krpp.rks-gov.netkrpp.rks-gov.net/krpp/pagefiles/file/trajnimet/2013/modulet/h-student.pdfkrpp.rks-gov.net...

HModuli

Prokurimi publik për operatorët ekonomikëH1 TipareT THelbësore Të

rregullave Të prokuriMiT Të be-së

1

H2 CilëT blerës MbuloHen

nga rregullaT e

prokuriMiT Të be-së? 15

H3 CilaT konTraTa

MbuloHen? 36

H4 arriTja e pjesëMarrjes

së drejTë dHe Të barabarTë 59

H5 CilaT proCedura zbaToHen? 73

H6 Marrja e MaksiMuMiT

nga proCesi i TenderiMiT 92

H7 kundërsHTiMi i sHkeljeve

Të rregullave Të prokuriMiT 106

Trajnim në prokurimin publik për vendeT përfiTuese nga ipa

Moduli

H

Prokurimi publik për operatorët ekonomikë

Tiparet thelbësore të rregullave të prokurimit të BE-së

pjesa

1

1 H-

Seksioni 1: Hyrje 2

Seksioni 2: Përshkrimi 4

Moduli pjesa

2 H-

SEKSIONI

1


MOdulI

H

PJESA

1Tiparet thelbësore të rregullave të prokurimit të BE-së

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1 ObJEKtIvat

objektivat e këtij kapitulli janë që të shqyrtohen, të shpjegohen dhe të kuptohen:

1. si rregullat e be-së për prokurimin ndikojnë në pozicionin tuaj si tenderues brenda

vendit dhe jashtë tij por brenda be-së.

2. Mënyra si rregullohet prokurimi publik brenda bashkimit europian

3. Cilat rregulla specifike dhe të përgjithshme zbatohen

4. pse rregullat kombëtare për prokurim varen nga rregullat e be-së.

5. si përfshihet në proces gjykata europiane e drejtësisë (gjed)

6. si ka evoluar ligji kombëtar i prokurimit

7. si zbatohen disa ligje të tjera kombëtare për procesin e prokurimit

1.2 ÇëSHtJE të RëNdëSISHmE

Çështjet më të rëndësishme në këtë kapitull janë të kuptohen:

n efektet e burimeve të ndryshme të rregullave

n parimet bazë që zbatohen për prokurimin publik

n si legjislacioni kombëtar duhet të përshtatet me rregullat europiane

n si të zbatohen rregullat kombëtare dhe europiane paralelisht me njëra tjetrën

kjo do të thotë se është jetike të kuptohet plotësisht:

n nivelet e ndryshme të rregullave, nga vijnë si bashkëveprojnë për të

ofruar një sistem gjithëpërfshirës të rregulloreve.

n roli i gjed-së në interpretimin e rregullave

n roli i të drejtës kombëtare në plotësimin e rregullave

1.3 LIdHJEt

Moduli H paraqet informacion bazë për operatorët ekonomikë.

informacion i mëtejshëm mbi çështjet e trajtuara në modulin H është paraqitur në modulet

a deri në g. përdoruesit e synuar të moduleve a deri në g janë autoritetet kontraktuese, por

përdoruesit e modulit H që duan të dinë më tepër rreth një çështjeje të caktuar duhet t'u

referohen moduleve a deri në g.

ka një lidhje veçanërisht të fortë ndërmjet këtij kapitulli dhe atyre që vijojnë:

n Moduli a1 për kuadrin legjislativ dhe parimet bazë të prokurimit publik

n Moduli a2 për kuadrin institucional europian

n Moduli a3 për prokurimin publik - konteksti historik

3 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi


PJESA

SEKSioNi

1Hyrje

1.4 RëNdëSIa

pajtueshmëria nga ana e enteve kontraktore me parimet bazë që zbatohen për prokurimin

publik në kontekstin e be-së është një kërkesë që përshkon të gjithë procesin e prokurimit,

nga hartimi i specifikimeve teknike, te zgjedhja e procedurës për përzgjedhjen e fituesit

dhe përzgjedhja e ofertuesve, deri te shpallja e kontratës fituese. rregullat kanë si qëllim

t'i mbrojnë ofertuesit, dhe dështimi i enteve kontraktore për të respektuar këto parime

themelore, mund t'ju ofrojë juve mënyra për të sfiduar veprimet e enteve kontraktore në be.

ky informacion është i rëndësishëm sepse ai i mundëson që ofertuesit të kuptojnë rregullat

dhe parimet që duhet të ndiqen nga të gjitha autoritetet kontraktuese në be. këto

përfaqësojnë një sistem bazë mbrojtje me qëllim që çfarëdo lloj forme që merr legjislacioni

kombëtar, këto kushte duhen respektuar. ju duhet të dini këtë për të kuptuar të drejtat tuaja

kur ju e ndjeni se jeni përjashtuar padrejtësisht nga një procedurë për shpalljen e kontratës

fituese.

1.5 INfORmacIONI LIgJOR I dObISHëm pëR t'u paSuR Në dISpOzIcION

përveç se duhen parë disa nga dispozitat e direktivave dhe ligjit kombëtar, marrja në

konsideratë e parimeve bazë që zbatohen në prokurimin publik në kontekstin e be-së,

nënkupton edhe njohuri mbi Traktatin e themelimit të komunitetit europian, të ndryshuar.

sidomos do të ishte e dobishme të qenit i ndërgjegjshëm për nenet vijuese të Traktatit:

n neni 12 për parandalimin kundrejt diskriminimit mbi bazat e kombësisë

n neni 28 për lëvizjen e lirë të mallrave dhe për parandalimin e kufizimeve sasiore

mbi importet dhe eksportet dhe masat që kanë efekt të njëjtë

n neni 43 për lirinë e krijimit

n neni 49 për lirinë e ofrimit të shërbimeve

në direktivën 2004/18/KE, duhet të merrni në konsideratë veçanërisht kreun 2 dhe nenin

2. në ligjin kombëtar, ju lutemi të shihni:

parimet e prokurimit publik janë të paraqitura në nenet 6, 7, dhe 10 të ligjit për prokurim

publik nr. 04/l-042, të cilin mund ta shkarkoni në http://krpp.rks-gov.net

4 H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

1Tiparet thelbësore të rregullave të prokurimit të BE-së

SEKSIONI 2 pëRSHKRImI

2.1 HYRJE

Qëllimi i këtij trajnimi është të asistojë ofertuesit në përgatitjen dhe dorëzimin e ofertave

për kontratat e prokurimit që do të shpallen fituese si në kosovë1 dhe në vende të tjera

anëtare të bashkimit europian. në këtë Modul, së pari ne do të shqyrtojmë kuadrin ligjor

të zbatueshëm brenda bashkimit europian dhe kosovës me qëllim që të kuptohet se çfarë

rregullash zbatohen.

është e rëndësishme të kuptohen të dyja këto elemente sepse megjithëse rregullat e be-së

kanë si qëllim që t'i ofrojnë ofertuesve nga një shtet anëtar të drejtat për të marrë pjesë në

tender në një shtet tjetër anëtar, ato gjithashtu i japin ofertuesve të drejta në vetë vendet e

tyre. këto shpesh janë të drejta të cilat ata nuk i kishin më parë. duhet theksuar se shumica e

mosmarrëveshjeve mbi prokurimin dalin nga ofertuesit kundër enteve kontraktore (blerësit

publikë) në vetë shtetet e tyre dhe jo kundër atyre nga vende të tjera. edhe kur rregullat e

zbatueshme hartohen si rregulla kombëtare, ato shpesh do të jenë rezultat i rregullave të

be-së të cilat janë zhvendosur (përfshirë) në të drejtën kombëtare.

është e rëndësishme të kihet parasysh se direktivat e be-së të përshkruara në këtë Modul

parashtrojnë rregullat e përbashkëta të cilat duhen zbatuar në shtetet anëtare me qëllim që

të ofrohen garancione maksimale për trajtim të barabartë, transparencë dhe jodiskriminim.

këto rregulla të përbashkëta duhet të respektohen në të gjitha shtetet anëtare dhe çdo

rregull kombëtar që zbatohet për prokurimin duhet të përshtatet me qëllim që ato të jenë

në përputhje me dispozitat e direktivave. edhe nëse si pasojë e kësaj rregullat kombëtare

duken ndryshe ose janë hartuar në një tjetër mënyrë, ato gjithmonë duhet të respektojnë

rregullat e be-së. si rezultat njohja e rregullave të be-së është një mjet shumë i dobishëm për

të kuptuar se cilat janë të drejtat tuaja në çdo shtet anëtar të be-së. ju mund të jeni njohur

me rregullat e prokurimit që zbatohen në vendin tuaj por ju mund të mos njihni rregullat që

zbatohen në të gjitha shtetet e tjera anëtare.

siç do të shohim në H3, shtetet anëtare gjithashtu mund t'i plotësojnë rregullat e be-së me

dispozitat e tyre kombëtare të cilat kryesisht merren me çështje të tilla praktike si metodat

e dorëzimit të ofertave, kështu që rregullat e një shteti tjetër anëtar gjithmonë do të jenë

pak më ndryshe. ashtu siç do ta shohim edhe në H4, kjo është arsyeja pse për ju si ofertues

është e rëndësishme të jeni plotësisht të përgatitur për procedurat e tenderimit të vendit në

të cilin ju dorëzoni ofertën. sidoqoftë, të drejtat tuaja bazë dhe mbrojtja thelbësore buron

nga rregullat e be-së. është e rëndësishme që ju t'i kuptoni ato nëse doni të përfitoni nga

mundësitë e ofruara nga procedurat e be-së për tenderim.

rregullat kryesore të prokurimit përfshihen në një sërë direktivash europiane për prokurimin.

sidoqoftë, këto direktiva janë në vetvete të mbështetura në disa parime më thelbësore

të cilat i drejtojnë ato. në rastet kur këto nuk ishin të qarta në versionet e mëparshme të

direktivave, gjed-ja (një nga institucionet kryesore që do të diskutohet më tej) e ka bërë të

qartë se ato zbatohen edhe nëse direktivat nuk thonë kështu në detaje. këto parime janë

të rëndësishme sepse ato gjithashtu zbatohen aty ku direktivat nuk zbatohen, për shembull

në kontratat me vlerë të ulët. prandaj, është gjithashtu e rëndësishme të njiheni me këto

parime, sepse nëse ato shkelen nga një ent kontraktor, ju me shumë gjasa do të jeni të aftë

të bëni diçka për të edhe nëse rregullat kombëtare të prokurimit ose ndoshta direktivat nuk

i përmendin ato.

1 Kosova ende nuk është anëtare e BE-së

5 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2 KuadRI LIgJOR I bE-Së pëR pROKuRImIN pubLIK

në rastin e prokurimit publik, është e nevojshme të shqyrtojmë jo vetëm direktivat

e prokurimit në vetvete, por edhe kontekstin në të cilin ato janë miratuar. edhe me

miratimin e direktivave, zbatohen më shumë dispozita të përgjithshme të Traktatit të

romës, si edhe më shumë parime të përgjithshme të ligjit, të cilat do të udhëheqin

interpretimin e direktivave.

2.2.1 traktati i Romës

Traktatet e be-së (‘kushtetuta’ e tyre) nuk përfshijnë ndonjë dispozitë të qartë në lidhje me

prokurimin publik. sidoqoftë, ato krijojnë një sërë parimesh thelbësore të cilat mbështesin

bashkimin europian. këto parime zbatohen në mënyrë të njëjtë edhe në fushën e prokurimit

publik. nga këto parime themelore, më të rëndësishmit që lidhen me prokurimin publik

janë:

n ndalimi i diskriminimit mbi bazën e kombësisë

(neni 12 i Traktatit të ke-së);

Ky parim do të thotë se një ofertues nga një shtet anëtar duhet të trajtohet në të njëjtën

mënyrë si një ofertues nga shteti anëtar i autoritetit kontraktues. Kjo nuk është njëlloj si

parimi i trajtimit të barabartë, i cili nuk mbështetet në konceptin e kombësisë.

Ky nen vlen vetëm për shtetasit e Komunitetit, individët dhe personat juridikë që janë

rezidentë në ndonjë prej shteteve anëtare të Komunitetit. Shtetasit nga vendet jo anëtare

përjashtohen nga mbrojtja sepse ata 'nuk janë brenda fushës së veprimit' të Traktateve.

n lëvizja e lirë e mallrave dhe ndalimi i kufizimeve sasiore mbi importet dhe

eksportet dhe masat që kanë efekt të njëjtë (neni 28 e në vijim);

Objektivi i këtij parimi është t'i ndalojë shtetet anëtare, përmes autoriteteve të tyre

kontraktuese, që të blejnë vetëm produkte kombëtare (fushatat “bli produkt vendas”). Ai

zbatohet si për masat me përdorim të qartë që synojnë haptas të diskriminojnë mallrat

e huaja (si p.sh. klauzolat për mallra vendase), ashtu edhe për masat me përdorim të

paqartë që zbatohen njëlloj për mallrat vendase dhe ato të huaja, por që megjithatë

diskriminojnë tërthorazi mallrat e huaja, në kuptimin që e bëjnë hyrjen në treg më të

vështirë për produktet e importuara sesa për ato vendase.

Dispozitat për lëvizjen e lirë të mallrave zbatohen edhe për produktet me origjinë nga

shtetet anëtare edhe për produktet që vijnë nga vendet e treta dhe që janë në qarkullim

të lirë në shtetet anëtare. Produktet që vijnë nga vendet e treta konsiderohen që janë

në qarkullim të lirë në shtetet anëtare, nëse veprohet në përputhje me formalitetet e

importit dhe nëse taksat apo detyrimet doganore me efekt të njëjtë si detyrim për t'u

paguar, mblidhen në atë shtet anëtar.

6 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n e drejta dhe liria e themelimit të një biznesi (neni 43 e në vijim);

Në të vërtetë kjo do të thotë se një ofertues nga një shtet anëtar do të lejohet të

zhvillojë një biznes në një tjetër shtet anëtar nëpërmjet themelimit të një

enti lokal.

n e drejta për të ofruar shërbime (neni 49 e në vijim);

Në të vërtetë kjo do të thotë se një ofertues i cili ndodhet në një shtet anëtar do të ketë të

drejtën të dorëzojë një ofertë në një tjetër shtet anëtar pa pasur nevojën për të krijojë një

ent lokal ose përfaqësues.

2.2.2 parimet e përgjithshme të ligjit

përveç këtyre parimeve themelore në Traktat, disa parime të përgjithshme të ligjit kanë dalë

nga praktika gjyqësore e gjykatës europiane të drejtësisë (gjed). si parime të përgjithshme,

këto do të zbatohen gjithashtu në kontekstin e prokurimit publik dhe në fakt disa prej tyre

janë zbatuar nga gjed-ja në rastet që kishin të bënin me mosmarrëveshje në prokurim

publik. ato janë të rëndësishme sepse do të përdoren shpesh nga gjed-ja për të plotësuar

boshllëqet në legjislacion dhe për të dhënë zgjidhje në parim për situata që shpesh janë

shumë të komplikuara.

Më e rëndësishmja nga këto parime të përgjithshme të ligjit në kontekstin aktual janë

n trajtimi barabartë,

ky parim kërkon që situatat identike të trajtohen në të njëjtën mënyrë ose që

situatat e ndryshme të mos trajtohen në të njëjtën mënyrë. nuk varet nga

kombësia (si te parimi i mosdiskriminimit), por mbështetet në idenë e drejtësisë

ndaj individëve. kështu, trajtimi i ndryshëm i dy ofertuesve nga i njëjti shtet do të

ishte trajtim i pabarabartë, por duke qenë me të njëjtën kombësi, nuk do të kishim

diskriminim (mbi bazën e kombësisë). Çështja "danish bridge" është një shembull i

mirë i trajtimit ndryshe.

gjykata Europiane e drejtësisë: Çështja "danish bridge"

në këtë rast, kishte dy shkelje të pretenduara të ligjit të prokurimit në fjalë. së pari, një

klauzolë që kërkonte përdorimin e mallrave dhe punës vendase. së dyti, mënyra në të

cilën punëdhënësi i kishte dhënë mundësinë njërit prej ofertuesve që të paraqiste një

ndryshim të specifikimeve, në kundërshtim me udhëzimet e përcaktuara në dokumentet

e tenderit. shkelja e parë ishte qartësisht diskriminuese dhe si e tillë rezultonte në trajtim të

pabarabartë ndërmjet ofertuesve që e përmbushnin kushtin e kombësisë dhe atyre që nuk

e përmbushnin, edhe nëse ata përmbushnin specifikimet e mallit. shkelja e dytë nuk ishte

diskriminuese, sepse nuk bënte dallim ndërmjet ofertuesve me dhe pa kombësi vendase. ajo

thjesht e trajtonte një ofertues ndryshe nga të tjerët. ky është trajtim i pabarabartë por jo nuk

është domosdoshmërisht diskriminues. ai mund të jetë gjithashtu (rastësisht) diskriminues

nëse do të zbatohej për kombësi të ndryshme.

Çështja C-234/89 Komisioni kundër Danimarkës [1993] eCr i-3353

7 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n transparenca,

ky parim vendos mbi autoritetin kontraktues detyrimin e transparencës, i cili

konsiston në garantimin, në përfitim të çdo ofertuesi të mundshëm, të një

niveli publikimi që është i mjaftueshëm për të mundësuar hapjen e tregut të

shërbimeve ndaj konkurrencës dhe shqyrtimin e paanësisë në procedurat e

prokurimit.

gjykata Europiane e drejtësisë: Çështja "coname"

kur direktivat nuk gjejnë zbatim për kontratën në fjalë (ose sepse ajo është jashtë direktivave,

ose nën vlerën e kufirit të ulët monetar), gjen zbatim parimi i transparencës, i cili kërkon

një mënyrë për publikimin e njoftimit të kontratës së propozuar. ky mund të jetë rasti kur

kontrata në fjalë mund të jetë me interes për një sipërmarrje të vendosur në një shtet tjetër

anëtar. Megjithatë, kjo nuk kërkohet kur mungesa e publikimit të njoftimit justifikohet për

shkak të rrethanave “objektive” ose “të veçanta”, si p.sh. kur në lojë është vetëm një interes

ekonomik shumë modest.

Çështja C-231/03 Consorzio Aziende Metano (‘Coname’) kundër Padania Acque SpA

(‘Coname’) [2005] eCr i-7287

udhëzimet për mënyrën e arritjes së objektivit të transparencës gjenden në

komunikatën interpretuese të komisionit për të drejtën komunitare që zbatohet për

shpalljen e kontratës fituese dhe që nuk është aspak apo plotësisht objekt i dispozitave

të direktivave për prokurimin publik (24.07.2006).

n njohja e përbashkët dhe

në praktikë, kjo do të thotë që shteti anëtar ku ofrohet shërbimi duhet të pranojë

specifikimet teknike, dëshmitë e kontrolleve, diplomat, certifikatat dhe kualifikimet

e kërkuara në një shtet tjetër anëtar, nëse njihen si ekuivalente me ato që kërkohen

nga shteti anëtar në të cilin ofrohet shërbimi.

n proporcionaliteti.

parimi i proporcionalitetit kërkon që çdo masë e zgjedhur të jetë e nevojshme

dhe e përshtatshme, në frymën e objektivave të kërkuara. në rastin e autoriteteve

kontraktuese, duhet thënë, për shembull, se kur bëhet përzgjedhja e kandidatëve

apo ofertuesve, autoritetet kontraktuese nuk duhet të imponojnë kushte teknike,

profesionale dhe financiare që janë të tepruara dhe jo në proporcion me objektin

e kontratës.

këto parime të përgjithshme të ligjit janë deklaruar në shumicën e rasteve nga gjykata

europiane e drejtësisë. këto parime janë rregulla të pashkruara që nuk përfshihen në Traktat,

por të frymëzuara nga ato parime të përgjithshme e të përbashkëta të ligjit të pranuara në

sistemet ligjore kombëtare të shteteve anëtare të be-së.

Shënim lidhur me parimet e përgjithshme: është me rëndësi të kujtojmë se këto parime

të përgjithshme zbatohen në mënyrë të pavarur nga direktivat, që do të thotë se, edhe kur

nuk zbatohen direktivat, parimet përsëri mund të zbatohen. kështu për shembull, kontratat

me vlerë nën kufijtë e ulët monetarë të be-së nuk mbulohen nga direktivat, por janë objekt

i parimeve të përgjithshme.

8 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2.3 direktivat e bE-së

parimet e përgjithshme të ligjit janë të vështira për t'u zbatuar në situata specifike dhe

kanë tendencën të jenë negative në përmbajtje, d.m.th. ato priren të ndalojnë sjelljen

e papajtueshme, por, në të njëjtën kohë, nuk japin udhëzime pozitive për zbatimin e

tyre në situatat konkrete ku ato janë të vlefshme. për këtë arsye, ishte e nevojshme të

futej në praktikë konformiteti procedural për të arritur aksesin jodiskriminues në tregjet

e prokurimit publik. si pasojë komuniteti miratoi një sërë direktivash për prokurimin, të

cilat parashtrojnë sesi këto parime të përgjithshme zbatohen në kontekstin specifik të

prokurimit publik.

2.2.3.1 direktivat kryesore

ka pasur një sërë direktivash. përpara vitit 2004, në sektorin publik, ka pasur tre direktiva

kryesore që mbulonin punët, mallrat dhe shërbimet, të cilat janë ndryshuar disa herë. këto

direktiva nuk përfshinin kontratat e dhëna nga entet që operonin në sektorët e shërbimit të

ujit, energjisë, transportit ose telekomunikacioneve, të cilat nga viti 1990 janë mbuluar nga

një seri tjetër direktivash specifike për sektorin e shërbimeve.

sidoqoftë, që nga viti 2004 ka pasur një direktivë të veçantë që aplikohet në sektorin publik

dhe një tjetër që aplikohet në sektorin e shërbimeve:

n direktiva për sektorin publik është direktiva 2004/18/KE.

n direktiva për sektorin e shërbimeve është direktiva 2004/17/KE.

këto direktiva mbulojnë vetëm rregullat procedurale. ka dy direktiva të tjera që zbatohen

për ankesat dhe shqyrtimin (d.m.th. për zbatimin e direktivave). këto njihen si direktivat për

mjetet/procedurat e ankimit.

n në sektorin publik, mjetet/procedurat e ankimit rregullohen nga direktiva 89/665/KE.

n në sektorin e shërbimeve publike, mjetet/procedurat e ankimit rregullohen nga

direktiva 92/13/KE.

këto të dyja janë ndryshuar në mënyrë thelbësore nga një direktivë e re: direktiva 2007/66/KE.

afati për implementimin ishte 20 dhjetori 2009.

për më tepër, tashmë ka një direktivë të re, e cila aplikon një regjim më elastik dhe konfidencial

në prokurimin e mallrave ushtarake dhe punëve e shërbimeve që lidhen me to: kjo është

direktiva 2009/81.

duhet shtuar se këto direktiva procedurale dhe për mjetet/procedurat e ankimit mbështeten

nga legjislacion i mëtejshëm i cili përballet me aspekte të ndryshme të procesit të prokurimit.

këtu hyjnë në veçanti:

n direktiva e Komisionit 2001/78/KE për përdorimin e formularëve standardë në

publikimin e njoftimeve të kontratave publike

n rregullorja e Komisionit 1564/2005 e cila vendos formularët standardë për

publikimin e njoftimeve në kuadrin e procedurave të prokurimit publik në bazë të

direktivave 2004/17/ke dhe 2004/18/ke

9 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2.3.2 Objekti i direktivave procedurale

direktivat synojnë të koordinojnë procedurat kombëtare për shpalljen e kontratave fituese,

duke prezantuar një grup minimal rregullash të përbashkëta procedurale që pasqyrojnë

parimet bazë të Traktatit sesa të arrijnë harmonizimin e gjithë rregullave kombëtare për

prokurimin publik. direktivat nuk kërkojnë të imponojnë një regjim të ri rregullator të

përbashkët për shtetet anëtare të be-së në fushën e prokurimit dhe shtetet anëtare mund të

vazhdojnë të zbatojnë procedurat e tyre kombëtare të përshtatura me direktivat.

si rezultat, shtetet anëtare janë të lira të rregullojnë një numër çështjesh, kryesisht ato

me natyrë praktike. në këtë mënyrë shtetet anëtare mund parashikojnë, për shembull,

përdorimin e dokumenteve standarde të tenderit dhe dokumenteve të kontratës; ata mund

të kërkojnë zbatimin e procedurave specifike për hapjen e ofertave ose të procedurave për

dorëzimin e ofertave; ata mund të kërkojnë dorëzimin e sigurimit të duhur të ofertës ose të

kontratës dhe mund të vendosin detyrime specifike kontraktuale për kontratat publike që

vijnë si rezultat i prokurimit publik.

Shënim nga praktika e mirë:për operatorët ekonomikë që kërkojnë të paraqesin oferta për

kontrata në shtete të tjera anëtare, është me rëndësi të mbajnë parasysh jo vetëm dispozitat

e vetë direktivave, por edhe rregullat e praktikat kombëtare të zbatueshme që mbeten

të paprekura nga direktivat (jo për arsye të pajtueshmërisë). këto rregulla dhe praktika

kombëtare shpesh përmbajnë kërkesa praktike që nuk përmenden në direktiva.

sistemi i prokurimit publik ne republikën e kosovës është i bazuar ne ligjin për prokurim

publik nr. 04/l-042 (lpp) dhe legjislacionin sekondar. lpp nr. 04/l-042 i cili ka hyre ne fuqi me

5 tetor 2011, është i bazuar ne direktivat e be-se, si dhe është ne pajtueshmëri me standardet,

traktatet, konventat dhe obligimet ndërkombëtare duke pasur parasysh nivelin e zhvillimit

administrative dhe ekonomike ne kosove.

lpp, rregullon edhe disa çështje te tjera te cilat nuk janë te rregulluara me direktiva si:

• përdoriminedokumentevestandardetetenderitdhekontratës

• procedurënehapjesseofertave

• procedurënedorëzimitteofertave

• dorëziminesigurimitteofertës

• dorëziminesigurimittepërmbushjessekontratësetj.

ju mund të gjeni informacion në lidhje me kërkesat lokale në web faqen zyrtare te prokurimit

publik te kosoves: http://krpp.rks-gov.net

sipas lpp nr. 04/l-042 te republikës se kosovës çdo kontrate publike e cila ka vlerën e

parashikuar me te larte se 100 euro i nënshtrohet kërkesave ligjore te lpp.

autoritetet kontraktuese qe realizojnë procedurat e prokurimit janë te obliguar te ndërmarrin

masa te arsyeshme dhe te nevojshme për te siguruar se aktiviteti i prokurimit është zhvilluar

ne përputhje me parimet e prokurimit, si: ekonomiciteti dhe efikasiteti, barazia ne trajtim/

jo-diskriminimi, transparenca, dhe konkurrenca e mirëfillte.

në thelb, rregullat e përbashkëta të direktivave konsistojnë në zbatimin e parimeve bazë të

përmendura më lart, sidomos për mosdiskriminimin, trajtimin e barabartë dhe transparencën

në:

n publicitetin e kontratave të propozuara të prokurimit;

n hartimin e specifikimeve teknike

n zgjedhjen e procedurave të prokurimit;

10 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n kualifikimin dhe përzgjedhjen e ofertave;

n shpalljen e kontratave fituese.

Megjithatë, direktivat zbatohen vetëm për kontratat e propozuara të prokurimit që kanë një

vlerë financiare mbi një kufi monetar të përcaktuar. Më shumë sesa të kërkonte rregullimin

me saktësi të të gjitha kontratave të prokurimit publik brenda be-së, organi ligjvënës i

komunitetit zgjodhi të rregullojë në direktiva vetëm ato kontrata me efekt të qartë ndikues

në tregtinë ndërmjet shteteve anëtare. ato që përfshihen në këtë përkufizim të gjerë janë

(i) kontratat me vlerë të mjaftueshme të lartë për të tërhequr ofertues nga shtete

të tjera anëtare (d.m.th. ku përfitimet e mundshme nga fitimi i kontratës janë

më të mëdha se shpenzimet ekstra për furnizimin e mallrave, të punëve ose të

shërbimeve nga një distancë e largët); dhe/ose

(ii) ato kontrata qëllimet e të cilave janë të përshtatshme për tregtinë ndërkufitare.

kjo nuk do të thotë se këto kontrata nuk janë objekt i konkurrencës. ato jane, siq

tregohet me heret, i parimeve themelore te traktatit dhe parimeve te pergjithshme te

ligjit.

sipas lpp nr. 04/l-042 te republikës se kosovës çdo kontrate publike e cila ka vlerën e

parashikuar me te larte se 100 euro i nënshtrohet kërkesave ligjore te lpp.

autoritetet kontraktuese qe realizojnë procedurat e prokurimit janë te obliguar te ndërmarrin

masa te arsyeshme dhe te nevojshme për te siguruar se aktiviteti i prokurimit është zhvilluar

ne përputhje me parimet e prokurimit, si: ekonomiciteti dhe efikasiteti, barazia ne trajtim/

jo-diskriminimi, transparenca, dhe konkurrenca e mirëfillte.

2.2.3.3 'fuqia ligjore' e direktivave

shteteve anëtare u kërkohet të marrin të gjitha masat e duhura për të garantuar përmbushjen

e detyrimeve që rrjedhin nga Traktati apo që rezultojnë prej masave të marra nga institucionet

e komunitetit. direktivat për prokurim nuk zbatohen automatikisht: me qëllim që të japin

efektin e tyre brenda shteteve anëtare, ato duhet të implementohen ose të "transpozohen"

në ligjin kombëtar. për këtë arsye, shteteve anëtare u kërkohet të marrin masat e nevojshme

për t'u dhënë fuqinë e plotë dispozitave të direktivave në ligjin kombëtar dhe të sigurohen

që asnjë dispozitë tjetër kombëtare nuk dëmton zbatueshmërinë e tyre. kjo normalisht

merr trajtën e transpozimit të direktivave në ligjin kombëtar dhe të shfuqizimit të të gjitha

dispozitave ligjore që bien në kundërshtim me to.

direktivat janë detyruese vetëm në aspektin e rezultatit që duhet të arrihet, por lënë në

dorë të autoriteteve kombëtare zgjedhjen e formës dhe të metodave. kështu, nuk është

e nevojshme që shtetet anëtare të be-së të prodhojnë një kopje të saktë të direktivave në

legjislacionin e tyre kombëtar, edhe pse disa shtete anëtare kanë bërë pikërisht këtë, duke iu

referuar vetë direktivave.

Megjithatë, moszbatimi i saktë ose në kohë i direktivave nuk do të thotë se direktivat nuk

kanë fuqi ligjore. shtetet anëtare nuk kanë të drejtë të privojnë objektet e këtyre direktivave

(p.sh. ofertuesit) nga të drejtat që ata gëzojnë sipas këtyre direktivave. sipas doktrinës së

gjed-së për 'fuqinë direkte ligjore', të drejtat që jepen nga direktivat mund të imponohen

nga individët në gjykatat e tyre kombëtare ku përmbushen kushtet e duhura. kjo ndodh kur

shteti anëtar nuk arrin ta implementojë/transpozojë direktivën në ligjin kombëtar brenda

datës së caktuar (çdo direktivë ka një datë brenda së cilës ajo duhet transpozuar) ose kur e

ka transpozuar direktivën në kohë, por nuk e ka bërë atë saktë.

11 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

kushtet e nevojshme për t'i dhënë fuqi direkte ligjore një direktive të caktuar janë:

n detyrimi i imponuar ndaj shteteve anëtare të jetë i qartë dhe i saktë,

n i pakushtëzuar dhe

n në rastin e zbatimit të masave, shteteve anëtare ose institucioneve të komunitetit

nuk u vihet ndonjë kufi për lirinë e veprimit.

Shënim mbi fuqinë e drejtpërdrejtë ligjore: është me rëndësi të kujtojmë se ofertuesit

kanë mundësi të mbështeten në dispozitat e direktivave për prokurimin edhe kur ato nuk

janë transpozuar në ligjin kombëtar, me kushtin që të jenë përmbushur kushtet e fuqisë

direkte ligjore.

2.3 KuadRI LEgJISLatIv KOmbëtaR pëR pROKuRImIN pubLIK

2.3.1 Legjislacioni paresor per prokurimin publik

Ligji për prokurim publik nr. 04/L-042 (Lpp) në Republikën e Kosovës

ligji për prokurim publik nr. 04/l-042 (lpp), është miratuar nga kuvendi i republikës së

kosovës me 29 gusht 2011. shpallur me dekretin nr.dl-032-2011, datë 31.08.2011 nga

presidentja e republikës së kosovës. në bazë të nenit 135 të këtij ligji, parashihet që ky

ligj të hyn në fuqi 15 ditë pas publikimit në gazetën zyrtare të republikës së kosovës, që

do të thotë se nga data 5 tetor 2011, ky ligj ka hyrë në fuqi.

ligji për prokurim publik nr. 04/l-042 përbehët prej 135 neneve, i ndare në dymbëdhjetë

pjesë.

Qëllimi i këtij ligji është të siguroj mënyrën më efikase, më transparente dhe më të

drejtë të shfrytëzimit të fondeve publike, burimeve publike si dhe të gjitha fondeve dhe

burimeve të tjera të autoriteteve kontraktuese në kosovë duke përcaktuar kushtet dhe

rregullat që do të zbatohen, procedurat që do të ndiqen, të drejtat që do të respektohen

dhe detyrimet që do të përmbushen nga personat, operatorët ekonomik, ndërmarrjet,

autoritetet kontraktuese, koncesionerët e punëve dhe organet publike që zhvillojnë,

përfshihen, marrin pjesë ose interesohen, në aktivitetet e prokurimit ose që përfshihen

ose kanë të bëjnë me fondet dhe/ose burimet e tilla.

ky ligj gjithashtu ka për qëllim të siguroj integritetin dhe përgjegjësinë e zyrtarëve

publik, nëpunësve civil dhe personave të tjerë që kryejnë ose janë të përfshirë në një

aktivitet të prokurimit duke kërkuar që, vendimet e individëve të tillë dhe baza ligjore e

faktike për vendimet e tilla, të mos ndikohen nga interesat personale, të karakterizohet

me jo-diskriminim dhe me një shkallë të lart të transparencës dhe, të jenë në përputhje

me kërkesat procedurale dhe qenësore të këtij ligji.

ky ligj ka për qëllim të nxisë krijimin e një kulture institucionale të profesionalizuar të

pandikuar nga interesat materiale, të paanshme, etike, në mesin e personave zyrtarë që

kryejnë ose janë të përfshirë në një aktivitet të prokurimit, duke kërkuar nga personat e

tillë që të sillen duke ndjekur parimin e shfrytëzimit sa më efikas, me kosto ekonomike,

transparent dhe të drejtë të fondeve dhe burimeve publike ndërkaq duke iu përmbajtur

rreptësisht procedurave dhe kushteve qenësore të këtij ligji.

12 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.2 Legjislacionin dytësor për prokurimin publik

legjislacioni dytësor:

n pjesa a

1. rregullorja për prokurimin publik

2. udhëzuesi operativ për prokurimin publik

n pjesa b

1. dokumentet standarde/Formularët standard te lëshuar nga krpp-ja qe mund te shkarkohen ne ueb faqen: http://krpp.rks-gov.net

2.3.3 Legjislacion tjetër që ka lidhje me prokurimin

ligjet tjera:

ligjit për partneritet publiko-privat;

ligji i procedurave administrative;

ligjit për Menaxhimin e Financave publike dhe përgjegjësitë;

ligjin për Qasjen në dokumentet publike;

ligjit për ndarjet buxhetore;

ligjin për shërbimin Civil;

ligji për ndermarrjet publike

2.4 INStItucIONEt E pëRfSHIRa

gjithashtu është e rëndësishme të krijohet një ide për institucionet që janë përfshirë në

prokurim. për qëllime praktike, kuadrin institucional vepron në dy nivele: në nivelin europian

dhe në nivelin kombëtar.

autoritetet kontraktuese, të cilat mund të konsiderohen si "institucione", u nënshtrohen ligjërisht

dispozitave të direktivave dhe dispozitave kombëtare që i transpozojnë ato. ato përgjigjen

përpara komisionit europian si pjesë e shteteve anëtare të be-së, si dhe përpara operatorëve

ekonomikë individualë, të cilët mund të mbështeten në direktivën për mjetet/procedurat e

ankimit për të kundërshtuar në organet kombëtare shkeljet e tyre.

2.4.1 Kuadri institucional europian

në nivelin europian në prokurim janë të përfshira një sërë organizatash të ndryshme. këto

janë:

2.4.1.1 Organi ligjvënës i Komunitetit

Megjithëse Traktati përdor një terminologji ndryshe, organi ligjvënës i komunitetit në të

vërtetë është këshilli i komuniteteve europiane qoftë më vete ose në bashkëpunim me

parlamentin europian. Të gjitha direktivat më të fundit për prokurimin janë miratuar nga

bashkëveprimi i këtyre dy institucioneve, duke përdorur procedurën e "bashkëvendosjes".

Megjithatë është me rëndësi të theksohet se këshilli nuk ka të drejtën e nismës. ai vetëm

mund t'i nxjerrë ligjet që janë propozuar nga komisioni. puna për legjislacionin e ri fillon

me komisionin dhe është ky i fundit i cili lëshon draftet e reja, të cilët do t'i nënshtrohen

diskutimit të hapur publik.

13 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4.1.2 Roli i shteteve anëtare

për qëllimet e be-së, shtetet anëtare janë të detyruara të marrin të gjitha masat e nevojshme

për të siguruar përmbushjen e detyrimeve që dalin nga Traktatet ose që rezultojnë nga

veprimet e ndërmarra nga institucionet e komunitetit atyre u kërkohet gjithashtu që të

ndihmojnë në përmbushjen e detyrave të komunitetit dhe duhet të abstenojnë nga çdo

masë që mund të vinte në rrezik arritjen e objektivave të Traktatit.

për sa i përket direktivave, shteteve anëtare, si rrjedhojë, u kërkohet të marrin masat e nevojshme

për t'i dhënë fuqi të plotë ligjore dispozitave të tyre në ligjin kombëtar dhe për të siguruar se

asnjë dispozitë tjetër kombëtare të mos dëmtojë zbatueshmërinë e tyre. kjo normalisht merr

trajtën e transpozimit të direktivave në ligjin kombëtar dhe të shfuqizimit të gjitha dispozitave

ligjore që bien në kundërshtim me to.

siç u theksua më sipër, edhe pse direktivat hyjnë në fuqi menjëherë (aty ku kushtet specifike

plotësohen), në kuptimin që ato mund të bartin të drejta edhe nëse nuk janë implementuar,

ato nuk zbatohen menjëherë, d.m.th. duhet të transpozohen në ligjin kombëtar.

direktivat janë detyruese vetëm në aspektin e rezultatit që duhet të arrihet, por lënë në

dorë të autoriteteve kombëtare zgjedhjen e formës dhe të metodave. ndaj nuk është e

nevojshme që shtetet anëtare të prodhojnë një kopje të saktë të direktivave në legjislacionin

e tyre kombëtar.

vetëm nëse ato arrijnë të njëjtat rezultate, autoritetet kombëtare mund t'i kopjojnë dispozitat

e direktivave në mënyrë identike duke ndryshuar legjislacionin ekzistues ose duke krijuar

ligje ose kode të reja, etj.

ligji për prokurim publik nr. 04/l-042 nuk është një kopje e sakte e direktivave por ne

përgjithësi është i përshtatur me direktivat e be-se, si: parimet baze te prokurimit publik,

kriteret për dhënien e kontratës, publikimet etj.

2.4.1.3 Roli i Komisionit Europian

përveç rolit të tij si propozues i legjislacionit, komisionit i jepet gjithashtu nga Traktati roli i

mbikëqyrësit të tij. atij i është caktuar detyra e qartë e garantimit të zbatimit të dispozitave

të Traktatit dhe e masave të marra nga institucionet në zbatim të tij.

ndaj, përveç rolit të tij si politikëbërës parësor në fushën e prokurimit, komisioni është

gjithashtu përgjegjës për aplikimin dhe zbatimin e përgjithshëm të direktivave. në rastin e

prokurimit, drejtoria e përgjithshme përgjegjëse është dg-Markt.

Masat e implementimit që janë marrë nga dg-Markt përfshijnë miratimin e legjislacionin

dytësor për të siguruar, për shembull, përdorimin e formularëve standardë, Fjalorin e

përbashkët të prokurimit (Fpp), udhëzimet dhe komunikatat interpretuese, si dhe udhëzimet

e përgjithshme.

ndërkohë që zbatimi në gjykatat/organet shqyrtuese kombëtare kundër enteve kontraktore

që shkelin detyrimet e tyre bëhet sipas operatorëve ekonomikë të interesuar, shkeljet nga

këto autoritete publike, si pjesë të shtetit anëtar, do të konsiderohen në të njëjtën kohë si

dështim i shtetit anëtar për të përmbushur detyrimet e tij në zbatim të Traktatit.

një dështim i tillë mund të kundërshtohet drejtpërdrejt nga komisioni, i cili e paraqet atë

përpara gjykatës europiane të drejtësisë (gjed) nëpërmjet procedurave gjyqësore për

shkelje, të ngritura në zbatim të nenit 226 të Traktatit. ky proces përshkruhet në detaje në

modulin H5.

14 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4.1.4 Roli i gjykatës Europiane të drejtësisë

ka dy gjykata në nivel komunitar, secila me juridiksionin e saj: gjykata e shkallës së parë

(gjsHp) dhe gjykata europiane e drejtësisë ("gjed"). në shumicën e rasteve të lidhura me

prokurimin, më me interes është gjed-ja.

gjed-ja garanton respektimin e ligjit në interpretimin dhe aplikimin e Traktatit dhe

të rregullave për zbatimin e tij. për këtë qëllim, gjed-së i janë dhënë në mënyrë të

qartë një sërë kompetencash. këto kompetenca kryesisht kanë për qëllimin t'i bëjnë

të mundur gjed-së gjykimin e veprimeve dhe të mosveprimeve të institucioneve

dhe shteteve anëtare sipas së drejtës komunitare dhe të garantojnë uniformitetin

në interpretimin e së drejtës komunitare për zbatimin e kësaj të drejte nga

gjykatat kombëtare.

Tre janë fushat në punën e gjed-së, të cilat kanë me rëndësi në rastin e prokurimeve:

n zgjidhja e mosmarrëveshjeve

sipas nenit 226 të Traktatit, gjed-ja ka juridiksionin të dëgjojë mosmarrëveshjet

ndërmjet komisionit, në rolin e mbrojtësit të Traktatit dhe shteteve anëtare lidhur

me dështimin e shteteve anëtare për të përmbushur detyrimet në zbatim të

Traktatit. atyre shpesh u referohemi si procedurat gjyqësore të komisionit për

shkeljet.

kështu, komisioni i paraqet çështjet e shkeljeve nga shtetet anëtare përpara

gjed-së. veprime të tilla mund të rezultojnë nga dështimi për t'i transpozuar saktë

direktivat në ligjin kombëtar ose nga dështimi i një enti kontraktor për të zbatuar

siç duhet direktivat, dispozitat kombëtare që i transpozojnë ato ose ligjet e tjera

komunitare të zbatueshme, siç është vetë Traktati.

n vendimet paraprake

një autoritet vendimtar që i jepet gjed-së nga neni 234 i Traktatit, është

kompetenca për t'u shprehur, me anë të një vendimi paraprak, mbi interpretimin

e Traktatit dhe vlefshmërinë dhe interpretimin e akteve të institucioneve të

komunitetit nëse mbi këtë temë ngrihet ndonjë pyetje përpara një trupi gjykues

ose një gjykate kombëtare.

kështu që në rastin e mosmarrëveshjeve ndërmjet shteteve anëtare dhe

personave privatë ose ndërmjet vetë personave privatë, pyetjet në lidhje me

interpretimin, zbatimin dhe vlefshmërinë e së drejtës komunitare që ngrihen në

kontekstin e procedurave gjyqësore kombëtare mund t'i referohen gjed-së. aty

ku këto pyetje ngrihen në kontekstin e mosmarrëveshjeve për prokurimin, të cilat i

janë paraqitur, për shembull, një gjykate/organi shqyrtues kombëtar në zbatim të

direktivës për mjetet/procedurat e ankimit, gjykatat kombëtare mund t'ia referojnë

ato për interpretim gjed-së. sipas kësaj procedure, gjykata/organi shqyrtues

kombëtar vendos faktet e çështjes dhe formulon pyetjet për interpretim nga

gjed-ja, përgjigjet e të cilave janë të nevojshme për zgjidhjen e çështjes.

n parimet e përgjithshme të ligjit

në ushtrim të juridiksionit të saj, gjed-ja ka arsye të zbatojë dhe të interpretojë

të drejtën komunitare dhe duke e bërë këtë, ka kërkuar shpesh që të mbushë

boshllëqet në të drejtën komunitare duke iu referuar parimeve të përgjithshme të

15 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

ligjit. këto parime janë rregulla të pashkruara që nuk përfshihen në Traktat, por të

frymëzuara nga ato parime të përgjithshme e të përbashkëta të ligjit të pranuara

në sistemet ligjore kombëtare të shteteve anëtare.

aty ku vendimet e komisionit ndikojnë mbi operatorët ekonomikë, ata mund të

paraqiten përpara gjykatës së shkallës së parë (gjsHp).

2.4.2 Kuadri institucional kombëtar

implementimi dhe zbatimi i rregullave të prokurimit bëhet kryesisht në nivel kombëtar. në

rastin e kosovës, janë ngritur institucionet e mëposhtme për të kryer këto detyra.

2.4.2.1 Komisioni Rregullativ i prokurimit publik - KRpp

komisioni rregullativ i prokurimit publik - krpp është agjenci e pavarur rregullatore, që do të thotë se asnjë zyrtar publik nuk mund të ushtrojë ose të përpiqet të ushtrojë ndikim në krpp në lidhje me ndonjë veprim ose vendim të caktuar operacional apo rregullativ të krpp-së.

krpp është autoritet publik dhe organizatë buxhetore. krpp është subjekt i të gjitha dispozitave të zbatueshme të ligjeve dhe rregulloreve të kosovës në të njëjtën masë sikurse autoritet e tjera publike ose organizatat buxhetore.

funksionet themelore të KRpp-së

krpp është përgjegjëse për zhvillimin, funksionimin dhe mbikëqyrjen e përgjithshme të sistemit të prokurimit publik në kosovë, dhe i ushtron funksionet që i jepen nga ky ligj.

përveç çështjeve të parapara më lartë, krpp ka përgjegjësinë dhe autorizimin që:

n të kryej hetimet e aktiviteteve të prokurimit dhe menaxhimit të kontratave për qëllim të monitorimit të zbatimit të këtij ligji;

n të lëshoj një urdhëresë që kërkon nga zyrtarët e zbatimit të ligjit të asistojnë krpp-në që të sigurojnë përputhshmërinë me një urdhëresë tjetër të krpp-së;

n t'u ofroj opinione autoriteteve kontraktuese në lidhje me vendimet e tyre, veprat apo anashkalimet gjatë aktiviteteve të prokurimit dhe menaxhimit të kontratave;

n te ekzaminoje raportet nga autoritetet kontraktuese ne lidhje me zbatimin e revokimit te kërkesës me pak se 2 oferta te përgjegjshme dhe shfrytëzimit te procedurës se negociuar pa publikim te njoftimit për kontrate;

n te vendose rregulla te hollësishme për te siguruar zbatimin adekuat te lpp-se nga autoritetet kontraktuese si dhe rregulla për përdorimin dhe ekzekutimin e procedurave te përcaktuara me lpp:me kusht qe, këto rregulla te jene ne përputhje me kërkesat dhe parimet e përcaktuara ne këtë ligj si dhe çfarëdo kërkesë te detyrueshme te be-se për prokurim;

n të përgatisë dhe shpërndajë doracakë të prokurimit, udhëzues, formularë dhe modele standarde për dokumentet e tenderit dhe të kontratave sipas këtij ligji në dobi të autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik;

n të përforcojë vetëdijen ne mesin e autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik për legjislacionin e prokurimit publik si dhe objektivat, procedurat dhe metodat e tij;

n t’u japë ndihmë teknike dhe këshilla autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik për zbatimin dhe interpretimin e dispozitave të këtij ligji si dhe për të çdo dokument që nxirret nga krpp;

16 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n të nxjerrë dhe publikojë interpretime me shkrim te vendimeve administrative për të dyjat, autoritetet kontraktuese dhe operatorët ekonomik për zbatimin dhe interpretimin e dispozitave të këtij ligji dhe çdo dokumenti të nxjerrë nga krpp-ja;

n të krijojë dhe të mirëmbajë një regjistër elektronik të prokurimit publik që shërben si vend për ruajtjen e kopjeve elektronike të të gjitha njoftimeve, ftesave, deklaratave, dosjeve të tenderit, raporteve, ankesave dhe vendimeve të arkivuara ose të nxjerra në lidhje me çdo aktivitet prokurimi të kryer ose të iniciuar nga një autoritet kontraktues;

n të krijojë sisteme manuale dhe elektronike për monitorimin e zbatimit të këtij ligji nga ana e autoriteteve kontraktuese, duke përfshirë përgatitjen e formularëve të raportimit që duhet të plotësohen nga të gjitha autoritetet kontraktuese subjekte të këtij ligji;

n të grumbullojë, analizojë dhe publikojë informacionet për procedurat e prokurimit publik dhe kontratat publike të dhëna;

n për çdo vit kalendarik të përgatisë dhe dorëzojë në Qeveri dhe kuvend një raport vjetor që analizon aktivitetet e prokurimit publik në kosovë për atë vit kalendarik, së bashku me rekomandimet për përmirësimin e sistemit të prokurimit publik dhe/ose përmirësimin e këtij ligji, raport ky që dorëzohet jo më vonë se në fund të shkurtit të vitit vijues kalendarik;

n të krijojë dhe mirëmbajë një uebfaqe informative në internet që i ofron publikut qasje të pa kufizuar në (i) këtë ligj dhe gjithë legjislacionin sekondar të nxjerrë sipas këtij ligji, (ii) interpretimet dhe dokumentet e përcaktuara në këtë nen dhe (iii) të gjitha informacionet që përmbahen në regjistrin e prokurimit publik;

n të zhvillojë një uebfaqe dhe një sistem elektronik informativ në mbarë kosovën për të përmirësuar publikimin e njoftimeve të kërkuara nga ky ligj;

n të mbështesë ikap dhe autoritetet tjera publike të trajnimit dhe arsimimit për të siguruar arritjen dhe mbajtjen e një niveli të lartë kompetence në radhët e zyrtarëve të prokurimit dhe profesionistëve të tjerë të prokurimit për zbatimin e praktikave të shëndosha të prokurimit dhe për respektimin e këtij ligji;

n të mbështesë zhvillimin e prokurimit elektronik, ankandit elektronik dhe komunikimit brenda fushës së prokurimit publik;

n të përgatisë dhe mbajë një listë të autoriteteve kontraktuese që i identifikon të gjitha entitetet që janë subjekt i këtij ligji, me kusht që nëse krpp-ja nuk e përfshin një entitet në këtë listë, kjo (mos-përfshirja) të mos vendosë çështjes se nëse entiteti është jo autoritet kontraktues në kuptim të këtij ligji; dhe

n të ndër veprojë dhe të bashkëpunojë me organizata të tjera brenda dhe jashtë vendit për çështjet që lidhen me prokurimin publik.

n të zhvilloj dhe implementoj rregullat e detajuara në lidhje me shitjen e aseteve të autoriteteve kontraktuese.

funksionet e vëzhgimit dhe të mbikëqyrjes të KRpp-së

krpp ka gjithashtu autoritetin dhe përgjegjësinë të vëzhgojë dhe mbikëqyrë zbatimin e dispozitave të këtij ligji dhe rregullave të nxjerra nga krpp sipas autorizimit të këtij ligji.

për këtë qëllim, krpp përgatit dhe zbaton një metodologji dhe mekanizëm të përshtatshëm raportimi të mbështetur nga një sistem elektronik i menaxhimit të informacionit që i mundëson asaj (i) të vëzhgojë zbatimin e këtij ligji; (ii) të përgatisë raporte mbi rezultatet dhe zbatimit

17 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

që identifikojnë përparësitë dhe dobësitë në zbatimin e këtij ligji ose sistemit të prokurimit; (iii) të identifikojë ato fusha që kanë nevojë të përmirësohen dhe zhvillohen, (iv) të përgatisë raportet vjetore që kërkohen nga ky ligj në mënyrë që të japin një vlerësim të përgjithshëm por të saktë të gjendjes së sistemit kombëtar të prokurimit si dhe vlerësime të veçanta të shkallës së përputhjes/mospërputhjes nga autoritetet individuale kontraktuese; dhe (v) të bëjë rekomandimet e duhura për ndryshimin e legjislacionit primar dhe sekondar të prokurimit.

masat zbatuese – përgatitja dhe shpallja e masave të hollësishme zbatuese të përshkruara në këtë ligj është përgjegjësi e krpp-së. Masat zbatuese përbëhen nga kod etik i prokurimit, rregulla, udhëzime, direktiva, dokumente dhe formularë standard të tenderit dhe kontratës si dhe dokumente dhe formularë të tjerë që autoritetet kontraktuese, zyrtarët e prokurimit, ndërmarrjet dhe personat duhet ti respektojnë, përdorin dhe/ose marrin parasysh gjatë ekzekutimit ose pjesëmarrjes në aktivitetet e prokurimit të rregulluara me këtë ligj.

nëse një person ose autoritet kontraktues beson se krpp ka marrë një vendim, ka nxjerrë një rregull të prokurimit publik ose interpretim që nuk është i autorizuar ose në përputhje me një ose më shumë dispozita të këtij ligji, personi ose autoriteti kontraktues në fjalë mund ta kundërshtojë vendimin, rregullin, ose interpretimin përmes dorëzimit të padisë në gjykatën kompetente në pajtim me rregullat e zakonshme për shqyrtimin gjyqësor të vendimeve administrative.

