mein liebster sport - latein-unterrichten.de · possis legere, possis dictare, possis loqui, possis...

3
Mein liebster Sport Jesper Epistula moralis 15, 1-6* 5 10 15 20 Seneca Lucilio suo salutem. Mos antiquis fuit (usque ad meam servatus aetatem) primis epistulae verbis adicere: „Si vales, bene est, ego valeo“. Recte nos dicimus: „Si philosopharis, bene est“. Valere enim hoc demum est. Sine hōc aeger est animus; corpus quoque, etiam si magnas habet vires, non aliter quam furiosi aut frenetici validum est. Ergo hanc praecipue valetudinem cura, deinde et illam secundam! Quae non magno tibi constabit, si volueris bene valere. Stulta est enim, mi Lucili, et minime conveniens litterato viro occupatio exercendi lacertos et dilatandi cervicem ac latera firmandi. Cum tibi feliciter sagina cesserit et tori creverint, nec vires umquam opimi bovis nec pondus aequabis. Adice nunc, quod maiore corporis sarcinā animus eliditur et minus agilis est. Ergänze: salutem dicit antiqui hier: die Vorfahren Ordne: usque ad meam aetatem servatus valere gesund sein philosophari philosophieren demum hier: erst aeger, ra, rum krank Ergänze: quam corpus furiosi aut frenetici furiosus der Wahnsinnige freneticus der Geisteskranke validus gesund praecipue (Adv.) hauptsächlich valetudo, inis Gesundheit et hier: auch magno constare m. Dat. viel kosten für conveniens m. Dat. passend für litteratus gebildet occupatio, onis m. Gen. Beschäftigung mit lacertus Arm dilatare breiter machen cervix, icis Nacken latera n Pl. Körper sagina Mästung cedere hier: gelingen torus Muskel opimus gut gefüttert pondus, eris n Gewicht aequare erreichen sarcina Last elidere quetschen agilis, e beweglich

Upload: others

Post on 12-Oct-2019

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Mein liebster Sport - latein-unterrichten.de · Possis legere, possis dictare, possis loqui, possis audire; quorum nihil ne ambulatio quidem vetat fieri. [...] intervallum Pause resolvere

Mein liebster Sport

Jesper

Epistula moralis 15, 1-6*

5

10

15

20

SenecaLuciliosuosalutem.

Mosantiquisfuit(usqueadmeamservatusaetatem)

primisepistulaeverbisadicere:

„Sivales,beneest,egovaleo“.

Rectenosdicimus:

„Siphilosopharis,beneest“.

Valereenimhocdemumest.

Sinehōcaegerestanimus;

corpusquoque,etiamsimagnashabetvires,

nonaliterquamfuriosiautfreneticivalidumest.

Ergohancpraecipuevaletudinemcura,

deindeetillamsecundam!

Quaenonmagnotibiconstabit,

sivoluerisbenevalere.

Stultaestenim,miLucili,etminimeconvenienslitteratoviro

occupatioexercendilacertos

etdilatandicervicem

aclaterafirmandi.

Cumtibifelicitersaginacesseritettoricreverint,

necviresumquamopimibovisnecpondusaequabis.

Adicenunc,

quodmaiorecorporissarcināanimuseliditur

etminusagilisest.

Ergänze: salutem dicit antiqui hier: die Vorfahren Ordne: usque ad meam aetatem servatus

valere gesund sein

philosophari philosophieren

demum hier: erst aeger, ra, rum krank

Ergänze: quam corpus furiosi aut frenetici furiosus der Wahnsinnige freneticus der Geisteskranke validus gesund praecipue (Adv.) hauptsächlich valetudo, inis Gesundheit et hier: auch

magno constare m. Dat. viel kosten für

conveniens m. Dat. passend für litteratus gebildet

occupatio, onis m. Gen. Beschäftigung mit lacertus Arm

dilatare breiter machen cervix, icis Nacken latera n Pl. Körper sagina Mästung cedere hier: gelingen torus Muskel opimus gut gefüttert pondus, eris n Gewicht aequare erreichen sarcina Last elidere quetschen agilis, e beweglich

Page 2: Mein liebster Sport - latein-unterrichten.de · Possis legere, possis dictare, possis loqui, possis audire; quorum nihil ne ambulatio quidem vetat fieri. [...] intervallum Pause resolvere

25

30

35

40

45

50

Itaquequantumpotes,

circumscribecorpustuum

etanimolocumlaxa!

Multasequunturincommodahuicdeditoscurae:

Primumexercitationes,

quarumlaborspiritumexhaurit

etinhabilemintentioniacstudiisacrioribusreddit.

Deindecopiaciborumsubtilitasimpeditur.

Acceduntpessimaenotaemancipiainmagisteriumrecepta,

hominesinteroleumetvinumoccupati;

quibusadvotumdiesactusest,

sibenedesudaverunt,

siinlocumeius,quodeffluxit,

multumpotionis[...]regesserunt.[...]

Suntexercitationesetfacilesetbreves,

quaecorpusetsinemoralassentettemporiparcant[...]:

cursus

etcumaliquoponderemanusmotae

etsaltus

velille,quicorpusinaltumlevat,

velille,quiinlongummittit[...].

Quoslibetexhiselige!

Quidquidfacies,

citorediacorporeadanimum!

Illumnoctibusacdiebusexerce!

Laboremodicoaliturille.

Hancexercitationemnonfrigus,nonaestusimpediet,

nesenectusquidem.

Idbonumcura,

quodvetustatefitmelius!

Nequeegoteiubeo

semperimminerelibroautpugillaribus:

circumscribere beschränken

laxare ausdehnen

incommodum Nachteil dediti Leute, die sich hingeben Ergänze: Primum sunt exercitationes, ... exercitatio, onis Übung

exhaurire ermüden inhabilis, e untauglich intentio, onis Aufmerksamkeit subtilitas, atis Scharfsinn

pessimae notae mancipia n. Pl. Sklaven der übelsten Sorte in magisterium recipere als Trainer anstellen oleum (Salb)Öl occupatus inter beschäftigt mit

ad votum nach Wunsch

desudare (aus)schwitzen effluere (Perf.: effluxi) ausfließen potio, onis Alkohol regerere (Perf.: regessi) nachfüllen exercitatio, onis Übung

lassare lockern pondus, eris Gewicht saltus, us m Sprung

altum Höhe levare heben Ergänze: qui corpus in longum mittit longum Weite quilibet, quaelibet, quodlibet irgendeiner eligere auswählen

cito (Adv.) schnell

modicus maßvoll frigus Kälte senectus Alter

vestustas, atis das Älter-Werden

imminere m. Dat. sich neigen über pugillares Pl. Schreibtafeln

Page 3: Mein liebster Sport - latein-unterrichten.de · Possis legere, possis dictare, possis loqui, possis audire; quorum nihil ne ambulatio quidem vetat fieri. [...] intervallum Pause resolvere

55

60

Dandumestaliquodintervallumanimo,

itatamen,utnonresolvatur,sedremittatur.

Gestatioetcorpusconcutitetstudiononofficit:

Possislegere,possisdictare,

possisloqui,possisaudire;

quorumnihilneambulatioquidemvetatfieri.[...]

Vale!

intervallum Pause resolvere entkräften remitti sich erholen gestatio, onis das Getragen-Werden concutere durchschütteln officere im Weg stehen dictare diktieren

quorum nihil nichts davon ambulatio, onis Spaziergang