nasionale kurrikulumverklaring (nkv) · nasionale kurrikulumverklaring graad r-12 en die afdelings...

122
AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL Kurrikulum- en assesseringsbeleidsverklaring Intermediêre fase Graad 4-6 Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV)

Upload: others

Post on 27-Nov-2019

19 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

��������������������������

������������������������

���������������

AFR

IKA

AN

S E

ER

STE

AD

DIS

ION

EL

E T

AA

L

Kurrikulum- en assesseringsbeleidsverklaring

Intermediêre faseGraad 4-6

Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV)

Page 2: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

KABV

KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARINGGRAAD 4-6

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL

Page 3: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

2 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

DISCLAIMER

In view of the stringent time requirements encountered by the Department of Basic Education to effect the necessary editorial changes and layout to the Curriculum and Assessment Policy Statements and the supplementary policy documents, possible errors may occur in the said documents placed on the official departmental websites.

There may also be vernacular inconsistencies in the language documents at Home-, First and Second Additional Language levels which have been translated in the various African Languages. Please note that the content of the documents translated and versioned in the African Languages are correct as they are based on the English generic language documents at all three language levels to be implemented in all four school phases.

If any editorial, layout or vernacular inconsistencies are detected, the user is kindly requested to bring this to the attention of the Department of Basic Education.

E-mail: [email protected] or fax (012) 328 9828

Department of Basic Education222 Struben StreetPrivate Bag X895Pretoria 0001South AfricaTel: +27 12 357 3000Fax: +27 12 323 0601

120 Plein Street Private Bag X9023Cape Town 8000South Africa Tel: +27 21 465 1701Fax: +27 21 461 8110Website: http://www.education.gov.za

© 2011 Department of Basic Education

ISBN: 978-1-4315-0467-1

Design and Layout by: Ndabase Printing Solution

Printed by: Government Printing Works

Page 4: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

KABV

FOREWORD BY THE MINISTER

Our national curriculum is the culmination of our efforts over a period of seventeen years to transform the curriculum bequeathed to us by apartheid. From the start of democracy we have built our curriculum on the values that inspired our Constitution (Act 108 of 1996). The Preamble to the Constitution states that the aims of the Constitution are to:

• heal the divisions of the past and establish a society based on democratic values, social justice and fundamental human rights;

• improve the quality of life of all citizens and free the potential of each person;

• lay the foundations for a democratic and open society in which government is based on the will of the people and every citizen is equally protected by law; and

• build a united and democratic South Africa able to take its rightful place as a sovereign state in the family of nations.

Education and the curriculum have an important role to play in realising these aims.

In 1997 we introduced outcomes-based education to overcome the curricular divisions of the past, but the experience of implementation prompted a review in 2000. This led to the first curriculum revision: the Revised National Curriculum Statement Grades R-9 and the National Curriculum Statement Grades 10-12 (2002).

Ongoing implementation challenges resulted in another review in 2009 and we revised the Revised National Curriculum Statement (2002) and the National Curriculum Statement Grades 10-12 to produce this document.

From 2012 the two National Curriculum Statements, for Grades R-9 and Grades 10-12 respectively, are combined in a single document and will simply be known as the National Curriculum Statement Grades R-12. The National Curriculum Statement for Grades R-12 builds on the previous curriculum but also updates it and aims to provide clearer specification of what is to be taught and learnt on a term-by-term basis.

The National Curriculum Statement Grades R-12 represents a policy statement for learning and teaching in South African schools and comprises of the following:

(a) Curriculum and Assessment Policy Statements (CAPS) for all approved subjects listed in this document;

(b) National policy pertaining to the programme and promotion requirements of the National Curriculum Statement Grades R-12; and

(c) National Protocol for Assessment Grades R-12.

MRS ANGIE MOTSHEKGA, MP MINISTER OF BASIC EDUCATION

Page 5: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Page 6: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

1KABV

INHOUD

AFDELING 1: KURRIKULUM- EN ASSESSERINGS-BELEIDSVERKLARING ...................................... 3

1.1 Agtergrond ....................................................................................................................................................... 3

1.2 Oorsig ............................................................................................................................................................... 3

1.3 Algemene doelwitte van die Suid-Afrikaanse Kurrikulum........................................................................... 4

1.4 Tydstoekenning ............................................................................................................................................... 6

1.4.1 Grondslagfase ......................................................................................................................................... 6

1.4.2 Intermediêre Fase ................................................................................................................................... 7

1.4.3 Senior Fase ............................................................................................................................................. 7

1.4.4 Graad 10–12 ........................................................................................................................................... 8

AFDELING 2: INLEIDING TOT TALE ....................................................................................................... 9

2.1 Tale in die Kurrikulum en Assesseringsbeleidsverklaring .......................................................................... 9

2.1.1 Taalvlakke ............................................................................................................................................... 9

2.1.2 Die taalvaardighede .............................................................................................................................. 10

2.1.3 Taalonderrigbenaderings....................................................................................................................... 14

2.2 Tydstoekenning vir Eerste Addisionele Taal in die kurrikulum ................................................................ 15

2.3 Onderrig- en leermateriaal............................................................................................................................ 15

AFDELING 3: INHOUD EN ONDERRIGPLANNE VIR TAALVAARDIGHEDE IN DIE INTERMEDIÊRE FASE ............................................................................................................................ 17

3.1 Oorsig van vaardighede, inhoud en strategieë .......................................................................................... 17

3.2 Verspreiding van tekste vanaf graad 4 tot graad 6 .................................................................................... 23

3.3 Onderrigplanne.............................................................................................................................................. 30

3.4 Inhoud en onderrigplanne vir Afrikaans Eerste Addisionele Taal ............................................................ 32

Page 7: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

2 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

AFDELING 4: ASSESSERING ................................................................................................................ 90

4.1 Inleiding .......................................................................................................................................................... 90

4.2 Informele of daaglikse assessering............................................................................................................. 91

4.3 Formele assessering..................................................................................................................................... 92

4.4 Die formele assesseringsprogram .............................................................................................................. 95

4.5 Optekening en rapportering ....................................................................................................................... 104

4.6 Moderering van assessering ...................................................................................................................... 105

4.7 Algemeen ..................................................................................................................................................... 106

WOORDELYS ........................................................................................................................................ 107

Page 8: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

3KABV

AFDELING 1

INLEIDING TOT DIE KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING

1.1 Agtergrond

Die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 bepaal beleid ten opsigte van kurrikulum en assesserings-aangeleenthede in die skoolsektor.

Ten einde die implementering van die Nasionale Kurrikulumverklaring te verbeter, is dit aangepas en die aanpassings tree in Januarie 2012 in werking. 'n Enkele samevattende Kurrikulum- en assesseringsbeleidsverklaring is vir elke vak ontwikkel om die ou Vakverklarings, Leerprogramriglyne en Vakassesseringsriglyne in Graad R-12 te vervang.

1.2 Oorsig

(a) Die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 (Januarie 2012) is 'n beleidsverklaring vir leer en onderrig in Suid-Afrikaanse skole en bestaan uit die volgende dokumente:

(i) Kurrikulum- en assesseringsbeleidsverklarings vir al die goedgekeurde vakke in hierdie dokument opgeneem;

(ii) Nasionale beleid met betrekking tot die program- en bevorderingsvereistes van die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12; en

(iii) Nasionale Protokol vir Assessering Graad R-12 (Januarie 2012).

(b) Die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 (Januarie 2012) vervang die huidige twee Nasionale Kurrikulumverklarings, naamlik:

(i) Nasionale beleid met betrekking tot Algemene Onderwysprogramme: Die Hersiene Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-9 (Skole), gepromulgeer in Staatskoerant No. 23406 van 31 Mei 2002; en

(ii) Nasionale kurrikulumverklaring Graad 10-12 Staatskoerante, No. 25545 van 6 Oktober 2003 en No. 27594 van 7 Mei 2005.

(c) Die Nasionale Kurrikulumverklarings, soos vervat in subparagrawe b(i) en (ii), wat uit die volgende beleidsdokumente bestaan, word jaarliks toenemend deur die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 (Januarie 2012), gedurende die periode 2012 - 2014, herroep en vervang:

(i) die Leerarea-/Vakverklarings, Leerprogramriglyne en Vakassesseringsriglyne vir Graad R-9 en Graad 10-12;

(ii) die beleidsdokument, Nasionale beleid ten opsigte van assessering en kwalifikasies vir skole in die Algemene Onderwys- en Opleidingsfase, gepromulgeer in Goewermentskennisgewing No. 124, in Staatskoerant No. 29626 van 12 Februarie 2007;

(iii) die beleidsdokument, die Nasionale Senior Sertifikaat: ‘n Kwalifikasie op Vlak 4 van die Nasionale Kwalifikasieraamwerk (NKR), gepromulgeer in Staatskoerant No.27819 van 20 Julie 2005;

(iv) die beleidsdokument, ‘n Addendum tot die beleidsdokument, die Nasionale Senior Sertifikaat: ‘n

Page 9: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

4 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Kwalifikasie op Vlak 4 van die Nasionale Kwalifikasieraamwerk (NKR) met betrekking tot leerders met spesiale leerbehoeftes, gepromulgeer in Staatskoerant, No. 29466 van 11 Desember 2006, word geïnkorporeer in die beleidsdokument, Nasionale beleid met betrekking tot die program- en bevorderingsvereistes van die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12; en

(v) die beleidsdokument, ‘n Addendum tot die beleidsdokument, die Nasionale Senior Sertifikaat: ‘n Kwalifikasie op Vlak 4 van die Nasionale Kwalifikasieraamwerk (NKR) met betrekking tot die Nasionale Protokol vir Assessering Graad R-12, gepromulgeer in Goewermentskennisgewing, No. 1267, in Staatskoerant No. 29467 van 11 Desember 2006.

(d) Die beleidsdokument, Nasionale beleid met betrekking tot die program- en bevorderingsvereistes van die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4 van hierdie dokument vervat, beslaan die norme en standaarde van die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad 10-12. Die uitkomste en standaarde wat behoudens artikel 6(A) van die Suid-Afrikaanse Skolewet, 1996 (Wet No. 84 van 1996) bepaal is, sal die grondslag vorm vir die Minister van Basiese Onderwys om die minimum uitkomste en standaarde, sowel as die prosesse en prosedures vir die assessering van leerderprestasie wat van toepassing sal wees op openbare en onafhanklike skole, te bepaal.

1.3 Algemene doelwitte van die Suid-Afrikaanse Kurrikulum

(a) Die Die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 vorm die grondslag van wat beskou kan word as die kennis, vaardighede en waardes wat noodsaaklik is om te leer. Dit sal verseker dat leerders kennis en vaardighede verwerf en toepas op maniere wat betekenisvol is vir hulle lewens. Hiervolgens bevorder die kurrikulum die idee van begronde kennis binne plaaslike, bekende kontekste en terselfdertyd toon dit sensitiwiteit ten opsigte van globale vereistes.

(b) Die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 het die volgende doelwitte:

• om leerders, ongeag hul sosio-ekonomiese agtergrond, ras, geslag, fisiese of intellektuele vermoë, toe te rus met die kennis, vaardighede en waardes wat nodig is vir selfvervulling en betekenisvolle deelname in die samelewing as burgers van n vrye land;

• om toegang tot hoër onderwys te verskaf;

• om die oorgang van leerders vanaf onderwysinstellings na die werkplek te fasiliteer; en

• om aan werkgewers n voldoende profiel van 'n leerder se vermoëns te verskaf.

(c) Die Die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 is op die volgende beginsels gebaseer:

• Sosiale transformasie: Dit verseker dat onderwysongelykhede van die verlede aangepak word en dat gelyke onderwysgeleenthede aan alle sektore van die bevolking voorsien word;

• Aktiewe en kritiese leer: Dit moedig 'n aktiewe en kritiese benadering tot leer aan eerder as om te leer sonder om te begryp, en niekritiese leer van gegewe waarhede;

• Hoë kennis en hoë vaardighede: Dit is die minimum standaarde vir die kennis en vaardighede wat in elke graad verwerf moet word, word gespesifiseer en stel hoë, bereikbare standaarde in alle vakke;

Progressie: Die inhoud en konteks van elke graad toon progressie van die eenvoudige tot die komplekse

Page 10: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

5KABV

• Menseregte, inklusiwiteit, omgewings- en sosiale geregtigheid: Die infasering van die beginsels en praktyke van sosiale en omgewingsgeregtigheid en menseregte soos dit in die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika omskryf word. Die National Curriculum Statement Grades R-12 is veral sensitief vir kwessies wat diversiteit weerspieël soos armoede, ongelykheid, ras, geslag, taal, ouderdom, gestremdhede en ander faktore;

• Waardering vir inheemse kennissisteme: Om erkenning te gee aan die ryke geskiedenis en erfenisse van hierdie land as bydraende faktore om die waardes in die Grondwet te laat gedy; en

• Geloofwaardigheid, kwaliteit en doeltreffendheid: Dit voorsien onderwys wat vergelykbaar is met internasionale standaarde in terme van kwaliteit, omvang en diepte.

(d) Die National Curriculum Statement Grades R-12 stel in die vooruitsig dat leerders die volgende kan doen:

• identifiseer en los probleme op en neem besluite deur kritiese en kreatiewe denke;

• werk doeltreffend saam met ander as lede van n span, groep, organisasie en gemeenskap;

• organiseer en bestuur hulself en hulle aktiwiteite verantwoordelik en doeltreffend;

• versamel, ontleed en organiseer inligting en evalueer dit krities;

• kommunikeer doeltreffend deur middel van visuele, simboliese en / of taalvaardighede in verskillende vorme;

• gebruik wetenskap en tegnologie doeltreffend en krities deur verantwoordelikheid teenoor die omgewing en die gesondheid van ander te toon; en

• begryp die wêreld is n stel verwante stelsels waarin probleme nie in isolasie opgelos word nie.

(e) Inklusiwiteit behoort 'n belangrike deel van organisering, beplanning en onderrig by elke skool te vorm. Dit kan alleenlik gebeur indien alle onderwysers deeglik begryp hoe om leerstruikelblokke te herken en aan te pak, asook hoe om vir diversiteit te beplan.

Die sleutel tot die goeie bestuur van inklusiwiteit is die versekering dat struikelblokke geïdentifiseer en aangespreek word deur al die ondersteuningsisteme binne die skoolgemeenskap, insluitend onderwysers, distriksondersteuningspanne, institusionele ondersteuningspanne, ouers en spesiale skole wat kan dien as hulpbronsentrums. Om die leerhindernisse in die klaskamer aan te spreek, behoort onderwysers verskeie kurrikulêre strategieë vir differensiëring te gebruik soos uiteengesit in die Departement van Basiese Onderwys se Riglyne vir Inklusiewe Onderrig en Leer (2010).

Page 11: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

6 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

1.4 Tydstoekenning

1.4.1 Grondslagfase

(a) Die onderrigtyd vir vakke in die Grondslagfase is soos in onderstaande tabel aangedui:

VAKGRAAD

(UUR)

GRAAD 1-2

(UUR)

GRAAD 3

(UUR)

Huistaal 10 8/7 8/7

Eerste Addisionele Taal 2/3 3/4

Wiskunde 7 7 7

Lewensvaardighede

• Aanvangskennis

• Skeppende Kunste

• Liggaamlike Opvoeding

• Persoonlike en Sosiale Welsyn

6

(1)

(2)

(2)

(1)

6

(1)

(2)

(2)

(1)

7

(2)

(2)

(2)

(1)

TOTAAL 23 23 25

(b) Onderrigtyd vir Graad R, 1 en 2 is 23 uur en Graad 3 is 25 uur.

(c) Onderrigtyd vir Tale in Graad R-2 is 10 uur en vir Graad 3 is 11 uur. 'n Maksimum tyd van 8 uur en 'n minimum tyd van 7 uur word aan Huistaal toegeken. Vir Addisionele Taal word 'n minimum tyd van 2 uur en 'n maksimum tyd van 3 uur vir Graad 1-2 toegeken. In Graad 3 word 'n maksimum van 8 uur en 'n minimum van 7 uur vir Huistaal toegeken. 'n Minimum van 3 uur en 'n maksimum van 4 uur word in Graad 3 vir Addisionele Taal toegelaat.

(d) In Lewensvaardighede is die onderrigtyd vir Aanvangskennis in Graad R-2 net 1 uur en in Graad 3 is dit 2 uur. (Die aantal ure word in die tabel tussen hakies aangetoon.)

Page 12: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

7KABV

1.4.2 Intermediêre Fase

(a) Die onderstaande tabel dui die vakke en onderrigtyd in die Intermediêre Fase aan:

VAK UUR

Huistaal 6

Eerste Addisionele Taal 5

Wiskunde 6

Natuurwetenskappe en Tegnologie 3,5

Sosiale Wetenskappe 3

Lewensvaardighede

• Skeppende Kunste

• Liggaamlike Opvoeding

• Persoonlike en Sosiale Welsyn

4

(1,5)

(1)

(1,5)

TOTAAL 27,5

1.4.3 Senior Fase

(a) Die onderrigtyd in die Senior Fase is soos volg:

VAK UUR

Huistaal 5

Eerste Addisionele Taal 4

Wiskunde 4,5

Natuurwetenskappe 3

Sosiale Wetenskappe 3

Tegnologie 2

Ekonomiese Bestuurswetenskappe 2

Lewensoriëntering 2

Skeppende Kunste 2

TOTAAL 27,5

Page 13: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

8 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

1.4.4 Graad 10-12

(a) Die onderrigtyd in Graad 10-12 is soos volg:

VAK TYDSTOEKENNING PER WEEK (UUR)

Huistaal 4,5

Eerste Addisionele Taal 4,5

Wiskunde 4,5

Lewensoriëntering 2

Enige drie keusevakke uit Groep B (Bylaag B Tabel B1-B8) van die beleidsdokument, Nasionale beleid met betrekking tot die program- en bevorderingsvereistes van die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12, onder-hewig aan die voorbehoudsbepalings soos uiteengesit in paragraaf 28 van die genoemde beleidsdokument.

12 (3 x 4 uur)

TOTAAL 27,5

Die toegekende 27,5 uur per week mag slegs gebruik word vir die minimum vereistes vir vakke genoem in die Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 soos hierbo gespesifiseer, en mag dus nie gebruik word vir addisionele vakke gevoeg by die lys van minimum vakke nie. Indien ʼn leerder addisionele vakke wil aanbied, moet voorsiening vir bykomende tyd vir die aanbieding van hierdie vakke gemaak word.

Page 14: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

9KABV

AFDELING 2: INLEIDING TOT TALE

2.1 TALE IN DIE KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING

Taal is 'n instrument vir denke en kommunikasie. Dit is ook 'n kulturele en estetiese middel wat mense deel om beter sin te maak van die wêreld waarin hulle leef. Die doeltreffende gebruik van taal stel leerders in staat om kennis te verwerf, hulle identiteit, gevoelens en idees uit te druk, in interaksie te tree met ander en om hul eie leefwêrelde te bestuur. Dit voorsien leerders ook van 'n ryk, kragtige en diepgewortelde stel beelde en idees wat hulle kan gebruik om hulle wêreld te verander en te verbeter. Deur taal word uitdrukking gegee aan kulturele diversiteit en word sosiale verhoudings opgebou en aangeknoop. Juis deur taal word hierdie verhoudings aangepas, verbreed en verfyn.

2.1.1 Taalvlakke

Taalonderrig in die Intermediêre Fase sluit al die amptelike tale in Suid-Afrika in, naamlik Afrikaans, Engels, isiNdebele, isiXhosa, isiZulu, Sesotho, Sepedi (Sesotho sa Leboa), Setswana, siSwati, Tshivenda en Xitsonga – asook Gebaretaal en Nie-Amptelike Tale. Hierdie tale kan op verskillende vlakke aangebied word.

Huistaal is die taal wat leerders eerste aanleer, terwyl Eerste Addisionele Taal die taal is wat bykomend tot die Huistaal geleer word. Baie Suid-Afrikaanse skole bied twee tale op huistaalvlak aan, maar dit kan gebeur dat hierdie tale nie die huistaal van sommige of al die ingeskrewe leerders is nie. Dit beteken dat die name Huistaal en Eerste Addisionele Taal verwys na die vaardigheidsvlak waarop die tale aangebied word en nie na die moedertaal (Huistaal) of verworwe taal (soos in die addisionele tale) nie. Vir die doel van hierdie beleidsdokument verwys Huistaal dus na die onderrigvlak waarop dit aangebied word en nie na die taal op sigself nie.

Huistaalvlak maak voorsiening vir taalvaardighede wat basiese interpersoonlike kommunikasievaardighede en kognitiewe akademiese vaardighede reflekteer. Basiese interpersoonlike kommunikasievaardighede word benodig in sosiale situasies en kognitiewe akademiese vaardighede is nodig vir leer oor die kurrikulum heen. Klem word op die onderrig van luister-, praat-, lees- en skryfvaardighede gelê. Hierdie vlak bevorder leerders se literêre, estetiese en verbeeldingryke bevoegdhede sodat hulle oor die vermoëns beskik om hulle leefwêrelde te herskep, beter te begryp en hul verbeelding te gebruik. Vanaf Graad 7 word minder klem op die onderrig van luister- en praatvaardighede en meer klem op die onderrig van lees- en skryfvaardighede geplaas.

Die Eerste Addisionele Taal-vlak verwys na 'n taal wat nie 'n leerder se moedertaal is nie, maar wat gebruik word vir kommunikatiewe funksies in die gemeenskap, te wete, as medium vir onderrig en leer. Die kurrikulum bied sterk ondersteuning aan leerders wat Eerste Addisionele Taal as die taal vir onderrig en leer wil gebruik. Teen die einde van Graad 9 sal hierdie leerders daartoe in staat wees om hul huistaal en hul eerste addisionele taal ewe effektief en met selfvertroue vir 'n verskeidenheid doeleindes – wat leer insluit – te gebruik.

In Suid-Afrika neem baie leerders hul Eerste Addisionele Taal as die onderrigtaal in Graad 4.

Die Eerste Addisionele Taal-vlak gaan van die standpunt uit dat leerders nie noodwendig enige kennis van die taal het wanneer hulle begin skoolgaan nie. Die kurrikulum in die eerste skooljare het ten doel om die leerder se vermoë om die taal te praat en te verstaan, te ontwikkel – basiese interpersoonlike kommunikasievaardighede. In Graad 2 en 3 begin leerders om geletterdheid te ontwikkel op grond van hulle mondelinge taalverwerwing. Hulle gebruik ook geletterdheidsvaardighede wat hulle alreeds in die Huistaal geleer het.

In die Intermediêre en Senior Fase hou die leerders aan om hul luister, praat, lees en skryfvaardighede te versterk. Op hierdie stadium leer die meeste van hulle deur die medium van die Eerste Addisionele Taal. Groter klem word

Page 15: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

10 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

geplaas op denke en beredenering. Dit stel die leerders in staat om hul kognitiewe en akademiese vaardighede te ontwikkel. Hulle gaan ook in groter diepte om met literêre tekste en begin om estetiese en kreatiewe vermoëns in hul Addisionele taal te ontwikkel.

Teen die tyd dat leerders in Senior Fase kom, behoort hulle redelik bedrewe in hul Eerste Addisionele Taal te wees ten opsigte van sowel interpersoonlike as kognitiewe akademiese vaardighede. In werklikheid kan baie leerders in hierdie stadium egter steeds nie goed in hul addisionele taal kommunikeer nie. Die uitdaging in die Intermediêre Fase is dus om hierdie leerders te ondersteun en om terselfdertyd 'n kurrikulum te voorsien wat leerders in staat stel om aan die vereiste standaard van die daaropvolgende grade te voldoen. Hierdie standaarde moet sodanig wees dat leerders hul addisionele taal op 'n hoë vlak kan gebruik om hulle voor te berei vir verdere of hoër onderwys of vir die wêreld van werk.

Om hierdie rede moet die kognitiewe vlak van die Eerste Addisionele Taal sodanig wees dat dit as taal vir onderrig en leer gebruik kan word. Luister-, praat- en taalgebruiksvaardighede sal verder ontwikkel en verfyn word in die Intermediêre Fase sowel as om die leerders se lees- en skryfvaardighede te ontwikkel.

2.1.2 Die taalvaardighede

Die Eerste Addisionele Taalkurrikulum word volgens die volgende vaardighede gestruktureer.

1 Luister en Praat

2 Lees en Kyk

3 Skryf en Aanbied

4 Taalstrukture en -konvensies

Luister en Praat

Luister en praat is die middelpunt van leer in alle vakke. Deur effektiewe luister- en praatstrategieë kan leerders inligting insamel en sintetiseer, kennis opbou, probleme oplos, idees uitdruk en menings uitspreek. Kritiese luistervaardighede stel leerders in staat om waardes en houdings in tekste te herken, en manipulerende taal waar te neem en aan te spreek.

Eerste Addisionele Taal-leerders in die Intermediêre Fase gebruik luister- en praatvaardighede om menings uit te spreek en oor betekenis te onderhandel. Leerders bou voort op die vaardighede wat hulle in die grondslagfase ontwikkel het deur volgehoue gesprekke, besprekings en kort mondelinge aanbiedinge te lewer.

Leerders se gesproke taal benodig nog baie ondersteuning in hierdie fase (byvoorbeeld, modellering en ondersteuning deur middel van woordeskat en sinsrame). Die onderwyser moet seker maak dat geleenthede geskep word waar die leerders Afrikaans kan praat. Alle leerders vorder nie teen dieselfde tempo nie, daarom moet die onderwyser hom of haar op praatgeleenthede toespits (byvoorbeeld deur die tipe vrae wat gevra word) wat op die leerders se vlak is. Soos leerders deur die grade beweeg, word daar van hulle verwag om meer te praat en langer verduidelikings te gee.

Leerders sal voortbou op die tekstipes wat in die grondslagfase bekend gestel is (byvoorbeeld stories, persoonlike vertellings en instruksies) en nuwe tekstipes sal nou aan hulle voorgestel word, byvoorbeeld, feitelike verslae, verskillende literêre genres, mondelinge verslae en kort praatjies.

Daaglikse, kort luister- en praataktiwiteite, asook langer, gefokusde aktiwiteite moet gedurende die week by die onderrigtyd ingesluit word.

Page 16: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

11KABV

Lees en Kyk

Goedontwikkelde leesvaardighede is oor die hele kurrikulum belangrik vir suksesvolle leer, asook vir volle deelname in die gemeenskap en binne die werksopset. Leerders ontwikkel leesvaardighede en soek inligting in 'n wye reeks literêre en nieliterêre tekste, insluitend visuele tekste. Leerders herken en besef hoe genre en register die doel uitbeeld. Deur klaslees en onafhanklike lees word leerders kritiese en keratiewe denkers.

Lees is baie belangrik vir leerders wat Afrikaans as die taal van onderrig en leer in Graad 4 wil gebruik. Dis vir hulle noodsaaklik om in staat te wees om in ander vakke te lees en te skryf, asook om Afrikaans-handboeke in die Intermediêre Fase te gebruik. Dit vereis hoë vlakke van geletterdheid en veral 'n uitgebreide woordeskat in Afrikaans. Lees verskaf aan leerders meer blootstelling in hul addisionele taal. Volgens navorsing hang leerders se woordeskatontwikkeling grootliks af van die hoeveelheid lees waaraan hulle blootgestel word.

In die Intermediêre Fase word daar op die grondslag wat in graad R – 3 gelê is, voortgebou. Gedeelde lees kan aan die begin van graad 4 gebruik word om leerders in hierdie fase te lei. Hierdie metode kan gebruik word indien die onderwyser gepaste Grootboeke op hierdie vlak het en dit as alternatief vir storievertelling kan dien. Indien Grootboeke wat vir hierdie vlak geskik is, nie beskikbaar is nie, kan tekste van handboeke of ander leesboeke gebruik word. Metodes soos lees saam met die hele klas, en lees vir die hele klas kan ook gebruik word.

Gebruik groepsbegeleide lees, selfstandig lees en lees in pare as metodes waarmee leerders geleidelik aangespoor kan word om meer selfstandig te lees. Selfstandige lees wat in die onderrigplanne gestipuleer word, moet in die tyd wat vir lees toegeken is, geakkommodeer word. Moedig leerders aan om in hul vrye tyd boeke van hul eie keuse selfstandig te lees.

Onderwysers moet ook 'n verskeidendheid leesbegripsaktiwiteite opstel om seker te maak dat leerders verstaan wat hulle lees.

Die leesproses

Die leesproses bestaan uit 'n pre-lees, gedurende lees en 'n post-leesstadium. Aktiwiteite wat leerders kan uitvoer, kan soos volg opgesom word:

Pre-lees (Voorbeelde)

• Aktiveer bestaande kennis.

• Stel vas wie die bron, die skrywer en wat die publikasiedatum is.

• Lees die eerste en laaste paragrawe van 'n afdeling.

• Maak voorspellings oor onder andere die inhoud en tema.

Gedurende lees (Voorbeelde)

• Neem ruspouses om begrip te toets en idees te laat insink.

• Vergelyk die inhoud met wat afgelei is.

• Maak gebruik van die inhoud om waar moontlik die betekenis van onbekende woorde vas te stel, anders kan 'n woordeboek gebruik word.

Page 17: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

12 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

• Visualiseer wat gelees word.

• Leerders moet aanhou lees al verstaan hulle nie sekere dele nie.

• Leerders lees gedeeltes weer oor indien hulle dit glad nie verstaan nie. Lees dele hardop en teen 'n stadiger tempo indien inhoud verwarrend is.

• Vra 'n maat om te help om moeilike gedeeltes te verstaan.

• Maak leesmerke en maak notas van hoofpunte.

• Lewer verslag oor wat gelees is.

Post-lees (Voorbeelde)

• Ontwerp'n grafiese voorstelling of wys hoofgedagtes uit en maak 'n paar ondersteunende notas om spesifieke inligting later te herroep.

• Maak afleidings.

• Maak 'n opsomming om hoofgedagtes te kan herroep.

• Leerders dink na oor die onderwerp en stel nuwe vrae daaroor saam.

• Leerders vra vrae om vas te stel of hulle hul doel bereik het.

• Leerders stel vas of hulle die teks verstaan.

• Evalueer die teks vir vooroordeel of partydigheid, asook die gehalte daarvan.

• Leerders verbreed hul denke – gebruik idees wat in die teks voorkom.

Skryf en aanbied

Skryf is 'n kragtige instrument vir kommunikasie wat leerders toelaat om gedagtes en idees uit te bou en duidelik daaroor te kommunikeer. Gereelde skriftelike aktiwiteite oor 'n verskeidenheid tekste, take en vakke, stel leerders in staat om funksioneel en kreatief te kommunikeer. Die doel is om vaardige, gebalanseerde skrywers te kweek wat in staat sal wees om hul vaardighede verder te ontwikkel en gepaste skriftelike aanbiedinge, visuele en multimedia tekste vir 'n verskeidenheid prosesse te lewer. In die Intermediêre Fase het Eerste Addisionele Taal-leerders sorgvuldige ondersteuning en leiding nodig om die vaardigheid te ontwikkel om gepaste geskrewe tekste te skep.

Skryf is belangrik omdat dit leerders dwing om oor grammatika en spelling na te dink. Leerders word dus aangemoedig om die taal te prosesseer en akkuraatheid te bevorder. Leerders leer om 'n wye keuse van kreatiewe en inligtingstekste te skryf deur die aanvanklike gebruik van skryframe as ondersteuning, en sal geleidelik leer om spesifieke tekstipes selfstandig te skryf. Die skryfproses kom dus tot sy reg in goedgeorganiseerde, grammatikaal korrekte skryftekste.

Page 18: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

13KABV

Benadering tot die skryfproses

Skryf en beplanning van tekste is 'n proses wat uit die volgende stappe bestaan:

• Pre-skryf / beplanning

• Skryf 'n konsep

• Hersiening

• Proeflees / redigering

• Aanbieding

Leerders moet geleenthede gebied word om hierdie prosesse in te oefen.

• Besluit op die doel van die teks en vir wie dit beplan word.

• Verkry idees uit 'n dinkskrum deur van geheuekaarte en vloeidiagramme gebruik te maak.

• Raadpleeg relevante bronne, kies relevante inligting en organiseer idees.

• Skryf 'n eerste konsep wat die doel, gehoor, onderwerp en teksstrukture in ag neem.

• Lees die konsep krities en kry terugvoering van ander (klasmaats of die onderwyser).

• Redigeer en proeflees die konsep.

• Lewer 'n netjiese, leesbare, geredigeerde finale weergawe van jou skryfwerk.

Taalstukture en -konvensies

Goeie woordeskat- en grammatikale kennis lê die grondslag vir vaardigheids-ontwikkeling (luister, praat, lees en skryf) in Eerste Addisionele Taal. Leerders in die Intermediêre Fase bou voort op die grondslag wat in graad R – 3 gelê is.

Leerders se gebruik van woordeskat en taalstruktuur word bevorder deur interaksie met 'n verskeidenheid tekste. In die Intermediêre Fase sal leerders meer kennis neem van woorde en grammatikale strukture waarmee hulle reeds sedert die grondslagfase vertroud is. Hulle verken die struktuur van die addisionele taal en neem bewustelik beheer daarvan. Hulle gebruik hierdie ontwikkelingskennis om seker te maak dat hulle taalgebruik korrek is, veral in skryftake.

Leerders ondersoek die gebruik van taal, en ontwikkel 'n gedeelde taal vir praat oor taal (metataal), sodat hulle hul eie teks en dié van ander krities kan evalueer ten opsigte van betekenis (van woord- en sinsvlakke tot die hele teks), en om die verband tussen die konteks en die teks te bepaal.

Daar word verwag dat taalstrukture en -konvensies binne konteks aangeleer moet word, net soos wat ander taalvaardighede aangeleer en ontwikkel word. In die Intermediêre Fase word dertig minute vir formele onderrig en vir oefening in taalstruktuur en -konvensies gebruik. Die onderrigplanne bestaan uit 'n lys taalitems wat in elke graad gedek moet word. Wanneer luister- en leestekste vir elke tweeweeksiklus gekies word, moet seker gemaak word die tekste bevat sekere van die taalitems wat in daardie siklus behandel moet word. Aktiwiteite wat vir die teks beplan word, moet leerders in staat stel om hierdie items binne konteks te gebruik. Leerders sal ook met die skryf

Page 19: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

14 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

van tekste sekere van hierdie taalitems insluit. Ondersteun leerders om gepaste en korrekte taalstrukture te gebruik. Die onderwyser kan sekere taalstrukture waarmee leerders probleme ondervind, insluit by formele aktiwiteite sodat leerders dit kan inoefen (tydens die dertig minute per week wat daarvoor toegewys is).

2.1.3 Benaderings tot taalonderrig

Die benaderings tot taalonderrig is teksgebaseerd, kommunikatief, geïntegreerd en prosesgeoriënteerd. Die teksgebaseerde en kommunikatiewe benaderings is beide afhanklik van die voortdurende gebruik en produsering van tekste.

'n Teksgebaseerde benadering stel leerders in staat om vaardige, vrymoedige en kritiese lesers, skrywers en ontwerpers van en kykers na tekste te word. Dit sluit die luister en kyk na, en lees en ontleding van tekste in om te verstaan hoe dit saamgestel is en watter effekte dit het. Deur hierdie kritiese interaksie ontwikkel leerders die vermoë om tekste te evalueer. Die teksgebaseerde benadering sluit ook die produsering van verskillende tekste vir spesifieke doelstellings en teikengroepe in. 'n Begrip van die manier waarop tekste saamgestel word, rugsteun hierdie benadering. Hierdie benadering vereis heelwat modellering en ondersteuning in die Eerste Addisionele Taal. Voorstelle hiervoor kom in die onderrigplanne voor.

Die kommunikatiewe benadering beteken dat 'n leerder baie en ryke blootstelling aan die teikentaal moet kry. Om dit te bereik moet leerders vele geleenthede gebied word om taal te gebruik en te oefen vir sosiale en praktiese doeleindes.

Die prosesbenadering word gebruik wanneer leerders mondelinge en geskrewe tekste produseer. Leerders is betrokke by die verskillende stadiums van die luister-, praat-, lees- en skryfproses. Hulle moet gedurende hierdie prosesse aan die gehoor en die doelstellings dink. Dit sal hulle daartoe in staat stel om op 'n natuurlike wyse te kommunikeer en hulle denke oor te dra. Leerders leer om te lees deur baie te lees en om te skryf deur baie te skryf.

Page 20: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

15KABV

2.2 TYDSTOEKENNING VIR DIE EERSTE ADDISIONELE TAAL

Onderrigtyd vir die Eerste Addisionele Taal is 5 uur per week in die Intermediêre Fase. Alle taalinhoud word oor 'n tweeweeksiklus versprei. Roosters moet vir een deurlopende dubbelperiode per week voorsiening maak. Die volgende tydstoekenning word vir die verskillende taalvaardighede voorgestel:

Tydstoekenning per tweeweeksiklus (Ure)

Vaardighede Graad 4 Graad 5 Graad 6

Luister en praat 2 uur 2 uur 2 uur

Lees en kyk 5 uur 5 uur 4 uur

Skryf en aanbied 2 uur 2 uur 3 uur

Taalstrukture en

-konvensies

Totaal

1 uur 1 uur 1 uur

Taalstrukture en -konvensies is in die tydstoekenning van die vier taalvaardighede vervat. Daar word ook 30 minute aan formele oefeninge toegeken. Denk- en redeneervaardighede word in die vaardighede en strategieë geïnkorporeer wat vir luister en praat, lees en skryf voorsien is.

2.3 LEER- EN ONDERRIGONDERSTEUNINGSMATERIAAL

Leerders behoort toegang te hê tot die volgende leermateriaal in graad 4 – 6:

Graad 4 – 6

Kernmateriaal

Voorgeskrewe handboeke vir Eerste Addisionele Taal √

'n Woordeboek √

Leesboek/e wat die volgende tekstipes bevat

Stories / vervolgverhale √

Tonele / kortverhale √

Poësie √

Inligtingstekste √

Sosiale tekste √

Media- / grafiese tekste √

Mediatekste

Koerante √

Tydskrifte √

Televisieprogramme √

Radioprogramme √

Page 21: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

16 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Die onderwyser behoort die volgende te hê:

• 'n Kurrikulum- en Assesseringsbeleidsverklaring;

• die Language in Education Policy (LiEP);

• 'n voorgeskrewe taalhandboek vir Eerste Addisionele Taal wat deur die leerders gebruik word; ander handboeke as hulpmiddels en vir navorsingsdoeleindes;

• leesboeke wat uit die voorgestelde tekstipes bestaan;

• 'n woordeboek (verklarende en tweetalige woordeboek, tesourus, sinoniemwoordeboek), ensiklopedieë, ensovoorts; en

• 'n onderwysershulpbronlêer: dit kan 'n lêer wees wat uit gekose inligtingstukke saamgestel is, of 'n kommersiële, gepubliseerde onderwysersgids.

