Opracowanie na podstawie oryginału: TomaSz.

TomaSz.

2

Napięcie zasilania 220 V Moc Ŝarówki 20 W Przyrząd U. H — maszyna nie wymaga uziemienia

U w a g a ! Nie wolno manipulować przy osprzęcie elektrycznym przed wyłączeniem wtyczki z gniazdka sieciowego.

Uwaga

Maszyna do szycia jest niezbędna w kaŜdym domu. Od właściwego

posługiwania się maszyną zaleŜy jej trwałość oraz uŜyteczność. Maszynę wyposaŜa się w oprzyrządowanie specjalne tylko na

oddzielne zamówienia centrali handlowych uzgodnione z producentem. Aktualnie obowiązujący wykaz wyposaŜenia dodawany do maszyny

otrzymuje kupujący w karcie gwarancyjnej. Producent zastrzega sobie prawo wprowadzenia w maszynie —

w stosunku do niniejszego opisu — drobnych zmian konstrukcyjnych wynikających z postępu technicznego. Dotyczy to takŜe wyposaŜenia maszyny.

Oddając w ręce UŜytkowników instrukcję obsługi prosimy o zapoznanie się z jej treścią.

PREDOM-ŁUCZNIK

ZAKŁADY METALOWE IM. GEN. WALTERA w Radomiu

TomaSz.

3

1. OPIS I PRZEZNACZENIE MASZYNY

Rys. 1

Maszyny do szycia kl. 465 (rys. - 1) i 466 są stębnówkami typu

domowego szyjącymi ściegiem prostym (rys. 2) i zygzakowym (rys. 3); są przeznaczone do szycia lekkich i średnich tkanin w warunkach domowych.

Rys. 2

Rys. 3

TomaSz.

4

Maszyny te wyróŜniają się nowoczesnym rozwiązaniem konstrukcyjnym. Ramię korpusu jest wykonane ze stopów lekkich, co w znacznym stopniu wpływa na zmniejszenie cięŜaru. Dzielona budowa ramienia z zastosowaniem pokrywy przedniej i górnej umoŜliwia łatwy dostęp do mechanizmów maszyny.

Zmodernizowany, nowoczesny kształt główki maszyny, dwu barwne lakierowanie i wykończenie elementów nadaje maszynie estetyczny wygląd. Właściwy układ kinematyczny i prawidłowe rozwiązanie poszczególnych mechanizmów, jak np. igielnicy, wahadłowego chwyta cza, przeciągacza nici, transportera i całego układu regulacji, zapewnia spokojną i równomierną pracę maszyny.

Prawidłowa regulacja naciągu nici tworzących ścieg, odpowiednie prowadzenie tych nici przez układ prowadników oraz czuła regulacja docisku warstw zszywanych materiałów gwarantują otrzymanie ścisłego, równomiernego ściegu.

Właściwy dobór materiałów konstrukcyjnych na części maszyny, dokładne wykonanie części i ich prawidłowa obróbka zapewniają długie uŜytkowanie maszyny.

Maszyna szyje ściegiem prostym lub zygzakowym naprzód i wstecz, w zaleŜności od ustawienia:

― gałki dźwigni regulatora szerokości ściegu zygzakowego,

― dźwigni regulatora, połoŜenia ściegu zygzakowego,

― gałki regulatora długości ściegu i przycisku regulatora kierunku ściegu.

Zmiana kierunku szycia jest prosta i moŜe być dokonywana równieŜ podczas biegu maszyny.

Wyłączenie transportera (ząbków) umoŜliwia cerowanie i haftowanie na maszynie.

Dodatkowe wyposaŜenie pozwala dostosować maszynę do niektórych specjalnych czynności.

Maszyna kl. 465 ma zasadniczo napęd noŜny, moŜe być jednak dostosowana do napędu elektrycznego.

Maszyna kl. 466 ma napęd elektryczny.

TomaSz.

5

Charakterystyka techniczna maszyny

Długość ściegu (naprzód i wstecz) do 4 mm Szerokość zygzaka do 5 mm System igły 705 (15×1) lub 705 H Rodzaj chwytacza wahadłowy Wymiar płyty 420×178 mm Przestrzeń robocza 170×120 mm Wznios stopki 4 mm Szybkość szycia

przy napędzie noŜnym do 800 ścieg/min przy napędzie elektrycznym do ok. 1200 ścieg/min

CięŜar główki ok. 11,5 kG

Obudowę maszyny stanowią nowoczesne stoły lub szafki. Konstrukcja ich pozwala na chowanie główki maszyny pod płytę w czasie przestoju. ZłoŜona szafka lub stół zajmują mało miejsca, są estetyczne, ustawne i mogą słuŜyć jako meble pomocnicze.

2. PRAWIDŁOWA KONSERWACJA MASZYNY

Rys. 4

TomaSz.

6

W celu zabezpieczenia przed korozją podczas magazynowania i przesyłki kaŜda maszyna jest powleczona warstwą smaru. Przed uŜyciem maszyny smar ten naleŜy usunąć i do kaŜdego miejsca smarowania wpuścić 2 ÷ 3 krople nafty. Miejsca smarowania są pokazane strzałkami na rysunkach: 4, 5, 6, 7, 8 i 9.

Po uruchomieniu maszyny na krotki okres czasu usuwa się pozostałości nafty i wyciera zanieczyszczone powierzchnie (miejsca). Potem doprowadza się do miejsc smarowania specjalny olej do maszyn do szycia. Zwykle wystarcza doprowadzenie do kaŜdego miejsca 1 ÷ 3 kropli oleju. Do dwóch miejsc smarowania, pokazanych na rysunku 7, w których znajdują się wkładki smarowe, naleŜy doprowadzić większą ilość oleju do całkowitego wypełnienia miejsc smarowych.

Smarowania dokonuje się po uprzednim odkręceniu wkrętów A (rys. 4) i zdjęciu pokrywy górnej B. Niedopuszczalne jest uŜywanie do smarowania maszyny olejów jadalnych, rycyny, smalcu, wazeliny, towotu itp., gdyŜ powodują one cięŜką pracę maszyny i korozję części. Nadmierne smarowanie jest niepoŜądane, bowiem nadmiar oleju i tak wypływa z miejsca smarowania, powodując brudzenie (zapuszczenie) zszywanych tkanin.

Aby precyzyjne mechanizmy maszyny utrzymały naleŜytą sprawność i maszyna zachowała cichy, równomierny bieg, naleŜy ją starannie konserwować przez systematyczne oczyszczanie i smarowanie Zły stan maszyny, spowodowany brakiem tej konserwacji, moŜna natychmiast rozpoznać po hałaśliwej pracy maszyny. Maszynę naleŜy czyścić i smarować okresowo w czasie jej uŜytkowania i po kaŜdym dłuŜszym nieuŜywaniu (postoju).

Jeśli maszyny uŜywa się codziennie, naleŜy równieŜ codziennie smarować chwytacz, łoŜyska wałka napędu chwytacza i igielnicy, a dwa razy w tygodniu — pozostałe mechanizmy. W przypadku rzadszego uŜywania maszyny okresy smarowania naleŜy uzaleŜniać od częstotliwości pracy. Nadmienia się, Ŝe miejsca pokazane na rysunku 7, które słuŜą do smarowania łoŜysk wałka głównego za pośrednictwem wkładek smarowych, nie wymagają tak częstego doprowadzania oleju. Do miejsc tych, po odkręceniu pokrywy górnej doprowadza się ilość oleju wystarczającą na około pół miesiąca przy codziennej pracy maszyny.

Mechanizmy przedniej części główki smaruje się po otwarciu pokrywy przedniej (rys. 5). W celu nasmarowania mechanizmów

TomaSz.

