1

Uvod

Državna teritorija je deo površine zemlje, sa pripadajućim delom podzemlja i vazdušnog prostora, kao i (za države s morskom obalom) odgovarajućim pojasom mora, morskog dna i njegovog podzemlja.

Unutrašnje morske vode čini pojas mora koji je najuže povezan s kopnenom teritorijom države. Pravni položaj tih voda isti je kao i status kopna: tu država vrši suverenu vlast.

Bitna oznaka pravnog režima ovog pojasa oglsda se u tome što se unutrašnje morske vode, uključujući morsko dno i nodmorje kao i odgovarajući deo vazdušnog prostora, nalaze pod punim suverenitetom obalne države.

Svaka država ima pravo da utvrdi širinu svog teritorijalnog mora do 12 morskih milja, tako da ta granica u svakoj tački održava tu udaljenost od polazne linije.

Pod spoljnim pojasom podrazumeva se morski prostor koji se naslanja na spoljnu ivicu teritorijalnog mora u kome su obalnoj državi priznate izvesne specijalne nadležnosti. Elemente ustanove spoljnjeg morskog pojasa prepoznajemo u tzv. Hovering Acts, seriji zakonodavnih akata koji su priznali pravo britanskim brodovima da vrše kontrolu u pojasu dvostruko širem od teritorijalnog mora u cilju sprečavanja kršenja carinskih i poreskih propisa.

2

1. TEORIJSKI DIO

1.1. Pojam teritorije

Državna teritorija je dio površine zemlje, sa pripadajućim dijelom podzemlja i vazdušnog prostora, kao i (za države s morskom obalom) odgovarajućim pojasom mora, morskog dna i njegovog podzemlja. Definisana je zamišljenim povlačenjem linija iz središta zemlje, koje prolaze kroz svaku tačku granice (kopnene ili vodene) i idu dalje u vazdušni prostor. Preciznije rečeno, ne radi se o površini nego o trodimenzionalnom prostoru nepravilnog oblika. Državna teritorija omeđena je državnim granicama.1

Razlikuju se „prirodne" i „ugovorne" granice. Prvima se smatraju one koje slijede tokove rijeka, gorske lance, slivove rijeka, ili druge prirodne oblike tla koji granicu čine uočljivijom a, s druge strane, ne otežavaju u velikoj mjeri normalne komunikacije stanovništva s jedne i s druge strane granice. „Ugovorne" su, pak, one koje su povučene bez obzira na prirodne karakteristike tla i, više nego prirodne, narušavaju normalan život pograničnog stanovništva. Granice su negdje, čak, djelimično povučene tako da slijede neki geografski meridijan ili paralelu. Međutim, naziv „ugovorne granice" nije najsrećniji. Prije svega zbog toga što granice, bez obzira na način na koji su nastale - i jesu li „prirodne" ili ne - u jednom trenutku postaju „ugovorne", jednostavno zato što najčešće (ako već nisu prihvaćene običajnim međunarodnim pravom) bivaju potvrđene bilo dvostranim sporazumima susjednih zemalja ili, pak, na nekom međunarodnom forumu (kongres, konferencija, međunarodna organizacija).

Granice posredno određuju i pripadajuće djelove podzemlja i vazdušnog prostora - kao i, kod država koje imaju morsku obalu, pripadajuće djelove mora i morskog dna i njegovog podzemlja. Valja naglasiti da tu države nisu slobodne: režim vazdušnog prostora (uključujući gornju granicu protezanja suvereniteta), kao i teritorijalna vlast obalne države u odnosu na more, morsko dno i njegovo podzemlje, uređeni su međunarodnim pravom.

1 Dimitrijević, V. i grupa autora Osnovi medjunarodnog javnog prava, , Beograd 2005, Str. 132-133.

3

Uobičajene faze utvrđivanja granice su: zaključivanje osnovnog (dvostranog ili višestranog međunarodnog ugovora) kojim se granica određuje u opštim crtama; osnivanje mješovite komisije (nekada i međunarodne) koja utvrđuje granicu na terenu, i obično je ovlašćena da vrši neophodne manje korekcije ugovorom zamišljene linije i postavljanje graničnih oznaka.