Klaskamerhulpmiddels

Die leerder behoort die volgende te hê:

a) Tekste vir gedeelde lees in Graad 4. Dit mag Grootboeke wees, of ander vergrote tekste, of voorgeskrewe handboeke of leesboeke.

b) 'n Reeks tekste om verskillende leesvlakke te akkommodeer, byvoorbeeld 'n versameling leesboeke / 'n gegradeerde leesreeks vir die klas, met genoeg kopieë van tekste op elke leesvlak.

c) 'n Verskeidenheid mediamateriaal: koerante, tydskrifte, pamflette, advertensies, plakkate, kennisgewings.

d) Oudio- / visuele hulpmiddels

Page 22: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

17KABV

AFDELING 3: INHOUD EN ONDERRIGPLANNE VIR EERSTE ADDISIONELE TAAL VAARDIGHEDE IN DIE INTERMEDIÊRE FASE

3.1 OORSIG VAN VAARDIGHEDE, INHOUD EN STRATEGIEË

Die volgende is 'n oorsig van die inhoud, vaardighede en strategieë wat in die onderrigplanne gebruik is.

Tabel van inhoud, vaardighede en strategieë

GRAAD 4 – 6

Vaardig-hede Inhoud Strategieë en subvaardighede

Luister en praat

Luisterbegrip

Verskillende vorme van mondelinge kommunikasie:

• Gesprek

• Aanwysings en instruksies

• Storievertelling

• Rolspel

• Groepbespreking

• Kort praatjies

• Kort gedigte en rympies

• Taalspeletjies

Luisterbegrip

• Vind hoof- en ondersteunende idees deur die maak van notas, kontrolelyste, opsommings, oorvertelling, verduidelikings

• Verduidelik vrae

Kommunikasie vir sosiale doeleindes

• Die inisiëring en instandhouding van gesprekke

• Beurtnemingskonvensies

• Aanmoediging in die gebruik van die addisionele taal

Voorbereide kort praatjies

• Navorsing

• Samehangende organisering van inligting

• Die keuse en ontwikkeling van hoofgedagtes en ondersteunende idees met voorbeelde

• Korrekte formaat, woordeskat, taal en konvensies

• Stemtoon, stemprojeksie, tempo, oogkontak, liggaamshouding en gebare

• Effektiewe inleiding en slot

• Gebruik van gepaste visuele, oudio- en / of oudiovisuele hulpmiddels, soos kaarte, plakkate, prente en videos

Page 23: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

18 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GRAAD 4 – 6

Vaardig-hede Inhoud Strategieë en subvaardighede

Lees en kyk

Aanbevole tekstipes

• Stories, byvoorbeeld kontemporêre, realistiese fiksie, tradisionele stories (mites en legendes, volksverhale, fabels), avontuurverhale, wetenskapfiksie, biografieë, historiese fiksie

• Poësie

• Inligtingstekste, byvoorbeeld prosedures, feitelike verslae, inligtingsverslae

• Sosiale tekste, byvoorbeeld uitnodigings, groetekaartjies, briewe

• Mediatekste soos advertensies, koerantberigte, tydskrifartikels, kennisgewings, pamflette

• Lees- en kykstrategieë

• Visuele geletterdheid: reklame (plakkate, pamflette, advertensies), spotprente, strokies, diagramme / grafieke / tabelle / kaarte

• Begrip

• Voorbereide en onvoorbereide hardoplees

Lees en kyk

Gebruik pre-lees-, lees- en post-leesstrategieë om die volgende te doen:

• Die teks te verstaan

• Kritiese lees van die teks (leesbegrip) te bevorder

• Selfstandige lees te demonstreer (lees wyd vir die genot, inligting en vir leer)

• Stel leerders bekend aan die volgende:

• Tekskenmerke – titels, illustrasies, grafieke, kaarte, diagramme, opskrifte, subopskrifte, nommers, onderskrifte, formaat, byvoorbeeld koerantkolomme, ensovoorts.

• Teksstrukture – lyste, volgorde, beskrywings, prosedures, belangrikste idees en ondersteunende idees, verhalende tekste, volgorde

• Dele van 'n boek – die titelbladsy, inhoudsopgawe, hoofstukke, glossarium, indeks, ensovoorts.

Lees- en kykstrategieë

• Vluglees en soeklees vir die hoofgedagtes

• Aandagtige lees vir ondersteunende besonderhede

• Afleiding van betekenis van onbekende woorde en beelde deur die gebruik van woordaanpakvaardighede en kontekstuele leidrade

• Herlees

• Die maak van notas (hoof- en ondersteunende idees)

• Puntsgewyse opsomming van hoof- en ondersteunende idees volgens verlangde lengte

• Verduideliking

• Gevolgtrekkings maak

• Verduidelik die skrywer se perspektief / standpunt

• Maak gevolgtrekkings / lug eie mening

Visuele geletterdheid

• 'n Verskeidenheid grafiese en visuele tekste, soos advertensies, kennisgewings, plakkate, strokiesverhale, spotprente, foto’s, prente

• Oorredingstegnieke: gevoelstaal, partydigheid

• Impak van die gebruik van uitleg en ontwerpkenmerke, byvoorbeeld skriftipes en -groottes, opskrifte, byskrifte en beelde

Poësie

• Letterlike betekenis

• Tema en boodskap

• Beelde, byvoorbeeld vergelyking, personifikasie

• Woordkeuse

• Klankmiddels soos ritme en rym, punktuasie, herhaling, alliterasie, klanknabootsing

Page 24: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

19KABV

GRAAD 4 – 6

Vaardig-hede Inhoud Strategieë en subvaardighede

Stories en dramas / tonele

• Verhaallyn

• Karakters

• Ruimte / milieu

• Tyd

• Tema / boodskap

• Teksstruktuur en -formaat

• Belangrikste kenmerke van die teks

Inligtings- en sosiale tekste

• Teikengroep en doel

• Hoofgedagtes en ondersteunende idees / spesifieke besonderhede

• Teksstruktuur en -formaat

• Belangrikste kenmerke van die teks

Voorbereide en onvoorbereide lees (hardoplees)

• Gebruik van gepaste stemtoon, stemprojeksie, tempo, oogkontak, liggaamshouding en gebare

• Korrekte uitspraak van woorde

Page 25: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

20 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GRAAD 4 – 6

Vaardig-hede Inhoud Strategieë en subvaardighede

Skryf en aanbied

• Woordelyste

• Skryf van sinne

• Die sSkryf van paragrawe

Kreatiewe skryfwerk

• Beskrywende skryfwerk, byvoorbeeld beskrywings van mense, plekke, diere, plante, voorwerpe, ensovoorts

• Verhalende tekste soos stories, persoonlike vertellings

• Verbeeldingryke skryfwerk, byvoorbeeld kort gedigte

• Gesprekke en kort toneelstukke gebaseer op stories

• Transaksionele skryfwerk (sosiale, funksionele, media- en inligtingstekste)

• Notas, boodskappe, briewe, groetekaartjies, uitnodigings

• Plakkate, kennisgewings, brosjures, advertensies

• Kort, geskrewe toesprake

• Instruksionele en verhalende tekste

• Feitelike vertelling, inligtingstekste, byvoorbeeld nuus, tekste uit ander vakke, grafiese tekste

Prosesskryf

Pre-skryf / beplanning

• Oorweeg teikengroep en doel

• Oorweeg skryfvorm

• Hou 'n dinkskrum met behulp van kopkaarte / lyste

• Organiseer idees

Eerste weergawe

• Woordkeuse

• Bou van sinne

• Hoof- en ondersteunende idees

• Spesifieke eienskappe van die vereiste teks (soos die direkte rede vir 'n dialoog)

• Kritiese lees en skryfwerk

• Terugvoering van klasmaats en onderwyser

Hersiening,redigering,proefleesenaanbieding

• Hersien: verbeter inhoud en struktuur van idees

• Verfyn woordkeuse, sin- en paragraafstruktuur

• Wysig: korrigeer foute in grammatika, spelling en punktuasie

• Skryf netjiese, leesbare, finale weergawe

Page 26: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

21KABV

TAALKONVENSIES

• Klankpatrone (vokale, konsonante, diftonge)

• Oorronding, ontronding

• Klankgrepe en lettergrepe

• Alfabetiese rangskikking

• Afbreek van woorde

• Punktuasie

• Skryftekens

• Spelling en spelpatrone

• Akronieme, verkortings, afkortings

WERK MET WOORDE (WOORDESKATUITBREIDING)

• Sinonieme – woorde met skynbaar dieselfde betekenis bv reusagtig / massief

• antonieme – woorde met min of meer teenoorgestelde betekenis bv hard / sag

• homonieme – woorde uit verskillende tale met toevallig uitspraak bv bank (instansie) en bank (om op te sit)

• homofone – woorde van dieselfde taal met dieselfde uitspraak bv maar / maer

• Woordvorming

- Samestelling – woorde met meer as een stam bv tafel+poot

- afleidings – woorde met 'n voorvoegsel of agtervoegsel of beide bv gekoopte

- voorvoegsel – onselfstandige woorddele voor aan 'n woord bv bewoord

- agtervoegsels – onselfstandige woorddele agter aan 'n woord bv tafeltjie

WERK MET SINNE

• Woordsoorte: selfstandige naamwoorde

- soortnaam – verwys na alledaagse voorwerpe bv tafel

- eienaam – name van spesifieke persone of dinge bv Randy / Renault

- versamelnaam – verwys na versamelings bv duiwe

- massanaam – verwys na ontelbare selfstandige naamwoorde bv sand; sout

• Lidwoorde

- bepaald – verwys na spesifieke persoon of voorwerp bv die kar

- onbepaald – verwys nie na 'n spesifieke persoon of voorwerp nie bv 'n motor

• Voornaamwoorde

- persoonlik - word in die plek van 'n persoon gebruik bv Hy was hier.

- onpersoonlik – word in die plek van 'n voorwerp gebruik bv Dit het gebreek.

- besitlik – dui besitting aan bv Myne is stukkend.

- betreklik – het betrekking op persone of voorwerpe bv Die een wat ek gebring het is soek.

- vraend – word gebruik om vrae aan te dui bv Wie het dit gebring?

- aanwysend – wys persone of voorwerp aan bv Daardie een is stukkend.

• Byvoeglike naamwoorde

- verbuiging – aanpassing aan die woord afhangend van die posisie in die sin bv Dit is 'n verlepte blom.

- intensiewe vorme – gebruik om betekenis te versterk bv Sy is met 'n stokou man getroud.

- trappe van vergelyking – dui verskillende vorme van die byvoeglike naamwoord aan bv Dit is nie die beste ding om te doen nie.

Page 27: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

22 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

• Werkwoorde

- hoofwerkwoord – die selfstandige werkwoord in die sin bv Kom eet saam met my.

- hulpwerkwoord – werkwoorde wat nie op hul eie in bepaalde sinne gebruik word nie bv Sy het by my geëet.

• Bywoorde

- tyd – dui die tyd van aksies aan bv Sy het gister by my geëet.

- wyse – druk die manier uit waarop aksies gedoen is bv Sy het lekker geëet.

- plek – dui die plek aan waar aksies onderneem is bv Ons het tuis geëet.

• Voorsetsels

- in vaste verbrindings – werk saam in besondere uitdrukkings bv Hy doen dit ten bate van welsyn.

- vrye verbindings – kan wissel in verskillende sinne bv Sy sit langs die tafel.

• Telwoorde

- hooftelwoorde - woorde wat getal uitdruk bv Daar is tien spelers.

- rangtelwoorde – woorde wat posisie uitdruk bv Hy was die elfde om op te daag.

• Voegwoorde – woorde wat gebruik word om sinne en frases aan mekaar te las bv Hy het laat gekom en die vliegtuig verpas.

• Sinsoorte

- stelsin - 'n stelling word gemaak bv Die kos was lekker.

- bevelsin - 'n opdrag word gegee bv Gaan eet nou!

- uitroepsin - 'n uitroep word gemaak bv Sies!

- vraagsin - 'n vraag word gevra bv Wat maak jy daar?

• Tydsvorme

- teenwoordig – die hede bv Ons eet lekker.

- verlede – tyd wat verby is bv Ons het lekker geëet.

- toekomend – verwys na wat nog moet gebeur bv Ons sal lekker eet.

• Sinne

- Enkelvoudig –het net een werkwoord bv Die motor ry vinnig.

- Veelvoudige – het 'n hoofsin en bysinne bv Die motor wat ek onlangs gekoop het, ry vinnig.

- Saamgesteld – het meer as een hoofsinne bv Hy het 'n motor gekoop en sy het in die garagedeur vasgery.

• Ontkenning – sake word in die negatiewe vorm gestel bv Sy het nie 'n bestuurslisensie nie.

• Woordorde – die omruiling van die posisie van werkwoord en selfstandige naamwoord bv Bly liewer stil as jy nie gaan help nie.

• Direkte rede – mense se direkte woorde word aangehaal bv “Vat die kind hier weg.”

• Indirekte – verslag word gegee van mense se woorde bv Hy het gesê dat ek die kind daar weg moet neem.

• Bedrywende - gewone stelvorm van sinne met onderwerp en gesegde in die normale posisie bv Honde kan soms mense lelik byt.

• Lydende vorm- omruiling van onderwerpe met voorwerpe van sinne bv Mense kan soms lelik deur honde gebyt word.

• Letterlike taalgebruik – die normale betekenis van die woord word gebruik bv Turksvye smaak baie lekker.

• Figuurlike taalgebruik – die woord staan in die plek van 'n ander saak bv Ek weet nie hoe om die saak te hanteer nie, dit is nogal 'n turksvy.

Page 28: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

23KABV

3.2 VERSPREIDING VAN TEKSTE GRAAD 4 – 6

'n Verskeidenheid tekste is vir elke tweeweeklikse siklus gekies. Die kerntekste word hieronder aangedui. Leerders sal met sommige, of met al die tekste in 'n tweeweeklikse siklus omgaan. Hulle sal daarna luister, daaroor praat, dit lees, daarna kyk of daaroor skryf. Alle onderrig en leer behoort op hierdie tekste gebaseer te wees en te fokus op die ontwikelling van taalvaardighde soos hierbo uiteengesit.

Die tabel hieronder is 'n opsomming van die tekste wat ingesluit is in elke tweeweeksiklus on die onderrigplanne in afdeling 3.5.

3.2.1 Verspreiding van tekste

GRAAD 4 GRAAD 5 GRAAD 6

KWARTAAL 1

Week

1 – 2

Stories en persoonlike vertellinge

Stories en persoonlike vertellinge Stories, taalspeletjies; woordspeletjies

Week

3 – 4

Inligtingsteks, byvoorbeeld onderhoud nuusberig / feitelike verslag, kaart

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme / tabelle; kopkaarte; kaarte; foto’s; grafieke; gesprekke; feitelike verslae

Inligtingsteks: nuusberig; feitelike verslag; briewe; mediatekste, byvoorbeeld advertensies

Week

5 – 6

Stories en beskrywings van mense of karakters

Stories, rolspel, beskrywing van mense; uitnodiging; boodskap

Stories; dagboeke

Week

7 – 8

Inligtingsteks: prosedures, instruksies, lyste

Inligtingsteks: prosedures; instruksies, taalspeletjies

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme; tabelle; kopkaarte; kaarte; foto’s; grafieke; prosedures; instruksies; definisies

Week

9 – 10

Liedjie, gedig Liedjie, gedig Gedig; beskrywing van 'n persoon; beskrywing van 'n voorwerp; dier; plant; plek; taalspeletjies

Page 29: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

24 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

KWARTAAL 2

Week

1 – 2

Stories, persoonlike vertelling en die boodskap

Stories, gesprek; boekverslag Stories

Week

3 – 4

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme; tabelle; prente; grafieke; plakkate; rigtings, beskrywing van 'n voorwerp

Inligtingsteks met beeldmateriaal byvoorbeeld diagramme; tabelle; kopkaarte; kaarte; foto’s; grafieke; beskrywings van die items; plante; diere; plekke

Inligtingsteks, byvoorbeeld verslae; beskrywing van items; diere; plante; plekke

Visuele teks, byvoorbeeld diagramme; tabelle, ensovoorts

Week

5 – 6

Stories en gedigte Stories Stories, persoonlike vertellings; vriendskaplike brief; rolspel

Week

7 – 8

Instruksies: Verduidelik prosedure

Inligtingsteks met visuele komponente, byvoorbeeld diagramme; tabelle; prente; grafieke.

Instruksies: Verduidelik prosedure; feitelike verslae

Lees Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld roosters en TV-skedules; diagramme; tabelle; kopkaarte; kaarte; foto’s; definisies; boekverslae; opnames; vraelyste, taalspeletjies

Week

9 – 10 FORMELE ASSESSERING

Kwartaal 3

Week

1 – 2

Stories, beskrywing van persone; dier; karakter, dialoë, boekverslae

Stories; mondelinge beskrywing van plekke, mense, persoonlike vertellings

Stories; vriendskaplike brief, dagboek; mondelinge beskrywings van plekke; diere; plante; voorwerpe

Week

3 – 4

Inligtingsteks soos feitelike vertelling; nuusartikels; verslae; visuele teks byvoorbeeld plakkate; kennisgewings; gesprekke

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme; tabelle; kopkaarte; kaarte; foto’s; grafieke

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme; tabelle; kopkaarte; kaarte; foto’s; grafieke; gesprekke; opnames; verslae

Week

5 – 6

Stories; gedigte Stories; gedigte Stories; gedigte

Week

7 – 8

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme; tabelle; prente, beskrywings van plekke; plante; diere; voorwerpe; prosedures

Inligtingstekste: prosedures; gesprekke; taalspeletjies; Inligtingstekste vanuit die kurrikulum, byvoorbeeld verslae

Inligtingstekste: prosedures / instruksies; verslae; taalspeletjies; kopkaarte

Week

9 – 10

Dramas; rolspel; dialoë; boekverslae

Dramas; gesprekke; dialoë Dramas

Page 30: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

25KABV

Kwartaal 4

Week

1 – 2

Gesprekke; taalspeletjies; stories

Stories; taalspeletjies; persoonlike vertellings

Stories; briewe

Week

3 – 4

Inligtingsteks met beeldmateriaal, byvoorbeeld diagramme; tabelle; prente; onderhoude; geselsprogramme

Visuele teks, byvoorbeeld plakkate; kennisgewings; boodskappe

Inligtingsteks: tydskrifartikels; nuusberig,

Feitelike teks: plakkate

Inligtingsteks, byvoorbeeld verslae; gesprekke; taalspeletjies; definisies

Week

5 – 6

Stories; taalspeletjies; dagboeke

Stories; gedigte; persoonlike vertellings; boekverslae

Verhale; gedigte; boekverslae; briewe

Week

7 – 8

Gesprekke; praatjies; inligtingstekste; visuele tekste, byvoorbeeld plakkate; kennisgewings

Inligtingstekste, byvoorbeeld verslae; gesprekke; plakkate; Visuele tekste, soos grafieke; diagramme

Mediatekste soos tydskrifartikels; nuusberigte; plakkate; kennisgewings; besprekings

Week

9 – 10 FORMELE ASSESSERING

3.2.2 Opsomming van tekstipes in Graad 4 – 6

Die tabel hieronder beskryf die tekstipes wat leerder onderrig behoort te word in graad 4 – 6. Ander tekste kan ook ingesluit word waar gepas. Sommige van hierdie tekstipes is nie in die onderrigplanne ingesluit nie. Dit beteken nie dat dit nie deel moet vorm van onderrig en leer nie omdat dit net so belangrik is.

Stelstukke

Tekstipe Doel Teksstruktuur Taalstrukture

Verhalend Om te vermaak Begin met ruimte en karakter bv. Eendag was daar 'n ou vrou wat saam met haar seun, Jack, gewoon het. Hulle was baie arm.

Gebeure verdiep bv. Jack het al sy geld uitgegee op boontjies. Sy ma was baie kwaad.

'n Oplossing bv. Jack het met die reus se skatte teruggekom en hulle was gelukkig vir ewig en altyd.

In die eerste – of derdepersoon geskryf.

In die verlede tyd geskryf.

Gebeure in logiese volgorde.

Voegwoorde wat tyd aandui.

Gebruik dialoog.

Taal wat 'n impak op die leser maak bv. beeldende woorde, bywoorde en byvoeglike naamwoorde.

Beskrywende opstelle

Helder beskrywing

Inleiding: gee 'n algemene inleiding tot die onderwerp bv. Daar was 'n groot dierasie

Beskrywing: beskryf kenmerke van die onderwerp bv. Dit het 'n massiewe lyf gehad met geswole puisies waaruit groen slymerige etter getap het.

In die verlede of teenwoordige tyd geskryf.

Skep 'n prentjie in woorde

Gebruik bywoorde en byvoeglike naamwoorde.

Gebruik figuurlike taal bv. vergelyking, metafoor en personifikasie.

Page 31: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

26 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Transaksionele tekste

Tekstipe Doel Teksstruktuur Taalstrukture

Persoonlike brief

Om 'n verhouding in stand te hou

Adres, datum en aanhef

Struktuur van die boodskap sal afhang van die doel bv. inlig, gelukwens, simpatiseer.

Mag persoonlike hervertelling gebruik.

Afsluiting, handtekening

Gewoonlik informele styl, maar kan wissel bv. brief van simpatie mag meer formeel wees.

Taalstrukture sal wissel afhangend van die doel van die brief.

Besigheids-brief

Verskillende doelwitte bv. aansoek vir werk, aansoek om 'n beurs, klag, versoek ens.

Skrywer se adres, datum, ontvanger se adres,

Mag 'n opskrif hê.

Struktuur van boodskap mag wissel afhangend van die doel bv. brief aan die pers.

Afsluiting, handtekening

Gewoonlik informele styl

Gebruik konvensies soos Liewe Heer/Dame, Die uwe

Kort en op die man af.

Curriculum vitae (CV)

Om 'n kort opsomming van iemand se lewe te gee

Persoonlike besonderhede: naam en van; geboortedatum; geslag; nasionaliteit; ID nommer; fisiese adres; posadres; kontakbesonderhede ens

Stokperdjies en belangstellings.

Referente

Onwerp en uitleg is belangrik

Kort en kragtig

Opskrifte en aandagkolle

Formeel en direkte styl

Dagboek / joernaal

Optekening van persoonlike ervarings

Gewoonlik in 'n spesiale boek geskryf.

Inskrywings gereeld; daagliks of weekliks

Datums by inskrywings

Persoonlike hervertelling

Gewoonweg in die verlede tyd geskryf.

Informele styl.

Die skrywer skryf vir hom- of haarself.

E-pos / sms Inligting deur te gee

Die ontvanger se adres en die diensverskaffer bv. [email protected]

• CC: Dit is die persone wat ook kennis moet neem van die skrywe.

• Subject (Onderwerp): Dit is die onderwerp van die skrywe.

• Message (Boodskap): Die boodskap wat oorgedra word.

• Sender’s name (Stuurder): Die naam van die persoon wat die boodskap stuur.

NB: Die een wat die pos stuur se naam wys outomaties as die e-pos ontvang word. Die stuurder mag besluit om ander persoonlike inligting by te voeg.

Dit kom ooreen met spraaktaal.

Page 32: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

27KABV

Uitnodiging Om iemand iewers na toe te nooi of te vra om iets te doen.

Kan die vorm van 'n persoonlike brief of 'n uitnodigingskaartjie aanneem. Dit sluit in:

Die aard van die funksie

Waar die funksie sal plaasvind

Die datum en tyd

Kleredrag

Naam van die genooide

Dit mag grafiese elemente hê

Kan formeel of informeel wees

Gewoonlik kort en op die man af

Gebruik konvensionele frases soos Ek wil jou graag nooi om...

Antwoorde is beleefd bv. Baie dankie vir jou uitnodiging...

Aanwysings Om te verduidelik hoe om by 'n plek uit te kom

• Gebruik chronologiese volgorde

• Verwys na spesifieke rigtings

• Dui afgeronde afstande aan

• Gee inligting oor bakens langs die pad

• Gebruik opdragvorme

• Gebruik kort en duidelike sinne

Prosedure (bv. instruksies, aanwsysings en reëls)

Om te beskryf of instruksies te gee van hoe om iets te doen deur 'n reeks stappe te volg

Doel: 'n stelling oor wat bereik wil word bv. Hoe om die omslag van 'n portefeulje te maak.

Material/gereedskap wat benodig word bv. papier, verf ens

Geordende stappe om die doel te bereik bv. Verf eers die papier blou ...

Mag vergesel word van 'n visuele teks of diagramme.

Geskryf in opdragvorm bv. Verf die papier voor jy dit plak.

In logiese volgorde.

Kan benommering of aandagkolle gebruik.

Fokus op die algemene in plaas van spesifike persone bv. 'n Mens...

Opmerkings oor oorsaak en gevolg

Advertensies / plakkate / kennisgewings

Om iemand te oorreed om iets te koop of 'n diens te gebruik.

Kan 'n verskeidenheid vorms aanneem

Gebruik slagspreuke en kentekens

Gebruik visuele en ander ontwerpelemente

Gebruik advertensietegnieke

Gebruik ontwerpelemente om die aanbieding aantreklik te maak.

Figuurlike taalgebruik om impak te maak en treffende taalgebruik soos vergelyking, metafoor, alliterasie, herhaling, ritme en rym.

Page 33: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

28 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Literêre en mediatekste

Tekstipe Doel Teksstruktuur Taalstrukture

Persoonlike vertelling

Vertel van 'n persoonlike ervaring

Inleiding: Ruimte of konteks word geskets bv. Dit was in die skoolvakansie...

Vertelling van die gebeure wat plaasgevind het, dikwels in chronologiese volgorde bv. Ons het eers na Tumelo se plek gegaan en daarna ... en toe ...

Sommige addisionele inligting oor 'n gebeurtenis bv. Hy was verras om my te sien.

Afsluiting - 'n stelling wat meer inligting mag bevat bv. Ek hoop ek sal meer tyd met Tumelo kan spandeer. Ons het baie pret gehad.

Gewoonlik in die verlede tyd geskryf

Vertelling in die eerste of derde persoon

Tydsaanduidende woorde word gebruik bv. eers, toe, daarna, terwyl ens.

Fokus op individue of groepe

Kan informele styl hê

Dialoog Dit is die optekening van gebeure, direk van die spreker se gesigspunt.

Wanneer 'n dialoog geskryf word:

• skryf die name van die karakters aan die linkerkant van die bladsy;

• gebruik 'n dubbelpunt na die naam van die persoon wat praat;

• gebruik 'n nuwe reël vir elke spreker;

• gee advies tussen hakies aan die leser voor die woorde gespreek word oor hoe om te lees of aan te bied;

• skets die agtergrond voor jy begin skryf.

As die dialoog familie of vriende insluit, word 'n baie informele styl gebruik. Bekende interaksieformules word gebruik vir vrae, versoeke en stellings. Wanneer vreemdelinge ook betrokke is, word 'n meer beleefde aanslag gebruik vir vrae en stellings.

Resensies (bv. verhale, boeke offilms

Om op te som, te ontleed en te reageer op literêre tekste of aanbiedings

Konteks: agtergrondinligting oor die skrywer, illustreerder en tekstipe word gegee

Beskrywing van elemente van die teks of produksie soos karakters, kerngebeure en stilistiese kenmerke

Evaluering van die werk deur 'n mening of oordeel uit te druk

In die verlede tyd of hede geskryf.

Gebruik oordeels-woorde soos genotvol, snaaks, lagwekkend, belangrik, uitstekend ens.

Koerantartikel / feitelike verslae

Om in te lig, op te voed en die publiek te vermaak

• Stel feite kortliks maar akkuraat

• Strewe daarna om die kern weer te gee sonder om die leser te verloor.

• Som akkuraat op sonder om die waarheid te skeef.

• Gee 'n gepaste titel en subopskrif.

• Begin met die belangrikste feite: die wie, wat, waar, hoe, waarom en tot watter graad.

• Kort en helder taal

• Geskryf in die derde persoon

• Gebruik lydende of bedrywende vorm afhangende van die fokus en watter meer aanloklik vir die leser is.

• Behoort aanhalings, menings, opmerkings, stellings en waarnemings van betrokkenes of kundiges in te sluit.

Page 34: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

29KABV

Tydskrifartikels Om in te lig, op te voed en die publiek te vermaak

• Die opskrif moet interessant en uitlokkend wees.

• Die styl moet persoonlik wees en die leser direk aanspreek.

• Die styl kan ook beskrywend en figuratief wees om te spreek tot die verbeelding van die leser.

• Name, plekke, tye, posisies en ander noodsaaklike besonderhede behoort in die artikel.

• Die artikel moet belangstelling uitlok en die leser boei.

• Direkte aanhalings van persone

• Langer paragrawe

• Beskrywende skryfwerk

• Kan formele en informele taal gebruik, insluitende alledaagse uitdrukkings en sêgoed.

• Retoriese vrae

• Emotiewe woorde

• Beeldryke taal en beskrywing.

3.2.3 Lengte van tekste vir Eerste Addisionele Taal

Taak Graad 4 Graad 5 Graad 6

Paragraaf

• Woorde

• Sinne

30 – 40 woorde 40 – 50 woorde 50 – 60 woorde

6 tot 8 sinne 8 tot 10 sinne 12 tot 16 sinne

Mondelinge, kreatiewe tekste soos oorvertelling of die vertel van stories

100 – 120 woorde 120 – 130 woorde 130 – 150 woorde

Geskrewe kreatiewe en inligtingstekste soos oorvertellings, stories, verslae

Ten minste 50 woorde

1 tot 2 paragrawe

Ten minste 100 woorde

3 paragrawe

Ten minste 150 woorde

5 paragrawe

Langer transaksionele tekste, byvoorbeeld briewe

Slegs inhoud

40 – 60 woorde 60 – 80 woorde 80 – 100 woorde

Korter tekste, byvoorbeeld:

• boodskappe, notas

• opsommings, dagboek inskrywings, beskrywings

20 – 30 woorde

30 – 40 woorde

30 – 40 woorde

40 – 50 woorde

40 – 60 woorde

50 – 60 woorde

3.2.4 Lengte van tekste vir Eerste Addisionele Taal (luister en lees)

Taak Graad 4 Graad 5 Graad 6

Langer luistertekste bv storie, onderhoude, drama en nuusverslae

100–150 woorde of tot 5 min 100–200 woorde of tot 5 min 150–250 woorde of tot 5 min

Korter luistertekste bv aankondigings, inligtingstekste, instruksies en aanwysings

40-60 woorde/1-2 min 50-70 woorde/1-2 min 60-80 woord/1-2 min

Leesbegrip 100-150 woorde 150-200 woorde 200-250 woorde

Die lengte van uitgebreide leeswerk is nie voorgeskryf nie omdat dit van die tipe teks asook die moeilikheidsgraad en die leesvlakke van die leerders afhang.

Page 35: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

30 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

3.2.5 Aantal woorde wat deur Eerste Addisionele Taalleerders bemeester moet word.

Kwartaal 1 2 3 4

Woordeskat (Algemene woorde)

Graad 4 1600 –2000 1700 – 2500 1850 – 3000 2000 – 3500

Graad 5 2200 – 3750 2400 – 4000 2700 – 4250 3000 – 4500

Graad 6 3250 – 4750 3500 – 5000 3700 – 5250 4000 – 5500

Leeswoordeskat (Nuwe woorde) Graad 4

750 – 1700

(75 – 250)

800 – 1900

(75 – 250)

900 – 2200

(75 – 250)

1000 – 2500

(75 – 250)

Graad 5 1250 – 2700 1500 – 3000 1750 – 3300 2000 – 3500

Graad 6 2200 – 3800 2400 – 4200 2700 – 4600 3000 – 5000

3.3 ONDERRIGPLANNE

Die onderrigplan dui die minimum inhoud aan wat per kwartaal gedek moet word. Die volgorde van die inhoud wat in 'n tweeweeksiklus gedek moet word, word nie voorgeskryf nie. Die tydstoewysing gee 'n benaderde aanduiding van hoe lank dit behoort te neem om die inhoud te dek. Onderwysers moet hul werkskedules met behulp van hul handboeke uitwerk om met die inhoud vir die tweeweeksiklus tred te hou. Die inhoud wat in 'n tweeweeksiklus aangedui word, bevat die kerntekste / -aktiwiteite met die belangrikste vaardighede en strategieë wat leerders moet ontwikkel.

3.3.1 Hoe tekste met mekaar skakel in 'n tweeweeksiklus

Verskillende tekste is as 'n basis vir die ontwerp van die tweeweeklikse onderrigsiklus gebruik. Tekste is gekies op grond van hoe hulle skakel om 'n geïntegreerde eenheid te vorm. Leerders sal, byvoorbeeld, luister na 'n storie en dan die storie lees. Hulle kan gevra word om 'n storie te skryf of 'n kort mondelinge beskrywing van 'n plek, persoon of voorwerp te gee of hulle kan gevra word om 'n brief aan 'n karakter te skryf. Die onderwyser kies 'n tema vir elke tweeweeksiklus sodat aktiwiteite met mekaar verband hou. Die rede vir die gebruik van temas is om dit moontlik te maak om voortdurend woordeskat en taalstrukture in betekenisvolle kontekste vas te lê.

3.3.2 Die volgorde van tekste en aktiwiteite in 'n tweeweeksiklus

Tekste hoef nie in 'n bepaalde volgorde gebruik te word nie. In die meeste gevalle moet daar 'n luister- en praataktiwiteit wees om die leerders vir lees of skryf voor te berei. Soms het die luister- en praataktiwiteite hul oorsprong in die teks. Leerders moet deur mondelinge en leestekste met die verskillende soorte tekste vertroud raak, voordat hulle gevra word om hierdie tekste te skryf. In die meeste gevalle sal die luisterteks op 'n hoër vlak wees as die een wat leerders sal lees. Dit is omdat hul luistervaardighede verder as hul leesvaardighede ontwikkel is.

3.3.3 Aanbevole en voorgeskrewe tekstipes

Daar is voorgeskrewe tekstipes wat in elke tweeweeksiklus onderrig moet word. Dit word in die onderrigplan uiteengesit en behoort in die voorgeskrewe handboeke vervat te word. In die meeste gevalle is geen spesifieke storie voorgeskryf nie. 'n Keuse kan uit 'n verskeidenheid moderne stories, verbeeldingryke stories (soos avontuurverhale, wetenskapfiksie), historiese verhale (soos biografieë) en tradisionele stories (soos mites, legendes, fabels) gemaak word. Dieselfde geld vir gedigte en toneelstukke.

Daar is ook 'n opdrag wat vra dat leerders oor tekste reflekteer wat selfstandig of in pare gelees is. Hierdie tekste kan gekies word uit die klasleesboek / leesreeks / ander boeke wat die voorgeskrewe tekstipes ondersteun. Dit kan dieselfde tekstipe wees wat in die klas onderrig is (om die struktuur van die tekstipe beter te verstaan), óf 'n

Page 36: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

31KABV

ander tekstipe (om leeslus en verdere leesvaardigheid te stimuleer). Die addisionele leeswerk kan verband hou met die onderwerpe en temas van die voorgeskrewe tekstipe volgens die tweeweeksiklus. Hierdie aspek is belangrik omrede dit die leerder se kennis en begrip van die woordeskat en begrippe wat verband hou met die onderwerp / tema, konsolideer. Dit moet egter onthou word dat die uiteindelike doelwit behoort te wees om die kinders te kry om selfstandig te lees en 'n onafhanklike leesgewoonte te ontwikkel. Gedurende die indiviuele leessessie moet die leerders daarom geleentheid gegee word om boeke binne hul eie belangstellingsveld(e) te lees en daaroor te refelekteer.

3.3.4 Die aantal kerntekste in 'n tweeweeksiklus

Vroeg in die jaar word daar gewoonlik slegs een of twee tekstipes of aktiwiteite per tweeweeksiklus ingepas. Later mag daar twee of drie tekstipes of aktiwiteite per tweeweeksiklus voorkom. Onderrig hierdie tekstipes en die verwante aktiwiteite en hou in gedagte dat leerders talle kere deur die loop van die jaar daaraan blootgestel sal word.

3.3.5 Die onderrig van taalstrukture en -konvensies

Die inhoud vir taalstrukture en -konvensies word onder die opskrifte Luister en praat, Lees en kyk en Skryf en aanbied aangetref. Taalstrukture moet tydens die onderrigtyd vir Luister en praat, Lees en kyk, en Skryf en aanbied, aandag kry. Wanneer 'n storie byvoorbeeld gelees word, kan leerders tekste lees wat in die verlede tyd geskryf is. Dit is ook belangrik dat aktiwiteite op bepaalde taalstrukture sal fokus en dat taalstrukture in konteks onderrig word. Kies taalitems uit die afdeling “Taalstrukture en -konvensies” en gee leerders addisionele oefening hierin.

Ontwikkel aktiwiteite wat vir leerders betekenisvol is en wat met die tekste wat hulle in die tweeweeksiklus bestudeer het, verband hou . Meer aktiwiteite van hierdie aard moet gedoen word wanneer leerders van graad 4 tot 6 vorder. Kies versigtig watter taalreëls aan die leerders verduidelik moet word en beperk dit tot 'n minimum. Eerste Addisionele Taal-leerders leer 'n taal deur middel van gedurige blootstelling daaraan aan en deur daarvan gebruik te maak. Oefening in taalstrukture en taalkonvensies sal hierdie vaardighede verfyn. Onderrig behoort al die taalvaardighede en taalstrukture so te integreer dat hulle interafhanklik van mekaar is. Alle taalstrukture moet in konteks aangeleer word. Neem ook kennis dat daar ook spesifieke tyd toegeken is vir die formele onderrig van taalstrukture en –konvensies.

Page 37: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

32 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

3.4

IN

HO

UD

EN

ON

DER

RIG

PLA

NN

E VI

R E

ERST

E A

DD

ISIO

NEL

E TA

AL

GR

AA

D 4

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K 1

– 2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

aan

dagt

ig n

a st

orie

s

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re,

real

istie

se fi

ksie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s / p

erso

onlik

e ve

rtelli

ngs

/ avo

ntuu

rver

hale

/ w

erkl

ike

lew

ensv

erha

le)

• Ve

rdui

delik

sta

ppe

van

die

luis

terp

rose

s

• B

eant

woo

rd e

envo

udig

e vr

ae

• Ve

rtel '

n st

orie

in d

ie re

gte

volg

orde

• B

enoe

m k

arak

ters

in d

ie s

torie

ko

rrek

• D

ruk

gevo

elen

s oo

r die

sto

rie u

it

• G

ee 'n

een

voud

ige,

per

soon

like

verte

lling

• G

ebru

ik e

ie e

rvar

ing

• K

ies

toep

aslik

e on

derw

erp

• B

ly b

y di

e on

derw

erp

• Ve

rtel '

n ge

beur

teni

s in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

Oef

en lu

iste

r en

praa

t (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• R

eage

er fi

sies

op

inst

ruks

ies

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

/ ill

ustra

sies

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

soo

s di

e m

aak

van

voor

spel

lings

, geb

ruik

kl

ank-

en

kont

ekst

uele

leid

rade

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• Ve

rdui

delik

die

ver

haal

lyn

en

iden

tifise

er d

ie h

oofk

arak

ters

• Ve

rtel '

n st

orie

in k

orre

kte

volg

orde

• D

ruk

gevo

elen

s oo

r die

sto

rie u

it

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

teks

• S

pel t

ien

woo

rde

uit d

ie te

ks

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

om

alfa

betie

se v

olgo

rde

vas

te lê

Bes

in o

or te

kste

wat

reed

s ge

lees

is •

Her

verte

l sto

rie o

f hoo

fged

agte

s

Skr

yf o

or d

ie s

torie

• S

kryf

sin

ne o

or d

ie s

torie

(b

yvoo

rbee

ld 'n

ops

omm

ing

of 'n

ei

e sl

ot)

• S

kryf

sin

ne o

m u

itdru

kkin

g aa

n m

enin

gs o

f gev

oele

ns o

or d

ie s

torie

te

gee

• G

ebru

ik p

unkt

uasi

e ko

rrek

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge, p

erso

onlik

e ve

rtel

ling

met

beh

ulp

van

'n ra

am,

byvo

orbe

eld:

gis

ter …

/ to

e ...

