ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب...

امیرکبیرانیک مهندسی مک نشریه18 تا11 ، صفحات1396 ، سال1 ، شماره49 ، دوره امیرکبیرانیک مهندسی مک نشریهDOI: 10.22060/mej.2016.751 الّ د با روش حجم سی زیر سطح آزارهای از یک استوانه دایان عبوری جریدیرسی عد بر بوکانی غفورید حاجی ، نوی* نعلیپور حسید مصطفی سی ایران، تهران، ایرانلم و صنعتنشگاه عط زیست، دا، آب و محیه انرژیک، آزمایشگا مکانی مهندسیانشکده دد و عد180 رینولدزدر عددیک یک سطح آزاد دوبعدی ثابت، نزرهای د از یک استوانه دای گذرندهق، جریانن تحقی در ای چکیده:زی سطح آزاد از روش شبیهسا شده است. برایرسیدی بر ال، بطور عدّ گون از سطح آزاد سیهای گونا در نسبت فاصله0/2 فرودت حل شدهاند. برای توسط کد تجاری فلوئنود محدنتم با روش حجم مومستگی وت پیوست. معاده شده استفادل ا اّ حجم سیاری با بسیی شباهتهاییج داراد، نتاطح آزاد هستن و تغییر شکل ناچیز سلب گرانشنده تأثیر غاشانده که نیند فرود پای اعدا میتوانی آنهانی برابه یکسایش گرداکانیزم رها لغزش است، بگونهای که ماره بدون حول استوانه نزدیک یک دیو مسئله جریان مقدار اکثرّ به حد0/7 در نسبت فاصلهستروهالد ایابد، عدد کاهش میانه و سطح آزاصله بین استوود. زمانیکه فای نم پیشبینیش گردابه رها پدیدهً ساسا ا0/16 ، در نسبت فاصلهال شدهد استروه، موجب کاهش عدر نسبت فاصله بیشت میرسد، کاهش خودهایکی در نسبت فاصلهنامی و ضرایب آیرودیعت، فشارهای سررسی کانتوریق به بر. در این تحقکن میرسدمل مقدار م اقّ به حد شده است.د فرود پائین مطالعهر اعداک جریان دنامیرودی ال بر هیدّ ه و تأثیر سطح آزاد سیاخته شد مختلف پردخچه داوری: تاری1393 آذر24 : دریافت1395 اردیبهشت26 : بازنگری1395 تیر27 : پذیرش1395 آبان18 :ین ارائه آن کلمات کلیدي:ن سطح آزاد جریا الّ روش حجم سییش گردابه رهادی عدّ حلستروهالد ا عد11 1 - مقدمهل، دارای اّ ک سطح آزاد سی نزدیرهای از یک استوانه دایان عبوری جریوط لولهیها، خطدریایز ساحل، زیری دور اهاحی سازه اّ طری در اهمیت وافردی متعدحقیقاترد. با آنکه تی انرژی آب دار مبنا تولید توان بستمهای و سیلی هنوزنجام شده، ون این جریای مختلف امترهارات پا تمرکز بر تغییرا در حول یک استوانه جریانست، حال آنکه دررسی نشده ا با جزئیات کامل برق که به نوعین تحقی موجود است. ایقات کاملیود، تحقی ال نامحدّ در سیدیریاست، مدل عددیک سطح آزاد دوط لوله نزهساز جریان حول خط شبین آرام ارائهژیم جریای دارای سطح آزاد و رل جریانها را در تحلی کارآمدیعت، فشار وص به تأثیر سطح آزاد بر پروفیل سر که در آن بطور خاهد میدش گردابه میپردازد. و شکل رهایکینامیانه، ضرایب آیرودی گردابه حول استو لغزش، نکتهیک به یک مرز بدون یک استوانه، نزدن عبوری از مسئله جریا،]1[ دراکویچسازد. بیرمن و میضر فراهمی مطالعه حاا براد مشابهی ر مفیند،سی کردرا بر بدون لغزش ردیک به یک مرز یک استوانه نزخ فرکانسی پاسصله از مرز بهافت، زمانیکه نسبت فایان دری همین جر، برای]2[ جیاکتون کاهشمراه یک هال بهد استروهر عدی دبد، افزایش ابتداییا کاهش می0/5 ، با]4و3[ رانن و همکاهد. شریدا رخ میدوچکترهای ک در نسبت فاصلهد، با ثابتدیک سطح آزا حول یک استوانه نز جریانشگاهی آزمایرسی برد فرود برغییرات عدن آزاد، اثر تر سرعت جریاانه و تغییگهداشتن عمق استو ن[email protected] بات:ر مکاتهدا عهدویسنده نند.ه کرد مشاهد1 مطابق شکلل را اّ تغییر شکل سطح آزاد سی از یک استوانهان عبوری، جریو بعدی، بصورت د]6و5[ ران ریچل و همکا آن به اثرات و درندسی کردردی بر عدویکرد با یک ردیک به سطح آزاد را نزی تمرکززیک فیمترهایرات پا تغییراد فرود با هم با جزئیات نسبت فاصله و عددیک به یک مرز نز به جریانیند فرود پایر اعداشابه نتایج دند و به ت کرد، با]7[ داکیس و کارنیااربورتوناشتند. وشاره د، ا]2و1[ مراجعون لغزش در بدده شدهانی مشاه جریهایژگیجه گرفتند که وی، نتیدیهسازی عدک شبی یاریعات بسی ّ اطد؛ آنهاو بعدی هستن دً ، کام]3[ رانن و همکا توسط شریداند، استوانه ارائه دادده برکی وارنامیرودی هیدروهاید نحوه تغییر نی در مورند.ست آوردج مشابهی بدز نتای نی]8و5[ ران ریچل و همکاوطهای سرعت، خطرسی کانتورین مقاله با برت فوق، در امه مطالعا در اداز جریان حولمعی ارسی جا برآ و پسا، بر ضرایبرهای نمودایان، فشار و جراهتهای آن باین و شبد فرود پایر اعدا ال دّ ک سطح آزاد سی استوانه نزدیفی و کی ال، بصورت کمیّ سطح آزاد سیره بدون لغزش بجایجود دیوا حالت و ارائه میشود.2 - دی مدلسازی عد یک استوانه نزدیک سطحو بعدی گذرنده از، جریان دهسازی شبی برایبراینست، بناب شده انتخا ا0/2 د فرود و عد180 رینولدزدر عد ال دّ آزاد سی

