k07046nhapxuatxuly

1

P h a à n c ö ù n g C a ù c t h ie á t b ò

3B a ø i

N h aä p

X u a át

T r u y e à nd a ã n

X ö ûly ù

2

C a ù c v a á n ñ e à ñ e à c a ä p ñ e á n t r o n g c h ö ô n g n a à y

Moâ taû caùch choïn löïa vaø toå chöùc caùc thaønh phaàn trong heä thoáng maùy tính nhaèm hoã trôï caùc muïc tieâu cuûa heä thoáng thoâng tin vaø caùc nhu caàu kinh doanh cuûa toå chöùc.

Moâ taû coâng suaát, toác ñoä vaø khaû naêng cuûa boä xöû lyù trung taâm, boä nhôù.

Moâ taû caùc phöông phaùp truy caäp, khaû naêng vaø tính di ñoäng (portability) cuûa caùc thieát bò löu tröõ thöù caáp.

Ñeà caäp ñeán vaän toác, chöùc naêng, vaø söï quan troïng cuûa caùc thieát bò nhaäp, xuaát.

Nhaän daïng caùc ñaúng caáp cuûa heä thoáng maùy tính vaø baøn ñeán vai troø cuûa moãi ñaúng caáp naày.

3

M o ä t t r ö ô ø n g h ô ïp ñ ie å n h ìn h d u ø n g p h a à n c ö ù n g h ie ä u q u a û

C o â n g t y C e le r a G e n o m ic s

Celera Genomics ñaõ laøm neân lòch söû khoa hoïc nhôø vaøo vieäc laäp baûn ñoà gen ngöôøi. keát thuùc vieäc nghieân cöùu gen ngöôøi vaøo giöõa naêm 2000.

Coâng ty Celera ñaõ laøm caùc nhaø ñaàu tö ngaïc nhieân khi khoâng thoâng baùo baát kyø moät saûn phaåm hay dòch vuï naøo taïo ra lôïi nhuaän töø keát quaû ñoät phaù naày. Haäu quaû laø coå phaàn cuûa coâng ty töø $270 trong thaùng ba naêm 2000 giaûm xuoáng coøn $30 trong naêm keá tieáp.

4

M o ä t t r ö ô ø n g h ô ïp d u ø n g p h a à n c ö ù n g h ie ä u q u a û ñ ie å n h ìn h

• Ngaøy nay Celera ñang döïa vaøo söï hieåu bieát cuûa mình treân gen ngöôøi ñeå môû roäng caùc hoaït ñoäng thu lôïi trong lónh vöïc protein hoïc (proteomics - lónh vöïc naày nghieân cöùu veà chöùc naêng, caáu truùc, vaø söï trao ñoåi protein trong caùc teá baøo).

• Protein (chaát ñaïm) ñieàu hoaø caùc phaûn öùng hoaù hoïc trong cô theå cuõng nhö caùc hoaït ñoäng cuûa teá baøo, moâ vaøø caùc cô quan. Do protein coù lieân quan tröïc tieáp ñeán caùc tieán trình hoaù sinh (biochemical), bình thöôøng vaø beänh taät neân vieäc phaân tích protein trong caùc teá baøo maéc beänh seõ giuùp coù ñöôïc söï hieåu bieát hoaøn chænh veà beänh taät.

• Ngöôøi ta mong muoán raèng söï keát hôïp cuûa protein hoïc vaø boä gen giöõ vai troø chính trong caùc nghieân cöùu veà hoaù sinh cuõng nhö giöõ vai troø chuû ñaïo trong trong vieäc phaùt trieån khaùm chöûa beänh.

5


• Chieán löôïc kinh doanh môùi cuûa Celera laø tìm ra vaø coâ laäp caùc gen hay protein coù dính daùng ñeán caùc beänh ñaëc bieät, vaø baùn caùc “drug targets” cho caùc haõng döôïc phaåm ñeå chia phaàn traêm lôïi nhuaän hay laø taïo ra caùc lieân doanh vôùi caùc coâng ty naày. Baûn thaân coâng ty Celera laø quaù nhoû vaø khoâng coù kinh nghieäm ñeå mang laïi lôïi nhuaän töø vieäc phaùt trieån vaø tieáp thò thuoác.

• Mặc duø caùc coâng ty khaùc ñaõ baét ñaàu baøo cheá thuoác töø döõ lieäu cuûa boä gen ngöôøi, nhöng söï hieåu bieát veà gen ngöôøi cuûa coâng ty Celera ñaõ taïo lôïi theá caïnh tranh giuùp coâng ty daãn ñaàu trong veà tieàm naêng baøo cheá ra caùc phöông thuoác môùi. Ñeå khai thaùc thuaän lôïi ñoù, Celera baét ñaàu thueâ nhaø sinh hoïc coù taàm côõ theá giôùi vaø xaây döïng phoøng thí nghieäm ñeå nghieân cöùu veà protein.

6


• Ngaøy nay, caùc khoaûn ñaàu tö chính cuûa Celera vaøo coâng ngheä cao bao goàm nhieàu khoaûn cho thieát bò khaùc nhö roâ boát, quang phoå keá, maùy tính maïnh, caùc trang bò duøng xaùc ñònh, moâ taû vaø tìm ra ñaëc tính cuûa protein vaø taùi taïo dieãn tieán cuûa beänh taät baèng moâ hình. Nhöng moâ hình phöùc taïp naày caàn phaûi duøng ñeán caùc kyõ thuaät maùy tính maïnh hôn. Vaøo thaùng gieâng naêm 2001, Celera ñaõ loan baùo moät döï aùn trò giaù 40 trieäu USD trong boán naêm vôùi haõng maùy tính HP vaø Boä naêng löôïng ñeå taïo ra moät sieâu maùy tính môùi duøng phaân tích caùc döõ lieäu sinh hoïc. Khi vaän haønh heát coâng suaát, maùy tính naày coù khaû naêng thöïc hieän haøng nghìn tyû pheùp tính trong moät giaây.

7


• Celera coù moät trong nhöõng heä thoáng sieâu maùy tính maïnh nhaát treân theá giôùi, noåi baät laø heä thoáng goàm 800 maùy tính HP noái vôùi nhau, moãi maùy tính naày söû duïng con chip maùy tính 64 bit Alpha vaø coù khaû naêng thöïc hieän vieäc so saùnh treân 250 tyû chuoãi gen trong moät giôø. Celera khoâng theå saép xeáp vaø lieân keát boä gen ngöôøi nhanh nhö vaäy maø khoâng coù heä thoáng sieâu maùy tính. Thöïc ra, nhöõng gì maø Celera ñaõ laøm chæ trong 9 thaùng seõ phaûi maát ñeán haøng traêm naêm neáu duøng maùy tính thoâng thöôøng. Ngoaøi heä thoáng maùy tính maïnh, Celera coøn coù dung löôïng döõ lieäu hôn 100 terabytes löu tröõ treân ñóa. Dung löôïng löu tröõ naày lôùn hôn baát kyø khaû naêng löu tröõ naøo ngay caû trong caùc heä thoáng maùy tính phöùc taïp ñaõ ñöôïc xeáp haïng.

8

N h ö õ n g ñ ie à u c a à n q u a n t a â m k h i t r a n g b ò p h a à n c ö ù n g

, Khi xem ñeán chöông naày ñoäc giaû caàn löu yù caùc vaán ñeà:sau

Cô quan cuûa mình söû duïng phaàn cöùng vaø coâng ngheä ?nhö theá naøo ñeå caïnh tranh vaø hoaøn thaønh nhieämvuï

, Toå chöùc cuûa mình caàn phoái hôïp chieán löôïc kinh doanh , phaàn cöùng vaø heä thoáng nhö theá naøo ñeå giuùp gia .taêng doanh soá vaø lôïi nhuaän

, Ngaøy nay vieäc söû duïng coâng ngheä laø raát thieát thöïc vôùi mong muoán ñaït ñöôïc nhieàu lôïi ích trong kinh doanh . nhö trong tröôøng hôïp cuûa Celera Genomiccs Vieäc söû

duïng coâng ngheä thoâng tin vaø taêng cöôøng khaû naêng , xöû lyù laøm taêng naêng suaát cuûa coâng nhaân môû roäng

cô hoäi vaø cho pheùp doanh nghieäp linh hoaït hôn

9

N h ö õ n g ñ ie à u c a à n q u a n t a â m k h i t r a n g b ò p h a à n c ö ù n g

Heä thoáng thoâng tin vôùi neàn taûng maùy tính (CBIS-Computer-Based Information System) laø taäp hôïp goàm phaàn cöùng, phaàn meàm, cô sôû döõ lieäu, vieãn thoâng, con ngöôøi vaø thuû tuïc ñöôïc toå chöùc ñeå nhaäp, xöû lyù vaø xuaát döõ lieäu vaø thoâng tin.

Phaàn cöùng bao goàm maùy tính vaø caùc maùy moùc khaùc giuùp cho vieäc nhaäp, xöû lyù, löu tröõ, vaø xuaát keát quaû trong moät heä thoáng thoâng tin. Ñieàu caân nhaéc quan troïng nhaát trong vieäc quyeát ñònh duøng phaàn cöùng naøo cho cô quan naèm ôû choã phaàn cöùng ñoù ñöôïc söû duïng ra sao ñeå hoã trôï caùc muïc tieâu cuûa heä thoáng thoâng tin vaø cuûa toå chöùc.

10

3 .1 H e ä t h o á n g m a ù y t ín h

• Heä thoáng maùy tính laø moät heä thoáng con ñaëc bieät trong toaøn boä heä thoáng thoâng tin cuûa toå chöùc. Heä thoáng maùy tính laø tích hôïp cuûa caùc thieát bò ñöôïc keát noái vôùi nhau, taïi trung taâm cuûa heä thoáng naày coù ít nhaát laø moät thieát bò ñieän töû duøng ñeå nhaäp, xöû lyù, löu tröõ vaø xuaát döõ lieäu, thoâng tin.

