lo diari n°34 · 2018. 2. 14. · lo diari, la cultura, en occitan — revista bimestriala de...

o diari

« À la Une »Lo Retrait : Magalí Bizot-Dargent

pagina 10

N°34NovembreDecembre

2016

5 €

Lo Diari, La cultura, en occitan — Revista bimestriala de l’IEO Miègjorn-PirenèasDisponible au numéro et par abonnement

ISSN : 2427 - 5735 — CPPAP :0117 G 92946

3 Questions a : Camille Martel

& Jordan Saissetpagina 20

L L a cultura, en occitan

Lo Dorsièr : Crompas per Nadal

pagina 22

Lo Diari et lodiari.com sont des publications de l’IEO Midi-Pyrénées, association sise 11 rue Malcousinat, 31000 Toulouse.

ISSN : 2427–5735 CPPAP : 0117 G 92946

Directeur de la publication : Pierre Loubère

Rédacteur en chef : Sébastien Pugin

Rédacteur & Maquettiste : Aldric Hagège

Amb l’ajuda de : Pauline Di Giusto

Impression & Routage :

P.R.D., Millau

Remerciements à nos partenaires, relecteurs,

contributeurs et collaborateurs.

Marronnier vs Actualitat.

Edito

Ua caracteristica de l'editorialista de qualitat ei la sua enveja e la sua capacitat tà evitar eths famós marroniers, subjèctes rituaus qui tornan cada annada dab las sasons : illuminacions de las veirinas per Nadau, la gripa, la rentrada de seteme (tèma de l'editò de Lo Diari 33), eth Beaujolais, etc.Alavetz, que vòi assajar de pegar a l'actualitat. Que'vs prepausi doncas de deishar drin dab la magia de Nadau tà tractar drin de l'istòria nacionau, europèa e daus Òmes sustot.

No'm permeterèi pas de tornar a las basas dau roman nacionau entà parlar daus gallés. Nani que m'estimi mes d'abordar la Permèra Guèrra Mondiau, subjècte de quauquas iniciativas culturaus en occitan qui s'ameritan d'estar portadas tà la lutz.Tot permèr, que vòli saludar eth tribalh dau cercle IEO Prosper Estiu de Pàmias. Aquera associacion que'vs prepausarà tot viste ua expausicion e ua conferéncia dedicadas a l'òbra de Pierre Dantoine, un caractericaturista de la Grana Guèrra en occitan. Mobilizat en 14, que dessinè mes tard per la Dépêche du Midi.

Tanben, que'vs volerí senhalar eth libe "L'occitan en guèrra” (Presses Universitaires de la Méditerranée), òbra vajuda de la correspondéncia en occitan entre Louis Bonfils partit a la guèrra e Pierre Azéma. Un vertadèr testimoniatge militant de l'orror daus combats.

Enfin, que mencionarèi eth gran tribalh de l'IEO d'Òlt qu'ei a finalizar l'edicion bilingüe de « Camins de guèrra », recit de l'Abat Jules Cubaynes qui conta la sua vita vitanta pendent la guèrra despuish la mobilizacion.

Novèlas – p.4

Edicions – p.6

Tresaurs en lum – p.8

Lo Retrait :Magali Bizot-Dargent – p.10

Tecn’òc – p.14

Carta blanca (version paganta)Lo Scopitòne – p.17

Las Bèlas Letras – p.18

Espòrt– p.19

Camille Martel & Jordan Saisset – p.20

DorsièrCrompas de Nadal – p.22

Qu’avem legit – p.24

Lenga – p.25

A la Facultat – p.26

Agenda – p.28

Man with christmas presents, Jack Hickson

4 N°34 – Novembre Decembre

Prèmi Pèir de Garròs

Après l’escaduda deu Ièr Prèmi Pèir de Garròs las edicions Letras d’òc - Camins que s’i tornan ! Lo IIau Prèmi Pèir de Garròs de traduccion en lenga occitana qu’ei donc ubèrt. E tà deishar drin mes de temps aus reviradors d’òbras de ficcion en pròsa, que pòden enviar las loas traduccions dinc au 31 de deceme de 2017 (reglament complet en linha). Lo Ièr Prèmi Pèir de Garròs qu’estó balhat en abriu de 2016 a la traduccion per Felip Biu de The Whisperer in Darkness de H. P. Lovecraft Lo qui marmusava dens l’escuranha (jos premsa)

www.letrasdoc.org

Grand pres literari de Provença a Ventabren, pres dei jouine emé la

participacien de l’Aeloc

Lou dimenche 25 de Setèmbre, lou Grand Pres literàri pèr uno obro de lengo d’o foguèt remés a FELIPE MARTEL que vèn de quitar la presidènci de la FELCO, federacien que l’AELOC n’es sòci, professor onorari a l’Universitat de Montpelhièr III especialisto renouma de l’istòri, de la lengo e de la soucieta óucitano e a l’escrivan marselhés RENÉ FREGNI pèr uno obro de lengo franceso. Lo pres dei jouines foguèt remés ai liceans de nòstre colèga DEIDIÉ MAURELL dei licèus Cezanne das Ais e Jean Monnet de Vitròla.ALEOC www.aeloc.fr

NovèlasDaunas en paraulas

Ua mostra dera Maison dera Paraula« Dauna » un mot entà díser eth feminin qui capèra un concèpte mes large que dama o hemna. Un mot portaire d’ua carga afectiva e simbolica màger.« Çò qui d’ei era dauna entà vos, e que d’ei çò qui la poderé simbolizar ? » qu’ei estada era question pausada a mantuas personas en Lavedan. Eras arresponsas, totas que disen era mestreja pera Dauna dera Maison de qui ei sua. Totun ena simbolizacion, elements diferents que’s hèn dia e pòrtan, cada un ara sua mòda, un imatge de hemna.Dauna qui mestreja, Dauna qui comanda, Dauna qui tribalha, Dauna qui ei era amira de trufanderias, o de mausecutars, Dauna qui’s hon en Dama, Dauna encantada, mes d’ua fàcia dera Dauna qu’ei prepausada ací en aquera passejada de paròlas en paròlas. Mès aqueths imatges culturaus ne’s vòlen pas ua colleccion inèrta e passadista, que son suppòrts de pensada entà qui e’s vòu pausar era question : « e, ath dia de uei quau ei eth estatut dera hemna enas nostas societats ? ». Que sia Dauna o dauna, Dama o dama, qu’ei hemna e que lo cau ganhar-se encòra ua plaça vertadièra. E be sabem era varietat de representacions, deras aubridas aras mes estretas, de qui’s tornan de hèr dias, quant òm podeva pensar qu’èra ganhada era jòga dera paritat.« Daunas en paraulas » qu’ei ua mostra de 16 panèus Forex PVC, 80x120 cm, condicions a véder en escrivent a [email protected]à Pambrun

Dempuèi 2014, dins Arièja coma endacòm mès, son nombrosas las iniciativas e las commemoracions a l’entorn de la « Granda Guèrra » coma la disen… Se non i a pas, solide, de qué festejar, quitament per un centenari, n’es pasmens important de remembrar le chaple e de manténer la memòria.Atal, le cercle occitan Prosper Estieu de Pàmias, que ja organizèc en 2015 un eveniment en collaboracion amb la mediatèca de la comuna, a endralhat ongan un projècte novèl : una mòstra dels dessenhs de Pèire Dantoine que serà presentada al mes de novembre dins l’encastre del Festenal occitan de Pàmias. Un quarantenat d’òbras umoristicas, fèitas dins l’orror d’aquel temps que las legendas ne son mès que mès en occitan.Pierre Dantoine (1844-1955)Nascut a Carcassona, Pierre Dantoine fusquèc mobilizat en 1914 dins lo 272en RI. Emplegat de gara abans la guèrra ja fa de dessenhs e contunharà sul front, nos daishant atal un testimoniatge de tria sus la Granda Guèrra.La patz tornada, fusquèc emplegat a la prefectura d’Aude e tanben illustrator per la Dépêche du Midi mès de trenta ans de temps.Recebèc en 1926 las Palmas Academicas, puèi la Legion d’Onor en 1938.

La guerre Fédération Audoise

des Œuvres Laïques, coll. « La mémoire de 14-18 en Languedoc »

1914-1918, La guèrra vista per Dantoine

Lo Diari : abonatz-vos !Lo Diari pendent 1 an,

siá 6 numeròs ;

32 paginas

e 4 rubricas exclusivas ;

un exemplar imprimit

adreçat per corrièr en çò vòstre

= 24 €

(en plaça de 30 € al numerò)

Per vos abonar :

lodiari.com/le-magazine– pagament securizat per carta,

directament en linha ;

– per chèc, amb le bulletin de telecargar

sul site.

IEO MP – Lo DiariAbonnements

11 rue Malcousinat 31000 TOULOUSE


Edicions

Còps d’uèlh L’occitan, coma totas las lengas de la tèrra, a un biais de decopar lo real. Es tanben un mejan de m’agachar, de s’agachar, de se pensar dins aquel mond. Ai a bon còr de donar un imatge actual dels occitans. Per aquò far, m’apuègi pas suls agaches trufandièrs plan sovent pegats sus las esquinas del monde del «Miègjorn»... Es un autre imatge que vòli de donar...Andrieu CLEMENT es nascut en 1953 en Losera ont foguèt conselhièr pedagogic d’occitan. Dempuèi qu’es a la retirada, contunha son trabalh d’espandiment de la lenga occitana.

