Savjetodavna sluba u biljnoj proizvodnji Biotehniki institut - Trg Kralja Nikole bb, 81000 Podgorica Tel: 081 206 713 Fax: 081 206 712 Mail: extension-pg@cg.yu

REZIDBA LJIVE

ljiva se najee orezuje u martu. Kod sorte Poegaa odstranjuje se viak unutranjih grana. Spoljanje grane se obino ne diraju, osim ukoliko nijesu suve ili polomljene. Prilikom proreiva-nja grana treba biti umjeren, jer jaa rezidba kod poegae utie na sma-njenje prinosa.

VANO je napomenuti da se grane i mladari kod ove sorte ne smiju prekraivati jer se time smanjuje rodni potencijal. Stenlej, aanska rodna i aanska ljepotica su sorte koje trae otriju rezidbu jer imaju sklonost ka zametanju velikog broja pupoljaka. Sav viak unutranjih grana se odstranjuje, a spoljanje grane se prekrauju.

Na starijim stablima koja su neadek-vatno orezana obino se rodni elementi nalaze na periferiji krune pa je neop-hodno da se pravilnom rezidbom spri-jei premjetanje vegetacije na vrni dio krune ili grana. To se postie jaim skraivanjem grana i granica pri vrhu pri emu se vodi rauna da se osnovne grane ne ogole.

Rodni elementi ljive

ljiva radja na mjeovitim rodnim gran-icama, dugim rodnim granicama, kratkim rodnim granicama, kopljastim izratajima i majskim kiticama. Nain rezidbe ljive u rodu zavisi i od toga na kojem tipu rodnih granica radja od-reena sorta ljiva. Poegaa, Sten-lej, aanska ljepotica i aanska rodna raaju preteno na kratkim rod-nim granicama i kopljastim izratajima koji su se obrazovali na dvogodinjem i

starijem drvetu. Pri rezidbi treba osta-viti i odreen broj jednogodinjih ne-rodnih grana na kojima e se razviti kratko rodno drvo.

Orezivanje obino poinje odozgo pa nanie, tako to se prekrauje najvia skeletna grana i pri prekraivanju se ostavlja jedna spoljna granica na vrhu. Takoe, sve suve, povrijedjene i po-lomljene grane, vodopije i grane koje rastu u unutranjosti krune treba od-sjei do osnove. Ukoliko su neke grane jae razvijene i postoji tendencija da nadjaaju sekundarne ili primarne gra-ne, treba ih vie skratiti. Ako u kronji postoji neka praznina onda tu treba os-taviti vodopiju, ali se ona mora poviti da ne bi bila previe bujna. Od rodnih granica najprije se uklanjaju stare i izroene, zatim tanke, zasijenjene a ukoliko ima previe mladih rodnih gra-na one se moraju prorijediti, kako bi se napravio bilans izmeu generativnog i vegetativnog dijela i omoguilo formi-ranje rodnih elemenata za narednu go-dinu.

Savjetodavna sluba u biljnoj proizvodnji - 2 -

Podmladjivanje ljive

Podmlaivanje je agrotehnika mjera koja se esto koristi u ekstenzivnom ljivarstvu. Osnovni cilj ove mjere je da se rezidbom odstrane stari i dotrajali djelovi krune i da se podstakne redovan vegetativni porast. Bez podmlaivanja nema obnove skeleta krune, nema for-miranja novog rodnog drveta a samim tim ni redovnih prinosa, odnosno roda.

Osnovni pokazatelji da treba pristupiti podmladjivanju ljive su slab vrni pri-rast, poetak suenja produnica rame-nih grana, ogoljavanje donjih djelova ramenih grana a isto tako ako je kruna oteena usled lomljenja grana pod teretom roda, snijega, oluje i sl.

Podmlaivanje je delikatna operacija i trerba joj prii sa puno panje, opreza i znanja. Podmlaivanje ne treba obaviti odjednom, ve postupno, tokom 2-3 godine.

Pod podmladjivanjem vodilicu i ramene grane treba skratiti do neke pogodne

grane koja e preuzeti ulogu vodilice, a ramenih grana do zauzimanja eljenog poloaja u prostoru. Presjeci koji se prave ne bi trebali biti vei od 10 cm u preniku, dok presjeci do 5 cm u pre-niku bre zarastaju. Vee rane treba obavezno zagladiti otrim noem i za-tititi kalem voskom.

Uspjeh podmlaivanja zavisi i od njege koju je neophodno sprovesti posle ove operacije. Stablo ljive i ramene grane treba zatititi kreenjem od uticaja sunca i mraza. Ova mjera ima za cilj da se sprijei prekomjerno zagrijavanje stabla i ranije kretanje vegetacije a ujedno je i dezinfekciono sredstvo sa kojim se titi stablo i ramene grane od parazita. Takoe, ljive treba obilno ubriti, tititi od bolesti i tetoina i na-vodnjavati.

Podmlaivanje ljiva, najbolje je obaviti tokom januara i februara.

Grozdani Rajko, dipl. in. polj.