sesbania javiaca mig.) free radical scavenging capacity...

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รายงานการวจย

ฤทธตานอนมลอสระ ฤทธยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และปรมาณสารประกอบ

ฟนอลกทงหมดของสารสกดจากพชทองถน (โสน, Sesbania javiaca Mig.) Free Radical Scavenging Capacity, Tyrosinase Inhibitor Capacity, Total Phenolics

Content from Extracts of Domestic Plants, Sesbania javiaca Mig.

ผวจย ประนอม สขเกอ

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

งานวจยนไดรบงบประมาณแผนดน ประจ าปงบประมาณ 2557

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ก

หวขอวจย ฤทธตานอนมลอสระ ฤทธยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และปรมาณ สารประกอบฟนอลกทงหมดของสารสกดจากพชทองถน (โสน, Sesbania javiaca Mig.) ผด ำเนนกำรวจย นางประนอม สขเกอ หนวยงำน คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ป พ.ศ. 2557

บทคดยอ

งานวจยนศกษาประสทธภาพในการเปนสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และสารตานอนมลอสระจาก

ดอกโสนทผานวธการสกดทแตกตางกน ไดแก สารสกดดอกโสนสดดวย EtOH สารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH

สารสกดดอกโสนสดดวย PT และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย PT พบวาสารสกดดอกโสนสดดวย EtOH ม

ประสทธภาพในการสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสสงสด โดยมคา IC50 (inhibition concentration)

เทากบ 29 ppm รองลงมาคอสารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH ดอกโสนสดดวย PT และ ดอกโสนอบแหงดวย

PT (IC50 เทากบ 47, 68 และ 89 ppm ตามล าดบ) มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมแตกตางกน คอ

สารสกดดอกโสนสดดวย EtOH และสารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH มรปแบบการยบยงการท างานของ

เอนไซมแบบ competitive inhibition สวนสารสกดดอกโสนสดดวย PT และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย PT

มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมแบบ non-competitive inhibition เมอวเคราะหปรมาณและ

สารส าคญของสารสกดดอกโสนดวยเทคนค high performance liquid chromatography (HPLC) พบวา สาร

สกดดอกโสนสดดวย EtOH และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH พบวามสารส าคญเปน gallic acid (4.44,

4.84 mg/ 100 g DW), kojic acid (18.59, 17.66 mg/ 100 g DW) และ β-arbutin (23.11, 25.63 mg/ 100

g DW) ตามล าดบ สวนสารสกดดอกโสนสดดวย PT และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย PT พบวามสารส าคญเปน

gallic acid (3.40, 2.24 mg/ 100 g DW) และ β-arbutin (6.00, 3.19 mg/ 100 g DW) ตามล าดบ

ค ำส ำคญ สารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส สารตานอนมลอสระ โสน เครองส าอาง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ข

Research title Free Radical Scavenging Capacity, Tyrosinase Inhibitor Capacity, Total

Phenolics Content from Extracts of Domestic Plants, Sesbania javiaca Mig.) Researcher Mrs. Pranom Sookkua Organization Faculty of science and technology, RMUTSB Year 2014

Abstract

The present study was to evaluate the tyrosinase inhibitor and antioxidant activity from sesbania flower (Sesbania javanica Miq.) of fresh and dried part extract. The extraction in procedure were extracted with 2 solvents, ethanol (EtOH) and petroleum ether (PT). The IC50 (inhibition concentration) value on tyrosinase inhibitor of highest activity was fresh sesbania flower with EtOH (29 ppm). The IC50 values on tyrosinase inhibitor of dried sesbania flower with EtOH, fresh sesbania flower with PT and dried sesbania flower with PT were 47, 68 and 89 ppm, respectively. Tyrosinase inhibition kinetic of fresh sesbania flower with EtOH and dried sesbania flower with EtOH were competitive inhibitors, fresh sesbania flower with PT and dried sesbania flower with PT were noncompetitive inhibitory of enzyme activities. High performance liquid chromatography (HPLC) was used to identify for all extracts. The ethanolic extracts of fresh and dried sesbania flower found gallic acid (4.44, 4.84 mg/ 100 g DW),

kojic acid (18.59, 17.66 mg/ 100 g DW) and β-arbutin (23.11, 25.63 mg/ 100 g DW), respectively. Fresh and dried sesbania flower extracts with PT showed low contents of gallic acid (3.40, 2.24

mg/ 100 g DW) and β-arbutin (6.00, 3.19 mg/ 100 g DW), respectively. Keywords tyrosinase inhibitor, antioxidant, sesbania flower, cosmetic

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ค

สารบญเรอง เรอง หนา บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข สารบญเรอง ค สารบญตาราง ง สารบญรปภาพ จ บทท 1 บทน า 1 บทท 2 บทตรวจเอกสาร 4 บทท 3 อปกรณและวธการวจย 26 บทท 4 ผลและวจารณผลการทดลอง 31 บทท 5 สรปผลการทดลอง 43 เอกสารอางอง 44

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ง

สารบญตาราง เรอง หนา ตารางท 2.1 ชนดและปรมาณสารปองกนแสงแดดตามพระราชบญญตเครองส าอางของ

ประเทศไทย (พ.ศ.2536) 21

ตารางท 4.1 ปรมาณของผลตภณฑทได (%yield) จากสารสกดดอกโสนทสกดดวยตวท า ละลายตางชนดกน

31

ตารางท 4.2 ปรมาณสารส าคญทพบในดอกโสนทผานการสกดทแตกตางกน 42

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

จ

สารบญรปภาพ

เรอง หนา รปท 2.1 โครงสรางของชนผวหนง 4 รปท 2.2 รงส UV ชนดตางและความสามารถทะลผานผวหนง 7 รปท 2.3 กลไกการผลตเมดสเมลานน 9 รปท 2.4 การยบยงการท างานของเอนไซมแบบแขงขน 10 รปท 2.5 การยบยงการท างานของเอนไซมแบบไมแขงขน 11 รปท 2.6 รปแบบการยบยงท างานการท างานของเอนไซมไทโรซเนส 12 รปท 2.7 ปจจยทสงผลตอเกดอนมลอสระและ ROS (reactive oxygen species) 13 รปท 2.8 อนมลอสระ 14 รปท 2.9 กลไกการใหอเลคตรอนของสารแอนตออกซแดนทแกสารอนมลอสระ 15 รปท 2.10 กรดลโนอค (linoic acid) 17 รปท 2.11 กลไกการเกดปฏกรยาของสาร DPPH 17 รปท 2.12 กลไกการเกดปฏกรยาของสาร ABTS 18 รปท 2.13 ดอกโสน 25 รปท 4.1 ปรมาณโพลฟนอลทงหมดของสารสกดจากดอกโสน 32 รปท 4.2 % tyrosinase inhibition ของสารสกดจากดอกโสน 33 รปท 4.3 %DPPH scavenging effect ของสารสกดจากดอกโสน 35 รปท 4.4 %ABTS scavenging effect ของสารสกดจากดอกโสน 36 รปท 4.5 ความสมพนธระหวางปรมาณสารฟนอลทงหมดของสารสกดจากดอกโสนทใช

ทดสอบกบฤทธตานอนมลอสระ DPPH และ ABTS assay 37

รปท 4.6 ความสมพนธระหวางฤทธตานอนมลอสระจากวธการทดสอบ DPPH และ ABTS assay ของสารสกดจากดอกโสน

38

รปท 4.7 %tyrosinase inhibition ของสารสกดจากดอกโสนทความเขมขนตางกน 39 รปท 4.8 กราฟ Lineweaver-Burk ของสารสกดจากดอกโสน 41

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

บทท 1 บทน า

1.1 ปญหาและทมาของงานวจย ประเทศไทยเปนประเทศทมอากาศรอนและแสงแดดจด เปนสาเหตหลกทท าใหเกดปญหาความบกพรอง

ของผวพรรณคนไทย ไดแก ปญหาฝา กระ รอยดางด า รวรอย รอยหมองคล า เนองจากแสงแดดเปนตวกระตนการผลต

เมดสเมลานน (melanin pigment) ทมากเกน และยงเปนตวกระตนการเกดอนมลอสระทกอใหเกดรวรอยกอนวย

ดวย (สมชาต วศษฐชยชาญ, 2552) ซงปญหาเหลานสามารถยบยงไดหลายวธ ไดแก (1) โดยการหลกเลยงแสง

อลตราไวโอเลตโดยตรง (2) ยบยงการท างานและการเพมจ านวนของเซลลเมลาโนไซต (3) การก าจดเมลานน หรอ

(4) ยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส (Wang และคณะ, 2006) อยางไรกตามคนเราไมสามารถหลกเลยงแสง

อลตราไวโอเลตได รวมทงการยบยงการท างานและการก าจดเมลานนนนยงยากและคาใชจายสง ดงนนการใชครมหรอ

สารทสามารถยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส โดยเขาไปรบกวนขนตอนการเกดเมดสเมลานนนนจงเปนวธท

เหมาะสม เนองจากสะดวก ไมยงยาก และราคาไมสง

เอนไซมไทโรซเนส (tyrosinase) เปนเอนไซมทส าคญและมบทบาทมากทสดในการเรงการสงเคราะห

เมลานนในเมลาโนไซต (melanocyte) เพราะมผลตอกระบวนการการสรางเมดส (มานตา หาญพานชยเจรญ, 2549)

