original article ผลของยูนิเวอร์แซลแอด...

ผลของยนเวอรแซลแอดฮซฟตอคาความแขงแรงยดเฉอนของเรซนคอมโพสตและเฟลดสปาธกเซรามก

Effect of Universal Adhesive on Shear Bond Strength of Resin Composite to Feldspathic Ceramic

ธนพร ทองเลศ1, วรนช ทองงาม2

1โรงพยาบาลค�าเขอนแกว ส�านกงานสาธารณสขจงหวดยโสธร2ภาควชาทนตกรรมบรณะและปรทนตวทยา คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

Thanaporn Thonglert1, Weeranuch Thong-ngarm2 1Kham Khuean Kaeo Hospital, Yasothon Provincial Health Office, Yasothon

2Department of Restorative Dentistry and Periodontology, Faculty of Dentistry, Chiang Mai University

ชม. ทนตสาร 2559; 37(2) : 81-89CM Dent J 2016; 37(2) : 81-89

บทคดยอ วตถประสงค: เพอศกษาคาความแขงแรงยดเฉอนของ

เรซนคอมโพสตและเฟลดสปาธกเซรามก เมอใชสารยดตด

ชนดใหม คอซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟรวมและ

ไมรวมกบสารคควบไซเลน เปรยบเทยบกบการซอมแซม

เซรามกดวยระบบสารยดตดแบบดงเดม

วสดและวธการ: เตรยมชนทดสอบเฟลดสปาธกเซรามก

รปรางทรงกระบอกจ�านวน 21 ชน โดยแตละชนงานม

ต�าแหนงทดสอบ 2 ต�าแหนง (42 ต�าแหนงทดสอบ) เตรยม

ผวเฟลดสปาธกเซรามกดวยกรดไฮโดรฟลออรกความเขม

ขนรอยละ 5 นาน 60 วนาท ลางและเปาลมใหแหง สมแบง

ชนทดสอบเปน 3 กลม กลมละ 7 ชน ม 14 ต�าแหนงทดสอบ

กลมท 1 ทาสารคควบไซเลนและสกอตชบอนดมลตเพอร

โพสแอดฮซฟ กลมท 2 ทาสารคควบไซเลนและซงเกลบอนด

ยนเวอรแซลแอดฮซฟ กลมท 3 ทาซงเกลบอนดยนเวอร

แซลแอดฮซฟ ฉายแสงสารยดตดทง 3 กลมนาน 20 วนาท

Abstract Objective: To investigate the shear bond strength between resin composite and feldspathic ceramic using a new adhesive system (Single Bond Universal Adhesive) compared with conventional technique for ceramic repair. Materials and Methods: Twenty one cylin-drical specimens were fabricated with feldspathic ceramic; each specimen has two bond area tests (42 bond areas). All specimens were etched with 5% hydrofluoric acid for 60 seconds, rinsed and air dried. Specimens were randomly divided into three groups, seven specimens and fourteen bond areas each. Group 1 treated with silane coupling agent and applied Scotchbond™ Multi-Purpose adhe-sive. Group 2 treated with silane coupling agent

Corresponding Author:

วรนช ทองงามอาจารยทนตแพทยหญง ภาควชาทนตกรรมบรณะและปรทนตวทยาคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

Weeranuch Thong-ngarmLecturer, Department of Restorative Dentistry and Periodontology, Faculty of Dentistry, Chiang Mai UniversityE-mail: [email protected]

บทวทยาการOriginal Article

ชม. ทนตสาร ปท 37 ฉบบท 2 ก.ค.-ธ.ค. 2559 CM Dent J Vol. 37 No. 2 July-December 201682