Upload: others

Post on 16-Jan-2020

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحات 11 تا 18DOI: 10.22060/mej.2016.751

بررسی عددی جریان عبوری از یک استوانه دایره ای زیر سطح آزاد با روش حجم سیّال

سید مصطفی حسینعلی پور*، نوید حاجی غفوری بوکانی

دانشکده مهندسی مکانیک، آزمایشگاه انرژی، آب و محیط زیست، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

چکیده: در این تحقیق، جریان گذرنده از یک استوانه دایره ای دوبعدی ثابت، نزدیک یک سطح آزاد در عدد رینولدز 180 و عدد فرود 0/2 در نسبت فاصله های گوناگون از سطح آزاد سّیال، بطور عددی بررسی شده است. برای شبیه سازی سطح آزاد از روش حجم سّیال استفاده شده است. معادالت پیوستگی و مومنتم با روش حجم محدود توسط کد تجاری فلوئنت حل شده اند. برای اعداد فرود پایین که نشان دهنده تأثیر غالب گرانش و تغییر شکل ناچیز سطح آزاد هستند، نتایج دارای شباهت های بسیاری با مسئله جریان حول استوانه نزدیک یک دیواره بدون لغزش است، بگونه ای که مکانیزم رهایش گردابه یکسانی برای آنها می توان پیش بینی نمود. زمانیکه فاصله بین استوانه و سطح آزاد کاهش می یابد، عدد استروهال در نسبت فاصله 0/7 به حّداکثر مقدار خود می رسد، کاهش بیشتر نسبت فاصله، موجب کاهش عدد استروهال شده، در نسبت فاصله 0/16 اساسًا پدیده رهایش گردابه به حّداقل مقدار ممکن می رسد. در این تحقیق به بررسی کانتورهای سرعت، فشار و ضرایب آیرودینامیکی در نسبت فاصله های

مختلف پرداخته شده و تأثیر سطح آزاد سّیال بر هیدرودینامیک جریان در اعداد فرود پائین مطالعه شده است.