จงมการน าสารทสามารถยบยงเอนไซมนใหท างานนอยลงใสในผลตภณฑเครองส าอาง ทงชนดสงเคราะห และจาก

ธรรมชาต เชน ไฮโดรควโนน (hydroquinone) อารบตน (arbutin) กรดโคจค (kojic acid) และกรดผลไม (AHA)

เปนตน (http://www.nanomed.co.th) พบวาสารทไดจากธรรมชาตโดยเฉพาะจากพชและสมนไพรชนดตางๆนน ให

ผลดและมความปลอดภยกวาการใชสารสงเคราะห เชน ไฮโดรควโนน ซงปจจบนถกก าหนดหามใชผสมในเครองส าอาง

เนองจากมผลขางเคยงได และมอนตรายสง ทงในระยะสนและระยะยาว (สดใจ นนตารตน และจรพรรณ บญสง,

2543) ส าหรบปญหาการเกดรวรอยแหงวย สาเหตหลกเกดมาจากอนมลอสระจากสภาพแวดลอม เชนแสงแดด มลพษ

ในอากาศ รวมถงอาหารทรบประทาน ซงเขาไปท าลายเนอเยอกอใหเกดความเสอมหรอความแกของเซลล ดงนนการ

ใชสารตอตานอนมลอสระเปนวธการทนยมใชแกปญหารวรอยแหงวยทเกดไดวธหนง (ทพาพร พงษเมษา, 2547)

จากการศกษางานวจยพบวา พชหลายชนดมคณสมบตในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และม

ความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ เชน cuminaldehyde และ cumin acid ทสกดแยกจากขมนชน

(Kubo และคณะ, 1998) สารฟลาโวนอยดจากดอกค าฝอย (Kubo, 1999) ชาเขยว (No และคณะ, 1999) เมลด

ทานตะวน (Kubo และคณะ, 1999) ร าขาวด า (Miyazawa และคณะ, 2003) red koji (Wu และคณะ, 2003)

glabridin และ isoliquiritigenin ทสกดไดจากรากของชะเอมเทศ (Nerya และคณะ, 2003) รงหมอนและไหม

(Thongphasuk และคณะ, 2005) พชหอมและเครองเทศไทย (Leelapornpisid และคณะ, 2005) สาร citral และ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

2

myrcene ซงเปนสารหอมระเหยในน ามนหอมระเหยสม (citrus essential oil) (Matsuura และคณะ, 2006) และสาร

สกดจากหมอน (Snitmatjaro และคณะ, 2008) เปนตน

งานวจยในครงนศกษาศกยภาพและประสทธภาพของดอกโสน (Sesbania javaica Mig.) ในการ

ประยกตใชเปนสารยบยงเอนไซมไทโรซเนสและสารตานอนมลอสระในเครองส าอาง ซงดอกโสนเปนดอกไมประจ า

จงหวดพระนครศรอยธยา มรายงานวจยพบวา ดอกโสนมสารในกลมโพลฟนอล (Polyphenol) คอ เบตาแคโรทน

(Beta-Carotene) ซงเปนสารทมฤทธตอตานอนมลอสระ (Antioxidant) ปองกนการเสอมของรางกาย การเกดมะเรง

และโรคอนๆ (ไมตร สทธจตต, 2551) นอกจากนดอกโสนยงมสารเควอเซทน ไกลโคไซด (Quercetin 3-2 (G)-

rhamnosylrutinoside) สารดงกลาวเปนสารฟลาโวนอยด (Flavonoids) ทมฤทธตานการกอกลายพนธของเซลล

เพาะเลยงในหองทดลอง สารกลมฟลาโวนอยดมกพบในดอกไมทมสสนสวยงามมความส าคญตอการด ารงชวตของพช

ชนสง (กรณกาญจน ภมรประวตธนะ, 2553) นอกจากนปจจบน ผบรโภคตระหนกถงความปลอดภยในการใช

ผลตภณฑทไดจากธรรมชาต กอใหเกดนวตกรรมผลตภณฑสารสกดจากธรรมชาตมากมาย สามารถน าไปใชพฒนาและ

ตอยอดเปนผลตภณฑในอตสาหกรรมทกาวสตลาดสากล ดงนนงานวจยน จงสามารถน าไปพฒนาเพอใชใน

อตสาหกรรมเครองส าอาง ซงสามารถชวยลดการน าเขาทงสารสกดและผลตภณฑเครองส าอางจากตางประเทศแลว

นอกจากนยงเปนการสรางมลคาเพมใหกบพชทองถนอกดวย (สนพนธ ภมมางกร , 2547)

1.2 วตถประสงคของโครงการวจย 1. เพอศกษาเปรยบเทยบประสทธภาพสารสกดจากดอกโสน ทงชนดตวอยางสดและแหง ในการเปนสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส 2. เพอศกษาเปรยบเทยบประสทธภาพสารสกดจากดอกโสน ทงชนดตวอยางสดและแหง ในการเปนสารตานอนมลอสระ 3. เพอศกษาองคประกอบทางเคมของสารสกดจากดอกโสน 1.3 ขอบเขตของโครงการวจย 1. คนควาขอมลวางแผนการทดลองและจดหาวตถดบ (ดอกโสน) 2. น าดอกโสนทงตวอยางสดและแหงมาสกดดวยดวยตวท าละลาย (solvent extraction) คอ ethanol (EtOH) และ petroleum ether (PT) 3. วเคราะหคณสมบตทางกายภาพของสารสกดจากดอกโสน ไดแกปรมาณของผลตภณฑทได (% yield) และการวเคราะหคณสมบตทางเคม ไดแก ปรมาณโพลฟนอลทงหมด (total phenol compound) ดวยวธ folin-ciocalteau ทดสอบความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ โดยวธ 1,1-diphenyl-2-

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

3

picrylhydrazyl (DPPH) free radical scavenging method และวธ 2, 2’-Azinobis (3-ethylbenzothiazoline-6-sulfonic acid) (ABTS) decolorization scavenging method 4. ศกษาความสมพนธปรมาณโพลฟนอลทงหมด กบคาความสามารถในการตานอนมลอสระของ DPPH และ ABTS 5. ศกษาความสามารถในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส คอ คาประสทธภาพในการยงยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส ไดรอยละ 50 (IC50) 6. วเคราะหสารส าคญและปรมาณของสารสกด ดวยเทคนค high performance liquid chromatography (HPLC) เปรยบเทยบกบสารมาตรฐาน 1.4 สมมตฐานงานวจย

1. ดอกโสนทงชนดสด และแหง เมอสกดดวยตวท าละลายตางกนจะมประสทธภาพการเปนสารตานอนมลอสระ และสารยบยงการท างานของเอนไซมไทรโรซเนสตางกน

2. สารสกดจากดอกโสนชนดสด และแหงใหคาความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ และสารยบยงการท างานของเอนไซมไทรโรซเนส มคา IC50 รปแบบยบยงการท างานของเอนไซม และสารส าคญตางกน 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. สรางมลคาเพมใหกบพชทองถนของไทย และสรางรายไดใหกบเกษตรกร 2. ไดสารสกดจากพชทองถนทมฤทธยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และสารตานอนมลอสระ 3. ไดผลตภณฑเครองส าอางทมสวนผสมจากธรรมชาตน าไปใชทดแทนสารเคมสงเคราะห 4. เปนแนวทางในการพฒนาสารสกดทไดไปใชในอตสาหกรรมเครองส าอางเชงพาณชย เชน ครมรกษาฝา ครมลดรอยหมองคล า 5. เปนแนวทางในการลดสารสกดน าเขาจากตางประเทศทมราคาสง และสามารถพฒนาเพอผลตเปนสนคาสงออกได

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

4

บทท 2 บทตรวจเอกสาร

2.1 ผวหนง (skin)

ผวหนงเปนอวยวะทมขนาดใหญทสดของรางกาย โดยคดเปน นาหนกประมาณรอยละ 16 ของ

นาหนกตว มลกษณะแตกตางกนตามแตละสวนของรางกาย ทงในโครงสราง ความหนา และสผว หนาทของ

ผวหนงมดงน 1) ปกคลมรางกาย 2) เปนสวนทบงชถงสขภาพรางกายและจตใจ ถารางกายขาดสารอาหาร เชน

วตามนจะแสดงอาการทางผวหนง 3) เปนอวยวะปองกนอนตรายแกรางกาย ปองกนเชอ แสงแดด สารพษ

เปนตน 4) ใหความรสกจากการสมผส เชน ความรอน ความเยน 5) ควบคมอณหภมของรางกาย เมออากาศ

รอนรางกายจะขบเหงอออกมาเพอทาใหเยนลง 6) เปนแหลงสรางวตามนดจากแสงแดดแกรางกาย 7) ไขมนท

อยใตผวหนงเปนพลงงานสารองแกรางกาย (8) ชวยควบคมระดบนาในรางกาย โดยการระเหยหรอขบเหงอ

(บญเตรยม ทาใหงาม, 2547)

ผวหนงประกอบดวย 3 ชน คอ ชนหนงกาพรา (epidermis) เปนชนทอยบนสด ชนหนงแท (dermis)

