new hrd concept for business

เอกสารประกอบ

โดย

ดร. ดนั�ย เที�ยนัพุ�ฒกรรมการผู้��จั�ดการ DNT Consultants Co.,Ltd.

นั�กวิ�จั�ย-อาจัารย�โครงการพุ�เศษระด�บบ�ณฑิ�ตศ$กษา ม.ราชภั�ฏสวินัด�ส�ต ผู้��อ(านัวิยการโครงการ Human

Capital http://www.dntnet.com

Blogger: http://www.thekmthailand.blogspot.co

m

การบรรยาย หั�วิข้�อการบรรยาย หั�วิข้�อ การบร�หัารและพุ�ฒนัาการบร�หัารและพุ�ฒนัาทีร�พุยากรบ�คคลทีร�พุยากรบ�คคล

หัล�กส�ตร การบร�หัารงานัภัาคร�ฐและหัล�กส�ตร การบร�หัารงานัภัาคร�ฐและ

กฎหัมายมหัาชนั ร�/นัที�0 กฎหัมายมหัาชนั ร�/นัที�0 8 8 สถาบ�นัพุระปกเกล�าสถาบ�นัพุระปกเกล�า วิ�นัที�0 วิ�นัที�0 4 4 เมษายนั เมษายนั 2552 2552

ณ หั�องประช�มจั�นัดา ณ ณ หั�องประช�มจั�นัดา ณ สงข้ลา ส(านั�กงานั กสงข้ลา ส(านั�กงานั ก..พุพุ. . จัจั..นันัทีบ�ร�นันัทีบ�ร�

http://www.dntnet.com/

แนัวิค�ดใหัม/ในัการพุ�ฒนัาคนัข้องธุ�รก�จั

หั�วข้�อเรื่อง การื่บรื่�หัารื่และพั�ฒนาทรื่�พัยากรื่บ�คคล“ ” เป็�นหั�วข้�อหัน�งท�ผู้ �เข้�ยนได้�รื่�บเชิ�ญอย %เป็�นป็รื่ะจำ'า ใหั�เป็�นว�ทยากรื่ผู้ �บรื่รื่ยายอย%างต่%อเนอง โด้ยเฉพัาะหัล�กสู ต่รื่การื่บรื่�หัารื่งานภาครื่�ฐและกฎหัมายมหัาชินข้องสูถาบ�นพัรื่ะป็กเกล�า ผู้ �เข้�ยนเป็�นว�ทยากรื่ผู้ �ทรื่งค�ณว�ฒ�มาจำนถ�งรื่� %นท� 8 (ว�นท� 31 ต่.ค.51-27 ม�.ย.52) ซึ่�งในรื่ายละเอ�ยด้ข้องหั�วข้�อป็รื่ะกอบด้�วย

ก า รื่ ป็ รื่ ะ ย� ก ต่4 ใ ชิ� Competency-based

Approach ในการื่บรื่�หัารื่และพั�ฒนาบ�คลากรื่ การื่ก'าหันด้ค%าต่อบแทนต่ามผู้ลงานและการื่สูรื่�างแรื่ง

จำ งใจำ กรื่ณ�ต่�วอย%างสู'า หัรื่�บ เรื่ องข้องการื่ป็รื่ะย� กต่4 ใชิ� Competency-

based Approach ในการื่บรื่�หัารื่และพั�ฒนาบ�คลากรื่ เป็�นสู�งท�ม�การื่พั ด้ค�ยก�นมากแล�วในป็5จำจำ�บ�น และสูามารื่ถต่�ด้ต่ามข้�อเข้�ยนใน Blog HR Thailand (www.thekmthailand.blogspot.com) ได้� แล ะ ไ ม% จำ'า เ ป็� นต่�องบรื่รื่ยายในเรื่องน�6 ก�บเรื่องการื่ก'าหันด้ค%าต่อบแทนต่ามผู้ลงานและการื่สูรื่�างแรื่งจำ งใจำ ผู้ �เข้�ยนได้�แจำกหัน�งสูอ ค%าต่อบแทนต่ามผู้ลล�พัธ์4 ใหั�กล�บไป็อ%านท�ท'างานหัรื่อท�บ�านได้�อ�กเชิ%นก�น

ป็รื่ะเด้8นจำ�งอย %ท�ว%า การื่บรื่�หัารื่และพั�ฒนาทรื่�พัยากรื่“

บ�คคล ผู้ �เข้�ยนจำะพั ด้เก�ยวก�บเรื่องอะไรื่”

เผู้อ�ญชิ%วงน�6ได้�เต่รื่�ยมท�จำะบรื่รื่ยายในเรื่องข้องการื่จำ�ด้การื่ท�ชินะด้�วยเวลา (Cycle Time Management) ซึ่�งเป็�นแนวค�ด้ข้องธ์�รื่ก�จำท�ว%องไวป็รื่าด้เป็รื่�ยว (Business Agility) ท�ต่�องการื่ใหั�

Dr.Danai Thieanphut Copyright 2009 DNT Consultants Co.,Ltd

2

http://www.thekmthailand.blogspot.com/

อ ง ค4 ก รื่ ม� ล� ก ษ ณ ะ เ ป็� น อ ง ค4 ก รื่ ท� ต่ อ บ สู น อ ง ไ ด้� รื่ ว ด้ เ รื่8ว“ ” (Responsive Organization) โด้ยอย %บนแนวค�ด้ข้อง วงจำรื่อ ด้า (The OODA Loop-Observe-Orient-Decide-Act)