อดเรซนคอมโพสตขนาดเสนผานศนยกลาง 3 มลลเมตร

หนา 2 มลลเมตรลงบนแตละต�าแหนงทดสอบ ฉายแสง 40

วนาท น�าตวอยางทงหมดแชในน�ากลนทอณหภม 37 องศา

เซลเซยส เปนเวลา 24 ชวโมง จากนนน�าไปทดสอบคาความ

แขงแรงเฉอนโดยใชเครองทดสอบสากล ดวยความเรวหว

กด 0.5 มลลเมตรตอนาทจนแทงเรซนคอมโพสตหลด น�า

คาเฉลยแรงยดเฉอนทไดไปวเคราะหความแปรปรวนแบบ

ทางเดยว และหาความแตกตางระหวางกลมดวยการเปรยบ

เทยบเชงซอนชนดทก (p<0.05) จ�าแนกพนผวการแตกหก

ของแตละตวอยางดวยกลองจลทรรศนแบบใชแสง

ผลการศกษา: กลมทมคาเฉลยความแขงแรงยดเฉอน

มากทสดคอ กลมท 2 (26.93±5.53 เมกะปาสคาล) ตาม

ดวยกลมท 1 (26.74±4.58 เมกะปาสคาล) และกลมท 3

(18.51±4.24 เมกะปาสคาล) โดยพบวาคาความแขงแรง

ยดเฉอนของกลมควบคมและกลมทใชสารคควบไซเลนรวม

กบซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟมคามากกวากลมทใช

ซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟเพยงอยางเดยวอยางม

นยส�าคญทางสถต ลกษณะความลมเหลวทพบสวนใหญ

เปนแบบความเชอมแนนลมเหลวในเฟลดสปาธกเซรามก

สรป: การใชสารคควบไซเลนรวมกบซงเกลบอนด

ยนเวอรแซลแอดฮซฟชวยเพมคาความแขงแรงยดเฉอนของ

เรซนคอมโพสตและเฟลดสปาธกเซรามก

ค�าส�าคญ: ยนเวอรแซลแอดฮซฟ เฟลดสปาธกเซรามก

ความแขงแรงยดเฉอน

and applied Single Bond Universal Adhesive. Group 3 applied Single Bond Universal Adhesive. Adhesive layer of all specimens were light cured for 20 seconds. Each bond area on feldspathic ceramic specimen was bond with resin composite in diameter of 3 mm and 2 mm thick and light cure for 40 seconds. All specimens were then stored in 37°C distilled water for 24 hours. Uni-versal Testing Machine was used for shear bond strength testing at a cross-head speed of 0.5 mm/min. Mean shear bond strength was analyzed by One-way ANOVA and Tukey multiple comparison test (p<0.05). The failure surfaces were examined by light stereomicroscope. Results: The highest mean shear bond strength was Group 2 (26.93±5.53 MPa) followed by Group 1 (26.74±4.58 MPa) and Group 3 (18.51±4.24 MPa). Control group and the group used silane with Single Bond Universal Adhesive showed sig-nificant higher shear bond strength compared to non-silane group. Most of the failure were cohe-sive in feldspathic ceramics. Conclusions: Using silane coupling agent with Single Bond Universal Adhesive could im-prove shear bond strength of resin composite and feldspathic ceramic.

Keywords: universal adhesive, feldspathic cera-mic, shear bond strength

บทน�า ปจจบนมการพฒนาและใชสงบรณะกระเบองลวน (all ceramic restoration) มากขน รวมทงสงบรณะโลหะเคลอบ

กระเบอง (porcelain fused to metal restoration) ซงยงคง

เปนทางเลอกทดในการบรณะฟนฟสภาพชองปาก เนองจาก

มคณสมบตเชงกล (mechanical property) ทด(1,2) แต

อยางไรกตาม พบรายงานความลมเหลวของครอบฟนโลหะ

เคลอบกระเบองวามการแตกหกของเซรามกในลกษณะความ

เสยหายแบบความเชอมแนนลมเหลว (cohesive failure) คอ

การแตกทเกดในเนอเซรามก การแตกในบรเวณทมองเหน

และเกยวของกบความสวยงามจะไมเปนทยอมรบ(3,4) สาเหต

ของการแตกหกอาจเกดจากขนตอนการกรอเตรยมฟนหลก


ทนอยเกนไป มความลกไมเพยงพอทจะเปนทอยของวสด

ท�าครอบฟน มสวนคอด (undercut) ความผดพลาดจาก

ชางทนตกรรม เชน โครงโลหะรองรบเซรามกมความหนาไม

เหมาะสมสงผลใหความหนาของชนเซรามกนอยหรอมากเกน

ไป ความผดพลาดในขนตอนการขนรปเซรามก เชน เกดการ

ปนเปอนบนพนผวโลหะบรเวณพอกเซรามก อดเซรามกไม

แนนพอ การมรพรนในเนอเซรามก จดสบฟนอยบรเวณรอย

ตอระหวางเซรามกกบโลหะ การแตกหกจากการใชงานของ

ผปวย เชน จากแรงบดเคยวสง จากอปนสยการท�างานนอก

หนาท (parafunctional habit) เชน นอนกดฟน การกดเนน

ฟน การใชฟนกดของแขง หรอการแตกหกจากอบตเหต(1,3,4)