เปนชนทอยใตชนหนงกาพรา และผวหนงชนลาง (hypodermis or subdermis) เปนชนทอยตดกบชนไขมน

(adipose tissues) ดงรปท 2.1 (วโรจน สนทวานนท, 2550 )

รปท 2.1 โครงสรางของชนผวหนง

(www.essentialdayspa.com )

http://www.essentialdayspa.com/

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

5

2.1.1 หนงก าพรา (epidermis)

เปนชนของผวหนงทปกคลมอยบนสด มตนกาเนดมาจาก surface ectoderm ชนนประกอบไปดวย

เซลลทมการเกด เจรญเตบโตพฒนาการ และตายลอกหลดออกไปจากรางกายตลอดเวลา และเปนชนทให

กาเนดโครงสรางตางๆ เชน ขน รขมขน ตอมไขมน ตอมเหงอ และเลบ

ชนหนงกาพรามความหนาโดยเฉลยประมาณ 0.4 ถง 1.5 มลลเมตร และในผวหนงชนนพบเซลลเมลา

โนไซต (melanocyte) เปนกลมเซลลทมรปรางคลายดาว ทาหนาทสรางเมดส ภายในเมลาโนไซต มเมดส

เมลานน (melanin) อยในถงหมทเรยกวาเมลาโนโซม (melanosome) ทาใหเกดเปนสผวหนงขน เมลาโนโซม

ทมเมลานนตางชนดกนมรปรางแตกตางกน คอเมลาโนโซมทสรางเมลานนสนาตาล-ดา จะมรปรางเปนวงรและ

เรยงตวภายในเซลลตามยาว สวนเมลาโนโซมทผลตเมลานนสเหลอง-แดง มรปรางกลม โดยพนธกรรมเปน

ตวกาหนดขนาดของเมลาโนโซม คนผวดาจะมขนาดของเมลาโนโซมใหญ กวาคนผวขาว (สชาดา เอยมเจรญ,

2545) สผวหนง แบงออกไดเปน 2 ชนด คอ

2.1.1.1 constitutive skin color คอสผวทเปนมาตงแตเกด โดยมพนธกรรมเปนตวกาหนด และไมม

ปจจยอนมาเกยวของ คอสผวของทารกแรกเกด

2.1.1.2 facultative skin color คอ สผวทเปลยนแปลงไป เนองจากมปจจยตางๆมากระตน ไดแก

แสงแดด ฮอรโมน การตงครรภ เปนตน เชน สผวบรเวณแขนดานนอกเขมขนเนองจากโดนแสงแดดเปนประจา

(รศน อครพนธ, 2540)

2.1.2 หนงแท (dermis)

เปนชนทอยใตตอจากชนหนงกาพรา มความหนาประมาณ 1-2 มลลเมตร หนาทของชนหนงแท คอ

ทาใหผวหนงมความยดหยน ทนแรงยดผวหนงได ปกปองรางกายจากอนตราย อมนาเพอจดประสงคในการ

ควบคมสมดลความรอนของรางกายและเปนประสาทรบสมผสตางๆ (สชาดา เอยมเจรญ, 2545)

2.1.3 ผวหนงชนลาง (hypodermis or subdermis)

เปนชนทอยตดกบชนไขมน ประกอบดวยเสนใย เกาะกนหลวมๆ หนากวาผวหนงแท ประกอบดวย

เสนเลอด ทอนาเหลอง และเสนประสาท แยกไดไมชดเจนจากชนหนงแท เปนชนทเคลอนไหวไดไมมากนก

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

6

เพอเทยบกบชนหนงแท เพราะอยตดกบชนไขมนและกระดก ในบางสวนมความหนามากกวาปกต เชนท

บรเวณหนาอก สะโพก ทาใหเกดความแตกตางในสดสวนของเพศชายและเพศหญง (เพญวด ทมพฒนพงศ,

2538)

2.2 ปญหาความหมองคล าและจดดางด าและการแกปญหา

ปญหาผวพรรณเรองความหมองคลาและจดดางดานบเปนปญหาสาคญสาหรบผหญง เพราะทกคน

ตองการมผวทกระจางใส ขาวเรยบเนยน ปญหาดงกลาวจะเกดขนมากโดยเฉพาะผทโดนแสงแดดอยเปน

ประจา เนองจากแสงแดดเปนตวกระตนการผลตเมดสเมลานนมากกวาปกต ปญหาทพบไดบอยไดแก ปญหา

ฝา และกระ

2.2.1 ฝา

ฝาเกดจากความผดปกตของการสรางสผวของผวหนงบางแหงและเปนเฉพาะบางคนเทานน ฝาเกดได

หลายๆทบนใบหนา เนองจากผวหนงทหนามเซลลสรางสผวมากกวาบรเวณอนๆ โดยเฉพาะบรเวณโหนกแกม

และสนจมกเปนบรเวณทมฝาเกดขนไดบอย เนองจากเปนบรเวณทรบแสงแดดมากทสด ฝาพบในผหญง

มากกวาผชาย มปจจยหลายๆอยางททาใหเปนฝา เชน แสงแดด ฮอรโมน ยารบประทาน เครองสาอาง การ

ขาดสารอาหาร และพนธกรรม (ปารยะ อาศนะเสน, 2552)

2.2.2 กระ

กระเปนรอยดางดาทผวหนง มลกษณะเปนจดเลกๆ มขอบเขตชดเจน ซงตางกบฝา เพราะมลกษณะ

เปนปนและขนาดใหญกวา กระเกดจากการทเซลลสรางเมดสมากขนผดปกตเมอถกแสงแดด มกเกดในคนผว

ขาวมากกวาคนผวดา หากตากแดดเปนประจาทาใหกระเพมจานวนมากขนได (วไล ธนสารอกษร ,2546)

2.2.3 การแกปญหารอยหมองคล าและจดดางด า

การยบยงและการลดปรมาณการผลตเมดเมลานนเปนวธหนงทชวยแกปญหารอยหมองคลาและจด

ดางดาได ซงมอยหลายวธดงน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

7

2.2.3.1 การหลกเลยงสมผสแสงแดดโดยตรง

แสงแดดประกอบไปดวยรงสอนฟราเรดทใหพลงงานความรอน และรงสอลตราไวโอเลต

(ultraviolet) ทมขนาดของคลนความถทแตกตางกน พบวาประมาณรอยละ 50 ของรงสอลตราไวโอเลต ทผว

ไดรบจะถกดดซบและกระจายลงสเนอเยอระดบตางๆ สงผลกระทบโดยตรงแกผวพรรณ และเมลานน ซงเปน

กลไกทธรรมชาตสรางขนเพอปกปองผวจากแสงแดด โดยเมลานนจะกระจายตวอยบรเวณชนหนงกาพรา เปน

ตวกลางในการชวยปองกนแสงแดดไวชนหนง แตถาความเขมของรงสอลตราไวโอเลตมปรมาณมาก อาจสงผล

ใหเกดผวหนงมสคลาขน และสงผลตอเอนไซมไทโรซเนส กระบวนการทางานภายในผวมการเปลยนแปลง

กระตนใหเกดการสรางเมดสเพมขนจนผดปกต สผวหมองคลาไมสมาเสมอ เกดฝา กระ จ ดดางดา (กนกวลย

กลทนนทน, 2548)

ในแสงแดดประกอบดวยรงสอลตราไวโอเลต 3 ชนด ดงรปท 2.2 ซงแตละชนดทาอนตรายตอผวได

ตางกน (1) UVA มความยาวคลน 320-400 nm มความยาวคลนสง จงสามารถทะลผานผวหนงไดถงชนหนง

แท (2) UVB มความยาวคลน 280-320 nm สามารถทะลผานผวหนงไดถงแคชนหนงกาพรา เนองจากความ

ยาวคลนทสนกวา จงถกกรองดวยโอโซนในชนบรรยากาศไดเปนบางสวน (3) UVC มความยาวคลน 100-280

nm ความยาวคลนสน ดงนนจงมพลงงานสงสด มอนตรายสงสดแต UVC สามารถถกกรองดวยชนโอโซนในชน

บรรยากาศไดหมด จงไมสามารถทาอนตรายได แตปจจบนชนโอโซนถกทาลาย จงทาใหรงส UV ทง 3 ชนด

ทะลผานมายงผวโลกมากขน จงเปนอนตรายตอผวหนงและเปนสาเหตหนงของการเกดมะเรงผวหนงได

(ชนษฎา ตจนดา, 2551) ดงนนจงควรหลกเลยงการสมผสแสงแดดโดยตรงเชน การสวมเสอผาทปกปองผว

การหลกเลยงแสงแดดในชวงเวลา 10.00-16.00 น. หรอกางรมเมอตองออกไปเจอแสงแดด เปนตน

รปท 2.2 รงส UV ชนดตางและความสามารถทะลผานผวหนง

ทมา : http://www.thaitextile.org/main/content.php?content_id=ARC0121019124620&content

http://www.thaitextile.org/main/content.php?content_id=ARC0121019124620&content

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

8

2.2.3.2 ยบยงการทางานและการเพมจานวนของเซลลเมลาโนไซต

แสงแดดเปนตวกระตนการเพมจานวนเซลลเมลาโนไซตทมากเกน การใชสารเคลอบผวหรอ

สารปองกนแดดสามารถชวยลดปญหาได โดยสารเคลอบผว (covering agents) ไดแกสารสขาวตางๆ ทม

คณสมบตทบแสง เชนไทเทเนยมไดออกไซด (titanium dioxide) บทมส (bitmuth) ซบไนไตรท(subnitrate)