จำ�งน%าจำะเป็�นเรื่องท�พั ด้ถ�งได้�ในแนวค�ด้ข้องการื่บรื่�หัารื่สูม�ยใหัม% (New Modern Management)

ป็รื่ะเด้8นต่%อมาคอ ผู้ �เข้�ยนได้�รื่�บเชิ�ญจำากสู%วนรื่าชิการื่และโด้ยเฉพัาะว�ทยาล�ยพัาณ�ชิยศาสูต่รื่4 ม.บ รื่พัา ใหั�ไป็บรื่รื่ยายถ�มากในเรื่องข้อง KM หัรื่อการื่จำ�ด้การื่ความรื่ �ใหั�ก�บหัล�กสู ต่รื่ Pocket MBA

และหัล�กสู ต่รื่ผู้ �บรื่�หัารื่ข้องสู%วนรื่าชิการื่ ก�บได้�พับป็รื่ะเด้8นเรื่องน�6ท�เผู้ยแ พั รื่% ใ น ว า รื่ สู า รื่ ต่% า ง ๆ เ ก� ย ว ก� บ ก า รื่ พั� ฒ น า ค น (People

Development) ท�6งการื่ฝึ=กอบรื่มและพั�ฒนา การื่จำ�ด้การื่ความรื่ �และองค4กรื่แหั%งการื่เรื่�ยนรื่ � รื่วมถ�งการื่วางแผู้นและพั�ฒนาอาชิ�พั

ได้�เก�ด้เป็�นค'าถามก�บผู้ �เข้�ยนด้�งต่%อไป็น�6ว%าค(าถามแรก ท�สูอนๆ ก�นใหั�ท'าเรื่อง“ KM (การื่จำ�ด้การื่

ความรื่ �) เป็�นท�ศทางหัรื่อแนวทางท�ถ กต่�องในการื่พั�ฒนาทรื่�พัยากรื่บ�คคลหัรื่อทรื่�พัยากรื่มน�ษย4ใชิ%หัรื่อไม%?

ค(าถามต/อมา ใชิ%หัรื่อท�เรื่าเรื่�ยนเพัอรื่ � เรื่�ยนเพัอแบ%งป็5น“ เรื่�ยนเพัอท'าต่าม.......”

ผู้ �เข้�ยนกล�บเหั8นว%า เรื่าหัลงทางหัรื่อต่�ด้ก�บด้�กในเรื่องการื่พั�ฒนาคน

..........เรื่าถ กฝึรื่�งหัลอกหัรื่อเป็ล%าว%า ใหั�เรื่�ยนรื่ �ว%าฝึรื่�งเข้าเรื่�ยนรื่ �อย%างไรื่ เรื่�ยนรื่ �อะไรื่ จำะได้�ยอมรื่�บน�บถอเข้า ........... ถ กฝึรื่�งบอกใหั�เรื่�ยนรื่ �เพัอลงมอท'า โด้ยท'าต่ามอย%างฝึรื่�ง

...........ถ กฝึรื่�งบอกใหั�เรื่�ยนรื่ �เพัอแบ%งป็5นคอ ใครื่ในโลกน�6รื่ �อะไรื่ต่�องเผู้ยแพัรื่% เพั อจำะได้�ต่�ด้ต่ามได้�ถ กว%า ท�ฝึรื่�งเผู้ยแพัรื่%แนวค�ด้ไป็ สู%งออกทฤษฎ�มาใหั�ใชิ� สู%งโนว4-ฮาว4มาใหั�เรื่�ยนรื่ � ม�ใครื่เอา


3

ไป็ใชิ�สู'าเรื่8จำบ�าง ม�อะไรื่เก�ด้ใหัม%บ�าง ต่�องมาต่�พั�มพั4ในวารื่สูารื่รื่ะด้�บอ�นเต่อรื่4จำ�งจำะได้�รื่�บการื่อ�างอ�ง (Impact Factors) ท�สู ง จำะได้�กลายรื่%างเป็�นสูถาบ�นท�ม�ชิอและได้�รื่�บการื่ยอมรื่�บ แต่%ความจำรื่�งถ กฝึรื่�งสูรื่�างหัล�มพัรื่างใหั�น'าสู�งท�คนในป็รื่ะเทศน�6นๆ ค�ด้ได้�ต่�องบอกใหั�ฝึรื่�งรื่ �ว%า ป็รื่ะเทศน�6นๆ ม�พั�ฒนาการื่ทางว�ชิาการื่ ว�ทยาศาสูต่รื่4เทคโนโลย� การื่แพัทย4 ฯลฯ ไป็ถ�งไหันแล�ว ท�นเข้าแล�วหัรื่อย�ง อน�จำจำา อ�ด้มศ�กษาไทย” ”

...........ถ กฝึรื่�งบอกใหั�เรื่�ยนรื่ �ว%า ฝึรื่�งเข้าอย %ก�นอย%างไรื่ จำ�งจำะได้�เป็�นศ�ว�ไลซึ่4 เรื่าก8จำะได้�ท'าต่�วและด้'ารื่งอย %ในโลกใบน�6แบบฝึรื่�ง