تاریخچه داوری:دریافت: 24 آذر 1393

بازنگری: 26 اردیبهشت 1395پذیرش: 27 تیر 1395

ارائه آنالین: 18 آبان 1395

کلمات کلیدي:جریان سطح آزادروش حجم سّیال

رهایش گردابهحّل عددی

عدد استروهال

11

مقدمه-11جریان عبوری از یک استوانه دایره ای نزدیک سطح آزاد سّیال، دارای اهمیت وافری در طّراحی سازه های دور از ساحل، زیردریایی ها، خطوط لوله و سیستم های تولید توان بر مبنای انرژی آب دارد. با آنکه تحقیقات متعددی در تمرکز بر تغییرات پارامترهای مختلف این جریان انجام شده، ولی هنوز با جزئیات کامل بررسی نشده است، حال آنکه در جریان حول یک استوانه نوعی به این تحقیق که نامحدود، تحقیقات کاملی موجود است. در سّیال شبیه ساز جریان حول خطوط لوله نزدیک سطح آزاد دریاست، مدل عددی کارآمدی را در تحلیل جریان های دارای سطح آزاد و رژیم جریان آرام ارائه می دهد که در آن بطور خاص به تأثیر سطح آزاد بر پروفیل سرعت، فشار و گردابه حول استوانه، ضرایب آیرودینامیکی و شکل رهایش گردابه می پردازد. مسئله جریان عبوری از یک استوانه، نزدیک به یک مرز بدون لغزش، نکته مفید مشابهی را برای مطالعه حاضر فراهم می سازد. بیرمن و دراکویچ ]1[، پاسخ فرکانسی یک استوانه نزدیک به یک مرز بدون لغزش را بررسی کردند، جی اکتون ]2[، برای همین جریان دریافت، زمانیکه نسبت فاصله از مرز به 0/5 کاهش می یابد، افزایش ابتدایی در عدد استروهال به همراه یک کاهش با ]3و4[، همکاران و شریدان می دهد. رخ کوچکتر فاصله های نسبت در ثابت با آزاد، سطح نزدیک استوانه یک حول جریان آزمایشگاهی بررسی نگه داشتن عمق استوانه و تغییر سرعت جریان آزاد، اثر تغییرات عدد فرود بر

[email protected] :نویسنده عهده دار مکاتبات

تغییر شکل سطح آزاد سّیال را مطابق شکل 1 مشاهده کردند.ریچل و همکاران ]5و6[، بصورت دو بعدی، جریان عبوری از یک استوانه نزدیک به سطح آزاد را با یک رویکرد عددی بررسی کردند و در آن به اثرات نسبت فاصله و عدد فرود با هم با جزئیات تغییرات پارامترهای فیزیکی تمرکز کردند و به تشابه نتایج در اعداد فرود پایین به جریان نزدیک به یک مرز بدون لغزش در مراجع ]1و2[، اشاره داشتند. واربورتون و کارنیاداکیس ]7[، با یک شبیه سازی عددی، نتیجه گرفتند که ویژگی های جریانی مشاهده شده توسط شریدان و همکاران ]3[، کاماًل دو بعدی هستند؛ آنها اّطالعات بسیاری دادند، ارائه استوانه بر وارده هیدرودینامیکی نیروهای تغییر نحوه مورد در

ریچل و همکاران ]5و8[ نیز نتایج مشابهی بدست آوردند.در ادامه مطالعات فوق، در این مقاله با بررسی کانتورهای سرعت، خطوط جریان، فشار و نمودارهای ضرایب برآ و پسا، بررسی جامعی از جریان حول با آن و شباهت های پایین فرود اعداد در آزاد سّیال نزدیک سطح استوانه حالت وجود دیواره بدون لغزش بجای سطح آزاد سّیال، بصورت کمی و کیفی

ارائه می شود.

مدل1سازی1عددی-21برای شبیه سازی، جریان دو بعدی گذرنده از یک استوانه نزدیک سطح آزاد سّیال در عدد رینولدز 180 و عدد فرود 0/2 انتخاب شده است، بنابراین

Page 2: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحه 11 تا 18

12

رژیم جریان، آرام1 و گردابه ها و جدایش آنها پدیده ای دو بعدی هستند. از طرفی با توجه به پایین بودن عدد فرود و تعریف عدد فرود بصورت نسبت نیروی اینرسی به نیروی گرانش، میزان تغییر شکل سطح آزاد سّیال کوچک است، چرا که نیروی گرانش، میزان تغییر شکل آن را محدود می سازد. شکل

2، شماتیک مسئله مورد نظر برای شبیه سازی را نشان می دهد.