•• Keát hôïp hoaøn chænh moät heä thoáng maùy tính

khoâng chć laø keát noái caùc thieát bò maùy tính vôùi nhau. Trong moät heä thoáng hieäu quaû, caùc thaønh phaàn phaûi ñöôïc choïn löïa vôùi söï hieåu bieát vaø phaûi caân nhaéc veà söï caân baèng giöõa hieäu naêng cuûa toaøn heä thoáng vaø giaù caû, söï kieåm soaùt vaø möùc ñoä phöùc taïp

11


• Khi laép raùp heä thoáng maùy tính caàn phaûi coù söï hieåu bieát veà moái lieân heä giöõa heä thoáng thoâng tin vaø nhu caàu cuûa cô quan, toå chöùc. Chuùng ta thöôøng xem heä thoáng maùy tính chæ ñôn giaûn goàm caùc maùy tính maø thoâi, nhöng chuùng ta neân nhôù raèng muïc tieâu cuûa heä thoáng maùy tính phuï thuoäc vaøo heä thoáng thoâng tin vaø phaûi ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa cô quan, toå chöùc.

• Caùc boä phaän cuûa heä thoáng thoâng tin nhö laø thieát bò phaàn cöùng, con ngöôøi, vaø caùc chöông trình phaàn meàm phuï thuoäc laãn nhau

12


• Caùc thaønh phaàn cuûa phaàn cöùng maùy tính goàm caùc thieát bò thöïc hieän caùc chöùc naêng nhaäp, löu tröõ, vaø xuaát döõ lieäu

13

P h a à n c ö ù n g m a ù y t ín h

14

Phaàn cöùng maùy tính C P U - B o ä x ö û ly ù t r u n g t a â m

• ( K h a û n a ê n g x ö û ly ù t o å c h ö ù c ) v a ø q u a û n ly ù la ø c h ö ù c n a ê n g

q u y e á t ñ ò n h c u û a c u û a m o ä t .h e ä t h o á n g m a ù y t ín h

• Boä xöû lyù hai nhaân 250X- AMD

15

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC - CPU

2 - C P U ( )C e n t r a l P r o c e s s in g U n it

CPU vieát taét töø chöõ Central Processing Unit, laø boä naõo cuûa maùy tính. CPU ñieàu khieån moïi hoaït ñoäng cuûa maùy tính vaø xöû lyù döõ lieäu döïa vaøo caùc taäp leänh (instruction set). CPU goàm coù caùc boä phaän chính nhö hình:

16

Caùc thaønh phaàn cuûa moät maùy PC - CPU

2 - C P U ( )C e n t r a l P r o c e s s in g U n it

Hoaït ñoäng cuûa moät chæ thò ôû möùc ñoä ngoân ngöõ maùy

Böôùc 1: Tìm vaø naïp chæ thò (Fetch instruction)

Böôùc 2: Giaûi maõ chæ thò ñeå cho boä xöû lyù trung taâm hieåu ñöôïc

Böôùc 3 : Thöïc hieän chæ thò

Böôùc 4 : Löu tröõ keát quaû vaøo thanh ghi hay boä nhôù

Pha

chæ thò

Pha

thöïc hieän chæthò

17

Ñaëc tröng vaø chöùc naêng cuûa boä xöû lyù - CPU C h u k y ø m a ù y (machine cycle time)

Moãi leänh ñöôïc thöïc hieän trong moät chu kyø maùy.

Chu kyø maùy ñöôïc ño baèng micro giaây (phaàn trieäu giaây)Hoaëc moät phaàn tæ giaây (nanoseconds)Hoaëc moät phaàn tæ tæ giaây (picoseconds)Hoaëc döôùi daïng coù bao nhieâu chæ thò ñöôïc thöïc hieän trong moät giaây (MIPS- Millions of instruction per second)

T o á c ñ o ä x u n g ñ o à n g h o à ( C lo c k)s p e e d

Moãi CPU taïo ra moät chuoãi xung ñoàng hoà ñeå ñieàu khieån caùc giai ñoaïn hoaït ñoäng cuûa chu kyø maùyToác ñoä xung ñoàng hoà ñöôïc ño baèng MHz(MegaHertz-phaàn trieäu giaây), (GHz- GigaHertz- phaàn tæ giaây).Toác ñoä xung ñoàng hoà hieän nay laø 3.2 GHz

M a ù y

t o á c ñ o än h a n h

18

• Chuùng ta thöôøng goïi teân cuûa moät maùy PC döïa vaøo teân cuûa boä vi xöû lyù (micro processor)

Ví duï :Intel 8086 (naêm 1978) vôùi toác ñoä khôûi ñaàu :

4.77MhzSau ñoù laø 80286 (naêm 1982), 80386 (naêm 1985),

80486, (naêm 1989) Pentium (naêm 1993), Celeron.Hieän nay boä vi xöû lyù thoâng duïng laø Pentium IV

toác ñoä 3.2 Ghz,Treân maùy Laptop ñang söû duïng boä vi xöû lyù

Centrino (hoå trôï maïng khoâng daây vaø ít hao naêng löôïng)

Moät soá caùc haõng khaùc cuõng ñaõ cheá taïo ra CPU töông öùng , nhö : AMD, IBM, Motorola…

C a ù c ñ a ë c t r ö n g c u û a C P U

19

• H o ï v i x ö û ly ù C e n t r in o

V i x ö û ly ù C e n t r in o ñ a à u t ie â n c o ù t e â n la ø C a r m e l p h a ù t h a ø n h

3 2 0 0 3 t h a ù n g n a ê m g o à m

- ( : In t e l p e n t iu m M t e â n m a õ h o a ù, )B a n ia s D o t h a n

- 8 5 5 ( , In t e l t e â n m a õ h o a ù O d e m)M o n t a r a

- / 2 1 0 0 , 2 2 0 0 In t e l P r o W ir e le s s B G( )C a le x ic o

V i x ö û ly ù S o n o m a : 2 T h e á h e ä , c u û a C e n t r in o p h a ù t h a ø n h

1 2 0 0 5 t h a ù n g n a ê m g o à m

- ( )In t e l P e n t iu m M D o t h a n

- 9 1 5 ( )In t e l M o b ile A lv is o

- / 2 2 0 0 , 2 9 15 In t e l P r o W ir e le s s ( 2 )A B G C a le x iìc o

CPU - C a ù c b o ä v i x ö û ly ù ñ ô ø i

m ô ù i

20

V i x ö û ly ù N a p a : theá heä thöù 3 cuûa Centrino, phaùt haønh vaøo thaùng 1 naêm 2006, goàm- Intel Core (Yonah) vaø Core 2 (Merom)- Intel Mobile 945 Express series (Calistoga)- Intel pro Wireless 3945 ABG (Golan)Intel duøng nhaõn hieäu Centrino Duo cho maùy Laptop vôùi boä xöû lyù hai nhaân (Core Dual) vaø Centrino cho Laptop moät nhaân (Core Solo).

V i x ö û ly ù S a n t a R o s a : Theá heä thöù tö cuûa Centrino, döï truø tung ra thò tröôøng vaøo thaùng tö 2007, teân thöông maïi laø Centrino Pro

CPU - Caùc boä vi xöû lyù ñôøi môùi - C e n t r in o

2121

Ñ a ë c t r ö n g v a ø c h ö ù c n a ê n g c u û a Ñ a ë c t r ö n g v a ø c h ö ù c n a ê n g c u û a b o ä n h ô ù b o ä n h ô ù ( (MemoryMemory))

C h ö ù c n a ê n g C h ö ù c n a ê n g c u û a b o ä n h ô ù c u û a b o ä n h ô ù : : cung cung caáp cho CPU moät vuøng chöùa taïm caùc leänh caáp cho CPU moät vuøng chöùa taïm caùc leänh vaø döõ lieäu chöông trình trong luùc ñang laøm vaø döõ lieäu chöông trình trong luùc ñang laøm vieäc. Chöùc naêng chuû yeáu cuûa boä nhôù laø vieäc. Chöùc naêng chuû yeáu cuûa boä nhôù laø taêng nhanh toác ñoä cung caáp döõ lieäu vaø caùc taêng nhanh toác ñoä cung caáp döõ lieäu vaø caùc chæ thò cho CPU .chæ thò cho CPU .

K h a û n a ê n g lö u t r ö õ K h a û n a ê n g lö u t r ö õ (Storage capacity)(Storage capacity)Cuõng gioáng nhö CPU, thieát bò nhôù coù chöùa Cuõng gioáng nhö CPU, thieát bò nhôù coù chöùa haøng nghìn maïch in treân con chíp silicon. Moåi haøng nghìn maïch in treân con chíp silicon. Moåi maïch naày daãn ñieän (on) hay khoâng daãn ñieän maïch naày daãn ñieän (on) hay khoâng daãn ñieän (off). (off). Döõ lieäu ñöôïc chöùa trong boä nhôù ñöôïc theå Döõ lieäu ñöôïc chöùa trong boä nhôù ñöôïc theå hieän döôùi daïng toå hôïp caùc traïng thaùi ñoùng hieän döôùi daïng toå hôïp caùc traïng thaùi ñoùng hay ngaét cuûa caùc maïch ñieän. Moãi kyù töï ñöôïc hay ngaét cuûa caùc maïch ñieän. Moãi kyù töï ñöôïc theå hieän baèng moät byte (theå hieän baèng moät byte (BB ), moãi byte goàm 8 ), moãi byte goàm 8 bits. Döôùi ñaây laø baûng lieät keâ caùc boäi soá bits. Döôùi ñaây laø baûng lieät keâ caùc boäi soá cuûa byte.cuûa byte.

2222

Ñ a ë c t r ö n g v a ø c h ö ù c n a ê n g c u û a Ñ a ë c t r ö n g v a ø c h ö ù c n a ê n g c u û a b o ä n h ô ù b o ä n h ô ù ( (MemoryMemory))

B a û n g lie ä t k e â c a ù c b o ä i s o á B a û n g lie ä t k e â c a ù c b o ä i s o á c u û a B y t e c u û a B y t e

Te â n K y ù h ie ä u Te â n K y ù h ie ä u S o á b y t e s S o á b y t e s Byte BByte B 11Kilobyte KBKilobyte KB 1024 1024 BytesBytesMegabyte MB Megabyte MB 1024 1024 KBKBGigabyte GB 1024Gigabyte GB 1024 MBMBTerabyte TB Terabyte TB 10241024 GBGBPetabyte PB 1024Petabyte PB 1024 TBTB

23

Phaàn cöùng maùy tính M e m o r y - B o än h ô ù• C a ù c k ie å u b o ä n h ô ù• Coù nhieàu daïng boä nhôù. Caùc leänh hay döõ lieäu

ñöôïc löu tröõ taïm thôøi trong boä nhôù truy xuaát ngaãu nhieân (RAM, random access memory).