ผู้ �เข้�ยนได้�มาน�งค�ด้ทบทวนใหัม%ต่ลอด้รื่ะยะเวลาต่�6งแต่%ท'า งานและเผู้ยแพัรื่%ความรื่ �ด้� าน HRD (Human Resource

Development) จำ น ถ� ง แ น ว ค� ด้ เ ชิ% น KM (Knowledge Management) KS (Knowledge Sharing) L/O (Learning Organization) และท�เก�ยวข้�อง

สูรื่�ป็แล�วได้�สู�งเครื่าะหั4 แนวค�ด้ใหัม% ในการื่พั�ฒนา“

ทรื่�พัยากรื่มน�ษย4ข้องธ์�รื่ก�จำ ออกมาด้�งรื่ ป็ต่%อไป็น�6” และผู้ �เข้�ยนจำะได้�อธ์�บายเป็�นล'าด้�บไป็

รื่ ป็ท� 1 : แนวค�ด้ใหัม%ในการื่พั�ฒนาทรื่�พัยากรื่มน�ษย4ข้องธ์�รื่ก�จำ


4

I N S

เคร40องม4อเคร40องม4อ

วิ�ธุ�การวิ�ธุ�การ

5’Fs

R

ii

P

C

คนัคนั

องค�กรองค�กร//หันั/วิยงานัหันั/วิยงานั

ประเทีศประเทีศ

โลกใบนั�5โลกใบนั�5ผู้ลล�พุธุ�ผู้ลล�พุธุ�ข้องข้อง

การเร�ยนัร��การเร�ยนัร��

การเร�ยนัร��การเร�ยนัร��

ระด�บโลก

ระด�บประเทีศ

ระด�บองค�กร/ หันั/วิยงานั

ระด�บบ�คคล

C copyright 2009DNT CONSULTANTS Co.,Ltd.Dr.Danai Thieanphut

ประการแรก การเร�ยนัร��(Learning) ถ�าพั�จำารื่ณาในม�ต่�ข้องการื่พั�ฒนาทรื่�พัยากรื่มน�ษย4น�6นม�อย %ใน 4 รื่ะด้�บด้�วยก�นคอ

ระด�บแรกเป6นัการเร�ยนัร��ข้องบ�คคล ( หัร4อต�วิเอง ) (Personal/Individual Level) สูามา รื่ถพั�จำ ารื่ณา ใน 2

ล�กษณะท�เรื่�ยกว%า ความรื่ �โด้ยป็รื่�ยาย (Tacit Knowledge) ก�บความรื่ �โด้ยน�ยามแน%ชิ�ด้ (Explicit Knowledge)

ความรื่ �โด้ยป็รื่�ยาย (Tacit Knowledge) เป็�นรื่ากล�กข้องการื่กรื่ะท'า ว�ธ์�ด้'าเน�นการื่ท�ป็ฏิ�บ�ต่�เป็�นป็รื่ะจำ'า ค'าม�น ความผู้ กพั�น ความค�ด้ ค�ณค%าและอารื่มณ4

ความ รื่ � โด้ยน�ยามแ น% ชิ�ด้ (Explicit Knowledge)

สูามารื่ถแสูด้งออกในรื่ ป็ท�เป็�นทางการื่และการื่แบ%งป็5นในรื่ ป็แบบข้องข้�อม ล สู ต่รื่ทางว�ทยาศาสูต่รื่4 ค�ณสูมบ�ต่�ท�เฉพัาะเจำาะจำง ค %มอ สูามารื่ถด้'าเน�นการื่ แป็ลความและจำ�ด้เก8บได้�ในรื่ ป็แบบท�ง%ายๆ


5

ความรื่ �ท�6ง 2 ล�กษณะจำะม�การื่แป็ลงรื่ ป็ (Transform)

ได้�หัรื่อเก�ด้การื่ถ%ายโยง (Transfer) ซึ่�งเป็�นไป็ต่ามโมเด้ล SECI (NONAKA’s Model)

รื่ ป็ท� 2 NONAKA’s MODEL

Tacit to Tacit Tacit to Tacit (Socialization)(Socialization)

ส�งคมปะก�ต : การที(าใหั�เป6นัล�กษณะส�งคมที�0ม�การคบค�าสมาคมก�นัและและเปล�0ยนัประสบการณ� ต่.ย. การประช�มและอภั�ปรายข้องที�ม

Tacit to Explicit Tacit to Explicit (Externalization)(Externalization)

การนั(าควิามส�/ร��ภัายนัอก : เป6นัการที(าใหั�เก�ดข้$5นัข้องแนัวิค�ดสมมต�ฐานัหัร4อโมเดล

Explicit to Tacit Explicit to Tacit (Internalization)(Internalization)

การรวิมระหัวิ/างก�นัโดยผู้/านัการเร�ยนัร��: ที(าใหั�เก�ดควิามร��ปรากฏช�ดเจันัและเก�ดควิามค�ดได�

Explicit to Explicit Explicit to Explicit (Combination)(Combination)

การรวิมเข้�าด�วิยก�นั : แต/ละบ�คคลจัะแลกเปล�0ยนัและรวิมควิามร��เข้�าด�วิยก�นัโดยผู้/านัส40อ เช/นั เอกสาร การประช�ม การสนัทีนัาทีางโทีรศ�พุที�

ต่.ย. การื่สูนทนาภายในท�มด้�วยการื่ต่อบค'าถาม สูรื่�างความค�ด้โด้ยว�ธ์�น�รื่ม�ยและอ�ป็น�ย

ต่.ย. การื่เรื่�ยนรื่ �จำากรื่ายงาน ต่.ย. อ�เมล4 รื่ายงาน

ควิามร��โดยปร�ยาย

จัาก

ควิามร��โดยนั�ยามแนั/ช�ด

ควิามร��โดยปร�ยาย ไปส�/ ควิามร��โดยนั�ยามแนั/ช�ด

Tacit Tacit Knowledge Knowledge C copyright 2009DNT CONSULTANTS Co.,Ltd.ดร. ดนั�ย เที�ยนัพุ�ฒ

อธ์�บายใหั�เหั8นการื่เก�ด้ความรื่ �ได้�เป็�นต่�วอย%างด้�งน�6สู�งคมป็ะก�ต่ (Socialization) คอ ความรื่ �ท�เหั8นด้�วย

เหัมอนก�น เชิ%น ป็รื่ะสูบการื่ณ4โด้ยต่รื่ง การื่ป็รื่ะชิ�มในก�จำกรื่รื่มทางสู�งคม ม�มมองเก�ยวก�บโลก โมเด้ลความค�ด้และความไว�ใจำรื่%วมก�น สูามารื่ถสูรื่�างและแบ%งป็5นความรื่ �ท�เก�ด้ข้�6นเหันอข้อบเข้ต่องค4กรื่

การื่น'าความรื่ �สู %ภายนอก (Externalization) คอแนวค�ด้ข้องความรื่ � เชิ%น การื่สูรื่�างแนวค�ด้ในการื่พั�ฒนาผู้ล�ต่ภ�ณฑ์4ใหัม% รื่ะบบควบค�มค�ณภาพั การื่ฝึ=กอบรื่มในงาน (OJT) โมเด้ล (Model) และการื่อ�ป็มาอ�ป็ไมย


6

การื่รื่วมเข้�าด้�วยก�น (Combination) คอความรื่ �ท�เป็�นรื่ะบบ เชิ%น สู�งท�องค4กรื่เก8บรื่วบรื่วมไว�ในรื่ ป็แบบต่%างๆ การื่ใชิ�เครื่อข้%ายคอมพั�วเต่อรื่4เข้�าชิ%วยรื่ายงาน (รื่ายงานทางการื่เง�น) การื่แต่กย%อยข้องแนวค�ด้ (จำากว�สู�ยท�ศน4ธ์�รื่ก�จำไป็สู %การื่ป็ฏิ�บ�ต่�การื่ทางธ์�รื่ก�จำ หัรื่อ แนวค�ด้ผู้ล�ต่ภ�ณฑ์4ไป็สู %รื่ะบบการื่สูรื่�างการื่ผู้ล�ต่)

การื่รื่วมรื่ะหัว%างก�นโด้ยผู้%านการื่เรื่�ยนรื่ � (Internationalization) คอ ความรื่ �-ป็ฏิ�บ�ต่�การื่ เชิ%น การื่เรื่�ยนรื่ �โด้ยการื่ลงมอท'า เมอความรื่ �เป็�นสู�งท�อย %ภายในได้�กลายเป็�นสู%วนหัน�งข้องบ�คคล ความรื่ �โด้ยน�ยามแน%ชิ�ด้จำะอย %ในรื่ ป็ข้องการื่แบ%งป็5น โมเด้ลความค�ด้หัรื่อโนว4-ฮาว4ด้�านเทคน�ค

ร ะ ด� บ อ ง ค� ก ร / หั นั/ วิ ย ง า นั (Organizational/Business Level) การื่เรื่�ยนรื่ �ในรื่ะด้�บองค4กรื่หัรื่อหัน%วยงานอย %บนฐานความเชิออย % 2-3 อย%างคอ

(1) อ ง ค4 ก รื่ แ หั% ง ก า รื่ เ รื่� ย น รื่ � (Learning Organization)

ในฐานความเชิอแรื่กน�6เป็�นความเชิอท�ว%า องค4กรื่ต่�องม� การื่เรื่�ยนรื่ �ภายในองค4กรื่และเรื่�ยนรื่ �ด้�วยต่�วข้ององค4กรื่ได้�เอง“ ”

ซึ่�งเป็�นการื่ป็รื่ะย�กต่4แนวค�ด้ข้อง Senge (1990)

เก�ยวก�บ The Fifth Discipline เข้�ามาใชิ�ในองค4กรื่ โด้ยจำะม�องค4ป็รื่ะกอบท�ท'าใหั�เก�ด้การื่เรื่�ยนรื่ �ใน 5 อย%างหัรื่อว�น�ย 5 ป็รื่ะการื่คอ 1)

บ� ค ค ล ผู้ � รื่ อ บ รื่ � (Personal Mastery) 2) โ ม เ ด้ ล ค ว า ม ค� ด้ (Mental Model) 3) การื่ค�ด้เป็�นรื่ะบบ (Systems Thinking)

4) ม�ว�สู�ยท�ศน4รื่%วมก�น (Shared Vision) และ 5) ท�มการื่เรื่�ยนรื่ � (Team Learning)