Còps d’uèlh, ClamençEdicion IEO Lengadòc15€www.ieo-lengadoc.org

Autan Negre Mas-Jacmet, vilòta d’Occitània, sul pèmont de dos braces de la Montanha Negra, autres còps industriala, rica e groanta de vida, a vist pauc a chapauc sas usinas tampar, laissant plaça a d’arroïnas e d’ermasses industrials. Çaquelà s’i es venguda installar una usina quimica emplegant un fòrça d’obrièrs. Los estatjants la sònan: l’USINA... Quora roman social, quora roman policièr, Autan Negre poiriá èsser una istòria vertadièra...Christian CHAUMONT nascut en 1937, a Masamet, demòra dempuèi mai de vint ans a Narbona.

Autant Negre,Christian ChaumontEdicion IEO Lengadòc16€www.ieo-lengadoc.org

142 jours dans un masuc de l’Aubrac

Paul Fournier, ancian montanhièr, conta sa premièira estiva coma rol dins un masuc de l’Au-brac, lo Trap de La Menta, al ras de la Crotz de la Ròda. Èra en 1949, aviá pas que quinze ans. Del 25 de mai al 13 d’octobre, pendent 142 jorns, aquelses òmes vivián sols al mièg de lor tropèl d’aubracs, ata-lats a la fabricacion de la forma d’Aubrac.Patricia Pallier pòrta un agach etnografic sus aque-la aventura umana racontada al fial de las jornadas dels montanhièrs, de la molza a la forma en cava, ambe lo mestièr de cada òme, las distraccions ra-ras, las datas importantas dins l’estiva, los moments complicats e los vams de fraternitat, sens emblidar la lenga mairala d’aquelses òmes : la lenga d’òc.André Valadier, atanben membre del Grelh roergàs, n’a escricha la prefàcia e ajustadas de pichonas cau-sas vertadièirament interessantas. Jacques Astor (del Grelh encara) a facha l’analisi onomastica de quauques mots emblematics de l’Aubrac coma trap o asegada, complements agradius, encara.Lo tèxte occitan de Paul es, coma de costuma dins las edicions del Grelh roergàs, revirat en francés sus la pagina esquèrra. Lo dePatrícia es en francés mas trufat de vocabulari occitan.

142 jours dans un masuc de l’Aubrac136 paginas en color, 24x2220 € (+5,60 € de pòrt)Grelh roergàs (05 65 68 18 75)

Belugas d’endacòm mai Étincelles pour un ailleurs

A l’entorn d’una bòria, la Fruchariá Nau-ta destrusida per la volontat dels òmes, lo Claudi Assemat menèt un remirable trabalh d’un punt de vista istoric e memorial. Brave omenatge portat a las generacions precedentas. Capitèt a montar una pichona còla d’Auxilhoneses e de Brespinòls que los menèt mai d’un còp dins aquel airal de la montanha negra.

Belugas d’endacòm mai – Étincelles pour un ail-leurs, Claudi Assemat, IEO Tarn Editor,16x24, 96 paginas,15€ (+2,5€ de pòrt)[email protected]@wanadoo.fr

7N°34 – Novembre Decembre

Luc Aussibal e mai

« Un disque résolument rock, puissant, qui change du précédent plus intimiste. Après Dedins, Luc Aussibal sort donc defòra, s’affirme et envoie le bois. Un album atypique dans le paysage occitan qui délivre beaucoup de puissance et qui en laisse deviner encore plus sur scène » France 3A l’imatge dels Causses ont Luc grandiguèt, le novèl enregistrament es fòrt, solid, espurat e immens. Per far cort : fascinant. Amb una densitat sonòra mai importanta que les primièrs albums e una energia ardiment mai ròck (energia que se pòt retrobar sus scèna). Luc Aussibal atenh una maturitat artistica.

Luc Aussibal e maiOrg et ComCD 10 títols12€ (2,70€)w w w.orgetcom.net/

Los Crancs

Dins aquela fin de tantossada grisa, la vièlha Pascalina camina sola a la plaja tot lo long de l’es-tanh.Siloèta prima tota drecha, longaruda e rigida coma un ciprès dins la garriga, tota negra tanben dels pès fins a la punta que li amaga sos pès, tota muda dins sas pensadas, tota solitària dins son dòl...Jaumet Demèsa. Autor de libres pels mainatges en occitan.President del Cercle Occitan de Mesa, membre de l’IEO.Responsable dels rescontres de la cançon occitana a Mesa.

Los Crancs, Jaumet Demèsa12€www.ieo-lengadoc.org

Lo viatge de Tyché e del cavalet

Per Los escolans de l’escòla Calandreta d’Agtenca.Acompanhada del cavalet e de las menadas, Tyché la princessa grèga d’Agde partís en cèrca de son paire Dionysos. Afrontan l’un aprèp l’autre los dieus ene-mics: Poséidon, Chioné, Hadès...Capitaràn de trapar lo que cèrcan ? D’afrontar e d’escapar a totes aqueles adversaris?

Lo viatge de Tyché e del cavaletLibre + CD audiò10€www.ieo-lengadoc.org

Novèl EP – Reggae Digital, Tchatche d'Òc & Bon DançarAprèp sa primièra demò en 2009, l'EP «Lou Dàvi & Pythéas» en 2012 e l'EP numeric En Gaouach en 2014, Lo Dàvi signa aicí son tresen EP. Produit e realizat en tandèm amb Rémi Caussé, les quatre títols del novèl òpus mesclan d'un biais explosiu, reggae digital, musica del monde, cançon francesa e jostas verbalas occitanas. Le remix de Nalchro ven ofrir un bònus representatiu d'un desir d'escambis amb joves artistas de la scèna Dub.

Lo Dàvi en dub

Edicions


A la broa de las annadas 1970, d’afichas dels eslogans occitans florisson sus las parets de la vilas e vilatges del territòri miègjornal. Son vengudas uèi de testimoniatges emblematics del movement de reivindicacion occitana de l’epòca.

La genèsi d’aquel movement comença al lendeman de mai de 1968 amb lo rencontre dels estudiants dels Beaux-Arts de París e los tenents del movement viticòla audenc de l’epòca. Los estudiants transmeton alara lor saber-far als militants e lor aprenon entre autra la tecnica de la serigrafia. Lo procediment, pro simple e pauc car en material permet d’estampar en seria sus de papièr mercés a un sistèma d’estampon.

Los militants occitans de l’epòca, pròches del movement viticòla s’aproprian aquela tecnica e concebon una aficha considerada uèi coma la primièra del movement d’afichas de las annadas 1970 : Òme d’òc, as dreit a la paraula. Parla !

Tirada a de centenats d’exemplaris, aquela aficha es pegada dins los vilatges d’Aude per los militants occitans de l’epòca. Qualques meses mai tard, es lo cantaire Claudi Martí que portarà l’aficha e mai los ensenhaments tecnics per la fabricar a l’estagi annadièr de l’IEO a Murèth. Un nombre mai larg de militants occitans s’emparan alara del procediment e començan de crear lors pròprias afichas que florisson sus las parets de las vilas e vilatges. Qualques annadas aprèp, retrobam lo meteis procediment pendent los eveniments del Larzac que faràn d’aquelas afichas los otisses de propaganda que portaràn lo messatge dels militants. Bona part d’entre elas es encara uèi emblematica e revèrta l’enrasigament de la lucha dins la cultura occitana.

Dins lo borbolh creatiu de las annadas 1970, la reivindicacion occitana passa tanben per los arts vivents, las afichas venon l’otís principal de publicitat e de promocion dels artistas de la Nòva Cançon mas tanben del teatre contemporanèu occitans. D’afichas anóncian debats, concèrts, pèças de teatre e tapissan l’espaci public dins totes los endreches ont los artistas donan lors espectacles.

Lo pauc de mejans a la disposicion dels autors d’aquelas afichas e la simplicitat del procediment de fabricacion los obligan a adoptar un grafisme simple, de colors minimalistas e un messatge percutent. Se pòt aital parlar de la naissença d’un vertadièr estil grafic, que marca de son emprenta lo movement occitan de las annadas 1970 e qu’aficha dins l’espaci public l’imatge d’una societat occitana en plena mutacion.

Per ne saber mai : dorsièrs pedagogics, fichas enciclopedicas vos esperan sus Occitanica. E per tot retrobar sul Borbolh Creatiu de las annadas 1970 : http://occitanica.eu/1970.

Mai de 4000 afichas son presentas dins las colleccions patrimonialas del CIRDÒC. Abòrdan totes los aspèctes de la vida culturala e politica occitana del sègle XIX fins al temps que sèm : campanha electorala, luchas militantas e politicas, espectacles de teatre, concèrts, festenals, manifestacion litterariàs….

Detenètz d’afichas en ligam amb la lenga e la cultura occitana ? Participatz a la Cooperativa e contribuissètz al patrimòni occitan. Per tot saupre sul projècte : http://cooperativa.occitanica.eu

Tresaurs en lum amb lo Cirdòc-Mediatèca occitana

Quand la lenga occitana s’aficha

Aficha Perdes pas ta lenga, Serigrafia, ca. 1969 Coll. Iconotèca, CIRDÒC-Mediatèca occitana


Lo Retrait

Magali Bizot-Dargent

Bonjorn, per començar, cossí vos presentar en qualques mots, per les que vos coneisson pas encara ?

Siáu filha de la Provença rocassiera, e coma ela siáu pas totjorn facila d’accès. L’enfança fondadora l’ai passada luench, ambé de gens que m’an vendut un país fantasmat. La realitat de mon país me petèt au morre. E l’ai acceptada, dura realitat, mai realitat. País dur, mai mon país.