• M

aak

gebr

uik

van

'n ra

am

• S

kryf

uit

eie

erva

ring

• K

ies

'n to

epas

like

onde

rwer

p

• B

ly b

y di

e on

derw

erp

• Ve

rtel g

ebeu

rteni

s in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

Wer

k m

et w

oord

e•

Geb

ruik

woo

rdeb

oeke

vir

korr

ekte

sp

ellin

g va

n w

oord

e

• S

kep

'n p

erso

onlik

e w

oord

eboe

k:

• S

kryf

die

lette

rs v

an d

ie a

lfabe

t bo-

aan

blad

sye

• S

kryf

5 w

oord

e en

hul

bet

eken

isse

ne

er, o

f tek

en d

ie w

oord

, geb

ruik

dit

in 'n

sin

of g

ee 'n

ver

duid

elik

ing

van

die

woo

rd

• A

lfabe

tiese

rang

skik

king

van

w

oord

e

• Vo

kale

en

kons

onan

te

• S

inon

iem

e

Wer

k m

et s

inne

• S

elfs

tand

ige

naam

woo

rd:

soor

tnam

e (m

eerv

oud,

ges

lag,

ve

rkle

inin

g)

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

• S

pelli

ng e

n pu

nktu

asie

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• Le

este

kens

: pun

t, ko

mm

a,

vraa

gtek

en

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 38: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

33KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

inlig

tings

teks

te, b

yvoo

rbee

ld 'n

fe

itelik

e ve

rtel

ling

of e

envo

udig

e nu

usbe

rig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

eant

woo

rd v

rae

• B

eskr

yf d

ie g

ebeu

rteni

s

• D

eel i

dees

en

lug

eie

men

ing

Gee

'n fe

itelik

e ve

rtel

ling

van

'n n

uusg

ebeu

rten

is w

at o

p pe

rsoo

nlik

e er

varin

g ge

base

er is

• Ve

rtel o

or /

besk

ryf d

ie v

oorv

al in

te

n m

inst

e 3

sinn

e

• K

ies

gepa

ste

inho

ud

• Ve

rtel i

n di

e ko

rrek

te v

olgo

rde

Luis

ter n

a en

reag

eer o

p ee

nvou

dige

, mon

delin

ge

aanw

ysin

gs

• Vo

lg d

ie v

oors

krift

e

• To

on b

egrip

van

woo

rdes

kat

wat

met

rigt

ing

verb

and

hou,

by

voor

beel

d lin

ks, r

egs,

bo,

ond

er

Oef

en lu

iste

r en

praa

t

(kie

s 'n

teks

vir

daag

likse

geb

ruik

)

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• R

eage

er o

p in

stru

ksie

s

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

soos

'n fe

itelik

e ve

rtel

ling

of 'n

nu

usbe

rig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

/ ill

ustra

sies

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

de

ur v

oors

pelli

ngs

te m

aak

en

kont

ekst

uele

leid

rade

te g

ebru

ik o

m

bete

keni

s te

ske

p

• B

espr

eek

die

titel

en

kop

van

nuus

berig

te /

besp

reek

ops

krift

e en

su

bops

krift

e

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie

hoof

geda

gte

en s

pesi

fieke

be

sond

erhe

de

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an

onbe

kend

e w

oord

e

• Le

es 'n

een

voud

ige

kaar

t

• Id

entifi

seer

ple

kke

op 'n

kaa

rt

• Vo

lg 'n

roet

e op

'n k

aart

• B

eskr

yf 'n

roet

e op

die

kaa

rt m

et

woo

rdes

kat w

at m

et ri

gtin

g ve

rban

d ho

u

Bes

in o

or te

kste

wat

gel

ees

is

• Ve

rtel d

ie s

torie

of v

erdu

idel

ik

hoof

geda

gtes

Skry

f 'n

feite

like

verh

aal o

f sk

ryf '

n nu

usge

beur

teni

s w

at o

p pe

rsoo

nlik

e er

varin

g ge

base

er is

• S

kryf

sin

ne o

or 'n

geb

eurte

nis

aan

die

hand

van

'n ra

am

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• S

kep

'n ti

tel

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• K

orrig

eer s

pelli

ng a

an d

ie h

and

van

'n w

oord

eboe

k

Bys

krift

e by

'n e

envo

udig

e ka

art

• S

kryf

die

nam

e va

n di

e pl

ekke

en

ande

r ken

mer

ke o

p di

e ka

art

Wer

k m

et w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

se in

ei

e w

oord

eboe

k

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(per

soon

lik, o

nper

soon

lik),

telw

oord

, vo

egw

oord

, byw

oord

, voo

rset

sels

• Id

iom

e en

idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• H

oofle

tters

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le

• Vo

kaal

teke

ns in

ges

lote

lette

rgre

pe

(aap

, oor

)

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 39: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

34 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K 5

– 6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re,

real

istie

se fi

ksie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s / p

erso

onlik

e ve

rtelli

ngs

/ avo

ntuu

rver

hale

/ w

erkl

ike

lew

ensv

erha

le)

• Vo

orsp

el w

at v

olge

nde

gaan

geb

eur

• B

eant

woo

rd e

envo

udig

e vr

ae

• Ve

rtel '

n st

orie

in d

ie re

gte

volg

orde

• K

ry n

ame

van

kara

kter

s in

die

sto

rie

korr

ek

• Id

entifi

seer

kar

akte

rs u

it m

onde

linge

be

skry

win

gs

• D

ruk

gevo

elen

s oo

r die

sto

rie u

it

Bes

kryf

die

men

se /

kara

kter

s ui

t di

e st

orie

• Ve

rdui

delik

hoe

die

men

se /

voor

wer

pe ly

k

• G

ebru

ik 'n

paa

r nuw

e w

oord

e w

at

uit d

ie s

torie

gel

eer i

s

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

(kie

s 'n

teks

vir

daag

likse

geb

ruik

)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k en

uitd

rukk

ing

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

djie

voo

r

• R

eage

er o

p in

stru

ksie

s

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

/ ill

ustra

sies

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

di

e m

aak

van

voor

spel

lings

, geb

ruik

kl

ank-

en

kont

ekst

uele

leid

rade

• Ve

rdui

delik

die

ver

haal

lyn

en

iden

tifise

er d

ie h

oofk

arak

ters

• H

erve

rtel d

ie s

torie

in k

orre

kte

volg

orde

• D

ruk

gevo

elen

s oo

r die

sto

rie u

it

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

teks

• S

pel t

ien

woo

rde

uit d

ie te

ks

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is

• Ve

rtel d

ie s

torie

of h

oofg

edag

tes

Skry

f oor

'n s

torie

• S

kryf

sin

ne o

or d

ie s

torie

(b

yvoo

rbee

ld 'n

par

agra

af o

f 'n

eie

eind

e)

• S

kryf

eie

sin

ne o

m a

an m

enin

gs o

f ge

voel

ens

oor d

ie s

torie

uitd

rukk

ing

te g

ee

• G

ebru

ik p

unkt

uasi

e ko

rrek

Skry

f 'n

besk

ryw

ing

(par

agra

af) v

an

men

se o

f kar

akte

rs u

it di

e st

orie

m

et b

ehul

p va

n 'n

skr

yfra

am

• S

kryf

sin

ne o

or h

oe d

ie m

ense

lyk

• G

ebru

ik 'n

paa

r nuw

e w

oord

e w

at u

t di

e st

orie

gel

eer i

s

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e

• K

orrig

eer s

pelli

ng d

eur '

n w

oord

eboe

k te

geb

ruik

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

ames

telli

ngs

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k op

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• S

elfs

tand

ige

naam

woo

rd

(get

al, g

esla

g, v

erkl

eini

ng),

byvo

eglik

e na

amw

oord

, hoo

f- en

hu

lpw

erk-

woo

rde,

voe

gwoo

rd,

voor

naam

woo

rd

• Ty

dsvo

rme

• Le

tterli

ke e

n fig

uurli

ke ta

alge

brui

k

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• A

fkap

ping

stek

en

• W

oord

e op

d /

t en

woo

rde

met

i /

ie

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 40: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

35KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K 7

– 8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

en v

oer

inst

ruks

ies

uit,

byvo

orbe

eld

rese

p /

inst

ruks

ies

vir v

erva

ardi

ging

of h

oe

om ie

ts te

doe

n / t

e m

aak

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

eant

woo

rd v

rae

• Vr

a vr

ae o

m in

ligtin

g te

bek

om

• Lu

iste

r en

reag

eer g

epas

• B

eskr

yf w

at g

edoe

n m

oet w

ord

Gee

een

voud

ige

inst

ruks

ies

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

beso

nder

hede

en

vol

gord

e

• G

ebru

ik d

ie b

evel

vorm

van

die

w

erkw

oord

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

(kie

s 'n

teks

vir

daag

likse

geb

ruik

)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k en

uitd

rukk

ing

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• R

eage

er o

p in

stru

ksie

s

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

Lees

begr

ip: l

ees

inst

ruks

iete

kste

by

voor

beel

d re

sep

/ ins

truk

sies

vir

die

verv

aard

igin

g of

hoe

om

iets

te

doen

/ te

maa

k

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n fo

to’s

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, p

rent

e / i

llust

rasi

es,

gebr

uik

kont

ekst

uele

leid

rade

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• B

eskr

yf w

at g

edoe

n m

oet w

ord

• B

espr

eek

beso

nder

hede

van

die

te

ks

• B

espr

eek

volg

orde

van

inst

ruks

ies

• Vo

lg d

ie in

stru

ksie

s

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is

• Ve

rgel

yk b

oeke

wat

gel

ees

is

Skry

f een

voud

ige

inst

ruks

ies

met

be

hulp

van

'n s

kryf

raam

• N

omm

er d

ie in

stru

ksie

s

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

beso

nder

hede

• G

ebru

ik d

ie re

gte

volg

orde

• S

kryf

die

inst

ruks

ies

met

beh

ulp

van

'n s

kryf

raam

• G

ebru

ik w

erkw

oord

e ko

rrek

• K

orrig

eer s

pelli

ng d

eur '

n w

oord

eboe

k te

geb

ruik

Skry

f 'n

lys

• S

kryf

'n ly

s va

n ite

ms

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• G

ee d

ie ly

s 'n

ops

krif

• G

ebru

ik s

inne

kor

rek

Wer

k m

et w

oord

e

• Vo

or- e

n ag

terv

oegs

els

• S

ames

telli

ngs

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• S

inso

orte

: bev

elsi

nne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(aan

wys

end

en b

esitl

ik),

selfs

tand

ige

naam

woo

rd, l

idw

oord

, te

lwoo

rd

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• H

oofle

tters

• K

omm

a, p

unte

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e en

dee

lteke

n

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 41: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

36 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K 9

– 1

0

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n li

edjie

of

eenv

oudi

ge g

edig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• H

erro

ep d

ie h

oofg

edag

te

• B

espr

eek

die

sent

rale

idee

• B

espr

eek

met

bet

rekk

ing

tot e

ie

erva

ring

• Id

entifi

seer

rym

en

ritm

e

• B

reek

woo

rde

in le

tterg

repe

op

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

te

ks g

estim

ulee

r is

• D

ra li

edjie

/ ge

kose

reël

s vo

or

Spee

l 'n

mee

r gev

orde

rde

taal

spel

etjie

/ ro

lspe

l

• V

olg

inst

ruks

ies

korr

ek

• G

ebru

ik 'n

ver

skei

denh

eid

van

woo

rdes

kat

• N

eem

beu

rte, g

ee a

nder

'n

gele

enth

eid

om te

pra

at

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, ri

tme

en u

itdru

kkin

g

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• R

eage

er fi

sies

op

inst

ruks

ies

Lees

begr

ip: l

ees

'n e

envo

udig

e ge

dig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n fo

to’s

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

yk n

a pr

ente

/ ill

ustra

sies

, geb

ruik

kon

teks

tuel

e le

idra

de

• B

eant

woo

rd v

rae

oor

die

teks

• Id

entifi

seer

ritm

e en

rym

(alli

tera

sie,

as

sona

nsie

)

• Ve

rdee

l woo

rde

in le

tterg

repe

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

te

ks g

estim

ulee

r is

Los

'n w

oord

raai

sel o

p

• S

pel w

oord

e ko

rrek

• To

on b

egrip

van

bet

eken

is v

an

woo

rde

Bes

pree

k te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is

• B

espr

eek

emos

ione

le re

aksi

e op

te

kste

.

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge g

edig

aan

die

ha

nd v

an 'n

skr

yfra

am

• S

kryf

par

e si

nne

van

dies

elfd

e le

ngte

wat

rym

• G

ebru

ik g

epas

te ri

tme

en ry

m

• G

ebru

ik k

enni

s va

n le

tterg

repe

om

di

e rit

me

te o

ntw

ikke

l

Oef

en s

krift

elik

• S

kryf

woo

rde

wat

met

die

selfd

e kl

ank

begi

n, b

yvoo

rbee

ld: O

ulik

e O

usus

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• Le

tterg

repe

en

klan

kgre

pe

• Vo

kale

en

kons

onan

te

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oors

etse

ls,

byvo

eglik

e na

amw

oord

(int

ensi

ewe

vorm

e, tr

appe

van

ver

gely

king

)

• W

oord

orde

in s

inne

• Le

tterli

ke e

n fig

uurli

ke ta

alge

brui

k

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdub

belin

g va

n vo

kale

en

kons

onan

te

• Vr

aagt

eken

, uitr

oept

eken

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 42: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

37KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Kie

s ui

t kon

tem

porê

re re

alis

tiese

fiksie/tradision

elestories/

pers

oonl

ike

herv

erte

lling

s/

avon

tuur

verh

ale

/ wer

klik

e le

wen

sver

hale

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Ve

rdui

delik

sta

ppe

van

die

luis

terp

rose

s

• Vo

orsp

el w

at v

olge

nde

gaan

geb

eur

• B

eant

woo

rd e

envo

udig

e vr

ae

• H

erve

rtel '

n st

orie

in d

ie re

gte

volg

orde

• B

enoe

m d

ie k

arak

ters

in d

ie s

torie

ko

rrek

• Id

entifi

seer

kar

akte

rs u

it m

onde

linge

be

skry

win

gs

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

op d

ie

stor

ie

Gee

'n p

erso

onlik

e he

rver

telli

ng

• K

ies

uit e

ie e

rvar

ing

• K

ies

'n to

epas

like

onde

rwer

p

• B

ly b

y di

e on

derw

erp

• H

erve

rtel g

ebeu

rteni

s in

kor

rekt

e vo

lgor

de

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, u

itdru

kkin

g en

tem

po

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• R

eage

er o

p in

stru

ksie

s

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng o

p gr

ond

van

titel

en

foto

’s

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

byv

oorb

eeld

di

e m

aak

van

voor

spel

lings

en

gevo

lgtre

kkin

gs, g

ebru

ik k

lank

en

kont

ekst

uele

leid

rade

• S

tel e

n be

antw

oord

vra

e oo

r die

st

orie

• Id

entifi

seer

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

er

• Ve

rdui

delik

men

ings

oor

die

teks

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

lees

teks

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is

• D

eel m

enin

gs o

or d

ie b

oek

Skry

f 'n

bood

skap

Kie

s to

epas

like

inho

ud

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• A

dres

seer

teks

aan

'n p

erso

on

• E

indi

g m

et e

ie n

aam

Skry

f 'n

pers

oonl

ike

herv

erte

lling

aa

n di

e ha

nd v

an 'n

skr

yfra

am

(byv

oorb

eeld

gis

ter .

.. da

arna

...)

• M

aak

van

'n s

kryf

raam

geb

ruik

• S

kryf

uit

eie

erva

ring

• K

ies

toep

aslik

e on

derw

erp

• B

ly b

y di

e on

derw

erp

• H

erve

rtel g

ebeu

rteni

s in

kor

rekt

e vo

lgor

de

• G

ebru

ik u

itgeb

reid

e w

oord

eska

t

Wer

k m

et w

oord

e

• V

erdu

bbel

ing

van

kons

onan

te e

n vo

kale

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, b

yvoe

glik

e na

amw

oord

, wer

kwoo

rd,

voor

naam

woo

rd (v

raen

d)

• Id

iom

e en

idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e en

dee

lteke

n

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 43: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

38 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

inlig

tings

teks

, byv

oorb

eeld

w

eerv

ersl

ae o

f 'n

besk

ryw

ing

van

'n p

lek

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Id

entifi

seer

spe

sifie

ke

beso

nder

hede

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g w

at m

et

pers

oonl

ike

erva

rings

ver

band

hou

Luis

ter n

a 'n

bes

kryw

ing

en b

eskr

yf

'n v

oorw

erp

/ 'n

gebe

urte

nis

• Id

entifi

seer

bes

kryw

ende

woo

rde

• G

ebru

ik 'n

paa

r nuw

e w

oord

e

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e

Oef

en lu

iste

r en

praa

t (ge

deel

de

teks

vir

die

dag)

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• R

eage

er o

p in

stru

ksie

s

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

met

vis

uele

kom

pone

nte,

by

voor

beel

d 'n

dia

gram

/ ta

bel /

ko

pkaa

rt /

kaar

t / p

rent

/ ill

ustr

asie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng o

p gr

ond

van

titel

en

pren

te /

visu

ele

leid

rade

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, soo

s vl

ugle

es

• S

tel e

n be

antw

oord

vra

e

• B

espr

eek

hoof

geda

gte

en

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g in

die

vi

suel

e te

ks

Lees

'n v

isue

le te

ks, b

yvoo

rbee

ld

'n p

lakk

aat w

at 'n

geb

eurt

enis

ad

vert

eer

• P

re-le

es: b

espr

eek

pren

t / il

lust

rasi

e

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g

• B

espr

eek

die

doel

van

die

teks

• B

espr

eek

die

taal

wat

geb

ruik

wor

d

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

on

twer

pken

-mer

ke s

oos

kleu

r en

vers

kille

nde

groo

ttes

of le

tterti

pes

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is

• Ve

rgel

yk b

oeke

/ te

kste

wat

gel

ees

is

Som

'n in

ligtin

gste

ks o

p

• Vu

l die

ont

brek

ende

woo

rde

in in

'n

opso

mm

ing

of o

p 'n

gra

fiek

/ tab

el /

kopk

aart

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

• G

ebru

ik 'n

paa

r nuw

e w

oord

e ui

t die

ge

lese

teks

Ont

wer

p 'n

vis

uele

teks

, by

voor

beel

d 'n

pla

kkaa

t wat

'n

gebe

urte

nis

adve

rtee

r

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• G

ebru

ik o

ntw

erps

elem

ente

soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e gr

ootte

s of

le

tterti

pes

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• O

op- e

n ge

slot

e le

tterg

repe

• A

nton

iem

e, s

inon

iem

e, h

omof

one

• W

oord

eboe

k-va

ardi

ghed

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: b

ywoo

rd (t

yd, p

lek,

w

yse)

, byv

oegl

ike

naam

woo

rd

(inte

nsie

we

vorm

e, tr

appe

van

ve

rgel

ykin

g)

• Vo

orse

tsel

s (o

ok in

vas

te

verb

indi

ngs)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• W

oord

e w

at e

indi

g op

t / d

; woo

rde

met

ei /

y

• Le

este

kens

: pun

t, ko

mm

a,

vraa

gtek

en, u

itroe

ptek

en,

aanh

alin

gste

ken,

dub

belp

unt

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 44: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

39KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie;

trad

isio

nele

sto

ries;

per

soon

like

herv

erte

lling

s; a

vont

uurv

erha

le;

staa

ltjie

s; fa

ntas

ie; l

ewen

sver

hale

of

hist

orie

se fi

ksie

• Vo

orsp

ellin

g w

at v

olge

nde

gaan

ge

beur

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

espr

eek

gebe

ure

in d

ie v

erha

al

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

op d

ie

stor

ie

• H

erve

rtel s

torie

in d

ie re

gte

volg

orde

, ver

bind

woo

rde

Spee

l 'n

mee

r kom

plek

se

taal

spel

etjie

Volg

inst

ruks

ies

korr

ek

• G

ebru

ik 'n

ver

skei

denh

eid

woo

rdes

kat

• N

eem

beu

rte, g

ee a

nder

'n k

ans

om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k en

uitd

rukk

ing

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• H

erve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

met

di

aloo

g

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

espr

eek

gebe

ure

in d

ie v

erha

al

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

op d

ie

stor

ie

• S

om s

torie

op

• Id

entifi

seer

wat

ter d

ele

van

die

verh

aal i

n di

e di

aloo

g vo

orko

m

• R

olsp

eel d

ie s

torie

of '

n de

el v

an d

ie

stor

ie

Lees

'n d

agbo

ek o

f dag

boek

-in

skry

win

gs

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

/ ill

ustra

sies

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

die

skr

ywer

va

n di

e da

gboe

k

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t ges

timul

eer d

eur

die

teks

B

esin

oor

teks

te w

at s

elfs

tand

ig

gele

es is

Lê v

erba

nde

met

eie

erv

arin

g

Skry

f 'n

stor

ie m

et d

ialo

og

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• M

aak

gebr

uik

van

'n ra

am

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de v

ir 'n

di

aloo

g

• B

rei s

inne

uit

deur

byv

oegl

ike

naam

woo

rde

en b

ywoo

rde

te

gebr

uik

• G

ebru

ik u

itgeb

reid

e w

oord

eska

t, in

slui

tend

voo

rnaa

mw

oord

e en

Ve

rbin

ding

swoo

rde

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

Wer

k m

et w

oord

e•

Afle

idin

gs e

n sa

mes

telli

ngs

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ikW

erk

met

sin

ne•

Woo

rdso

orte

: byw

oord

, byv

oegl

ike

naam

woo

rd

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

deSp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne

• Le

este

kens

(aan

halin

gste

kens

)

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 45: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

40 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

en v

oer

inst

ruks

ies

uit b

yvoo

rbee

ld re

sep

/ in

stru

ksie

s vi

r die

ver

vaar

digi

ng, o

f ho

e om

iets

te d

oen

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

espr

eek

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de

van

die

teks

• Vr

a vr

ae o

m in

ligtin

g te

bek

om

• Lu

iste

r en

reag

eer g

epas

Gee

inst

ruks

ies

(ten

min

ste

twee

st

appe

)

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

• G

ebru

ik w

erkw

oord

e ko

rrek

• G

ee in

stru

ksie

s in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

Klassifiseerdinge

• Ve

rdee

l ite

ms

in g

roep

e vo

lgen

s sp

esifi

eke

krite

ria

• Ve

rdui

delik

waa

rom

din

ge s

aam

ho

ort

Oef

en lu

iste

r en

praa

t (ge

deel

de

teks

)

• R

eage

er o

p in

stru

ksie

s

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

Lees

begr

ip: l

ees

'n p

rose

dure

-teks

, by

voor

beel

d 'n

rese

p / i

nstr

uksi

es

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

/ ill

ustra

sies

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• B

espr

eek

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de

• B

espr

eek

volg

orde

van

inst

ruks

ies

Lees

'n in

ligtin

gste

ks m

et v

isue

le

kom

pone

nte,

byv

oorb

eeld

'n

plakkaat/pamflet

• P

re-le

es: v

oors

pel v

olge

ns ti

tel /

pr

ent /

illu

stra

sie

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• Ve

rdui

delik

hoo

fged

agte

• In

terp

rete

er v

isue

le te

ks

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is

• B

espr

eek

emos

ione

le re

aksi

e op

te

ks

Skry

f 'n

pros

edur

etek

s,

byvo

orbe

eld

'n re

sep

/ ins

truk

sies

• Vo

ltooi

bes

onde

rhed

e in

'n ra

am

• H

ou b

y on

derw

erp

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

keus

e,

spel

ling

en le

este

kens

Skry

f en

ontw

erp

'n v

isue

le te

ks,

byvoorbeeld'nplakkaat/pam

flet/

kenn

isge

win

g

• G

ebru

ik k

orre

kte

form

aat

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g en

w

oord

keus

e

• G

ebru

ik o

ntw

erps

elem

ente

soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e le

tterti

pe e

n -g

root

tes

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omof

one

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (v

ersa

mel

nam

e),

voor

naam

woo

rd (p

erso

onlik

, be

sitli

k)

• E

nkel

voud

ige

sin

(ond

erw

erp,

ge

segd

e, v

oorw

erp)

• W

oord

orde

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne

• Le

este

keng

ebru

ik in

sin

ne

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

WEE

K

9 –

10

FOR

MEL

E A

SSES

SER

ING

Page 46: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

41KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er (K

ies

uit k

onte

mpo

rêre

real

istie

se fi

ksie

/ t

radi

sion

ele

stor

ies

/ per

soon

like

vers

lae/

avo

ntuu

rver

hale

/ sn

aaks

e st

orie

s / f

anta

sieë

/ w

erkl

ike

lew

enst

orie

s)

• Ve

rdui

delik

sta

ppe

van

luis

terp

rose

s

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

eant

woo

rd e

envo

udig

e vr

ae

• N

oem

kor

rekt

e na

me

van

kara

kter

s in

die

sto

rie

• H

erve

rtel '

n st

orie

in d

ie re

gte

volg

orde

• D

ruk

gevo

elen

s oo

r die

sto

rie u

it

• B

eskr

yf o

orsa

ke e

n ge

volg

e va

n di

e op

trede

of g

ebeu

re

Bes

kryf

'n p

erso

on /

dier

/ ka

rakt

er

uit d

ie s

torie

/ pl

ek w

aar d

ie s

torie

af

spee

l

• Ve

rdui

delik

hoe

die

per

soon

/ di

er /

kara

kter

/ pl

ek ly

k

• G

ebru

ik 'n

paa

r nuw

e w

oord

e ui

t die

st

orie

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e vi

r be

skry

win

g

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• In

terp

rete

er e

n ve

rdui

delik

die

bo

odsk

ap

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

, afl

eidi

ngs

maa

k

• H

erve

rtel g

ebeu

re in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

• S

pree

k ge

voel

ens

oor d

ie te

ks u

it en

mot

ivee

r

• B

espr

eek

die

hoof

kara

kter

en

ande

r ka

rakt

ers

• D

oen

rols

pel w

at o

p di

e st

orie

ge

base

er is

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n e

envo

udig

e bo

ekre

sens

ie

• Id

entifi

seer

bel

angr

ike

inlig

ting,

by

voor

beel

d di

e tit

el, s

kryw

er

• Id

entifi

seer

hoo

fged

agte

s

• B

espr

eek

form

aat v

an d

ie re

sens

ie

• B

espr

eek

resp

ons

op d

ie re

sens

ie

Skry

f 'n

dial

oog

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

onde

rwer

p

• G

ebru

ik d

ie ra

am g

epas

• K

arak

ters

se

“dia

loog

” vol

g in

lo

gies

e vo

lgor

de

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, le

este

kens

en

spas

ies

tuss

en p

arag

raw

e

Gee

'n b

eskr

ywin

g (p

arag

raaf

) van

'n

per

soon

/ di

er /

plek

• B

eskr

yf d

uide

lik

• G

ebru

ik b

ehoo

rlik

geko

nstru

eerd

e,

volle

dige

sin

ne

• G

ebru

ik h

oof-

en o

nder

steu

n-en

de

geda

gtes

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

Wer

k m

et w

oord

e

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• H

omon

iem

e en

hom

ofon

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, b

ywoo

rd, b

yvoe

glik

e na

amw

oord

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• K

oppe

lteke

n

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 47: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

42 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, u

itdru

kkin

g en

tem

po

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• H

erve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

jy g

ehoo

r of

gele

es h

et

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is /

lees

in p

are

• G

ee 'n

kor

t mon

delin

ge re

sens

ie

van

'n b

oek

• G

ee 'n

kor

t, m

onde

linge

rese

nsie

de

ur 'n

ges

kikt

e ra

am te

geb

ruik

Page 48: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

43KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

inlig

tings

teks

, byv

oorb

eeld

'n

feite

like

herv

erte

lling

/ ve

rsla

g /

nuus

berig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

eant

woo

rd v

rae

• B

eskr

yf d

ie g

ebeu

rteni

s

• D

eel i

dees

en

bied

opi

nies

aan

Nee

m a

an 'n

kor

t ges

prek

oor

'n

beke

nde

onde

rwer

p de

el

• N

eem

beu

rte

• H

ou b

y di

e on

derw

erp

• Vr

a re

leva

nte

vrae

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, u

itdru

kkin

g en

tem

po

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• H

erve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

jy g

ehoo

r of

gele

es h

et

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks,

byvo

orbe

eld

'n fe

itelik

e he

rver

telli

ng /

vers

lag

/ nuu

sber

ig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, by

voor

beel

d so

ekle

es v

ir sp

esifi

eke

beso

nder

hede

, vlu

glee

s vi

r die

al

gem

ene

idee

• A

ntw

oord

e ko

mpl

ekse

vra

e by

voor

beel

d: W

aaro

m …

? H

oe d

ink

jy ..

.?

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n v

isue

le te

ks, b

yvoo

rbee

ld 'n

pl

akka

at o

f 'n

kenn

isge

win

g

• P

re-le

es: b

espr

eek

pren

te /

illus

trasi

es

• B

espr

eek

die

inho

ud v

an d

ie te

ks

• Id

entifi

seer

spe

sifie

ke in

ligtin

g

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g

• B

espr

eek

die

doel

van

die

teks

• B

espr

eek

taal

gebr

uik

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

on

twer

psel

emen

te, s

oos

kleu

r, le

tterti

pes

en

-gro

otte

s

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is /

lees

is p

are

• Ve

rgel

yk b

oeke

/ te

kste

wat

gel

ees

is

Ops

omm

ing

van

'n in

ligtin

gste

ks

• Vu

l die

ont

brek

ende

woo

rde

in in

'n

skrif

telik

e op

som

min

g

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

• G

ebru

ik n

uwe

woo

rde

uit d

ie

lees

teks

Ont

wer

p en

ske

p 'n

vis

uele

teks

by

voor

beel

d 'n

pla

kkaa

t of '

n ke

nnis

gew

ing

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g

• G

ebru

ik o

ntw

erps

elem

ente

soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e le

tterti

pes

en

-gro

otte

s

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• Ve

rbin

ding

swoo

rde

Wer

k m

et s

inne

• S

inso

orte

• E

nkel

voud

ige

en s

aam

gest

elde

si

nne

• O

ntke

nnin

g

• W

oord

orde

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• A

fkor

tings

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e, d

eelte

ken

• H

oofle

tters

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 49: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

44 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Lu

iste

r en

verw

ys n

a ei

e er

varin

g

• Id

entifi

seer

spe

sifie

ke

beso

nder

hede

• H

erve

rtel i

n di

e ko

rrek

te v

olgo

rde

• B

eskr

yf o

orsa

ak e

n ge

volg

, by

voor

beel

d di

e ef

fek

van

'n

hand

elin

g of

geb

eurte

nis

• Ve

rdui

delik

die

boo

dska

p va

n di

e st

orie

Luis

ter n

a 'n

ged

ig

• B

espr

eek

waa

roor

die

ged

ig h

ande

l

• Lê

ver

band

met

eie

erv

arin

g

• Id

entifi

seer

rym

en

ritm

e

• Id

entifi

seer

kla

nkna

boot

send

e w

oord

e

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

ge

dig

gest

imul

eer i

s

• D

ra g

edig

/ ge

kose

reël

s vo

or

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, u

itdru

kkin

g en

tem

po

• O

efen

met

woo

rde

wat

kla

nk

nabo

ots,

byv

oorb

eeld

bye

wat

zo

em, g

las

wat

rink

el

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

/ ill

ustra

sies

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• Id

entifi

seer

en

lew

er k

omm

enta

ar

op d

ie in

trige

• Ve

rdui

delik

die

boo

dska

p va

n di

e st

orie

• B

eskr

yf o

orsa

ak e

n ge

volg

, by

voor

beel

d di

e ef

fek

van

'n

hand

elin

g of

geb

eurte

nis

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

ste

reot

ipes

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n g

edig

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n fo

to’s

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

yk n

a pr

ente

, geb

ruik

ko

ntek

stue

le le

idra

de

• Id

entifi

seer

ritm

e en

rym

• B

reek

woo

rde

in le

tterg

repe

op

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

ge

dig

gest

imul

eer i

s

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

ge

lees

is /

lees

in p

are

• H

erve

rtel s

torie

of h

oofg

edag

tes

in

3 to

t 5 s

inne

• B

epre

ek e

ie e

mos

ies

na a

anle

idin

g va

n ge

lese

teks

te

Skry

f 'n

stor

ie d

eur d

ie g

ebru

ik v

an

'n ra

am

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

onde

rwer

p

• G

ebru

ik d

ie ra

am k

orre

k

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat,

insl

uite

nd v

erbi

ndin

gsw

oord

e en

fra

ses

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, le

este

kens

en

spas

ies

tuss

en p

arag

raw

e

Skry

f sin

ne w

at ry

m

• S

kryf

par

e si

nne

wat

die

selfd

e le

ngte

het

en

rym

• G

ebru

ik g

epas

te ri

tme

en ry

m

• G

ebru

ik k

enni

s va

n le

tterg

repe

om

di

e rit

me

te o

ntw

ikke

l

Wer

k m

et w

oord

e

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• S

elfs

tand

ige

naam

woo

rd

(ver

klei

ning

, mee

rvou

d, g

esla

g),

wer

kwoo

rd

• O

ntke

nnin

g

• Ve

elvo

udig

e en

saa

mge

stel

de s

inne

• Id

iom

e en

idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne: w

oord

e w

at e

inde

op

d / t

• Lo

s en

vas

skr

yf

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 50: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

45KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

inlig

tings

teks

, soo

s 'n

feite

like

herv

erte

lling

/ be

skry

win

g

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

eant

woo

rd v

rae

• Id

entifi

seer

en

lew

er k

omm

enta

ar

op d

ie h

oofg

edag

te e

n sp

esifi

eke

beso

nder

hede

• D

eel i

dees

en

spre

ek m

enin

gs u

it

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

Luis

ter n

a 'n

bes

kryw

ing

van

plek

ke /

plan

te /

dier

e / v

oorw

erpe

Iden

tifise

er p

lekk

e ko

rrek

• G

ebru

ik w

oord

e w

at d

ie p

lek

korr

ek

besk

ryf

• G

ebru

ik 'n

paa

r nuw

e w

oord

e

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e O

efen

luis

ter e

n pr

aat

(kie

s 'n

teks

vir

daag

likse

geb

ruik

)

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• Ve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

geh

oor o

f ge

lees

is

Lees

begr

ip: l

ees

inlig

tings

teks

te

met

vis

uele

kom

pone

nte,

by

voor

beel

d 'n

dia

gram

/ ta

bel /

ko

pkaa

rt /

kaar

t/ pr

ente

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng v

an ti

tel e

n fo

to’s

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vl

ugle

es

• Id

entifi

seer

die

hoo

fged

agte

en

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de e

n le

wer

ko

mm

enta

ar d

aaro

p

• In

terp

rete

er in

ligtin

g in

die

vis

uele

te

ks

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

pro

sedu

re te

kste

, by

voor

beel

d ee

nvou

dige

in

stru

ksie

s •

Pre

-lees

: voo

rspe

lling

na

aanl

eidi

ng

van

titel

en

pren

te

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

yk n

a pr

ente

, geb

ruik

ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• B

eskr

yf w

at g

edoe

n m

oet w

ord

• B

espr

eek

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de

van

die

teks

• B

espr

eek

volg

orde

van

inst

ruks

ies

• Vo

lg d

ie in

stru

ksie

s B

esin

oor

teks

te w

at s

elfs

tand

ig

gele

es is

Lê v

erba

nd m

et e

ie e

rvar

ing

Etik

ette

en

/ of v

isue

le te

kste

, by

voor

beel

d 'n

dia

gram

/ ta

bel /

ko

pkaa

rt /

kaar

t / p

rent

e •

Geb

ruik

gep

aste

woo

rdes

kat

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat v

ir et

iket

te, b

yvoo

rbee

ld s

legs

een

of

twee

woo

rde

Geb

ruik

inlig

ting

uit '

n vi

suel

e te

ks

om 'n

bes

kryw

ende

par

agra

af te

sk

ryf

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g ko

rrek

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

Wer

k m

et w

oord

e•

Skr

yf w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

neer

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

eW

erk

met

sin

ne•

Woo

rdso

orte

: sel

fsta

ndig

e na

amw

oord

, voo

rset

sels

, by

voeg

like

naam

woo

rd, b

ywoo

rd

• Le

tterli

ke e

n fig

uurli

ke ta

alge

brui

kSp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne: w

oord

e m

et i

/ ie

• Lo

s en

vas

skr

yf v

an w

oord

e

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 51: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

46 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E

EN -K

ON

VEN

SIES

WEE

K

9 –

10

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

tone

elst

uk w

at h

ardo

p ge

lees

wor

d of

oor

die

radi

o / T

V

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Vo

orsp

el n

a aa

nlei

ding

van

die

tite

l

• H

erve

rtel '

n dr

ama

in v

olgo

rde

• G

ee d

ie n

ame

van

die

kara

kter

s ko

rrek

• R

olsp

eel '

n ka

rakt

er o

f 'n

beke

nde

situ

asie

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• G

ebru

ik b

eson

derh

ede

akku

raat

• D

ruk

geda

gtes

en

gevo

elen

s ui

t

• H

ou b

y di

e on

derw

erp

• To

on b

ewus

thei

d va

n so

sial

e ve

rski

lle

• S

kake

l van

een

taal

na

'n a

nder

in

dien

toep

aslik

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, u

itdru

kkin

g en

tem

po

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• H

erve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

geh

oor o

f ge

lees

is

Lees

begr

ip: l

ees

'n to

neel

stuk

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng v

olge

ns ti

tel

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

• Id

entifi

seer

die

sto

riely

n

• B

espr

eek

kara

kter

s en

agt

ergr

ond

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

te

ks g

estim

ulee

r is

• B

espr

eek

kenm

erke

van

die

teks

, ve

ral p

unkt

uasi

e en

form

aat

• Vo

er d

ie to

neel

stuk

of '

n ko

rt ge

deel

te d

aarv

an o

p

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• G

ee 'n

kor

t, m

onde

linge

rese

nsie

ge

base

er o

p 'n

toep

aslik

e ra

am

Skry

f 'n

dial

oog

• K

ies

toep

aslik

e ka

rakt

ers

• O

rgan

isee

r die

ges

prek

logi

es

• G

ebru

ik d

ie ra

am k

orre

k

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de g

epas

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, p

unkt

uasi

e en

spa

siër

ing

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge b

oekr

esen

sie,

ge

brui

k 'n

raam

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• G

ee e

ie m

enin

g

Wer

k m

et w

oord

e

• Le

tterg

repe

• Vo

or- e

n ag

terv

oegs

els

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, w

erkw

oord

, vo

orse

tsel

s

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• S

inso

orte

• S

aam

gest

elde

sin

ne

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne

• Ve

rdub

belin

g va

n vo

kale

en

kons

onan

te

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 52: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

47KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Nee

m a

an g

espr

ek o

or 'n

bek

ende

on

derw

erp

deel

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• S

tel r

elev

ante

vra

e en

reag

eer o

p vr

ae

• R

espe

ktee

r and

er s

e id

ees

Spee

l 'n

mee

r kom

plek

se

taal

spel

etjie

• Vo

lg in

stru

ksie

s ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at, g

ee a

nder

'n

kan

s om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t

(Kie

s ee

n ak

tiwite

it vi

r daa

glik

se

oefe

ning

)

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• Ve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

jy g

ehoo

r of

gele

es h

et

Lees

begr

ip: L

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re re

alis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sieë

/ w

erkl

ike

lew

enst

orie

s)

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g

• Vr

a m

eer k

ompl

ekse

vra

e,

byvo

orbe

eld:

Hoe

kom

nie

? H

oe

dink

jy?

