sayi 25 - cu.edu.tr

>>> SAYI 25

Herhangi bir say›y› kaç›rd›¤›n›zda, bunu abone bölümümüzden temin etmeniz ve “Herkes ‹çin Bilgisayar”› eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün.En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek. Böylece “Herkes ‹çin Bilgisayar” her düzeyden kullan›c› için “eksiksiz” bir baflvuru kayna¤› olacak.

Bilgisayar›n›zla ilgili her türlü sorun için“Herkes ‹çin Bilgisayar” Destek Telefonu

0 800 211 61 17Saatleri: 9.30 - 11.00, 13.00 - 14.30

Abone Servisi0 800 211 61 18

TEMEL B‹LG‹LER

PROJELER

INTERNET

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

PÜF NOKTASI

INTERNET ANS‹KLOPED‹LER‹HER AN ULAfiAB‹LECE⁄‹N‹Z B‹LG‹ KAYNAKLARI

WEB SAYFASI HAZIRLAMAK VIIWEB SAYFASI TABLOLARININ ‹NCE AYARLARI

INTERNET’TE PARA KAZANMAK II‹NTERNET ÜZER‹NDE PARA KAZANMANIN YOLLARI

TABLO ‹ÇER‹KLER‹N‹N SIRALANMASIEXCEL TABLOSU ‹ÇER‹⁄‹ NASIL SIRALANIR?

TAKV‹M HAZIRLANMASIEXCEL KULLANARAK B‹R TAKV‹M NASIL HAZIRLANIR?

TABLETLER, TOUCHPAD VE D‹⁄ERLER‹ALTERNAT‹F PC KUMANDA AYGITLARI

TAfiINAB‹L‹R B‹LG‹SAYARLARPORTAT‹F B‹LG‹SAYARLARA B‹R BAKIfi

EKRAN GÖRÜNTÜSÜNÜ YAKALAMAKB‹LG‹SAYARDAK‹ GÖRÜNTÜLER‹ RES‹M OLARAK KAYDETMEK

MULT‹MEDYA AKSESUARLARIMULT‹MEDYA MON‹TÖRLER VE KULAKLIKLAR

YEN‹ YAZILIM EKLEMEKWINDOWS OYUNLARI NASIL KURULUR?

26. SAYIDA NELER VAR?

TEMEL B‹LG‹LERAVUÇ‹Ç‹ B‹LG‹SAYARLARGELECE⁄‹N B‹LG‹SAYARLARI

WINDOWSBAfiLANGIÇ D‹SKET‹ OLUfiTURMAK

PROJELEREXCEL’DE L‹STE HAZIRLAMAK

DOSYA BOYUTUNU Ö⁄RENMEK

INTERNETINTERNET VE T‹CARET FUARLARI

WEB SAYFASI HAZIRLAMAK VIII

INTERNET’‹N GELECE⁄‹

MULTIMEDIA VE E⁄LENCEGELECEKTE MULT‹MEDYADONANIMLAR

PÜF NOKTASIÇEfi‹TL‹ WINDOWS AYARLARI VEKISAYOL TUfiLARI

Vogel Yay›nc›l›k Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu Cad. Ün ‹fl Merkezi No: 231/3

80380 Kas›mpafla-‹STANBULTel: (212) 297 17 24 Faks: (212) 297 17 33

Genel Yay›n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz› ‹flleriMüdürü: Mahmut Karsl›o¤lu, Editör: M. Berker Güngör, Grafik Tasar›m: Murat Çelik, Vogel Sat›fl Müdürü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: YelizKoyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Nur Geçili,Da¤›t›m: Cem Cenker, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti.Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard›mc›s›: BesteÖzerdem, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti. Ad›na Sahibi: Gökhun Sungurtekin,Renk Ayr›m›-Film Ç›k›fl ve Bask›: As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti., Da¤›t›mB‹RYAY A.fi.

6 fiubat’ta Bayilerde

Kaç›rmay›n!

TEMEL B‹LG‹LER TABLETLER, TOUCHPAD VE D‹⁄ERLER‹

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER 137

>>>

TABLETLER, TOUCHPAD veD‹⁄ERLER‹Bilgisayarla çal›fl›rken kullanabilece¤iniz tek kumanda ayg›t› fare de¤ildir.

Burada piyasada bulunan di¤er ayg›tlar› inceliyoruz.

‹lk Apple tasar›m› kiflisel bilgisayar›n piyasayaç›kmas›ndan bu yana, fare en yayg›n PC kumandaayg›t› olagelmifltir. Ne var ki özellikle tafl›nabilirbilgisayarlar›n gelifltirilmesi "Trackpoint" tabiredilen türdeki di¤er kumanda ayg›tlar›n›n da or-taya ç›kmas›n› sa¤lam›flt›r. Bu tür cihazlar zamaniçinde farkl› tasar›mlara dönüflerek masaüstüPC’lerinde de kullan›lmaya bafllam›fllard›r. Bu ay-g›tlar genellikle fareden çok daha az bir çal›flmaortam›na ihtiyaç duyarlar, üstelik ço¤unlukla datoz ve rutubete karfl› daha az duyarl›d›rlar.

TRACKBALLFarelerin yerini almay› deneyen ilk farkl› tasa-

r›mdaki ayg›t Trackball olarak bilinen cihazd›r.Bu ayg›t görünüm olarak ters çevrilmifl bir fareyiand›r›r, hareketleri alg›layan top üst k›s›mda bu-lunmaktad›r. Burada kumanda ifllemi ayg›t› masa-da dolaflt›rmak yerine, bir parmakla topu hareketettirerek olmaktad›r, bu yüzden de çok daha kü-çük bir çal›flma ortam› yetmektedir.

Trackball ayg›tlar› ayr› olarak üretildikleri gibi,baz› bilgisayar modellerinde rastlanabilece¤i üze-re klavye içine entegre edilmifl olanlar› da vard›r.Bunlar tek parmakla kullan›labilecek kadar kü-çüktürler, ancak pek o kadar tutulmam›fllard›r.

Trackball ayg›tlar› kullan›m› basit ve az yer ge-rektiren ayg›tlard›r, ancak yak›n zamana kadarfarelerle ayn› dertlerden muzdariptiler. Üzerlerin-de bulunan yönlendirme topu t›pk› farelerdeki gibikir tutmaya müsaittir. Ancak yak›n zamanda op-tik alg›lay›c› kullanana modeller piyasaya ç›kma-ya bafllam›fl, böylece bu ayg›tlar›n en büyük zay›f-l›¤› da giderilmifltir.

TOUCHPADÖzellikle tafl›nabilir bilgisayarlarda s›k s›k karfl›-

n›za ç›kabilen bir ayg›t olan Touchpad, ayn› za-

manda Trackpad ad›yla da bilinir. To-uchpad çok farkl› boyutlarda olabi-lir, ayr›ca bilgisayar klav-yesine entegre edilmiflolabilece¤i gibi, ay-r› bir donan›molarak da sat›la-bilmektedir. Buayg›t görünüm ola-rak düz ve kare fleklindeki parlak bir yüzeydenibarettir. Bu yüzey insan cildinin dokunuflunu alg›-layacak biçimde tasarlanm›flt›r.

Touchpad kullan›m› oldukça basit bir ayg›tt›r,tüm yapman›z gereken parma¤›n›z› yüzeye hafifçede¤dirmek ve burada gezdirmektir. Touchpad par-ma¤›n yüzey üzerindeki hareketlerini alg›lar vebunlar› t›pk› bir fare gibi de¤erlendirerek bilgisa-yara komut gönderir. T›klama ya da çift t›klamagibi ifllemler için, t›pk› fare tuflunu t›klar gibi par-ma¤›n›z› hafifçe yüzeye vurman›z yeterli olmakta-d›r. Ayr›ca bu ayg›tlar ortamdaki toz ve rutubet-ten hemen hiç etkilenmezler.

Ancak bu ayg›t›n da baz› sorunlar› yok de¤ildir.Her touchpad farkl› bir duyarl›l›kta üretilmekte-dir, baz›lar› çok kuru bir cilde tepki vermektezorlan›rken, baz›lar›n›n da afl›r› terli bir cilt yü-zünden "akl› kar›flabilmektedir", bu yüzden seçimyaparken dikkatli olmak gereklidir. Yine baz› du-rumlarda elleri biraz fazla tit-reyen bir kullan›c› bu tür birayg›tla çal›flmay› çok zor bula-bilir, çünkü ayg›t üzerindekiparma¤›n titremesini t›klamaolarak alg›lamakta, ortayaters sonuçlar ç›kabilmektedir.Bu yüzden Touchpad türü birayg›t herkesin kullan›m›nauygun olmayabilir.

Tablet türü ayg›tlarda iflaretçi olaraközel bir kalem kullan›l›r.

<<<

138 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● TEMEL B‹LG‹LER

TEMEL B‹LG‹LER TABLETLER, TOUCHPAD VE D‹⁄ERLER‹

<<<

TRACKPOINTTrackpoint tabir edilen bu ayg›t sadece tafl›nabi-

lir bilgisayarla-ra özeldirlerve masaüs-tü bilgisa-yarlar›naneredeysehiç uygu-lanma-m›fllard›r.