Međunarodno pravo mora se vjekovima razvijalo kao običajno pravo:

U toku dugotrajnog razvoja, najprije su snažne pomorske države odnosnih razdoblja nastojale da pojedina mora, pa i djelove okeana, stave pod svoju kontrolu. Engleska je još krajem X vijeka težila da dobije okolna mora, dok je Mletačka Republika početkom XII vijeka tražila da joj se prizna vlast nad cijelim Jadranskim morem. Najveće zahtijeve su postavile tadašnje pomorske velesile - Portugal i Španija; prva je svojatala Indijski okean i Atlantski okean južno od Maroka, dok je Španija tražila Karipsko more i Pacifik.

Danas je na snazi pet konvencija o pravu mora:

Konvencija o teritorijalnom moru i spoljnom morskom pojasu (1958);Konvencija o otvorenom moru (1958);Konvencija o ribolovu i očuvanju bioloških bogatstava otvorenog mora (1958);Konvencija o epikontinentalnom pojasu (1958),Konvencija UN o pravu mora (1982).

Konvencija UN o pravu mora, jednim dijelom, predstavlja kodifikaciju postojećeg međunarodnog prava - kako običajnog tako i načela i pravila sadržanih u četiri konvencije od 1958. godine. Drugim dijelom, ona predstavlja progresivni razvoj prava mora: sadrži nova rešenja kako za stare tako i za nove probleme (pravo obalnih država da svoje teritorijalno more prošire do 12, a spoljni pojas do 24 morske milje; propise koji utvrđuju spoljnu granicu epikontinentalnog pojasa na 200 milja od osnovne linije; propise o arhipelaškim vodama; i o isključivoj ekonomskoj zoni - kao i odredbe o očuvanju prirodne sredine i o naučnom istraživanju mora. Ipak, izgleda da najvažnije novine predstavljaju one odredbe koje se odnose na Međunarodnu zonu - i stvaranje nove međunarodne organizacije, Vlasti za morsko dno.

4

Saglasno članu 311 Konvencije o pravu mora (KPM), njene odredbe među državama ugovornicama imaju prednost pred onim sadržanim u Ženevskim konvencijama o pravu mora

Po opštem međunarodnom pravu države koje nisu strane ugovornice KPM, ali su strane neke od Ženevskih konvencija o pravu mora, vezuju odredbe odnosne konvencije. Odnose između država koje su strane KPM i onih koje to nisu, ali su strane neke od Ženevskih konvencija, pak, uređuje međunarodno običajno pravo. Pa ipak, s obzirom na zaista veliki broj država koje su ratifikovale KPM, i činjenicu da su među njenim stranama ugovornicama sve značajne pomorske sile, može se tvrditi da ona, u ovom trenutku, sadrži opšteprihvaćeno međunarodno pravo mora.

Države donose unutrašnje pravne propise kojima postojeće odredbe međunarodnog prava primenjuju na svoju konkretnu situaciju. Tu materiju u našoj zemlji reguliše Zakon o obalnom moru i epikontinentalnom pojasu.

5

2. Unutrašnje morske vode

U unutrašnje morske vode spadaju: ušća rijeka, morski prostori luka, zalivi, zatvorena mora, delovi mora između niza ostrva i kontinentalnog dela teritorije, more između ostrva i more između linije niske vode (oseke) i najvišeg nivoa mora (plime).

Unutrašnje morske vode čini pojas mora koji je najuže povezan s kopnenom teritorijom države. Pravni položaj tih voda isti je kao i status kopna: tu država vrši suverenu vlast. Iz razumljivih razloga, vezanih za međunarodni pomorski saobraćaj, posebna pravila važe za luke koje država proglasi za međunarodne.2

Granicu između unutrašnjih morskih voda i teritorijalnog mora, koje se na njih naslanja, čini polazna (osnovna, bazna) linija. Ona, istovremeno predstavlja spoljnu granicu unutrašnjih morskih voda - ali i liniju od koje se računaju i granice ostalih delova mora.

Polazna linija ide duž obale, polazeći od crte od najniže oseke. Povlači se najisturenijim tačkama kopna, lučkih postrojenja i ušća reka u more. To pravilo se primenjuje i na zalive koji ispunjavaju potrebne uslove: da obale zaliva, uključujući ulaz, pripadaju jednoj državi (ako pripada dvema, onda svaka obalna država ima svoje obalno more i, ako je zaliv dovoljno širok, na njih se naslanjaju njihova teritorijalna mora), i da ulaz u zaliv nije širi od 24 morske milje (što je dvostruka dozvoljena širina teritorijalnog mora). Uz to, površina vode okružena kopnom mora biti jednaka ili veća od površine polukruga koji se može opisati iznad linije koja spaja krajnje tačke ulaza u zaliv.