เนองจากกระบวนการซอมแซมเซรามกไมสามารถเตม

เซรามกใหมลงบนบรเวณทแตกหกไดโดยตรงในปากเพราะ

ไมเกดการเชอมตอกน จ�าเปนตองถอดออกมาซอมภายนอก

ชองปากถาท�าได หรอรอวสดบรณะเดมออกแลวสรางชนงาน

ใหม ซงสรางความยงยากกบทงผปวยและทนตแพทย ปจจบน

เซรามกทมความเสยหายไมมากสามารถซอมไดโดยตรงใน

ชองปากโดยการอดดวยวสดเรซนคอมโพสต (resin com-posite) ทดแทน ความส�าเรจในการซอมแซมโดยตรงในชอง

ปากกรณการแตกเกดในชนเซรามกคอตองมการยดตดทด

ระหวางพนผวเซรามกทจะซอมแซมกบวสดบรณะเรซนคอม-

โพสต โดยตองมการเตรยมพนผวเซรามกทแตกเพอใหเกด

การยดตดทางกล เชน การกรอ การกดดวยกรดไฮโดรฟล-

ออรก ในขณะเดยวกนตองท�าใหเกดการยดตดทางเคม เชน

การใชสารคควบไซเลน (silane coupling agent) รวมกบ

การใชสารยดตด (adhesive) เพอใหเกดการยดตดทงทาง

กลและทางเคมทเหมาะสม(3-7)

เฟลดสปาธกเซรามกเปนเซรามกทมความสวยงาม

สงจงมกเคลอบอยชนนอกสดของครอบฟน และอาจเกด

การแตกหกไดบอยเนองจากมความแขงแรงต�า(4) กอนการ

ซอมแซมการแตกของเฟลดสปาธกเซรามกดวยเรซนคอม-

โพสตควรเตรยมพนผวของเซรามกโดยใชกรดไฮโดรฟลออ-

รกไปสลายสวนกลาสเมทรกซออกไป ท�าใหเกดลกษณะพน

ผวขรขระ และเพมพนทผวมากขน สงผลใหสารยดตดเขา

แทรกซมไดดขน(8-10) จากนนทาสารคควบไซเลนเพอท�าหนาท

เปนตวกลางชวยใหการยดตดระหวางพนผวเซรามกกบสาร

ยดตดและเรซนคอมโพสต เนองจากเกดพนธะเคมของกลม

ไฮดรอกซบนผวกลาสเซรามกกบกลมพนธะคในเรซนโมโน-

เมอร(11-13)

สารคควบไซเลนมบทบาทส�าคญทสงเสรมใหมการยด

ตดทางเคมระหวางกลาสเซรามกและเรซน โดยไซเลนทเปน

ทนยมในทางทนตกรรมคอ ทรเมทตะไครลอกซโพรพล ไตร-

เมธอกซไซเลน (3-metracryloxypropyl trimethoxysi-lane) ซงเปนโมโนฟงชนนอลโมเลกล (monofunctional molecule) โดยมหมเมทาครเลท (methacrylate group) ทจะเกดโคโพลเมอรไรเซชน (co-polymerization) กบเรซน

โมโนเมอร สวนหมไตรอลคอกซ (trialkoxy group) ในสาร

คควบไซเลนจะเกดพนธะเคมกบผวกลาสเซรามก นอกจาก

นยงชวยเพมพลงงานพนผว (surface energy) ของกลาส

เซรามก และเพมความเปยกของพนผว (surface wettabi- lity)(5-7) ท�าใหมการไหลแผของสารยดตดไปบนผวของกลาส-

เซรามกไดดขน

ปจจบนในทองตลาดมการผลตสารยดตดชนดใหมท

เรยกวายนเวอรแซลแอดฮซฟ (universal adhesive) ซง

ยงไมมค�าจ�ากดความทเปนทางการ แตมความแตกตางจาก

ระบบสารยดตดแบบดงเดมคอสามารถใชงานไดกวางขน บาง

บรษทผผลตไดอธบายวายนเวอรแซลแอดฮซฟคอสารยดตด

ทเปนแบบขวดเดยว (single-bottle) ไมตองผสม (no-mix) และสามารถใชงานไดทงระบบโททลเอชท (total-etch) เซลฟเอชท (self-etch) และซเลคทฟเอชท (selective-etch) ยนเวอรแซลแอดฮซฟบางชนดสามารถใชงานกบวสดบรณะทง

โดยตรงและโดยออม (direct and indirect restoration) ม

ความเขากนได (compatible) กบเรซนซเมนตในระบบการ

แขงตวเอง (self-cure) การแขงตวจากแสง (light-cure) และการแขงตวจากปฏกรยาสองแบบรวมกน (dual-cure) นอกจากนตามหลกการควรมการยดตดกบเนอฟน (dentin) เคลอบฟน (enamel) และวสดบรณะไดแก เซอรโคเนย (zir-conia) โลหะไมมตระกล (non-precious metal) คอมโพสต