2.4.2.2 Organi Shqyrtues i prokurimit - OSHp

organi shqyrtues i prokurimit - është organ i pavarur shqyrtues dhe ushtron autoritetin, kompetencat, funksionet dhe përgjegjësitë e përcaktuara në këtë ligj.

osHp do të jetë organ i pavarur për shqyrtim administrativ. osHp-ja përbëhet nga pesë (5) anëtarë të bordit. për mbështetje administrative osHp-së i ndihmon sekretariati i cili udhëhiqet nga kryesuesi i sekretariatit. asnjë person ose zyrtar publik nuk mund të ushtrojë ose të përpiqet të ushtrojë ndikim politik ose ndikim të paligjshëm në osHp apo ndonjë punonjësi të tij për ndonjë vendim. ndikimi nuk do të konsiderohet politik apo i paligjshëm nëse shfaqet në mënyre te hapur, në pajtim me rregullat e ligjit dhe procedurave, dhe në besim të plote se haptas avancon ankesën ose mbrojtjen.

osHp është autoritet publik dhe organizatë buxhetore. osHp është subjekt i të gjitha dispozitave të zbatueshme, ligjeve dhe rregulloreve të kosovës, në masë të njëjtë sikurse autoritetet e tjera publike dhe organizatat buxhetore.

funksionet dhe Kompetencat e OSHp-së:

osHp ka kompetenca, autoritet, pushtet dhe përgjegjësi:

n të shqyrtojnë ankesat nga palët e interesuara lidhur me shkeljet e mundshme të lpp-së;

n të hetojnë dhe të përcaktojnë faktet që kanë shkaktuar ankesat e tilla;

n t’i japin urdhër çdo personi, ndërmarrje ose autoriteti publik duke kërkuar nga një person, ndërmarrje ose autoritet i tillë që të dorëzojë, bartë, paraqesë dhe/ose mundësojë qasje në të dhëna, informacione, dokumente (përveç këshillave të privilegjuara juridike), dhe/ose artikuj të tjerë të pasurisë së luajtshme dhe/ose të paluajtshme që paneli shqyrtues, në ushtrimin e arsyeshëm të diskrecionit të vet,

18 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

i konsideron të rëndësishme për zbatimin e hetimeve ose të procedurave për shqyrtimin e prokurimit.

n të nxjerrin një urdhër ndaj çdo personi për tu paraqitur në procedurën për shqyrtimin e prokurimit dhe të japë dëshmi lidhur me çdo çështje që paneli shqyrtues, në ushtrimin e arsyeshëm të diskrecionit të tij, i konsideron relevante lidhur me lëndën e kësaj procedure;

n të marrin çfarëdo masë tjetër të nevojshme dhe të përshtatshme për të verifikuar argumentet apo pretendimet të bëra nga palët;

n nëse kontrata përkatëse nuk është nënshkruar ende ligjërisht nga të dy palët, dhe deri më tani të lejuar nga ky ligj, të japin urdhër me të cilën mënjanohet ose pezullohet dhënia e kontratës publike ose rezultati i një konkursi të projektimit;

n t’i japin urdhër autoritetit kontraktues, deri më tani të lejuar nga ky ligj, duke e detyruar autoritetin e tillë që të suspendojë ose përfundoj zbatimin e aktivitetit të prokurimit ose zbatimin e vendimit të autoritetit të tillë lidhur me ose gjatë aktivitetit në fjalë;

n t’i japin urdhër autoritetit kontraktues, deri më tani të lejuar nga ky ligj, duke e detyruar autoritetin e tillë që të anuloj ose revokoj vendimin e autoritetit të tillë lidhur me - ose të marrë gjatë aktivitetit të prokurimit, përfshirë kushtet e paligjshme dhe specifikat në dosjen e tenderit;

n t’i japin urdhër autoritetit kontraktues duke e detyruar autoritetin e tillë që të ia paguaj kompensimin parashtruesit të ankesës;

n t’i japin urdhër autoritetit kontraktues duke e detyruar autoritetin e tillë që të korrigjojë shkeljen e pretenduar dhe/ose të parandalojë dëmtimin e mëtejmë të parashtruesit të ankesës dhe/ose të ndonjë pale tjetër të interesuar;

n t’i japin urdhër autoritetit kontraktues që të mënjanojë specifikimet diskriminuese teknike, ekonomike, financiare ose të përzgjedhjes, kërkesat ose kriteret e përfshira në njoftim, ftesë, dosjen e tenderit ose dokumentet e tjera të kontratës lidhur me aktivitetin e prokurimit;

n të lëshojnë një urdhër me të cilin detyrohen zyrtarët për zbatimin e ligjit që të ndihmojnë osHp-në në ekzekutimin e një urdhri të osHp-së;

n te lëshoj një urdhër i cili e shndërron një kontrate te konkluduar dhe te nënshkruar infektive, nëse kontrata është konkluduar pa publikim te njoftimit, ose nëse nënshkrimi i kontratës është kryer para skadimit te afatit kohor te përcaktuar;

n te imponoj gjoba, nëse autoriteti kontraktues, përkundër vendimit te osHp-se për shpallje te kontratës infektive, vazhdon te vëzhgoje apo te e impelmentoje kontratën e cila është teme e atij vendimi.

në bazë të një kërkese me shkrim nga autoriteti kontraktues në lidhje me paraqitjen e të dhënave të rreme ose të një dokumenti të falsifikuar nga operatori ekonomik, osHp është e obliguar dhe ka autoritetin që të shqyrtojë dhe të diskualifikojë operatorin ekonomik nga pjesëmarrja në prokurim publik për një periudhë deri në një (1) vjeçare.

Te gjitha vendimet e nxjerra nga osHp mund te shqyrtohen nga gjykata supreme.

19 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4.2.3 agjencia Qendrore e prokurimit aQp

agjencia Qendrore e prokurimit themelohet në Ministrinë për Financa

aktivitetet e prokurimit të aQp

për shkaqe të ekspertizës profesionale, efektivitetit të kostos, efiçencës ose çështjeve të tjera legjitime, Ministri për Financa ka autoritet për ta përcaktuar aQp-në si autoritetin kontraktues përgjegjës për kryerjen e atij aktiviteti prokurimi. në një rast të tillë (i) Ministri i Financave njofton autoritetin përkatës kontraktues ose autoritetet, të cilat nuk janë më të autorizuara të kryejnë prokurimin në fjalë, dhe (ii) aQp, për të gjitha qëllimet e ligjit aktual, do të konsiderohet “autoriteti kontraktues” për aktivitetin në fjalë të prokurimit. Ministri i Financave siguron marrëveshjen nga bordi mbikëqyrës përkatës nëse autoriteti kontraktues është ndërmarrje në pronësi publike.

Qeveria, sipas propozimit te Ministrisë për Financa vendos një liste te mallrave ose artikujve te përdorimit te përbashkët, prokurimi i te cilëve i është caktuar aQp-se. kjo liste miratohet ne formën e një udhëzimi administrativ. kjo liste dhe çdo ndryshim i saj duhet te publikohen ne media dhe te shpallen ne faqen e internetit te krpp-se.

një autoritet kontraktues porosit aQp-në për mallrat, punët ose shërbimet e prokuruara nga aQp në bazë të këtij ligji dhe nuk kryen aktivitet prokurimi për to.

një autoritet kontraktues mund të caktojë aQp-në për kryerjen e një aktiviteti prokurimi në emër të tij. autoriteti kontraktues gjithashtu mund të kërkojë nga aQp të ndihmojë atë për kryerjen e aktivitetit të prokurimit që kryhet nga ky autoritet kontraktues.

fshehtësia

aQp mund të mbrojë nga përhapja në publik ose persona të paautorizuar, informacionet e përgatitura ose marra prej aQp-së gjatë kryerjes së detyrave të veta, por vetëm në masën e lejuar nga ky ligj edhe ligji për Qasjen në dokumentet publike. pavarësisht nga sa më sipër, aQp i ofron qasje dhe kopje të çdo informacioni dhe dokumenti që ka në posedim ose kontroll, duke përfshirë informacionin dhe dokumentet e fshehta, auditorit të përgjithshëm, krpp, dhe/ose osHp menjëherë pas kërkesës apo urdhërit të ndonjërit prej tyre. aQp i ofron po ashtu qasje dhe kopje të informacioneve dhe dokumenteve të tilla një gjykate kompetente nëse kjo qasje ose këto kopje kërkohen me një urdhër të nxjerrë nga kjo gjykatë.

2.4.2.4 zyrtarët e prokurimit

zyrtari kryesor administrativ (zka) i autoritetit kontraktues përcakton një person të shërbej si zyrtar përgjegjës i prokurimit për autoritetin kontraktues.

dy apo më shumë autoritete kontraktuese të cilat kanë prokurime të pakta mund të arrijnë marrëveshje që të përcaktojnë personin e njëjtë si zyrtar të prokurimit.Të gjitha aktivitetet e prokurimit janë përgjegjësi të autoritetit kontraktues, autoriteti kontraktues është përgjegjës për të siguruar që të gjitha aktivitetet e prokurimit të ekzekutohen në përputhshmëri të plotë me lpp.

2.4.2.5 trajnimi i zyrtarëve të prokurimit

instituti i kosovës për administrate publike (ikap) në bashkëpunim me krpp është përgjegjës për zhvillimin e moduleve të trajnimit dhe kurrikulës për kualifikimet në prokurim. ikap dhe krpp duhet të identifikon personat, me përvojë në prokurimin publik, të përshtatshëm për mësimdhënie në kurset e prokurimit të hartuara nga krpp. ikap duhet të aranzhojë zhvillimin dhe mbajtjen e kurseve profesionale të prokurimit me kohëzgjatje të paktën pesëmbëdhjetë (15) ditë. krpp në bashkëpunim me ikap siguron që kurse të tilla të përgatiten dhe mbahen

20 H-


Moduli

H

PJESA

1

SEKSioNi

2


Përshkrimi

nga një person i trajnuar ose organizatë e trajnimeve që ka ekspertizë substanciale në praktikat më të mira ndërkombëtare të prokurimit dhe në sistemin e prokurimit të be-së.

ikap do të jetë përgjegjës për organizimin e provimeve.

Çdo person i interesuar mund të marrë pjesë në trajnimin profesional të prokurimit. ikap do të lëshojë “certifikatën themelore profesionale të prokurimit” vetëm për personat të cilët i kanë përfunduar në mënyrë të kënaqshme të gjitha kurset themelore dhe të cilët rekomandohen nga trajnuesi. ikap do të lëshojë “certifikatën e avancuar profesionale të prokurimit” vetëm për personat të cilët i kanë përfunduar në mënyrë të kënaqshme të gjitha kurset e avancuara.

Certifikatat janë të vlefshme për tri (3) vite nëse nuk anulohen më herët. personi i cili mban një certifikatë themelore të prokurimit dhe i cili nuk arrin të marrë certifikatën e avancuar brenda kësaj periudhe tri (3) vjeçare e humb të drejtën për të shërbyer si zyrtar i prokurimit përderisa ai/ajo të marrë certifikatën e avancuar. personi i cili mban një certifikatë të avancuar dhe që nuk arrin të marrë një certifikatë të re të avancuar brenda kësaj periudhe tri (3) vjeçare humb të drejtën për të shërbyer si zyrtar i prokurimit përderisa ai/ajo të marrë certifikatën e re të avancuar.

personat te cilët posedojnë një certifikate ose diplome te avancuar ose master te prokurimit te njohur nderkombetarisht janë te përjashtuar nga obligimi për certifikim nga ikap, megjithatë, janë te obliguar qe te marrin pjese ne trajnimin e vazhdueshëm te përcaktuar me lpp.

Çdo certifikate e prokurimit e lëshuar nga ikap mund te anulohet nga osHp nëse konstatohet se personi i cili e posedon atë certifikate nuk i plotëson ose me nuk i plotëson kushtet e kualifikimit te përcaktuara me ligj ose ka bere një shkelje te rende te këtij ligji ose te rregullave te prokurimit. nëse poseduesi i certifikatës është nëpunës civil, procesi i anulimit duhet të bëhet në përputhje të plotë me kërkesat e ligjit për shërbimin Civil. nëse poseduesi i certifikatës nuk është nëpunës civil, krpp duhet t’i dërgojë këtij personi një njoftim paraprak me shkrim prej nëntëdhjetë (90) ditëve për qëllimin e anulimit të certifikatës së tij/saj; ky njoftim i jep personit në fjalë të drejtën e ankesës sipas ligjit për procedurën administrative. nëse pas përfundimit të procedurës së ankesës sipas ligjit për procedurën administrative, personi në fjalë është i pakënaqur me rezultatin, atëherë ai mund të ankohet për anulimin e certifikatës në gjykatën supreme të kosovës.

shih nenet 23, 24, 25 pastaj nenet 86 deri 108 te ligjit per prokurim publik nr. 04/l-042, ne

web-faqen http://krpp.rks-gov.net/

Moduli

H


Cilët blerës mbulohen nga rregullat e prokurimit të BE-së?

pjesa

2

15H-

Seksioni 1: Hyrje 16


16 H-

SEKSIONI

1


MOdulI

H

PJESA

2Cilët blerës mbulohen nga rregullat e prokurimit të BE-së?

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1 ObJEKtIvat

objektivi i këtij kapitulli është identifikimi i:

1. organet që duhet të zbatojnë rregullat e prokurimit publik në dhënien e

kontratave të tyre të punëve, mallrave dhe shërbimeve

2. ato organe që janë pjesë e shtetit, në nivelin ekzekutiv, legjislativ dhe gjyqësor të

qeverisë

3. ato organe që nuk përfshihen brenda përkufizimit të përgjithshëm të shtetit, por

gjithsesi duhet të ndjekin rregullat e prokurimit pasi mbulohen nga përkufizimi i

"shërbimeve publike"

4. Mekanizmave që përdoren për t'i përfshirë organet që nuk janë "autoritete

kontraktuese" brenda fushës së zbatimit të direktivës për shërbimet publike

(direktiva 2004/17)

5. arsyet për përfshirjen e këtyre organeve në fushën e zbatimit të direktivës

6. aktiviteteve të ndryshme në sektorin e shërbimeve publike ("aktivitetet e lidhura")

që përfshihen në përkufizimin e "sektorit të shërbimeve publike"



n Që rregullat e prokurimit zbatohen për prokurimin “publik” dhe se kjo trajtohet

gjerësisht për të mbuluar blerjet nga të gjitha autoritetet publike

n Që gjykata e përkufizon konceptin e autoriteteve publike në mënyrë të pavarur

nga çdo përkufizim kombëtar dhe e bën atë një përkufizim funksional

n Mënyrën e përkufizimit të çdo autoriteti publik

n kushtet që zbatohen për llojet e ndryshme të autoritetit publik përpara se të

mbulohen nga rregullat e prokurimit publik

n Mundësinë që aftësia e një organi për të përmbushur këto kushte mund të

ndryshojë me kalimin e kohës

n Që rregullat e prokurimit zbatohen edhe për prokurimin e shërbimeve publike,

madje edhe kur janë kompani private

n shtrirja deri ku zbatohen rregullat në secilin prej sektorëve të përcaktuar të

shërbimeve publike

n roli qendror i luajtur nga përkufizimi i "aktiviteteve të lidhura"

n Që logjika e përfshirjes së këtyre sektorëve brenda rregullave, në rrethana

të përshtatshme, i hap rrugë gjithashtu përjashtimit të tyre nga direktiva e

shërbimeve publike


n përkufizimet e direktivave në lidhje me autoritetet shtetërore dhe publike

n përkufizimi që i bëjnë direktivat "organeve që rregullohen nga e drejta publike"

n interpretimi që i bën gjykata këtyre përkufizimeve

17 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi


PJESA

SEKSioNi

1Hyrje

n kushtet që zbatohen për një organ përpara se ai të mund të bëhet "organ që

rregullohet nga e drejta publike"

n përkufizimet e direktivës për shërbimet publike në lidhje me "sipërmarrjet publike"

dhe "entet që operojnë në bazë të të drejtave speciale ose ekskluzive"

n Mekanizmi i përdorur për t'i përfshirë këta sektorë në sistem

n përkufizimet e subjekteve të mbuluara

n përkufizimi i "aktiviteteve të lidhura"

n Mekanizmat e përjashtimit specifik dhe të përgjithshëm

1.3 LIdHJEt



a deri në g. përdoruesit e synuar të moduleve a deri në g janë entet kontraktore, por



ka një lidhje veçanërisht të fortë ndërmjet këtij kapitulli dhe atyre që vijojnë:

n Moduli d1 për autoritetet kontraktuese (sektori klasik)

n Moduli d2 mbi entet kontraktore në sektorin e shërbimeve publike

1.4 RëNdëSIa

ky informacion do të ketë rëndësi të veçantë në identifikimin e blerësve në shtete anëtare

të ndryshme që do të jenë të detyruar të ndjekin rregullat e prokurimit publik të be-së; si

rrjedhim këto rregulla ofrojnë mundësitë që ofertuesit nga shtete anëtare të konkurrojnë

në pozita të barabarta me ofertuesit kombëtarë. kur ofertuesit janë të shqetësuar nëse janë

trajtuar padrejtësisht ose jo, ata do të jenë në gjendje të sigurohen se blerësit në fjalë vërtet

janë në pajtim me këto përkufizime dhe se ata do të jenë në pozicionin për të identifikuar

shkeljet e mundshme që janë kryer.


në direktivën 2004/18, ju lutemi të shikoni nenin 1(9).

ne ligjin e prokurimit publik te kosovës, nr. 04/l-042, i cili mund te shkarkohet nga http://

krpp.rks-gov.net, ju lutem shikoni nenin 4.1(13).

18 H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

2Cilët blerës mbulohen nga rregullat e prokurimit të BE-së?


2.1 HYRJE

si ofertues, ju do të kërkoni të bëni oferta si në shtetin tuaj dhe në shtete anëtare të tjera.

Tashmë ju i keni identifikuar blerësit tuaj kryesorë, d.m.th. entet e prokurimit. sidoqoftë,

ju mund të shikoni që të identifikoni blerësit e tjerë të mundshëm. rregullat e prokurimit

të be-së i përkufizojnë ato ente të prokurimit që i nënshtrohen rregullave. nëse ndodhen

brenda përkufizimeve përkatëse, ato do të detyrohen të ndjekin rregullat e prokurimit të

be-së dhe kombëtare që zbatohen në të drejtën kombëtare që zbatohet për to. si rrjedhim

ato duhet të kenë mbrojtjen e dhënë nga rregullat e be-së për ofertuesit që vijnë nga shtetet

anëtare të be-së. në disa raste, ato do të detyrohen ta shtrijnë të njëjtën mbrojtje te ofertuesit

që vijnë nga shtete të tjera me të cilat be-ja ka vendosur marrëveshje dypalëshe që kanë të

bëjnë edhe me prokurimin.

në H2, ne do të trajtojmë përkufizimin e enteve të prokurimit në mënyrë që ju të mund

të njihni, në të gjitha shtetet anëtare se cilat enteve të prokurimit duhet t'ju lejojnë të bëni

oferta dhe cilat duhet t'ju trajtojnë në të njëjtën mënyrë si i trajtojnë ofertuesit nga shtetet e

tyre.

2.2 SEKtORI pubLIK dHE aI I SHëRbImEvE pubLIKE

dallimi i parë i madh është ndërmjet blerësve që operojnë në sektorin publik dhe atyre që

operojnë në sektorin e shërbimeve publike. nga pikëpamja juaj, mund të mos ketë rëndësi

kush i blen produktet tuaja. sidoqoftë, për blerësit në këto dy sektorë zbatohen rregulla paksa

të ndryshme për të pasur efekt mbi mënyrën që ju mund të bëni oferta dhe mbi procedurat

që do të zbatohen. për t'u siguruar se ju dini si të bëni ofertën më të mirë, gjithashtu duhet

të jeni në dijeni të ndryshimeve ndërmjet blerësve.

n blerësit që operojnë në sektorin publik mbulohen nga direktiva për sektorin publik.

n blerësit që operojnë në sektorin e shërbimeve publike mbulohen nga direktiva e

shërbimeve publike.

Shënim: në rastin e sektorit publik ose "klasik", termi i preferuar është "autoritetet

kontraktuese" pasi organet e përfshira janë "autoritetet" publike në kuptimin se janë

pjesë e aparatit shtetëror, në mënyrë formale ose jo formale. nga ana tjetër, në sektorin e

shërbimeve publike termi i preferuar është "ente kontraktore", meqë disa prej tyre mund të

jenë autoritete publike, ato mund të jenë edhe kompani të sektorit privat që operojnë në

sektorin e shërbimeve sipas kushteve të privilegjuara.

19 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3 autORItEtEt KONtRaKtuESE Në SEKtORIN pubLIK

një dallim kryesor tjetër që duhet të bëhet është ndërmjet dy kategorive kryesore të

autoritetit publik ose kontraktues të përkufizuar në direktivën 2004/18 (direktiva), që do të

thotë:

n shteti, autoritetet rajonale ose lokale ("autoritetet publike")

n organet që rregullohen nga e drejta publike

gjithashtu autoritetet kontraktore mund të jenë të përbëra nga shoqata të formuara nga një

ose më shumë autoritete të tilla ose një ose shumë organe të tilla të drejtuar nga e drejta

publike.

rëndësia e kuptimit të këtyre përkufizimeve, është se ato mund të ndikojnë në zbatueshmërinë

e rregullave të prokurimit që formon temën e këtij trajnimi. këto rregulla zbatohen vetëm

nëse një organ përfshihet në një nga përkufizimet e direktivës. nëse organi në fjalë nuk

përfshihet në këto përkufizime, prokurimi i tij nuk do t'i nënshtrohet direktivës. direktiva

zbatohet ose jo; nuk ka rrugë "të ndërmjetme".

Më tej, pasi një organi të ndodhet brenda përkufizimit të "autoritetit kontraktues", të gjitha

blerjet e mallrave, punëve dhe shërbimeve do t'i nënshtrohen kërkesave procedurale të

direktivës edhe nëse janë bërë për detyra jo të interesit publik ose jo kryesisht të interesit

publik.

veçanërisht në rastin e një organi që rregullohet nga e drejta publike, statusi i një autoriteti

kontraktues mund të ndryshojë me kalimin e kohës si rezultat i një ndryshimi të funksionit

të tij ose një ndryshimi në formën e tij ligjore. Financimi i entit kontraktor mund të ndryshojë

me kalimin e kohës. Të gjitha këto kanë një efekt në përfshirjen e organit brenda përkufizimit

të direktivës kështu që mund të mos jetë e mundur të thuhet, një herë e përgjithmonë nëse

një organ mbulohet ose nuk mbulohet nga direktiva. situata mund të kërkojë rishikim.

2.3.1 autoritetet publike

autoritetet publike përkufizohen si "autoritete shtetërore, rajonale ose lokale". ky përkufizim

mbulon të gjitha entet shtetërore dhe jo vetëm autoritetin ekzekutiv të shtetit, d.m.th.

administratat e shtetit dhe autoritetet shtetërore ose rajonale. Termi "shtet" përfshin

gjithashtu të gjitha organet që ushtrojnë kompetenca legjislative, ekzekutive dhe gjyqësore.

e njëjta gjë zbatohet për organet, të cilat në një shtet federal, i ushtrojnë këto kompetenca

në nivel federal.

përkufizimi i shtetit është i gjerë dhe gjykata europiane e drejtësisë (gjed) ka ndërmarrë një

trajtim veçanërisht funksional. si rrjedhim ngjan më shumë me funksionin aktual të entit në

fjalë se kategorizimi formal që jepet nga e drejta e brendshme.

20 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Shënim i çështjes: Termi "autoritet kontraktues" do të përkufizohet sipas funksioneve të organit

në fjalë. (Case 31/87 Gebroeders Beentjes BV v Netherlands (‘Beentjes’) [1988] ECR 4635)

në çështjen e famshme Beentjes , autoriteti që do të njoftonte kontratën ishte një organ pa

personalitet juridik të vetin, funksionet dhe përbërja e të cilit rregulloheshin nga legjislacioni

dhe anëtarët e tij caktoheshin nga ekzekutivi i provincës në fjalë. ai ishte i detyruar të

zbatonte rregullat e vendosura nga një komitet qendror i themeluar me dekret mbretëror,

anëtarët e të cilit ishin caktuar nga mbreti. shteti garantoi respektimin e detyrimeve që lindin

nga masat e marra nga komiteti dhe financoi kontratat për punët publike të dhëna nga

komitetit lokal në fjalë.

sipas gjed-së termi "shtet" duhet të interpretohet në terma funksionalë. si rezultat i kësaj, një

organ i tillë si autoriteti që njofton kontratën - përbërja dhe funksionet e të cilit përcaktohen

nga legjislacioni dhe që varet nga autoritetet shtetërore për emërimin e anëtarëve të tij,

respektimi i detyrimeve që lindin nga masat e marra dhe financimi i kontratave për punët

publike që ka për detyrë të japë - konsiderohej se përfshihej në kuptimin e shtetit, dhe pse

nuk është pjesë e administratës shtetërore në terma zyrtarë.

autoritetet shtetërore, rajonale ose vendore ("autoritetet publike"), me përkufizim, janë

autoritete kontraktuese për qëllime të direktivës. Të gjitha kontratat e dhëna nga një autoritet

publik duhet të mbulohen nga direktiva, cilido qoftë karakteri i tyre.

sipas nenit 4.1(44) të lpp-se, nocioni “ autoritet publik”, përfshinë:

(i) autoritetin ekzekutiv qendror, rajonal, komunal ose lokal, organin publik, ministrinë,

departamentin, agjencinë, ose autoritetin tjetër që ekzekuton, konform me çdo akt

normativ ose nën-normativ, pushtetin ekzekutiv, legjislativ, rregullativ, administrativ-

publik ose gjyqësor;

(ii) organin e themeluar në bazë të së drejtës publike; dhe

(iii) një asociacion i një ose më shumë autoriteteve dhe/ose organeve të tilla.

ne kosovë koncepti “autoritet publik” përfshinë: administratën Tatimore te kosovës, agjencinë

kosovare te pronës, doganat e kosovës, autoritetin rregullativ te Telekomunikacionit,

institutin gjyqësor te kosovës, komisionin rregullativ te prokurimit publik, Ministrinë e

arsimit shkencës dhe Teknologjisë, Qendrën e studentëve, Qendrën klinike universitare e

kosovës etj.

një "grupim" autoritetesh kontraktuese nuk ndryshon nga një autoritet kontraktues; ky

është thjesht një term i përdorur për të përshkruar mekanizmin me anë të të cili i japin

kontratat "entet" që nuk kanë personalitetin ose identitetin e tyre juridik, por bazohen në

bashkëpunimin midis organeve të së drejtës publike që i nënshtrohen direktivës, të tilla si

konsorciumet e blerjeve midis organeve publike territoriale. do të thotë një grup autoritetesh

kontraktuese.

21 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.2 Organet që rregullohen nga e drejta publike

një "organ që rregullohet nga e drejta publike" nuk ka një përkufizim të thjeshtë. Më shumë

varet nga nga fakti nëse ka disa karakteristika. këto karakteristika shprehen si kushtet që

duhet të përmbushen që organi në fjalë të konsiderohet si organ që rregullohet nga e drejta

publike. është qasje e ngjashme me testin funksional të miratuar nga gjed-ja në lidhje me

përkufizimin e autoriteteve publike.

pyetja kryesore përqendrohet rreth tri kushteve kumulative të direktivës me qëllim vërtetimin

e ekzistencës së një organi që rregullohet nga e drejta publike. gjed-ja vazhdimisht ka

argumentuar se një organ duhet t'i plotësojë të tre këto kushte për t'u përfshirë në përkufizim.

këto kushte janë se një organ i rregulluar nga e drejta publike është një organ:

n i ngritur për qëllimin specifik të përmbushjes së nevojave në interesin e

përgjithshëm, që nuk kanë karakter industrial ose tregtar, dhe

n që kanë personalitet juridik, dhe

n financohet, kryesisht, nga shteti ose autoritetet lokale rajonale, ose organe të tjera

që rregullohen nga e drejta publike; ose i nënshtrohet mbikëqyrjes administrative

të këtyre organeve; ose ka një bord administrativ, drejtues ose mbikëqyrës, më

shumë se gjysma e anëtarëve të të cilit emërohen nga shteti, autoritetet rajonale

ose lokale ose nga organe të tjera që rregullohen nga e drejta publike."

shtojca iii e direktivës përfshin një listë autoritetesh në çdo shtet anëtar që konsiderohen se

janë brenda përkufizimit "organ i drejtuar nga e drejta publike", kështu që ky është vendi i

parë ku duhet të shikoni nëse blerësi juaj i mundshëm është i përfshirë. synohet që listat të

jenë sa më gjithëpërfshirëse sa të jetë e mundur dhe përmban emrat e atyre organeve që

shteti anëtar i konsideron se ndodhen brenda përkufizimit në kohën e miratimit të direktivës.

sidoqoftë, nuk janë të plota. edhe nëse nuk është i listuar, një organ gjithsesi është i përfshirë

nëse përmbush tre kushtet e referuara më sipër.

sipas nenit 4.1(3) të lpp-së, nocioni “organ i themeluar ne baze te se drejtës publike”,

nënkupton një person, ndërmarrje ose organ që:

i. është themeluar me qëllim të veçantë për plotësimin e nevojave të përgjithshme që

nuk kanë karakter prodhues ose komercial; dhe

ii. i plotëson këto kritere:

(a) merr 50% ose më shumë nga financimi i tij prej fondeve te një ose më shumë

autoriteteve publike dhe/ose organeve të themeluara në bazë të drejtës publike;

(b) i nënshtrohet mbikëqyrjes menaxhuese nga një ose më shumë autoritete publike

dhe/ose organe të themeluara në bazë të së drejtës publike; ose

(c) ka një bord administrativ, mbikëqyrës ose menaxhues, 50% ose më shumë e votave

të cilit mund të ushtrohen nga anëtarët e emëruar nga një ose më shumë autoritete

publike dhe/ose organeve të themeluara në bazë të së drejtës publike.

lista e këtyre organeve do te përfshije te gjitha ato organe qe i përmbushin kriteret e cekura

me larte.

22 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Kushti 1: përcaktimi i nevojave në interesin e përgjithshëm

ka dy probleme kryesore që janë të lidhura dhe këto përfshijnë përkufizimin e (i) nevojave

në interesin e përgjithshëm dhe (ii) nevojat në interesin e përgjithshëm nuk duhet të kenë

karakter industrial ose tregtar.

n Nevojat në interesin e përgjithshëm

"nevojat në interesin e përgjithshëm, që nuk kanë karakter industrial ose tregtar" janë

në përgjithësi nevoja që përmbushen të mënyrë të ndryshme nga disponueshmëria

e mallrave dhe shërbimeve në treg dhe të cilat, për arsyet e shoqëruara me interesin

e përgjithshëm, shteti zgjedh të pajiset vetë ose ata që dëshiron të ruajë një ndikim

bindës. në përgjithësi, gjed-ja i ka parë kërkesat shtetërore në lidhje me detyrat

specifike që duhet të arrihen; rezervimi i qartë i disa aktiviteteve për autoritetet

publike; detyrimet e shtetit për të mbuluar kostot e shoqëruara me aktivitetet në

fjalë; kontrolli i çmimeve që do të vendosen për shërbimet, shkallën e monitorimit

ose sigurisë së nevojshme; sikurse edhe për "interesin publik".

ka pasur disa shembuj:

një shembull është ai i entit të krijuar për të prodhuar, në mënyrë

ekskluzive, dokumente zyrtare administrative, disa prej të cilave kërkojnë

masa fshehtësie ose sigurie, të tilla si pasaportat, lejet e drejtimit të

automjeteve dhe kartat e identitetit, ndërsa të tjerë janë krijuar për

shpërndarjen e dokumenteve legjislativë, rregullatorë dhe administrativë

të shtetit. Çmimet ishin të fiksuara nga autoritetet publike dhe një

shërbim i kontrollit të shtetit ishte përgjegjës për monitorimin e masave

të sigurisë sipas nevojës. dokumentet ishin tepër të lidhura me rendin

publik dhe kërkonin furnizim të garantuar dhe kushte prodhimi që

garantonin zbatimin e standardeve të fshehtësisë dhe sigurisë. organi u

ngrit për qëllimin specifik të përmbushjes së atyre nevojave në interesin e

përgjithshëm

(C-44/96 Mannesmann [1998] eCr i-73).

një autoritet që ishte një kompani me përgjegjësi të kufizuar e ngritur

nga dy bashki dhe e cila ishte besuar me një seri detyrash të caktuara me

ligj në fushën e mbledhjeve të mbeturinave dhe pastrimit të rrjetit rrugor

kreu një nevojë në interes të përgjithshëm

(Çështja C-360/96 Gemeente Arnhem [1998] eCr i-6821).

aktivitetet e sipërmarrjes funerale mund të konsiderohet si përmbushja

e një nevoje në interesin e përgjithshëm, veçanërisht meqë ushtrimi i

aktivitetit i nënshtrohej dhënies së autoritetit paraprak dhe se autoritetet

publike mund të fiksonin çmimet maksimale për shërbimet funerale (Case

C-373/00 Adolf Truley [2003] eCr i-1931).

në shembuj të tjerë u zbulua se agjencitë e zhvillimit rajonal dhe

sipërmarrje të tjera më të specializuara që janë projektuar për të tërhequr

investime në një vend të veçantë mund të ndodhen brenda përkufizimit

të interesit të përgjithshëm meqë duke bashkuar prodhuesit dhe tregtarët

në një vendndodhje gjeografike ata nuk veprojnë vetëm në bazë të

interesit individual të atyre prodhuesve dhe tregtarëve, por gjithashtu u

ofrojnë konsumatorëve që marrin pjesë nëpër ngjarje me informacion që

i mundëson të bëjnë zgjedhje ne kushte optimale. nxitësi rezultues për

23 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

tregtinë u konsiderua se ndodhej brenda interesit të përgjithshëm (Cases

C-223/99 and C-260/99 Agorà [2001] eCr 3605; case C-18/01 Korhonen

[2003] eCr i-5321).

siç mund ta shikoni, shumë autoritete që kryejnë aktivitete të llojit "tregtar"

duhet të zbatojnë rregullat në mënyrë që të keni gjithashtu edhe përfitimin e

konkurrimit për kontrata të shpallura prej tyre.

n Nevojat e interesit të përgjithshëm që nuk kanë karakter industrial ose tregtar

kriteri shtesë për qëllimet e këtij përkufizimi është se nevojat e interesit të

përgjithshëm nuk duhet të kenë karakter industrial ose tregtar. në përgjithësi

këto janë aktivitete që kryhen për përfitim në tregje të konkurrencës.

gjed (Case C-360/96 Gemeente Arnhem [1998] eCr i-6821) ka deklaruar se

(i) mungesa e një karakteri industrial ose tregtar është një kriter që kishte për

qëllim qartësimin dhe mos kufizimin e kuptimit të termit "nevoja në interes

të përgjithshëm";

(ii) termi krijon, brenda kategorisë së nevojave në interes të përgjithshëm, një

nënkategori nevojash që nuk kanë karakter industrial ose tregtar; dhe

(iii) organet ligjvënëse kanë bërë dallimin midis nevojave në interes të

përgjithshëm që nuk kanë karakter industrial ose tregtar dhe nevojave në

interes të përgjithshëm që kanë karakter industrial ose tregtar.

një organ i rregulluar nga e drejta publike mund të kryejë të dyja aktivitetet.

në çështjen Mannesmann për shembull, subjekti i përfshirë kishte për detyrë

t'u ofronte autoriteteve publike dokumente zyrtare (një nevojë në interes të

përgjithshëm), por gjithashtu vepronte si një kompani printimesh.

sidoqoftë, pasi një autoritet dështon në përfshirjen në përkufizimin si një organ

i drejtuar nga e drejta publike, kontratat e tij konsiderohen të jenë kontrata

publike brenda kuptimit të direktivës dhe mbulohen nga direktiva. edhe fakti

që përmbushja e nevojave në interes të përgjithshëm përbën vetëm një pjesë

relativisht të vogël të aktiviteteve është i pavend, me kusht që të vazhdojë të

ndjekë nevojat që kërkohet të përmbushë në mënyrë specifike.

nga ana tjetër, nëse një organ që rregullohet nga e drejta publike kryen aktivitete të

tjera dhe këto ofrohen në një treg konkurrues, në fakt kjo mund të tregojë mungesën

e një nevoje të interesit të përgjithshëm, pa karakter industrial ose tregtar. nëse një ent

përfshihet në këtë kategori, atëherë direktiva nuk do të zbatohet.

ky është një dallim i vështirë për tu konceptuar por problemi zgjidhet kryesisht duke

vështruar natyrën e autoritetit në fjalë sesa nga aktiviteti që kryen ai autoritet. pyetja

është nëse enti funksionon në mënyrë industriale ose tregtare. si rrjedhim, në çështjen

korhonen, gjed-i konsideroi që nëse organi:

(i) operon në kushte normale tregu,

(ii) ka për qëllim të nxjerrë fitime, dhe

(iii) mban përsipër humbjet që lidhen me ushtrimin e aktivitetit të tij,

ka pak mundësi që nevojat që cilat synon të përmbushë të mos jenë me natyrë industriale

ose tregtare.

24 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

rrethanat ligjore dhe faktike të lidhura duhet të merren parasysh në çdo çështje,

veçanërisht rrethanat mbizotëruese kur organi në fjalë është formuar dhe kushtet

në të cilat kryen aktivitetin e tij, duke përfshirë nivelin e konkurrencës në treg,

nëse synimi kryesor i tij është të ketë ose jo përfitime, problemi qëndron nëse

mund të durojë ose jo rreziqet e shoqëruara me aktivitetin dhe financimin publik

të aktivitetit në fjalë. si pasojë, nuk është gjithmonë e lehtë të jesh i sigurt se një

blerës i zbaton rregullat ose jo.

Kushti 2: personaliteti ligjor

ekzistenca e personalitetit ligjor në përgjithësi është dallimi më i qartë ndërmjet organeve që

formojnë pjesët e autoriteteve shtetërore, rajonale dhe lokale dhe të atyre që konsiderohen

se janë organe të drejtuara nga e drejta publike. shumica e ministrive, departamenteve dhe

sektorëve qeveritare nuk kanë personalitet ligjor të ndarë. nëse një organ i ndarë krijohet

si kompani ose sipërmarrje, atëherë do të ketë personalitet ligjor të ndarë nga shteti dhe

ka mundësi të konsiderohet si një organ i drejtuar nga e drejta publike nëse përmbushen

gjithashtu edhe dy kushtet e tjera.

nuk ka rëndësi nëse organi në fjalë i nënshtrohet të drejtës publike ose private. problemi i

vetëm është nëse ka personalitet ligjor.

Kushti 3: varësia nga shteti

ky kusht i tretë plotësohet atëherë kur organi në fjalë financohet, në pjesën më të madhe, nga

shteti ose autoritetet rajonale ose lokale apo organe të tjera të drejtuara nga e drejta publike;

ose i nënshtrohet mbikëqyrjes menaxhuese nga këto organe; ose ka një bord administrativ,

menaxherial ose mbikëqyrës, në të cilin më shumë se gjysma e anëtarëve emërohen nga

autoritetet, rajonale ose lokale ose nga organet e tjera të drejtuara nga e drejta publike.

ky kusht përdoret kryesisht për të përcaktuar shkallën e varësisë së organit në fjalë nga shteti.

në mënyrë alternative, varësia mund të jetë

n financiare

n e drejtuar ose

n e mbikëqyrur

ky kusht përmbushet vetëm atëherë kur përmbushet një nga këto tre kritere.

(i) varësia financiare

Termi “financim për pjesën më të madhe” do të thotë “më shumë se gjysma”, por

termi “financim” nuk është aq i qartë sa duket. problemi lidhet me shkallën aktuale

të varësisë shtetërore të nënkuptuar nga niveli i financimit shtetëror. jo të gjitha

pagesat e kryera nga një autoritet kontraktues kanë efektin e krijimit ose përforcimit

të një marrëdhënieje specifike varësie midis atij autoriteti dhe një organi tjetër.

vetëm pagesat që financojnë ose mbështesin aktivitetet e organit në fjalë pa një

konsiderim specifik si rrjedhim mund të përshkruhet si financim publik.

25 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Shembull nga praktika gjyqësore:

në rastin e një universiteti, pagesat në formën e bursave për mbështetjen e punës studimore

që i merren nga institucioni në tërësi mund të konsiderohen si financim nga një autoritet

kontraktues. në mënyrë të ngjashme, pagesat e bursave të studentëve në lidhje me tarifat

e pranimit të mbledhura nga universitetet mund të klasifikohen gjithashtu si financime

publike.

nga ana tjetër, pikëpamja është plotësisht e ndryshme në rastin e pagesave të kryera,

në formën e konsiderimit, nga një ose më shumë autoritete kontraktuese për furnizimin

e shërbimeve ku përfshihet puna studimore ose për furnizimin e shërbimeve të tjera, si

konsulencë ose organizimi i konferencave. këto "burime financimi" janë, në fakt shuma

të paguara nga një ose më shumë autoritete kontraktore si konsiderim për shërbimet

kontraktuese të ofruara nga universiteti dhe nuk ka rëndësi nëse ato aktivitete me natyrë

tregtare ndodhin që përkojnë me aktivitetet e mësimdhënies dhe studimit të universitetit.

Case C-380/98 The Queen v HM Treasury, ex parte The University of Cambridge [2000] eCr 8035.

nëse shkalla e varësisë ndryshon sipas burimeve të financimit, një ndryshim i

tillë në burimin e financimit do të ndikojë shkallën e varësisë. në përputhje me

rrethanat,vendimi nëse një organ është një autoritet kontraktues duhet të bëhet

në bazë vjetore dhe planifikimit buxhetor vjetor gjatë së cilit ka filluar procedura

e prokurimit është afati i përshtatshëm për llogaritjen e mënyrës së financimit të

organit. kështu, nëse në fillim të planifikimit të buxhetit vjetor në fjalë, më shumë se

gjysma e financimit të organit do të jetë financim publik, prokurimi për atë vit do të

mbulohet nga direktiva.

(ii) varësia drejtuese

ky kusht lidhet në fakt me pjesëmarrjen direkte të autoriteteve publike dhe

specialistëve në drejtimin e entit në fjalë. kushti do të përmbushet, për shembull,

aty ku një organ i ngritur nga një ministër i qeverisë, ku memorandumi dhe nenet e

tij dhe çdo amendament duhet të miratohen nga ai, ku kryetari dhe drejtorët e tjerë

emërohen dhe paga e tyre caktohet nga ai, ku emërimi i auditorëve të kompanisë

duhet të miratohet nga ministri dhe ku kompania duhet të pajtohet me politikën

e shtetit dhe çdo direktiva ministrore të lidhura me pagën, dieta dhe kushtet e

punësimit të punonjësve të tij.

(iii) varësia mbikëqyrëse

ky kusht tejkalon thjesht një mbikëqyrje të përgjithshme me natyrë administrative

ose financiare dhe duhet ti japë nxitje varësisë nga autoritetet publike, duke i dhënë

mundësi autoriteteve publike të ndikojnë vendimet e tyre në lidhje me kontratat

publike.

aty ku mbikëqyrja e aktiviteteve të organit në fjalë tejkalon atë të një rishikimi të

thjeshtë, kushti mund të përmbushet. ky mund të jetë rasti, për shembull, ku autoritetet

publike mbikëqyrin jo vetëm llogaritë vjetore të organit në fjalë, por gjithashtu edhe

veprimin e tij nga pikëpamja e kontabilitetit, të rregullsisë, ekonomisë, efikasitetit dhe

shpenzimeve, dhe ku autoritetet publike autorizohen të inspektojnë ambientet dhe

pajisjet e atij organi dhe t'i raportojë rezultatet e atyre inspektimeve te një autoritet

publik që zotëron të gjitha aksionet e organit në fjalë.

26 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.3 blerja e përqendruar dhe e përbashkët

direktiva tashmë ka formalizuar praktikën aktuale në një numër shtetesh në lidhje me

prokurimin e centralizuar. blerësit publikë e pranojnë se mund të përfitojnë nga ekonomitë

e shkallës duke i blerë kërkesat e tyre me shumicë. edhe kur nevojat e prokurimit të një

autoriteti prokurues janë relativisht modeste në lidhje me një produkt ose shërbim të

dhënë, nevojat e kombinuara të një numri blerësish qeveritarë të tillë mund të jenë të

konsiderueshme. për departamentet e qeverisë që veprojnë në sektorë të ngjashëm ose

në vende fqinje shpesh grupimi për të blerë artikuj specifikë ka qenë fitimprurës. kjo ka më

shumë mundësi të ndodhë në rastin e produkteve që përdoren në bazë ditore ku blerësit

e ndryshëm nuk kanë kërkesa specifike nga autoriteti ose kërkesa teknike diferenciale. në

disa raste, gjithashtu mund të përdoret si mjet i blerjes së pajisjeve më të specializuara, ku

nevojitet përputhshmëria teknike. në disa raste, detyra e kryerjes së blerjeve me shumicë

mund t'i besohet një blerësi të vetëm, ku njëri nga grupet e blerësve vepron si agjent për të

tjerët ose për një autoritet të krijuar specifikisht me atë funksion ndërmend: një organ blerës

qendror.

nga pikëpamja e ofertuesit, mundësia e hyrjes në një organ qendror ose të bashkuar të

blerjes do të ketë efektin e mundshëm të rritjes së volumit të shitjeve. arritja e suksesit në një

tender në këtë nivel do të hapë mundësinë e shitjes në një numër autoritetesh kontraktuese.

për qëllime të direktivës, një organ qendror blerjesh është një "autoritet kontraktues" që

"blen mallra dhe/ose shërbime për entet kontraktore" ose "jep kontrata publike, ose lidh

kontrata kornizë për punë, mallra ose shërbimet për entet kontraktore".

Shembull: Office of government commerce (dega e thesarit)

in the united kingdom, for example, the office of government Commerce operates a

centralized procurement system to particular common use goods and services. këtë e bën

nëpërmjet degës së saj tregtare, të njohur si "zgjidhjet e blerjeve". ky shërbim ofron një

gamë produktesh dhe shërbimesh, shpesh të disponueshme në bazë të kontratës kornizë,

të cilat prokurohen në pajtim me procedura e direktivës. informacioni rreth mënyrës së

funksionimit të sistemit mund të shkarkohet nga: www.buyingsolutions.gov.uk

Shembull i lokalizuar

ne ligjin e prokurimit publik nr.04/l042 agjencia Qendrore e prokurimit ”aQp”, e cila është e

themeluar ne kuadër te Ministrisë se Financave, është një autoritet kontraktues roli kryesor

i se cilës është qe te udhëheq prokurimet e përbashkëta ne emër te autoriteteve te tjera

kontraktuese.

sipas ligjit te prokurimit publik nr.04/l042, neni 8, çdo autoritet kontraktues duhet të

përgatisë dhe të dorëzoj në aQp planifikimin e prokurimit në të cilin identifikohen me detale

të arsyeshme të gjitha furnizimet, shërbimet dhe punët, që autoriteti kontraktues parasheh

t’i prokurojë gjatë vitit fiskal.

Qëllimi i dërgimit te planit te prokurimit nga autoritetet kontraktuese ne aQp është qe aQp-ja

te identifikon produktet e përdorimit të përbashkët dhe të gjitha artikujt dhe produktet e

tjera që mund të sigurohen në mënyrë më efikase përmes zbatimit të një procedure të

konsoliduar ose të përbashkët të prokurimit.

27 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

pas identifikimit te produkteve te përdorimit te përbashkët aQp përgatite listën e prokurimeve

te përbashkëta, e cila liste dërgohet nga Ministria e Financave ne Qeveri për aprovim.

Qeveria vendos një listë të mallrave ose artikujve të përdorimit të përbashkët, prokurimi i

të cilëve i caktohet aQp-se. kjo listë miratohet në formën e një udhëzimi administrativ i cili

duhet të publikohet në webfaqen e krpp-së.

në këtë rast te gjitha kontratat e udhëhequr nga aQp përmes procedurës se përbashkët

te prokurimit janë obligative për autoritetet kontaktuese qe do te thotë se autoritetet

kontraktuese nuk mund te udhëheqin aktivitetet e prokurimit për artikujt e publikuara ne

udhëzimin administrativ

gjithashtu është e mundur që një numër autoritetesh kontraktuese thjesht do të zgjedhin të

bashkojnë kërkesat e tyre dhe të drejtojnë së bashku një procedurë të shpalljes së së fituesit

të kontratës (duke përfshirë kontratat kornizë). kjo formë e blerjes së përbashkët mund të

bëhet në emër të secilit prej enteve kontraktore ose në emrin e një enti kryesor që vepron

për llogari të të tjerëve. deri në masën që këto autoritete thjesht të veprojnë së bashku, pa

përfitimet e një mjeti me qëllim special ose pa emëruar një nga personat e tyre si agjent për

të tjerët, ata do të veprojnë si një shoqatë e autoriteteve kontraktuese.

Shembull: Organizata blerëse nga Eastern Shires

përsëri në Mb, espo është një komitet i bashkuar i autoriteteve lokale të rajonit. ai vepron si një

agjent blerës për autoritetet anëtare dhe klientët e tjerë dhe mundëson një shërbim të prokurimit

dhe furnizimit (ofron mallra dhe shërbime) për anëtarët e tij deri në një vlerë prej rreth 700 milion

paund në vit. informacioni rreth mënyrës së funksionimit të sistemit mund të shkarkohet nga:

www.espo.org

2.4 ENtEt KONtRaKtORE Në SEKtORIN E SHëRbImEvE pubLIKE

siç e sugjeron emri i direktivave të be-së, direktivat e prokurimit janë synuar fillimisht të

mbulojnë prokurimin publik , d.m.th. kontratat e dhëna nga autoritetet publike ose organe

publike të tjera. si rezultat direktiva aktuale 2004/18 (sikurse edhe direktivat e mëparshme

që zbatoheshin në sektorin publik – prej këtej të quajtura "direktiva ose direktivat e sektorit

publik") përjashton në mënyrë specifike qëllimin e zbatimit të të gjitha kontratave publike të

cilat, sipas direktivës së shërbimeve, jepen nga autoritetet kontraktuese që ushtrojnë një ose

më shumë nga aktivitetet e përkufizuara në sektorin e shërbimeve (në fushën e shërbimeve

ujore, energjetike, transportuese dhe postare) dhe jepen për ndjekjen e atyre aktiviteteve.

ky përjashtim nuk u bë për shkak se autoritetet e komunitetit nuk donin të mbuloheshin

autoritetet publike që funksiononin në këto sektorë (ata donin), por sepse organet që i

jepnin këto kontrata nuk ishin gjithmonë "ente publike". në fakt, ato kanë qenë dhe shpesh

janë sipërmarrje plotësisht private, edhe pse në shumë shtete anëtare aktivitetet në këta

sektorë u besohen agjencive qeveritare ose një kombinimi të enteve private dhe publike.

Megjithatë, në vitin 1990, rregullatori i komunitetit nxori një mjet për zbatimin e rregullave

të prokurimit në sektorin e shërbimeve publike. e bëri këtë në një direktivë të veçantë të

sektorit të shërbimeve publike ku u bë e qartë se jo vetëm "autoritetet publike" janë të

detyruara të zbatojnë rregullat e komunitetit në lidhje me prokurimin e mallrave, punëve

dhe shërbimeve, por edhe sipërmarrjet private që operojnë në bazë të të drejtave speciale

ose ekskluzive. analiza kryesore në sektorin publik dhe atë privat është shtrirja deri ku entet

28 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

kontraktore i nënshtrohen ndikimit të shtetit, nëse ky ndikim ushtrohet direkt ose indirekt

(d.m.th. pushteti i shtetit për të kontrolluar dhënien dhe përdorimin e të drejtave speciale ose

ekskluzive për sipërmarrjet private).

rregullat u miratuan në një direktivë të ndarë pasi dispozitat janë më të përkulshme

se në sektorët klasikë. u pranua se entet në këta sektorë funksionin në një ambient më

tregtar kështu që, megjithëse parimet kryesore të rregullave të prokurimit publik duhet të

respektoheshin, ishte gjithashtu e domosdoshme të mundësohej fleksibilitet në mënyrë që

të merrej parasysh realiteti i ambientit në të cilin funksiononin aktivitetet e tyre.

autoritetet në shërbimet e mbuluara nga rregullat e prokurimit komunitar ndodhen brenda

dy kategorive të gjera.

n kategoria e parë konsiston nga autoritete mbi të cilat shteti mund të ushtrojë

kontroll direkt. këto janë autoritete dhe organe publike të drejtuara nga e drejta

publike dhe përkufizimet janë të njëjtat si ato për ato autoritete të mbuluara nga

direktiva e sektorit publik.

n kategoria e dytë, e referuar, për hir të lehtësisë konsiston nga organe

të përcaktuara publike dhe ato autoritete private që operojnë në sektorët përkatës

në bazë të të drejtave speciale ose ekskluzive të dhëna nga një shtet anëtar i

komunitetit.

është e rëndësishme të kujtohet se, ndryshe nga rasti i direktivës së sektorit publik ku

autoritetet kontraktuese pasi janë përfshirë nga përkufizimi duhet të kryejnë të gjitha

aktivitetet prokuruese sipas direktivës, autoritetet publike, organet e drejtuara nga e drejta

publike dhe autoritetet e tjera të mbuluara nga direktiva e shërbimeve mbulohet vetëm deri

në pikën që të kryejnë një aktivitet përkatës të përkufizuar në direktivën e shërbimeve. për

t'u ndodhur brenda qëllimit të zbatimit të direktivës së shërbimeve, ato duhet (i) të ndodhen

brenda përkufizimit të ndonjë operatori që funksionon në një sektor e shërbimeve publike

dhe (ii) të kryejnë një aktivitet të lidhur (të vetëm ose si një aktivitet mes shumë aktiviteteve

të lidhura dhe/ose jo të lidhura).

Shënim i rëndësishëm:

autoritetet që operojnë në sektorin e shërbimeve publike sipas përkufizimit në direktivën

e shërbimeve mbulohen nga direktiva vetëm deri në masën që të kryejnë një aktivitet të

lidhur të përcaktuar në direktivën e sektorit të shërbimeve.

ka dy lloje të autoriteteve të përkufizuara: (i) "autoritetet" kontraktuese, (ii) sipërmarrjet

publike dhe (iii) autoritetet (zakonisht në pronësi private) që operojnë në bazë të të drejtave

speciale ose ekskluzive.

2.4.1 "autoritetet" kontraktuese

përkufizimi i "autoritetit kontraktues" është i njëjti si në sektorin publike edhe në direktivën e

shërbimeve. ka dy lloje kryesore autoritetesh kontraktuese dhe praktika gjyqësore në këtë

çështje ka rezultuar në një përkufizim fleksibël. këto dy lloje janë: "autoritetet publike" dhe

"organet që rregullohen nga e drejta publike".

këto diskutohet në seksionin 2.3 më sipër.