(2) อ ง ค4 ก รื่ แ หั% ง น ว� ต่ ก รื่ รื่ ม (Innovative

Organization) หัรื่ออาจำจำะ เรื่�ยกอ� กอย% าง ได้� ว% า ธ์� รื่ก� จำแหั%งนว�ต่กรื่รื่ม (Innovative Corporation) หัมายถ�ง การื่สูรื่�างนว�ต่กรื่รื่มเชิ�งม ลค%า (Value Innovation) ใหั�เก�ด้ข้�6นในองค4กรื่ ซึ่�งหัากพั�ฒนาใน 3 เรื่องก8จำะเก�ด้เป็�นองค4กรื่แหั%งนว�ต่กรื่รื่มได้� อย%าง


7

แรื่กคอ 1) ICE Spirit เป็�นจำ�ต่ว�ญญาณในการื่สูรื่�างไอซึ่4 (I=

น ว� ต่ ก รื่ รื่ ม (Innovation), C= ก า รื่ รื่ ว ม ท� ก สู� ง เ ข้� า ม า (Convergence) แ ล ะ E= ค ว า ม เ ป็� น ผู้ � ป็ รื่ ะ ก อ บ ก า รื่ (Entrepreneurship)) 2) การื่ป็รื่�บป็รื่�งการื่ป็ฏิ�บ�ต่�การื่อย%างต่%อเนองด้�วย SIX SIGMA หัรื่อรื่ะบบค�ณภาพั และ 3) ความว%องไวป็รื่าด้เป็รื่�ยว (Agility)ท�ป็รื่ะกอบด้�วย การื่น�ยาม (Define) การื่ออกแบบ (Design) แบะการื่สูรื่�าง (Build) (สูามารื่ถต่�ด้ต่ามข้�อเ ข้� ย น เ ก� ย ว ก� บ เ รื่ อ ง น�6 ไ ด้� ใ น www.thekmthailand.blogspot.com)

ซึ่�งการื่เป็�นองค4กรื่ท�ต่อบสูนองเรื่8ว (Responsive

Organization) จำ ะ น'า ไ ป็ สู % ก า รื่ เ ป็� น ธ์� รื่ ก� จำ แ หั% ง น ว� ต่ ก รื่ รื่ ม (Innovative Corporation)

(3) อ ง ค4 ก รื่ ท� ย� ง ย น เ ป็C ย ม สู� ข้ (Wellness

Corporate Organization) ท�กคนในองค4กรื่ต่� องสูามารื่ถท'างานได้�อย%างเป็C ยมสู�ข้โด้ยการื่พั�ชิ�ต่อ�ป็สูรื่รื่คอย%างชิาญฉลาด้ (Adversity Quotient)

ท�6ง 3 ความเชิ อหัรื่อสูมมต่�ฐานข้�างต่�นเป็�นสู�งท�องค4กรื่หัรื่อธ์�รื่ก�จำในศต่วรื่รื่ษท� 21 ก'าล�งม�%งไป็สู %หัรื่อแสูวงหัาเพัอสูรื่�างความได้�เป็รื่�ยบในการื่แข้%งข้�น

ระด�บประเทีศ (National Level) การื่เรื่�ยนรื่ �ในรื่ะด้�บน�6ต่�องการื่เรื่�ยนรื่ �เพัอสูรื่�างความได้�เป็รื่�ยบในการื่แข้%งข้�นข้องป็รื่ะเทศ ซึ่�งหัน�ไม%พั�นต่�องสูรื่�างนว�ต่กรื่รื่มและเทคโนโลย�ก�บการื่สูรื่�างทฤษฎ� ใหั�เก�ด้ข้�6 นในป็รื่ะเทศท�สูามารื่ถหัย�บฉวยมาใชิ� ได้�อย%างสูอด้คล�องและเหัมาะสูมก�บบรื่�บทข้องป็รื่ะเทศไทยเรื่า

ระด�บโลก (Global Level) เป็�นการื่จำ�ด้รื่ะเบ�ด้ (Injection) สู %การื่เรื่�ยนรื่ �จำากท�นความรื่ � (Knowledge Capital)

หัรื่อสู�นทรื่�พัย4ความรื่ � (Knowledge Assets) จำากในรื่ะด้�บป็รื่ะเทศไป็สู %การื่เรื่�ยนรื่ �ด้�านการื่อย %รื่ %วมก�นอย%างสู�นต่�ในรื่ะด้�บโลก


8

http://www.thekmthailand.blogspot.com/

ด้�งน�6น การื่เรื่�ยนรื่ �ท�จำะอย %รื่วมก�นอย%างสู�นต่�จำ�งเป็�นท�6งม�ต่�ข้องการื่เรื่�ยนรื่ �และผู้ลล�พัธ์4ข้องการื่เรื่�ยนรื่ �ไป็ในครื่าวเด้�ยวก�น

ป ร ะ ก า ร ที�0 ส อ ง วิ� ธุ� ก า ร เ ร� ย นั ร�� (Learning

Methods) ผู้ �เข้�ยนได้�พั�ฒนาว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �โด้ยอาศ�ยผู้ลการื่ว�จำ�ยข้อง ศ.ด้รื่.ไพัฑ์ รื่ย4 สู�นลารื่�ต่น4 (2549: การื่ศ�กษาเชิ�งสูรื่�างสูรื่รื่ค4และผู้ล�ต่ภาพั) พั�ฒนามาเป็�นว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �สู'าหัรื่�บธ์�รื่ก�จำ ผู้ �เข้�ยนเรื่�ยกว%า iRPC Methods Model ซึ่�งเป็�นด้�งรื่ ป็ต่%อไป็น�6