ซงคออกไซด (zinc oxide) และทาลคม (talcum) เปนตน สามารถชวยปกปดผวไวทาใหดขาวขนและปองกน

แสงแดด สามารถชวยดดซบรงสอลตราไวโอเลตไมใหเกดการกระตนการสรางสผวมากขน คามาตรฐานทกรอง

กนรงสอลตราไวโอเลตแสดงได 2 แบบ คอ คา sun protection factor (SPF) และ protection UVA (PA)

โดยคา SPF คอคาแสดงประสทธภาพของการปกปองผวจากแสงแดด และกรองกนอนตรายจากรงส UVB ท

เปนสาเหตของความไหมเกรยมจากสภาพผวปกต เชน ถาสภาพผวปกตสามารถอยทามกลางแสงแดดไดนาน

15 นาท ถงจะเกด อาการไหมแดด ดงนน การใชครมปองกนแสงแดดทมคา SPF 15 จะสามารถปกปองผวให

อยทามกลางแสงแดดไดนานเพมขนเปน 15 เทา คอ จาก 15 นาท เปน 225 นาท หรอ 3 ชม. 45 นาท และ

ควรทาซาอยางตอเนอง สวนคา PA คอ คามาตรฐานจากประเทศญปนเพอแสดงประสทธภาพการปกปองผว

จากอนตรายของรงส UVA ทเปนสาเหตของความหมองคลาและเหยวยนแกกอนวย โดยการระบคา PA ถาม

จานวน + มาก แสดงถงประสทธภาพสงสดในการปกปองผวจากรงส UVA เชน PA+++ คอประสทธภาพ

สงสดในการปกปองผวจากรงส UVA ทใชในเครองสาอาง

2.2.3.3 การกาจดเมลานน

โดยใชสารลอกผวชวยเรงการหลดลอกของหนงกาพรา ชวยลอกเมดสผวชนตนๆออกไปดวย

ไดแก alpha hydroxy aacid (AHA), beta hydroxy aicd (BHA) หรอกรดผลไม สารพวกนเมอทาผวทาให

เซลลตางๆ เกาะตวกนอยางหลวมๆ พรอมทจะหลดลอกออกจากกน แตอาจกอความระคายเคองตอผวได (มา

นตา หาญพานชยเจรญ, 2549)

2.2.3.4 การยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนส

เอนไซมไทโรซเนสเปนเอนไซมสาคญในกระบวนการผลตเมดสเมลานน ในผวและผมของ

มนษยดงรปท 2.3 ทาหนาทเรงปฏกรยา hydroxylation ของสารประกอบไทโรซน (tyrosine) ไปเปน

o-diphenols และปฏกรยา oxidation ของ o-diphenols ไปเปน o-diquinone ในกระบวนการสงเคราะห

สารประกอบเมลานน การใชสารยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสจงสามารถนามาใชในการรกษาผปวย

ทมความผดปกตทางผวหนง เชน ผลตเมลานนมากเกน รวมทงใชเปนสวนผสมสาคญในอตสาหกรรม

เครองสาอางเพอผวขาวหรอผลตภณฑกาจดฝา (กรรณการ บตรเอง, 2548) มรายงานถงสารหลายชนดมฤทธ

ในการยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสได

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

9

ในป 1999 No และคณะพบวาสารสกดจากชาเขยวสามารถยบยงเอนไซมไทโรซเนสได โดยนาชา

เขยวทองถนของเกาหลมาสกดสารสาคญ คอ (-)-epicatechin 3-O-gallate (ECG). (-)-gallocatechin 3-O-

gallate (GCG) และ (-)-epigallocatechin 3-O-gallate (EGCG) เมอนามาวเคราะหรปแบบการยบยงพบวา

การยบยงเปนแบบ competitive

Nerya และคณะ (2003) ไดศกษาสารสกดจาก licorice roots (รากชะเอมเทศ) คอ grabrene และ

isoliquiritigenin พบวาความเขมขนตาสดทสามารถยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสไดรอยละ 50

(IC50) เทากบ ท 3.5 และ 8.1 µM ตามลาดบ เปนสารทใหคาการยบยงเอนไซมไทโรซเนสทสง จงคาดวาสาร

ทงสองนาจะเปนสาร isoflavones และ chalcones สามารถนาไปใชเปน skin-lightening agents ได

Miyazawa และคณะ (2003) ศกษาสารยบยงเอนไซมไทโรซเนสจาก black rice bran ทสกดดวย

ตวทาละลายทแตกตางกน (สกดดวย methanol กอนแลวสกดอกครงดวย hexane, chloroform. ethyl

acetate หรอ นา) พบวาวธการสกดดวย ethyl acetate สามารถยบยงไดรอยละ 80.5 ทความเขมขน 0.4

mg/ml นาสารสกดมาวเคราะหชนดดวยเทคนค gas chromatography mass spectrometer (GC-MS),

infrared radiation spectroscopy (IR), 1H และ 13C NMR พบองคประกอบ 8 ชนดคอ

1) protocatechuic acid methyl ester 2) protocatechuic acid 3) vanillic acid methyl ester

4) vanillic acid 5) isovanilliic methyl ester () isovanillic acid 7) veratric methyl ester และ

8) veratric acid ซง compound 1 ใหคาการยบยงทสงทสดคอ 75.4% ทความเขมขน 0.50 µmol/ml

Wu และคณะ (2003) ศกษาสารสกดจาก red koji (red yeast rice) ทสกดดวยนาและ

acetonitrile นามาวเคราะหปรมาณฟนอลทงหมดไดคา 5.57 และ 1.89 mg/g ตามลาดบ และวเคราะหหา

ปรมาณ tannin พบวามคา 2.71 และ 1.20 mg/g ตามลาดบ ซงสารสกดทไดจากการสกดดวย acetronitrile

ใหคาการเปนสารตานอนมลอสระทสงกวา จงนามาหาคาความสามารถในการยบยงไทโรซเนส IC50 เทากบ

5.57 mg.ml

Arung และคณะ (2005) ศกษาพชทองถนประเทศอนโดนเซย 44 ชนด จาก 24 วงศ เพอเปนสาร

ยบยงไทโรซเนส พบวาพชวงศ Artocarpus 5 ชนดคอ Altilis, Communis, Elasticus, Heterophyllus และ

Integra ใหคาการยบยงมากกวา 80% ทความเขมขน 100 µg/ml และสารสกดทไดจากบรเวณเปลอกใหคา

การยบยงมากกวาแกนไม

พชในตระกล citrus 13 ชนด นามาสกดนามนหอมระเหย (essential oil) ดวยวธ cold pressure

แลวนามาวเคราะหความสามารถในการยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนส พบสารสาคญ 2 ชนดจากการ

วเคราะหดวยเทคนค HPLC คอ citral และ myrcene ทใหคา Ki เทากบ 0.318 และ 2.38 mM ตามลาดบ

(Matsuura และคณะ, 2006)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

10

Masuda และคณะ (2008) ศกษาสารสกดจากตะไครทสกดดวย ethyl acetate พบสาร geranic

acid ทม 2 stereoisomers คอ trans และ cis ใหคาการยบยงการทางานของไทโรซเนสได โดยแสดงคา IC50

เทากบ 0.14 และ 2.3 mM ตามลาดบ

รปท 2.3 กลไกการผลตเมดสเมลานน

ทมา : http://pubs.acs.org/cen/news/83/i49/8349notw8.html

กระบวนการผลตเมดสเมลานนนนเกดขนภายในเซลลเมลาโนไซต ซงเมดสเมลานนนนมอย 3 แบบคอ

1) eumelanin ซงจะไดแก เมดสดา ซงพบในคนเอเซยและคนทผวคลาทงหลายในปรมาณทมากกวาคนผว

ขาว 2) pheo-melanin ซงไดแกเมดสแดง (oxyhemoglobin) หรอสเหลอง (carotene) ซงพบในคนทผว

ขาวมากกวาคนทผวคลา และ 3) mixed-melanin คอมเมดสเมลานนทงสองแบบขางตนผสมกน

2.2.3.5 รปแบบการยบยงการทางานของเอนไซม (enzyme kinetics)

การศกษารปแบบการยบยงการทางานของของเอนไซม แบงออกไดตามบรเวณทเขาจบของ

สารตงตนกบเอนไซม ไดเปน 3 แบบ คอ การจบบรเวณเดยวกบสารตงตน เรยกวา การยบยงแบบแขงขน

(competitive inhibition) การยบยงแบบจบกนคนละบรเวณกบสารตงตน เรยกวา การยบยงแบบไมแขงขน

(noncompetitive inhibition) ซงการยบยงแบบไมแขงขน โดยทวจะเปนความสามารถในการเปลยนโครงรป

ของเอนไซม และแบบผสมกนทงสอง (mixed inhibition) (Gardell และคณะ, 1985)