Najzad, valja naglasiti i to da od davnina postoji pravilo međunarodnog običajnog prava po kome se ulaz u unutrašnje vode ne može uskratiti brodovima u nevolji, bilo zbog nevremena ili drugih razloga koji spadaju u kategoriju više sile.

2 Dimitrijević, V. i grupa autora Osnovi medjunarodnog javnog prava, , Beograd 2005, Str. 141-142.

6

Povlačenje osnovnih linija kod država koje imaju razuđenu obalu, uključujući brojna ostrva (kao, na primer, Hrvatska), podleže nešto drugačijim pravilima. U tom slučaju, osnovne linije ne slede obalu nego spajaju najistaknutije spoljne tačke između obala i ostrva, tako da opredeljuju kao unutrašnje vode i delove mora koji bi se, inače, smatrali za teritorijalno more. Osnovna zamisao ovog rešenja je da se, iz ekonomskih i sličnih razloga, povežu ostrva sa glavninom državne teritorije. Medutim, te unutrašnje vode nemaju isti pravni režim kao one koje obuhvataju osnovne linije uz obalu: ovde i za brodove stranih zastava važi pravo neškodljivog prolaza.

U toku pregovora o državnoj granici između SCG i Hrvatske postavio se problem statusa Prevlake - koji je važan i za određivanje statusa voda Bokokotorskog zaliva. Po svojoj konfiguraciji, Zaliv ispunjava uslove da se, povlačenjem osnovne linije, utvrdi za unutrašnje morske vode. Kada bi obale Zaliva, uključujući ulaz u Zaliv, pripadale SCG, onda bi se radilo o unutrašnjim vodama te države. Ako bi pak, jedan deo kopna pripadao Hrvatskoj, radilo bi se o razgraničenju na moru gde bi svaka strana imala svoje unutrašnje vode u Zalivu. Pregovori koji su zaključeni Protokolom između vlade SR Jugoslavije i Republike Hrvatske o privremenom režimu uz južnu granicu između dve države, nisu doveli do definitivnog određivanja granice, pa ni statusa voda Boke Kotorske. Reč je, kako se to kaže u članu 1 Protokola, o privremenom režimu. Određuje privremenu podelu jurisdikcije na kopnu i na moru; demilitarizaciju; granične prelaze i pogranični promet; traganje i spasavanje na moru; saradnju na sprečavanju zagađivanja mora; i turističku saradnju. Ova rešenja danas važe za Crnu Goru i Hrvatsku.

2.1. Pravni režim

Bitna oznaka pravnog režima ovog pojasa oglsda se u tome što se unutrašnje morske vode, uključujući morsko dno i nodmorje kao i odgovarajući dio vazdušnog prostora, nalaze pod punim suverenitetom obalne države. U tom pogledu, postoji znak jednakosti između prava kojima obalna država raspolaže nad kopnenim dijelom svoje teritorije i prava koja poseduju nad unutrašnjim morskim vodama. No, vršeći svoja suverena prava nad ovim pojasom, obalna država uvažava izvjesne opšte interese. Tako je osnovno pravo država na saobraćaj, u uslovima sveopšte povezanosti i međuzavisnosti odnosa u međunarodnoj zajednici, dovelo do toga da obalna država toleriše plovidbu

7

stranih trgovačkih brodova svojim unutrašnjim morskim vodama radi ulaska ili izlaska iz luka otvorenih za medjunarodni saobraćaj. S obzirom na to da su unutrašnje morske vode pod suverenom vlašću obalne države važi pravilo da su, za vrijeme boravka u unutrašnjim morskim vodama, strani brodovi i lica koja na njima borave, potčinjeni jurisdikciji obalne države. Izuzetak su ratni brodovi i tzv. javni brodovi.3

Strani trgovački brod potpada pod jurisdikciju obalne države dok boravi u njenim unutrašnjim morskim vodama. U praksi se, međutim, uvrežilo pravilo da obalna država ne zasniva svoju krivičnu jurisdikciju u slučajevima kada krivična djela izvršena od članova posade ne diraju u interese obalne države i njen javni poredak.

