research paper of pathong's successful aging

27
การสำารวจสภาวะทางสุขภาพของผู้สูงอายุ (ในโครงการ Successful Aging’s Thailand) อำาเภอป่าตอง จังหวัดภูเก็ต A survey of health conditions and living functions of the elderly (Successful Aging’s Thailand) at Pathong’s Area of Phuket’s Province, Thailand จิติศักดิพูนศรีสวัสดิ, .. (Jitisak Poonsrisawat, M.D.) Takada Minako **(Senior Volunteer, JICA) Abstract This report is a result of an exploration (survey) research study conducted to investigate effects of senility on age and gender of sample group of Thailand’s elderly. The level of difficulty for performing daily living functions and health conditions are a main target. The study is a research for evaluation of health conditions, ability and living functions of Pathong’s area of Phuket province’s elderly. A questionnaire based on the living performances scale was constructed and administered to 308 Thailand’s elderly subjects (120 males and 188 females) in Pathong’s district area, Phuket’s province, Thailand. The evaluation is evaluated the most important 7 topics of elderly daily living functions. The ability of daily livings (ADL and IADL) and cognitive skill, physical abilities including with falling tendency, nutritional status, oral and swallowing functions, house-bound tendency, dementia/mild cognitive impairment, depression and self-attitude on valuation of living are evaluated by the comprehensive geriatric assessment (CGA): Thai’s languages version of Fundamental Check lists for an evaluation of Living functions and Health conditions (Jitisak, P., Takada, M.) adapted from the original of Fundamental Check lists for an evaluation of Living functions and Health conditions for prevention of Long term care (Japan) by Japan Foundation for Aging and Health, 2006. Subjects quantified their responses to individual ability to do tasks as being “NO” and “Yes”. The result of study shows a health and well-being situation of Thai’s elderly which have many problems on health status. A history of hypertension and diabetes, life style related diseases (LSRD), are more than 50 percent of sample population. A group of elderly (60 - 79 years), showed problems of decreasing ability of activities daily 1

Upload: jitisak-poonsrisawat-md

Post on 17-Jul-2015

103 views

Category:

Health & Medicine


2 download

TRANSCRIPT

การสำารวจสภาวะทางส ขภาพของผส งอาย (ในโครงการ Successful Aging’s Thailand) อำาเภอปาตอง

จงหว ดภ เก ต A survey of health conditions and living functions of the

elderly(Successful Aging’s Thailand) at Pathong’s Area of Phuket’s

Province, Thailandจตศกด พนศรสวสด, พ.บ. (Jitisak

Poonsrisawat, M.D.) Takada Minako

**(Senior Volunteer, JICA) Abstract

This report is a result of an exploration (survey) research study conducted to investigate effects of senility on age and gender of sample group of Thailand’s elderly. The level of difficulty for performing daily living functions and health conditions are a main target. The study is a research for evaluation of health conditions, ability and living functions of Pathong’s area of Phuket province’s elderly. A questionnaire based on the living performances scale was constructed and administered to 308 Thailand’s elderly subjects (120 males and 188 females) in Pathong’s district area, Phuket’s province, Thailand. The evaluation is evaluated the most important 7 topics of elderly daily living functions. The ability of daily livings (ADL and IADL) and cognitive skill, physical abilities including with falling tendency, nutritional status, oral and swallowing functions, house-bound tendency, dementia/mild cognitive impairment, depression and self-attitude on valuation of living are evaluated by the comprehensive geriatric assessment (CGA): Thai’s languages version of Fundamental Check lists for an evaluation of Living functions and Health conditions (Jitisak, P., Takada, M.) adapted from the original of Fundamental Check lists for an evaluation of Living functions and Health conditions for prevention of Long term care (Japan) by Japan Foundation for Aging and Health, 2006.

Subjects quantified their responses to individual ability to do tasks as being “NO” and “Yes”.

The result of study shows a health and well-being situation of Thai’s elderly which have many problems on health status. A history of hypertension and diabetes, life style related diseases (LSRD), are more than 50 percent of sample population. A group of elderly (60 - 79 years), showed problems of decreasing ability of activities daily

1

livings (ADL and IADL). Including with cognitive skill and physical abilities, falling tendency, and house-bound tendency were found more than 10 percent. We found the aging of 80 years and over which have a significant increasing of living functions decline and health conditions problems. This means, elderly need to have an early intervention for prevention of the frailty and disability of the elderly as soon as possible.

The next step, a process for intervention and managing health care program will be implemented to create an appropriate intervention and management for the community. To be create a “Successful Aging’s : Healthy, Well-being and Happiness of Thai’s Elderly”.___________________________** ไดรบการสนบสนนการวจยจากองคการความรวมมอระหวางประเทศของญปน (Japan International Cooperation Agency: JICA)

บทคดย อ

การศกษานเปนการวจยเชงสำารวจ มพนทดำาเนนการศกษาทองทอำาเภอปาตองจงหวดภเกต ซงดำาเนนการสภาวะทางสขภาพ และปญหาทพบบอยในผ ส ง อ าย โดยการใ ชแบบประ เม นสภาว ะทางส ขภาพ (แบบประเมนทางการแพทย เพ อการประเมนสภาวะทางสขภาพ , Comprehensive Geriatric Assessment) ทมความจำาเพาะเจาะจงปญหาทพบบอยในแตละดาน ซงจะประเมนในดานค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร ทำา ก จ ว ต รประจำาวนทจำาเปน ความเสยงตอการหกลม สภาพการทำางานของอวยวะทเ ก ย ว ข อ ง ก บ ก า ร เ ค ย ว แ ล ะการกลน การเกดความจำาเสอม การจำากดการใชชวตอยในทอยอาศยและแ น ว โ น ม ก า ร เ ก ด โ ร ค ซ ม เ ศ ร า เปนตน

การศกษาน เปนการศกษาในกลมประชากรผสงอายทอาศยอยในทองทอำาเภอปาตอง โดยเปนการเกบขอมลจากประชากรทไมไดจำากด ดานเศรษฐสถานะ การศกษา ศาสนา และอาชพ โดยการตอบแบบสอบถาม ผสงอาย (อาย 60 ป ขนไป) จำานวน 308 คน เพศชาย 120 คน เพศหญง 188 คน อายเฉลย 71 ป

ผลการสำารวจพบวา ผสงอายกลมททำาการศกษา มความสามารถในการทำากจกรรมและตอบขอคำาถามซงแสดงวามปญหาหรอความผดปกต

2

เพมขนตามอายทมากขน โดยเฉพาะอยางยง การมแนวโนมการดำารงชวตจำากดอยเฉพาะในทอยอาศย และสมรรถภาพทางรางกายและทกษะในการดำาเนนชวตและพบวา ในผสงอายทมอายมากขน ( 80 – 90 ป ) พบวามแนวโนมการมภาวะสมองเสอมเพมขนจากกลมผสงอายทมอายนอยกวา

นอกจากนน พบวาผสงอายสวนหนง ประมาณรอยละ 50 มปญหาโรคประจำาตว เชน ความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน

การศกษานอาจนำามาสการศกษาอนๆ ในอนาคตในการสำารวจสภาวะทางสขภาพผสงอาย เพอระบปญหาในผสงอายแตลบะบคคลเพอนำามาสรางกลมการดแล จดการ สภาวะทางสขภาพตามปจจยทสามารถจดการและแกไขสภาวะหรอปญหาทสามารถแกไขได และสามารถสรปความถงความสำาคญของการออกกำาลงกายและการปรบพฤตกรรมการใชชวตในดานตางๆ ซงจะสงผลทดตอสขภาพผสงอาย และผทจะเขาสวยสงอายในอนาคตตอไป

การสำารวจสภาวะทางส ขภาพของผส งอาย (ในโครงการ Successful Aging’s Thailand) อำาเภอปาตอง จงหว ดภ เก ต *A survey of health conditions and living functions of the elderly (Successful Aging’s Thailand) at Pathong’s Area of Phuket’s Province, Thailand.