ก. การยบยงแบบแขงขน (competitive inhibition)

http://pubs.acs.org/cen/news/83/i49/8349notw8.html

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

11

การยบยงแบบนม ตวยบยง (inhibitor) ทมโครงสรางเกอบเหมอนหรอคลายโครงสรางของ

สารตงตน จงสามารถเขาจบกบบรเวณเรง (active site) บนเอนไซมได การยบยงแบบแขงขนนสามารถผน

กลบได (reversible) เพราะวาตวยบยงและสารตงตน พยายามแขงขนแยงกนเขาจบกบบรเวณเรงของเอนไซม

ดงรปท 2.4 ถาสารใดมปรมาณมากจะสามารถจบกบบรเวณ active site ไดด (ชยานนท พระพทยมงคล, 2551)

รปท 2.4 การยบยงการทางานของเอนไซมแบบแขงขน

ทมา : http://202.28.94.202/biochem/sakda%20webpage/PDF

ข. การยบยงแบบไมแขงขน (noncompetitive inhibition)

การยบยงแบบไมแขงขนน ตวยบยงไมเขาแขงขนจบกบบรเวณเรงโดยตรง แตจะยบยงโดย

การเขารบกวนการเกดสารเชงซอนเอนไซมและสารตงตน การยบยงแบบไมแขงขนนผนกลบได โดยการกาจด

ตวยบยงออกไปจากสารละลาย แตจะไมยอนกลบหากเปนการเพมความเขมขนของสารตงตน เพราะวาตว

ยบยงและสารตงตน ไมไดจบในบรเวณเดยวกน แสดงในรป 2.5 พบวา ตวยบยงแบบนไมรบกวนการจบของ

http://202.28.94.202/biochem/sakda%20webpage/PDF_source/%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%2010%20%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B9%8C.pdf

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

12

สารตงตนทบรเวณเรง แตจะทาใหโครงสรางของเอนไซมเปลยนไป ทาใหหม catalytic ไมสามารถทางานได

ตามปกต จงเปลยนสารตงตนใหเปนผลตภณฑไดนอยลง หรอเปลยนไมไดเลย (ชยานนท พระพทยมงคล

,2551)ดงรปท 2.6

รปท 2.5 การยบยงการทางานของเอนไซมแบบไมแขงขน

(http://202.28.94.202/biochem/sakda%20webpage/PDF)

ค. การยบยงการทางานของเอนไซมแบบผสม (mixed inhibition)

การยบยงแบบน มตวยบยงทงแบบแขงขน และไมแขงขนผสมกนอย

เมอนารปแบบการยบยงการทางานของเอนไซมทง 3 แบบมาวเคราะหลกษณะกราฟ Lineweaver-

Burk โดยพลอตคาระหวาง 1/V และ 1/[S] พบวาจตดบนกราฟแตกตางกนดงรปท 2.6


สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

13

รปท 2.6 รปแบบการยบยงทางานการทางานของเอนไซมไทโรซเนส

(www.biopluschem.com)

มรายงานงานวจยเกยวกบการศกษารปแบบการยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสของสารสกด

จากพช เชน สารสกดจากชาเขยว ไดแก (-)-epicatechin 3-O-gallate, (-)-gallocatechin 3-O-gallate และ

(-)-epigallocatechin 3-O-gallate แสดงรปแบบการยบยงแบบ competitive (No และคณะ, 1999)

Kubo และคณะ (1999) พบวาสารในกลม α,-unsaturated aldehydes จาก olive oil ให

รปแบบการยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ noncompetitive คอ สารสกดจาก olive oil เขาไป

competitive inhibition

noncompetitive

inhibition

mixed inhibition

http://www.biopluschem.com/

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

14

จบบรเวณ primary amino group ของเอนไซม แลวเกดการ schiff base ทาใหเอนไซมไมสามารถทางาน

ตอไปได

Matsuura และคณะ (2006) พบวาสารสกดจากสม 13 สายพนธ เมอนามาสกดนามนหอมระเหย

และวเคราะหองคประกอบดวยเทคนค HPLC พบสารสาคญ 2 ชนดคอ citral และ myrcene ซงแสดงผลการ

ยบยงการทางานของเอนไซมเปนแบบ noncompetitive และ competitive ตามลาดบ

Xie และคณะ (2003) ศกษาความสามารถในการยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสของ

flavonoid 9 ชนด (quercetin, galangin, fisetin, 3,7,4’-trihydroxyflavone, morin, luteolin.

Apigenin, chrysin และ quercetin-3-rutinoside) พบวาสาร flavonoid ทกชนดยกเวน luteolin ม

รปแบบในการยบยงแบบ competitive แต luteolin เปนการยบยงแบบ noncompetitive

2.3 การเกดรวรอยและการแกปญหา

รวรอยเกดจากอนมลอสระ (free radicals) หรอ reactive oxygen species (ROS) เขาไปทาลาย

โครงสรางของผว ทาใหผวเกดความเสอมสภาพกอนวย สาเหตของการเกดอนมลอสระหรอ ROS นมหลาย

สาเหต เชน จากการสมผสแสงแดด สภาพมลภาวะเปนพษ การไดรบสารพษ การดมแอลกอฮอล การสบบหร

ความเครยด และการพกผอนทไมเพยงพอ เปนตน ดงรปท 2.7 แสงแดดนอกจากเปนตวกระตนการผลตเมดส

เมลานนในปรมาณมากขนแลว ยงเปนสาเหตททาใหผวหนงเสอม ทาใหเกดรวรอย และมความเสยงตอการเกด

มะเรงผวหนงได (สทศน ดวงดเดน ,2551)

ROS

O2-

H2O2

ROO-

OH-

carcinogens

heat

herbicides

radiations

peroxidants in food

stress

air pollutions

UV

smoking

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

15

รปท 2.7 ปจจยทสงผลตอเกดอนมลอสระและ ROS (reactive oxygen species)

ทมา : http://www.doae.go.th/library/html/detail/char/cha11.htm

2.3.1 อนมลอสระและสารตานอนมลอสระ (free radicals and antioxidant)

อนมลอสระ คอโมเลกลหรออออนทมอเลคตรอนโดดเดยวอยรอบนอกและมอายสนมากประมาณ 1

หรอ 10-3-10-10 วนาท จงจดวาเปนโมเลกลทไมเสถยรและวองไวตอการเกดปฏกรยาเคมดงรปท 2.8 โดย

สามารถตรวจวด ดวย electron spin resonance (ESR) โมเลกลหรออออนชนดนเปนตวกอใหเกดปฏกรยา

ลกโซ (พรทพย วรชวงศ, 2542) ตวอยางอนมลอสระกคอ O2- (superoxide anion), OH- (hydroxyl

radicle), ROO (peroxy radicle) และ H2O2 (hydrogen Peroxide) โดยปกตสารเหลานเกดขนโดยปฏกรยา

ในรางกายอยแลว และรางกายมระบบของสารตานอนมลอสระสามารถกาจดสารพษได แตถารางกายไดรบ

สารอนมลอสระจากภายนอกมากเกนไป เชน จากกระบวนการประกอบอาหาร การยางเนอสตวทม

สวนประกอบไขมนสง การนานามนทใชทอดแลวมาใชอก หรอจากสงแวดลอม เชน แสงอาทตยซงมรงสอลตรา

ไวโอเลต หรอจากมลพษ ถาสารเหลานมมากกวาความสามารถของสารตานอนมลอสระในรางกายทสามารถ

กาจดหมดได หรอในภาวะทสารตานอนมลอสระในรางกายลดลง ทาใหมสารอนมลอสระมากเกนไปกอใหเกด

อนตรายได เพมอตราการเสยงตอการเปนโรคหลายชนด ไดแก โรคหลอดเลอดตบและแขงตว โรคมะเรง โรค

ความจาเสอม โรคไขขออกเสบ โรคความแก ผวหนงเกดรอยเหยวยน (wrinkle) เปนตน

http://www.doae.go.th/library/html/detail/char/cha11.htm

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

16

รปท 2.8 อนมลอสระ ทมา : http://www.swu.ac.th/royal/book3/b3c3t2_1.html

สารตานอนมลอสระ (antioxidant) สามารถยบยงการเกดปฏกรยาลกโซไดดวยการใหหรอรบ

อเลกตรอนแกอนมลอสระ ทาใหอนมลอสระไมตองการอเลกตรอนจากเซลลของรางกาย ดงรปท 2.9 รางกาย

มกลไลการกาจดอนมลอสระ 2 วธคอ 1) เอนไซมในรางกายเชน superoxide dismultase (SOD),

superoxidereductase (SORs), catalase CatFe(II)H2O2, CatFe(III)H2O2 complex, thioredoxin

reductase (Trx) และ glutathione peroxidase เปนตน โดยเอนไซมเหลานจะไปจบกบอนมลอสระใน

รางกาย แลวหยดวงจรการสรางอนมลอสระในรางกายได 2) ยาหรออาหารทรบประทาน เพราะเอนไซมใน

รางกายมในปรมาณทจากด (นงนภส ดวงด, 2551) ดงนนการรบประทานอาหารทมสารตานอนมลอสระอยาง

เพยงพอและเหมาะสม จงชวยใหเรามสขภาพดได

สารตานอนมลอสระมประโยชนอยางมากตอระบบทสาคญตางๆ ในรางกายไดแก ระบบหลอดเลอด

และหวใจ ระบบภมคมกน กลมเซลลประสาทททางานเฉพาะในสมอง การตอตานการเกดโรคมะเรงตางๆ และ

การชะลอความชรา เปนททราบกนดวา ผก ผลไม ธญพชทไมขดส เปนแหลงอาหารทอดมไปดวยสารตาน

อนมลอสระ ซงกลมของสารตานอนมลอสระทเปนทรจกกนโดยทวไป ไดแก ฟลาโวนอยด (flavonoid) แคโรท