(composite) และเซรามกทมซลกาเปนองคประกอบ (sili-ca-based ceramic) ไดโดยตรงไมตองใชไพรเมอรส�าหรบ

วสดดงกลาวเพมเตม(7)

ซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟ (Single Bond Universal Adhesive, 3M ESPE, USA) เปนสารยดตดท

ถกผลตขนมาใหม โดยมการเตมสารคควบไซเลนลงไปในสาร

ยดตดเพอความสะดวก ลดขนตอนการท�างานของทนตแพทย

และสงเสรมการยดตดทดระหวางกลาสเซรามกกบเรซน เชน


การยดชนงานบรณะเซรามกลวน หรอเดอยฟนเสรมเสนใย

ดวยเรซนซเมนต รวมถงการซอมแซมชนงานเซรามกโดยตรง

ในชองปาก จงเปนทนาสนใจถงประสทธภาพของสารคควบ

ไซเลนทเตมลงไปในสารยดตดวาจะท�าใหเกดการยดตดทาง

เคมกบเฟลดสปาธกไดดเพยงใด วตถประสงคของงานวจยน

เพอศกษาคาความแขงแรงยดเฉอนของเรซนคอมโพสตกบ

เฟลดสปาธกเซรามก เมอใชสารยดตดชนดใหม คอ ซงเกล

บอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟรวมและไมรวมกบสารคควบ

ไซเลน เปรยบเทยบกบระบบสารยดตดแบบดงเดม

วสดและวธการ เตรยมชนงานเฟลดสปาธกเซรามก (InLine, Ivo-clar Vivadent, Liechtenstein) จ�านวน 21 ชน รปราง

ทรงกระบอกขนาดเสนผานศนยกลาง 8 มลลเมตร สง 3

มลลเมตร โดยใชผงบอดเซรามก (body ceramic power) สบ4 ผสมน�ากลน (distilled water) ลงในแบบขนรปโลหะ

จากนนน�าไปเผาตามค�าแนะน�าของบรษท และปลอยใหเยน

ทอณหภมหอง น�าแทงเฟลดสปาธกเซรามกยดลงในแบบ

หลอพวซ (PVC) เสนผานศนยกลาง 20 มลลเมตร สง 10

มลลเมตรดวยเรซนอะครลกชนดบมตวเอง โดยวางผวหนา

ของเฟลดสปาธกเซรามกใหสงกวาเรซนอะครลกเลกนอย ขด

พนผวเฟลดสปาธกเซรามกดวยกระดาษทรายจนถงความ

ละเอยด 600 กรต (grits) ใหพนผวเฟลดสปาธกเซรามกอย

ในระนาบเดยวกบผวเรซนอะครลก (รปท 1) ตดกระดาษกาว

เจาะร 2 ร เสนผานศนยกลาง 3 มลลเมตร โดยแตละรหาง

กน 1 มลลเมตร บนเฟลดสปาธกเซรามกเพอก�าหนดพนทยด

ตด (รปท 2) เตรยมผวเฟลดสปาธกเซรามกดวยกรดไฮโดร-

ฟลออรก (IPS® Ceramic Etching Gel, Ivoclar Viva-dent, Liechtenstein) ความเขมขนรอยละ 5 นาน 60 วนาท

ลางและเปาใหแหง จากนนสมแบงกลมทดลองออกเปน 3

กลม ไดแก กลมท 1 ทาสารคควบไซเลนชนดรไลเอกซเซรา

มกไพรเมอร (RelyX™ Ceramic Primer, 3M ESPE, USA) นาน 60 วนาท เปาใหแหง จากนนทาสกอตชบอนด

บอนดมลตเพอรโพสแอดฮซฟ (Scotchbond™ Multi-Pur-pose Adhesive, 3M ESPE, USA) นาน 60 วนาท เปาลม

ฉายแสง 20 วนาท กลมท 2 ทาสารคควบไซเลนชนดรไลเอกซ

เซรามกไพรเมอรนาน 60 วนาท เปาใหแหง จากนนทาซงเกล

บอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟนาน 60 วนาท เปาลม ฉายแสง

รปท 1 ชนงานทเตรยมเสรจสมบรณกอนน�าไปตดกระดาษ

กาวเจาะร

Figure 1 Specimen was prepared completely before adhering with punched sticker

รปท 2 แผนภาพชนงานตดกระดาษกาวเจาะร

Figure 2 Diagram of specimen adhering with punched clear sticker

รปท 3 แสดงใชแบบหลอโลหะในการอดเรซนคอมโพสต

โดยตรง 2 ต�าแหนงบนชนงาน

Figure 3 Specimen was bond with two direct resin composites by using metal split mold

