mga sinaunang kabihasnan sa asya

47

Upload: jhariensky

Post on 18-Aug-2015

864 views

Category:

Education


28 download

TRANSCRIPT

Ano ang kahulugan ng KABIHASNAN?

• Ang kabihasnan ay isang lipunan na may mataas na antas ng pamumuhay, organisadong pamahalaan, relihiyon, sistema ng paggawa, at antas ng lipunan.( Ayon sa mga Historyador)

• Ayon kay Roger Osborne, isang Amerikanog historyador, ang Kabihasnan ay repleksiyon ng tao at ng kaniyang mga pinahahalagahan.

Ano ang kahulugan ng SIBLISASYON?

• Ang sibilisasyon ay nagmula sa salitang Latin na nag ibig sabihin ay ‘lungsod.’

• Ang sibilisasyon ay nangangahulugang isang lungsod estado na may mataas na antas ng lipunan, politika, pamahalaan at relihiyon .

Limang batayan ng pagtukoy kung may sibilisasyon o kabihasnang nagaganap sa isang lipunan.• Pamahalaan• Ekonomiya• Relihiyon• Sistema ng Pagsusulat• Mataas na antas ng kagaamitan

o teknolohiya

Sinaunang Kabihasnan sa Daigdig

Kabihasnang Asyano

Kabihasnang Aprikano

Mesopota-mia

Ehipsyano

Tsino

Indus

KABIHASNANG MESOPOTAMIA

FERTILE CRESCENT

Ilog Euphrates

Ilog Tigris

MESOPOTAMIA

• Nagmula sa salitang Latin na “meso” na nangangahulugang “gitna” at “potamus” na nangangahulugang “ilog”.

• Tinagurian ito bilang “lupain sa pagitan ng dalawang ilog.”

• Itinuturing na pinakamatandang sibilisasyon sa buong daigdig.

Ang Mga Sumerians• Sila ang mga kinikilalang nagtatag ng

kaBihasnang Mesopotamia sapagkat sila ang unang pangkat ng sibilisasyong nanirahan sa pagitan ng kambal na ilog.

• Uri ng Pamahalaan– Theocracy – uri ng pamahalaang nasa ilalim ng

pamumuno ng simbahan– Patesi- ang tawag sa kanilang pinuno

• Relihiyon– Naniniwala sila sa iba’t ibang diyos diyosa kung

kayat tinawag silang POLYTHEISTIC.– Anu – diyos ng langit at lupa– Enlil – diyos ng hangin at bagyo

– Ea – diyos ng tubig at katubigan Pagsasaka at Kalakalan-pagsasaka pinakamahalagang hanapbuhay-animal domestication.

– Naniniwala silang ang kanilang mga diyos ang may control sa lahat ng aspekto ng pamumuhay ng tao lalo sa mga puwersa ng kalikasan.

– ZIGGURAT ang tawag sa isang templo kung saan dito nila ginaganap ang kanilang mga ritwal at iba pang gawaing magpapasaya sa kanilang mga diyos.

• Uri ng Pamumuhay– Nabubuhay sila sa simpleng pagsasaka.– Sa tuwing umaapaw ang kambal na ilog, nasisira

ang kanilang mga hanap buhay kung kayat natuto silang mag imbak ng kanilang mga pagkain para napapanahong pag apaw ng tubig.

• Antas ng Lipunan

Mga Pinunong Pari (Patesi) at mga Hari

Mga magsasaka at Artisano

Mangangalakal

MGA ALIPIN

• Dahilan ng Pagbagsak– Dahil sa iba’t ibang estilo ng pamumuno ng

iba’t ibang pinuno ng bawat lungsod estado ay nagkaroon sila ng mga alitan at hindi pagkakaisa na siyang naging hudyat ng madalali nilang pagkakasakop ng ibang pangkat ng mandirigma.

• Sistema ng Pagsulat– CUNEIFORM ang tawag sa kanilang sisitema

ng pagsulat– Nagtataglay ito ng 600 na cuneiform na

tanda ng paggamit nila ng ladrilyo.– natuklasan nina Pietro della Valle at HenryC

reawicke Rawlinson noong 1846

• IBA PANG AMBAG–Gulong–Kalendaryong Lunar–Sexagesimal

Mga Akkadian• Ito ay naitatag noong 2,300 BCE ni

Sargon I, isang manlalakbay mula sa Akkad.

• Pinaniniwalaang ang panahon ng mga Akkadian naitatag ang KAUNA UANHANG IMPERYO sa daigdig sa pamumuno ni Haring Sargon I.

• Ang mga Akkadians ay nagtagal ng 180 tao.

• Dahilan ng Pagbagsak– Nang mamatay si Sargon I, mahinang mga

pinuno ang pumalit sakanya kung kayat unti unti itong nasakop at bumagsak.