รื่ ป็ท� 3 : iRPC Methods Model


ii

P

CR Research based

Productive based

Crystal based

โครงงานัวิ�จั�ยใช�ป8ญหัา/เหัต�การณ�ส(าค�ญในัส�งคม

เร�ยนัจัากข้องจัร�งสร�างช�5นังานั/ผู้ลงานั

ตกผู้ล$กมโนัที�ศนั�ฝึ;กฝึนัพุ�0เล�5ยง

Innovative basedโมเดลธุ�รก�จั

ว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �ในว�ธ์�แรื่กคอi หัรื่อ Innovative based เป็�นว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �

โด้ยเน�นนว�ต่กรื่รื่มท�เก�ด้มาจำากการื่สูรื่�างโมเด้ลความค�ด้ (Mental

Model) และโมเด้ลธ์�รื่ก�จำ (Business Model) หัากสูามารื่ถสูรื่�างว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �แบบ Research based ใหั�เก�ด้ข้�6นได้�จำะต่%อยอด้มาเป็�น Innovative based ในข้�6นสู�ด้ท�าย


9

R หัรื่อ Research based เป็�นว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �ท�ม�การื่ว�จำ�ยเป็�นฐาน เน�นท�กรื่ะบวนการื่มองป็5ญหัาและเหั8นป็5ญหัาน�6นอย%างชิ�ด้เจำน ค�ด้ต่�6งสูมมต่�ฐานว%าเรื่าจำะแก�ป็5ญหัาอย%างไรื่ โด้ยท'าเป็�นรื่ะบบม�ข้� 6นต่อน การื่ทด้สูอบได้� จำนกรื่ะท�งม�ข้�อสูรื่�ป็

P หัรื่อ Productive based เป็�นว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �ท�สูรื่�างผู้ลผู้ล�ต่ เรื่�ยนรื่ �จำากข้องจำรื่�ง สูรื่�างชิ�6นงาน/ผู้ลงานโด้ยผู้ �เรื่�ยน

C หัรื่อ Crystal based เป็�นว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �ท�ม�%งเน�นใหั�รื่ �จำ�กค�ด้ว�เครื่าะหั4 รื่ �จำ�กพั�ฒนางานจำากความค�ด้น�6นๆ ทด้สูอบความค�ด้น�6นก�บผู้ �สูอนจำนต่กผู้ล�ก (Crystal)

ประการที�0สาม เคร40องม4อในัการเร�ยนัร�� (Learning Tools)

ผู้ �เข้�ยนสู�งเครื่าะหั4ว%า การื่เรื่�ยนรื่ �ท�จำะป็รื่ะสูบความสู'าเรื่8จำในการื่พั�ฒนาคนข้องธ์�รื่ก�จำต่�องใชิ�อย%างน�อยใน 3 เครื่องมอต่%อไป็น�6

(1) ม�จำ�นต่ว�ศวกรื่ความรื่ � (Imagineer)

ค'าเต่8มๆ ข้องจำ�นต่ว�ศวกรื่คอ Knowledge

Imagineer เป็�นท�6งผู้ �สูรื่�างจำ�ต่นาการื่และว�ศวกรื่ออกแบบความรื่ � ซึ่�งจำ�นต่ว�ศวกรื่ความรื่ �น�6ต่�อง

* เข้�าใจำถ�งพัฤต่�กรื่รื่มการื่เรื่�ยนรื่ �ข้องคนย�คใหัม%ว%าเป็�นย%างไรื่

* จำะหัย�บว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ � iRPC อ�นไหันมาใชิ�ได้�อย%างสูอด้คล�องก�บพัฤต่�กรื่รื่มข้องผู้ �เรื่�ยน

* จำ�ด้สูภาพัแวด้ล�อมท�จำะท'าใหั�ผู้ �เรื่�ยนป็ล%อยจำ�นต่นาการื่เมอม�การื่กรื่ะต่��นจำากว�ธ์�การื่การื่เรื่�ยนรื่ �จำนเก�ด้ผู้ลล�พัธ์4ข้องเรื่�ยนรื่ �ต่ามท�องค4กรื่หัรื่อธ์�รื่ก�จำต่�องการื่

(2) ม�เครื่อข้%าย (Network)

เนองจำากผู้ �เรื่�ยนหัรื่อคนในองค4กรื่ก'าล�งเข้�าสู %ย�คข้อง Web 2.0 ด้�งน�6นเครื่อข้%ายการื่เรื่�ยนรื่ �จำ�งเป็ล�ยนไป็จำากเด้�ม เพัรื่าะ


10

เครื่อข้%ายเป็�นชิ�มชินท�คนม�ความสูนใจำในสู�งเด้�ยวก�น ม�การื่ต่�ด้ต่%อสูอสูารื่ก�นอย%างสูม'าเสูมอ

เครื่อข้%ายทางสู�งคม (Social Networks) อาท� Facebook Google Blog Twitter Hi5 ได้�กลายเป็�นสูถานท�หัรื่อเวท�ข้องการื่เรื่�ยนรื่ �ในโลกย�คใหัม%

(3) ม�การื่แบ%งป็5น (Sharing)