ว ตถ ประสงคและความเป นมาการสำารวจสภาวะสขภาพของผสงอาย ณ อำาเภอปาตอง จงหวดภเกต

เปนสวนหนงของ โครงการการพฒนาสขภาพผสงอาย (Successful Aging’s Thailand) น เปนการรเรมดำาเนนการรวมกนโดย อาจารย Takada Minako อาสาสมครดานการดแล การจดการการดแลผสงอาย

3

จากประเทศญปน ซงทานไดใชชวตสวนใหญในประเทศไทย เปนเวลากวา 8 ป และผวจย ซงไดพบวา

โรคเรอรง ทมสาเหตทสมพนธกบการดำาเนนชวตประจำาวนอยางไมเหมาะสม (Life Style Related Diseases, LSRD) ซงมกเกดขนภายหลงอาย 40 ปขนไป เชน โรคความดนโลหตสง เบาหวาน ความผดปกตของเสนโลหตในสมอง เชน ตบ หรอ แตก เปนตน ยงเปนปญหาสำาคญของประเทศไทย (จากรายงานสถานการณโรคความดนโลหตสง โดยกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2552 พบวา ความชกของโรคความดนโลหตสง คอ 21.4 % มกลมทไมไดรบการวนจฉย คดเปน 50.3% กลมทไดรบการวนจฉยแตไมไดรบการรกษา 8.7 % ผปวยความดนโลหตสงทไดรบการรกษาและควบคมไมไดตามเกณฑ 20.7 % ผปวยความดนโลหตสงทไดรบการรกษาและควบคมไดตามเกณฑ จำานวน 20.9 % เปนตน)

1. ปจจบน สถานพยาบาลสวนใหญในประเทศไทยยงดำาเนนการในการมงเนนการรกษาดวยการใชยา เพอควบคมคาดชน หรอตวชวดตางๆ ทไดจากการตรวจวนจฉยทางหองปฏบตการ แตยงขาดการมงเนนการสงเสรมและมแนวทางทเหมาะสมใหเกดการปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสมในการควบคมและการดำาเนนของโรค รวมทงการดำาเนนการทสงผลตอการปองกนการเกดโรคเรอรง รวมทงการสรางความรความเขาใจ ความตระหนกและการสรางโอกาสใหคนไทย สรางเสรม และปองกนปญหาสขภาพ อกทงอาจมปญหาในการตดตามและการรกษาอยางตอเนองของผปวย

2. ปจจบนพบวา ปญหาการเจบปวยดวยโรคเรอรงเปนปญหาสำาคญทสงผลใหเกดภาวะทพพลภาพ และนำาไปสการเสยชวตของผสงอาย ดงนนหากไมสามารถควบคมโรคเรอรงดงกลาวได การพฒนาคณภาพชวตผสงอาย จะเปนไปไดยาก

3.ภาครฐและเอกชน ยงไมมการรณรงคผานสอตางๆ อยางชดเจนและตอเนองในการใหความรเพอการมสขภาพทด และลดการเกดโรค/ความเจบปวยเรอรง หรอ ภาวะทพพลภาพ

4. ยงไมมการศกษาศกยภาพ สภาพปญหา และปจจยแวดลอม หรอทมสวนเกยวของ ทงทางดานสงคม สงแวดลอม เทคโนโลย และอนๆ ทสงผล ตอการมสขภาพกายและจตทด ในผสงอายไทย

5.การรวบรวม การพฒนาตอยอดองคความร ภมปญญา และการใชประโยชนของทรพยากรทมอย เพอการจดการปญหาสขภาพ ทงเชงการแพทย การดแลสขภาพ และทางสงคม ในการพฒนาสขภาพ และคณภาพชวตผสงอาย และถายทอดเพอการปฏบตไดจรงในชมชน หรอในพนท ยงไมมประสทธภาพเพยงพอ

4

6.ความรความเขาใจ การดแล การปฏบตตนในการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย และครอบครว ใหมสขภาพแขงแรง และปองกนการเจบปวย ยงมไมมากพอ รวมกบการใหขอมล ขาวสารจากหนวยงานททำาหนาทในการสงเสรมสขภาพ อาจยงไมสามารถเขาถง ผรบมากเพยงพอ ประกอบกบความบบคนทางสภาพเศรษฐกจและสงคม ของประเทศไทยทเขาสระบบบรโภคนยม หรอทนนยม ซงแพรหลายและกวางขวาง เปนอยางมากในปจจบน

7.การดแลผสงอายเรมมชองวางและปญหา เนองจากการแยกตวของบตรหลาน และการทำางาน ประกอบอาชพของสมาชกในครอบครว ทำาใหผสงอายถกละเลย และทอดทง

นอกจากนน การทผสงอายมความเสอมในดานตางๆ ทงมตของรางกาย จตใจ และสงคม รวมทงการเกดโรคชราซงเปนไปตามอาย ทำาใหมความจำาเปน เปนอยางยงทจะตองมการจดการ สงเสรม ปองกน และฟนฟสขภาพอยางเหมาะสม

แนวคดในการดำาเนนการ โครงการ Successful Aging’s Thailand คอการนำาองคความรทไดถกพฒนาขนจากแหลงขอมลทงดานวทยาศาสตรการแพทย และการนำาความรดานสขภาพและการจดการทเกยวของมาใช ปรบใหมความงาย สะดวก มความเหมาะสมและเปนทตองการนำาไปใชประโยชน และพฒนาเปนแบบอยางเพอปรบใหมความเหมาะสม และสามารถนำามาใชใหเกดผลไดจรง รวมกบการบรหารจดการเชงโครงสราง และความเหมาะสมในบรบทของประเทศไทยในการสรางความตระหนก การแลกเปลยนเรยนร และการถายทอดเทคโนโลย รวมทงเปนการพฒนากระบวนการการเรยนรของผสงอาย ของครอบครว ของชมชน เพอใหเกดเปนแนวทางตวอยาง เพอการพฒนาทเหมาะสมกบประเทศไทยตอไป ซงการดำาเนนการตามโครงการน ในระยะปจจบนเปนการดำาเนนการสำารวจในพนทจรง เพอประเมนสภาวะทางสขภาพดานตางๆ ทเปนปญหาทพบบอย มความสำาคญและสามารถเกดขน ในผสงอายทกคน เนองจากเปน ความชราภาพของรางกาย ปญหาดงกลาว ไดแก การมรางกายออนแอ ปญหาการกลนปสสาวะ หรออจจาระไมอย หรอ อจจาระ ปสสาวะเลด ความเสยงตอการเกดการหกลม ทงจากปจจยทางกายภาพ และชวภาพ ปญหาความจำาเสอม (สมองเสอม) และปญหาภาวะทพโภชนาการ เปนตน

โดยมเปาหมายสำาคญของโครงการคอ1. เพอการพฒนาผสงอายใหสามารถบรรล เปาหมายของ Successful

Aging คอ ใหผสงอายสามารถดำารงสภาวะทางสขภาพทด แมอาจม

5

โรคเรอรงอยแตสามารถควบคมได การปองกนไมเกดภาวะทพพลภาพหรอเกดนอยทสดเทาทเปนไปได การมสวนรวมทางสงคม สามารถอยรวมกบผอนอยางมความสข และมสขภาพจตทดสามารถจดการกบปญหาตางๆ ในชวตประจำาวน