7

znajdujących się pod płytą, olej doprowadza się jak na rysunku 4 oraz — po od chyleniu główki do tyłu — jak na rysunku 6.

Rys. 5

Smarowanie pozostałych miejsc przeprowadza się w normalnym

połoŜeniu główki maszyny — jak na rysunku 4, 8 i 9. Nie naleŜy zapominać o okresowym smarowaniu łoŜyska pedału

noŜnego i drąŜka napędowego w postawie maszyny. RównieŜ okresowo, w zaleŜności od nasilenia pracy maszyny naleŜy oczyszczać dostępne mechanizmy z brudu, kurzu, resztek nici itp.

TomaSz.

8

Rys. 6

TomaSz.

9

Rys. 7

TomaSz.

10

Rys. 8

Rys. 9

TomaSz.

11

Podczas oczyszczania maszyny naleŜy zwrócić szczególną uwagę na zespół transportera (ząbki) i zespół chwytacza. Po ustawieniu igielnicy w górnym połoŜeniu, zdjęciu stopki, wysunięciu zasuwki, odkręceniu płytki ściegowej i odchyleniu główki maszyny naleŜy usunąć za pomocą pędzla resztki nici i kurz z dostępnych miejsc zespołu chwytacza i transportera (ząbków), jak pokazuje rysunek 10. Wciśnięty brud najlepiej usunąć z ząbków transportera za pomocą małego wkrętaka.

Rys. 10

3. ROZKŁADANIE I SKŁADANIE ZESPOŁU CHWYTACZA

Z oczyszczaniem mechanizmu chwytacza wiąŜe się konieczność jego demontaŜu. DemontaŜ chwytacza jest równieŜ konieczny w przypadku dostania się nici między chwytacz i gniazdo chwytacza, co moŜe nawet spowodować unieruchomienie maszyny. Wówczas nie naleŜy uruchamiać maszyny siłą, gdyŜ łatwo moŜna spowodować uszkodzenie mechanizmów, ale najwłaściwiej jest zdecydować się na demontaŜ mechanizmu chwytacza i jego staranne oczyszczenie. Aby zdemontować mechanizm chwytacza naleŜy: a) zdjąć pas napędowy, b) ustawić igielnicę w najwyŜszym połoŜeniu (jeŜeli maszyna została

zablokowana nie naleŜy kręcić kołem napędowym siłą, gdyŜ moŜe to spowodować uszkodzenie mechanizmu chwytacza),

c) odchylić główkę maszyny do tyłu,

TomaSz.

12

d) wyjąć bębenek, e) odkręcić wkręt przycisku A (rys. 11), f) zdjąć spręŜynę dociskową B, g) zdjąć gniazdo C z kołeczków kosza D, h) wyjąć chwytacz E.

Rys. 11

Teraz moŜna juŜ patyczkiem i szmatką (najlepiej lekko zwilŜoną w nafcie) oczyścić łoŜysko chwytacza.

Nawet najdrobniejszy brud czy resztki nici wciśnięte w naroŜa najlepiej usunąć zaostrzonym patykiem, jak pokazano na rysunku 12 (nie naleŜy uŜywać do tego celu noŜyc lub wkrętaka). ŁoŜysko chwytacza naleŜy oczyścić na całym jego obwodzie. NaleŜy oczyścić równieŜ chwytacz. Po oczyszczeniu do łoŜyska chwytacza wpuścić kroplę oleju.

Składanie mechanizmu chwytacza przeprowadza się wykonując czynności demontaŜu w odwrotnej kolejności.

TomaSz.

13

Rys. 12

Rys. 13

Przed rozpoczęciem składania mechanizmu naleŜy (pokręcając kołem napędowym) doprowadzić zabierak A do połoŜenia pokazanego na rysunku 13. Ułatwia to prawidłowe załoŜenie chwytacza.

4. JAK W CZASIE U śYTKOWANIA MASZYNY UNIKN ĄĆ

WCIĄGANIA NICI W PROWADNICE MECHANIZMU CHWYTACZA

Niewłaściwie obsługując maszynę moŜna łatwo spowodować wciągnięcie nici w prowadnice mechanizmu chwytacza (między kołnierz chwytacza i prowadnice kosza). W takiej sytuacji moŜe nawet nastąpić unieruchomienie (zablokowanie) maszyny wymagające demontaŜu mechanizmu chwytacza. Aby uniknąć tego, naleŜy przestrzegać następujących zaleceń: a) podczas rozpoczynania szycia obie nici tworzące ścieg, ułoŜone pod

stopką, powinny być przytrzymywane aŜ do wykonania kilku pierwszych ściegów w zszywanej warstwie materiałów,

b) kołem napędowym naleŜy obracać jedynie w kierunku do szyjącego, nigdy przeciwnie,

c) kołem napędowym wolno obracać jedynie w przypadku, gdy warstwa zszywanych materiałów jest włoŜona juŜ pod stopkę; po

TomaSz.

14

kaŜdorazowym zakończeniu szycia naleŜy wyciągnąć nici z uszka igły, a pod stopkę podłoŜyć kawałek materiału,

d) za kaŜdym razem po zakończeniu szycia (gdy zszywana warstwa materiału ma być wysunięta spod stopki) i podczas wyjmowania lub zakładania bębenka przyciągacz nici powinien zajmować najwyŜsze połoŜenie.

e) zakładanie i zdejmowanie paska napędowego powinno odbywać się tylko po uprzednim wysprzęgnięciu koła napędowego.

5. IGŁA, NICI, TKANINA

Uzyskanie prawidłowego ściegu w zaleŜności od rodzaju wykonywanych prac (rodzaju tkanin), moŜe nastąpić jedynie wówczas, gdy dobór igły i nici jest właściwy.

W maszynach kl. 465 i 466 uŜywa się igieł systemu 705 (15×1) lub 705 H (chwyt okrągły o średnicy 2 mm ze spłaszczeniem). Dobór właściwych numerów igły i nici dla róŜnych rodzajów zszywanych tkanin ułatwia podana poniŜej tablica. Jest wskazane, aby nić bębenka była o jeden numer cieńsza od nici górnej.

Rodzaj nici baweł-niane

jedwa-bne

lniane Nr igły

(Nm) numer nici (Nm)

Zastosowanie

76 128 128

80 180 108 -

Bardzo cienkie tkaniny, jak np. muślin, szyfon, tiul, ŜorŜeta, batyst itp. Cienkie płótna i jedwabie

90 88 88 - Cienkie tkaniny i płótna, płótna bieliźniane, jedwabie, popelina, satyna, tkaniny dekoracyjne Cienkie tkaniny wełniane i bawełniane

100 70 60 -

Tkaniny na okrycia damskie, cienkie tkaniny ubraniowe męskie Grubsze jedwabie i kretony, cienkie drelichy na ubrania robocze

110 50 50 36 Tkaniny ubraniowe męskie i grubsze tkaniny ubraniowe damskie Tkaniny tapicerskie, grubsze płótna itp.

120 25 40 30 Grubsze tkaniny na palta, płaszcze i mundury Grubsze drelichy na ubrania robocze Grube płótna obozowe, hotelowe itp.

TomaSz.

15

Do szycia grubszych materiałów uŜywa się igieł o wyŜszych numerach (większej średnicy) i grubszych nici, do cieńszych materiałów — igieł o niŜszych numerach i cieńszych nici.

Dobór właściwych igieł i nici Jest bardzo waŜny i decyduje o jakości ściegu. Igły złej jakości, skrzywione lub stępione powodują wady ściegu i rwanie nici.

