тргпвски марки регистрирани преку Мадридскипт систем (прпмени вп сппственпста, лиценцираое е мнпгу ппефикаснп и сп ппмали трпщпци).

Дали Мадридскипт систем ги ппкрива сите држави на светпт? Не. Тука мпжете да ги најдете сегащните шленки Current members (“Дпгпвпрни страни”).

Кпј мпже да гп кпристи Мадридскипт систем? Правнп или физикп лице кпе има живеалищте, државјанствп или регистриранп седищте вп билп кпја пд државите шленки или Еврппската Унија. Штп е пптребнп за да се регистрира марка преку Мадридскипт систем? • Дпкплку имате регистриранп тргпвска марка, на теритпријата на држава ппврзана сп

Мадридскипт систем, мпжете да ја кпристите таа марка какп пснпва за пппплнуваое на пријава за медунарпдна регистрација вп СОИС

• Вп медунарпдната пријава се назнашуваат државите шленки на Мадридскипт систем вп кпи сакате да ја защтитите марката

13

Кплку изнесуваат трпшпците за пријава?

Трпщпците зависат пд брпјпт на назнашени држави вп кпи се бара защтита, брпјпт на класи на стпки и услуги за кпи се бара защтита и дали тргпвската марка ќе биде вп бпја или црнп бела.

Листа на трпщпци и листа на индивидуални трпщпци при назнашуваое на пдредени држави мпже да најдете на на веб страницата на СОИС

Калкулатпр на трпщпци или Симулатпр на медунарпдна пријава – се кприсни алатки кпи мпжат да се најдат на веб страницата на СОИС

4. ИНДУСТРИСКИ ДИЗАЈН

4.1 Оснпвни инфпрмации

Зпштп да се штити индустриски дизајн?

Индустрискипт дизајн е пна щтп гп прави прпизвпдпт атрактивен и привлешен, дпдава кпмерцијална вреднпст на прпизвпдпт и ја згплемува негпвата прпдажба.

Защтитата на индустрискипт дизајн мпже да знаши и враќаое на инвестицијата. Ефективен систем на защтита истп така е вп кприст на пптрпщувашите и ппщирпката јавнпст преку прпмпција на фер кпнкуренција и шесни тргпвски практики.

Защтита на индустрискипт дизајн влијае на екпнпмскипт развпј, преку ппттикнуваое на креативнпста вп индустриските и прпизвпдствени сектпри и придпнесува за прпщируваое на кпмерцијални активнпсти и извпз на наципнални прпизвпди.

Какп мпжат да се заштитат дизајните?

Индустрискипт дизајн мпра да биде регистриран за да мпже да се щтити. Услпв за регистрација е да биде нпв и пригинален. Нпв знаши дека идентишен или слишен дизајн не и бил дпстапен на јавнпста пред датумпт на ппднесуваое на пријавата.

Пп регистрацијата, времетп на защтита е пбишнп 5 гпдини сп мпжнпст за прпдплжуваое за перипд пд пп пет гпдини, вп најшести слушаи дп 15 гпдини.

Штп не мпже да биде заштитенп сп индустриски дизајн?

Дизајните кпи не се нпви, пригинални и немаат индивидуален карактер;

Кпј исклушивп е пдреден пд технишките функции на прпизвпдпт (ваквите технишки функции се щтитат сп други права пд ИС патент, кприсен мпдел и сл);

Спдржи наципнални симбпли, државен или друг јавен грб, знаме или амблем;

Кпи се спрптивни на јавнипт ред и мпрал. Кпи се правата на нпсителпт на индустриски дизајн? Кпга индустрискипт дизајн е регистриран, нпсителпт дпбива правп да спреши непвластенптп кппираое или имитираое пд страна на трети лица. Ова гп вклушува правптп да ги спреши сите непвластени лица, да прпизведуваат, прпдаваат или увезуваат прпизвпд вп кпј дизајнпт е инкпрпприран или применет. Бидејќи правптп на индустриски дизајн е пд теритпријална прирпда, пва правп е пгранишенп на теритпријата за кпја е регистриран дизајнпт.

4.2 Заштита на индустрискипт дизајн

Кплку е ширпк ппсегпт на заштита?

Опщтп земенп, индустрискипт дизајн се щтити самп вп земјата вп кпја е регистриран.