20 วนาท กลมท 3 ทาซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟนาน

60 วนาท เปาลมและฉายแสง 20 วนาท โดยรายละเอยดของ

วสดทใช ในการศกษาแสดงในตารางท 1


ตารางท 1 ชอทางการคา บรษทผผลต สวนประกอบ ของวสดทใชในงานวจย

Table 1 Trade names, manufacturers, compositions of materials in this study.Product names and manufacturers Compositions Batch

numberIPS® Ceramic Etching Gel

(Ivoclar Vivadent, Liechtenstein)

Hydrofluoric acid 5% 29351

RelyX™ Ceramic Primer (3M ESPE

3M Deutshland GmbH, Neuss-Germany)

Prehydrolyzed, single-phase silane (MPS) <2%, Ethanol 70-80%,

water 20-30%

548582

Scotchbond™ Multi-Purpose Adhesive

(3M ESPE 3M Deutshland GmbH,

Neuss-Germany)

Bis-GMA, HEMA, dimethacrylates, polyalkenoic acid copolymer

and initiators

557534

Single Bond Universal Adhesive

(3M ESPE 3M Deutshland GmbH,

Neuss-Germany)

Bis-GMA, MDP phosphate monomer, dimethacrylate resins, HEMA,

methacrylate-modified polyalkenoic acid copolymer, filler, ethanol,

water, initiators, silane (pH = 2.7)

547837

Filtek™ Z250 XT (3M ESPE

3M Deutshland GmbH, Neuss-Germany)

The Resin System

• Bis-GMA, UDMA, Bis-EMA, PEGDMA and TEGDMA

The Filler System

• Surface-modified zirconia/silica with a mediam particle size of

approximately 3 microns or less

• Non-agglomerated/non-aggregated 20 nanometer surface-modified

silica particles

• The filler loading is 82% by weight (68% by volume)

419216

InLine (Ivoclar Vivadent, Liechtenstein) Feldspathic ceramic

Dentin shade B4

09597

อดเรซนคอมโพสต (Filtek™ Z350XT, 3M ESPE, USA) สซ 2 ลงบนชนงานเฟลดสปาธกเซรามกชนงานละ 2

ต�าแหนงโดยการอดในแบบขนรปโลหะ (metal split mold) ขนาดเสนศนยกลางของแตละต�าแหนง 3 มลลเมตร สง 2

มลลเมตร โดยการอดเปนชนเดยว ฉายแสง 40 วนาท (รปท

3) โดยจะนบ 1 ต�าแหนงการยดตดของเรซนคอมโพสตเปน

1 ชนตวอยาง น�าตวอยางทงหมดแชในน�ากลนทอณหภม 37

องศาเซลเซยส เปนเวลา 24 ชวโมง จากนนน�าชนงานตวอยาง

กลมละ 14 ตวอยางมาทดสอบคาความแขงแรงยดเฉอนโดย

ใชเครองทดสอบสากลชนดอนสตรอน (Universal Testing Machine, Instron® 5566; Instron Limited, Thailand) ดวยความเรวหวกด 0.5 มลลเมตรตอนาทจนแทงเรซนคอม-

โพสตหลด บนทกคาก�าลงแรงยดเฉอนสงสดของแตละ

ตวอยางเปนหนวยเมกะปาสคาล (MPa) น�าคาเฉลยแรงยด

เฉอนทไดมาหาคาเฉลยในแตละกลมและวเคราะหขอมลทาง

สถตโดยจ�าแนกความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way ANOVA) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 (p<0.05) และ

เปรยบเทยบความแตกตางระหวางกลมดวยการเปรยบเทยบ

เชงซอนชนดทก (Tukey multiple comparison) จากนน

น�าชนตวอยางทงหมดมาสองดดวยลกษณะพนผวของการ

แตกหกโดยใชกลองจลทรรศนแบบใชแสง (light stereo microscope) ทก�าลงขยาย 25 เทาเพอจ�าแนกลกษณะ

ความลมเหลวของชนทดสอบ (failure mode) เปน 4 รป

แบบ ไดแก ความเชอมแนนลมเหลวในเฟลดสปาธกเซรามก

(cohesive failure in feldspathic ceramic) ความลมเหลว

ของการยดตด (adhesive failure) ความเชอมแนนลมเหลว

ในเรซนคอมโพสต (cohesive failure in resin composite) และความลมเหลวแบบผสม (mixed failure)