6. WŁĄCZANIE I WYŁ ĄCZANIE KOŁA NAP ĘDOWEGO

W celu włączenia koła napędowego naleŜy lewą ręką trzymać koło napędowe A (rys. 14) a prawą obracać tarczę sprzęgła B w kierunku strzałki. Z chwilą dokręcenia do oporu tarczy sprzęgła następuje włączenie koła napędowego i elementów szyjących maszyny (igielnicy, chwytacza, przyciągacza nici i transportera).

Wyłączenie koła napędowego odbywa się przez odkręcenie tarasy sprzęgła w kierunku przeciwnym do pokazanego strzałką na rysunku 14.

Wyłączenie koła napędowego pozwala na nawijanie nici na szpuleczkę bębenka przy unieruchomionych elementach szyjących maszyny.

Rys. 14

Uwaga Gdy przy uŜytkowaniu maszyny wystąpi konieczność zdemontowania

zespołu sprzęgła i powtórnego zmontowania, moŜe się okazać, te mimo dokręcania do oporu tarczy sprzęgła nie następuje włączanie koła napędowego. NaleŜy wówczas wykręcić tarczę sprzęgła odkręcając uprzednio wkręt C (rys. 14) i obrócić o kąt 180° pierścień sprzęgła D (rys. 15), osadzony w dwóch przeciwległych wybraniach (rowkach) tulei sprzęgła, a następnie dokręcić do oporu tarczę sprzęgła, przytrzymuj ąc lewą ręką koło napędowe, jak opisano powyŜej.

TomaSz.

16

Rys. 15

7. NAWIJANIE NICI NA SZPULECZK Ę BĘBENKA

Najpierw wyłącza się koło napędowe maszyny w sposób opisany w rozdziale 6. Następnie prowadzi się nić ze szpulki przez prowadniki G i A oraz i napręŜacz B, jak przedstawiono na rysunku 16. Szpuleczkę C, na piaście której nawinięto kilka zwojów nici, zakłada się na trzpień nawijacza D i dźwignię dociskową E przechyla w kierunku szpulki aŜ do oporu. Koniec dźwigni wykłada się przy tym na piastę szpuleczki. Następnie naleŜy uruchomić koło napędowe maszyny i z tą chwilą rozpoczyna się nawijanie nici na szpuleczkę.

Nawijacz jest tak skonstruowany, Ŝe z chwilą nawinięcia całej szpuleczki wyłącza się samoczynnie. Podczas nawijania trzeba zwrócić uwagę na moŜliwie równomierne nawinięcie nici na całej długości piasty szpuleczki.

W przypadku nierównomiernego nawijania się nici na piastę szpuleczki naleŜy wyregulować połoŜenie napręŜacza. Regulacja odbywa się przez wkręcanie lub wykręcanie wkrętu F (rys. 16), zaleŜnie od potrzeby.

Trzeba pamiętać, Ŝe do szycia uŜywa się tylko szpuleczek z prawidłowo (równomiernie) nawiniętą nicią.

TomaSz.

17

Rys. 16

8. ZAKŁADANIE IGŁY Chcąc ułatwić załoŜenie igły naleŜy przede wszystkim, pokręcając

kołem napędowym, ustawić igielnicę A (rys. 17) w najwyŜszym połoŜeniu. Następnie odkręca się nieco wkręt uchwytu igły B i wkłada igłę w rowek igielnicy tak, aby płask na trzonku igły znajdował się od strony igielnicy, a igła była dosunięta w rowku w górę aŜ do oporu. W takim połoŜeniu igły dokręca się wkręt uchwytu, zaciskając igłę między płaszczyznami rowka igielnicy i uchwytu C.

Rys. 17

TomaSz.

18

9. PROWADZENIE NICI GÓRNEJ I NAWLEKANIE IGŁY Nicią górną nazywa się nić prowadzoną ze szpulki do uszka igły.

Prowadzenie nici pokazuje rysunek 18.

Rys. 18

Przyciągacz nici znajduje się w najwyŜszym połoŜeniu. Nić ze szpulki

przechodzi przez prowadniki D i A do napręŜacza nici B. Po przejściu między talerzykami napręŜacza nić jest kierowana, przez spręŜynkę napręŜacza C do oczka przyciągacza nici E, a po przejściu przez oczko przyciągacza — prowadnikami G i H do uszka igły.

Przez uszko igły naleŜy przeciągnąć 6 ÷ 8 cm nici. Nawlekanie igły odbywa się w kierunku od strony lewej ku prawej.

Nawlekanie igły ułatwia specjalny nawlekacz. Końcówkę nawlekacza. przeprowadza się z prawej strony przez uszko igły i w zarys przeprowadzonej końcówki wkłada się koniec nici (rys. 19).

TomaSz.

19

rys. 19

Następnie wyciągając nawlekacz z uszka igły powoduje się przeciągnięcie złapanej nici przez uszko (rys. 20).

rys. 20

TomaSz.

20

Po załoŜeniu nici górnej nie naleŜy uruchamiać maszyny, dopóki nie zostanie wyciągnięta nić bębenka nad płytkę ściegową i zszywane tkaniny nie zostaną umieszczone na płytce ściegowej pod stopką.

10. NAWLEKANIE B ĘBENKA

Trzymając w prawej ręce nawiniętą szpuleczkę, a w lewej bębenek (przy zamkniętym zatrzasku) naleŜy nasunąć szpuleczkę na trzpień bębenka A, jak pokazuje rysunek 21. Następnie naleŜy przeciągnąć nić prawą ręką przez szczelinę bębenka B (rys. 22) i prowadząc ją pod spręŜyną C, (rys. 23) wyciągnąć na zewnątrz w okienku D.

rys. 21

rys. 22

rys. 23

TomaSz.

21

11. ZAKŁADANIE I WYJMOWANIE B ĘBENKA

Pokręcając kółkiem zamachowym ustawia się igielnicę w górnym połoŜeniu i osuwa zasuwkę, przez co umoŜliwia się łatwiejszy dostęp do bębenka.

Nawleczony bębenek ujmuje się za odchylone skrzydełko zasuwki A (rys. 24) palcami lewej ręki (kciukiem od strony zewnętrznej i palcem wskazującym od wewnątrz) i nasuwa bębenek na trzpień chwytacza B. Podczas nasuwania bębenka na trzpień chwytacza naleŜy pamiętać, aby zaczep bębenka C trafił w odpowiednie wycięcie gniazda D. Po wstępnym nasunięciu bębenka na trzpień chwytacza, puszcza się skrzydełko zasuwki i dociska bębenek aŜ do zatrzaśnięcia. Koniec nici, o długości około 5 cm, wychodzącej z bębenka, powinien swobodnie zwisać w dół.

Aby wyjąć bębenek naleŜy odchylić skrzydełko zasuwki palcem wskazującym lewej ręki i następnie — przytrzymując kciukiem skrzydełko z zewnątrz — zdjąć bębenek z trzpienia chwytacza.

rys. 24

TomaSz.

22

12. WYCI ĄGANIE NICI B ĘBENKA Po załoŜeniu nici górnej i nawleczonego bębenka w sposób opisany

uprzednio, przytrzymując lewą ręką koniec nici wychodzącej z uszka igły, naleŜy obracać koło napędowe do momentu, aŜ igła wykona jeden skok w dół oraz ponownie w górę i uchwyci przy tym nić wychodzącą ze szpuleczki bębenka. Pociągając nić górną wyciągnąć przez otwór w płytce ściegowej uchwyconą nić bębenka, jak to pokazuje rysunek 25. Wtedy końce obu nici wyciąga się lekko i układa pod stopką (rys. 26).