Zalivi predstavljaju jasno istaknute uvale koje zadiru u kopno pod uslovom da je površina te uvale jednaka ili veća od površine polukruga čiji je prečnik jednak dužini linije koja zatvara ulaz u uvalu. Osnovni kriterijum za utvrđivanje režima zaliva je pripadnost obala zaliva, tj. zaliv pripada državi čije su obale zaliva. Ako obale pripadaju dvijema ili više država ustanovljava se pojas teritorijalnog mora, a preostali dio zaliva potpada pod režim otvorenog mora.

Što se ušća rijeka tiče, pravilo je da ako se rijeka direktno uliva u more, polaznu liniju predstavlja pravac preko ušća rijeke između tačaka niske vode (osjeke) na njenim obalama. Ako se rijeka na ušću račva (estuar), primjenjuju se po analogiji pravila koja važe za zalive.

Ako se niz ostrva (arhipelag) nalazi uz kopnenu državnu teritoriju, obalna država ima pravo da u unutrašnje morske vode uvrsti i morski prostor između prave polazne linije koja spaja najisturenije tačke na ostrvima i na kopnu. Ovo pravilo brani se argumentima da glavna kopnena teritorija i ostrva čine geografsku, ekonomsku i političku celinu. Legalnost ove koncepcije potvrđena je i presudom Međunarodnog suda pravde u sporu oko ribolova. Praktikuje se, uglavnom, u Evropi (Grčka, Turska, Velika Britanija, Norveška), pa se otuda ponekad i naziva evropskom varijantom teorije ahipelaga.

3 Avramov, S. Kreća, M.: Međunarodno javno pravo (Biblioteka Udžbenici) Službeni glasnik, Beograd, 2007, str. 362-365.

8

Zatvorena mora se određuju kao morski prostori koji su sa otvorenim morem spojeni moreuzom, ali tako da su sve obale mora i moreuzi pod suverenom vlašću jedne države (npr. takav status je do raspada SSSR imalo Azovsko more koje je sa Crnim morem spojeno moreuzom Kerč). Svojstvo zatvorenog mora nije prirodno geografsko svojstvo, već je rezultat političko-teritorijalne podjele.

3. Teritorijalno mоrePod teritorijalnim morem podrazumijeva se pojas koji se u određenoj širini proteže duž obale ,od polazne linije u pravcu otvorenog mora.

Svaka država ima pravo da utvrdi širinu svog teritorijalnog mora do 12 morskih milja, tako da ta granica u svakoj tački održava tu udaljenost od polazne linije.4

Jedna od prvih odredaba Konvencije UN o pravu mora, sadržana u članu 2, utvrđuje da se suverenost obalnih država, preko kopnene teritorije i unutrašnjih voda, proteže i na pojas teritorijalnog mora. Suverenost obalnih država, kao i nad kopnenom teritorijom, proteže se i na vazdušni prostor iznad teritorijalnog mora, kao i na morsko dno i njegovo podzemlje. Dakle, zamišljena linija od središta Zemlje, koja prolazi kroz svaku tačku državne granice, uključujući tu i svaku tačku spoljne granice teritorijalnog mora, proteže se uvis u vazdušni prostor. To je, dakle, spoljna granica protezanja suvereniteta obalnih država.

No, da bi se uočila razlika između režima unutrašnjih morskih voda i teritorijalnog mora, treba odmah reći da ovde suverenost obalne države nije neograničena: „suverenost nad teritorijalnim morem vrši se u skladu s ovom Konvencijom i drugim pravilima međunarodnog prava".

Prvo ograničenje suvereniteta ogleda se u pravu neškodljivog prolaza kroz teritorijalno more svih brodova (uključujući i ratne) koje viju zastave drugih država. Pravo neškodljivog prolaza postoji kada (i) brod prolazi kroz teritorijalnomore a ne ulazi u unutrašnje vode (dakle, nije mu cilj da uđe u neku od luka), ili (i) kada uplovljava ili isplovljava iz neke od luka obalne države. Neškodljiv

4 Dimitrijević, V. i grupa autora Osnovi medjunarodnog javnog prava, , Beograd 2005, Str. 142-143.

9

prolaz je onaj koji ne šteti miru, bezbjednosti, ili unutrašnjem poretku obalne države.