2.พฒนาตนแบบการดำาเนนการ ดานการสำารวจและประเมนสภาวะทางสขภาพ และจดการดานสงเสรมสขภาพและปองกนกลมโรคชราอยางครบวงจร

3. เพอการพฒนาองคความรสำาหรบการปองกนภาวะทางสขภาพทนำามาสการตองเขาสระบบการดแลระยะยาว และการพฒนาระบบ Long Term Care (LTC) ในประเทศไทยในอนาคตทตองวเคราะหดานสภาพแวดลอมและปจจยทเกยวของในพนท

4.การสำารวจสภาวะทางสขภาพของผสงอาย ในประเดนปญหาทพบบอยทนำาไปสการเกดภาวะทพพลภาพ และตองอาศยการพงพาผอนและการประเมน และคนหาองคประกอบทางชวภาพและกายภาพ และปจจยทเกยวของกบสภาวะทางสขภาพของผสงอาย ในบรเวณทองท ททำาการศกษา

5. เพอการพฒนาและเพมคณภาพชวต ดวยวธการและองคความรดานการดแลสขภาพ ทเหมาะสมโดยมงเนนใหเกดการสรางความรความเขาใจ ความตระหนก ในการดแลสขภาพตนเองของผสงอาย ความรความเขาใจและการมสวนรวม ของครอบครว และชมชน เพอการจดการและดแลผสงอายทงทางตรงและทางออม ของประเทศไทยอยางเหมาะสม

6. เพอการพฒนาเครอขาย และทมดำาเนนงานทงในระดบสถานพยาบาล และชมชนทเกยวของ เพอใหเกดความตอเนองและยงยนของระบบรการดแลสขภาพผสงอาย

โดยโครงการนมแผนดำาเนนการ โดยจะเรมตนทอำาเภอปาตอง จงหวดภเกต ซงเปนพนทตวอยาง ซงอำาเภอปาตอง จงหวดภเกต เปนพนท ทมความเหมาะสมในการดำาเนนโครงการเกบขอมลพนฐาน ประกอบกบผอำานวยการโรงพยาบาลปาตอง ใหความสำาคญและสนใจทจะเขารวมโครงการ ศกษาและพฒนาสขภาพผสงอายในทองทรบผดชอบในเขตอำาเภอปาตอง ดงกลาว ซงโครงการน ไดรบการสนบสนนดานวชาการ เพอเปนตนแบบองคความรการพฒนาคณภาพ และสขภาพของผสงอาย (Successful Aging for prevention of Long Term care) จากประเทศญปน โดยมอาจารย Takada Minako เปนผประสานงานและถายทอดองคความร โดยมผเชยวชาญจากสถาบนวจยดานผสงอาย Tokyo Metropolitan Institute of Gerontology (TMIG, Japan)

6

และ general director of the National Institute of Geriatrics and Gerontology in Nagoya เปนทปรกษาอาวโส

การประเม นสภาวะทางส ขภาพการศกษาน การประเมนสภาวะสขภาพ ใชแบบประเมนสภาวะทาง

สขภาพ Fundamental Check List for evaluation of Living Functions and Health conditions ประเทศญปน) ในปจจบนใชสำาหรบการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ทไมจำาเปนตองพงพาผอน (Independent Living) และเปนการประเมนเพอการคนหาผทมแนวโนมจะมปญหาสขภาพในดานตางๆ ซงจะนำามาสการตองอาศยการดแลระยะยาวในอนาคตตอไป (Long term care needed)

โดยผสงอายทตอบแบบสอบถาม เปนผสงอาย ทอยในชมชน อำาเภอปาตองและ ผสงอายทมารวมกลมทำากจกรรมของชมรมผสงอาย (ซงสวนใหญเปนผสงอายทสขภาพด และสามารถพงพาตนเองได มเพยงบางสวนเทานนทไมสามารถออกนอกบาน หรอมกจกรรมตางๆทไมตองพงพาผอน ซงมเจาหนาทสาธารณสข เกบขอมลในทพกอาศย)

จดประสงคของการประเมนดวยแบบสอบถามนคอตองการคดกรองผทมความเสยงตอการเกดภาวะทตองการการดแล ซง เมอคดกรองไดแลว ผสงอายทมปญหาหรอเรมพบปญหา จะไดรบการสงเสรมสขภาพ ใหมความแขงแรงและสามารถมสมรรถภาพทงดานรางกายและจตใจ เพอทจะสามารถพงพาตนเอง และสามารถชะลอ หรอปองกนไมใหตองเขาสระบบการดแลระยะยาว

สำาหรบการศกษาน เปนการนำาแบบประเมนสภาวะสขภาพดงกลาวมาใชประเมนสภาวะและปจจยซงสงผลตอสขภาพ ซงสามารถใชใน กลมผสงอายทงผทสามารถชวยเหลอตนเองไดเปนอยางด (Independent) ผสงอายทตองการการชวยเหลอเลกนอย และผสงอายทตองการการชวยเหลอและดแลในการใชชวตประจำาวน (Dependent)

สถานทด ำาเน นการ อำาเภอปาตอง จงหวดภเกต โรงพยาบาลปาตองจงหวดภเกต รวมกบการใชฐานขอมลผสงอายของอำาเภอปาตอง ป 2550 และ ขอมลประชากรจงหวดภเกต จากทวาการอำาเภอปาตอง

ว ตถ ประสงค- เพอสำารวจสภาวะทางสขภาพ และองคประกอบทอาจเกยวของกบการเกดโรคและภาวะทพพลภาพในผสงอายไทยในทองทททำาการศกษา

7

(โรคเรอรง, Life style related diseases,และ ภาวะทพพลภาพ เปนตน)

- เพอการสำารวจระบบการเกบขอมลและการสงเสรมสขภาพ และการมสวนรวมของผสงอาย ในระบบสาธารณสขชมชน

- เพอการประสานงานการพฒนาความรการสงเสรมและฟนฟสขภาพผสงอาย ทงในและตางประเทศ และพฒนาความสมพนธและความรวมมอกนในการจดการการสงเสรมสขภาพและการดแลผสงอาย

ป ญหาว จ ย (เจาะจง การประเมนกลมประชากรผสงอายในทองท ททำาการศกษา (อำาเภอปาตอง จงหวดภเกต))

1.ผสงอายไทย มปญหาดานสขภาพ ความเจบปวยเรอรงทพบมากเปนปญหาใด

2. เมอพจารณาปญหาและสภาวะทางสขภาพผสงอาย ตามแบบประเมนสภาวะทางสขภาพในการศกษาน ผสงอายไทยมปญหาหรอความออนแอใดบาง และมจำานวนมาก นอยเพยงใด

สมมตฐานการว จ ย1. เมอพจารณาปญหาหรอสภาวะความออนแอในดานตางๆ ในการประเมนสภาวะทางสขภาพ ฯ น ผสงอายไทย มปญหาบางประการทนาจะสามารถคดกรองและระบไดวา มจำานวนมากนอยเพยงใด ในชมชนพนทตวอยาง

ระยะเวลาดำาเน นการมนาคม พ.ศ. 2552 – กรกฎาคม พ.ศ. 2552

ว ธ การศ กษา เกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม จำานวนผสงอาย จำานวน 308 คน

1.การเกบขอมล เปนการเกบขอมลดาน สขภาพ ดานเศรษฐสถานะ ความเจบปวย โดยเฉพาะอยางยง โรคเรอรงและภาวะทพพลภาพ

