Gežo A., Zeković S.,Šahinović A., Džinić M.

PZU Poliklinika „Dr. Gežo“, Sarajevo

Stručni sastanak specijalista otorinolaringologije FBIH sa međunarodnim učešćem

Zenica 20.04. 2013

Laringomikroskopija

HistorijaMada su se izvještaji o upotrebi endoskopa i eksciziji promjena

na glasnicama pojavili u drugoj polovini 19. vijeka (Elsberg, 1886; Fraenkel, 1886; 1887; Schnitzler, 1888) i ranih godina 20. vijeka Lynch (1915, 1920), tehnika je ostala kontroverzna i mnogi hirurzi su je odbacivali.

Tek krajem 1950-ih godina je ova metoda je doživjela preporod, zbog uvođenja operacionog mikroskopa, koji je obezbijedio bolju preglednost. Scalco i sar. (1960) Kleinsasser i sar.(1) (1962), su se zalagali za endoskopsku eksciziju karcinoma larinksa uz primjenu “hladnog“ instrumentarijuma i kautera. Lillie i De Santo (1973) zabilježili su odlične rezultate sa endoskopskom transoralnom hordektomijom.

Tokom ranih 1970-ih godina, Strong (1975) je uveo primjenu transoralnog CO2 lasera radi ekscizije premalignih lezija glotisa i T1 karcinoma glotisa.

Radovi Ossoff-a i sar. (1984,1985), Koufmana, (1986), McGuirt-a i Koufman-a, (1987) kao i Wetmore-a i sar. (1986) u SAD-u utemeljili su ulogu CO2 lasera u endoskopskom tretmanu ranih maligniteta.

u Evropi od strane Annyas-a i sar. (1984), Motta i sar. (1997) Rudert-a (1991) kao Steiner-a i sar. (1991), koji su proširili primjenu lasera na slučajeve koji su više uznapredovali.

Kod nas se 1963 Kambič počeo baviti mikrolaringoskopijom a od 1966 Padovan razvija indirektnu mikrolaringoskopiju i mikrolaringostroboskopiju.

Sažetak Ukupno 316 pacijenata, od čega 175 muškaraca i 141 žena javilo

se kod nas na ORL pregled zbog bolesti larinksa.

Nakon ORL pregleda uključujući indirektnu laringoskopiju postavljana je indikacija za laringomikroskopiju kod 209 pacijenata tj. 66% od ukupnog broja laringoloških slučajeva.

U našoj ustanovi LMS je urađena kod 86 pacijenata, uključujući 46 muškaraca i 40 žena, a u nekoj drugoj ustanovi je ta intervencija urađena u još 24 pacijenta, od čega 16 muškaraca i 8 žena.

Materijal i metode

86 pacijenata (40 žena i 46 muškaraca)

Starosna dob od 13 do 60 i više godina

Fizikalni pregled

Mikrolaringološki pregled i tretman.

Patohistološka dijagnoza

Materijal i metode

Spol Broj pacijenata Procentualna zastupljenost

Muškarci 46 53,5%

Žene 40 46,5%

Ukupno 86 100%

Tabela 1. Spolna distribucija pacijenata

Materijal i metode

Dob < 20 21-40 41-60 >60

♂ 0 11 24 11

♀ 1 3 28 8

Σ 1 14 52 19

Tabela 2. Starosna dob pacijenata pri prvom pregledu

Rezultati

Simptom Promuklost Kašalj Otežano gutanje Otežano disanje

♂ 38 (82,2%)

6 4 7

♀ 29 (72,5%)

9 4 9

Σ 67 (77,9%)

15 8 16

Tabela 3. Najčešći simptomi koji pacijenta dovode na pregled

Rezultati

Riziko faktori Pušenje Alkohol Glasovna opterećenost

♂ 26(56,5%) 5 6

♀ 18(45%) 0 9

Σ 44(51,1%) 5 13

Tabela 4. Zastupljenost riziko faktora

PH Maligni Benigni

♂ 6 31

♀ 9 23

Σ 15 (21,7%) 54 (78,3%)

Rezultati

Tabela 5. PH nalaz ekscidiranog materijala za 69 pacijenta

Benigni Polypus Nodulus Papilloma Dysplasio Oedema

♂ 9 14 3 2 3

♀ 3 8 3 5 4

Σ 12(22,2%) 22(40,7%) 6(11,1%) 7(12,9%) 7(12,9%)

Rezultati

Tabela 10. Prikaz pojedinačnih dijagnoza iz skupine benignih promjena

Procenat od 66% bolesnika s oboljenjima larinksa kojima je postavljena indikacija za laringomikroskopiju je realan, i treba ga imati u vidu kod planiranja i organizovanja stručne aktivnosti.