Bunun bafl-l›ca sebebi ço¤u in-

san›n tercih etmeyece-¤i kadar küçük ve

hassas bir kumanda ay-g›t› olmas›d›r. Ne var ki ayn›

özelliklerden ötürü ço¤u ünlümarkan›n tafl›nabilir bilgi-sayar modellerinde bu ay-

g›ta rastlamak mümkündür. Trackpoint esas olarak klavyenin ortas›nda bir

yere yerlefltirilmifl küçük ve hassas bir manivela-dan ibarettir. Son derece hassas olan bu manivelaüzerindeki parma¤›n bask› yapt›¤› yönü alg›laya-rak çal›fl›r. Parma¤›n›z dü¤me görünümlübu küçük çubu¤un üzerindeyken herhangibir yöne do¤ru çekmeniz yeterli olmakta-d›r. Neredeyse hiç yer kaplamamas›na ra¤-men, yap›s› ve hassasiyeti nedeniyle kullanmayaal›flmak biraz zaman alabilmektedir.

JOYSTICKayg›tlar de¤iflik boy ve tasar›mlarda olabilen, an-

cak genel görünüfl olarak savafl uçaklar›n›n ku-manda kollar›na benzeyen araçlard›r. Zaten bun-

lar›n tasar›m›na da savafl uça¤› kumandalar›esin kayna¤› olmufltur, çünkü ilk modeller as-

keri simülatörler için gelifltirilmifltir. An-cak zaman içinde bilgisayar oyunlar›-n›n geliflimi sayesinde PC ve di¤er

platformlar için uyumlu Joysticklerüretilmeye bafllanm›flt›r.

Prensipte büyük bir manivelagibi çal›flan Joystickler, sa-dece bilgisayar oyunlar›nda

ifle yarayabilmektedirler. Çok

farkl› özelliklere sahip olan modellerini bulabil-mek mümkündür, ancak hiçbiri Windows ile çal›-fl›rken fare ya da benzeri bir kumanda ayg›t›n›nyerine kullan›lamaz. E¤er bilgisayar oyunlar›nagerçekten merakl›ysan›z, o zaman bu tür bir ayg›tedinmek faydal› olabilir.

TABLETTablet tabir edilen kumanda ayg›t› di¤er tüm

benzer ayg›tlar içinde en özel ve en farkl› olan›-d›r. Görünüm ve çal›flma prensipleri aç›s›ndan To-uchpad ile benzerlikler gösterir, ancak çok dahabüyük bir yüzeye sahiptir ve parmak yerine özelbir kalemle kullan›l›r. Bu tür bir ayg›t›n gelifltiril-mesinin bafll›casebebi, fare vebenzeri ayg›t-lar›n yetersizkald›¤› du-rumlara birçözüm ge-tirmektir.

Özellikle çizim yaparken ya da yazarken kalemkullanmaya al›flm›fl bir elin, fare ya da di¤er ay-g›tlarla iyi sonuçlar elde etmesi mümkün olma-maktad›r. Ancak bir Tablet kullan›ld›¤›nda bu so-run halledilmifl olur.

Tabletlerin yüzeyi bas›nca duyarl›d›r, bu flekildeüzerlerinde gezdirilen kalemin hareketlerini alg›-lamakla kalmaz, uygulanan bas›nç miktar›n› daölçebilirler. Böylelikle çizim yaparken kullan›lançizgilerin kal›nl›¤›n› ya da di¤er detaylar› rahat-l›kla ayarlayabilmek mümkün olabilmektedir. Tab-let üzerine bir resim koyup üzerinden geçerek onubilgisayara aktarmak, sonra da resim iflleme yaz›-l›mlar›yla ifllemek son derece kolayd›r. Bu ayg›tdaha ziyade çizimle u¤raflan kullan›c›lara hitapetmektedir ve fiyatlar› da genellikle di¤er kuman-da ayg›tlar›ndan daha pahal›d›r, bu yüzden de çokfazla yayg›n de¤ildir. >>>

TEMEL B‹LG‹LER TAfiINAB‹L‹R B‹LG‹SAYARLAR


>>>

TAfiINAB‹L‹R B‹LG‹SAYARLARBilgisayarlar art›k hayat›n her an›nda ihtiyaç duyulabilen

ayg›tlar haline gelmifllerdir.

Bir zamanlar bilgisayarlar dev büyüklüklerde vek›s›tl› yeteneklere sahip ayg›tlard›, bu yüzden on-lar› çok az insan kullanabiliyordu. Bu insanlar›nbüyük bir k›sm› da genellikle devlet ya da özel

flirket bünyesinde çal›-flan görevlilerdi. Nevar ki teknolojik ge-liflmeler bilgisayarla-r› daha küçük veyetenekli bir hale

getirdi. Bu sü-reç içinde

bu ci-hazlar

hayat›n heralan›na girmeye baflla-

d›lar. Sonuç olarak tafl›nabilenve ihtiyaç duyulan her yerde kullan›labilen bilgi-sayarlar›n gelifltirilmesi kaç›n›lmaz oldu.

‹lk tafl›nabilir bilgisayar modelleri masaüstübenzerlerinden pek farkl› de¤ildiler. Bunlar a¤›rve hantal ayg›tlard›, en önemli özellikleri katlana-rak çanta haline getirilebilmeleriydi. Yerleflik güçkaynaklar›ndan ba¤›ms›z çal›flabilmek için a¤›raküler kullan›yor, ancak yüne de uzun müddet ye-tecek enerji olmad›¤›ndan çok çabuk kullan›m d›fl›kal›yorlard›.

Yüksek enerji tüketi-mi ve a¤›rl›k sorunla-r›n›n en önemli sebe-biyse bu cihazlar›nüretilmesinde stan-dard masaüstü bil-

gisayar› parça-lar›n›n

kullan›l-mas›yd›.

Bu parçalar

tafl›nabilir bir bilgisayara uygun olarak tasarlan-mad›klar›ndan performans› çok düflürüyorlard›.Bu bilgisayarlar›n belki de en özgün parçalar› kü-çük ve renksiz dijital ekranlar›yd› ki, bunlar daço¤u durumda yetersizdi. Ayr›ca bu ayg›tlar›n ofisya da ev d›fl›ndaki koflullara dayanabilmesi içinbaz› pahal› malzemelerden faydalanmak gereki-yordu ki, bu da standard PC parçalar›n›n kullan›-m›na ra¤men fiyatlar›n›n çok yüksek olmas›na ne-den oluyordu.

Tüm bu sorunlar tafl›nabilir bilgisayarlar içinözel olarak tasarlanm›fl parçalar›n kullan›lmas›y-la afl›lmaya baflland›. Daha az yer kaplayan veenerji tüketen bilgisayar parçalar› tasarland›, ay-r›ca bu ifl için özel akülergelifltirildi. Günümüzdebu tür ayg›tlar halen fi-yat ve enerji tüketimikonusunda baz› sorun-lar tafl›sa da, yeni mo-deller ilk yap›lan-lardan tart›fl›l-maz biçim-de dahaüstün ve kul-lan›fll›d›rlar.

LAPTOPBu s›n›ftaki bilgisayarlar ilk yap›lanlardan çok

daha küçük ve kullan›fll›d›rlar. Boyutlar büyükçebir evrak çantas› ebatlar›na indirgenmifl, ayr›caa¤›rl›k bir hayli azalt›lm›flt›r. Yine de bu tür ayg›t10 kilogram civar›nda olabilmekte ve tafl›mas›pek kolay olmamaktad›r. Ancak özellikle bilgisa-yar parçalar›n›n tafl›nabilir boyutlara indirgenme-sinde önemli bir ad›m at›lm›fl, sabit diskler ve ek-ranlar gibi karmafl›k parçalar daha küçük, dahahafif hale getirilmeye bafllanm›flt›r.


TEMEL B‹LG‹LER TAfiINAB‹L‹R B‹LG‹SAYARLAR

<<<

NOTEBOOKTafl›nabilir bilgisayarlara olan talebin artmas›

bu konudaki geliflmeleri de h›zland›rm›flt›r. Ço¤ufirma tüketicinin hafif ve yetenekli bir cihaz iste-¤ini karfl›layabilmek için çal›flmalar yapm›fl, so-nuçta da Notebook s›n›f› bilgisayarlar ortaya ç›k-m›flt›r. Bu s›n›f›n özelli¤i ebatlar›n A4 ka¤›t bü-yüklü¤ünü ve a¤›rl›¤›n da 4 kilogram› aflmamas›-d›r. ‹lk Notebook modelleri oldukça basit olmas›-na karfl›n, zaman içinde CD-ROM sürücüler, seskartlar› ve modemler gibi art›k vazgeçilmez say›-

lan donan›mlara da kavufl-mufllard›r. Günümüzde No-tebook s›n›f› bilgisayarlar-da, bir masaüstü PC’sin-de bulunabilecek hemenher tür donan›ma rast-lamak mümkündür.