2. เกบขอมลเพอการประเมนสภาวะสขภาพและสมรรถภาพทเกยวของกบสขภาพ ทงรางกายและจตใจโดยใชแบบประเมนสภาวะสขภาพ Fundamental Check List for evaluation of Living Functions and Health conditions (Thai’s version; Jitisak. P, Takada., M)) ซงจะประเมนสภาวะสขภาพ โดย

- สำารวจความสามารถในการทำากจกรรมตางๆ ในชวตประจำาวน (Activity of Daily Living, ADL) บางประการ

8

- สำารวจความสามารถในการทำากจกรรมทมความซบซอนและตองใชทกษะ และสงอำานวยความสะดวกบางประการ ในชวตประจำาวน (Instrumental Activity of Daily Living, IADL) บางประการ เชนการบรหารคาใชจาย หรอทำาธรกรรมกบธนาคาร เปนตน

- การประเมนสภาวะ ความผดปกต และปญหาโรคเรอรงในอดตทอาจมผลตอสภาวะทางสขภาพในปจจบน เปนตน

- การประเมนภาวะเสยงตางๆทเกยวของกบการเกดทพพลภาพ เชน ความกลวตอการหกลม แนวโนมการใชชวตจำากดอยเฉพาะในทอยอาศย เปนตน

- สำารวจสภาวะทางโภชนาการ (คาดชนมวลกายและปจจยทสงผลตอสภาวะทางโภชนาการ เชน ความบอยในการเกดการสำาลกในขณะรบประทานอาหาร ความสามารถในการเคยวอาหาร เปนตน)

- การประเมนการรบรและความจำา และแนวโนมการเกดโรคซมเศรา เปนตน

รายละเอ ยดการศ กษาและว ธ การเก บข อม ลจำานวนผสงอายทตอบแบบสอบถาม 308 คน แบงเปนเพศชาย 120

คน เพศหญง 188 คน อายเฉลย 71 ป แบงเปนชวงอาย ตางๆ ดงน อาย 60 - 69 ป จำานวน 153 คน (ชาย 63 คน, หญง 90 คน), อาย 70 – 79 ป จำานวน 105 คน (ชาย 41 คน, หญง 64 คน), อาย 80 – 89 ป จำานวน 44 คน (ชาย 15 คน, หญง 29 คน), อาย 90 ป จำานวน 6 คน (ชาย 1 คน, หญง 5 คน)

การเกบขอมลในการศกษาน เปนการเกบขอมลโดยเจาหนาทโรงพยาบาลปาตองและเจาหนาทสาธารณสข จงหวดภเกต

ตารางท 1 จำานวนผสงอายทตอบแบบสอบถาม

เพศ อายเฉล ย จ ำานวน คาเบ ยงเบนมาตรฐาน

ชาย 70.63 120 7.582หญง 71.28 188 8.201รวม 71.03 308 7.959

9

ตารางท 2 จำานวนผสงอายทตอบแบบสอบถาม จำาแนกตามเพศและอาย

เพศอายในฐาน 10

รวม60 - 69 70 - 79 80 - 89 90 ปข นไป

ชาย 63 41 15 1 120หญง 90 64 29 5 188รวม 153 105 44 6 308

พบวาผสงอายในทองททดำาเนนการศกษามปญหาโรคเรอรง เชน 1.ความดนโลหตสง จำานวน 168 คน คดเปนรอยละ 54.6 2. เบาหวาน จำานวน 71 คน คดเปนรอยละ 23.3 3.ความผดปกตและภาวะทพพลภาพอนๆ

ผสงอายทมอายมากกวา 90 ป ม 6 คน

การเก บรวบรวมขอม ล ขอมลคำาตอบแบบสอบถามไดจากชมรมผสงอายอำาเภอปาตอง จงหวดภเกต โดย เจาหนาทฝายสงเสรมสขภาพผสงอายโรงพยาบาลปาตอง ชมรมผสงอายโรงพยาบาลปาตอง ทมอาสาสมครเจาหนาทสาธารณสขระดบตำาบล และเกบขอมลจากผสงอาย ญาต ลกหลาน หรอผดแลผสงอาย โดยไดดำาเนนการชแจงและทำาความเขาใจการสำารวจ เพอใชในงานสงเสรมสขภาพ และเกบขอมล สภาวะสขภาพทวไป ซงผสงอายไดรบทราบรายละเอยดการสอบถาม (Inform-consent) ขอคำาถาม และยนยอม ตามความสมครใจ โดยไมมการเผยแพรและนำาไปใชประโยชนอนใดนอกจากงานสงเสรมสขภาพเทานน (และไมมคาใชจายและขอผกพนใดๆ)

ผลการศกษาผลการศกษาสภาวะสขภาพผสงอาย เปนผลจากการวเคราะหแบบ

ประเมนสภาวะสขภาพ และประมวลผล เพอระบปญหา ดวยคำาถามในแบบประเมน จำานวน 25 ขอ

ผลการประเม นการตอบแบบสอบถามของผส งอาย 1. ผส งอาย ท กรายทตอบแบบสอบถามในขอต างๆ เม อ

พ จารณาเป นรายขอพบรายละเอ ยดดงน

10

คำาถามขอท 1- 5: เปนคำาถามเพอการประเมน สมรรถภาพรางกาย ความสามารถในการทำากจกรรมตางๆและการใชทกษะในการดำาเนนชวต รวมทงความสามารถในการบรหารจดการ ความคดและการรบร โดยจากผตอบแบบสอบถามทงสน จำานวน 308 คน พบวาม ผทใหคำาตอบซงแสดงวา ไมสามารถทำากจกรรมทจำาเปนทบงชวามสมรรถภาพดานรางกาย การคดและการรบร และทกษะในการดำาเนนชวตประจำาวนบางประการ จำานวน 89 คน

คำาถามขอท 6-10: เปนคำาถามเพอการประเมนความสามารถ สมรรถภาพ ของรางกาย และการทำางานของกลามเนอและระบบการเคลอนไหวรางกาย และความเสยงและปจจยทสำาคญในการเกดการหกลมโดยจากผตอบแบบสอบถามจำานวน 308 คน พบวาม ผทใหคำาตอบซงแสดงวา ไมสามารถทำากจกรรมทจำาเปนทบงชวามสมรรถภาพดานรางกาย จำานวน 60 คน

คำาถามขอท 13-15: เปนคำาถามเพอการประเมนความสามารถ สมรรถภาพ การทำางานของอวยวะทเกยวของกบการเคยวและการกลน โดยจากผตอบแบบสอบถามจำานวน 308 คน พบวาม ผทใหคำาตอบซงแสดงวา มการทำางานทไมเหมาะสมของอวยวะทเกยวของกบการเคยวและการกลน จำานวน 35 คน

คำาถามขอท 16-17: เปนคำาถามเพอการประเมน การตดทอยอาศย หรอการมปญหาดานตางๆทสงผลใหไมสามารถออกนอกสถานทๆ พกอาศย โดยจากผตอบแบบสอบถามจำานวน 308 คน พบวาม ผทใหคำาตอบซงแสดงวา ไมมการออกนอกบานหรอทพกอาศย เปนเวลานาน มากกวา 7 วน จำานวน 55 คน

คำาถามขอท 18-20: เปนคำาถามเพอการประเมนความเสยงและแนวโนมในการเกดโรคสมองเสอมโดยจากผตอบแบบสอบถามจำานวน 308 คน พบวาม ผทใหคำาตอบซงแสดงวา มปญหาการคดและการรบร และแนวโนมในการเกดโรคสมองเสอม จำานวน 45 คน