پارمترهای بی بعد مهم در این تحقیق عبارتند از:(1)/Fr U gd=

(2)/Gap Ratio h d− =

1 Laminar

(3)/St fd U=

(4)2 /We u dρ σ=برای شبیه سازی، نسبت چگالی و لزجت آب به هوا، هر دو برابر 100 و ریچل کار مطابق می شوند، گرفته نظر در آنها واقعی مقادیر بجای و همکاران ]5[، با اینکار هزینه محاسباتی کاهش یافته و تاثیر سّیال سبک تر

کم می شود.

شبکه1بندی1مسئله-31در این مسئله، دو ناحیه از شبکه بندی ریزتری بهره مند می شوند؛ ناحیه گردابه استوانه و محل سطح آزاد سّیال. شکل 3 شبکه بندی مسئله را نشان می دهد. با توجه به اینکه جریان در اطراف استوانه اهّمیت بیشتری دارد، در یک ناحیه مربّعی حول استوانه از شبکه سازمان یافته و در سایر نواحی از یک شبکه غیر سازمان یافته مثلثی استفاده شده است. در رابطه با کیفیت شبکه، فاکتور کیفیت تعامد بررسی می شود که از 0 تا 1 تغییر می کند و هر چه به صفر نزدیکتر باشد نشان دهنده کیفیت کمتر شبکه است، برای شبکه بندی این تحقیق، حّداقل کیفیت تعامد 0/55 است، در ضمن حداکثر میزان نسبت منظری 6/44 می باشد. برای بررسی تاثیر تغییر تعداد مش ها، دو شبکه بندی مختلف در عدد فرود 0/4 مطابق با جدول 1 بررسی شده است. علّت استفاده از عدد فرود 0/4، میزان تغییر شکل بیشتر سطح آزاد نسبت به عدد فرود 0/2

و در نتیجه تشخیص ردیابی دقیق تر سطح آزاد سّیال است.

Fig. 1. Froude number effects on the free surface deformation [3]

شکل1:11اثر1عدد1فرود1بر1تغییر1شکل1سطح1آزاد1]3[1

Fig. 2. Flow around a circular cylinder near the free surface of fluid

شکل1:21شماتیک1جریان1حول1یک1استوانه1دایره1ای1نزدیک1سطح1آزاد1سیّال1

آر.ام.اس1ضریب1برآ

ضریب1برآآر.ام.اس1ضریب1پسا

ضریب1پسا

عدد1استروهال

تعداد1شبکه

0/5366 -0/3245 0/1526 1/6225 0/1969 52960

0/5229 -0/3268 0/1507 1/6209 0/1972 88670

جدول1:11اثر1دقت1شبکه1در1جریان1سطح1آزاد1با1رینولدز11801و1فرود0/41Table 1. Effect of grid resolution at Re=180 , Fr=0.4

Fig. 3. Numerical grid (dimensions in meter)

شکل1:31شبکه1بندی1مسئله1)ابعاد1بر1حسب1متر(1

Page 3: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحه 11 تا 18

13

تغییرات به توجه با ،53000 تعداد شبکه های حدوداً ،1 مطابق جدول ناچیز پارامترها نسبت به تعداد شبکه های 89000، بعنوان شبکه بندی بهینه در نظر گرفته می شود. شبکه بندی با استفاده از پیش پردازنده گمبیت انجام

شده است.

شرایط1مرزی1و1معادالت1حاکم1بر1مسئله-41شرط مرزی دبی جرمی ثابت، برای سّیاالت آب و هوا در مرز ورودی استفاده شده است، استوانه دارای شرط عدم لغزش و مرزهای باال و پایین دارای شرط تنش برشی صفر هستند، همچنین شرط مرزی گرادیان سرعت طولی صفر برای مرزهای خروجی آب و هوا بکار گرفته شده است. معادالت

حاکم بر این مسئله به شکل معادالت )5( و )6( ارائه می شوند.