29 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4.2 Ndërmarrjet publike

këto përkufizohen si çdo sipërmarrje mbi të cilën autoritetet publike mund të ushtrojnë

ndikim direkt ose indirekt duke u mbështetur pronësinë e saj, pjesëmarrjes financiare ose

rregullave që e drejtojnë atë. një ndikim zotërues nga pjesa e autoriteteve publike do të

pritet kur këto autoritete, në lidhje me një sipërmarrje, në mënyrë direkte ose indirekte:

n zotërojnë pjesën kryesore të kapitalit të sipërmarrjes ose

n kontrollojnë shumicën e votave të lidhura me aksionet e sipërmarrjes ose

n mund të emërojnë më shumë se gjysmën e anëtarëve të administratës

sipërmarrëse, organit drejtues ose mbikëqyrës.

dallimi midis autoriteteve publike dhe sipërmarrjeve publike lind nga pranimi se shteti mund

të veprojë ose duke ushtruar pushtetin publik, ose duke kryer aktivitete ekonomike me

karakter industrial ose tregtar, duke ofruar mallra dhe shërbime në treg. për të bërë dallimin

është e nevojshme që në secilin rast të merren në konsideratë aktivitetet e ushtruara nga

shteti dhe të përcaktohet kategoria në të cilën përfshihen këto aktivitete. gjithashtu, në këtë

aspekt, gjed-i përdor një një trajtim funksional të përkufizimit.

Shembull nga praktika gjyqësore:

koncepti i "organit të drejtuar nga e drejta publike dhe "sipërmarrjet publike" nuk janë

ekskluzive. objektivi i direktivës për shërbimet publike është shtrirja e rregullave të prokurimit

te shërbimet publike që nuk mbulohen nga direktivat për sektorin publik dhe rrjedhimisht

garantimi që të gjitha entet kontraktore që veprojnë në sektorin e shërbimeve publike të

përfshihen brenda fushës së zbatimit të saj, pavarësisht nga forma e tyre ligjore dhe rregullat

në zbatim të të cilave janë krijuar.

Case 283/00 Commission v Spain [2003] eCr i-11697

sipas nenit 4.1(51) të lpp-së nocioni “ndërmarrje publike” përfshinë çdo ndërmarrje mbi të

cilën një ose më shumë autoritete publike mund të ekzekutojnë drejtpërdrejtë ose tërthorazi,

ndikim mbizotërues në bazë të pronësisë në ndërmarrjen e tillë, pjesëmarrjes financiare në

ndërmarrjen e tillë dhe/ose dispozitave që rregullojnë ndërmarrjen e tillë.

sipas nenit 4.1(17) të lpp-së “ndikimi mbizotërues” nënkupton, por nuk është i kufizuar një

situatë kur autoriteti kontraktues ose një ndërmarrje, drejtpërdrejt ose tërthorazi:

a. mban shumicën e kapitalit të një ndërmarrje;

b. kontrollon shumicën e votave nga aksionet e emetuara të ndërmarrjes; ose

c. mund të emëroj më shumë se gjysmën e anëtarëve të organit administrativ, menaxhues

ose mbikëqyrës të ndërmarrjes së tillë.

ne kosove koncepti “ndërmarrje publike” përfshinë: ngrohtoren e Qytetit “Termokos”,

kompaninë rajonale te Mbeturinave “pastrimi”, ndërmarrjen publike banesore, prishtine, np

“Tregu”, Mitrovice etj.

30 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4.3 autoritetet që funksionojnë në bazë të të drejtave speciale ose ekskluzive

një arsye kritike për përjashtimin e disa sektorëve nga fusha e zbatimit të direktivave të

mëparshme të sektorit publik (përkatësisht për punët, mallrat dhe shërbimet) ishte se entet

kontraktore të përfshira në këtë sektor nuk mund të klasifikoheshin thjesht si ente "publike".

në të vërtetë, statusi ligjor i tyre varion nga sipërmarrje tërësisht nën pronësi të qeverisë

deri në kompani private që mban koncesione ekskluzive. si rrjedhim, detyra e rregullatorit

komunitar ishte të gjente një mënyrë për të shmangur dallimin publik/privat dhe të miratonte

një përkufizim që e pozicionin e privilegjuar që mund të inkurajojë shërbimet private të

angazhohen në praktika të padrejta (nacionaliste) të prokurimit.

për ofertuesit,detyra qëndron në identifikimin e shërbimeve që mbulohen dhe ato që nuk

mbulohen nga rregullat e be-së. për këtë, direktiva e shërbimeve ofron një përkufizim që

konsiston në identifikimin e atyre situatave në sektorët përkatës në të cilët, pavarësisht nga

statusi privat ose publik i autoriteteve në fjalë, mund të identifikohen kushtet objektive

që çojnë praktika nacionaliste të blerjes. e bëri këtë duke u mbështetur në konceptin e të

drejtave speciale ose ekskluzive.

nëpërmjet tyre, neni 2 i direktivës për shërbimet publike identifikon entet kontraktore që

mbulohen nga propozimet dhe i grupon entet kontraktore në dy kategori, të emërtuara

përkatësisht autoritete publike dhe sipërmarrje publike (si më sipër) dhe që funksionojnë në

bazë të të drejtave speciale ose ekskluzive.

neni 2(2)(b) parashikon që dispozitat e direktivës së shërbimeve të zbatohen për

n enteve kontraktore kur nuk janë autoritete kontraktuese ose

sipërmarrje publike,

n që kanë si një prej aktiviteteve të tyre ndonjë prej aty të referuara në nenet nga 3

deri në 7 (diskutohen më poshtë) ose ndonjë kombinim të tyre

n dhe funksion në bazë të të drejtave speciale ose ekskluzive të dhëna nga një

autoritet kompetent i një shteti anëtar.

Shënim: Shërbimet e mbuluara

gjithashtu direktiva jep një listë (jo gjithëpërfshirëse) autoritetesh të ilustruar, në shtojcat i-X,

në çdo shtet anëtar që konsiderohet se i përmbush kriteret e shpjeguara këtu.

sipas nenit 4.1(50) te lpp-se nocioni “operator të shërbimeve publike” përfshinë:

a. autoritetin publik ose ndërmarrjen publike të angazhuar në një aktivitet të shërbimeve

publike; dhe

b. një person, ndërmarrje, organ ose organizatë që nuk është as autoritet publik e as

ndërmarrje publike dhe që është e angazhuar, në bazë të të drejtave të veçanta ose

ekskluzive që i janë dhënë nga një autoritet kompetent publik, në një aktivitet të

shërbimeve publike.

sipas nenin 82.2 te lpp-se, një operatorë i shërbimeve publike i angazhuar në një aktivitet

të shërbimeve publike të theksuar në nenin 4.1.49(i) te lpp-se të këtij ligji, mund të bëjë

prokurimin e energjisë elektrike për rrjetin e tyre pa përfillur dispozitat në pjesën ii të këtij

ligji.

sipas nenit 4.1.49(i) te lpp-se nocioni “aktivitet i shërbimeve publike” përfshin ofrimin ose

mbajtjen e rrjetit fiks fizik me qëllim të ofrimit të shërbimeve për publikun në lidhje me, mes

31 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

tjerash, prodhimin, transportin, ose përpunimin ose shpërndarjen e ujit, rrymës, gazit ose

ngrohjes.

ne kosove koncepti “operator i shërbimeve publike” përfshinë:

a. ne kategorinë e pare – korporatën energjetike te kosovës “kek”, posten dhe

Telekomunikacionin e kosovës “pTk”, operatorin e sistemit, Transmisionit dhe Tregut

“kosTT”, kompanitë rajonale te ujësjellësit, kompanitë rajonale te ujitjes, npH ibër

lepenc, Hekurudhat e kosovës.

ne kategorinë e dyte – aeroportin (pas koncesionimit), kek dhe pTk pas privatizimit, ipko

etj.

neni 2(3) i direktivës së shërbimeve deklaron që, për qëllimin e direktivës, të drejta

speciale ose ekskluzive nënkuptojnë të drejta që vijnë nga autorizimet e dhëna nga një

autoritet kompetent i shtetit anëtar në fjalë, nëpërmjet dispozitave ligjore, rregullatore ose

administrative, fuqia e të cilave kufizohet në ushtrimin e aktiviteteve të përkufizuara në

nenet nga 3 deri në 7 për një ose më shumë autoritete dhe e cila ndikon kryesisht aftësinë e

autoriteteve të tjera për të kryer aktivitet të tillë.

nuk ekzistojnë "të drejta speciale ose ekskluzive" atëherë kur ato janë akorduar te sipërmarrja

si një anëtare e një klase sipërmarrjesh që kryejnë një aktivitet ekonomik të hapur për të

gjithë. Me të vërtetë, të drejta ekskluzive duhet të ndërmerren në përgjithësi si të drejta

që jepen nga autoritetet e një shteti anëtar për një sipërmarrje ose një numër i kufizuar

sipërmarrjesh të ndryshëm nga objektivi, kriteret përpjestimore e jo-diskriminuese dhe të

cilat ndikojnë kryesisht aftësinë e sipërmarrjeve të tjera për të ofruar të njëjtat shërbime në të

njëjtën zonë gjeografike nën kushte në përgjithësi të barabarta.

për shpjegime të tjera, shikoni shënimin e komisionit "shënim shpjegues – përkufizimi

i direktivës së shërbimeve i të drejtave ekskluzive ose speciale" (dokumenti CC/2004/33 i

datës 18.6.2004).

2.5 pëRKufIzImI I aKtIvItEtEvE të LIdHuRa

përveç rasteve kur përjashtohen sipas nenit 30 (shikoni seksionin 2.5.6), entet kontraktore që

përfshihen në përkufizimet e mësipërme mbulohen nga direktiva për shërbimet publike,

por vetëm nëse kryejnë një aktivitet të lidhur dhe vetëm në lidhje me kontratat e dhëna për

qëllime të kryerjes së atij aktiviteti. aktivitetet e lidhura janë si vijon.

Shënim: përkufizime të reja të "aktiviteteve të lidhura" – ndryshime nga direktivat e mëparshme

Më parë, telekomunikimet ishte një aktivitet i lidhur, por tashmë është hequr sepse, pas

suksesit të nismës së liberalizimit të telekomunikimeve të komunitetit në paraqitjen e

konkurrencës efikase në sektor, komisioni nuk e konsideron më të nevojshme të rregullojë

blerjet nga autoritetet që funksionojnë në këtë sektor.

Tashmë, shërbimet postare gjithashtu janë të përfshira si një aktivitet i lidhur dhe kështu që

i nënshtrohen rregullave të shërbimeve. Më parë ato i nënshtroheshin direktivës së sektorit

publik.

32 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.5.1 uji

aktiviteti i lidhur konsiston në përftimin ose funksionimin e një rrjeti fiks me qëllim ofrimin

e në shërbimi për publikun në lidhje me prodhimin, transportin dhe shpërndarjen e ujit të

pijshëm.

në rastin e një "autoriteti" kontraktor, furnizimi me ujë të pijshëm nëpër rrjete duke i ofruar

publikut një shërbim gjithashtu është një aktivitet i lidhur për qëllimet e direktivës së

shërbimeve. në rastin e enteve kontraktore të tjera, furnizimi me ujë të pijshëm nëpër këto

rrjete do të mbulohet atëherë kur është një nga aktivitetet kryesore të tyre.

nuk është një aktivitet kryesor dhe furnizimi me ujë të pijshëm nuk do të mbulohet atëherë

kur

n prodhimi i tij bëhet sepse është e nevojshme për kryerjen e një aktiviteti të

ndryshëm nga aktiviteti i lidhur dhe

n kur furnizimi i tillë varet vetëm nga konsumi vetjak i autoritetit të ujit të pijshëm

dhe nuk ka tejkaluar 30 për qind të prodhimit total të ujit të pijshëm të autoritetit,

duke pasur parasysh mesataren e tre viteve paraprirës, duke përfshirë edhe vitin

aktual.

në vazhdim, direktiva e shërbimeve gjithashtu do të mbulojë dhënien e kontratave të

lidhura me inxhinierinë hidraulike, ujitjen ose drenazhimin, sikurse edhe me shkarkimin ose

trajtimin e ujërave të zeza. do të zbatohet në kontekstin e inxhinierisë hidraulike, vaditjes ose

drenazhimin me kusht që volumi i synuar i ujit për furnizimin me ujët të pijshëm të përbëjë

më shumë se 20 për qind të volumit total të ujit të vënë në dispozicion nga këto projekte ose

pajisjet e vaditjes ose drenazhimit.

përjashtim:

kontratat për blerjen e ujit të dhëna nga autoritetet e listuara në shtojcën i të direktivës

së shërbimeve (prodhimi, transporti ose shpërndarja e ujit të pijshëm) nuk mbulohen pasi

rregulla të tilla të prokurimit janë të papërshtatshme për blerjet e ujit duke pasur parasysh

nevojën për të prokuruar ujë nga burimet në afërsi të zonës ku do të përdoret.

2.5.2 Energjia

ky aktivitet ka të bëjë me

n shpërndarjen e elektricitetit, gazit ose nxehtësisë dhe

n shfrytëzimin e një zone gjeografike me qëllim eksplorimin për të nxjerrë naftë, gaz

ose lëndë djegëse të ngurta

33 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.5.2.1 Energjia elektrike, gazi ose ngrohja

aktiviteti i lidhur konsiston në përftimin ose funksionimin e një rrjeti fiks me qëllim ofrimin

e në shërbimi për publikun në lidhje me prodhimin, transportin dhe shpërndarjen e

elektricitetit, gazit ose nxehtësisë.

në rastin e një autoriteti publik, furnizimi me elektricitet, gaz ose nxehtësi nëpër rrjete duke i

ofruar publikut një shërbim është gjithashtu një aktivitet i lidhur për qëllimet e direktivës së

shërbimeve.

në mënyrë të ngjashme me ujërat, në rastin e enteve kontraktore të tjera, furnizimi me

elektricitet, gaz ose ngrohje nëpër këto rrjete do të mbulohet atëherë kur është një nga

aktivitetet kryesore të tyre. sidoqoftë, ky kusht zbatohet ndryshe, nga njëra anë, për

elektricitetin, dhe ndryshe, nga ana tjetër, për gazin ose ngrohjen.

në rastin e enteve kontraktore të tjera që furnizojnë elektricitet, furnizimi me elektricitet në

këto rrjete nuk do të mbulohet, në mënyrë të ngjashme me furnizimin me ujë (më sipër) ku:

n prodhimi i tij bëhet sepse është e nevojshme për kryerjen e një aktiviteti të

ndryshëm nga aktiviteti i lidhur dhe

n kur furnizimi i tillë varet vetëm nga konsumi vetjak i autoritetit të elektricitetit dhe

nuk ka tejkaluar 30 për qind të prodhimit total të energjisë të autoritetit, duke

pasur parasysh mesataren e tre viteve paraprirës, duke përfshirë edhe

vitin aktual.

në rastin e enteve kontraktore që furnizojnë gaz ose ngrohje, ky furnizim me gaz ose ngrohje

në këto rrjete nuk do të mbulohet kur:

n prodhimi është pasoja e pashmangshme e kryerjes së një aktiviteti të ndryshëm

nga aktiviteti i lidhur; dhe

n furnizimi i rrjetit publik synon vetëm shfrytëzimin e këtij prodhimi dhe arrin vlerën prej

jo më shume se 20 për qind të xhiros së autoritetit duke pasur parasysh mesataren për

tre vitet e kaluara, duke përfshirë edhe vitin aktual.

përjashtim:

direktiva e shërbimeve nuk zbatohet për kontratat e dhëna për furnizimin me energji ose për

lëndë djegëse për prodhimin e energjisë. ky përjashtim u përfshi për shkak të liberalizimit të

tregut të energjisë në komunitet i cili do të thotë se faktikisht energjia nuk duhet të tregtohet

përmes kufijve të be-së. përjashtimi i referohet blerjes së lëndëve djegëse për prodhimin e

energjisë: nuk përjashton blerjen e lëndëve djegëse për qëllime të tjera si transporti.

2.5.2.2 Shfrytëzimi i një zone gjeografike

direktiva për shërbimet publike zbatohet për entet kontraktore që shfrytëzojnë një zonë

gjeografike me qëllim kërkimin dhe nxjerrjen e naftës, gazit, qymyrit ose lëndëve të tjera

djegëse të ngurta.

në vazhdim, një përjashtim specifik u parashikua në direktivën e mëparshme të shërbimeve për

aktivitetet dhe shfrytëzimin dhe nxjerrjen e hidrokarbureve. ky përjashtim nuk është ruajtur në

direktivën më të fundit dhe nuk do bëhet asnjë përjashtim i ri sipas kësaj procedure, megjithëse

përjashtimet e parashikuara tashmë sipas procedurës mbeten të vlefshme. përjashtimi

tashmë do të konsiderohet sipas mekanizmit të ri të përjashtimit të përgjithshëm të nenit 30

(shikoni 2.5.6 më poshtë).

34 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

përjashtim:

Më mënyrë të ngjashme me sektorin energjetik në përgjithësi, direktiva e shërbimeve nuk

zbatohet për kontratat që jepen nga entet kontraktore për furnizimin me energji ose për

lëndët djegëse për prodhimin e energjisë.

2.5.3 Shërbimet e transportit

dispozitat nuk zbatohen vetëm për funksionimin e rrjeteve të transportit por gjithashtu

edhe për funksionimin e pajisjeve terminale të transportit.

2.5.3.1 Rrjetet e transportit

ky aktivitet konsiston në funksionimin e rrjeteve që ofrojnë një shërbim për publikun në

fushën e transportit në rrugë hekurudhore, sisteme të automatizuara, tramvaj, trolejbus, ose

teleferik.

një rrjet transporti merret si ekzistues kur shërbimi ofrohet në kushte operimi të deklaruara

nga një autoritet kompetent i një shteti anëtar, si kushtet në rrugët ku do të shërbehen,

kapaciteti i disponuar ose shpeshtësia e shërbimit.

Më parë, ofrimi i shërbimeve me autobus nuk ishte i mbuluar, sidoqoftë, entet të tjera ishin të

lira t'i ofronin këto shërbime, qoftë në përgjithësi ose në një zonë gjeografike të caktuar, sipas

të njëjtave kushte si ente kontraktore. në praktikë, kjo do të thotë se ente të tjera kontraktore

jo vetëm që nuk duhet të autorizohen të funksionojnë në treg për shërbimet në fjalë, pa kufij

ligjorë për paraqitjen e atyre shërbimeve, por gjithashtu duhet të jenë në pozicionin për të

ofruar aktualisht këto shërbime nën të njëjtat kushte si enti kontraktor.

gjithashtu, sektori i transportit tashmë i nënshtrohet procedurës së përjashtimit të

përgjithshëm sipas nenit 30. shërbimet e transportit me autobus që nuk janë tashmë objekt

i përjashtimit do të kërkojnë të bëhet një përjashtim sipas nenit 30 (shikoni 2.5.6 më poshtë).

2.5.3.2 ambientet e terminaleve

shfrytëzimi i një zone gjeografike për qëllimin e vendqëndrimit aeroportual, detar ose

tokësor apo pajisjet terminal të tjera për transportuesit me rrugë ajrore, detare ose tokësore

gjithashtu është një aktivitet i lidhur.

sidoqoftë, vetëm operatorët e pajisjeve terminal mbulohen nga direktiva e shërbimeve.

Transportuesit që përdorin këto pajisje nuk do të mbulohen.

nga ana tjetër, kontratat e ofruara nga transportuesit, që gjithashtu janë autoritete

kontraktuese për qëllimet e direktivës së sektorit publik do t'i nënshtrohen dispozitave të

asaj direktivë.

2.5.4 Shërbimet postare

para miratimit të direktivës 2004/17, kontratat e dhëna për shërbimet postare për publikun

ndodheshin brenda qëllimit të direktivave të sektorit publik deri në masën që autoritetet në

fjalë ishin “autoritete” kontraktore për qëllimet e atyre direktivave.

ndryshimi tashmë është se këto autoritete do t'i nënshtrohen një regjimi më të përkulshëm

nga direktiva e shërbimeve dhe gjithashtu do të jenë në pozitë për të përfituar nga procedura e

përjashtimit të përgjithshëm e nenit 30 që do të zbatohet kur shërbimet postare ofrohen në një

treg të konkurrencës.

35 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

direktiva zbatohet për:

n aktivitete të lidhura me ofrimin e shërbimeve postare dhe këto janë shërbime që

konsistojnë në lejimin, klasifikimin, itinerarin dhe dorëzimin e artikujve postarë

n “shërbime të tjera nga shërbimet postare”.

këto janë shërbime të menaxhimit të shërbimit postar (shërbime që i paraprijnë dhe

pasojnë dërgimit si “shërbime të menaxhimit të postës”); shërbime të shtimit të vlerës të

lidhura dhe të mundësuara tërësisht me mjete elektronike (duke përfshirë transmetimin

e sigurt të dokumenteve të kodifikuara me mjete elektronike, shërbime të menaxhimit të

adresës dhe transmetimin e postës elektronike të regjistruar); shërbime që kanë të bëjnë me

artikujt postarë që nuk përfshihen në përkufizimin kryesor.

kjo kategori e dytë e shërbimeve mbulohet vetëm deri në masën që autoriteti në fjalë

gjithashtu të ofrojë "shërbime postare” dhe kushtet e parashikuara në përjashtimin e

përgjithshëm të nenit 30 nuk janë përmbushur për sa i përket këtyre "shërbimeve postare”.

si rezultat direktiva e shërbimeve zbatohet vetëm kur shërbimet nuk ofrohen në bazë të

konkurrencës.

2.5.5 Qëllimi dhe domosdoshmëria e "aktiviteteve të lidhura"

një mjet mbulohet vetëm kur kryen një "aktivitet të lidhur" sipas përkufizimit më sipër.

përjashtim:

direktiva nuk zbatohet për kryerjen e aktiviteteve të tilla të lidhura në një shtet të tretë,

në kushte që nuk përfshijnë përdorimin praktik të një rrjeti ose zone gjeografike brenda

komunitetit. aktivitete të tilla duhet të njoftohen te komisioni për qëllime informimi.

Çfarë ndodh kur një ent kryen një sërë aktivitetesh dhe jep një kontratë për një aktivitet jo të lidhur?

neni 9 i direktivës së shërbimeve mundëson një mekanizëm për dallimin ndërmjet situatave të

ndryshme. kryesisht ka tre teste të caktuara në çdo fazë të tre paragrafëve të nenit 9:

n një kontratë që synon të mbulojë shumë aktivitete i nënshtrohet rregullave të

zbatueshme për aktivitetin për të cilin ështësynuar kryesisht;

n nëse një nga aktivitetet e kontratës i nënshtrohet direktivës së shërbimeve dhe

tjetra direktivës së sektorit publik dhe nëse është e pamundur të përcaktohet se cili

aktivitet është kryesor në kontratë, kontrata do të caktohet në pajtim me direktivën e

fundit;

n nëse një nga aktivitetet e kontratës i nënshtrohet direktivës së shërbimeve dhe tjetra

nuk i nënshtrohet as kësaj direktive dhe as direktivës së sektorit publik dhe nëse është

e pamundur të përcaktohet se cili aktivitet është kryesor në kontratë,

kontrata do të caktohet në pajtim me direktivën e shërbimit.

gjithashtu neni 9(1) përfshin një dispozitë anti-shmangie. parashikon që zgjedhja ndërmjet

dhënies së një kontrate të vetme dhe dhënies së disa kontratave të ndara nuk duhet të kryhet

me objektivin e përjashtimit të saj nga qëllimi i kësaj direktive ose, aty ku zbatohet, nga

direktiva e sektorit publik. kjo bazohet qartë në qëllimin e entit kontraktor dhe e parandalon

një ent kontraktor nga bashkimi i kontratave sipas një pretendimi se janë të gjitha për qëllimet

e aktiviteteve jo të lidhura kur, në fakt, vetëm disa prej tyre janë për qëllimet e aktiviteteve jo

të lidhura.

36 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

për shpjegime të tjera, shikoni shënimin e komisionit "shënim shpjegues – kontratat e

direktivës së shërbimeve që përfshijnë më shumë se një aktivitet" (dokumenti CC/2004/34

i datës 18.6.2004).

2.5.6 përjashtimi i përgjithshëm i Nenit 30

siç u tregua më sipër, direktiva e mëparshme e shërbimeve përfshinte një seri përjashtimesh

në sektorët kur autoritetet përkatëse furnizonin shërbime në tregje të konkurrencës sepse

ai ishte realiteti i tregut në fjalë ose sepse konkurrenca kishte ardhur nga hyrja e liberalizimit

të tregut të komunitetit.

duke pasur parasysh liberalizimin në sektorë të ndryshëm, direktiva e re për shërbimet

publike tashmë ka paraqitur një dispozitë përjashtimi më të përgjithshëm, e cila përjashton

nga dispozitat e direktivës ato ente kontraktore që kryejnë një aktivitet, i cili në shtetin

anëtar ku kryhet është

n direkt i ekspozuar ndaj konkurrencës

n në tregjet në të cilët hyrja nuk është e kufizuar.

Testimi nëse tregjet kanë konkurrencë duhet të marrë patjetër parasysh si gjendjen ligjore,

ashtu edhe atë faktike të shtetit anëtar në fjalë dhe patjetër duhet të trajtohet rast pas rasti.

do të marrë parasysh natyrën dhe cilësinë e tregut furnizues në mënyrë që informacioni i

ofertuesve të lidhur të jetë i rëndësishëm.

2.5.6.1 Ekzistenca e tregjeve të konkurrencës

kur trajtohet çështja nëse një aktivitet është direkt i ekspozuar ndaj konkurrencës,

vlerësimi do të kryhet në bazë të kritereve që janë në pajtim me dispozitat e Traktatit mbi

konkurrencën, si karakteristikat e mallrave ose shërbimeve në fjalë, ekzistencën e mallrave

ose shërbimeve alternative, çmimet dhe praninë aktuale ose të mundshme të më shumë

se një furnizuesi të mallrave ose shërbimeve në fjalë. kjo tregon shumë qartë se testimet

që duhet të kryhen janë të njëjtat që zbatohen në kryerjen e analizës së tregut të kërkuar

nga nenet 81 dhe 82, sikurse dhe 86 të Traktatit.

detaje të tjera:

vendimi i komisionit 2005/15 cakton kërkesa më të detajuara për zbatimet sipas nenit

30. shtojca i e vendimit deklaron të gjithë informacionin që është i domosdoshëm

për analizën e tregut që do të kryhet, ku jo i gjithë informacioni është i lidhur me çdo

situatë specifike.

duhet të merren parasysh kufijtë si ligjorë dhe de facto për hyrje. Meqë direktivat e

liberalizimit në sektorë të ndryshëm janë krijuar për të hequr kufijtë ligjorë që mbeten

për hyrje, heqja aktuale e atyre kufijve nëpërmjet pajtimit me direktivat e ndryshme do

të jetë i mjaftueshëm për të treguar mungesën e kufizimeve ligjore për hyrje në tregun

e aktiviteteve në fjalë. si rrjedhim, hyrja do të merret si e kufizuar nëse shteti anëtar ka

zbatuar dhe përdor dispozitat e legjislacionit të komunitetit të përmendura në shtojcën Xi

e cila përmban një listë nga legjislacioni komunitar e hartuar për të liberalizuar sektorë të

ndryshëm të shërbimeve publike.

aktualisht lista i referohet legjislacionit në sektorët e mëposhtëm: transporti ose shpërndarja

e gazit ose ngrohjes (direktiva 98/30); prodhimi, transmetimi ose shpërndarja e energjisë

elektrike (direktiva 96/92); entet kontraktore në fushën e shërbimeve postare (direktiva

97/67) dhe kërkimi dhe nxjerrja e naftës ose gazit (direktiva 94/22/ke).

37 H-


Moduli

H

PJESA

2

SEKSioNi

2


Përshkrimi

aktualisht asnjë legjislacion për liberalizimin nuk është renditur për prodhimin, transportin

ose shpërndarjen e ujit të pijshëm; entet kontraktore në fushën e shërbimeve hekurudhore;

entet kontraktore në fushën e shërbimeve urbane hekurudhore, të tramvajit, trolejbusit

ose autobusit; kërkimin dhe nxjerrjen e qymyrit ose lëndëve të tjera djegëse të ngurta;

entet kontraktore në fushën e pajisjeve për portet detare ose atyre të brendshëm ose

terminaleve të tjerë; ose entet në fushën e instalimeve të aeroporteve.

2.5.6.2 procedura e përjashtimit

përjashtimi jepet nëpërmjet një vendimi nga komisioni që nxitet nga një aplikim nga një

shtet anëtar, një ent kontraktor ose nga vetë komisioni, me nismën e tij. procedura e nenit

30 plotësohet nga vendimi 2005/15 ("vendimi") që mbulon gjëra si kërkesat e botimit,

shtyrjet dhe procedurat për përcjelljen e vendimeve.

gjithashtu, procedura mundëson miratimin e pozicionit nga një autoritet kombëtar i

pavarur që është kompetent në aktivitetin që duhet të vlerësohet. një organ i tillë duhet të

vlerësojë rrethanat e tregut dhe mund të shqyrtojë pikëpamjet e operatorëve ekonomikë

në tregun e lidhur.

Moduli

H


Cilat kontrata mbulohen?

pjesa

3

36 H-



37H-

SEKSIONI

1

Rregullat dhe procedurat e BE-së për prokurimin

MOdulI

H

PJESA

3Cilat kontrata mbulohen?

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1 ObJEKtIvat


1. llojet e ndryshme të kontratave që mbulohen nga rregullat

2. kontratat që nuk mbulohen nga rregullat për prokurimin

3. Mjetet për të bërë dallimin midis llojeve të ndryshme të kontratave

4. pse disa kontrata përjashtohen dhe të tjera jo

5. Mekanizmat për të përcaktuar se kur përjashtohen kontratat

6. lidhja midis përjashtimit dhe llojit të kontratës në fjalë



n karakteristikat themelore të një kontrate prokurimi

n natyra e kontratave të mbuluara

n Fusha e zbatimit të kontratave të mbuluara

n efekti i kombinimit të llojeve të kontratave

n arsyet për përjashtimin e disa kontratave

n Fusha e zbatimit dhe shtrirja e përjashtimeve

n natyra specifike e përjashtimeve


n elementet e një kontrate

n karakteristikat e marrëveshjeve që nuk përbëjnë kontratë

n Qëllimi ose synimi i një kontrate

n Qëllimet kryesore të rregullave të prokurimit që mbështesin përfshirjen dhe/ose

përjashtimin e kontratave

n kufijtë e përjashtimit

n efektet e përjashtimeve të veçanta

1.3 LIdHJEt






ekzistojnë lidhje veçanërisht të ngushta me modulet që vijojnë:

n Moduli d3 për kontratat e mbuluara

n Moduli d4 për përjashtimet

38 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi


PJESA

SEKSioNi

1Hyrje

1.4 RëNdëSIa

ky informacion është veçanërisht i rëndësishëm për identifikimin e kontratave që do të jenë

objekt i tenderit sipas rregullave të prokurimit.


përveç dispozitave të direktivave, mund të jetë e dobishme që të jenë në dispozicion:

përveç dispozitave te lpp-se ju lutem shikoni ligjin mbi partneritetin publiko privat, i cili

mund te shkarkohet nga http://pppkosova.org.

sipas paragrafit 5 te nenit 3 te lpp-se:

“aktivitetet e prokurimit të cilat qojnë drejt dhënies së një kontrate të koncesionit për

punë ose shërbime i nënshtrohet dispozitave të ligjit “për partneritetet publiko-private”.

këto aktivitete të prokurimit u nënshtrohen dispozitave të këtij ligji vetëm deri në masën e

përcaktuar në ligjin për partneritetin publiko-privat.

dispozitat lidhur me përjashtimet ne ligjin e prokurimit publik, nr.04/l042, janë te definuar

ne, paragrafët 1 ,2, 3 dhe 6, te nenit 3 te lpp-se.

paragrafi 1 i nenit 3 te lpp-se përjashton kontratat për te cilat Qeveria:

a. pajtohet se kërkojnë përdorimin e masave te veçanta te sigurisë; ose

b. pajtohet qe te klasifikoj lenden e kontratës si sekret .

paragrafi 2 i nenit 3 te lpp-se përjashton kontratat që bien në fushën e veprimit të një

marrëveshje që parashikon zbatimin e rregullave dhe/ose procedurave të tjera të prokurimit

ku:

(i) kjo marrëveshje e kushtëzon disponueshmërinë e financimit të kontratës në fjalë me

zbatimin e rregullave dhe/ose procedurave të tjera; dhe

(ii) marrëveshja është lidhur ndërmjet Qeverisë dhe një institucioni financiar ndërqeveritar,

dypalësh, shumëpalësh ose ndërkombëtar.

paragrafi 3 i nenit 3 te lpp-se përjashton:

a. kontratat e punësimit;

b. kontratat në lidhje me trajnimet pasuniversitare apo trajnime profesionale nga

punëdhënësit për zhvillimin e aftësive specifike të punëtorëve individual; dhe

c. prokurimet ekskluzivisht të orientuar në përfaqësimin në formë të ofrimit të ushqimit

dhe pijeve.

paragrafi 6 i nenit 6 te lpp-se përjashton kontratat për blerjen apo marrjen me qira, përmes

çfarëdo metode të financimit, të tokës, objekteve ekzistuese apo pronave tjera të paluajtshme

apo në lidhje me të drejta të tilla përveç nëse me ligjet e veçanta është parapare ndryshe.

39 H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

3Cilat kontrata mbulohen?


2.1 HYRJE

si ofertues, ju duhet të njiheni me produktet dhe shërbimet që i tregtoni sektorit publik dhe

direktivat, siç mund të mendoni, mbulojnë të tria llojet kryesore të kontratave:

n punët,

n mallrat, dhe

n shërbimet (të ndryshme nga punët), përfshirë konkurset e projektimit.

Megjithatë, nuk ekziston asnjë kategori e veçantë për shërbimet e konsulencës. këto

trajtohen në thelb në të njëjtën mënyrë si shërbimet e tjera.

disa kontrata shpesh përmbajnë elementë të një ose më shumë llojeve të kontratave të

mësipërme. për shembull, një kontratë për ndërtimin e një ndërtese mund të përfshijë

shërbimet e projektimit dhe disa mallra të nevojshme. po ashtu, një kontratë për mallra mund

të përfshijë shërbimet për vendosjen dhe instalimin. direktivat përmbajnë rregulla specifike

që përdoren për t'i klasifikuar këto "kontrata të përziera". këto janë dispozita të rëndësishme,

jo vetëm sepse ato mund të kenë një ndikim në vlerën e kontratës së përgjithshme dhe duke

qenë se vlera, siç do të shohim më poshtë, përcakton rregullat që do të zbatohen, kjo mund

të ketë një ndikim të konsiderueshëm te kontratat në dispozicion.

disa kontrata përjashtohen plotësisht nga fusha e zbatimit të direktivave (por jo

domosdoshmërish nga Traktati - shikoni modulin H1) qoftë për shkak të natyrës së tyre (d.m.th.

ku do të ishte i papërshtatshëm zbatimi i dispozitave të direktivave), qoftë për shkakun se

ato objekt i sistemeve të ndryshme të rregullimit ose administrimit. disa kontrata, "kontratat

e reja të rezervuara", marrin trajtim të veçantë si rezultat i identitetit të atyre që furnizojnë

mallra, punë ose shërbime, në zbatim të këtyre kontratave. këto janë objekt i kritereve të

veçanta të kualifikimit.

edhe nëse nuk përjashtohen, kontratat do t'u nënshtrohen dispozitave të direktivave vetëm

kur vlera e tyre e tejkalon vlerën përkatëse monetare të parashikuar në direktiva. këto kufij

monetarë pasqyrojnë nivelin në të cilin organi ligjvënës ka supozuar se tregtia ndërkufitare

ishte e mundur (megjithëse ka mundësi që, në varësi të rrethanave, ofertuesit të jenë të

interesuar për kontratat me vlerë nën kufirin e ulët monetar në shtetet e tjera anëtare të be-së

– duhet pasur parasysh se për dhënien e këtyre kontratave, në çdo rast zbatohen parimet e

përgjithshme). për të parandaluar metodat krijuese të llogaritjes së vlerës së kontratave që

do të jepen, edhe direktivat zbatojnë rregulla dhe metoda të llogaritjes, si dhe ndalimin e

metodave të krijuara për të shmangur direktivat, duke i ndarë, bashkuar ose duke i grupuar

kontratat në mënyrë të tillë që të mos jenë pjesë e dispozitave përkatëse.

një dallim i rëndësishëm që paraqesin direktivat është midis 'kontratave' dhe 'koncesioneve'

dhe këto të fundit trajtohen ndryshe nga kontratat. për dhënien e koncesioneve të punëve,

në direktivën për sektorin publik zbatohen rregulla të veçanta, ndërsa koncesionet e

shërbimeve përjashtohen nga fusha e zbatimit e të dyja direktivave.

në fund, duhet përmendur se direktiva më e fundit për sektorin publik zgjidh edhe

pasiguritë e mëparshme për pozicionin e kontratës kornizë, të cilat ndonëse mund të jenë

përsëri kontrata për punë, mallra ose shërbime (ose trajtohen si të tilla) dhe për rrjedhojë

nuk kanë natyrë të ndryshme për shkak të metodës së dhënies së tyre, kërkojnë trajtim të

veçantë.

40 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2 KONtRatat E "pROKuRImIt"

direktivat zbatohen për kontratat me interes financiar, të cilat lidhen me shkrim midis

operatorit ekonomik dhe entit kontraktor, prandaj:

n kontrata duhet të jetë për interes monetar, p.sh. për para ose vlerën e parave. duhet të

ketë impakt financiar, megjithëse pagesat janë kryer.

n kontrata duhet të jetë me shkrim. në rastin shumë të rrallë që një kontratë që

përfshihet në direktiva të mos jetë me shkrim, ajo do t'i nënshtrohet zbatimit të

përgjithshëm të rregullave të Traktatit, siç diskutohet në modulin H1.

n kontratat duhet të jetë midis dy palëve: operatorit ekonomik dhe entit kontraktor.

Megjithatë, ka situata në sektorin publik ku marrëveshjet nuk bëhen midis dy

palëve të veçanta dhe të dallueshme, kështu që sipas këtij përkufizimi nuk ka

kontratë. për shembull, marrëveshjet e lidhura midis departamenteve të së njëjtës

organizatë, zakonisht nuk mbulohen nga rregullat e prokurimit. kjo ndodh sepse

normalisht nuk ka marrëdhënie kontraktore midis departamenteve të ndryshme të

një organizate të vetme.

Shënim: kontratat, në praktikë, mund të jenë midis më shumë se dy palëve nëse, për

shembull janë dy autoritete kontraktuese që punojnë së bashku, të cilët nënshkruajnë të

njëjtën kontratë me një kontraktor të vetëm: sipas rregullores per prokurim publik a01 (neni

19(2)), kjo lejohet vetem per kontratat kornize.

n shënim praktik: kontratat mund të jenë midis më shumë se dy palëve nëse,

për shembull janë dy autoritete kontraktuese që punojnë së bashku, të cilët

nënshkruajnë të njëjtën kontratë me një kontraktor të vetëm:

sipas rregullores per prokurim publik a01 (neni 19(2)), kjo lejohet vetem per

kontratat kornize.

2.2.1 marrëveshjet e brendshme brenda entit kontraktor

kur ekziston vetëm një marrëveshje e brendshme midis departamenteve të së njëjtës

organizatë të sektorit publik, zakonisht nuk ka kontratë dhe ofertuesit e sektorit privat mund

të mos ftohen për të paraqitur ofertën e tyre.

organizatat e sektorit publik mund të përdorin strukturat e sektorit privat, si p.sh. kompanitë,

që të ofrojnë dhe të kryejnë shërbime publike. këto struktura/kompani mund të përdoren

edhe për t'ia ofruar shërbimet direkt organizatës publike që i kontrollon ato. nëse ato janë

pjesë e së njëjtës strukturë ligjore, këto marrëveshje nuk janë 'kontrata', për qëllimet e

direktivës për sektorin publik. Megjithatë, sapo ato bëhen subjekte juridike të veçanta, çdo

marrëveshje midis tyre shndërrohet në "kontratë" midis dy palëve, ku njëra palë është enti

kontraktor dhe tjetra operatori ekonomik.

kur ndodh kjo, prokurimi i mallrave, punëve dhe shërbimeve midis entit kontraktor "mëmë"

dhe operatorit ekonomik "të zotëruar" shndërrohet në një kontratë prokurimi midis këtyre

palëve. kjo do të thotë se kontrata duhet të jepet duke përdorur dispozitat e direktivës për

sektorin publik, në mënyrë që enti kontraktor të mos bëjë një akordim të drejtpërdrejtë të

kontratës te kompania e tij.

41 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

kjo situatë është pranuar shprehimisht në sektorin e shërbimeve publike, ku shpesh ndodh

që një ent kontraktor të zotërojë një sërë kompanish të kontrolluara. sipas direktivës për

shërbimet publike, ekziston një përjashtim i qartë për "sipërmarrjet e lidhura". efekti i këtij

përjashtimi është përjashtimi i furnizimit brenda grupit (d.m.th. midis kompanisë mëmë dhe

asaj të kontrolluar ose midis kompanive të ndryshme të kontrolluara) i mallrave, punëve dhe

shërbimeve nga fusha e zbatimit të direktivës për shërbimet publike, objekt i kushteve të

caktuara. nuk ekziston asnjë dispozitë e ngjashme në direktivën për sektorin publik.

kjo situatë është konfirmuar nga gjykata europiane e drejtësisë (gjed). Megjithatë, edhe

gjed-ja parashikon një përjashtim. në çështjen e rëndësishme Teckal, gjed-ja vendosi

se ishte e mjaftueshme të zbatoheshin marrëveshjet e parashikuara në direktivë "nëse

kontrata ishte lidhur midis, nga njëra anë, një autoritet lokal dhe, nga ana tjetër, një person i

dallueshëm juridikisht nga autoriteti lokal”. Megjithatë, arsyetimi vazhdoi më tej se situata do

të kishte qenë ndryshe nëse, në fakt, enti kontraktor do ta kontrollonte kompaninë si të ishte

një nga departamentet e tij. kjo do ta zhvendoste marrëveshjen jashtë fushës së zbatimit të

direktivës për sektorin publik.

gJEd konfirmoi se marrëveshja do të ishte jashtë fushës së direktivës për sektorin publik kur

“……autoriteti lokal ushtron mbi personin në fjalë një kontroll të ngjashëm me atë që ushtron

në departamentet e tij dhe, në të njëjtën kohë, ky person kryen një pjesë të rëndësishme të

aktiviteteve të tij me autoritetin ose autoritetet lokale kontrolluese.”

Case C-107/98 Teckal Srl v Comune di Viano and AGAC di Reggio Emilia [1999] eCr i-8121

nëse kompania private (operatori ekonomik) në fjalë zotërohet vetëm pjesërisht nga

autoriteti publik, përjashtimi nuk do të zbatohet.

gjykata Europiane e drejtësisë:

“pjesëmarrja, edhe si pakicë, e një sipërmarrjeje private në kapitalin e një kompanie në të

cilën autoriteti kontraktues në fjalë është po ashtu pjesëmarrës, përjashton në të gjitha rastet

mundësinë e atij autoriteti kontraktues për të ushtruar mbi atë kompani një kontroll të

ngjashëm me atë që ushtron mbi departamentet e tij.”

Case C-26/03 Stadt Halle [2005] eCr i-1.

2.2.2 Kur krijohet një kontratë?

kur jepet një kontratë e re, normalisht ka pak vështirësi në identifikimin e saj. Megjithatë,

ndonjëherë kjo nuk është e qartë. për shembull, një kontratë ekzistuese mund të ndryshohet

ose të rinovohet. një kontratë mund të ndryshohet edhe gjatë zbatimit të saj. Të gjitha këto

situata krijojnë detyrime të reja midis palëve dhe mund të ndryshojnë kushtet e kontratës

fillestare.

nëse rezultati i ndryshimeve është kaq i madh sa kontrata është krejtësisht e ndryshme

nga kontrata fillestare, atëherë mund të ndodhë që të ketë një kontratë të re. nëse krijohet

një kontratë e re dhe nëse janë të gjitha elementet e kontratës janë të pranishme, atëherë

kontrata duhet t'u nënshtrohet rregullave të prokurimit, p.sh. dhënia e saj duhet të bëhet

sipas dispozitave të direktivës. kjo do të thotë se një zgjatje e thjeshtë, rinovim ose ndryshim

mund të mos jetë i lejuar nëse bëhet pa konkurrim. kjo është e rëndësishme që ofertuesit

42 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

ta kenë parasysh gjatë ekzekutimit të kontratave ekzistuese. nëse ndryshimet e bëra janë

shumë të mëdha, e gjithë kontratat duhet të dalë përsëri në tender.

vështirësia praktike do të jetë përcaktimi se kur ndryshimi në kontratë do të shkaktojë një

kontratë të re, duke krijuar kështu një detyrim për të zbatuar direktivat, dhe kur jo. direktivat

nuk shprehen për këtë çështje dhe ka shumë pak praktika gjyqësore.

në disa raste, direktivat japin zgjidhje. për shembull, opsionet mund të përfshijnë opsione dhe

këto opsione mund të përfshijnë një zgjatje ose rinovim të kontratës në vijim të përmbushjes

së kënaqshme. nëse vlera e opsionit ose rinovimit merret parasysh në llogaritjen e çmimit të

parashikuar të kontratës fillestare, ajo do të mbulohet në konkurrimin fillestar dhe nuk do të

ketë nevojë të zbatohen përsëri direktivat. si ofertues, ju duhet të kontrolloni nëse ky është

rasti që në fillim.

po ashtu, disa kontrata mund të rinovohen automatikisht derisa të ndërpriten nga njëra palë

ose nga tjetra ose me një marrëveshje reciproke, ose mund të lidhen për një kohëzgjatje

të pacaktuar. këto janë kontrata 'pa afat' dhe direktivat parashikojnë një mekanizëm për

llogaritjen e vlerës së këtyre kontratave për qëllime të kufijve monetarë të zbatueshëm.

rasti i ndryshimeve të kontratës (d.m.th. kur kontrata duhet të ndryshohet/amendohet gjatë

zbatimit të saj) është më pak i qartë. edhe kur ndryshimet janë të parashikuara, siç ndodh

shpesh me kontratat e punëve, përsëri do të ekzistojë pyetja nëse këto ndryshime janë të

pranueshme si pjesë e kontratës fillestare ose nëse shkojnë përtej kushteve të kontratës

fillestare dhe shndërrohen, në fakt, në një kontratë të re.

Çështja u paraqit përpara gjed në rastin e Pressetext (Case C-454/06 pressetext v austria

[2008] eCr i-4401). gjed paraqiti një sërë treguesish:

n ndryshimet e dispozitave të një kontrate publike gjatë përdorimit të kontratës

përbëjnë dhënien e një kontrate të re nëse janë materialisht të ndryshme në natyrë

nga kontrata fillestare dhe, për këtë arsye, do të demonstrojë qëllimin e palëve për

të rinegociuar kushtet themelore të kontratës;

n një ndryshim i tillë mund të konsiderohet si material kur paraqet kushte, të cilat

po të kishin qenë pjesë e procedurës fillestare të dhënies së kontratës, do të kishin

lejuar pranimin e ofertuesve të ndryshëm nga ata që u pranuan ose do të kishin

lejuar pranimin e një oferte tjetër në vend të asaj që u pranua në fillim;

n ndryshimi gjithashtu mund të konsiderohet si material kur e zgjeron ndjeshëm

fushën e veprimit të kontratës me qëllim që të përfshihen shërbimet që fillimisht nuk

mbuloheshin;

n ndryshimi mund të konsiderohet si material edhe kur ndryshon ekuilibrin

ekonomik të kontratës në favor të kontraktorit, në mënyrë të tillë që nuk ishte

parashikuar në kushtet e kontratës fillestare.

43 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2.3 Kontratat dhe koncesionet

koncesioni është një kontratë e të njëjtit lloj si kontratat e përkufizuara në direktiva, përveç

se shqyrtimi i punëve ose shërbimeve që do të kryhen, për shembull, konsiston ose vetëm

në të drejtën për të shfrytëzuar punën ose shërbimin, ose në këtë të drejtë së bashku me

pagesën.

koncesionari shpesh pranon rrezikun operacional dhe financiar të ofrimit të një shërbimi

publik, në kuptimin më të gjerë, në këmbim të mundësisë për të pasur përfitime nëpërmjet

shfrytëzimit të "shërbimit". një kontraktor e shikon mundësinë e fitimit nëpërmjet pagesës

fikse që merr për ekzekutimin e kontratës. partneritetet publike-private ndonjëherë përfshijnë

dhënien e një koncesioni.

koncesionet përdoren, për shembull për të zbatuar dhe financuar projekte të mëdha

infrastrukturore, kryesisht në rrjetin rrugor, si dhe për ndërtimin e urave dhe tuneleve, ku

koncesionari shpërblehet nëpërmjet taksave që vendosen për përdoruesit. Megjithatë, ato

përdoren edhe thjesht për të ofruar funksionim dhe mirëmbajtje (në vend të ndërtimit) të

ambienteve nga koncesionarët, si në rastin kur një operatori i jepet koncesioni për të vënë

në punë një hekurudhë ekzistuese ose infrastrukturën e metrosë. i pari është shembull i

koncesioneve për punë; i fundit është koncesion për shërbime.

vetëm koncesionet e punëve publike trajtohen gjerësisht në direktivën për sektorin publik

ku parashikohen kërkesat e veçanta për botimin me afatet përkatëse kohore. neni 17 i

direktivës për sektorin publik tani përjashton shprehimisht mbulimin e koncesioneve për

shërbimet publike. Megjithatë, vazhdojnë të zbatohen parimet e përgjithshme të Traktatit.

Shënim i përgjithshëm:

në dhënien e koncesioneve për shërbimet publike duhet të zbatohen parimet e përgjithshme

të Traktatit, përfshirë parimet e mosdiskriminimit dhe transparencës.

Case C-275/98 Unitron [1999] eCr i-8291.

Megjithatë, nëse jeni koncesionar do të jeni të detyruar të zbatoni disa dispozita bazë të

direktivave. bëhet një dallim midis detyrimeve që zbatohen për koncesionarët në varësi të

faktit nëse ata vetë janë ose jo autoritete kontraktuese.

kur kontratat jepen nga koncesionarët që janë vetë autoritete kontraktuese, ato duhet

të pajtohen me dispozitat e direktivës në lidhje me kontratat për punët publike.

kur kontratat jepen nga koncesionarë që nuk janë autoritete kontraktuese, zbatohet një grup

më i kufizuar dispozitash. shtetet anëtare duhet të marrin masa për të garantuar që për sa

i përket kontratave të punëve (por jo të mallrave dhe shërbimeve) që ata synojnë t'ua japin

palëve të treta, do t'i publikojnë qëllimet e tyre nëpërmjet një njoftimi të posaçëm. ky kusht

zbatohet kur vlera e kontratës e tejkalon kufirin monetar për kontratat e punëve. Megjithatë,

publikimi nuk është i nevojshëm në të njëjtat rrethana si ato që justifikojnë përdorimin e

procedurës me negocim pa shpalljen e njoftimit.

në këto raste, nëse disa operatorë ekonomikë janë bashkuar së bashku për të marrë

koncesionin, atëherë ata ose sipërmarrjet e lidhura me ta nuk do të konsiderohen palë të

treta, kështu që kontratat që i janë dhënë këtyre sipërmarrjeve të lidhura nuk do të jenë

objekt i dhënies së koncesionit në bazë të dispozitave të direktivës.

44 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2.4 Kontratat kornizë dhe kontratat

sipas nenit 1(5), një kontratë kornizë është një marrëveshje midis një enti kontraktor dhe një

ose më shumë furnizuesve, kontraktorëve ose ofruesve të shërbimeve, qëllimi i së cilës është

përcaktimi i kushteve, veçanërisht në lidhje me çmimet, dhe aty ku është e përshtatshme,

sasinë e parashikuar që rregullojnë kontratat që do të jepen gjatë një periudhe të caktuar.

këto marrëveshje përdoren shpesh në praktikë kur një blerës ka një nevojë të vazhdueshme

ose të përsëritur për të blerë produkte ose shërbime të njëjta ose të ngjashme dhe dëshiron

të shmangë kostot e lidhura me dhënien e një kontrate të re sa herë që i duhet të blejë mallra

shtesë. njësoj si blerja e përqendruar, ekzistenca e kontratës kornizë mund t'u ofrojë volume

më të mëdha ofertuesve.

vështirësia që paraqitet nga përkufizimi i kontratës kornizë është se për qëllimet e direktivave

ajo mund të mos jetë një 'kontratë'. direktivat mundësojnë në mënyrë efikase që një kontratë

kornizë jo detyruese të trajtohet njësoj si një kontratë kuadër detyruese. kështu, nëse enti

kontraktor zgjedh ta japë kontratën kornizë në zbatim të dispozitave të direktivave si të ishte

një kontratë detyruese, atëherë "kontratë" porositë pasuese mund të jepen pa konkurrim.

Megjithatë, kur kontrata kornizë jo detyruese nuk është dhënë në zbatim të dispozitave të

direktivave, secila kontratë mbi vlerën e kufirit të lartë monetar do të trajtohet si një kontratë

që përfshihet në kushtet e direktivave dhe do t'i nënshtrohet procedurave të tyre.

direktivat më tej parashikojnë se entet kontraktore nuk duhet t'i keqpërdorin kontratat

kornizë për të penguar, kufizuar ose dëmtuar konkurrencën, megjithëse ato nuk i referohen

ndonjë rasti të veçantë dhe afati i kontratës kornizë kufizohet në 4 vjet, përveçse në raste të

jashtëzakonshme të justifikuara nga objekti i kontratës kornizë.

2.3 KONtRatat pëR puNë

kontratat për punët përkufizohen si kontratat që:

n kanë si objekt të tyre ose zbatimin, ose zbatimin dhe projektimin e punëve që

lidhen me një nga aktivitetet e përmendura në shtojcën i, ose

n një punë ose realizimi, me çfarëdo mjeti, i një pune që korrespondon me kërkesat

e specifikuara nga enti kontraktor.

përfshirja e mundësisë për përfshirjen e punimeve të projektimit në një kontratë punësh

do të thotë se kontratat 'projektim dhe ndërtim' mund të klasifikohen sipas këtij përkufizim.

kjo mund të përfshijë për shembull, kontratat që mbulojnë planifikimin dhe financimin e

një projekti, si dhe zbatimin e tij. kur projektimi dhe ndërtimi jepen veçmas, shërbimet e

projektimit do të ishin një shërbim parësor (kategoria 12) ose, në të kundërt, mund të jepen

nëpërmjet një konkursi projektimi.