คำาถามขอท 21-25: เปนคำาถามเพอการประเมน แนวโนมการเกดภาวะซมเศรา (Depressive disorder) โดยจากผตอบแบบสอบถามจำานวน 308 คน พบวาม ผทใหคำาตอบซงแสดงวา มแนวโนมการเกดโรคซมเศรา จำานวน 22 คน

2. พจารณาการตอบขอค ำาถามแยกตามกลมอาย ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 60 ป ถง 79 ป จำานวน

ทงสน 258 คน จากทงหมด 308 คน เปนชาย 104 คน, หญง 154 คน

11

ตารางท 3 ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 60 ป ถง 79 ป

ห วข อ เกณฑการประเม น จ ำานวน

(คน)

ร อยละ

ความสามารถในการทำาก จกรรมตางๆ(คำาถามขอ 1 - 25)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 10 ขอ ในคำาถาม 25 ขอ

57 22.09

สมรรถภาพรางกายและการประเม นความเส ยงต อการหกลม(คำาถามขอ 6 -10)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 4 ขอ

39 15.11

สภาวะการทำางานของชองปาก การเค ยวและการกลน(คำาถามขอ 13 -15)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 3 ขอ

23 8.91

แนวโนมการดำารงชว ตจ ำาก ดอย เฉพาะในทอย อาศ ย(คำาถามขอ 16 -17)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได ทง 2 ขอ

30 11.62

แนวโนมการเก ดสมองเส อม(คำาถามขอ 1, 2, 3, 18, 19, 21)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 4 ขอ

19 7.36

แนวโนมการเก ดโรคซมเศร า(ประเมนภายในระยะเวลา 2 สปดาหทผานมาจนถงปจจบน)(คำาถามขอ 21-25)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 4 ขอ

18 6.97

12

ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 80 ปขนไป จำานวนทงสน 50 คน (แบงเปน ผสงอายทมอายมากกวา 80 ป จำานวน 44 คน และผสงอายทมอายตงแต 90 ปขนไป จำานวน 6 คน) จากทงหมด 308 คน เปนชาย 16 คน, หญง 34 คน

ตารางท 4 ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 80 ปขนไปหวข อ เกณฑการประเม น จ ำานว

น (คน)

ร อยละ

ความสามารถในการทำาก จกรรมตางๆ(คำาถามขอ 1 - 25)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 10 ขอ ในคำาถาม 25 ขอ

32 64.0

สมรรถภาพรางกายและการประเม นความเส ยงต อการหกลม(คำาถามขอ 6 -10)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 4 ขอ

21 42.0

สภาวะการทำางานของชองปาก การเค ยวและการกลน(คำาถามขอ 13 -15)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 3 ขอ

12 24.0

แนวโนมการดำารงชว ตจ ำาก ดอย เฉพาะในทอย อาศ ย(คำาถามขอ 16 -17)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได ทง 2 ขอ

25 50.0

แนวโนมการเก ดสมองเส อม(คำาถามขอ 1, 2, 3, 18, 19, 21)

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 4 ขอ

26 52.0

แนวโนมการเก ดโรคซมเศร า(ประเมนภายในระยะ

คำาตอบซงแสดงวาไมสามารถทำากจกรรมนนๆได มากกวาหรอเทากบ 4

4 8.0

13

เวลา 2 สปดาหทผานมาจนถงปจจบน)(คำาถามขอ 21-25)

ขอ

สำาหรบการประเมนผทมอายมากกวาหรอเทากบ 90 ป พบวา ผสงอายทมอายมากกวา 90 ป จำานวน 6 คน ทงหมดมภาวะ การดำารงชวตจำากดเฉพาะในทอยอาศย (House Bound)

หมายเหต เกณฑการประเมน การประเมนความผดปกตทตองการการฟนฟและจดการ โดย แนวทางการประเมนผล Fundamental Check lists for an evaluation of Living functions and Health conditions for Prevention of Long Term Care, โดยคณะกรรมการพจารณาและประเมนสภาวะสขภาพผสงอายในแตละดาน ของ Japan Foundation for Aging and Health. ป พ.ศ. 2549

สรปผลการศกษา1.ความเจบปวย/โรคเรอรงทพบมากในผสงอาย คอ โรคความดนโลหตสงและโรคเบาหวาน ซงพบเปนอนดบหนงและสองตามลำาดบ

2.ผสงอาย ตงแต 60 ป ถง 79 ป พบปญหาสมรรถภาพทางรางกายและทกษะในการดำาเนนชวต ไดแกความสามารถของรางกายในการ ขน ลง บนได การลกจากเกาอ การเดนโดยไมหยดพก และความเสยงตอการหกลม เปนตน ซงเพมขนในอายทเพมขน (ขอมลผสงอาย ทมอายตงแต 80 ป ขนไป)

3.ผสงอายเมอมอายมากขน จะมแนวโนมในการใชชวตจำากดอยเฉพาะในทอยอาศยเพมขน

การแปลผลการประเม นสภาวะส ขภาพ 1. ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 60 ป ถง 79 ป และผสงอายทมอายตงแต อาย 80 ปขนไปประเมนดานสมรรถภาพทางรางกายและทกษะในการดำาเนนชวต

14

พบวา กลมตวอยางผสงอาย ในกลมอายดงกลาว มสมรรถภาพทางรางกายและทกษะในการดำาเนนชวต ในระดบทแตกตางกน กลาวคอ พบวาในผสงอายทมอายมากขน พบวา ความออนแอและสมรรถภาพทลดลงจะเพมขนอยางชดเจน2. ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 60 ป ถง 79 ป และผสงอายทมอายตงแต อาย 80 ปขนไปประเมนดานการทำางานของกลามเนอและระบบการเคลอนไหวรางกายพบวากลมตวอยางมความรสกกลวตอการหกลม ทงๆทไมเคยหกลมมากอนหนา ซงอาจเปนเหตของการไมกลาออกนอกทอยอาศย ซงจะนำาไปสปญหาการเสอมสมรรถภาพดานรางกาย และตองใชชวตจำากดอยในทอยอาศย3. ผลการประเมนสภาวะสขภาพผสงอาย ตงแต 60 ป ถง 79 ป และผสงอายทมอายตงแต อาย 80 ปขนไปประเมนดานสภาวะสขภาพชองปากและการกลนพบวากลมตวอยางผสงอาย 80 ปขนไปมปญหาดานสภาวะสขภาพชองปาก และสมรรถภาพการเคยวและการกลนเพมขน

หมายเหต ดานขอจำากดของการศกษา เนองจาก การดำาเนนการศกษาน เปนการใหผสงอายเปนผใหขอมล เปนหลก แตมบางแบบสอบถามทบตรหลาน ญาต หรอผดแล และ / หรอใหอาสาสมครเปนผเกบขอมล จงอาจมขอจำากดในการสอสาร และความเขาใจในการตอบแบบสอบถามของผสงอาย และในบางกรณผสงอายไมสามารถตอบแบบสอบถามไดดวยตนเอง ดวยขอจำากดในการอานออกเขยนได และขอจำากดทางสายตา เปนตน