Notebook bilgisayarla-ra tak›lan ek donan›m onlar biraz daha a¤›r k›ld›-¤›ndan, daha hafif ve temel ifllevlere sahip cihaz-lar isteyenler için bir alt s›n›f tasarlanm›flt›r. Bus›n›ftaki ayg›tlar 2 kilogram› geçmeyen a¤›rl›¤asahiptirler ve ço¤u zaman üzerlerinde yerleflik birdisket sürücü bile bulunmaz. Ancak disket ya daCD-ROM sürücü ve benzeri ayg›tlar› ihtiyaç du-yuldu¤unda takabilmek üzere, bu ayg›tlar›n üze-rinde belirli say›da ba¤lant› noktalar› mevcuttur.Bu sayede genel kullan›mda oldukça hafif olan,ancak istendi¤inde ek donan›mdan da faydalana-bilen bir cihaz s›n›f› ortaya ç›km›flt›r.

ULTRATHIN NOTEBOOKNotebook s›n›f› bilgisayarlar›n daha da ince

ve hafif bir alt s›n›f› olan bu cihazlar, 1,5 san-timden daha incedirler ve üzerlerinde disketsürücüler gibi hiçbir ek donan›m yoktur. Bu sa-yede onlar› istenen herhangi bir yere götürmekve çal›flt›rmak mümkün olmaktad›r. Ek donan›mkullanabilme sorunu ise farkl› bir biçimde çö-zülmüfltür. Yine tafl›nabilir olarak tasarlanan ekbir parça içinde tüm gerekli donan›m mevcuttur.Bu parça ihtiyaç duyuldu¤unda bilgisayaraba¤lanarak daha büyük ama yetenekli bir cihaz

elde edilebilmektedir.Kullan›c› ihtiyaç duy-mad›¤› zamanlarda buparçay› ofiste ya daotomobilde b›rakaraka¤›rl›ktan tasarrufedebilmektedir.

Notebook türü bil-gisayarlar›n

hemen hepsinde bulunanortak bir özellik, bunlar›n"Docking Station" tabir edilen bir araç yard›m›yladi¤er bilgisayarlara ba¤lanabilmeleridir. Bu araçgenellikle ayr›ca sat›l›r ve üreticiden üreticiye de-¤iflen özelliklere sahip olabilirler. Baz›lar› sadecedi¤er bilgisayarlarla ba¤lant› sa¤layan bir arac›görevi görürken, baz›lar› da ek donan›ma sahip-tirler ve tafl›nabilir bilgisayar›n yeteneklerini art›-r›rlar. Hemen tüm Docking Station ayg›tlar› tafl›-nabilir bilgisayar›n bataryalar›n› flarj edebilmeyetene¤ine sahiptirler.

Her ne kadar geliflen teknoloji sayesinde tafl›na-bilir bilgisayarlar›n yetenekleri artm›fl olsa da,standard bir PC ile k›yasland›klar›nda fiyatlar›halen yüksek say›l›r. Bu yüzden her kullan›c›n›nalabilece¤i kadar yayg›n de¤ildirler, ancak k›sasürede bu durum de¤iflebilir. >>>

TEMEL B‹LG‹LER EKRAN GÖRÜNTÜSÜNÜ YAKALAMAK


>>>

EKRAN GÖRÜNTÜSÜNÜ YAKALAMAKBazen bilgisayar ekran›ndaki bir görüntüyü resim olarak kaydetmek ihtiyac›n›

duyabilirsiniz. Bunun farkl› yöntemleri vard›r, burada en kolay olan›n› görece¤iz.

Bilgisayar ekran›ndaki görüntüyü kaydetmeninen eski yöntemi bir foto¤raf makinesi kullanarak

resmini çekmektir. Ancak tabii ki bu çok uzun sü-ren ve zahmetli bir ifltir, üstelik sonuçlar asla is-tendi¤i gibi olmaz.

Neyse ki Windows iflletim sistemi kendi içindeoldukça basit ve kullan›fll› bir yönteme sahiptir.Windows ile çal›fl›rken ekran görüntüsünü alabil-

mek için tüm yapman›z gereken klavyenizdeki"PrintScreen" tufluna bir kez basmakt›r. Windowso andaki ekran görüntüsünü derhal bir resim ola-rak pano üzerine aktaracakt›r. Bu resmi dahasonra "Yap›flt›r" komutunu kullanarak Word ya daPaint gibi herhangi bir uygulama dosyas›n›n içineaktarabilirsiniz.

Resim almak ve ifllemek için PaintShopPro ve benzeri daha profesyonel program-lardan faydalanabilirsiniz. Bunlar hem ar-ka arkaya birden fazla resim alman›za,hem de resimler üzerinde detayl› de¤ifliklik-ler yapabilmeniz imkan tan›rlar. Ayn› fleyiPaint için söylemek mümkün de¤ildir.

>>>

* < >‹PUCU

Burada Alt+PrintScreen ile ald›¤›m›z bir resminas›l Word belgesi içine aktard›¤›m›z› görüyorsunuz.

< < <


TEMEL B‹LG‹LER EKRAN GÖRÜNTÜSÜNÜ YAKALAMAK

<<<

Bu flekilde ald›¤›n›z ekran görüntüsünü önce Pa-int uygulamas›n› kullanarak flekillendirmek isteye-bilirsiniz. Tüm yapman›z gereken resmi "Yap›flt›r"ile Paint içine aktarmak, sonra da düzenlemektir.Ancak burada dikkat etmeniz gereken iki noktavard›r, bunlardan ilki Paint uygulamas›n›n resim-leri düzenlemekte pek fazla seçenek sunmayaca¤›-d›r. ‹kincisi ise Pano uygulamas›n›n bir kerede an-cak tek bir adet resmi haf›zas›nda tutabilece¤idir.Yani arka arkaya birden fazla resim alman›z ge-rekiyorsa, her seferinde ald›¤›n›z resmi kaydetme-li, ondan sonra yeni resim almal›s›n›z. Aksi haldeönceki resmi kaybedersiniz, bu da çal›flmay› ya-vafllatan bir etkendir.

E¤er Windows ile çal›fl›rken sadece belirli birpencerenin resmini almak istiyorsan›z, o zaman

bunun için ALT ve PrintScreen tufllar›na beraber-ce basman›z yeterlidir. Bu durumda ekrandakipencerelerden "aktif" durumda olan›n görüntüsüal›nacakt›r. Böylece daha sonra bu ekran görüntü-sünü kesmek zorunda kalmadan kullanabilirsiniz.

Burada flunu belirtmek gerekir ki, her ne kadaren basit yöntem olsa da, PrintScreen tuflu genel-likle sadece Windows masaüstünde çal›fl›rken gö-rüntü alabilmenizi sa¤lar. Daha karmafl›k bir uy-gulamay›, mesela bir bilgisayar oyununu çal›flt›-r›rken bu yöntem ifle yaramayabilir. Bu gibi du-rumlarda daha geliflmifl yaz›l›mlardan faydalan-mak zorunda kalacaks›n›z demektir. Internet yada di¤er kaynaklardan PaintShop Pro ya daHyperSnap DX gibi yaz›l›mlar›n Shareware sü-rümlerini bulup kullanabilirsiniz.

Ayn› flekilde ald›¤›m›z bir ekran görüntüsünü Excel belgesi içine de yerlefltirebiliriz.< < <

Resim yakalama ifllemini hemen bafllat›rYaln›zca seçili nesneyi görüntüler

Yaln›zca aktif pencereyi görüntüler

Resim yakalama zaman ayar›

Yaln›zca aktif alan› görüntüler

Tüm ekran› görüntüler

Yaln›zca seçili alan› görüntüler

Sa¤ fare tufluyla resim al›r

Resim almaya bir tufl atar Resimde imleç te görünür

>>>

PROJELERTABLO ‹ÇER‹KLER‹N‹N SIRALANMASI

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER 81

>>>

TABLO ‹ÇER‹KLER‹N‹N SIRALANMASI Bu bölümde bir Excel tablosu içindeki verileri nas›l

çeflitli flekillerde s›ralayabilece¤imizi görece¤iz.Bir Excel tablosunu elinizdeki yo¤un miktardaki

veriyi listelemek için kullanabilirsiniz. Bu verilerçok say›da oldu¤unda ise arad›¤›n›z› kolayca bu-labilmek için listeyi belirli bir s›raya koyman›zgerekecektir. Burada s›ralama ifllemini nas›l ya-pabilece¤inizi ad›m ad›m anlataca¤›z:

Ad›m 4:fiimdi "S›ralama Ölçütü" adl› k›s›mdan neye göre

s›ralama yapaca¤›n›z› belirlemeniz gerekiyor. Bu-rada soyad›na göre s›ralama yapmay› amaçlad›¤›-m›za göre, bunu seçmemiz laz›md›r. Ayr›ca s›ra-laman›n "artan" ya da "azalan"düzende yap›lmas›n› daburadaki ayardan sa¤la-yabilirsiniz.

Ad›m 1:Burada gördü¤ünüz gibi elimizde düzensiz bir

tablo var. Bunu belirli bir s›raya göre düzenlemekçal›flmay› kolaylaflt›racakt›r, biz burada soyadlar›-n› alfabetik olarak s›ralayaca¤›z.