Una part granda de ma vida es en occitan, es a l’entorn de la cultura e de la lenga d’òc que s’organiza la vida, per eiretatge e per chausida. Un re-enrasigament volontari e sauvador, benlèu. Fuguèt la familha, fuguèt lo teatre, fuguèt l’ensenhament, fuguèt l’espandiment, ara n’es la defensa, l’aparament, e l’illustracion per totei lei mejans que me son costumiers, familiers e agradius. Escrivi de novèlas, d’articles, de poësia en occitan, canti dins un grop de cant occitan, “Misé Babilha”, tanben dins un espectacle en occitan, “La Madalena” de

Manu Théron, pinti de tablèus qu’an un rapòrt, un títol en òc, fotografii de subjèctes de la vida vidanta e per aquò occitana, quand fau doni de cors de lenga... L’afaire grand es lo passatge, lo passatge d’aquela lenga, d’aquela cultura, d’aquel art de viure, coma me l’an passat mei davanciers, mesclat

a sei vidas, enriquit de sei vidas... ara enriquits de la mieuna.

Mai vivi cada jorn tanben en francés, dins lo monde actuau, assajant de lo melhorar, e mercé, lo vivi ben!

Escritura, cant, pintura, teatre… Sètz iperactiva, o avètz trobat un biais de conciliar aquelas activitats ?

Tot es conciliable puèi qu’es ma vida. E respòndi, me sembla ambé leis autrei questions, que

siegon essencialas ò minusculas... (Aquela de clinhada, es apielada!)

Questions essencialas e autreis escrichs minusculs ; Cronicas pacolinas ; Esquissas per un retrach de l’ombra (IEO Edicions, respectivamant

Anem ! Uèi, prenèm la valisa per anar veire Magalí Bizot-Dargent en Provença. L’ocasion d’interrogar una femna de cultura –literatura, teatre, pintura...– sus sas activitats. Un punt de vista intelligent e faceciós d’una creativa que se

pren pas au seriós !

«Sovent, un eveniment minor, un secret fons, un bonur simple cambian definitivament una vida, una cascada de vidas, mai pas grand monde se n’avisa, a ieu me pivela!»


2010, 2011 e 2014) : es que podèm dire qu’avètz un gost per l’escritura de çò anodin, escriure sus causas que semblan pas totjorn dignas de l’atencion de l’artista ?

Avètz oblidat Minusculitats e autreis essencialitats, publicat en 2015 per l’IEO 06. Encara un títol qu’enfonça lo clavèu. Lo minuscul, lei minusculitats associadas, lo minusculitge son lo fondament de la vida, sa matèria premiera, lo tapís que n’es lo pedestau, lei fondacions que n’asseguran l’estabilitat, e la santat. Assajatz de tirar lo tapís sota lei pès d’un eròi, se fracassarà coma cu que siegue! Lo minuscul es primordiau.

Ma familha mairala a espetat per en causa dau terratrema de 1909, pas victima dirècta, mai domatge colaterau, se permetètz l’analogia jornalistica. Lo roatge minuscul de l’eveniment que fa tot bassacular. Sovent, un eveniment minor, un secret fons, un bonur simple cambian definitivament una vida, una cascada de vidas, mai pas grand monde se n’avisa, a ieu me pivela! E i reveni sovent, qunta bèutat dins una aranha, qunta poesia dins una trauc de soleu que fa dançar la poussa.... e qunta importància dins lo marrit escalier que me vauguèt 6 mes de liech e donc d’escritura.

Escriure e publicar en occitan : una causida naturala, militanta e/o riscada ?

Una chausida naturala segur, militanta, segur tanben. Riscada es evident. Auriáu ambicionat una carriera literària, la celebritat, la fortuna, lo confórt, seriá estat foliá pura d’escriure en òc. Auriáu, mai realista, pantaiat d’un lectorat mejan, locau, seriá estat aitant foliá d’escriure en occitan grafia classica, subretot en Provença. Ai donc, de per ma chausida conscienta e argumentada un lectorat minimalista, cèrtas, mai de qualitat. Benlèu una autra aplicacion de mei Minusculitats?

L’edicion occitana a ren dei mejans de l’edicion francesa, lei libres demòran confidenciaus, meme Lo Diari ignorava un libre pareissut despuei una bòna annada. Es un bel exemple de la situacion deis escrivans occitans, ignorats emai au sieu, emai per leis editors, leis universitaris, la majoritat dei jornalistas... benlèu ignorats d’elei memes.... L’i a que lei correctors per lei reconéisser, de còps per lei secutar ! (Fau sacher se trufar de tot, e començar

per se !)Mai que pòdon faire leis escrivans? Se renegar?

Abandonar? Continuar dins un silenci quasi ensordent, un isolament quasi totau? Ai chausit de continuar, qu’urosament ai d’amics qu’an sachut se faire editors, ai continuat de cantar qu’es un trabalh d’equipa, de pintar ambé d’autrei pintres, ai continuat de me laissar pas contaminar per aquelei que son a assajar de tuar lo moviment associatiu, culturau, lo secant, lo confiscant a de fins personalas, sovent mercantilas.

Sens cercar la polemica estèrla, escrivètz en occitan o en provençal ?

Cercatz pas tròp, la polemica exista per que entretenguda per lei que l’i an un interès. Escrivi en occitan, aquò es segur puei que lo provençau es un dei dialectes de l’occitan. Es impossible de dire “escrivètz en provençau ò en occitan”

qu’es la mema lenga. Podètz dire “escrivètz en grafia classica ò en grafia dicha mistralenca”, aquò es una chausida personala, e cadun a chausit segon son percors, seis ideologias, sei coneissenças pròprias. Mai es impossible d’oposar provençau e occitan, estent que son lo generau e un element d’aqueu generau. Una comparason per simplificar, emai siguèssi pas :

«Ai donc, de per ma chausida conscienta e argumentada un lectorat minimalista, cèrtas, mai de qualitat.»


Siáu marselhesa donc provençala, donc occitana donc francesa, donc europenca, donc ciutadana dau monde, monde terrèstre per lo moment. E ren dins tot aquò se pòu oposar. Mai tot se pòde ajustar, addicionar, e es aquò la riquèssa ! Siáu tot aquò... e ben mai....

Per qual escrivètz, qual lector avètz en cap a l’escriure ? Comencèri d’escriure en òc per meis enfants, que voliáu, entre autrei rasons, li laissar una traça de sei davanciers qu’an totei viscut en òc, e aquò transparéisse dins Questions essencialas e Esquissas, subretot. Escrivi per lei joves, lei joves de tot atge,

per aquelei qu’aiman de se faire plaser ambé la lenga, ambé d’umor, que refusan de se prendre tròp au seriós... mai que refusan pas de se pausar de questions e d’i cercar de solucions. Escrivi pas per un lector en particulier, mai pusleu per un public, un public que vesi benlèu, dins una sala un pauc sorna, un public sensa visatge, mai ambé una votz, de reaccions, un public movadís que preni coma testimòni, qu’interpèli de còps. Es benlèu aquò una desformacion professionala de frema de scena, teatre, cant, l’ensenhament estent tanben un mestier de scena. Mon escritura me sembla facha per èstre legida a votz auta, davans un public que participa, que reagís. Es coma aquò que lo vesi, e ne’n siáu urosa quand se pòu realizar. Escriure es se desvelar davant un public, mai es tanben s’escondre darrier la multiplicitat d’aqueu public, faguent l’escrivan partida de cada element constitutiu dau dich public.

A.H.

«Mai tot se pòde ajustar, addicionar, e es aquò la riquèssa ! Siáu tot aquò... e ben mai....»


Tecn’òc

InformatIca en occItan

Un ordenador en òc : Aquí qualques logicials incontornables per passar vòstre ordenador en lenga occitana e atal èsser en immersion quotidiana dins la lenga, que siatz debutant o completament bilingüe aquò’s per vos :

La seguida libreOffice, concurrent gratuit de Microsoft, retrobaretz los logicials equivalents dels celèbres Word, Excel, Powerpoint… amb, solide, lor interfàcia en occitan.LibreOffice es una seguida burotica, tan per lo monde professional coma per l’usatge personal. Es compausada d’un tractament de tèxte, de fuèlh de calcul, d’una aisina de presentacion/diaporama, dessenh, banca de donadas. Prepausa tanben la possibilitat d’exportar al format PDF, edicion de formulas matematicas, extensions, etc…

Winrar, la version gratuita del celèbre compressor de fichièrs Winzip. Lo podètz aver amb una interfàcia entièrament en occitan per reduire la talha de vòstres fichièrs per fin de los escambiar.

De SMC (aisinas de creacion e gestion de sites internet) son disponibles en occitan : Drupal, Joomla, e Wordpress.WordPress es un sistèma de gestion de contengut liure escrich en PHP e que repausa sus una basa de donadas MySQL. WordPress es utilizat mai que mai coma motor de blog, mas sas foncionalitats

li permeton tanben de gerir quin site web que siá. Telecargar WordPress : http://oci.wordpress.org

Lo lector vidèo VLC Media Player es un logicial utile per legir sas vidèos e sas musicas. Supòrta fòrça formats dont lo FLV, l’AAC, l’AIFF, l’ogg, totes los formats suportats per WMP etc… Existís una version portabla de metre sus una clau USB e de s’emportar pertot. VLC es compatible amb la màger part de las plataformas windows, amb Linux e MacOS X siá mai de 20 sistèmas operatius diferents. VLC Media Player es una excellenta alternativa gratuita a Windows Media Player. E enfin, se volètz que tot vòstre ordenador parle occitan, podètz causir un sistèma operatiu Linux coma Mint, Fedora, Debian o lo celèbre Ubuntu que remplaçarà vòstre Windows.De milierats d’aplicacions, de milions d’utilizaires, un novèl biais d’utilizar vòstre ordenador ! Rapid e polit, Ubuntu es un sistèma operatiu intuitiu e securizat, ideal pels ordenadors de burèu, los servidors, los netbooks e los ordenadors portables. Ubuntu es liure, gratuit, e es compausat de logicials que lo son tanben.