To što je u našoj ustanovi LMS urađena kod samo 41% indiciranih slučajeva u značajnoj mjeri je rezultat činjenice da se radi o privatnoj zdravstvenoj ustanovi u kojoj pacijenti sami plaćaju usluge, ali je sigurno u izvjesnoj mjeri i rezultat nedovoljne zdravstvene prosvijećenosti u našoj sredini, pa i drugih razloga na koje ne možemo uticati.

Diskusija

Starosna struktura LMS pacijenata pokazuje da je kritičan period za ovu patologiju između 40. i 60. godine života. Imali smo samo jedan slučaj starosti ispod 20 godina (djevojčica od 13 godina), dok se pad broja slučajeva starosti preko 60 godina može objasniti slabim socioekonomskim prilikama kao i nedovoljnom zdravstvenom kulturom u našem podneblju.

U strukturi naših LMS pacijenata zastupljenost pušača od 57% potvrđuje odavno poznatu činjenicu da pušenje signifikantno doprinosi nastanku laringealnih oboljenja, mada u tome učestvuju i drugi faktori.Time se može objasniti i relativno veća zastupljenost muškaraca kod LMS pacijenata jer je njih više među pušačima.

Patohistološka zastupjenost malignih bolesti kod naših pacijenata od 21,7% i svi su bili karcinomi u stadiju G I-III, što je u skladu s anatomskom strukturom larinksa.

Anatomska i funkcionalna svojstva larinksa doprinose ranoj dijagnostici jer se značajni simptomi uočavaju već u ranoj faz malignog oboljenja, pa su izgledi za izlječenje (uz zadovoljavajuću saradnju pacijenta) vrlo dobri. Blagovremeno LMS odstranjenje benignih promjena također ima veliki značaj jer se time potvrđuje dijagnoza, eliminišu simptomi bolesti, i postiže prevencija maligne alteracije koja je realna opasnost obzirom na lokaciju i stalnu iritaciju oboljelog područja. Od benigne laringealne patologije posebno je značajna uloga lasera u LMS kod recidivirajućih papiloma virusne etiologije i kod leukoplakija(5).

Zaključci Najveću ulogu u dijagnostici i liječenju cjelokupne

ednolaringealne patologije danas ima laringomikroskopija (3) Laringomikroskopija se, kad je to neophodno, može uraditi u

neuroleptanalgeziji , bez intubacije , ali u najvećem broju slučajeva se radi uz endotrahealnu intubaciju.

Ekscizija patološki izmjenjenog tkiva ili samo uzimanje uzorka za biopsiju danas se vrši laserom čime se postiže maksimalno očuvanje zdravog tkiva uz minimalnu traumatizaciju i bez krvarenja

Poseban značaj laserski treman u laringomikroskopiji ima u slučajevima glotične i subglotične stenoze nastale kao rezultat produžene intubacije ili drugih endolaringealnih intervencija (4)

Literatura

- Kleinsasser O, Glanz H, Kimmich T. Endoscopic surgeryof vocal cord cancers. HNO 1988; 36: 412-416.-Anderson R, Parrish J (1983) Selective photothermolysis: precise microsurgery by selective absorption of pulsed radiation. Science, 220: 524-527-Rosen CA, Simpson CB (2008) Operative Techniques in Laryngology, Springer Verlag, Beril Heidelberg.-Shapshay SM, et al. (1987) Endoscopic treatment for subglottic and tracheal stenosis by radial laser incisures and dilution . Ann Otol Rhinol Laryngol. 96: 661-664.-Thekdi AA, Rosen CA (2003) Surgical treatmentof benign vocal fold lesions. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg 10: 492-496

Hvala na pažnji !