معادله ی پیوستگی

(5)0q qi

i

ut xα α∂ ∂

+ =∂ ∂

معادالت مومنتم در راستای عمودی و افقی

(6)( ) ( )2

ii j i i

i i j j

uPu u u gt x x x xρ ρ µ ρ

∂∂ ∂ ∂+ = − + + ∂ ∂ ∂ ∂ ∂

و کاراترین امروزه سّیال1 حجم روش سّیال: آزاد سطح شبیه سازی پراستفاده ترین روش در شبیه سازي مسائل مربوط به سطح آزاد است، در این روش براي ذخیره پارامترهاي مشخصه سّیال در هر سلّول، تنها یک مقدار ذخیره می شود و در هر المان حجمی، مجموع کسرهای حجمی فازها برابر واحد است؛ اگر کسر حجمی سّیال q ام در یک سلول با αq نشان داده شود، ردیابی فصل مشترک میان فازها با استفاده از حّل معادله پیوستگی برای کسر

حجمی هر فاز، به شکل معادله )5( خواهد بود.در هر سلول، سّیال سّیال، خاصیت از روش حجم استفاده در صورت

مطابق رابطه )7( محاسبه می شود.

(7)q qS Sα= ∑

معادالت پیوستگی و مومنتم برای تعیین میدان های سرعت، فشار و کسر حجمی بطور همزمان حل می شوند.

اثر کشش سطحی در یک مسئله دو فازی آب-هوا، زمانی اهّمیت پیدا می کند که عدد وبر، به مراتب کوچکتر از یک باشد، لذا با در نظرگیری اینکه بر نیوتون دمای محیط 0/07 در هوا و آب سّیال دو بین کشش سطحی متر است، مشخص می شود که عدد وبر در این مسئله، بسیار بزرگتر از یک

)70000( است، لذا اثر کشش سطحی بطور کامل قابل چشم پوشی است.

1 Volume of Fluid (VOF) method

روش1های1حّل1عددی-51معادالت حاکم بر مسئله به همراه شرایط مرزی با روش حجم محدود توسط کد تجاری انسیس فلوئنت2 حل شده اند؛ برای حّل کوپلینگ سرعت-

فشار از روش پیزو3 از روش های خانواده سیپمل، برای گسسته سازی گرادیان از و کوئیک5 روش از مومنتم گسسته سازی برای پرستو4، روش از فشار روش هریک اصالح شده6 برای گسسته سازی کسر حجمی استفاده می شود. ضرایب زیر تخفیف7 نیز برای گرادیان فشار 0/3، برای معادله مومنتم 0/7 و

برای کسر حجمی 0/5 در نظر گرفته می شوند.

اعتبار1سنجی1و1تحلیل1نتایج-61 5 تا 0/22 فاصله های نسبت و 0/2 فرود عدد از شبیه سازی ها برای بر استوانه، تحلیل نیروی برآی عمل کننده تغییر زمانی استفاده شده است. شده و تغییرات قابل توّجهی در عدد استروهال با تغییر نسبت فاصله مشاهده شده است. در شکل 4، نمودار عدد استروهال نرمالیزه شده )با عدد استروهال استوانه در سّیال نامحدود( بر اساس فاصله استوانه از سطح آزاد سّیال ارائه شده است. مالحظه می شود زمانیکه استوانه به سطح نزدیکتر می شود، عدد استروهال به مقدار حّداکثر خود در نسبت فاصله 0/7 می رسد، پس از آن با کاهش بیشتر نسبت فاصله، عدد استروهال کاهش می یابد که علّت آن را می توان، تغییر در طول تشکیل گردابه8 با تغییر نسبت فاصله دانست. تغییر در رفتار دنباله و رهایش گردابه نسبت به فاصله از سطح آزاد به صورت شکل 5 در نمودار عدد استروهال بر حسب نسبت فاصله ارائه شده است. در این

2 Ansys Fluent3 PISO4 PRESTO!5 QUICK6 Modified HRIC7 Under-Relaxation Factors8 Vortex Formation Length

Fig. 4. Normalized Strouhal number vs. Gap-Ratio

شکل1:41نمودار1عدد1استروهال1نرمالیزه1شده1بر1حسب1فاصله1بی1بعد1استوانه1از1سطح1آزاد1سیّال

Page 4: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحه 11 تا 18

14

در مرجع استوانه بعنوان نامحدود سّیال در استوانه گردابه رهایش نمودار، نظر گرفته شده است. رفتار عدد استروهال مطابق شکل 4، بسیار شبیه رفتار جریان حول استوانه نزدیک به یک دیواره بدون لغزش است که در ]1و2[ به