ผลการศกษา ผลทดสอบคาก�าลงแรงยดเฉอน

คาเฉลยความแขงแรงยดเฉอนของกลมทดลองทง 3

กลม และคาเบยงเบนมาตรฐานดงแสดงในตารางท 2 พบวา

กลมทมคาเฉลยความแขงแรงยดเฉอนมากทสดคอ กลมท 2

ตามดวยกลมท 1 และกลมทมคาเฉลยก�าลงแรงยดเฉอนนอย

ทสดคอ กลมท 3 โดยคาเฉลยก�าลงแรงยดเฉอนของกลมท 1

และ 2 ทมการทาสารคควบไซเลนมคามากกวากลมท 3 ไมทา

สารคควบไซเลนอยางมนยส�าคญทางสถต โดยไมพบความ

แตกตางระหวางกลมท 1 และ 2 ททาสารคควบไซเลน อยาง

มนยส�าคญ

ลกษณะความลมเหลว

เมอน�าชนทดสอบมาตรวจดลกษณะความลมเหลวทเกด

ขนดวยกลองจลทรรศนแบบใชแสง ความลมเหลวทพบสวน

ใหญเปนแบบความเชอมแนนลมเหลวในชนเฟลดสปาธกเซ-

รามก และไมพบความเชอมแนนลมเหลวในเรซนคอมโพสต

ในทกกลมการทดลอง (รปท 4)

กลมท 1 พบความลมเหลวในชนเฟลดสปาธกเซรามก

รอยละ 92.85 ความลมเหลวของการยดตดรอยละ 7.14 ไม

พบความลมเหลวแบบผสม กลมท 2 พบความลมเหลวในชน

เฟลดสปาธกเซรามกรอยละ 78.57 ความลมเหลวแบบผสม

รอยละ 21.43 ไมพบความลมเหลวของการยดตด กลมท 3

รปท 4 แผนภาพแสดงความลมเหลวทเกดขนในแตละกลมการทดลอง

Figure 4 Diagram shows the mode of failure of each experimental group

ตารางท 2 แสดงคาเฉลยก�าลงแรงยดเฉอนและสวนเบยงเบนมาตรฐานของแตละกลมการทดลอง

Table 2 Mean and standard deviations of shear bond strength from each experimental group.

GroupMeans of shear bond strength and standard

deviation (MPa)1. RelyXTM Ceramic Primer + ScotchbondTM Multi-Purpose Adhesive 26.74±4.58A

2. RelyXTM Ceramic Primer + Single Bond Universal Adhesive 26.93±5.53A

3. Single Bond Universal Adhesive 18.51±4.24B

Significant differences are represented by different letter.


พบความลมเหลวในชนเฟลดสปาธกเซรามกรอยละ 57.14

ความลมเหลวแบบผสมรอยละ 7.14 และความลมเหลวของ

การยดตดรอยละ 35.71

บทวจารณ การศกษานเปนการจ�าลองการซอมแซมเฟลดสปาธก

เซรามกดวยเรซนคอมโพสต มการแนะน�าใหใชกรดไฮโดรฟล-

ออรกกดผวเฟลดสปาธกเซรามกรวมกบการทาสารคควบไซ-

เลนกอนการใชสารยดตด ซงสกอตชบอนดบอนดมลตเพอร

โพสแอดฮซฟเปนสารยดตดทใชมานานและใหผลการยดตด

กบเฟลดสปาธกเซรามกทดเมอใชรวมกบสารคควบไซเลน(1,2)

จงน�ามาเปรยบเทยบกบสารยดตดชนดใหม คอ ซงเกลบอนด

ยนเวอรแซลแอดฮซฟในรปแบบทใชรวมและไมรวมกบสาร

คควบไซเลน

จากผลการศกษากลมทใชสารคควบไซเลนรวมกบซงเกล

บอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟ และกลมทใชสารคควบไซเลน

รวมกบสกอตชบอนดมลตเพอรโพสแอดฮซฟมคาความแขง

แรงยดเฉอนมากกวากลมทใชซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอด-

ฮซฟเพยงอยางเดยวอยางมนยส�าคญ สอดคลองกบการศกษา

Kalavacharla และคณะ(13) ท�าการศกษาหาคาความแขงแรง

ยดเฉอนระหวางลเธยมไดซลเกตกลาสเซรามกกบเรซนคอม

โพสตเมอใชซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟรวมและไม

รวมกบสารคควบไซเลน พบวากลมทใชสารคควบไซเลนรวม

กบซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟมคาความแขงแรงยด

เฉอนมากกวากลมทใชรวมกบซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอด

ฮซฟเพยงอยางเดยวอยางมนยส�าคญ

แมวาซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟมไซเลนเปน

องคประกอบ แตจากผลการศกษาพบวาคาความแขงแรงยด

เฉอนของกลมนต�ากวากลมทใชไซเลนแบบแยกขวด อาจเนอง

มาจากขาดลกษณะการท�างานทส�าคญประการหนงคอไซเลน

ตองเกดกระบวนการสลายดวยน�า (hydrolysis) เพอใหเกด

กลมไฮดรอกซทสวนปลายในโมเลกลของไซเลน (terminal hydroxy) หรอเรยกวากลมไซเลนอล (silanol) มากทสด

