luftrat boterore
TRANSCRIPT
Projekt Lendor
HISTORIA 8
TEMA: LUFTAT BOTËRORE, SHKAQET, PASOJAT DHE RENDESIA
E TYRE
Te tregojme shkqet e fillimit te Luftes se I dhe II Botrore
Te tregojme pasojat e Luftes se I dhe II Botrore
Te tregjme rendesine e tyre
Objektivat
Lufta e Parë Botërore apo Lufta e Madhe ishte lufta që përfshiu pothuajse gjithë botën, nga viti 1914 deri në vitin 1918. Kjo luftë e paparë ndonjëherë në historinë e njerëzimit i kushtoi atij humbjen 20 milionë njerëzve. "Lufta e Madhe" përfshiu gjashtë kontinentet e banuara të lëmshit tokësor: Evropën, Azinë, Afrikën, Amerikën e Jugut, Amerikën e Veriut dhe Australinë. Lufta e pare botërore ishte kryesisht e përqendruar ne Gjermani dhe France e ndare ne bllokun qendror dhe antanten Lufta e I Botërore nisi me vrasjen e kryedukës Franc Ferdinandit, trashëgimtarit të fronit të Perandorisë Austro-Hungareze në Sarajevë të Bosnjës nga kombëtarizoi Serbo-Boshnjak Gavrilo Princip me 28 qershor 1914.
Lufta e I Boterore
Ethet e luftes se pare boterore fillun te ndieshin qe ne vitin 1900,shkaqet ishin:
Rivaliteti midis fuqive te medha per ceshtjen e kolonive.
Aleancat ushtarake Britani-France dhe Rusi-Britani per ndarjen e zonave te ndikimit.
Kriza Ballkanike si rrjedhoj e levizjeve per pavarsi.
Shkaqet e fillimit se Luftes se I Boterore
Fillimi i Luftes se pare Boterore 28 Korrik 1914 Si pretekst per fillimin e luftes se pare boterore sherbeu vrasje e Arqidukes
Ferdinant ne Sarajeve, Nje ngjarje e tille beri qe Austro-Hungaria ti shpallte lufte Serbise. Ky veprim
alarmoi Rusin dhe Francen te cilat I dolen ne mbrojtje Serbis,ndersa Gjermania iu kundervu Rusis ne mbrojtje te Austro-Hungarse.Filloi keshtu formimi I dy boshteve “Antantes” dhe “Fuqive Qendrore”. Lufta filloi kur Gjermanet I shpallin lufte Rusis me 1 gusht dhe Frances me 3 gusht.
Fillimi dhe perfundimi i luftes se I boterore
Perfundimi i Luftes se Dyte Boterore 11 Nentor 1918 Ne 1918 Fuqit e Bllokut po pesonin disfata te njepasnjeshme ,Austro-
Hungaria ishte thyer ne Frontin Jugor.Perandoria Osmane po pesonte humbje te njepasnjeshme. Ne shtator 1918 Bullgaria iu nenshtrua antantes keshtu qe Gjermania mbeti e vetme ne Lufte. Ne territorin e saj shperthyen kryengritje te shumta qe sollen rrezimin e “Vilhelmit II “Me 9 nentore 1918 Gjermania u shpall Republik.Ne 11 nentor 1918 u nenshkrua armepushimi midis Gjermanis dhe Atantes.
Pasojat me te medha gjate luftes se pare boterore ishin shkaterimet dhe demet qe u bene, si psh. vdekja e njerzve, shkaterrimi i shtepive, i fabrikave, i shkollave, i urave etj. Pasojat qe solli Lufta I Boterore ishin te shumta.
1.Ne fushen politike:Solli ndryshimin e kufinjve dhe lindjen e shteteve te reja
2.Ne fushen sociale: Mbi 8.5 milion njerez u vrane.
