Międzynarodowa Ochrona Praw Międzynarodowa Ochrona Praw CzłowiekaCzłowieka

KonwencjeKonwencje 1948 Konwencja o zapobieganiu i karaniu zbrodni 1948 Konwencja o zapobieganiu i karaniu zbrodni

ludobójstwa ludobójstwa 1951 Konwencja dotycząca statusu uchodźców 1951 Konwencja dotycząca statusu uchodźców 1965 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form 1965 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form

dyskryminacji rasowej dyskryminacji rasowej 1973 Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu 1973 Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu 1979 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form 1979 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form

dyskryminacji kobiet dyskryminacji kobiet 1984 Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu, 1984 Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu,

nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu 1989 Konwencja o prawach dziecka 1989 Konwencja o prawach dziecka 1990 Konwencja o ochronie praw wszystkich pracowników - 1990 Konwencja o ochronie praw wszystkich pracowników -

migrantów i członków ich rodzinmigrantów i członków ich rodzin

DeklaracjeDeklaracje 1960 Deklaracja o przyznaniu 1960 Deklaracja o przyznaniu

niepodległości krajom i narodom niepodległości krajom i narodom kolonialnym kolonialnym

1967 Deklaracja w sprawie wszelkich form 1967 Deklaracja w sprawie wszelkich form dyskryminacji kobiet dyskryminacji kobiet

1967 Deklaracja o azylu terytorialnym 1967 Deklaracja o azylu terytorialnym 1984 Deklaracja o prawie ludów do pokoju 1984 Deklaracja o prawie ludów do pokoju 1986 Deklaracja o prawie do rozwoju 1986 Deklaracja o prawie do rozwoju 1992 Deklaracja o prawach osób 1992 Deklaracja o prawach osób

należących do mniejszości narodowych lub należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych etnicznych, religijnych i językowych

KomitetyKomitety Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji RasowejKomitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Rasowej

(do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji (do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej) rasowej)

Komitet Praw CzłowiekaKomitet Praw Człowieka(do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych) (do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych)

Komitet Praw Ekonomicznych, Społecznych i KulturalnychKomitet Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych(do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych (do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych) i Kulturalnych)

Komitet przeciwko Torturom Komitet przeciwko Torturom (do Konwencji przeciwko torturom i innemu okrutnemu, (do Konwencji przeciwko torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu) nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu)

Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji KobietKomitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet(do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji (do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet) kobiet)

Komitet Praw Dziecka Komitet Praw Dziecka (do Konwencji o prawach dziecka) (do Konwencji o prawach dziecka)

Komitet do Ochrony Praw Wszystkich Pracowników - Migrantów Komitet do Ochrony Praw Wszystkich Pracowników - Migrantów i Członków ich Rodzini Członków ich Rodzin(do Konwencji o ochronie praw wszystkich pracowników - (do Konwencji o ochronie praw wszystkich pracowników - migrantów i członków ich rodzin)migrantów i członków ich rodzin)

Generacje praw człowiekaGeneracje praw człowieka Pierwsza generacjaPierwsza generacja – prawa (wolności) – prawa (wolności)

obywatelskie i prawa polityczne chroniące przed obywatelskie i prawa polityczne chroniące przed ingerencją państwaingerencją państwa

Druga generacjaDruga generacja – prawa gospodarcze, – prawa gospodarcze, socjalne i kulturalne pozwalające oczekiwać od socjalne i kulturalne pozwalające oczekiwać od państwa zabezpieczeń natury społecznej oraz państwa zabezpieczeń natury społecznej oraz ekonomicznej (prawo do pracy, prawo do nauki)ekonomicznej (prawo do pracy, prawo do nauki)

Trzecia generacjaTrzecia generacja – nowa konstrukcja – nowa konstrukcja obejmująca prawo do pokoju, samostanowienia, obejmująca prawo do pokoju, samostanowienia, wspólne dziedzictwo ludzkości, prawo do wspólne dziedzictwo ludzkości, prawo do rozwoju, prawo mniejszości narodowych i rozwoju, prawo mniejszości narodowych i etnicznychetnicznych

Czwarta generacja - Czwarta generacja - w trakcie wyodrębniania, w trakcie wyodrębniania, należą do nich prawa mniejszości seksualnych, należą do nich prawa mniejszości seksualnych, np. prawo do zawierania związku małżeńskiego, np. prawo do zawierania związku małżeńskiego, prawo do adopcji dzieci, prawo do zajmowania prawo do adopcji dzieci, prawo do zajmowania stanowisk bez ograniczeń stanowisk bez ograniczeń

Karta Narodów ZjednoczonychKarta Narodów Zjednoczonych

"chronić następne pokolenia przed klęską "chronić następne pokolenia przed klęską wojny" oraz "przywrócić wiarę w wojny" oraz "przywrócić wiarę w podstawowe prawa człowieka" podstawowe prawa człowieka"

Artykuł 1 Karty głosi, że jednym z celów Artykuł 1 Karty głosi, że jednym z celów Organizacji Narodów Zjednoczonych Organizacji Narodów Zjednoczonych będzie dążenie do osiągnięcia będzie dążenie do osiągnięcia międzynarodowej współpracy w międzynarodowej współpracy w "popieraniu praw człowieka oraz "popieraniu praw człowieka oraz zachęcaniu do poszanowania tych praw i zachęcaniu do poszanowania tych praw i podstawowych wolności dla wszystkich podstawowych wolności dla wszystkich bez względu na różnice rasy, płci, języka bez względu na różnice rasy, płci, języka lub wyznania "lub wyznania "