• H

erve

rtel s

torie

in v

olgo

rde,

Geb

ruik

ve

rbin

ding

swoo

rde

• Ve

rdui

delik

rede

s vi

r han

delin

ge in

di

e st

orie

• Ve

rdui

delik

die

oor

saak

en

die

gevo

lg in

die

ver

haal

.

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

op d

ie

teks

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Ve

rgel

yk b

oeke

/ ge

lese

teks

te

Skry

f 'n

stor

ie v

olge

ns 'n

raam

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

onde

rwer

p

• G

ebru

ik d

ie ra

am k

orre

k

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, le

este

kens

en

spas

ies

tuss

en p

arag

raw

e

• Te

ken

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k aa

n

• G

ebru

ik ta

al v

erbe

eldi

ngry

k

Wer

k m

et w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oegw

oord

, vo

orna

amw

oord

, sel

fsta

ndig

e na

amw

oord

(soo

rtnam

e: m

eerv

oud,

ge

slag

, ver

klei

ning

)

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

• Vo

lgor

de v

an s

inne

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 53: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

48 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

onde

rhou

d / '

n ge

sels

prog

ram

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

erH

erro

ep h

oofg

edag

tes

• Vr

a re

leva

nte

vrae

• R

eage

er g

epas

• G

ee o

pini

es

Luis

ter n

a en

gee

mon

delin

ge

bood

skap

/pe

• Id

entifi

seer

hoo

fged

agte

en

beso

nder

hede

• Id

entifi

seer

aan

wie

die

boo

dska

p ge

rig is

en

van

wie

dit

kom

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

bood

skap

pe

Oef

en lu

iste

r en

praa

t

(kie

s 'n

teks

vir

daag

likse

geb

ruik

)

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• Ve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

geh

oor o

f ge

lees

is

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

met

vis

uele

kom

pone

nte,

by

voor

beel

d 'n

dia

gram

/ ta

bel /

ge

heue

kaar

t / k

aart

/ pr

ent

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik 'n

ver

skei

denh

eid

lees

stra

tegi

eë, b

yvoo

rbee

ld

voor

spel

ling,

kon

teks

tuel

e le

idra

de,

vlug

lees

vir

spes

ifiek

e in

ligtin

g

• B

eant

woo

rd e

n vr

a m

eer k

ompl

ekse

vr

ae, b

yvoo

rbee

ld: H

oeko

m?

Hoe

di

nk jy

?

• In

terp

rete

er e

n be

spre

ek v

isue

le

mid

dele

• S

om d

ie te

ks o

p

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

sos

iale

teks

te, b

yvoo

rbee

ld

bood

skap

pe

• Id

entifi

seer

hoo

fged

agte

en

beso

nder

hede

• Id

entifi

seer

aan

wie

die

boo

dska

p ge

rig is

en

van

wie

dit

is

• Ve

rdui

delik

die

form

aat

Skry

f 'n

para

graa

f aan

die

han

d va

n 'n

skr

yfra

am

• G

ebru

ik g

epas

te in

houd

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

Volto

oi 'n

vis

uele

teks

, byv

oorb

eeld

'ngrafiek/tabel/kopkaart/kaart/

pren

te

• G

ee d

ie in

ligtin

g ko

rrek

wee

r

• To

on d

ie s

kake

ls a

an tu

ssen

die

ve

rski

llend

e de

le v

an d

ie v

isue

le

teks

• S

kryf

sin

ne w

at d

ie g

rafie

k be

skry

f

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

Skry

f sos

iale

teks

te, b

yvoo

rbee

ld 'n

bo

odsk

ap

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

bood

skap

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• A

dres

seer

die

boo

dska

p ko

rrek

• R

angs

kik

die

inlig

ting

logi

es

• S

kryf

eie

naa

m a

an d

ie e

inde

Wer

k m

et w

oord

e

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e,

hom

ofon

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rde

(vra

end)

• S

inso

orte

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

• O

ntke

nnin

g

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns

• Lo

s en

vas

skr

yf

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 54: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

49KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

Lees

'n v

isue

le te

ks, b

yvoo

rbee

ld

'n p

lakk

aat /

adv

erte

nsie

/ kenn

isgewing/pam

flet

• P

re-le

es: b

espr

eek

pren

te e

n in

houd

van

die

teks

• Id

entifi

seer

en

inte

rpre

teer

sp

esifi

eke

inlig

ting

Bes

pree

k di

e do

el, t

eike

ngro

ep e

n ta

alge

brui

k B

esin

oor

teks

te w

at

selfs

tand

ig g

elee

s is

• H

erve

rtel s

torie

of h

oofg

edag

tes

in

3-5

sinn

e

• D

ruk

emos

ies

oor g

eles

e te

kste

uit.

Ont

wer

p en

ske

p 'n

pla

kkaa

t /

adve

rten

sie

/ ken

nisg

ewin

g /

pamflet

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g

• G

ebru

ik o

ntw

erps

elem

ente

soo

s kl

eur,

vers

kille

nde

lette

rtipe

s of

-g

root

tes

• G

ebru

ik g

epas

te u

itleg

Page 55: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

50 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

herv

erte

lling

s /

avon

tuur

verh

ale

/ sta

altji

es /

fant

asie

/ le

wen

sver

hale

/ hi

stor

iese

fiks

ie)

• Vo

orsp

el w

at v

olge

nde

gaan

geb

eur

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

espr

eek

gebe

ure

in d

ie v

erha

al

• R

eage

er o

p di

e st

orie

• H

erve

rtel d

ie s

torie

in d

ie re

gte

volg

orde

• Ve

rbin

d w

oord

e

Spee

l 'n

mee

r kom

plek

se

taal

spel

etjie

Volg

inst

ruks

ies

korr

ek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at, g

ee a

nder

'n

kan

s om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k en

uitd

rukk

ing

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• H

erve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

geh

oor o

f ge

lees

is

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

met

di

aloo

g G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, m

et b

ehul

p va

n ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

espr

eek

gebe

ure

in d

ie v

erha

al

• R

eage

er o

p di

e st

orie

• S

om d

ie s

torie

op

• Id

entifi

seer

wat

ter d

ele

van

die

verh

aal d

ialo

g is

• R

olsp

eel d

ie s

torie

of '

n ge

deel

te

van

die

stor

ie

Lees

'n d

agbo

ek /

dagb

oek

insk

ryw

ings

/ ge

dig

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

die

skr

ywer

/ v

erte

ller

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

te

ks g

estim

ulee

r is

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

Lê v

erba

nde

met

eie

erv

arin

g

Skry

f 'n

stor

ie m

et d

ialo

og

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• G

ebru

ik d

ie ra

am

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de v

ir di

aloo

g

• B

rei B

rei s

inne

uit

deur

die

by

voeg

ing

van

byvo

eglik

e na

amw

oord

e en

byw

oord

e

• G

ebru

ik u

itgeb

reid

e w

oord

eska

t

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

Wer

k m

et w

oord

e•

Skr

yf w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

neer

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• H

ersi

enin

g

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te (h

ersi

enin

g)

• S

inso

orte

(her

sien

ing)

• E

nkel

voud

ige,

vee

lvou

dige

en

saam

gest

elde

sin

ne (h

ersi

enin

g)\

dire

kte

en in

dire

kte

rede

(h

ersi

enin

g)

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

(her

sien

ing)

• O

ntke

nnin

g (h

ersi

enin

g)

• W

oord

orde

(her

sien

ing)

• Id

iom

atie

se ta

alge

brui

k (h

ersi

enin

g)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e •

Spe

l bek

ende

woo

rde

korr

ek

• H

ersi

enin

g

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 56: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

51KABV

GR

AA

D 4

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Nee

m a

an g

espr

ek o

or 'n

bek

ende

on

derw

erp

deel

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

• S

tel r

elev

ante

vra

e en

reag

eer o

p vr

ae

• G

ee u

itdru

kkin

g aa

n m

enin

gs

• R

espe

ktee

r and

er s

e id

ees

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

kort

pra

atjie

of a

anko

ndig

ing

byvo

orbe

eld

oor d

ie ra

dio,

of T

V, o

f le

es d

ie te

ks u

it di

e ha

ndbo

ek

• Ve

rdui

delik

die

bel

angr

ikst

e bo

odsk

ap

• In

terp

rete

er e

n be

spre

ek d

ie

bood

skap

O

efen

luis

ter e

n pr

aat

(kie

s 'n

teks

vir

daag

likse

geb

ruik

)•

Dra

'n e

envo

udig

e ry

mpi

e, g

edig

of

lied

voor

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• Ve

rtel e

ie n

uus

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

geh

oor o

f ge

lees

is

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er•

Pre

-lees

: voo

rspe

l na

aanl

eidi

ng

van

die

titel

en

pren

te•

Geb

ruik

'n v

ersk

eide

nhei

d le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

, vl

ugle

es v

ir sp

esifi

eke

inlig

ting

• B

eant

woo

rd e

n vr

a m

eer k

ompl

ekse

vr

ae, b

yvoo

rbee

ld: H

oeko

m n

ie?

Hoe

din

k jy

? •

Inte

rpre

teer

en

besp

reek

vis

uele

m

idde

le

• M

aak

opso

mm

ings

van

die

teks

Vul d

ie o

ntbr

eken

de w

oord

e in

'n

skrif

telik

e op

som

min

g in

Le

esbe

grip

sakt

iwite

it oo

r die

teks

(m

onde

ling

of s

krift

elik

) Le

es v

isue

le te

ks, b

yvoo

rbee

ld 'n

plakkaat,kennisgew

ingofpam

flet

• P

re-le

es: b

espr

eek

pren

te

• B

espr

eek

die

inho

ud v

an d

ie te

ks•

Iden

tifise

er e

n in

terp

rete

er in

ligtin

g •

Bes

pree

k di

e do

el, t

eike

ngro

ep e

n ta

alge

brui

k•

Iden

tifise

er e

n be

spre

ek

ontw

erps

elem

ente

soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e le

tterti

pes

en

-gro

otte

s•

Bes

pree

k di

e ui

tleg

van

die

teks

• B

espr

eek

die

keus

e va

n be

elde

B

esin

oor

teks

te w

at s

elfs

tand

ig /

in

pare

gel

ees

is

• D

ruk

emos

ies

na a

anle

idin

g va

n ge

lese

teks

te u

it.

Skry

f 'n

para

graa

f aan

die

han

d va

n 'n

skr

yfra

am

• G

ebru

ik g

epas

te in

houd

Geb

ruik

'n u

itgeb

reid

e w

oord

eska

t•

Geb

ruik

gep

aste

gra

mm

atik

a,

spel

ling

en p

unkt

uasi

e O

ntw

erp

en s

kep

'n p

lakk

aat,

kenn

isgewingofpam

flet

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g •

Geb

ruik

ont

wer

ps e

lem

ente

soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e le

tterti

pes

of

-gro

otte

s•

Geb

ruik

gep

aste

uitl

eg

Wer

k m

et w

oord

e•

Skr

yf w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

neer

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik•

Her

sien

ing

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te (h

ersi

enin

g)•

Sin

soor

te (h

ersi

enin

g)•

Enk

elvo

udig

e, v

eelv

oudi

ge e

n sa

amge

stel

de s

inne

(her

sien

ing)

\di

rekt

e en

indi

rekt

e re

de

(her

sien

ing)

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

(her

sien

ing)

• O

ntke

nnin

g (h

ersi

enin

g)•

Woo

rdor

de (h

ersi

enin

g)•

Idio

mat

iese

taal

gebr

uik

(her

sien

ing)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e •

Spe

l bek

ende

woo

rde

korr

ek•

Her

sien

ing

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

WEE

K 9

– 1

0 FO

RM

ELE

ASS

ESSE

RIN

G

Page 57: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

52 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n k

ort

stor

ie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re re

alis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sieë

/ w

erkl

ike

lew

enst

orie

s / h

isto

riese

fiks

ie)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• S

pree

k 'n

een

voud

ige

men

ing

oor

die

stor

ie u

it

• Vo

orsp

el w

at v

olge

nde

gaan

geb

eur

Her

vert

el 'n

sto

rie

• H

erve

rtel g

ebeu

re in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de, d

eur t

eenw

oord

ige

tyd

te

gebr

uik

• H

erha

al d

ie k

arak

ters

se

nam

e ko

rrek

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

(Die

ged

eeld

e te

ks v

ir di

e da

g)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid,

en

uitd

rukk

ing

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n k

ort s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel g

egro

nd o

p tit

el

en p

rent

e

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

di

e m

aak

van

voor

spel

lings

, ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

lees

teks

• B

espr

eek

die

titel

, int

rige

en

plek

waa

r die

sto

rie p

laas

vind

(a

gter

gron

d)

• S

pree

k 'n

een

voud

ige

men

ing

oor

die

stor

ie u

it

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• H

erve

rtel s

torie

of h

oofg

edag

tes

in

3 to

t 5 s

inne

• G

ee o

pini

e oo

r sto

rie

Skry

f 'n

pers

oonl

ike

herv

erte

lling

va

n di

e ge

beur

e

• K

ies

uit e

ie e

rvar

ing

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

onde

rwer

p

• H

ou b

y di

e on

derw

erp

• G

ebru

ik s

kryf

raam

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie.

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

on

derw

erp

verb

and

hou

Skry

f 'n

men

ing

oor '

n st

orie

• P

resk

ryf:

besp

reek

waa

rvan

hul

le

hou

/ nie

hou

nie

• S

kryf

2 s

inne

om

uit

te d

ruk

waa

rvan

hul

le h

ou /

nie

hou

nie

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

kep

'n p

erso

onlik

e w

oord

eboe

k

• M

erk

blad

sye

met

lette

rs v

an d

ie

alfa

bet

• Vo

eg S

kryf

5 w

oord

e en

die

be

teke

nis

daar

van

neer

(tek

enin

g of

si

n te

r ver

duid

elik

ing)

• G

aan

voor

t om

woo

rde

in d

ie G

raad

4

woo

rdeb

oek

by te

voe

g

• Le

tterg

repe

en

klan

kgre

pe

Woo

rdvo

rmin

g (s

ames

telli

ng e

n afleiding

)

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: w

erkw

oord

, vo

egw

oord

, sel

fsta

ndig

e na

amw

oord

(mee

rvou

d, v

erkl

eini

ng)

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelli

ng v

an n

uwe

woo

rde

(spe

lpat

rone

)

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 58: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

53KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Nee

m d

eel a

an 'n

ges

prek

oor

'n

beke

nde

onde

rwer

p

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Vr

a en

bea

ntw

oord

een

voud

ige

vrae

oor

die

ond

erw

erp

• G

ebru

ik k

odew

isse

l ind

ien

nodi

g

• G

ee a

nder

leer

ders

'n k

ans

om te

pr

aat

• Lu

iste

r na

hulle

en

moe

dig

hul

pogi

ngs

aan

om h

ulle

add

isio

nele

ta

al te

pra

at

• M

oedi

g an

der g

roep

lede

aan

om

m

edel

eerd

ers

te o

nder

steu

n

Lew

er 'n

feite

like

vers

lag

• H

erve

rtel '

n on

lang

se v

oorv

al

• Ve

rtel g

ebeu

re in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid,

en

uitd

rukk

ing

Voer

'n k

ort g

edig

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / l

eidi

ng

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

met

vis

uele

mat

eria

al b

yvoo

rbee

ld

'n d

iagr

am /

tabe

l / k

opka

art /

kaa

rt /

foto/grafiek

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: l

ees

en b

espr

eek

titel

en

kyk

na p

rent

e / f

oto

/ dia

gram

/ ka

art

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

byv

oorb

eeld

vl

ugle

es v

ir di

e al

gem

ene

idee

, ge

brui

k ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m

bete

keni

s te

vin

d

• Id

entifi

seer

hoo

fged

agte

s

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an

onbe

kend

e w

oord

e

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

Bes

in o

or te

kste

wat

ona

fhan

klik

/ in

gro

epe

gele

es is

• D

eel o

pini

es o

or d

ie b

oek

Verb

ind

teks

met

eie

lew

e

Skry

f 'n

feite

like

herv

erte

lling

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• S

kryf

'n ti

tel

• P

laas

geb

eure

in k

orre

kte

volg

orde

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t, gr

amm

atik

a, s

pelli

ng e

n pu

nktu

asie

• K

orrig

eer s

pelli

ng d

eur '

n w

oord

eboe

k en

woo

rdhe

rken

-ni

ngsv

aard

ighe

de te

geb

ruik

• Te

ken,

vol

tooi

en

mer

k 'n

vis

uele

te

ks, s

oos

'n k

aart

/ tab

el /

diag

ram

/ ko

pkaa

rt /k

aart

• K

ies

bela

ngrik

e in

ligtin

g

• S

luit

rele

vant

e et

iket

te in

Wer

k m

et w

oord

e

• A

lfabe

tiese

rang

skik

king

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, v

oorn

aam

-woo

rd,

byw

oord

, lid

woo

rd, v

oors

etse

ls

• S

insu

itbre

idin

g

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

n: k

oppe

lteke

n

• Le

este

kens

: pun

t, ko

mm

a,

uitro

epte

ken,

vra

agte

ken

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 59: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

54 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

herv

erte

lling

s /

avon

tuur

verh

ale

/ sta

altji

es /

fant

asie

/ le

wen

sver

hale

/ hi

stor

iese

fiks

ie)

• Vo

orsp

el w

at v

olge

nde

gaan

geb

eur

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

espr

eek

gebe

ure

in d

ie v

erha

al

• R

eage

er o

p di

e st

orie

• H

erve

rtel d

ie s

torie

in d

ie re

gte

volg

orde

• Ve

rbin

d w

oord

e

Rol

spee

l 'n

beke

nde

situ

asie

• N

eem

dee

l aan

'n d

ialo

og

• S

luit

bela

ngrik

e in

ligtin

g in

• G

erui

k ko

rrek

te ty

dsvo

rme

(teen

woo

rdig

e ty

d)

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k en

uitd

rukk

ing

• D

ra 'n

een

voud

ige

rym

pie,

ged

ig o

f lie

d vo

or

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s / o

pdra

gte

• H

erve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

met

di

aloo

g

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• B

espr

eek

intri

ge, r

uim

te e

n ka

rakt

ers

• B

espr

eek

gebe

ure

in d

ie v

erha

al

• R

eage

er o

p di

e st

orie

• S

om d

ie s

torie

op

• Id

entifi

seer

wat

ter d

ele

van

die

verh

aal i

n di

aloo

gvor

m is

• R

olsp

eel d

ie s

torie

of '

n ge

deel

te

van

die

stor

ie

Lees

'n d

agbo

ek /

dagb

oeki

nskr

ywin

g

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

yk n

a pr

ente

, geb

ruik

ko

ntek

stue

le le

idra

de

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

die

skr

ywer

/ v

erte

ller

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

te

ks g

estim

ulee

r is

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Lê

ver

band

e m

et e

ie e

rvar

ing

Skry

f 'n

kort

boo

dska

p

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• O

rgan

isee

r inh

oud

in lo

gies

e vo

lgor

de

• G

ebru

ik k

orre

kte

form

aat

• G

ebru

ik k

orre

kte

sins

kons

truks

ies

Skry

f 'n

para

graa

f oor

'n k

arak

ter /

ka

rakt

ers

• G

ebru

ik b

eskr

ywen

de w

oord

e

• O

rgan

isee

r inh

oud

in 'n

logi

ese

volg

orde

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• K

ontro

leer

spe

lling

en

lees

teke

ns

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• Ve

rbin

ding

swoo

rde

(soo

s vo

egw

oord

e)

• K

lank

nabo

otse

nde

woo

rde

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, b

yvoe

glik

e na

amw

oord

(tr

appe

van

ver

gely

king

, int

ensi

ewe

vorm

e)

• Id

iom

atie

se ta

alge

brui

k

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• S

inso

orte

: bev

elsi

nne

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• W

oord

e w

at e

indi

g op

t / d

• Le

este

kens

: aan

halin

gste

kens

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 60: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

55KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

en v

oer

inst

ruks

ies

uit,

byvo

orbe

eld

om

iets

te m

aak

of te

doe

n

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• R

eage

er k

orre

k op

inst

ruks

ies

• Vo

lg k

orre

kte

volg

orde

Bes

kryf

'n e

envo

udig

e pr

oses

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e,

byvo

orbe

eld

eers

te, v

olge

nde,

la

aste

ns, e

nsov

oorts

• O

nder

skei

die

del

e va

n di

e ge

heel

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• G

ee in

stru

ksie

s

• M

aak

beur

te

• G

ebru

ik te

enw

oord

ige

tyd

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (k

ies

'n te

ks v

ir da

aglik

se g

ebru

ik)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

stru

ksio

nele

(p

rose

dure

) tek

s

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

g, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• B

espr

eek

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de

van

die

teks

• B

espr

eek

volg

orde

van

inst

ruks

ies

• Ve

rdui

delik

wat

ged

oen

moe

t wor

d

• Vo

er in

stru

ksie

s ui

t

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• G

ee k

ort,

mon

delin

ge v

ersl

ag

• S

luit

bela

ngrik

e pu

nte

in,

byvo

orbe

eld

titel

, en

/ ond

erw

erp

• G

ee p

erso

onlik

e m

enin

g oo

r die

te

ks

Skry

f ins

truk

sies

• G

ebru

ik k

orre

kte

beso

nder

hede

• G

ebru

ik k

orre

kte

volg

orde

(soo

s ve

rbin

ding

swoo

rde

eers

te,

volg

ende

, ens

ovoo

rts)

• G

ebru

ik te

enw

oord

ige

tyd

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

stru

ktuu

r en

form

aat

Skry

f 'n

vers

lag

oor d

ie p

rose

s

• S

kryf

'n v

erdu

idel

ikin

g va

n w

at

gedo

en m

oet w

ord,

of g

ee v

ersl

ag

van

die

pros

edur

e w

at u

itgev

oer i

s

• S

kryf

ver

slag

in 'n

logi

ese

volg

orde

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• Le

wer

kom

men

taar

op

die

pros

es

wat

uitg

evoe

r is

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (s

oortn

ame,

ve

rsam

elna

me)

, hoo

fwer

kwoo

rde,

hu

lpw

erkw

oord

e

• Ty

dsvo

rme

• S

inso

orte

: bev

elsi

n

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• W

oord

e w

at e

indi

g op

d /

t

• S

kryf

teke

n: d

eelte

ken

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 61: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

56 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 1

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

9 –

10

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n g

edig

of

'n li

ed

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

raat

oor

die

ged

ig e

n w

aaro

or d

it ha

ndel

• B

ring

dit i

n ve

rban

d m

et e

ie

erva

ringe

• Id

entifi

seer

rym

en

ritm

e

• G

ee p

erso

onlik

e re

aksi

e op

die

ge

dig

(of j

y va

n di

e ge

dig

hou

of

nie)

Dra

die

ged

ig v

oor

• S

pree

k di

e w

oord

e ko

rrek

uit

• To

on b

egrip

vir

die

gedi

g

• D

ra d

ie g

edig

met

ritm

e vo

or

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• S

pree

k di

e w

oord

e ko

rrek

uit

teen

di

e ge

past

e pa

s en

tem

po

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

envo

udig

e in

stru

ksie

s en

voe

r di

t uit

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n g

edig

of g

edig

te

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

espr

eek

die

tem

a en

hoo

fged

agte

s in

die

ged

ig

• B

espr

eek

ritm

e en

rym

(alli

tera

sie

en a

sson

ansi

e)

• B

espr

eek

klan

knab

oots

ende

w

oord

e

• B

espr

eek

verg

elyk

ings

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie g

edig

(m

onde

ling

of s

krift

elik

)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Ve

rgel

yk b

oeke

, sto

ries

en te

kste

w

at v

oorh

een

gele

es is

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge g

edig

aan

di

e ha

nd v

an 'n

raam

wer

k, o

f met

ry

men

de s

inne

• H

erha

al d

iese

lfde

stru

ktuu

r om

'n

poët

iese

pat

roon

en

ritm

e te

ske

p

• G

ebru

ik k

lank

nabo

otse

nde

woo

rde

• G

ebru

ik w

oord

e w

at m

et d

iese

lfde

klan

ke b

egin

Skry

f oor

ged

igte

• Ve

rdui

delik

waa

roor

ged

igte

han

del

• D

ruk

gevo

elen

s oo

r die

ged

ig u

it

Wer

k m

et w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Vo

kale

en

kons

onan

te

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (g

esla

g, s

oos

bul

x ko

ei),

byvo

eglik

e na

amw

oord

(v

erbo

ë vo

rme)

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

• To

ekom

ende

tyd

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• S

kryf

teke

ns: d

eelte

ken

• W

oord

e w

at e

indi

g op

d /

t

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 62: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

57KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUU

R E

N

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• B

eant

woo

rd v

rae

oor w

at e

erst

e,

twee

de, d

erde

geb

eur h

et

• B

eant

woo

rd m

eer k

ompl

ekse

vra

e,

byvo

orbe

eld:

Waa

rom

doe

n hu

lle d

it ni

e? W

at s

ou jy

doe

n?

• D

ruk

gevo

elen

s en

men

ings

uit,

by

voor

beel

d: W

aaro

m k

on ..

. nie

...?

Nee

m d

eel a

an 'n

ges

prek

oor

'n

bek

ende

ond

erw

erp,

geb

ruik

ko

dew

isse

ling

indi

en n

odig

• Vr

a vr

ae e

n be

antw

oord

vra

e

• R

espe

ktee

r and

er le

erde

rs d

eur n

a hu

lle te

luis

ter

• M

oedi

g an

der l

eerd

ers

aan

om te

pr

aat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid,

en

uitd

rukk

ing

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

/ eie

erv

arin

gs

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: l

ees

en b

espr

eek

titel

en

kyk

na p

rent

e

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

di

e m

aak

van

voor

spel

lings

, ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t

• Id

entifi

seer

vol

gord

e va

n ge

beur

e,

agte

rgro

nd e

n ka

rakt

ers

• Fo

rmul

eer v

rae

oor d

ie s

torie

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n e

envo

udig

e bo

ek /

stor

ie /

rese

nsie

• Id

entifi

seer

die

bel

angr

ikst

e ke

nmer

ke, b

yvoo

rbee

ld d

ie ti

tel,

• G

ee o

pini

e oo

r 'n

rese

nsie

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Le

wer

'n k

ort,

mon

delin

ge

boek

rese

nsie

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

met

'n

raam

• S

kryf

'n g

epas

te o

peni

ngsi

n

• S

kryf

logi

es o

or d

ie g

ebeu

re

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e (e

n,

maa

r)

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e as

tra

ppe

van

verg

elyk

ing

• S

kryf

'n g

epas

te e

inde

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge b

oek-

of

stor

iere

sens

ie a

an d

ie h

and

van

'n

raam

• G

ebru

ik ra

am k

orre

k

• S

luit

titel

, kar

akte

rs e

n in

trige

in

• S

luit

opso

mm

ing

van

intri

ge in

.

• G

ee p

erso

onlik

e m

enin

g oo

r die

te

ks

Wer

k m

et w

oord

e

• H

omon

iem

e en

hom

ofon

e

• Vo

or- e

n ag

terv

oegs

els

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oors

etse

ls,

selfs

tand

ige

naam

woo

rd

(ver

klei

ning

en

mee

rvou

d),

voor

naam

woo

rde

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• Ty

dsvo

rme

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• S

kryf

teke

ns: d

eelte

ken

en k

appi

e

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 63: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

58 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUU

R E

N

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

inlig

tings

teks

,byv

oorb

eeld

'n

mon

delin

ge b

eskr

ywin

g va

n vo

orw

erpe

/ pl

ante

/ di

ere

/ ple

kke

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Id

entifi

seer

die

voo

rwer

p/e

• B

eskr

yf w

aarv

oor d

it ge

brui

k w

ord

• Te

ken

en b

enoe

m d

it

• K

lass

ifise

er d

inge

vol

gens

bep

aald

e kr

iteria

, byv

oorb

eeld

hul

doe

l of

verm

• S

orte

er d

inge

in g

roep

e

• Ve

rdui

delik

waa

rom

din

ge s

aam

ho

ort

• Vo

ltooi

'n ta

bel o

nder

gep

aste

hofi

es

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

• Ve

rtel v

an e

ie e

rvar

ings

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

met

vis

uele

mat

eria

al,b

yvoo

rbee

ld

kaar

te /

tabe

lle /

diag

ram

me

/ ko

pkaa

rte

/ lan

dkaa

rte

/ pre

nte

/ grafieke

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

/ vi

suel

e m

ater

iaal

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vl

ugle

es e

n so

ekle

es

• S

oekl

ees

vir s

pesi

fieke

inlig

ting,

by

voor

beel

d ro

oste

rs o

f ske

dule

s

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks e

n vi

suel

e m

ater

iaal

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• H

erve

rtel '

n st

orie

wat

gel

ees

is

Gee

'n k

ort b

eskr

ywin

g va

n vo

orw

erpe

/ pl

ante

/ di

ere

/ ple

kke

met

beh

ulp

van

'n ra

am

·

Geb

ruik

die

raam

kor

rek

• S

luit

beso

nder

hede

in

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat e

n

punk

tuas

ie k

orre

k

• M

aak

'n k

opka

art /

ops

omm

ing

van

'n k

ort i

nlig

tings

teks

• Id

entifi

seer

ten

min

ste

drie

be

lang

rike

punt

e

• G

ebru

ik s

leut

elw

oord

e

• Te

ken

/ vol

tooi

en

mer

k vi

suel

e m

ater

iaal

, byv

oorb

eeld

kaa

rte /

tabe

lle /

diag

ram

me

/ kop

kaar

te /

land

kaar

te /

pren

te

• G

ebru

ik in

ligtin

g ui

t 'n

gesk

rew

e of

vi

suel

e te

ks

• S

luit

beso

nder

hede

in

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(per

soon

lik, o

nper

soon

lik,

aanw

ysen

d), s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (m

eerv

oud

en

verk

lein

ing)

, byw

oord

e (ty

d, w

yse,

pl

ek)

• W

oord

orde

in s

inne

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• K

oppe

lteke

n en

afk

appi

ngst

eken

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 64: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

59KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUU

R E

N

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

stor

ies

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• B

eant

woo

rd m

eer k

ompl

ekse

vra

e,

byvo

orbe

eld:

Waa

rom

doe

n hu

lle d

it ni

e ...

? W

at s

ou jy

doe

n ...

?

• D

ruk

gevo

elen

s en

men

ings

uit

• Te

ken

rele

vant

e in

ligtin

g ui

t di

e st

orie

met

beh

ulp

van

die

sleu

telw

oord

e aa

n

• M

erk

/ vol

tooi

vis

uele

teks

, by

voor

beel

d 'n

dia

gram

of t

abel

oor

di

e st

orie

Her

vert

el d

ie s

torie

• G

ebru

ik v

erle

de ty

d en

kor

rekt

e vo

lgor

de

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• Ve

rtel e

ie e

rvar

ings

Lees

begr

ip: l

ees

stor

ies

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• Le

es v

ir be

sond

erhe

de e

n ge

brui

k ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m b

etek

enis

te

vin

d

• Id

entifi

seer

en

lew

er k

omm

enta

ar

op d

ie in

trige

• G

ee re

des

vir a

ksie

• Ve

rsta

an d

ie w

oord

eska

t

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

• H

erve

rtel s

torie

in d

ie k

orre

kte

volg

orde

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• B

ring

lees

in v

erba

nd m

et e

ie

erva

ring

Skry

f 'n

stor

ie d

eur '

n ra

am te

ge

brui

k

• S

kryf

ten

min

ste

twee

par

agra

we

• Ve

rbin

d pa

ragr

awe

deur

Ve

rbin

ding

swoo

rde

te g

ebru

ik

• G

ebru

ik n

uwe

woo

rdes

kat e

n pu

nktu

asie

wat

gel

eer i

s

• G

ebru

ik te

gnie

ke v

ir sk

ryfw

erk,

by

voor

beel

d ve

rgel

ykin

gs

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, p

unkt

uasi

e en

spa

sies

tu

ssen

par

agra

we

• G

ebru

ik d

ie w

oord

eboe

k om

sp

ellin

g en

bet

eken

is n

a te

gaa

n

Wer

k m

et w

oord

e

• Ve

rgel

ykin

gs

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: h

oofw

erkw

oord

, hu

lpw

erkw

oord

, voe

gwoo

rd,

byw

oord

, sel

fsta

ndig

e na

amw

oord

(v

erkl

eini

ng)

• Ty

dsvo

rme

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Le

este

kens

(kom

ma,

uitr

oept

eken

, vr

aagt

eken

, dub

belp

unt,

aanh

alin

gste

kens

)

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 65: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

60 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUU

R E

N

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

7 –

8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

en re

agee

r op

mon

delin

ge in

stru

ksie

s

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• To

on b

egrip

van

die

opd

ragw

oord

e

• Ve

rdui

delik

wat

moe

t geb

eur (

indi

en

inst

ruks

ies

nie

uitg

evoe

r kan

wor

d ni

e)

• R

olsp

eel b

eken

de s

ituas

ies,

gee

by

voor

beel

d in

stru

ksie

s

• G

ee te

n m

inst

e 4

rigtin

gs /

inst

ruks

ies

in d

ie k

orre

kte

volg

orde

• G

ebru

ik g

epas

te ta

al /

woo

rdes

kat

en g

ebar

e, b

yvoo

rbee

ld

rigtin

gwoo

rde,

die

opd

ragv

orm

van

di

e w

erkw

oord

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

stru

ksio

nele

(p

rose

dure

) tek

s, b

yvoo

rbee

ld

'n re

sep

of in

stru

ksie

s vi

r die

ve

rvaa

rdig

ing

van

iets

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

soo

s so

ekle

es v

ir be

sond

erhe

de

• B

espr

eek

beso

nder

hede

van

die

te

ks

• B

espr

eek

volg

orde

van

inst

ruks

ies

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• Vo

lg d

ie in

stru

ksie

s ko

rrek

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Ve

rgel

yk g

eles

e bo

eke

of te

kste

• Lê

ver

band

e m

et e

ie e

rvar

ing

Skry

f 'n

rese

p of

inst

ruks

ies

vir d

ie

verv

aard

igin

g va

n ie

ts o

f om

iets

te

doen

met

beh

ulp

van

'n ra

am

• G

ebru

ik d

ie ra

am k

orre

k

• S

luit

lys

van

best

andd

ele

in

• S

luit

met

ode

in d

ie k

orre

kte

volg

orde

in

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

• G

ebru

ik te

enw

oord

ige

tyd

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

om s

pelli

ng

te k

orrig

eer

• B

ied

wer

k ne

tjies

aan

deu

r die

ge

skik

te fo

rmaa

t te

gebr

uik,

soo

s op

skrif

te

Skry

f 'n

kort

ver

slag

van

die

pr

osed

ure

wat

gev

olg

wor

d

• S

luit

alle

rele

vant

e in

ligtin

g in

• S

kryf

die

ver

slag

in d

ie k

orre

kte

volg

orde

• M

aak

'n o

pmer

king

oor

die

pr

osed

ure

wat

gev

olg

wor

d

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• S

inso

orte

(bev

elsi

n, v

raag

sin,

vr

aagw

oord

e)

• O

ntke

nnin

g

• W

oord

soor

te: b

yvoe

glik

e na

amw

oord

, byw

oord

• W

oord

orde

in s

inne

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e en

dee

lteke

n

• H

oofle

tters

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

WEE

K

9 –

10FO

RM

ELE

ASS

ESSE

RIN

G

Page 66: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

61KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

mon

delin

ge b

eskr

ywin

g va

n pl

ekke

/ m

ense

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Id

entifi

seer

ple

kke

/ men

se

• Te

ken

rele

vant

e in

ligtin

g ui

t 'n

stor

ie

aan,

byv

oorb

eeld

op

'n k

aart

/ tab

el

• Id

entifi

seer

oor

eenk

omst

e en

ve

rski

lle

Luis

ter n

a en

lew

er p

erso

onlik

e ve

rsla

e

• Ve

rtel e

ie e

rvar

ings

in d

ie re

gte

volg

orde

• B

eant

woo

rd v

rae

oor w

at e

erst

e,

twee

de, e

nsov

oorts

geb

eur h

et

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• Ve

rsta

an d

ie k

enm

erke

van

die

teks

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m b

etek

enis

te

bep

aal,

maa

k afl

eidi

ngs

• D

ruk

oors

aak

en g

evol

g in

'n s

torie

ui

t, by

voor

beel

d: W

at h

et g

ebeu

r to

e ...

?