آن پرداخته شده است.مطالعه ای از طیف و میدان جریان، اشاره دارد که شکل ضعیفی از رهایش گردابه در نسبت فاصله 0/16 برای استوانه ثابت نزدیک سطح آزاد مشاهده می شود، بگونه ای که برای نسبت فاصله های کوچکتر از آن، اساسًا رهایش فاصله های نسبت در کانتورها بررسی طرفی از نمی شود، مشاهده گردابه مختلف، نشان دهنده متراکم شدن خطوط جریان در باالی استوانه و کشیده این، مشابه رفتار استوانه نزدیک شدن گردابه ها در پشت استوانه است که یک دیواره بدون لغزش است که مهرآبادی ]9[ به آن اشاره می کند؛ توجیه این موضوع را می توان تغییر شکل بسیار کوچک سطح در این عدد فرود و افزایش از طرفی دانست. لغزش بدون با سطح صلب آن شباهت هندسی قابل توّجه در طول تشکیل گردابه، زمانی که نسبت فاصله کاهش می یابد، ذکر شایان است. ]4[ و همکاران آزمایشگاهی شریدان نتایج با تطابق در است که بررسی کانتورها نزدیک سطح آزاد، به وجود یک موج دائمی به دلیل وجود استوانه اشاره دارد ]9[. برای درک بهتر نحوه رفتار خطوط جریان حول استوانه در نسبت فاصله های مختلف، خطوط جریان برای نسبت فاصله های 2/5، 1/5، 0/85 و 0/25 مطابق شکل 6 ارائه می شوند. بررسی شکل های 5 و 6 بوضوح متراکم شدن خطوط جریان در باالی استوانه و کشیده شدن

گردابه ها در پشت استوانه را نشان می دهند.

از زمان در سه نمودارهای ضریب برآ با کسر شناوری بصورت تابعی نسبت فاصله 5، 1 و 0/4 برای بررسی اثر سطح آزاد سّیال در شکل 7 ارائه شده است. اگر نیروی شناوری از نیروی برآی کلی کم شود و با استوانه در متناوب منظر از اگرچه که می گردد مقایسه شود، مالحظه نامحدود سّیال بودن نیروهای هیدرودینامکی، رفتار جریان در دو وضعیت مشابه است، اما به دلیل وجود سطح آزاد، برآیند نیروهای برآ منفی بوده و صفر نیست، از طرف دیگر، با افزایش اثر سطح آزاد، برآیند نیروی برآ به لحاظ مقداری، افزایش و

از آن سو، دامنه نوسانات آن کاهش می یابد.

Fig. 5. Vortex shedding contours at Re=180 , Fr=0.2

شکل1:51کانتورهای1سرعت1برای1استوانه1در1نسبت1فاصله1های1مختلف1در1عدد1فرود10/21و1رینولدز11801در1نمودار1عدد1استروهال1برحسب1نسبت1فاصله1از1سطح1آزاد1سیّال

Fig. 6. Contours of Streamlines at various Gap-Ratios

شکل1:61خطوط1جریان1روی1کانتور1سرعت1برای1نسبت1فاصله1های1مختلف1

Page 5: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحه 11 تا 18

15

برای درک بهتری معیار برآ، برای ضریب متوّسط مجذور1 مربّع رفتار لذا است، گردابه رهایش به مربوط مختلف حاالت در رفتار مقایسه و بر شده نرمالیزه برآی ضریب مجذور متوّسط مربّع نمودار با اعتبارسنجی با دّقت قابل قبول در هر نسبت با تحقیق ریچل ]5[ حسب نسبت فاصله

فاصله در شکل 8 ارائه شده است.

برای تعیین این نمودار، پس از کم کردن مقدار نیروی شناوری از نیروی برآی کلی و سپس آر.ام.اس گیری، مقادیر ضریب برآ نسبت به استوانه مرجع،

نرمالیزه می شوند.از سطح فاصله به نسبت شده نرمالیزه پسای نمودار ضریب 9 شکل مالحظه که همانطور می دهد. نشان آن رفتار نحوه بررسی برای را آزاد برآی و پسا ضرایب و استروهال عدد نمودارهای کیفی تغییرات می شود، استوانه ثابت نزدیک سطح آزاد سّیال نسبت به فاصله مشابه است. تغییرات قابل توّجه ضرایب آیرودینامیکی در اطراف نسبت فاصله 0/7 نسبت به نسبت در تغییر بعلّت را می توان نامحدود استوانه در سّیال و فاصله های کوچکتر موقعیت زاویه ای نقطه سکون در جلوی استوانه و نقطه جدایش جریان در

پشت استوانه در یک چرخه رهایش گردابه از آن دانست.نسبت برای که است دیگری موارد از محلّی فشار توزیع بررسی فاصله های مختلف می توان بررسی کرده و مقایسه نمود؛ فشار کل عبارتست از مجموع فشار استاتیک و دینامیک، توزیع فشار استاتیک همان توزیع فشار تا حداّکثر آزاد روی سطح از صفر بصورت خطی که است هیدرودینامیک

مقدار در کف تغییر می کند، فشار دینامیک نیز از رابطه )8( پیروی می کند.