Rys. 25

Rys. 26

Uwaga Nie wolno uruchamiać maszyny ze stopką opuszczoną

bezpoś rednio na ząbki t ransportera lub p łytkę ściegową . Gdy obie n ic i są u łoŜone pod stopką , wsuwa s ię pod n ią przeznaczone do szycia mater ia ły i dopiero po opuszczeniu stopki wprawia s ię maszynę w ruch.

13. PRAWIDŁOWY ŚCIEG

Prawidłowy, podwójny dwunitkowy ścieg stębnowy jest pokazany na rysunku 27a. NaleŜy zwrócić uwagę, ze przeplatanie nici górnej z nicią bębenka powinno następować w miejscu zetknięcia się zszywanych tkanin.

W przypadku gdy napręŜenie nici górnej jest za duŜe lub napręŜenie nici bębenka za małe, wiązanie ściegu następuje na górnej powierzchni zszywanych tkanin (rys. 27b).

TomaSz.

23

W przypadku przeciwnym, gdy napręŜenie nici górnej jest za małe lub napręŜenie nici bębenka zbyt duŜe, wiązanie ściegu układa się na dolnej powierzchni zszywanych tkanin (rys. 27 c).

Rys. 27a

Rys. 27b

Rys. 27c

Gdy wiązania ściegu występują na przemian na górnej lub dolnej powierzchni zszywanej warstwy, wówczas napręŜenia obu nici są zbyt małe i naleŜy je odpowiednio zwiększyć. Zbyt silne napręŜenia obu nici tworzących ścieg nie są wskazane, gdyŜ łatwo moŜna spowodować rwanie nici.

14. REGULACJA NAPRĘśENIA NICI GÓRNEJ

NapręŜenie nici górnej jest regulowane dociskiem talerzyków napręŜacza nici. Regulacja powinna się odbywać tylko przy opuszczonej stopce. Docisk talerzyków, pomiędzy którymi przechodzi nić, reguluje się przez pokręcenie nakrętki napręŜacza A (rys. 28).

W celu zwiększenia napręŜenia nici górnej, nakrętkę naleŜy pokręcić w prawo (kierunek +), a w celu zmniejszenia napręŜenia — w lewo (kierunek —).

TomaSz.

24

Rys. 28

Do orientowania się w regulacji napręŜenia nici słuŜę oznaczenia numerowe znajdujące się na nakrętce napręŜacza.

15. REGULACJA NAPRĘśENIA NICI B ĘBENKA

W celu uregulowania napręŜenia nici bębenka, naleŜy go wraz z nawiniętą szpuleczką zdjąć z trzpienia chwytacza i po wyjęciu szpuleczki, za pomocą małego wkrętaka, pokręcić wkręt A (rys. 29) przytrzymujący spręŜynkę B, spod której jest wyprowadzona nić.

Rys. 29

Aby zwiększyć napręŜenie nici, wkręt A naleŜy dokręcać, odkręcanie natomiast wkrętu A powoduje osłabienie docisku spręŜynki B i zmniejszenie napręŜenia nici bębenka. Przy okazji, co pewien czas, naleŜy odkręcać całkowicie spręŜynkę B i usuwać zbierający się pod nią

TomaSz.

25

kurz. Gdy napręŜenie nici bębenka zostało właściwie wyregulowane i ustalone, a konieczność zmiany następuje rzadko, wówczas prawidłowy ścieg moŜna otrzymać przez dobranie napręŜenia nici górnej.

16. REGULACJA NACISKU STOPKI

Nacisk stopki jest uzaleŜniony od rodzaju wykonywanych prac (rodzaj materiału, grubość warstwy). Do cieńszych materiałów dobiera się odpowiednio mniejszy nacisk stopki, przy grubszych materiałach jest konieczne zwiększenie nacisku.

Jeśli nacisk stopki jest zbyt słaby, transport zszywanej warstwy staje się utrudniony ze względu na poślizg; nadmierny nacisk stopki powoduje natomiast ściąganie się (marszczenie), a nawet rwanie zszywanych materiałów.

Nacisk stopki reguluje się naciskając w dół (do odpowiedniej głębokości) trzpień regulatora A (rys. 30). Aby zwolnić nacisk, naleŜy nacisnąć w dół tulejkę B (rys. 31) aŜ do całkowitego wysunięcia się trzpienia A.

Ponowne naciśnięcie trzpienia na odpowiednią głębokość zapewnia Ŝądany nacisk stopki na zszywaną warstwę materiałów.

Rys. 30

Rys. 31

TomaSz.

26

17. REGULACJA DŁUGO ŚCI ŚCIEGU

Długość ściegu w zakresie do ok. 44 mm reguluje się gałką A, a kierunek ściegu ustala się przyciskiem B (rys. 32).

Przekręcenie gałki w prawo powoduje zwiększenie długości ściegu, natomiast przekręcenie gałki w lewo zmniejsza skok ściegu.

Gdy przycisk znajduje się w normalnym połoŜeniu, maszyna szyje „naprzód”. Po wciśnięciu przycisku i przytrzymaniu go w tym połoŜeniu maszyna szyje „wstecz”. Zmiana kierunku szycia jest prosta i moŜe odbywać się podczas biegu maszyny.

Rys. 32

TomaSz.

27

18. WYŁ ĄCZANIE TRANSPORTERA Podczas haftowania i cerowania szyjący powinien mieć swobodę

poruszania tkaniną w dowolnym kierunku. W tym celu naleŜy obniŜyć połoŜenie transportera tak, aby jego ząbki w Ŝadnej fazie pracy maszyny nie wystawały ponad płytkę ściegową.

Transporter wyłącza się podkręcając gałkę C (rys. 32) w skrajne, prawe połoŜenie (zgodnie z ruchem wskazówek zegara).

NaleŜy pamiętać, aby w czasie normalnej pracy transporter znajdował się w połoŜeniu roboczym; gałka wyłącznika jest przekręcona wówczas w lewo do skrajnego połoŜenia.

19. SZYCIE ŚCIEGIEM PROSTYM

Do szycia normalnym ściegiem prostym dźwignię A (rys. 33) naleŜy ustawić w połoŜeniu zerowym (prawe skrajne połoŜenie), a dźwignię B (rys. 33) — w połoŜeniu środkowym.

Jeśli szycie ściegiem prostym ma trwać dłuŜej, zaleca się stosowanie płytki ściegowej z otworem okrągłym, stopki z wąskimi wycięciami i specjalnego transportera; pozwoli to na uzyskanie ściegu lepszej jakości

Rys. 33

Stosowanie płytki ściegowej, stopki do szycia prostego i specjalnego transportera jest bardzo korzystne, zwłaszcza przy szyciu cienkich materiałów.

TomaSz.

28

NaleŜy pamiętać, Ŝe uŜywając stopki i płytki ściegowej do szycia prostego nie wolno zmieniać połoŜenia dźwigni A, ani dźwigni B. W przeciwnym razie po uruchomieniu maszyny igła złamie się.

20. SZYCIE ŚCIEGIEM ZYGZAKOWYM

Maszyny kl. 465 i 466 pozwalają uzyskać nie tylko zwykły ścieg stębnowy prosty, ale równieŜ ścieg zygzakowy. Ścieg zygzakowy powstaje wtedy, gdy igła oprócz normalnego ruchu pionowego wykonuje dodatkowy ruch boczny.

Dopuszczalna szybkość szycia — do 1000 ścieg/min. Szerokość ściegu zygzakowego moŜna regulować w sposób ciągły,

w granicach od 0 do ok. 5 mm, za pomocą dźwigni A regulatora szerokości zygzaka (rys. 33).