• R A M chæ löu tröõ taïm thôøi vaø deã bò maát thoâng tin- (volatile), RAM chíp bò maát noäi dung löu tröõ khi ngaét doøng ñieän (nhö bò ngaét nguoàn ñoät ngoät, suït aùp do quaù taûi hoaëc bò nhieãu khi naèm gaàn ñoäng cô ñang chaïy). RAM chíp ñöôïc thieát trí ngay treân baûn maïch chính (main board) hoaëc laø treân caùc caït ngoaïi vi gaén vaøo baûn maïch chính.

24

Phaàn cöùng maùy tính M e m o r y - B o ä - n h ô ù R A M

• Coù nhieàu loaïi RAM khaùc nhau,• D R A M Laø kieåu RAM truyeàn thoáng goàm nhieàu boä tuï

ñieän nhoû, do hieän töôïng töï phoùng ñieän neân trong khi chaïy, cöù vaøi mili giaây thì DRAM phaûi ñöôïc laøm töôi (refresh) moät laàn. DRAM ñaùp öùng chaäm, nhöng reû tieàn.

• S R A M (Static RAM) RAM tænh, SRAM goàm caùc khoaù chuyeån OFF/ON lieân tuïc nhôù ñöôïc noäi dung chöùa trong RAM, vì vaäy SRAM ñaùp öùng nhanh hôn (nhöng ñaét tieàn hôn) DRAM.

• Trong hôn thaäp kyõ qua, toác ñoä cuûa boä xöû lyù taêng leân gaáp ñoâi cöù sau 18 thaùng, nhöng hieäu naêng cuûa boä nhôù khoâng theo kòp toác ñoä naày. Haäu quaû laø boä nhôù laø taùc nhaân chính gaây trôû ngaïi cho hieäu naêng cuûa heä thoáng. Do ñoù caùc nhaø cheá taïo boä xöû lyù ñaõ laøm vieäc vôùi caùc nhaø cung caáp boä nhôù nhaèm duy trì ñöôïc hieäu naêng cuûa caùc boä xöû lyù vaø keânh truyeàn nhanh hôn.

25

Phaàn cöùng maùy tính M e m o r y - - B o ä n h ô ùR O M

• Moät kieåu boä nhôù khaùc laø R O M (Read Only Memory), boä nhôù chæ ñoïc. Trong ROM traïng thaùi cuûa maïch ñieän laø coá ñònh, do ñoù noäi dung cuûa ROM khoâng bò maát khi nguoàn bò ngaét (nonvolatile). Trong ROM coù chöùa saün döõ lieäu thöôøng tröïc cuõng nhö caùc chæ thò, chöông trình coá ñònh do nhaø saûn xuaát maùy tính caøi ñaët saün.

26

Phaàn cöùng maùy tính M e m o r y - - B o ä n h ô ùC a c h e• Ñaây laø loaïi boä nhôù coù toác ñoä cao, nhôø ñoù maø

CPU coù theå truy caäp nhanh hôn boä nhôù chính

• Nhöõng döõ lieäu thöôøng xuyeân duøng ñöôïc chöùa trong boä nhôù cache thay vì chöùa trong boä nhôù chính (RAM)coù toác ñoä thaáp hôn. Do trong cache chöùa ít döõ lieäu hôn, neân CPU truy caäp ñöôïc döõ lieäu vaø chæ thò caàn thieát nhanh choùng hôn laø truy tìm trong boä nhôù chính RAM coù chöùa nhieàu döõ lieäu vaø chæ thò hôn.

27

B o ä n h ô ù

• Giaù caû cuûa boä nhôù giaûm lieân tuïc, nhöng khi so saùnh giaù caû treân moãi megabyte thì giaù moät MB cuûa boä nhôù ñaét hôn giaù moãi MB cuûa boä löu tröõ thöù caáp raát nhieàu. Dung löôïng boä nhôù raát quan troïng ñoái v ôùi hie äu quaû hoaït ñoäng cuûa he ä thoáng thoâng tin coù ne àn taûng maùy tính (CBIS ) . Caùc öùng duïng treân CBIS ñeàu caàn moät dung löôïng boä nhôù trong heä thoáng maùy tính töông öùng. Ví duï ñoái vôùi caùc baøi toaùn xöû lyù phöùc taïp nhö thieát keá saûn xuaát, seõ caàn nhieàu dung löôïng boä nhôù hôn laø caùc coâng vieäc ñôn giaûn nhö laø xöû lyù vaên baûn. Hôn nöõa, do heä thoáng maùy tính coù nhieàu kieåu boä nhôù, moät soá chöông trình caàn kieåm soaùt ñöôïc löôïng boä nhôù caáp phaùt vaø truy caäp, moät soá chöông trình khaùc ñöôïc caáu hình ñeå söû duïng toái ña dung löôïng boä nhôù neân tröôùc khi naâng caáp boä nhôù cho heä thoáng, toå chöùc caàn xem xeùt ñeán moïi vaán ñeà treân.

28

Phaàn cöùng maùy tính - Ñ a x ö û ly ùMultiprocessing• Ña xöû lyù laø thöïc hieän töùc thôøi hai hay nhieàu

chæ thò trong cuøng moät thôøi ñieåm. Moät trong caùc daïng ña xöû lyù laø ñoàng xöû lyù (coprocessors). Ñoàng xöû lyù taêng toác xöû lyù baèng caùch thöïc hieän moät soá chæ thò ñaëc tröng trong khi CPU thöïc hieän caùc hoaït ñoäng xöû lyù khaùc. Boä ñoàng xöû lyù coù theå naèm ngoaøi hoaëc ngay trong CPU, vaø coù theå hoaït ñoäng vôùi xung ñoàng hoà khaùc vôùi xung ñoàng hoà cuûa CPU. Moãi kieåu ñoàng xöû lyù thöïc hieän toát nhaát ôû moät soá chöùc naêng ñöôïc aán ñònh. Ví duï nhö chíp ñoàng xöû lyù toaùn hoïc (math coprocessor) ñöôïc duøng ñeå taêng toác caùc tính toaùn toaùn hoïc, hay boä ñoàng xöû lyù ñoà hoaï (graphics coprocessor) laøm giaûm thôøi gian chaïy caùc chöông trình ñoà hoaï.

29

Phaàn cöùng- Xöû lyù song song khoái (Massive Parallel Processing)

• ÔÛ daïng naày toác ñoä xöû lyù ñöôïc taêng leân baèng caùch lieân keát haøng traêm, thaäm chí haøng ngaøn boä xöû lyù vaän haønh cuøng luùc, hoaëc laø vaän haønh song song. Moãi boä xöû lyù coù ke ânh truye àn, boä nhôù, oå ñóa vaø moät baûn sao he ä ñie àu haø nh rie âng , vaø chöông trình öùng duïng rie âng . Trong pheùp xöû lyù song song, moãi vaán ñeà cuûa xí nghieäp (nhö laø thieát keá moät saûn phaåm môùi, hay laø moät trang bò môùi) ñöôïc chia ra thaønh nhieàu phaàn nhoû. Moãi phaàn ñöôïc giaûi quyeát baèng moät boä xöû lyù rieâng. Keát quaû xöû lyù töø moãi boä xöû lyù ñöôïc laép gheùp laïi ñeå coù ñöôïc keát quaû cuoái cuøng. Coâng ty Celera Genomics ñaõ noùi ñeán ôû phaàn treân ñaõ duøng caùch xöû lyù naày ñeå giaûi maõ gen ngöôøi.

30

Xöû lyù song song khoái (Massive Parallel Processing)

Công việc xử lý

PhầnA

Phần B

Phần C

PhầnD

PhầnE

Xử lýA

Xử lýB

Xử lýC

Xử lýD

Xử lýE

Giải phápA

Giải phápB

Giải phápC

Giải phápD

Giải phápE

Kết quả cuối cùng

31

L ö u t r ö õ t h ö ù c a á p L ö u t r ö õ t h ö ù c a á p – (Secondary – (Secondary Storage)Storage) Nhö ñaõ xem xeùt, boä nhôù laø moät tham soá Nhö ñaõ xem xeùt, boä nhôù laø moät tham soá

quan troïng trong toaøn boä söùc maïnh cuûa moät quan troïng trong toaøn boä söùc maïnh cuûa moät heä thoáng maùy tính. Tuy nhieân, boä nhôù chính heä thoáng maùy tính. Tuy nhieân, boä nhôù chính chæ cung caáp moät dung löôïng löu tröõ döõ lieäu chæ cung caáp moät dung löôïng löu tröõ döõ lieäu vaø chæ thò caàn cho CPU xöû lyù. vaø chæ thò caàn cho CPU xöû lyù.

Heä thoáng maùy tính coøn caàn löu tröõ thöôøng Heä thoáng maùy tính coøn caàn löu tröõ thöôøng tröïc moät löôïng lôùn döõ lieäu, chæ thò, vaø tröïc moät löôïng lôùn döõ lieäu, chæ thò, vaø thoâng tin nhieàu hôn boä nhôù chính. Caùc boä löu thoâng tin nhieàu hôn boä nhôù chính. Caùc boä löu tröõ thöù caáp ñöôïc duøng cho muïc ñích naày.tröõ thöù caáp ñöôïc duøng cho muïc ñích naày.