Ad›m 2:Öncelikle s›ralamak istedi¤imiz bölümü seçili

hale getiriyoruz, bundan sonra da ekran›n üst k›s-m›nda bulunan "Veri" seçene¤inden "S›rala" komu-tunu seçin.

Ad›m 3:Bundan sonra "S›rala" adl› diyalog penceresi aç›-

lacakt›r. Buradan s›ralama iflleminin hangi kural-lara göre yap›laca¤›n› belirlememiz gerekiyor.E¤er listede bafll›k kullan›yorsan›z, o zaman "Bafl-l›k sat›r› var" seçene¤ini de iflaretlemeyi unutma-y›n.

E¤er s›ralama sonuçlar› istedi¤iniz gibiolmazsa ve yeniden yapmak isterseniz, "Ge-ri Al" komutunu kullanarak yap›lan s›rala-may› iptal edebilirsiniz. >>>

* < >‹PUCU

82 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PROJELER

PROJELER TABLO ‹ÇER‹KLER‹N‹N SIRALANMASI

<<<

Ad›m 5:S›ralama ölçütü olarak tek bir de¤er vermek ba-

zen yetersiz kalabilir. Mesela ayn› soyad› ve hattaad› tafl›yan çal›flanlar› s›ralamak için birden fazlaölçüt belirtmek gereklidir. Bunu da "S›ralama Öl-çütü" sat›r›n›n alt›nda yer alan "Sonra" adl› sat›r-lardan belirleyebilirsiniz.

Ad›m 6:S›ralama için gereken tüm ölçüt-

leri girdikten sonra tüm yapman›zgereken "Tamam" tufluna t›klamak-t›r. S›ralama diyalog penceresi ka-panacak ve s›ralama ifllemi ger-çeklefltirilecektir.

E¤er s›ralama ifllemi istedi¤iniz gibi olmad›ysa, ozaman geri al seçene¤i ile ifllemi tersine çevirebilirsiniz.

Ad›m 7:E¤er tablonuzdaki bilgiler çok daha çabuk bir

biçimde s›ralamak isterseiz, o zaman flunu yapa-bilirsiniz: önce s›ralama ölçütü olarak kullanmakistedi¤iniz sütuna t›klay›n, ard›ndan da araç pa-nelindeki "Azalan S›ralama" ya da "Artan S›rala-ma" tufllar›ndan birine basarak ifllemi gerçeklefltirin.

Bir tablonun tamam› içinde s›ralama ifl-lemi yapmak istiyorsan›z, o zaman tablo-nun tamam›n› seçmemeli, sadece tablo için-de bir hücreye t›klamal›s›n›z. Böylece Excelo tabloyu tamamen s›ralamak istedi¤inizianlayacakt›r. Aksi takdirde sadece tablonunseçili olan k›sm›nda s›ralama ifllemi yap›la-cak, kalan bölümlere dokunulmayacakt›r.Bu da tablo içine girdi¤iniz verilerde kar-mafl›kl›¤a yolaçacakt›r. >>>

* < >‹PUCU

< < <

>>>

PROJELERTAKV‹M HAZIRLANMASI


>>>

TAKV‹M HAZIRLANMASIBu bölümde Excel kullanarak detayl› bir takvimi

nas›l haz›rlayabilece¤imizi görece¤iz. Ad›m 1:

Excel uygulamas›n› çal›flt›r›n, aç›lan çal›flma ki-tab›ndaki A2 hücresine haftan›n ilk günü olan"Pazartesi" de¤erini girin.

Ad›m 2:fiimdi imleci A2 hücresinin sa¤ alt köflesine ge-

tirin. ‹mleç art› iflaretine dönüfltü¤ünde sol faretufluna bas›l› tutarak dümdüz afla¤› çekin ve A38hücresine dek sürükleyin. Böylece haftan›n günle-rini içeren bir sütun oluflturaca¤›z ve Excel bununiçini otomatik olarak s›ral› biçimde dolduracak.

Ad›m 3:Ard›ndan da B2 hücresi içine "Ocak" de¤erini gi-

rin ve t›pk› günlerde yapt›¤›n›z gibi, tutup sürük-leme yöntemiyle M1 hücresine kadar uzanan birsat›r oluflturun. Buraya aylar›n adlar› Excel tara-f›ndan otomatik olarak girilecektir. Son olaraktakvimden Ocak 1’in hangi güne geldi¤ini bulunve bunu da uygun hücreye girin.

Ad›m 4:fiimdi öncelikle CTRL (CONTROL) tufluna bas›n.

Bu tufla bas›l› tutarak 1 Ocak gününden afla¤›do¤ru sol fare tufluna bas›p sürükleme yöntemiyle"31" say›s›na gelene dek ilerleyen bir sütun olufltu-run, çünkü Ocak ay›nda bu kadar gün vard›r. Sonhücreye geldi¤inizde önce sol fare tuflunu, sonrada CTRL tuflunu b›rak›n.


PROJELER<<<

TAKV‹M HAZIRLANMASI

Ad›m 6:Bu flekilde takvimden kontrol ederek y›l›n tüm

aylar› için günlerin listelenmesini tamamlay›n.

Ad›m 7:fiimdi de CTRL tuflunu bas›l› tutup ilk hücreden

itibaren tüm Cumartesi günlerini seçili konumagetirin.

Ad›m 8:Takvimdeki tüm Cumartesi s›ralar›n› seçili hale

getirdikten sonra, araç çubu¤undaki "Dolgu Rengi"dü¤mesinin yan k›sm›na t›klayarak renk paletiniaç›n. Buradan "turkuvaz" rengini seçerek hücrele-rin bu renkle doldurulmas›n› sa¤lay›n.

Ad›m 9:Ayn› flekilde tüm Pazar günlerini de "mavi" renk-

le doldurun.

Ad›m 10:Takvimden bakarak tüm özell gün ve bayram ta-

tillerini bulun, bunlara denk gelen günleri seçerekiçlerini "k›rm›z›" renkle doldurun.

Ad›m 5:Böylelikle her ay›n hangi gününün haftan›n han-

gi gününe geldi¤ini belirlemifl oluyoruz. Her ayfarkl› say›da güne sahiptir ve fiubat bu y›l 28 günçekmektedir, bunu unutmay›n.da CTRL tuflunu b›-rak›n.

PROJELER


>>>TAKV‹M HAZIRLANMASI

Ad›m 11:fiimdi tüm B sütununu seçili konuma getirin.

Ad›m 12:fiimdi araç çubu¤undan dolgu renginin hemen

yan›nda bulunan kenarl›k tuflunun menüsünü aç›nve kal›n kenarl›k fl›kk›n› seçin, üzerine t›klay›n.

Ad›m 14:fiimdi de haftalar› belirlemek için Pazartesi ve

Pazar aras›nda kalan sat›rlar› yediflerli gruplarhalinde seçerek kenarl›k uygulay›n.

Ad›m 13:Böylelikle Ocak ay›n› ekranda belirlemifl olduk,

ayn› flekilde tüm aylar› içeren sütunlara kenarl›kuygulay›n.

Ad›m 16:Geriye takvimi ka¤›t üzerine bast›rmak kal›yor,

yine "Dosya" menüsünden "Yazd›r" seçene¤ine t›k-lay›n.

Ad›m 15:Art›k takvimimizi kaydedebiliriz, araç çubu¤un-

dan "Dosya" menüsüne girin ve "Farkl› Kaydet" se-çene¤ine t›klayarak çal›flma kitab›n› nereye kay-dedece¤inizi seçin, sonra da "Tamam" diyerek iflle-mi bitirin.


PROJELER TAKV‹M HAZIRLANMASI

<<<

Ad›m 20:Tüm ayarlar tamamland›ktan sonra "Yazd›r" tu-

fluna t›klayarak takviminizin yaz›c› ç›k›fl›n› alabi-lirsiniz.

Ad›m 18:Aç›lan pencereden "Yatay" seçene¤ini iflaretleyin

ve onaylay›n.

Ad›m 19:fiimdi de "Önizleme" tufluna t›klay›n, aç›lan pen-

cerede takvimin ka¤›t üzerine nas›l aktar›laca¤›n›göreceksiniz. Üstteki araç çubu¤unda bulunan"Kenar Bofllu¤u" tufluna t›klay›n, ekrana sayfa s›-n›rlar›n› belirleyen çizgiler gelecektir. Fareyle tu-tup sürükleyerek bunlar› ayarlayabilirsiniz. Ayr›ca"Ayarla" tufluna bast›¤›n›zda aç›lan pencereden"S›¤d›r" seçene¤ini iflaretleyerek takvimin tam birA4 sayfas› boyutuna indirilmesini sa¤layabilirsi-niz, böylece takviminiz bask›da tek parça halindeç›kacakt›r.

E¤er isterseniz takviminizi haz›rlarkensizi ilgilendiren özel günleri ayr›ca belirte-bilirsiniz. Bunun haricinde renklendirmeyiyaparken dikkatli olman›z gerekir, çünkübaz› renkler özellikle siyah-beyaz yaz›c›bask›s›nda takvimin okunamaz hale gelme-sine sebep olabilir. >>>

* < >‹PUCU

Ad›m 17:"Yazd›r" diyalog menüsü içinde "Özellikler" ve

"Önizleme" adl› iki tufl mevcuttur, bunlardan "Özel-likler" adl› olana t›klay›n.