Artykuł 13Artykuł 13

1.Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i 1.Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i udziela zaleceń w celu:udziela zaleceń w celu:

a) rozwijania współdziałania a) rozwijania współdziałania międzynarodowego i jego kodyfikacji;międzynarodowego i jego kodyfikacji;

b) popierania współdziałania b) popierania współdziałania międzynarodowego w dziedzinach międzynarodowego w dziedzinach gospodarczej, społecznej, kulturalnej, gospodarczej, społecznej, kulturalnej, wychowawczej i zdrowia oraz wychowawczej i zdrowia oraz przyczynienia się do urzeczywistnienia przyczynienia się do urzeczywistnienia praw człowieka i podstawowych wolności praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkich, bez różnicy rasy, płci, przez wszystkich, bez różnicy rasy, płci, języka i wyznania.języka i wyznania.

Art. 55 KNZArt. 55 KNZMając na widoku stworzenie warunków stałości i Mając na widoku stworzenie warunków stałości i

dobrobytu, które są niezbędne do pokojowych i dobrobytu, które są niezbędne do pokojowych i przyjaznych stosunków między narodami, przyjaznych stosunków między narodami, opartych na poszanowaniu zasady opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia ludów, równouprawnienia i samostanowienia ludów, Narody Zjednoczone będą popierały:Narody Zjednoczone będą popierały:

a) podniesienie stopy życiowej, pełne zatrudnienie a) podniesienie stopy życiowej, pełne zatrudnienie oraz warunki postępu i rozwoju gospodarczego i oraz warunki postępu i rozwoju gospodarczego i społecznego;społecznego;

b) rozwiązywanie międzynarodowych zagadnień b) rozwiązywanie międzynarodowych zagadnień gospodarczych, społecznych, zdrowotnych i gospodarczych, społecznych, zdrowotnych i innych z nimi związanych, jak również innych z nimi związanych, jak również międzynarodowej współpracy kulturalnej i międzynarodowej współpracy kulturalnej i oświatowej;oświatowej;

c) powszechne poszanowanie i zachowywanie c) powszechne poszanowanie i zachowywanie ludzkich praw i wolności podstawowych dla ludzkich praw i wolności podstawowych dla wszystkich bez różnicy rasy, płci, języka lub wszystkich bez różnicy rasy, płci, języka lub religii.religii.

Art. 56 KNZArt. 56 KNZ

Wszyscy członkowie zobowiązują się Wszyscy członkowie zobowiązują się podejmować wspólną i samodzielną podejmować wspólną i samodzielną akcję łącznie z Organizacją dla akcję łącznie z Organizacją dla dopięcia celów, wymienionych w dopięcia celów, wymienionych w artykule 55artykule 55

Prawa w DeklaracjiPrawa w Deklaracji

szeroki katalog praw i wolności, od prawa szeroki katalog praw i wolności, od prawa do życia, wolności i bezpieczeństwa do życia, wolności i bezpieczeństwa jednostki, zakazu niewolnictwa i pracy jednostki, zakazu niewolnictwa i pracy przymusowej, zakazu tortur lub okrutnego przymusowej, zakazu tortur lub okrutnego i nieludzkiego traktowania, prawa do i nieludzkiego traktowania, prawa do osobowości prawnej, równości wobec osobowości prawnej, równości wobec prawa, prawa do sprawiedliwego procesu, prawa, prawa do sprawiedliwego procesu, prawa do prywatności, wolności prawa do prywatności, wolności poruszania się, wolności wyznania, poruszania się, wolności wyznania, wolności słowa i zgromadzeń, po prawa wolności słowa i zgromadzeń, po prawa natury ekonomicznejnatury ekonomicznej

Konwencja z 1948 o zapobieganiu i karaniu zbrodni Konwencja z 1948 o zapobieganiu i karaniu zbrodni

ludobójstwaludobójstwa

Artykuł I.Artykuł I.

Umawiające się Strony potwierdzają, Umawiające się Strony potwierdzają, że ludobójstwo, popełnione zarówno że ludobójstwo, popełnione zarówno w czasie pokoju jak podczas wojny, w czasie pokoju jak podczas wojny, stanowi zbrodnię w obliczu prawa stanowi zbrodnię w obliczu prawa międzynarodowego, oraz międzynarodowego, oraz zobowiązują się zapobiegać tej zobowiązują się zapobiegać tej zbrodni i karać jązbrodni i karać ją

Art. II Art. II

W rozumieniu Konwencji niniejszej ludobójstwem jest W rozumieniu Konwencji niniejszej ludobójstwem jest którykolwiek z następujących czynów, dokonany w którykolwiek z następujących czynów, dokonany w zamiarze zniszczenia w całości lub części grup narodowych, zamiarze zniszczenia w całości lub części grup narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych, jako takich: etnicznych, rasowych lub religijnych, jako takich:

a) zabójstwo członków grupy, a) zabójstwo członków grupy, b) spowodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju b) spowodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju

zdrowia psychicznego członków grupy, zdrowia psychicznego członków grupy, c) rozmyślne stworzenie dla członków grupy warunków życia, c) rozmyślne stworzenie dla członków grupy warunków życia,

obliczonych na spowodowanie ich całkowitego lub obliczonych na spowodowanie ich całkowitego lub częściowego zniszczenia fizycznego, częściowego zniszczenia fizycznego,

d) stosowanie środków, które mają na celu wstrzymanie d) stosowanie środków, które mają na celu wstrzymanie urodzin w obrębie grupy, urodzin w obrębie grupy,

e) przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej e) przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej grupy. grupy.