15

ภาคผนวกขอส งเกตในการประเม นผลการศกษา1. การศกษาน อาจนำามาสการตงขอสมมตฐานไดวา สภาวะทางสขภาพของผสงอายไทยมแนวโนม และมสภาวะทางสขภาพในวยสงอาย นอยกวา ผสงอายในประเทศญปน สมมตฐานน ไดจากขอมลของประเทศญปน จากการศกษาในประเทศญปน ในป พ.ศ. 2549 พบวา จำานวนผสงอายของประเทศญปน (อาย 65 ปขนไป) ทมภาวะความออนแอ และไดเขาสระบบการดแลระยะยาวมจำานวนประมาณรอยละ 16 และมจำานวนผสงอายทไดรบการประเมนแลวพบวามซงหมายความวามภาวะรางกายออนแอทางใดทางหนง ทตองไดรบการพงพาและรบการชวยเหลอในการดำาเนนชวตจากระบบการดแลระยะยาว จำานวนรอยละ 5 ซงเมอนำาจำานวนทงสองมารวมกน จะเปนจำานวนรอยละ 21 ซงเมอเปรยบเทยบกบ การสำารวจในผสงอายไทยในการศกษาน ทฐานอาย 60 – 79 ป (โดยการเปรยบเทยบฐานจำานวนประชากรทเทากน) ผลการสำารวจ พบวามภาวะความออนแอ และมขอคำาตอบทระบวาไมสามารถดำาเนนกจกรรมทตามแบบประเมนไดจำานวน รอยละ 22

ทงนจำาเปนตองพจารณาประเมนสถานทอยอาศย ชวตความเปนอย การใชชวตประจำาวน พฤตกรรมการบรโภคอาหาร ปจจยอนๆ ทเกยวของเชน การดแล ชวยเหลอ ของสมาชกในครอบครว และสภาพทางเศรษฐกจ สวนบคคลและครอบครว รวมทง การศกษา และประสบการณการใชชวต เชนการทำาธรกรรมจากธนาคาร เปนตน

(จากการศกษาในประเทศญปน ในป พ.ศ. 2549 ผสงอายในประเทศญปน (อาย 65 ป) ขนไป มจำานวน ประมาณ 16 เปอรเซนตทตองเขาสระบบการดแลระยะยาว (Long Term Care)(ในประเทศญปน ผทสามารถรบบรการการดแลในระบบการดแลระยะยาวไดนนจะตองเปนผทมอายมากกวา 65 ป ขนไป และในผทมภาวะความผดปกตหรอ ความเจบปวยรนแรง*)

16

การนำาขอมลการศกษาไปใชในอนาคต1.การใชแบบประเมนสภาวะทางสขภาพ เพอการคดกรองผสงอาย เพอใหการจดการและการดแลเฉพาะดาน เปนสงทจำาเปน เพอชวยใหสามารถแยกผสงอายทมความออนแอและความเสยงตอการเกดภาวะทพพลภาพตางๆ ในการศกษาน เหนไดวา เมอผสงอายมอายมากขน อตราและความเสยงตอการเกดความผดปกตและความออนแอ และความสามารถดำาเนนกจกรรมตางๆ จำาเปนในการดำาเนนชวตทลดนอยลงตามลำาดบ จะเพมขน และทำาใหผสงอายดงกลาว ตองเขาสภาวะตองพงพาในทสด

2.ดงนน เมอพบปญหาความออนแอ และความผดปกต หรอภาวะทพพลภาพตงแตเรมตน จะทำาใหการระบปญหา การคนหาปจจยเสยง และการพจารณาถงสภาวะทเกยวของ ซงจะนำามาสการวางแผน การจดการอยางถกตองเหมาะสมและเปนรปธรรม ซงจะสงผลใหสามารถจดการและใหการดแลเปนไปไดอยางรวดเรว และมประสทธภาพ ซงประเทศไทย จำาเปนตองอาศยความรและกระบวนการการจดการดงกลาวมาปรบใชใหเกดผลเปนรปธรรม เพอสามารถทจะลดการเกดภาวะทพพลภาพ และความเจบปวยในผสงอาย และยงสามารถปรบใชในผทยงไมถงวยสงอายในชมชน และในสงคมไดอกดวย

3. สำาหรบแบบประเมนสภาวะทางสขภาพทไดนำามาใชในการศกษาน เนองจากเปนแบบประเมนทปรบมาจากตนฉบบคอ แบบประเมนสภาวะทางสขภาพผสงอายในประเทศญปน ซงมขอสงเกตในการพจารณาการประเมนและการแปลผลดงน

3.1 คำาถามทวา แบบประเมนสภาวะทางสขภาพผสงอายทใชในการศกษาน มความเหมาะสมเพยงใดในการใชประเมนสภาวะทางสขภาพของผสงอายไทย เนองแบบประเมนสภาวะทางสขภาพดงกลาว เปนแบบประเมนทางการแพทย ซงไดถกพฒนาจากแบบประเมนมาตรฐานทเปนทยอมรบเปนสากล รวมกบการพฒนาโดยประเทศประเทศญปน จงอาจถอไดวาเปนเครองมอทสามารถในในการประเมนสภาวะและปญหา ในผสงอายไดจรง เพยงแตมบางประเดนในการประเมนท ผสงอายในประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงปจจยดานการอยอาศย สภาพแวดลอม ทนำามาประเมนในการศกษาน ดำาเนนการในตางจงหวด ซงอาจมปจจยดาน การสงเสรมสขภาพ การปองกนความเจบปวย การรกษาพยาบาล การดแลสขภาพ และโอกาสในการเขาถงสนคาและบรการทเกยวของและทเปนประโยชนตอสขภาพ นอยกวาในตางประเทศ เชน ดานการทำาธรกรรมกบธนาคารตางๆ อาหารปลอดภย และถกหลกโภชนาการ การไดรบขอมลขาวสารดานการดแลสขภาพเชงปองกนททวถงและมประสทธภาพ เปนตน

17

3.2 จากพนฐานสภาพสงคม สภาวะทางเศรษฐกจสวนบคคล และวฒนธรรมทแตกตางกนของประเทศญปนและประเทศไทย ความรดานการดแลสขภาพตนเองทอาจมความแตกตางกน ของประชากรสงอายทงสองประเทศ อาจมผลตอการตอบคำาถาม และการใหขอมลในการประเมน

3.3 อายทเขาเกณฑผสงอายทตางกนของประเทศไทยและประเทศญปน ประเทศไทยถอเอาอาย ตงแต 60 ป และในประเทศญปน ตงแต อาย 65 ป

3.4 ระบบสวสดการสงคม ทภาครฐจดให และระบบการดแล (ประกน) สขภาพ ของประเทศไทย ทมความแตกตางกบในประเทศญปน ซงสงผลถงปจจยดานการเขาถงสนคาและบรการทสงผลดตอสขภาพ

3.5 การเรมดำาเนนการสงเสรมสขภาพผสงอายท สามารถเขาถงกลมเปาหมาย ในประเทศไทยอาจมความแตกตางกบประเทศญปน เนองจากผสงอายไทยมกอยกบบาน และประกอบอาชพเกษตรกรรม รวมทงการสงเสรมทงดานความรทเหมาะสม เชนความรเชงโภชนาการทจำาเปน เชน การรบประทานอาหารกลมโปรตน ทผบรโภคจำาเปนตองมความรเรองสารอาหารและหลกโภชนาการทเกยวของเบองตน เชน อาหารกลมโปรตน ทประกอบดวยกรดอะมโนจำาเปนและกรดอะมโนไมจำาเปน ซงมความสำาคญในหลกโภชนาการและแนวทางการรบประทานอาหาร เพอใหไดสารอาหารทครบถวนและเกดประโยชน ซงกรดอะมโนจำาเปนมแหลงทมาไดแก ไข นม และผลตภณฑททำาจากนม และจากเนอสตว เปนตน