>>>

INTERNETINTERNET ANS‹KLOPED‹LER‹

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET 145

>>>

Art›k bir konu hakk›nda bilgi edinmek için raflar›n›z› ansiklopedilerle doldurman›za

gerek yok, Internet üzerinde de arad›¤›n›z› bulabilirsiniz.

INTERNET ANS‹KLOPED‹LER‹

Astronomi ve uzay bilimleri konular›n-da ayr›nt›l› bilgi edinmek isteyenlerehttp://www.friends-partners.org/~mwa-de/spaceflt.htm adresini ziyaret etmelriniöneririz. Burada uzay araçlar›ndan uçuflprogramlar›na kadar çeflitli konulardadetayl› bilgiler bulabilirsiniz.

Britannica ansiklopedisi tüm dünyadaad›n› duyurmufltur. E¤er http://www.bri-tannica.com/ adresine u¤rarsan›z, bura-da tarihten sanata dek akla gelebilecekhemen her konu bafll›¤› alt›nda toplanm›flbilgilere ulaflabilirsiniz. Güncel olaylarve haberleri de burada bulmak mümkün.

E¤er do¤a hakk›nda bilgi ar›yorsan›z veözellikle hayvan ya da bitki türleriyle il-gileniyorsan›z, o zaman http://www.an-tarctic.com.au/encyclopedia/EA.html ad-resine gitmenizi öneririz. Burada sekizana bafll›k alt›nda toplanm›fl olan çokmiktarda bilgiye ulaflabilirsiniz.

Alfabetik s›rada haz›rlanm›fl büyük biransiklopediye eriflebilmek içinhttp://www.encyclopedia.com/ adresinegitmeniz yeterli. Burada hemen her ko-nudan yaklafl›k 14.000 maddelik bir an-siklopedi bulunuyor, üstelik arad›¤›n›zbilgiye kolay eriflimi sa¤layan bir yap›dahaz›rlanm›fl.

Bu site Web tasar›mc›s› Matthew Spongtaraf›ndan, The Household Encyclopediaadl› kitab›n sayfalar›n›n taranmas› ve ol-du¤u gibi siteye konmas›yla haz›rlanm›fl.http://www.mem-bers.nbci.com/mspong/contents.html ad-resinde bulunan site pek faydal› de¤ilsebile ilginç say›labilir.

Çok çeflitli konularda genifl bilgiler içe-ren bir baflka ansiklopediyi dehttp://www.infoplease.com/ adresinde bulabilirsiniz. Buradaki bilgiler alfabetiks›raya göre düzenlenmemifl, ancak tarihten co¤rafyaya dek pek çok farkl›konu bafll›¤› alt›nda toplanm›fl olarak buluyor.

146 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● INTERNET

INTERNET INTERNET ANS‹KLOPED‹LER‹

<<<

http://i-cias.com/e.o/Sadece kuzey Afrika’dan orta do¤uya ka-dar olan bölgeleri ilgilendiren konular›içeren bu site konusunda tek say›labilir.Bu bölgelerde yer alan tüm ülkelerin po-litik ve topografik haritalar›n›n yan› s›rasayfan›n sol taraf›ndan A’dan Z’ye ilgilitüm konulara alfabetik s›rayla ulaflmakda mümkün oluyor. Ayr›ca seçilen konu-larla ilgili olarak özellikle Avrupa dille-rince telafuzu zor olan kelimeleri sesliolarak dinlemek de mümkün oluyor. Hertan›m›n en üstünde yer alan dinleme tu-flunu kullanabilmek için sisteminizde Re-al Player’›n en son sürümünün yüklü ol-mas› gerekiyor.

http://www.probert-encyclopaedia.com/Probert ansiklopedisi, gerçekten çok iyikalitede haz›rlanm›fl, tamamen sansürsüzbilgi üzerine 85.000 html tabanl› ba¤-lant›dan oluflan bir site. Çok genifl biryelpazede bilgi içeren site özellikle gaze-teciler ve araflt›rmac›lara hitap etmeklebirlikte di¤er tüm kullan›c›lar için de is-teneni verebiliyor. Tüm bafll›klar alt›ndatek tek arama yapabilece¤iniz gibi sayfa-n›n alt bölümünden ana bafll›klara do¤-rudan ulaflman›z da mümkün oluyor. Sa-dece genel bilgilerin yer ald›¤› bölümle-rin d›fl›nda dünya üzerindeki yerler, mito-loji, uçaklar ve Shakespeare gibi özelbilgilere de ulafl›labiliyor.

http://www.ealaghol.demon.co.uk/cel-tenc/celt_ind.htm‹çerik olarak di¤erlerinden oldukça fark-l› olan bu ansiklopedi gerçek konulardançok fantastik konular hakk›nda bafll›kla-ra yer veriyor. Böylelikle mitolojik, efsa-nevi ve kurgusal hikayelerde geçen ço¤uterime ya da isme bu siteden ulaflabili-yorsunuz. Ayr›ca edebiyat ve tarih konu-sunda da birçok bilgi sitede yer al›yor.Sayfan›n girifl ekran›ndan ulafl›labilenA’dan Z’ye listede istediklerinizi bulama-d›¤›n›z takdirde çok daha detayl› içerikiçin Full keyboard index’e t›klayabilirsi-niz. Sadece metin tabanl› bir site olmas›-na ra¤men içeri¤i oldukça tatmin edici.

http://www.hme.co.uk/Hutchinson multimedya ansiklopedisinintamam›yla yenilenmifl ve bafltan eldengeçirilmifl sürümü bugün için en güçlüreferanslardan birini oluflturuyor. CD-ROM üzerinde bulunan bu kaynak40,000’›n üzerinde makaleyi multimedyaö¤elerle harmanlay›p kullan›c›ya sunu-yor. Bu siteyi kullanarak ise Hutchinsonansiklopedisi sahipleri her ay yenileneniçeri¤i bilgisayarlar›na indirerek ansiklo-pedilerinin sürekli güncel kalmas›n› sa¤-layabilirler. Di¤er kullan›c›lar ise sitedeyer alan örnek makalelere eriflerek konu-lar›n ansiklopedi de nas›l ifllendi¤i konu-sunda bilgi sahibi olabilirler.

http://www.grolier.com/Ansiklopedi sitesi denilince akla gelenciddi görünümü e¤er bu sitede de gör-meyi bekliyorsan›z kesinlikle yan›l›yor-sunuz. Rengarenk ve canl› görüntüler ilekarfl›n›za ç›kan site daha çok çocuklariçin haz›rlanm›fl bir e¤lence sitesi görün-tüsü tafl›yor. Grolier ürünlerinin a¤›rl›klatan›t›ld›¤› sitenin girifl sayfas›n›n en üstbölümünde her yafl grubuna uygunürünün bulunmas› için bir ayr›ma dagidilmifl. En üst grubun 7-12 yafl aras›nakarfl›l›k gelmesi de sitenin tamamençocuk e¤itimi için haz›rland›¤›n› kan›t-l›yor. Bu bölümlerden istedi¤inizkonularla ilgili kitaplar bulunabiliyor.

http://www.comptons.com/Dünyaca ünlü Compton ansiklopedisininweb sitesinin oldukça fl›k tasarlanm›fl gi-rifl sayfas›ndan bu firman›n di¤er geniflürün yelpazesine de ulaflabiliyorsunuz.See, do, learn gibi bafll›klar alt›ndan iseCompton ürünlerinden örnek makalelerede ulaflmak mümkün oluyor. Firman›nonline ansiklopedi bölümünün paral› birhizmet olmas›na karfl›n yine ilk sayfadanulaflabilece¤iniz bir ba¤lant› ile belirlibir süre ücretsiz deneme flans›na eriflebi-liyosunuz. Free Trial tufluna t›klad›¤›n›zzaman istedi¤iniz bafll›¤› aratabilece¤inizbir sayfa karfl›n›za ç›kacakt›r.

INTERNETWEB SAYFASI HAZIRLAMAK VII


>>>

WEB SAYFASI HAZIRLAMAK VII Önceki bölümlerde tablolar›n nas›l haz›rland›¤›n›z görmüfltük, flimdi de

bu tablolar›n nas›l daha detayl› düzenlenebilece¤ini inceleyece¤iz.

ÇERÇEVE RENG‹Öncelikle burada verilen sayfa kodunu Not Def-

terini kullanarak yeniden yaz›n. Bu sayfa kodunutablo1.htm ad› alt›nda kaydetmeyi unutmay›n.Burada daha önce görmedi¤iniz yeni bir ek bulu-yor. TABLE komutu ile birlikte kullan›lan BOR-DERCOLOR adl› bu yeni ekin görevi tablolar›n›z-da kullanaca¤›n›z çerçevelerin rengini belirlemek-tir. Biz burada yeflil renge denk gelen GRENN de-¤erini kulland›k, ama tabii ki siz baflka bir de¤erverebilirsiniz.