Khaùc vôùi boä nhôù, caùc boä löu tröõ thöù caáp Khaùc vôùi boä nhôù, caùc boä löu tröõ thöù caáp cung caáp cho heä thoáng phöông tieän löu tröõ cung caáp cho heä thoáng phöông tieän löu tröõ vónh vieãn, dung löôïng lôùn vaø kinh teá hôn. Neáu vónh vieãn, dung löôïng lôùn vaø kinh teá hôn. Neáu so saùnh giaù caû thì chi phí löu tröõ cho moãi so saùnh giaù caû thì chi phí löu tröõ cho moãi megabyte treân haàu heát caùc boä löu tröõ thöù megabyte treân haàu heát caùc boä löu tröõ thöù caáp reû tieàn hôn moãi megabyte treân boä nhôù caáp reû tieàn hôn moãi megabyte treân boä nhôù raát nhieàu.raát nhieàu.

32

L ö u t r ö õ t h ö ù c a á p – (Secondary Storage)

Phöông tie än löu

tröõ Dung löôïng Giaùtie àn /Giaùtie àn MB

Baêng töø 30 GB 366.77 USD 0.012 USD Baêng töø 2 GB 40.45 USD 0.020 USD Ñóa quang ghi/xoaù 2.6 GB 58.91 USD 0.023 USD Ñóa jazz 200 MB 98.34 USD 0.049 USD Ñóa Zip 200 MB 15.02 USD 0.075 USD Ñóa Zip 100 MB 9.45 USD 0.095 USD Ñóa meàm 1.44 MB 0.50 USD 0.347 USD SDRAM 128 MB 111.93 USD 0.874 USD

(Giaù cuûa naê m 2004 taïi US A, chæ coù g iaù trò tham khaûo, khoâng phaûn aùnh ñuùng g iaù thò tröôø ng maùy tính taïi Vie ät nam trong thôø i ñie åm hie än taïi 2006)

3 .8B a û n g So saùnh chi phí giöõa caùc phöông tieän löu tröõ

33

So saùnh caùc phöông phaùp löu tröõ• Do tieán trình truy caäp döõ lieäu trong boä löu tröõ thöù

caáp laø tieán trình ñieän cô neân chaäm hôn boä nhôù (tieán trình ñieän töû), neân khi choïn löïa thieát bò löu tröõ thöù caáp chuùng ta caàn phaûi hieåu roõ ñaëc tính, phöông phaùp truy caäp, dung löôïng vaø tính khaû chuyeån (portability) cuûa phöông tieän.

• Caùc phöông tieän löu tröõ cho pheùp truy caäp nhanh thöôøng ñaét giaù hôn caùc phöông tieän truy caäp chaäm. Gía caû vaø tính khaû chuyeån cuûa boä löu tröõ cuõng raát khaùc nhau vaø ñaây cuõng laø moät tham soá caàn xem xeùt. Ngoaøi giaù caû, toå chöùc, doanh nghieäp cuõng caàn xem xeùt ñeán tính baûo maät, ñoái vôùi caùc döõ lieäu nhaïy caûm, caùc chöông trình quan troïng thì chæ coù ngöôøi coù thaåm quyeàn môùi ñöôïc pheùp söû duïng. Vì döõ lie äu vaø chöông trình ñöôïc chöùa trong caùc boä löu tröõ thöù caáp thöôø ng coù taàm quan troïng soáng coø n ñoái v ôùi toå chöùc, doanh nghie äp.

34

C a ù c t h ie á t b ò lö u t r ö õ t h ö ù c a á p

• Caùc hình thöùc löu tröõ thöù caáp thoâng duïng nhaát laø baêng töø ñóa töø (magnetic disks) vaø ñóa quang (optical disks). Baêng töø chæ cho pheùp truy caäp tuaàn töï, ñóa töø vaø ñóa quang cho pheùp ngöôøi duøng truy caäp tuaàn töï vaø tröïc tieáp. Hình sau ñaây cho thaáy moät soá caùc phöông tieän löu tröõ thöù caáp.

35

Caùc thieát bò löu tröõ thöù caáp- B a ê n gt ö ø• Moät trong nhöõng phöông tieän löu tröõ thoâng duïng laø

baêng töø. Töông töï nhö baêng töø söû duïng trong caùc maùy caùt seùt, baêng töø maùy tính laøm baèng lôùp phim Mylar, treân beà maët coù traùng moät lôùp oxyùt saét. Baêng töø ñöôïc töø hoaù ñeå löu tröõ caùc bít. Baêng töø laø moät ví duï veà phöông tieän löu tröõ truy caäp döõ lieäu theo kieåu tuaàn töï.Toác ñoä truyeàn döõ lieäu cuûa baêng töø laø 10 MB/giaây. Quantum döï ñoaùn dung löôïng cuûa baêng töø seõ taêng ñeán 1 TB cho moãi hoäp baêng, vaø toác ñoä truyeàn döõ lieäu laø 100 MB/giaây. Haõng Sony döï ñònh tung ra baêng töø coù dung löôïng 800 GB vaø toác ñoä truyeàn laø 96 MB/giaây vaøo naêm 2007. Do giaù reõ, toác ñoä khaù lôùn neân baêng töø cuõng vaãn laø phöông tieän löu tröõ döï phoøng döõ lieäu reû tieàn thoâng duïng.

36

– C a ù c t h ie á t b ò lö u t r ö õ t h ö ù c a á p Ñ ó at ö ø• Cuõng gioáng nhö baêng töø, ñóa töø löu tröõ caùc bít döõ

lieäu baèng caùc vuøng nhoû ñöôïc töø hoaù. Khi ñoïc hoaëc ghi döõ lieäu vaøo ñóa, ñaàu ñoïc/ghi seõ dòch chuyeån ñeán ngay vuøng chöùa döõ lieäu treân ñóa. Vì vaäy ñóa töø laø phöông tieän löu tröõ döõ lieäu coù caùch truy caäp tröïc tieáp. Tuy ñóa töø cuõng coù theå truy caäp ñöôïc theo kieåu tuaàn töï, nhöng caùc thieát bò oå ñóa thöôøng duøng caùch truy caäp tröïc tieáp. Do truy caäp tröïc tie áp laø caùch g iuùp truy xuaát döõ lie äu nhanh, ne ân ñóa töø thöôøng ñöôïc caùc doanh nghie äp nhö haø ng khoâng , cung öùng the û tín duïng söû duïng ñe å ñaùp öùng nhanh cho caùc ye âu caàu cuûa khaùch haø ng . Ví duï nhö khi caàn ñaët choã cho chuyeán bay thì döõ lieäu treân ñóa töø seõ ñöôïc cung caáp trong moät giaây ñoàng hoà. Neáu thoâng tin naày naèm treân baêng töø thì vieäc truy xuaát naày seõ phaûi maát maáy phuùt, hoaëc coù khi haèng nöûa giôø ñeå naïp baêng vaø laáy thoâng tin.

• Ñóa töø coù raát nhieàu côõ dung löôïng vaø tính di chuyeån ñöôïc cao. Ñóa meàm deã di chuyeån ñi khaép nôi nhöng dung löôïng quaù nhoû (1.44 MB) vaø coù thôøi gian truy caäp chaäm neân daàn daàn bò thay theá baèng ñóa flash.

37

– C a ù c t h ie á t b ò lö u t r ö õ t h ö ù c a á p Ñ ó at ö ø• Ñóa cöùng ñöôïc laøm baèng maët kim loaïi moûng traùng

lôùp töø tính (hình 3.10).

38

– C a ù c t h ie á t b ò lö u t r ö õ t h ö ù c a á p Ñ ó at ö ø• Ñóa cöùng quay raát nhanh (khoaûng 7200 voøng/phuùt)

vaø dung löôïng raát lôùn hieän nay laø 200 GB treân maùy PC.

• H e ä t h o á n g ñ ó a d ö ï p h o ø n g R A ID (Redundant Array of IndependentDisk)

• RAID laø phöông phaùp löu tröõ döõ lieäu, taïo ra caùc bít döõ lieäu döï phoøng töø döõ lieäu coù saún. Coù nhieàu caùch nhaân baûn döõ lieäu: * Phaûn chieáu (Mirroring): Döõ lieäu ñöôïc cheùp töø keânh döõ lieäu vaøo hai oå ñóa. Moät oå ñóa hö thì oå kia vaãn hoaït ñoäng. * Nhaân ñoâi (Duplexing):Döõ lieäu ñöôïc nhaân ñoâi qua hai

keânh vaø löu tröõ treân hai oå ñóa.Haïn cheá loãi cuûa boä ñieàu

khieån.* Nhaân ñoâi Server (Server dupexing) : Moät server hö thì server kia vaãn tieáp tuïc chaïy.* Taùi taïo (Replication): laø nhaân ñoâi caùc taäp tin vaø thö

muïc quan troïng töø moät server sang server khaùc.

39

– L ö u t r ö õ t r e â n m a ïn g S A N (Storage Area network)• SAN laø moät kyõ thuaät maïng toác ñoä cao ñaëc bieät, cung

caáp keát noái tröïc tieáp giöõa caùc thieát bò löu tröõ döõ lieäu vaø maùy tính. heä thoáng naày laø moät phöông tieän löu tröõ treân caùc thieát bò löu tröõ döõ lieäu treân maïng (NAS, Network Attached Storage), khaùc vôùi caùc oå ñóa coù saün trong maùy chuû. Ngaøy nay caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñoøi hoûi phaûi lieân tuïc 24/7( moãi ngaøy 24 giôø vaø 7 ngaøy moät tuaàn), ñaây laø moät lôïi ñieåm cuûa SAN.

40

– Ñ ó a q u a n g O p t ic a l D is k

• Cuõng gioáng nhö qui taéc ñöôïc duøng trong ROM chíp, ñóa quang laø moät ñóa laøm baèng plastic cöùng, vaø ngöôøi ta duøng tia laser ñoát beà maët vaø taïo thaønh caùc raûnh ñeå ghi ñóa. Döõ lieäu treân ñóa ñöôïc ñoïc baèng caùc thieát bò quang theo cuøng nguyeân lyù cuûa ñóa nhaïc CD. Thieát bò quang duøng tia laser naêng löôïng thaáp ñeå ño söï khaùc bieät giöõa ñoä phaûn chieáu aùnh saùng trong caùc raûnh treân ñóa.

• Moãi raûnh theå hieän moät bít, ñoù laø bit 1; moãi vuøng khoâng bò ñoát theå hieän moät bit 0.