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

kar

akte

rs

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n k

ort p

arag

raaf

• B

espr

eek

hoof

geda

gte

en

beso

nder

hede

• O

psom

min

gs, b

yvoo

rbee

ld k

ies

die

best

e op

som

min

g

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• D

oen

'n L

ewer

'n k

ort m

onde

linge

bo

ekre

sens

ie d

eur '

n ge

skik

te ra

am

te g

ebru

ik

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge v

erha

al m

et

behu

lp v

an 'n

raam

• G

ebru

ik d

ie v

erle

de ty

d

• Id

entifi

seer

die

bel

angr

ikst

e ge

beur

teni

sse

• Ve

rtel d

ie g

ebeu

re in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, p

unkt

uasi

e en

spa

sies

tu

ssen

par

agra

we

Wer

k m

et w

oord

e

• Vo

or- e

n ag

terv

oegs

els

• W

oord

e w

at v

erw

ar

• S

inon

iem

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oors

etse

ls,

selfs

tand

ige

naam

woo

rd

(ver

klei

ning

en

mee

rvou

d),

byvo

eglik

e na

amw

oord

(int

ensi

ewe

vorm

), vo

orna

amw

oord

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• Ty

dsvo

rme

(teen

woo

rdig

)

• Id

iom

e en

idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• K

omm

a

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e, d

eelte

ken

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 67: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

62 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Praa

t voo

rber

eid

oor '

n be

kend

e on

derw

erp

• B

epla

n en

ber

ei b

elan

grik

e pu

nte

voor

• P

raat

ten

min

ste

5 si

nne

oor d

ie

onde

rwer

p

• B

eant

woo

rd v

rae

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

(ged

eeld

e te

ks v

ir di

e da

g)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

inlig

tings

teks

te m

et v

isue

le

kom

pone

nte,

byv

oorb

eeld

'n

kaar

t / ta

bel /

dia

gram

/ ko

pkaa

rt

/ lan

dkaa

rt /

posk

aart

/ pr

ente

/ grafiek

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: s

oekl

ees

vir b

elan

grik

e be

sond

erhe

de

• B

espr

eek

bela

ngrik

ste

inlig

ting

en

die

beso

nder

hede

• K

ies

rele

vant

e in

ligtin

g om

vra

e te

be

antw

oord

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• G

ebru

ik g

epas

te le

esst

rate

gieë

, by

voor

beel

d vl

ugle

es, s

oekl

ees,

ko

ntek

stue

le le

idra

de, a

fleid

ings

, ei

e m

enin

g

Bes

in o

or te

kste

gel

ees

tyde

ns

selfs

tand

ige

lees

/ le

es in

par

e

• H

erve

rtel '

n te

ks in

ong

evee

r 5

sinn

e

Teke

n / v

olto

oi e

n m

erk

eenv

oudi

ge

visu

ele

teks

te, b

yvoo

rbee

ld k

aart

e / t

abel

le /

diag

ram

me

/ lan

dkaa

rte

/ po

skaart/prente/grafieke

• G

ebru

ik in

ligtin

g ui

t 'n

visu

ele

of

gesk

rew

e te

ks

• O

rgan

isee

r inl

igtin

g ne

tjies

• D

ra in

ligtin

g ko

rrek

oor

• G

ebru

ik g

epas

te s

imbo

le /

diag

ram

Maa

k 'n

ops

omm

ing

(kop

kaar

t) va

n 'n

kor

t tek

s

• Id

entifi

seer

ten

min

ste

drie

be

lang

rike

punt

e

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

stru

ktuu

r

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

ames

telli

ng

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: w

erkw

oord

, se

lfsta

ndig

e na

amw

oord

, by

voeg

like

naam

woo

rd,

voor

naam

woo

rd, b

ywoo

rd

• S

inso

orte

(vra

agsi

n)

• E

nkel

voud

ige

en v

eelv

oudi

ge s

inne

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs,

spre

ekw

oord

e

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• K

omm

a

• S

kryf

teke

ns: k

oppe

lteke

n

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 68: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

63KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

stor

ies

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• Le

wer

per

soon

like

resp

ons

op d

ie

stor

ies

• G

ee e

ie o

pini

e en

mot

ivee

r dit

Her

vert

el d

ie v

erha

al

• B

eskr

yf d

ie g

ebeu

re in

vol

gord

e

• Ve

rwys

na

die

hoof

kara

kter

s

• S

tel '

n al

tern

atie

we

eind

e vi

r die

ve

rhaa

l voo

r

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

egry

p ho

e ka

rakt

ers

en d

ie in

trige

di

e re

alite

it ve

rteen

woo

rdig

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

• Id

entifi

seer

die

ker

nged

agte

in d

ie

stor

ie

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n g

edig

/ ge

digt

e

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

soo

s vo

orsp

ellin

g de

ur o

p di

e ko

ntek

stue

le le

idra

de te

let

• B

espr

eek

die

tem

a en

die

ke

rnge

dagt

e in

die

ged

ig/te

• B

espr

eek

rym

en

verg

elyk

ings

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

ge

dig

gest

imul

eer i

s

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• B

ring

teks

te m

et e

ie e

rvar

inge

in

verb

and

• G

ee o

pini

e oo

r die

teks

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

wat

di

aloo

g be

vat

• S

kryf

'n in

tere

ssan

te s

torie

• 'n

Sto

rie m

oet '

n be

gin,

'n m

idde

l en

'n e

inde

• G

ebru

ik d

ie g

epas

te ty

dsvo

rm,

byvo

orbe

eld

teen

woo

rdig

e of

ve

rlede

tyd

• Ve

rbin

d si

nne

met

en

en m

aar

• G

ebru

ik le

este

kens

(aan

halin

gs-

teke

ns)

• B

egin

die

sta

ppe

vir p

rose

sskr

yf

gebr

uik

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• P

rodu

seer

eer

ste

kons

ep

• P

roefl

ees

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (g

esla

g, v

erkl

eini

ng),

byvo

eglik

e na

amw

oord

, vo

orna

amw

oord

, tel

woo

rd

• Ty

dsvo

rme

• W

oord

orde

• D

irekt

e re

de

• Ve

rgel

ykin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• A

fkor

tings

• H

oofle

tters

• P

unt,

kom

ma,

aan

halin

gste

kens

, du

bbel

punt

• S

kryf

teke

ns: k

oppe

lteke

n

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 69: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

64 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Nee

m d

eel a

an 'n

ges

prek

oor

'n

beke

nde

onde

rwer

p

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• R

espe

ktee

r and

er le

erde

rs d

eur n

a hu

lle te

luis

ter

• M

oedi

g gr

oepl

ede

aan

om

med

elee

rder

s te

ond

erst

eun

• G

ebru

ik k

onse

pte

en w

oord

eska

t w

at m

et a

nder

vak

ke v

erba

nd h

ou.

• G

ebru

ik k

odew

isse

ling

indi

en n

odig

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• Vo

lg in

stru

ksie

s ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at, g

ee a

nder

'n

kan

s om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

(pro

sedu

re),

byvo

orbe

eld

inst

ruks

ies

vir '

n ee

nvou

dige

w

eten

skap

-eks

perim

ent o

f 'n

proj

ek

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n op

skrif

te e

n pr

ente

/ vi

suel

e m

ater

iaal

• G

ebru

ik v

lugl

ees

en s

oekl

ees

• Vi

nd b

eson

derh

ede

• In

terp

rete

er v

isue

le m

ater

iaal

• B

eskr

yf v

olgo

rde

en fo

rmaa

t

• Vo

lg in

stru

ksie

s

Lees

inlig

tings

teks

te o

or d

ie

kurr

ikul

um h

een,

byv

oorb

eeld

'n

kor

t ver

slag

, bes

kryw

ing

of

verd

uide

likin

g va

n 'n

and

er v

ak

(soo

s 'n

tydl

yn)

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n op

skrif

te e

n pr

ente

/ vi

suel

e te

kste

• G

ebru

ik v

lugl

ees

en s

oekl

ees

• B

espr

eek

die

bela

ngrik

ste

idee

s en

be

sond

erhe

de

• In

terp

rete

er e

n be

spre

ek v

isue

le

mat

eria

al

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• D

eel m

enin

gs o

or d

ie te

ks

Skry

f 'n

inlig

tings

teks

, byv

oorb

eeld

te

kste

wat

in a

nder

vak

ke g

ebru

ik

wor

d

• S

kryf

2 to

t 3 p

arag

raw

e

• O

rgan

isee

r inl

igtin

g lo

gies

• G

ebru

ik fo

rmel

e ta

al

• S

luit

beso

nder

hede

in

• G

ebru

ik ly

dend

e vo

rm g

epas

• G

ebru

ik d

ie w

oord

eboe

k om

sp

ellin

g en

bet

eken

is n

a te

gaa

n

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um o

or id

ees

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• K

ontro

leer

spe

lling

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

ames

telli

ngs

(met

ve

rbin

ding

skla

nke)

• A

fleid

ing

(voo

r- e

n ag

terv

oegs

els)

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(bet

rekl

ik),

byvo

eglik

e na

amw

oord

, by

woo

rd, v

oors

etse

l

• W

oord

orde

• O

ntke

nnin

g

• S

aam

gest

elde

sin

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 70: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

65KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

9 –

10

Nee

m d

eel a

an 'n

ges

prek

oor

'n

beke

nde

onde

rwer

p

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• R

espe

ktee

r and

er le

erde

rs d

eur n

a hu

lle te

luis

ter

• M

oedi

g an

der g

roep

lede

aan

om

m

edel

eerd

ers

te o

nder

steu

n

• G

ebru

ik k

odew

isse

ling

indi

en n

odig

• Vr

a en

bea

ntw

oord

mee

r kom

plek

se

vrae

, byv

oorb

eeld

: Wat

sou

jy d

oen

...?

Voer

'n e

envo

udig

e to

neel

stuk

op

/ ro

lspe

l

• G

ebru

ik g

epas

te in

houd

en

taal

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de

• O

ntw

ikke

l 'n

sinv

olle

sto

riely

n

• G

ebru

ik s

tem

, uitd

rukk

ing

en

geba

re o

m b

etek

enis

oor

te d

ra

• D

ra d

ialo

og h

oorb

aar e

n ko

rrek

oor

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et b

ehoo

rlike

ui

tspr

aak,

tem

po, v

olum

e, g

evoe

l, en

toon

beg

rip v

an d

ie te

ks

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n to

neel

stuk

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

• Id

entifi

seer

die

sto

riely

n

• B

espr

eek

kara

kter

s, a

gter

gron

d en

ak

sie

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

te

ks g

estim

ulee

r is

• B

espr

eek

die

form

aat v

an d

ie

tone

elst

uk

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit:

mon

delin

g of

skr

iftel

ik

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Ve

rgel

yk g

eles

e te

kste

Skry

f 'n

kort

dia

loog

deu

r 'n

raam

te

geb

ruik

• K

ies

toep

aslik

e ka

rakt

ers

• O

rgan

isee

r die

dia

loog

en

hand

elin

g lo

gies

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de

• G

ebru

ik 'n

info

rmel

e sk

ryfs

tyl

• G

ebru

ik g

epas

te p

unkt

uasi

e,

byvo

orbe

eld

dubb

elpu

nte,

ui

troep

teke

ns e

n vr

aagt

eken

s

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• P

rodu

seer

eer

ste

kons

ep

• H

ersi

en

• P

roefl

ees

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

netji

ese,

lees

bare

fina

le

wee

rgaw

e m

et d

ie k

orre

kte

spas

iërin

g aa

n

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

ames

telli

ng

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e,

hom

ofon

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oors

etse

ls,

voeg

woo

rd (w

oord

orde

na

voeg

woo

rd)

• W

erkw

oord

tye

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de (o

ok

punk

tuas

ie)

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Lo

s en

vas

skr

yf

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 71: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

66 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• Ve

rsta

an s

torie

s

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• Vr

a re

leva

nte

vrae

en

reag

eer

daar

op

• B

eant

woo

rd e

n vr

a m

eer k

ompl

ekse

vr

ae, b

yvoo

rbee

ld: W

aaro

m k

on …

ni

e ...

? W

at ..

.? H

oe d

ink

jy ..

.?

• B

espr

eek

etie

se, s

osia

le e

n kr

itiek

e kw

essi

es in

'n s

torie

, geb

ruik

ko

dew

isse

ling

indi

en n

odig

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te, g

ee a

nder

'n k

ans

om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m d

ie

bete

keni

s va

n nu

we

woo

rde

uit t

e vi

nd

• B

espr

eek

hoof

geda

gte

en

beso

nder

hede

• Id

entifi

seer

die

vol

gord

e va

n ge

beur

e

• Id

entifi

seer

die

agt

ergr

ond

en

kara

kter

s

• B

eant

woo

rd e

n vr

a m

eer k

ompl

ekse

vr

ae, b

yvoo

rbee

ld: W

aaro

m k

on …

ni

e ...

? W

at ..

.? H

oe d

ink

jy ..

.?

• B

espr

eek

etie

se, s

osia

le e

n kr

itiek

e kw

essi

es in

'n s

torie

, geb

ruik

ko

dew

isse

ling,

indi

en n

odig

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

en

los

'n w

oord

raai

sel o

p

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat

• S

pel w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an w

oord

e /

gebr

uik

dit i

n 'n

sin

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• H

erve

rtel '

n st

orie

in 5

of 6

sin

ne

• Le

wer

'n k

ort,

mon

delin

ge

boek

rese

nsie

Skry

f 'n

pers

oonl

ike

vers

lag

van

gebe

ure

• K

ies

onde

rwer

p en

inho

ud v

an e

ie

erva

ring

• Ve

rtel g

ebeu

rteni

s in

vol

gord

e

• D

ruk

oors

aak

en g

evol

g ui

t

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

• G

ebru

ike

stor

iest

rukt

uur

• G

ebru

ik ta

al v

erbe

eldi

ngry

k

• Ve

rbin

d Ve

rbin

d si

nne

tot '

n sa

meh

ange

nde

para

graa

f de

ur v

oorn

aam

woo

rde,

ve

rbin

ding

swoo

rde

en k

orre

kte

punk

tuas

ie te

geb

ruik

• G

ebru

ik d

eurlo

pend

die

kor

rekt

e ty

dsvo

rm

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• H

ersk

ryf n

a te

rugv

oerin

g

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

fleid

ing,

sam

este

lling

, voo

r- e

n ag

terv

oegs

els

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (s

oortn

aam

, ge

slag

, ver

klei

ning

, mee

rvou

d),

voor

naam

woo

rd, h

oofw

erkw

oord

, hu

lpw

erkw

oord

(tye

), by

woo

rd,

tuss

enw

erps

el

• Ty

dsvo

rme

(bep

aler

s to

e / n

ou)

• E

nkel

voud

ige

en s

aam

gest

elde

si

nne

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

• O

ntke

nnin

g

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne: y

- / e

i-woo

rde

• Ve

rkor

tings

en

akro

niem

e

• S

kryf

teke

ns: k

oppe

lteke

n,

afka

ppin

gste

ken

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 72: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

67KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Nee

m a

an 'n

bes

prek

ing

deel

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

espr

eek

beke

nde

onde

rwer

pe,

insl

uite

nd u

it an

der v

akke

• G

ebru

ik h

oërv

lak-

denk

vaar

digh

ede,

by

voor

beel

d om

voo

rdel

e en

nad

ele

te b

espr

eek

en o

pini

es te

gee

• G

ebru

ik k

onse

pte

en w

oord

eska

t uit

ande

r vak

ke

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at, t

oon

resp

ek v

ir an

der,

resp

ekte

er a

nder

se

opi

nies

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

'n m

edia

teks

, byv

oorb

eeld

'n

tyds

krifa

rtik

el o

f nuu

sber

ig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel w

aaro

or te

ks

hand

el

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

: soe

klee

s,

vlug

lees

, aan

dagt

ige

lees

• B

eant

woo

rd v

rae

• B

espr

eek

hoof

geda

gtes

en

beso

nder

hede

• Ve

rsta

an d

ie u

itleg

en

ontw

erp

van

med

iate

kste

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

en

vers

taan

'n p

lakk

aat

• P

re-le

es: b

espr

eek

plak

kaat

/ pr

ent

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g

• B

espr

eek

die

doel

van

die

teks

• B

espr

eek

die

taal

gebr

uik

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• B

espr

eek

emos

ione

le re

aksi

es o

p ge

lese

teks

te

• Lê

ver

band

e tu

ssen

teks

en

eie

erva

ring

Skry

f 'n

inlig

tings

teks

met

beh

ulp

van

'n ra

am

• K

ies

'n re

leva

nte

onde

rwer

p

• S

luit

rele

vant

e in

ligtin

g in

• S

luit

inlig

ting

oor v

oord

ele

en

nade

le in

• O

rgan

isee

r voo

rdel

e en

nad

ele

in

'n ta

bel

Ont

wer

p 'n

pla

kkaa

t

• S

luit

rele

vant

e in

ligtin

g in

• S

luit

'n p

rent

in

• G

ebru

ik p

apie

rgro

otte

effe

ktie

f

• B

ied

netji

ese,

lees

bare

, fina

le

wee

rgaw

e aa

n

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• H

ersk

ryf n

a te

rugv

oerin

g

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd,

hoof

wer

kwoo

rd, h

ulpw

erkw

oord

, by

woo

rd, t

elw

oord

, voe

gwoo

rd

• S

inso

orte

• O

ntke

nnin

g

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs

en

akro

niem

e

• S

kryf

teke

ns

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 73: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

68 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)•

Iden

tifise

er in

trige

, kar

akte

rs e

n ha

ndel

inge

Som

sto

rie o

p •

Lug

'n m

enin

g en

mot

ivee

r •

Geb

ruik

tye

wat

in v

orig

e gr

ade

gebr

uik

is, b

yvoo

rbee

ld v

erle

de- e

n to

ekom

ende

tyd

Vert

el 'n

sto

rie

• S

luit

kara

kter

s en

agt

ergr

ond

in•

Slu

it 'n

een

voud

ige

intri

ge in

• G

ee 'n

sin

volle

Ver

tel g

ebeu

re in

ko

rrek

te v

olgo

rde

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (d

ie g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g •

Voer

'n k

ort g

edig

of r

ympi

e op

Spe

el 'n

een

voud

ige

taal

spel

etjie

Gee

en

volg

een

voud

ige

inst

ruks

ies

• Ve

rtel e

ie n

uus

• H

erro

ep g

ebeu

re o

f erv

arin

gs in

die

re

gte

volg

orde

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

Geb

ruik

lees

stra

tegi

eë, b

yvoo

rbee

ld

kont

ekst

uele

leid

rade

vir

die

bete

keni

s va

n nu

we

woo

rde

• B

espr

eek

hoof

geda

gte

en

beso

nder

hede

. •

Iden

tifise

er d

ie v

olgo

rde

van

gebe

ure

• Id

entifi

seer

die

agt

ergr

ond

en

kara

kter

s •

Bea

ntw

oord

en

vra

mee

r kom

plek

se

vrae

, byv

oorb

eeld

: Waa

rom

kon

nie

...?

Wat

...?

Hoe

din

k jy

...?

Bes

pree

k et

iese

, sos

iale

en

kriti

eke

kwes

sies

in 'n

sto

rie, g

ebru

ik

kode

wis

selin

g, in

dien

nod

ig

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

ged

ig/te

Pre

-lees

: voo

rspe

l na

aanl

eidi

ng

van

titel

en

pren

te

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie g

edig

Dru

k ge

voel

ens

uit w

at d

eur d

ie

gedi

g ge

stim

ulee

r is

• B

espr

eek

rym

(alli

tera

sie

en

asso

nans

ie) e

n ve

rgel

ykin

gs

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

Gee

'n k

ort,

mon

delin

ge

boek

rese

nsie

Skry

f 'n

pers

oonl

ike

vers

lag

van

gebe

ure

• K

ies

onde

rwer

p en

inho

ud u

it ei

e er

varin

g •

Verte

l geb

eure

in v

olgo

rde

• Ve

rsta

an o

orsa

ak e

n ge

volg

Geb

ruik

gep

aste

gra

mm

atik

a,

woo

rdes

kat,

spel

ling

en in

ligtin

g •

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge b

oekr

esen

sie

deur

'n ra

am te

geb

ruik

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

Geb

ruik

raam

kor

rek

• S

pree

k ei

e m

enin

g ui

t en

mot

ivee

r •

Slu

it tit

el, k

arak

ter,

agte

rgro

nd e

n op

som

min

g va

n di

e st

orie

inG

ebru

ik d

ie s

tapp

e va

n di

e sk

ryfp

rose

s •

Hou

'n d

inks

krum

oor

idee

s•

Skr

yf d

ie e

erst

e ko

nsep

Her

skry

f na

teru

gvoe

ring

• B

ied

aan

Wer

k m

et w

oord

e•

Bou

op

kenn

is v

an h

oëfre

kwen

sie-

woo

rde

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le•

Sin

onie

me

en a

nton

iem

e •

Skr

yf w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

neer

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ikW

erk

met

sin

ne•

Woo

rdso

orte

: sel

fsta

ndig

e na

amw

oord

(ver

klei

ning

), by

voeg

like

naam

woo

rd (i

nten

siew

e vo

rme,

trap

pe v

an v

erge

lyki

ng),

wer

kwoo

rde

(ook

tye)

, voe

gwoo

rd,

voor

naam

woo

rd, v

oors

etse

ls•

Ont

leed

een

voud

ige

sinn

e in

on

derw

erp,

ges

egde

en

voor

wer

p,

byvo

orbe

eld:

Tha

ndi l

ees

'n b

oek

• Ve

rbin

ding

swoo

rde

(sod

at, a

s, d

an)

• Id

iom

e Sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

Spe

lpat

rone

: f- /

y-

woo

rde

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs,

akr

onie

me

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e, d

eelte

ken,

ko

ppel

teke

nW

oord

eska

t in

kont

eks

(uit

gele

se

teks

)

Page 74: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

69KABV

GR

AA

D 5

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

SKRY

FTA

ALS

TRU

KTU

UR

EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Nee

m a

an 'n

ges

prek

dee

l

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• R

espe

ktee

r and

er

• Lu

iste

r na

ande

r en

moe

dig

aan

om

te p

raat

• G

ebru

ik k

odew

isse

ling

indi

en n

odig

• N

eem

aan

bes

prek

ing

oor m

inde

r be

kend

e on

derw

erpe

dee

l, by

voor

beel

d ve

rbee

l en

besk

ryf

moo

ntlik

hede

van

'n s

ituas

ie, s

oos

wat

hul

le m

et R

100

sal d

oen

• K

ies

rele

vant

e in

houd

• G

ebru

ik d

ie v

oorw

aard

elik

e vo

rm

Oef

en lu

iste

r en

praa

t

(ged

eeld

e te

ks v

ir di

e da

g)

• Vo

er 'n

kor

t ged

ig o

f rym

pie

op

• S

peel

'n e

envo

udig

e ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg e

envo

udig

e in

stru

ksie

s

• Ve

rtel e

ie n

uus

Lees

inlig

tings

teks

, byv

oorb

eeld

'n

kor

t ver

slag

, bes

kryw

ing

of

verd

uide

likin

g ui

t 'n

ande

r vak

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: l

ees

en b

espr

eek

opsk

rifte

en

pre

nte

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

so

ekle

es v

ir in

ligtin

g

• Le

t op

na d

ie ro

l wat

pre

nte

en

foto

’s in

die

tone

elst

uk s

peel

in d

ie

bou

van

bete

keni

s

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• S

om 'n

par

agra

af o

p

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• Le

es e

n ve

rsta

an 'n

pla

kkaa

t

• P

re-le

es: b

espr

eek

pren

te

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g

• B

espr

eek

die

doel

van

die

teks

• B

espr

eek

die

taal

gebr

uik

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

ont

wer

ps

elem

ente

soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e le

tterti

pes

en

-gro

otte

s

• B

espr

eek

die

uitle

g va

n di

e te

ks

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• D

eel m

enin

gs o

or d

ie te

ks

• M

eet d

ie te

ks a

an a

nder

teks

te w

at

gedu

rend

e di

e ja

ar g

elee

s is

Ont

wer

p 'n

pla

kkaa

t

• S

luit

rele

vant

e in

ligtin

g in

• S

luit

'n p

rent

in

• G

ebru

ik le

tterg

root

tes

effe

ktie

f

• B

ied

netji

ese,

lees

bare

, fina

le

wee

rgaw

e aa

n

Skry

f 'n

inlig

tings

teks

met

beh

ulp

van

'n ra

am

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g

• S

luit

'n k

aart,

gra

fiek

of d

iagr

am in

in

dien

toep

aslik

• S

kryf

2 to

t 3 p

arag

raw

e

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

feite

en

orga

nise

er d

it ko

rrek

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

spel

ling

en

punk

tuas

ie

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• H

ersi

en

• P

roefl

ees

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

'n n

etjie

se, l

eesb

are

final

e w

eerg

awe

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• K

lank

patro

ne: v

okal

e en

ko

nson

ante

(her

sien

ing)

• W

oord

vorm

ing

(her

sien

ing)

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e,

hom

ofon

e (h

ersi

enin

g)

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te (h

ersi

enin

g)

• S

inso

orte

(her

sien

ing)

• S

insb

ou (h

ersi

enin

g)

• Ty

dsvo

rme

(her

sien

ing)

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

(her

sien

ing)

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

(her

sien

ing)

• O

ntke

nnin

g (h

ersi

enin

g)

• W

oord

orde

• Id

iom

e en

idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

(h

ersi

enin

g)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

ersi

enin

g va

n sp

elpa

trone

en

lees

teke

ns

• S

kryf

teke

ns (h

ersi

enin

g)

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

WEE

K

9 –

10FO

RM

ELE

ASS

ESSE

RIN

G

Page 75: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

70 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 1

WEK

ELU

ISTE

R E

N P

RA

AT (M

ON

DEL

ING

)LE

ES E

N K

YKSK

RYF

EN A

AN

BIE

DTA

ALS

TRU

KTU

RE

EN

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

om

begr

ip te

toon

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

op d

ie

stor

ie d

eur d

it m

et e

ie e

rvar

ing

te

verb

ind

Spee

l taa

lspe

letji

e/s

• Vo

lg e

n ge

e in

stru

ksie

s ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at, g

ee a

nder

'n

kan

s om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s / r

igtin

g

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re re

alis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

bv.

die

maa

k va

n vo

orsp

ellin

gs, d

eur k

lank

en

kont

ekst

uele

leid

rade

te g

ebru

ik

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

gele

se te

ks

• B

espr

eek

die

titel

, int

rige

en w

aar

die

stor

ie a

fspe

el (p

lek

/ rui

mte

)

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• D

oen

'n w

oord

raai

sel

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat

korr

ek

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an w

oord

e /

gebr

uik

hulle

in 'n

sin

Bes

in o

or te

kste

wat

ona

fhan

klik

/ in

par

e ge

lees

is

• Le

wer

'n k

ort m

onde

linge

bo

ekre

sens

ie

• Lê

ver

band

e tu

ssen

teks

en

eie

lew

e

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

• G

ebru

ik 'n

raam

indi

en n

odig

• G

ebru

ik 'n

kop

kaar

t of v

loei

diag

ram

om

te b

epla

n

• K

ies

'n to

epas

like

onde

rwer

p en

in

houd

• S

kryf

'n g

epas

te o

peni

ngsi

n

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• S

kryf

'n g

epas

te e

inde

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

w

oord

eska

t, sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

en b

ied

netji

es e

n le

esba

re a

an

Wer

k m

et w

oord

e

• K

lank

patro

ne: v

okal

e, k

onso

nant

e,

twee

klan

ke

• O

orro

ndin

g en

ont

rond

ing

• Le

tterg

repe

en

klan

kgre

pe

• O

op e

n ge

slot

e le

tterg

repe

• S

ames

telli

ng

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd: s

oortn

aam

, (m

eerv

oud,

ver

klei

ning

, ges

lag)

, ei

enaa

m, v

ersa

mel

naam

, m

assa

naam

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le

• S

pelp

atro

ne: w

oord

e m

et f

/ v

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 76: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

71KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 1

WEK

ELU

ISTE

R E

N P

RA

AT (M

ON

DEL

ING

)LE

ES E

N K

YKSK

RYF

EN A

AN

BIE

DTA

ALS

TRU

KTU

RE

EN

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

3 –

4

• Lu

iste

rbeg

rip: l

uist

er n

a 'n

feite

like

vers

lag,

byv

oorb

eeld

'n n

uusb

erig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Ve

rsta

an b

egrip

pe e

n w

oord

eska

t ra

kend

e an

der v

akke

• D

ruk

eie

opin

ie u

it en

mot

ivee

r B

espr

eek

die

teks

Voer

'n g

espr

ek o

or 'n

bek

ende

on

derw

erp

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• R

espe

ktee

r and

er le

erde

rs d

eur

na h

ulle

te lu

iste

r en

hulle

aan

te

moe

dig

om te

pra

at

Oef

en lu

iste

r en

praa

t

(ged

eeld

e te

ks v

ir di

e da

g)

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

'n e

envo

udig

e fe

itelik

e ve

rsla

g, b

yvoo

rbee

ld 'n

nu

usbe

rig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

gs, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

gele

se te

ks

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• D

ruk

oors

aak

en g

evol

g ui

t

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

sos

iale

teks

te, b

yvoo

rbee

ld

pers

oonl

ike

brie

we

• B

espr

eek

hoof

geda

gte

en

beso

nder

hede

• Id

entifi

seer

ken

mer

ke, b

yvoo

rbee

ld

form

aat,

aanh

ef

Lees

med

iate

kste

, soo

s advertensies/pamflette

/plakkate

• Id

entifi

seer

die

bel

angr

ikst

e bo

odsk

ap

• B

espr

eek

die

gebr

uik

van

die

uitle

g,

kleu

r, le

tterti

pe e

n be

elde

• Ve

rsta

an h

oe p

rent

e en

woo

rde

gebr

uik

wor

d om

te o

orre

ed

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• S

om d

ie te

ks in

'n p

aar s

inne

op

Dee

l men

ings

oor

die

teks

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge fe

itelik

e ve

rsla

g

• G

ebru

ik 'n

raam

, ind

ien

nodi

g

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g

• O

rgan

isee

r hoo

fged

agte

en

onde

rste

unen

de b

eson

derh

ede

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e,

voor

naam

woo

rde

toep

aslik

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge, v

riend

skap

like

brie

f

• G

ebru

ik 'n

raam

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• S

tuur

brie

f aan

die

regt

e pe

rsoo

n

• R

edig

eer e

ie s

kryf

wer

k de

ur

gram

mat

ika,

pun

ktua

sie

en

spel

fout

e te

kor

rigee

r

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um o

or id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

fina

le

kons

ep a

an

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

lfabe

ties

rang

skik

king

• A

fbre

ek v

an w

oord

e aa

n ei

nde

van

sinn

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

• K

lank

patro

ne

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, v

oorn

aam

woo

rd,

voor

sets

els

• S

inso

orte

: ste

lsin

, uitr

oeps

in,

vraa

gsin

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• H

oofle

tters

• S

pelp

atro

ne: w

oord

e w

at e

indi

g op

d

/ t

• Le

este

kens

: pun

t, ko

mm

a, u

itroe

p-

en v

raag

teke

n, d

ubbe

lpun

t, aa

nhal

ings

teke

ns)

• S

kryf

teke

ns k

appi

e, d

eelte

ken,

ko

ppel

teke

n, a

fkap

ping

, aks

ent)

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 77: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

72 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 1

WEK

ELU

ISTE

R E

N P

RA

AT (M

ON

DEL

ING

)LE

ES E

N K

YKSK

RYF

EN A

AN

BIE

DTA

ALS

TRU

KTU

RE

EN

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• S

om s

torie

op

• Ve

rsta

an e

n ge

brui

k vr

ae,

byvo

orbe

eld:

Hoe

kom

din

k jy

...?

W

aaro

m n

ie?

... e

ie e

rvar

ings

?

Her

roep

geb

eurt

enis

se in

die

regt

e vo

lgor

de

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid,

pas

en

uitd

rukk

ing

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip- l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re re

alis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vo

orsp

ellin

gs, k

onte

kstu

ele

leid

rade

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

gele

se te

ks

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• Id

entifi

seer

tite

l, ag

terg

rond

en

intri

ge

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• Le

es 'n

per

soon

like

vers

lag,

by

voor

beel

d 'n

dag

boek

/ da

gboe

k in

skry

win

gs

• B

espr

eek

die

hoof

geda

gte

en

beso

nder

hede

• Id

entifi

seer

ken

mer

ke, b

yvoo

rbee

ld

form

aat,

aanh

ef, e

nsov

oorts

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• S

pree

k ei

e m

enin

g ui

t

Skry

f vir

pers

oonl

ike

besi

nnin

g,

byvo

orbe

eld

'n d

agbo

ek /

dagb

oeki

nskr

ywin

g vo

lgen

s 'n

ra

am

• G

ebru

ik 'n

raam

kor

rek

• G

ebru

ik 'n

info

rmel

e st

yl

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

onde

rwer

p

• G

ee d

ie g

ebeu

re in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de w

eer

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, p

unkt

uasi

e en

spa

sies

tu

ssen

par

agra

we

Wer

k m

et w

oord

e

• W

oord

vorm

ing:

afle

idin

g en

sa

mes

telli

ng

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• S

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, l

idw

oord

, ho

of- e

n hu

lpw

erkw

oord

(het

/ sa

l),

voeg

woo

rd (g

roep

e 1,

2, 3

)

• S

inso

orte

: vra

agsi

n en

ste

lsin

• Id

iom

e en

idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e en

dee

lteke

n

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs

en

akro

niem

e

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 78: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

73KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 1

WEK

ELU

ISTE

R E

N P

RA

AT (M

ON

DEL

ING

)LE

ES E

N K

YKSK

RYF

EN A

AN

BIE

DTA

ALS

TRU

KTU

RE

EN

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

7 –

8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

en g

ee 'n

re

eks

inst

ruks

ies

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• R

eage

er o

p 'n

kom

plek

se re

eks

inst

ruks

ies

• G

ee lo

gies

e in

stru

ksie

s

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

volg

orde

Bes

kryf

'n p

rose

s

• G

ee s

invo

lle in

ligtin

g in

die

be

skry

win

g

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

volg

orde

• Ve

rsta

an b

egrip

pe e

n ge

brui

k w

oord

eska

t wat

aan

and

er v

akke

ve

rwan

t is

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid,

pas

en

uitd

rukk

ing

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

met

vis

uele

kom

pone

nte,

by

voor

beel

d 'n

kaa

rt /

tabe

l /

diag

ram

/ ko

pkaa

rt /

land

kaar

t /

prente/grafiek

• P

re-le

es: v

oors

pelli

ng n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el, p

rent

e en

ops

krift

e

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

soo

s so

ekle

es v

ir in

ligtin

g

• Ve

rsta

an v

isue

le k

enm

erke

, by

voor

beel

d sl

eute

ls, s

imbo

le,

enso

voor

ts

• In

terp

rete

er in

ligtin

g in

die

vis

uele

te

ks

• Vo

lg in

stru

ksie

s

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• Vo

ltooi

'n w

oord

raai

sel

• G

ebru

ik to

epas

like

woo

rdes

kat

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an w

oord

e /

gebr

uik

dit i

n 'n

sin

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• S

om te

ks in

'n p

aar s

inne

op

• D

eel m

enin

gs o

or d

ie te

ks

Gee

'n b

eskr

ywin

g va

n 'n

ee

nvou

dige

pro

ses

• G

ee s

invo

lle in

ligtin

g in

die

be

skry

win

g

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• S

kryf

in d

ie k

orre

kte

volg

orde

• G

ebru

ik fo

rmel

e ta

al

• G

ebru

ik w

oord

eska

t uit

ande

r vak

ke

Ont

wer

p, te

ken

en v

olto

oi 'n

vis

uele

te

ks, b

yvoo

rbee

ld 'n

kaa

rt /

tabe

l / d

iagr

am /

kopk

aart

/ la

ndka

art /

prente/grafiek

• Vo

eg k

orre

kte

bysk

rifte

by

• S

luit

toep

aslik

e in

ligtin

g in

• G

ebru

ik s

leut

elw

oord

e

Skryfeenvoud

igedefin

isiesdeur'n

raam

te g

ebru

ik

• P

re-s

kryf

: bes

tude

er v

ersk

illen

de

defin

isie

s

• K

ies

toep

aslik

e ite

ms

om te

de

finie

er

• G

ebru

ik k

onkr

ete,

rele

vant

e vo

orbe

elde

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

and

er

vakk

e ve

rban

d ho

u

• S

kryf

bon

dig

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

ames

telli

ng (v

erbi

ndin

gs-k

lank

)

• A

fleid

ing

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(per

soon

lik e

n on

pers

oonl

ik),

byvo

eglik

e na

amw

oord

, hu

lpw

erkw

oord

e (k

an, m

ag, m

oet,

sal,

wil)

• S

inso

ort:

beve

lsin

, uitr

oeps

in

• E

nkel

voud

ige

sin

(ond

erw

erp,

vo

orw

erp,

ges

egde

)

• S

aam

gest

elde

sin

• Id

iom

atie

se ta

alge

brui

k

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e en

dee

lteke

n

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs

en

akro

niem

e

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 79: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

74 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 1

WEK

ELU

ISTE

R E

N P

RA

AT (M

ON

DEL

ING

)LE

ES E

N K

YKSK

RYF

EN A

AN

BIE

DTA

ALS

TRU

KTU

RE

EN

-KO

NVE

NSI

ES

WEE

K

9 –

10

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

gedi

gte

/ lie

djie

s

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• G

ebru

ik 'n

mon

delin

ge b

eskr

ywin

g om

men

se o

f voo

rwer

pe te

id

entifi

seer

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s ko

rrek

• M

aak

beur

te

• Vo

ltooi

die

spe

l bin

ne d

ie g

egew

e ty

d

Oef

en h

ardo

plee

s

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

Lees

begr

ip: l

ees

gedi

gte

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• B

espr

eek

die

onde

rwer

p en

die

ho

ofge

dagt

e

• Ve

rsta

an o

p 'n

een

voud

ige

man

ier

som

mig

e el

emen

te v

an p

oësi

e,

byvo

orbe

eld

rym

, alli

tera

sie,

as

sona

nsie

, kla

nkna

boot

sing

, ve

rgel

ykin

g, p

erso

nifik

asie

• B

espr

eek

nuw

e w

oord

eska

t uit

die

gele

se te

ks

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Ve

rgel

yk g

eles

e te

kste

Gee

'n b

eskr

ywin

g va

n 'n

per

soon

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• Fo

kus

op fi

siek

e be

skry

win

g

• S

kryf

kre

atie

f, m

et b

ehul

p va

n by

voeg

like

naam

woo

rde

en

byw

oord

e

• R

edig

eer e

ie s

kryf

wer

k

• K

orrig

eer s

pelfo

ute

Gee

Gee

'n b

eskr

ywin

g va

n 'n

vo

orw

erp

/ die

r / p

lant

/ pl

ek

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• Fo

kus

op fi

siek

e be

skry

win

g

• S

kryf

kre

atie

f, m

et b

ehul

p va

n by

voeg

like

naam

woo

rde

en

byw

oord

e

• R

edig

eer e

ie s

kryf

wer

k

• K

orrig

eer s

pelfo

ute

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

w

eerg

awe

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• W

oord

vorm

ing:

afle

idin

g,

sam

este

lling

, voo

r- e

n ag

terv

oegs

els

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(per

soon

lik e

n on

pers

oonl

ik),

byvo

eglik

e na

amw

oord

(ver

boë

en in

tens

iew

e vo

rme,

trap

pe v

an

verg

elyk

ing,

voo

r en

na s

.nw

e.),

byw

oord

e (ty

d, w

yse,

ple

k)

• S

inso

orte

• E

nkel

voud

ige

sin

(ond

erw

erp,

vo

orw

erp,

ges

egde

)