2.3.1 aktivitetet e ndërtimit dhe të inxhinierisë civile në shtojcën 1

shtojca i e direktivës për sektorin publik (shtojca Xii e direktivës për shërbimet publike) jep

një listë të aktiviteteve profesionale siç parashtrohen në klasifikimin e përgjithshëm industrial

të aktiviteteve ekonomike brenda komuniteteve europiane (naCe). kjo listë që përfshihet në

shtojca, mbulon ndërtimin dhe inxhinierinë civile. në përmbledhje, kjo përfshin:

n punën e përgjithshme të ndërtimit dhe inxhinierisë civile dhe punën e shembjes;

n ndërtimin e apartamenteve, ndërtesave për zyra, spitaleve dhe ndërtesave të tjera,

rezidenciale ose jo (përfshihen aktivitete si vendosja e çative, ndërtimi i oxhaqeve,

hidroizolimi, restaurimi dhe mirëmbajtja e mureve të jashtme...);

45 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n inxhinierinë civile: ndërtimi i rrugëve, urave, hekurudhave, etj... (duke përfshirë

punime të tilla si lëvizjen e dherave, inxhinierinë hidraulike, punimet për ujitjen/

kullimin, ujërat e zeza ...);

n instalimet (pjesët dhe pajisjet) (duke përfshirë instalimet për gazin dhe ato

hidraulike, instalimin e aparaturave të ngrohjes dhe ajrimit, instalimet elektrike...);

n punimet për përfundimin e ndërtimit (duke përfshirë, suvatimet, zdrukthëtari,

lyerjen, shtrimin me pllaka).

Fpp shpesh rekomandohet për përdorim në njoftimet për dhënien e kontratës dhe

shtojcat japin për secilin kod naCe një referencë që përputhet me kodin përkatës në Fpp,

edhe pse Fpp-ja nuk është detyruese. neni 1(14) i direktivës për sektorin publik parashikon

shprehimisht se, në rast ndryshimesh në interpretim midis Fpp-së dhe naCe-s, do të zbatohet

nomenklatura e naCe-s.

2.3.2 Realizimi i një pune me çfarëdo mjetesh

një kontratë për punë përfshihet brenda përkufizimit të direktivave, aty ku pala që

nënshkruan marrëveshjen nuk është në fakt vetë një ent kontraktor, por një kompani që

vepron si agjent në emër të tij. kjo zbatohet, për shembull, në industrinë e ndërtimit kur një

kompani inxhinierie dhe ndërtimi merret si kontraktor menaxhimi që i ofron entit kontraktor

shërbime të projektimit inxhinierik, prokurimit, ndërtimit dhe menaxhimit të projektit.

kontraktori menaxhues do të jetë i detyruar të zbatojë rregullat e prokurimit për dhënien

e kontratave të punëve duke qenë se do të ofrojë një punë që korrespondon me kriteret e

përcaktuara nga autoriteti kontraktues dhe enti kontraktor do ta realizojë punën 'me çfarëdo

mjeti'.

kjo dispozitë që ka të bëjë me realizimin, me çfarëdo mjeti, të punës në përputhje me

kërkesat e specifikuara nga autoriteti kontraktues mbulon edhe marrëveshje të tjera që

janë të zakonshme mes zhvilluesve, me anë të të cilave zhvilluesi ose ndërtuesi ndërton

ndërtesa në tokën e tij dhe në vijim e transferon ose pranon t'ia transferojë tokën së bashku

me ndërtesat entit kontraktor. në pamje të parë, mund të duket si një kontratë për blerjen

e një toke (një lloj kontrate që përjashtohet nga direktivat), por fakti që ndërtesa shpesh

ndërtohet sipas specifikimeve të entit kontraktor do ta klasifikonte këtë marrëveshje brenda

përkufizimit të kontratës së punëve.

2.3.4 Kontratat e subvencionuara të punëve ose shërbimeve

direktiva parashikon një dispozitë të veçantë për dy lloje kontratash, së pari për kontratat e

punimeve ose të shërbimeve të cilat subvencionohen nga autoritetet kontraktuese deri në

masën më shumë se 50% dhe, së dyti për kontratat e projektimit dhe ndërtimit që lidhen në

kuadrin e skemës për strehimin publik.

2.3.4.1 Kontratat e subvencionuara dhe skemat e strehimit

nëse një subjekt privat nuk klasifikohet sipas përkufizimit të organit që rregullohet nga e

drejta publike, ai në rrethana të caktuara ende mund të trajtohet si të ishte një autoritet

kontraktues nëse akordon kontrata që kanë "dimension publik", të cilat subvencionohen nga

autoritetet publike me më shumë se 50%. këto janë përkufizuar si punë dhe shërbime të

lidhura për spitale, ambientet për sporte, argëtim dhe kohën e lirë, ndërtesa shkolle dhe

universitete dhe ndërtesa që përdoren për qëllime administrative.

46 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

në të tilla raste, shtetet anëtare duhet të marrin masa të nevojshme për të siguruar që

autoritetet kontraktuese që ofrojnë këto subvencione të respektojnë direktivën nëse

kontratat jepet nga një ose më shumë subjekte të ndryshëm nga ata.

në rastin e kontratave publike për projektimin dhe ndërtimin e një skeme strehimi me

subvencionim, mund të miratohet një procedurë e veçantë për shpalljen e fituesit për

përzgjedhjen e kontraktorit më të përshtatshëm për bashkimin në grup por autoritetet

kontraktuese duhet të zbatojnë një grup procedurash të përcaktuara dhe, në çdo rast, duhet

t'i trajtojnë operatorët ekonomikë në mënyrë të barabartë, pa diskriminim dhe në mënyrë

transparente.

nuk është përcaktuar asnjë procedurë e veçantë, por autoritetet kontraktuese duhet të

reklamojnë skemën në përputhje me rregullat e direktivës për reklamat dhe transparencën

2.4 KONtRatat E maLLRavE

përkufizimi i mallrave është disi më i drejtpërdrejtë sesa ai i punëve ose shërbimeve.

'kontratat e furnizimit publik' përkufizohen në nenin 1(2)(d) si kontrata, të ndryshme nga

punët, që përfshijnë blerje, qiramarrje, qiradhënie, blerje me këste, me ose pa opsionin e

blerjes, të produkteve. gjithashtu, dorëzimi i këtyre produkteve mund të përfshijë veprimet

e vendosjes dhe të instalimit.

gama e produkteve që mbulohen nga direktivat mund të shihet në nomenklaturat e

ndryshme që përdoren për të përshkruar produktet për qëllime reklame. shikoni për

shembull Fjalorin e përbashkët të prokurimit.

2.5 KONtRatat E SHëRbImEvE

Termi ‘kontrata shërbimi’ kryesisht i referohet kontratave të cilat ndryshojnë nga kontratat

për punë ose mallra pasi kanë si objekt të tyre ofrimin e shërbimeve të cilat referohen në

shtojcën ii të direktivës për sektorin publik (shtojca Xvii e direktivës për shërbimet publike).

disa shërbime përjashtohen në mënyrë veçantë, kryesisht për shkak se nuk kryejnë blerje

sipas rregullave të parashikuara nga direktivat.

Megjithatë, dallimi tjetër paraqitet në shtojcat përkatëse, respektivisht midis shërbimeve që

konsiderohen prioritare (shtojca iia) dhe shërbimeve jo-prioritare (shtojca iib).

2.5.1 përqasja me dy nivele

direktivat bëjnë dallimin midis shërbimeve parësore dhe jo parësore. dallimi nuk bëhet në

bazë të natyrës së aktivitetit të veçantë por në bazë të potencialit që ekziston për ofrimin

e shërbimeve në fjalë brenda kufijve kombëtar dhe cilat kanë më shumë mundësi për të

prekur tregtinë midis shteteve anëtare.

kjo bëhet nëse e dukshme në rastin e shërbimeve ku shërbimet që renditen në pjesën b si

jo-prioritare, ndërkohë që kanë mundësi të tërheqin konkurrencën vendase janë më pak të

pranueshme për konkurrencën ndërkombëtare qoftë për shkak të natyrës së shërbimeve

(p.sh. shërbime ligjore dhe administrative të cilat bazohen në njohjen me ligjet dhe

juridiksionin kombëtar ose për shkak të vendit ku duhet të ofrohen (p.sh. shërbime hotelerie

dhe restoranti).

47 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

kjo nuk do të thotë se konkurrenca për këto kontratat nuk është e mundshme, pa dyshim në

nivel lokal dhe kombëtar, ose që konkurrenca ndërkombëtare për to nuk është e arritshme,

vetëm se natyra e shërbimeve ose vlera e tyre është e tillë që ka më pak gjasa dhe mundësi.

sipas ligjit të prokurimit publik, nr. 04/l042, të gjitha kontratat e shërbimeve janë subjekt i

lpp-së.

për shembull: në kosove procedura konkurruese aplikohet edhe për sigurimin e shërbimeve

hoteliere dhe shërbimeve ligjore te cilat, sipas direktivave, janë shërbime jo-prioritare. ne

kosove konkurrenca është e mundshme dhe kërkohet sipas lpp-së.

shërbimet parësore janë objekt i procedurave të detajuar për shpalljen e fituesit dhe i

dispozitave të tjera të direktivave.

shërbimet jo prioritare janë objekt i regjimit bazë të transparencës, e cila parashikon zbatimin

e rregullave të direktivave për specifikat jo diskriminuese teknike dhe detyrimet për të botuar

rezultatet për fituesin.

2.5.2 Shërbimet parësore

këto shërbime renditen në shtojcën iia të direktivës për sektorin publik. ato janë:

1. shërbimet e mirëmbajtjes dhe riparimit (CpC: 6112, 6122, 633, 886);

2. shërbimet e transportit tokësor1, përfshirë shërbimet me makina të blinduara dhe

shërbimet e postës së shpejtë, me përjashtim të transportit të postës (CpC: 712

(përveç 71235) 7512, 87304);

3. shërbimet e transportit ajror të pasagjerëve dhe mallrave, përveç transportit të

postës (CpC: 73 (përveç 7321));

4. Transporti i postës në mënyrë tokësore2 dhe ajrore (CpC: 71235, 7321);

5. shërbimet e telekomunikacionit (CpC: 752);

6. shërbimet financiare: (a) shërbime sigurimi dhe (b)shërbime bankare dhe

investimi3 (CpC: përveç 81, 812, 814);

7. shërbimet e kompjuterave dhe shërbimet e lidhura (CpC: 84);

8. shërbimet e kërkimit dhe zhvillimit4 (CpC: 85);

9. shërbime kontabiliteti, auditimi dhe mbajtje llogarie (CpC: 862);

10. shërbime të kërkimit në treg dhe sondazhe të opinionit publik (CpC: 864);

11. shërbime konsulence për menaxhimin 5 dhe shërbime të lidhura (CpC: 865, 866);

1 përveç shërbimeve të transportit hekurudhor që mbulohen në kategorinë 18. 2 përveç shërbimeve të transportit hekurudhor që mbulohen në kategorinë 18. 3 përveç shërbimeve financiare lidhur me emetimin, shitjen, blerjen ose transferimin e letrave me

vlerë ose instrumenteve të tjera financiare, dhe shërbimet e bankave qendrore. përjashtohen gjithashtu: shërbimet që përfshijnë blerjen ose dhënien me qira, me çfarëdo procedure financiare të tokës, ndërtesave ekzistuese ose të pronave të tjera të paluajtshme ose që kanë lidhje me të drejtat që lindin prej tyre; gjithsesi kontratat për shërbime financiare që janë lidhur në atë kohë, para ose pas kontratës së blerjes apo marrjes me qira, në çfarëdo forme, do të jenë objekt i kësaj direktive.

4 përveç shërbimeve kërkimore dhe të zhvillimit të ndryshme nga shërbimet ku përfitimet merren ekskluzivisht nga enti kontraktor për përdorim nga ana e tij në aktivitetin e tij me kusht që shërbimi i ofruar të shpërblehet plotësisht nga autoriteti kontraktues.

5 përveç shërbimeve të arbitrazhit dhe pajtimit.

48 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

12. shërbime arkitekturore, shërbime teknike dhe shërbime të bashkuara inxhinierike;

plani urbanistik dhe shërbime inxhinierike për parqet dhe lulishte; shërbime

përkatëse të konsulencës shkencore dhe teknike; shërbime të testimit dhe analizës

teknike (CpC: 867);

13. shërbimet publicitare (CpC: 871);

14. shërbimet e ndërtim-pastrimit dhe menaxhimit të pronave

(CpC: 874, 82201 deri në 82206);

15. shërbime botimi dhe printimi kundrejt tarifave ose në bazë të kontratës (CpC:

88442);

16. shërbime për ujërat e zeza dhe heqjen e mbetjeve; shërbime për higjienën

publike dhe shërbime të ngjashme (CpC: 94);

2.5.3 Shërbime jo prioritare

këto shërbime renditen në shtojcën i1b të direktivës. ato janë:

17. shërbime hotelerie dhe restoranti (CpC: 64);

18. shërbimet e transportit hekurudhor (CpC: 711);

19. shërbimet e transportit ujor (CpC: 72);

20. shërbimet e mbështetëse dhe ndihmëse të transportit (CpC: 74);

21. shërbimet juridike (CpC: 861);

22. shërbimet e punësimit të personelit dhe furnizimit6 (CpC: 872);

23. shërbime investigimi dhe sigurie, përveç shërbimeve me mjete të blinduara

(CpC: 873 (përveç 87304));

24. shërbime arsimore dhe arsimi profesional (CpC: 92);

25. shërbime shëndetësore dhe sociale (CpC: 93);

26. shërbimet e argëtimit, ato kulturore dhe sportive (CpC: 98);

27. shërbime të tjera7.

2.5.4 Kontratat e përziera për shërbime parësore dhe jo parësore

direktivat aplikojnë një vlerë të caktuar testimi për kontratat e shërbimeve të cilat përfshijnë

shërbimet prioritare dhe jo-prioritare.

nëse vlera e shërbimeve prioritare të kontratës është me e madhe se vlera e shërbimeve jo

prioritare atëherë kontratat do të lidhet për shërbimet prioritare, dhe anasjelltas.

nuk ekziston asnjë detyrim për ndarjen e shërbimeve prioritare dhe jo prioritare për t'i dhënë

ato si kontrata të veçanta. kjo mund të rezultojë në faktin që një kontratë kryesisht për shërbime

jo prioritare, edhe pse një pjesë e madhe e tyre (gati 49%) janë shërbime prioritare, do të jepet

si një kontratë për shërbime jo prioritare. Faktet mund të ktheheshin dhe në anën e kundërt

kur vlera e shërbime prioritare është më e madhe se vlera e shërbimeve jo prioritare. rezultati

do të ishte zbatimi i procedurave të direktivave edhe për shërbimet jo prioritare.

Megjithatë, kjo nuk mund të përdoret për të shmangur zbatimin e direktivave.

6 përveç kontratave të punës.7 përveç kontratave për blerjen, zhvillimin, pro

49 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

gJEd:

autoriteti kontraktues nuk duhet të “grupojë në mënyrë artificialenë një kontratë shërbimet

prioritare dhe jo prioritare pa pasur ndonjë lidhje që rezulton nga qëllimi ose operimi i përbashkët,

me qëllimin e vetëm për të rritur sasinë së shërbimeve prioritare dhe duke shmangur kështu

zbatimin e plotë të direktivave.”

Case C-411/00 Felix Swoboda [2002] eCr-567

pra, gjatë vlerësimit nëse shërbimet prioritare dhe jo prioritare janë grupuar ose ndarë siç duhet,

vëmendje duhet t'i kushtohet artificialitetit të ushtrimit, si dhe qëllimit të entit kontraktor. nëse

shërbimet kombinohen natyrshëm për të arritur një qëllim të vetëm, atëherë ndarja e tyre do

të ishte artificiale. në raste të tjera, nëse shërbimet nuk kombinohen natyrshëm për arritjen e

një qëllimi të vetëm, atëherë nuk do të ketë asnjë kundërshtim për t'i dhënë ato veç e veç.

2.6 KONKuRSEt E pROJEKtImIt

konkurset e projektimit janë ato procedura kombëtare që i mundësojnë entit kontraktor një

plan ose projekt që përzgjidhet nga një juri në bazë të konkurrencës, me ose pa dhënien e

çmimeve.

këto konkurse zhvillohen kryesisht në fushën e urbanistikës së qytetit (veçanërisht në

lidhje me sektorin publik), arkitekturën, inxhinierinë civile ose përpunimin e të dhënave.

ato përdoren shpesh në rastin e ndërtimit të ndërtesave të rëndësishme publike dhe po

përdoren gjithnjë e më shpesh për projektime të tilla si projektet e infrastrukturës së Ti-së

këto konkurse mund të jenë pjesë e një procedure që rezulton në dhënien e kontratës

së shërbimit ose mund të zhvillohet në mënyrë të pavarur në bazë të një procedure të

veçantë duke qenë se nuk ka asgjë të paevitueshme për arritjen e rezultateve të konkursit të

projektimit.

rregullat zbatohen vetëm kur shuma totale e çmimeve të konkursit dhe pagesave të

pjesëmarrësve arrin kufirin e caktuar monetar.

në anën tjetër, nëse konkurset përbëjnë një pjesë të procedurës për dhënien e kontratave të

tjera, vlera e kufirit monetar do të përbëhet nga vlera e çmimeve të konkursit dhe pagesave

dhe vlera e kontratës së shërbimit e cila mund t'i jepet fituesit nëse rregullat e konkursit

parashikojnë se shërbimet që rezultojnë duhet t'i jepet njërit fitues ose fituesit tjetër të

konkursit të projektimit. shërbimet që rezultojnë duhet të jenë një 'lidhje direkte funksionale'

midis konkursit dhe kontratës në fjalë duke qenë se një lidhje e thjeshtë me përmbajtjen e

kontratës nuk mjafton. gjithashtu, kjo dispozitë zbatohet vetëm nëse, në bazë të rregullave

të konkursit parashikohet se shërbimet që rezultojnë duhet t'i jepen një fituesi ose fituesve

të tjerë të konkursit të projektimit.

50 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.7 KONtRatat E pëRzIERa

direktivat përmbajnë dispozita për mënyrën e kategorizimit të një kontrate që përmban

elemente të punëve dhe/ose mallrave dhe/ose shërbimeve.

dallimet janë të rëndësishme në rastin e kontratave të përziera të mallrave dhe shërbimeve,

kryesisht nëse shërbimet e përfshira janë shërbime jo prioritare. nëse kontrata mund

të klasifikohet si një kontratë shërbimesh jo prioritare, atëherë do të mbetej kryesisht e

parregulluar edhe nëse përmban mallra.

kjo është një çështje edhe në rastin e kontratave të punëve, të cilat përmbajnë elemente

të mallrave dhe shërbimeve nisur nga kufijtë më të mëdhenj monetarë që aplikohen për

kontratat e punëve. Mënyra e kategorizimit të kontratave të përziera varet nga përzierja.

n mallra/Shërbime

në thelb, kontratat që përmbajnë elementë të mallrave dhe shërbimeve do të

trajtohen si njëri prej llojeve të kontratave, në varësi të vlerës së përfaqësuar nga

secili element.

kontrata do të konsiderohet si një kontratë shërbimesh nëse vlera e shërbimeve të

kryera është më e madhe se vlera e produkteve të lëvruara.

nëse vlera është e barabartë, do të jetë një kontratë mallrash.

përkufizimi nuk bën asnjë dallimi midis shërbimeve prioritare dhe jo prioritare, me

qëllim që, nëse vlera e shërbimeve jo prioritare në një kontratë të përzier është më

e madhe se vlera e mallrave, e gjithë kontratat do të trajtohet si një kontratë për

shërbime jo prioritare.

kontratat e mallrave të cilat gjithashtu mbulojnë, si çështje të rastësishme, proceset

e montimit dhe instalimit, do të përkufizohen si kontratat mallrash.

n punët/Shërbimet

në rastin e punimeve dhe shërbimeve, direktivat nuk marrin një vlerë testi, si më

sipër, por përfshijnë një testim në bazë të objektit kryesor të kontratës kundrejt

asaj që rezulton thjesht rastësore në lidhje me objektin e kontratës.

kontrata që ka si objekt të saj shërbimet (qoftë prioritare ose jo prioritare) dhe

përfshin aktivitetet në përkufizimin e 'punimeve' të cilat janë të rastësishme me

objektin kryesor të kontratës do të konsiderohet kontratë shërbimi.

n punë/mallra

në bazë të direktivave, kontratat e mallrave të cilat mbulojnë gjithashtu, si një

çështje të rastësishme, shërbimet e montimit dhe instalimit, do të përkufizohen si

kontrata mallrash. për shembull, në rastin e blerjes së një vinçi që do të instalohet

në anën e dokut, objekti i kontratës është lëvrimi i vinçit, dhe jo punimet që

nevojiten për ta vendosur atë, edhe nëse punimet janë të konsiderueshme.

ky test i 'objektit kryesor’, i cili pasqyron mënyrën në të cilën kontratat e punimeve

dhe shërbimit duhet të dallohen, do të zbatohet edhe nëse vlera e shërbimeve

të montimit dhe instalimeve është më e madhe se vlera e vetë mallrave, duke

qenë se testi bazohet në objektin e kontratës dhe jo në testin me bazë vlerën që

zbatohet për të dalluar midis mallrave dhe shërbimeve.

51 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.8 KONtRatat E pëRJaSHtuaRa

edhe nëse kontratat përfshihen në përkufizimin e përgjithshëm të një kontrate publike, disa

prej këtyre kontratave do të përjashtohen nga fusha e zbatimit të direktivave për një sërë

arsyesh. disa përjashtohen sepse për shkak të natyrës së tyre nuk janë të përshtatshme për

konkurrencë. disa përjashtohen sepse qeveritë duan t'i përjashtojnë ato nga konkurrenca

për arsye të caktuara. disa nga përjashtimet zbatohen vetëm për kontratat e një lloji të

veçantë. gjithashtu ekziston dhe një kategori e kontratave 'të rezervuara' të cilat, megjithëse

nuk, përjashtohen, përfitojnë nga trajtimi preferencial.

2.8.1 përjashtimet për shkak të zgjedhjes

këto përjashtime lidhen me direktivën e sektorit publik.

n prokurimi në fushën e mbrojtjes

prokurimi në fushën e mbrojtjes nuk është përjashtuar asnjëherë për shkak

të identitetit të autoritetit kontraktues, p.sh. Ministria e Mbrojtjes përjashtimi i

pjesshëm i cili ka ekzistuar deri së fundmi është aplikuar për produktet të cilat kanë

natyrë ushtarake.

deri në vitin 2009, produkte të caktuara ushtarake janë përjashtuar shprehimisht

nga dispozitat e direktivës për sektorin publik dhe nuk kanë qenë objekt i

dispozitave të tjera alternative. Megjithatë, që nga viti 2009, këto produkte të

përjashtuara dhe shërbime përkatëse tani mbulohen nga direktiva 2009/81, e

cila zbaton një regjim më fleksibël dhe konfidencial për prokurimin e mallrave

ushtarake, punët dhe shërbimet përkatëse (megjithatë shtetet anëtare duhet ta

zëvendësojnë këtë direktivë deri në vitin 2011).

Shënim i rëndësishëm

prokurimi i mallrave të caktuara ushtarake, punimeve dhe shërbimeve përkatëse tani

mbulohet nga direktiva 2009/81. Të gjitha kontratat publike që jepen në fushën e mbrojtjes

janë të mbuluara nga direktiva për sektorin publik.

përjashtimi i pjesshëm vazhdon të zbatohet (dhe tani zbatohet direktiva 2009/81)

për kontratat që jepen nga autoritetet kontraktuese në fushën e mbrojtjes ku

produktet janë objekt i dispozitave të nenit 296(1)(b) (ish neni 223(l)(b)) i Traktatit.

kjo paraqet një ndryshim të qartë midis pajisjeve krejtësisht ushtarake dhe

pajisjeve, të cilat megjithëse përdoren në kuadrin e mbrojtjes, nuk janë në mënyrë

specifike 'ushtarake' p.sh. produktet me përdorim të dyfishtë (p.sh. ato që mund

të kenë përdorime civile dhe mbrojtje, p.sh. kompjuter, veshje, batanije, ushqime,

ilaçe).

dispozita nuk zbatohet për punimet ose shërbimet, megjithëse ndoshta zbatohet

për shërbime të tjera si shërbime riparimi dhe mirëmbajtje të cilat kanë lidhje me

prokurimin në fjalë, dhe vetëm për ato produkte të cilat janë veçanërisht objekt i

nenit 296(1)(b). një listë e këtyre produkteve u përfshinë në vendimin e këshillit,

datë 15 prill 1958 dhe, megjithëse nuk u botua, është në dispozicion. ndërsa

direktiva 2009/81 gjithashtu i referohet shprehimisht kësaj liste, ajo nuk e paraqet

përsëri listën. produktet të cilat, përveçse paraqiten në listë, nuk janë menduar për

qëllime posaçërisht ushtarake dhe të gjitha produktet që nuk përfshirë në listë janë

objekt i rregullave të prokurimit

52 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

direktiva 2009/81 e shtrin përjashtimin e direktivës dhe direktivës për sektorin

publik për kontratat që jepen në një vend të tretë, me operatorët ekonomikë, për

shpërndarjen e forcave ushtarake, ose për zhvilluar ose mbështetur një operacion

ushtarak jashtë territorit të bashkimit europian.

n Kontratat që kërkojnë masa fshehtësie

direktiva nuk zbatohet për kontratat publike të cilat (i) shpallen sekrete, ose

(ii) ekzekutimi i të cilave duhet të shoqërohet nga masa të veçanta sigurie në

përputhje me ligjet, rregulloret ose dispozitat administrative në fuqi në shtetet

anëtare në fjalë ose (iii) nëse e kërkon mbrojtja e interesave kryesore për sigurinë e

shtetit.

n Kontratat që rregullohen nga rregulla të tjera

direktiva nuk zbatohet për kontratat të cilat rregullohen nga rregulla të ndryshme

procedurale dhe jepen:

në zbatim të marrëveshjes ndërkombëtare që është lidhur në përputhje

me Traktatin e kee midis një shteti anëtar dhe një ose më shumë vendeve

joanëtare dhe mbulon punët, mallrat dhe shërbimet që janë parashikuar

për implementimin ose shfrytëzimin e përbashkët të një projekti nga palët

nënshkruese;

sipërmarrjeve në një shtet anëtar ose një vendi të tretë në zbatim të një

marrëveshje ndërkombëtare që lidhet me vendosjen e trupave;

në zbatim të një procedure të veçantë të një organizate ndërkombëtare.

në rastin e prokurimit në fushën e mbrojtjes, kontratat publike që i nënshtrohen

direktivës 2009/81 përfitojnë tashmë nga ky përjashtim për shkak të nenit 8 të kësaj

direktive.

2.8.2 përjashtimet për shkak të natyrës së kontratës

n Kontratat për blerjen e tokës

direktivat përjashtojnë kontratat për blerjen ose marrjen me qira, me çfarëdo mjeti

financiar, të tokës, ndërtesave ekzistuese ose prona të tjera të paluajtshme ose të

drejtat që rrjedhin prej tyre.

kontratat përjashtohen sepse ato kanë lidhje me pronën e paluajtshme e cila

padyshim varet nga pozicioni gjeografik. këto kontrata lidhen kryesisht në

tregjet lokale dhe objektet e tyre zakonisht përjashtojnë çdo mundësi reale për

konkurrencë ndërkufitare. Megjithatë, përjashtimi prek vetëm kontratat për blerjen

e tokës ose të ndërtesave.

kontratat për shërbimet financiare të lidhura në të njëjtën kohë, përpara ose pas

kontratës për blerjen ose marrjen me qira, në çfarëdo forme, i nënshtrohen direktivës.

direktiva do të mbulojë gjithashtu edhe shërbimet e lidhura si për shembull

kontratat për shitjen e pronës me bazë komisioni (kontratat me agjencinë e pronave

të paluajtshme) të cilat mbulohen nga shërbimet prioritare të kategorisë 14.

në rastin e prokurimit në fushën e mbrojtjes, kontratat publike në bazë të

direktivës 2009/81 tani përfitojnë nga ky përjashtim duke u mbështetur në nenin

9(a) të direktivës.

53 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n Kontratat e shërbimit të cilat ofrohen në bazë të të drejtave ekskluzive

direktivat nuk zbatohen për kontratat e shërbimit të cilat i jepen autoriteteve

kontraktore ose një shoqate të autoriteteve kontraktuese në bazë të një të drejte

ekskluzive të cilën e gëzojnë në zbatim të një ligji të publikuar, rregullore ose

dispozite administrative e cila është në përputhje me Traktatin.

n materialet për transmetim dhe koha

direktiva për sektorin publik (nuk është e rëndësishme për sektorin e

shërbimeve publike) përjashton kontratat për blerjen, zhvillimin, prodhimin

dhe bashkëprodhimin e informacioneve të programeve nga transmetuesit dhe

kontratat për kohën e transmetimit. kjo mbulon prodhimin e veprave audio-

vizuale si filmat, regjistrimi i videove dhe regjistrimi zanor, duke përfshirë reklamat

dhe do të përfshijë blerjen e shërbimeve për blerjen, zhvillimin, prodhimin ose

bashkëpunimin për programet e gatshme dhe shërbime të tjera përgatitore si

shërbimet që lidhen me dorëshkrimet ose performancat artistike të nevojshme

për prodhimin e programeve.

gjithashtu ajo mbulon dhe kohën e transmetimit (transmetimi në ajër, satelitor

ose kabllor dhe tani përkufizohet si një transmetim dhe shpërndarje që përdor

çdo formë të rrjetit elektronik). në parim, kontraktimi i një prodhimi audio-vizual

për qëllime informacioni, trajnimi ose reklame mund të mbulohet, por mund të

përjashtohen për sa kohë ato lidhen me aktivitete transmetimi të organizatave

transmetuese të cilat janë autoritete publike.

n Shërbime arbitrazhi dhe pajtimi

në përshkrimet e direktivave citohet se është e papërshtatshme përfshirja

e prokurimit të kontratave për shërbime arbitrazhi dhe pajtimi në direktiva,

pasi ofertat konkurruese për këto shërbime do të ndërhynin me përzgjedhjen

e përbashkët të gjyqtarëve dhe pajtuesve nga palët e përfshira në një

mosmarrëveshje. në çdo rast, ata do të duan të zgjedhin gjyqtarët dhe pajtuesit në

bazë të kompetencave dhe eksperiencës së tyre brenda një harku kohor relativisht

të shkurtër.

n Shërbime të caktuara financiare

direktivat përjashtojnë kontratat për shërbime financiare në lidhje me emetimin,

shitjen, blerjen ose transferimin e letrave me vlerë apo instrumenteve të tjera

financiare, dhe shërbimet e bankave qendrore. kjo i referohet kontratave të cilat

përfshijnë transaksionet me obligacionet qeveritare, për shembull, aktivitetet që

lidhen me menaxhimin e borxhit publik.

gjithashtu përfshin në fushën e përjashtimit kontratat që u jepen ndërmjetësuesve

financiarë për rregullimin e këtyre transaksioneve sepse këto përjashtohen në

mënyrë të veçantë nga sfera e shërbimeve të investimit (kategoria 6 e listës së

shërbimeve prioritare).

54 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n Kontratat e punësimit

direktivat nuk mbulojnë kontratat e punësimit, vetëm kontratat për ofrimin e

shërbimeve.

n Kontratat kërkimore dhe të zhvillimit

direktivat i përjashtojnë kontratat për shërbime kërkimore dhe zhvillimi të

ndryshme nga shërbimet ku përfitimet merren ekskluzivisht nga autoriteti

kontraktues për përdorimin e saj gjatë zhvillimit të punëve të saj me kusht që

shërbimi i ofruar të shpërblehet plotësisht nga autoriteti kontraktues.

përjashtimi nuk zbatohet nëse përfitimet gjenerohen vete. për të shmangur

interpretimin që do të sillte abuzimin me këtë dispozitë, këshilli i komisionit

miratoi, në kuadrin e direktivës për shërbimet, një deklaratë interpretimi ku thuhet

se çdo ndarje fiktive e rezultateve kërkimore dhe të zhvillimit ose çdo pjesëmarrje

simbolike në shpërblimin e shërbimit të ofruar nuk do të pengojë zbatimin e

direktivës.

kjo dispozitë nuk përfshin prodhimin sasior për përcaktimin e zbatueshmërisë

komerciale ose rikuperimin e kostove kërkimore dhe të zhvillimit.

2.8.3 përjashtimet e veçanta në sektorin e shërbimeve publike

direktiva për shërbimet publike parashikon për këtë sektor përjashtime të caktuara në disa

sektorë të shërbimeve publike të cilat bazohen kryesisht në shkallën e konkurrencës në këto

tregje. këto përjashtime zbatohen për blerjen e karburantit dhe energjisë për prodhimin e

energjisë; blerjen e ujit; shërbimet e transportit me autobus dhe përjashtimet për kërkimet

dhe shfrytëzimin e naftës dhe gazit sipër rrjedhës. direktiva për shërbimet publike prezantoi

gjithashtu dhe një mekanizëm përjashtimi të përgjithshëm për aktivitete që ekspozohen

ndaj konkurrencës në tregje ku hyrja nuk është e kufizuar. këto përjashtime diskutohen në

H2.

direktiva për shërbimet publike përfshin gjithashtu disa përjashtime të tjera të caktuara në

sektorin e shërbimeve publike:

n aktivitetet jashtë Komunitetit

direktiva nuk zbatohet për kontratat që jepen nga entet kontraktore për qëllime

të ndryshme nga ndjekja e aktiviteteve të tyre të rëndësishme në një vend të

tretë, në kushte që nuk përfshijnë përdorimin fizik të një rrjeti ose zone gjeografike

brenda komunitetit.

entet kontraktore duhet të informojnë komisionin, me kërkesë të tij, për çdo

kategori produktesh që e konsiderojnë si të përjashtuar sipas kësaj dispozite dhe

komisioni mund të botojë në mënyrë periodike për qëllime informimi, listën e

kategorive të aktiviteteve që i konsideron të mbuluara nga ky përjashtim dhe do

të respektojë të gjitha aspektet sensitive tregtare që entet kontraktore mund të

55 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

evidentojnë gjatë dërgimit të këtij informacioni.

n përjashtimi i sipërmarrjeve të lidhura

nëse 'sipërmarrjet' krijohen nga një numër kompanish që zotërohen bashkërisht

ose kompani të varura, direktiva për shërbimet publike parashikon një përjashtim

të veçantë për blerjet e kryera midis tyre sipas kushteve të caktuara. ato trajtohen

si kontrata të brendshme të njohura si transaksione brenda grupit. Që nga

amendimi i direktivës për shërbimet publike në vitin 2004, përjashtimi tani

mbulon kontratat e punëve dhe mallrave krahas kontratave të shërbimit.

kontratat e përjashtuara janë ato të cilat i jepen një kompanie të lidhur, qëllimi

kryesor i të cilës është të veprojë si sipërmarrës kryesor shërbimesh për grupin të

cilit i përket, sesa të tregtojë shërbimet e saj nga ana tregtare në tregun e hapur.

direktiva për shërbimet publike përjashton dy kategori kontrate. ato janë kontratat të cilat

jepen:

n nga një ent kontraktor te një sipërmarrje e lidhur; ose

n nga një sipërmarrje e përbashkët, e krijuar ekskluzivisht nga një numër entesh

kontraktore për qëllimin e kryerjes së aktiviteteve përkatëse, me [njërin prej

këtyre enteve kontraktore] ose me një sipërmarrje që është filial i një prej

këtyre enteve kontraktore.

kjo dispozitë, për shembull, lidhet me dispozitën e shërbimeve të përbashkëta si

shërbime kontabiliteti, rekrutimi dhe menaxhimi; ofrimi i shërbimeve të specializuara të

cilat përfshijnë praktikat e veprimit të grupit; dhe ofrimin e shërbimit të specializuar për

një sipërmarrje të përbashkët.

Megjithatë, përjashtimi nga dispozitat e direktivës për shërbimet publike i nënshtrohet

dy kushteve:

(i) operatori ekonomik duhet të jetë një sipërmarrje e lidhur me entin kontraktor: një

sipërmarrje e lidhur, për qëllime të nenit 23(1) të direktivës për shërbimet

publike është ajo në të cilën llogaritë vjetore përputhen me ato të entit

kontraktor, në pajtim me kërkesat e direktivës së shtatë të ligjit për shoqëritë

tregtare. në rastin e enteve kontraktore që nuk i nënshtrohen kësaj direktive,

sipërmarrje e lidhur do të jetë çdo sipërmarrje mbi të cilën enti kontraktor

mund të ushtrojë, direkt ose indirekt, një ndikim dominues, në të njëjtën

mënyrë siç mund të ushtrojë një autoritet publik një ndikim dominues mbi

një sipërmarrje publike. ky do të jetë gjithashtu pozicioni, ku është sipërmarrja

që mund të ushtrojë një influencë dominuese mbi autoritetin kontraktues ose

ku sipërmarrja dhe enti kontraktor janë objekt i influencës dominuese të një

56 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

sipërmarrjeje të tretë.

(ii) operatori ekonomik duhet të ekzistojë kryesisht për të ofruar shërbime për grupin dhe

jo t'i tregtojë ato në tregun e hapur: duke qenë se disa operatorë ekonomikë, në

fakt kanë aktivitetet e tyre tregtare të pakta, direktiva përcakton kriteret në bazë

të të cilave këto aktivitete tregtare do të njehsohen. përjashtimi do të aplikohet

vetëm nëse të paktën 80 për qind e xhiros mesatare të sipërmarrjes së lidhur që

ekziston brenda komunitetit për tre vitet e para rezulton nga ofrimi i punimeve,

mallrave ose shërbimeve sipërmarrjeve me të cilat është lidhur. 'Xhiroja

mesatare' lidhet me atë xhiro që rezulton nga punimet, mallrat ose shërbimet

e lëvruara dhe jo nga xhiroja e përgjithshme ose totale e sipërmarrjes. nëse

më shumë se një sipërmarrje e lidhur me entin kontraktor ofron shërbime,

mallra ose punime të njëjta ose të ngjashme, përqindjet e mësipërme llogariten

duke marrë në konsideratë xhiron totale që rezulton përkatësisht nga lëvrimi i

shërbimeve, mallrave ose punëve nga këto sipërmarrje të lidhura.

n blerje për rishitje ose dhënie me qira

direktiva përjashton nga fusha e saj e zbatimit kontratat që jepen palëve të treta

për qëllime rishitje ose dhënie me qira. kjo ka për qëllim të përfshijë kontratat për

mallrat kur enti kontraktor dëshiron të shesë ose të japë me qira pajisjet e blera në

një treg konkurrues.

këto kontrata do të përfshihen vetëm nëse enti kontraktor nuk gëzon asnjë të

drejtë të veçantë ose ekskluzive për të shitur ose dhënë me qira objektin e këtyre

kontratave dhe ente të tjera janë të lira që të shesin ose ta japin me qira me të

njëjtat kushte si enti kontraktor.

2.9 KONtRatat E REzERvuaRa

direktivat kanë prezantuar një kategori të re të 'kontratave të rezervuara', të cilat megjithëse

nuk përjashtohen nga fusha e direktivës, do të vendosin kushte të veçanta për kualifikimin e

pjesëmarrësve.

shtetet anëtare mund të kenë të drejtë të marrin pjesë në procedurat e dhënieve të kontratave

publike, në seminare të organizuara ose të parashikojnë që këto kontrata të zbatohen në

kuadrin e programeve të organizuara të punësimit nëse pjesa me e madhe e punonjësve në

fjalë janë persona me aftësi të kufizuara të cilët, për shkak të natyrës ose rëndësisë së aftësive

të tyre të kufizuara, nuk mund të kryejnë detyrat në kushte normale.

57 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.10 KufIJtë mONEtaRë

direktivat zbatohen vetëm për kontratat mbi vlerën e një kufiri të caktuar monetar. vlerat

e këtyre kufijve monetarë janë përcaktuar në nivelet që kanë si qëllim të pasqyrojnë ato

kontrata, të cilat kanë mundësi të tërheqin ofertuesit nga shtetet e tjera anëtare. supozohet

se kontratat të cilat rezultojnë nën këto kufij monetarë kanë mundësi të tërheqin vetëm

konkurrencën në vend, pra nuk është i përshtatshëm zbatimi i rregullave të prokurimit të

nivelit të ke, edhe nëse këto kontrata mbeten objekt i Traktatit dhe janë objekt i rregullave të

brendshme kombëtare.

vlerat e kufijve monetarë për secilin nga sektorët e ndryshëm dhe për secilin lloj kontrate të

përfshirë tregohen në tabelën e mëposhtme. vlerat e kufijve monetarë rishikohen çdo dy

vjet në muajin janar dhe tabela tregon vlerat aktuale të kufijve monetarë kryesorë.

shikoni modulin d5 për detaje të mëtejshme.

Lloji i autoritetit kontraktues

Lloji i kontratës sektori publik sektori publik shërbimet publike

Qeveria qendrore autoritetet e tjera

punët 4 845 000 euro 4 845 000 euro 387 000 euro

mallra 125 000 euro

(me disa përjashtime për blerësit në fushën e mbrojtjes)

193 000 euro

(dhe blerësit në fushën e mbrojtjes për disa mallra të caktuar)

387 000 euro

shërbimet(për afërsisht të gjitha shërbimet prioritare)

125 000 euro 193 000 euro 387 000 euro

shërbimet(shërbimet jo prioritare dhe shërbimet e përcaktuara prioritare)

125 000 euro 193 000 euro 387 000 euro

procedurat e shpalljes së fituesit zbatohen aty ku vlera e përllogaritur (neto pa TvsH) nuk

është më e vogël se vlerat e kufirit monetar të përcaktuar më sipër dhe të dyja direktivat

parashikojnë metoda për llogaritjen e këtyre vlerave. për shembull, vlera e opsioneve ose

rinovimit të kontratës duhet të merret në konsideratë; vlera e mallrave (ose shërbimeve në

rastin e sektorit të shërbimeve publike) që nevojitet për kryerjen e punimeve që një ent

kontraktor vendos në dispozicion kontraktorit; dhe vlera e çdo çmimi ose pagesave për

kandidatët ose ofertuesit që janë kryer si pjesë e procedurës.

58 H-


Moduli

H

PJESA

3

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Metoda të veçanta të llogaritjes zbatohen për situata të ndryshme nëse gjithmonë është

e mundur që të identifikohet një vlerë e caktuar, për shembull, në rastin e kontratave për

marrjen me qira, dhënien me qira ose blerjen me këste të produkteve, e cila varet nga fakti

nëse kontrata është për një afat fiks ose për një periudhë të pacaktuar.

për llogaritjen e vlerës së kontratës së shërbimit, autoriteti kontraktues duhet të përfshijë

totalin e shpërblimit të llogaritur për sipërmarrësin e shërbimit dhe jo domosdoshmërish vlerën

e shërbimit, p.sh. në rastin e kontratës së sigurimit, koston e blerjes së sigurimit, dhe jo vlerën e

pagesës së sigurimit.

në rastin e kontratave të shërbimit të cilat nuk e përcaktojnë totalin e çmimit, baza për

llogaritjen e vlerës së parashikuar të kontratës është vlera totale e kontratës për afatin nëse

është më pak se 48 muaj dhe, nëse afati i kalon 48 muaj, vlera mujore e shumëzuar me 48.

asnjë nga kontratat që janë objekt i regjimit të prokurimit të komunitetit nuk mund të

ndahet me qëllimin për të penguar zbatimin e rregullave të parashikuara nga direktivat

dhe metodat e veçanta të llogaritjes të parashikuara nga direktivat dhe të për shkruara më

sipër kanë si qëllim të parandalojnë përdorimin e metodave të veçanta dhe të pazakonta të

llogaritjes të cilat do t'i shërbenin qëllimit për shmangien e direktivave, për shembull, duke

ndarë kontratat ose kërkesat e mëdha në paketa më të vogla kështu që vlera e secilës ose e

disa paketave të vogla të jetë nën nivelit të kufijve financiare, dhe për rrjedhojë jashtë fushës

së direktivave.

Megjithatë, direktivat parashikojnë një procedurë të posaçme për ndarjen e ligjshme të

kontratave ku një kërkesë e vetme ndahet në disa lote. kjo mund të behet, për shembull,

për arsye teknike (nisur nga specializimet e ndryshme që nevojiten për elementët përbërës)

ose nga dëshira për të përfshirë pjesëmarrjen e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme duke

ofruar disa kontrata me vlerë të vogël. Megjithatë, në llogaritjen e vlerës së një kontrate të

tillë, ajo që ka rëndësi është vlera e përbashkët e loteve.

Moduli

H


Arritja e pjesëmarrjes së drejtë dhe të barabartë

pjesa

4

59 H-



60 H-

SEKSIONI

1


MOdulI

H

PJESA

4Arritja e pjesëmarrjes së drejtë dhe të barabartë

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1 ObJEKtIvat


1. Mekanizmat për garantimin e pjesëmarrjes së drejtë dhe të barabartë të

të gjithë operatorëve ekonomikë

2. kriteret e përzgjedhjes cilësore që mund të zbatohen

3. rregullat e zbatueshme për specifikimet teknike

4. kriteret e përzgjedhjes së fituesit që mund të zbatohen



n Mënyrat sipas të cilave zbatohen në praktikë parimet e objektivitetit dhe të

mosdiskriminimit

n Mënyrat e demonstrimit të përputhjes me kriteret e përzgjedhjes

n Mënyrat e ndryshme të përcaktimit dhe të përmbushjes së specifikimeve teknike

n zbatimi i kritereve të përzgjedhjes së fituesit


n llojet e ndryshme të kritereve të përzgjedhjes

n provat e përdorura për të përcaktuar përputhjen

n zgjedhjet që duhen bërë nga entet kontraktore bazuar në

kontratat në fjalë

n Mënyrat sipas të cilave mund të përgatiten specifikimet teknike

n Mënyrat e përmbushjes së atyre kërkesave

n përmbajtja e detajuar e kritereve të lejuara të shpalljes së fituesit

1.3 LIdHJEt







n Moduli e3 për përzgjedhjen

n Moduli e4 për përcaktimin e kritereve për përzgjedhjen e fituesit në dokumentet e

tenderit

n Moduli e5 për vlerësimin e kontratës dhe shpalljen e fituesit

n Moduli C5 për impaktet sociale dhe mjedisore

1.4 RëNdëSIa

ky informacion do të ketë rëndësi të veçantë, duke bërë të mundur që ofertuesit të përgatiten

për pjesëmarrjen në procedurat e tenderit dhe të identifikojnë ato raste ku ata mund të

përjashtohen në mënyrë të padrejtë nga pjesëmarrja.

61 H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

4Arritja e pjesëmarrjes së drejtë dhe të barabartë


2.1 HYRJE

pjesa 1 përshkruante parimet e përgjithshme që duhet të respektohen dhe që garantojnë

të drejtat tuaja. për të qenë efektive, këto duhet të përkthehen në veprime konkrete, të cilat

mund të implementohen nga entet kontraktore dhe të vihen në zbatim nga operatorët

ekonomikë. një nga shtyllat më të rëndësishme të direktivave të be-së është theksi që ato

vendosin mbi trajtimin e drejtë dhe të barabartë të operatorëve ekonomikë nga të gjitha

vendet anëtare, si mënyrë për të garantuar pjesëmarrjen e tyre në procedurat e be-së

për prokurimin pa treguar njëanshmëri dhe favorizim. Fjalët kyçe janë "objektiviteti" dhe

"mosdiskriminimi", duke siguruar që asgjë në procesin e prokurimit të mos favorizojë në

mënyrë të padrejtë operatorë të veçantë ekonomikë (kombëtarë ose "të preferuar" të tjerë të

enteve kontraktore) ose të mos diskriminojë operatorët e huaj ekonomikë.

Mekanizmi i miratuar nga direktivat është për të imponuar detyrimin mbi entet kontraktore

për të zbatuar kritere objektive dhe mosdiskriminuese.

n në përzgjedhjen e operatorëve ekonomikë,

n në përcaktimin e specifikimeve teknike dhe

n në shpalljen e kontratave fituese.

këto duhet të jenë të njëjta për të gjithë operatorët ekonomikë dhe t'u japin atyre mundësi

të barabarta për ofertim. ju duhet t'i dini këto që të siguroheni që nuk do të përjashtoheni

në mënyrë të padrejtë nga asnjë procedurë e shpalljes së kontratës fituese.

2.2 KRItEREt E pëRzgJEdHJES

sistemi i be-së për prokurimet publike bazohet tek ideja se nuk duhet të ketë diskriminim

ndërmjet operatorëve ekonomike të kombësive të ndryshme dhe se të gjithë atyre duhet

t'u jepet një mundësi e barabartë për të konkurruar për kontratat që do të shpallen fituese

në të gjithë komunitetin. direktivat kërkojnë që prokurimi të kryhet mbi bazën e kritereve

objektive. për këtë arsye, nuk është e lejuar që entet kontraktore të eliminojnë cilindo operator

ekonomik nga procedura e shpalljes së fituesit mbi baza arbitrare, veçanërisht ato të lidhura

me kombësinë. kështu, direktiva përcakton kritere të hollësishme të përshtatshmërisë

dhe kualifikimit, të cilat mund të përdoren për të përjashtuar operatorët ekonomikë nga

procedurat nëse nuk plotësohen kriteret. gjithashtu, direktivat vendosin kushte për sa u

përket provave që mund të kërkohen për të verifikuar këto kritere.

për terminologjinë, duhet të theksohet se termi "operator ekonomik" përdoret për të

emërtuar tri kategoritë e gjera të operatorit ekonomik të dalluara nëpërmjet referimit ndaj

kontratave për të cilat ata paraqesin ofertën: "kontraktror" në rastin e kontratave të punëve;

"furnizues" në rastin e kontratave të mallrave dhe "ofrues shërbimesh" në rastin e kontratave

të shërbimeve. në direktiva ka pak kërkesa në lidhje me operatorët ekonomikë, përveç atyre

për sa i përket përshtatshmërisë së tyre.

62H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2.1 Kush mund të paraqesë ofertë?

një operator ekonomik mund të jetë çdo person fizik ose juridik ose një ent publik ose

një grup i këtyre personave dhe/ose i organeve, i cili ofron në treg, përkatësisht, kryerjen e

punëve dhe/ose të një pune, produkte ose shërbime. operatorët ekonomikë që gëzojnë të

drejtën të ofrojnë punë, shërbim ose mallrat përkatës sipas ligjit të shtetit anëtar në të cilin

janë themeluar, nuk mund të refuzohen vetëm për shkak se sipas ligjit të shtetit anëtar ku

jepet kontrata, atyre do t'u kërkohej të ishin persona fizikë ose juridikë.

kur operatori ekonomik në fjalë është person juridik, atëherë mund të kërkohet që, në

tender ose në kërkesën për të marrë pjesë, të tregohen emrat dhe kualifikimet profesionale

përkatëse të stafit që do të jetë përgjegjës për zbatimin e kontratës në shqyrtim. gjithashtu,

autoriteti kontraktues mund t'u kërkojë operatorëve ekonomikë të dëshmojnë se kanë një

autorizimi ose anëtarësi të caktuar në një organizatë profesionale, për aq kohë sa kandidatët

ose operatorët ekonomikë u kërkohet që ta kenë atë autorizim të veçantë ose që të jenë

anëtarë të një organizate të caktuar, në mënyrë që të mund të kryejnë shërbimin përkatës

në vendin e tyre të origjinës. shpesh, anëtarësia në një organizatë profesionale është një

kusht që iu vendoset individëve që dëshirojnë të vazhdojnë një profesion specifik dhe, kur

operatori ekonomik është një person juridik, mund t'i kërkohet të demonstrojë anëtarësinë

përkatëse të stafit të tij.

përkufizimi i operatorit ekonomik që përmban direktiva përfshin "një grup personash dhe/

ose organesh fizike ose juridike". autoritetet kontraktuese mund të mos u kërkojnë këtyre

grupeve të marrin një formë specifike ligjore, për të paraqitur një tender ose kërkesë për

pjesëmarrje. sidoqoftë, grupit të suksesshëm mund t'i kërkohet që ta bëjë një gjë të tillë,

kur është shpallur fitues i kontratës, deri në atë masë sa ky ndryshim të jetë i nevojshëm për

zbatimin e kënaqshëm të kontratës.

në procesin e përzgjedhjes, grupet e kompanive mund të mbështeten te kualifikimet e

njëra-tjetrës. atëherë kur është e përshtatshme dhe për një kontratë të caktuar, një operator

ekonomik mund të mbështetet te kapacitetet e autoriteteve të tjera, pavarësisht nga natyra

juridike e lidhjeve që ka me to. në këtë rast, ai duhet t'i dëshmojë autoritetit kontraktues se

do të ketë në dispozicion të tij burimet e nevojshme, për shembull, duke marrë një garancion

nga ato autoritete për këtë qëllim. prova e disponueshmërisë të burimeve mund të sigurohet

nëpërmjet marrjes së një garancioni nga autoritetet që zotërojnë burimet përkatëse, që do

të vihen në dispozicion të operatorit ekonomik në fjalë.

2.2.2 Kriteret e lejuara të përzgjedhjes

direktivat kërkojnë përjashtimin e detyrueshëm të operatorëve ekonomikë kur ata janë

përfshirë në disa veprimtari kriminale të caktuara të specifikuara, por, në të kundërt,

përzgjedhja cilësore bazohet në përshtatshmërinë e përgjithshme të operatorit ekonomik,

statusin ekonomik dhe financiar dhe aftësinë teknike dhe/ose profesionale.

2.2.2.1 arsyet për përjashtimin e detyrueshëm

këto arsye u prezantuan për herë të parë në vitin 2004 dhe janë një përgjigje ndaj shqetësimit

në rritje për efektet e krimit të organizuar dhe të terrorizmit mbi prokurimin publik, si një

mënyrë për korruptimin e procesit normal konkurrues dhe si një mekanizëm për pastrimin e

parave. gjithashtu, ajo përfshin dispozita në lidhje me çështjen e korruptimit në prokurim.