• Ngöôøi ta coù theå sao cheùp moät ñóa quang (ñóa caùi) baèng kyõ thuaät ghi ñóa gioáng nhö ghi ñóa nhaïc CD.

41

– Ñ ó a q u a n g O p t ic a l D is k

• -Ñ ó a C D R O M : söùc chöùa ñeán 749 MB döõ lieäu, coù hai loaïi CD

• CD-W : chæ ghi döõ lieäu moät laàn leân ñóa.• CD-RW : coù theå ghi xoùa nhieàu laàn.

• Ñ ó a D V D : Ñöôøng kính 5 inch, chöùa ñöôïc 4.7 GB döõ lieäu. Toác ñoä truyeàn döõ lieäu laø 1.25 MB/giaây, truy caäp nhanh hôn oå CD.

• Treân thò tröôøng coù hai daïng DVD: laø DVD-RAM vaøDVD+RW.

•

42

T h e û n h ô ù F la s h (Flash memory)

• Theû nhôù Flash laø con chíp maùy tính laøm baèng vaät lieäu silicon. Döõ lieäu trong theû flash khoâng bò maát ñi khi maát nguoàn ñieän. Theû nhôù flash coù kích thöôùc raát nhoû, raát deã chænh söûa döõ lieäu chöùa, vì vaäy ñöôïc duøng raát thoâng duïng trong caùc maùy aûnh soá, ñieän thoaïi di ñoäng, maùy tính, vaø caùc saûn phaåm khaùc.

• So saùnh vôùi caùc phöông tieän löu tröõ thöù caáp khaùc, theû nhôù flash ñöôïc truy caäp deã daøng vaø nhanh choùng hôn, tieâu thuï ít ñieän naêng hôn, vaø kích thöôùc nhoû hôn. Nhöôïc ñieåm cuûa theû nhôù flash laø giaù tieàn cho moãi megabyte dung löôïng ñóa ñaét gaáp ba laàn so vôùi ñóa cöùng. Duø giaù coù ñaét nhöng thò tröôøng theû nhôù flash ñaõ buøng noå veà dung löôïng (thôøi ñieåm 2006 dung löôïng lôùn nhaát laø 4 GB)vaø giaù thaønh cuõng giaûm raát nhieàu trong vaøi naêm qua.

43

T h e û n h ô ù F la s h (Flash memory)

44

T h ie á t b ò lö u t r ö õ m ô õ r o ä n g(Expandable Storage)• Thieát bò löu tröõ môû roäng söû duïng hoäp ñóa cöùng di

ñoäng. Khi caàn taêng dung löôïng löu tröõ cho maùy tính, chuùng ta caàn ñeán hoäp oå cöùng di ñoäng (removable disk cartridge). Dung löôïng cuûa oå cöùng di ñoäng hieän nay leân ñeán 200 GB, vaø toác ñoä cuûa oå cöùng di ñoäng gaén qua coång USB cuõng xaáp xæ vôùi toác ñoä oå ñóa cöùng gaén trong.

• Caùc thieát bò löu tröõ môû roäng coù theå gaén trong hoaëc gaén ngoaøi maùy tính.

• Caùc toå chöùc vaø doanh nghieäp hieän nay thöôøng duøng oå cöùng di ñoäng ñeå sao cheùp döï phoøng döõ lieäu, hoaëc ñeå di chuyeån dung löôïng lôùn döõ lieäu töø nôi naày sang nôi khaùc moät caùch coù kieåm soaùt.

45

T h ie á t b ò lö u t r ö õ m ô õ r o ä n g(Expandable Storage)

OÅ ñóa cöùng di ñoäng, dung löôïng coù theå ñeán 200 GB

46

T h ie á t b ò lö u t r ö õ m ô õ r o ä n g(Expandable Storage)• Xu höôùng chung cuûa löu tröõ thöù caáp laø höôùng veà

phöông phaùp truy caäp tröïc tieáp, dung löôïng löu tröõ lôùn, vaø gia taêng tính di ñoäng.

• Caùc toå chöùc caàn choïn kieåu löu tröõ naøo phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø taøi nguyeân cuûa cô quan mình. Thoâng thöôøng, khaû naêng löu tröõ döõ lieäu vaø thoâng tin lôùn, truy caäp thoâng tin nhanh seõ giuùp taêng hieäu quaû vaø hieäu naêng hoaït ñoäng vì heä thoáng thoâng tin cung caáp thoâng tin moät caùch kòp thôøi .

• Baûng sau ñaây lieät keâ caùc thieát bò löu tröõ thöù caáp thoâng duïng vaø khaû naêng löu tröõ cuûa caùc phöông tieän naày.

• T h ie á t b ò lö u t r ö õ N a ê m r a ñ ô ø i D u n g lö ô ïn g t o á i ñ a

• Ñóa meàm 3.5 in 1987 1.44 MB• CD-ROM 1990 650 MB• Zip 1995 100-250 MB• DVD 1996 17 GB

47

, T h ie á t b ò n h a ä p x u a á t

• Thieát bò nhaäp vaø xuaát laø caùc thieát bò ñaàu tieân ngöôøi söû duïng maùy tính tieáp xuùc, thoâng qua caùc thieát bò naày, ngöôøi duøng cung caáp döõ lieäu, chæ thò cho maùy tính vaø nhaän keát quaû ñaõ xöû lyù cuûa maùy tính. Thieát bò nhaäp xuaát laø moät phaàn cuûa toaøn boä caùc giao dieän (interface) giöõa ngöôøi vaø maùy, cho pheùp ngöôøi duøng vaø maùy tính giao tieáp ñöôïc vôùi nhau.

•• Cuõng gioáng nhö caùc thaønh phaàn khaùc cuûa moät

heä thoáng maùy tính, söï choïn löïa caùc thieát bò nhaäp vaø xuaát tuyø thuoäc vaøo muïc tieâu cuûa toå chöùc vaø cuûa heä thoáng thoâng tin.

48

, – T h ie á t b ò n h a ä p x u a á t Ñ a ë c t r ö n g v a ø c h ö ù c n a ê n g

• Nhaän döõ lieäu nhaäp vaøo maùy tính nhanh choùng vaø xuaát keát quaû kòp thôøi, daïng keát quaû xuaát ra nhö mong muoán

• laø nhöõng coâng vieäc raát quan troïng trong doanh nghieäp hieän nay.

• Toác ñoä vaø chöùc naêng do caùc thieát bò nhaäp xuaát thöïc hieän ñöôïc moät toå chöùc, cô quan choïn löïa phaûi töông öùng vôùi g iaù caû, söï kie åm soaùt vaø möùc ñoä phöùc taïp. Caùc thieát bò nhaäp xuaát ñaëc bieät giuùp nhaäp döõ lieäu hoaëc xuaát thoâng tin nhanh hôn, nhöng thöôøng ñaét tieàn, khoâng coù tính meàm deûo vaø deã bò hö hoûng.

49

, – T h ie á t b ò n h a ä p x u a á t Ñ a ë c t r ö n g v a ø c h ö ù c n a ê n g

• Baûn chaát cuûa döõ lieäu• Nhaäp döõ lieäu vaøo maùy tính laø ñöa caùc döõ lieäu

maø con ngöôøi ñoïc tröïc tieáp vaø hieåu ñöôïc vaøo trong heä thoáng maùy tính (ví duï nhö ñôn ñaët haøng).

• Ngöôïc laïi vôùi döõ lieäu ngöôøi ñoïc ñöôïc laø döõ lieäu maùy tính, ñaây laø loaïi döõ lieäu chæ do caùc thieát bò maùy tính ñoïc vaø hieåu ñöôïc, vaø sau ñoù ñöôïc löu tröõ döôùi daïng caùc bits hay byte(ví duï nhö maõ vaïch).

• Döõ lieäu coù theå laø döõ lieäu ngöôøi ñoïc ñöôïc, vöøa laø döõ lieäu maùy tính. Ví duï möïc töø tính (magnetic ink) treân caùc ngaân phieáu cuûa ngaân haøng, ngöôøi ñoïc ñöôïc vaø maùy tính cuõng ñoïc ñöôïc

50

Thieát bò nhaäp, xuaát – Döõ lieäu nhaäp vaø muïc nhaäp (Data entry-input)

• Tieán trình ñöa döõ lieäu vaøo maùy tính coù hai böôùc • Thöù nhaát bieán ñoåi döõ lieäu ngöôøi ñoïc ñöôïc thaønh

ra döõ lieäu maùy tính thoâng qua döõ lieäu nhaäp (data entry).

• Böôùc thöù nhì laø chuyeån döõ lieäu maùy tính vaøo heä thoáng, böôùc naày goïi laø nhaäp (input).

Ngaøy nay, nhieàu coâng ty ñang söû duïng döõ lieäu nhaäp tröïc tuyeán, vieäc truyeàn thoâng vaø truyeàn döõ lieäu ñöôïc thöïc hieän töùc thì ñeán caùc thieát bò maùy tính vaø tröïc tieáp vôùi heä thoáng maùy tính. Döõ lieäu nhaäp ñöôïc ñöa vaøo heä thoáng maùy tính chæ trong voøng moät giaây (ví duï nhö heä thoáng baùn veù maùy bay).

51

Thieát bò nhaäp, xuaát – T ö ï ñ o ä n g h o ù a d ö õ l ie ä u n g u o à n

• Baát keå laø döõ lieäu ñöôïc ñöa vaøo maùy tính baèng caùch naøo, thì maùy tính cuõng phaûi ñöôïc nhaän vaø hieäu chænh gioáng nhö döõ lieäu goác. Töï ñoäng hoaù döõ lie äu nguoàn laø thu thaäp vaø chæ nh söûa döõ lie äu taïi goác taïo ra döõ lie äu, the o daïng thöùc sao cho coù the å nhaäp tröïc tie áp ñöôïc vaø o maùy tính, nhôø ñoù baûo ñaûm ñöôïc tính chính xaùc vaø kòp thôøi.