Art. III Art. III

Następujące czyny podlegają karze: Następujące czyny podlegają karze:

a) ludobójstwo, a) ludobójstwo,

b) zmowa w celu popełnienia ludobójstwa, b) zmowa w celu popełnienia ludobójstwa,

c) bezpośrednie i publiczne podżeganie do c) bezpośrednie i publiczne podżeganie do popełnienia ludobójstwa, popełnienia ludobójstwa,

d) usiłowanie popełnienia ludobójstwa, d) usiłowanie popełnienia ludobójstwa,

e) współudział w ludobójstwie. e) współudział w ludobójstwie.

Osoby oskarżone o ludobójstwo lub inne Osoby oskarżone o ludobójstwo lub inne czyny wymienione w Artykule III będą czyny wymienione w Artykule III będą sądzone przez właściwy trybunał państwa, sądzone przez właściwy trybunał państwa, na którego obszarze czyn został dokonany, na którego obszarze czyn został dokonany, lub przez międzynarodowy trybunał karny, lub przez międzynarodowy trybunał karny, którego kompetencja będzie obejmowała którego kompetencja będzie obejmowała te Umawiające się Strony, które te Umawiające się Strony, które kompetencję te przyjmą. kompetencję te przyjmą.

Art. VIArt. VI

MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA W SPRAWIE LIKWIDACJI WSZELKICH FORM W SPRAWIE LIKWIDACJI WSZELKICH FORM

DYSKRYMINACJI RASOWEJ 1965DYSKRYMINACJI RASOWEJ 1965

Art. 1Art. 1W niniejszej Konwencji wyrażenie "dyskryminacja W niniejszej Konwencji wyrażenie "dyskryminacja

rasowa" oznacza wszelkie zróżnicowanie, rasowa" oznacza wszelkie zróżnicowanie, wykluczenie, ograniczenie lub uprzywilejowanie z wykluczenie, ograniczenie lub uprzywilejowanie z powodu rasy, koloru skóry, urodzenia, powodu rasy, koloru skóry, urodzenia, pochodzenia narodowego lub etnicznego, które pochodzenia narodowego lub etnicznego, które ma na celu lub pociąga za sobą przekreślenie ma na celu lub pociąga za sobą przekreślenie bądź uszczuplenie uznania, wykonywania lub bądź uszczuplenie uznania, wykonywania lub korzystania, na zasadzie równości z praw korzystania, na zasadzie równości z praw człowieka i podstawowych wolności w dziedzinie człowieka i podstawowych wolności w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej lub w jakiejkolwiek innej dziedzinie życia lub w jakiejkolwiek innej dziedzinie życia publicznego.publicznego.

Komitet do spraw Likwidacji Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (18 Dyskryminacji Rasowej (18 ekspertów) ekspertów)

rozpatruje sprawozdania składane co rozpatruje sprawozdania składane co dwa lata przez państwa dwa lata przez państwa

MIĘDZYNARODOWE PAKTY PRAW 1966MIĘDZYNARODOWE PAKTY PRAW 1966

Międzynarodowego Paktu Praw Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i PolitycznychObywatelskich i Politycznych

Międzynarodowego Paktu Praw Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Gospodarczych, Społecznych i KulturalnychKulturalnych

Istotna różnicaIstotna różnica

w PPOP strony przyjmują na siebie w PPOP strony przyjmują na siebie obowiązek natychmiastowego obowiązek natychmiastowego zastosowania i poszanowania wszystkich zastosowania i poszanowania wszystkich praw objętych Paktem praw objętych Paktem

w PPGSK strony oświadczają, że będą się w PPGSK strony oświadczają, że będą się starał podjąć kroki w celu maksymalnego starał podjąć kroki w celu maksymalnego zastosowania środków będących w ich zastosowania środków będących w ich dyspozycji dla stopniowego zaspokojenia dyspozycji dla stopniowego zaspokojenia praw uznanych w Pakcie praw uznanych w Pakcie

Artykuł 2 PPGSKArtykuł 2 PPGSK

1.1. Każde z Państw Stron niniejszego Paktu zobowiązuje się Każde z Państw Stron niniejszego Paktu zobowiązuje się podjąć odpowiednie kroki indywidualnie i w ramach podjąć odpowiednie kroki indywidualnie i w ramach pomocy i współpracy międzynarodowej, w szczególności pomocy i współpracy międzynarodowej, w szczególności w dziedzinie gospodarki i techniki, wykorzystując w dziedzinie gospodarki i techniki, wykorzystując maksymalnie dostępne mu środki, w celu stopniowego maksymalnie dostępne mu środki, w celu stopniowego osiągnięcia pełnej realizacji praw uznanych w niniejszym osiągnięcia pełnej realizacji praw uznanych w niniejszym Pakcie wszelkimi odpowiednimi sposobami, włączając w Pakcie wszelkimi odpowiednimi sposobami, włączając w to w szczególności podjęcie kroków ustawodawczych.to w szczególności podjęcie kroków ustawodawczych.