(8)20.5 dynP Vρ=

1 Root Mean Square (RMS)

Fig. 7. Lift coefficients vs. time at Re=180, Fr=0.2 and various Gap-Ratios

شکل1:71تغییرات1زمانی1نیروی1برآ1در1رینولدز11801و1فرود10/21در1نسبت1فاصله1های111،51و10/41

Fig. 8. Validation for flow at Re=180, Fr=0.2 by comparing to Reichl et al. study [5]

شکل1:81اعتبار1سنجی1مسئله1جریان1حول1یک1استوانه1نزدیک1سطح1آزاد1در1فرود10/21و1رینولدز11801با1مرجع1]5[1

Page 6: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحه 11 تا 18

16

توزیع فشار استاتیک، دینامیک و فشار کل برای نسبت فاصله 1 بررسی می شود. شکل 10، کانتور فشار استاتیک و شکل 11 کانتور فشار دینامیک را برای کّل ناحیه در نسبت فاصله 1 ارائه می دهد. صرف نظر از فاصله سطح آزاد از استوانه، کانتور فشار استاتیک برای تمامی نسبت فاصله ها تقریبًا در

همین محدوده است.با توّجه به اینکه فشار دینامیک تابع سرعت است و کانتورهای سرعت فاصله های مختلف بطور کامل در استوانه در نسبت و استوانه مرجع برای شکل 5 بررسی شده است، از بررسی سایر کانتورهای فشار دینامیک صرف نظر می شود. با بررسی کانتورهای فشار استاتیک و دینامیک مالحظه می شود که چون محدوده فشار استاتیک بسیار بیشتر از فشار دینامیک است، لذا فشار کل مطابق شکل 12 تقریبًا برابر فشار استاتیک است و این وضعیت برای

تمام نسبت فاصله ها مشابه است.

جمع1بندی1و1نتیجه1گیری-71در جریان حول استوانه نزدیک سطح آزاد سّیال بر خالف جریان حول کافی اندازه به مرزها اینکه دلیل به آن در که نامحدود عمق در استوانه از دست دور فاصله در متغیرها گرادیان تا می شوند اختیار استوانه از دور استوانه برابر صفر شود، در این حالت یکی از مرزهای میدان جریان بسیار نزدیک استوانه بوده، تأثیرات متقابل گردابه ها و این مرز قابل توجه خواهد دو از گردابه ها تشکیل اگرچه که است کانتورها مشخص با مالحظه بود، سوی استوانه صورت می گیرد، اّما وجود سطح آزاد سبب متراکم شدن خطوط جریان در باالی استوانه و کشیده شدن گردابه ها در پشت استوانه می شود. لذا سطح آزاد مانند یک دیواره بدون لغزش عمل می کند. از طرفی وجود سطح نامحدود، سّیال در استوانه قرارگیری حالت به نسبت استوانه، نزدیک آزاد باعث افزایش طول گردابه ها و نیز تا حدودی ایجاد امواج کوچک روی سطح می شود؛ از سوی دیگر با بررسی نمودارهای ضریب برآ مالحظه می شود که مقدار افزایش و برآ ضریب نوسانات دامنه کاهش باعث آزاد سطح وجود و رینولدز ازای یک عدد به نوع جریان این در برآ می گردد؛ ضمنًا نیروی فرود مشخص، نسبت فاصله ای وجود دارد که در مقادیر کوچکتر از آن، پدیده

Fig. 9. RMS Drag coefficients vs. Gap-Ratio at Re=180 , Fr=0.2

شکل1:91تغییرات1آر.ام.اس1ضریب1پسا1)نرمالیزه1شده1نسبت1به1استوانه1مرجع(1نسبت1به1نسبت1فاصله1در1عدد1فرود10/21و1عدد1رینولدز1801