Kada je riječ samo o prolasku (brod ne ulazi u luku), krivična nadležnost obalne države je ograničena na slučajeve kada se posledice tog djela vezuju za obalnu državu - ili se radi o pomoći koju vlasti obalne države pružaju na zahtjev diplomatskog ili konzularnog agenta države zastave broda. Medutim, ako brod izlazeći iz luke obalne države prolazi kroz njeno teritorijalno more, vlasti obalne države mogu vršiti krivičnu jurisdikciju radi kažnjavanja za krivična dela izvršena u njenoj luci ili u nekom drugom delu njenih unutrašnjih voda.

Slično je i u pogledu jurisdikcije u građanskim stvarima: vlasti obalne drža ve „ne treba" da zaustavljaju strani brod u prolasku. Međutim, situacija je dru gačija kada se strani brod zadržava u teritorijalnom moru, ili izlazi iz njenih unutrašnjih voda - gde je mogao da izvrši radnje koje bi zahtevale pokretanje građanskog postupka.

Obalna država ima pravo - naravno u skladu s odredbama KPM - da donosi propise o neškodljivom prolasku, a odnose se na bezbednost plovidbe (uključujući određivanje plovnih puteva u skladu s preporukama Međunarodne pomorske organizacije), instalacije potrebne za regulisanje plovidbe, zaštitu živih izvora mora, propise o očuvanju prirodne sredine, i dr.

Ratni brodovi, kao i državni brodovi koji ne plove u komercijalne svrhe, uživaju imunitet. Ako ne poštuju propise obalne države o prolasku kroz terito-rijalno more, obalna država može zahtevati da ga smesta napuste. Uz to, država čiju zastavu viju odgovorna je za naknadu eventualne štete koju prouzrokuju.

10

4. Spoljni pojas

Pod spoljnim pojasom podrazumeva se morski prostor koji se naslanja na spoljnu ivicu teritorijalnog mora u kome su obalnoj državi priznate izvesne specijalne nadležnosti. Elemente ustanove spoljnjeg morskog pojasa prepoznajemo u tzv. Hovering Acts, seriji zakonodavnih akata koji su priznali pravo britanskim brodovima da vrše kontrolu u pojasu dvostruko širem od teritorijalnog mora u cilju sprečavanja kršenja carinskih i poreskih propisa. Doba prohibicije u SAD dovelo je do toga da su američke vlasti, radi sprečavanja krijumčarenja alkohola, vršile kontrolu u pojasu od 12 n/m od obale. Već na Haškoj konferenciji 1930. godine, pokazalo se da većina država priznaje institut spoljnjeg morskog pojasa.5

Pošto su mnoge države još 1958. godine izrazile želju da kontrolišu i delove mora van svojih teritorijalnih voda, usvojena je i Konvencija o teritorijalnom moru i spoljnom morskom pojasu. Glavna novina koju unosi član 33 KPM propisuje da obalna država može proglasiti za spoljni morski pojas deo mora koji se naslanja na njeno teritorijalno more; on ne sme (ukupno s teritorijalnim morem), biti udaljeniji od polazne linije za više od 24 morske milje. U tom pojasu obalna država može vršiti kontrolu potrebnu za sprečavanje kršenja njenih carinskih, fiskalnih, sanitarnih i propisa o useljavanju, i kažnjavati prekršioce za dela počinjena na njenoj teritoriji ili u njenom teritorijalnom moru.

4.1. Pravni režim

Ženevska konvencija o teritorijalnom moru i spoljnjem morskom pojasu definiše spoljni pojas kao „zonu otvorenog mora koja se graniči sa teritorijalnim morem" u kome obalna država može vršiti nadzor da bi:

5 Avramov, S. Kreća, M.: Međunarodno javno pravo (Biblioteka Udžbenici) ,Službeni glasnik, Beograd, 2007, str. 372-373.

11

a) na svojoj teritoriji ili u svom teritorijalnom moru sprečila prekršaje svojih zakona o carinskom, fiskalnom i sanitarnom nadzoru ili nadzoru nad useljavanjem, i

b) kažnjavala kršenje tih istih zakona počinjenih na njenoj teritoriji ili u njenom teritorijalnom moru.

Konvencija iz 1982. godine, praktično preuzima ove odredbe.Prema tome, možemo reći da pozitivno međunarodno pravo priznaje obalnoj

državi u spoljnjem morskom pojasu preventivnu, kontrolnu i represivnu nadležnost u cilju zaštite carinskih, fiskalnih, sanitarnih interesa kao i interesa u vezi sa useljavanjem.