เครื่องมอในการื่เรื่�ยนรื่ �ต่�องสูามารื่ถน'าไป็สู %สู�งท�เรื่�ยกว%า การื่แบ%งป็5นความรื่ � (KS) และความสู'าเรื่8จำข้ององค4กรื่ ซึ่�งม�ว�ธ์�การื่เด้�ยวท�จำะท'าใหั�ได้�ป็รื่ะโยชิน4จำาก KS คอ การื่ใชิ� Know-ledge

Café’ (K-café’) หัรื่อสูามารื่ถน'าเอารื่ ป็แบบข้องท�มการื่เรื่�ยนรื่ � (Team Learning) มาใชิ�ก8ได้�

และบางครื่�6งในการื่จำ�ด้การื่ความรื่ �ข้ององค4กรื่สูามารื่ถใชิ� CoP (Community of Practices) มาเป็�นเครื่องมอในการื่เรื่�ยนรื่ �และแบ%งป็5นความรื่ �ในองค4กรื่ใหั�เก�ด้ข้�6นได้�

สู� งท� เ ป็� นหั�ว ใ จำ ใน K-Cafe’ ค อ 1) ผู้ � ด้'า เน� นกา รื่ (Moderator) ท�ม�ความรื่ �ในเรื่องท�จำะแบ%งป็5นความรื่ � 2) คนอ'านวยความสูะด้วก (Facilitator) เป็�นผู้ �ท�ชิ%วยอ'านวยใหั�เก�ด้สูภาพั K-

café’ ในก�จำกรื่รื่มความรื่ � 3) คนจำด้บ�นท�ก (Note Taker) ต่�องม� 2 คนท�จำะท'าหัน�าท�สูรื่�ป็และว�เครื่าะหั4สู�งท�สูมาชิ�ก (Members) ได้�รื่% ว ม ก� น ด้'า เ น� น ก� จำ ก รื่ รื่ ม ค ว า ม รื่ � ใ น K-café’ 4) สู ม า ชิ� ก (Members) ท�เก�ยวก�บก�จำกรื่รื่มความรื่ �

ภาพัรื่วมข้องเครื่องมอในการื่เรื่�ยนรื่ �จำะสูรื่�ป็ไว�ในรื่ ป็ท� 4

รื่ ป็ท� 4 : เครื่องมอในการื่ เรื่�ยนรื่ �


11

I magineer N etwork S haring


จั�นัตวิ�ศวิกรควิามร��

คนัออกแบบควิามร��

เคร4อข้/าย*

* Facebook

* Google/Blog

* Twitter

* Hi5* Social

Network

* KM

* Knowledge Café’

* Team Learning

องค4กรื่ท�สูรื่�างการื่เรื่�ยนรื่ �ต่ามแนวค�ด้ใหัม%ในการื่พั�ฒนาทรื่�พัยากรื่มน�ษย4ต่�องสูามารื่ถเชิอมโยงว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �และเครื่องมอการื่เรื่�ยนรื่ �ด้�วย 5’Fs (Fun, Find, Focus, Fulfillment, Future)

รื่ ป็ท� 6 : 5’Fs เพัอเพั�มป็รื่ะสู�ทธ์�ภาพัการื่เรื่�ยนรื่ �


12

I magineer N etwork S haring

เคร40องม4อการเร�ยนัร��เคร40องม4อการเร�ยนัร��

วิ�ธุ�การเร�ยนัร��วิ�ธุ�การเร�ยนัร��

5’Fs เป็�นสู�งท�เชิอมว�ธ์�การื่เรื่�ยนรื่ �ก�บเครื่องมอการื่เรื่�ยนรื่ �โด้ยป็รื่ะกอบด้�วย 1) Fun การื่เรื่�ยนรื่ �ต่�องสูน�กสูนาน 2) Find ผู้ �เรื่�ยนต่�องค�นหัาความรื่ �ได้�ด้�วยต่�วเอง 3) Focus การื่เรื่�ยนรื่ �ต่�องม�จำ�ด้ม�%งท�ชิ�ด้เจำนว%าจำะเรื่�ยนไป็เพั ออะไรื่ 4) Fulfillment เป็�นการื่เรื่�ยนรื่ �เพัอเต่�มเต่8มศ�กยภาพัข้องผู้ �เรื่�ยน และ 5) Future เป็�นการื่เรื่�ยนรื่ �สู %อนาคต่ สูามารื่ถเรื่�ยนรื่ �อด้�ต่ได้�แต่%ต่�องสู�งเครื่าะหั4ใหั�เก�ด้องค4ความรื่ �เพัอใชิ�สู'าหัรื่�บอนาคต่

ประการส�ดที�าย ผู้ลล�พุธุ�ข้องการเร�ยนัร�� (Learning Results)

การื่เรื่�ยนรื่ �ต่ามแนวทางท�น'า เสูนอมา ธ์�รื่ก�จำต่�องการื่ผู้ลล�พัธ์4ท�แต่กต่%างก�นใน 4 รื่ะด้�บต่ามการื่เรื่�ยนรื่ �คอ รื่ะด้�บบ�คคล รื่ะด้�บองค4กรื่/หัน%วยงาน รื่ะด้�บป็รื่ะเทศ และรื่ะด้�บโลก

(1) ผู้ลล�พัธ์4 ในรื่ะด้�บบ�คคล (Personal Results)