2.2. Państwa Strony niniejszego Paktu zobowiązują się Państwa Strony niniejszego Paktu zobowiązują się zagwarantować wykonywanie praw wymienionych w zagwarantować wykonywanie praw wymienionych w niniejszym Pakcie bez żadnej dyskryminacji ze względu niniejszym Pakcie bez żadnej dyskryminacji ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy polityczne lub inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, polityczne lub inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, sytuację majątkową, urodzenie lub jakiekolwiek inne sytuację majątkową, urodzenie lub jakiekolwiek inne okoliczności.okoliczności.

3.3. Kraje rozwijające się mogą określić, uwzględniając w Kraje rozwijające się mogą określić, uwzględniając w należyty sposób prawa człowieka oraz własną gospodarkę należyty sposób prawa człowieka oraz własną gospodarkę narodową, w jakim stopniu zagwarantują prawa narodową, w jakim stopniu zagwarantują prawa gospodarcze, uznane w niniejszym Pakcie, osobom nie gospodarcze, uznane w niniejszym Pakcie, osobom nie mającym ich obywatelstwa.mającym ich obywatelstwa.

PPGSK przewiduje m.in.PPGSK przewiduje m.in.

1.1. prawo każdego człowieka do pracy (art. prawo każdego człowieka do pracy (art. 6)6)

2.2. prawo do korzystania ze sprawiedliwych i prawo do korzystania ze sprawiedliwych i nieszkodliwych warunków pracy oraz do nieszkodliwych warunków pracy oraz do

słusznego wynagrodzenia (art. 7)słusznego wynagrodzenia (art. 7)

3.3. prawo do tworzenia związków prawo do tworzenia związków zawodowych (art. 8)zawodowych (art. 8)

4.4. prawo do zabezpieczenia społecznego prawo do zabezpieczenia społecznego (art. 9)(art. 9)

5.5. prawo do nauki (art. 13)prawo do nauki (art. 13)

PPOP przewiduje m.in.:PPOP przewiduje m.in.:

1.1. prawo do życia każdej istoty ludzkiej (art. 6)prawo do życia każdej istoty ludzkiej (art. 6)2.2. zakaz tortur lub okrutnego, nieludzkiego lub zakaz tortur lub okrutnego, nieludzkiego lub

poniżającego traktowania lub karania (art. 7)poniżającego traktowania lub karania (art. 7)3.3. zakaz niewolnictwa, poddaństwa oraz zakaz zakaz niewolnictwa, poddaństwa oraz zakaz

pracy niewolniczej i przymusowej (zakaz nie pracy niewolniczej i przymusowej (zakaz nie obejmuje ciężkich robót na mocy wyroku obejmuje ciężkich robót na mocy wyroku sądowego, art. 8)sądowego, art. 8)

4.4. prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, obejmującego zakaz arbitralnego zatrzymania i obejmującego zakaz arbitralnego zatrzymania i aresztowania (art. 9)aresztowania (art. 9)

5.5. swobodę poruszania się na terytorium państwa i swobodę poruszania się na terytorium państwa i wolności wyboru miejsca zamieszkania ( art. 12)wolności wyboru miejsca zamieszkania ( art. 12)

6.6. prawo do sprawiedliwego procesu (art. 14)prawo do sprawiedliwego procesu (art. 14)7.7. prawo do prywatności (art. 17)prawo do prywatności (art. 17)8.8. prawo do wolności myśli, sumienia i religii oraz prawo do wolności myśli, sumienia i religii oraz

prawo do nieskrępowanych przekonań (art. 18 i prawo do nieskrępowanych przekonań (art. 18 i 19)19)

Artykuł 40 PPOPArtykuł 40 PPOP

1.Państwa-Strony niniejszego Paktu zobowiązują się do 1.Państwa-Strony niniejszego Paktu zobowiązują się do przedkładania sprawozdań na temat środków przedsięwziętych przedkładania sprawozdań na temat środków przedsięwziętych przez nie w celu realizacji praw uznanych w niniejszym Pakcie przez nie w celu realizacji praw uznanych w niniejszym Pakcie oraz postępu dokonanego w dziedzinie korzystania z tych praw:oraz postępu dokonanego w dziedzinie korzystania z tych praw:

• w ciągu roku od dnia wejścia w życie niniejszego Paktu dla w ciągu roku od dnia wejścia w życie niniejszego Paktu dla tych Państw-Stron,tych Państw-Stron,

• następnie na każde wezwanie Komitetu.następnie na każde wezwanie Komitetu. 2.Wszystkie sprawozdania zostaną przedłożone Sekretarzowi 2.Wszystkie sprawozdania zostaną przedłożone Sekretarzowi

Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który przekaże je Komitetowi do rozpatrzenia. Sprawozdania przekaże je Komitetowi do rozpatrzenia. Sprawozdania powinny wskazywać czynniki i trudności - o ile takie istnieją - powinny wskazywać czynniki i trudności - o ile takie istnieją - wpływające na realizację niniejszego Paktu.wpływające na realizację niniejszego Paktu.

3. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych 3. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych może w porozumieniu z Komitetem przekazać organizacjom może w porozumieniu z Komitetem przekazać organizacjom wyspecjalizowanym kopie tych części sprawozdań, które wyspecjalizowanym kopie tych części sprawozdań, które mogą dotyczyć ich zakresu działalności.mogą dotyczyć ich zakresu działalności.

4. Komitet bada sprawozdania przedłożone przez Państwa-4. Komitet bada sprawozdania przedłożone przez Państwa-Strony niniejszego Paktu. Przekazuje on Państwom-Stronom Strony niniejszego Paktu. Przekazuje on Państwom-Stronom swoje sprawozdania wraz z takimi uwagami natury ogólnej, swoje sprawozdania wraz z takimi uwagami natury ogólnej, jakie uzna za właściwe.jakie uzna za właściwe.

Komitet może również przekazać te uwagi wraz z kopiami Komitet może również przekazać te uwagi wraz z kopiami sprawozdań, jakie otrzymał od Państw-Stron niniejszego Paktu, sprawozdań, jakie otrzymał od Państw-Stron niniejszego Paktu, Radzie Gospodarczej i Społecznej.Radzie Gospodarczej i Społecznej. 5. Państwa-Strony niniejszego Paktu mogą przedłożyć 5. Państwa-Strony niniejszego Paktu mogą przedłożyć Komitetowi komentarze do uwag, jakie mogą być uczynione Komitetowi komentarze do uwag, jakie mogą być uczynione zgodnie z ustępem 4 niniejszego artykułu.zgodnie z ustępem 4 niniejszego artykułu.

Komitet Praw CzłowiekaKomitet Praw Człowieka

Podstawą działania Pakt Praw Podstawą działania Pakt Praw Obywatelskich i PolitycznychObywatelskich i Politycznych

Art. 28 PPOIPArt. 28 PPOIP Część IV Paktu (art.28-47) dot. OrganizacjiCzęść IV Paktu (art.28-47) dot. Organizacji 18 członków18 członków Organ Organ quasiquasi-sądowy-sądowy Co 2 lata wymiana składuCo 2 lata wymiana składu 3 sesje w roku (możliwość nadzwyczajnych)3 sesje w roku (możliwość nadzwyczajnych) Wszystkie języki oficjalne ONZ z wyjątkiem Wszystkie języki oficjalne ONZ z wyjątkiem

chińskiegochińskiego

Protokoły dodatkowe do PPOPProtokoły dodatkowe do PPOP

I protokół fakultatywny (opcyjny) I protokół fakultatywny (opcyjny) 1966 – petycje indywidualne1966 – petycje indywidualne

II protokół fakultatywny 1989 – II protokół fakultatywny 1989 – zniesienie kary śmiercizniesienie kary śmierci

Mechanizmy kontrolneMechanizmy kontrolne

Art. 40 (sprawozdania)Art. 40 (sprawozdania)

Art. 41 (skargi międzypaństwowe)Art. 41 (skargi międzypaństwowe)

I Protokół fakultatywny (petycje I Protokół fakultatywny (petycje indywidualne)indywidualne)

Skargi indywidualneSkargi indywidualne Wyłącznie osoby fizyczneWyłącznie osoby fizyczne Brak szczególnej formyBrak szczególnej formy Brak obowiązku adwokackiegoBrak obowiązku adwokackiego Na piśmie i podpisanaNa piśmie i podpisana Kryterium dopuszczalności (art. 1,2,3 i 5§2 Kryterium dopuszczalności (art. 1,2,3 i 5§2

Protokołu Dodatkowego do PPOiP):Protokołu Dodatkowego do PPOiP):• NieanonimowaNieanonimowa• Państwo stronąPaństwo stroną• Naruszenia praw tylko z PaktuNaruszenia praw tylko z Paktu• Czy nie rozpatruje sprawy inny sąd międzyn.Czy nie rozpatruje sprawy inny sąd międzyn.• Wykorzystane dostępne środki krajoweWykorzystane dostępne środki krajowe

Komitet Praw Gospodarczych Komitet Praw Gospodarczych Społecznych i KulturalnychSpołecznych i Kulturalnych

Podstawa działania-decyzja ECOSOC Podstawa działania-decyzja ECOSOC z 1986z 1986

Analiza raportów (art. 16 PPGSiK)Analiza raportów (art. 16 PPGSiK) 18 ekspertów18 ekspertów Co 2 lata wymiana składuCo 2 lata wymiana składu Oficjalne języki – ang., franc., hiszp., Oficjalne języki – ang., franc., hiszp.,

rosyj., arab., urzędowe – za rosyj., arab., urzędowe – za wyjątkiem arab.wyjątkiem arab.