นอยด (carotenoid) ไอโซฟลาโวน (isoflavone) วตามนซ (vitamin C) สารประกอบซลเนยม (selenium)

และ วตามนอ (vitamin E) (อรญญา มโนสรอย, 2533) ในปจจบนมความพยายามคนควาแหลงของสารตาน

อนมลอสระชนดใหมจากพชสมนไพรของไทย เชนการใชสารสกดจากขมนชน สารสกดจากผลทบทม และสาร

สกดจากบวบก เปนตน เพอใชเปนสวนผสมในเครองสาอางบารงผวการชวยปองกนผวจากอนมลอสระไดอยาง

มประสทธภาพ ทาใหสขภาพผวด ชมชน ไรรวรอย เพราะสารสกดจากธรรมชาตสามารถใชเปนสารตานอนมล

อสระไดด อกทงไมเปนพษกอความระคายเคองตอผวหนง (มงคล จวะสนตการ, 2548)

http://www.swu.ac.th/royal/book3/b3c3t2_1.html

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

17

รปท 2.9 กลไกการใหอเลคตรอนของสารแอนตออกซแดนทแกสารอนมลอสระ

ทมา : www.egonomicsbook.com

2.3.2 การแกปญหารวรอย

การลดและชะลอการเกดปญหารวรอยและความแกมหลายวธ เชน การพกผอนทเพยงพอและมอง

โลกในแงด ไมเครยด ทาจตใจใหราเรง สนกสนาน ออกกาลงกายเปนประจา หลกเลยงการเผชญกบมลพษ ไม

วาจะเปนแสงแดด ควนพษหรอฝนละอองในอากาศ หลกเลยงการดมเครองดมแอลกอฮอลและการสบบหร

การรบประทานอาหารทด มประโยชน เชน ผก ผลไมตางๆทเปนแหลงของสารตานอนมลอสระรวมทงการใช

เทคโนโลยชวย เปนตน

2.3.2.1 การลดเลอนรวรอยดวยเทคโนโลย (anti-aging)

การใชเทคโนโลยชวยลดรวรอยจากการแสดงสหนาดวยโบทอกซ (botox) การฉดยกกระชบ

หนาดวยเมโสโบทอกซ (mesobotox) หรอไมโครโบทอกซ (microbotox) การใชเลเซอรเพอกระตนการสราง

ชนคอลลาเจนและอลาสตน หรอการใชคลนวทย RF (radio frequency) โดยปลอยคลนไฟฟาออนๆในรปของ

คลนวทย ซงจะไปเพมอณหภมของผวหนงในชนลก ทมคอลลาเจนอย ใหมการกระชบตว และกระตนใหมการ

สรางคอลลาเจนใหมในระยะยาว

2.3.2.2 สารอาหารทเปนสารตานอนมลอสระ

สารอาหารทมสมบตเปนสารตานอนมลอสระ เชน วตามนตางๆ เบตา -แคโรทน (beta-

carotene) สารประกอบซลเนยม (selenium) และฟลาโวนอยด (flavonoid) สารเหลานพบไดทวไปใน

อาหาร โดยเฉพาะในผกและผลไม การรบประทานอาหารทมสารตานอนมลอสระเหลานจะชวยใหระบบตาน

อนมลอสระของรางกายทางานไดอยางมประสทธภาพมากขน (นงนภส ดวงด,2551)

2.4 การวเคราะหประสทธภาพของสารในการเปนสารตานอนมลอสระ

สารตานอนมลอสระทาหนาทยบยงไมใหปฏกรยาอนมลอสระเกดขน โดยสารตานอนมลอสระจะดก

จบอนมลอสระและหยดปฏกรยา สารตานอนมลอสระ เชน วตามนซ วตามนอ เปนตน การทดสอบ

ความสามารถของสารตานอนมลอสระมหลายวธดงน

http://www.egonomicsbook.com/

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

18

2.4.1 ประสทธภาพของสารตานกรดลโนลอค (linoleic acid) ในการตานการเกดไฮโดรเปอรออกไซด

ของอนมลอสระ

กรดลโนลอคเปนกรดไขมนชนดหนงทมพนธะค ทาใหกรดนสามารถจบกบอนมลอสระทมอยในระบบ

กลายเปนอนมลอสระดงรปท 2.10 จากนนจงทาปฏกรยากบออกซเจนในอากาศไดไฮโดรเปอรออกไซด ซงเปน

conjugated diene ทเสถยร (Hubbard และ Erikson,1987) ทาใหสารตานนสามารถใหอเลกตรอนกบ

อนมลอสระได จงลดการเกดเปนอนมลอสระของกรดลโนลอกได ดวยเหตนประสทธภาพของสารตานอนมล

อสระในการตอตานการเกดอนมลอสระของกรดลโนลอคจงวดโดยเตมสารตานอนมลอสระลงในสารละลายทม

กรดลโนลอคผสมอย ทงไวระยะหนง จากนนใชเครอง UV spectrophotometer วดคาการดดกลนแสงของ

สารละลายทความยาวคลน 234 นาโนเมตร คาทไดแปรผนกบความเขมขนของไฮโดรเปอรออกไซดทเกดขน

ดงนนการลดลงของคาการดดกลนแสงจงบงบอกไดถงความสามารถของสารตานอนมลอสระในการตอตานการ

เกดไฮโดรเปอรออกไซดได

รปท 2.10 กรดลโนอค (linoic acid)

ทมา : http://www.3dchem.com/molecules.asp?ID=382

2.4.2 การวเคราะหหาความสามารถในการรดวซของสารตานอนมลอสระ(reducing power)

สาร reducing agents สามารถใหอเลคตรอนใหกบอะตอมหรอโมเลกลในตระกลของโลหะทสามารถ

แตกตวเปนไอออนได เชน เหลก ทองแดง เหลกทอยในรปเฟอรรคไอออน (Fe 3+) มความสามารถในการดง

อเลกตรอนจากสารอนไดด อนมลอสระทพบมากทสดเปนสารทมออกซเจนและไวตอปฏกรยา (reactive

oxygen species, ROS) ไอออนอสระของเหลกสามารถเปนตวเรงการเกด ROS เชน คอ O2- (superoxide

anion), OH- (hydroxyl radicle), ROO (peroxy radicle) และ H2O2 (hydrogen peroxide) เปนตน เพอ

http://www.3dchem.com/molecules.asp?ID=382

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

19

เปรยบเทยบความสามารถในการใหอเลกตรอนของแตละสารทสกดได ระยะเวลาในการทาปฏกรยาระหวาง

เฟอรรคไอออนกบสารสกดแตละชนดมคาคงท และคาของการดดกลนแสงทวดไดทความยาวคลน 700 นาโน

เมตร จากเครองมอวเคราะหสารโดยใชหลกการทางสเปคโตรสโคป จะมคาแปรผนตามความเขมขนของเฟอรร

รสไอออนทเกดขน ดงนนการเพมขนของคาการดดกลนแสงจงบงบอกไดถงความสามารถของการเปน

reducing agents (นนทนภส เตมวงศ, 2550)

2.4.3 การวเคราะหความสามารถของสารตานอนมลอสระดวยสาร 1,1- diphenyl-2-picrylhydrazy

(DPPH)

DPPH คออนภาคอสระทเสถยรและสามารถรบอเลคตรอน (electron) ได เพอเปลยนเปนโมเลกลท

ไมเปนอนมลอสระ และเมอไดรบอะตอมไฮโดเจนจากโมเลกลอนทาใหสารดงกลาวไมเปนอนมลอสระดงรปท

2.11

รปท 2.11 กลไกการเกดปฏกรยาของสาร DPPH

ดงนนความสามารถของสารตานอนมลอสระทศกษานเปนการศกษาประสทธภาพของสารตานอนมล

อสระในการรวมตวกบ DPPH ทอยในรปอนมลอสระทเสถยรทอยในสารละลาย โดยการทดสอบจะให

สารละลาย DPPH ซงมสมวงเขม ทาปฏกรยากบสารตานอนมลอสระในระยะเวลาทกาหนด คาการดดกลน

แสงทวดไดทความยาวคลน 517 นาโนเมตร เกดการลดลงของความเขมของ DPPH ทาใหสออนลงกลายเปนส

เหลอง

วระยทธ โพธฐตรตน และ วนด กฤษณพนธ (2547) เปรยบเทยบฤทธในการตานอนมลอสระดวยวธ

DPPH assay ในสารสกดขมนชนทไดวธการสกดทแตกตางกน พบวาการสกดดวย methanol ใหคา EC50 สง

ทสดคอ 16.43 µg/ml และเมอวเคราะหองคประกอบดวยเทคนค TLC พบวาสารสกดหยาบประกอบ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

20

curcumin (19.63% w/w), demetroxycurcumin (4.67% w/w) และ bis-demetroxycurcumin

(12.24% w/w))