Navegar sul web en òc :

Per poder profechar dels sites internet dins lor version en òc, reglatz l’occitan coma lenga favorita dins los paramètres de vòstre navigador. Atal, suls sites multilingües, la version occitana vos apareisserà prioritàriament, siquenon, podètz passar al costat de

Fòrça monde o sabon pas mas la lenga occitana es bravament repre-sentada sus internet, que siá un sistèma operatiu en occitan, un navigador web en occitan, de sites web claus en man en occitan, sens parlar de totes los logicials traduches en occitan per de benevòls.Tot aquò es degut a l’aspècte participatiu e collaboratiu d’internet.


tot çò qu’existís sens o saber.

Internet prepausa fòrça sites e servicis en lenga occitana :- Framadate, alternativa liura al Doodle per convenir d’un rendètz-vos amb sos contactes.- Enciclopèdia de la vida (en anglés Encyclopedia of Life : EOL) es un projècte de bioenciclopèdia collaborativa en linha. L’Enciclopèdia contendrà a tèrme un article dedicat a cada espècia vegetala a animala coneguda, illustrat de vidèos, de sons, d’imatges, de grafismes e de tèxtes provesits per d’expèrts. L’interfàcia es disponibla dins mantuna lenga, e entre autras en occitan. Lo site :

http://eol.org/- Meet Jitsi : per far de visioconferéncia. Equivalent de Skype : https://meet.jit.si/- Openstreetmap es un projècte internacional fondat en 2004 amb l’objectiu de crear una mapa liura del mond : www.openstreetmap.org

Una granda partida d’aqueles logicials son estats traduits per l’equipa de l’associacion Tot en Òc (www.totenoc.eu) que fa un bèl trabalh per occitanizar lo web.

Aquela lista es pas brica exaustiva ; existisson bravament de sites institucionals d’associacions o institucions occitanistas, de botigas en linha (Macarèl, IDECO...), de sites de premsa en linha (La Setmana, Lo Diari...) e d’autres mèdias, radiofonics (Ràdio País, Ràdio Lengadòc, Ràdio Occitània...) o de television (Òc Telé, France 3, Tè Vé Òc)...

Las aisinas lingüisticas sus internet :

Occitanica-La mediatèca numerica de l’occitan a per vocacion de donar accès a las nombrosas ressorsas occitanas conservadas o produitas pels diferents actors concernits per la salvagarda, l’estudi e la difusion de la cultura occitana : http://occitanica.eu

La Wikipèdia occitana prepausa gaireben 90 000 articles redigits en lenga occitana : www.oc.wikipedia.org

Lo Dicod’Òc (Diccionari) e lo Verb’Òc (Conjugador) del Congrès Permanent de la Lenga Occitana : www.locongres.org

Lo Wikiccionari es un projècte gratuit de diccionari multilingüe, escrich amb la collaboracion de totes. Lo site : www.oc.wiktionary.org

Un corrector ortografic existís dempuèi qualques annadas per l’occitan-gascon (Per Noste) e per l’occitan-lengadocian. La version lengadociana entièrament refonduda, sortirà a la debuta de 2017.

Las perspectivas :

Los limits actuals son la manca de volontaris amb un nivèl de lenga sufisent d’un costat e sustot, lo limit fixat per las nomenclaturas internacionalas de las lengas. Concretament, uèi, gaireben la totalitat de çò qu’existís es en occitan-lengadocian e pòt pas èsser declinat dins d’autras variantas. Una demanda de modificacion es estat facha alprèp de l’IANA, organisme que gerís aquelas questions per que sián possiblas las versions dins mai d’una varianta de l’occitan, coma aquò es lo cas amb, per exemple, lo francés de França, lo francés del Canadà, lo de Belgica, etc...

Cedric Valmary

Illustracion © Ol.v!er [H2vPk]

VOTRE MISSION VOUS ATTEND SUR

#FAITESLESAUTSERVICE-CIVIQUE.GOUV.FR

16À25ANS

30ANS EN SITUATION DE HANDICAP

FRANCE ET ÉTRANGER

TOTAS LAS INFORMACIONS SUS

MISSIONS :6 – 8 – 10

MESES

24 A 35 ÒRASPER SETMANA

[email protected]

Eth Servici Civic, un utís entà

desvolopar las associacions.

La Seccion Regionau Meidia-Pireneas

de l’Institut d’Estudis Occitans

qu’arriba tot just d’obtier l’agradament

d’intermediacion dau Servici Civic.

Dab aqueth agradament, l’IEO MP

que’s hica a la dispausicion de

totas las associacions qui’s dedican

a la lenga ena Region Lengadòc-

Rosselhon-Meidia-Pireneas. En efèit,

l’IEO MP que’vs da la possibilitat

d’arcuélher, pendent ua mission

de 6 a 12 mes, ua volentària o un

volentari que poderà participar a

la vita de la vòsta estructura e au

sué desvolopament. Atau, se voletz

arcuélher quauquarrís, que’vs podem

hèr profitar d’ua convencion de

Servici Civic. Tanben, que v’aidaram

entà : hèr las vòstas demarchas

administrativas, cercar un volentari

o ua volentària, preparar l’arribada

de la joena o dau joen, definir la o

las missions de la persona en Servici

Civic, gerir eths pagaments, etc.

Ara, s’ètz interessats per eth

dispositiu de Servici Civic, n’esitetz

pas mes e contactatz l’IEO MP :

09 62 56 09 91 (diluns e dimars)

o [email protected]


Carta blanca

Vaudou Game(Afro-funk - Tògo)

Peu prumèr còp laguens aqueth scopitòne version papèr, non vau pas parlar de musica occitana, pèc que’n soi !

E totun, qu’aurí podut parlar deu disc navèth de MOUSSU T E LEI JOVENTS nomat Navèga de qui ei de hèra bona tenguda, o enqüera parlar de la darrèra creacion de las gualhardas nomada Ors deus biarnés d’ARTUS … e ben nani, que serà per un aute còp, que me’n guardi drin au tistèth !

Uei, brave monde, que partim en Africa a l’encontre deu men còp de còr de l’abòr, dab lo grop deu Togò aperat VAUDOU GAME, e lo son dusau disc aperat Kidayù.

La tradicion de la musica Afro-funk que marquè pregondament la musica de las annadas 70, dab grops com EL REGO o enqüera LO POLY-RITHMO DE COTONOU, mes l’afro-funk en Togò (e tanben en çò deu son vesin lo Benin) qu’a la particularitat d’arreligar aqueth estile musicau aus rites vaudous, dab cançons en auròst a las divinitats africanas.

E qu’ei aquera mesclanha la particularitat de VAUDOU GAME, de qui s’escad entà tirar lo son afrò-funk dinc a ua tribalitat estrambordanta!

VAUDOU GAME que parla de la vita vitanta, de las valors portadas per la cultura vaudou, en tot perpausar ua musica universau e gaujosa, e tostemps en lenga Kabye, lenga parlada a capvath de Togò.

Lo grop que coneish un succès deus bèths (e

plan ameritat!) dempuish quauques mes, çò de qui amuisha de plan de qui podem existar en tot cantar dab ua lenga minorisada o luenhèca.

Lhèu que caleré explicar aquò a l’auta sauma de LOUISE EKLAND, de qui’s trufè de las musicas « regionaus » l’aute dia enas ondas d’EUROPE 1… los jacobins que son atau dilhèu pr’amor n’an pas mes arren a partatjar. Non compreni pas perqué e son atau, mes que’t poish assegurar qu’aquò n’ei pas lo cas de VAUDOU GAME !

Que’t conselhi dongas lo disc navèth Kidayù, e se t’agrada, que pòdes anar escotar lo prumèr disc Apiafo de qui ei autan bon com lo dusau, dab la participacion deu soul-man togolés Roger Damawuzan .

Deu men costat, que crompèi tota la discografia en 33 torns, las baishas que soan de coma cau ! Quin plaser, magnifica !

Que sabes çò qui’t demora a hèr, diu vivant !...

Lo Scopitòne de Silvan carrère


Las Bèlas Letras de Cecila chapduelh

Passions Roergassas

S’avètz mancat l’Estivada de Rodés aqueste estiu, avètz tanben del còp mancat LA sortida literària de l’estiu. Lo libre que caliá absoludament aver perça lo coneissiatz pas e que tot lo monde vos disiá “Aita, es sortit lo Libre del Causse, l’an reeditat!”. E vautres de respondre “ah òc?” per crenta de demandar de que diantre podiá èstre aquel afar. Aquí doncas de que ratrapar la causa. Perque coma lo libre èra polit, l’ai crompat e l’ai legit. Es una polida edicion coma las sap plan faire Vent Terral, doncas l’auretz plan en man. Disi tanben “plan en man” perque pren plan sa plaça a taula : 400 paginas de saga caucinòla que vos fan passejar demest las tres generacions d’una famil-ha. Devi avoar aquí quicòm mai : crompèri lo Libre del Causse amb l’amira de ne far la presenta croni-ca. Error! Es coma d’estudiar un libre en classa : ne perd tot son chuc. Per plan saborar lo Libre, imagi-natz doncas que sètz l’estiu, suls platèus de Severac. Las bòrdas i son bèlas e la vida sembla aisida. Sustot que sèm al mièg d’una familha qu’a de que. Emplega regularament un fais de sasonièrs per far viure las tèrras e tot aquò sabronda de vida. Mas la proprietat es bailejada per la Segalina, un polit nom per una femna tròp ambiciosa que vòl far de la Madama, ela la paisana. I se cal pas enganar : darrièr la beutat del paisatge, i a la vida dura dels paisans « La sentor poderosa del tropèl : fems e lana surja, cantic de san-tat, de vida acarnassida dins aquel país magre ont lo bestial gròs se pòt pas arribar ».