เพราะกลมไซเลนอลนจะเปนกลมทเกดปฏกรยาควบแนน

(condensation) กบกลมไฮดรอกซบนผวของเฟลดสปาธก

เซรามก จากนนกลมไซเลนอลในสารคควบไซเลนแตละ

โมเลกลจะเกดปฏกรยาควบแนนตอกนเปนสายโพลเมอร และ

เกดเปนชนโพลไซลอกเซน (polysiloxane layer) เคลอบ

บนผวของเฟลดสปาธกเซรามกเพยงชนเดยว (monolayer) ซงมลกษณะไมชอบน�า (hydrophobic) จงมความเปยกของ

พนผวเฟลดสปาธกเซรามกทดขนเพอท�าการยดตดกบเรซน

ในชนถดไป(5,7) ดงนนจากผลการศกษาทพบวากลมททาสาร

คควบไซเลนกอนใชสารยดตดใหคาความแขงแรงยดเฉอนสง

ขนอยางมนยส�าคญอาจเนองมาจากชนงานในกลมดงกลาวม

การใชสารคควบไซเลนเคลอบบนผวเฟลดสปาธกเซรามก และ

มโอกาสเกดชนโพลไซลอกเซนเคลอบบนผวของเฟลดสปาธก

เซรามกไดมากกวากลมทใชเพยงซงเกลบอนดยนเวอรแซล

แอดฮซฟเพยงอยางเดยว ซงไซเลนในสารยดตดนมโอกาส

สมผสและเกดปฏกรยากบผวเซรามกไดนอยกวา หรอไซเลน

ในซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟอาจอยในตวท�าละลาย

ทไมเหมาะสมท�าใหไมสามารถท�างานไดอยางมประสทธภาพ

จากผลการศกษานกลมท 1 ซงทาสารคควบไซเลนแลว

ตามดวยสารยดตดทไมมไซเลนเปนองคประกอบใหคาความ

แขงแรงยดเฉอนไมแตกตางกบกลมท 2 ซงใชสารคควบไซ

เลนรวมกบซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟ เปนไปไดวา

สารคควบไซเลนในซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟถกบส

จเอมเอขดขวางการเกดปฏกรยาควบแนน ซงอธบายไดจาก

การศกษาของ Chen และคณะ(14) ทท�าการศกษาคามมสมผส

(contact angle) และความแขงแรงยดเฉอนระหวางลเธยม

ไดซลเกตกลาสเซรามกกบเรซนคอมโพสต โดยใชสารคควบ

ไซเลนทมองคประกอบของบสจเอมเอและไมมบสจเอมเอ พบ

วาคามมสมผสของสารคควบไซเลนทไมไดผสมกบบสจเอม

เอมคามากกวากลมทผสมบสจเอมเออยางมนยส�าคญ และ

สมพนธกบคาความแขงแรงยดเฉอนของกลมนทลดลงเชน

กน การศกษานอาจอธบายไดวาสารคควบไซเลนไมสามารถ

ท�างานไดเมอผสมกบเรซนโมโนเมอรชนดบสจเอมเอ เนอง

จากบสจเอมเอรบกวนการเกดปฏกรยาควบแนนระหวางกลม

ไซเลนอลของสารคควบไซเลนกบกลมไฮดรอกซบนผวของ

กลาสเซรามก เนองมาจากปฏกรยาดงกลาวมการปลดปลอย

โมเลกลของน�าออกมา บสจเอมเอทอยภายนอกจะยบยง

ปฏกรยาโดยท�าใหมการระเหยของน�าชาลง ท�าใหไมสามารถ

เกดชนโพลไซลอกเซนเคลอบบนผวกลาสเซรามกได อกทง

คามมสมผสทลดลงแสดงถงลกษณะชอบน�า (hydrophilic) ของพนผว ซงเปนลกษณะทไมเหมาะสมกบการยดตดกบเรซน