• Ví duï nhö nhôø vaøo cô cheá töï ñoäng hoaù döõ lieäu nguoàn, moät nhaân vieân baùn haøng nhaäp moät ñôn ñaët haøng vaøo maùy tính theo thöù töï giaûi quyeát. Caùc sai soùt seõ ñöôïc ñieàu chænh töùc thì. Neáu coù baát kyø moät maët haøng naøo ñoù khoâng coøn toàn kho, thì ngöôøi nhaân vieân baùn haøng naày coù theå baùo ngay cho khaùch haøng ñeå khaùch haøng coù ñöôïc ngay moät choïn löïa khaùc.

52

Thieát bò nhaäp, xuaát – T ö ï ñ o ä n g h o ù a d ö õ l ie ä u n g u o à n

• Moät ví duï khaùc raát ñieån hình taïi Vieät nam, vaøo khoaûng thaùng 11 naêm 2005, ñeå ñaït ñöôïc chæ tieâu cung öùng cho khaùch haøng, haõng Viettel Mobil (cung öùng dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng taïi Vieät nam) ñaõ oà aït tung ra moät ñôït khuyeán maûi lôùn cho khaùch haøng ñaêng kyù môùi ñöôøng truyeàn ADSL. Do khoâng coù cô cheá töï ñoäng hoaù döõ lieäu nguoàn, caùc ñaïi lyù cuûa coâng ty ñaõ oà aït kyù hôïp ñoàng cung öùng cho khaùch haøng vôùi ñieàu khoaûn laø laép ñaët trong voøng möôøi laêm ngaøy, nhaän tieàn tröôùc maø khoâng caàn bieát khu vöïc cuûa khaùch haøng coù caùp hay chöa, boán thaùng sau khaùch haøng vaãn chöa ñöôïc keát noái, sau nhieàu laàn nhaéc, khaùch haøng ñöôïc traû lôøi laø khu vöïc chöa coù caùp vaø ñeà nghò traû tieàn laïi cho khaùch haøng, ñieàu naày khieán cho nhieàu khaùch haøng caûm thaáy bò löøa vaø raát töùc giaän. Neáu caùc ñaïi lyù coù ñöôïc cô cheá töï ñoäng hoaù döõ lieäu nguoàn thì ñieàu naày seõ khoâng xaûy ra.

53

- T h ie á t b ò n h a ä p T h ie á t b ò n h a ä p d u ø n g c h o m a ù y P C

• Coù haøng traêm thieát bò duøng ñeå nhaäp döõ lieäu. Coù loaïi thieát bò chuyeân duøng ñeå nhaäp caùc kieåu döõ lieäu ñaëc bieät, cuõng coù nhöõng thieát bò phoå thoâng hôn ñöôïc duøng ñeå nhaäp döõ lieäu thoâng duïng.

• , B a ø n p h ím c o n c h u o ä t

•

Chuoät 3M Baøn phím ergonomic

54

Thieát bò nhaäp, xuaát • T h ie á t b ò n h a ä n d a ïn g t ie á n g n o ù i

(Voice-recognition devices)• Thieát bò nhaän daïng tieáng noùi laø caùc coâng cuï

duøng micro vaø caùc phaàn meàm ñaëc bieät ñeå thu vaø bieán ñoåi tieáng noùi cuûa ngöôøi thaønh ra caùc tín hieäu soá. Nhaän daïng tie áng noùi ñöôïc duø ng trong tröôø ng hôïp khi moät ngöôø i baän thao taùc caû hai tay , caàn ra moät soá le änh cô baûn ñe å thöïc hie än caùc thao taùc khaùc, hay trong coâng taùc kie åm tra an ninh, chæ cho moät soá ngöôø i ra vaø o khu vöïc haïn che á. Nhaän daïng tieáng noùi cuõng ñöôïc duøng trong moät soá kyõ ngheä nhö kyõ ngheä saûn xuaát xe hôi. Haõng Japan’s Nippon Telegraph and Telephone vaø haõng xe hôi Honda phoái hôïp nhau ñeå taïo ra moät heä thoáng thoâng tin treân xe hôi kích hoaït baèng gioïng noùi, cho pheùp ngöôøi laùi xe kieåm tra nhaän e-mail vaø traû lôøi e-mail. Heä thoáng naày söû duïng chuû yeáu phaàn meàm quaûn lyù vaø toùm löôïc caùc noäi dung e-mail.

55

Thieát bò nhaäp M a ù y t h u h ìn h k y õ t h u a ä t s o á (Digital Computer

cameras)Moät soá maùy tính caù nhaân coù gaén camera kyõ thuaät soá ñeå thu vaø löu tröõ hình vaø phim aûnh döôùi daïng soá. Caùc cameras naày troâng gioáng nhö camera thoâng thöôøng.Khi ta thu hình aûnh, caùc hình aûnh naày ñöôïc löu tröõ döôùi daïng ñieän töû trong camera. Camera ñöôïc noái vôùi coång maùy tính (thöôøng laø coång USB) qua daây caùp ñeå truyeàn aûnh vaøo maùy tính. Trong luùc truyeàn sang maùy tính, aûnh ñöôïc bieán ñoåi thaønh aûnh soá (digital code). Khi ñaõ ñöôïc taûi vaø bieán ñoåi sang daïng soá, aûnh coù theå xöû lyù ñöôïc vaø cheøn ñöôïc vaøo caùc öùng duïng

56

T h ie á t b ò ñ a à u c u o á i (Terminals)Thieát bò ñaàu cuoái laø thieát bò nhaäp reû tieàn vaø deã söû duïng, thöïc hieän vieäc bieán ñoåi döõ lieäu ñaàu vaøo thaønh ra döõ lieäu ñeå maùy tính ñoïc ñöôïc vaø nhaäp döõ lieäu vaøo maùy tính.

Thieát bò ñaàu cuoái ñöôïc noái vôùi heä thoáng maùy tính hoaøn chænh (nghóa laø heä thoáng maùy tính goàm coù boä xöû lyù, boä nhôù, vaø thieát bò löu tröõ thöù caáp). Caùc leänh , vaên baûn thoâng thöôøng vaø caùc döõ lieäu khaùc ñöôïc nhaäp baèng baøn phím hoaëc con chuoät, sau ñoù ñöôïc bieán ñoåi thaønh daïng maùy tính ñoïc ñöôïc vaø chuyeån sang cho boä phaän xöû lyù.

Thie át bò ñaàu cuoái thöôø ng ñöôïc ñaë t trong caùc vaê n phoøng , nhaø kho, cöûa hie äu vaø ñöôïc noái tröïc tie áp vaøo he ä thoáng maùy tính thoâng qua ñöôø ng caùp hoaë c daây ñie än thoaïi.

57

T h ie á t b ò q u e ù t (Scanning devices)

Döõ lieäu kyù töï vaø hình aûnh coù theå ñöôïc nhaäp vaøo heä thoáng maùy tính baèng caùch duøng thieát bò queùt. Maùy queùt töøng trang (page scanner) gioáng nhö maùy photocopy. Maùy queùt caàm tay (handheld scanner) queùt baèng caùch di chuyeån thieát bò treân böùc aûnh hoaëc vaên baûn muoán queùt. Maùy queùt trang hoaëc maùy queùt tay ñeàu coù theå bieán ñoåi aûnh ñen traéng, aûnh maøu, caùc bieåu maãu thaønh ra caùc döõ lieäu soá ñeå maùy tính ñoïc ñöôïc.

58

M a ù y ñ o ïc d ö õ lie ä u d u ø n gq u a n g (Optical Data Readers)

Moät thieát bò bò queùt ñaëc bieät coù teân laø maùy ñoïc döõ lieäu duøng quang cuõng ñöôïc duøng ñeå queùt taøi lieäu. Coù hai loaïi maùy queùt döõ lieäu duøng quang laø maùy queùt ñieåm (OMR - optical mark recognition), vaø maùy maùy queùt nhaän daïng kyù töï (OCR- optical character recognition). Maùy queùt ñieåm duøng ñeå queùt caùc baøi thi traéc nghieäm vaø caùc öùng duïngMaùy queùt OCR duøng söï phaûn chieáu aùnh saùng ñeå nhaän daïng kyù töï. Nhôø caùc phaàn meàm ñaëc bieät, maùy queùt OCR bieán ñoåi caùc chöõ vieát hay chöõ in thaønh ra caùc döõ lieäu soá hoaù

M a ù y q u e ù tO M R

59

Thieát bò nhaän daïng chöõ vieát baèng möïc töø Ñeå giaûm gaùnh naëng giaáy tôø, ngöôøi ta ñaõ cheá taïo ra thieát bò nhaän daïng chöõ vieát duøng möïc töø (MICR), ñaây laø moät heä thoáng ñoïc chöõ ñöôïc vieát hay in vôùi möïc töø, döõ lieäu möïc töø ñöôïc ñaët ngay döôùi cuøng tôø ngaân phieáu hoaëc caùc maãu bieåu khaùc ñeå maùy ñoïc ñöôïc. Caû maùy vaø ngöôøi ñeàu ñoïc ñöôïc döõ lieäu vieát vôùi möïc töø.

60

T h ie á t b ò t r ô ï g iu ù p c a ù c ñ ie å m b a ù n

le û (POS, Point-of-sale devices) POS laø caùc thieát bò ñaàu cuoái ñöôïc duøng ñeå nhaäp thoâng tin baùn haøng trong caùc cöûa haøng baùn leû vaøo heä thoáng maùy tính. Sau khi thoâng tin baùn leû ñöôïc nhaäp vaøo caùc thieát bò POS, caùc thieát bò naày seõ tính toaùn toång soá tieàn phaûi traû bao goàm thueá roài in hoaù ñôn cho khaùch haøng. Moät soá thieát bò POS cuõng duøng caùc thieát bò nhaäp vaø xuaát nhö baøn phím, maùy ñoïc maõ vaïch, maùy in vaø maøn hình.POS chieám moät phaàn lôùn chi phí ñöôïc trang bò cho coâng ngheä thoâng tin trong caùc doanh nghieäp.