Ang Mga Baby lonians• Itinatag ni Hammurabi noong humigit

kumulang 1700 BCE.• Nagmula sa lupaing ngayon ay

tinatawag na bansang Syria.• Pinuno: Haring Hammurabi– Isang mahusay at makatarungang pinuno– Sa panahon nya nakilala ang Mesopotamia

bilang Babylonia na nangangahulugang “Gate of Gods”

– Hinangad niya ang organisado at makatarungang lipunan.

– Sa kanya nagsimula ang kauna unahang naisulat na batas. Ang kodigo ni Hmmurabi.

• Relihiyon at Paniniwala– Epic of Creation

paglikha ni Marduk  sa sang sinukob

– Epic of Gilgameshpaglalakbay ni Erech Relihiyon - unang sinamba ang mga diyos ng

Sumeria, subalit nang lumaon, sinamba nila si Marduk bilang punong-diyos.

• Pag-unlad at Pagbagsak–  napag-isa ang buuong buong Babylonia ng

batas niHamurrabi– -napabagsak ito dahil sapaglusob ng

mga barbarong Indo-European (inapo ng tribong Kassite) at paglusob ng mga Hittite na kilala at kinatatakutan sa paggamit ng bakal sa digmaan

Ang Mga Assyrians• Pagkalaan ang pagkamatay ni Hammurabi,

madaling sinakop ng mga barbaryong mula sa kabundukan ng Armenia sa hilagang Mesopotamia ang Babylonia kung kayat sila ang namuno sa Imperyong ito at tinawag silang mga Assyrians.

• Maikli lamang ang panahon ng pamumuno nila dahil sa mga mahinag estratehiya ng ng mga pinuno

• Nakaimbento sila ng mga ilang kagamitang pandigma tulad ng mga itak, Helmet at sibat.

• Sinasabing mababangis ang kanilang mga pinuno kung kayat maraming tumutuligsang mga mamamayan rito, at nang salakayin sila ng mga grupong Neo- Babylonians.

Ang Mga Chaldeans• Pinatalsik ng mga Chaldean ang mga

Assyrians sa ilalim ng mahusay na pamumuno ni Haring Nebuchadnezzar.

• Sa panahon niya umusbong ang pagkamalikhain ng mga mamamayan kung kayat nakapagpatayo sila ng isang magandang gusali sa ilalim ng pamumuno ni Nebuchadnezzar at ito ay tinawag na Hanging Gardens of Babylons.

Iba pang Kabihasnan sa Kanlurang Asya

KABIHASNAN AMBAGDAHILAN NG PAGBAGSAK

Hebrew sa Timog na bahagi ng Kaharian ng Phoenicia.

Itinatag ang relihiyong Judaismo

Walang pagkakaisa ng mga Judio

Hittite sa Asia Minor

Paggamit ng chariot at sandatang gawa sa bakal

Sinalakay ng mga dayuhan mula sa hilagang bahagi ng Asia Minor

Phoenician sa Hilagang baybayin ng Fertile Crescent

Kahusayan sa paglalayag at pakikipagkalakalan

Sinakop ng mga dayuhang barbaryo

Alpabetong may 22 katinig na siyang naging batayan ng alpabetong Greek, na naging batayan din naman ng makabagong alpabetoNaimbento ang kulay na lila mula sa kabibe ng murex

Lydians sa dulong kanluran ng Fertile Crescent at silangan ng Meditteranean

Kauna-uanahang gumamit ng barya sa pakikipagkalakalan.(Gawa ang baryang ito sa pinaghalong ginto at pilak

Sinakop at pinaahalaan ng mga Persiano

KABIHASNANG INDUS

Kabihasnang Indus• Pinaniniwalaang ang kabihasnang Indus ay

umusbong sa Lambak ng Ilog Indus pati na rin sa Ilog Ganges.

• Ito ay binanabantayan ng mga kabunbdukan sa hilaga tulad ng kabundukan ng Himalayas at Hindu kush.

Ang tubig ng Ilog ay nagmula sa kabundukan ng Himalayas

Dalawang Pangunahing Syudad

• Mohenjo-Daro at Harappa

Ang Mga Aryans• Bago pa man nakilala ang mga Aryans,

tinatayang may mga mas nauna nang mga tao ang namuhay sa India particular na sa lugar ng Mohenjo-daro at Harappa.

• Pinaniniwalaang bumagsak ang lipunang ito dahil sa mga sumusunod:–Malaking sakuna na lumipol sa mga

taga-Indus, tulad ng lindol at pagbaha– Pananalakay ng mga grupo ng Aryans.

• Tinatayang ang mga Aryans ay mga pangkat ng lagalag na tao na mula sa hilagang-kanluran at tumawid at dumaan sa Khyber Pass tungo sa Lambak ng Indus.• Dahil sa husay nila sa pakikidigma,

madali lamang nilang nasakop ang mga taga-Indus kung kayat maraming nabago sa lugar na ito lalong-lalo na sa kultura.• Sa pangkat nga ng mga Aryans

nagmula ang isang panibagong kabihasnang India.