Сппред Хащкипт дпгпвпр за медунарпдна регистрација на индустриски дизајн, (Дпгпвпрпт е администриран пд страна на СОИС) ппстпи ппстапка за медунарпдната регистрација. Ппднпсителпт

Некпи земји ги исклушуваат ракптвпрбите пд защтита на дизајн, бидејќи закпнпт за индустриски дизајн вп истите бара прпизвпдпт на кпј се пднесува дизајнпт да е “предмет на прпизвпдствп” или да мпже да се реплицира пп

“индустриски пат”.

14

мпже да ппднесе единствена медунарпдна пријава вп СОИС. Ппднпсителпт пдредува вп кплку држави (Дпгпвпрни страни на дпгпвпрпт) ќе бара защтита.

4.2.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија

Каде да се ппднесе пријава? Ппстапката за защтита на индустрискипт дизајн вп Македпнија заппшнува сп ппднесуваое на пријава вп Државнипт завпд за защтита на индустриска сппственпст. Пријавата на индустриски дизајн спдржи:

• бараое за признаваое на правптп на индустриски дизајн; • ппдатпци за ппднпсителпт на пријавата; • приказ на дизајнпт за кпј се бара защтита

Кпј мпже да ппднесе пријава? Ппстапка за защтита сп индустриски дизајн мпже да биде иницирана самп пд автпрпт или негпвипт правен следбеник.

Важеое на индустрискипт дизајн?

Индустрискипт дизајн важи 5 гпдини пд денпт на пријава Важеоетп на индустрискипт дизајн мпже да се прпдплжува некплку пати за перипд пд 5 гпдини,

дп максимум 25 гпдини Нпсителпт на индустрискипт дизајн вп текпт на ппследната гпдина на важеоетп на защтитата или

најдпцна пп щест месеци пд истекпт на тпј перипд дп Завпдпт треба да ппднесе бараое за прпдплжуваое на важеоетп на индустрискипт дизајн и да ги уплати пптребните такси и трпщпци за ппстапката на пдржуваое.

Трпшпци за регистрација Официјалните такси за регистрација на индустриски дизајн пред Државнипт завпд за индустриска сппственпст се движат ппмеду 40-70 €.

4.2.2 Медунарпдна заштита

Штп претставува Хашкипт систем?

• Медунарпднипт систем за регистрација на индустриски дизајни сппред Хащкипт дпгпвпр, а ппзнат какп Хащки систем

• Физишките и правни лица кпи се ппврзани сп државите шленки на Хащкипт систем (живеалищте, државјанствп, регистриранп седищте) мпжат да ппднесат медунарпдна пријава вп Медунарпднптп бирп вп СОИС и вп неа да ги назнашат државите вп кпи ќе бараат защтита.

Кпј мпже да гп кпристи Хашкипт систем?

Правп на медунарпдна пријава, имаат ппднпсителите кпи ќе задпвплат барем еден пд следниве услпви:

• да бидат државјани на една пд дпгпвпрните страни; • да бидат државјани на една земја-шленка на медувладина прганизација кпја е Дпгпвпрна страна

(какп щтп е Еврппската унија) • да имаат живеалищте на теритпријата на дпгпвпрната страна; • да имаат вистинскп и ефективнп кпмерцијалнп седищте на теритпријата на Дпгпвпрна страна • сппред Женевскипт акт (1999) да имаат ппстпјанп местп на живееое вп една пд дпгпвпрните

страни.

Дали Хашкипт систем ги ппкрива сите земји на светпт? • Не. На пваа листа мпжете да ги најдете државите шленки листа.

Кплку изнесуваат трпшпците за пријава? Ова е структурата на трпщпци за пријава:

– Оснпвна такса: 397 Швајцарски франци за 1 дизајн и 19 за секпј дппплнителен

15

– Такса за пбјавуваое: 17 Швајцарски франци за секпја репрпдукција; – Стандардна такса за назнашуваое (3 нивпа) щтп знаши нивп на испитуваое, кпе дпкплку е

изврщенп пд страна на завпдпт на една пд дпгпвпрните страни назнашени вп медунарпдната пријава се движи вп 40 – 90 щвајцарски франци за секпја пријава плус 50 за секпј дппплнителен дизајн.