61

M a ù y r u ù t t ie à n t ö ï ñ o ä n g (ATM- Automated Teller machine devices)

Moät trong nhöõng thieát bò nhaäp / xuaát chuyeân duøng ñaëc bieät laø maùy ruùt tieàn töï ñoäng (ATM), ñaây laø moät thieát bò ñaàu cuoái thöôøng ñöôïc caùc ngaân haøng söû duïng ñeå cung öùng giao dòch ruùt tieàn vaø caùc giao dòch khaùc treân taøi khoaûn ngaân haøng Hieän nay maùy ATM khoâng chæ duøng cho vieäc ruùt tieàn. Moät soá coâng ty duøng caùc thieát bò ATM khaùc nhau ñeå hoã trôï caùc tieán trình kinh doanh ñaëc bieät. Moät soá nôi coøn duøng maùy ATM ñeå baùn veù maùy bay, hoaø nhaïc, vaø ñaù boùng. Moät soá tröôøng Ñaïi hoïc coøn duøng ATM ñeå phaùt caùc baûn sao.

62

C a ù c t h ie á t b ò n h a ä p k h a ù c

B u ù t q u a n g (Light pen)

B u ù t ñ ie ä n t ö û (Pen Input Devices)

M a ø n h ìn h c a û m ö ù n g (Touch Screen)

M a ù y q u e ù t m a õ v a ïc h (Bar code Scanner)

63

T h ie á t b ò x u a á t (Out put devices) Daïng thöùc yeâu caàu cuûa keát quaû xuaát ra coù theå laø nghe, nhìn, thaäm chí coù theå laø döõ lieäu soá. Duø cho noäi dung xuaát ra laø vaø coù daïng ra sao, thì chöùc naêng cuûa caùc thieát bò xuaát cuõng laø phaûi cung caáp ñuùng thoâng tin, ñuùng daïng yeâu caàu vaø ñuùng thôøi ñieåm cho ñuùng ngöôøi duøng.

M a ø n h ìn h

64

T h ie á t b ò x u a á t (Out put devices) Maùy in

Maùy veõ

65

T h ie á t b ò n h a ä p x u a á t c h u y e â n d u ø n g Thieát bò ñoïc vi phim Thieát bò GPS Street Pilot(Computer Output Microfilm Devices-COM).

Saùch ñieän töû (Digital-Book)

6666

Caùc kieåu maùy tính Caùc kieåu maùy tính

Thoâng thöôøng maùy tính ñöôïc phaân ra hai loaïi laø maùy tính Thoâng thöôøng maùy tính ñöôïc phaân ra hai loaïi laø maùy tính chuyeân duøng vaø maùy tính thoâng thöôøng.chuyeân duøng vaø maùy tính thoâng thöôøng.

M a ù y t ín h c h u y e â n d u ø n g M a ù y t ín h c h u y e â n d u ø n g (Special-purpose (Special-purpose computers) computers)

Ñöôïc duøng cho moät soá öùng duïng giôùi haïn trong caùc Ñöôïc duøng cho moät soá öùng duïng giôùi haïn trong caùc lónh vöïc quoác phoøng, nghieân cöùu khoa hoïc nhö CIA hay lónh vöïc quoác phoøng, nghieân cöùu khoa hoïc nhö CIA hay NASA. Moät soá öùng duïng khaùc caàn phaûi coù boä xöû NASA. Moät soá öùng duïng khaùc caàn phaûi coù boä xöû lyù ñaëc bieät nhö trong caùc thieát bò, xe hôi…Caøng ngaøy lyù ñaëc bieät nhö trong caùc thieát bò, xe hôi…Caøng ngaøy caùc doanh nghieäp caøng duøng nhieàu maùy tính chuyeân caùc doanh nghieäp caøng duøng nhieàu maùy tính chuyeân duøng.duøng.

M a ù y t ín h t h o â n g d u ïn g M a ù y t ín h t h o â n g d u ïn g (General-purpose computer) (General-purpose computer) Ñöôïc duøng trong raát nhieàâu öùng duïng khaùc nhau. Maùy Ñöôïc duøng trong raát nhieàâu öùng duïng khaùc nhau. Maùy

tính thoâng duïng ñöôïc duøng ñeå thöïc hieän caùc öùng tính thoâng duïng ñöôïc duøng ñeå thöïc hieän caùc öùng duïng thoâng thöôøng. Maùy tính thoâng duïng coù boä xöû duïng thoâng thöôøng. Maùy tính thoâng duïng coù boä xöû lyù, boä nhôù, boä löu tröõ thöù caáp, thieát bò nhaäp, xuaát, lyù, boä nhôù, boä löu tröõ thöù caáp, thieát bò nhaäp, xuaát, caùc phaàn meàm vaên phoøng cô baûn vaø moät soá caùc caùc phaàn meàm vaên phoøng cô baûn vaø moät soá caùc thaønh phaàn khaùc .thaønh phaàn khaùc .

67

Kieåu maùy

Toác ñoä xöûlyù

Troïng

löôïng Giaùtieàn

US D S öûduïng Haõng

s aûn xuaát Handhe ld

> 100 MHz

< 0.5 lb

200-1.000

Trôï giuùp caù nhaân Palm HP

Laptop

> 500 MHz

< 7 lbs

1.000-2.500

Saûn phaåm gia taêng tính naêng phuïc vuï caù nhaân

Apple HP IBM

De s ktop

> 800 MHz

< 25 lbs

< 1.500 Saûn phaåm phuïc vuï caùc hoaït ñoäng tính toaùn xöû lyù caù nhaân

Apple HP IBM Dell

Works tation

>2 GHz

< 30 lbs

4.000- 40.000

Thieát keá kyõ thuaät, CAD, saûn xuaát phaàn meàm

Sun Microsystem

Midrang e

>1 GHz

> 50 lbs

20.000- 250.000

Maùy chuû trong caùc coâng ty nhoû vaø vöøa

IBM AS/400 IBMAS/9000

Mainframe

> 300 MIPs

>200 lbs

>250.000

Tính toaùn trong caùc coâng ty, trung taâm lôùn

IBM Z/900

S upe r computer

> 2 Tetraflops

>200 lbs

>1.000.000

Tính toaùn cho caùc öùng duïng khoa hoïc kyõ thuaät, hoã trôï khaùch haøng

IBM Compaq Terascale

68

Phaân haïng maùy tính – M a ù y t ín h b o û t u ù i(Handheld computer, palmtop, pocket pc)

Maùy tính boû tuùi laø daïng maùy tính caù nhaân taêng cöôøng tính naêng di ñoäng nhôø vaøo kích thöôùc nhoû. Heä thoáng maùy tính boû tuùi thöôøng söû duïng caùc heä ñieàu haønh daønh rieâng nhö Palm OS vaø Microsoft Windows for Pocket PC. Caùc maùy naày coù theå keát noái ñöôïc vôùi caùc maùy tính ñeå baøn qua heä thoáng maïng khoâng daây.

Caùc maùy palmtop cuû coù khuyeát ñieåm lôùn laø tieâu thuï ñieän naêng raát lôùn, do ñoù pin mau heát. Caùc maùy Palmtop ñôøi môùi coù Toshiba Genio E, Compaq iPaq, O2 vaø HP Jornada coù thôøi gian söû duïng Pin laâu ñeán 8, 12, 14 giôø, giaù caû töø 600 USD ñeán 1000 USD. Ngoaøi ra treân maùy coøn goàm caû caùc phaàn meàm phuïc vuï vaên phoøng, giaûi trí (nghe nhaïc xem phim), löôùt Web, gôûi vaø nhaän e-mail…, vôùi phaàn cöùng goàm caû loa, tai nghe, vaø thaäm chí tích hôïp caû ñieän thoaïi di ñoäng, maùy chuïp aûnh kyõ thuaät soá vaø quay phim.

69

Phaân haïng maùy tính – M a ù y t ín h b o û t u ù i(Handheld computer, palmtop, pocket pc)

PAM TX PDA

HP iPAQ 1945 H P ocket PC

Speed : 312 MHz Speed : 500 MHz Buil-in Wi-Fi, Bluetooth Buil-in Wi-Fi, Bluetooth Software: Note Pad, calendar, Acrobat reader…

Software: Clock, calculator, Internet explorer, Windows media player…

RAM : 128 MB RAM: 64 MB, ROM : 32MB Heä ñieàu haønh Pam OS Garnet 5.4

Heä ñieàu haønh Microsoft Windows 2003 Pro

Ñoä phaân giaûi : 320 x 480 Ñoä phaân giaûi : 240 x 320 Giaù tieàn (08/2006): 265 USD Giaù tieàn (08/2006) : 165 USD

70

Phaân haïng maùy tính – – M a ù y t ín h n h u ù n g M a ù y t ín h m a ïn g

(Embeded computer, network computer) M a ù y t ín h n h u ù n g laø maùy tính ñaët beân trong thieát bò

khaùc ñeå taêng cöôøng tính naêng vaø khaû naêng cuûa thieát bò ñoù. Trong xe hôi, maùy tính nhuùng giuùp tìm ñöôøng ñi, ño hieäu naêng ñoäng cô, heä thoáng thaéng vaø caùc chöùc naêng khaùc. Trong gia ñình, maùy tính nhuùng giuùp ñieàu khieån heä thoáng aâm thanh, aùnh saùng, ñieàu hoaø khoâng khí…

M a ù y t ín h m a ïn g laø daïng maùy tínhPC reû tieàn vaø coù chi phí vaän haønh thaáp, thöôøng ñöôïc duøng ñeå truy caäp Internet vaø e-mail. Ñaây laø phieân baûn tinh giaûn cuûa maùy tính PC, maùy tính maïng khoâng coù boä löu tröõ thöù caáp (khoâng coù ñóa cöùng ñoàng nghóa vôùi khoâng bò nhieãm virus maùy tính), cuõng khoâng coù khaû naêng tính toaùn nhö maùy tính ñeå baøn. Khi caàn chaïy moät phaàn meàm naøo ñoù, maùy tính maïng seõ taûi töø maïng xuoáng, ñieàu naày giuùp hoã trôï, phaân phoái vaø caäp nhaät phaàn meàm öùng duïng nhanh hôn vaø reû tieàn hôn. Thò tröôøng maùy tính maïng laø doanh nghieäp vaø tröôøng hoïc nhoûMaùy tính maïng NIC (New Internet Computer) do haõng Oracle saûn xuaát coù giaù ban ñaàu laø 200 USD vôùi caáu hình 64 MB boä nhôù RAM, 4 MB boä nhôù flash, oå CD-ROM, baøn phím, con chuoät, loa, maùy coù khaû naêng noái maïng vaø truy caäp Internet.