Fig. 10. Contour of static pressure for Gap-Ratio=1.0

شکل1:101کانتور1فشار1استاتیک1برای1نسبت1فاصله1برابر1با111

Fig. 11. Contour of dynamic pressure for Gap-Ratio=1.0

شکل1:111کانتور1فشار1دینامیک1برای1نسبت1فاصله1برابر1با111

Fig. 12. Contour of total pressure for Gap-Ratio=1.0

شکل1:121کانتور1فشار1کل1برای1نسبت1فاصله11/001

Page 7: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک

نشریه مهندسی مکانیک امیرکبیر، دوره 49، شماره 1، سال 1396، صفحه 11 تا 18

17

رینولدز و 0/2 فرود برای که دارد را ممکن مقدار حّداقل گردابه، رهایش 180، این نسبت فاصله، 0/16 است. نویسندگان این مقاله، تغییر سطح مقطع استوانه نزدیک سطح آزاد سّیال را به بیضی یا مربع و مقایسه آن با مسئله در یک سّیال نامحدود و ارائه نتایج مشابه برای مقایسه با سطح مقطع دایره ای

را برای ادامه این تحقیق به پژوهشگران پیشنهاد می کنند.

فهرست1عالئمD)m( قطر استوانهFrعدد فرودf)s-1( فرکانس بی بعد رهایش گردابهg)ms-2( شتاب گرانش

Gap-Ratioنسبت فاصله از سطح آزاد سّیالh)m( فاصله استوانه از سطح آزاد سّیالL)m( طول استوانهm)Kg( جرمP)kgm-1s-2( فشارReعدد رینولدزSیکی از خواص سّیالStعدد استروهالt)s( زمان

U(u,v))ms-1( میدان سرعتWeعدد وبر

عالئم یونانیμ)kgm-1s-1( لزجت دینامیکیρ)kgm-3( چگالیα کسر حجمیυ)m2s-1( لزجت سینماتیکی آب

σ)Nm-1( کشش سطحی بین آب و هوا

منابع[1] Bearman, P. W. and M. M. Zdravkovich, ” Flow around a

circular cylinder near a plane boundary”, J. Fluid Mech. 89 (1978): 33–47.

[2] G¨oktun, S., ” The drag and lift characteristics of a cylinder placed near a plane surface”, Master’s thesis, Naval Postgraduate School, Monterey, California, USA, 1975.

[3] Sheridan, J., J. C. Lin, and D. Rockwell, ” Flow past a cylinder close to a free surface”, J. Fluid Mech. 330 (1997): 1–30.

[4] Sheridan, J., J. C. Lin, and D. Rockwell, ” Metastable states of a cylinder wake adjacent to a free surface”, Phys. Fluids, 7 (1995): 2099–2101.

[5] Reichl, P. J., K. Hourigan and M. C. Thompson, ” The unsteady wake of a circular cylinder near a free surface”, Flow Turb. Combust. 71 (2003): 347–359.

[6] Reichl, P. J., ” Flow past a cylinder close to a free surface”, PhD thesis, Department of Mechanical Engineering, Monash University, 2001.

[7] Warburton, T. C. and G. E. Karniadakis, ” Spectral simulations of flow past a cylinder close to a free-surface”, In Proc. ASME Fluids Engng Div. Summer Meeting, FEDSM97-3389, Vancouver, British Columbia, Canada, 1997.

[8] Reichl, P., K. Hourigan and M.C. Thompson, ” Flow past a cylinder close to a free surface”, Journal of Fluid Mechanics 533 (2005): 269–296.

[9] Mehrabadi, A., ” Numerical Simulation of 2D cylinder oscillation beneath a free surface”, PhD thesis, Department of Mechanical Engineering, Tarbiat Modares University, 2011.

برای ارجاع به این مقاله از عبارت زیر استفاده کنید:Please cite this article using:

S. M. Hosseinalipoor and N. Haji Ghafoori Boukani, “Numerical Investigation of Flow Past a Circular Cylinder Beneath

a Free Surface with Volume of Fluid Method”, Amirkabir J. Mech. Eng., 49(1) (2017) 11-18.DOI: 10.22060/mej.2016.751

Page 8: ریبکریما1کیناکم1یسدنهم1هیرشن.../ )4(100 ربارب ود ره ،اوه هب بآ تجزل و یلاگچ تبسن ،یزاسهیبش یارب و لچیر راک