Gdy dźwignia A jest ustawiona w połoŜeniu zerowym, wówczas igła nie ma przemieszczeń bocznych i w czasie szycia otrzymuje się ścieg prosty. Ustawienie dźwigni A w kaŜde inne połoŜenie, oznaczone na tabliczce cyfrowej od 0 do 5, pozwala na szycie ściegiem zygzakowym o szerokości odpowiadającej danemu połoŜeniu. Maksymalną szerokość ściegu zygzakowego, wynoszącą ok. 5 mm, otrzymuje się przy ustawieniu dźwigni A na miejscu oznaczonym na tabliczce cyfrą 5.

Dźwignia B (rys. 33) słuŜy do nastawienia układu ściegu zygzakowego. Dźwignia B moŜe zajmować trzy róŜne połoŜenia, zaznaczone na tabliczce specjalnymi oznaczeniami:

— igła zajmuje połoŜenie lewe skrajne,

— igła zajmuje połoŜenie środkowe,

— igła zajmuje połoŜenie prawe skrajne.

Jak wyjaśnia rysunek 34, przy połoŜeniu środkowym (rys. 34a) nakłucia igły układają się symetrycznie względem osi szerokości zygzaka, a doprowadzenie przy tym do zerowej szerokości zygzaka daje ścieg prosty, układający się wzdłuŜ osi szerokości zygzaka.

Przy połoŜeniu lewym i prawym (rys. 34 b i c) skrajne nakłucia igły układają się odpowiednio wzdłuŜ lewej lub prawej linii, określającej szerokość zygzaka, a doprowadzenie przy tym do zerowej szerokości zygzaka daje ściegi proste, układające się wzdłuŜ tych linii.

TomaSz.

29

Rys. 34

Regulacji szerokości ściegu zygzakowego dźwignią A i zmiany układu ściegu zygzakowego dźwignią B moŜna dokonywać w czasie biegu maszyny.

Umiejętnie posługując się dźwignią A i dźwignią B moŜna uzyskać róŜnego rodzaju wzory szwów ozdobnych (rys. 35).

Rys. 35

TomaSz.

30

W czasie postoju maszyny nie wolno przesuwać dźwigni A i zmieniać

połoŜenia dźwigni B, gdy igła znajduje się w materiale. Czynności te moŜna wykonywać tylko jeśli igła jest wysoko podniesiona (poza materiałem); w przeciwnym przypadku grozi wygięcie lub złamanie igły. NaleŜy uwaŜać, aby do szycia ściegiem zygzakowym uŜywać stopki i płytki ściegowej z szerokimi wycięciami na igłę.

Szerokość ściegu zygzakowego powinna być dobierana w zaleŜności od sztywności i grubości zszywanych materiałów. Materiały cienkie i wiotkie naleŜy zszywać ściegiem zygzakowym o mniejszej szerokości, a materiały sztywniejsze i grubsze — ściegiem o większej szerokości.

21. OGÓLNE UWAGI DOTYCZ ĄCE SZYCIA MASZYNOWEGO

Przystępując do szycia naleŜy pamiętać o przygotowaniu maszyny. Podane niŜej uwagi mają na celu uniknięcie niepotrzebnych kłopotów podczas eksploatowania maszyny, a przestrzeganie ich z pewnością przyczyni się do osiągnięcia prawidłowego szycia na maszynie i zadowolenia z jej uŜytkowania. 1. Dobór właściwych igieł i nici jest jednym z warunków uzyskania

prawidłowego ściegu. 2. Przed przystąpieniem do szycia naleŜy sprawdzić właściwe

załoŜenie igły, nici górnej i nici bębenka oraz odpowiednio wyregulować napręŜenie obu nici.

3. Koło napędowe naleŜy obracać jedynie w kierunku do szyjącego. 4. Stopka moŜe być opuszczona tylko na tkaninę, nigdy na ząbki

transportera ani na płytkę ściegową. 5. Szycie naleŜy rozpoczynać w tkaninie, a nie poza nią. 6. Po rozpoczęciu szycia moŜemy, w zaleŜności od potrzeby,

regulować szybkość szycia — zaleŜy to od częstotliwości naciskania stopami na pedał.

7. Pociąganie w czasie szycia za zszywane tkaniny jest niedopuszczalne — moŜe to łatwo spowodować zgięcie lub złamanie igły, a nawet uszkodzenie innych części maszyny.

8. Aby zmienić kierunek szwu wzdłuŜ linii łamanej, naleŜy zatrzymać maszynę z igłą w tkaninie, podnieść stopkę do góry, obrócić materiał w Ŝądanym kierunku szwu, opuścić stopkę i szyć dalej.

TomaSz.

31

9. NaleŜy pamiętać aby zakończenie szycia następowało w najwyŜszym połoŜeniu igły — wówczas po podniesieniu stopki naleŜy odciągnąć zszyte tkaniny do przodu (od siebie) tak, aby wyciągnięte nici moŜna było odciąć na długość 7 ÷ 8 cm w celu dalszego szycia.

10. Podczas rozpoczynania szycia przyciągacz nici powinien znajdować się w najwyŜszym połoŜeniu, a końce obu nici ułoŜonych pod stopką naleŜy przytrzymać aŜ do wykonania pierwszych ściegów w zszywanej warstwie materiałów.

11. W przypadku szycia bardzo cienkich tkanin jest dopuszczalne bardzo lekkie pociąganie tkanin za stopką, w celu uniknięcia ewentualnego marszczenia

Uwaga W czasie posto ju maszyny n ie wolno bez potrzeby zmieniać

po łoŜenia nakrę tk i napręŜacza n ic i górne j .

22. WYKONYWANIE NIEKTÓRYCH CZYNNO ŚCI WYNIKA-

JĄCYCH Z WŁA ŚCIWOŚCI ŚCIEGU ZYGZAKOWEGO

Szycie mater ia łów rozciągl iwych ściegiem zygzakowym Ścieg zygzakowy — jako znacznie elastyczniejszy od zwykłego

ściegu prostego — moŜe być wykorzystany do szycia materiałów rozciągliwych. Elastyczność szwu zygzakowego pozwala w tym przypadku na znaczne rozciągnięcie materiału bez uszkodzenia (zerwania) nici wiąŜących ścieg.

Obrzucanie brzegu mater ia łu ściegiem zygzakowym

Ścieg zygzakowy moŜe być wykorzystany do porzucania brzegów materiałów w celu zabezpieczenia przed strzępieniem.

Obrzucanie przeprowadza się tworząc szew zygzakowy wzdłuŜ brzegu materiału tak, aby jedne z nakłuć igły następowały w materiale, a drugie wzdłuŜ samego brzegu materiału.

Zszywanie dwóch mater ia łów ściegiem zygzakowym

Ścieg zygzakowy moŜe być uŜywany do zszywania dwóch przyległych materiałów (na styk) w sposób pokazany na rysunku 36. Materiały przesuwa się tak, aby nakłucia igły układały się na przemian w obu zszywanych materiałach. Obydwa materiały przeznaczone do zszycia powinny mieć równe brzegi.

TomaSz.

32

Rys. 36 Rys. 37

Przedstawione tu zszywanie materiałów powinno być dokonywane przy środkowym połoŜeniu ściegu zygzakowego.

Inny sposób zszywania dwóch materiałów pokazano na rysunku 37. W tym przypadku ścieg zygzakowy jest tworzony wzdłuŜ brzegu materiałów nałoŜonych na siebie.

Przyszywanie koronki ściegiem zygzakowym

Ścieg zygzakowy znajduje często zastosowanie do przyszywania koronki wzdłuŜ materiału, jak pokazano na rysunku 38. Najlepiej przy tym, by brzeg materiału był podwinięty do spodu na szerokość tworzonego szwu. Dźwignia B (rys. 33) powinna zajmować połoŜenie środkowe.

Rys. 38 Rys. 39

TomaSz.