71

Phaân haïng maùy tính – – M a ù y t ín h n h u ù n g M a ù y t ín h m a ïn g

(Embeded computer, network computer) M a ù y t r a ïm laø doøng maùy naèm giöõa maùy tính caù

nhaân vaø maùy tính côõ trung veà caû giaù caû laån khaû naêng xöû lyù. Maùy traïm duøng boä xöû lyù RISC chöù khoâng duøng chíp CISC ñeå taêng khaû naêng tính toaùn vaø ñoä tin caäy. Gía cuûa moät maùy traïm trong khoaûng töø 4000 USD ñeán 40.000 USD. Maùy traïm coù kích thöôùc nhoû, coù theå ñeå naèm treân maët baøn laøm vieäc, maùy coù theå duøng cho moät ngöôøi hoaëc moät nhoùm ngöôøi nhoû. Caùc maùy PC kyõ thuaät cao coù tính naêng gaàn gioáng nhö maùy traïm.

72

Phaân haïng maùy tính – M a ù y t ín h c ô û t r u n g (Mini computer)

Heä thoáng maùy tính côõ trung thöôøng coù boä löu tröõ thöù caáp vôùi dung löôïng lôùn hôn maùy traïm, vaø coù khaû naêng hoã trôï nhieàu hoaït ñoäng xöû lyù giao dòch nhö tính löông, kieåm tra toàn kho, kieåm tra ñôn ñaët haøng. Maùy tính côõ trung thöôøng coù khaû naêng xöû lyù vaø hoã trôï ra quyeát ñònh raát toát. Caùc doanh nghieäp côõ trung nhö caùc haõng saûn xuaát, coâng ty ñòa oác, caùc nôi baùn leû thöôøng söû duïng maùy tính côõ trung.

73

Phaân haïng maùy tính– M a ù y t ín h c ô û lô ù n (Main frame computer)

M a ù y t ín h lô ù n laø heä thoáng maùy tính raát maïnh, thöôøng cho pheùp nhieàu ngöôøi duøng chung (concurrent users) noái vôùi maùy lôùn thoâng qua thieát bò ñaàu cuoái (terminals).

• Maùy tính lôùn phaûi ñöôïc ñaët trong moâi tröôøng (phoøng maùy), hoaëc trung taâm döõ lieäu ñöôïc ñieàu hoaø nhieät ñoä, aåm ñoä, thoâng gioù, loïc buïi.

• Haàu heát caùc maùy tính lôùn ñeàu ñöôïc ñaët trong trung taâm döõ lieäu vôùi möùc ñoä baûo ñaûm an toaøn cao vaø giôùi haïn ngöôøi ra vaøo trung taâm. Ñeå vaän haønh vaø baûo trì ñöôïc heä thoáng maùy lôùn, caàn phaûi coù söï ñaøo taïo nhaân söï ñaëc bieät nhö ñaøo taïo kyõ sö heä thoáng (system engineers) vaø laäp trình vieân heä thoáng (system programmers). Maùy lôùn coù khaû naêng giaûi quyeát nhanh caùc yeâu caàu cuûa ngöôøi duøng khoaûng 300 trieäu chæ thò trong moät giaây vaø coù giaù hôn 250.000 USD cho moät heä thoáng coù caáu hình ñaày ñuû.

74

Phaân haïng maùy tính– M a ù y t ín h c ô û lô ù n (Main frame computer)

M a ù y t ín h lô ù n

Vai troø môùi cuûa maùy tính lôùn laø xöû lyù caùc nguoàn thoâng tin lôùn vaø laøm phöông tieän löu tröõ döõ lieäu trong coâng ty, chaïy caùc öùng duïng quaù lôùn so vôùi caùc maùy tính khaùc, hay löu tröõ döõ lieäu quaù lôùn khoâng löu tröõ ñöôïc trong caùc nôi khaùc cuûa coâng ty, maùy tính lôùn coøn giöõa vai troø löu tröõ döï phoøng cô sôû döõ lieäu.

75

Phaân haïng maùy tính– S ie â u M a ù y t ín h (Super computer)

Sieâu maùy tính laø heä thoáng maùy tính maïnh nhaát, coù toác ñoä xöû lyù nhanh nhaát. Ñaàu tieân, sieâu maùy tính ñöôïc duøng trong caùc cô quan nhaø nöôùc ñeå cung caáp xöû lyù toác ñoä nhanh duøng trong döï baùo thôøi tieát vaø caùc öùng duïng trong quaân ñoäi.

Nhôø toác ñoä ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, vaø giaù thaønh ngaøy caøng haï thaáp neân ngaøy nay sieâu maùy tính ñöôïc duøng roäng raõi hôn trong caùc muïc ñích kinh doanh thöông maïi.

Quaân ñoäi vaø caùc toå chöùc nghieân cöùu duøng sieâu maùy tính ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà phöùc taïp. Caùc Ñaïi hoïc lôùn vaø caùc coâng ty coâng ngheä cao cuõng söû duïng sieâu maùy tính trong caùc nghieân cöùu cuûa toå chöùc.

76

Phaân haïng maùy tính– S ie â u M a ù y t ín h (Super computer)

Sieâu maùy tính

Sieâu maùy tính BlueGenel- IBM

77

C h o ïn lö ïa v a ø n a â n g c a á p m o ä t h e ä t h o á n g m a ù y t ín h

Caáu truùc, hay caáu hình cuûa caùc phaàn cöùng trong moät heä thoáng maùy tính ñöôïc goïi laø c a á u

t r u ù c h e ä t h o á n g . m a ù y t ín h Caáu truùc naày goàm taát caû moïi thaønh phaàn trong maùy tính nhö laø boä xöû lyù, boä nhôù, thieát bò löu tröõ, thieát bò nhaäp, xuaát. Vaø nhö ñaõ noùi ñeán trong caùc chöông tröôùc, toå chöùc caàn phaûi thay ñoåi heä thoáng ñeå thích öùng ñöôïc vôùi moâi tröôøng.

Moät heä thoáng maùy tính hoaït ñoäng coù hieäu quaû cuõng caàn phaûi ñöôïc naâng caáp ñeå hoã trôï caùc hoaït ñoäng kinh doanh môùi vaø thích öùng ñöôïc vôùi söï thay ñoåi moâi tröôøng. Khaû naêng naâng caáp ñöôïc cuûa moät heä thoáng cuõng laø tham soá quan troïng khi choïn löïa phaàn cöùng maùy tính ñaït yeâu caàu.

78


X e m x e ù t ñ ó a c ö ù n g

Vai troø chính cuûa ñóa cöùng laø löu tröõ döõ lieäu moät caùch laâu daøi, neân dung löôïng ñóa laø ñieàu caàn löu yù tröôùc tieânCaùc tham soá caàn löu yù laø toác ñoä truy caäp ñóa, toác ñoä truy caäp RAM, vaø boä nhôù cache ñóa.

X e m x e ù t b o ä n h ô ù

• Boä nhôù chính chöùa caùc maõ chöông trình trong khi boä xöû lyù ñoïc vaø thöïc thi caùc maõ leänh ñoù. Boä nhôù chính caøng lôùn coù nghóa laø baïn coù theå chaïy cuøng luùc nhieàu chöông trình. Trong moät he ä thoáng caùc thaø nh phaàn nhö boä xöû lyù, boä nhôù chính, vaø boä nhôù cache tuyø thuoäc vaø o nhau raát chaë t ñe å g iuùp cho he ä thoáng vaän haø nh toái öu

79


X e m x e ù t m a ù y in

• Maùy in laser vaø maùy in phun möïc (inkjet) laø hai choïn löïa chính khi moät doanh nghieäp, toå chöùc muoán trang bò maùy in, söï khaùc bieät giöõa hai loaïi maùy in naày ngaøy caøng thu heïp. Haàu heát caùc maùy in laser laø maùy in ñen traéng, vaø thoâng thöôøng maùy in phun laø maùy in maøu. Muoán cho hình aûnh in ñöôïc saéc neùt, thì maùy in phaûi ñaït ñöôïc ñoä phaân giaûi toái thieåu laø 600 x 600 dpi (dot per inch), nhöng ñoä phaân giaûi 1200 x 1200 dpi seõ ñaït yeâu caàu hôn. Khaùc bieät chính giöõa caùc loaïi maùy in laø giaù caû, maøu saéc, vaø toác ñoä in.

• Khi mua maùy in, hai tham soá v e à g iaù caû caàn phaûi xe m xe ùt laø g iaù mua maùy in vaø chi phí vaän haø nh

80


• Khi choïn moät heä thoáng maùy tính vaø caùc thaønh phaàn cuûa heä thoáng, chuùng ta phaûi löu yù sao cho he ä thoáng phaûi hoã trôï ñöôïc caùc muïc tie âu cô baûn, coâng v ie äc xöû lyù hie än haø nh vaø caùc nhu caàu trong töông lai, cuõng nhö nhu caàu cuûa he ä thoáng thoâng tin cuûa toå chöùc . Moãi thaønh phaàn trong heä thoáng maùy tính nhö boä xöû lyù, boä nhôù chính, thieát bò löu tröõ, thieát bò nhaäp, xuaát coù vai troø raát quan troïng trong söï vaän haønh thaønh coâng cuûa heä thoáng, cuûa heä thoáng thoâng tin cuõng nhö cuûa toå chöùc. Söï thaáu hieåu xuyeân suoát muïc tieâu cuûa heä thoáng vaø ñaëc ñieåm cuûa phaàn cöùng lieân quan ñeán caùc muïc tieâu naày seõ laø yeáu toá höôùng daãn quan troïng cho caùc nhaø quaûn lyù thoâng tin chuyeân nghieäp vaø caùc ngöôøi duøng khaùc trong kinh doanh.

k07046nhapxuatxuly

Business