นอกจากนน ความร ความเขาใจ ในดานการปองกนและดแลสขภาพ และผลตภณฑเพอการอปโภคและบรโภคทเปลยนแปลง เชนอาหารปลอดภย เชนปลอดสารพษ ยาฆาแมลง สารปรงแตง เปนตน ยงมความเปนไปไดยากในการควบคมและใหความรเพอใหเกดผลในเชงปฏบต เปนตน

3.6 ความพรอม ความตองการและคานยมในการใชชวต เชนการออกกำาลงกาย การเขาใจและใสใจตอการรบประทานอาหารโปรตน การรบประทานอาหารทอดนำามน ทอดซำา เปนตน

ทงนผวจยและอาจารย Takada, M. ไดนำาเสนอการรบประทานอาหารทถกตอง เชน การลดปรมาณอาหารกลมคารโบไฮเดรตลง และ เพมการไดรบพลงงาน จากสารอาหารกลมอนใหมากขน และ การสงเสรมใหมการออกกำาลงกายทเหมาะสมกบสภาพพนฐานและการใชชวตของผสงอาย ทอาศยอยในพนทบรเวณศกษา เชน ปญหาการขาดการออกกำาลงกาย ซงปรบปรงไดดวยการสงเสรมใหผสงอายมกจกรรมการออกกำาลงกาย (ดวยการเดน) อยางถกตองใหมากขน ซงมความสำาคญเปนอยางยงทจำาเปนตองพฒนาใหเกดขนอยางเปนรปธรรม เนองจากจงหวดภเกต มสภาพแวดลอมและสงอำานวยความสะดวกและปลอดภย ทเหมาะสม เนองจากจงหวดภเกต

18

เปนจงหวดทมภมประเทศเปนเกาะ และชายหาด มมลพษจากการจราจรตำาและมการประกอบบกจการดานอตสาหกรรมทกอใหเกดมลพษคอนขางนอย และเปนจงหวดทองเทยวทสำาคญ และนอกจากนน สภาวะทางเศรษฐกจ และเศรษฐสถานะของผสงอายในจงหวดภเกต คอนขางดกวา จงหวดอนๆ ในประเทศไทย

ทงนในประเทศไทยการตรวจสขภาพตงแตเรมตน ยงจำากดอยในประชากรทมความสามารถเขาถงบรการ และจายได (ภาครฐบาล เชน ขาราชการ, ลกจางของหนวยงาน หรอบรษทเอกชน และบคคลทวไปทมฐานะ หรอ สามารถรบบรการตรวจสขภาพได) ซงตางจากระบบการจดการสขภาพประชาชนในประเทศญปน ซง มระบบการประกนสขภาพในลกษณะตางๆท มการจายเงนเขาสระบบ อยางชดเจนและสมำาเสมอ ซงทำาใหสามารถรบบรการการตรวจสขภาพในทกชวงอายได โดยในประเทศญปน ประชาชนทมอายตงแต 40 ปขนไป เกอบ 90 เปอรเซนต จะไดรบการตรวจคดกรองสขภาพเปนประจำาทกป

2. พนททใชในการศกษา เหตผลของการเลอกพนททำาการศกษาน เนองจากขอจำากดในดานระยะเวลา และความพรอมของพนทสำารวจ และทมศกษา ทงนมขอสมมตฐานวา พนทจงหวดภเกต และประเทศญปน มรปแบบการใชชวตของประชากร สงแวดลอม ทมความแตกตางกน ซงอาจไมสามารถเปนตวแทนประชากรของผสงอายในประเทศไทยอยางแทจรง

3. การศกษานแสดงใหเหนวา เมอมการประเมนสมรรถภาพ และความสามารถของรางกาย และสภาวะทางจตใจ ในการใชชวตประจำาวนของผสงอาย จะสามารถคดกรองผสงอายทมแนวโนมทจะมความผดปกต หรอเกดปญหาทสงผลตอการมคณภาพชวตทด ไดอยางชดเจน และเปนรปธรรม และมความเปนไปไดวา เมอเปรยบเทยบชวงวยของผสงอาย และความสามารถในการดำาเนนกจกรรมตางๆ ในชวตประจำาวน และการมภาวะความผดปกต หรอ ความสามารถทลดลงของการทำางานของระบบอวยวะตางๆ ผสงอายไทย มปญหาทจำาเพาะดานการมแนวโนมการดำารงชวตจำากดอยเฉพาะในทอยอาศย และสมรรถภาพทางรางกายและทกษะในการดำาเนนชวต ซงการศกษานนำาไปสความจำาเปนทจะตองมการการประเมนปจจยทเกยวของและดำาเนนการแกไขตอไป ทงนเพอใหการคนหาปองกนและพฒนาแนวทางการควบคม ดแลปจจยทเกยวของ ในผสงอาย ทงในรายบคคลและชมชน ตามปจจยตางๆทเปนอย ตงแตระยะเรมตนของ

19

ปญหา เพอปองกนภาวะความออนแอและแนวโนมการเกดภาวะทพพลภาพตางๆ

4. คาอายขยเฉลยของผสงอายไทย เมอเปรยบเทยบกบคาอายขยเฉลยของผสงอายชาวญปน มผลตอการมสภาวะทางสขภาพทแตกตางกน ซงนาจะแสดงไดจากความสามารถในการดำาเนนกจกรรมตางๆ

แนวทางการดำาเนนงานในอนาคต1.หลงจากประเมนสภาวะทางสขภาพฯ เมอพบปญหาเฉพาะดานทเกยวของ ระยะตอมาจะนำาวธการดแลสขภาพเฉพาะปญหามาใชกบผสงอายแตละรายตามปญหาทพบ ตามลำาดบความสำาคญและความเรงดวน โดยคำานงถงความตองการในการรบการดแล การฟนฟ ของผสงอายรายนนๆ และความรวมมอของครอบครวและผดแลและหลงจากไดดำาเนนการฟนฟสขภาพตามปญหาทพบ ผสงอายจะไดรบการประเมนโดยใชแบบประเมนสภาวะสขภาพอกครง

2.ผสงอาย ทมอาย 60 ปขนไป ถง 79 ป กลมน ควรไดรบการฝกสมรรถภาพดานตางๆ เพอใหมสมรรถภาพดานรางกายทพฒนาและแขงแรงขน

3. ผสงอาย ทมอาย 80 ปขนไป จะตองไดรบการคดแยก เปนกลมทพงพาตนเองได จำาเปนตองพงพาแตเฉพาะบางกจกรรม และมภาวะตองพงพาอยางมาก

4.การใหมกจกรรม เพอการพฒนา และฟนฟ ทงดานรางกายและจตใจ รวมทงความรความเขาใจในการดแลสขภาพในดานตางๆ อยางครบถวน (ทงนขนกบความสมครใจ และความพรอมในการเขารวมกจกรรม)

นอกจากนน มคำาถามทตองดำาเนนการศกษาในการศกษาระยะทสองตอไป

1. ในประเทศไทย และผสงอายไทย อายทเทาใด เปนอายคาดการณเฉลย ทพบวามภาวะรางกายออนแอ และจำาเปนตองไดรบการพงพามากทสด

2. ปญหาสขภาพใดในผสงอายไทยท เปนปญหาสำาคญทจะทำาใหเกดการพงพาไดมากทสด

3. ปจจยใดเปนปจจยสนบสนนสำาคญททำาใหเกดภาวะพงพา ในบรบทของประเทศไทย

4.การดำาเนนการใดเปนสงทตองดำาเนนการเปนอนดบแรกในการพฒนาระบบสขภาพเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในประเทศไทย

20

5.กระบวนการพฒนาสขภาพผสงอาย และผกำาลงเขาสวยสงอายรปแบบใด มความเหมาะสมทงดานของบคคล ชมชน ในดานของการใชเวลา ระบบการดำาเนนการ การบรหารจดการและการใชจายงบประมาณอยางเหมาะสมและคมคา (Value for money)

เอกสารอ างอ ง

1. ขอมลประชากร ในป พ.ศ. 2551 จงหวดภเกต (http://www.it 4social.net/statpopulation52/stat/index.php )

2. ปาณบด เอกะจมปกะ และ นธศ วฒนมะโน, “รายงานสถานการณสขภาพ ผสงอายไทย”, ปท 4, ฉบบท 1, ธนวาคม พ.ศ. 2552.

