Neurological signs Assessment การประเมนสญญาณทางระบบประสาท

พว.พรทพย ค าอวน ศลยกรรมระบบประสาท โรงพยาบาลขอนแกน

6/15/2018 2 / 26

วตถประสงค ของการประเมนทางระบบประสาท

เพอชวยประเมนความรนแรงการบาดเจบของสมอง และใชในการตดตามอาการของผปวย

6/15/2018 3

การประเมนทางระบบประสาท ประกอบดวย

1. การซกประวต(ผปวย ญาตหรอผน าสง)

2. การประเมนอาการทางระบบประสาท (neurological signs)

3. การประเมนสญญาณชพ (vital signs)

4. การประเมนความผดปกตอนๆ (กรณทมประวตอบตเหต) 5. การตรวจทางหองปฏบตการ 6. การตรวจทางรงส

3 / 26

6/15/2018 4

Level of conscious 1. Full consciousness รสกตวด มการรบรปกต

2. Confusion รสกสบสนและมความผดปกตเกยวกบการตดสนใจ

3. Disorientation การรบรผดปกต ผปวยไมรบรตอเวลา บคคล และสถานท ระดบความรสกตวเรมลดลง

4 / 26

6/15/2018 5

Level of conscious (ตอ)

4. Drowsiness ผปวยหลบตา แตเมอเรยกชอสามารถตนลมตา และด าเนนบทสนทนาทไมซบซอนได มอาการงวง พดชาและสบสน

5. Stupor ผปวยหลบลก แตยงสามารถตอบสนองตอสงเราทรนแรงและกระตนซ าๆ กนหลายครง การตอบสนองทเกดขนจะคอนขางชา เมอหยดกระตนผปวยจะหลบตาลงไปอก

5 / 26

6/15/2018 6

Level of conscious (ตอ)

6. Coma ผปวยไมรสกตว แบงเปน

6.1 Semi coma ผ ปวยสามารถตอบสนองตอการกระตนแบบ deep pain เชน แสดงสหนา อาจมการขยบแขนหรอเอามอมาปดต าแหนงทกระตน

6.2 Coma ผ ปวยไมมการตอบสนองตอการกระตนเลย

6 / 26

6/15/2018 7

การประเมนสญญาณทางระบบประสาท

นยมใช Glasgow Coma Scale ซงประกอบดวย

1. การลมตา eye opening

2. การตอบสนองตอค าพด verbal response

3. การเคลอนไหวของแขนขา motor response

7 / 26

6/15/2018 8

1. ความสามารถลมตา (Eye opening) ระดบคะแนน 1-4

E1 = ไมลมตาเลย (none)

E2 = ลมตาเมอเจบ (pain)

E3 = ลมตาเมอเรยก (speech)

E4 = ลมตาเอง (spontaneous)

ในกรณทผปวยมตาบวมปดใหใชสญญาลกษณเปน EC 8 / 26

การประเมนรมานตา (Pupil)

9 / 26

การประเมนรมานตา (Pupil)

10 / 26

การประเมนรมานตา (Pupil)

11 / 26

6/15/2018 12

การประเมนลกษณะของรมานตา ประเมนลกษณะของรมานตา (pupil) โดยใชไฟฉายทมจดสวางตลอดดวง ฉายจากหางตามาหยดตรงกลางตาสกคร และผานเลยไปทหวตา ท าการเปรยบเทยบทง 2 ขาง และสงทตองสงเกตประกอบดวย

รปราง (shape)

ขนาด (size) จะบนทกขนาดกอนทจะใชไฟฉายสอง

ปฏกรยาตอแสง ( react to light)

12 / 26

Pupil รมานตา การตรวจสอบปฏกรยาของรมานตาตอแสง การทดสอบการท างานของประสาทสมองคท 3, Autonomic nerve:

Sympathetic Parasympathetic nerve • Size ขนาด : ปกต 2-6 mm. before constriction

• Shape รปราง : ปกต กลม (circle)

• Reactivity to light ปฏกรยาของรมานตาตอแสง

:Briskly , reaction to light ปฏกรยาตอแสงปกต

:Slugish, slow reaction to light ปฏกรยาตอแสงชา

:Fix, non reaction to light ไมมปฏกรยาตอแสง

การประเมนรมานตา (Pupil)

6/15/2018 14

การประเมนลกษณะของรมานตา (ตอ) สญลกษณทใชบนทกปฏกรยาตอแสงของรมานตา

R (Reaction) = รมานตาหดเลกลงทนท S (Sluggish) = รมานตาจะหดเลกลงชาๆ กวาปกต มสาเหตจากเกดการกดประสาทสมองคท 3