33

Przyszywanie wykańczające zawinię tego brzegu mater ia łu ściegiem zygzakowy

Przyszywanie zawiniętego brzegu materiału ściegiem zygzakowym jest pokazane na rysunku 39. Szew jest tworzony wzdłuŜ zawiniętego brzegu materiału. W tym przypadku następuje jednocześnie wykańczające obrzucanie brzegu. Dźwignia B (rys. 33) powinna zajmować połoŜenie środkowe.

Reperacje pęknięć i wszywanie łatek ściegiem zygzakowym

Ścieg zygzakowy znajduje zastosowanie do róŜnego rodzaju reperacji pęknięć, wstawiania łatek itp.

Reperacja pęknięcia polega na tworzeniu szwu zygzakowego wzdłuŜ pęknięcia, podobnie jak to ma miejsce w przypadku zszywania obu przylegających materiałów (na styk).

Rys. 40

RównieŜ w podobny sposób przeprowadza się wszywanie łatek. Szew zygzakowy tworzy się w tym przypadku wzdłuŜ zarysu łatki, jak pokazuje rysunek 40. Dźwignia B (rys. 33) powinna być ustawiona w połoŜeniu środkowym.

TomaSz.

34

Rys. 41

Naszywanie apl ikacj i

Stosując ścieg zygzakowy moŜna dokonywać naszywania róŜnego rodzaju ozdobnych aplikacji (rys. 41). Polega to na tworzeniu szwu zygzakowego wzdłuŜ brzegu naszywanego materiału, według odpowiedniego wzoru. W tym przypadku zaleca się równieŜ, aby dźwignia B (rys. 33) była ustawiona w połoŜeniu środkowym.

23. MASZYNOWE OBRĘBIANIE BRZEGÓW MATERIAŁU

Do maszynowego obrębiania brzegów materiału stosuje się specjalne stopki do obrębiania, jak pokazano na rysunkach 42a i 42b.

Stopka do obrębiania, którą zakłada się w miejsce stopki normalnej, ma odpowiednio ukształtowany zwijacz, w który podczas szycia wprowadza się brzeg materiału przeznaczony do obrębiania.

W celu łatwiejszego wprowadzania brzegu materiału do zwijacza, początek brzegu zaleca się skośnie ściąć. Szew na obrębie moŜe być prosty lub zygzakowy.

TomaSz.

35

Rys 42a Rys. 42b

Do obrębiania nadają się tkaniny cienkie i średnie, które dobrze

układają się w zwijaczu stopki. Rozpoczynając obrębianie, aby transport obrębianego brzegu był lepszy, po wykonaniu pierwszych dwóch ściegów zaleca się pociągnięcie za początek obrębka (lub za końce nici).

Zaleca się takŜe, aby lekko podnieść brzeg tkaniny podczas kierowania go do zwijacza stopki.

Rys. 43

TomaSz.

36

Specjalną odmianą obrabiania stosując ścieg zygzakowy jest tzw. obrębianie muszelkowe (rys. 43), które polega na tym, Ŝe dając odpowiednio duŜy naciąg nici górnej powoduje się ściąganie brzegów tkaniny pomiędzy poszczególnymi ściegami, przypominające swym wyglądem muszelki.

Obrębianie muszelkowe daje szczególnie udane efekty na miękkich tkaninach jedwabnych, przy zastosowaniu większej szerokości zygzaka i długości ściegu.

24. MASZYNOWE ZAWIJANIE BRZEGÓW MATERIAŁU

I SZYCIE ZAKŁADEK

Do maszynowego zawijania brzegów (np. przy szyciu bielizny) słuŜy specjalnie do tego celu przeznaczona stopka mająca w przedniej swej części odpowiednio ukształtowany występ. Wprowadzając podczas szycia brzeg tkaniny w wycięcie stopki odchyla się go w lewo i układa się na występie (rys. 44).

Rys. 44

Maszynowe szycie zakładek wykonuje się w sposób opisany poniŜej. Przewidziane do zszycia szwem zakładkowym tkaniny układa się pod stopkę tak, aby dolna wystawała równolegle spod górnej (ok. 3 ÷ 5 mm, zaleŜnie od przewidzianej szerokości obrębu). Wykładając podczas szycia brzeg tkanin na występie stopki przyszywamy go, wykonując w ten sposób pierwszą, wstępną operację szycia szwem zakładkowym (rys. 45). Następnie, po rozłoŜeniu zszytych tkanin zakładką wykonaną we wstępnej operacji na wierzchu, układamy je pod stopką tak, aby zakładka została wprowadzona w wycięcie stopki. Zakładkę tę układamy podczas szycia na występie stopki i przyszywamy, otrzymując

TomaSz.

37

ostatecznie mocne i estetyczne zszycie tkanin za pomocą szwu zakładkowego (rys. 46).

Rys. 45 Rys. 46

25. MASZYNOWE WYKONYWANIE SZWÓW PRZY U śYCIU LINIJEK

Specjalne przyrządy zwane linijkami są uŜywane w celu zachowania jednakowej odległości szwu od brzegu tkaniny lub jednakowej odległości pomiędzy szytymi szwami.

Rys. 47

TomaSz.

38

Na rysunku 47 jest przedstawiony przykład uŜyć linijki A przykręconej do płyty maszyny za pomoce wkrętu B. Płaszczyznę prowadzącą linijki ustala się równolegle do kierunku przesuwania się tkaniny. WzdłuŜ tej płaszczyzny prowadzi się brzeg tkaniny.

Rys. 48

Gdy trzeba wykonać więcej szwów równoległych jest wskazane uŜycie linijki pokazanej na rysunku 48. Część chwytowa linijki A jest wsunięta w otwór drąŜka stopki i przykręcona wkrętem B. Część prowadzącą linijki ustawia się w Ŝądanej odległości od igły. Prowadząc podczas szycia linijkę (częścią prowadzącą), np. po wcześniej wykonanym szwie, zachowujemy równą odległość między szwami.

26. HAFTOWANIE I CEROWANIE

Przystępując do haftowania lub cerowania naleŜy przede wszystkim wyłączyć transporter tkaniny, aby umoŜliwi ć swobodne poruszanie tkaniną (w sposób ręczny) w dowolnym kierunku, zaleŜnie od wzoru wykonywanego haftu lub kształtu cery.

Tkaninę zakłada się w specjalny tamborek. Stosowanie tamborka pozwala nie tylko na napięcie tkaniny, ale ułatwia równieŜ operowanie tkaniną względem igły. Tamborek ustawia się pod igłą tak, aby tkanina leŜała na płytce ściegowej. Prosty sposób haftowania lub cerowania polega na tym, Ŝe nie musimy posługiwać się Ŝadną stopką (rys. 49). Maszynę wprawia się w ruch, zmieniając połoŜenie tamborka z napiętą tkaniną względem igły według wzoru haftu lub kształtu cery. Przesunięcie tamborka moŜe nastąpić jedynie wtedy, gdy igła nie tkwi w tkaninie, w przeciwnym razie spowodowałoby to złamanie igły.

TomaSz.

39

Cerowanie przeprowadza się. w ten sposób, Ŝe w pierwszej fazie pokrywa się ściegiem równoległym (jeden obok drugiego) całą powierzchnią dziury. Następnie tworzy się podobny zbiór ściegów w kierunku prostopadłym. Przekłucia tkaniny igłą powinny następować przy brzegu dziury, w odległości zapewniającej mocne zacerowanie (ok. 0,5 cm poza dziurą). Gdy brzegi dziury są zbyt słabe (przetarte), celowe jest wzmocnienie. Polega to na utworzeniu wzdłuŜ brzegu dziury wielu krótkich ściegów wzmacniających.