« Lo Causse, aquò’s un curvèl », çò-ditz l’autor Pau Gairaud a prepaus de l’aiga. De vertat, lo causse, aquò’s un laberint ont s’i pòt perdre fins a crebar de set, s’estirar, passar pels replecs esconduts e viatjar d’una epòca l’autra, de 1909 fins a 1968, amb totes los cambiaments que venguèron e las doas guèr-ras. Son tres generacions qu’i passan, amb cadunas sas ambicions. Tant pièg s’aquel libre nos tira pas l’idèa estereotipada que los roergasses son de sar-ra-piastras, tant pièg se de temps en temps nos ven la melancolia del biais paisan d’un còp èra. Avèm pas de petròli per destimborlar una familha, fasèm çò que podèm ! Perque darrièr totes aqueles mots a còps contemplatius que se daissan rajar, i se pau-sa la question de la transmission de la tèrra. Cadun espera tirar de la tèrra quicòm de diferent segon las generacions. La Segalina, ensaja de s’enauçar cap a una autra classa sociala, Palfèrre, lo seu filh espatlut

ensaja de la far viure a la fòrça de sos braces e de sa volontat, puèi los enfants fatalament vòlon balhar a la tèrra mai de rendament dins mens de susor mas amb d’investiments.

Sentissèm plan lo partit que pren l’autor per ensajar de nos retipar una societat paisana qu’a desaparegut. Aprenèm per exemple que « Los Re-beiròls pòrtan pas la blòda longa negra o blua d’em-per aicí. Los Reibeiròls sailan la blòda corta que davala pas pus bas que lo cuol de las bragas (aquò dison per poire córre per las vinhas sans quitar o sans escossar las blòdas) ». O fa cranament, coma un bon palm de la literatura occitana contempora-nèa. Parla de la confrontacion que se passa a cada còp qu’un quicòm de novèl ven cambiar los biaisses de far de la bòrda : « L’estieu passat, de jornalièrs, la nuèch, anèron plantar pels prats ont duviá passar una dalhusa, qualque bocins d’aram qu’espichavan del sòl pas que de uèch a dètz centimèstre e, quand la mecanica passava, se bercava las dents ».

Tot aquò perque lo paisan qu’a de tèrra es orgul-hós. O cal plan dire, se sentís un dret, una superio-ritat benlèu suls autres que fa viure. Un sentiment avoat e polidament dit dins una fraseta « Del mo-ment que mesprese tala classa de la societat, o tala còla, me crese mai qu’ela. E sai que vale mens ».

Pau Gairaud, lo Libre del Causse, edicions Vent Terral, 2016 – 19€. Reedicion del « Primièr Libre del Causse » de 1968 e del « Segond libre del Causse » de 1970.


Fa dejà 1h30 que Bankà, setter anglés fidèla de quatre ans, tira le Patric son mèstre, demèst las falguièras rossas e las tojas gotejantas d’una bruma que pisha. Le silenci de la tardor es copat de còps que i a pel tirelí de la torda, l’esquileta d’una manech o le coac de qualques còrbs. Trempada mès plena de frenesia e coma programada per l’espèra, la Bankà, sens cap jamès s’alassar, fonha l’aire e destria en quista d’una flairina saborosa. Le Patric darrèr, berreta espotida sul cap, passes sords, fusil sul davant, avança sens pas jamès quitar de guinhar la gossa, la sap rassegurar e la sap mestrejar sustot. Coma un bon tresena linha de l’US Baigorri, se sap fa sens cap esitacions las bordaduras per arrestar las presas innocentas o afoladas que la Bankà aurà levadas, e d’un pet... PAM ! En aqueste començament de las annadas ueitantas, en Iparralde, tot es malurosament caça permanenta dempuèi qu’una fusilhada davant l’Ostalariá Juantorena rota de Pamplona tuèc net dus CRS : PAM !... PAM !... Pels militants de l’organizacion separatista basca Iparretarak, començan alavetz annadas de clandestinitat, de desaparicions e de tracas violentas menadas pel G.A.L. (Grop Antiterrorista de Liberacion). Per las populacions del reire-país e dels barris populars de Baiona comença una omertà que durarà fins ara. Dins la sala embrumada per las clòpas espanhòlas de bon afar, Joan-Claudi, le patron, asaga sos protegits amb l’aperitiu, la taula es mesa amb les botilhons d’Iroleguí e las carnsaladas s’espèran las prumièras nhacadas aganidas. La paraula es fòrta e la man amistosa per l’amic que ven de dintrar. Darrèr, en fons sonòr, sus l’unenc ecran de television, « Telefoot » celebra una messa que diguns compren pas. De fet, ací la veishiga es ovala. E dins aquesta bulla ovoïda, le defòra a pas cap presa. Totis an gravat aquel pacte dins la pèira dura, es clavat. Tre passada sa carcassa espesa e coconhat dins aquesta doça calor, le Patric es tirat de l’un l’autre pel compte-rendut de la maitinada a la familha. Patric, doanièr la setmana e companhon de vestiari tres còps setmana. Cal precisar qu’auèi jorn de partida, doanièr, contrabandièr, païsan, foncionari, militant politic, obrièr... etc, se barrejan per fargar l’amistat e defendre las colors del canton. Ací la passion del rugbí demanda una parentèsa sacrada als idealismas militants e a la mecanica freda de l’Estat. Son representants de la Joinessa e jamès traïràn pas aquò. Dins le vestiari, la mostor cauda contrasta amb l’umiditat fresca del terrenh. Les òmes se sarran

per una ronda que lèu menarà a un estransi ritmat pel tustejadís dels crampons sul paviment e las longas alenadas. Les menaires sermonan e dan recomandacions precisas : « en mesclanha amassa, placar sens pas jamès renonciar, avançar totjorn, avançar encara... Le nòstre nau pichonet ac cal pas tocar sinon... Darrèr,

se cal parlar !... Eric, mic, en toca, assegura ton lançar ! » Dins le corredor, le fiuladís de l’arbitre que ressona indica qu’es ora. Les gròsses sortiguèron pas, pas la pena, les ¾ s’encarguèron d’esprovar la metèo amb qualques corsas sanguinas, la pòrta se durb e les estomacs se tòrçon. Ultimes agaits abans las ajustas, cal marcar le territòri e evacuar sas crentas, cap potingas i fa pas a la paur de perdre. Tot aquò passarà als prumièrs patacs. Seguir l’arbitre dins le long corredor escur e cabussar dins la lutz, se desliurar portat pel bramadís dels sius : rotladas, morniflas, bramadas... La realitat del rugbí amator de las annadas ueitantas. « Le bon vesin fa le bon maitin » mès al vèspre maishanta limonada sul pet de 15h aqueste dimenge ! Amb les lanusquets, les adversaris d’auèi, vesins de tot temps, s’i pèla pas figas generalament e se’n calguèc de pas gaire per qu’una brava pampa petèsse. Pas gaire vòli dire qualques frasas en basca sus las anóncias, lenga suspiciosa per l’adversari crentós coma ac pòt èstre l’occitan o le catalan dins d’autres airals. Lenga suspiciosa subretot perque ara lenga de terroristas. Coma un brave auratge d’agost, una pluèja de braçadas va tombar pendent longas segondas puèi pas pus res pendent le demès de la partida. Caliá levar qualques malentenduts. Aprèp, coma sovent sus aquesta tèrra païsana, un jòc fait de sobrietat, d’una simplicitat passada dempuèi generacions se va derotlar amb una solidaritat que crenta pas. Sus aquelis còsses durs, fargats per las òbras de cadas sasons, le vam landés se va usar per acabar de desaparéisher definitivament.

Serà una victòria viscuda coma una liberacion que va assegurar las prumièras plaças qualificativas per l’U.S.B.. Mès la victòria demòra subretot de cimentar a l’entorn d’un jòc una societat nhafrada pel dòl e la suspicion generalizada. E le gòt de l’amistat amb lescas d’ardi gasna serà naturalament partejat amb l’autre coma una man parada amb generositat. Ne serà atal per auèi coma per doman : rufes mès amics, atal dança le rugbí...

Hérvé Pouvillon

Espòrt« Bortitz bainan lagun »

La fòrça mès dins l'amistat


S.C. : De quina faiçon avètz trabalhat sus aquela antologia ? Es que sètz anats escotar vinils, véser artistas, cossí se passèt le metòde de trabalh ?

C.M. : I a dins le libre d'albums que son d'albums que direm «importants», coma per exemple le primièr Martí, un album de Delbeau de gents coma Frederic, le cantaire provençal, de gents coma Massilia Sound System segur e au mitan d'aqueles discs que son discs importants, i a d'autres que son benlèu de mema importància mas que son, eles, per nosautres, d'una importància sentimentala benlèu o musicala, que son discs que nos an tocats. La seleccion se faguèt coma aquò : les discs vertadièrament importants e les que musicalament nos agradan. Aprèp, ieu som nascut dins le mitan occitanista, doncas mos gents an un stòc de discs viniles de l'epòca, ai trabalhat tanben amb Ràdio Lengadòc a una epòca doncas ai poscut anar querir de discs a Ràdio Lengadòc tanben e enfin darrièr aspècte, en çò de discaris, anèri crompar de viniles e ai descobèrt de causas meravilhosas, en çò de discaris, discs que sopsonavi pas. S'es fait fòrt simplament dins lo sens que Jordan aima ben çò que tòca a la nòva cançon de las annadas 70, l'agrada tanben çò que tòca a la cabreta e ieu aimi d'autras causas donc foguèrem fòrça complementaris. En fait le metòde es estat pro simple, lo biais de trabalh es estat vertadièrament rapid ; lo solet problèma qu'avèm agut es que nos a calgut dos ans per escriure cinquanta papièrs cadun per de que aviam pas de temps. La sola dificultat màger qu'avèm agut sus Musiques Occitanes es vertadièrament le temps que nos manquèt a l'un coma a l'autre !