Jawne posiedzeniaJawne posiedzenia

Prawa trzeciej generacjiPrawa trzeciej generacji

Prawo do pokoju Prawo do pokoju Prawo do rozwoju Prawo do rozwoju Prawo do środowiska Prawo do środowiska Prawo do wspólnego dziedzictwa Prawo do wspólnego dziedzictwa

ludzkości ludzkości

Organy ONZ zajmujące się Organy ONZ zajmujące się prawami człowiekaprawami człowieka

Artykuł 13 KNZArtykuł 13 KNZ

1.1. Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i udziela Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i udziela zaleceń w celu:zaleceń w celu:

a) rozwijania współdziałania międzynarodowego i a) rozwijania współdziałania międzynarodowego i jego kodyfikacji;jego kodyfikacji;

b) popierania współdziałania międzynarodowego w b) popierania współdziałania międzynarodowego w dziedzinach gospodarczej, społecznej, kulturalnej, dziedzinach gospodarczej, społecznej, kulturalnej, wychowawczej i zdrowia oraz przyczynienia się do wychowawczej i zdrowia oraz przyczynienia się do urzeczywistnienia praw człowieka i podstawowych urzeczywistnienia praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkich, bez różnicy rasy, płci, wolności przez wszystkich, bez różnicy rasy, płci, języka i wyznania.języka i wyznania.

2. Dalsze obowiązki, funkcje i zadania 2. Dalsze obowiązki, funkcje i zadania Zgromadzenia Ogólnego w sprawach Zgromadzenia Ogólnego w sprawach wymienionych powyżej w punkcie 1 b) określone wymienionych powyżej w punkcie 1 b) określone są w Rozdziałach IX i X.są w Rozdziałach IX i X.

Art. 62 KNZArt. 62 KNZ

1.1. Rada Gospodarcza i Społeczna władna jest Rada Gospodarcza i Społeczna władna jest podejmować lub zapoczątkować badania i podejmować lub zapoczątkować badania i sprawozdania w związku z międzynarodowymi sprawozdania w związku z międzynarodowymi zagadnieniami gospodarczymi, społecznymi, zagadnieniami gospodarczymi, społecznymi, kulturalnymi, oświatowymi, zdrowotnymi i kulturalnymi, oświatowymi, zdrowotnymi i pokrewnymi oraz może udzielać zaleceń w tego pokrewnymi oraz może udzielać zaleceń w tego rodzaju sprawach Ogólnemu Zgromadzeniu, rodzaju sprawach Ogólnemu Zgromadzeniu, członkom Narodów Zjednoczonych i członkom Narodów Zjednoczonych i zainteresowanym organizacjom zainteresowanym organizacjom wyspecjalizowanym.wyspecjalizowanym.

2.2. Władna jest ona udzielać zaleceń w celu Władna jest ona udzielać zaleceń w celu przyczyniania się do poszanowania i przyczyniania się do poszanowania i zachowywania praw człowieka i podstawowych zachowywania praw człowieka i podstawowych wolności w stosunku do wszystkich.wolności w stosunku do wszystkich.

Rada Praw CzłowiekaRada Praw Człowieka(Komisja Praw Człowieka)(Komisja Praw Człowieka)

47 członków47 członków wybierani na trzyletnią kadencję - bezpośrednie, wybierani na trzyletnią kadencję - bezpośrednie,

tajnego głosowanie przez bezwzględną większość tajnego głosowanie przez bezwzględną większość członków Zgromadzenia Ogólnego ONZczłonków Zgromadzenia Ogólnego ONZ

co roku wymiana 1/3 składuco roku wymiana 1/3 składu Miejsca w Radzie rozdzielone w oparciu o dystrybucję Miejsca w Radzie rozdzielone w oparciu o dystrybucję

geograficzną: geograficzną: grupa Afryki – 13 miejsc, grupa Afryki – 13 miejsc, grupa Azji – 13 miejsc, grupa Azji – 13 miejsc, grupa Ameryki Łacińskiej i Karaibów – 8 miejsc, grupa Ameryki Łacińskiej i Karaibów – 8 miejsc, grupa Europy Zachodniej i innych państw – 7 miejsc, grupa Europy Zachodniej i innych państw – 7 miejsc, grupa Europy Wschodniej – 6 miejsc.grupa Europy Wschodniej – 6 miejsc. organem pomocniczym Zgromadzenia Ogólnego organem pomocniczym Zgromadzenia Ogólnego

Wysoki Komisarz ds. Praw Wysoki Komisarz ds. Praw CzłowiekaCzłowieka

promowanie i zapewnienie stosowania promowanie i zapewnienie stosowania praw człowieka w świecie, promocja i praw człowieka w świecie, promocja i koordynacja współpracy koordynacja współpracy międzynarodowej, pomoc przy międzynarodowej, pomoc przy opracowywaniu nowych instrumentów opracowywaniu nowych instrumentów ochrony praw człowieka, śledzenie ochrony praw człowieka, śledzenie naruszeń praw człowieka na świecie naruszeń praw człowieka na świecie oraz reagowanie na te naruszeniaoraz reagowanie na te naruszenia

urząd powołany do życia na mocy urząd powołany do życia na mocy rezolucji Zgromadzenia Ogólnego NZ nr rezolucji Zgromadzenia Ogólnego NZ nr 48/141 w 1993 roku. 48/141 w 1993 roku.

Navanethem Pillay (RPA)Navanethem Pillay (RPA)2008-?2008-?