N (No Reaction)= รมานตาไมมปฏกรยาตอแสงไฟ

C (Close) = ตาบวมปด

14 / 26

6/15/2018 15

การประเมนลกษณะของรมานตา (ตอ)

ลกษณะของรมานตาผดปกตทพบไดบอย -ขนาดของรมานตาเลกเทาหวเขมหมด (pinpoint) มกเกดรอย

โรคท Pons หรอพบในผปวยไดรบยาจ าพวกมอรฟน, สารพษ

-รมานตาขยายกวางและไมมปฏกรยาตอแสง อาจพบในภาวะขาดออกซเจน (anoxia) หรอไดรบยาขยายรมานตา เปนตน

15 / 26

• ความผดปกตของการเคลอนไหวของแขนขา เชน การออนแรง หรอการแขงเกรงของแขนขา สามารถบอกถงต าแหนงของสมองทถกท าลาย

• อาการออนแรงแขนขาครงซก สวนใหญมกเกดพยาธสภาพของสมองซกตรงกนขามกบแขนขาขางทออนแรง

• การเคลอนไหวแขนขาเปนการประเมนทงก าลงและความตงตวของกลามเนอแขนขาทงหมด

• การประเมนมกจะท าทละขางและเปรยบเทยบความสามารถการเคลอนไหวระหวางขางขวาและซาย

2. การประเมนการเคลอนไหวของแขน ขา

16 / 26

6/15/2018 17

เทคนคในการกระตนใหเกดปฏกรยาตอบสนอง

ในกรณทผปวยไมรสกตว จะตองมวธการเพอใหทราบวาผปวยม การตอบสนองตอสงเราหรอไม โดยใชวธการดงตอไปน 1. ใชเสยงเรยก 2. เขยาตวเบาๆ 3. เขยาตวแรงๆ 4. กระตนใหเจบ ( หยกทแขนหรอดานในของขา, กดทโคนเลบ ,

กดท supra orbital notch)

17 / 26

6/15/2018 18

ลกษณะของ Abnormal position

Decortication ก ามองอแขนทง 2 ขางเขาหาตว ในระดบไหล ขาทง 2 ขางเหยยดออก

Decerebration แขนทง 2 ขางเหยยดเกรงออกโดยบดขอมอออกดานนอกล าตว ขาทง 2 ขางเกรงเหยยด

18 / 26

Inappropriate Movement

การประเมนการเคลอนไหวของแขน ขา

19 / 26

6/15/2018 20

ก าลงความเคลอนไหวของแขนขา (Motor response)

ระดบคะแนน 1-6 M1 = ไมมการเคลอนไหว M2 = แขนและขาเหยยดผดปกต (Decerebration)

M3 = แขนงอเขาหาล าตว สวนขาทง 2 ขางเหยยดงอ(Decortication)

M4 = เมอท าใหเจบชกแขนขาหน (withdrawal )

M5 = ไมท าตามสงแตทราบต าแหนงทเจบ (localized to pain)

M6 =เคลอนไหวตามค าสงไดถกตอง(obey to command)

20 / 26

6/15/2018 21

การประเมนก าลงของแขนขา (ตอ)

เกรด 0 = ไมมการเคลอนไหว,กลามเนอไมหดตว

เกรด 1 = กลามเนอมการหดรดตวแตไมมการเคลอนไหว

เกรด 2 = เคลอนไหวไดในแนวราบแตตานแรงโนมถวงไมได

เกรด 3 = สามารถยกตานแรงโนมถวงไดแตตานแรงผตรวจไมได

เกรด 4 = ยกตานแรงตานแรงผตรวจไดพอควร

เกรด 5 = มก าลงปกต สามารถตานแรงผตรวจได

21 / 26

6/15/2018 22

3.การตอบสนองตอค าพด (Verbal response)

ระดบคะแนน 1-5

V1 = ไมสงเสยง V2 = สงเสยงไมเปนค าพด ,ครวญคราง (incomprehensible)

V3 = สงเสยงเปนค าๆ (inappropriate)

V4 = พดไดเปนประโยค แตสบสน (confused conversation)

V5 = พดตอบค าถามไดปกต และถกตอง (oriented) 22 / 26

6/15/2018 23

การแบงระดบความรนแรงโดยใช GCS

Mild GCS = 13-15

Moderate GCS = 9-12

Severe GCS ≤ 8 (COMA)

23 / 26

6/15/2018 24

ภาวะทท าใหประเมน GCS ผด

Hypotension (shock) ***

Hypothermia

Hypoxemia

Drunken

Under sedation 24 / 26

25 / 26