Rys. 49

Rys. 50

Haftowanie i cerowanie jest znacznie ułatwione jeśli zastosuje, się stopkę specjalną (rys. 50). Stopka taka, zakładana zamiast stopki normalnej, przyciska tkaninę w miejscu tworzenia ściegu, unieruchamiając ją na czas wejścia igły. Haftowanie i cerowanie na maszynie wymaga pewnej wprawy oraz precyzji i moŜe odbywać się przy odpowiednio wolnych obrotach maszyny.

27. MASZYNOWE SZYCIE PRZY U śYCIU PÓŁSTOPKI

Stopka z jednostronnymi sankami (tzw. półstopka) jest uŜywana do przyszywania zamków błyskawicznych (rys. 51). Konstrukcja sanek pozwala na odpowiednie zbliŜenie miejsca tworzenia szwu do przyszywanego zamka. Półstopka wraz z linijką moŜe być takŜe wykorzystana do ozdobnego wszywania sznurka, jak to pokazuje

TomaSz.

40

rysunek 52. Po wstępnym zszyciu tkanin układa się między nimi wzdłuŜ brzegu przeznaczony do wszycia sznurek. Podczas wszywania sznurka z prawej strony wzdłuŜ szwu prowadzi się linijk ę, z lewej następuje dosunięcie sznurka za pomocą półstopki.

Rys. 51

Rys. 52

28. MASZYNOWE OBRZUCANIE DZIUREK

Do obrzucania dziurek stosuje się specjalną stopkę (rys. 53).

Uwaga. Dziurk i przecina s ię po obrzuceniu.

Rys. 53

TomaSz.

41

Aby obrzucić dziurkę naleŜy: a) nastawić długość ściegu na wielkość bliską zeru, b) igłę ustawić po stronie lewej, tzn. dźwignię B (rys. 33) ustawić

w połoŜeniu lewym, c) szerokość ściegu zygzakowego ustawić dźwignią A (rys. 33) na

szerokość boku obrzucanej dziurki i obszyć bok na Ŝądaną długość pozostawiając igłę w materiale po prawej stronie (rys. 54a),

Rys. 54

d) obrócić materiał wokół igły o kąt 180° — wówczas brzeg dziurki juŜ obrzucony znajduje się przed stopką (rys. 54b),

e) pokręcić kołem zamachowym tak, aby igła znalazła się w najwyŜszym połoŜeniu i wówczas ustawić szerokość ściegu zygzakowego na całkowitą szerokość obrzucanej dziurki (rygielka), kilkoma nakłuciami igły wykonać rygielek pozostawiając igłę w materiale po stronie lewej lub w górnym połoŜeniu (rys. 54 c),

f) nastawić szerokość ściegu zygzakowego na szerokość drugiego boku dziurki i obszyć bok pozostawiając igłę w materiale po lewej stronie lub w górnym połoŜeniu (rys. 54c),

g) nastawić szerokość ściegu zygzakowego na całkowitą szerokość dziurki i kilkoma nakłuciami igły wykonać drugi rygielek (rys. 54d),

h) po wysunięciu tkaniny spod stopki i odcięciu nici rozciąć ostroŜnie dziurkę (rys. 55).

TomaSz.

42

Rys. 55

29. MASZYNOWE PRZYSZYWANIE GUZIKÓW

Guziki przyszywa się na maszynach kl. 465 i 466 uŜywając do tego stopki specjalnej przy wyłączonym transporterze materiału (rys. 56). Igłę ustawia się w lewym połoŜeniu (dźwignia B w połoŜeniu lewym — rys. 33).

Rys. 56

Guzik podkłada się pod stopkę w ten sposób, aby jego otwory znajdowały się w wycięciu stopki. Igła, uderzając z lewej strony, musi trafić w środek lewego otworu guzika. Następnie, pokręcając ostroŜnie ręcznie kołem napędowym i zatrzymując igłę nad guzikiem, regulujemy szerokość ściegu zygzakowego dźwignią A (rys. 33) tak, aby igła uderzając z prawej strony trafiła w środek prawego otworu guzika.

Guzik przyszywa się normalnie 6 ÷ 12 ściegami. W celu zakończenia czynności przyszywania guzika dźwignię A szerokości zygzaka (rys. 33), przy igle tkwiącej w lewym otworze guzika, ustawia się w połoŜeniu

TomaSz.

43

zerowym i wykonuje kilka ściegów wzmacniających w lewym otworze guzika.

30. INSTALACJA ELEKTRYCZNA MASZYNY

Instalacja elektryczna oświetleniowa maszyny kl. 465 oraz oświetleniowa i napędowa maszyny kl. 486 jest dostosowana do sieci prądu zmiennego lub stałego o napięciu 220 V. Do oświetlenia naleŜy uŜywać Ŝarówki 20 W, 220 V z uchwytem bagnetowym.

śarówka oświetleniowa A (rys. 57) jest umieszczona w oprawie znajdującej się wewnątrz przedniej pokrywy maszyny. Dostęp do Ŝarówki (np. podczas wymiany Ŝarówki) uzyskuje się przez odchylenie pokrywy przedniej. Przełącznik B (rys. 57) jest umieszczony w przedniej prawej części płyty maszyny.

Rys. 57

Maszyna stanowi przyrząd kl. II — nie wymaga uziemienia. W czasie nieuŜywania maszyna musi być odłączona od sieci.

Nie wolno manipulować w mechanizmach maszyny i instalacji oświetleniowej przed odłączeniem maszyny od sieci elektrycznej.

TomaSz.

44

31. NAPĘD ELEKTRYCZNY MASZYNY

Rys. 58

TomaSz.

45

Jak przedstawiono na rysunku 58, silnik elektryczny A jest przekręcony dwoma wkrętami B do prowadnic uchwytu C.

Uchwyt z kolei jest umocowany za pomocą wkrętu D do prowadzącego występu E w tyle korpusu głowicy maszyny.

Napęd jest przenoszony z koła napędowego silnika na koło głowicy maszyny za pośrednictwem paska F.

Naciąg paska moŜna regulować zmieniając połoŜnie silnika w prowadnicach uchwytu lub zmieniając połoŜenie uchwytu w prowadnicach występu głowicy maszyny.

Instalacja oświetleniowa maszyny jest przyłączona do silnika za pośrednictwem przewodu G.

Silnik zawiera gniazdo H, słuŜące do przyłączenia instalacji do sieci i do regulatora obrotów. Przewód przyłączeniowy, mający z jednej strony wtyczkę J (wkładaną do gniazda H), jest zakończony z drugiej strony dwoma wtyczkami, z których wtyczka K słuŜy do łączenia z regulatorem obrotów L , a wtyczka M do przyłączenia instalacji do sieci.

Maszynę uruchamia się (po przyłączeniu do sieci i połączeniu z regulatorem obrotów) naciskając stopą przycisk regulatora.

Szybkość szycia jest regulowana wielkością tego nacisku, przy czym ze wzrostem nacisku szybkość szycia wzrasta.

Rozruch maszyny (na najniŜszych obrotach) moŜna ułatwić lekko pokręcając kołem zamachowym w kierunku do szyjącego.

Na okres szycia regulator obrotów jest ustawiony na podłodze w dogodnym dla szyjącego miejscu. 32. CZĘŚCI ZAMIENNE

Maszyny do szycia kl. 465 i 486 są produkowane na zasadzie zamienności części. Zgodnie z tym kaŜda część maszyny lub podzespół (w przypadku stałych połączeń) stanowi element zamienny.

W szczególności zamienne są: — elementy zespołów napędowych, — igielnica, — transporter (ząbki), — płytka ściegowa, — części napręŜacza mci, — chwytacz wahadłowy,

TomaSz.