63H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

direktivat vendosin në mënyrë efektive një kërkesë të politikës, e cila i konsideron operatorët

ekonomikë, të cilët kanë marrë pjesë në veprimtari të caktuara, si të papërshtatshëm për të

marrë pjesë në procedurat e shpalljes së kontratës fituese, pavarësisht nga aftësia e tyre për

të përmbushur kontratat dhe kërkon përjashtimin e tyre nga ato procedura. veprimtaritë e

ndaluara janë:

(a) pjesëmarrja në një organizatë kriminale, siç është përcaktuar në nenin 2(1) të

veprimit të përbashkët të këshillit 98/733/jHa;

(b) korrupsioni, siç është përcaktuar në nenin 3 të aktit të këshillit të datës 26 maj 1997

dhe neni 3(1) i veprimit të përbashkët të këshillit 98/742/jHa përkatësisht;

(c) mashtrimi brenda kuptimit të nenit 1 të konventës në lidhje me mbrojtjen e

interesave financiare to komuniteteve europiane;

(d) pastrimi i parave, siç është përcaktuar në nenin 1 të direktivës së këshillit 91/308/

kee të datës 10 qershor 1991, mbi parandalimin e shfrytëzimit të sistemit financiar

për qëllimin e pastrimit të parave.

ju mbetet shteteve anëtare të specifikojnë, në përputhje me ligjin e tyre kombëtar dhe

duke pasur parasysh ligjin e komunitetit, kushtet e zbatimit për këto dispozita. kjo gjë

ruan fleksibilitetin e masave që shtetet anëtarë mund të ndërmarrin, për sa u përket këtyre

veprimtarive dhe iu kërkon atyre të përcaktojnë kushtet për zbatim.

autoritete kontraktuese janë te obliguara të eliminojnë nga konkurrenca e me tejme

secilin operatore ekonomik i cili nuk plotëson kushtet e parapara me nenin 65 te lpp-se

e i cili ka te beje me pranueshmerin e kandidateve (janë mandatorë). ak do te përjashtoi

secilin oe i cili është gjendur ne ndonjërën nga aktivitetet e cekura me poshtë:

nëse operatori i tillë ekonomik, ndonjë punonjës, drejtues, menaxher ose drejtor i saj:

ka qenë pjesëmarrës në përgatitjen e njoftimit të kontratës ose dosjes së tenderit, ose në

përgatitjen e ndonjë pjese të tyre, që shfrytëzohet nga autoriteti përkatës kontraktues;

ose

ka pranuar ndihmë për përgatitjen e tenderit ose kërkesës për pjesëmarrje nga një

person ose ndërmarrje që ka marrë pjesë në përgatitjen e njoftimit të kontratës ose

dosjes së tenderit ose të ndonjë pjese të ndonjë pjesë të këtyre të fundit.

nëse operatori i tillë ekonomik, ndonjë drejtues, menaxher ose drejtor i saj gjatë dhjetë

viteve të kaluara:

është shpallur fajtor nga një gjykatë kompetente për kryerjen e një vepre penale ose

civile duke përfshirë praktikat e korrupsionit, larjen e parave, dhënien e mitos, avantazhe

ose aktivitetet e ngjashme me ato të përshkruara në paragrafin 1 nenin 130 të këtij ligji

sipas ligjeve dhe rregulloreve në fuqi në kosovë ose në cilindo shtet, ose në çfarëdo

marrëveshje ose konvente ndërkombëtare;

është deklaruar i papërshtatshëm, kur autoriteti kontraktues zbulon se kjo është një

shkelje e rëndë profesionale;

është shpallur fajtor nga një gjykatë kompetente për kryerjen e një vepre penale serioze

të pjesëmarrjes në aktivitetet e një organizate kriminale, që përkufizohet si asociacion

i strukturuar dhe i krijuar gjatë një periudhe kohore dhe që vepron në mënyrë të

64H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

organizuar me qëllim të përfitimit financiar përmes veprimeve që konsiderohen si

kriminale ose të kundërligjshme në vendin ku ndodhin ato; ose

është shpallur fajtor për mashtrim apo një akt të ngjashëm me mashtrim nga një gjykatë

kompetente;

është konstatuar nga një gjykatë kompetente, agjenci administrative ose organizatë për

zbatimin e standardeve të sjelljes profesionale, se është sjellë në mënyrë joprofesionale;

ose

është konstatuar nga një gjykate kompetente se ka bërë keqinterpretime para

autoriteteve publike në kosovë ose diku tjetër.

operatori ekonomik nuk ka të drejtë që të marrë pjesë në një aktivitet të prokurimit ose në

ekzekutimin e ndonjë kontrate publike, nëse operatori i tillë ekonomik:

gjatë dy viteve të kaluara është shpallur nga një gjykatë kompetente si i falimentuar ose

insolvent, ose aktualisht është në procedurë: (i)të falimentimit, (ii) të pranimit të urdhrit

për likuidim ose përmbyllje të aktiviteteve ose administrimit nga gjykata ose, (iii) ndonjë

procedurë tjetër të ngjashme sipas ligjit të kosovës ose ndonjë juridiksioni tjetër.

me vendim të një gjykate kompetente është likuiduar ose është vënë në mbikëqyrje të

administratorit;

aktualisht ka një marrëveshje ose aranzhim me kreditorët e tij që siguron kushte të

zgjeruara ose të reduktuara të pagimit nëse mbi kushtet e tilla janë pajtuar paraprakisht

kreditorët e tillë për shkak se operatori ekonomik më parë ka qenë i paaftë që të

përmbushë obligimet e tij në afatin e duhur kohor;

është në një situatë të ngjashme me ato të përshkruara në nën-paragrafet 1, 2 ose 3

të këtij paragrafi që rrjedhin nga një procedurë e ngjashme sipas ligjeve në vendin ku

është themeluar ose në vendin ku zhvillon veprimtarinë e tij afariste;

aktualisht i nënshtrohet një vendimi gjyqësor ose administrativ i cili suspendon

pagesat nga ose për një operatori të tillë ekonomik dhe që rezultojnë në një humbje të

tërësishme ose të pjesshme të të drejtave të operatorit ekonomik për të administruar

ose disponuar me pasurinë e tij.

aktualisht është lëndë e një vendimi gjyqësor ose administrativ i cili suspendon ose

redukton pagesat nga ose për operatorët e tillë ekonomik nëse procedurat e tilla

gjithashtu mund të rezultojnë në vendimin për falimentimin ose likuidimin e operatorit

ekonomik;

gjatë tri viteve të fundit është konstatuar nga një gjykatë kompetente se nuk e ka

përmbushur një kontratë me ndonjë njësi publike, autoritet publik ose ndërmarrje në

kosovë ose diku tjetër;

aktualisht është me vonesë në pagimin e çfarëdo kontributeve për sigurim social apo

tatim në kosovë ose në vendin e themelimit të operatorit ekonomik, përveç ku një

borxh i tillë është vërtetuar të jetë jo i rëndësishëm në kosovë;

65H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

është më shumë se nëntëdhjetë (90) ditë me vonesë në pagimin e pagave të punonjësve

ose në pagimin e obligimeve ndaj një operatori të shërbimeve publike në kosovë;

ende nuk e ka zbatuar një vendim të lëshuar nga një gjykatë e kosovës, osHp-ja ose një

panel shqyrtues; ose

ka një vend të ushtrimit të veprimtarisë afariste në kosovë mirëpo nuk posedon një

certifikatë aktuale dhe të vlefshme të lëshuar nga autoriteti publik përgjegjës për

regjistrimin e shoqërive tregtare në kosovë.

një autoritet kontraktues është i detyruar të përjashtojë nga pjesëmarrja në procedurën për

dhënien e një kontrate ata operatorë ekonomikë që njihen se janë dënuar me vendim të

formës së prerë për një apo më shumë nga aktivitetet e mëposhtme kriminale (neni 45(1)):

sipas lpp-se (neni 65) secili operatore ekonomik duhet te dëshmoi se nuk është ne

kundërshtim me paragrafët e nenit te cekura me lart. Te gjitha ato kërkesat janë mandatorë

dhe duhen plotësuar patjetër. Mosplotësimi i cilës do shkakton “përjashtimin” nga

konkurrenca e me tejme. dhe do te konsiderohen valide për një periudhe prej 10 vitesh

për veprat e shkaktuar sipas paragrafit 3 te këtij neni, ndersa nëse brenda 2 viteve te fundit

ai konsiderohet i papërshtatshëm nëse plotëson kushtet e prargrafit 4 te po te këtij neni,

përkatësisht 3 vite për kushtet e paragrafit 4.7.

2.2.2.2 arsyet opsionale për përjashtim

direktiva për sektorin publik përcakton arsyet mbi bazën e të cilave një autoritet kontraktues

mund ta përjashtojë një operator ekonomik nga pjesëmarrja. direktiva për shërbimet u

referohet këtyre kritereve si ilustruese - shërbimet publike mund të ndërmarrin një qasje më

elastike dhe të përfshijnë kritere të tjera të përzgjedhjes, me kushtin që këto të përcaktohen

që më përpara dhe të përputhen me kërkesat e përgjithshme të objektivitetit dhe të

mosdiskriminimit.

n përshtatshmëria e përgjithshme

një operator ekonomik mund të përjashtohet nga pjesëmarrja në një kontratë kur ai

operator ekonomik:

(a) ka falimentuar ose i është mbyllur aktiviteti, kur çështjet e tij po

administrohen nga gjykata, kur ai ka hyrë në një marrëveshje me kreditorët,

kur ai ka pezulluar veprimtaritë e biznesit ose ndodhet në çfarëdo situate

të ngjashme, që krijohet nga një procedurë e ngjashme sipas ligjeve dhe

rregulloreve kombëtare;

(b) është objekt i procedurave për deklarimin e falimentimit, për një urdhër

likuidimi të detyrueshëm ose administrimin nga gjykata ose i një

marrëveshjeje me kreditorët ose i çfarëdo procedurave të tjera të ngjashme

sipas ligjeve dhe rregulloreve kombëtare;

(c) është deklaruar fajtor nga një gjykim, i cili ka forcën e res judicata, në

përputhje me dispozitat ligjore të vendit për çdo shkelje në lidhje me sjelljen

e tij profesionale;

(d) ka qenë fajtor për sjellje të keqe e të rëndë profesionale, të dëshmuar me çdo

mënyrë që mund të demonstrojnë autoritetet kontraktuese;

66H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

(e) nuk ka përmbushur detyrimet në lidhje me shlyerjen e kontributeve të sigurimeve

shoqërore në përputhje me dispozitat ligjore të vendit në të cilin është themeluar

ose me ato të vendit të autoritetit kontraktues;

(e) nuk ka përmbushur detyrimet në lidhje me shlyerjen e taksave në përputhje me

dispozitat ligjore të vendit në të cilin është themeluar ose me ato të vendit të

autoritetit kontraktues;

(g) është fajtor për keqinterpretim serioz në dhënien e informacionit të kërkuar

sipas këtij seksioni ose nëse nuk e ka dhënë një informacion të tillë.

autoritetet kontraktuese duhet të pranojnë disa dokumente të caktuara si prova

të mjaftueshme të kritereve të mësipërme. në rastin e kritereve të përmendura

në rubrikat (a), (b) dhe (c) më sipër, prova e mjaftueshme do të jetë paraqitja e një

ekstrakti nga "të dhënat gjyqësore" të një operatori ekonomik. kur shteti anëtar

nuk ka një sistem të sigurimit të këtyre të dhënave, do të jetë e mjaftueshme

paraqitja e një dokumenti ekuivalent të lëshuar nga një autoritet kompetent

gjyqësor ose administrativ në vendin e origjinës ose në vendin nga i cili vjen

kontraktori, i cili të tregojë se këto kërkesa janë përmbushur. në rastet (e) dhe

(f) të mësipërme, do të jetë e mjaftueshme paraqitja e një certifikate të lëshuar

nga autoriteti kompetent, i përcaktuar nga shteti anëtar të cilit i përket. siç është

shpjeguar tashmë, nuk janë parashikuar forma specifike të provave në rastet e

keqinterpretimit të parashikuar në (g) më sipër.

kur shteti anëtar përkatës nuk lëshon dokumente ose certifikata të tilla, ato mund

të zëvendësohen nga një deklaratë nën betim (ose në shtetet anëtare ku nuk ka

dispozita për deklaratat nën betim, nga një deklaratë solemne) të bërë nga personi

përkatës përpara një autoriteti gjyqësor ose administrativ, një noteri ose një

profesionisti kompetent ose organi të tregtisë, në vendin e origjinës ose në vendin

nga i cili vjen personi. shtetet anëtare kanë detyrimin të përcaktojnë autoritetet

dhe organet kompetente për të lëshuar këto dokumente, certifikata ose deklarata

dhe, pa cenuar ligjin për mbrojtjen e të dhënave, të informojnë komisionin për

identitetin e tyre.

për të provuar përshtatshmërinë e tyre të përgjithshme dhe statusin tregtar,

operatorëve ekonomikë mund t'u kërkohet të dëshmojnë regjistrimin e tyre në

regjistrin përkatës profesional ose tregtar në shtetin e tyre anëtar të ku janë duke

qëndruar, siç kërkohet nga ligjet e atij shteti.

sipasnuk janë definuar me lpp-ne (nuk ka kritere opcionale). sipas ligjit te

prokurimit publik te gjitha kërkesat e listuar ne neni 65 janë mandator dhe

autoritetet kontraktuese janë te obliguar ti zbatojnë ato.

n Statusi ekonomik dhe financiar

Të dhënat për statusin e përshtatshëm mund të sigurohen, si rregull i përgjithshëm,

nga një ose më shumë:

(a) deklarata të duhura nga bankat ose, aty ku është e përshtatshme, të dhëna për

67H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

sigurimin përkatës të dëmshpërblimit për rrezikun profesional;

(b) prezantimi i bilanceve ose i ekstrakteve nga bilancet, kur publikimi i bilancit

kërkohet sipas ligjit të vendit në të cilin është vendosur operatori ekonomik;

(c) një deklaratë të xhiros totale të sipërmarrjes dhe, kur është e përshtatshme, të

xhiros së zonës së mbuluar nga kontrata për një maksimum prej tre vitesh të

fundit financiarë të disponueshëm, në varësi të datës në të cilën është krijuar

sipërmarrja ose kur operatori ekonomik ka filluar tregtinë, për aq kohë sa

disponohet informacioni për këto xhiro.

autoritetet që shpallin kontratat fituese duhet të specifikojnë në njoftimin e kontratës

ose në ftesën për paraqitje oferte se cilat nga këto referenca kanë zgjedhur dhe se cilat

referenca përveç atyre të përmendura në (a), (b) ose (c) duhet të paraqiten. sidoqoftë,

është detyrë e enteve kontraktore që të përcaktojnë nivelin thelbësor të statusit

financiar dhe ekonomik të kërkuar.

naftësitë teknike dhe/ose profesionale

direktiva përcakton mënyrat me të cilat duhet të vlerësohen dhe të shqyrtohen

aftësitë teknike dhe/ose profesionale të operatorëve ekonomikë. referencat e

listuara vetëm përcaktojnë të dhënat që duhen dorëzuar; është detyrë e autoritetit

kontraktues të përcaktojë nivelet e aftësisë teknike dhe/ose profesionale të

kërkuara nga operatorët ekonomikë.

Të dhënat për aftësitë teknike të operatorëve ekonomikë mund të ofrohen

nëpërmjet një ose më shumë mënyrave të listuara në përputhje me natyrën, sasinë

ose rëndësinë dhe përdorimin e punëve, mallrave ose shërbimeve. në njoftimin

ose në ftesën për ofertë, autoriteti kontraktues duhet të specifikojë se cilat

referenca dëshiron të marrë. referencat e renditura në direktivë janë:

vetëm në rastin e punëve:

n një listë të punëve të kryera gjatë pesë viteve të fundit, të shoqëruar nga certifikatat e

realizimit të kënaqshëm për punët më të rëndësishme. këto certifikata tregojnë vlerën,

datën dhe vendin e punëve dhe specifikojnë nëse ato janë kryer sipas rregullave

të profesionit dhe janë realizuar si duhet. aty ku është e përshtatshme, autoriteti

kompetent i dorëzon këto certifikata direkt tek autoriteti kontraktues.

68H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Në rastin e punëve dhe të shërbimeve:

n kualifikimet edukative dhe profesionale të ofruesit të shërbimeve ose të

kontraktorit dhe/ose ato të stafit menaxhues të sipërmarrjes dhe, në veçanti, ato të

personit ose personave përgjegjës për ofrimin e shërbimeve ose për menaxhimin

e punës.

n për kontratat e punëve publike dhe kontratat e shërbimeve publike dhe vetëm në

rastet e përshtatshme, një tregues të masave të menaxhimit mjedisor që operatori

ekonomik do të jetë në gjendje t'i zbatojë gjatë përmbushjes së kontratës.

n një deklarim i fuqisë punëtore mesatare vjetore të ofruesit të shërbimit ose të

kontraktorit dhe numri i personelit menaxhues për tre vitet e fundit.

n një deklarim i mjeteve, impiantit ose i pajisjeve teknike të disponueshme për

ofruesin e shërbimit ose kontraktorin për zbatimin e kontratës.

n një tregues i proporcionit të kontratës, të cilin ofruesi i shërbimit ka si qëllim

ndoshta ta nënkontraktojë.

Në rastin e mallrave dhe të shërbimeve:

n një listë e dorëzimeve kryesore të kryera ose e shërbimeve kryesore të ofruara në tre

vitet e fundit, me shumat, datat dhe marrësit e përfshirë, qofshin publikë ose privatë.

Të dhënat e dorëzimit dhe të shërbimeve të ofruara do të jepen:

në rastin kur marrësi është një autoritet kontraktues, në formën e

certifikatave të lëshuara ose bashkënënshkruara nga autoriteti kompetent,

në rastin kur marrësi është një blerës privat, nga certifikata e blerësit ose,

në mungesë të saj, thjesht me anë të një deklarate nga ana e

operatorit ekonomik.

n një përshkrim i ambienteve dhe i masave teknike të përdorura nga furnizuesi ose

ofruesi i shërbimit për garantimin e cilësisë dhe të ambienteve për studime dhe

kërkime të sipërmarrjes.

n ku produktet ose shërbimet që do të furnizohen janë komplekse ose, në raste

të veçanta, kur kërkohen për një qëllim të veçantë, një kontroll i kryer nga

autoritetet kontraktuese ose në emër të tyre nga një organ zyrtar kompetent

i vendit në të cilin është themeluar furnizuesi ose ofruesi i shërbimit, duke iu

nënshtruar marrëveshjes së atij organi, për kapacitetet prodhuese të furnizuesit

ose kapacitetin teknik të ofruesit të shërbimeve dhe, nëse është e nevojshme, për

mënyrat e studimit dhe të kërkimit, të cilat janë në dispozicion të tij dhe masat e

kontrollit të cilësisë që do të vërë në zbatim.

Në rastin e produkteve që duhen furnizuar:

n mostrat, përshkrimet dhe/ose fotografitë, vërtetësia e të cilave duhet të certifikohet

nëse autoriteti kontraktues e kërkon një gjë të tillë.

n certifikatat e përgatitura nga institutet zyrtare të kontrollit të cilësisë ose

agjencitë me kompetencë të njohur, që vërtetojnë konformitetin e produkteve të

identifikuara qartë nëpërmjet referencave për specifikimet ose standardet.

69H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Në rastin e të gjitha kontratave:

n një tregues i teknikëve ose i organeve teknike të përfshira, që i përkasin ose jo

drejtpërdrejt sipërmarrjes së operatorit ekonomik, veçanërisht atyre përgjegjëse

për kontrollin e cilësisë dhe, në rastin e kontratave për punët publike, ata tek të

cilët kontraktori mund të mbështetet për të kryer punën.

Në rastin e shërbimeve të vendosjes në vend për funksionim dhe të instalimit:

n në procedurat për shpalljen e kontratave publike fituese, që kanë si objekt të

tyre mallrat që kërkojnë vendosjen në vend për funksionim ose punime instalimi,

ofrimi i shërbimeve dhe/ose i kryerjes së punëve, aftësia e operatorëve ekonomikë

për të ofruar shërbimin ose për të kryer instalimin ose puna mund të vlerësohet

në veçanti për sa u përket aftësive, efikasitetit, eksperiencës dhe besueshmërisë së

tyre.

2.2.2.3 Listat zyrtare dhe operatorët e regjistruar ekonomikë

shumë vende dhe autoritete kontraktuese mbajnë lista zyrtare ose, më zakonisht, sisteme

regjistrimi. direktiva për sektorin publik parashikon që shtetet anëtare mund të paraqesin

ose listat zyrtare të kontraktorëve të miratuar, furnizuesve ose ofruesve të shërbimeve ose

certifikatë nga organet certifikuese në ligjin publik ose privat dhe se, kur i paraqesin, ata janë

të detyruar të informojnë komisionin dhe shtetet e tjera anëtare për adresën e organit tek i

cili duhet të dërgohen aplikimet.

Mosregjistrimi në një listë nuk është, në vetvete, një arsye e përcaktuar ose legjitime për

përjashtim. autoriteteve kontraktore iu kërkohet gjithnjë të njohin certifikatat ekuivalente nga

organet e themeluara në shtetet e tjera anëtare dhe duhet gjithashtu të pranojnë mjete të

tjera ekuivalente të dëshmisë. direktiva lejon që regjistrimi në listat zyrtare në shtetin anëtar

të origjinës të operatorit ekonomik të përdoret për të ofruar një premisë të përshtatshmërisë

në shtetin anëtar mikpritës, për sa u përket atyre kritereve të përshtatshmërisë që ato kanë

të përbashkëta.

shtetet anëtare që paraqesin dhe mbajnë lista zyrtare të kontraktorëve të njohur (furnizues

ose ofrues shërbimesh) u kërkohet që t'i përshtatin ato me dispozitat e direktivës, domethënë

për sa u përket disa kritereve në lidhje me statusin ekonomik dhe financiar dhe aftësinë e

operatorit ekonomik duhet të jenë të njëjta me ato të përshkruara këtu. për t'u siguruar që

këto lista nuk janë të mbyllura ose nuk krijojnë një pengesë për pjesëmarrjen në procedurat

e shpalljes së kontratës fituese, operatorët ekonomikë mund të kërkojnë në çdo kohë që të

regjistrohen në një listë zyrtare ose për lëshimin e një certifikate. ata duhet të informohen

brenda një kohe mjaft të shkurtër për vendimin e autoritetit që po harton listën ose të organit

kompetent të certifikimit.

kur ofertojnë për kontrata, operatorët ekonomikë që dalin në këto lista ose kanë një

certifikatë të përshtatshme mund të dorëzojnë një certifikatë regjistrimi të lëshuar nga

autoriteti kompetent ose një certifikatë të lëshuar nga organi kompetent i certifikimit për

autoritetin kontraktues që bën ftesën për paraqitje oferte në përmbushje të kritereve

të kualifikimit, të paktën kur ato kritere janë marrë parasysh në procesin e regjistrimit.

ajo certifikatë do të funksionojë për të krijuar një premisë përshtatshmërie për sa u

përket operatorëve ekonomikë të themeluar në shtetin anëtar që mban listën zyrtare. ky

regjistrim i certifikuar në një listë zyrtare të një shteti anëtar ose një certifikatë e lëshuar

nga organi certifikues përbën, për autoritetet kontraktuese ose shtetet e tjera anëtare, një

70H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

premisë të përshtatshmërisë që i korrespondon klasifikimit të regjistrimit të kontraktorit,

furnizuesit ose ofruesit të shërbimeve vetëm për disa nga kriteret e përshkruara në

këtë kapitull.

2.2.2.4 Sistemi i kualifikimit (vetëm për shërbimet publike)

direktiva për shërbimet publike lejon në mënyrë eksplicite që entet kontraktore të ndërtojnë

dhe të vënë në funksionim një sistem kualifikimi të operatorëve ekonomikë, i cili mund të

përmbajë gjithashtu një klasifikim, në mënyrë që operatorët e kualifikuar ekonomikë të

mund të ndahen në kategori sipas llojit të kontratës, për të cilën është i vlefshëm kualifikimi.

një nga veçoritë kryesore të sistemit të kualifikimit e parashikuar nga direktiva është se ajo

vetë mund të përdoret si kërkesë për propozim. Qëllimi dhe përfitimi i kësaj është se bën të

mundur që enti kontraktor të heqë dorë nga rregullat normale të publikimit të njoftimit dhe

të përzgjedhë direkt nga lista e tij e operatorëve ekonomikë të kualifikuar, ata kandidatë që

dëshironte t'i ftonte për të bërë ofertim sipas procedurës së kufizuar ose me negociim.

sistemi i kualifikimit duhet të funksionojë mbi bazën e kritereve objektive dhe rregullave specifike

për kualifikimin që duhet të përcaktohen nga enti kontraktor dhe këto kritere dhe rregulla për

kualifikimin duhet t'u vihen në dispozicion operatorëve ekonomikë me kërkesën e tyre. kur

ato janë përditësuar, kriteret dhe rregullat e përditësuara duhet t'u komunikohen operatorëve

ekonomikë të interesuar.

2.3 SpEcIfIKImEt tEKNIKE

specifikimet teknike konsistojnë në një përkufizim të asaj se çfarë është dëshira e blerësit për

të blerë. enti kontraktor ka lirinë për të zgjedhur se çfarë dëshiron të prokurojë, me kushtin

që ai vendim të mos bazohet në arsye subjektive ose të papërligjura, të cilat dëmtojnë

konkurrencën. roli i direktivave është që të garantojnë se, kur ai vendim të merret, prokurimi

të mos bëhet në një mënyrë që dëmton tregun. specifikimet teknike dhe kushtet e kontratës

janë veçanërisht të ndjeshme ndaj manipulimit. direktivat kërkojnë të parandalojnë një

përkufizim fillestar të kërkesave të blerësit, të cilat janë hartuar specifikisht për të favorizuar

një ose më shumë operatorë produktesh ose ekonomikë, kur kjo bëhet për arsye që nuk janë

objektive.

direktivat duhet ta bëjnë të qartë se specifikimet teknike duhet t'u ofrojnë akses të barabartë

operatorëve ekonomikë dhe nuk kanë si qëllim të krijojnë pengesa të papërligjura për hapjen

e prokurimit publik ndaj konkurrencës.

specifikimet teknike që do të zbatohen duhet të përcaktohen në dokumentacionin e

kontratave, siç janë njoftimet e kontratave, dokumentet e kontratave ose dokumentet shtesë

dhe njoftimet e kontratave duhet të përmbajnë gjithashtu detajet e kontaktit të shërbimit

nga i cili mund të kërkohen dokumentet e kontratave dhe dokumentet shtesë. ato mund të

ruhen dhe të transmetohen gjithashtu në format elektronik.

2.3.1 Specifikimet e lejuara

për të garantuar një trajtim të tillë të barabartë, direktiva përcakton një sërë opsionesh për

përdorimin e specifikimeve teknike nga entet kontraktore. sidoqoftë, këto opsione nuk

cenojnë rregullat e detyrueshme kombëtare teknike, për sa kohë që ato përputhen me ligjin

e komunitetit.

sipas ligjit për prokurim publik nr. 04/l-042, rregullat që rregullojnë këtë qështje janë të

përfshira në nenet 28 dhe 29, të ligjit dhe i përmbushin kërkesat e direktivave.

71H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

entet kontraktore janë të lira të specifikojnë kërkesat e tyre nëpërmjet kërkesave të prodhimit,

domethënë ato që iu referohen performancës ose karakteristikave funksionale të produkteve

ose të shërbimeve që duhen siguruar.

në varësi të çdo rregulli teknik kombëtar të detyrueshëm të përputhshëm me be-në,

specifikimet teknike duhet të formulohen në një nga dy mënyrat kryesore:

n duke iu referuar specifikimeve të caktuara ose

n duke iu referuar kërkesave të performancës ose të funksionimit.

Mundësia e kombinimit të këtyre metodave sjell si rezultat katër mënyra të shprehjes së

kërkesave teknike të kontratës:

(a) duke iu referuar specifikimeve teknike të specifikuara sipas parimit të

preferencës: të standardeve kombëtare që transpozojnë standardet europiane,

miratimeve teknike europiane, specifikimeve teknike të zakonshme, standardeve

ndërkombëtare, sistemeve të tjera teknike referuese të krijuara nga organet

europiane të standardizimit ose - kur ato nuk ekzistojnë - të standardeve

kombëtare, miratimeve teknike kombëtare ose specifikimeve teknike kombëtare

në lidhje me përcaktimin, llogaritjen dhe kryerjen e punëve dhe përdorimit

të produkteve. secila referencë duhet të shoqërohet nga fjalët "ose diçka e

barazvlefshme"; ose

(b) për sa i përket performancës ose kërkesave të funksionimit; këto të fundit mund

të përfshijnë karakteristikat mjedisore. sidoqoftë, këto parametra duhet të jenë

mjaft të sakta për të bërë të mundur që operatorët ekonomikë të përcaktojnë

përmbajtjen e kontratës dhe për të bërë të mundur që autoritetet kontraktore të

shpallin kontratën fituese; ose

(c) për sa i përket performancës ose kërkesave funksionale siç u përmendën në

nënparagrafin (b), duke iu referuar specifikimeve të përmendura në nënparagrafin

(a) si mënyrë e supozimit të konformitetit me këtë performancë ose kërkesa

funksionale; ose

(d) duke iu referuar specifikimeve të përmendura në nënparagrafin (a) për

karakteristika të caktuara dhe duke iu referuar performancës ose kërkesave

funksionale të përmendura në nënparagrafin (b) për karakteristika të tjera.

Fjalia e fundit e (a) më sipër është e rëndësishme. direktivat parashikojnë në mënyrë të qartë

që, kur një autoritet kontraktues përdor opsionin e referimit ndaj specifikimeve të listuara, ai

nuk mund të refuzojë një tender me arsyen se produktet dhe shërbimet e tenderuara nuk

përputhen me specifikimet të cilave ai iu është referuar, pasi operatori ekonomik të ketë

provuar në ofertën e tij, duke përmbushur kërkesat e autoritetit kontraktues, nëpërmjet

çfarëdo mënyre të përshtatshme, që zgjidhjet që ai propozon përmbushin në mënyrë

ekuivalente kërkesat e përcaktuara nga specifikimet teknike.

72H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.2 Referencat e ndaluara

direktiva ndalon referencat në specifikimet teknike lidhur me një markë ose burim specifik,

me një proces të veçantë, me markat tregtare, me patentat, me llojet ose me një origjinë

specifike të produktit, përveçse kur justifikohet nga përmbajtja e kontratës. përveç ndalimit

të identifikimit të produkteve specifike, ajo do të parandalojë gjithashtu kërkesën për

përdorimin e proceseve të caktuara, sidomos kur ato nuk janë të mbrojtura nga të drejtat e

pronësisë intelektuale.

në të gjitha rastet, referenca të tilla do të lejohen në bazë përjashtimi, kut nuk është i mundur

një përshkrim mjaftueshëm i saktë dhe i kuptueshëm i çështjes së kontratës, qoftë duke

iu referuar standardeve të listuara dhe specifikimeve, qoftë nëpërmjet performancës ose

karakteristikave funksionale. në rast përdorimi të një reference specifike dhe të justifikuar

lidhur me një model specifik ose burim, me një proces të veçantë, me markat tregtare, me

patentat, me llojet ose me një origjinë specifike ose produkt, atëherë ajo duhet të shoqërohet

me fjalët "ose diçka e barazvlefshme".

2.3.4 Kërkesat sociale dhe mjedisore

për herë të parë, direktiva siguron në mënyrë eksplicite elemente sociale dhe mjedisore

për t'u marrë në konsideratë në procesin e prokurimit. ajo vepron në këtë mënyrë, ndër të

tjerash, në zbatim të specifikimeve teknike dhe ka disa mundësi për përcaktimin e kërkesave

me pikëpamjen për të arritur një nivel prokurimi të përgjegjshëm në aspektin ekologjik dhe

social. e parë me syrin kritik, direktiva lejon marrjen në konsideratë të elementeve mjedisore

në fazën e prodhimit dhe jo vetëm në fazën e konsumimit. përveç kësaj, direktivat i referohen

në mënyrë eksplicite përdorimit të etiketave pro mjedisit.

2.3.4 dialogu teknik

përcaktimi i specifikimeve teknike është shpesh një ushtrim i vështirë, sidomos në rastin e

enteve kontraktore publike të cilat janë kryesisht të ndara nga sektori privat. për t'u siguruar

që do të marrë vendimin më optimal për sa i përket teknologjisë së specifikuar, enti

kontraktor ka nevojë të ketë akses në informacion për teknologjitë dhe ndonjëherë do t'i

duhet të komunikojnë me operatorët ekonomikë potencialë. Të vepruarit në këtë mënyrë në

kontekstin e procedurës konkurruese detyruese, mund të përbëjë një shkelje të rregullave

sepse përgjithësisht nuk lejohen diskutimet me operatorët ekonomikë gjatë procedurës.

direktiva përfshin një dispozitë (në deklarime) e cila lejon mundësinë e diskutimit të

specifikimeve teknike paraprakisht me operatorët ekonomikë potencialë lidhur për një

procedurë të caktuar të shpalljes së kontratës fituese. ky quhet "dialogu" teknik. Me kushtin

kryesor që çdo diskutim nuk duhet të ketë si efekt eliminimin e konkurrencës, deklami

parashikon që "përpara nisjes së një procedure për dhënien e një kontrate, duke përdorur një

dialog teknik, autoritetet kontraktuese mund të kërkojnë ose pranojnë këshilla, të cilat mund

të përdoren në përgatitjen e specifikimeve...". përkufizimi i dialogut teknik do të thotë që në

pamje të parë këto lloj diskutimesh janë të lejuara. sigurisht ato nuk duhet të kenë si efekt

eliminimin e konkurrencës dhe prandaj nuk duhet t'i ofrojnë ndonjë operatori ekonomik

potencial një avantazh të padrejtë konkurrues duke i përcaktuar, për shembull, specifikimet

teknike sipas atyre që plotësohen vetëm nga një operator ekonomik, kombëtar ose tjetër.

73H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.4 variantet

ofertat që nuk përputhen me kërkesat teknike të blerësit, do të jenë të papërputhshme

dhe zakonisht do të refuzohen. në të vërtetë, është i debatueshëm fakti nëse duhet

të refuzohen, pasi të pranosh një ofertë të papërputhshme do të cenonte parimin e

trajtimit në mënyrë të barabartë: të pranosh një ofertë që është e papërputhshme,

dëmton terrenin e barabartë dhe i çon në disfavor ata operatorë ekonomikë të cilët kanë

kërkuar të përmbushin kërkesat e deklaruara. Megjithatë, do të ketë rrethana ku do të

jetë e dobishme të pranohen ofertat bazuar në mënyrat alternative të përmbushjes së

kërkesave të deklaruara. këto quhen variante, por nuk janë gjithnjë të pranueshme për

entin kontraktor.

direktivat kërkojnë që entet kontraktore të deklarojnë në njoftimin për kontratë nëse

lejohen ose jo variantet. variantet nuk do të autorizohen pa një tregues të tillë. variantet

autorizohen vetëm në rastin kur kriteri për shpalljen e fituesit është ajo e ofertës

ekonomikisht më të favorshme dhe në rastin kur entet kontraktore autorizojnë variantet,

ata duhet të deklarojnë në dokumentet e kontratës kërkesat minimale që duhet të

përmbushen nga variantet dhe kërkesat specifike për prezantimin e tyre. vetëm variantet

që përmbushin kërkesat minimale të parashtruara nga këto autoritete kontraktuese mund

të merren në konsideratë.

2.4 KRItEREt pëR SHpaLLJEN E fItuESIt

në dhënien e kontratave, entet kontraktore kanë mundësi të zgjedhin ndërmjet dy

kritereve për përzgjedhjen e fituesit:

n çmimi më i ulët; ose

n tenderi ekonomikisht më i favorshëm.

nëse nuk bëhet një zgjedhje e qartë, kriteri që do të aplikohet do të jetë çmimi më i ulët.

zgjedhja e asaj që përbën ofertën ekonomikisht më të favorshme, duhet të bëhet mbi

bazën e një sërë kriteresh të lidhura me përmbajtjen e kontratës së zgjedhur nga entet

kontraktore. direktivat ofrojnë një listë shembujsh jogjithëpërfshirëse për llojet e kritereve

që mund të përdoren. këtu përfshihen

n cilësia,

n çmimi,

n aftësia teknike,

n karakteristikat estetike dhe funksionale,

n karakteristikat mjedisore (të prezantuara nga direktivat e reja, duke lejuar në këtë

mënyrë përdorimin e kritereve joekonomike),

n kostot e përdorimit,

n efikasiteti i kostos,

n shërbimi pas shitjes dhe asistenca teknike,

n shpërndarja dhe data e përfundimit,

n angazhimet duke iu referuar pjesëve dhe

n siguria e mallit.

74H-


Moduli

H

PJESA

4

SEKSioNi

2


Përshkrimi

kur shpallja e fituesit bazohet në ofertën ekonomikisht më të favorshme, enti kontraktor

duhet të specifikojë në njoftimin e kontratës ose në dokumentet e kontratës, rëndësinë

përkatëse që i jep secilës prej kritereve të zgjedhura për të përcaktuar ofertën ekonomikisht

më të favorshme. këto rëndësi mund të shprehen duke siguruar një gamë me një

shpërndarje të duhur maksimale. në rastin kur, sipas mendimit të entit kontraktor, vënia

e rëndësisë nuk është e mundur për arsye të dukshme, enti kontraktor duhet të tregojë

kriteret sipas një rendi në zbritje të rëndësisë.

në rastin kur një ofertë duket anomalisht e ulët, enti kontraktor mund ta refuzojë atë

vetëm pasi të ketë kërkuar me shkrim, detajet e elementeve përbërëse të ofertës, të cilën e

konsideron të rëndësishme. ai duhet të verifikojë këto elemente dhe të marrë në konsideratë

shpjegimet e dhëna.

2.4.1 "preferencat" e Komunitetit në sektorin e shërbimeve publike

direktiva e shërbimeve publike (vetëm) parashikon që çdo ofertë e bërë për dhënien e një

kontrate për mallra mund të refuzohet nga enti kontraktor në rastin kur raporti i produkteve

që vijnë nga vendet e treta, të cilat nuk sigurojnë akses të njëjtë dhe të efektshëm për

sipërmarrjet e komunitetit, e kalon 50 për qind të vlerës totale të produkteve që përbëjnë

ofertën.

ky është një test lidhur me origjinën e mallrave dhe nuk i referohet kombësisë së operatorit

ekonomik. origjina e produktit duhet të përcaktohet në përputhje me rregulloren e

këshillit 2913/92 për përcaktimin e përbashkët të origjinës së mallrave. në rastin kur oferta

e një komuniteti është e barasvlershme me një ofertë të pranueshme e cila përfshin më

shumë se 50 për qind të produkteve që nuk i përkasin ke-së (me të barasvlershme këtu

nënkuptojmë që diferenca në çmim nuk është më shumë se 3 për qind), duhet t'i jepet

përparësi ofertës së komunitetit.

në rastin e shërbimeve, ekziston mundësia e përdorimit të një klauzole mbrojtëse e cila do

të vihej në lëvizje vetëm në rastin kur komisioni, mbi bazë të informacionit të siguruar nga

shtetet anëtare ose jo, deklaron se një vend i tretë, lidhur me shpalljen e kontratave fituese

të shërbimit:

n nuk garanton akses të efektshëm për sipërmarrjet e komunitetit krahasuar me

atë që garantohet nga komuniteti për sipërmarrjet e atij shteti ("reciprociteti");

n nuk garanton trajtim kombëtar për sipërmarrjet e komunitetit ose të njëjtat

mundësi konkurruese ashtu siç janë të disponueshme për sipërmarrjet

kombëtare;

n u garanton sipërmarrjeve të vendeve të treta trajtim më të favorshëm sesa

sipërmarrjeve të komunitetit.

në rastin kur komisioni ka vendosur ekzistencën e një prej situatave të mësipërme, ai

mund t'i bëjë një propozim, në çdo kohë, këshillit për anulimin ose kufizimin e shpalljes së

kontratave fituese të shërbimeve për:

n sipërmarrjet që qeverisen nga ligji i vendit të tretë në fjalë;

n sipërmarrjet e lidhura me ato të specifikuara më lartë, me zyrë qendrore në

komunitet, por duke mos pasur lidhje të drejtpërdrejtë dhe të efektshme me

ekonominë e një shteti anëtar;

n sipërmarrjet që dorëzojnë oferta që kanë për objekt shërbimet të cilat rrjedhin

nga vendi i tretë në fjalë.

Moduli

H


Cilat procedura zbatohen?

pjesa

5

73H-



74 H-

SEKSIONI

1


MOdulI

H

PJESA

5Cilat procedura zbatohen?

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1 ObJEKtIvat


1. llojet e ndryshme të procedurave që zbatohen

2. si dhe në cilat kushte mund të përdoren ato

3. rregullat e publikimit dhe të shpalljes së njoftimit

4. afatet kohore minimale që duhet të respektojnë entet kontraktore

5. informacioni që entet kontraktore duhet t'u komunikojnë operatorëve ekonomikë

të pasuksesshëm



n garancionet thelbësore të paraqitura nga rregullat procedurale

n arsyet se pse entet kontraktore mund të devijojnë me të drejtë nga

procedurat "standarde"

n vendimet që ata mund të marrin të cilët mund të ndikojnë tek operatorët

ekonomikë

n Mënyra në të cilën operatorët ekonomikë marrin pjesë në secilën nga procedurat

n Mënyra si operatorët ekonomikë mund të vihen në dijeni për kontratat në be

n Të drejtat e operatorëve ekonomikë për të kuptuar se përse ata nuk kanë qenë të

suksesshëm


n natyra e secilës procedurë

n kushtet që zbatohen për procedurat e jashtëzakonshme

n kushtet e pjesëmarrjes së operatorëve ekonomikë në secilën nga këto procedura

n detyrimet për përputhje të imponuara ndaj enteve kontraktore në lidhje me

procedurën, kohën, shpalljen dhe ofrimin e informacionit

1.3 LIdHJEt





referohen moduleve a deri në g


n Moduli C4 për mjetet dhe procedurat e prokurimit publik

n Moduli e2 për publikimin e njoftimit të kontratave

75 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi


PJESA

SEKSioNi

1Hyrje

1.4 RëNdëSIa

ky informacion do të ketë rëndësi të veçantë për të kuptuar sesi të gjenden kontrata që

paraqesin interes dhe si të përcaktohet se çfarë duhet bërë për të konkurruar. ky modul do t'i

ndihmojë operatorët ekonomikë të kuptojnë se cilat procedura mund të zbatohen dhe kur

mund të zbatohen, cilat kanë gjasa të jenë kushtet për pjesëmarrje dhe çfarë mund të bëjnë

ata për të identifikuar se përse ata mund të ishin të suksesshëm.


do të ishte e dobishme të kiheshin në dispozicion kopje të njoftimit për dhënien e kontratës

që duhet të botohen në OJEU.

76 H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

5Cilat procedura zbatohen?


2.1 HYRJE

Të drejtat tuaja si ofertues mbrohen nga direktivat të cilat parashtrojnë procedurat që duhet

të ndiqen nga të gjitha entet kontraktore që janë objekt i rregullave të prokurimit. këto janë

hartuar për të siguruar se të gjithë ofertuesve nga be-ja i jepet trajtim i drejtë dhe i barabartë

në prokurim nëpër të gjithë vendet e be-së si dhe për të imponuar detyrime të caktuara mbi

entet kontraktore.

pjesa 1 përshkruan parimet e përgjithshme që duhet të respektohen dhe që garantojnë të

drejtat tuaja. praktikisht këto përkthehen në procedura të cilat mund të shihen si shprehje

konkrete të këtyre të drejtave. procedurat të cilat duhet të zbatohen nga entet kontraktore

japin me detaje metodat që ata do të përdorin, kërkesat për botim që ata duhet të përdorin

dhe afatet kohore minimale të cilave ata duhet t'i përmbahen. Qëllimi është të ofrohet

siguri ligjore nëpërmjet zbatimit të procedurave transparente dhe të qëndrueshme, të cilat i

ofrojnë të gjithë ofertuesve mundësi të njëjta dhe të barabarta për pjesëmarrje.

ashtu si edhe aspektet e tjera të direktivës, këto procedura paraqesin garancionet minimale

që ju si ofertues zotëroni. sido që të jenë hartuar rregullat kombëtare, këto procedura duhet

të zbatohen.

2.2 SKEma E pëRgJItHSHmE

rregullat për publikimin e njoftimit dhe për procedurat e shpalljes së fituesit janë të ngjashme

si në sektorin publik dhe në atë të shërbimeve. sidoqoftë, duke marrë në konsideratë

karakteristikat e veçanta të sektorit të shërbimeve, prezumimi në favor të tenderimit të hapur

ose të kufizuar i gjetur në rastin e sektorit publik, zëvendësohet me një qasje më elastike dhe

i lejon entet kontraktore të kenë liri zgjedhjeje në lidhje me procedurat që ato përdorin. Më

tej, direktiva e re për sektorin publik paraqet një procedurë të re të dialogut konkurrues e

cila nuk është e disponueshme në sektorin e shërbimeve. po kështu, direktiva për sektorin e

shërbimeve ofron një sistem kualifikimi i cili nuk ofrohet dukshëm në sektorin publik.

si direktiva për sektorin publik dhe ajo për sektorin e shërbimeve gjithashtu janë përditësuar

në lidhje me përdorimin e teknologjisë, me qëllim që komunikimet tashmë të mund të bëhen

në mënyrë elektronike me pasoja domethënëse në lidhje me afatet kohore të zbatueshme

falë mjeteve më të shpejta dhe më efikase të përdorura të komunikimit. Mundësitë e ofruara

nga teknologjia elektronike moderne, kanë çuar gjithashtu në krijimin e dy mjeteve të reja,

përkatësisht sistemet dinamike të blerjes dhe ankandet elektronike.

Tre procedura primare të cilat janë trashëguar nga direktivat e mëparshme janë:

n ‘procedurat e hapura’ me anë të të cilave të gjithë kontraktorët e interesuar,

furnizuesit ose ofruesit e shërbimit mund të dorëzojnë ofertat;

n ‘procedurat e kufizuara’ me anë të të cilave vetëm ata kontraktorë, furnizues ose

ofrues shërbimi që janë ftuar nga enti kontraktore mund të dorëzojnë ofertat dhe

n ‘procedurat me negocim’ me anë të të cilave entet kontraktore konsultohen me

kontraktorët, furnizuesit ose ofruesit e shërbimit sipas zgjedhjes së tyre dhe negociojnë

kushtet e kontratës me një ose më shumë prej tyre.

77 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

ashtu si në sektorin publik, direktivat e reja gjithashtu kanë një procedurë për shpalljen e

kontratës fituese për

n ‘konkurset e projektimit’ me anë të të cilave entet kontraktore marrin një plan

ose projekt të përzgjedhur nga një juri, pasi janë përfshirë në konkurrim me ose pa

dhënien e çmimeve

Me referencën aktuale të qartë ndaj kontratave kuadër në sektorin publik, direktiva për

sektorin publik ka vendosur një procedurë specifike për shpalljen fituese të kontratave

kuadër:

n ‘procedurën e marrëveshjes kuadër’ me anë të të cilës një ose më shumë

autoritete kontraktuese dhe një ose më shumë operatorë ekonomikë mund të

hyjnë në marrëveshje për të përcaktuar kushtet që rregullojnë kontratat, të cilat

do të jepen gjatë një periudhe të caktuar, sidomos për sa i përket çmimit dhe

aty ku është e mundur, sasisë së parashikuar

direktiva e re për sektorin publik gjithashtu ka prezantuar një procedurë të re specifike (e cila

nuk është e disponueshme në sektorin e shërbimeve) që ofron një procedurë me dy faza e

njohur si:

n ‘dialogu konkurrues’ me anë të të cilit një operator ekonomik mund të kërkojë

të marrë pjesë në një procedurë në të cilën autoriteti kontraktues zhvillon një

dialog me kandidatët e pranuar në atë procedurë, me qëllim që të përftojë një ose

më shumë alternativa të afta për të përmbushur kërkesat e tij dhe mbi bazën e të

cilave kandidatët e zgjedhur ftohen për të bërë ofertë.

duke zbatuar zhvillimet në fushën e teknologjisë, direktivat tashmë ofrojnë gjithashtu dy

mjete të reja të cilat marrin një formë tërësisht elektronike. këto janë:

n ‘sistemet dinamike të blerjes’ me anë të të cilave entet kontraktore mund të

përdorin

një proces tërësisht elektronik për të bërë blerje mallrash me përdorim të

gjerë, karakteristikat e të cilave, duke qenë të disponueshëm gjerësisht në treg,

përmbushin kërkesat e entit kontraktor, i cili është i kufizuar në kohë dhe

i hapur gjatë gjithë vlefshmërisë së tij për çdo operator ekonomik i cili përmbush

kriteret e përzgjedhjes dhe ka dorëzuar një ofertë treguese që përputhet me

specifikimin;

n ‘ankandet elektronike’ me anë të të cilave entet kontraktore mund të prokurojnë

nëpërmjet ankandit me anë të një procesi përsëritës që përfshin një mjet

elektronik për prezantimin e çmimeve të reja, të rishikuara më tej dhe/ose vlerat

e reja që përfshijnë elementë të caktuar të ofertave, i cili ndodh pas një vlerësimi

të plotë të ofertave, që i mundëson atyre të renditen duke përdorur metodat

automatike të vlerësimit.

operatorët ekonomikë të cilët dorëzojnë ofertat quhen 'ofertues'. ata që kanë kërkuar një

ftesë për të marrë pjesë në një procedurë të kufizuar ose me negocim ose në një dialog

konkurrues emërtohen me termin "kandidatë".

78 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3 pROcEduRat E dISpONuESHmE

ky seksion do të trajtojë karakteristikat specifike të secilës prej procedurave me radhë

përpara se të marrë në konsideratë kërkesat e përgjithshme procedurale të imponuara nga

direktivat.

parimi i përgjithshëm në sektorin e shërbimeve është se entet kontraktore mund të zgjedhin

lirisht midis procedurës të hapur, të kufizuar ose me negocim, me kusht që kërkesa për

propozim të jetë bërë nëpërmjet mjeteve të njoftimit të duhur.

Megjithatë, procedura me negocim mund të përdoret pa një kërkesë paraprake për

propozim në një sërë rastesh që pasqyrojnë ato në sektorin publik dhe të cilat diskutohen

më poshtë.

nëse entet kontraktore përdorin një procedurë të pasaktë ose të papërshtatshme (d.m.th.

një procedurë e cila nuk i përmbush kushtet e parashtruara më poshtë), atëherë një rast i tillë

fare mirë përbën një shkelje të direktivave.

2.3.1 procedurat e hapura dhe të kufizuara

Të dyja procedurat lejojnë konkurrimin e plotë dhe të dyja publikohen në Gazetën Zyrtare.

dallimi qëndron në faktin që, në terma praktikë, procedurat e kufizuara zhvillohen me dy faza:

e para është tërësisht një fazë përzgjedhjeje (kualifikimi paraprak) gjatë së cilës kandidatët

ftohen për të paraqitur kualifikimet e tyre. ata kandidatë të cilët përzgjidhen pas kësaj faze

më pas do të ftohen për të dorëzuar një ofertë.

në procedurën e hapur, ofertuesit dorëzojnë kualifikimet e tyre dhe ofertat e tyre teknike

në të njëjtën kohë edhe nëse enti kontraktor do t'i marrë në konsideratë këto dy aspekte

(kualifikimin dhe ofertën teknike) në mënyrë të vazhduar.

në procedurën e kufizuar, zgjedhja e kandidatëve që do të ftohen për të marrë pjesë në

fazën tjetër (të tenderit) do të bëhet mbi bazën e kritereve objektive të diskutuara në pjesën

4. direktiva e re thotë se minimalisht duhet të ftohen pesë kandidatë por nuk përcakton një

kufi të sipërm. aty ku numri i kandidatëve që përmbushin kriteret e përzgjedhjes dhe nivelet

minimale të aftësisë është nën numrin minimal, autoriteti kontraktues mund të vazhdojë me

procedurën duke ftuar kandidatin/kandidatët me aftësitë e kërkuara dhe në këtë mënyrë

autoriteti kontraktues mund të mos përfshijë operatorë të tjerë ekonomikë të cilët nuk

kërkuan të marrin pjesë apo kandidatë që nuk kanë aftësitë e kërkuara.

në sektorin e shërbimeve nuk ka një numër minimal të kandidatëve që duhen ftuar. aty ku

enti kontraktor ka si qëllim të zbatojë një mekanizëm për të përcaktuar një renditje përkatëse

të kandidatëve me qëllim që të identifikojë ata që do të ftojë për ofertë, ai është i detyruar t'i

bëjë ato të ditura paraprakisht në njoftimin e kontratës ose në dokumentet e tenderit.

79 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.2 procedura me negocim

në sektorin publik, procedura me negocim përbën një përjashtim dhe direktiva përmend

ato situata në të cilat lejohet përdorimi i një procedure të tillë me negocim. procedura

me negocim mund të përdoret me ose pa shpallje të një njoftimi për tender në varësi të

rrethanave.

në sektorin e shërbimeve, procedura me negocim mund të përdoret pa dyshim si një nga

tre procedurat parësore (e hapur, e kufizuar ose me negocim) me kusht që të paraprihet nga

një kërkesë për propozim.

2.3.2.1 procedura me negocim me shpallje paraprake të njoftimit në sektorin publik

direktiva e sektorit publik parashtron katër situata në të cilat autoriteti kontraktues mund të

mbështetet në këtë kufizim. në rastet kur përdoret kjo procedurë, dosja e procedurës duhet

të përfshijë arsyet e përzgjedhjes së saj, me qëllim që të mund të verifikohen vendimet e

marra nga autoriteti kontraktues. bazat që justifikojnë përdorimin e kësaj procedure janë si

më poshtë.

(i) Në rastin e ofertave të parregullta ose në rastin e dorëzimit të ofertave të cilat janë të papranueshme sipas dispozitave kombëtare të përputhshme me direktivën, si përgjigje ndaj procedurës së hapur ose të kufizuar, ose të një dialogu konkurrues për aq kohë sa kushtet fillestare të kontratës nuk ndryshohen në thelb

kjo i referohet atyre situatave në të cilat ofertat e marra nuk janë të përputhshme

ose nuk i përgjigjen kushteve.

(ii) Në raste të veçanta, kur natyra e punëve, mallrave ose e shërbimeve, ose rreziqet që lidhen me to, nuk lejojnë vendosjen e një çmimi të përgjithshëm paraprak

ky kufizim zbatohet në dy rrethana: atu ku (i) natyra e punëve, mallrave ose

e shërbimeve, ose (ii) rreziqet që lidhen me to nuk lejojnë vendosjen e një

çmimi të përgjithshëm paraprak. kjo është veçanërisht e vërtetë për kontratat e

mbështetura në nivelet e ndryshueshme të partneritetit privat publik ('ppp'), ku

pikërisht është përdorur më shpesh ky përjashtim.