Urząd Wysokiego Komisarza ds. Urząd Wysokiego Komisarza ds. UchodźcówUchodźców

Powołany przez ZO 14 grudnia 1950Powołany przez ZO 14 grudnia 1950 Działanie na rzecz ochrony interesów Działanie na rzecz ochrony interesów

uchodźców: koordynacja akcji, uchodźców: koordynacja akcji, pomoc w uzyskiwaniu azylu etc. pomoc w uzyskiwaniu azylu etc.

5-letnia kadencja5-letnia kadencja

Antonio Guterres (Portugalia)Antonio Guterres (Portugalia)2005-?2005-?

Spis instrumentów prawnych dotyczących praw Spis instrumentów prawnych dotyczących praw

człowiekaczłowieka

Instrumenty ogólne i specjalne; Instrumenty ogólne i specjalne; Instrumenty globalne i regionalne; Instrumenty globalne i regionalne; Dokumenty prawnie wiążące oraz Dokumenty prawnie wiążące oraz

inne instrumenty prawne inne instrumenty prawne

Instrumenty ogólneInstrumenty ogólne

obejmują zakresem szeroko ujęte prawa obejmują zakresem szeroko ujęte prawa człowieka człowieka

nie są formalnie częścią istniejących nie są formalnie częścią istniejących statutów organizacji międzynarodowych i statutów organizacji międzynarodowych i instytucji, mają jednak najwyższą rangę instytucji, mają jednak najwyższą rangę prawną i funkcjonują w ramach działań prawną i funkcjonują w ramach działań podejmowanych przez Narody podejmowanych przez Narody Zjednoczone czy struktur regionalnych Zjednoczone czy struktur regionalnych

Powszechna Deklaracja Praw CzłowiekaPowszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948 (1948 r.) r.) (Universal Declaration of Human Rights) (Universal Declaration of Human Rights)

Międzynarodowe Pakty Praw CzłowiekaMiędzynarodowe Pakty Praw Człowieka (1966 (1966 r.) r.) (The International Covenants on Human Rights) (The International Covenants on Human Rights)

Europejska Konwencja o Ochronie Praw Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych WolnościCzłowieka i Podstawowych Wolności (1950 r.) (1950 r.) (The European Convention for the Protection of (The European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms) Human Rights and Fundamental Freedoms)

Europejska Karta SocjalnaEuropejska Karta Socjalna (1961 r.) (The (1961 r.) (The European Social Charter) European Social Charter)

Amerykańska Deklaracja Praw i Obowiązków Amerykańska Deklaracja Praw i Obowiązków CzłowiekaCzłowieka (1948 r.) (1948 r.) (The American Declaration of (The American Declaration of the Rights and Duties of Men) the Rights and Duties of Men)

Amerykańska Konwencja Praw CzłowiekaAmerykańska Konwencja Praw Człowieka (1969 r.) (1969 r.) (The American Convention on Human (The American Convention on Human Rights) Rights)

Afrykańska Karta Praw CzłowiekaAfrykańska Karta Praw Człowieka (1981 r.) (1981 r.) (The (The African Charter on Human and Peoples' Rights) African Charter on Human and Peoples' Rights)

Arabska Karta Praw CzłowiekaArabska Karta Praw Człowieka (1994 r.) (1994 r.) (The (The Arab Charter of Human Rights) Arab Charter of Human Rights)

Dokumenty specjalneDokumenty specjalne Prawo do samostanowienia Prawo do samostanowienia Przeciwdziałanie dyskryminacji Przeciwdziałanie dyskryminacji Prawa kobiet Prawa kobiet Prawa dzieci Prawa dzieci Niewolnictwo, praca przymusowa oraz podobne formy i praktyki Niewolnictwo, praca przymusowa oraz podobne formy i praktyki Prawa człowieka w wymiarze sprawiedliwości: ochrona osób Prawa człowieka w wymiarze sprawiedliwości: ochrona osób

przebywających w areszcie lub uwięzionych przebywających w areszcie lub uwięzionych Wolność informacji Wolność informacji Wolność zgromadzeń Wolność zgromadzeń Zatrudnienie Zatrudnienie Małżeństwo i rodzina, dzieci oraz młodzież Małżeństwo i rodzina, dzieci oraz młodzież Opieka społeczna, postęp i rozwój Opieka społeczna, postęp i rozwój Uczestnictwo w życiu kulturalnym: międzynarodowa współpraca i Uczestnictwo w życiu kulturalnym: międzynarodowa współpraca i

rozwój rozwój Narodowość, bezpaństwowość, azyl i uchodźstwo Narodowość, bezpaństwowość, azyl i uchodźstwo Zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, ludobójstwo Zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, ludobójstwo Prawo humanitarne Prawo humanitarne

instrumenty opracowane przez organizacje instrumenty opracowane przez organizacje

o globalnym zasięguo globalnym zasięgu

Narody ZjednoczoneNarody Zjednoczone Międzynarodowa Organizacja Pracy Międzynarodowa Organizacja Pracy

(ILO)(ILO) Organizacja Narodów Zjednoczonych Organizacja Narodów Zjednoczonych

ds. Oświaty, Nauki i Kultury ds. Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) (UNESCO)

Instrumenty struktur lub instytucji Instrumenty struktur lub instytucji regionalnychregionalnych