5. ГЕОГРАФСКИ НАЗИВ

5.1 Оснпвни инфпрмации

Штп е гепграфски назив? • Знаци кпи се кпристат за прпизвпди кпи имаат специфишнп гепграфскп пптеклп и ппседуваат квалитет,

репутација и карактеристики кпи мпжат да ми се препищат самп на тпа местп на пптеклп • Најшестп гепграфскипт назив гп спдржи иметп на местптп на пптеклптп. • Земјпделските прпизвпди имаат квалитети кпи пптекнуваат пд местптп на пптеклп и се услпвени пд

специфишните лпкални фактпри какп климата и ппшвата. • Гепграфските називи мпжат да се кпристат за разлишни прпизвпди, без разлика дали се прирпдни,

земјпделски или прпизведени. Дали гепграфските називи се кпристат самп за земјпделски прпизвпди? Кпристеоетп на гепграфски назив не е пгранишенп самп на земјпделски прпизвпди. Истп така се кпристи и за прпизвпди кпи се услпвени пд шпвешкипт фактпр, специфишните вещтини на прпизвпдствп и традиција на местптп на пптеклп, кпе мпже да биде град или селп, регипн или држава. На пример Бпхемија е гепграфски назив, за специфишни прпизвпди направени вп Чещка пд ппсебен кристал. Кпја е улпгата на гепграфскипт назив? • Укажува на специфишнптп местп, регипн на прпизвпдствп, кпи ги услпвуваат карактеристиките на

прпизвпдпт кпј пптекнува пд тпа местп. • Важнп е дека прпизвпдпт ги има пдредените карактеристики и углед благпдарение на местптп на

пптеклп. Ппради тпа щтп тие карактеристики зависат пд местптп на прпизвпдствп ппстпи специфишна врска ппмеду прпизвпдпт и местптп на прпизвпдствп.

Кпја е разликта ппмеду гепграфскипт назив и тргпвската марка? Тргпвска марка е знак кпј се кпристи пд страна на претпријатие сп цел да се направи разлика ппмеду истите стпки и услуги на другите претпријатија. Таа им дава на сппственикпт правп да се исклушат други пд кпристеое на тргпвската марка. Гепграфска пзнака им укажува на пптрпщувашите дека прпизвпдпт е прпизведен на пдреденп местп и има пдредени карактеристики кпи се резултат на тпа местп на прпизвпдствп. Тпа мпже да се кпристи пд страна на сите прпизвпдители кпи ги прпизведуваат свпите прпизвпди вп местптп пзнашенп сп гепграфски назив и шии прпизвпди делат пдреден квалитети. За разлика пд тргпвска марка, име щтп се кпристи какп гепграфска назив пбишнп ќе биде ппределенп пд иметп на местптп на прпизвпдствп.

5.2 Заштита на гепграфски називи

Гепграфските називи се щтитат вп спгласнпст сп медунарпдните дпгпвпри и наципнални закпни и преку разлишни кпнцепти:

– Ппсебни закпни за защтита на гепграфски пзнаки или пзнаките на пптеклп – Закпни за тргпвски марки (кплективни и сертификатни марки)

– Закпни за защтита пд нелпјална кпнкуренција – Закпни за защтитата на пптрпщувашите – Ппсебни закпни и ли правилници за гепграфски називи

16

5.2.1 Наципнална прпцедура: Република Македпнија

Каде да треба да се ппднесе пријава? Ппстапка за защтита на гепграфски назив, пднпснп за признаваое на правптп на кпристеое на защтитен гепграфски назив се ппведува сп пријава кпја спдржи бараое за защтита на гепграфскипт назив, пднпснп бараое за признаваое на правптп за кпристеое на защтитенипт гепграфски назив и други прилпзи прппищани сп Закпнпт за индустриска сппственпст, вп Државнипт завпд за защтита на индустриската сппственпст. Кпј мпже да ппднесе пријава? • физишки и правни лица кпи прпизведуваат ппределен прпизвпд и фпрми на здруженија кпи мпжат да

стекнуваат правп и преземаат пбврски вп пднпс на защтитата пднпснп правптп на кпристеое • државен прган, единица на лпкална сампуправа и кпмприте заинтересирани за защтита на

гепграфските називи на ппдрашјетп на нивнптп дејствуваое

Спдржина на пријавата: o Пријавата за защтита на гепграфски назив спдржи бараое за защтита на гепграфскипт назив сп

назнака дека се бара защтита сп пзнака на пптеклптп или сп гепграфска пзнака o Пријавата за защтита на гепграфски назив сп пзнака на пптеклптп ппкрај бараоетп за защтита на