MET‹N UZAKLI⁄IBu sayfalardaki ikinci sayfa kodlamas›n› da yine

Not Defteri ile yazmay› ve talo2.htm ad› alt›ndakaydetmeyi unutmay›n. Bu kodlamada da yeni birek mevcut. CELLPADDING adl› bu ekin görevitablolara girilen metinlerin hücre çerçeveleriylearas›ndaki mesafeyi belirlemektir. Burada kullan›-lan de¤er artt›kça mesafe de artar ve dolay›s›ylabu durum tüm tablonun büyümesine sebep olur.Sonuçlar› tablo2.htm sayfas›n›n aç›lmas› sonu-cunda kendiniz de görebilirsiniz, metin ve hücreçerçeveleri aras›ndaki mesafe ilkine oranla çokdaha fazlad›r.

HÜCRE MESAFES‹‹kinci sayfa kodunda kullan›lan bir di¤er yeni ek

ise CELLSPACING ad›n› tafl›maktad›r. Bu ekhücrelerin aras›ndaki mesafeyi ayarlamakta kul-lan›l›r. Buna "0" (s›f›r) de¤eri verildi¤inde, hücreçerçeveleri aras›ndaki mesafe tamamen kalkar,sonuç olarak daha büyük görünen hücreler eldeetmifl oluruz.


INTERNET WEB SAYFASI HAZIRLAMAK VII

<<<

mutlar›yla birlikte kullan›l›r. Bu ekin görevi tab-lonun ya da hücrelerin yatay hizaland›rmas›n›yapmakt›r. Burada "CENTER" de¤eri verilerek hi-zaland›rma iflleminin merkeze do¤ru olmas› sa¤-lanm›flt›r.

Dördüncü ve son ek olan VALIGN dikey hizalan-d›rma ifllemi için kullan›l›r. Bu eki hem TR, hemde TD komutlar›yla birlikte kullanabilmek müm-kündür. Burada de¤er olarak "MIDDLE" vererekhizaland›rma iflleminin ortaya do¤ru yap›lmas›n›sa¤l›yoruz.

Burada verilen kod örneklerini yaz›p çal›flt›rarakve de¤erlerde de¤ifliklikler yaparak etkilerini ken-diniz de yak›ndan inceleyebilirsiniz.

TABLO BOYUTLARIBu k›s›mda size tablo boyutlar›n› belirlemekte

kullan›lan dört ekten bahsedece¤iz. Bu eklerdenilki olan WIDTH her zaman TABLE komutuyla

birlikte kullan›l›r. Bu eke iki farkl› türde de¤ervermek mümkündür. Bu de¤erlerden ilki "%" ba-z›nda, di¤eri de "piksel" baz›nda olabilir. E¤er"100%" de¤eri verirsek o zaman tablo tüm sayfay›kaplayacak genifllikte çizilecektir. Buna karfl›n,e¤er piksel baz›ndaki de¤eri "200" olarak belirler-

sek, o zaman genifllik bu miktarda olacakt›r.WIDTH eki hem TAbLE, hem de TD komutlar›ylabirlikte kullan›labilir. TD komutuyla kullan›ld›¤›n-da hücre geniflli¤ini belirlemeye yarar.

‹kinci ek olan HEIGHT ise TABLE komutuylabirlikte kullan›ld›¤›nda tablo yüksekli¤ini, TD ko-mutuyla kullan›ld›¤›nda ise hücre yüksekli¤ini be-lirlemeye yarar. Bu komuta da hem %, hem depiksel baz›nda de¤er verebilmek mümkündür.

Üçüncü ek olan ALIGN, TR, TD ve TABLE ko-

>>>

INTERNETINTERNET’TEN PARA KAZANMAK II


>>>

Bu yöntem dahaziyade baflkaherhangi biramaçla Internetüzerinde çokça vakitgeçiren ve ba¤lant›masraflar› pek yüksekolmayan kullan›c›larafayda sa¤layabilir. E¤erba¤lant› giderleriniz yüksek ise,s›rf bu yöntemden para kazanmak için bütün günInternet ba¤lant›s›n› aç›k tutmak sizi zarara u¤-ratacakt›r.

Daha önceki bölümde nas›l Internet üzerindenpara kazanabilece¤iniz konusuna de¤inmifltik. An-cak o bölümde anlat›lan yöntem ilginç bir Web si-tesi oluflturmay› ve bol miktar ziyaretçi çekebil-meyi gerektiriyordu. Buna ba¤l› olarak sitenizealaca¤›n›z reklamlardan oldukça tatminkâr gelir-ler kazanabilmek mümkündür, ne var ki tüm bun-lar› yapabilmek için bir hayli genifl bilgi da¤arc›-¤›na ve hayalgücüne ihtiyaç vard›r.

Tüm bunlarla u¤raflmak istemeyen, ancak zama-n›n›n büyük bir k›sm›n› geçirdi¤i Internet üzerin-den biraz da olsa para kazanabilmek isteyenleriçin ise baflka bir yöntem daha vard›r. Bu yöntemInternet üzerinde geçirdi¤iniz zaman boyunca peközel bir fley yapman›za gerek kalmadan para ka-zanabilmenizi sa¤layabilir.

Ancak hemen flunu hat›rlatal›m ki, e¤er Internetba¤lant›s› ve telefon faturas› için oldukça yüklübir miktarda para ödemeniz gerekecek ise, buyöntemden para kazanmay› derhal unutabilirsiniz.

INTERNET’TEN PARA KAZANMAK II Internet üzerinde nas›l para kazanabilece¤inizi incelemeye

bu bölümde devam ediyoruz.

Bu yöntemden para kazanmak için gerekenler:> Bir bilgisayar> Çok düflük maliyetli Internet ba¤lant›s›> En az orta düzeyde ‹ngilizce bilgisi

>>>

I < >INFO


<<<INTERNET INTERNET’TEN PARA KAZANMAK II

detayl› bilgi edinebilirsiniz:

www.alladvantage.comwww.spedia.netwww.getpaid4.comwww.cashsurfers.com

fiimdi gelelim buyöntemin ayr›nt›lar›-na, bildi¤iniz gibi In-ternet üzerinde enbüyük gelirler t›pk›yay›nc›l›kta oldu¤ugibi reklamlardankazan›l›r. Bu yüz-den Internet üze-rinde reklamc›l›kyapmak üzere ku-rulmufl birçok flir-

ket vard›r. Bu flirketlersadece Web sitelerinereklam sa¤lamakla kal-

maz, ayr›ca kendi bilgisayar›nareklam almay› kabul eden kullan›c›lara da saatücreti öderler.

Bunun için öncelikle bu tür bir flirketin Web si-tesine giderek özel bir anlaflma yapmal›, kifliselbilgilerinizi eksiksiz verip bir de banka hesap nu-maras› bildirmelisiniz. Bundan sonra bilgisayar›-n›za özel bir yaz›l›m kurman›z gerekecektir. Buyaz›l›m Internet ba¤lant›s› yapt›¤›n›zda anlaflt›¤›-n›z flirketin gönderdi¤i reklamlar› otomatik olarakal›r ve ekran›n›z›n küçük bir k›sm›nda bunlar› gö-rüntüler. Bu tür bir anlaflmadan genellikle saatbafl›na 0,3 USD kazanmak mümkündür.

Bu tabii ki pek yüksek bir miktar de¤ildir, ancakart›rman›n yollar› vard›r. Mesela baflkalar›na dabu sistemi tavsiye eder ve onlar›n sizdenbahsederek sisteme abone olmalar›n›sa¤layabilirseniz, o zaman gelirinizdebelirgin bir art›fl olacakt›r.

Bilgisayar›n›za reklam alman›nbir di¤er yolu daflirketlerden e-posta yönte-miyle gönderilen reklamlar›okumakt›r. Anlaflmal› oldu-¤unuz flirketten gelen herreklam› okumak size birmiktar para kazand›r›r.Ancak bu da tekbafl›na çok bü-yük bir miktarkazand›rmayacak-t›r.

Bu konuda çal›flan baz› flirketlerinweb adreslerini veriyoruz, bunlar›ziyaret ederek konu hakk›nda daha

Unutmay›n ki burada belirtilen türde bir reklam, sadece bilgisayar ekran›nda gö-rüldü¤ü sürece size para kazand›r›r. E¤erreklam penceresini gizler ya da kapat›rsa-n›z, o zaman sayaç duracakt›r. >>>

I < >INFO

Bu tür reklamlar veren ço¤u firma sah-tecilik olaylar›na karfl› genifl önlemler al›r-lar. O yüzden anlaflma koflullar›na uymaz-san›z para alamazs›n›z. Bunun d›fl›nda birde yüksek ücretler vaad eden pek ad› duyul-mam›fl flirketlere rastlamak mümkündür.Ancak bunlar›n ço¤u genellikle ödeme yap-maktan kaç›n›rlar. >>>

! < >D‹KKAT

>>>

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE 49

>>>MULT‹MEDYA AKSESUARLARI

MULT‹MEDYA AKSESUARLARIBu bölümde iki önemli multimedya aksesuar› hakk›nda detayl› bilgiler veriyoruz.