Obalna država nema u spoljnjem morskom pojasu izvorne interese, već su

njena prava u tom pojasu izvedena iz potrebe da se zaštiti javni poredak na teritoriji koja se nalazi pod njenom suverenom vlašću. Ona nema pravo da važenje svojih zakona i propisa proširi na spoljni pojas koji je, po definiciji, deo otvorenog mora. Spoljni morski pojas prestaje, međutim, biti deo otvorenog mora ako obalna država proglasi isključivu ekonomsku zonu, jer se u tom slučaju spoljni morski pojas proteže na delu mora koji potpada pod režim isključive ekonomske zone, s tim što se na tom delu mora pravima koje obalna država crpe iz režima isključive ekonomske zone pridodaju prava imanentna institutu spoljnjeg morskog pojasa.

Što se širine spoljnjeg morskog pojasa tiče, međunarodno pravo je ne određuje na egzaktan način. Naime, Ženevska konvencija je na opšti način utvrđivala da se spoljni morski pojas ne može protezati preko 12 n/m od osnovne linije od koje se meri širina teritorijalnog mora. Drugim rečima, ona nije odredila širinu ovog pojasa na egzaktan način, već je obalnim državama ostavljeno da u okviru 12 n/m prema svom nahođenju konstituišu odnos širine teritorijalnog mora i širine spoljnjeg morskog pojasa. Tako je, recimo, po Zakonu o obalnom moru, spoljnjem morskom pojasu i epikontinentalnom pojasu SFRJ od 1965. teritorijalno more bilo široko 10 n/m, a spoljni morski pojas 2 n/m. Izmenom Zakona od 1979. godine, pojas teritorijalnog mora je proširen na 12 n/m, tako da je spoljni morski pojas prestao da postoji.

U tim okvirima, uz kvantitativne razlike, kreće se i regulativa nove Konvencije. Naime, članom 33. (2) Konvencije utvrđeno je da se spoljni morski pojas ne može protezati izvan područja šireg od 24 n/m računajući od polaznih linija od kojih se meri širina teritorijalnog mora.

12

5. Zaključak

Teritorijalno more se nalazi izmedu polazne linije i linije koja je u svakoj tački od nje udaljena 12 milja. Drugim rečima, počinje od spoljne granice unutrašnjih voda i prostire se do navedene udaljenosti.

Pod unutrašnjim morskim vodama podrazumevaju se delovi mora koji leže iza polazne ili bazne linije. Odlikuju se čvrstom povezanošću sa kopnom kao glavnim državnim područjem, tj. sa slsmentima horizontalne razuđenosti obale (otuda je još Grotius govorio da unutrašnje morske vode obuhvataju morski prostor interfauces terrae).

Pravni režim spoljnog morskog pojasa je bliži onom koji vredi za otvoreno more. U stvari, ako obalna država ne proglasi svoj spoljni pojas, ili ne proglasi svoju isključivu privrednu zonu, taj prostor ostaje deo otvorenog mora.

Konvencija UN o pravu mora, jednim delom, predstavlja kodifikaciju po-stojećeg međunarodnog prava - kako običajnog tako i načela i pravila sadržanih u četiri konvencije od 1958. godine. Drugim delom, ona predstavlja progresivni razvoj prava mora: sadrži nova rešenja kako za stare tako i za nove probleme (pravo obalnih država da svoje teritorijalno more prošire do 12, a spoljni pojas do 24 morske milje; propise koji utvrđuju spoljnu granicu epikontinentalnog pojasa na 200 milja od osnovne linije; propise o arhipelaškim vodama; i o isključivoj ekonomskoj zoni - kao i odredbe o očuvanju prirodne sredine i o naučnom istraživanju mora.

13

6. Literatura

1. Avramov, S. Kreća, M.: Međunarodno javno pravo

(Biblioteka Udžbenici) ,Službeni glasnik, Beograd, 2007, str.

372-373.

2. Dimitrijević, V. i grupa autora: Osnovi medjunarodnog

javnog prava, , Beograd 2005, Str. 141-142.

14

Sadržaj

Uvod .....................................................................................................1

1. Teorijski dio ...............................................................................2

1.1. Pojam teritorija ................................................................2

2. Unutrašnje morske vode ............................................................52.1. Pravni režim ....................................................................6

3. Teritorijalno mоre ..................................................................... 84. Spoljni pojas ..............................................................................10

4.1. Pravni režim ....................................................................105. Zaključak .................................................................................. 126. Literatura ...................................................................................13