(iii) Në rastin e shërbimeve, ndër të tjera shërbime brenda kategorisë 6 të Shtojcës II a dhe shërbimeve intelektuale, si për shembull ato që përfshijnë projektimin e punëve për aq kohë sa natyra e shërbimeve që do të ofrohen është e atillë që specifikimet e kontratës nuk mund të vendosen me saktësi të mjaftueshme për të lejuar shpalljen e kontratës fituese nëpërmjet përzgjedhjes së ofertës më të mirë sipas rregullave që rregullojnë procedurën e hapur ose të kufizuar

kategoria 6 e shërbimeve që u përmenden janë shërbimet e sigurimeve,

shërbimet bankare dhe të investimeve.

(iv) përsa i përket kontratave të punëve publike, flitet vetëm për ato punime që kryhen për qëllime studimi, testimi ose zhvillimi dhe jo për qëllime përfitimi apo rikuperimi të kostove të studimit dhe zhvillimit

në rastin e mallrave, kontrata të tilla mund të jepen nëpërmjet një procedure me

negocim pa një kërkesë për propozim.

80 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

procedura me negocim me një kërkesë për propozim fillon në të njëjtën mënyrë si

procedurat e tjera me konkurrim, me një njoftim të kontratës që përfshin një referencë për

kriteret cilësore të përzgjedhjes së kandidatëve që ajo do të ftojë në negociata.

autoriteti kontraktues duhet të ftojë minimalisht tre kandidatë me kusht që të jetë i

disponueshëm një numër i mjaftueshëm kandidatësh dhe numri i kandidatëve të ftuar në

çdo rast duhet të jetë i mjaftueshëm për të siguruar konkurrim të vërtetë. Çdo metodologji

që do të përdoret për të bërë atë përzgjedhje duhet të shpjegohet në njoftim.

pas fazës së përzgjedhjes (kualifikimit paraprak), duhet të dërgohen ftesat për negocim në

mënyrë të njëpasnjëshme dhe me shkrim tek kandidatët e përzgjedhur. procedura mund të

zhvillohet në faza vijuese me qëllim që të ulet numri i ofertave që do të negociohen.

numrat do të ulen duke zbatuar kriteret për shpalljen e fituesit të parashtruara në njoftimin

e kontratës ose në specifikime dhe autoritetet kontraktuese do të jenë të afta të vlerësojnë

avantazhet ekonomike përkatëse të ofruara nga kandidatë të ndryshëm në secilën fazë të

procedurës. në këtë fazë finale, numri në të cilin është arritur duhet të sigurojë konkurrim të

vërtetë për aq kohë sa ka zgjidhje të mjaftueshme ose ofertues të përshtatshëm.

gjatë zvogëlimit të numrit të kandidatëve nëpërmjet këtyre fazave vijuese, autoritetet

kontraktuese duhet të sigurojnë trajtim të barabartë për të gjithë ofertuesit. në veçanti

ato nuk duhet të japin informacion në një mënyrë diskriminuese i cili mund t'i japë disa

ofertuesve përparësi ndaj të tjerëve.

2.3.2.2 procedura me negocim pa shpallje të njoftimit

si në sektorin publik, ashtu edhe në atë të shërbimeve, entet kontraktore mund ta japin një

kontratë nëpërmjet procedurës me negocim pa shpallje paraprake të njoftimit të kontratës

në një sërë rrethanash të përcaktuara. kjo procedurë me negocim mund të përdoret pa

shpalljen paraprake të njoftimit në rastet e mëposhtme.

n për të gjitha kontratat

(i) Kur nuk është dorëzuar asnjë ofertë ose asnjë ofertë e përshtatshme në përgjigje të një procedure të hapur ose të kufizuar, me kusht që kushtet fillestare të kontratës nuk janë ndryshuar në thelb dhe me kusht që t'i jetë dërguar një raport Komisionit nëse kërkohet kështu.

kjo bazë zbatohet kur nuk është marrë asnjë ofertë ose kur të gjitha ato që

janë marrë nuk janë të përshtatshme dhe me kusht që kushtet fillestare të

kontratës nuk janë ndryshuar në thelb.

(ii) Kur për arsye teknike ose artistike, ose për arsye lidhur me mbrojtjen e të drejtave ekskluzive, kontrata mund t'i jepet vetëm një operatori ekonomik të caktuar

kjo bazë përfshin një sërë bazash. së pari, ajo i referohet arsyeve teknike ku

një kontraktor i caktuar është i vetmi i aftë për të përfunduar një

projekt të caktuar, për shkak të përvojës ose kapacitetit teknik të caktuar

të kontraktorit të përfshirë, pavarësisht faktit nëse ai është apo jo objekt i

ndonjë interesi përjashtimor.

81 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

baza e dytë e përfshirë nga ky kusht i referohet të drejtave ekskluzive si

për shembull të drejtave të pronësisë intelektuale ose industriale. Mbajtësit

e këtyre të drejtave kanë një interes përjashtimor në këto të drejta, që do të

thotë se vetëm ata mund t'i shfrytëzojnë ato.

për t'u mbështetur tek ato në mënyrë të suksesshme, do të jetë e nevojshme

të tregohet se në fakt nuk asnjë alternativë tjetër.

(iii) për sa kohë është shumë e nevojshme kur, për arsye të emergjencës ekstreme të sjellë nga ngjarje të paparashikuara nga entet kontraktore në fjalë, afati kohor për procedurën e hapur, të kufizuar ose me negocim me shpallje të njoftimit të kontratës nuk mund të përmbushet. Rrethanat e përfshira për të justifikuar emergjencën ekstreme në asnjë rast nuk duhet t'i atribuohen entit kontraktor

Të gjitha kushtet e parashtruara në kufizim duhet të përmbushen duke

qenë se ato janë akumuluese. kështu që është e nevojshme të vërtetojmë

se përdorimi i kufizimit është (i) shumë i nevojshëm kur, për (ii) arsye të

emergjencës ekstreme (iii) të sjella nga ngjarjet e paparashikueshme nga

entet kontraktore në fjalë, (iv) afatet kohore për procedurën e hapur, të

kufizuar ose me negocim me shpallje të njoftimit të kontratës, nuk mund të

përmbushen dhe se (v) rrethanat e përdorura për të justifikuar emergjencën

ekstreme në asnjë rast nuk duhet t'i atribuohen entit kontraktor.

n për kontratat e mallrave

(iv) Kur produktet e përfshira janë prodhuar thjesht për arsye kërkimi, eksperimentimi, studimi ose zhvillimi. Kjo dispozitë nuk shtrihet deri te prodhimi sasior për të krijuar vijueshmëri tregtare apo për të rikuperuar kostot e kërkimit dhe të zhvillimit

(v) për lëvrimet shtesë nga furnizuesi fillestar, të cilat janë menduar qoftë si zëvendësim i pjesshëm i mallrave ose instalimeve normale ose si zgjerim i mallrave apo instalimeve ekzistuese, ku një ndryshim i furnizuesit do ta detyronte entin kontraktor të merrte materiale që kanë karakteristika teknike të ndryshme, gjë e cila do të rezultonte në mungesë përputhjeje ose në vështirësi teknike joproporsionale në funksionim dhe mirëmbajtje

(vi) për mallrat e kuotuara dhe të blera në një treg për mallrat e konsumit të gjerë

(vii) për blerjen e mallrave me kushte veçanërisht të mira, qoftë nga një furnizues i cili po i likuidon përfundimisht aktivitetet e tij të biznesit apo nga marrësit ose likuiduesit e një falimentimi, nga një marrëveshje me kreditorët ose nga një procedurë e ngjashme sipas ligjeve ose rregulloreve kombëtare

kjo i lejon entet kontraktore të përfitojnë nga zbrazjet e stoqeve mbështetur

në vështirësitë financiare të furnizuesve.

82 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

(viii) vetëm në sektorin e shërbimeve, për blerje me leverdi, ku është e mundur të prokurohen mallra duke përfituar nga një mundësi shumë e mirë e disponueshme për një kohë shumë të shkurtër me një çmim shumë më të ulët sesa çmimet normale të tregut

ky kufizim është trashëguar nga Marrëveshja (e obT-së) për prokurimet

publike për të mbuluar si situatën e falimentimit (sipër) dhe situatat e tjera,

kryesisht shpërndarje të pazakonta të mallit që zakonisht nuk janë furnizues.

nuk ka si qëllim që të mbulojë blerjet rutinë nga furnizuesit e rregullt.

n për kontratat e shërbimeve

(ix) Kur kontrata në fjalë pason një konkurs projektimi dhe sipas rregullave të zbatueshme duhet t'i jepet kandidatit të suksesshëm ose njërit prej kandidatëve të suksesshëm, në rastin e fundit, të gjithë kandidatët e suksesshëm duhet të ftohen të marrin pjesë në negociata

n për kontratat e punëve dhe kontratat e shërbimeve

(x) për punët ose shërbimet shtesë që nuk janë të përfshira në projektin e shqyrtuar fillimisht ose në kontratën origjinale, por të cilat nëpërmjet rrethanave të paparashikuara janë bërë të nevojshme për performancën e punëve ose të shërbimeve të përshkruara këtu, me kusht që kontrata fituese t'i jepet operatorit ekonomik që i realizon këto shërbime ose punë

përveç kushteve të parashtruara më sipër, kufizimi do të jetë i disponueshëm

vetëm në dy situata:

kur punë ose shërbime të tilla shtesë nuk mund të ndahen nga ana

teknike ose ekonomike nga kontrata origjinale pa shkaktuar probleme për

entet kontraktore ose

kur punë ose shërbime të tilla, megjithëse të ndara nga performanca

e kontratës origjinale, janë shumë të nevojshme për përmbushjen e saj.

kërkesa e paparashikueshmërisë, që të interpretohet në mënyrë strikte, do të

sigurojë se kufizimi nuk përdoret si një mjet për shpalljen fituese të kontratave të

reja të punëve ose të shërbimeve nën petkun e shtesave.

(xi) për punët dhe shërbimet e reja (vetëm punë të reja në rastin e sektorit të shërbimeve) që konsistojnë në përsëritjen e punëve të ngjashme që i janë besuar operatorit ekonomik që të njëjtat ente kontraktore i kanë dhënë një kontratë fillestare, me kusht që këto punë të jenë në përputhje me një projekt bazë për të cilin kontrata fillestare është shpallur fituese sipas procedurës së hapur ose të kufizuar

ndryshe nga kufizimi i mëparshëm, këto punë shtesë janë ato të cilat janë

parashikuar në kontratën origjinale, e cila duhet të jetë shpallur fituese në zbatim

të procedurave të hapura dhe të kufizuara. kufizimi zbatohet me kusht që:

përdorimi i mundshëm i kësaj procedure të behet i ditur në momentin që

projekti i parë të paraqitet për tender, dhe

kosto totale e përllogaritur e punëve që vijojnë duhet të merret në

konsideratë nga entet kontraktore kur ata përllogarisin vlerat e kufirit

monetar të kontratës fillestare

83 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.3 Konkurset e projektimit

procedura specifike zbatohen për shpalljen e fituesit nga konkurset e projektimit. këto

procedura gjithashtu fillohen edhe nëpërmjet një njoftimi dhe shpallja e fituesit gjithashtu

është objekt i shpalljes paraprake të një njoftimi kontrate. ka një sërë kushtesh specifike.

së pari, pranimi i pjesëmarrësve në konkurset e projektimit mund të mos kufizohet duke

iu referuar territorit ose një pjese të territorit të një shteti anëtar. së dyti, aty ku konkurse të

tilla projektimi janë të kufizuara në një numër të kufizuar pjesëmarrësish, entet kontraktore

duhet të parashtrojnë kritere të qarta dhe jo diskriminuese të përzgjedhjes. aty ku kryhet një

përzgjedhje e tillë, numri i kandidatëve të ftuar për të marrë pjesë duhet të jetë i mjaftueshëm

për të siguruar konkurrim të përshtatshëm ose të vërtetë.

kushti i tretë lidhet me jurinë e cila duhet të jetë:

n e pavarur nga pjesëmarrësit në konkurs;

n e njohur me kualifikimet profesionale që kërkohen nga pjesëmarrësit; (të paktën

një e treta e anëtarëve të jurisë duhet të ketë të njëjtin kualifikim si ai që kërkohet

nga pjesëmarrësit ose një ekuivalente të tij)

n e pavarur në vendimet e saj.

vendimi i jurisë do të merret vetëm mbi bazën e projekteve të cilët janë dorëzuar në mënyrë

anonime dhe juria mund të marrë në konsideratë vetëm kriteret e treguara në njoftimin e

duhur.

2.3.4 dialogu konkurrues në sektorin publik

direktiva e re për sektorin publik prezanton një procedurë tërësisht të re të quajtur 'dialogu

konkurrues'. procedura mund të përdoret në rastin e kontratave veçanërisht komplekse ku

përdorimi i procedurës së hapur apo të kufizuar nuk do të lejojë shpalljen e kontratës fituese.

Megjithatë ajo fillon në të njëjtën mënyrë si një procedurë normale me anë të një njoftimi,

por kontrata do të jepet (vetëm) mbi bazën e tenderit ekonomikisht më të favorshëm.

përsa i përket procedurave të kufizuara ose me negocim, autoritetet kontraktuese më pas

mund të përzgjedhin (në përputhje me kriteret përzgjedhëse të kualifikimit të direktivës)

një sërë kandidatësh me të cilët të zhvillojë dialogun. ky numër kandidatësh duhet të jetë të

paktën tre nga ku mund të gjenden tre kandidatë të përshtatshëm.

autoritetet kontraktore hyjnë në dialog me kandidatët e përzgjedhur, me qëllim që të

identifikojnë dhe të përcaktojnë mjetet që përshtaten më së miri për të përmbushur

nevojat e tyre. ata mund të diskutojnë të gjitha aspektet e kontratës me kandidatët e

përzgjedhur gjatë këtij dialogu, por ata duhet të sigurojnë barazi në trajtimin e të gjithë

ofertuesve. në veçanti, ata nuk duhet të japin informacion në një mënyrë diskriminuese,

i cili mund t'i japë disa ofertuesve përparësi ndaj të tjerëve. po kaq e rëndësishme është

që autoritetet kontraktuese të mos t'i zbulojnë pjesëmarrësve zgjidhjet e propozuara ose

ndonjë informacion tjetër konfidencial, që i është komunikuar nga ndonjë kandidat, i cili

merr pjesë në dialog, pa pëlqimin e tij/saj.

84 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

autoritetet kontraktuese mund të bëjnë të mundur që procedura të zhvillohet në fazat

vijuese për të zvogëluar numrin e zgjidhjeve që do të diskutohen gjatë fazës së dialogut

duke zbatuar kriteret për shpalljen e fituesit në njoftimin e kontratës ose në dokumentin

përshkrues, në rast se nuk është lajmëruar ndryshe paraprakisht. autoriteti kontraktues do

të vazhdojë me dialogun derisa ai të mund të identifikojë zgjidhjen ose zgjidhjet, nëse është

e nevojshme pas krahasimit të tyre, se cilat mund të përmbushin nevojat e tij. autoritetet

kontraktuese në fund do t'i pyesin ofertuesit të dorëzojnë ofertat e tyre përfundimtare mbi

bazën e zgjidhjes ose të zgjidhjeve të paraqitura dhe të specifikuara gjatë dialogut.

2.3.5 Sistemi dinamik i blerjes

Te direktivat e reja, komisioni krijoi një mjet procedural elektronik hibrid të njohur si sistemi

elektronik dinamik i blerjes për blerjet e zakonshme. kjo teknikë blerje e lejon entin kontraktor,

nëpërmjet krijimit të një liste të ofertuesve tashmë të përzgjedhur dhe mundësisë që i është

dhënë ofertuesve të rinj për të marrë pjesë, që të kenë një gamë të gjerë ofertash si rezultat

i pajisjeve elektronike të disponueshme dhe në këtë mënyrë të sigurojnë përdorim optimal

të fondeve publike nëpërmjet konkurrimit të gjerë. ajo ndan disa avantazhe me kontratat

kornizë, sistemet e kualifikimit (ose lista të ofruesve zyrtarë) dhe katalogët elektronikë,

megjithëse nuk është asnjëra prej këtyre dhe qëndron më vete si një procedurë e re.

procedura bazë (mbështetur në një procedurë të hapur) është që:

n enti kontraktor publikon ekzistencën e sistemit duke përdorur procedurën e hapur;

n operatorët e interesuar më pas dorëzojnë 'ofertat treguese' duke parashtruar më

tej kushtet mbi të cilat ata do të plotësojnë kërkesat;

n të gjithë operatorët e kualifikuar do të pranohen në sistem (dhe operatorë të rinj

mund të pranohen në çdo kohë, normalisht brenda 15 ditëve);

n kur ai dëshiron të bëjë një porosi, enti kontraktor bën ftesën për ofertë nga të

gjithë ata që janë pranuar në sistem dhe kërkon një ofertë brenda një periudhe

kohore prej të paktën 15 ditësh;

n enti kontraktor gjithashtu duhet të publikojë në Gazetën Zyrtare çdo urdhër porosi

që ka si qëllim, për të njoftuar çdo operator që ka mbetur pa regjistruar dhe duhet

të japë të paktën 15 ditë për dorëzimin e ofertave.

sistemi duhet të jetë tërësisht elektronik me qëllim që të gjitha fazat nga krijimi i sistemit

dhe deri te shpallja e kontratave fituese sipas atij sistemi do të kryhen me mjete elektronike.

njoftimi fillestar gjithashtu duhet të përmbajë të gjithë informacionin e nevojshëm në lidhje

me pajisjet elektronike të përdorura dhe specifikimet dhe marrëveshjet për lidhjen teknike,

si edhe adresën e internetit në të cilën enti kontraktor ofron akses të pakufizuar, direkt dhe

të plotë në specifikime dhe në çdo dokument.

një sistem dinamik blerje nuk mund të zgjasë më shumë se katër vite, përveçse në raste

të jashtëzakonshme dhe entet kontraktore nuk mund të mbështeten në këtë sistem për të

parandaluar, kufizuar ose shtrembëruar konkurrimin. asnjë pagesë nuk mund t'i faturohet

operatorëve ekonomikë të interesuar ose palëve në sistem.

85 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3.6 Kontratat kornizë në sektorin publik

në thelb autoritetet kontraktuese do të ndjekin procedurën e hapur, të kufizuar ose të

dialogut konkurrues gjatë gjithë fazave deri në shpalljen e kontratave fituese mbështetur

në atë kontratë kornizë. vetëm në fazën e fundit procedura ndryshon. direktiva ofron

një zgjedhje midis dhënies së një kontrate kornizë ndaj një operatori ekonomik ose disa

operatorëve.

aty ku arrihet një kontratë kornizë me një operator ekonomik, kontratat e mbështetura në

atë marrëveshje duhet të shpallen fituese brenda kufijve të kushteve të parashtruara në

kontratën kornizë. aty ku një kontratë kornizë arrihet me disa operatorë ekonomikë, duhet të

ketë të paktën tre operatorë (për aq kohë sa të jenë tre të disponueshëm për të përmbushur

kushtet). kontratat e mbështetura në kontratat kornizë të arritura me disa operatorë

ekonomikë mund të shpallen fituese edhe:

n nëpërmjet zbatimit të kushteve të parashtruara në kontratat kornizë pa rihapur

konkurrimin ose

n mbi bazën e kushteve të formuluara më tej dhe më saktë

në rastin e fundit autoritetet kontraktuese duhet të zhvillojnë një "minitender" me operatorët

ekonomikë të përzgjedhur dhe të konsultohen me shkrim me operatorët ekonomikë të aftë

për të përmbushur kontratën; duhet të caktojnë një kufi kohor i cili të jetë mjaftueshëm i gjatë

për të lejuar dorëzimin e secilës ofertë për çdo kontratë specifike; duhet të pranojë oferta

me shkrim nga operatorët dhe t'i japë kontratën fituese ofertuesit, i cili ka dorëzuar ofertën

më të mirë mbi bazën e kritereve për shpalljen e fituesit të parashtruara në specifikimet e

marrëveshjes kuadër.

kur shpallen kontratat fituese mbështetur në një marrëveshje kuadër, palët në asnjë rrethanë

nuk duhet të bëjnë ndryshime thelbësore në kushtet e parashtruara në atë marrëveshje

kuadër dhe afati kohor i një marrëveshje kuadër nuk duhet t'i kalojë të katër vitet, përveçse

në raste të jashtëzakonshme.

autoritetet kontraktuese nuk mund t'i përdorin kontratat kornizë në mënyrë të

papërshtatshme ose në një mënyrë të atillë që të pengojnë, kufizojnë ose shtrembërojnë

konkurrimin.

2.3.7 ankandet elektronike

kjo nuk është një procedurë e re, vetëm një mjet për përdorim me një procedurë të hapur,

të kufizuar ose me negocim me shpallje të njoftimit. rregullat që lidhen me funksionimin e

atyre procedurave do të vazhdojnë të zbatohen në përshtatje me dispozitat që kanë lidhje

me ankandet.

një ankand elektronik gjithashtu mund të mbahet për hapjen e konkurrimit për kontratat që

do të shpallen fituese sipas sistemit dinamik të blerjes dhe në sektorin publik, për rihapjen e

konkurrimit midis palëve të një marrëveshje kuadër.

ankandet elektronike zbatohen për kontratat e punëve, mallrave ose shërbimeve për të

cilat specifikimet mund të përcaktohen me saktësi, për shembull në rastin e kontratave të

mallrave, punëve dhe shërbimeve periodike.

86 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Mekanizmi bazë i ankandeve të kundërta u mundëson enteve kontraktore t'u kërkojnë

ofertuesve të paraqesin çmime të reja, të rishikuara më poshtë dhe, kur kontrata jepet sipas

tenderit ekonomikisht më të favorshëm, për të përmirësuar gjithashtu elementet e ofertave

përveç çmimeve.

Me qëllim që të garantohet përputhja me parimet e transparencës, vetëm elementët e

përshtatshëm për vlerësimin automatik me mjete elektronike, pa asnjë ndërhyrje dhe/ose

vlerësim nga enti kontraktor, mund të jenë objekt i ankandeve elektronike, d.m.th., vetëm

elementet, të cilët janë të matshëm në mënyrë që ato të mund të shprehen në shifra ose

përqindje. si pasojë, kontrata të caktuara punësh dhe kontrata të caktuara shërbimesh që

kanë si objekt të tyre performancat intelektuale, si për shembull projektimin e punimeve,

nuk duhet të jenë objekt i ankandeve elektronike.

procedura fillon nëpërmjet një njoftimi kontratë të formës standarde i cili duhet të përmbajë

informacion shtesë, pavarësisht:

(a) tipareve, vlerave për të cilat do të jetë objekt i ankandit elektronik, me kusht

që këto tipare të jenë të matshme dhe të mund të shprehen në shifra ose në

përqindje;

(b) çdo kufizimi mbi vlerat që mund të dorëzohen duke qenë se ato rezultojnë nga

specifikimet që lidhen me objektin e kontratës;

(c) informacionit i cili do t'i vihet në dispozicion ofertuesve gjatë ecurisë së ankandit

elektronik dhe aty ku është e mundur, kur ai t'i vihet atyre në dispozicion;

(d) informacionit përkatës në lidhje me procesin e ankandit elektronik;

(e) kushteve sipas të cilave ofertuesit do të jenë të aftë të bëjnë oferta dhe sidomos,

dallimeve minimale që, aty ku është e mundur, do të kërkohen kur bëhet ofertë;

(f) informacionit përkatës në lidhje me pajisjen elektronike të përdorur dhe

marrëveshjeve dhe specifikimeve teknike për lidhje.

përpara se të vijojnë me një ankand elektronik, entet kontraktore duhet të bëjnë një vlerësim

paraprak të plotë të ofertave në përputhje me kriterin/kriteret për shpalljen e fituesit dhe

me vlerësimin e fiksuar për ta. Më pas të gjithë ofertuesit të cilët kanë dorëzuar oferta të

pranueshme do të ftohen njëri pas tjetrit me mjete elektronike për të dorëzuar çmime të reja

dhe/ose vlera të reja.

gjithashtu ftesa do të përmbajë të gjithë informacionin përkatës përsa i përket lidhjes individuale

me pajisjen elektronike që po përdoret dhe do të tregojë datën dhe orën e fillimit të ankandit

elektronik. ankandi elektronik mund të zhvillohet në një sërë fazash të njëpasnjëshme, por nuk

mund të fillojë më shpejt se dy ditë pune pas datës në të cilën janë dërguar ftesat.

një ankand elektronik do të bazohet ose vetëm mbi çmimet kur kontrata i jepet çmimit më

të ulët ose mbi çmimet dhe/ose mbi vlerat e reja të karakteristikave të ofertave të treguara

në specifikim kur kontrata i jepet tenderit ekonomikisht më të favorshëm. kur kontrata

do të jepet mbi bazën e tenderit ekonomikisht më të favorshëm, ftesa për të marrë pjesë

duhet të shoqërohet nga rezultati i një vlerësimi të plotë të ofertuesit përkatës, i zhvilluar në

përputhje me shkallën e rëndësisë së aplikuar për kriteret e ndryshme për përzgjedhjen e

fituesit. Ftesa gjithashtu do të tregojë formulën matematikore (duke përfshirë vlerësimet) që

do të përdoret në ankandin elektronik për përcaktuar renditjen e re automatike mbi bazën

e çmimeve të reja dhe/ose vlerave të reja të dorëzuara. pasi mbyllet (shihni më poshtë)

kontrata do të shpallet fituese mbi bazën e kritereve të përmendura për shpalljen e fituesit.

87 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

në çdo fazë të një ankandi elektronik, entet kontraktore duhet t'u komunikojnë menjëherë

të gjithë ofertuesve të paktën informacion të mjaftueshëm për t'u bërë të mundur atyre të

sigurojnë renditjet e tyre përkatëse në çdo moment. ata gjithashtu mund të komunikojnë

të tjera informacione në lidhje me çmimet ose vlerat e tjera të dorëzuara, me kusht që kjo

të jetë përmendur në specifikime. gjithashtu ata në çdo kohë mund të shpallin numrin e

pjesëmarrësve në atë fazë të ankandit. sidoqoftë, në asnjë rast, ata nuk duhet të bëjnë të

ditur identitetet e ofertuesve gjatë asnjë prej fazave të një ankandi elektronik.

ankandet elektronike mund të mbyllen (përfundohen) në shumë mënyra:

n në datën dhe orën e fiksuar paraprakisht;

n kur enti kontraktor nuk merr më asnjë çmim të ri ose vlerë të re që përmbush kërkesat

në lidhje me ndryshimet minimale (në atë rast, enti kontraktor do të bëjë të ditur në

ftesë kohën që ai do të lejojë të kalojë pas marrjes së ofertës së fundit para mbylljes së

ankandit elektronik);

n kur numri i fazave në ankand, i caktuar në ftesë, është përmbushur.

2.4 KëRKESat pROcEduRaLE

direktivat përmbajnë një sërë dispozitash të cilat zbatohen për publikimin dhe shpalljen e

njoftimit me qëllim që të garantohet transparenca e sistemit. këto janë dispozitat kryesore

të transparencës dhe ofrojnë mundësinë më të dukshme që ofertuesit të identifikojnë

kontaktet nëpër be për të cilat ata mund të jenë të interesuar.

2.4.1 Njoftimet për botim

direktivat ofrojnë mundësinë që një sërë njoftimesh të botohen në Gazetën Zyrtare të

Bashkimit Europian (OJEU) në varësi të procedurës së përzgjedhur për shpalljen e fituesit.

direktivat gjithashtu i japin enteve kontraktore mundësinë për të botuar në Gazetën Zyrtare

njoftime që shpallin kontrata pune, mallrash dhe shërbimesh, vlera e të cilave është nën vlerën

e nevojshme të kufirit monetar. njoftimet e formës standarde që tregojnë informacionin e

kërkuar gjenden në shtojcat e direktivës.

botimi i të gjitha njoftimeve nënkupton botim në ojeu ose në të kundërt, në rast të

njoftimeve treguese paraprake ose periodike, në profilin e blerësit të entit kontraktor. përveç

publikimit të printuar, zyra për publikimet zyrtare përdor gjithashtu një sistem të dhënash

kompjuterike që njihet si e përditshmja elektronike e Tenderave ('Ted'). njoftimet e kontratës

duhet të botohen të plota në gjuhën e tyre origjinale. një përmbledhje e elementëve të

rëndësishëm të secilit njoftim duhet të botohet në gjuhët e tjera zyrtare të komunitetit, ku

vetëm teksti origjinal mbetet autentik. përkthimi i njoftimeve kryhet nga zyra për publikimet

zyrtare kështu që entet kontraktore duhet vetëm të dorëzojnë njoftimin e duhur në gjuhën

e tyre origjinale.

entet kontraktore duhet të jenë të afta të ofrojnë prova të datës së dërgimit.

asnjë njoftim që duhet të botohet në nivel europian (në Gazetën Zyrtare) nuk mund

të botohet në ndonjë gazetë kombëtare ose në shtypin e vendit të entit kontraktor

përpara datës së dërgimit të të njëjtit njoftim në zyrën e botimeve zyrtare dhe data

e dërgimit duhet të përmendet në çdo botim kombëtar. asnjë botim i njoftimit

të tenderit nuk duhet të përmbajë më tepër informacion sesa ai i botuar në

Gazetën Zyrtare.

88 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Funksioni njoftimeve informuese paraprake të sektorit publik është të këshillojë ofertuesit e

mundshëm për kontratat e ardhshme ose për marrëveshjet kuadër të cilat do të publikohen

nëpërmjet një njoftimi.

Funksioni i njoftimeve treguese periodike të sektorit të shërbimeve është i dyfishtë. së pari,

kërkesa për propozim në vetvete mund të bëhet nëpërmjet një njoftimi tregues periodik.

aty ku përdoret një njoftim i tillë tregues periodik për të bërë një kërkesë për propozim, ai

është objekt i kushteve të mëposhtme:

n njoftimi duhet t'i referohet në mënyrë specifike mallrave, punëve ose shërbimeve

të cilat do të jenë objekt i kontratës së shpallur fituese;

n njoftimi duhet të tregojë se kontrata do të jepen nëpërmjet procedurës së kufizuar

ose me negocim pa shpallje tjetër të njoftimit të kërkesës për propozim dhe duhet

të ftojë operatorët ekonomikë të interesuar për të shprehur interesin e tyre

me shkrim;

n të gjithë kandidatët duhet të ftohen më pas për të konfirmuar interesin e tyre

mbi bazën e informacionit të detajuar për kontratën në fjalë përpara se të fillojë

përzgjedhja e ofertuesve ose e pjesëmarrësve në negocime dhe

n dhe duhet të botohet jo më vonë se 12 muaj përpara se të dërgohet kjo ftesë.

së dyti, njoftimet treguese periodike mund të përdoren gjithashtu thjesht si një mekanizëm

paralajmërimi paraprak. aty kanë për qëllim t'i informojnë furnizuesit potencialë që ka

mundësi të ketë një prokurim, ndoshta duke përfshirë kontrata me vlerë nën kufirin e ulët

monetar, në kategoritë e mallrave që ato mund të furnizojnë.

këto njoftime nuk janë të detyrueshme, por avantazhi për entin kontraktor është se afati

kohor për marrjen e ofertave shkurtohet aty ku njoftimi i infomacionit paraprak ose atij

periodik është publikuar. ato mund të botohen në Gazetën Zyrtare ose në 'profilin e blerësit'.

'profili i blerësit' është një koncept i ri, i cili i referohet një faqe interneti ku entet kontraktore

mund të botojnë informacion në lidhje me kontratat. ai mund të përdoret si një alternativë e

Gazetës Zyrtare por nuk është i detyrueshëm. aty ku përdoret, një njoftim me atë fuqi ligjore

duhet të dërgohet gjithashtu në Gazetën Zyrtare.

në rastin e kontratave për punë, njoftimi përdoret për të paralajmëruar kontraktorët për

kontratat e punës, të cilat entet kontraktore kanë si qëllim t'i japin me një vëllim jo më të

vogël se vlera e kufirit monetar normal prej 4 845 000 euro (vlera më 1 janar 2010). në rastin

e mallrave dhe shërbimeve, entet kontraktore duhet të bëjnë të ditur, sa më shpejt të jetë

e mundur pas fillimit të vitit të tyre financiar, prokurimin total të menduar sipas fushës së

produktit që ata mendojnë të bëjnë gjatë 12 muajve në vijim, ku vlera totale e përllogaritur

nuk është më e vogël se 750 000 euro (vlera më 1 janar 2010).

89 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4.2 afatet kohore minimale

procedurat e direktivave për shpalljen e fituesit janë objekt i afateve kohore minimale

specifike, të cilat imponohen me qëllim që të sigurohet se të gjithë ofertuesit në të gjitha

shtetet anëtare të marrin kohën e duhur për të përgatitur dhe për të dorëzuar ofertat e tyre.

ato përcaktohen sipas kompleksitetit të kontratës dhe kohës së kërkuar për hartimin e

ofertave, por nuk duhet të jenë më pak se periudhat minimale të parashtruara në direktivë.

në rastin e procedurave të hapura, afati kohor minimal për marrjen e ofertave është 52 ditë

nga dita në të cilën është dërguar njoftimi i kontratës.

afati kohor fillon që prej datës në të cilën është dërguar njoftimi i kontratës. nëse një ent

kontraktor ka botuar një njoftim informues paraprak ose një njoftim tregues periodik, afati

kohor minimal për marrjen e ofertave, si rregull i përgjithshëm, mund të shkurtohet në 36

ditë, por në asnjë rrethanë nuk mund të shkojë më pak se 22 ditë. aty ku njoftimet hartohen

dhe transmetohen me mjete elektronike, afatet kohore për marrjen e ofertave mund të

shkurtohen me 7 ditë. përveç këtyre 7 ditëve, afatet kohore për marrjen e ofertave mund të

shkurtohen me 5 ditë të tjera aty ku enti kontraktor ofron akses të pakufizuar dhe të plotë

e direkt me mjete elektronike në dokumentet e kontratës dhe në çdo dokument plotësues.

efekti akumulues i këtyre shkurtimeve, sidoqoftë nuk mund të zvogëlojë periudhën kohore

në më pak se 15 ditë.

2.4.2.1 Në sektorin publik:

në rastin e procedurave të kufizuara, afati kohor minimal

n për marrjen e kërkesave për të marrë pjesë është 37 ditë nga data në të cilën është

dërguar njoftimi i kontratës;

n për marrjen e ofertave është 40 ditë nga data në të cilën është dërguar ftesa.

afati kohor fillon që prej datës në të cilën është dërguar ftesa për ofertë. nëse një autoritet

kontraktues ka botuar një njoftim informacioni paraprak, afati kohor minimal për marrjen

e ofertave, si rregull i përgjithshëm, mund të shkurtohet në 36 ditë, por në asnjë rrethanë

nuk mund të shkojë në më pak se 22 ditë. aty ku njoftimet hartohen dhe transmetohen

me mjete elektronike, afatet kohore për marrjen e ofertave mund të shkurtohen me 7 ditë.

përveç këtyre 7 ditëve, afatet kohore për marrjen e ofertave mund të shkurtohen me 5 ditë

të tjera aty ku autoriteti kontraktues ofron akses të pakufizuar dhe të plotë e direkt me mjete

elektronike në dokumentet e kontratës dhe në çdo dokument plotësues.

në rastin e procedurave me negocim me shpallje të njoftimit të kontratës dhe të dialogut

konkurrues, afati kohor minimal për marrjen e kërkesave për të marrë pjesë është 37

ditë nga data në të cilën është dërguar njoftimi i kontratës. aty ku njoftimet hartohen

dhe transmetohen me mjete elektronike, afatet kohore për marrjen e ofertave mund të

shkurtohen me 7 ditë.

një procedurë e përshpejtuar mund të përdoret në rastin e procedurave të kufizuara ose

të procedurave me negocim me shpallje të njoftimit të kontratës, ku emergjenca i bën të

pamundura afatet e mësipërme kohore. në këto raste, autoritetet kontraktuese mund të

përcaktojnë:

n një afat kohor për marrjen e kërkesave për të marrë pjesë, i cili nuk mund të jetë

më pak se 15 ditë nga data në të cilën është dërguar njoftimi i kontratës ose jo më

pak se 10 ditë nëse njoftimi është dërguar me mjete elektronike dhe në rastin e

procedurave me negocim,

90 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n një afat kohor për marrjen e ofertave, i cili nuk mund të jetë më pak se 10 ditë nga

data e ftesës për ofertë.

2.4.2.2 Në sektorin e shërbimeve:

në rastin e procedurave të kufizuara dhe procedurave me negocim me shpallje të njoftimit,

afati minimal kohor

n për marrjen e kërkesave për të marrë pjesë, si rregull i përgjithshëm, është 37 ditë

nga data në të cilën është dërguar njoftimi i kontratës dhe nuk mund të jetë më

pak se 22 ditë (kur ftesa nuk është dërguar me mjete elektronike) ose më pak se 15

ditë (kur ftesa është dërguar me mjete elektronike);

n për marrjen e ofertave mund të vendoset me marrëveshje reciproke, por nëse kjo

nuk arrihet, afati kohor si rregull i përgjithshëm nuk duhet të jetë më pak se 24 ditë

dhe në asnjë rast më pak se 10 ditë nga data e ftesës për ofertë.

afati kohor fillon që prej datës në të cilën është dërguar ftesa për ofertë. aty ku njoftimet

hartohen dhe transmetohen me mjete elektronike, afatet kohore për marrjen e ofertave

mund të shkurtohen me 7 ditë. përveç këtyre 7 ditëve dhe përveç rasteve kur përcaktohet

me marrëveshje reciproke, afatet kohore për pranimin e ofertave mund të shkurtohen me 5

ditë të tjera aty ku enti kontraktor ofron akses të pakufizuar dhe të plotë e direkt me mjete

elektronike në dokumentet e kontratës dhe në çdo dokument plotësues.

efekti akumulues i këtyre shkurtimeve sidoqoftë nuk mund ta shkurtojë periudhën kohore

(1) për kërkesat për të marrë pjesë në më pak se 15 ditë nga data që është dërguar ftesa (2)

për marrjen e ofertave, përveçse në rastet kur caktohen me marrëveshje reciproke, në më

pak se 10 ditë nga data e ftesës për ofertë.

2.4.3 Komunikimet

Me pranimin e formave elektronike të komunikimit, direktivat tashmë lejojnë që i gjithë

komunikimi dhe shkëmbimi i informacionit të bëhet me postë, me faks, me mjete elektronike,

me telefon në disa rrethana ose nëpërmjet kombinimit të këtyre mjeteve, sipas zgjedhjes së entit

kontraktor. sidoqoftë, mjetet e përzgjedhura të komunikimit duhet të jenë të disponueshme

gjerësisht dhe si rezultat nuk duhet të kufizojnë aksesin e operatorëve ekonomikë në

procedurën e tenderimit.

2.4.4 Kërkesat për informacion

entet kontraktore sa më shpejt të jetë e mundur duhet të informojnë kandidatët dhe

ofertuesit për vendimet e marra në lidhje me mbylljen e një marrëveshje kuadër, për

shpalljen e kontratës fituese ose për pranimin në një sistem dinamik blerjeje, duke përfshirë

arsyet për çdo vendim për të mos lidhur një marrëveshje kuadër ose për të shpallur fituese

një kontratë për të cilën ka pasur një kërkesë për propozim, ose për të rifilluar procedurën

apo për të implementuar një sistem dinamik blerjeje.

informacioni duhet të jepet me shkrim mbështetur në një kërkesë drejtuar enteve kontraktore.

pas kërkesës së ofertuesit, enti kontraktor duhet që sa më shpejt të jetë e mundur dhe në

asnjë rast jo më vonë se 15 ditë nga marrja e kërkesës me shkrim, të informojë:

n çdo kandidat të pasuksesshëm për arsyet e refuzimit të aplikimit të tij,

n çdo ofertues të pasuksesshëm për arsyet e refuzimit të ofertës së tij,

91 H-


Moduli

H

PJESA

5

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n çdo ofertues i cili ka bërë një ofertë të pranueshme mbi karakteristikat dhe

përparësitë përkatëse të ofertës së përzgjedhur, si edhe emrin e ofertuesit të

suksesshëm ose të palëve në kontratën kornizë.

entet kontraktore mund të vendosin ta fshehin një informacion të tillë aty ku nxjerrja e këtij

informacioni do të pengonte zbatimin e ligjit, do të ishte në kundërshtim me interesin e

publikut, do të dëmtonte interesat tregtare të ligjshme të operatorëve ekonomikë qofshin

privat ose publik, ose do të mund të dëmtonin konkurrencën e drejtë midis tyre.

në sektorin e shërbimeve, entet kontraktore të cilat krijojnë dhe vënë në funksionim

një sistem kualifikimi, duhet të informojnë aplikuesit për vendimet e tyre në lidhje me

kualifikimin brenda një periudhe gjashtë mujore. nëse vendimi do të kërkojë më shumë se

katër muaj, autoriteti duhet t'i informojë aplikuesit brenda dy muajve nga aplikimi për arsyet

që justifikojnë periudhën më të gjatë dhe për datën e vendimit. aplikuesve të cilëve iu është

refuzuar kualifikimi duhet të informohen për këtë vendim dhe për arsyet e refuzimit sa më

shpejt të jetë e mundur dhe në asnjë rrethanë jo më vonë se 15 ditë nga data e vendimit. Çdo

qëllim për t'i dhënë fund kualifikimit të një operatori ekonomik duhet t'i njoftohet me shkrim

paraprakisht atij operatori, të paktën 15 ditë përpara datës në të cilën duhet të përfundojë

kualifikimi së bashku me arsyen ose arsyet që justifikojnë veprimin e propozuar.

Moduli

H


Marrja e maksimumit nga procesi i tenderimit

pjesa

6

92 H-



93 H-

SEKSIONI

1


MOdulI

H

PJESA

6Marrja e maksimumit nga procesi i tenderimit

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1. ObJEKtIvat

objektivat e këtij kapitulli janë dhënia e udhëzimeve të përgjithshme dhe praktike

mbi:

1. planifikimin dhe përgatitjen e ofertave

2. identifikimin e profilit të tregut dhe kryerjen e studimit të tregut

3. identifikimin e tenderave dhe kontratave të mundshme

4. përgatitjen e ofertave



n dispozitat e direktivave që lehtësojnë identifikimin e tenderave dhe

kontratave

n pritshmëritë e enteve kontraktore

n elementet që çojnë në bërjen e një oferte potencialisht të suksesshme


n natyra e tregut tuaj dhe e pozicionit tuaj në të

n nevojat e entit kontraktor

n procesi i tenderimit

n roli dhe përmbajtja e dokumenteve të tenderit

1.3 LIdHJEt






ekziston një lidhje veçanërisht e fortë me:

n Moduli e2 për publikimin e njoftimit të kontratave

1.4 RëNdëSIa

ky informacion do të jetë veçanërisht i rëndësishëm për përgatitjen dhe dorëzimin e ofertave

të suksesshme.


Mund të jetë e dobishme të keni në dispozicion kopje të njoftimeve të kontratave që duhet

të publikohet në gazetën zyrtare të bashkimit europian (OJEU).

94H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

6Marrja e maksimumit nga procesi i tenderimit


2.1 HYRJE

përgatitja e suksesshme dhe dorëzimi i ofertave nuk është një proces mekanik që konsiston

në dorëzimin e dokumenteve standarde dhe riprodhimin e shembujve ose modeleve

ekzistuese duke përdorur funksionet 'prit' dhe 'ngjit' të programeve kompjuterike. është

e vërtetë që ofertat duhet të shoqërohen nga dokumente të caktuara të kërkuara nga

enti kontraktor, zakonisht ato që kanë të bëjnë me statusin dhe kualifikimet e operatorit

ekonomik, por hartimi i një oferte i jep mundësinë operatorit ekonomik për të shkëlqyer.

ai do t'i japë mundësinë operatorit ekonomik që jo vetëm të tregojë që është në përputhje

me kërkesat zyrtare të entit kontraktor (klienti), por gjithashtu edhe që i njeh nevojat dhe

biznesin e klientit në një kuptim të gjerë, që është i angazhuar ndaj synimeve të klientit, që

i kupton kërkesat specifike të klientit (edhe kur klienti nuk i ka artikuluar ose nuk ka qenë

në gjendje t'i formulojë këto kërkesa në mënyrë të qartë) dhe se ka ndërthurjen e duhur të

aftësive, burimeve dhe të eksperiencës për t'i përmbushur këto kërkesa.

operatori ekonomik i suksesshëm nuk do t'u përgjigjet vetëm publikimeve në momentin

e shfaqjes së tyre, por do të kërkojë në mënyrë aktive ta pozicionojë veten për ta kapur

mundësinë në momentin që ajo vjen. Ta bësh këtë do të thotë ta marrësh iniciativën që nga

planifikimi i ndërhyrjes së tij në treg deri në përfundimin e kontratës në kohë dhe brenda

kostos. në secilën fazë të procesit, operatori ekonomik do të jetë i aftë për të bërë gjëra që

do të përmirësojnë shanset e tij të suksesit. H6 konsideron fazat e ndryshme të procesit të

tenderimit dhe synon të identifikojë mundësitë që u ofron operatorëve ekonomikë për të

përmirësuar shanset e tyre të suksesit.

një mekanizëm kryesor i përdorur për të siguruar pjesëmarrjen maksimale në kushte të

drejta dhe të barabarta është transparenca, e cila operon duke garantuar që veprimet e

blerësit publik të jenë të ditura, si edhe në dispozicion të operatorëve ekonomikë dhe të

verifikueshme nga autoritetet. këto objektiva në mënyrë të pashmangshme çojnë në një farë

formalizmi në procedura, i cili shpesh në mënyrë jo të favorshme krahasohet me procedurat

më të thjeshta, por jo transparente të sektorit privat. Megjithatë, është ky formalizëm që

u jep operatorëve ekonomikë nga be-ja mundësinë për të identifikuar dhe për të ofertuar

për kontratat e prokurimit në të gjithë komunitetin dhe për rrjedhojë është e rëndësishme

të pranohet impakti praktik i dispozitave të direktivave për operatorët ekonomikë dhe

përfitimeve që ato ofrojnë për sa i përket mundësive të përmirësuara.

2.2 pLaNIfIKImI dHE pëRgatItJa

Tenderimi është thjesht një tjetër mënyrë për të shitur produkte dhe shërbime. Megjithatë,

nuk është një aktivitet pasiv dhe kërkon ndërmarrjen e veprimeve pozitive për të kryer

shitjen.

rregullat e prokurimit u hartuan pjesërisht për shkak të faktit që qeveritë kishin tendencën

për të blerë produkte dhe shërbime nga të njëjtët furnizues në vazhdimësi, shumë shpesh

nga bashkëkombësit e tyre. pa bërë ndonjë studim në treg (veçanërisht në tregun e gjerë

europian) për të nxjerrë çmime krahasuese, këto qeveri kanë pasur gjithashtu prirjen për të

paguar çmime më të larta të kërkuara nga furnizuesit imponues, të cilët më pas ishin në

gjendje të përfitonin nga pozitat e tyre të 'monopolit'.

95 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

situata ishte akoma edhe më mprehtë në rastin e 'kampionëve kombëtarë', d.m.th., ato

kompani që vepronin në ato që qeveritë konsideronin si sektorë strategjikë dhe të cilët ishin

të mbrojtur në mënyrë efektive nga konkurrenca, të subvencionuar ose u ishte dhënë statusi

i furnizuesit të preferuar. rezultatet e këtyre praktikave ishin luhatjet e mëdha të çmimit

për mallrat, punët dhe shërbimet bazë në të gjithë komunitetit, si edhe çmimet e rritura

artificialisht.

një prej pasojave kryesore të daljes së direktivës së prokurimeve është t'i detyrojë entet

kontraktore të ushtrojnë procedura konkurruese dhe kështu të marrin një gamë çmimesh

krahasuese. Të pajisur me këtë krahasim, entet kontraktore janë në gjendje t'i identifikojnë

mallrat dhe shërbimet e ofruara që janë me çmim të lartë dhe, duke iu nënshtruar

konsiderimeve të cilësisë të lejuara nga direktiva (shihni H4), të zgjedhin mallrat dhe shërbimet

e ofruara nga operatorët ekonomikë në çmimet më të ulëta për nivelin e kërkuar të cilësisë

– këtij kombinimi çmim/cilësi i referohet shpesh si "vlera për paratë". një prej efekteve të

këtij procesi kanë qenë gjithashtu edhe çmimet më të ulëta të ofruara nga këta operatorë

ekonomikë, të cilët më parë ishin në gjendje të vendosnin çmime të larta falë pozicioneve të

tyre të privilegjuara.

operatorët ekonomikë europianë nuk mund të mbështeten më te qeveritë e tyre kombëtare

për të blerë tek ata me çmime të larta. këtyre qeverive tani do t'u duhet t'i bazojnë vendimet

e tyre të blerjes mbi çmime konkurruese dhe i mbetet operatorëve ekonomikë për të treguar

se ata mund të ofrojnë çmimet më të mira për kërkesat e specifikuara.

kjo nuk do të thotë që kontratat do t'u jepen operatorëve ekonomikë të huaj. efekti parësor

i direktivës ka qenë mbi tregjet kombëtare të prokurimit ku është inkurajuar konkurrenca

ndërmjet operatorëve ekonomikë kombëtarë dhe ku çmimet e ofruara nga këta operatorë

ekonomikë janë ulur për të qenë në përputhje me çmimet mbizotëruese të tregut.

për kontratat me vlerë të madhe që tërheqin konkurrencën ndërkombëtare, ka konkurrencë

nga operatorë ekonomikë nga shtetet e tjera anëtare, por atyre nuk u jepet preferencë.

blerësve publik u kërkohet t'i bazojnë vendimet e tyre mbi një përzierje objektive të cilësisë

dhe çmimit dhe është operatori ekonomik që ofron kombinimin më të mirë që do të fitojë

kontratën. nga pikëpamja e direktivës, nuk bën asnjë ndryshim fakti nëse operatori ekonomik

i suksesshëm është një shtetas i vendit të blerësit ose jo.

Faktori thelbësor për ofertimin e suksesshëm sipas regjimit të prokurimit publik është, pra, të

bindësh entin kontraktor që operatori ekonomik mund t'i plotësojë kërkesat e shprehura nga

blerësi dhe se ka aftësitë, burimet dhe eksperiencën e nevojshme për të furnizuar në kohë

dhe në çmimin e përmendur.

Fraza kryesore është 'të bindë' - i takon operatorit ekonomik t'i mbushë mendjen entit

kontraktor që ai është zgjedhja më e mirë. operatori ekonomik duhet të jetë aktiv në këtë

aspekt dhe nuk mund të mbështetet thjesht në premtime të paqarta dhe të pabazuara për

furnizim. procedura e tenderimit e cila është përcaktuar nga direktiva i jep operatorit ekonomik

një mjet nëpërmjet të cilit të bindë entin kontraktor që ai duhet ta fitojë tenderin. ndërkohë

që një pjesë e formalitetit është një e keqe e nevojshme, procesi i tenderit është mjeti kryesor

për operatorin ekonomik që të realizojë shitjen. prandaj, është një detyrë që duhet të merret

shumë seriozisht.

96 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2.1 profili dhe studimi i tregut

edhe nëse procedura primare e prokurimit për qëllimet e direktivës është procedura e hapur

e nisur nëpërmjet publikimit, jo çdo mundësi prokurimi vjen nëpërmjet një publikimi. edhe

nëse operatori ekonomik reagon më tepër ndaj një publikimi, mundet prapë të kërkojë ta

pozicionojë veten e tij në treg për ta bërë veten më tërheqës ndaj klientëve potencialë.

edhe nëse ka një publikim në nivel europian, në modulin H5 ne pamë se entet kontraktore

lejohen, veç kësaj, që t'i bëjnë publikimet në shtypin kombëtar, me kusht që mos ta bëjnë këtë

përpara se të bëhet publikimi në nivelin europian dhe me kushtin që publikimi në shtypin

kombëtar të mos përmbajë informacion tjetër. arsyeja është që të sigurohet se të gjithë

ofertuesve (në secilin shtet anëtar) u jepet një mundësi e barabartë për ofertë dhe kjo do

të thotë që të gjithë atyre u jepet e njëjta kohë për t'i përgatitur dhe dorëzuar ofertat e tyre.

sipas të njëjtave kushte (d.m.th. jo përpara publikimit në nivel europian dhe pa informacion

shtesë), blerësit do të kenë gjithashtu mundësinë për të dërguar kopje të njoftimit direkt

te operatorët ekonomikë potencialë, të cilët ata mendojnë se mund të jenë të interesuar.

kështu, aty ku blerësit janë të familjarizuar me një operator ekonomik, ndoshta si rezultat i

punëve të mëparshme ose profilit të përgjithshëm të tregut, kjo mund të jetë në avantazh

të operatorit ekonomik. kjo është veçanërisht e vërtetë aty ku blerësi është i vetëdijshëm për

interesin e operatorit ekonomik në një sektor ose fushë të caktuar aktiviteti.

siç tregohet në modulin H5, ka gjithashtu rrethana që justifikojnë përdorimin e procedurave

më pak konkurruese dhe që i lejojnë blerësit të zgjedhin një numër kandidatësh, të cilët ata

do t'i ftojnë për të dorëzuar ofertat. nuk ka dyshim që këto procedura mund të përdoren

për të favorizuar një operator ekonomik të caktuar, por ato mund të përdoren gjithashtu në

mënyrë legjitime për të mirën e operatorëve ekonomikë. ata që kanë një profil të lartë në

një treg të dhënë, ata që kanë një reputacion të mirë në rrethet qeveritare dhe ata që kanë

punuar me sukses më përpara me sektorin publik ose entin kontraktor do të jenë në një

pozicion të mirë për ta marrë këtë ftesë, bazuar mbi cilësitë dhe reputacionin e tyre.

operatorët ekonomikë që janë të specializuar në fusha të caktuara do të marrin pjesë në

panaire tregtie, do të jenë aktivë në shoqata tregtare dhe mund të kontribuojnë në shtypin

teknik përkatës. Të gjitha këto konsultohen nga dhe inkurajojnë pjesëmarrjen edhe të sektorit

publik, edhe të atij privat.

specialistët teknikë të qeverisë duhet të qëndrojnë gjithashtu në një hap me zhvillimet

teknike dhe do t'ju duhet të grumbullojnë informacion mbi zhvillimet dhe risitë më të

fundit, të cilat ndikojnë fushën e tyre të ekspertizës teknike. këta specialistë do të jenë të

ndërgjegjshëm për operatorët ekonomikë të një profili të lartë dhe me reputacion, të cilët

janë aktivë në sektor. kur kërkohet mendimi i këtyre specialistëve teknikë, siç ata do të jenë,

për operatorët e besueshëm në fushë, operatorët ekonomikë që e kanë pozicionuar veten e

tyre në treg do të kenë shanse më të mira për të tërhequr interesin e blerësit publik. suksesi

i këtij ushtrimi të marrëdhënieve publike varet nga sasia dhe cilësia e informacionit që

klienti potencial ka rreth operatorit ekonomik. ndërkohë, siç do ta shohim më poshtë, nuk

është ide e mirë të bashkëngjiten broshura të përgjithshme te ofertat; nuk ka arsye që këto

broshura të mos jepen si pjesë e një fushate më të përgjithshme marketingu. Megjithatë,

çdo informacion duhet të jetë i përditësuar dhe i saktë dhe duhet të ketë lidhje me tregun.

operatorët ekonomikë potencialë duhet të jenë të aftë të paraqesin pikat e tyre të forta.