MULT‹MEDYA MON‹TÖRLERBir monitör bilgisayar›m›zla aram›zdaki en

önemli ba¤lant›d›r. Ne var ki monitörler genellikleoldukça büyük olmak ve genifl bir alan kaplamakgibi olumsuz özelliklere de sahiptirler. Özellikledar bir alanda çal›fl›yorsan›z masan›z›n üzerindehoparlör gibi di¤er donan›mlara yer bulmaktazorlanabilirsiniz.

‹flte buradan yola ç›kan baz› donan›m üreticilerimultimedya monitörleri tasarlam›fllard›r. Ancakbu tan›m sizi yan›ltmas›n, çünkü bu monitörlerasl›nda yan›nda hoparlör tak›lm›fl bildi¤iniz moni-törlerden baflka bir fley de¤ildir. Hoparlörlergenellikle ekran›n alt›na ya da iki yan›na ta-k›l›rlar. Baz›lar› sökülebilir, baz›lar› isemonitör kasas›na entegre edilmifl durum-dad›r.

Bu tür monitörler daha az çal›flma alan›kaplarlar, ancak özellikle ilk modellerdeönemli sorunlar yaflanm›flt›r. Bu sorunlar›nen önemlisi yeterli manyetik korumas› bulunma-yan hoparlörlerin ekrandaki görüntüyü bozmas› vehatta tüp ömrünü k›saltmas›yd›. Günümüzde üre-

tilen modellerde ise bu sorunlara uygun çözümlergetirilmifltir.

Yine de bu tür monitörlerin halen çok önemli birproblemi vard›r, o da genellikle kullan›lan hopar-lörlerin ses kalitesinin vasat›n üzerine ç›kmamas›-d›r. Özellikle yeni nesil ses sistemlerinin piyasayaç›kmas›ndan sonra bunlar›n ses kalitesindeki dü-flüklük iyice göze batar hale gelmifltir. Bu yüzdene¤er bilgisayar›n›zda yüksek ses kali-tesi istiyorsan›z monfltör ve ses sis-temini ayr› almak daha iyidir.

Multimedya monitörlerin art› ve eksileri:

+ Daha düflük fiyat+ Çal›flma alan›ndan tasarruf sa¤lanmas›- Vasat ses kalitesi- Yenileme imkan› olmay›fl›- Düflük imalat kalitesi >>>

I < >INFO

MULTIMEDIA VE E⁄LENCE MULT‹MEDYA AKSESUARLARI

<<<

50 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE

KULAKLIKLARÇo¤u kullan›c› bir çift kulakl›k seçmenin çok ba-

sit bir ifl oldu¤unu düflünür, ancak maalesef du-rum böyle de¤ildir. ‹yi bir kulakl›k ve kötü bir ku-lakl›k aras›ndaki fark sadece fiyat ya da ses kali-tesi de¤il, ayn› zamanda sa¤l›k aç›s›ndan da

önemlidir. Kötü ses veren ve ra-hats›z bir kulakl›k seti k›sasürede bafl a¤r›lar›na sebep

olabilece¤i gibi, duyma his-sini de köreltecektir.

Herfleyden önce küçükwalkman türü kula¤›n içi-ne yerlefltirilen kulakl›klar-dan uzak durmak gerekir,

bunlar hem kapasite, hemde ergonomi aç›s›ndan bilgisa-

yarda kullan›lmaya son derece el-veriflsizdir. Her zaman için bantl› ve

ayarl› bir model seçilmeli, kafaya ra-hatça oturmas›na ve kulaklara fazla bas-

k› yapmamas›na özen gösterilmelidir.Bunun d›fl›nda ses kalitesi de modelden modele

de¤iflecektir. En yüksek sesi verebilen kulakl›klarde¤il, en kaliteli sesi sa¤layabilenleri tercih etme-lisiniz. Ayr›ca farkl› modeller de¤iflik müzik zevk-leri için tasarland›klar›ndan, seçim yaparken bunu

da dikkate almak gerekir. Kulakl›klar›nüzerinde ses ayar› bulunmas› çok bü-

yük bir gereksinim de¤ildir, ancak ko-layl›k sa¤lamas› aç›s›ndan faydal›

olabilir.Piyasada çok farkl› firmalar›n

kulakl›k setleri mevcuttur, bunlar-dan baz›lar› gerçekten çok kalite-

lidirler, bu durum do¤al olarak fi-yatlar›na da yans›r. Genellikle çok

ucuz bir kulakl›ktan fazla bir fley bek-lememek gerekir.

E¤er kulakl›kkablolar› sizi ra-hats›z ediyorsa, o

zaman telsiz modellerdenbirini sat›n almay›

düflünebilirsiniz.Bunlar›n fiyat-lar› genellikleçok yüksekde¤ildir vekaliteleri de ol-

dukça iyidir. Ne var ki pille çal›flt›klar›ndan birazdaha a¤›r olmaya meyillidirler, bu yüzden seçimidikkatli yapmak gerekir.

E¤er bir multimedya monitör almay› düflünüyorsan›z, önce ses kalitesini deneme-yi ihmal etmeyin. Aksi taktirde sonradanhayal k›r›kl›¤›na u¤rayabilirsiniz. >>>

* < >‹PUCU

Kulakl›k seti al›rken ba¤lant› kablo-sunun uzunlu¤una dikkat etmeyi unut-may›n. K›sa bir kablo hareketlerinizi çok engelleyecektir. >>>

* < >‹PUCU

E¤er kaliteli ses elde etmek istiyorsan›z,o zaman iyi bir kulakl› seti alman›z tavsiyeolunur. Kulakl›klar yap›lar› gere¤i herzaman hoparlör setlerinden daha kalitelises verirler. >>>

I < >INFO

>>>

PÜF NOKTASI

YEN‹ YAZILIM EKLEMEK

HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PÜF NOKTASI 5

>>>

Bilgisayar oyunlar› bu konuya pek faz-la ilgisi olmayan kullan›c›lar›n genellikleküçümsemeye e¤ilimli olduklar› bir ko-nudur. Ço¤u kullan›c› bilgisayar oyunla-r›n› ciddi yaz›l›mlar olarak alg›lamaz vebunlar› zaman kayb› olarak görenler azde¤ildir. Ne var ki gerçekte bir bilgisa-yar oyunu asl›nda son derece büyük vekarmafl›k bir yaz›l›md›r. Modern bilgisa-yar oyunlar›n› tak›m halinde çal›flanprogramc›lar, sanatç›lar ve donan›m uz-manlar› uzun süren çabalardan sonra or-taya koyarlar. Bunlar her ne kadar eski-ye oranla Windows sayesinde çok dahakullan›c› dostu gibi görünse de, ço¤u za-man bir bilgisayar oyununu do¤ru kur-mak ve çal›flt›rabilmek hem bilgi, hemde sab›r isteyebilir.

Peki neden bu böyledir? Bunun cevab›-n› vermek asl›nda hiç zor de¤il, bilgisa-yar oyunlar› çok yönlü yaz›l›mlard›r. Buyaz›l›mlar bilgisayar›n›z›n ses, grafik,haf›za ve ifllemci gücü kapasitesini ayn›anda kullan›rlar. Bu yüzden bir oyunkurmak asl›nda tüm sisteminizi etkile-yen, iflletim sisteminizde kurcalanmad›kyer b›rakmayan bir ifllemdir. Buna bir depiyasada rastlanabilecek donan›m türle-rinin bollu¤unu eklerseniz, iflin asl›ndane denli karmafl›k oldu¤unu farketmeyebafllars›n›z. Bu yüzden bilgisayar oyunla-r›yla u¤raflmak, bir kullan›c›ya bilgisa-yar kullanmay› ço¤u bilgisayar kursuna

Windows’un bilgisayar›n›zdaki parçalar›do¤ru olarak tan›mas›n› ve kullanmas›n›sa¤lamakt›r. Mesela Windows bir grafikkart›n› kendi anonim sürücüleri sayesin-de, ço¤u zaman tam ad›n› ve modelinibilmeden de rahatl›kla kullanabilir. Nevar ki o kart›n tam kapasiteyle çal›flt›r›-labilmesi, ancak tam bir tan›mlama ya-p›ld›ktan ve uyum sa¤land›ktan sonramümkün olacakt›r. Bir oyun yaz›l›m› bil-gisayar›n›zdaki hemen tüm ses, grafik vekontrol donan›mlar›n› kulland›¤›ndan,do¤ru kurulmas› ve çal›flt›r›lmas› birmiktar emek isteyebilir.

Windows iflletim sistemi kendi sürücüveritaban›na sahiptir, yani genellikle yenibir ayg›t ya da yaz›l›m kuruldu¤unda on-lar› otomatik olarak tan›y›p ayarlayabi-lir. Ancak e¤er kulland›¤›n›z parça piya-saya yeni ç›km›flsa, ya da kurdu¤unuzoyun yeni bir film format›n› kullan›yor-sa, o zaman sürücüleri yenilemeniz gere-kecektir. Günümüzde yaz›l›m ve donan›miçin gereken deste¤i sa¤layabilece¤inizen genifl kaynak Internet’tir.