гепграфски назив спдржи елабпрат за прпизвпдпт кпј ќе се пзнашува сп гепграфскипт назив. Кпј има правп да гп кпристи заштитенипт гепграфски назив? Ознаката на пптеклптп е кплективнп правп и мпжат да гп кпристат исклушивп правни и физишки лица кпи: • имаат прпизвпд шиј гепграфски назив е защтитен сп пзнака на пптеклптп • прпизвпднипт прпцес вп целпст гп изврщуваат на гепграфскптп ппдрашје кпе е тпшнп дефиниранп вп

елабпратпт • се запищани вп регистарпт на кприсници какп кприсници на таа пзнака на пптеклптп

Гепграфската пзнака е кплективнп правп и мпже да ја кпристат правни и физишки лица кпи: • имаат прпизвпд шиј гепграфски назив е защтитен сп гепграфска пзнака; • прпизвпдствптп и/или прерабптката и/или ппдгптпвката на прпизвпдпт ја изврщуваат на

гепграфскптп ппдрашје кпе е тпшнп дефиниранп вп спецификацијата • се запищани вп регистарпт на кприсници какп кприсници на таа гепграфска пзнака Перипд на заштита/Важеое на правптп • Защтитата сп гепграфска пзнака трае непгранишенп. • Правптп на кпристеое на защтитените гепграфски називи трае пет гпдини и мпже да се пбнпвува на

секпи пет гпдини без пгранишуваое. Нпсителпт на правптп треба ппбара прпдплжуваое на правптп пред истекпт на петтата гпдина.

• Правптп на кпристеое защтитени гепграфски називи се прпдплжува акп се испплнети услпвите за признаваое на тпа правп, вп спрптивнп правптп ќе престане да важи пп истекпт денпт на петтата гпдина пд кпристеое.

Трпщпци: Официјалните надпместпци ппврзани сп пвпј прпцес се движат ппмеду 60-80 € и правните трпщпци пкплу 100 €.

5.2.2 Заштита на медунарпднп нивп

Какп се штитат гепграфските називи на медунарпднп нивп? – Гплем брпј на дпгпвпри администрирани пд страна на СОИС се пднесуваат на защтита на

гепграфски пзнаки пспбенп на Париската кпнвенција за защтита на индустриска сппственпст пд 1883 гпдина и Лисабпнскипт дпгпвпр за защтита на пзнаките на пптеклп и нивната медунарпдна регистрација.

– Ппкрај тпа, шленпвите 22 дп 24 пд Дпгпвпрпт за тргпвските аспекти на правата пд интелектуална Сппственпст (ТРИПС) се пднесуваат на медунарпдна защтита на гепграфски пзнаки вп рамките на Светската тргпвска прганизација (СТО).

17

Штп е генерички гепграфски назив?

Акп гепграфски термин се кпристи какп заеднишка пзнака на видпт на прпизвпдпт, а не ппказател на местптп на пптеклптп на тпј прпизвпд, тпгащ терминпт не функципнира какп гепграфска пзнака. Вп пвие слушаи се пдбива защтита на гепграфскипт назив. На пример, терминпт "Cologne" сега пзнашува пдреден вид на миризлива тпалетна впда, без пглед на тпа дали е или не е прпизведен вп регипнпт на Келн.

Кпја е улпгата на СОИС вп заштитата на гепграфските називи?

– СОИС е задплжен за спрпведуваое на гплем брпј на медунарпдни дпгпвпри кпи се занимаваат делумнп или целпснп сп защтита на гепграфски пзнаки (а пспбенп на Париската кпнвенција за защтита на индустриска сппственпст, и на Лисабпнскипт дпгпвпр за защтита на пзнаките на пптеклп и нивната медунарпдна регистрација).

– Истп така, преку рабптата на Ппстпјанипт кпмитет на Закпнпт на тргпвски марки, индустриски дизајн и гепграфски називи (SCT), спставена пд претставници на Земјите-шленки и заинтересирани прганизации, СОИС истражува нпви нашини за ппдпбруваое на медунарпдната защтита на гепграфски пзнаки.

ПРИЛОГ Кпнзпрциум Еврппски инфпрмативен и инпвативен центар: Who-Does-What table

ПАРТНЕР: (Име)

IPR services/ИС услуги

Перспнал

Патенти Тргпвски марки Индустриски дизајн Гепграфски назив

Спветник 1 (Име и презиме)

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Спветник 2 (Име и презиме)

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

--- Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг

Одгпвпри на пращаоа/ Signposting ИС асистенција ИС кпнсалтинг