46

— tuleje łoŜyskowe, — wałki, — elementy łączące — wkręty, nakrętki, itp.

Wymienione części nie wchodzą w skład wyposaŜenia maszyny, lecz mogą stanowić przedmiot osobnego zakupu w przypadku ich uszkodzenia lub normalnego zuŜycia. Zamienne są równieŜ części wyposaŜenia maszyny.

33. PRZYCZYNY USTEREK W DZIAŁANIU MASZYNY DO

SZYCIA

Podczas uŜywania maszyny do szycia moŜe się zdarzyć, Ŝe na skutek nieodpowiedniego obchodzenia się z nią i niewłaściwego jej eksploatowania, maszyny staje się niezdolna do prawidłowego szycia.

Zestawienie waŜniejszych przyczyn wadliwej pracy maszyny ułatwi znalezienie, przyczyn usterek, które naleŜy usunąć.

A. CięŜki chód maszyny 1. Pas napędowy jest za mocno naciągnięty. 2. Maszyna jest niewłaściwie smarowana olejem który zgęstniał

lub zakrzepł. 3. Nawijacz nici nie został wyłączony i działając wywołuje

podczas szycia dodatkowe, niepoŜądane opory. 4. Pedał napędu noŜnego lub koło napędu noŜnego są zbyt silnie

zaciśnięte. 5. Niedostateczne smarowanie maszyny. 6. Zaplątanie nici w mechanizmie chwytacza.

B. Zatrzymanie się maszyny podczas szycia 1. Mechanizmy maszyny pozostają nieruchome mimo ruchu

obrotowego kola napędowego maszyny — następuje to na skutek niedostatecznego sprzęgania głównego wału maszyny.

2. Pas napędowy jest za luźny.

C. Zrywanie nici górnej 1. Igła jest odwrotnie umocowana w igielnicy względem ostrza

chwytacza. 2. Nic górna jest niewłaściwie prowadzona ze szpulki do uszka

igły.

TomaSz.

47

3. Naciąg nici górnej jest zbyt duŜy. 4. Igła jest uszkodzona (np. wygięta lub stępiona). 5. Uszkodzone jest ostrze chwytacza. 6. Uszkodzony jest otwór na igłę w płytce ściegowej. 7. Numery igły i nici są niewłaściwie dobrane. 8. Nić jest złej jakości, ma węzełki i zgrubienia. 9. Maszyna została uruchomiona w chwili, gdy przyciągacz nici

nie zajmował górnego połoŜenia. 10. Nić została zaplątana na trzpieniu na szpulkę. 11. Nić została zaplątana w mechanizmie chwytacza.

D. Zrywanie nici dolnej 1. Nić jest zbyt silnie naciągnięta. 2. Nić jest złej jakości 3. Bębenek jest niewłaściwie nawleczony. 4. Uszkodzony jest otwór na igłę w płytce ściegowej. 5. SpręŜyna bębenka ma uszkodzone krawędzie. 6. Nić jest nierównomiernie nawinięta na szpule bębenka.

E. Łamanie igły 1. Pociąganie tkaniny podczas szycia — wygięta igła trafiając

w płytkę ściegową łamie się. 2. Krzywa (wygięta) igła. 3. Za cienka igła. 4. Nieprawidłowe osadzenie bębenka w mechanizmie chwytacza. 5. Wadliwe umocowanie stopki na drąŜku powodujące uderzenie

igły o stopkę. 6. Naciąg nici górnej jest zbyt silny i powoduje wygięcie igły. 7. Nieprawidłowe ustawienie względem siebie mechanizmu

igielnicy i chwytacza.

F. Nieprawidłowy ścieg 1. Igła jest zbyt słabo umocowana w igielnicy. 2. Igła jest odwrotnie umocowana względem ostrza chwytacza. 3. Igła jest uszkodzona (np. wygięta lub stępiona). 4. Igła i nić są niewłaściwie dobrane do rodzaju szytych tkanin. 5. Nić jest złej jakości.

TomaSz.

48

6. Docisk tkaniny stopką jest niewłaściwie dobrany. 7. Niewłaściwe są naciągi nici górnej i dolnej. 8. Bębenek jest niewłaściwie nawleczony. 9. Nić górna jest niewłaściwie prowadzona ze szpulki do uszka

igły.

G. Nić górna nie wyciąga nici dolnej 1. Igła jest odwrotnie umocowana względem ostrza chwytacza. 2. UŜyto igły innego systemu niŜ to przewiduje instrukcja obsługi

maszyny. 3. PołoŜenie chwytacza w maszynie względem igielnicy uległo

rozregulowaniu. 4. PołoŜenie igielnicy w maszynie względem chwytacza uległo

rozregulowaniu.

H. Nieprawidłowe przesuwanie się tkaniny 1. Docisk tkaniny stopką jest niewłaściwie dobrany. 2. Niewłaściwe jest wystawanie roboczej powierzchni transportera

ponad poziom płytki ściegowej w czasie przesuwania się tkaniny.

3. Mechanizm transportu tkaniny uległ rozregulowaniu.

I. Transporter nie przesuwa tkaniny 1. Regulator długości ściegu nie jest wyprowadzony z połoŜenia

zerowego. 2. Transporter tkaniny nie jest wyprowadzony ze stanu

wyłączonego. 3. Docisk zszywanej warstwy tkanin jest zbyt słaby. 4. Uzębienie roboczej powierzchni transportera jest uszkodzone

lub zuŜyte (stępione).

W przypadku powaŜniejszych przyczyn wadliwego działania maszyny naleŜy zwracać się do punktów usługowych naprawy maszyn do szycia.

WPM „Wema” Warszawa 1975. Nakład 40 000+60 egz.

Zam. 317/T4-5-Z/F Olsztyńskie Zakłady Graficzne im. S. PienięŜnego w Olsztynie, ul. Towarowa 2. Lz. 152.

TomaSz.

49

SPIS TREŚCI

1. Opis i przeznaczenie maszyny 3 2. Prawidłowa konserwacja maszyny 4 3. Rozkładanie i składanie zespołu chwytacze 11 4. Jak w czasie uŜytkowania maszyny uniknąć

wciągania nici w prowadnice mechanizmu chwytacza 13 5. Igła, nici, tkanin 14 6. Włączanie i wyłączanie koła napędowego 15 7. Nawijanie nici na szpuleczkę bębenka 16 8. Zakładanie igły 17 9. Prowadzenie nici górnej i nawlekanie igły 18

10. Nawlekanie bębenka 20 11. Zakładanie i wyjmowanie bębenka 21 12. Wyciąganie nici bębenka 22 13. Prawidłowy ścieg 22 14. Regulacja napręŜenia nici górnej 23 15. Regulacja napręŜenia nici bębenka 24 16. Regulacja nacisku stopki 25 17. Regulacja długości ściegu 26 18. Wyłączanie transportera 27 19. Szycie ściegiem prostym 27 20. Szycie ściegiem zygzakowym 28 21. Ogólne uwagi dotyczące szycia maszynowego 30 22. Wykonywanie niektórych czynności

wynikających z właściwości ściegu zygzakowego 31 23. Maszynowe obrębianie brzegów materiału 34 24. Maszynowe zawijanie brzegów materiału i szycie zakładek 36 25. Maszynowe wykonywanie szwów przy uŜyciu linijek 37 26. Haftowanie i cerowanie 38 27. Maszynowe szycie przy uŜyciu półstopki 39 28. Maszynowe obrzucanie dziurek 40 29. Maszynowe przyszywanie guzików 42 30. Instalacja elektryczna maszyny 43 31. Napęd elektryczny maszyny 44 32. Części zamienne 45 33. Przyczyny usterek w działaniu maszyny do szycia 46