S.C. : Quina vision pòrtas sus çò que passa uèi dins la musica occitana : i a una vertadièra filiacion amb çò que se fasiá dins las annadas 70 o, fin finala, la novèla generacion son partidas endacòm mai ?

C.M. : Cresi que la filiacion se fau pas necessàriament amb las annadas 70, mai puslèu amb las annadas 80. Pensi segur a Massilia Sound System e Los Fabulous Trobadors, dins la desmarcha musicala – vòli pas dire que tot le monde que fan de musica occitana a l'ora d'ara fan de reggae o de rap – lèu la demarcha musicala. [...] Dins le sens ont Massilia Sound System an premit de descomplexar las gents, de les far capitar

que per far de musica en occitan bastava pas de bufar dins la cabreta, mas que se podiá far de tot en occitan : de rap coma de ròck and roll, tant que de musica benlèu conceptuala. L'eretatge que vesi es aquel nivèl. Benlèu que m'engani, mas es coma aquò que le senti.

M.N. : La musica occitana s’es faita entendre dins un public, que sovent compreniá l’occitan, de còps au parlava. La situacion a bravament cambiat. Ausissi sovent aquela reflexion : «parletz pas l’occitan, le cantatz. Es doncas sonque una lenga de cantar ?» Quin avenidor per una musica que pòrta un messatge, mas que degun comprendriá ?

J.S. : Vesèm clarament que las populacions càmbian. Fòrçan s’installan en Occitània, e sens aver rapòrts amb la cultura aital portada, causisson de s’interessar a l’occitan. Pr’amor que las idèas les interèssan, per çò qu’interèssa totjorn mai de monde que çò que pensam, pr’amor qu’es tanben una aisina de desmancipacion, de construccion.Cada generacion met la musica occitana a la sua salsa. Sufís que rescontre un interès. Es benlèu pr’amor que pòrta valors queenovèla son public e atraire artistas novèls. Uèi, del rap a la musica contemporanèa, l’occitan es present. Sens tròp metre le mot sus la taula, de còps, gaireben de biais inconscient. Mai i es, sufís de gratar.Darrièr totes les pessimistas e les que vendon la fin del monde, l’engatjament d’un Marti, i a quaranta ans, pòrta sas fruchas. E l’istòria contunha, ineluctablament.Aquò dit, cossí pensar qu’a ela sola la musica resolverà las problematicas de la lenga e de l’emancipacion culturala ? Nombroses musicians son en mai engatjats al quotidian, dins un trabalh de mediacion notablament, au près dels ciutadans o dels politics. E del trabalh, en la matièra, n’i a en França...

2 primièras questions, transcripcion d’aprèp Encontre dab Camilha Martel, Sylvain Carrère per Ràdio País, https://soundcloud.com/radio-pais/encontre-dab-camilha-martel-co-autor-deu-libe-musiques-occitanes ; Tresena question, traduccion de : Anthologie : la musique oc et le reste, Michel Neumuller, Aquò d’Aquí, 16 setembre 2016, www.aquodaqui.info/Anthologie-la-musique-oc-et-le-reste_a1247.html

3 Questions a ...

Un jornalista montpelhierenc e un marselhés, dos expèrts de musica : Camille Martel e Jordan Saisset signan una antologia ambiciosa de musica occitana.

Camille Martel e Jordan Saisset


La seleccion per NadalEs un plaser e/o un problèma : trobar presents per Nadal. Coma èm al servici de nòstres lectors, l’equipa Lo Diari e Julia de la Tuta d’Òc (a Tolosa), vos prepausam una seleccion de produits culturals a l’entorn de l’occitan.

PELS PICHONS : Paddington, Paul King, Studiocanal, doblatge per Conta’m ; Las aventuras d’un petit ors, que sap far la marmelada, dins una familha anglesa. Doçor e umor al programa !

PELS ADOS : Los ignorants, Etienne Davodeau, roman grafic ; Un autor e un vinhairon : rescontre improbable e doncas ric. Raconte d’una annada a escambiar amb dos mondes que se deurián pas rescontrar ; 25€.

PER L’AMIC PARISENC QUE PARLA PAS LA LENGA : Les mots d’Aliénor, Aliénor d’Aquitaine et son siècle, Kathy Bernard, Edicions confluences ; Un abecedari per far coneissença amb aquela granda femna de son temps, descobrir sa personalitat, son existéncia, sa familha... 18€.

DEL CONFIRMAT A L’EXPÈRT : Des histoires de mots du latin au gascon, André Hourcade, Gascons o amics dels gascons o curioses se vos sètz totjorn demandat perque se ditz « chivau », mas « cavala », o que sètz de donar de sens a vòstre vocabulari, la responsa es aicí ; 18€.

Dossier


PER VIATJAR : Libre del Causse, Pau Gairaud, edicions Vent Terral ; daissem l’argumentari a Cecila Chapduelh, de retrobar p.20 ; 19€.

Mémoires de Toulouse, Guy Jalabert, Presses Universitaires du Midi ; Un viatge de mai d’un mièg-sègle dins la ciutat mondina, entre remembres personals, archius, enquèstas de terren e paraulas de tolosencs ; 14,50€.

PER FAR ORIGINAL : Lolo s’en va au bout du monde, Kamishibaï, Anni Murat e illustracions A. Lesage ; Le taillepage, Aquel teatre d’imatges japonés a trobat son camin fins a Occitània. Un quadre de boès, cartas amb illustracions e tèxtes e l’enveja de contar : aquò les elements del succès del kamishibaï ; de 30 a 40€ segon modèl

PER LAS AURELHAS : La Mal Coiffée, Daunas de còr, Aqueles : totes tres sortisson lèu lèu un album novèl. E de tot biais, pensam qu’an pas besonh de presentacion, de tant que la qualitat de lor musica parla per eles. A mand de sortir.

LE PETIT QUICÒM : miralhòt La Lauseta, miralhòts de pòcha, per un accessòri occitan mai discret e practic. 56 o 75mm, de 5,50 a 7€ segon modèl.


Qu’avem legit

DENIS SAURAT : un ressuscitat dera lenga

(1890_1958)

Denis Saurat que nasquèc a Tolosa de familha venguda deth país foishenc d'Arièja, exactament de Lairòla proishi de Serras d'Arget. Qu'agèc tres o quat'ans quan dam pair e mair se trobèc emigrat en nòrd deth costat de Lille. Eths estudis, e pueish un brave caminament universitari qu'au esluenharàn encara mes deras raïgas, puishque agregat d'anglés e doctor ès/letras que serà director deth « Institut Français du Royaume-Uni » de 1924 a 1945 e professor en King's College de 1926 a 1950. E miracle ! en 1952, arretirat a Niça que'ths medecins li avian arrecommandat coma país mes asorelhat, que's botèc d'un còp a escríver en Òc ! E pas qu'un chic ! Quate mila verses d'ua epopèia, « Encaminament catar », publicat en partida peth IEO (Messatges) en 1955 e qu'aurà bèra edicion en 2010 dab « Introduction, traduction et notes » de Jean-François Courouau, professor dera universitat deth Miralh. Que'n fuc eth prumèr estonat : aquò qu'ei pueijat d'eth, e deth fons deths siècles, coma se li èra « dictat », e que's senteish « guaireben catastrofat d'aquera estonanta genèsis » (Andrée-Paule Lafont)!

Qu'avia eth Denis, tot mainat, plan entenut, escotat, cresasque parlat, popat de tota manièra, era lenga dab pair e mair, e que sabem quin çò aprés enas prumèras annadas ei çò mes plan aprés, e que, ja sia enterrat tota ua vida, ne serà pas james desbrembat, prèst a tornar desquir coma camparòus ara tardor ! Qu'ei çò que li arribèc, e que seria a estudiar mes pregondament aqueth fenomèn pro estonant. Quau encaminament psicologic e nerviós aquò supausa ? E qu'ei escrivut çò qu'escriu non pas en ua lenga farlabicada mes en parlar dera valea dera Barguilhèra, dab quauques francismes eritats cresasque, e quauques anglicismes, mistralismes, coma ac analisa J.F. Courouau. N'ei cap simple !

Cu a escrivut çò qu'a escrivut ? Quin a podut escríver en ua lenga qu'avia perduda ? Eths « Poèmes catars », o « mistics », qu'embarrassèren eths occitanistes deras annadas 50, e tanplan Paulhan que'n publiquèc ena NNRF en 1953. Saurat n'ei cap un solitari encara en aqueras annadas, qu'entrèc en contact dab eth çò melhor deths escrivans provençaus, Peyre, Camproux, Lafont, etc..., e granas familhas de Provença, en particulier era d'ua qu'escriu en francés e publica ena

revista « Soleils d'Oc » poèmes sièus dab ua « version » en occitan deth Saurat. Aqueste qu'explicarà tostemps qu'aqueri tèxtes que son pueijats en era en francés e en eth en occitan d'un fons pregond deth sècle XIV !