Rada Europy (Council of Europe)Rada Europy (Council of Europe) Organizacja Państw Amerykańskich Organizacja Państw Amerykańskich

(Organization of American States)(Organization of American States) Unia Afrykańska (African Union, Unia Afrykańska (African Union,

dawna Organizacja Jedności dawna Organizacja Jedności Afrykańskiej)Afrykańskiej)

Liga Państw Arabskich (League of Liga Państw Arabskich (League of Arab States Arab States

Ochrona praw człowieka w EuropieOchrona praw człowieka w Europie

Europejska Konwencja z 04.11.1950 Europejska Konwencja z 04.11.1950 o Ochronie Praw Człowieka i o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKPC)Podstawowych Wolności (EKPC)

przyjęta w ramach Rady Europyprzyjęta w ramach Rady Europy opracowano do niej 14 protokołów opracowano do niej 14 protokołów

dodatkowych dodatkowych 47 państw członkowskich Rady 47 państw członkowskich Rady

EuropyEuropy

Kilka zasad Kilka zasad europejskiej konwencjieuropejskiej konwencji

solidarność, solidarność, dopuszczalność skargi stron dopuszczalność skargi stron

Konwencji przeciwko innym Konwencji przeciwko innym stronomstronom

dopuszczalność wnoszenia skarg dopuszczalność wnoszenia skarg indywidualnych przez jednostki indywidualnych przez jednostki przeciwko państwom (art. 34)przeciwko państwom (art. 34)

ochrona suwerenności państwowejochrona suwerenności państwowej zagwarantowanie interesów państwzagwarantowanie interesów państw

Artykuł 1 EKPCArtykuł 1 EKPCObowiązek przestrzegania praw człowiekaObowiązek przestrzegania praw człowieka

Wysokie Układające się Strony Wysokie Układające się Strony zapewniają każdemu człowiekowi, zapewniają każdemu człowiekowi, podlegającemu ich jurysdykcji, prawa podlegającemu ich jurysdykcji, prawa i wolności określone w rozdziale I i wolności określone w rozdziale I niniejszej Konwencjininiejszej Konwencji

art. 2 prawo do życiaart. 2 prawo do życia art. 3 zakaz tortur i innego nieludzkiego i art. 3 zakaz tortur i innego nieludzkiego i

poniżającego traktowaniaponiżającego traktowania art. 4 zakaz niewolnictwa i pracy przymusowejart. 4 zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej art. 5 prawo do wolności i bezpieczeństwa art. 5 prawo do wolności i bezpieczeństwa

osobistego osobistego art. 6 prawo do sprawiedliwego i publicznego art. 6 prawo do sprawiedliwego i publicznego

rozpatrzenia sprawy rozpatrzenia sprawy art. 7 zakaz retroaktywnego działania prawa art. 7 zakaz retroaktywnego działania prawa

karnegokarnego art. 8 prawo do prywatności art. 8 prawo do prywatności art. 9 prawo do wolności myśli, sumienia i religii art. 9 prawo do wolności myśli, sumienia i religii art. 10 prawo do wolności wypowiedzi art. 10 prawo do wolności wypowiedzi art. 11 prawo do zgromadzeń i zrzeszania się art. 11 prawo do zgromadzeń i zrzeszania się art. 12 prawo do zawarcia małżeństwaart. 12 prawo do zawarcia małżeństwa art. 13 Prawo do skutecznego środka art. 13 Prawo do skutecznego środka

odwoławczegoodwoławczego art. 14 zakaz dyskryminacji przy korzystaniu z art. 14 zakaz dyskryminacji przy korzystaniu z

praw zawartych w Konwencji praw zawartych w Konwencji

Dodatkowo ustalono do Konwencji Protokoły Dodatkowo ustalono do Konwencji Protokoły (zawierające prawa):(zawierające prawa):

I – ochrona prawa własności, prawo do nauki i I – ochrona prawa własności, prawo do nauki i wolnych demokratycznych wyborówwolnych demokratycznych wyborów

IV – zakaz więzienia za długi, ochrona prawa IV – zakaz więzienia za długi, ochrona prawa swobodnego poruszania się i wyboru miejsca swobodnego poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania oraz powrotu do własnego krajuzamieszkania oraz powrotu do własnego kraju

VI – zakaz stosowania kary śmierciVI – zakaz stosowania kary śmierciVII – ochrona niektórych praw cudzoziemców, prawo VII – ochrona niektórych praw cudzoziemców, prawo

odwołania się do sądu, zakaz orzekania dwa razy odwołania się do sądu, zakaz orzekania dwa razy w tej samej sprawiew tej samej sprawie

XII – ogólny zakaz dyskryminacjiXII – ogólny zakaz dyskryminacjiXIII – całkowity zakaz kary śmierciXIII – całkowity zakaz kary śmierci

Pozostałe protokoły dotyczą kwestii proceduralnych.Pozostałe protokoły dotyczą kwestii proceduralnych.

Pozostałe prawa o charakterze Pozostałe prawa o charakterze gospodarczym i społecznym zawarto gospodarczym i społecznym zawarto Europejskiej Karcie Socjalnej z Europejskiej Karcie Socjalnej z 1961 1961 (weszła w życie 26.02.1965) (weszła w życie 26.02.1965)