3. รายงานการศกษาวจยขอมลชมชนจงหวดภเกต, มลนธชมชนภเกต, ป พ.ศ. 2551.4. รายงานสถานการณอตสาหกรรมจงหวดภเกต ป 2550.

ใน (http://www.industry.go.th/DocLib13/%E0%B9%83%E0%B8%95%E0%B9%89/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%95.doc)

5. เอกสาร “อาหาร สารอาหาร การใหพลงงาน “ โดย ทาคาดะ มนาโกะ และ โดย สถาบนเวชศาสตรผสงอาย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2548

6. Successful Aging, Tokyo Metropolitan Institute of Gerontology, World planning Co. LTD. publishing. 2006.

7. Colin A. Depp, and Dilip V. Jeste., Predictors Definitions of Successful Aging: A Comprehensive Review of Larger Quantitative Studies, 2009, Vol. VII, No. 1, p. 137-150.

8. Franco Sassi and Jeremy Hurst, The Prevention of life-style related chronic diseases: An economic framework No. 32, 2008.

9. Yukio YAMORI, Do Diets Good for Longevity Really Exist? -Lessons from the eating habits of countries with long-lived populations- JMAJ 52(1): 17-22, 2009.

10. Health measurement using the ICF: Test-retest reliability study of ICF codes and qualifiers in geriatric care Jiro Okochi, Sakiko Utsunomiya, and Tai Takahashi (available online:

21

http://www.hqlo.com/content/pdf/1477-7525-3-46.pdf)

11. The Iowa Geriatric Education Center (IGEC)., “Geriatric Assessment Tools” website: http://www.healthcare.uiowa.edu/igec/tools/default.asp

12. Sherry Greenberg, Functional Assessment, Staff Development Partners Edition, Instructor Guide, The John Hartford foundation, Institute for Geriatric Nursing. website: http://www.evidence2practice.org/topics/Hartford/data/guides/Module4FunctionalAssessment.doc

13. Trading Economics by World Bank Indicators – Thailand, 2010. (http://www.tradingeconomics.com/thailand/age-dependency-ratio-old-percent-of-working-age-population-wb-data.html)

14. International classification of functioning, disability and health: ICF. World Health Organization, 2001.

15. Expanding the Evidence for Health Promotion: Developing Best Practices for WISEWOMAN, JOURNAL OF WOMEN’S HEALTH, Volume 13, Number 5, 2004. p. 639.

16. Supporting the Community “Kaigo-Hoken”: the Long-term Care Insurance Division, Social Services Bureau, City of Yokohama, April 2004.

22

กตต กรรมประกาศ

ขอขอบคณ

- โรงพยาบาลปาตอง จงหวดภเกต- นายแพทยทวศกด เนตรวงศ (ผอำานวยการโรงพยาบาลปาตอง, ป พ.ศ.

2552)- นางกนยา ปรชากล (พยาบาล, เจาหนาทผชำานาญการ แผนกสงเสรมสขภาพและผสงอาย โรงพยาบาลปาตอง)

- ชมรมผสงอาย อำาเภอปาตอง อำาเภอกระท จงหวดภเกต- เจาหนาทโรงพยาบาลปาตองและเจาหนาทงานสาธารณสข อำาเภอปาตอง จงหวดภเกต

- ผดแล และครอบครว ผสงอาย - ผสงอายทกๆ ทาน

รายละเอ ยดผลการศกษา (เพมเตม)ผสงอายทใหคำาตอบในแตละขอคำาถาม แสดงผลไดดงน

23

คำาถามขอ 1. ใช ไมใช81.2 18.8

เพศชาย 87.5 12.5เพศหญง 77.1 22.9

คำาถามขอ 2. ใช ไมใช80.8 19.2

เพศชาย 85.0 15.0เพศหญง 78.2 21.8

คำาถามขอ 3. ใช ไมใช70.5 29.5

เพศชาย 78.3 21.7เพศหญง 65.4 34.6

คำาถามขอ 4. ใช ไมใช84.4 15.6

เพศชาย 90.0 10.0เพศหญง 80.9 19.1

คำาถามขอ 5. ใช ไมใช94.2 5.8

เพศชาย 94.2 5.8เพศหญง 94.1 5.9

คำาถามขอ 6. ใช ไมใช61.0 39.0

เพศชาย 64.2 35.8เพศหญง 59.0 41.0

คำาถามขอ 7. ใช ไมใช65.6 34.4

เพศชาย 67.5 32.5เพศหญง 64.4 35.6

24

คำาถามขอ 8. ใช ไมใช66.2 33.8

เพศชาย 65.0 35.0เพศหญง 67.0 33.0

คำาถามขอ 9. ใช ไมใช19.5 80.5

เพศชาย 13.3 86.7เพศหญง 23.4 76.6

คำาถามขอ 10. ใช ไมใช68.6 33.4

เพศชาย 54.2 45.8เพศหญง 74.5 25.5

คำาถามขอ 11. ใช ไมใช10.1 89.9

เพศชาย 8.3 91.7เพศหญง 11.2 88.8

ขอ 12. เปนการคำานวนหาคา BMI ซงการเกบขอมล มความไมสมบรณ จงไมนำามาแปลผล

คำาถามขอ 13. ใช ไมใช29.2 70.8

เพศชาย 20.0 80.0เพศหญง 35.1 64.9

คำาถามขอ 14. ใช ไมใช17.9 82.1

เพศชาย 14.2 85.8เพศหญง 20.2 79.8

ใช ไมใช

25

คำาถามขอ 15. 40.1 59.9

เพศชาย 36.7 63.3เพศหญง 42.2 57.8

คำาถามขอ 16. ใช ไมใช78.5 24.2

เพศชาย 80.8 19.2เพศหญง 72.6 27.4

คำาถามขอ 17. ใช ไมใช38.3 61.7

เพศชาย 28.3 71.7เพศหญง 44.7 55.3

คำาถามขอ 18. ใช ไมใช21.0 79.0

เพศชาย 15.8 84.2เพศหญง 24.3 75.7

คำาถามขอ 19. ใช ไมใช70.1 29.9

เพศชาย 75.8 24.2เพศหญง 66.5 33.5

คำาถามขอ 20. ใช ไมใช86.4 13.6

เพศชาย 85.8 14.2เพศหญง 86.7 13.3

คำาถามขอ 21. มความคลาดเคลอนในการแปลผล จงไมถกนำามานำาเสนอในรายงานน

26

คำาถามขอ 22. ใช ไมใช18.8 81.2

เพศชาย 13.3 86.7เพศหญง 22.3 77.7

คำาถามขอ 23. มความคลาดเคลอนในการแปลผล จงไมถกนำามานำาเสนอในรายงานน

คำาถามขอ 24. ใช ไมใช11.0 89.0

เพศชาย 5.8 94.2เพศหญง 14.4 85.6

คำาถามขอ 25. ใช ไมใช10.6 89.4

เพศชาย 3.3 96.7เพศหญง 44.7 55.3

27