โมโนเมอรในสารยดตดตอไป


ลกษณะความลมเหลวทพบในการศกษานแมวาสวนใหญ

เปนแบบความเชอมแนนลมเหลวในเฟลดสปาธกเซรามก โดย

กลมท 1 และกลมท 2 ทมการทาสารคควบไซเลนกอนใชสาร

ยดตดมลกษณะเกดความเชอมแนนลมเหลวในเฟลดสปาธก

เซรามกมากกวากลมท 3 ซงสมพนธกบคาก�าลงแรงยดเฉอน

ทสงกวา และมโอกาสเกดการยดตดทางเคมระหวางเรซนคอม

โพสตและเฟลดสปารธกเซรามกทดกวากลมท 3 ในขณะท

กลมท 3 พบลกษณะความลมเหลวในชนแอดฮซฟมากกวา

กลมอนๆ และเนองจากความลมเหลวทเกดขนสวนใหญเปน

แบบความเชอมแนนลมเหลวในเฟลดสปาธกเซรามกจงอาจ

อนมานไดวาการยดตดภายในเนอของเฟลดสปารธกเซรา-

มกมคามากกวาการยดตดของเรซนคอมโพสตกบเฟลดสปาร-

ธกเซรามก

จากผลการศกษาดงกลาวน�ามาสแนวทางการใชงานใน

คลนกเชนเดยวกบท Kalavacharla และคณะ(13) และ Chen และคณะ(14) ไดสนบสนนใหใชสารคควบไซเลนเตรยมพนผว

กลาสเซรามกกอนใชยนเวอรแซลแอดฮซฟ เพอยดตดกบเรซน

คอมโพสตหรอเรซนซเมนตในชนถดไป

สรป ภายใตขอจ�ากดของการศกษาสรปไดวาการใชสารคควบ

ไซเลนชวยเพมคาความแขงแรงยดเฉอนระหวางเรซนคอม-

โพสตและเฟลดสปาธกเซรามก ทงการใชรวมกบระบบสารยด

ตดแบบดงเดมและซงเกลบอนดยนเวอรแซลแอดฮซฟ

เอกสารอางอง1. dos Santos JG, Fonseca RG, Adabo GL, dos

Santos Cruz CA. Shear bond strength of met-al-ceramic repair systems. J Prosthet Dent 2006; 96(3):165-173.

2. Tulunoglu IF, Beydemir B. Resin shear bond strength to porcelain and a base metal alloy using two polymerization schemes. J Prosthet Dent 2000; 83(2):181-186.

3. Kimmich M, Stappert CF. Intraoral treatment of veneering porcelain chipping of fixed dental restorations: a review and clinical application. J Am Dent Assoc 2013; 144(1):31-44.

4. Ozcan M. Evaluation of alternative in-tra-oral repair techniques for fractured ceram-ic-fused-to-metal restorations. J Oral Rehabil 2003; 30(2):194-203.

5. Matinlinna JP, Lassila LV, Ozcan M, Yli-Urpo A, Vallittu PK. An introduction to silanes and their clinical applications in dentistry. Int J Prostho-dont 2004; 17(2):155-164.

6. Lung CY, Matinlinna JP. Aspects of silane cou-pling agents and surface conditioning in dentist-ry: an overview. Dent Mater 2012; 28(5):467-477.

7. Alex G. Preparing porcelain surfaces for optimal bonding. Compend Contin Educ Dent 2008; 29(6):324-335.

8. Chen JH, Matsumura H, Atsuta M. Effect of different etching periods on the bond strength of a composite resin to a machinable porcelain. J Dent 1998; 26(1):53-58.

9. Guler AU, Yilmaz F, Yenisey M, Guler E, Ural C. Effect of acid etching time and a self-etching adhesive on the shear bond strength of composite resin to porcelain. J Adhes Dent 2006; 8(1):21-25.

10. Spohr AM, Sobrinho LC, Consani S, Sinhoreti MA, Knowles JC. Influence of surface condi-tions and silane agent on the bond of resin to IPS Empress 2 ceramic. Int J Prosthodont 2003; 16(3):277-282.

11. Kupiec KA, Wuertz KM, Barkmeier WW, Wil-werding TM. Evaluation of porcelain surface treatments and agents for composite-to-porcelain repair. J Prosthet Dent 1996; 76(2):119-124.


12. Shahverdi S, Canay S, Sahin E, Bilge A. Effects of different surface treatment methods on the bond strength of composite resin to porcelain. J Oral Rehabil 1998; 25(9):699-705.

13. Kalavacharla VK, Lawson NC, Ramp LC, Bur-gess JO. Influence of etching protocol and silane treatment with a universal adhesive on lithi-um disilicate bond strength. Oper Dent 2015; 40(4):372-378.

14. Chen L, Shen H, Suh BI. Effect of incorporat-ing BisGMA resin on the bonding properties of silane and zirconia primers. J Prosthet Dent 2013; 110(5):402-407.

original article ผลของยูนิเวอร์แซลแอด...

Documents