• Id

iom

e

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: a

fkap

ping

s- e

n ko

ppel

teke

n

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs

en

akro

niem

e

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 80: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

75KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)•

Bea

ntw

oord

lette

rlike

vra

e •

Teke

n re

leva

nte

inlig

ting

aan

• Ve

rtel e

n he

rver

tel s

torie

s O

efen

luis

ter e

n pr

aat /

har

dopl

ees

(ged

eeld

e te

ks v

ir di

e da

g)•

Lees

har

dop

met

toep

aslik

e ui

tspr

aak,

vlo

thei

d en

uitd

rukk

ing

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p•

Voer

'n g

edig

op

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie•

Gee

en

volg

inst

ruks

ies

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

• P

re-le

es: l

ees

en b

espr

eek

titel

en

kyk

na p

rent

e •

Geb

ruik

lees

stra

tegi

eë,

voor

spel

lings

deu

r kon

teks

tuel

e le

idra

de te

geb

ruik

Bes

pree

k nu

we

woo

rdes

kat

• Id

entifi

seer

vol

gord

e va

n ge

beur

e, a

gter

gron

d en

kar

akte

rs,

byvo

orbe

eld:

bes

kryf

kar

akte

rs s

e ge

voel

ens

en g

esel

s oo

r red

es v

ir hu

l opt

rede

s •

Dru

k oo

rsaa

k en

gev

olg

uit

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• B

esin

oor

teks

te w

at s

elfs

tand

ig /

in

pare

gel

ees

is

• G

ee m

enin

gs e

n ve

rwys

na

verb

and

tuss

en b

oeke

en

eie

erva

ring

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

met

be

hulp

van

'n ra

am

• G

ebru

ik s

torie

stru

ktuu

r as

'n ra

am

• S

kryf

'n g

epas

te o

peni

ngsi

n •

Geb

ruik

ver

bind

ings

woo

rde

• G

ebru

ik b

yvoe

glik

e na

amw

oord

e •

Skr

yf 'n

gep

aste

slo

t•

Hou

by

die

onde

rwer

p •

Verb

ind

sinn

e to

t 'n

sam

ehan

gend

e pa

ragr

aaf d

eur v

erbi

ndin

gsw

oord

e •

Geb

ruik

gep

aste

gra

mm

atik

a,

spel

ling

en p

unkt

uasi

e •

Geb

ruik

'n w

oord

eboe

k om

spe

lling

en

bet

eken

is v

an w

oord

e na

te

gaan

Skr

yf 'n

par

agra

af o

m 'n

men

ing

uit

te d

ruk

• S

kryf

2 to

t 3 s

inne

Kie

s re

leva

nte

inlig

ting

• G

ee e

ie p

erso

onlik

e m

enin

g •

Verd

uide

lik s

invo

l •

Teke

n w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

aan

• S

kryf

sin

ne m

et b

ehul

p va

n di

e w

oord

e of

ver

duid

elik

ings

G

ebru

ik d

ie s

tapp

e va

n di

e sk

ryfp

rose

s •

Hou

'n d

inks

krum

vir

idee

s •

Skr

yf 'n

eer

ste

kons

ep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

w

eerg

awe

aan

Wer

k m

et w

oord

e•

Bou

op

kenn

is v

an h

oëfre

kwen

sie-

woo

rde

• W

oord

vorm

ing:

afle

idin

g,

sam

este

lling

, voo

r- e

n ag

terv

oegs

els

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er•

Geb

ruik

sin

ne, t

eken

inge

of

verd

uide

likin

gs o

m b

etek

enis

van

w

oord

e te

ver

duid

elik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: v

oorn

aam

woo

rd

(per

soon

lik, o

nper

soon

lik, b

esitl

ik,

betre

klik

, vra

end,

aan

wys

end)

• Le

tterli

ke e

n fig

uurli

ke ta

alge

brui

kSp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

es e

n de

elte

kens

• A

fkor

tings

en

verk

ortin

gsW

oord

eska

t in

kont

eks

(uit

gele

se

teks

te)

Page 81: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

76 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

mon

delin

ge b

eskr

ywin

gs v

an

voor

wer

pe /

dier

e / p

lant

e / p

lekk

e

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Id

entifi

seer

wat

dit

is

• B

eskr

yf w

aarv

oor d

it ge

brui

k w

ord

• O

nder

skei

die

del

e va

n di

e ge

heel

• Te

ken

en b

enoe

m d

it

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

and

er

vakk

e ve

rban

d ho

u

Ontleedenklassifiseerd

inge

• Id

entifi

seer

oor

eenk

omst

e en

ve

rski

lle

• S

orte

er in

gro

epe

• Ve

rdui

delik

waa

rom

din

ge s

aam

ho

ort

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

and

er

vakk

e ve

rban

d ho

u

Oef

en lu

iste

r en

praa

t

(ged

eeld

e te

ks v

ir di

e da

g)

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

inlig

tings

teks

te,

byvo

orbe

eld

uit a

nder

vak

ke

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: b

espr

eek

die

onde

rwer

p en

her

sien

sle

utel

woo

rdes

kat

• Le

es 'n

par

agra

af e

n id

entifi

seer

die

ho

ofge

dagt

e en

ker

nsin

ne

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks e

n vi

suel

e m

idde

le, b

yvoo

rbee

ld 'n

gr

afiek

, dia

gram

, tab

el

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• S

om in

'n p

aar s

inne

op

wat

gel

ees

is

Gee

'n b

eskr

ywin

g va

n vo

orw

erpe

/ di

ere

/ pla

nte

/ ple

kke

• S

luit

rele

vant

e be

sond

erhe

de in

• B

eskr

yf fi

sies

e vo

orko

ms

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

dete

rmin

eerd

ers

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat

• G

ebru

ik k

orre

kte

punk

tuas

ie

• O

ntw

erp,

skr

yf, k

ry te

rugv

oerin

g,

redi

geer

en

hers

kryf

Ont

wer

p, te

ken

en m

erk

'n v

isue

le

teks

, byv

oorb

eeld

'n k

aart

/ ta

bel

/ dia

gram

/ ko

pkaa

rt /

land

kaar

t /

prente/grafiek

• G

ebru

ik in

ligtin

g ui

t 'n

gesk

rew

e of

vi

suel

e te

ks

• S

luit

beso

nder

hede

in

• G

ebru

ik s

leut

elw

oord

e en

fras

es

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

'n n

etjie

se, l

eesb

are

wee

rgaw

e aa

n

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: l

idw

oord

, vo

orna

amw

oord

(per

soon

lik,

onpe

rsoo

nlik

, aan

wys

end)

• B

yvoe

glik

e na

amw

oord

(v

erbu

igin

g), b

ywoo

rd

• S

inso

orte

• W

oord

orde

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

es, d

eelte

kens

, af

kapp

ings

teke

n, k

oppe

lteke

n

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 82: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

77KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

pers

oonl

ike

vers

lag

van

'n

gebe

urte

nis

• Id

entifi

seer

bel

angr

ikst

e id

ees

en

men

se

• B

eant

woo

rd v

rae

oor w

at e

erst

e,

twee

de, e

nsov

oorts

geb

eur h

et•

Her

haal

die

selfd

e ge

beur

teni

s Lu

iste

r na

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)•

Bea

ntw

oord

lette

rlike

vra

e •

Gee

'n p

erso

onlik

e re

aksi

e

• Ve

rwys

in s

torie

na

eie

erva

ring

• S

pree

k ei

e op

inie

uit

en m

otiv

eer

• Vr

a vr

ae e

n be

antw

oord

dit

deur

'n

men

ing

te g

ee, b

yvoo

rbee

ld:

Hoe

kom

din

k jy

...?

Waa

rom

is …

ni

e?

Rol

spee

l enk

ele

beke

nde

situ

asie

s •

Geb

ruik

gep

aste

taal

en

hand

elin

ge

• O

rgan

isee

r inh

oud

sinv

ol

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g •

Voer

'n g

edig

op

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• Ve

rtel o

f her

verte

l sto

ries

Lees

begr

ip: l

ees

stor

ies

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

erK

ies

uit k

onte

mpo

rêre

, rea

listie

se

fiksi

e / t

radi

sion

ele

stor

ies

/ pe

rsoo

nlik

e ve

rsla

e / a

vont

uurv

erha

le

/ sna

akse

sto

ries

/ fan

tasi

e / w

erkl

ike

lew

enst

orie

s / h

isto

riese

fiks

ie•

Pre

-lees

: voo

rspe

lling

na

aanl

eidi

ng

van

titel

en

pren

te

• Le

es v

ir be

sond

erhe

de e

n ge

brui

k ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m b

etek

enis

te

vin

d •

Iden

tifise

er e

n le

wer

kom

men

taar

op

die

intri

ge

• M

otiv

eer d

ie a

ksie

Vers

taan

die

woo

rdes

kat

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

Le

esbe

grip

sakt

iwite

it oo

r die

teks

(m

onde

ling

of s

krift

elik

) •

Lees

per

soon

like

en s

osia

le te

kste

, by

voor

beel

d 'n

per

soon

like

dagb

oek

of 'n

brie

f

• Le

wer

kom

men

taar

op

hoof

geda

gtes

Lees

vir

beso

nder

hede

en

let o

p in

form

ele

styl

Lew

er k

omm

enta

ar o

p fo

rmaa

t en

aanh

ef

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

Bes

pree

k em

osie

s na

aan

leid

ing

van

gele

se te

kste

Trek

ver

band

e tu

ssen

lees

en

eie

erva

ring

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge, p

erso

onlik

e br

ief

• G

ebru

ik 'n

raam

Geb

ruik

'n in

form

ele

styl

Skr

yf te

n m

inst

e tw

ee p

arag

raw

e •

Geb

ruik

nuw

e w

oord

eska

t en

punk

tuas

ie

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g,pu

nktu

asie

en

spas

ies

tuss

en p

arag

raw

e G

ebru

ik s

tapp

e va

n pr

oses

skry

f •

Hou

'n d

inks

krum

vir

idee

s •

Skr

yf 'n

eer

ste

kons

ep

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

w

eerg

awe

aan

Wer

k m

et w

oord

e•

Voka

alte

kens

in g

eslo

te le

tterg

repe

Oop

en

gesl

ote

lette

rgre

pe•

Skr

yf w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

neer

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ikW

erk

met

sin

ne•

Sel

fsta

ndig

e na

amw

oord

(s

oortn

aam

, eie

naam

, sto

fnaa

m,

mas

sana

am, v

ersa

mel

naam

), te

lwoo

rd (h

oof e

n ra

ng)

• H

oof-

en h

ulpw

erkw

oord

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gsSp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

appi

es, d

eelte

kens

, af

kapp

ings

teke

n, k

oppe

lteke

nW

oord

eska

t in

kont

eks

(uit

gele

se

teks

te)

Page 83: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

78 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 2

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Voer

'n k

laso

pnam

e ui

t by

voor

beel

d, o

nder

houd

e m

et

klas

maa

ts e

n aa

ntek

en v

an

respon

seop'ngrafiekofkaart

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• H

ante

er o

nder

houd

e be

leef

d

• Te

ken

inlig

ting

akku

raat

aan

• G

ebru

ik d

ie s

trukt

uur k

orre

k

• G

ebru

ik s

leut

elw

oord

e en

fras

es

Voer

'n g

espr

ek o

or 'n

bek

ende

on

derw

erp

• Lu

iste

r na

ande

r en

gee

ande

r le

erde

rs 'n

kan

s om

te p

raat

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• G

ee 'n

men

ing

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

met

vis

uele

kom

pone

nte,

by

voor

beel

d 'n

roos

ter e

n TV

-sk

edul

e / d

iagr

am /

tabe

l / k

opka

art

/kaart/prente/grafiek

• P

re-le

es: b

espr

eek

die

onde

rwer

p en

her

sien

sle

utel

woo

rdes

kat

• Le

es 'n

par

agra

af e

n id

entifi

seer

die

ho

ofge

dagt

e en

ker

nsin

ne

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks e

n vi

suel

e ko

mpo

nent

e

• S

oekl

ees

vir s

pesi

fieke

inlig

ting

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

'n e

envo

udig

e bo

ekre

sens

ie

• Id

entifi

seer

die

bel

angr

ikst

e ke

nmer

ke, b

yvoo

rbee

ld ti

tel,

lys

van

die

kara

kter

s, k

ort o

psom

min

g en

di

e be

oord

elin

g

• Id

entifi

seer

die

soo

rt ta

al w

at

gebr

uik

wor

d

• O

nder

skei

tuss

en fe

ite e

n m

enin

gs

Los

woo

rdra

aise

ls o

p

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat

• S

pel w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an w

oord

e

• G

ebru

ik d

ie w

oord

e in

'n s

in

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Ve

rgel

yk b

oeke

en

teks

te w

at

gele

es is

Skryfeenvoud

igedefin

isies

• K

ies

rele

vant

e in

ligtin

g

• G

ee v

oorb

eeld

e

• S

kryf

form

eel e

n sa

aklik

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

and

er

vakk

e ve

rban

d ho

u

Ont

wik

kel '

n ee

nvou

dige

vra

elys

• S

kryf

vra

e du

idel

ik

• G

ebru

ik d

ie v

raag

vorm

kor

rek

Skry

f 'n

para

graa

f om

'n o

pini

e ui

t te

dru

k en

te v

erdu

idel

ik

• S

kryf

4 to

t 5 s

inne

• K

ies

rele

vant

e in

ligtin

g

• G

ee p

erso

onlik

e m

enin

g

• Ve

rdui

delik

sin

vol

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

w

eerg

awe

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

inon

iem

e en

ant

onie

m

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, b

yvoe

glik

e na

amw

oord

, voo

rnaa

mw

oord

, vo

orse

tsel

s (o

ok in

vas

te

verb

indi

ngs)

• S

inso

orte

• E

nkel

voud

ige

en v

eelv

oudi

ge s

inne

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs,

akr

onie

me

• K

omm

a

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

WEE

K9

– 10

FOR

MEL

E A

SSES

SER

ING

Page 84: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

79KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

1 –

2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• B

espr

eek

die

bela

ngrik

ste

kara

kter

• Te

ken

rele

vant

e in

ligtin

g op

'n k

aart

aan,

byv

oorb

eeld

op

'n ty

dlyn

• S

om d

ie s

torie

op

Luis

ter n

a m

onde

linge

bes

kryw

ings

va

n pl

ekke

/ di

ere

/ pla

nte

/ vo

orw

erpe

, ens

ovoo

rts

• Id

entifi

seer

ple

kke

• Te

ken

rele

vant

e in

ligtin

g aa

n,

byvo

orbe

eld

op 'n

kaa

rt / t

abel

• Id

entifi

seer

oor

eenk

omst

e en

ve

rski

lle

Oef

en lu

iste

r en

praa

t (ge

deel

de

teks

vir

die

dag)

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• H

erve

rtel e

rvar

ings

of g

ebeu

re

in d

ie re

gte

volg

orde

deu

r Ve

rbin

ding

swoo

rde

te g

ebru

ik

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• B

eskr

yf d

ie k

enm

erke

van

die

teks

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m b

etek

enis

te

bep

aal e

n afl

eidi

ngs

te m

aak

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

die

ag

terg

rond

en

kara

kter

s

• B

eskr

yf o

orsa

ak e

n ge

volg

in 'n

st

orie

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

op d

ie

stor

ie

• Ve

rbin

d di

t met

eie

erv

arin

g

Lees

een

voud

ige

pers

oonl

ike

brie

we

• Id

entifi

seer

hoo

fged

agte

s

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• Id

entifi

seer

ken

mer

ke v

an d

ie te

ks,

byvo

orbe

eld

die

datu

m e

n aa

nhef

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Le

wer

'n g

estru

ktur

eerd

e bo

ekre

sens

ie d

eur m

idde

l van

'n

goei

e m

onde

linge

aan

bied

ing

Skry

f dag

boek

insk

ryw

ings

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

vir

die

onde

rwer

p

• G

ebru

ik d

ie g

epas

te s

trukt

uur a

s 'n

ra

am

• Ve

rtel d

ie g

ebeu

re in

die

kor

rekt

e vo

lgor

de

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g, p

unkt

uasi

e en

spa

sies

tu

ssen

par

agra

we

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

pros

essk

ryf

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

w

eerg

awe

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• Vo

or- e

n ag

terv

oegs

els

• S

inon

iem

e en

ano

tnie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (v

erkl

eini

ng,

mee

rvou

d), v

oors

etse

ls,

voor

naam

woo

rd, h

ulpw

erkw

oord

e (to

e, w

anne

er)

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• Ty

dsvo

rme

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• ho

oflet

ters

• S

kryf

teke

ns: k

appi

e en

dee

lteke

n

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 85: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

80 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n

eenv

oudi

ge p

raat

jie o

or 'n

on

derw

erp

• Vr

a en

bea

ntw

oord

mee

r kom

plek

se

vrae

• B

espr

eek

die

hoof

geda

gte

• G

ee o

pini

es

• R

espe

ktee

r and

er le

erde

rs d

eur n

a hu

lle te

luis

ter

• M

oedi

g an

der g

roep

lede

aan

om

m

edel

eerd

ers

te o

nder

steu

n

Praa

t oor

'n k

wes

sie

na

voor

bere

idin

g

• K

ies

'n to

epas

like

onde

rwer

p en

in

houd

• H

ou b

y di

e on

derw

erp

• O

rgan

isee

r inh

oud

logi

es

Vers

amel

inlig

ting,

byv

oorb

eeld

ee

nvou

dige

nav

orsi

ng v

ir 'n

op

nam

e

• K

ies

vrae

om

bea

ntw

oord

te w

ord

• Vr

a en

bea

ntw

oord

vra

e

• Te

ken

inlig

ting

aan

as n

otas

in d

ie

vrae

lys

wat

ont

wik

kel i

s

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

inlig

tings

teks

te

met

vis

uele

mid

dele

byv

oorb

eeld

'n

kaar

t / ta

bel /

dia

gram

/ ko

pkaa

rt /

land

kaart/prente/grafiek

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: s

oekl

ees

vir b

elan

grik

e be

sond

erhe

de

• Vr

a vr

ae

• K

ies

rele

vant

e in

ligtin

g om

vra

e te

be

antw

oord

• M

aak

'n k

opka

art-o

psom

min

g va

n di

e te

ks

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Doe

n D

oen'

n w

oord

raai

sel

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat

• S

pel w

oord

e ko

rrek

• Ve

rdui

delik

bet

eken

is v

an w

oord

e

• G

ebru

ik d

it in

'n s

in

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• S

om te

ks in

ong

evee

r 5 s

inne

op

Skry

f 'n

inlig

tings

teks

met

beh

ulp

van

visu

ele

mid

dele

, byv

oorb

eeld

'n

kaa

rt /

tabe

l / d

iagr

am /

kopk

aart

/ land

kaart/prente/grafiek

• Le

es /

kyk

na g

ekos

e te

ks

• G

ebru

ik in

ligtin

g ui

t die

teks

om

die

vi

suel

e te

ks te

teke

n, b

yvoo

rbee

ld

met

beh

ulp

van

tabe

lle, k

aarte

of

grafi

eke

• To

on d

uide

lik d

ie v

erho

udin

g tu

ssen

die

ver

skill

ende

del

e va

n di

e di

agra

m o

f and

er v

isue

le te

ks a

an

Verand

erteksna'ngrafieseteks

(geb

ruik

not

as v

an v

ersa

mel

de

inlig

ting)

• D

ra in

ligtin

g in

gra

fiese

vor

m o

or,

byvo

orbe

eld

'n g

rafie

k of

tabe

l

• O

ntle

ed in

ligtin

g

Skry

f 'n

kort

ver

slag

oor

inlig

ting

inge

sam

el

• E

valu

eer i

nlig

ting

• M

aak

besl

uite

en

mot

ivee

r

• G

ebru

ik 'n

gep

aste

stru

ktuu

r vir

die

vers

lag

• O

rgan

isee

r par

agra

we

korr

ek,

byvo

orbe

eld

'n in

leid

ings

in (k

erns

in)

en o

nder

steu

nend

e si

nne

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

en b

yvoe

glik

e na

amw

oord

, vo

orna

amw

oord

(per

soon

lik,

onpe

rsoo

nlik

; bet

rekl

ik –

ver

bind

m

et s

inne

)

• S

inso

orte

• E

nkel

voud

ige

en v

eelv

oudi

ge s

inne

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

• Ve

rgel

ykin

gs

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

kryf

teke

ns: k

oppe

lteke

ns

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 86: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

81KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

stor

ies

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• B

eant

woo

rd le

tterli

ke v

rae

• G

ee 'n

per

soon

like

reak

sie

wat

ve

rban

d ho

u m

et e

ie e

rvar

ing

• G

ee e

ie m

enin

g en

mot

ivee

r die

m

enin

g

• G

ee 'n

alte

rnat

iew

e sl

ot,

gebr

uik

verb

eeld

ing

en b

eskr

yf

moo

ntlik

hede

Her

vert

el 'n

sto

rie

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

volg

orde

van

ge

beur

e

• Ve

rwys

kor

rek

na d

ie k

arak

ters

in

die

verh

aal

• G

ebru

ik ty

dsvo

rme

wat

in v

orig

e gr

ade

beke

ndge

stel

is

• G

ee 'n

alte

rnat

iew

e sl

ot

Luis

ter n

a 'n

lied

/ ee

nvou

dige

ge

digt

e

• H

erro

ep d

ie h

oofg

edag

te e

n be

spre

ek d

it

• Lê

ver

band

e m

et e

ie e

rvar

inge

• Id

entifi

seer

rym

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

ge

dig

gest

imul

eer i

s

• Vo

er li

ed /

geko

se re

ëls

uit

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e pr

ente

• B

espr

eek

titel

, int

rige,

kar

akte

rs e

n di

e ag

terg

rond

• B

espr

eek

hoe

die

intri

ge v

an 'n

st

orie

'n s

eker

e id

ee v

an d

ie w

êrel

d ka

n ve

rteen

woo

rdig

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie s

torie

• S

om d

ie s

torie

mon

delin

g op

• Id

entifi

seer

die

lew

ensl

es o

f bo

odsk

ap v

an d

ie s

torie

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

ged

igte

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie g

edig

• D

ruk

gevo

elen

s ui

t wat

deu

r die

ge

dig

opge

roep

is

• B

espr

eek

rym

patro

on

• B

espr

eek

verg

elyk

ings

wat

in d

ie

gedi

g vo

orko

m

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Lê

ver

band

e m

et e

ie e

rvar

inge

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

(geb

ruik

st

appe

vir

pros

essk

ryf m

eer

onaf

hank

lik)

• K

ies

inte

ress

ante

inho

ud

• G

ebru

ik d

ie s

torie

stru

ktuu

r as

'n

raam

• S

kep

'n b

egin

, mid

del e

n sl

ot

• Ve

rtel g

ebeu

re in

gep

aste

vol

gord

e

• G

ebru

ik 'n

ges

kikt

e ty

dsvo

rm e

n ve

rbin

ding

swoo

rde(

en, m

aar)

• G

ebru

ik 'n

gro

ter v

ersk

eide

nhei

d pu

nktu

asie

, ins

luite

nd

aanh

alin

gste

kens

• G

ebru

ik g

epas

te s

pasi

ërin

g vi

r pa

ragr

awe

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• K

ry te

rugv

oerin

g om

trent

die

inho

ud

en g

ebru

ik v

an g

ram

mat

ika

en

woo

rdes

kat

• K

ontro

leer

spe

lling

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

Skry

f vir

geno

t, by

voor

beel

d 'n

ee

nvou

dige

vie

rreë

lige

gedi

g of

ry

men

de s

inne

• K

ies

onde

rwer

p

• S

kryf

rym

ende

sin

ne o

or d

ie

onde

rwer

p

• G

ebru

ik e

en v

erge

lyki

ng

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e,

hom

ofon

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd, b

yvoe

glik

e na

amw

oord

, voo

rnaa

mw

oord

, by

woo

rd, v

oegw

oord

, wer

kwoo

rd

• S

aam

gest

elde

sin

ne

• w

oord

orde

• Le

tterli

ke e

n fig

uurli

ke ta

alge

brui

k

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• P

unt,

kom

ma

• S

kryf

teke

ns

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 87: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

82 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et g

evoe

l, en

toon

be

grip

• Le

es h

ardo

p m

et b

ehoo

rlike

ui

tspr

aak,

tem

po e

n vo

lum

e

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

WEE

K

7 –

8

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

en v

oer

inst

ruks

ies

uit b

yvoo

rbee

ld 'n

pr

osed

ure

• Vo

orsp

el w

at v

olge

nde

kan

gebe

ur

• B

espr

eek

beso

nder

hede

van

die

te

ks

• B

espr

eek

volg

orde

van

inst

ruks

ies

• B

espr

eek

die

vorm

van

die

w

erkw

oord

wat

geb

ruik

is

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• Vo

lg in

stru

ksie

s ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at, g

ee a

nder

'n

kan

s om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t (ge

deel

de

teks

vir

die

dag)

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

'n in

ligtin

gste

ks (p

rose

dure

) by

voor

beel

d 'n

rese

p / i

nstr

uksi

es

vir '

n w

eten

skap

-eks

perim

ent /

pr

ojek

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n op

skrif

te

• D

ra d

ie te

ks in

ver

korte

vor

m o

or,

byvo

orbe

eld

deur

'n in

houd

sopg

awe

of in

deks

op

te s

tel

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

vl

ugle

es o

f soe

klee

s

• In

terp

rete

er v

isue

le m

ater

iaal

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• B

eskr

yf w

at g

edoe

n m

oet w

ord

• B

espr

eek

beso

nder

hede

van

die

te

ks

• B

espr

eek

die

form

aat v

an d

ie te

ks

• B

espr

eek

die

volg

orde

van

in

stru

ksie

s

• Vo

lg d

ie in

stru

ksie

s

Skry

f 'n

inlig

tings

teks

byv

oorb

eeld

te

kste

wat

in a

nder

vak

ke g

ebru

ik

is

• S

kryf

2 to

t 3 p

arag

raw

e

• O

rgan

isee

r inl

igtin

g lo

gies

• G

ebru

ik 'n

ker

nsin

en

onde

rste

unen

de s

inne

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

and

er

vakk

e ve

rban

d ho

u

• G

ebru

ik fo

rmel

e ta

al

• S

luit

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de in

• G

ebru

ik d

ie ly

dend

e vo

rm g

epas

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e,

hom

ofon

e

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: s

elfs

tand

ige

naam

woo

rd (m

assa

naam

), vo

orna

amw

oord

, byw

oord

, vo

orse

tsel

s

• W

oord

orde

• O

ntke

nnin

g

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

Page 88: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

83KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

Lees

inlig

tings

teks

te s

oos

'n

kort

ver

slag

/ 'n

bes

kryw

ing

/ 'n

verk

larin

g ui

t 'n

ande

r vak

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n op

skrif

te

• D

ra d

ie te

ks in

ver

korte

wee

rgaw

e oo

r, by

voor

beel

d 'n

inho

udso

pgaw

e of

inde

ks

• G

ebru

ik s

oekl

ees

en v

lugl

ees

vir

spes

ifiek

e in

ligtin

g

• In

terp

rete

er v

isue

le m

ater

iaal

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• G

ee h

oofg

edag

tes

en

onde

rste

unen

de b

eson

derh

ede

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• G

ee h

oofg

edag

tes

• B

eskr

yf d

ie k

enm

erke

van

'n

paar

van

die

gel

ese

teks

te,

byvo

orbe

eld

nasl

aanb

oeke

met

'n

inho

udso

pgaw

e of

inde

ks

Maa

k 'n

kop

kaar

t-ops

omm

ing

van

'n k

ort t

eks

• Id

entifi

seer

ten

min

ste

drie

ho

ofpu

nte

• O

rgan

isee

r inl

igtin

g ne

tjies

• G

ebru

ik g

epas

te s

imbo

le /

diag

ram

me

/ 'n

ande

r rel

evan

te

grafi

ese

teks

• To

on d

uide

lik d

ie v

erho

udin

g tu

ssen

die

ver

skill

ende

del

e va

n di

e di

agra

m o

f and

er g

rafie

se te

ks a

an

• G

ebru

ik g

epas

te w

oord

eska

t

• K

ontro

leer

spe

lling

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

om s

pelli

ng

en b

etek

enis

van

woo

rde

na te

ga

an

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• K

ontro

leer

Kon

trole

er s

pelli

ng

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Lo

s en

vas

skr

yf

• S

kryf

teke

ns

• A

fkor

tings

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 89: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

84 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 3

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

9 –

10

Nee

m d

eel a

an 'n

ges

prek

oor

'n

beke

nde

onde

rwer

p

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• Vr

a re

leva

nte

vrae

en

reag

eer o

p vr

ae

• H

ou v

ol m

et H

ou v

ol m

et

gesp

rekv

oerin

g

• G

ee u

itdru

kkin

g aa

n m

enin

gs

• R

espe

ktee

r and

er s

e id

ees

• M

oedi

g an

der l

eerd

ers

aan

om d

ie

addi

sion

ele

taal

te p

raat

Voer

een

voud

ige

tone

elst

ukke

op

• G

ebru

ik g

epas

te in

houd

en

taal

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de

• O

ntw

ikke

l 'n

sinv

olle

sto

riely

n

• G

ebru

ik s

tem

, geb

are

en

uitd

rukk

ing

om b

etek

enis

oor

te d

ra

• S

pree

k w

oord

e ho

orba

ar e

n ko

rrek

ui

t

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et g

evoe

l, w

at b

egrip

va

n di

e te

ks to

on

• Le

es h

ardo

p m

et b

ehoo

rlike

ui

tspr

aak,

tem

po e

n vo

lum

e

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

'n to

neel

stuk

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

• Id

entifi

seer

die

sto

riely

n

• B

espr

eek

kara

kter

s, p

lek/

ruim

te e

n ha

ndel

ing

• D

ruk

eie

gevo

elen

s ui

t, na

aa

nlei

ding

van

die

teks

• B

espr

eek

kenm

erke

van

die

teks

, ve

ral p

unkt

uasi

e en

form

aat

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• B

ied

'n k

ort m

onde

linge

boe

kver

slag

m

et to

epas

like

inho

ud e

n st

rukt

uur

aan

• G

ee e

ie m

enin

g

Skry

f 'n

kort

tone

elst

uk in

'n m

eer

info

rmel

e sk

ryfs

tyl

• K

ies

toep

aslik

e ka

rakt

ers

• O

ntw

ikke

l die

ges

prek

en

hand

elin

g lo

gies

• G

ebru

ik d

ie d

irekt

e re

de

• G

ebru

ik g

epas

te p

unkt

uasi

e,

byvo

orbe

eld

dubb

elpu

nte,

ui

troep

teke

ns e

n vr

aagt

eken

s

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um v

ir id

ees

• P

rodu

seer

eer

ste

kons

ep

• K

ry te

rugv

oerin

g en

her

sien

kon

sep

• P

roefl

ees

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

die

netji

ese,

lees

bare

, w

eerg

awe

met

die

kor

rekt

e sp

asië

ring

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• K

lank

patro

ne (h

ersi

en)

• A

fleid

ing,

sam

este

lling

, voo

r- e

n ag

terv

oegs

els

• O

op- e

n ge

slot

e le

tterg

repe

(h

ersi

en)

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: l

idw

oord

, byv

oegl

ike

naam

woo

rd, v

oorn

aam

woo

rd,

hulp

wer

kwoo

rd

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

• O

ntke

nnin

g

• Id

iom

atie

se u

itdru

kkin

gs

• Ve

rbin

ding

swoo

rde

(vir

para

graw

e)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• Lo

s en

vas

skr

yf

• S

kryf

teke

ns

• af

korti

ngs

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 90: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

85KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K1

– 2

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re, r

ealis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)•

Vra

rele

vant

e vr

ae e

n re

agee

r op

vrae

Som

die

sto

rie o

p•

Vra

en b

eant

woo

rd m

eer k

ompl

ekse

vr

ae

• B

espr

eek

etie

se, s

osia

le e

n kr

itiek

e kw

essi

es in

'n s

torie

, geb

ruik

ko

dew

isse

ling

indi

en n

odig

Ve

rtel

eie

sto

rie

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

en

titel

Org

anis

eer g

ebeu

re lo

gies

Ben

oem

die

kar

akte

rs

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e B

ied

'n m

onde

linge

boe

kres

ensi

e aa

n •

Kie

s to

epas

like

inho

ud e

n st

rukt

uur

• S

pree

k ei

e op

inie

uit

en m

otiv

eer

• B

ied

rese

nsie

vlo

t aan

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p, m

et g

evoe

l wat

beg

rip

toon

Lees

har

dop

met

beh

oorli

ke

uits

praa

k, te

mpo

en

volu

me

• Vo

er 'n

ged

ig o

p•

Spe

el 'n

taal

spel

etjie

Gee

en

volg

inst

ruks

ies

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

G

ebru

ik 'n

teks

van

'n h

andb

oek

of u

it di

e on

derw

yser

se

hulp

bron

lêer

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

Geb

ruik

lees

stra

tegi

eë: g

ebru

ik

kont

ekst

uele

leid

rade

om

die

be

teke

nis

van

nuw

e w

oord

e te

vin

d•

Bes

pree

k in

trige

, ple

k/ru

imte

en

kara

kter

s •

Bes

pree

k di

e vo

lgor

de v

an g

ebeu

re

• B

eant

woo

rd v

rae

oor w

at e

erst

e,

twee

de, e

nsov

oorts

geb

eur h

et

• Vr

a en

bea

ntw

oord

mee

r kom

plek

se

vrae

Spr

eek

eie

opin

ie u

it en

mot

ivee

r di

e op

inie

• B

espr

eek

hoe

die

kara

kter

s 'n

be

paal

de s

ieni

ng v

an d

ie w

êrel

d ve

rteen

woo

rdig

Bes

pree

k di

e ro

l wat

vis

uele

bee

lde

spee

l •

Bes

pree

k al

tern

atie

we

man

iere

van

aa

nbie

ding

van

kar

akte

rs

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

Lees

per

soon

like

brie

we

• P

re-le

es: v

oors

pel g

ebas

eer o

p vl

ugle

es v

an d

ie te

ks

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

: ko

ntek

stue

le le

idra

de o

m d

ie

bete

keni

s va

n nu

we

woo

rde

te v

ind

• Id

entifi

seer

hoo

fged

agte

en

spes

ifiek

e be

sond

erhe

de

• B

espr

eek

die

doel

van

die

brie

f •

Bes

pree

k di

e fo

rmaa

t van

die

brie

f B

esin

oor

teks

te w

at s

elfs

tand

ig /

in

pare

gel

ees

is

• H

erve

rtel d

ie s

torie

in 5

of 6

sin

ne

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge s

torie

Geb

ruik

die

sto

rie-s

trukt

uur a

s 'n

ra

am

• G

ebru

ik v

erbe

eldi

ngry

ke ta

al e

n 'n

ui

tgeb

reid

e w

oord

eska

t •

Verb

ind

sinn

e to

t 'n

sam

ehan

gend

e pa

ragr

aaf d

eur v

oorn

aam

woo

rde,

Ve

rbin

ding

swoo

rde

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

• G

ebru

ik k

onse

kwen

t die

kor

rekt

e ty

dsvo

rm

• G

ebru

ik d

ie w

oord

eboe

k om

sp

ellin

g en

bet

eken

is n

a te

gaa

n G

ebru

ik d

ie s

tapp

e va

n di

e sk

ryfp

rose

s •

Hou

'n d

inks

krum

vir

idee

s •

Skr

yf 'n

eer

ste

kons

ep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

• B

ied

'n n

etjie

se, l

eesb

are

wee

rgaw

e aa

n

Wer

k m

et w

oord

e•

Bou

op

kenn

is v

an h

oëfre

kwen

sie-

woo

rde

• A

lfabe

tiese

rang

skik

king

• K

lank

grep

e en

lette

rgre

pe•

Afle

idin

g, s

ames

telli

ng, v

oor-

en

agte

rvoe

gsel

s•

Sin

onie

me

en a

nton

iem

e•

Skr

yf w

oord

e en

hul

bet

eken

is in

'n

pers

oonl

ike

woo

rdeb

oek

neer

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ikW

erk

met

sin

ne•

Woo

rdso

orte

: voo

rnaa

mw

oord

, se

lfsta

ndig

e na

amw

oord

, hoo

f- en

hu

lpw

erkw

oord

, byw

oord

, tel

woo

rd,

voeg

woo

rd, t

usse

nwer

psel

• O

ntke

nnin

g•

Idio

mat

iese

uitd

rukk

ings

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e •

Spe

l bek

ende

woo

rde

korr

ek•

Skr

yfte

kens

• H

oofle

tters

Afk

ortin

gs, v

erko

rting

s, a

kron

iem

eW

oord

eska

t in

kont

eks

(uit

gele

se

teks

te)

Page 91: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

86 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

3 –

4

Nee

m a

an 'n

bes

prek

ing

deel

• B

espr

eek

voor

- en

nade

le

• G

ebru

ik k

onse

pte

en w

oord

eska

t, by

voor

beel

d di

é w

at m

et a

nder

va

kke

verb

and

hou

• M

aak

beur

te o

m te

pra

at

• R

espe

ktee

r and

er s

e op

inie

s

• M

oedi

g an

der a

an o

m te

pra

at

Luis

ter n

a en

bes

pree

k 'n

pra

atjie

• B

espr

eek

hoof

geda

gtes

en

beso

nder

hede

• D

ui s

pesi

fieke

inlig

ting

op 'n

kaa

rt of

ko

pkaa

rt aa

n

Spee

l 'n

taal

spel

etjie

• Vo

lg in

stru

ksie

s ko

rrek

• G

ebru

ik 'n

uitg

ebre

ide

woo

rdes

kat

• M

aak

beur

te, g

ee a

nder

'n k

ans

om

te p

raat

Oef

en lu

iste

r en

praa

t /

hard

ople

es(g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

begr

ip: l

ees

'n in

ligtin

gste

ks

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: l

ees

en b

espr

eek

opsk

rifte

en

pre

nte

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

so

ekle

es v

ir in

ligtin

g

• Le

t op

na d

ie ro

l wat

pre

nte

en

foto

’s in

die

bou

van

bet

eken

is

spee

l

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie te

ks

• Id

entifi

seer

voo

r- e

n na

dele

• S

om 'n

par

agra

af o

p (m

et h

ulp)