ในป 2550 นฤภทร ฤทธนภา และคณะ ไดทาการศกษาประสทธภาพการเปนสารตานอนมลอสระ

ดวยวธ DPPH scavenging assay พบวาสารสกดจากเมลดลกหวาใหคา EC50 เทากบ 0.2699 mg/ml และใน

ป 2550 พรรณ ไดศกษาฤทธตานอนมลอสระจากสารสกด ของเปลอกของตนวงศอบเชย พบวามฤทธในการ

ตานอนมลอสระสงกวา BHT (สารมาตรฐาน) ซงมคา EC50 เทากบ 11.82 µg/ml เปนตน

ชอเพชร สระทองชวง และ อรนาถ สนทรวฒน. (2550) ศกษาควาสามารถในการตานปฏกรยาออกซ

เดชนจากสารสกดจากผลพกลดบดวยวธ DPPH assay พบวาสารสกดจากผลพกลดบมความสามารถในการ

ตานปฏกรยาออกซเดชนไดดเมอเทยบกบ trolox และวตามนซ สาหรบสารทไดจากการแยกลาดบสวน พบวา

สวนทละลายใน ethyl acetate มความสามารถในการตานปฏกรยาออกซเดชนสงสด

2.4.4 การวเคราะหความสามารถของสารตานอนมลอสระดวยสาร 2, 2’-Azinobis (3-ethyl

benzothiazoline-6-sulfonic acid) (ABTS)

เปนวธการตรวจสอบคณสมบตสารตานอนมลอสระโดยใชสารละลาย ABTS ซงเปนสารทมสนาเงน

เมอสารออกฤทธจะสลายตวทาใหสนาเงนจางลง วดคาการดดกลนแสงท 734 nm ดงรปท 2.12

รปท 2.12 กลไกการเกดปฏกรยาของสาร ABTS

รายงานการวจยทศกษาความสามารถในการตานอนมลอสระดวยวธ ABTS เชน การศกษา

ความสามารถในการตานอนมลอสระในสารสกดจากพกลดวยวธ ABTS assay โดยแยกออกเปนสาม fraction

คอ fraction ท 1 อยในรป free phenolic acid fraction ท 2 อยในรป Soluble phenolic acid ester

และ faction ท 3 อยในรป insoluble phenolic acid ester ใหคา 17.15 ถง 441.70 GAE (mg/g

fraction) (นพพล เลกสวสดและคณะ, 2549)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

21

นฤภทร ฤทธนภา และคณะ (2550) ศกษาประสทธภาพการเปนสารตานอนมลอสระดวยวธ ABTS

assay จากเมลดลกหวาใหคา 5863.02 mg vitamin C /g extract เปนตน

2.5 เครองส าอาง (cosmetic)

เครองสาอางจดเปนผลตภณฑสขภาพททกคนตองบรโภคเปนประจาไดแก ยาสฟน สบ ยาสระผม

โรลออนดบกลนตว นายายอมผม ผาเยน นาหอม โลชนทาตว หรอครมกนแดด พระราชบญญตเครองสาอาง

พ.ศ. 2535 ไดแบงเครองสาอางออกเปน 3 ประเภท ประเภททมความเสยงตอการเกดอนตรายมากทสด

เรยกวา 1) เครองสาอางควบคมพเศษ โดยเครองสาอางกลมนจะมการกากบดแลทเขมงวดมากทสด

เครองสาอางในกลมนไดแก ผลตภณฑยอมผมถาวร ยาสฟนผสมฟลออไรด ผลตภณฑดดผม ยดผม ฟอกสผม

กาจดขน ทฉลากตองมขอความ กากบไวใกลกบเครองหมาย อย. ดวย 2) เครองสาอางควบคม เครองสาอาง

กลมทมความเสยงปานกลาง ผประกอบธรกจจะตองยนแบบแจงการผลตและการนาเขาไมนอยกวา 15 วน

กอนการผลตหรอนาเขา และจดทาฉลากภาษาไทยใหถกตอง เครองสาอางในกลมน ไดแก เครองสาอางทผสม

สารปองกนแสงแดด แปงฝนโรยตว แปงนา แปงเยน ผาอนามย ผาเยน สงเกตทฉลากจะระบข อความวา

เครองสาอางควบคมไวดวย และ 3) เครองสาอางทวไป เปนกลมทมความเสยงตอการเกดอนตรายคอนขาง

นอย เครองสาอางในกลมน ไดแก พวกแชมพ ครมนวดผม สเปรย เจลแตงผม ดนสอเขยนคว สบ โฟมลางหนา

และพวกเครองสาอางแตงหนา (พรพรรณ สนทรธรรม, 2552)

2.5.1 สารชวยใหผวขาว (whitening agent)

ปจจบนสารชวยใหผวขาวมใหเลอกหลายชนด ดงนนการจะเลอกใช ควรพจารณาโดยดจากสวนผสม

และกลไกการออกฤทธ โดยแบงออกเปน 3 กลมใหญๆ คอ

2.5.1.1 ชนดกระตนการหลดลอกของเซลลผวชนนอก (chemical peeling)

โดยออกฤทธในการลอกผวชนนอกออก ทาใหใบหนาขาวกระจางขน และดออนเยาวขน การ

ลอกผวดวยสารเคม (chemical peel) เปนสงทแพทยใชมานานแลว เพอขจดรวรอย แผลเปน จดดางดา

ความหยาบกระดางของผวหนง โดยสารเคมไปกระตนใหผวหนงชนนอกหลดลอกออกไป เผยใหเหนผวหนง

ชนในซงแลดเนยนเรยบสดใสกวาเดม การลอกผวเปนเรองทละเอยดออนมาก โดยเฉพาะการกาหนดความลก

ใหไดตามตองการ ยงรวรอยลกเพยงใด ตองลอกผวใหลกเพยงนน ทาใหความเสยงทเกดอนตรายมากยงขน

เพราะถาสารเคมแทรกซมลกเกนไป ทาใหเกดความเจบปวด และอาจเกดแผลเปนถาวร รวมทงปฏกรยา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

22

ตอบสนองตอสารเคมของแตละคนไมเทากน การลอกผวจงตองกระทาโดยแพทยผเชยวชาญ เพอทไดใช

วจารณญานในการตดสนใจ สารเคมทใชในการลอกผวมกเปนสารประเภทกรด ซงมหลายชนด และความ

รนแรงแตกตางกน เชน เรโซซนอล (resorcinol) ฟนอล (phenol) กรดไตรคลอโรอะซตก (trichloroacetic

acid) และสารในกลม แอลฟาไฮดรอกซล (alpha hydroxy acids) เปนตน สารเคมเหลานสวนใหญเปนยา

ผลตภณฑทตองขนทะเบยน มโอกาสเกดอนตรายจากการนามาใชไมถกวธ (สหทยา องสวรงษ, 2546)

ขอระวงในการใชผลตภณฑผสมสารลอกผวคออยาใหผวสมผสแสงแดด หากจาเปนตองสวม

เสอผาทมดชด สวมหมวกปกกวาง กางรม หรอใชสารปองกนแสงแดด ใหความสนใจกบสวนประกอบสาคญ

วน เดอน ปทผลต ชอและทตงของผผลตทระบไวบนฉลาก และควรทดสอบการแพกอนใช โดยทาผลตภณฑ

นนเลกนอยบรเวณทองแขน หากมความผดปกตเกดขนควรหยดใชทนท

2.5.1.2 ชนดยบยงการทางานของเมดสเมลานน (melanin inhibition)

เมดสเมลานนมประโยชนคอ ปกปองรางกายจากรงสอลตราไวโอเลต สารกลมนออกฤทธโดย

ลดความเขมของเมดส หรอปองกนการสรางเมดสเมลานนขนมาใหม โดยรบกวนขนตอนตางๆ ในการสรางเมด

สเมลานน เชน การยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนส สารกลมน ไดแก 1) กรดโคจก (kojic acid) เปน

ผลผลตจากเชอราจาพวก Aspagillus และ Penicellium พบในธรรมชาต เชนเตาเจยวและเหลาสาเก ออก

ฤทธโดยยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนส 2). อารบตน (arbutin) และลโครช (licorice) ชวยยบยงการ

ทางานของเอนไซมไทโรซเนส ในเซลลสรางเมดสเชนกน 3) สารสกดจากพช เชน สารสกดจากชาเขยว สาร

สกดจากมลเบอรร (mulberry) 4) วตามนซและอนพนธของวตามน ชวยยบยงการทางานของเอนไซม

ไทโรซเนส ในเซลลสรางเมดส และตานอนมลอสระอกดวย

2.5.13 สารทชวยปกปดความหมองคลาหรอสารเคลอบคลมผว (surface coatings)

สารเหลานมกผสมในผลตภณฑในการแตงหนา โดยปกปดผวหมองคลาชวคราว ไมได

ประกอบดวยสารออกฤทธ ททาใหหนาขาวโดยตรง เนองจากคณสมบตเปนสารททาใหทบแสง ไดแก ไททา

เนยมไดออกไซด (titaniumdioxide) ซงคออกไซด (zincoxide) คาโอลน (kaolin) และบสมทซบไนเตรท