97 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

në një nivel më të drejtpërdrejtë, është e rëndësishme për operatorët ekonomikë të kultivojnë

dhe të mbajnë një marrëdhënie të mirë (dhe profesionale) me klientët potencialë dhe ata

ekzistues. kjo nuk është për të sugjeruar që vendimet do të merren në bazë të marrëdhënieve

personale dhe as që operatorët ekonomikë duhet ta tejkalojnë cakun dhe të kërkojnë të

hyjnë në marrëdhënie të papërshtatshme me klientët potencialë. por një marrëdhënie e

mirë pune do të ngrejë reputacionin e një operatori ekonomik për profesionalizëm, efikasitet

dhe besueshmëri, të cilat që të gjitha janë faktorë që do të jenë të rëndësishëm për blerësin.

Mbajtja e kontakteve mund të bëhet nëpërmjet takimeve jozyrtare dhe të rastit, për shembull

në panaire tregtie ose mbledhje të industrisë. ato mund të ndodhin me rastin e aplikimeve

për të regjistruar ose për të mbajtur regjistrimin në lista furnizuesve të kualifikuar.

ato do të rezultojnë gjithashtu nga marrëdhëniet e punës në kontratat ekzistuese. është

e rëndësishme për operatorin ekonomik të tregojë gjatë gjithë kohës pikat e tij të forta

që e bëjnë atë një operator ekonomik të suksesshëm. këto raste duhet të merren për t'i

informuar klientët potencialë për përmirësimet dhe zhvillimet në burimet dhe eksperiencën

e operatorit ekonomik, duke treguar eksperiencën e detyrave të reja dhe duke vënë në dukje

të përfitimit të ndonjë aftësie ose prurje të re në staf.

edhe nëse operatori ekonomik nuk e njeh klientin personalisht, nuk ka arsye që ai të mos

marrë mundimin për të bërë pak kërkim mbi veprimtarinë e tij. operatorët ekonomikë të

suksesshëm do të hulumtojnë rreth klientëve potencialë në mënyrë që të arrijnë të dinë

se çfarë të presin. nuk është shumë e vështirë për të bërë kërkim rreth strukturës së vetë

organizatës dhe fushës së saj të veprimtarisë. projektet e mëparshme do të ofrojnë shpesh

një njohje më të mirë mbi llojet e projekteve që ajo preferon të ndërmarrë dhe se çfarë

lloj qëllimesh dhe objektivash mund të ketë. klientët nuk blejnë ose nuk duan të blejnë

gjithmonë pajisje standarde që gjenden kudo ose të pranojnë modele dhe cilësi standarde.

ata do të kenë programin dhe objektivat e tyre dhe vizionin e tyre për atë që duan të arrijnë.

operatorët ekonomikë që janë të aftë ta pikasin këtë vizion dhe t'u tregojnë klientëve se

i kuptojnë objektivat e tyre, që i mbështesin dhe i ndajnë ato, do të jenë në një pozicion

shumë më të mirë sesa operatorët ekonomikë, të cilët thjesht i përgjigjen në mënyrë

mekanike dokumenteve të ftesës.

Hulumtimi i projekteve të shkuara mund të shfaqë gjithashtu plane të ardhshme ose si zgjatje

të planifikuara të projekteve të mëparshme, ose si një pasojë e paevitueshme e tyre. direktivat

u kërkojnë blerësve të publikojnë njoftimet për dhënien e kontratës dhe monitorimi i këtyre

njoftimeve mund t'i mundësojë operatorit ekonomik të zgjuar që të fitojë një tablo të profilit

të shpenzimit të blerësit. Të qenit i aftë për të parashikuar se çfarë mund të dojë dhe se çfarë

ka mundësi që të blejë një klient potencial, do t'i japë një operatori ekonomik një përparësi

ndaj konkurrentëve të tij dhe ndoshta një avantazh.

por parashikimi se çfarë blerësit publik mund të blejnë në të ardhmen nuk është vetëm një

çështje hamendësimi. veç publikimit të njoftimit për dhënien e kontratës, vetë direktivat

sigurojnë një mekanizëm që entet kontraktore të bëjnë publike planet e tyre vjetore të

prokurimit. kjo bëhet nëpërmjet njoftimeve të informacionit paraprak (në sektorin publik)

dhe njoftimeve treguese periodike (në sektorin e shërbimeve publike).

98 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Funksioni i njoftimeve të informacionit paraprak (pin) në sektorin publik është të

paralajmërojë operatorët ekonomikë potencial për kontratat e ardhshme ose kontratat

kornizë, të cilat do të publikohen nëpërmjet një njoftimi.

n në rastin e kontratave të punëve, njoftimi përdoret për t'i paralajmëruar

kontraktorët për kontratat e punëve, të cilat do ta kalojnë vlerën e kufirit monetar

normal. ky njoftim dërgohet në zyrën e publikimeve zyrtare ose publikohet

në profilin e blerësit sa më shpejt të jetë e mundur pas vendimit që aprovon

planifikimin e punëve.

n Megjithatë, në rastin e mallrave, pin-i nuk aplikohet për kontratat e veçanta. entet

kontraktore duhet ta bëjnë të ditur, sa më shpejt të jetë e mundur pas fillimit

të vitit të tyre buxhetor, prokurimin total që synohet sipas fushave të produkteve

që ata parashikojnë të blejnë gjatë 12 muajve të ardhshëm, ku vlera totale e

përllogaritur nuk është më e vogël se 750 000 euro. Fusha e produktit

përcaktohet nga entet kontraktore duke iu referuar nomenklaturës së Fpp-së.

n ashtu si me mallrat, prokurimi total i synuar në secilën prej kategorive të

shërbimeve të listuara në shtojcën Xviia, të cilat entet kontraktore parashikojnë të

blejnë në 12 muajt që vijojnë nga fillimi i vitit të tyre buxhetor, është objekt i një

njoftimi informues ku vlera totale e përllogaritur nuk është më e vogël se 750 000

euro.

përveç referimit në Fpp, termi fusha e produktit nuk është i përkufizuar. Megjithatë, disa ente

kontraktore e përdorin këtë për të identifikuar kërkesat e tyre sipas atyre që mund të furnizohen

nga i njëjti furnizues. për shembull, pajisje kompjuterike, tavolina, karrige, letra dhe kapëse

mund të kenë referenca goxha të ndryshme në Fpp, por ato janë të gjithë artikuj që mund të

furnizohen nga i njëjti lloj furnizuesi: një furnizues i pajisjeve të zyrës. nëse merret kjo qasje,

atëherë pin-i mund të përdoret gjithashtu për të publikuar ekzistencën e kontratave me volum

të madh për lloje të veçanta furnizuesish.

në sektorin e shërbimeve publike, funksioni i njoftimeve treguese periodike të sektorit të

shërbimeve mund të jetë i ndryshëm. së pari, ato mund të përdoren thjesht si një mekanizëm

i avancuar paralajmërimi siç ato janë në sektorin publik. aty kanë për qëllim t'i informojnë

furnizuesit potencialë që ka mundësi të ketë një prokurim, ndoshta duke përfshirë kontrata

me vlerë nën kufirin e ulët monetar, në kategoritë e mallrave që ato mund të furnizojnë.

Megjithatë, së dyti, vetë një thirrje për konkurrim mund të bëhet nëpërmjet një njoftimi

tregues periodik. kur një njoftim tregues periodik i tillë përdoret për të bërë një thirrje

për konkurrim, njoftimi duhet t'i referohet në mënyrë specifike mallrave, punimeve ose

shërbimeve që do të jenë objekti i kontratës që do të akordohet dhe duhet të tregojë nëse

kontrata do të akordohet nëpërmjet një procedure të kufizuar ose me negociim pa shpallje

tjetër të njoftimit të kontratës dhe fton operatorët ekonomikë të interesuar ta shprehin

interesin e tyre me shkrim. Të gjithë kandidatët duhet të ftohen më pas për të konfirmuar

interesin e tyre mbi bazën e informacionit të detajuar mbi kontratën në fjalë përpara se të

fillohet përzgjedhja e operatorëve ekonomikë ose pjesëmarrësve në negociata; dhe njoftimi

duhet të publikohet jo më shumë se 12 muaj përpara dërgimit të kësaj ftese.

këto njoftime nuk janë të detyrueshme, por avantazhi për entin kontraktor është se afati

kohor për marrjen e ofertave shkurtohet aty ku njoftimi i infomacionit paraprak ose atij

periodik është publikuar. ato mund të publikohen në OJEU ose në 'profilin e blerësit'. për

operatorët ekonomikë, ato ofrojnë një mundësi për të parashikuar se çfarë kontratash do të

jenë në dispozicion gjatë vitit dhe do t'u mundësonte atyre planifikimin e duhur përkatës.

99 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Shënim:

'profili i blerësit' është një koncept i ri, i cili i referohet një faqeje interneti ku entet kontraktore

mund të publikojnë informacion lidhur me kontratat. Mund të përdoret si një alternativë

ndaj ojeu-së, por nuk është i detyrueshëm. aty ku përdoret, një njoftim për këtë qëllim

duhet të dërgohet edhe në ojeu.

siç tregon edhe prezantimi i procedurave të reja të dialogut të sektorit publik, ka gjithashtu

raste ku entet kontraktore nuk mund ta specifikojnë gjithmonë më përpara atë që i duhet,

ose sepse, për shembull, projekti është novator dhe kërkon teknologji të re, ose sepse kërkesat

mund të sjellin nevojën për teknologji të ndryshme. në këto raste, operatorët ekonomikë

mund të ftohen për t'i diskutuar zgjidhet teknike me entin kontraktor. kjo lloj procedure

është bazuar në një publikim dhe, megjithëse reputacioni i një firme mund të çojë në një

ftesë të drejtpërdrejtë pas publikimit të njoftimit, i gjithë procesi zhvillohet brenda kontekstit

të një procedure të përcaktuar. Megjithatë, operatorët ekonomikë me ekspertizë teknike të

veçantë mundet të asistojnë gjithashtu në një fazë më të hershme dhe, si rrjedhojë, fillojnë

të zhvillojnë një marrëdhënie të mirë pune me entet kontraktore.

siç është diskutuar tashmë në modulin H4, operatorët ekonomikë lejohen t'i diskutojnë

çështjet teknike me entet kontraktore para se të fillohet ndonjë procedurë prokurimi. për të

marrë informacionin që i nevojitet atij, blerësi duhet të komunikojë me operatorët ekonomikë

potencialë, por duke e bërë një gjë të tillë brenda procedurës konkurruese të ofertimit mund

të jetë një shkelje e rregullave, sepse në përgjithësi nuk lejohen diskutimet me operatorët

ekonomikë gjatë procedurës.

direktivat lejojnë (në krerët e tyre) mundësinë për t'i diskutuar specifikimet teknike me

operatorët e mundshëm ekonomikë përpara çdo procedure të dhënies së kontratës. ky quhet

"dialogu" teknik. Me kushtin kryesor që çdo diskutim nuk duhet të ketë si efekt eliminimin e

konkurrencës, në krerët e direktivave parashtrohet që "përpara nisjes së një procedure për

dhënien e një kontrate, duke përdorur një dialog teknik autoritetet kontraktuese mund të

kërkojnë ose pranojnë këshilla, të cilat mund të përdoren në përgatitjen e specifikimeve...".

përkufizimi i dialogut teknik do të thotë që në pamje të parë këto lloj diskutimesh janë të

lejuara. sigurisht ato nuk duhet të kenë si efekt eliminimin e konkurrencës dhe prandaj nuk

duhet t'i ofrojnë ndonjë operatori ekonomik potencial një avantazh të padrejtë konkurrues

duke i përcaktuar, për shembull, specifikimet teknike sipas atyre që plotësohen vetëm nga

një operator ekonomik, kombëtar ose tjetër.

2.2.1 Identifikimi i tenderave të mundshëm

ashtu siç ofrimi i ofertave 'prit dhe ngjit' nuk është veçanërisht efikas dhe që shpesh është

kundërproduktiv, nuk është gjithashtu efikase që një operator ekonomik të dorëzojë oferta

për çdo kontratë që publikohet. në fakt, kjo përpjekje për t'iu përgjigjur çdo publikimi mund

të jetë në radhë të parë shkaku i hartimit të dobët të ofertës, kështu që operatori ekonomik

është vetë përgjegjës për mungesën e suksesit të tij.

përgatitja e ofertave kërkon një përpjekje të madhe, e cila përkthehet në shpenzime kohore

dhe monetare. nëse shanset për të fituar një tender janë të largëta, atëherë lind çështja nëse

burimet e operatorit ekonomik do të përdoreshin më mirë diku tjetër.

100 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

problemi i kostos së përgatitje së ofertës njihet gjithashtu në procedurat e prokurimit që janë

vënë në dispozicion. Megjithëse në direktivat aktuale nuk thuhet konkretisht, arsyet prapa

përdorimit të procedurës së kufizuar janë përcaktuar në një direktivë të mëparshme. një

prej arsyeve se pse një procedurë e kufizuar mund të jetë e preferuar, është fakti se mund të

përdoret për të zvogëluar kostot e përgatitjes së ofertës duke e ndarë procesin në dy faza:

parakualifikimi dhe ofertimi. përgatitja për kualifikim është shumë më pak e vështirë sesa

përgatitja e një oferte plotësisht teknike, dhe duke i ndarë këto dy faza, një blerës është në

fillim i aftë të përqendrohet vetëm në çështjen e kualifikimit. e mira për entin prokurues është

se më pas mundet të ftojë vetëm ata kandidatë që kanë një shans serioz për të fituar që të

dorëzojnë një ofertë të plotë teknike, duke shmangur kështu nevojën për të vlerësuar një

numër të madh ofertash teknike që nuk kanë shanse reale për t'u zgjedhur, sepse operatorët

ekonomikë që i kanë dorëzuar ato thjesht nuk kualifikohen. e mira për operatorët ekonomikë

është që, nëse ata nuk kualifikohen, atyre u kursehen shpenzimet e përgatitjes së një oferte

të plotë teknike.

Megjithatë, operatorët ekonomikë të zgjuar do të kryejnë ushtrimin e tyre të ngjashëm

për secilën kontratë duke peshuar shanset për sukses me kostot e dorëzimit të një oferte.

përgatitja dhe dorëzimi i një oferte cilësore kur shanset për sukses janë të kufizuara mund

të jetë një shpërdorim i burimeve. operatorët ekonomikë duhet të jenë përzgjedhës në

mënyrë që burimet e tyre të përdoren në mënyre efikase dhe efektive. kjo përfshin një

analizë të kostos dhe fitimit, e cila merr parasysh çdo lloj faktorësh.

disa prej këtyre faktorëve mund të jenë rezultat i vetë procesit; të tjerët do të jenë rezultat i

pozitës së vetë operatorit ekonomik ose mjedisit të përgjithshëm konkurrues. për shembull,

procedurat formale të përgatitjes së ofertës imponojnë kosto të caktuara. në ato shtete

anëtare që kanë kosto të larta transaksionesh për kontrata me vlera të vogla (për shembull

duke aplikuar procedurën e plotë të hapur ose të kufizuar për kontratat me vlerë të vogël),

operatorët ekonomikë mund të dekurajohen krejtësisht nga tenderimi. nëse ka tregje

private alternative, operatorët ekonomikë mund t'i shohin ato si rrugëdalje për mallrat dhe

shërbimet e tyre. ente kontraktore të ndryshme mund të aplikojnë standarde të ndryshme

dhe operatorët ekonomikë do të tërhiqen nga procedura që janë më pak të kushtueshme.

shtetet anëtare fqinje mund të bëjnë gjithashtu pa formalitetet e panevojshme dhe

operatori ekonomik inteligjent do të fillojë të shikojë akoma më larg për kontrata potenciale.

e mira më e madhe e direktivave për operatorët ekonomikë është se ata mund të kërkojnë

dhe të përfitojnë nga mundësitë e ofruara nga ente të ndryshme kontraktore në shtetet e

ndryshme anëtare.

bërja e këtij lloj vlerësimi varet gjithashtu nga mjedisi i përgjithshëm konkurrues. kjo përfshin

gjëra të tilla si kushtet e tregut dhe ekzistenca dhe cilësia e konkurrentëve potencialë. këtu

rezultatet e studimit të tregut do të bëhen gjithashtu të vlefshme duke qenë se ai studim

duhet të shfaqë gjithashtu situatën konkurruese. Të dish se kur të paraqesësh një ofertë

lidhet gjithashtu me çështjen që të dish kur nuk duhet ta paraqesësh një ofertë. aty ku

konkurrenca është e egër dhe ku operatori ekonomik nuk mund të ofrojë ndonjë avantazh

të dukshëm mbi konkurrencën, atëherë analiza kosto/përfitim bëhet thelbësore.

101 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

Faktorët që duhen marrë në konsideratë në këtë analizë kosto/përfitim do të varen nga

rrethanat e veçanta. disa nuk do të kenë lidhje, të tjerët do të bëhen të rëndësishëm lidhur

me një kontratë ose një ent kontraktor në veçanti. disa nuk do të kërkojnë që operatori

ekonomik të mendohet; të tjerët mund të konsiderohen si duhet vetëm pas investigimeve

të mëtejshme. disa prej faktorëve që mund të jetë e nevojshme të merren në konsideratë

përfshijnë:

n mjedisin konkurrues: çfarë shansesh ka operatori ekonomik për ta fituar tenderin; a

ka enti kontraktor marrëdhënie të vjetra me operatorë të tjerë ekonomikë; a është

kontrata një zgjatje e një kontrate të mëparshme; a ka fituar operatori ekonomik

ndonjë punë nga ky autoritet kontraktor më parë; si është realizuar ajo kontratë

dhe cila është marrëdhënia me autoritetin kontraktor; cilët janë konkurrentët dhe

si janë ato në krahasim; sa prej tyre janë aty (kjo do të bëhet e ditur për shembull

në procedurat e kufizuara); a përfitojnë konkurrentët nga ndonjë mbështetje ose

subvencion shtetëror; a do të merrni ndonjë mbështetje, veçanërisht nëse kontrata

është jashtë vendit;

n sa konkurrues është procesi: sa i qartë është specifikimi i tenderit (kërkoni sqarime

nëse është i paqartë); a duket sikur specifikimet janë hartuar për të favorizuar

konkurrentë të caktuar (kjo mund të jetë e paligjshme, por e vështirë për t'u

vërtetuar)[ a i keni dokumentet që nevojiten për të dorëzuar ofertën; a mund t'i

merrni ato; si do të vlerësohen ofertat; a funksionon kjo në favorin tuaj.

n kostot e përgatitjes: cilat kosto përfshihen për sa i përket përgatitjes së hartimit

të ofertës, printimit, dërgimit; a keni stafin dhe a janë ato në dispozicion për të

përgatitur ofertën; si janë këto kosto në krahasim me përfitimin e pritshëm; a keni

shpenzuar kohë në parakualifikimin për kontratën dhe marketingun për klientin;

a do t'i humbisni këto kosto nëse ju dështoni të jepni ofertën; a ju është kërkuar

të dorëzoni një sigurim të ofertës dhe/ose sigurim të kontratës; cila është kostoja

e kësaj (a imponon një barrë të papranueshme, p.sh.aty ku kërkohet një kolateral);

nëse paraqitni ofertën në një shtet tjetër, a do të pranohet sigurimi juaj; a do t'ju

duhet të merrni një sigurim nga bankë e huaj; a ka ndonjë kosto përkthimi të

përfshirë; a kërkon kjo që të blihen shërbime apo ju mund të mbështeteni te një

partner ose ortak të huaj ekzistues;

n kostot e projektit: a mundeni të përcaktoni me saktësi kostot dhe pasojat potenciale

të projektit; a ka një klauzolë për rritjen graduale të çmimit ose për ndryshime;

a do ta kalojnë këto kosto përfitimin e pritur; a do të ketë projekti një efekt

domino në kontrata të tjera që ju mund të keni ose po planifikoni për sa i përket

efekteve në kapital dhe burime që mund të ndryshojnë drejtim; a kërkon projekti

mbështetje të gjerë nga stafi mbështetës, a kërkon kohë shtesë për menaxhim,

për shembull, për krijimin dhe operimin e një sipërmarrjeje të përbashkët ose të

partnerëve të tjerë ose të nënkontraktorëve; ku do të ekzekutohet kontrata; a është

kjo e pranueshme; a kërkon ndonjë masa të tjera shtesë (dieta për stafin, masa

sigurie)

102 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n çmimi: sa konkurrues ka gjasa të jetë çmimi juaj. a mund ta kaloni konkurrencën;

a jeni në pozicion të përdorni staf të shfrytëzuar pak dhe burime të papërdorura,

a mund të përfitoni nga marrëveshje të caktuara (të lejuara nga direktivat); a janë

konkurrentët tuaj të aftë që t'jua kalojnë juve për arsye të ngjashme; a përfiton

ndonjë prej konkurrentëve nga ndihma shtetërore (e ligjshme ose jo); në çfarë

monedhe do të paguheni; a ka kjo ndonjë problem në kursin e këmbimit valutor; a

do të kërkoni shërbime financiare shtesë (të huaja); a do t'ju duhet të merrni hua të

huaja; a ka presione inflacioniste; cilat janë kostot e sigurimeve;

n eksperienca me klientin: si ka qenë eksperienca juaj e mëparshme me klientin për

sa i përket marrëdhënies së punës, menaxhimit dhe çështjeve logjistike. a mund

të parashikoni ndonjë problem në implementim; cilët janë kushtet e pagesës së

klientit; nëse nuk paguan në kohë, a parashikohet pagimi i interesit; a është një

klient i rëndësishëm që ju thjesht nuk e refuzoni dot; a është një klient/projekt

prestigjioz;

n kapacitetet: a jeni të aftë ta përfundoni kontratën në kohë dhe brenda kostos; a i

keni aftësitë dhe burimet e kërkuara; a ju duhet të siguroni trajnime shtesë ose të

blini më tepër burime dhe aftësi.

2.3 IdENtIfIKImI I KONtRatavE të muNdSHmE

direktivat sigurisht që parashikojnë publikimin e një numri njoftimesh në Gazetën Zyrtare të

Bashkimit Europian (OJEU). këto janë mjetet primare të njoftimit të procedurave të ofertimit

konkurrues në komunitet. përveç ofrimit të model njoftimeve për ato raste ku kërkohet

publikim, direktiva u jep gjithashtu enteve kontraktore opsionin për të publikuar në OJEU

njoftime që shpallin kontrata punësh, mallrash dhe shërbimesh, të cilat nuk u nënshtrohen

kërkesave të publikimit të direktivave, d.m.th. kur kontratat janë nën kufirin e ulët monetar të

kërkuar.

Modelet e njoftimeve që tregojnë informacionin e kërkuar gjenden në shtojcat e direktivave.

këto shtojca përmbajnë referenca për informacionin që duhet të publikohet në njoftim, i

mjaftueshëm për t'u dhënë operatorëve ekonomikë potencialë atë që u nevojitet për të

vendosur nëse dorëzojnë ose jo një ofertë, si dhe vendin dhe kohën kur ata duhet ta bëjnë

këtë.

publikimi i të gjithë njoftimeve do të thotë publikim në Gazetën Zyrtare të Bashkimit Europian

që botohet nga zyra e publikimeve zyrtare në luksemburg. OJEU publikohet në disa volume:

volumi 'l' që përmban tekstet legjislative; volumi 'C' që përmban njoftime informative lidhur

me legjislacionin e propozuar dhe njoftime jo legjislative, si dhe volumi 's' që përmban

njoftimet e prokurimeve. Të gjitha këto volume janë të disponueshëm me një shërbim

abonimi ose së bashku, ose të ndara. detajet janë në dispozicion nga: http://www.ojec.com

seria 's' publikohet gati për ditë në të gjitha gjuhët zyrtare të komunitetit dhe secili edicion

103 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

publikon të gjitha njoftimet që referohen në direktiva.

këto përfshijnë: http://www.simap.europa.eu

njoftimet e kontratave publikohen të plota në gjuhën e tyre origjinale dhe një përmbledhje

e elementeve të rëndësishme të secilit njoftim publikohet në gjuhët e tjera zyrtare të

komunitetit, ku vetëm teksti origjinal është autentik. përkthimi i njoftimeve kryhet nga zyra

për publikimet zyrtare kështu që entet kontraktore duhet vetëm të dorëzojnë njoftimin e

duhur në gjuhën e tyre origjinale.

përveç publikimit të printuar, zyra për publikimet zyrtare përdor gjithashtu një sistem të

dhënash kompjuterike që njihet si e përditshmja elektronike e Tenderave ('Ted'). kjo ofron

në mënyrë efektive një version në linjë të volumit 's' të OJEU, i cili mund të aksesohet

elektronikisht. ka avantazhin që në të mund të kërkohet nëpërmjet përdorimit të disa fjalëve

dhe variableve kyçe (p.sh. referencat Fpp) dhe ofron një shërbim njoftimi. këto shërbime

ofrohen gjithashtu nga kompani private që operojnë në tregun europian.

Faqja e internetit e bazës së të dhënave të Ted është: http://ted.europa.eu

duke përfituar nga mjetet e reja elektronike të komunikimit, direktivat parashikojnë

gjithashtu që njoftimet e informacionit paraprak dhe njoftimet informuese periodike mund

të publikohen edhe te "profili i blerësit".

përveç njoftimeve të botimit në ojeu, entet kontraktore, siç e kemi parë, kanë gjithashtu

të drejtën për t'i publikuar ato në çdo fletore kombëtare ose në shtypin e shtetit të entit

kontraktor, me kusht që kjo të mos bëhet përpara datës së shpërndarjes së të njëjtit njoftim

nga zyra për publikimet zyrtare. veç kësaj, data e shpërndarjes duhet të përmendet në çdo

publikim kombëtar.

Web-faqja zyrtare e komisionit rregullativ të prokurimit publik të kosovës, ku duhet të

publikohen të gjitha njoftimet për kontrata është :http://krpp.rks-gov.net

një tjetër kusht i rëndësishëm është se publikimet e njoftimeve për tender në shtypin

kombëtar nuk duhet të përmbajnë informacion tjetër nga ai që është publikuar në ojeu.

kushtet kanë për qëllim të sigurojnë integritetin e rregullave të prokurimit duke parandaluar

që vendasve t'u jepet një paralajmërim paraprak ose të përmirësuar për kontratat të cilat

publikohen.

në shumë raste, njoftimet do të publikohen gjithashtu në nivelin kombëtar dhe në shtypin

e specializuar të industrisë. publikimi në ojeu është garantimi i mundësisë së barabartë

dhe mosdiskriminimit, por një numër i madh i mundësive do të merret prej operatorëve

ekonomikë nëpërmjet kanaleve më tradicionale të shtypit lokal ose ndërkombëtar të

industrisë. Megjithatë, gjithmonë e më shumë ente kontraktore po përdorin ojeu-në

si burimin e tyre të vetëm të publikimit të njoftimeve. operatorët ekonomikë që duan të

marrin maksimumin nga mundësitë që janë në dispozicion në vendin e tyre dhe jashtë tij,

këshillohen që të sigurohen për të gjetur një mënyrë për të hyrë dhe për të kontrolluar

njoftimet e publikuara në ojeu qoftë në versionin në linjë ose jo.

2.4 dORëzImI I OfERtavE

përgatitja e ofertës është një detyrë e ndërlikuar dhe e sofistikuar. siç është përmendur

tashmë te hyrja, përgatitja nuk është (dhe nuk duhet të jetë) një proces mekanik që konsiston

104 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

në ofrimin e dokumenteve standarde dhe në riprodhimin e shablloneve ose modeleve

ekzistuese duke përdorur funksionet kompjuterike "prit"/"ngjit". suksesi kërkon më tepër

përpjekje.

në një nivel mirëfilli logjistik, është e rëndësishme ta menaxhoni procesin e përpilimit të

ofertës. kjo do të thotë që të vendosni një njeri të vetëm ose një ekip të identifikueshëm për

përgatitjen e ofertës. ndërmjet të tjerave, atyre do t'u duhet të koordinojnë:

n hartimin e vetë ofertës, d.m.th. pjesët përshkruese;

n mbledhjen e informacionit që do të përmbajë koleksionin e informacionit

dhe dokumenteve që kërkohet të jenë në përputhje me kërkesat lidhur me

specifikimet teknike dhe kriteret e përzgjedhjes dhe kualifikimit;

n përpilimin e ofertës që nënkupton bashkimin e përbërësve të ndryshëm siç

janë përshkrimi, dokumentet dhe certifikatat e kërkuara; mjetet e identifikuara të

vërtetimit; mostra ose broshura, sipas rastit;

n kontrollin e dokumenteve, jo vetëm sa i përket përshkrimit, por gjithashtu edhe

për sa i përket llogaritjeve, duke siguruar që nuk ka gabime matematikore;

n prodhimin e ofertës, i cili mund të përfshijë printim dhe/ose lidhje të specializuar;

dhe

n dërgimin/dorëzimin e ofertës në formën e përcaktuar në dokumentet e tenderit

dhe arritjen në kohë dhe vendin e specifikuar.

kjo nuk është një detyrë që duhet të nënvlerësohet. edhe oferta më e thjeshtë do të përfitojë

nga përgatitja dhe prezantimi i mirë. ndërkohë që koordinimi mund të realizohet nga një

person i vetëm, nuk këshillohet që e gjithë oferta të përgatitet nga një person i vetëm. një

ofertë e mirë zakonisht kërkon kontributin e shumë personave. kjo mund të arrihet më së

miri nëpërmjet një ndarjeje të kujdesshme të punës me koordinim qendror.

në përgatitjen e ofertës, ka një numër çështjesh që duhet të merren parasysh. ato mund të

konsiderohen si të ditura, por gabimet bëhen kollaj, prandaj është shumë e rëndësishme të

ushtroni kujdesin dhe vëmendjen e duhur. disa pika për t'u mbajtur në mendje janë:

n lexoni me kujdes ftesën për ofertë së bashku me bashkëlidhjet e saj; këto

përmbajnë të gjithë informacionin që kërkohet për të kompletuar një ofertë

të pëlqyeshme për entin kontraktor; bashkëlidhjet shpeshherë përmbajnë

informacion thelbësor dhe nuk duhet neglizhuar;

n kontrolloni të gjitha dokumentet e tenderit për faqe që mund të mungojnë

ose gabime; nuk është diçka e jashtëzakonshme që enti kontraktor të ketë bërë

gabime në përpilimin dhe dërgimin e dokumenteve të tenderit dhe është më mirë

t'i zbuloni këto në fillim të fazës së përgatitjes së ofertës, sesa në kohën që tenderi

po finalizohet, meqë mund të jetë tepër vonë për të korrigjuar ndonjë gabim (si

p.sh. mungesa e certifikatave ose e ndonjë informacioni tjetër);

n nëse ka ndonjë gjë të paqartë ose që nuk mund të kuptohet saktësisht nga

dokumentet e tenderit, kërkoni shpjegime dhe sqarime me shkrim ashtu siç

parashikohet në dokumentet e tenderit; bëjeni këtë gjë shpejt që t'ju lërë kohë

për sqarimet dhe ndryshimet e mundshme që mund t'ju duhet të kryeni; nëse

ato ndryshime kërkojnë më shumë kohë për plotësimin e ofertës, informoni

menjëherë entin kontraktor në mënyrë që, aty ku është e përshtatshme, ai të

mund të shtyjë afatin për përgatitjen dhe dorëzimin e ofertës;

105 H-


Moduli

H

PJESA

6

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n mos harroni që, edhe kur nuk ka gabime ose mungesë faqesh, ftesat për ofertë nuk

janë gjithmonë të plota, shpeshherë sepse enti kontraktor nuk ka pasur mundësi t'i

artikulojë plotësisht nevojat e tij; në këto kushte, ju duhet

të përdorni kërkimet tuaja për të kompletuar tablonë dhe për t'u përgjigjur si

duhet;

të vendosni nëse ju nevojitet të propozoni zgjidhje ose alternative të tjera.

në finalizimin dhe dorëzimin e ofertës, ka disa parime themelore që duhen ndjekur për të

garantuar që të paraqisni ofertën më të mirë që mundeni. Mos harroni të

n komunikoni në mënyrë efikase pa bërë komente të panevojshme;

n Transmetoni informacionin e kërkuar dhe vetëm informacionin e kërkuar;

n paraqitni ofertën me profesionalizëm,

n përdorni aftësi të mira në të shkruar

n siguroni që oferta është e lehtë për t'u lexuar, e drejtpërdrejtë dhe konçize

n përdorni formularët e autorizuar dhe të dorëzoni certifikatat e kërkuara

n ndiqni udhëzimet formale të dokumenteve të tenderit (për sa i përket numrit të

kopjeve, formatit të dorëzimit, si p.sh. dorëzimi në zarfe të mbyllura, etj.);

n siguroni përputhjen e ofertës me kushtet teknike dhe të përmbajtjes

n përgjigjeni në mënyrën e duhur, plotësisht dhe me saktësi për të gjitha pyetjet

n dorëzoni ofertën tuaj brenda afateve kohore të specifikuara – mundësisht shumë

kohë më para sesa afati i fundit për dorëzimin e ofertave.

Moduli

H


Kundërshtimi i shkeljeve të rregullave të prokurimit

pjesa

7

106 H-



107H-

SEKSIONI

1


MOdulI

H

PJESA

7Kundërshtimi i shkeljeve të rregullave të prokurimit

SEKSIONI 1 HYRJE

1.1 ObJEKtIvat


1. Mundësitë në dispozicion të ofertuesve për të kundërshtuar shkeljet e pretenduara të

rregullave

2. Masat që mund të ndërmerren në gjykatat kombëtare

3. Mënyra në të cilën komisioni europian mund të ndihmojë në mënyrë direkte

4. Mjetet/procedurat specifike të parashikuara nga direktiva për mjetet/procedurat e

ankimit



n Masat mbrojtëse bazë dhe të përbashkëta të parashikuara nga legjislacioni i be-së

dhe direktivat

n roli i ofertuesve

n roli i komisionit dhe gjykatës europiane

n Mjetet në dispozicion të ofertuesve


n Fusha e veprimit të gjykatave kombëtare, komisionit europian dhe

gjykatës europiane

n korrigjimet e sakta të disponueshme sipas direktivës për mjetet/procedurat e

ankimit (e ndryshuar)

n procedurat që zbatohet në çdo proces

n afatet kohore që mund të zbatohen

1.3 LIdHJEt






ekziston një lidhje veçanërisht e fortë me:

n Modulin F1 për mjetet/procedurat e ankimit

1.4 RëNdëSIa

ky informacion do të jetë kritik për ofertuesit që e ndiejnë se janë trajtuar në mënyrë të

padrejtë dhe mund ta tregojnë atë që duket si shkelje e rregullave të prokurimit të be-së. ky

seksion i drejton ofertuesit nëpër hapat e mundësive për t'u ankimuar dhe procedurat që

zbatohen, në mënyrë që të jenë në pozicionin për të mbrojtur të drejtat që u janë dhënë

sipas direktivave.

108 H-

SEKSIONI

2


MOdulI

H

PJESA

7Kundërshtimi i shkeljeve të rregullave të prokurimit


2.1 HYRJE

rregullat e prokurimit të direktivave të be-së nuk kanë shumë vlerë nëse nuk zbatohen

saktësisht nga entet kontraktore. zbatimi i pasaktë i tyre mund të vijë si rezultat i gabimeve,

nënvlerësimi ose keqkuptimi ose mund të vijë si rezultat i veprimeve të paramenduara nga

ana e një zyrtari të prokurimit. Cilado qoftë arsyeja, është operatori ekonomik që zakonisht

është në pozicionin më të mirë për të identifikuar një shkelje të mundshme dhe direktiva

mundësojnë mjetet.

në modulin H7 do të shqyrtojmë mundësitë e ndryshme që ofrohen nga legjislacioni i

komunitetit. këto bazohen në dy direktivat kryesore

(1) direktiva për mjetet/procedurat e ankimit në sektorin publik: direktiva 89/665 dhe

(2) direktivës për mjetet/procedurat e ankimit (në sektorët e shërbimeve publike):

direktiva 92/13

këto direktiva tashmë janë ndryshuar nga një direktivë e re: direktiva 2007/66.

atëherë kur operatorët ekonomikë vënë re probleme ose besojnë se janë kryer shkelje, rruga

e parë e veprimit gjithmonë duhet të kontakti me përfaqësuesit e entit kontraktor për të

treguar se mund të ketë ndodhur një shkelje. nëse shkelja është rezultati i një gabimi, atëherë

kjo do t'i japë entit kontraktor mundësinë e korrigjimit të atij gabimit dhe në këtë mënyrë

zhvillohet shumica e çështjeve. sidoqoftë, nëse enti kontraktor nuk e korrigjon gabimin,

atëherë një operator ekonomik mund të ndërmarrë veprime të tjera.

sipas ligjit të prokurimit publik nr. 04/l042, pjesa e viii, të gjitha ankesat lidhur me një aktivitet

të prokurimit duhet të parashtrohen në organin shqyrtues të prokurimit (osHp).

gjithashtu, ndryshimi i vitit 2006 u mundëson shteteve anëtare ta shndërrojnë këtë njoftim

në një kërkesë për rishqyrtim paraprak nga enti kontraktor. në këtë rast kryerja e kërkesës

(nëpërmjet faksit ose mjeteve elektronike të tjera) do të shkaktojë një pezullim 5 ditor të

procedurës. atëherë kur ka një fazë fillestare të rishqyrtimit, si rrjedhim, kjo i ofron operatorëve

ekonomikë një sulm të papritur të vlefshëm që duhet të merret seriozisht duke konsideruar

pezullimin. ky pezullim nuk ndikon në caktimin e masave të përkohshme.

sidoqoftë, kjo nuk është mundësia e vetme. gjithashtu është e mundur të bëhet një ankesë

te komisioni europian, nëse mendohet se është kryer një shkelje dhe të ndërmerren veprime

ndaj shtetit anëtar.

sikurse me direktivat kryesore procedurale, qëllimi i direktivës mbi mjetet/procedurat e

ankimit nuk është harmonizimi i ligjeve të shteteve anëtare në këtë aspekt, por të përcaktojë

kriteret minimale dhe masat mbrojtëse për të garantuar mbrojtjen e të drejtave që rrjedhin

nga direktivat procedurale. kjo është bërë e domosdoshme duke marrë parasysh procedurat

shumë të ndryshme që disponohen në juridiksionet kombëtare që ofrojnë ndryshime të

theksuara në mjetet e mbrojtjes së ofruar për subjektet e të drejtës komunitare. ky kapitull

do të shqyrtojë vetëm kriteret minimale të përcaktuara në direktivën mbi mjetet/procedurat

e ankimit.

109 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.2 dEtYRImI I zbatImIt Në pëRgJItHëSI

detyrimi i zbatimit i të drejtës komunitare, duke përfshirë detyrimin e zbatimit të direktivave

të prokurimit nuk rregullohet vetëm nga direktivat mbi mjetet/procedurat e ankimit. gjykatat

kombëtare luajnë një rol në garantimin e zbatimit të së drejtës komunitare në përgjithësi dhe

komisioni europian luan një rol specifik si gardiani i së drejtës komunitare. gjithashtu këto role

duhet të merren në konsideratë.

2.2.1 përdorimi i gjykatave kombëtare

direktivat duhet të shndërrohen në ligj i brendshëm, duke ofruar në këtë mënyrë rregulla

të brendshme që zbatojnë rregullat komunitare. Të drejtat dhe detyrimet e qytetarëve

(operatorëve ekonomikë) të krijuara nga e drejta komunitare duhet të mbrohen nga gjykatat

kombëtare ose gjykatat e tjera të njohura. një numër çështjesh janë paraqitur nga individët

para juridiksioneve kombëtare të cilat trajtonin shkeljet e direktivave procedurale. këto shkelje

u trajtuan sipas procedurave ekzistuese dhe dispozitave të ligjit të brendshëm. sidoqoftë, u

vunë re qartë ndryshimet ndërmjet juridiksioneve si në kushtet e korrigjimeve të disponuara

edhe efikasiteti i atyre korrigjimeve që çuan në miratimin e direktivës mbi mjetet ligjore

për rivendosjen e të drejtave, që u krijua për të vendosur themele të ngjashme, në mos po

tërësisht identike, në të gjitha shtetet anëtare.

përveç masave zbatuese specifike të parashikuara në direktivat mbi mjetet/procedurat

për ankimin, Traktati, i mbështetur nga gjykata europiane e drejtësisë (gjed), gjithmonë

ka siguruar mjetet për korrigjimin e shkeljeve, si të legjislacionit parësor, ashtu edhe të

legjislacionit dytësor të komunitetit. kjo vjen si rezultat i vetë natyrës së të drejtës komunitare

nëpërmjet krijimit të të drejtave, tek të cilat mund të mbështeten individët në gjykatat

kombëtare të tyre (shikoni H1).

pranohet mbarësisht se e drejta komunitare ka mundësi të krijojë të drejta ku individët mund

të mbështeten (duke përfshirë kompanitë para gjykatave kombëtare të tyre të cilat janë zotuar

për t'i mbrojtur. kjo ndodh kur dispozitat e Traktatit kanë ndikim të drejtpërdrejtë, d.m.th.

kanë ndikimin e krijimit të të drejtave pa vazhduar zbatimin e tyre. kjo është automatike

dhe i nënshtrohet disa kushteve. ndikimi i drejtpërdrejtë është i garantuar nëse detyrimi i

imponuar mbi shtetet anëtare është

n i qartë dhe i saktë,

n i pakushtëzuar dhe

n në rastin e zbatimit të masave, shteteve anëtare ose institucioneve të komunitetit

nuk u jepet hapësirë për fshehtësi.

rasti i direktivave është më problematik se dispozitat e Traktatit meqë në përgjithësi janë më

detyruese vetëm për rezultatin e synuar dhe vetëm për secilin shtet anëtar të cilit i drejtohen,

por ia lënë autoriteteve kombëtare zgjedhjen e formës dhe metodave. Megjithatë, gjed-i ka

konfirmuar se gjithashtu direktivat mund të hyjnë direkt në fuqi kur përmbushin të njëjtat tre

kushte.

sidoqoftë, hyrja e menjëhershme në fuqi e direktivave kufizohet në dy mënyra.

n Fillimisht, direktivat janë detyruese vetëm për rezultatin që synohet.

direktivat përmbajnë një datën në të cilën synohet të arrihet rezultati dhe ato

nuk duhet të përdoren derisa shtetet anëtare të kenë pasur kohë për të futur në

funksionim format dhe metodat e zgjedhura të zbatimit.

110 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

pasi të ketë kaluar afati kohor dhe shteti anëtar të ketë dështuar në përvetësimin

e masave zbatuese që kërkohen nga direktiva, ai nuk mund të kryejë pa sukses

detyrimet e direktivës, në lidhje me individët që veprojnë në pajtim me direktivën.

gjithashtu operatorët ekonomikë mund të mbështeten në hyrjen direkte në

fuqi kur, pas datës për zbatim, shteti e ka zbatuar direktivën por e ka bërë këtë

në mënyrë të pasaktë. në këto rrethana, hyrja direkte në fuqi e direktivës do të

garantojë se parashikimi i direktivës do të mbivendoset mbi zbatueshmërinë

e mangët kombëtare. kjo do të thotë se nëse një shtet anëtar nuk i ka zbatuar

direktivat në mënyrën e duhur dhe një ent kontraktor ndjek zbatimin e pasaktë,

një operator ekonomik mund të ankohet për shkelje të direktivës aty ku është

dëmtuar nga kjo shkelje.

n kufizimi i dytë është se një direktivë drejtohet te shtetet anëtare.

detyrimi për ta zbatuar atë bie mbi shtetet anëtare dhe asnjë tjetër. Termi "shtetet

anëtare" përfshin zgjatimet e shtetit dhe në përgjithësi përfshinë të gjitha

autoritetet kontraktuese të identifikuara në direktivë në mënyrë që operatorët

ekonomikë të mund të mbështeten në efektin e drejtpërdrejtë të direktivës ndaj

autoriteteve kontraktuese të përkufizuara në direktivën procedurale.

nga ana tjetër, nuk duhet të të mbulojë disa ente kontraktore private të

identifikuara në sektorin e shërbimeve publike meqë nuk janë me çdo kusht

"zgjatime të shtetit". si rrjedhim, në sektorin e shërbimeve publike një operator

ekonomik duhet të jetë i sigurt se ai shërbim do të konsiderohet sikur bën pjesë

e shtetit para se të kërkojë ta kundërshtojë atë në gjykatën kombëtare sipas

doktrinës së efektit të drejtpërdrejtë.

kur shikohet efekti i drejtpërdrejtë i direktivave, gjed-it iu kërkua të shikonte dispozitat

individuale të direktivave procedurale të ndryshme. dispozitat duhet të shikohen me radhë

dhe nenet e veçanta duhet të analizohen në mënyrë individuale. për shembull, gjed beson

se rregullat e pavarura të lidhura me reklamimin, kryerjen e një procedure konkurruese dhe

dëshmitë e kriteret për përzgjedhjen dhe caktimin kanë në përgjithësi të njëjtin efekt.

për të siguruar qëndrueshmëri në komunitet, gjykatat kombëtare kanë të drejtë dhe

shpeshherë i referohen pyetjeve të lidhura me vlefshmërinë dhe interpretimin e akteve

komunitare që lindin në kontekstin e seancave para tyre te gjed-i. kjo kryhet sipas një

procedure të caktuar në nenin 234 të Traktatit. para së gjithash, neni 234 i jep gjed-së

juridiksionin për dhënë vendime paraprake në lidhje me interpretimin e Traktatit dhe

interpretimin dhe vlefshmërinë të akteve të institucioneve komunitare.

një gjykatë ose gjyq kombëtar ka të drejtë dhe nëse është gjykatë e shkallës së parë, është e

detyruar ti kërkojë gjed-it për një vendim paraprak nëse problemi i vlefshmërisë ngrihet ose

nga palët ose nga vetë gjykata me mocion vetjak. në mënyrë që të bëhet referencë, gjykata

kombëtare duhet të konsiderojë se një vendim mbi një çështje të tillë është i domosdoshëm

për t'i mundësuar të marrë një vendim. pyetja ose pyetjet dërgohen te gjykatat që bëjnë

referencë, por në praktikë, i takon palëve të dhe avokatëve të tyre ta bëjnë aktualisht pyetjen.

shpesh gjed-i do ta riformulojë pyetjen në mënyrë që të japë përgjigjen më të përshtatshme

por është e rëndësishme që palët në mosmarrëveshje të kërkojnë strukturojnë pyetjet që do

të mundësojnë përgjigjet për të cilat kanë nevojë.

rëndësia e procedurës qëndron në mënyrën që siguron zbatueshmërinë e njëtrajtshme

të të drejtës komunitare. gjatë ruajtjes së ligjit dhe veprimit si gjykatës përfundimtar i së

drejtës komunitare, ajo garanton se të drejtat e individëve që burojnë nga Traktati dhe masat

111 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

efektive të drejtpërdrejta të miratuara sipas tij të jenë të mbrojtura në mënyrë të barabartë

dhe uniforme në komunitet.

2.2.2 Si mund të ndihmojë Komisioni Europian

Masat detyruese të zbatimit të siguruara nga direktiva mbi mjetet/procedurat e ankimit

ndoshta janë vetëm mjetet më të fundit në dispozicion për të garantuar pajtueshmërinë

me direktivat procedurale. në mungesë të rregullimeve specifike për të korrigjuar shkeljet e

procedurave të prokurimit, komisioni ka ushtruar në të kaluarën (dhe vazhdon të ushtrojë)

rolin tradicional të tij si gardian i Traktatit të kee-së.

për këtë qëllim i janë dhënë kompentenca mbikëqyrjeje dhe zbatuese nga Traktati, i cili i

ka përdorur me sukses në fushën e prokurimit publik. shumë nga çështjet e hershme që

trajtonin shkeljet e direktivave të prokurimit që dolën para gjed-it vinin si rezultat i veprimeve

të komisionit ose me iniciativën e tij ose në bazë të ankesave nga një operator ekonomik

individual. krahas atyre pak çështjeve që arrijnë në gjed, komisioni trajton një numër në

rritje me parregullsi që zgjidhen në mënyrë informale. nga ana tjetër, kufizimet e burimeve

të komisionit janë të tilla që nuk mund të kryejë më shumë se një rishqyrtim tepër selektiv

të zbatimit të procedurave të prokurimit në shtetet anëtare.

neni 226 i Traktatit i jep komisioni një rol kritik në mbikëqyrjen e pajtueshmërisë së shteteve

anëtare ku detyrimet e tyre sipas traktatit përfshin, ndër të tjerave, pajtueshmërinë me

direktivat specifike si direktivat e prokurimit.

nëse komisioni mendon se një shtet anëtar ka dështuar në plotësimin e një detyrimi sipas

Traktatit, pas disa hapave procedurale mund ta paraqesë çështjen para gjed-it. në rastin e

direktivave, kjo zakonisht nënkupton moszbatimin ose zbatimin e pasaktë të direktivave në

ligjin kombëtar.

procedura përdoret shpesh, megjithëse shumica e rasteve zgjidhen në fazën administrative

para fillimit të seancave në gjed. në rast se çështja paraqitet në gjed dhe kjo e fundit vendos

se një shtet anëtar nuk i ka përmbushur detyrimet e tij, ky shtet është i detyruar të ndërmarrë

masat e domosdoshme për tu pajtuar me vendimin. për autoritetet kompetente të një

shteti anëtar (duke përfshirë gjykatat kombëtare) kjo do të thotë ndalim me ligj i zbatimit të

një rregulli kombëtar të njohur si të papërputhshëm me Traktatin dhe, nëse nevojitet nga

rrethanat, një detyrim i tyre për të ndërmarrë të gjitha masat përkatëse për të mundësuar

zbatimin e plotë të të drejtës komunitare. gjithashtu shtetet anëtare mund të detyrohen të

paguajnë një gjobë.

procedura mund të fillohet nga komisioni me mocionin e tij ose si rezultat i një ankese nga

një individ.

edhe nëse ankesa bëhet ndaj ndonjë autoriteti kontraktues specifik, veprimet e komisioni

do të jenë ndaj shtetit anëtar. Qoftë të bazuara në nismën vetjake ose në ankesën e një

individi, procedura mbetet e njëjta në thelb. procedura bazë është si vijon:

(a) procedura e ankesave

komisioni gjen dështimet e mosplotësimit të detyrimeve të shteteve anëtare

në shumë mënyra. Monitoron masat kombëtare të zbatimit dhe, në fushën

e prokurimit publik, duhet të informohet normalisht për masat kombëtare që

zbatojnë direktivat e prokurimit (kjo parashikohet në direktivat procedurale).

112 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

sidoqoftë, ka shumë raste të shkeljeve rreth të cilave komisioni nuk merr vesh dhe

në këto raste individët dhe kompanitë që janë në gabim kanë një rol për të luajtur.

kur një individ ose kompani mendon se një shtet anëtar është duke shkelur

detyrimet e tij sipas Traktatit, ai mund të bëjë një ankesë te komisioni. kjo ankesë

mund të jetë informale ose formale. një kompani që ndihet e dëmtuar mund të

dëshirojë të mbetet anonime dhe mund të preferojë që komisioni të mos e bëjë

publik identitetin e saj te shteti anëtar ose agjencia qeveritare e përfshirë. kjo

mund të nevojitet për të ruajtur fshehtësinë e biznesit ose ndoshta sepse ka frikë

për shpagim tregtar të ndërsjellë. në rrethana të tilla, individi mund të afrohet te

komisioni në mënyrë informale për ti vendosur shërbimet në fjalë në lajmërimin e

shkeljeve të mundshme të të drejtës komunitare. kjo mund të jetë e mundur kur

shkeljet e ankuara janë të përgjithësuara dhe jo "të gjurmueshme", por është më e

vështirë atëherë kur vjen si rezultat nga një incident i izoluar.

sido që të ketë filluar, procedura e ankimit çon në padi ligjore nga komisioni dhe

nuk e përfshin direkt ankuesin individual. ankuesit informalë shërbejnë vetëm

për të larguar akoma më shumë mundësinë e identifikimit. sidoqoftë, në praktikë

mungesa e një ankuesi individual të njohur mund të mënjanojë komisionin nga

një incident tek i cili mund të referohet. ankuesit informalë mund të neglizhojnë

ta pajisin komisionin me informacion dhe prova të mjaftueshme mbi të cilat të

vazhdohet. Megjithëse procedura ligjore pas një ankimi është një komision, në

përgjithësi ankuesi do të informohet mbi zhvillimin dhe, si rrjedhim, do të ketë

mundësinë për të kryer vëzhgime të tjera nëse do të jetë e nevojshme.

(b) Kryerja e ankesës

Çështjet që përfshijnë prokurimin publik nuk i nënshtrohen kërkesave procedurale

të rrepta. sidoqoftë, eksperienca ka treguar se ka disa elemente që duhet të

përfshihen në çdo ankesë. ankesa duhet të përmbajë informacion bazë rreth

ankuesit sikurse edhe fakte të çështjes.

aspekti më i rëndësishëm i ankesës është përshkrimi, në sa më shumë detaje

që është e mundur, i fakteve të plota të çështjes. Të thuash të drejtën, i takon

komisionit të vendosë ndjekjen penale të shkeljeve të zbuluara nga faktet dhe

komisioni mund të mos i marrë gjithmonë parasysh ato, madje edhe nëse

ankuesi i referohet shkeljeve të mundshme. në fund të fundit, i takon komisionit

të vendosë mbi shkeljet që do të ndjekë. sidoqoftë, për të njëjtat arsye, meqë

është e domosdoshme të krijohet një deklaratë faktike e detajuar, preferohet të

ndihmohet komisioni me sa të jetë e mundur. atëherë kur një listë e plotë me

shkelje të Traktatit paraqitet para komisionit, shërbimet e komisionit do të jenë

në pozicion më të mirë për të hetuar pretendimet. ankuesi do të ketë më shumë

kohë (dhe më shumë interes) në gjetjen dhe vërtetimin e shkeljeve të shtetit

anëtar dhe do të ketë më shumë kohë, informacion dhe burime në dispozicion.

vetë komisioni nuk do të mund të caktojë dëmet si kompensim për humbjet

e ankuara (megjithëse është e drejtë e një gjykate kombëtare) por ekzistenca

e një dëmi të tillë do të ndihmojë në caktimin e seriozitetit të ankesës. në disa

raste shumë serioze, komisioni mund të shkoje te gjed-i për falje të përkohshme

atëherë ku nevojitet veprim urgjent për të shmangur një dëm të tillë.