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• Le

es e

n lo

s 'n

woo

rdra

aise

l op

• G

ebru

ik w

oord

e ko

rrek

• To

on b

egrip

van

woo

rdbe

teke

nis

• G

ebru

ik re

leva

nte

woo

rdes

kat

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• S

pree

k em

osie

s na

aan

leid

ing

van

gele

se te

kste

uit

• B

ring

teks

met

eie

erv

arin

g in

ve

rban

d

Geb

ruik

inlig

ting

uit '

n vi

suel

e te

ks, b

yvoo

rbee

ld 'n

kaa

rt /

tabe

l / d

iagr

am /

kopk

aart

/ la

ndka

art /

prente/grafiekom'nteksteskryf

• S

kryf

2 to

t 3 p

arag

raw

e

• O

rgan

isee

r fei

te k

orre

k en

goe

d

• S

pelli

ng e

n pu

nktu

asie

is k

orre

k

Skry

f 'n

visu

ele

inlig

tings

teks

• M

aak

'n k

opka

art-o

psom

min

g va

n 'n

ko

rt te

ks

• O

rgan

isee

r voo

r- e

n na

dele

in 'n

ta

bel

Skryfd

efinisiesmetvoo

rbeelde

• K

ies

toep

aslik

e ite

ms

om te

de

finie

er

• G

ebru

ik k

onkr

ete,

rele

vant

e vo

orbe

elde

• K

ies

toep

aslik

e in

ligtin

g

• G

ebru

ik w

oord

eska

t wat

met

and

er

vakk

e ve

rban

d ho

u

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

om s

pelli

ng

en b

etek

enis

na

te g

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• K

lank

patro

ne

• O

op e

n ge

slot

e le

tterg

repe

• A

fleid

ings

en

sam

este

lling

s

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e ho

mof

one

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te: h

ersi

enin

g

• Ve

rkle

inin

g, m

eerv

oud,

ges

lag

(her

sien

ing)

• S

inso

orte

(her

sien

ing)

• E

nkel

voud

ige

sin

(her

sien

ing)

• O

ntke

nnin

g (h

ersi

enin

g)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• H

ersi

enin

g va

n le

este

kens

en

skry

fteke

ns

• A

fkor

tings

, ver

korti

ng, a

kron

iem

e

• H

oofle

tters

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

Page 92: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

87KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

5 –

6

Luis

terb

egrip

: lui

ster

na

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

(Kie

s ui

t kon

tem

porê

re re

alis

tiese

fik

sie

/ tra

disi

onel

e st

orie

s /

pers

oonl

ike

vers

lae

/ avo

ntuu

rver

hale

/ s

naak

se s

torie

s / f

anta

sie

/ wer

klik

e le

wen

stor

ies

/ his

torie

se fi

ksie

)

• Vr

a re

leva

nte

vrae

en

reag

eer o

p vr

ae

• S

om d

ie s

torie

op

• B

eant

woo

rd e

n vr

a m

eer k

ompl

ekse

vr

ae

• Lu

g 'n

men

ing

en m

otiv

eer d

it,

byvo

orbe

eld

oor e

tiese

, sos

iale

en

krit

ieke

kw

essi

es in

'n s

torie

, ge

brui

k ko

dew

isse

ling

indi

en n

odig

• G

ebru

ik ty

dsvo

rme

wat

in v

roeë

re

grad

e be

kend

ges

tel i

s, b

yvoo

rbee

ld

verle

de e

n to

ekom

ende

tyd

Luis

ter n

a 'n

ged

ig /t

e

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• H

erro

ep d

ie h

oofg

edag

te

• B

espr

eek

die

sent

rale

idee

• Lê

ver

band

e m

et e

ie e

rvar

inge

• Id

entifi

seer

rym

en

woo

rde

wat

met

di

esel

fde

klan

ke b

egin

(alli

tera

sie)

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

ve

rgel

ykin

gs

• B

espr

eek

gevo

elen

s na

aan

leid

ing

van

die

gedi

g

• Vo

er li

ed /

vers

reël

s op

Lees

begr

ip: l

ees

'n s

torie

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n di

e tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

om

die

be

teke

nis

van

nuw

e w

oord

e ui

t te

vind

• B

espr

eek

intri

ge, a

gter

gron

d en

ka

rakt

ers

• B

espr

eek

die

volg

orde

van

geb

eure

• B

eant

woo

rd v

rae

oor w

at e

erst

e,

twee

de, e

nsov

oorts

geb

eur h

et

• Vr

a en

bea

ntw

oord

mee

r kom

plek

se

vrae

• S

pree

k ei

e m

enin

g ui

t en

mot

ivee

r di

t

Lees

begr

ipsa

ktiw

iteit

oor d

ie te

ks

(mon

delin

g of

skr

iftel

ik)

• Le

es g

edig

te

• P

re-le

es: v

oors

pel n

a aa

nlei

ding

va

n tit

el e

n pr

ente

• G

ebru

ik le

esst

rate

gieë

, byv

oorb

eeld

ko

ntek

stue

le le

idra

de

• B

eant

woo

rd v

rae

oor d

ie g

edig

• B

espr

eek

eie

gevo

elen

s na

aa

nlei

ding

van

die

ged

ig

• B

espr

eek

rym

en

allit

eras

ie

• B

espr

eek

verg

elyk

ings

wat

in d

ie

gedi

g vo

orko

m

Skry

f 'n

boek

rese

nsie

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

en

stru

ktuu

r

• S

pree

k ei

e op

inie

uit

en m

otiv

eer d

it

• S

luit

titel

, kar

akte

rs e

n op

som

min

g in

Skry

f 'n

pers

oonl

ike

brie

f

• K

ies

toep

aslik

e in

houd

• G

ebru

ik s

legs

'n ra

am in

dien

nod

ig

• D

ui b

oods

kap

reg

aan

• O

rden

inlig

ting

logi

es

• S

kryf

eie

naa

m o

nder

aan

• G

ebru

ik 'n

info

rmel

e sk

ryfs

tyl w

at v

ir di

e do

el g

epas

is

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• H

ou 'n

din

kskr

um o

or id

ees

• S

kryf

'n e

erst

e ko

nsep

• H

ersi

en

• R

edig

eer

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

en b

ied

dit a

an

• G

ebru

ik 'n

woo

rdeb

oek

om s

pelli

ng

en b

etek

enis

na

te g

aan

Wer

k m

et w

oord

e

• B

ou o

p ke

nnis

van

hoë

frekw

ensi

e-w

oord

e

• Ve

rdub

belin

g va

n ko

nson

ante

en

voka

le

• S

inon

iem

e en

ant

onie

me

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

-ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ik

Wer

k m

et s

inne

• W

oord

soor

te (h

ersi

enin

g)

• E

nkel

voud

ige,

vee

lvou

dige

en

saam

gest

elde

sin

ne (h

ersi

enin

g)

• S

inso

orte

(her

sien

ing)

• Ty

dsvo

rme

• O

ntke

nnin

g (h

ersi

enin

g)

• W

oord

orde

• Ve

rbin

ding

swoo

rde

(sod

at, a

s, d

an)

• Id

iom

e

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e

• S

pel b

eken

de w

oord

e ko

rrek

• S

pelp

atro

ne: f

- / y

-woo

rde;

i / i

e-w

oord

e; w

oord

e w

at e

indi

g op

d /

t

• A

fkor

tings

, ver

korti

ngs,

akr

onie

me

• S

kryf

teke

ns (h

ersi

enin

g)

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

ks)

Page 93: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

88 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p, m

et g

evoe

l wat

beg

rip

toon

• Le

es h

ardo

p m

et b

ehoo

rlike

ui

tspr

aak,

tem

po e

n vo

lum

e

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

• H

erve

rtel g

ebeu

rteni

sse

of

erva

rings

in d

ie re

gte

volg

orde

en

bean

twoo

rd v

rae

oor w

at e

erst

e,

twee

de, d

erde

, ens

ovoo

rts g

ebeu

r he

t

Bes

in o

or te

kste

wat

sel

fsta

ndig

/ in

pa

re g

elee

s is

• Le

wer

'n g

estru

ktur

eerd

e bo

ekre

sens

ie in

'n g

oeie

m

onde

linge

aan

bied

ing

Page 94: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

89KABV

GR

AA

D 6

KW

AR

TAA

L 4

VAA

RD

IGH

EDE

LUIS

TER

EN

PR

AAT

(MO

ND

ELIN

G)

LEES

EN

KYK

SKRY

F EN

AA

NB

IED

TAA

LSTR

UK

TUR

E EN

-K

ON

VEN

SIES

WEE

K

7 –

8

Nee

m a

an 'n

ges

prek

dee

l•

Vra

en b

eant

woo

rd v

rae

• R

espe

ktee

r and

er le

erde

rs

• Lu

iste

r na

ande

r lee

rder

s en

moe

dig

hulle

aan

om

te p

raat

Nee

m a

an 'n

bes

prek

ing

deel

• G

ebru

ik v

erbe

eldi

ng e

n be

skry

f m

oont

likhe

de

• G

ebru

ik d

ie v

oorw

aard

elik

e vo

rm

• M

aak

beur

te

• R

espe

ktee

r and

er s

e op

inie

s

• M

oedi

g an

der a

an o

m te

pra

at

Oef

en lu

iste

r en

praa

t / h

ardo

plee

s (d

ie g

edee

lde

teks

vir

die

dag)

• Le

es h

ardo

p m

et to

epas

like

uits

praa

k, v

loth

eid

en u

itdru

kkin

g

• Vo

er 'n

ged

ig o

p

• S

peel

'n ta

alsp

elet

jie

• G

ee e

n vo

lg in

stru

ksie

s

• B

espr

eek

'n o

nder

wer

p

Lees

med

iate

kste

,byv

oorb

eeld

'n

tyds

krifa

rtik

el o

f 'n

nuus

berig

Geb

ruik

'n te

ks v

an 'n

han

dboe

k of

uit

die

onde

rwys

er s

e hu

lpbr

onlê

er

• P

re-le

es: v

oors

pel w

aaro

or te

ks

hand

el

• G

ebru

ik v

lugl

ees

en s

oekl

ees

• B

eant

woo

rd v

rae

• B

espr

eek

hoof

geda

gtes

en

beso

nder

hede

• B

espr

eek

uitle

g en

ont

wer

p va

n te

ks

• Ve

rgel

yk u

itleg

en

ontw

erp

met

dié

va

n 'n

koe

rant

Le

esbe

grip

sakt

iwite

it oo

r die

teks

(m

onde

ling

of s

krift

elik

) Leesenverstaan'ngrafiese

med

iate

ks, b

yvoo

rbee

ld p

lakk

ate

en a

dver

tens

ies

• P

re-le

es: b

espr

eek

pren

te

• In

terp

rete

er d

ie in

ligtin

g

• B

espr

eek

die

doel

en

taal

gebr

uik

van

die

teks

• Id

entifi

seer

en

besp

reek

on

twer

psel

emen

te, s

oos

kleu

r en

vers

kille

nde

lette

rtipe

s en

-g

root

tes

• B

espr

eek

die

uitle

g

• Ve

rgel

yk v

ersk

illen

de te

kste

, by

voor

beel

d pl

akka

te e

n ad

verte

nsie

s B

esin

oor

teks

te w

at s

elfs

tand

ig /

in

pare

gel

ees

is

• D

eel S

pree

k m

enin

gs u

it oo

r tek

ste

Skry

f 'n

eenv

oudi

ge n

uusb

erig

de

ur d

ie g

ebru

ik v

an 'n

raam

Slu

it to

epas

like

inlig

ting

in

• S

luit

'n d

uide

like

hoof

geda

gte

in

• O

ntw

ikke

l inl

igtin

g lo

gies

• G

ebru

ik v

erbi

ndin

gsw

oord

e en

or

gani

seer

par

agra

we

beho

orlik

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• G

ebru

ik g

epas

te g

ram

mat

ika,

w

oord

eska

t, sp

ellin

g en

pun

ktua

sie

Ont

wer

p 'n

pla

kkaa

t •

Slu

it re

leva

nte

inlig

ting

in

• S

luit

'n p

rent

in

• G

ebru

ik d

ie k

orre

kte

form

aat

• G

ebru

ik o

ntw

erps

elem

ente

, soo

s kl

eur e

n ve

rski

llend

e le

tterti

pes

en

-gro

otte

s

• B

ied

'n le

esba

re, fi

nale

wee

rgaw

e aa

n

Geb

ruik

die

sta

ppe

van

die

skry

fpro

ses

• S

kryf

die

eer

ste

kons

ep

• H

ersi

en

• P

roefl

ees

• S

kryf

die

fina

le w

eerg

awe

en b

ied

dit a

an

Wer

k m

et w

oord

e•

Bou

op

kenn

is v

an h

oëfre

kwen

sie-

woo

rde

• K

lank

patro

ne, o

orro

ndin

g,

ontro

ndin

g (h

ersi

enin

g)

• O

op e

n ge

slot

e le

tterg

repe

(h

ersi

enin

g)

• A

fleid

ing

en s

ames

telli

ng

(her

sien

ing)

• S

inon

iem

e, a

nton

iem

e, h

omon

iem

e,

hom

ofon

e (h

ersi

enin

g)

• S

kryf

woo

rde

en h

ul b

etek

enis

in 'n

pe

rsoo

nlik

e w

oord

eboe

k ne

er

• G

ebru

ik s

inne

, tek

enin

ge o

f ve

rdui

delik

ings

om

bet

eken

is v

an

woo

rde

te v

erdu

idel

ikW

erk

met

sin

ne•

Woo

rdso

orte

(her

sien

ing)

• Ly

dend

e en

bed

ryw

ende

vor

m

(her

sien

ing)

• D

irekt

e en

indi

rekt

e re

de

(her

sien

ing)

• Id

iom

e (h

ersi

enin

g)

Spel

ling

en p

unkt

uasi

e •

Spe

l bek

ende

woo

rde

korr

ek

• S

kryf

teke

ns (h

ersi

enin

g)

• Le

este

kens

(her

sien

ing)

Woo

rdes

kat i

n ko

ntek

s (u

it ge

lese

te

kste

)

WEE

K 9

– 1

0FO

RM

ELE

ASS

ESSE

RIN

G

Page 95: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

90 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

AFDELING 4: ASSESSERING IN EERSTE ADDISIONELE TAAL

4.1 INLEIDING

Assessering is 'n deurlopende, beplande proses om inligting oor leerderprestasie te identifiseer, te versamel en te vertolk. Verskeie vorme van assessering word in hierdie proses gebruik. Dit behels vier stappe: die generering en insameling van bewyse van prestasie; evaluering van die bewyse; rekordhouding van die bevindinge en die gebruik van hierdie inligting om die leerder se ontwikkeling te verstaan en te ondersteun. Sodoende word die onderrig en leerproses bevorder en ondersteun.

Assessering behoort informeel (assessering vir leer) sowel as formeel (assessering van leer) te wees. In albei gevalle moet gereelde terugvoering gegee word sodat dit die leerervaring kan bevorder.

Assessering in tale is deurlopend en ondersteun die groei en ontwikkeling van die leerders. Dit is 'n integrale deel van onderrig en leer omdat dit inligting gee vir onderrig en leer. Dit behoort deel gemaak te word van onderrig en leer en moet nie as 'n aparte entiteit beskou word nie. Geïntegreerde assessering van verskeie taalaspekte moet gebruik word. Ons kan byvoorbeeld begin met 'n leesstuk en 'n begripstoets daaroor opstel. Vrae oor taalstrukture en konvensies kan ook daaroor gevra word. Daarna kan die leerders gevra word om op die teks te reageer deur byvoorbeeld 'n brief te skryf oor 'n saak wat in die teks aangesny word of 'n ander kreatiewe respons op die inhoud van die teks te lewer. Om dié aktiwiteit af te rond kan besprekings oor die onderwerp gehou word en op hierdie wyse spreek ons al die taalvaardighede op 'n vloeiende, geïntgreerde manier aan.

Assessering van die verskillende taalvaardighede moet nie gesien word as aparte aktiwiteite nie, maar as een geïntgreerde aktiwiteit. Assesseringsmatrikse moet dus die verskillende taalvaardighede in die taak aanspreek.

Die leerders se luistervaardighede, mondelinge bevoegdheid, hul vermoë om vrae te beantwoord, deel te neem aan besprekings, en skriftelike vaardighede moet op 'n daaglikse basis waargeneem word.

Dit is ook belangrik dat die leerders se begrip van dit wat hulle lees geassesseer word en nie net hulle vermoë om woorde te herken of te dekodeer nie; daarom moet assessering van lees gereeld plaasvind en nie net 'n enkele keer nie. Formele leesassessering behoort op hardoplees te fokus, asook op aktiwiteite wat die leerder se begrip bepaal, byvoorbeeld deur die storie oor te vertel of vrae te beantwoord.

Assessering van skriftelike werk sal op leerders se vermoë fokus om betekenis oor te dra, asook hoe korrek hulle geskryf het, byvoorbeeld deur die korrekte gebruik van taalstrukture en -gebruik, spelling en punktuasie. Alle assessering berus op die feit dat die aanleer van 'n taal 'n proses is en dat leerders nie heeltemal korrekte werk die eerste keer sal lewer nie, Daarom moet die verskillende stadiums van die skryfproses ook geassesseer word.

Wanneer 'n formele assesseringstaak gegee word, word daar op 'n spesifieke vaardigheid gefokus, byvoorbeeld luister en praat, of lees en kyk, of skryf en aanbied. Aangesien die aanleer van 'n taal 'n geïntegreerde proses is, word meer as een vaardigheid gebruik. Die taalstrukture moet dus in konteks geassesseer word. Assessering moet nie slegs skriftelik plaasvind nie, maar daar moet ook voorsiening gemaak word vir praktiese en mondelinge werk. Dit is belangrik om te assesseer wat leerders verstaan en nie net wat hulle kan memoriseer nie. Vaardighede moet dus soveel as moontlik in konteks geassesseer word. Byvoorbeeld: Leerders kan dalk tydens 'n toets al hul woorde korrek spel, maar kan dieselfde woorde tydens skriftelike werk, soos 'n verslag van persoonlike nuus of die skryf van 'n storie, korrek gespel word?

Page 96: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

91KABV

Tydens die onderrig en assessering van tale behoort daar voorsiening gemaak te word vir die insluiting van alle leerders, en daar moet strategieë gevind word om alle leerders te help om toegang tot taaltekste te hê en dit weer te gee. Leerders wat leerprobleme ervaar, mag dalk nie sommige van die doelwitte behaal soos wat dit in die Kurrikulum- en Assesseringsbeleidsverklaring uiteengesit is nie.

Die Eerste Addisionele Taal-leerder se sukses hang af van gereelde informele assessering en terugvoering van die onderwyser soos hulle met tekste en aktiwiteite omgaan. Die onderrigplanne sit die vereiste inhoud, vaardighede en strategieë vir die jaar uiteen. Dit behoort teenoor groeiende vlakke van ontwikkeling ïassesseer te word. Nie alles wat onderrig word hoef formeel getoets te word nie. Dit is egter noodsaaklik dat die leerder se vordering geassesseer word deur formele sowel as informele assessering omdat dit beplanning onderlê.

Die onderriprogram maak voorsiening vir assessering van leer wat aan die einde van die kwartaal die vorm van 'n toets of eksamen kan aanneem. Die werk wat geëksamineer word moet gedoen word op werk wat gedurende die kwartaal gedoen is. Die moeilikheidsgraad van die assesseringsitems moet op verskillende kognitiewe vlakke gestel word om geldigheid te verseker.

4.2 INFORMELE OF DAAGLIKSE ASSESSERING

Die doel van assessering is om deur aaneenlopende insameling van inligting oor leerders se prestasie, leer te bevorder.

Informele assessering behels die daaglikse monitering van leerders se vordering. Dit word gedoen deur waarnemings, besprekings, praktiese demonstrasies, leerder-onderwyser-konferensies, informele klaskamerinteraksie, ensovoorts. Informele assessering word gebruik om terugvoering aan leerders te gee en om vir verdere onderrig te beplan, maar dit hoef nie opgeteken te word nie. Assessering van taalbevoegdheid sal in die vorm van waarneming, skriftelike oefeninge, mondelinge aktiwiteite, hardoplees en ander assesseringsvorme wees. Informele assessering word gebruik om terugvoering aan leerders te gee, en die beplanning vir onderrig te hanteer, maar nie vir rekordhouding en rapporteringsdoeleiendes nie. Dit moet nie apart van die leeraktiwiteite wat in die klas plaasvind, beskou word nie en enige van die leeraktiwiteite kan gebruik word om die leerders se vordering informeel te assesseer. In sommige gevalle kan spesifieke assesseringsaktiwiteite gestel word om die leerders aan te moedig om te leer, byvoorbeeld gereelde speltoetse. Leerders of onderwysers kan hierdie assesseringstake nasien.

Dit word aanbeveel dat die eerste twee weke van 'n kwartaal gebruik word om grondlynassessering te doen. Onderwysers kan die aktiwiteite van die eerste twee weke van die onderrigplan hiervoor gebruik. Dit sal onderwysers in staat stel om te bepaal watter tipe ondersteuning leerders nodig het soos die werk vorder.

Selfassessering en portuurassessering betrek leerders direk by assessering. Dit is belangrik omdat dit leerders toelaat om van hul eie prestasie te leer en daaroor te besin. Die uitslae van informele, daaglikse assessering word nie formeel opgeteken nie, behalwe as die onderwyser dit graag wil doen. Onderwysers mag besluit om hul eie informele verslae van individuele leerders se vordering in die verskillende komponente van die vak te hou, om te gebruik vir verdere beplanning en om te verseker dat individuele leerders die vereiste vaardighede en begrip ontwikkel. Die uitslag van die daaglikse assesseringstake word nie in ag geneem vir bevordering en sertifisering nie.

Page 97: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

92 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

4.3 FORMELE ASSESSERING

Alle assesseringstake wat deel vorm van die formele assesseringsprogram vir die jaar word beskou as formele assessering. Formele assesseringstake word nagesien en formeel opgeteken deur die onderwyser vir progressie en sertifisering. Alle formele assesseringstake word gemodereer ter wille van gehalteversekering en om te verseker dat gepaste standaarde gehandhaaf word.

Formele assessering voorsien aan onderwysers 'n sistematiese manier om te evalueer hoe goed leerders in 'n graad en in 'n betrokke vak vorder. Voorbeelde van formele assesseringstake sluit in toetse, eksamens, praktiese take, projekte, mondelinge aanbiedings, demonstrasies (soos die hervertelling van 'n storie), optredes (soos rolspel), opstelle, deelname aan mondelinge take (soos dialoë, gesprekke, besprekings), skriftelike take (soos die invul van 'n werkkaart, skryf van paragrawe of ander tekstipes), ens.

Die doel van 'n assesseringsprogram is om geldigheid, betroubaarheid, regverdigheid en genoegsaamheid te verseker deur spesifieke riglyne te gee oor die tipe aktiwiteite en die persentasie wat aan elke taalvaardigheid binne 'n taak toegeken is. Dit spreek ook die fokusse van assessering aan; die manier waarop take benader moet word.

Tydens formele assessering word memoranda, rubrieke, kontrolelyste, metingskale, sowel as ander gepaste assesseringsinstrumente gebruik om leerders se vlakke van begrip en vaardigheid waar te neem, te assesseer en aan te teken. Maak van 'n assesseringsinstrument gebruik wat gepas is vir die tipe aktiwiteit. 'n Rubriek is, byvoorbeeld, meer gepas as 'n memorandum vir die assessering van 'n kreatiewe skryfstuk. 'n Memorandum is meer gepas vir 'n speltoets of 'n leesbegripsaktiwiteit.

4.3.1 Vereistes vir formele assessering vir Eerste Addisionele Taal

Die formele assesseringsprogram vir graad 4-6 bestaan uit sewe (7) take wat 75% van die bevorderingspunt uitmaak sowel as 'n jaareindeksamen wat 25% van die totaal tel.

Die formele assesseringsvereistes vir die Eerste Addisionele Taal is soos volg:

• Twee formele assesseringstake moet gedurende die eerste drie kwartale voltooi word en een in die vierde kwartaal. Die totaal is dus sewe vir die skooljaar. Hierdie sewe formele assesseringstake vorm 75% van die totale punt vir Eerste Addisionele Taal in grade 4, 5 en 6. Die formele assesseringspunt sluit die halfjaartoets of eksamen in, indien daar 'n eksamen geskryf word.

• Die eerste formele assesseringstaak in 'n kwartaal moet in die middel van die kwartaal gedoen word. Die tweede formele assesseringstaak van elke kwartaal moet aan die einde van die kwartaal gedoen word.

• Aan die einde van die jaar word 'n eksamen afgelê en dit vorm 25% van die punte.

• Elke formele assesseringstaak sal uit aktiwiteite bestaan wat luister en praat, lees en kyk, skryf en aanbied, en taalstrukture en -konvensies sal assesseer, en dit moet oor 'n tydperk van 'n paar dae plaasvind. Taalstrukture en -konvensies moet in konteks geassesseer word.

• Formele assesseringstake moet 'n reeks aspekte van taalvaardighede assesseer, sodat kernaspekte gedurende die kwartale en versprei oor die jaar, geassesseer kan word. Onderwysers moet seker maak dat hierdie aspekte reeds informeel geassesseer is, sodat terugvoering aan leerders gegee kan word voordat hulle formeel geassesseer word.

• Alle assessering in die Intermediêre Fase word intern gedoen.

Page 98: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

93KABV

4.3.2 Tipes formele assessering vir Eerste Addisionele Taal

Die vorme van assessering moet gepas vir die ouderdom en ontwikkelingsvlak van die leerders wees. Die samestelling van die take moet die inhoud van die vak dek en 'n verskeidenheid take insluit, wat ontwerp is om die doelwit van die vak te bereik. Gebruik die onderrigplanne vir elke graad om die tipe aktiwiteit en die vaardighede vir elke deel van die formele assesseringstaak te kies. Byvoorbeeld: Indien kreatiewe, skriftelike werk in graad 4, kwartaal 1 vereis word en die leerders moet 'n gedig skryf, kan daar net van hulle verwag word om sinne wat rym en dieselfde lengte het, te skryf, en indien dit reeds onderrig is. 'n Gepaste raamwerk sal gebruik word indien leerders 'n inligtingsteks in die eerste kwartaal moet skryf. Dieselfde geld vir luister en praat. Daar sal nie van leerders verwag word om 'n kort toespraak in graad 4, kwartaal 1 te lewer nie, omdat dit eers later onderrig word.

Formele assessering moet voorsiening maak vir 'n verskeidenheid van kognitiewe vlakke soos hieronder aangedui. 'n Verskeidenheid van vraagtipes soos meerkeusevrae, cloze, vergelyking en direkte vrae behoort gebruik te word.

Tabel van kognitiewe vlakke van vrae

Kognitiewe vlakke

Aktiwiteit Persentasie per taak

Letterlik

(Vlak 1)

Herorganisasie

(Vlak 2)

Vrae wat handel oor inligting wat direk / eksplisiet in die teks staan.

• Noem die dinge / mense / plekke / elemente ...

• Noem die feite / redes / aspekte / idees ...

• Identifiseer die redes / persone / oorsake ...

• Maak 'n lys van die aspekte / feite / name / redes ...

• Beskryf die plek / persoon / karakter ...

• Vertel van die insident / episode / ervaring ...

Vrae wat analise, sintese of herorganisasie vereis van inligting wat direk / eksplisiet in die teks staan.

• Maak 'n opsomming van die kerngedagtes / voordele / nadele ...

• Groepeer bekende elemente / faktore ...

• Gee die verskille / ooreenkomste ...

• Gee 'n oorsig van ...

Vlakke 1 en 2: 40%

Afleiding

(Vlak 3)

Vrae wat vereis dat leerders inligting interpreteer wat nie eksplisiet genoem word nie, dit in verband bring met inligting van die verskillende dele van 'n teks, of dat leerders aspekte in die teks in verband bring met hulle bestaande kennis of ervarings, en gevolgtrekkings maak.

• Verduidelik hoe 'n hoofgedagte verband hou met tema / boodskap ...

• Verduidelik die idees / houdings / aksies ...

• Wat is die skrywer (of karakter) se bedoeling / houding / motivering / rede ...

• Verduidelik die oorsaak / gevolg van …

• Wat openbaar 'n handeling / kommentaar / houding (ens.) van 'n verteller / skrywer / karakter ...

• Hoe beïnvloed die metafoor / vergelyking / beeld jou begrip van ...

• Wat, dink jy, sal die uiteindelike gevolg / effek van 'n handeling / situasie wees ...

Vlak 3: 40%

Page 99: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

94 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Kognitiewe vlakke

Aktiwiteit Persentasie per taak

Evaluering (Vlak 4)

Waardering (Vlak 5)

Hierdie vrae handel oor die beoordeling van waardes, houdings en oortuigings. Dit sluit in beoordeling van die werklikheid, geloofwaardigheid, feite en menings, geldigheid, logika en beredenering, asook kwessies soos die gewenstheid en aanvaarbaarheid van besluite en optredes in terme van morele waardes.

• Dink jy wat hieruit voortvloei, geloofwaardig / realisties / moontlik is?

• Is die skrywer se argument geldig / logies / oortuigend ...

• Bespreek / lewer kritiese kommentaar oor die optrede / bedoeling / houding / implikasie ...

• Stem jy saam met die siening / standpunt / waarneming / vertolking ...

• Dink jy die skrywer / verteller / karakter is geregverdig as hy / sy voorstel dat ... (Motiveer jou antwoord. / Gee redes vir jou antwoord.)

• Is die karakter se houding / gedrag / handeling na jou mening regverdigbaar of aanvaarbaar? Gee 'n rede vir jou antwoord.

• Wat sê 'n karakter se optredes / houding(s) oor hom / haar binne konteks van universele waardes?

• Bespreek krities / Lewer kommentaar oor die waardeoordele wat in die teks gemaak word.

Die doel van hierdie vrae is om die sielkundige en estetiese impak van die teks op die leerder te assesseer. Die vrae fokus op die leerder se emosionele response op die inhoud, identifisering met karakters of gebeure, en reaksies op die skrywer se taalgebruik (soos woordkeuse en beelde).

• Bespreek jou reaksie op die teks / insident / situasie / konflik / dilemma ...

• Simpatiseer jy met die karakter? Wat sou jy doen / besluit indien jy in dieselfde situasie was?

• Bespreek / Lewer kommentaar op die skrywer se taalgebruik ...

• Bespreek die doeltreffendheid van die skrywer se styl / inleiding / gevolgtrekking / beeldspraak / gebruik van poëtiese tegnieke / literêre stylfigure ...

Vlak 4 en 5: 20%

Page 100: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

95KABV

4.4 ASSESSERINGSPROGRAM

Die assesseringsprogram is ontwikkel om formele assesseringstake in alle vakke in 'n skool oor 'n kwartaal te versprei. 'n Assesseringsprogram moet deur die skool opgestel word waarin die datums aangedui word waarop take gedoen word.

Vakvereistes

Vereistes vir die opstel van 'n taak word in persentasies weergegee. Waar die program 20% vir 'n taalvaardigheid aandui, beteken dit dat die finale puntetoekenning vir daardie taalvaardigheid twintig persent moet wees en nie twintig punte nie. Skole word nie beperk tot 'n aantal punte wat aan 'n taalvaardigheid toegeken moet word nie, solank die gewigskriteria vir elke taalvaardigheid en vir elke taak in aanmerking geneem word volgens die persentasie wat in die assesseringsprogram toegewys is. Byvoorbeeld: 'n Taalkennistoets vir 20 punte of meer mag byvoorbeeld in Graad 4 opgestel word, solank die finale gewig nie die gewig wat in die assesseringsprogram aangedui word, oorskry nie.

In skryf behoort gedeeltes van die beplanningsproses, of die hele proses, ten minste een keer per kwartaal geassesseer te word. Daar moet streng by die lengte van die geskrewe teks, soos aangedui in Afdeling 3.3, gehou word.

Eksamens

Inhoud vir die eksamen behoort geneem te word uit werk wat gedoen is voor die eksamen en behoort 'n versameling van vaardighede en aktiwiteite in te sluit wat sal wys dat die leerder in staat sal wees dat hy/.sy gereed is vir die werk in die volgende periode, graad of jaar.

Die eksamen sal uit die volgende bestaan:

• Leesbegrip, insluitende woordeskatwerk

• Skryf van 'n kort kreatiewe teks, insluitende gepaste en korrekte formaat, taalkonvensies, punktiasie en spelling

• Skryf van 'n kort transaksionele (inligtings-, media-, sosiale) teks, insluitende gepaste en korrekte gebruik van formaat, taalkonvensies, punktuasie en spelling.

• Taalgebruik en konvensies om kennis en begrip van taalstrukture, punktuasie en spelling te toets.

• Luister- en Praatvaardighede sal nie as deel van die eksamen geassesseer word nie omdat dit ten beste oor tyd geassesseer word. Dit word egter verwag dat 'n summatiewe punt vir Luister en Praat opgeteken moet word as 'n eksamenpunt.

Die volgende tabel dui die fromele vereistes vir die Eerste Addisionele Taal aan.

Page 101: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

96 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Die Assesseringsprogram

KWARTAAL 1

Graad 4 Graad 5 Graad 6

Taak 1 % Taak 1 % Taak 1 %

Luister na en bespreek 'n storie / Luister na en gee 'n persoonlike of feitelike hervertelling

20

Luister na en bespreek 'n storie / Luister na en gee 'n feitelike hervertelling / neem deel in 'n gesprek of rolspel

15

Luister na en bespreek 'n storie / feitelike hervertelling / neem deel in 'n gesprek van rolspel

15

Lees 'n voorbereide teks hardop10

Lees 'n voorbereide teks hardop10

Lees 'n voorbereide teks hardop 10

Taalstrukture en -konvensies in konteks 15

Taalstrukture en -konvensies in konteks 15

Taalstrukture en -konvensies in konteks 15

Leesbegrip van 'n storie / feitelike hervertelling / nuusverslag 20

Leesbegrip van 'n storie / inligtingsteks / 20

Leesbegrip van 'n storie / feitelike hervertelling / sosiale teks

20

Praat oor stories / tekste wat onafhanklik gelees is

10Praat oor stories / tekste wat onafhanklik gelees is

10Praat oor stories / tekste wat onafhanklik gelees is

10

Skryf 'n paragraaf: persoonlike hervertelling deur 'n raam te gebruik / beskrywing van mense deur 'n raam te gebruik

25

Skryf 'n paragraaf: 'n feitelike hervertelling / beskrywing van mense / boodskappe

30

Skryf drie paragrawe wat op die tema van 'n storie gebaseer is

30

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Taak 2 % Taak 2 % Taak 2 %

Luister na en gee instruksies / dra 'n gedig of liedjie met begrip voor

20

Luister na en gee instruksies / beskryf 'n proses / dra 'n gedig of liedjie met begrip voor

20

Luister na en gee instruksies / beskryf 'n proses / dra 'n gedig of liedjie met begrip voor

20

Leesbegrip van 'n prosedureteks / gedig / liedjie 30

Leesbegrip van 'n prosedureteks / gedig / liedjie 30

Leesbegrip van 'n inligtingsteks / gedig / liedjie

30

Taalstrukture en -konvensies in konteks 20

Taalstrukture en -konvensies in konteks 20

Taalstrukture en -konvensies in konteks 20

Skryf eenvoudige instruksies deur 'n raam te gebruik / 'n eenvoudige gedig deur 'n raam te gebruik

30

Skryf instruksies / 'n feitelike hervertelling / 'n eenvoudige gedig deur 'n raam te gebruik

30

Skryf 'n van 'n eenvoudige proses / eenvoudige definitions deur 'n raam te gebruik / beskrywing van 'n persoon / voorwerp / ens

30

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Page 102: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

97KABV

KWARTAAL 2

Graad 4 Graad 5 Graad 6

Taak 1 % Taak 1 % Taak 1 %

Luister na en bespreek inligtingsteks of storie / Luister na en voer instruksies uit / beskryf 'n voorwerp / 20

Luister na en bespreek inligtingsteks / storie insluitende hervertelling van 'n storie 15

Luister na en bespreek mondelinge beskrywings van voorwerpe / diere / ens. / luister na persoonlike hervertellings / neem deel in 'n rolspel

15

Lees 'n onvoorbereide teks hardop10

Lees 'n onvoorbereide teks hardop 10

Lees 'n onvoorbereide teks hardop 10

Taalstrukture en -konvensies in konteks 15

Taalstrukture en -konvensies in konteks 15

Taalstrukture en -konvensies in konteks 15

Leesbegrip van 'n inligtingsteks / storie 20

Leesbegrip van 'n inligtingsteks / storie 20

Leesbegrip van 'n inligtingsteks / storie / sosiale teks

20

Praat oor stories / tekste wat onafhanklik gelees is

10Praat oor stories / tekste wat onafhanklik gelees is

10Praat oor stories / tekste wat onafhanklik gelees is

10

Som 'n inligtingsteks op / skryf 'n storie deur 'n raam te gebruik

25

Skryf 'n beskrywing van objekte / plante / ens deur 'n raam te gebruik / skryf 'n storie deur 'n raam te gebruik

30

Skryf 'n beskrywing van objekte / plante / ens / Skryf 'n persoonlike brief

30

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Taak 2 (Junie toets / eksamen) %Taak 2 (Junie toets /

eksamen)%

Taak 2 (Junie toets / eksamen)

%

Vraestel 1: Mondeling

Hardoplees, Luister en Praat 30

Vraestel 1: Mondeling Hardoplees, Luister en Praat 30

Vraestel 1: Mondeling

Hardoplees, Luister en Praat

30

Vraestel 2 (2 ure): Skriftelik

Leesbegrip

Taalkonvensies in konteks

Skryf– paragrawe

30

15

25

Vraestel 2 (2 ure): Skriftelik

Leesbegrip

Taalkonvensies in konteks

Skryf– paragrawe

30

15

25

Vraestel 2 (1 uur): Skriftelik

Skryf– paragrawe30

Vraestel 3 (1 uur): Skriftelik

Leesbegrip

Taalkonvensies in konteks

25

15

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Nota: Die punt vir Vraestel 1 sal 'n summatiewe punt wees van die assessering van die leerder se vordering in die tweede helfte van die jaar, tot op die tyd van die eksamen.