Denis Saurat qu'ei estat un especialiste deths

escrivans anglesi Milton e Blake, qu'au an inspirat tota era vida, mes especialiste tanben d'esoterisme, d'ocultisme, qu'a escrivut deras experiéncias deth Victor Hugo, era sièva grana admiracion, Hugo que fasia virar taulas, qu'ac sabetz...Que s'interessèc tanben de pròishi ara « kabbale » e ara lenga ebraïca. Tot aquò que se'n tròba era influencia en aqueth long tèxte mistic qu'ei « L'encaminament catar » que seria pas seriós de vole'n ací parlar en quauquas linhas ! A vos de descobrir coma è tornat fèr en aquesta « dentrada » un escrivan plan a part dab qui me senti afinitats mes plan de diferencias pr'aquò. Coma eth que som ariejoès, mes deth costat gascon, coma eth après 60 ans que'm sentí capable d'escríver era lenga ! E randolejant enas mièvas montanhas coseranesas, que cresi aver quauque còp sentit dejós eths pès retronir coma un encantament !

Miquèu Pujòl


Lenga

«Aver» en francésDins la cronica intitulada Aver, datada del 25 d'abrial de 2016, parlavi de las diferentas fòrmas qu'a

l'infinitiu aver dins los diferents parlars nòstres. Ne comptavi dètz-e-uèch. Sense emplegar lo mot francés avoir, explicavi que l'occitan gascon lomanhòl àuger voliá dire «aver». E tot lo mond aurà comprés. Aquò implica qu'es pas la pena d'aver recors al francés per donar lo sens de tala o tala fòrma d'occitan local. Per aquò far, es possible d'emplegar un occitan que tot lo mond compren. Es aquò l'occitan estandard.

De segur, las personas que son pas dialectològas de mestièr — e que son l'immensa majoritat — se

poiran benlèu pas empachar de pensar : «Un còp de mai, la polida unitat del francés ont, per exemple, se ditz sonque avoir, fòrma un contrast terrible ambe l'evidenta diversitat occitana ont se ditz avure dins l'occitan lengadocian de Rodés, auer dins l'occitan gascon d'Aush e aguer dins l'occitan provençal de Manòsca. D'un costat avèm una lenga; de l'autre costat avèm un ensemble de parlars locals que fòrman tanben una lenga. E, coma sèm occitanistas, refusam de dire que nòstres parlars an pas la meteissa dignitat que la lenga de Voltaire. Volèm pas d'un occitan que seriá lo sol “bon”, mentre que las autras fòrmas de lenga nòstra serián condemnadas. Volèm respectar la diversitat dialectala occitana.»

Es un rasonament just, mas que pren pas en compte que la meitat de la realitat : respectar totalament la

diversitat dialectala occitana es pas incompatible ambe l'existéncia d'un occitan estandard. Dins las regions ont lo francés se parla naturalament despuèi la fin de l'empèri roman, la diversitat

dialectala es tant importanta coma dins lo domeni lingüistic occitan. En 1914, quand i aviá encara de milions de personas que «parlavan patés», los que parlàvan un «patés francés», disián pas totes avoir; se'n manca de plan ! La mapa 82 de l'A.L.F. de Gilléron pòrta coma fòrmas localas correspondentas al francés estandard avoir : aouar, aoué, aouèr, aoui, ava, avar, avé, avèr, avèy, avo, avoua, avouar, avoué, avouèr, avoueyr, ayé, ayou, évèr, évoué, èouè, èvo, èvouar. Aquò fa vint-e-doás fòrmas. (Las ai escrichas dins una grafia a la francesa per representar d'una manièra immediatament legibla l'autentica prononciacion. Per exemple aoui se legís [awi].)

E la fòrma aouèr — qu'es luènh de la fòrma estandard avoir — es la de mai d'un parlar al ras de París ! 18 fòrmas dins los «pateses occitans»; 22 fòrmas dins los pateses franceses : la diversitat dialectala

francesa es encara mai importanta que la diversitat dialectala occitana. Se lo francés estandard a causit despuèi longtemps, coma fòrma estandard, avoir, nosautres avèm causit despuèi encara mai de temps la fòrma estandard aver.

Jacme Taupiac La Piboleta, dimècres 27 d'abrial de 2016.


Val milhor començar per au díser : es aquí question d'un libre sabent (al sens

de scientific), çò qu'es mès que mès atendut en çò de Lambert-Lucas, editor de qualitat, especializat dins las sciéncias del lengatge. Pr'aquò, un obratge scien-tific pausa totjorn al critic – o mai modèstament al comentator – l'espinosa question del rapòrt entre la facilitat de lectura e l'interès scientific. Per au díser d'un autre biais : far simple e comprensible, sens tombar dins çò simplista, segon le mot d'Einstein1.

Le trabalh de G. Gouiran, Professor emerit de l'Universitat Paul-Valery Montpelhièr III, reünit e presentat per Gilda Caiti-Russo, es tan ample coma dense. D'aquí la presentacion en forma de dobla per-cors. Meton en agait tèxtes lirics – tèxtes narratius, Études espandís d'en primièr un percors a travèrs d'unas de las grandas òbras de la literatura occitana medievala, totjorn amb biaisses de véser descalats, frescas, mas totjorn scientificas. Òm aprendrà per exemple cossí Bernart de Ventadorn es vengut le fèr de lança de la literatura del fin'amor alara que n'en-franh alègrament totas las règlas long de sos vèrses ! « C'est cette intelligence du texte, cette capacité de jongler avec des œuvres qui, disons-le, ne sont pas d'un accès immédiat, que nous avons voulu privilé-gier. » soslinha Gilda Caiti-Russo a l'abans-tast. Mas parièra manièra d'antologia es totjorn, tanben, una exploracion dels estudis d'un scientific, d'un cer-caire. Pr'aquò, pòt semblar que las publicacions de G. Gouiran, donada lor rigor e apròchas originalas, meriten efectivament l'interès.

D'autra part, òm constata clarament la pro-gression dels estudis occitans : qualques dels voids scientifics deplorats per l'autor son uèi comblats, çò que nos pòt sonque regaudir. Aquò dit, far una tala soma impausa de far un pauc de critica, e mai d'au-tocritica. En efèit, se pausa en filigrana la question de la compartimentacion dels estudis universitaris en França, l'occitan va pas amb le francés, quand avèm vesins qu'an un domeni d'estudis –la roma-nisitique– pro vaste per englobar l'occitan, sens qu’aquò pause cap de problèmas. Que l'excelléncia de nòstres cercaires (e cercairas !) en lenga o litera-tura occitana faga doblidar que « Sauf éclatante et très improbable reverdie, on est arrivés au terme du

long processus de rupture entre les études occitanes médiévales et l'université et la recherche françaises, qui n'ont décidément ni la capacité ni le désir d'as-sumer le trop moderne bilinguisme de la littérature médiévale de France (…) ». Le constat nos convida a considerar l'importància d'aquels trabalhs : esclai-rant tèxtes al fondament de la literatura europen-ca e notadament francesa, demòstran, de fait, que l'ignorància del domeni occitan es una pèrda per la compreneson d'un espaci temporal, espacial e cultu-ral, plan important.

S'òm pòt pas negar qu'Études s'adreça a un public al mens avertit, es incontestable tanpauc que balharà als literaris e autres scientifics del tèxte, un balajatge interessant, tant per l'estudi que prepausa, que per sos angles d'apròchi, definitivament origi-nals. Davant la flaquesa quantitativa dels estudis occitans en França (las paginas «a la facultat» vos auràn, esperam, convengut de lor qualitat) ; davant las resisténcias, reticéncias o ignoràncias de l'Uni-versitat francesa, òm pòt pas dobtar que la qualitat d'aquestas recèrcas atèstan de l'importància del sub-jècte e del seriós dels cercaires. Tant de rasons de recomandar Études. Esperam enfin que G. Gouiran coma totes sos omològues occitan(a)s sauràn susci-tar vocacions, per çò que la recèrca dins les domenis dels estudis occitans se resumisca pas a sos autors de referéncia.

Aldric HAGÈGE

1 Everything should be made as simple as possible, but not simpler,

« cal que tot siá fach del biais le mai simple, mas pas simplista »

Études sur la littérature occitane du Moyen-Âge : le sabent e le libre

A la facultat


ABONAMENTOffre d’abonement p. 5

IEO MP - Lo Diari 11, rue Malcousinat

3100 Toulouse

www.lodiari.com/le-magazinenoscontactar@lo diari.com


Agenda

NB : A l’ora d’acabar la revista, totas las programacions son pas arrestadas. Consultar la documentacion dedicada.

Novembre

del 2 al 19 de novembreMòstraPàmiasMediatècaExposicion de las òbras del concors-fotòs sul tèma Ponts e viaductes d’Occitània.Bibliotèca dels Pujòls, del dimècres 2 al dimècres 30 de

novembre, exposicion sus l’òbra de Dantoine, un caricaturista carcassonés dins la granda guèrra (1914-1918).

Del 3 al 24 de novembreProjeccions NarbonaEstanquet de l’Ostal OccitanUna tièra de projeccions a l’Estanquet de l’Ostal Occitan de Narbona (dijòus 3, 10, 17 e 24 de novembre).