113 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

gjithashtu, një tregues i hapave procedurale të ndërmarra në nivel kombëtar

për të rregulluar situatën do të ndihmonte. nuk është një rregull i rreptë që

komisioni do të zbatojë vetëm pasi të kenë dështuar procedurat e ankimit por

sigurisht është një faktor i rëndësishëm. shpesh, është e qartë se procedurat

kombëtare administrative ose politike janë të pamjaftueshme për të mbrojtur të

drejtat e individëve në rastin e shkeljeve të së drejtës komunitare ose madje edhe

jo-ekzistente. në raste të tilla, provat e dështimit të sistemit kombëtar mund ta

nxisin komisionin të ndërmarrë veprime të tjera.

Çdo ankesë e tillë duhet të dërgohet me shkrim për vëmendjen e dg Markt/

procurement.

(c) procedura sipas Nenit 226

pasi të jetë paraqitur ankesa, çështja del nga duart e ankuesit. shërbimet e

komisionit mund të kërkojnë informacione të mëtejshme nga ankuesi, por

zhvillimi i çështjes që nga kjo fazë është krejtësisht përgjegjësi e komisionit.

ankuesi nuk mund ta detyrojë komisionin të ngrejë padi dhe tërheqja e ankimit

nuk e ndalon domosdoshmërish procedurën. sigurisht, kjo është një vegël taktike

në duart e ankuesve të mundshëm.

nëse komisioni vendos se ka shkelje në të drejtën komunitare, do të ndërmarrë

hapa formale për të korrigjuar situatën. normalisht do të përdorë procedurën e

parashikuar në nenin 226 të Traktatit. Hapat kryesore janë si vijon:

n Kontaktimi i autoriteteve të shteteve anëtare

komisioni do të kontaktojë me autoritetet e shteteve anëtare në fjalë, duke

ngritur shkeljet e pretenduara dhe do të kërkojë që shteti anëtar të paraqesë

vërejtjet e tij. do ta bëjë këtë nëpërmjet njoftimit formal. nuk ka afat kohor

për këtë pjesë të procedurës dhe sa do të varet nga rëndësia e dhënë ndaj

shkeljes nga shërbimet e komisionit.

n Përgjigjja nga një shtet anëtar

zakonisht, shteti anëtar do të përgjigjet ndaj vërejtjeve të komisionit.

ankuesi mund të informohet mbi pozicionet e ndryshme (por nuk ka "të

drejtë" për këtë informacion) dhe ai mund të dëshirojë të bëjë komente të

tjera. ky është një garancion që ankuesi do të jetë në pozicion për të dhënë

më shumë. nëse komisioni nuk është i kënaqur me përgjigjen e shtetit

anëtar, do ta vazhdojë padinë më tej.

n Opinioni i arsyetuar nga Komisioni

komisioni jep një "opinion të arsyetuar". ky do të përfshijë një deklaratë

të plotë të fakteve dhe një deklaratë formale të shkeljeve të së drejtës

komunitare të pretenduara që kanë ndodhur. opinioni i arsyetuar kërkon që

t'u jepet fund shkeljeve, por normalisht ai nuk sugjeron masat që duhet të

merren. nuk ka një afat të caktuar kohor ndërmjet fazës së mëparshme dhe

nxjerrjes së opinionit të arsyetuar, por ka një afat kohor brenda së cilit shtetit

anëtar i kërkohet që të veprojë. ky afat zakonisht caktohet për dy muaj.

114 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

n GJED

nëse shteti anëtar nuk vepron brenda afatit kohor të caktuar, çështja

çohet përpara gjed-së në luksemburg. nëse rezultati final është një

vendim ndaj një shteti anëtar, ky i fundit do të detyrohet të përfundojë

shkeljen(et). ankuesi nuk merr pjesë në procedurën e gjed-së, nuk mund të

përfaqësohet dhe nuk mund të bëjë asnjë koment as si vëzhgues.

(d) masat e përkohshme

neni 243 i Traktatit i jep gjed-së kompentencën të përshkruajë masat e

përkohshme të nevojshme në çdo rast të paraqitur. duke marrë parasysh se për

çështjet e paraqitura në gjed mund të nevojiten deri në dy vjet para dhënies së

vendimit final, kjo kompentencë do të jetë veçanërisht e vlefshme në rastet kur

ka një shkallë urgjence. zbatimi i masave të përkohshme duhet të bëhet nga një

palë në çështjen para gjed-së dhe duhet të ketë lidhje me atë çështje. si rrjedhim,

në këtë kontekst, i takon vetëm komisionit (dhe jo ankuesit) që të ketë të drejtën

për të kërkuar falje të përkohshme në një çështje që është paraqitur tashmë para

gjed-së.

zbatimi i faljes së përkohshme që mund të bëhet në të njëjtën kohë, por në

dokumente të ndryshme, fillimi i seancave do të dëgjohet ose nga presidenti ose

nga gjed-it (për zbatimet, në çështjet e prokurimit publik deri tani janë dëgjuar

nga presidenti). zbatimi do të paraqitet normalisht te pala e kundërt të cilës

do ti jepet një afat i shkurtër për të paraqitur vërejtjet me shkrim ose me gojë.

sidoqoftë, presidenti mund të japë urdhrin ex parte në raste të veçanta, para se

pala e kundër të ketë paraqitur

vërejtjet.

parimet që drejtojnë dhënien e faljes së përkohshme janë zhvilluar në praktikën

gjyqësore të gjed-it. në praktikë, gjed-ja do të presë palën që kërko falje të

përkohshme për të treguar një çështje prima facie dhe nevojën për veprim të

menjëhershëm për të shmangur dëme serioze dhe të pariparueshme (urgjencë).

do të jepet një urdhër, nëse pala kundërshtare arrin të tregojë se edhe ajo do të

pësonte dëm serioz dhe të pariparueshëm (ekuilibri i testit të interesave).

115 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.3 të pëRbaSHKëtat E dIREKtIvavE pëR mJEtEt/pROcEduRat E aNKImIt

dispozitat bazë të direktivave janë të njëjtat, por ka disa ndryshime materiale që do të

shpjegohen më poshtë.

neni 1 i të dyja direktivave deklaron synimet. ato janë për të siguruar se vendimet e marra

nga entet kontraktore në kontekstin e procedurave për dhënien e kontratave që ndodhen

brenda fushës së direktivave procedurale përkatëse të mund të rishqyrtohen efektivisht dhe

shpejt duke pasur parasysh pajtueshmërinë e tyre me të drejtën komunitare në fushën e

prokurimit publik.

në sektorin e shërbimeve publike, direktiva për mjetet/procedurat e ankimit ofron mundësinë

e përdorimit të tre mjeteve ligjore të njëjta të vëna në dispozicion të gjykatave kombëtare

dhe para organeve kombëtare të rishqyrtimit si në rastin e sektorit publik. këto janë masat e

parakohshme, anulimi i vendimeve dhe njohja e dëmeve. sidoqoftë, ndërsa caktimi i dëmeve

gjithmonë do të jetë i disponueshëm, shtetet anëtare janë të lira të zgjedhin ndërmjet dy

alternativave përveç sistemeve shoqëruese të kompensimit. sistemi i parë është i njëjtë me

sistemin e parashikuar në sektorin publik dhe lidhet me kompetencat për të caktuar faljen e

përkohshme dhe anulimin. sikurse edhe në sektorin publik, komisionit i jepen kompentenca

specifike për të ndërhyrë krahas atyre që zotëron sipas nenit 226 të Traktatit. sistemi i dytë

i referohet pushtetit për të caktuar pagesa dekurajuese në vend të masave të përkohshme

dhe anulimit.

gjithashtu, amendamenti 2006 paraqiti një afat të detyrueshëm "të pritjes së ankesave". kjo

është një risi e rëndësishme nga e cila operatorët ekonomikë që kërkojnë të kundërshtojnë

shkeljet e pretenduara të mund të përfitojnë.

2.3.1 zbatimi

direktiva mbi mjetet/procedurat për ankimin zbatohet në rastet e kontratave që përfshihen

brenda fushës së zbatimit të direktivave procedurale. nuk do të zbatohet, për shembull, te

kontratat që nuk përmbushin kufijtë e vlerave të atyre direktivave.

Mjetet/procedurat e ankimit janë të disponueshme ndaj veprimeve të ndërmarra nga enti

kontraktor, megjithëse termi "vendim" nuk është përkufizuar. në mënyrë të qartë synohet

të mbulohet përdorimi i specifikimeve diskriminuese teknike, ekonomike ose financiare;

vendimet që përfshijnë ose përjashtojnë operatorët ekonomikë të veçantë ose që u akordojnë

ose jo kontratat operatorëve ekonomikë të veçantë janë gjithashtu "vendime" për qëllimet e

direktivave të mjeteve/procedurave të ankimit. këto "vendime" mund të ndërmerren vetëm

në bazë të kritereve të përzgjedhjes dhe shpalljes së fituesit nga direktivat procedurale.

në ato raste ku enti kontraktor nuk ka nisur fare një procedurë për dhënien e një kontrate

ose për publikimin e njoftimit të kontratës ku duhej të vepronte në ppërputhje me direktivat

në dhënien e asaj kontrate, çdo kontratë rezultuese konsiderohet si "dhënie e drejtpërdrejtë

e paligjshme" dhe do të jetë "e pavlefshme". ky koncept i pavlefshmërisë është prezantuar

nëpërmjet ndryshimit të vitit 2006 dhe ndjek një seri çështjesh në të cilat gjed-i zbuloi se

kishin ndodhur shumë dhënie direkte të tilla të paligjshme dhe bëri të mundur kundërshtimin

edhe nëse mund të mos ketë një "vendim" aktual për të kundërshtuar.

Mjetet/procedurat e ankimit duhet të jenë në dispozicion në kushtet materiale ose

procedurale, të cilat nuk janë më pak favorizuese sesa ato që zbatohen për ankimin në

situatat krejtësisht kombëtare. Masat e pranuara në vijim të direktivave për mjetet/procedurat

e ankimit duhet të ofrojnë të njëjtën mbrojtje siç është ofruar nga dispozitat kombëtare ku

janë zhvilluar, duke sugjeruar ndërkohë se gjithashtu edhe procedurat kombëtare nuk duhet

116 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

të ofrojnë më pak.

sipas shtojcave të ke-së në Marrëveshjen e obT-së për prokurimin publik, përfitimet

e direktivës së mjeteve/procedurave të ankimit janë zgjeruar gjithashtu te operatorët

ekonomikë nga shtetet nënshkruese të Mpp-së, kështu që autoritetet kontraktuese që janë

njëkohësisht autoritete kontraktuese për qëllimet e Mpp-së do t'u duhet të sigurojnë të njëjtat

mjete/procedura ankimi për këta operatorë ekonomikë në rastin e shkeljes së rregullave të

zbatueshme të prokurimit.

2.3.2 masat e përkohshme

Mjeti ligjor i parë për rivendosjen e të drejtave që duhet të bëhet i mundshëm është

mundësia që gjykata të ndërmarrë masa të përkohshme, në rastin më të parë, nëpërmjet

procedurave bashkëbiseduese. synimi i këtyre masave mund të jetë i dyfishtë:

n për të korrigjuar një shkelje të pretenduar të direktivës procedurale:

n për të parandaluar dëme të tjera të interesave në fjalë.

Masat duhet të përfshijnë të paktën dy mundësi të rivendosjes së të drejtave që pasqyrojnë

synimet e dyfishta të kësaj rivendosje të të drejtave. këto janë masa për të pezulluar ose

garantuar pezullimin e

n procedurës për shpalljen e fituesit të kontratës publike ose

n zbatimin e çdo vendimi të marrë nga autoriteti kontraktues.

ky mjet ligjor i fundit mund të përdoret në ndërthurje me atë të anulimit, i disponueshëm

në çështjet ku një vendim i marrë pretendohet se është në kundërshtim me direktivën

procedurale. disponueshmëria e masave të përkohshme në këto rrethana garanton se do të

ndërmerret padi ligjore e shpejtë aty ku është marrë një vendim.

kjo është veçanërisht e rëndësishme duke pasur parasysh faktin se shkeljet e rregullave

procedurale mund të dalin në dritë vetëm në fund të procedurës së shpalljes së kontratë kur

është marrë një vendim. sidoqoftë, direktiva mbi mjetet/procedurat e ankimit u jep shteteve

anëtare opsionin për mundësuar që, pasi të jetë përfunduar kontrata (e kundërta e fitimit),

mjeti i vetëm ligjor në dispozicion është dëmshpërblimi i një personi të dëmtuar nga shkelja.

sigurisht, atëherë ku kontrata është dhënë pa ndjekur fare dispozitat e direktivave (d.m.th. në

rastin e dhënies së jashtëligjshme të drejtpërdrejtë), atëherë vetë kontrata mund të deklarohet

e paefektshme dhe autoriteti kontraktues të gjobitet, në disa rrethana të caktuara.

Megjithatë, gjed-i gjithashtu theksoi se parimi i efikasitetit do të thotë se mjetet/procedurat

e ankimit të anulimit dhe masave të përkohshme duhet të jenë të disponueshme për çdo

vendim të rishqyrtueshëm. ky nuk është rasti ku kualifikimi dhe përfundimi i kontratës janë të

njëkohshme pasi nuk do të ketë mundësi për të kundërshtuar shpalljen e fituesit të kontratës

para se të përfundojë. e drejta e shteteve anëtare sipas nenit 2(6), si rrjedhim, nuk mund

të përdoret për të përjashtuar rishqyrtimin. ky rast u bë i njohur në çështjen e famshme

alcatel e cila çoi në prezantimin, në ndryshimin e vitit 2006, të një dispozite të detyrueshme

për pritjen e ankesave pas shpalljes së fituesit në të cilën operatorët ekonomikë lejohen të

paraqesin ankesa. kjo diskutohet më në detaje në seksionin 2.3.5.

117 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

pushteti për të dhënë masa pezulluese gjithashtu ka rëndësi në lidhje me masat e tjera

të parashikuara. procedurat e rishqyrtimit nuk kanë një efekt automatik pezullimi mbi

procedurat e shpalljes së fituesit me të cilat lidhen. nëse janë pezulluese, në fakt, është

një çështje për tu vendosur nga autoritetet kombëtare, me përjashtim se, aty ku ku është

kryer zbatimi i masave të përkohshme ose për rishqyrtimin nga një organ rishqyrtues, asnjë

kontratë nuk mund të përfundohet para fundit të periudhës së pritjes së ankesave. akoma

do të ishte e mundur të vazhdohet me procedurën deri në atë pikë, megjithëse kjo do të

ishte një taktikë e rrezikshme pasi të jetë vendosur zbatimi i rishqyrtimit.

Mund të mos jetë gjithmonë e përshtatshme ose e nevojshme të pezullohet procedura

e shpalljes së fituesit aty ku shkelja mund të korrigjohet pa shqetësuar mbarëvajtja e

procedurës. kundërpeshimi i mundësuar nga disponueshmëria e masave të përkohshme do

të garantojë se, në rastet kur është e nevojshme, procedurat mund të pezullohen sidoqoftë.

në ofrimin e mjeteve ligjore për falje të përkohshme, shtetet anëtare janë të lira të ofrojnë

se organi që mundëson këtë falje mund të ketë parasysh ekuilibrin e komfortit. ata mund

të marrin parasysh pasojat e mundshme të masave për të gjitha interesat që mund të

dëmtohen, sikurse edhe interesin publik dhe mund të mos përdoren masa kur pasojat

negative të së cilave mund të tejkalojnë përfitimet e tyre.

një vendim për të mos dhënë masa të përkohshme nuk do të cenojë ankesat e tjera (d.m.th.

të lënies mënjanë ose dëmeve) të paditësit.

2.3.3 anulimi

anulimi i vendimeve të paligjshme i jep operatorëve ekonomikë dy mjete veprimi.

n në radhë të parë duhet të ketë kompentenca për anulimin ose për të garantuar

anulimin e vendimeve të marra në mënyrë të paligjshme.

n në radhë të dytë, kjo përfshin pushtetin për të garantuar heqjen e specifikimeve

diskriminuese, teknike, ekonomike ose financiare në ftesën për ofertë,

në dokumentet e kontratës ose në çdo dokument të lidhur me procedurën e

shpalljes

së fituesit të kontratës.

shtetet anëtare mund të provojnë se vendimet e kundërshtuara duhet të anulohen (ose të

deklarohen të paligjshme, në sektorin e shërbimeve publike) para se të kryhet një ankesë për

dëme në bazë të marrjes së vendimeve të paligjshme. Meqenëse një kontratë është lidhur

në mënyrë të paligjshme, për pasojë duhet të jenë në dispozicion mjetet/procedurat për

anulimin dhe zhdëmtimin. në rastet e tjera, aty ku ky opsion nuk është ushtruar nga shtetet

anëtare të tjera, ata mund të parashikojnë vetëm për dëmet pas përfundimit të një kontrate.

aspekti tjetër i këtij mjeti ligjor është hartuar për të mundësuar korrigjimin e dokumenteve

të kontratës që përmbajnë specifikime teknike të paligjshme ose kritere të tjera që lidhen

me mundësinë ekonomike ose financiare të operatorëve ekonomikë. referon të gjitha

dokumentet e lidhura me procedurën e shpalljes së fituesit të kontratës duke përfshirë

njoftime periodike treguese (në sektorin e shërbimeve publike) dhe njoftimet e ekzistencës

së një sistemi cilësor.

118 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

në praktikë kjo do të jetë e rëndësishme, meqë paligjshmëria e këtyre specifikimeve dhe

kritereve do të jenë treguesit më e dukshëm të shkeljes së direktivës procedurale. gjithashtu

është një mjet, së bashku me faljen e përkohshme, i garantimit të pajtueshmërisë me

direktivën në një fazë të hershme për të pasur vlerë reale tek operatorët ekonomikë që

vërejnë pakësimin e mundësive të tyre në mënyrë të padrejtë. gjithashtu, pushteti për të

ndryshuar do të shmangte pazbatueshmërinë e anulimit të të gjithë procedurës në rastin e

një specifikimi të paligjshëm.

2.3.4 dëmet Mjeti ligjor i tretë që duhet të bëhet i disponueshëm është dëmshpërblimi i dëmeve te

personi i dëmtuar nga një shkelje. sikurse shihet më sipër, ky mund të jetë mjeti ligjor i vetëm

që bëhet i disponueshëm nga një shtet anëtar pasi të jetë përfunduar kontrata.

direktivat mbi mjetet/procedurat për ankimin nuk bëjnë më shumë sesa kërkimi i

dëmshpërblimeve dhe nuk tregojnë as shkallën e dëmeve, as bazën për llogaritjen e

dëmeve të tilla. kjo u lihet gjykatave kombëtare. në shumicën e rasteve, kjo u mundëson

operatorëve ekonomikë që janë refuzuar si rezultat i një shkeljeje të direktivave, të rimarrin të

paktën kostot e shpenzuara për ofertën, si edhe fitimet e humbura ose një pjesë të fitimeve

të humbura.

për të rimarrë shumën e plotë të përfitimeve të humbura të tyre, operatorët ekonomikë duhet

të provojnë teorikisht se po të mos kishte shkelje, ata do ta kishin fituar kontratën. në shumicën

e çështjeve, ata do të kishin qenë vetëm një nga shumë operatorë ekonomikë dhe, ndryshe

nga çështja e një kriteri të bazuar vetëm mbi çmimin më të ulët, mund të jetë shumë e vështirë

të tregohet me siguri se një operator ekonomik i veçantë do ta kishte fituar kontratën.

kjo varet shumë nga e drejta e brendshme.

kompensimi i operatorëve ekonomik të dëmtuar nga shkeljet e rregullave te prokurimit

publik është në dispozicion te operatoreve ekonomik.

sipas ligjit te prokurimit publik nr. 04/l042 organi shqyrtues i prokurimit mund te urdhëroj

autoritetin kontraktues që të ia paguaj kompensimin parashtruesit të ankesës.

sipas rregullores se punës se organit shqyrtues te prokurimit: osHp-ja do të jap dëmshpërblim

vetëm kur dëmshpërblimi kërkohet nga ankuesi. Me rastin e të vlerësuarit të dëmeve osHp-ja

duhet ta respektojë ligjin për detyrimet. Me rastin e dhënies së dëmshpërblimit, osHp-ja

duhet ta marrë parasysh fitimin qe ka mundur ta ketë ankuesi. Me fjalë të tjera ai duhet të

kompensojë të gjitha harxhimet e mundshme të kontratës publike.

osHp-ja, nuk duhet të jap dëmshpërblim:

nnëse mund të dëshmohet se ankuesi nuk do ta kishte fituar tenderin në asnjë mënyrë,

pa bërë shkelje, apo

nnëse osHp-ja është duke dhënë një trajtim tjetër që do t`i reduktonte humbjet

potenciale apo dëmet që ka pësuar ankuesi, siç është me rastin e anulimit ose ri-tenderimit.

(a) ku konsistojnë dëmet?

kompensimi i operatorëve ekonomikë të dëmtuar nga shkelja e rregullave të prokurimit

duhet të jetë në dispozicion.

(b) ku paraqitet mjeti/procedura e ankimit?

119 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

pretendimet për dëme paraqiten përpara organit vendor të rishqyrtimit. shpesh, edhe nëse

ekziston një gjykatë prokurimi, organi vendor i rishqyrtimit do të dëgjojë kërkesat për masa

të përkohshme dhe/ose anulime, ndërsa gjykatat e zakonshme do të dëgjojnë pretendimet

për dëmet.

(c) procedura

procedura për paraqitjen e pretendimeve për dëme varet nga legjislacioni vendas, i cili

përcakton rregullat, afatet për paraqitjen e tyre, kërkesat për provë dhe masën e kompensimit

(për shembull, kushtet në bazë të të cilave mund të rikuperohen kostot e tenderimit).

(d) Masat që mund të urdhërohen

Masat që janë urdhëruar nëse pretendimi për dëmin rezulton i suksesshëm është kompensimi

i të gjithave dëmeve që i janë shkaktuar operatorit ekonomik, i cili në përgjithësi përfshin

dhe kostot aktuale që janë kryer dhe, në mënyrë të veçantë, fitimin e humbur. Megjithatë

kompensimi duhet të jetë i plotë, është shumë e vështirë të përcaktosh masën e dëmit që

është shkaktuar në një proces konkurrimi.

(e) Qëllimi

ky mjet/procedurë ankimi ka si qëllim kompensimin e operatorëve ekonomikë.

(f) përdorimi

ky mjet/procedurë ankimi nuk pengon procedurën e kontratës së lidhur, progresin apo

lidhjen e kontratës. Mund të përdoret nga operatorët ekonomikë, por nuk përdoret shumë

shpesh pasi është e vështire për të provuar dëmin aktual dhe për rrjedhojë e vështirë për

të dhënë kompensimin. kompensimi i dëmeve, rezultat i një parregullsie që ka ndodhur në

procedurën e kontratës së lidhur, do të ishte i rëndësishëm për auditimin e procedurave të

kontratës së lidhur nga organet vendore të rishqyrtimit.

2.3.5 pavlefshmëria

sipas deklarimit më sipër, direktiva e rishikuar ka prezantuar konceptin e pavlefshmërisë së

kontratës. kjo zbatohet në rastet ku kontrata është akorduar pa marrë parasysh fare direktivat

procedurale. për të paraqitur një mjet ligjor të përshtatshëm në këto raste, direktivat i

deklarojnë dhëniet e paligjshme të drejtpërdrejta të kontratave si të paefektshme. gjithashtu

ky koncept zbatohet kur kontrata shpallet gjatë procedurës me pritje të ankesave ose gjatë

afatit kur është në efekt një pezullim i përfundimit të kontratës.

nëse enti kontraktor boton një njoftim me shpalljen e fituesit të kontratës me dispozitat

vijuese të direktivave procedurale, ka një afat minimal kohor prej 30 ditësh që nga ajo datë

për të zhvilluar çështjen. në çështjet e tjera do të ketë një minimum prej 6 muajsh nga data

e përfundimit të kontratës. shtetet anëtare mund të bëjnë të mundur afate më të gjata.

në varësi të së drejtës lokale, anulimi i një kontrate të nënshkruar mund të jetë prapaveprues

(d.m.th. të gjitha detyrimet kontraktuale, duke përfshirë edhe ato të kryera tashmë, duhet

të anulohen dhe ofertuesit dhe autoriteti kontraktues duhet të zgjidhin marrëdhënien e

tyre sipas rregullave lokale) ose përparuese (d.m.th. mund të anulohen vetëm detyrimet e

ardhshme të papërmbushura të kontratës). në rastin e anulimit të mundshëm, gjithashtu

duhet të ketë penalitete të tjera, si p.sh. gjoba të vendosura për autoritetin kontraktues. gjoba

120 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

të tilla duhet të jenë mjaftueshëm të larta për të ndëshkuar paligjshmërinë. shuma e tyre

duhet të marrë në konsideratë seriozitetin e shkeljes, si dhe sjelljen e autoritetit kontraktues.

ofertuesi i dëmtuar ka të drejtë të kërkojë kompensim në çdo rast.

2.3.6 afati ligjor për paraqitjen e ankesave

pas çështjes Alcatel ku, në fakt, shpallja e fituesit dhe përfundimi i një kontrate ndodhi në të

njëjtën kohë, janë marrë masa për të ndryshuar direktivën për të garantuar që operatorët

ekonomikë akoma të mund ta kundërshtojnë vendimin e fituesit para se të mbyllet një

kontratë. Mënyra në të cilën duhet të kryhet kjo kërkon që entet kontraktore të mundësojnë

një afat ligjor për paraqitjen e ankesave prej të paktën 10 ditësh, kohë gjatë së cilës nuk

duhet të bëhet asnjë kontratë për t'u mundësuar operatorëve ekonomikë të paraqesin

ankesa aty ku besojnë se ka pasur shkelje të direktivave. afati i periudhës 10 ditore zbatohet

nëse komunikimet dërgohen me faks ose me e-mail. nëse përdoren forma të tjerat të

komunikimit, afati do të jetë 15 ditë. kjo i paraqet operatorëve ekonomikë një mundësi të

mirë dhe kohë për të identifikuar, hetuar dhe për tu ankuar ndaj shkeljeve të mundshme

para se të jetë shumë vonë. enti kontraktor nuk do të ketë mundësi më të nënshkruajë

me shpejtësi një kontratë me një operator ekonomik të suksesshëm sa për të shmangur

kundërshtimet.

afati ligjor i paraqitjes së ankesave funksionon në disa nivele:

n për kontratat e dhëna në pajtim me direktivat, prezantimi i një

afati ligjor 10 ditor për paraqitjen e ankesave ndërmjet datës në të cilën

operatorëve ekonomikë u jepen një njoftim i arsyeshëm i vendimit të shpalljes së

fituesit dhe përfundimit të kontratës;

është e rëndësishme të vihet re se koha fillon që nga data e një njoftimi të

arsyeshëm d.m.th. një njoftim nga enti kontraktor që jep arsyet për shpalljen e

fituesit dhe refuzimin e disa ofertave – mos harroni se operatorët ekonomikë

mund të kërkojnë informacion mbi arsyet e skualifikimit

dhe/ose refuzimit të ofertës dhe kjo duhet të jepet maksimumi brenda 15 ditëve.

n për kontratat që jepet direkt pa ndjekur procedurat e direktivave (d.m.th. aty ku

enti kontraktor beson se direktivat nuk zbatohen), prezantimi i një afati ligjor 10

ditor për pritjen e ankesave, përveç se në rastet e urgjencave ekstreme, ndërmjet

datës në të cilën entet kontraktore mundësojnë publikim "të mjaftueshëm" të

vendimit të shpalljes së fituesit nëpërmjet një mënyre të thjeshtuar të shpalljes

dhe përfundimit të kontratës;

n për kontratat që përfundohet gjatë këtij afati ligjor për pritjen e ankesave,

prezantimi i një koncepti të pavlefshmërisë së përfundimit të kontratës.

i takon shteteve anëtare të vendosin se çfarë do të thotë kjo në sistemet ligjore të tyre por

për operatorët ekonomikë kjo do të thotë se do të mund të kundërshtojnë kontratat e

paligjshme edhe pasi të jenë nënshkruar.

121 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.4 mEKaNIzmI KORRIgJuES I KOmISIONIt

neni 3 i direktivës për mjetet/procedurat e ankimit parashikon zbatimin specifik të autoritetit

të përgjithshëm mbikqyrës të komisionit të ushtruar në zbatim në nenit 226 të Traktatit dhe

diskutuar më sipër. kjo i jep komisionit kompetenca të caktuara për të ndërhyrë në çdo kohë

(para ose pas përfundimit të kontratës - para ndryshimit të vitit 2006, ai mund të vepronte

vetëm para përfundimit të një kontrate). do ta bëjë këtë aty ku konsideron se ka pasur një

"shkelje serioze" e dispozitave të komunitetit në fushën e prokurimit gjatë një procedure të

shpalljes së fituesit që bie brenda qëllimit të direktivës procedurale (para amendamentit

2006, mund të veprojë vetëm ku është vënë re një shkelje "e qartë dhe e vërtetuar"). do të

njoftojë shtetet anëtare dhe entin kontraktor të lidhur mbi arsyet që e çuan të besojë se

është kryer një shkelje e tillë dhe të kërkojë korrigjimin e saj.

shtetit anëtar dhe jo entit kontraktor më pas do t'i jepet kohë "e arsyeshme" (më parë, kjo

ishte 21 ditë) që nga data e marrjes së atij njoftimi për t'i komunikuar komisionit një nga tre

pikat që vijojnë:

n konfirmimin e tij se shkelja u korrigjua;

n një paraqitje të arsyetuar përse nuk është bërë asnjë korrigjim;

n një njoftim me efektin se procedura e shpalljes së fituesit është pezulluar ose nga

enti kontraktor me nismën e vet, ose në bazë të faljes së përkohshme të dhënë

sipas kompetencave të akorduara nga direktivat për mjetet/procedurat e ankimit.

në rast se një shtet anëtar mbështetet në alternativën e dytë duke shpjeguar përse nuk është

bërë asnjë korrigjim, mund të mbështetet në faktin se një shkelje e pretenduar është tashmë

objekti i seancave gjyqësore të rishqyrtimit ose se vendimi i organit rishqyrtues po vlerësohet

nga një organ i pavarur i ngritur për këtë qëllim. atëherë kur shteti anëtar mbështetet në këtë

dispozitë, duhet ta informojë komisionin mbi rezultatin e këtyre zhvillimeve gjyqësore sapo

të bëhen të ditura.

kur shteti anëtar e ka informuar komisionin se procedura e shpalljes së fituesit është pezulluar,

çdo heqje e pezullimit ose fillim i ndonjë procedure të re për shpalljen e kontratës që lidhet

tërësisht ose pjesërisht me të njëjtin objekt duhet të njoftohet te komisioni. gjithashtu ky

njoftim duhet të përfshijë informacionin nëse shkelja e pretenduar është korrigjuar ose, në

rast se nuk është korrigjuar, duhet të bëhet një paraqitje e arsyetuar për shkaqet.

atëherë kur procedurat nuk ndiqen si duhet nga shteti anëtar në fjalë, për shembull, duke

lënë jashtë njoftimin e informacioneve të kërkuara ose duke dështuar në paraqitjen e

kërkuar ose kur komisioni nuk është i kënaqur nga përgjigjet që ka marrë, do të hapet te

ky i fundit për të filluar praktikën gjyqësore sipas neni 226 të Traktatit të kee-së. si rrjedhim,

roli i komisionit mbetet i paprekur dhe mund të thirret njëkohësisht për të mbrojtur të

drejtat e operatorëve ekonomikë atëherë kur ato të drejta kërcënohen ose nga mospajtimi

me direktivën procedurale ose nga paaftësia e gjykatave kombëtare për ti mbrojtur ato të

drejta. vigjilenca e subjekteve të të drejtës komunitare gjithashtu do të mbetet një faktor i

rëndësishëm në mbrojtjen e të drejtave të tyre.

122 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

2.5 SIStEmI aLtERNatIv I dIREKtIvëS mbI mJEtEt/pROcEduRat E aNKImIt (SEKtORI I SHëRbImEvE pubLIKE)

kjo referon te një sistem alternativ për masa të përkohshme dhe anulim të quajtura pagesa

dekurajuese. Më parë (para amendamentit 2006) kishte gjithashtu edhe dy mekanizma

funksionalë në sektorin e shërbimeve, me quajtur dëshmia dhe pajtimi. sidoqoftë, tashmë

këto janë hequr.

shtetet anëtare e marrin këtë vendim ndërmjet sistemeve ose për të gjitha entet kontraktore

ose për kategoritë e enteve. nëse shtetet anëtare e ushtrojnë këtë zgjedhje në lidhje me

kategoritë e autoriteteve, këto duhet të përkufizohen në bazë të kritereve objektive. Termi

"kritere objektive" nuk përkufizohet në direktivën për mjetet/procedurat e ankimit, por mund

të përfshinte gjëra të tilla si natyra e enteve kontraktore në kushtet e sektorit të mbuluar,

përmasave të tyre ose statusit ligjor. për shembull danimarka e zgjodhi herët këtë sistem

dytësor për rastet e enteve që kryenin aktivitete eksplorimi dhe nxjerrjeje

ky sistem i dytë konsiston në pushtetin për të marrë në rastin më të parë, nëse është e

mundshme nëpërmjet procedurave interlokutore dhe nëse është e domosdoshme nga

një procedurë finale mbi temën, masat (të ndryshme nga dëmshpërblimi dhe anulimi)

me synimin e korrigjimit dhe të shkeljeve të identifikuara dhe parandalimin e dëmtimit të

interesave në fjalë. në veçanti, kjo përfshin kompentencën për të bërë një urdhër pagese

për një shumë të caktuar, në rastet kur shkelja nuk është korrigjuar ose parandaluar. shuma

për t'u paguar duhet të caktohet në një nivel mjaft të lartë për ta dekurajuar entin kontraktor

nga kryerja ose përsëritja e një shkeljeje. Më tej, pagesa e asaj shume duhet të bëhet që të

varet nga një vendim final se shkelja, faktikisht, ka ndodhur. Meqë direktiva nuk e specifikon

nivelin e kësaj shume përveç se në terma të përgjithshëm, është në diskrecionin e shteteve

anëtare dhe/ose organizatave të rishqyrtimit ta caktojnë nivelin e shumave dekurajuese ose

në përgjithësi, ose në çdo rast individual.

2.5 ORgaNEt E RISHQYRtImIt

kompentencat që duhet të vihen në dispozicion nga shtetet anëtare mund të akordohen në

organe të ndara që janë përgjegjëse për aspekte të ndryshme të procedurës së rishqyrtimit.

kjo do ti mundësonte praktikave dhe procedurave ekzistuese të sistemeve kombëtare të

ndryshme të qëndrojnë të vend aty ku është e përshtatshme. këto organe mund të kenë

karakter gjyqësor ose të pavarur dhe jo gjyqësor. kjo i jep shteteve anëtare mundësinë për

të krijuar organe me ekspertizë ndoshta më teknike, për shembull, kjo ndodh në rastin e

gjykatave kombëtare.

aty ku organi nuk është gjyqësor, duhet të japë arsye me shkrim për vendimet e tij. gjithashtu

duhet të jepet një garancion nëpërmjet të cilit çdo masë e pretenduar si ilegale e marrë nga

organi i rishqyrtimit ose çdo defekt i pretenduar në ushtrimin e fuqive të akorduara në të, të

mund të bëhet objekt i rishqyrtimit gjyqësor ose nga ndonjë organ tjetër që është gjykata

ose trup gjykues brenda kuptimit të nenit 234 të Traktatit. arsyeja për këtë është se vetëm

gjykatat dhe trupat gjykuese kanë autoritetin dhe, në rastet e gjykatave ose trupave gjykuese

të shkallës së parë, detyrimin për të referuar çështjet e interpretimit te gjed-i për një vendim

paraprak. kështu, kur një organ rishqyrtues nuk ka kompentencën të bëjë një referencë të

tillë, vendimet e tij duhet të jenë të hapura për një organ rishqyrtimi që i ka. një organ i tillë

duhet të jetë i pavarur edhe nga enti kontraktor, edhe nga organi i rishqyrtimit.

123 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

organi i pavarur të cilit duhet t'i jepet kompentenca për të rishqyrtuar vendimet e një

organi rishqyrtimi të pavarur vendimet e të cilit nuk janë objekt i rishqyrtimit gjyqësor,

i nënshtrohet disa kërkesave. anëtarët e këtij organi duhet të emërohen dhe largohen

nga detyra nën të njëjtat kushte si anëtarët e gjyqësorit për sa i përket autoritetit

përgjegjës për emërimin e tyre, periudhës në detyrë dhe largimit të tyre. Të paktën

presidenti i këtij organi të pavarur duhet të ketë të njëjtat kualifikimet ligjore dhe

profesionale si anëtarët e gjyqësorit. organi i pavarur do të marrë vendimet e tij pas

një procedura në të cilën dëgjohen të dyja palët dhe këto vendime do të jenë ligjërisht

detyruese, nëpërmjet mjeteve të përcaktuara nga çdo shtet anëtar.

sipas ligjit të prokurimit publik nr. 04/l-042 të gjitha ankesat lidhur me një aktivitet te

prokurimit duhet të parashtrohen në organin shqyrtues të prokurimit “osHp”. organi

shqyrtues i prokurimit është një organ i pavarur për shqyrtim administrativ.

Emërimi i anëtarëve të OSHp-së

1.osHp përbëhet nga pesë (5) anëtarë; që emërohen për një mandat pesë (5)vjeçar

dhe mund të riemërohen vetëm një herë.

2. Me mbarimin e mandatit fillestar, çdo riemërim ose emërim i ri bëhet për një mandat

pesë (5) vjeçar.

3. kryetari dhe anëtarët e osHp-së propozohen nga Qeveria dhe emërohen nga

kuvendi në bazë të rekomandimit që është marrë nga një organ përzgjedhës i

pavarur i themeluar nga kuvendi. organi përzgjedhës i pa varur do të përbëhet prej

tre gjykatësve të emëruar sipas rregullit të caktuar nga këshilli gjyqësor i kosovës.

4. Çdo person i emëruar duhet të ketë kualifikimet vijuese dhe të plotësojë këto kritere:

n të jetë shtetas i kosovës;

n të jetë me integritet të lart moral;

n të ketë diplomë të Fakultetit juridik që është e vlefshme sipas ligjit në kosovë;

n të plotësojë kriteret për t’u emëruar si gjykatës;

n të ketë së paku tre (3) vjet përvojë profesionale në fushën e drejtësisë;

n të ketë aftësi për të kryer detyrat e postit në mënyrë të paanshme, të

ndërgjegjshme, të zellshme, me vendosmëri dhe përgjegjshmëri, për të cilin ai

është duke u konsideruar.

5. kuvendi, brenda afatit prej tridhjetë (30) ditëve, shqyrton dhe emëron personat e

përzgjedhur në bazë të paragrafit 4. të nenit 100 te lpp-se. ai mund të kërkojë sqarime

shtesë nga organi përzgjedhës i pavarur përkitazi me personat e përzgjedhur. në

rast të tillë afati kohor i paraparë për emërimet nga ana e kuvendit mund të shtyhet

për dhjetë (10) ditë nga dita e pranimit të sqarimeve shtesë. nëse nga ana e kuvendit

nuk ndërmerren veprime lidhur me emërimet brenda kornizës kohore të caktuar me

këtë nen, personat e emëruar konsiderohen si të emëruar nga kuvendi.

pezullimi dhe largimi i një anëtari të OSHp-së

nëse, në çdo kohë, Qeveria apo kuvendi, konsiderojnë se ka arsye për largimin e një

anëtari të osHp, mund të paraqesin çështjen për vendim në gjykatën kompetente,

duke dhënë arsye që e vërtetojnë këtë dhe të gjitha dokumentet e provave të kërkuara

nga gjykata.

kjo procedure ne detaje eshte e pershkruar ne nenet 101 dhe93 te lpp-se.

124 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

parimet themelore qe duhet te ndiqen gjate shqyrtimit te prokurimit

1. procedura e shqyrtimit të prokurimit do të zbatohet dhe realizohet në mënyrë të shpejtë,

të drejtë dhe pa diskriminim, që ka për qëllim zgjidhjen e drejtë, të ligjshme dhe efektive

të lëndës në fjalë. Çdo procedurë e shqyrtimit të prokurimit do të zbatohet në përputhje

me dispozitat në fuqi të pjesës iX të ligjit.

2. zbatimi i ndonjë procedure të shqyrtimit dhe asnjë vendim i osHp, nuk do të merret ose

bëhet në mënyrën me të cilën diskriminohet në të mirë ose në dëm të një pjesëmarrësi

në procedurë ose të një personi ose ndërmarrje tjetër.

3. Të gjitha palët e interesuara do të kenë qasje të barabartë në procedurat për shqyrtimin

e prokurimit dhe në mjetet juridike sipas kësaj pjese.

4. në ndërmarrjen e masave të përcaktuara në këtë pjesë iX, osHp duhet (i) të veprojë sa

më shpejtë që të jetë e mundshme, (ii) të veprojë në mënyrë proporcionale me shkeljen

e pretenduar ose çështjen për të cilën është paraqitur ankesa, dhe (iii) të marrë për

bazë pasojat e mundshme të veprimeve ose masave në të gjitha interesat që mund të

dëmtohen, duke përfshirë interesin publik.

në vazhdim, do të sqarojme procedurat e inicimit të ankesave, shpenzimet e përfshira, koha

dhe mënyra e shqyrtimit deri te vendimet përfundimtare të osHp-së dhe për vendimet e

osHp-së.

(a) Inicimi i një ankese

sipas nenit 109.1 ankesa mund të dorëzohet në çdo fazë të aktivitetit te prokurimit dhe në

lidhje me çfarëdo lëshimi të autoritetit kontraktues.

sipas nenit 109.2 nëse kontrata është shpërblyer ankesa mund të dorëzohet vetëm brenda

afatit prej 10 ditëve pas datës së njoftimit për dhënie që i është dërguar ankuesit.

Mënyra e pregaditjes dhe dorëzimit të një ankese, është e paraparë në nenin 111 të lpp-së,

si dhe rregulloren e punës së osHp-sëdhe mund te gjinden në web-faqen e organit

shqyrtues të prokurimit publik që është: htpp://oshp.rks-gov.net

sipas nenit 112.1 te lpp-se “dorëzimi i një ankese e obligon autoritetin kontraktues që

automatikisht ta pezullojë zbatimin e aktivitetit të prokurimit me të cilin ka të bëjë ankesa

në fjalë”.

sipas nenit 112.2 te lpp-se “nëse kërkohet nga autoriteti kontraktues, kryetari i osHp

mund të nxjerrë urdhër për heqjen e obligimit për pezullimin automatik të aktivitetit të

prokurimit nëse duke marrë parasysh pasojat e mundshme negative që mund të ketë

pezullimi në të gjitha interesat që mund të dëmtohen duke përfshirë interesin publik

dhe interesat e ankuesit, kryetari vendos se pasojat negative që mund të ketë pezullimi i

tejkalojnë përfitimet e mundshme”.

kjo do te thotë se autoriteti kontraktues nuk mund të vazhdoj me zbatimin e aktivitetit

te prokurimit gjere sa te njoftohet nga organit shqyrtues i prokurimit lidhur me vendimin

e tij.

në rast të tërheqjes së ankesave të parashtruara sipas pjesës iX të ligjit osHp ka autoritetin

për të vazhduar në emër të vet shqyrtimin e supozimeve (në mënyrë direkt apo indirekte)

të paraqitura në një ankesë të tillë.

(b) Shqyrtimi i ankesave nga OSHp

sipas neneve 113; 114; osHp, menjëherë do t’i caktojë ekspertit shqyrtues, detyrën

e shqyrtimit të kryerjes së aktiviteteve të prokurimit përkatës dhe për të përcaktuar

125 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

vlefshmërinë e të gjitha pretendimeve të përfshira në ankesë.

neni 114 ,përgjegjësitë e ekspertit shqyrtues dhe të autoritetit kontraktues.

eksperti shqyrtues, në afat prej dhjetë (10) ditësh, menjëherë pas emërimit të tij do të:

(i) shqyrtojë dokumentacionin e prokurimit të autoritetit kontraktues dhe shënimet

përkatëse, (ii) intervistojë, nëse ai e sheh të arsyeshme ose të nevojshme, cilindo zyrtar,

nëpunës ose këshilltar të autoritetit kontraktues ose palës ankuese, dhe (iii) pajisë panelin

shqyrtues, ankuesin dhe kryesuesin e autoritetit kontraktues me një vlerësim me shkrim

mbi aktivitetin e prokurimit dhe vlefshmërinë e të gjitha pretendimeve të përfshira në

ankesë.

osHp, ne te njejten kohe do te themeloje edhe nje panel shqyrtues sipas 106 te lpp-së.

varësisht nga vlera apo madhësia e kontratës së propozuar apo bazuar në vështirësinë

ose rëndësinë e çështjes së ngritur nga ky rast, osHp është përgjegjëse për nxjerrjen e

rregullave të brendshme në lidhje me emërimin e anëtarëve për një panel shqyrtues, të

cilat nënshkruhen nga kryetari i osHp-së. paneli shqyrtues mund të përbëhet nga një,

tre ose pesë anëtarë

(c)masat që mund të urdhërohen, pas nje shqyrtimi:

osHp mund të urdhëroj njërën nga masat e poshtëshënuara:

nurdhër me të cilën mënjanohet ose pezullohet dhënia e kontratës publike ose

rezultati i një konkursi të projektimit;

nurdhër autoritetit kontraktues duke e detyruar autoritetin e tillë që të suspendojë ose

përfundoj zbatimin e aktivitetit të prokurimit ose zbatimin e vendimit të autoritetit;

nurdhër autoritetit kontraktues duke e detyruar autoritetin e tillë që të anuloj ose

revokoj vendimin e autoritetit përfshirë kushtet e paligjshme dhe specifikat në dosjen

e tenderit;

nurdhër autoritetit kontraktues duke e detyruar autoritetin e tillë që të ia paguaj

kompensimin parashtruesit të ankesës;

nurdhër autoritetit kontraktues duke e detyruar autoritetin e tillë që të korrigjojë

shkeljen e pretenduar dhe/ose të parandalojë dëmtimin e mëtejmë të parashtruesit

të ankesës dhe/ose të ndonjë pale tjetër të interesuar;

nurdhër autoritetit kontraktues që të mënjanojë specifikimet diskriminuese teknike,

ekonomike, financiare ose të përzgjedhjes, kërkesat ose kriteret e përfshira në njoftim,

ftesë, dosjen e tenderit ose dokumentet e tjera të kontratës lidhur me aktivitetin e

prokurimit;

ntë lëshoj një urdhër i cili e shfuqizon një kontrate te konkluduar dhe të nënshkruar,

nëse kontrata është konkluduar pa publikim te njoftimit, ose nëse nënshkrimi i

kontratës është kryer para skadimit te afatit kohor te përcaktuar me ligj; si dhe te

imponoj gjoba, nëse autoriteti kontraktues vazhdon te vëzhgoj apo të impelmentoj

kontratën e cila është shfuqizuar nga ana e osHp-se.

sipas nenin 104.1 procedura e shqyrtimit të prokurimit duhet të zbatohet dhe realizohet

në mënyrë të shpejtë, të drejtë dhe pa diskriminim, dhe ka për qëllim zgjidhjen e drejtë,

të ligjshme dhe efektive të lëndës në fjalë.

(d) vendimi i autoritetit Kontraktues

1. sipas nenit 115, autoriteti kontraktues në afat prej katër (4) ditëve pas marrjes së

vlerësimit të ekspertit shqyrtues i dërgon ekspertit shqyrtues, panelit shqyrtues dhe

126 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

parashtruesit të ankesës vendimin e autoritetit kontraktues në lidhje me çështjet e

parashtruara në ankesë.

2. nëse, në vendimin e tij, autoriteti kontraktues konstaton se pretendimi ose të gjitha

pretendimet janë të vlefshme, dhe ankuesi nuk ka refuzuar, ai brenda pesë (5)

ditëve, apo afatit të lejuar nga eksperti, do të ndërmerr çfarëdo veprimi korrigjues të

rekomanduar nga eksperti për ta rregulluar aktivitetin e prokurimit në pajtueshmëri

me këtë ligj dhe të mënjanojë aq sa është e mundur çdo dëm ose kërcënim që shkon

në dëm të parashtruesit të ankesës ose operatorëve të tjerë ekonomik.

3. autoriteti kontraktues menjëherë do të informojë panelit shqyrtues, parashtruesin

e ankesës dhe operatorët e tjerë përkatës ekonomik për veprimin korrigjues të

ndërmarrë.

4. nëse, brenda afatit kohor ligjore autoriteti kontraktues nuk e nxjerr vendimin që

e refuzon ose e mohon vlefshmërinë e një pretendimi ose që nuk e vlerëson farë

vlefshmërinë e një pretendimi, ankesa do t’ju referohet panelit shqyrtues.

5. nëse autoriteti kontraktues e nxjerr një vendim duke konstatuar se një pretendim

i bërë në ankesë është i vlefshëm, por ai nuk ndërmerr masa adekuate korrigjuese

brenda afatit kohor ligjore parashtruesi i ankesës, pastaj mundet që brenda tri (3)

ditëve nga skadimi i afatit të tillë kohor, të dorëzojë një njoftim me shkrim tek paneli

shqyrtues dhe autoriteti kontraktues, lidhur me dështimin e autoritetit kontraktues

dhe që kërkon nga paneli shqyrtues që të shqyrtojë çështjen dhe të nxjerrë një

urdhër për autoritetin kontraktues sipas nenit 105.2. të lpp-se.

6. nëse autoriteti kontraktues, më kohë e pranon njoftimin me shkrim nga parashtruesi

i ankesës autoriteti kontraktues brenda tri (3) ditëve pas pranimit të njoftimit në fjalë,

do t’i transferojë të gjitha dokumentet dhe shënimet lidhur me aktivitetin përkatës të

prokurimit në panelin shqyrtues.

(f) vendim i OSHp, në lidhje me ankesën:

1. duke u bazuar në nenet 116, 117 të lpp-së, para marrjes së një vendimi përfundimtar

mbi një çështje, osHp mund të kërkojë nga autoriteti kontraktues dhe/ose

parashtruesi i ankesës që të sigurojë informata dhe/ose shpjegime shtesë. osHp ka të

drejtë që të kërkojë nga çdo person, ndërmarrje ose autoritet publik që të dorëzojë

materiale ose dëshmi që me arsye mendon se kanë të bëjnë me çështjen përkatëse.

ngjashëm, osHp ka të drejtë që të kërkojë nga çdo person, ndërmarrje ose autoritet

publik që të sigurojë dëshmi që paneli shqyrtues me arsye mendon se kane të bëjnë

me çështjen përkatëse. gjithashtu osHp, me kërkesë të parashtruesit të ankesës ose

autoriteti kontraktues osHp mund të lejojë për një mundësi të paraqesë informacion

shtesë dhe / ose shpjegime.

2. osHp do të nxjerrë vendimin e tij përfundimtar me shkrim, së bashku me një

deklaratë me shkrim mbi arsyet faktike dhe ligjore mbi të cilat është marrë një vendim

i tillë, dhe ndonjë urdhër që nevojitet për zbatimin e vendimit të tillë, jo më vonë se

pesëmbëdhjetë (15) ditë pas skadimit të afatit kohor të specifikuar në paragrafin 7. të

nenit 115 të ligjit, apo pas dorëzimit të informative shtesë dhe/apo shpjegimeve apo

dëgjimeve sipas nenit paragrafin 3. apo 4. të nenit 116 të ligjit. kur në çështje janë

të përfshira fakte veçanërisht të ndërlikuara, osHp mund të përcaktojë çështjen si

çështje shumë të ndërlikuar dhe të shtyjë afatin për jo më shumë se njëzet (20) ditë

për nxjerrjen vendimit të tij, deklaratës mbi arsyet dhe urdhrit të tij.

3. vendimi i osHp-së do të publikohet në webfaqen e osHp-së brenda pesë (5) ditëve

127 H-


Moduli

H

PJESA

7

SEKSioNi

2


Përshkrimi

në gjuhën origjinale të vendimit dhe brenda pesëmbëdhjetë (15) ditëve sa i përket

gjuhëve tjera, si dhe në gjuhën angleze për të gjitha rastet me vlerë të lartë të

kontratës.

(g) tarifa e ankesave

kjo qështje është e rregiulluar me nenin 118, paragrafet(1),(2) dhe (3), të lpp-së, në

lidhje me gjobat , si në vijim:

nTë gjitha ankuesit duhet të paguajnë një tarifë të ankesave në osHp në vlerë

prej 500 euro së bashku me dorëzimin e ankesës. pagesa do të bëhet në para

të gatshme ose në ekuivalent të parave të gatshme në një llogari të hapur nga

osHp-ja në përputhje me rregullat Financiare.

nosHp nuk do të pranojë ankesën nëse tarifa nuk paguhet.

nTarifa duhet t’i kthehet ankuesit, kur osHp e aprovon ankesën si të bazuaruar.

(h) Kundërshtimi i vendimeve të OSHp-së

sipas nenit 119, paragrafi (1), nëse parashtruesi i ankesës mendon se vendimi

përfundimtar ose konstatimi i një paneli shqyrtues ose osHp është në kundërshtim

me faktet ose me këtë ligj, parashtruesi i ankesës mund të kërkojë nga gjykata

supreme shqyrtimin e vendimit. kërkesa duhet të dorëzohet brenda tridhjetë (30)

ditëve nga data e publikimit të vendimit të osHp-së në përputhje me paragrafin 2.

të nenit 117 të ligjit.

Web-faqja e organit shqyrtues të prokurimit publik është: http://oshp.rks-gov.net/

krpp.rks-gov.netkrpp.rks-gov.net/krpp/pagefiles/file/trajnimet/2013/modulet/h-student.pdfkrpp.rks-gov.net...

Documents