3.Ne fushen ekonomike:
a)Shpenzimet e shumta ne fushen ushtarake sollen rrenimin ekonomik te Britanise se Madhe dhe te Gjermanise
b)Tokat me bujqesore te Frances dhe te Belgjikes mbeten djerre ose u shkaterruan
c)U rrit niveli i papunesise sepse moshat e reja dhe ata qe ishin te afte te punonin kishin marre pjese ne lufte dhe ishin vrare ose ishin gjymtuar
Pasojat e Luftes se I Boterore
Antanda
Bllokun Qendror
Lufta II BoteroreLufta e Dytë Botërore ishte konflikti i
armatosur midis Aleatëve dhe Boshtit Nazist, i përbërë nga Italia, Gjermania dhe Japonia
nga viti 1939 deri në vitin 1945.Marrëveshja e Versajës në Paris, ngarkoi Gjermaninë me të gjitha fajet e luftës.
Sanksionet që iu vendosën ishin të rënda, por Gjermania do të firmoste këtë marrëveshje. Inflacioni, shkëputja e territoreve, kushtet e
këqija të jetesës, si edhe shumë arsye të tjera do shkaktonin fillimin e asaj që u quajt
Lufta e Dytë Botërore.
Lufta e II boterore ishte nje nga luftrat me te pergjakshme ne histori,shkaqet:
Vendosja e regjime ve totalitare ne disa vende te EU.
Zhvillimi i nacionalizimit ekonomik.
Formimi i boshteve kundershtare.
Shkaqet e fillimit te Luftes se II Boterore
Fillimi i Luftës së Dytë BotëroreSi preteks per fillimin e luftes sherbeu sulmi I nje radio stacioni Gjerman
nga vete gjermanet por te veshur si Polak.Lufta filloi ne 1 shtator 1939 me sulmin e Gjermaneve ndaj Polonis.Me 27
shtatore1939 gjermanet pushtuan Polonin ndersa qe ne 3 shtator Anglia dhe Franca I kishin shpallur lufte Gjermanis.
Ne lindje Forcat Sovjetike kishin filluar pushtimin e Polonis Lindore dhe ne mars 1940 ato kishin pushtuar edhe Estonin, Lituanin, Letoni.
Me 27 shtator u firmos nje protokoll Gjerm-Sovjet sipas te cilit Rusis I riktheheshin te gjirha territoret e marra me pare.
Fillimi Dhe Perfundimi i Luftes se II Boterore
Përfundimi i Luftës së Dytë BotërorePërfundimi i Luftës së Dytë Botërore nuk shihej si ëndrra që më në fund të gjitha luftërat do të përfundonin, por duke ditur këtë vende të ndryshme do të merrnin masa. Aleatët do të formonin OKB-në (Kombet e Bashkuara) të udhëhequr nga ShBA në vitin 1945, kjo lidhje do t’u formonte në San Francisko, Kaliforni, me shpresën që konfliktet në të ardhmen nuk do të shkonin deri aty ku kishin shkuar deri tani.
Pasojat e Luftës së dytë Botërore ishin të shumta. Rreth 62 milion njerëz, që është ekuivalentja e 2.5% e popullsisë së planetit, humbën jetën. Lufta përfundoi me kapitullimin dhe pushtimin e Gjermanisë, humbjen e Japonisë dhe Koresë si edhe me dorëzimin e territoreve të Finlandës që ishin në dorë të Sovjetikëve. Globi tashmë do përballej me një ekonomi të shkatërruar, si të Evropës ashtu edhe të Azisë. Ushqimi i shfrytëzuar nga të dyja palët armike nuk do të ishte i mjaftueshëm për të gjithë popullsinë. Shumë persona që luftuan u zhgënjyen nga lufta duke humbur shpresën për një jetë më të mirë (është për t’u theksuar numri i madh i vetëvrasjeve në periudhën pas luftës e shkaktuar nga depresioni).
Pasojat e Luftes II Boterore
Punoi: Elion Zagradi
Faleminderit