ต่�องการื่ใหั�เก�ด้ความล�%มล�กหัรื่อรื่ �สู�กในสู�งท�เรื่�ยน ซึ่�งอาจำจำะเป็�นความสูนใจำสู%วนบ�คคลก8ได้� การื่เรื่�ยนรื่ �ต่�องสู%งผู้ลใหั�ผู้ �เรื่�ยนเต่�บโต่ในอาชิ�พั ม�ความ-ก�าวหัน�าท�6งความรื่ �และอาชิ�พั และสู'าค�ญท�สู�ด้คอ การื่สูรื่�าง


13

ม ลค%าเพั�มจำากป็5ญญา เป็�นสู�งท�สู�ด้ยอด้ข้องความเป็�นมน�ษย4ท�จำะสูามารื่ถเพั�มม ลค%าในต่�วเองได้�จำากความรื่ �ท�ม� หัรื่อสู�นทรื่�พัย4ทางความรื่ � (Knowledge Assets)

(2) ผู้ลล�พัธ์4รื่ะด้�บองค4กรื่/หัน%วยงาน (Corporate

Results) การื่เรื่�ยนรื่ �ข้ององค4กรื่ต่�องการื่ผู้ลล�พัธ์4ท�จำะท'าใหั�องค4กรื่สูรื่�างความสูามารื่ถในการื่แข้%งข้�น พั�ฒนาใหั�เป็�นองค4กรื่แหั%งนว�ต่กรื่รื่มและเป็�นองค4กรื่ท�ต่อบสูนองได้�รื่วด้เรื่8ว

(3) ผู้ลล�พัธ์4รื่ะด้�บป็รื่ะเทศ (National Results) สู�งเด้�ยวท�สู'าค�ญมากท�สู�ด้ในรื่ะด้�บป็รื่ะเทศคอ ความได้�เป็รื่�ยบในการื่แข้%งข้�น การื่เรื่�ยนรื่ �ข้ององค4กรื่และหัน%วยงานต่�องท'าใหั�เก�ด้การื่สูรื่�างทฤษฎ�ข้�6นมาใชิ�ได้�เอง ม�นว�ต่กรื่รื่มและเทคโนโลย�ในรื่ะด้�บป็รื่ะเทศท�น'าไป็สู %ป็รื่ะเทศท�ม�ความสูามารื่ถในการื่แข้%งข้�นได้�ในรื่ะด้�บโลก

(4) ผู้ลล�พัธ์4รื่ะด้�บโลก (Global Results) การื่เรื่�ยนรื่ �ข้� 6นสู�ด้ท�ายต่�องเก�ด้ผู้ลล�พัธ์4ในล�กษณะท�ย�งใหัญ%ต่%อมวลมน�ษยชิาต่�คอ การื่เรื่�ยนรื่ �ท�จำะอย %รื่ %วมก�นอย%างสู�นต่�ในโลกใบน�6

รื่ ป็ท� 5 : ผู้ลล�พัธ์4ข้องการื่เรื่�ยนรื่ �


14


ผู้ลล�พุธุ�ข้องผู้ลล�พุธุ�ข้อง การเร�ยนัร��การเร�ยนัร��

T H A I L A N D

ระด�บโลกระด�บโลก เร�ยนัร��ที�0จัะอย�/ร/วิมก�นัอย/างส�นัต�เร�ยนัร��ที�0จัะอย�/ร/วิมก�นัอย/างส�นัต�

ระด�บประเทีศระด�บประเทีศ

ระด�บองค�กรระด�บองค�กร

ระด�บบ�คคลระด�บบ�คคล

สร�างทีฤษฎ�สร�างทีฤษฎ�

ม�นัวิ�ตกรรมม�นัวิ�ตกรรม && เทีคโนัโลย�เทีคโนัโลย�ควิามได�เปร�ยบควิามได�เปร�ยบในัเวิที�โลกในัเวิที�โลก

การแข้/งข้�นั

องค�กรองค�กร ที�0ตอบที�0ตอบ สนัองสนัองรวิดเร=วิรวิดเร=วิ

พุ�ฒนัาส�/องค�กรพุ�ฒนัาส�/องค�กรแหั/งนัวิ�ตกรรมแหั/งนัวิ�ตกรรม

สร�างม�ลค/าเพุ�0มจัากป8ญญาสร�างม�ลค/าเพุ�0มจัากป8ญญาเต�บโตในัอาช�พุเต�บโตในัอาช�พุร��ส$กร��ส$ก

ท�6งหัมด้น�6เป็�นการื่สู�งเครื่าะหั4ใหัม%ในป็รื่ะสูบการื่ณ4ข้องผู้ �เข้�ยนท�ใหั�ค'าป็รื่�กษาและสูรื่�างความรื่ �ด้�านการื่พั�ฒนาคน (HRD) KM

มาอย%างยาวนาน จำนต่กผู้ล�กเป็�น แนวค�ด้ใหัม%ในการื่พั�ฒนาคนข้อง“

ธ์�รื่ก�จำ (A New Thinking in People Development of Businesses)”

ผู้ลล�พัธ์4สู�ด้ท�ายท�ม�ค�ณค%าท�สู�ด้คอ ต�องเร�ยนัร��เพุ40อที�0จัะอย�/“

ร/วิมก�นัในัโลกอย/างส�นัต�”


15