Mga Impluwensya ng mga Aryans

• Pamahalaan–Ang pamahalaan nila ay

pinamumunuan ng isang Raja–Taglay ng isang Raja ang kakayahang

ipagtanggol ang pinamumunuan. –Hindi lubos ang kaniyang

kapangyarihan sapagkat kinailangan din niyang sumunod sa mga batas.–Kaagapay niya sa pagbuo at

pagpapatupad ng mga batas ang isang tribal council na binubuo ng pinakamahusay na mandirigma.

• Lipunan– Sa pananakop ng mga Aryan sa India ay

pinairal ang pagpapangkat-pangkat ng tao sa lipunan na tinawag na sistemang caste.

• Ekonomiya– Nakipagkalakalan ang mga Indian sa iba’t

ibang bansa sa Timog Silangang Asya tulad ng Burma (kasalukuyang Myanmar), Thailang at Indonesia, gayundin sa Silangang Asya tulad ng China, Japan at Korea.

• Relihiyon– Sa pagdating ng mga Aryan sa India,

umusbong at naipalaganap ang mga relihiyong Hinduism, Buddhism, at Jainism.

• Sistema ng Pagsulat– Ginamit at ipinalaganap ng mga Aryan ang

Sanskrit.

–Gamit ang wikang Sanskrit, naitala nila ang mahahalagang pangyayari sa kanilang buhay sa pagitan ng 1500 at 1400 BCE- tinatawag sa kasaysayan ng India bilang Panahon ng Vedic.–Mababasa ito sa kalipunan ng mga

banal na aklat ng Hinduismo ang Vedas.

Ang Pag-usbong ng mga Imperyo sa India

• Sa kabila ng pagkakaroon ng natural na hangganan India, nagawa parin itong salakayin ng mga dayuhan.

• Noong 600 BCE, sinakop ng mga Persiano sa pamumuno nina Cyrus the Great at Darius I ang India.

• Makalipas ng 200 taon, napasok naman ng Imperiong Macedonian ang India sa pamumuno ni Alexander the Great.

• Sa kabila ng mga pananakop ng mga dayuahan, umusbong din ang mga katutubong kaharian ng India kung saan pinamunuan ito ng mga makapangyarihan at matapang na pinuno.

IMPERYO TANYAG NA PINUNO

MAHALAGANG AMBAG

DAHILAN NG PAGBASAK

Imperyong Maurya (321-232 BCE)

Chandra-gupta

Maurya

Hinati ni Chandragupta Maurya ang kaharian sa mga lalawigan at

Walang humaliling mahusay na pinuno matapos ang

Distrito upang madaling mapamahalaan; nagpagawa ng mga kalsada at pinaunlad ang sistema ng koreo at kalakalan.

Ang pamumuno ni Asoka

Asoka

Sa panahon ni Asoka narating ng kabihasnang Indian ang kabantugan nito.Pinaunlad niya ang kalakalan at komersyo; pinaghusay ang sistema ng transportasyon at komunikasyon; at itinaguyod ang pagpapahalaga sa bawat mamayan.

Imperyong Gupta

Chandra Gupta I

Pinalakas ni Chandra Gupta ang imperyo sa pamamgitan ng pakikipag-alyansa sa mga pamilyang namumuno sa lambak ng Ganges Humina ang

imperyo dulot ng pananalakay ng mga Hun, isang tribong lagalag mula sa hilagang-kanluran ng India.

Samudra Gupta

Pinalawak ni Samudra Gupta ang Imperyo sa pamamagitan ng pakikidigma

Chandra Gupta II

Naganap sa panahon ni Chandra Gupta II ang Ginintuang Panahon sa India na tumagal ng 200 taon

IMPER-YONG MUGHAL/Mogol/Mogul(1526-1851)

Babur Sinakop ni Babur ang hilagang India

Humina at tuluyang bumagsak ang imperyo dulot ng rebelyon laban sa hindi makatarungang patakaran at ng alitan sa pamilya ni Aurangzeb.

Akbar Higit na pinalawak ni Akbar ang imperyo na umabot mula sa Himalayas hanggang sa Ilog Godavari at mula Kashmir hanggang sa Ilog Ganges at Brahmaputra.Pinahihintulutan niyang mamuno ang mga Muslim at binigyan niya ng kalayaan sa relihiyon ang mga mamamayan.

Shah Jahan

Sinakop ni Shah Jahan ang Deccan Plateau at ang Samarkand at ipinatayo ang Taj Mahal.

Aurang-zeb

Ipinagbawal ni Aurangzeb ang pagtatayo ng templong Hindu at pagsasagawa ng suttee, o pagsunog sa balo ng yumaong Hindu.Sapitlitan niyang ginawang Muslim ang may ibang pananmpalataya. Pinatawan rin niya ng mataas na buwis ang mga hindi Muslim.

KABIHASNANG TSINO

ILOG HUANG HO

ILOG YANGTZE