DIRECTX NED‹R?Windows alt›nda herhangi bir fley ya-

parken DirectX ad›yla karfl›laflabilirsiniz.DirectX asl›nda Windows taraf›ndan kul-lan›lan çok maksatl› bir program ve sü-rücü modülüdür. Windows iflletim siste-

devam etmekten çok daha h›zl› ö¤retebi-lir.

GENEL KURULUMBir "oyun kurmak" asl›nda CD-ROM ya

da baflka herhangi bir depolama ortam›üzerindeki program ve veri dosyalar›n›,çal›flabilecekleri bir düzende sabit diski-niz üzerine yerlefltirmektir. Ancak tümifllem bu kadarla kalmaz, çünkü bir deyaz›l›m›n bilgisayar›n›zda bulunan par-çalara uygun olarak ayarlanmas›, buayarlar›n da Windows iflletim sistemininkay›tlar›na ifllenmesi gereklidir.

DOS ve benzeri baz› iflletim sistemleribu aç›dan çok daha zahmetlidir, çünkügenellikle sistem ayarlar›n›n büyük birk›sm›n› kendiniz yapmak zorunda kal›r-s›n›z. Ancak Windows bu konuda çok da-ha yeteneklidir, bilgisayar›n›zdaki parça-lar›n çal›flt›rmak istedi¤iniz yaz›l›mlarlauyum sa¤lamas›n› kendili¤inden becerir.Ne var ki Windows gibi esnek bir iflletimsistemi bile s›k s›k yard›ma ihtiyaç du-yar.

SÜRÜCÜ NED‹R?Bilgisayar kullan›rken s›k s›k "sürücü"

(Driver) kelimesiyle karfl›laflacaks›n›z.Bir "sürücü" asl›nda küçük ama çokönemli bir yaz›l›md›r. Bu yaz›l›m›n ifli,

Bu bölümde sizlere Windows iflletim sistemi alt›nda oyun kurarken

nelere dikkat etmeniz gerekti¤inden bahsedece¤iz.

YEN‹ YAZILIM EKLEMEK

fiu an kullan›mda olan en son DirecXsürümü 8.0 versiyonudur. DirectX uy-gulamas›n› bir defa kurman›z yeterlidir, herdefas›nda yeni bir oyun kurarken bunu dayeniden kurman›za gerek yoktur. >>>

I < >INFO

6 HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR ● PÜF NOKTASI

PÜF NOKTASI YEN‹ YAZILIM EKLEMEK

<<<

minin ilk sürümlerinden itibaren geliflmiflve her seferinde daha yetenekli bir halegelmifltir.

DirectX kabaca bilgisayar›n›zdaki he-men her ifle burnunu sokar diyebiliriz,amac› genel çal›flmay› h›zland›rmak, do-nan›m ve yaz›l›mlar›n özel yeteneklerinirahatça göstermesini sa¤lamakt›r. Nevar ki s›k s›k yeni sürümleri yay›nland›-¤›ndan, zaman içinde hem onu, hem dekulland›¤› veri taban›n› güncellemek ge-rekir. Aksi taktirde sorunlar ç›kacakt›r,mesela çal›flmak için en az DirectX 7.0sürümüne ihtiyaç duyan bir yaz›l›m, da-ha eski sürümlerde hatalar verecek, hat-ta çal›flamayacakt›r.

GENEL KURALLARDiyelim ki yeni bir oyun kurmaya ha-

z›rlan›yorsunuz, öncelikle dikkat etmenizgereken sabit disk üzerinde yeterli yeri-nizin olup olmad›¤›d›r. E¤er kuraca¤›n›zyaz›l›m 600 MB bofl alan istiyorsa ve sa-bit diskinizde sadece 400 MB yer varsao zaman kurulum gerçekleflmeyecektir.Bu yüzden daha önce ö¤rendi¤iniz yön-temlerle kullanmad›¤›n›z yaz›l›mlar› kal-d›rman›z ve yer açman›z gerekir.

Ancak burada çok önemli bir husus var,asl›nda her zaman için sabit disk üzerin-de bolca bofl alana ihtiyac›n›z vard›r.Çünkü Windows çal›fl›rken genellikle birmiktar bofl sabit disk alan›na ihtiyaç du-yar. Oyun gibi bir yaz›l›m çal›flt›r›rkenise ihtiyaç duydu¤u alan daha da büyür.Bu yüzden asl›nda sabit disk üzerindebeirtilenden çok daha fazla bofl alana ih-tiyac›n›z vard›r. Sabit diskiniz üzerindeher zaman için en az›ndan 1 GB büyük-lü¤ünde bofl alan bulundurursan›z Win-

¤›n›za bakar. Belirli bir ifllemci modelineya da saptanm›fl miktarda kullan›labilirsistem haf›zas›na sahip de¤ilseniz uyar›ve hata mesajlar›yla karfl›laflabilirsiniz.

E¤er herfley uygunsa program bir son-raki aflamaya geçecek, sizden kurulumlailgili detaylar› saptaman›z› isteyecektir.Baz› yaz›l›mlar farkl› büyüklükte kuru-lum seçenekleri sunabilirler. E¤er sabitdisk üzerinde yeterli yeriniz yoksa, o za-man daha az yer kaplayan kurulum seçe-neklerini tercih edebilirsiniz, ancak buçal›flma performans›n› her zaman içinolumsuz yönde etkileyecektir. Bu aflama-da ayr›ca program dosyalar›n›n hangiklasöre kurulaca¤›n› da belirlemekgerekebilir.

Bir sonraki aflamada yaz›l›m çal›flmakiçin ihtiyaç duydu¤u dosyalar› sabit dis-kinize aktarmaya bafllar, burada kul-lan›c›ya düflen sab›rl› olmakt›r. Birdenfazla CD-ROM üzerinde gelen yaz›l›m-lar›n kurulumu esnas›nda birkaç kere CDde¤ifltirmeniz gerekebilir.

Dosyalar›n kopyalanmas› bittikten son-ra sisteminiz üzerinde baz› ayarlamalaryap›l›r, bu genellikle çok çabuk tamam-lan›r. Ayr›ca bu esnada size DirectX gibiözel ek program paketlerini kurmak is-teyip istemedi¤iniz sorulabilir, e¤er bun-lar sisteminizde kurulu de¤ilse onay ver-meniz laz›md›r.

Son aflamada genellikle baz› ticaripromosyon anonslar›yla karfl›laflabilir-siniz, bunlara da uyup uymamak sizinseçiminizdedir. Tüm kurulum tamamlan-d›ktan sonra bilgisayar› yeniden bafllat-man›z gerekti¤i uyar›s› alabilirsiniz, buWindows’un yap›lan ifllemleri kaydetmekiçin ihtiyaç duyabildi¤i bir ifllemdir.

dows’un çal›flmas›n› rahatlat›r, perfor-mans›n› art›r›r ve daha az hata mesaj›y-la karfl›lafl›rs›n›z.

KURULUMUN YER‹N‹ SEÇMEKBir yaz›l›m› sabit disk üzerinde hangi

klasörün içine kuraca¤›n›z› seçebilmenizgenellikle mümkündür. Ancak baz› özelprogram parçalar› her zaman için Win-dows taraf›ndan belirlenen klasörleriniçine kurulur, bu do¤ru çal›flma için flart-

t›r ve müdahale etmemek gerekir. Mese-la Windows ekran kart› sürücülerini ken-di belirledi¤i klasörlerin alt›na depolar,bunlar›n yeri kullan›c› taraf›ndan sonra-dan de¤ifltirilirse sorun yaflamak kaç›n›l-maz olacakt›r. Ayn› flekilde, bir kez ku-rulmufl olan bir yaz›l›m›n dosyalar›n› sü-rükle-b›rak yöntemiyle sabit disk üzerin-de tafl›mak, ya da silmek de çok yanl›fl-t›r, büyük sistem hatalar› oluflabilir.

KURULUMA BAfiLAMAKBir yaz›l›m kurulumu genellikle birkaç

aflamadan meydana gelir. ‹lk aflamadanço¤unlukla "Setup" adl› çal›flt›r›labilir(.exe eklidir) program parças› hareketegeçirilir. Burada ço¤u yaz›l›m›n Win-dows taraf›ndan sunulan kurulum sihir-baz›ndan faydaland›¤›n› belirtmekte fay-da var. Bu program çal›flt›r›ld›¤›nda bil-gisayar›n›z› h›zl› bir biçimde inceleyerekkurulumu bafllat›r.

‹kinci aflamada genellikle baz› güvenlikönlemleri ve benzeri detaylar kullan›c›-n›n ilgisine sunulur. Bunlar korsan kop-yaya karfl› gelifltirilmifl flifreler ve yasaluyar›lardan oluflabilir. Bundan sonra ya-z›l›m bilgisayar›n›z› gözden geçirip, ge-rekli temel donan›ma sahip olup olmad›-

Yeni bir program kurduktan ya da eski bir program› kald›rd›ktan sonra, yaz›l›muyarmasa bile bilgisayar›n›z› bir defayeniden bafllatman›z› tavsiye ederiz. Böylece Windows yap›lan yenilikleri dahakolay alg›layabilir ve kaydedebilir. >>>

I < >INFO

>>>

sayi 25 - cu.edu.tr

Documents