Page 103: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

98 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

KWARTAAL 3

Taak 1 % Taak 1 % Taak 1 %

Luister na en bespreek inligtingsteks of storie / neem deel in 'n gesprek / dra 'n gedig voor

20Lewer kort praatjie / hervertel 'n storie 15

Lewer kort praatjie / hervertel 'n storie 15

Lees 'n voorbereide teks hardop10

Lees 'n voorbereide teks hardop

10Lees 'n voorbereide teks hardop

10

Taalstrukture en -konvensies in konteks

15Taalstrukture en -konvensies in konteks

15Taalstrukture en -konvensies in konteks

15

Leesbegrip van inligtingsteks / 'n visuele teks / storie / gedig 20

Leesbegrip van inligtingsteks met visuele teks / storie / gedig

20Leesbegrip van inligtingsteks with visuele teks / storie / gedig

20

Praat oor 'n teks wat onafhanklik gelees is

10Praat oor 'n teks wat onafhanklik gelees is

10Praat oor 'n teks wat onafhanklik gelees is

10

Skryf 'n opsomming van 'n inligtingsteks met ondersteuning / 'n storie deur 'n raam te gebruik

25

Voltooi visuele teks / skep 'n kopkaart / opsomming / skryf 'n eenvoudige storie met dialoog

30

Voltooi visuele teks / skryf 'n eenvoudige storie

30

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Taak 2 % Taak 2 % Taak 2 %

Listens to inligtingsteks / luister na en beskryf plekke of plante ens. /

Rolspeel 'n bekende situasie

20

Neem deel in 'n gesprek / 'n rolspel 20

Luister na en voer instruksies uit / neem deel in 'n gesprek / rolspel

20

Leesbegrip van 'n inligtingsteks met 'n visuele teks / prosedureteks / rolspel

30Leesbegrip van prosedureteks / inligtingsteks / 'n rolspel

30Leesbegrip van prosedureteks / inligtingsteks / rolspel

30

Taalstrukture en -konvensies in konteks

20Taalstrukture en -konvensies in konteks

20Taalstrukture en -konvensies in konteks

20

Skryf 'n inligtingsteks / 'n dialoog / 'n resensie deur 'n raam te gebruik 30

Skryf inligtingsteks / kort dialoog deur 'n raam te gebruik

30Skryf 'n inligtingsteks / 'n kort drama 30

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Page 104: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

99KABV

KWARTAAL 4

Taak 1 % Taak 1 % Taak 1 %

Luister na onderhoude en boodskappe / begrip van 'n storie

20 Neem deel in besprekings / vertel 'n storie

15 Neem deel in besprekings / luister na 'n storie

15

Lees 'n onvoorbereide teks hardop

10 Lees 'n onvoorbereide teks hardop

10 Lees 'n onvoorbereide teks hardop

10

Taalstrukture en -konvensies 15 Taalstrukture en -konvensies 15 Taalstrukture en -konvensies

15

Leesbegrip van inligtingsteks with visuele teks / 'n storie met dialoog / 'n dagboek

20 Leesbegrip van mediateks / plakkaat / storie

20 Leesbegrip van inligtingsteks / 'n storie / gedig

20

Praat oor 'n teks wat onafhanklik gelees is

10 Praat oor 'n teks wat onafhanklik gelees is

10 Praat oor 'n teks wat onafhanklik gelees is

10

Skryf 'n paragraaf deur 'n raam te gebruik / sosiale teks / produseer 'n visuele teks bv 'n plakkaat / storie met dialogue

25 Skryf inligtingsteks deur 'n raam te gebruik / persoonlike hervertelling / skep 'n plakkaat / skryf 'n resensie deur 'n raam te gebruik

30 Skryf inligtingsteks / definisies met voorbeelde / persoonlike brief

30

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Taak 2 (Jaareindeksamen) % Taak 2 (Jaareindeksamen) % Taak 2 (Jaareindeksamen) %

Vraestel 1: Mondeling:

Hardoplees, luister en praat

30 Vraestel 1: Mondeling:

Hardoplees, luister en praat

30 Vraestel 1: Mondeling:

Hardoplees, luister en praat

30

Vraestel 2 (2 ure): Skriftelik

Leesbegrip

Taalkonvensies in konteks

Skryf– kreatiewe teks en

transaksionele teks

30

15

25

Vraestel 2 (2 ure): Skriftelik

Leesbegrip

Taalkonvensies in konteks

Skryf– kreatiewe teks en

transaksionele teks

30

15

25

Vraestel 2 (1 uur): Skriftelik

Skryf– Kreatiewe teks en

transaksionele teks

30

Vraestel 3 (1 uur): Skriftelik

Leesbegrip

Taalkonvensies in konteks

25

15

Totaal 100 Totaal 100 Totaal 100

Nota: Die punt vir Vraestel 1 sal 'n summatiewe punt wees van die assessering van die leerder se vordering in die tweede helfte van die jaar, tot op die tyd van die eksamen.

Page 105: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

100 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Skoolgebaseerde Assessering en eksamens in Graad 4 en 5

Programme of Assessment

SBA per Term

SBA

75%

Kwartaal 1:

2 Take

Kwartaal 2:

1 Taak

+

1 Halfjaar eksamen

2 Vraestelle:

Vraestel 1: Mondeling; Hardoplees, Luister en Praat

Vraestel 2 (2 ure): Skriftelik: Leesbegrip , Taal in konteks en Skryf - kreatiewe tekste en transaksionele tekste)

Kwartaal 3:

2 Take

Kwartaal 4:

1 Taak

EXAMINATIONS

25%

1 Jaareind-eksamen:

2 Vraestelle:

Vraestel 1: Mondeling: Hardoplees, Luister en Praat

Vraestel 2: Skriftelik:

Leesbegrip , Taal in konteks en Skryf - kreatiewe tekste en transaksionele tekste)

Assesseringsprogram

Page 106: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

101KABV

Graad 6

SBA per Term

SBA

75%

Kwartaal 1:

2 Take

Kwartaal 2:

1 Taak

+

1 Halfjaar-eksamen- bestaande uit comprising:

Vraestel 1: Mondeling: Hardoplees, Luister en Praat

Vraestel 2 (1 uur): Skriftelik:

Skryf – kreatiewe tekste en transaksionele tekste

Vraestel 3 (1 uur): Skriftelik: Leesbegrip and Taal in konteks

Kwartaal 3:

2 Take

Kwartaal 4:

1 Taak

EXAMINATIONS

25%

1 Jaareind-eksamen bestaande uit:

3 Vraestelle:

Vraestel 1: Mondeling: Hardoplees, Luister en Praat

Vraestel 2 (1 uur): Skriftelik:

Skryf – kreatiewe tekste en transaksionele tekste

Vraestel 3 (1 uur): Skriftelik: Leesbegrip and Taal in konteks

Page 107: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

102 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Formaat van eksamenvraestelle vir Graad 4 – 6

Graad 4-5

Die voorgestelde riglyne vir die halfjaar en jaareindeksamenvraestelle for die Eerste Addisionele Taal in graad 4 en 5 is soos volg:

Vraestel Beskrywing %: GR.4 & 5

1Mondeling: Mondeling: Hardoplees, Luister en Praat

30

2

(2 ure)

Skriftelik: Leesbegrip ,

Taal in konteks

Skryf – kreatiewe tekste en transaksionele tekste

30

15

25

TOTAAL VIR DIE EKSAMEN 100

Die voorgestelde riglyne vir die halfjaar en jaareindeksamenvraestelle for die Eerste Addisionele Taal in graad 6 is soos volg:

Vraestel Beskrywing %: GR.6

1Mondeling: Hardoplees, Luister en Praat

30

2

(1 uur)

Skriftelik: kreatiewe tekste en transaksionele tekste

30

3

(1 uur)

Leesbegrip

Taal in konteks

25

15

TOTAAL VIR DIE EKSAMEN 100

Page 108: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

103KABV

Voorgestelde formaat vir elk van die vraestelle in graad 4 en 5

VRAESTEL AFDELING %

1

Mondeling: lees/ luister/ praat GR 4 GR 5

A : Hardoplees 15 15

B: Luister en Praat: Voorbereide Praat / onvoorbereide Praat / gesprekvoering / onderhoud / debat / dramatisering / rolspel / besprekings / luisterbegrip / mimiek

15 15

TOTAAL VIR VRAESTEL 1 30 30

2

(2 ure)

Leesbegrip en taal in konteks GR4 GR5

A : Leesbegrip

('n Reeks tekste kan gebruik word, insluitende visuele en grafiese tekste) 30 30

B : Taal

Taalstrukture (woorde en sinne) behoort in konteks geassesseer te word aan die hand van 'n verskeidenheid tekste

15 15

Skryf GR4 GR5

A : Een kreatiewe skryfteks

Grade 4-5: verhalend / beskrywende teks insluitende persoonlike vertellings

(Let asseblief op die voorgestelde aantal woorde per graad soos onder 3.3.2 gespesifiseer.)

15 15

B: Een transaksionele teks

Formele en informele briewe aan die pers / formele aansoekbriewe / / versoeke / klagtes / simpatie / uitnodiging / dankie sê / gelukwensings en besigheidsbriewe / vriendskaplike briewe / tydskrifartikels / koerantartikels / memoranda / notules & agendas / doodsberigte / verslae (formeel en informeel) / resensies / geskrewe en informele toesprake / Curriculum Vitae’s / brosjures / geskrewe onderhoude / dialoë/feitelike verslae/proseduretekste

10 10

TOTAAL VIR VRAESTEL 2 70 70

GROOTTOTAAL 100 100

Page 109: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

104 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Voorgestelde formaat vir elk van die vraestelle in graad 6

VRAESTEL AFDELING %

1

Oral: reading/ listening/ speaking

A : Hardoplees 15

B: Listening & Speaking: Luister en Praat: Voorbereide Praat / onvoorbereide Praat / gesprekvoering / onderhoud / debat / dramatisering / rolspel / besprekings / luisterbegrip / mimiek / huldeblyk

15

TOTAAL VIR VRAESTEL 1 30

2

(1 uur)

Leesbegrip en taal in konteks

A : Leesbegrip

('n Reeks tekste kan gebruik word, insluitende visuele en grafiese tekste) 25

B : Taal

Taalstrukture (woorde en sinne) behoort in konteks geassesseer te word aan die hand van 'n verskeidenheid tekste

15

TOTAL FOR PAPER 2 40

3

(1 uur)

Skryf

A : Een kreatiewe teks

Grade 6: verhalend / beskrywende teks insluitende persoonlike vertellings

(Let asseblief op die voorgestelde aantal woorde per graad soos onder 3.3.2 gespesifiseer.)

15

B: Een transaksionele teks

Formele en informele briewe aan die pers / formele aansoekbriewe / / versoeke / klagtes / simpatie / uitnodiging / dankie sê / gelukwensings en besigheidsbriewe / vriendskaplike briewe / tydskrifartikels / koerantartikels en rubrieke / memoranda / notules & agendas / doodsberigte / verslae (formeel en informeel) / resensies / geskrewe en informele toesprake / Curriculum Vitae’s / brosjures / geskrewe onderhoude / dialoë/feitelike verslae/proseduretekste

(Let asseblief op die voorgestelde aantal woorde per graad soos onder 3.3.2 gespesifiseer.)

15

TOTAL FOR PAPER 3 30

OVERALL TOTAL 100

4.5 OPTEKENING EN RAPPORTERING

Verslaghouding is 'n proses waartydens die onderwyser die vlak van 'n leerder se prestasie in 'n spesifieke assesseringstaak opteken. Dit dui die leerder se vordering in die bemeestering van die kennis, inhoud en vaardighede aan soos voorgeskryf in die Kurrikulum- en Assesseringsbeleidsverklarings. 'n Verslag van 'n leerder se prestasie is 'n bewys van die leerder se konseptuele vordering in 'n graad en 'n aanduiding of hy / sy gereed is om na die volgende graad te vorder of bevorder te word. Verslae van leerderprestasie behoort ook gebruik te word om vordering wat onderwysers en leerders in die onderrig- en leerproses gemaak het, te bevestig.

Rapportering is 'n proses waarvolgens leerderprestasie aan leerders, ouers, skole en ander rolspelers gekommunikeer word. Daar kan op verskeie maniere oor leerderprestasie verslag gelewer word. Dit sluit in rapporte (verslagkaarte), ouervergaderings, skoolbesoekdae, ouer-onderwyser-konferensies, telefoonoproepe, briewe,

Page 110: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

105KABV

klas- of skoolnuusbriewe ensovoorts. Onderwysers in alle grade lewer in persentasies verslag oor die vak. Sewe bevoegdheidsvlakke vir elke vak in Graad R – 12 word gebruik. Die verskillende vlakke met die ooreenstemmende persentasies word in onderstaande tabel aangedui.

Kodes en persentasies vir optekening en rapportering

Prestasiekode Beskrywing van vaardigheid Persentasie

7 Uitmuntende prestasie 80 – 100

6 Verdienstelike prestasie 70 – 79

5 Beduidende prestasie 60 – 69

4 Voldoende prestasie 50 – 59

3 Matige prestasie 40 – 49

2 Basiese prestasie 30 – 39

1 Ontoereikende prestasie 0 – 29

Nota: Die sewe-puntskaal moet 'n duidelik, gedetailleerde beskrywing van elke vlak gee. Onderwysers sal die werklike punte teenoor die taak aanteken deur van 'n optekeningsblad gebruik te maak, en verslag doen deur persentasies vir die vakke op die leerders se rapporte of verslagkaarte aan te bring.

4.6 MODERERING VAN ASSESSERING

Moderering verwys na die proses wat verseker dat die assesseringstake regverdig, geldig en betroubaar is. Moderering behoort op skool-, distriks-, provinsiale en nasionale vlakke plaas te vind. Omvattende en gepaste modereringspraktyke moet ingestel word vir die gehalteversekering van alle vakassesserings. Dit moet minstens een keer per kwartaal te geskied.

Moderering moet verseker dat alle assessering geldig, regverdig, betroubaar en genoegsaam is. Geldigheid beteken dat die taak die vorderingsvlak moet meet van die vaardighede wat onderrig is, in lyn met die KABV dokument. Die taak moet die vordering in spesifieke vaardighede meet. In die opstel van begriptoetsvrae byvoorbeeld, moet die leerders se vermoë om te ontleed en sinteses te maak in 'n gegewe teks geassesseer word, en nie vrae te vra oor algemene kennis wat met die teks verband hou nie.

Moderering op skoolvlak moet gehalte kommentaar verseker om die assesseringsproses op skool te bevorder. Moderering kan nie slegs gedoen word om te verseker dat die korrekte aantal assesseringstake gedoen is, of dat 'n memorandum korrek gebruik is nie. In Tale beteken dit dat die moderator konstruktiewe kommentaar moet lewer, onder andere, oor die vlakke van vraagstelling vir leesbegrip, die gereeldheid van uitgebreide skryf, die kwaliteit van die assesseringsinstrumente, die ontwikkelingsgeleenthede wat gebied word, die onderwyser se betrokkenheid by leerders se werkboeke en bewyse van leerders se prestasie.

Die modereringsproses moet verseker dat meting eenvormig in al die klasse in die graad, en in al die grade in die fase, toegepas word. Byvoorbeeld: Indien 'n meting van 3 deur een onderwyser toegeken word, moet 'n ander onderwyser ook 3 vir dieselfde vaardigheid en kennis toeken. Dit is dus belangrik dat ons betroubare meetinstrumente moet gebruik en dat vakhoofde ook gereelde interne moderering moet doen.

Page 111: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

106 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

4.7 ALGEMEEN

Hierdie dokument moet in samehang met die volgende gelees word:

4.7.1 die National policy pertaining to the programme and promotion requirements of the National Curriculum Statement, Grades R – 12; en

4.7.2 die beleidsdokument, National Protocol for Assessment Grades R – 12.

Page 112: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

107KABV

WOORDELYS

addisionele taal (verwys ook na huistaal) – 'n taal wat bykomend tot die huistaal geleer word

afgeleide betekenis – die skep van betekenis uit wat geïmpliseer word om 'n nuwe begrip te vorm; dit wat tussen die reëls staan

aflei–'n oordeel vorm uit wat vooraf gegee is of gebeur het; om die implikasies van wat gesê of geskryf is te bepaal

afleiding–'n woord wat bestaan uit 'n basisvorm (stam) en voor- en / of agtervoegsels (hierdie proses vorm dikwels 'n ander woordsoort), bv. ritus: rituele gebruike

akronieme (ook letterwoorde) – afkortings wat soos woorde optree; word uitgespreek as 'n woord, gevorm deur die eerste letters van ander woorde, bv. Soweto vir South Western Townships of VIGS / vigs vir verworwe immuniteitsgebreksindroom

aktiewe luister – wanneer 'n mens aandagtig luister na wat iemand sê en probeer om jouself in die spreker se posisie te plaas

alliterasie – herhaling van dieselfde beginletters (medeklinkers / konsonante) in beklemtoonde lettergrepe; 'n algemene stylmiddel, bv. kind nog kraai

anekdote – 'n kort, onderhoudende storie; klein voorvalle of gebeure wat vir 'n spesifieke doel vertel word, bv. inligting, vermaak, humor, venyn, of om karakter te openbaar

animasie – aanmekaarlas van stil prente of tekeninge om die illusie van lewe of beweging te skep

antiklimaks – die omgekeerde van klimaks; onverwagte teleurstellende uiteinde, afloop; ommeswaai van iets belangriks na iets nietigs, gewoonlik met 'n komiese effek

antitese – teenstelling van gedagtes wat uitgedruk word deur parallelisme wat skerp teenoor mekaar staan, bv. hoe meer haas hoe minder spoed

antoniem – woorde wat min of meer die teenoorgestelde betekenis van ander woorde uitdruk, bv. kurkdroog en sopnat

assessering – 'n deurlopende beplande proses van inligtingversameling op verskillende maniere oor leerderprestasie

assonansie – herhaling van klinkers of vokale in beklemtoonde lettergrepe in twee of meer woorde, bv. Oor die groen poel wat stil en dik / was van die bronslaai en die warm slik (N.P. van Wyk Louw, Raka)

beeld – 'n prent of visuele voorstelling

beelding – ook figuurlike taal; woorde wat beelde (in konteks / sinsverband) in die gedagtes oproep; sluit implikasieverskynsels in

beeldspraak – taaluiting wat van figuurlike, oordragtelike taal gebruik maak, bv. vergelykings, metafore,personifikasie, metonimia (oornoeming), sinekdogee (gedeeltelike aanduiding), antonomasia (naamsverwisseling)

beklemtoning – die klem lê op, aksentueer, benadruk

Page 113: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

108 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

beurtnemingskonvensies – die gebruike wat die vloei van gesprekke tussen mense reguleer soos om ander toe te laat om 'n opinie te lug, stiltes te hanteer, inligting te herhaal vir duidelikheid, aan te moedig waar gepas, te vra vir duidelikheid, inligting te verskaf, tussenbeide te tree om fokus te herstel

cliché – afgesaagde, verslete beeldspraak; holruggeryde uitdrukking of idee wat so dikwels gebruik word dat dit uitdrukkingskrag verloor, bv. laaste, maar nie die minste nie

debat – debattering deur twee spanne oor 'n saak. Hulle probeer om die beoordelaar en die gehoor van hul standpunt te oortuig

denotasie (teenoorgestelde van konnotasie) – dit wat die begripsinhoud weergee of saamvat, die letterlike betekenis van 'n woord of uitdrukking

deurlopende assessering – dit is assesseringsaktiwiteite wat deur die loop van die jaar plaasvind

dialek – 'n variëteit van 'n taal wat deur 'n sekere taalgemeenskap gepraat word

diskriminerende taalgebruik – taal wat kwessies met onderskeid behandel, bv. om manlike terme vir alle persone te gebruik

dramatiese doelstelling – om 'n spesifieke reaksie by die toeskouer / leser te ontlok

dramatiese ironie – 'n vorm van kontras; die karakter is onbewus van die ware toedrag van sake, terwyl die leser / toeskouer / ander karakters weet wat werklik plaasvind. Dié ironie verhoog (of ontlont) spanning, genot en gehoordeelname

dramatiese struktuur – die bou van die drama (eksposisie / aanloop, motoriese moment, verwikkeling, ontwikkeling, klimaks / hoogtepunt, ontknoping / afloop)

dubbelsinnigheid – tweërlei betekenis geskep deur die manier waarop woorde of sinne gebruik word; meer as een betekenis of vertolking hê. Wanneer dit onbewus gebruik word, kan dubbelsinnigheid betekenis versluier

eksplisiet (in teenstelling met implisiet) – betekenis wat duidelik of direk gestel word

evalueer – om 'n opinie te vorm, 'n oordeel te vel oor 'n teks

eufemisme – versagtende uitdrukking of omskrywing; verbloeming; word gebruik om nie gevoelens seer te maak nie, bv. lang vingers hê (steel)

figuurliketaal(teenoor letterlike taal) – sinnebeeldig, metafories, oordragtelik; woorde en frases wat gebruik word om 'n spesifieke effek te bereik soos vergelykings, personifikasie, metafoor. Literêre tekste maak baie van figuurlike taal gebruik

formaat – die vorm van tekssoorte soos 'n verslag, brief; ook grootte van iets

forumdebat – groepe leerders debatteer 'n onderwerp. Elke groep bestaan uit vier lede en elke lid praat oor een en verskillende aspek van die onderwerp.

gebaar – die beweging van die gesig of liggaam wat betekenis kommunikeer soos om die kop ter bevestiging te knik

Page 114: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

109KABV

gebalanseerde benadering tot geletterdheid – 'n benadering wat leerders se vormende geletterdheid ondersteun, hulle aanmoedig om tekste te geniet en om op betekenis te fokus, en wat hulle ook help om tegnieke en strategieë te ontwikkel wat die kode van die geskrewe woord ontsluit

geestigheid – oorspronklike, verrassende, lagwekkende, grappige uitdrukking

geïmpliseerde betekenis – betekenis wat gevolgtrekking inhou of toelaat; betekenis wat nie eksplisiet in die teks uitgedruk word nie

geletterdhede – daar is verskillende soorte geletterdheid: lees / kyk en skryf / aanbied (tradisionele basiese geletterdhede), kulturele geletterdheid (begrip van die kulturele, sosiale en ideologiese waardes wat ons lees van tekste vorm), kritiese geletterdheid (die vermoë om krities op die boodskap in tekste te reageer), visuele geletterdheid (die vermoë om beelde, tekens, prente, visuele simbole, ens. te lees / teken / skryf), mediageletterdheid (die lees van koerante, tydskrifte, TV en film as kulturele boodskappe), inligtingsgeletterdheid (die vermoë om inligting te vind, ontsluit, evalueer, berg, gebruik, ens.) en rekenaargeletterdheid (die vermoë om rekenaars en rekenaarprogramme – ook die internet – te gebruik)

geletterdheid – die vermoë om te lees en geskrewe inligting te gebruik en om vir verskillende doeleindes te skryf. Dit is 'n deel van 'n algemene menslike vermoë om sin van jou wêreld te maak

genre – 'n soort letterkunde, bv. drama, kortverhale, gedigte, roman, volksverhale / folklore

gepastheid – taal moet gepas wees vir die konteks waarin dit gebruik word. Die groetwyse “Goeiedag, mnr.Vosloo” is gepas in 'n formele situasie, teenoor “Hallo, Vossie” vir 'n informele situasie.

gevoelstaal (ook emotiewe taal) – taal en styl wat persoonlik is; sterk gevoelens wek; teenoorgestelde van nugtere, saaklike taal

gevolg (sien ook oorsaak) – die resultaat van handeling / gebeure of 'n aksie

grafiesevoorstelling–produkte van die visuele en tegniese kunste soos teken, ontwerp; lewendig beskrywende, skilderende voorstelling

groeptaal – variëteit van 'n taal wat deur 'n bepaalde groep mense soos boere, vissers, fabriekswerkers, studente, tieners gepraat word, en dit van die algemene taal onderskei deur onder andere uitdrukkings en betekenisverskille

herlees – 'n leesstrategie wat die leser nog 'n kans gee om 'n uitdagende teks te verstaan

herformuleer – 'n leesstrategie waarvolgens die leser die betekenis van 'n gelese gedeelte mondelings of skriftelik oorvertel, verkort of opsom

hiperbool – 'n stylfiguur waarin buitensporige, doelbewuste oordrywing gebruik word; om iets groter as wat dit werklik is, voor te stel, bv. Hulle het ons 'n berg koek gegee om te eet

holistiese benadering – dit is 'n benadering wat al die vaardighede en verskillende soorte kennis in aktiwiteite integreer en nie op elkeen afsonderlik fokus nie

homofone – woorde wat dieselfde klankvorm as 'n ander woord in 'n taal het, maar in betekenis en spelling verskil, bv. 'n blyk van waardering; die wasgoed bleik in die son

Page 115: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

110 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

homonieme – woorde met dieselfde klank- en spelvorm, maar wat verskil in betekenis, bv. Sy het 'n kuiltjie in haar ken; Hy ken al die name van die bome in die wildtuin

houdings – maniere van optrede of gedrag

huistaal (sien ook addisionele taal) – die taal wat kinders eerste aangeleer het deur by die huis en / of in hul gemeenskap konstant daaraan blootgestel te wees; dit is die taal “waarin 'n mens dink”

idiomatiese uitdrukking – 'n uitdrukking wat die idioom of taaleie betref, kenmerkend van 'n sekere taal; idiome sluit in spreekwoorde, segswyses, gesegdes en spreuke

implisiet (teenoor eksplisiet) – dit wat nie direk in 'n teks gestel word nie, maar wel afgelei kan word

inklusiwiteit – die beginsel om onderwys toeganklik vir alle leerders te maak, ten spyte van hul leerstyl, agtergrond en vermoëns; neiging om in te sluit, te omvat, op te neem

inisieer – om te begin (bv. om 'n gesprek te inisieer)

intonasie – vloei van die stem by praat, stembuiging

intrige – verwikkelde situasie wat 'n skrywer uitdink en waarop die verhaal gebaseer is (verwikkeling)

ironie – woordgebruik waarmee 'n mens die teenoorgestelde sê van wat jy bedoel; omstandigheid of stand van sake wat die teenoorgestelde is van wat 'n mens kon verwag het

jargon – taal van bepaalde groepe; vaktaal (bv. rekenaargebruikers verwys na “RAM”). Jargon kan soms gebruik word om luisteraars / lesers uit te sluit.

karikatuur – 'n oordrewe uitbeelding (geskrewe of visueel) van 'n karakter en wat die spot dryf met persoonlike karaktertrekke of voorkoms; spotprent, spotbeeld, spotfiguur

klankbewustheid (ook fonologiese bewustheid) – die vermoë om tussen die afsonderlike klanke van 'n taal te onderskei

klanknabootsing (ook onomatopee) – die gebruik van klanknabootsende woorde om dit wat genoem word, te beskryf, bv. Toktokkie

klem (in 'n woord of 'n sin) – om 'n lettergreep in 'n woord of 'n woord in 'n sin te benadruk

klimaks (ook hoogtepunt) – die opwindendste, effektiefste of belangrikste deel van die storie. Hierdie belangrike deel is nie noodwendig aan die einde van die verhaal nie.

koherensie – samehang in 'n paragraaf en die samehang binne die verskillende paragrawe van 'n teks wat idees saambind

kohesie – samehang binne sinne

komposisie – samestelling van verskillende dele tot een geheel

konflik–stryd; botsing; worsteling; die stryd wat tussen karakters of individue of groepe en hul omstandighede ontstaan; konflik in letterkunde kan ook as gevolg van strydende begeertes of waardes tussen karakters ontstaan

Page 116: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

111KABV

konnotasie – wat gesuggereer word deur 'n woord of ding, dieperliggend as die letterlike of eksplisiete betekenis

konteks – die konteks waarbinne 'n teks geskep en ontvang word, verwys na die breë en onmiddellike situasie waarin dit bestaan en wat daarin oorgedra word

kontekstuele leidrade – 'n leestegniek om alle aanduidings of leidrade in 'n teks te gebruik om betekenis te verklaar

kontras (ook antitese, teenstelling) – stylmiddel waarin twee uiterstes teenoor mekaar gestel word

konvensies – aanvaarde gebruike of reëls in taalgebruik. Sommige konvensies help om betekenis te skep (bv. taalreëls, punktuasie, hoofletters); sommige help met die aanbieding van inhoud (bv. inhoudsopgawe, algemene uiteensetting, opskrifte, voetnotas, kaarte, onderskrifte, lyste, prente, indeks) en ander weerspieël 'n vaste taalpatroon, bv. groetvorme.

kopkaarte / breinkaarte – grafiese netwerkvoorstelling van idees of 'n onderwerp in die vorm van sleutelwoorde en illustrasies

kreatiewe denke – die denkproses oor idees of situasies op skeppende en ongewone maniere, met die doel om die situasie of idee beter te verstaan en op 'n nuwe en konstruktiewe manier daarop te reageer

kritiese taalbewustheid – die vermoë om die konstruksie van betekenis te ontleed deur begrip van magsverhoudings binne en tussen tale. Dit bemagtig die leerder om manipulasie te weerstaan en om taal sensitief te gebruik.

leenwoorde – woorde wat aan 'n ander taal ontleen is, vreemde woorde wat nou deel van Afrikaans is

letterlik (teenoor figuurlik) – die eenvoudigste, mees direkte betekenis van woorde

lettertipe – die soort letters wat gebruik word wanneer daar geskryf, getik of gedruk word (bv. Times New Roman)

lettergrootte – die grootte van die letters wat gebruik word wanneer daar geskryf, getik of gedruk word (bv. 12 pt Times New Roman)

literêre tegnieke – letterkundige begrippe wat in literêre tekste gebruik word

magsverhoudings – verhoudings gemeet aan gesag en invloed

manipulerende taal – taal wat daarop gemik is om 'n onregverdige voorsprong te kry of ander te beïnvloed, meesal op 'n onderduimse manier

metafoor – gebruik een ding om 'n ander met soortgelyke eienskappe te beskryf

metataal – taalterminologie om oor taal te praat; dit sluit terminologie in soos teks, konteks, teikengroep, genre en polisemie

multimedia – 'n geïntegreerde reeks modusse wat teks, visuele materiaal, klank, video, ens. kan insluit

oorsaak (sien ook gevolg) – dit wat aanleiding gee tot 'n handeling / gebeure / aksie of 'n toestand

onderbeklemtoning – die uitdruk van iets op 'n terughoudende wyse, eerder as om die volle feite of waarheid te ontbloot, gewoonlik vir beklemtoning

onderhoud – 'n proses of 'n gesprek om inligting in te samel om 'n spesifieke doel te bereik

Page 117: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

112 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

onderskrif – 'n titel of kommentaar saam met 'n artikel, prent, foto, ens.

outentieke tekste – tekste wat buite die klaskamer (“in die regte lewe”) gebruik word soos tydskrifartikels, koerantberigte, radio- of televisieopnames, advertensies, verpakkingsetikette, brosjures, vorms, briewe

paneelbespreking – 'n groep wat byeenkom om 'n onderwerp te bespreek, vrae te beantwoord en op kommentaar te reageer

paradoks – skynbare teenstrydigheid, bv. om die waarheid te sê, moet ek lieg

parafrase – die herbewoording van 'n idee in jou eie woorde

paronieme – woorde van dieselfde wortel of stam afgelei, bv. drink, drank, dronk; besin, versin; inwoner, bewoner

partydig – eensydig, vooringenome, wat by 'n beoordeling die saak nie onbevange beskou nie

personifikasie–beeldspraak waardeur menslike eienskappe en handelinge aan lewelose dinge, diere of plante toegeken word, bv. As ek 'n huis kon hê / met sulke mure wat sing... (Marlise Joubert, Domus)

perspektief – 'n karakter / verteller se standpunt / siening oor kwessies in 'n roman of drama

posisie – plasing, plek; posisionering van die onderwerp op vlak (fokus, in of naby die voorkant van die raam)

postuur – die manier waarop 'n mens staan of jouself oordra terwyl jy praat

rame – gewoonlik reghoekige omlyning van die onderwerp van visuele teks

redigering – die proses van proeflees en herskryf van 'n teks, insluitend taalgebruik, punktuasie en spelling en om samehang van idees en struktuur na te gaan; in die finale vorm sit, vir publikasie inlewer, gereed maak

register – die woorde, styl en grammatika wat in verskillende kontekste of situasies deur sprekers en skrywers gebruik word (amptelike dokumente word byvoorbeeld in 'n formele register geskryf, regsdokumente in 'n regsregister)

retoriek – valse, oordrewe, verslete beeldspraak wat as oorversiering aangebied word; uitgedien, afgesaag, geyk

retoriese middels – middels soos pouses en herhaling, deur 'n spreker / skrywer / aanbieder gebruik om doeltreffend te oortuig

retoriese vraag – 'n vraag wat gevra word nie om iets uit te vind nie, maar vir beklemtoning, 'n mening uit te spreek of vir dramatiese effek (bv. Weet jy hoe gelukkig jy is?)

ritme – afgemete beweging; in poësie die natuurlike beweging veroorsaak deur die reëlmatige opeenvolging van beklemtoonde en minder beklemtoonde lettergrepe

rym – ooreenstemming van klank in die laaste lettergreep of woorde in digreëls

samehang – onderlinge verband, deurlopendheid, aaneenskakeling

simbool – 'n teken / voorwerp wat 'n ander saak verteenwoordig; 'n tradisionele simbool soos 'n kruis is as beeldspraakvorm nie net 'n afbeelding van die werklikheid nie, maar dit kry ook 'n dieper betekenis deurdat dit na iets anders verwys

sinoniem (teenoor antoniem) – 'n woord wat min of meer dieselfde betekenis as 'n ander het

Page 118: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

113KABV

sintetiseer – die saamvoeg van idees uit verskeie bronne; 'n duidelike opsomming van hierdie saamgevoegde idees

soeklees – om jou oë oor 'n teks te laat beweeg om spesifieke inligting te vind, soos wanneer jy 'n naam of nommer in 'n telefoongids soek of 'n trein- of busrooster raadpleeg

stemprojeksie – luidheid, volume van stem

spelstrategieë – uitwerk van maniere om korrek te spel

standaardtaal – die standaardvariëteit van 'n taal, die vorm wat meestal in koerante, amptelike dokumente en taalboeke gebruik word. Dit is nie noodwendig die beste vorm van die taal nie, maar dit is die vorm wat om historiese en / of politieke redes as die standaardvariëteit aanvaar is.

stem – dit verwys ook na die skrywer se eie persona – wie die skrywer is. As 'n mens lees of kyk, kan jy 'n indruk van die skrywer se bedoeling / voorneme kry.

stemming – atmosfeer of emosie in geskrewe tekste; dit toon karakters se gemoedsgesteldheid; dit verwys ook na die atmosfeer wat deur visuele-, oudio- en oudiovisuele tekste geskep word.

stereotipe – vaste (en dikwels partydige) siening oor 'n spesifieke soort persoon (bv. vrou, immigrant, priester)

styl – trant of manier van skryf; die unieke manier waarop 'n skrywer woorde en sinne “rangskik” om 'n bepaalde effek te verkry. Dit sluit woordkeuse, toon, asook sinslengte in.

stylfigure (ook stylleer) – uitdrukking wat 'n styleffek teweegbring deur woorde nie in hulle normale of letterlike betekenis en funksie aan te wend nie (afwyking in woordgebruik), maar op 'n besondere wyse groter krag of dramatiese beeld aan skryfwerk verleen, bv. klanknabootsing, hiperbool, kontras, ironie, satire, humor, sarkasme, antiklimaks, klimaks, simboliek, eufemisme, antitese, elisie, woordspeling

strategie – 'n sekere prosedure gebruik om 'n probleem te hanteer

subintrige – ondergeskikte verwikkelde situasie wat 'n skrywer uitdink en waarop die verhaal gebaseer is (knoop, verwikkeling)

taalflater (ook malapropisme) – die verkeerdelike of deurmekaar gebruik van lang woorde om indruk te skep. Alhoewel hierdie woorde soms byna korrek klink, bly dit verkeerd en kan humoristies wees

taalvariëteite (sien ook variëteit) – vorme van 'n taal wat patroonmatig van mekaar verskil

teikengroep – die bedoelde lesers van, luisteraars na, toeskouers of waarnemers van 'n spesifieke teks of kopers van 'n produk. Tydens beplanning van 'n skryfstuk / aanbieding, moet 'n skrywer / spreker die doel en teikengroep in aanmerking neem deur 'n gepaste formaat te kies.

teks – dit is enige geskrewe, gesproke of visuele vorm van kommunikasie

tekstuur – rangskikking en samestelling van bestanddele, struktuur

tema – die sentrale idee of idees in 'n literêre werk. 'n Teks mag meer as een tema hê en dit mag dalk nie eksplisiet / vanselfsprekend wees nie.

tempo – tydmaat, snelheid van byvoorbeeld praat

Page 119: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

114 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

tesourus – 'n woordeboek wat volgens saakverbande georden is, saakwoordeboek

toevoegende veeltaligheid – 'n taalvermoë verwerf deur die aanleer van 'n taal of tale benewens jou huistaal. Dit vervang nie die huistaal nie, maar word daarmee saam geleer. In 'n toevoegende, veeltalige program word die huistaal versterk en bevestig, terwyl enige verdere taal aangeleer, waarde toevoeg

toon – klank van 'n bepaalde hoogte, toonhoogte, stembuiging wat 'n gevoelsboodskap van 'n teks kan oordra. In 'n geskrewe teks, word dit in woorde uitgedruk. In films kan toon ook deur musiek of agtergrond geskep word.

transaksionele skryfwerk – funksionele skryfwerk (bv. briewe, notules, verslae, fakse)

transformasie – verandering van die vorm van sinne, bv. van bedrywende na lydende vorm

trappe van vergelyking – soos van toepassing op byvoeglike naamwoorde en bywoorde soos mooi, mooier, mooiste en gou, gouer, gouste

vaktaal – taalgebruik by die beoefening van 'n vak, beroep of enige spesifieke groep soos rekenaartaal

verbindingswoord – 'n woord soos 'n voegwoord of 'n betreklike voornaamwoord wat gebruik word om sinne of sinsdele tot een sin te verbind

vergelyk (verwys ook na kontras) – om vas te stel op watter maniere dinge eenders of verskillend is

vergelyking – naasmekaarstelling van dinge om die ooreenkoms of verskil te vergelyk; stylfiguur. Woorde soos soos en net soos of nes word gebruik om aandag op die vergelyking te vestig

verslag (formeel of informeel) – om presiese terugvoering oor 'n situasie / geleentheid te gee, bv. 'n ongeluk

vertellersperspektief – verteller se standpunt vanuit 'n spesifieke hoek gesien (alwetend, alomteenwoordig, eerste- en derdepersoon)

visuele voorstellings – boodskappe wat deur middel van die sintuig van gesig oorgedra word (bv. foto’s, spotprente, modelle, tekeninge, skilderye, rekenaarbeelde)

vloeidiagramme – oorsigtelike, grafiese uiteensetting (voorstelling)

vluglees – om 'n teks baie vinnig te lees ten einde 'n oorsig te verkry, soos om die koerantopskrifte vir hoofnuus te vluglees

voegwoord – 'n woord wat twee sinsnedes / frases of sinne verbind

vooroordeel – vooropgestelde idees oor 'n individu, groep, idee of saak. Sodanige neiging om een saak bo 'n ander te bevoordeel, bring mee dat billike assessering baie moeilik word.

weergawe – ontwerp, voorlopige plan, konsep

woordaanpakvaardighede – die strategieë wat gebruik word vir die lees van onbekende woorde (bv. verdeling van woorde in lettergrepe om na die betekenis van die voor- en agtervoegsels te kyk of om betekenis uit die konteks af te lei)

woordoortolligheid – plekke in tekste waar woorde voorkom wat weggelaat kan word sonder om die betekenis te beïnvloed

Page 120: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

115KABV

woordspeling – die humoristiese gebruik van 'n woord om 'n ander betekenis uit te bring; maak op geestige wyse gebruik van woorde wat verskillende betekenisse kan hê of woorde wat eenders klink, bv. woordspeling by grappe

Page 121: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL GRAAD 4-6

116 KURRIKULUM- EN ASSESSERINGSBELEIDSVERKLARING (KABV)

Page 122: Nasionale Kurrikulumverklaring (NKV) · Nasionale Kurrikulumverklaring Graad R-12 en die afdelings oor die Kurrikulum- en assesseringsbeleids-verklaring soos in Afdeling 2, 3 en 4