5 de novembreEstagi de dançasCastrasCentre de Lésers de Lambèrt14h – 17hEstagi de danças, amb Corina Giacomello, que vos permetrà de descobrir e/o d’aprigondir los rondèus.Tarifa : 5 € (escolars, estudiants, caumaires, sòcis IEO) e 8 € pels autres.Centre Occitan del País Castrés05 63 72 40 61 – [email protected]

10 de novembreUniversitat de la vinha al vinFerrals-las-CorbièrasEspaci Culturalde 8h30 e 17h30www.universitevignevin.fr

15 de decembreTeatreVilafranca de RoergueTeatreJan de l’OrsIEO del Vilafrancat e les Espaces Culturel/ATP de Villefranche

17 de novembreConferéncia-lecturasSant IlariAbadiá18h30Lo sèti de Bèucaire amb Los

Companhs de Paratgecompagnonsparatge.blogspot.com

18 de novembreSerada del Festenal : Los trobadors cantan l’art romanPuègnautièrNa Loba20h45Òda a Montsegurfestival-troubadoursartroman.fr

18 de novembreFestenal occitanPàmiasSala del Jòc del MalhTeatre en òc : « Viva los viatges », pèça bilingüa occitan-francés jogada per la tropa Eths Escanacrabas. Dintrada liura. [email protected]

19 de novembreFestenal occitanPàmiasMediatèca10h : Dejunar literari : Dantoine, un caricaturista carcassonés dins la granda guèrra (1914-1918) presentat per Laurenç Mallard, caricaturista audenc.11h30 : Remesa dels prèmis del concors-fotòs sul tèma Ponts e viaductes d’Occitània.16h45 : Contes en occitan e en francés per Boby lo contejaire.GratuitPàmias (Jòc del Malh)18h30 : inauguracion del Festenal19h30 : repais del país (mongetada). Sus reservacion. Normal : 20 € ; aderents IEO, Cercle occitan, Lauseta, Calandreta : 15 € ; mens de 12 ans : 5 € 21h30 : concèrt-bal animat pel grop Remenilha. normal : 8 €; aderents IEO, Cercle occitan, Lauseta, Calandreta : 5 € ; mens

DOSSIER DE PRESSE

11ème édition du Festival Les Troubadours chantent l'art romanen Languedoc Roussillon Midi Pyrénées

Du 7 mai au 25 novembre 2016


de 12 ans : a [email protected]

19 de novembreHistoire d’un jourCastras15h – 17hDins l’encastre de « Histoires d’un Jour », l’Ofici de Torisme de Castras, en partenariat amb lo Centre Occitan del País Castrés, programa una visita comentada en francés, a pè, a la descobèrta de Castras, a l’entorn de la nòstra cultura e del nòstre patrimòni. Animacions amb los dançaires del Centre Occitan del País Castrés e un recampament de musicaires.Entresenhas e inscripcions : Ofici de Torisme de Castras al 05 63 62 63 62.

19 e 20 novembreJornadas de L’ArrasetL’Arraset «La gaule romaine», conferéncias.Dintrada liura e gratuita, repais sus plaça possible, 15€ sus reservacion.Ostal de la Cultura06 82 49 12 [email protected]

20 de novembreFestenal occitanPàmiasSala del Jòc del Malh 15 oras : Trobadors, filme de Miquèl Gayraud. A gràtis.17 oras : Concèrt amb Arredalh (musica-cant). Normal : 8 € ; aderents IEO, Cercle occitan, Lauseta, Calandreta : 5 € ; mens de 12 ans : a [email protected]

del 21 al 25 de novembreCelebracion de las cucurbitacèas

PuègnautièrMòstra, estrena-lectura (diluns 21, 18h30), conte-jove public (dimècres, 15h), Conferéncia Cogordonesca (divendres 18h30) e repais tot-coja (divendres, 20 h).IEO Audeoccitan-aude.over-blog.com

22 de novembreEstanquetArgonOstal de Cabardés18h30Estanquet de Fasètz la Lenga en Cabardés : La joinesa occitanafasetz-la-lenga-en-cabardes.over-blog.com

del 25 al 27 de novembreRescontre italo/occitanas Rebèl & PuèglaurençA Revèl :– conferéncia « L’immigration italienne en Occitanie », ambe Francés Cipollone, lo divendres de vèspre.– passa-carrièra e animacion del Mercat lo dissabte matin.A Puèglaurenç :– mercat italian e mòstra la dimenjada.– estagi de tarantèla, passa-carrièra, concèrts/balèti ambe Les Musiciens Calabrais e Los d’Endacòm lo dissabte.– conferéncia « Les cathares Puylaurantais », ambe Marisa Laborde, lo dimenge de vèspre.Centre Occitan del País Castrés al 05 63 72 40 61 – [email protected]

26 de novembreFèstaArcanhacSala de las fèstas19hSerada cabaret animada per Jérôme Vialaret (contes) e Renat

Jurié (cants)IEO del Vilafrancat

Decembre

1èr de decembreSerada Pergamins per caminsNimes Caire d’òc18h30Presentacion del cançonièr totemic «Lo resson de la pèira» titolat Vira, vira, electronet. per sos autors, Marie-José Fages-Lhubac e Jean-Michel Lhubac amb una pichòta part de concèrt, visionatge del DVD qu’acompanha lo libre.Marineta Mazoyer presentarà qualques uns de sos libres per enfants qu’escriu e illustra soleta, fòrta de sa longa carrièra de regenta.

Del 1 al 3 de decembreFormacion a la traduccion en lenga occitanaBedósFormacion de 3 dias, los 1, 2 e 3 de deceme de 2016 a Bedós (64490) dens l’ambient conviviau e agradiu de la Vath d’Aspa. Formacion ubèrta aus emplegats, caumaires o estagiaris individuaus. Que trobaratz en pèças juntas l’anóncia e lo programa de la formacion.Tà totas entresenhas, contactar l’organizator : [email protected] – 06 81 30 57 67


7 de decembreA la descobèrta d’una òbraRodésOstal de las associacionsIEO 12

8 de decembreEstanquetNarbonaOstal occitanEstanquet : Max Roqueta presentat per Jean Marc Villalonga

del 8 al 19 de decembre:Temps de Nadal CarcassonaOstal SirventésMòstra de pinturas de C. Bourrel (estrena lo dijòus 8, a 18h30) ; divendres 16, 18h30 : Anna Réby parla dels Reis ; diluns 19, 19h : tasta vins-chocolat (sus inscripcion)[email protected]

10 de decembreEspectacle de fin d’annadaNimesTeatre Cristian Liger20h30 : Pèça de teatre de la companhiá La Rampa «Espanhòl d’aquí».Tarifa : 15 €, 12 € (membres associatius), 9 € (enfants mens de 12 ans).Reservacion conselhada al 04 66 76 19 09 o [email protected].

10 de decembreConcèrtCarcassonaCapèl RogeMoussu T e los Jovents : Navega (amb la Calandreta de Carcassona)

13 de decembreEstanquetArgonOstal de Cabardés

18h30Estanquet Fasètz la Lenga en Cabardésfasetz-la-lenga-en-cabardes.over-blog.com

18 de decembre (jos resèrva)

AnimacionCastras17hAnimacion del Mercat de Nadal de Castras e concèrt de nadalets amb diferents gropes lo dimenge 18 de decembre, a 17h. A gratis, participacion liura.Centre Occitan del País Castrés al 05 63 72 40 61 - [email protected]

22 de decembreNadalArgelièrsNadal al Cafè de Marcelin Albèrtwww.cafemarcelinalbert.com

22 de decembreEstanquetNarbonaOstal occitanEstanquet : Los dessèrts de Nadal

31 de decembreRepais-dançarèlCastrasRestaurant del Pargue de las mòstras Repais-dançarèl a l’escasença de Sant Silvèstre lo dissabte 31 de decembre de 2016, tre 19h30, a la sala del restaurant del Pargue de las mòstras (avenguda del Sidòbre a Castras).Centre Occitan del País Castrés al 05 63 72 40 61 - [email protected]

FebrièrBafa occitanCarcassonaEstagi de formacion per lo Bafa occitanoccitan-aude.over-blog.com

BONAS FÈSTAS


o diariL L a cultura, en occitan

Vos desiras de

Rendètz- vosen 2017,per mai d’actualitat

e de culturaen occitan

BONAS FÈSTAS

NADAL BOXdel Grelh Roergàs

Lo temps perdut - CALELHON / 3€Los cants del Grelh - MOULY-SCHMITT / 4€

Bertomieu o lo torn del Roèrgue - MOULY Enric /4€Douço Bilo Maire - LACOUT Loïs / 4€

Lo Nòstre Roèrgue aimat (I) - BÒNI Maurice / 5€ Lo nòstre Mouly (Omenatge) - OBRATGE Collectiu / 4.50€

Rajòls d'antan, reedicion - MOULY Enric / 5.50€Contes e Novèlas del Roèrgue N° 1 :

Lo Casalet de la Bomiana - VOET Paul / 2€Contes e Novèlas del Roèrgue N° 4 :

Dichas e Presics - BOUISSOU A. Paire / 2€Contes e Novèlas del Roèrgue N° 8 :

GALY, un grelh dins sa vinha - VOET Paul / 2€Nanet del rampalm - CALELHON-SEGURET / 5€

Joan de la Font - CAZALS Alban / 10€Femnas dins la bíblia - CAZALS Alban / 7.50€Racontes risolièrs d'Olt - BRAYAC Pierre / 8€

Una lutz sul camin - COMBAS Géli / 9€Los bons racontes del tindelaire - VALÈS-BÒNI / 9€

Al Caire del terrador - BÒSC Zéfi r / 3€La fi lha del pagés - VALÈS Louis / 7.50€

Tous les livres mentionnés ci-dessus font l’objet de – 50% du prix de vente actuel

Pour vos commandes vous pouvez vous adresser à :L’Ostal del Patrimòni

Grelh RoergàsPlace Foch

12000 RODEZ05-65-68-18-75

[email protected]

Merci d’indiquer les titres vous intéressant. Joindre un chèque à l’ordre du Grelh Roergàs.2.00 € de frais de port sont demandés par livre. o diariL L a cultura, en occitan

ah

gs

ka

q

u

r

zvo

x

u

d

lo diari n°34 · 2018. 2. 14. · lo diari, la cultura, en occitan — revista bimestriala de...

Documents