(bitmustsubnitrate) เปนตน

เพอความปลอดภยของผบรโภคจากการใชสารเหลานในการปองกนแสงแดด เพราะสารบางชนดอาจ

กอใหเกดการระคาย และสารบางชนดอาจกอใหเกดมะเรงได จงมการเฝาระวงผลขางเคยงของสารเพอ

คมครองผบรโภคในพระราชบญญตเครองสาอางของประเทศไทย พ .ศ.2536 ไดประกาศสารปองกนแสงแดด

บางชนดเปนสารควบคมประเภทและลกษณะตามทกาหนด และควบคมอตราสวนสงสดทกาหนดใหใชดง ใน

ตารางท 2.1

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

23

ตารางท 2.1 ชนดและปรมาณสารปองกนแสงแดดตามพระราชบญญตเครองสาอางของประเทศไทย

(พ.ศ.2536)

อนดบ ชอสารควบคม อตราสวนสงสดทใหใช

1 เบนซลซาลไซเลต (benzyl salicylate) 10.0%

2 เอทล ไดเอทลอะมโน เบนโซเอต (ethyl diethyl amino

benzoate)

1.0%

3 เอทล พารา - ไดเมทล อะมโนเบนโซเอต (ethyl p-dimethyl

aminobenzoate)

1.0%

4 พารา - อะมโนเบนโซอก แอซด (p-aminobenzoic acid) 5.0%

5 ออกซเบนโซน (oxybenzone) 10.0%

6 ออกทล ไดเมทล พาบา (octyl dimethyl PABA) 8.0%

7 เอทลเฉกซล พารา-เมทอกซซนนาเมต (ethylhexyl p-

methoxycinnamate)

10.0%

8 โฮโมซาเลต (homosalate) 10.0%

9 กรดฟนลเบนซมดาโซล ซลโฟนก และเกลอโพแทสเซยม โซเดยม

และไตรเอทาโนลามนของสารน (phenylbenzimidazole

sulfonic acid and its potassium, sodium and

triethanolamine salts)

8.0%

10 ไดไฮดรอกซแอซโทน (dihydroxyacetone) 5.0%

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

24

11 เอทล เอน ไดไฮดรอกซโพรพลพาบา (ethyl N-dihydroxypropyl

PABA)

5.0%

12 กลเซอรอล 1-4 อะมโนเบนโซเอต ทปราศจากเบนโซเคน

(glycerol 1-4-aminobenzoate) free from benzocaine

3.0%

13 เมนทล แอนทรานเลต (menthyl anthranilate) 5.0%

14 2-เอทลเฮกซล ซาลไซเลต (2-ethylhexyl salicylate) 5.0%

15 ซลโซเบนโซน(sulisobenzone) 10.0%

16 ไดออกซเบนโซน (dioxybenzone) 3.0%

17 ไดแกลโลอล ไตรโอลเอต (digalloyl trioleate) 5.0%

18 ลอรโซน ผสมอยกบไดไฮดรอกซแอซโทน (lawsone with

dihydroxyacetone)

0.25%กบ 3.0%

19 2-เอทลเฮกซล-2-ไซยาโน-3, 3-ไดฟนล-อะครเลต 2-ethylhexyl-

2-cyano-3, 3-diphenyl-acrylate)

10.0%

ทมา : www.skincarerx.com/q10rx.html

2.5.2 สารชวยผวขาวทนยมใชในปจจบน (whitening agents)

สารทนยมนามาใชเปนเครองสาอางเพอผวขาวนนมอยหลายชนด (อจจมา ทองบอ, 2549) เชน

2.5.2.1 ไฮโครควโนน (hydroquinone)

สารนมประสทธภาพในการชวยใหผวขาวไดด แตควรใชความเขมขนตงแตรอยละ 2-5

เพอทจะออกฤทธในการลดการสรางเมดส โดยลดการสรางเมดสโดยไมทาลายเซลลสรางเมดส แตการใชสารน

ทความเขมขนสงๆ อาจทาใหมอาการแดงได เนองจากกรดไฮโดรควโนนทาลายเซลลสรางเมดส จงทาใหเกด

ดางขาว ดงนนการใชยานควรอยในความดแลของแพทยอยางเครงครด เนองจากอาจเกดผลขางเคยงไดมาก

หากใชไมถกตอง

2.5.2.2 กรดวตามนเอ (retinoic acid)

สารนอาจมผลขางเคยงทาใหมการระคายเคองหรอทาใหหนาแดง ปากแหง ผวแหง ทาใหม

อาการคน มกใชรวมกบยาชนดอนเพราะหากทายาชนดนเพยงอยางเดยวจะใหผลชา กรดวตามนเอออกฤทธ

โดยเรงใหเซลลผวหนงชนบนทเมดสเมลานนหลดลอกออกโดยใชความเขมขนตงแต รอยละ 0.01-0.05

นอกจากนยงใหเดกในครรภพการ ผทไดรบยาจงตองคมกาเนดกอนกนยานาน 1 เดอน และตองหยดยา

ลวงหนา 1 เดอนถงจะตงครรภได

http://www.skincarerx.com/q10rx.html

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

25

2.5.2.3 ยาสเตยรอยด (stearoid)

ครมหนาขาวบางชนดจะมสารพวกสเตยรอยด ซงมฤทธยบยงการสรางเมดสเมลานน จงทา

ใหบรเวณททายานขาวขนได แตกเกดผลขางเคยงได เชน เกดสว ผวหนงบางลงเพราะยาจะทาใหกระบวนการ

สรางคอลลาเจนเสยไป ทาใหเกดรอยแตกบนผวหนง เสนเลอดใตผวหนงผดปกตทาใหมอาการหนาแดง หากใช

เปนเวลานานทาใหเกดเกดดางขาวได ยาสเตยรอยดมประโยชนในโรคหลายชนด เชน โรคลปส (lupus) โรคขอ

อกเสบ-รมาตอยด (rhoumatoid) โรคเสนเลอดอกเสบ (thrombophebitis) โรคไตอกเสบ (pyelonephritis)

และโรคหด (ashma) เปนตน ดงนนการใชยาสเตยรอยด ตองคานงถงผลขางเคยงทเกด และใชยาตามแพทย

สง

2.5.2.4 สารปรอทแอมโมเนย

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ประกาศวาสารปรอทแอมโมเนยเปนวตถทหาม

ใชในการผลตเครองสาอางโดยเดดขาด เพราะอาจไดรบอนตรายทาใหเกดอาการแพ ผนแดง ผวหนาดา ผวบาง

ลง เกดพษสะสมของสารปรอททา ใหทางเดนปสสาวะอกเสบ และไตอกเสบ การไดรบพษสะสมจากปรอท ม

ผลทาลายไต และอาจเกดมะเรงทผวหนง แตมการลกลอบใชผสมในเครองสาอางหลายชนด

2.5.2.5 กรกอะซแลคตก (azelatic acid)

ใหผลในการรกษาฝาใกลเคยงกบไฮโดรควโนน แตตองใชเวลานานหลายเดอน และอาจเกด

การระคายเคอง เชน แสบหรอคนบรเวณททา สารนไมเหมาะทจะใชในผลตภณฑทาใหหนาขาวทวไป ควรใช

ตอเนองทกวนอยางนอย 3-6 เดอนจงจะเหนผลชดเจน โดยทาครมกนแดดรวมดวยเพอปองกนการเกดฝา

2.5.2.6 กรดผลไม (alpha-Hydroxy-Acids, AHAs)

กรดผลไมเปนสารสกดจากธรรมชาต ไดจากผลไมหลายชนด เชน กรดไกลโคลค (glycorice

acid) จากออย กรดแลกตค (lactic acid) จากนม กรดมาลก (maric acid) จากแอปเปล กรดทารทาลก

(tartaric acid) จากองน กรดซตรก (citric acid) จากผลไมรสเปรยว เปนสารทชวยในการผลดเซลลผวเกาท

ตายแลว ทาใหเกดเซลลผวใหมทดขน กระตนการผลดเซลลผว รอยดา หมองคลา รวรอยเลก ฝา กระ ใหหลด

ลอกไปได จงทาใหฝาจางเรวขน มกใชรวมกบยาฝาชนดอนๆ เพราะชวยใหยาฝาชนดอนๆ ออกฤทธหรอซมเขา

สผวหนงไดดขน แตการใชในความเขมขนสง (มากกวารอยละ4) อาจกออนตรายตอผวหนง เพราะเซลลผว

ชนนอกหลดลอกออกไป ทาใหผวไดรบผลเสยจากรงสยวในแสงแดดผทใชกรดผลไมจงตองทายากนแดด และ

หลกเลยงการโดนแสงแดดจด

2.5.2.7 กรดโคจก (kojic acid)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

26

เปนสารทไดจากธรรมชาต มาจากการหมกขาวของญปนในกระบวนการทาเหลาสาเก กรดโค

จกมความปลอดภยสง นยมผสมในเครองสาอางชวยผวขาว มทงทเปนครมและชนดทเปนสารละลายใส ความ

เขมขนประมาณรอยละ 1-2 ออกฤทธยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนส ทาใหการสรางเมดสเมลานน

ลดลง แตไมเสถยร สามารถสลายตวไดเรว ดงนนบรษทเครองสาอางสวนใหญจงหนมาใช kojic dipalmitate

แทนเพราะมความเสถยรมากกวา แตไมมประสทธภาพเทา kojic acid

2.5.2.8 อารบตน (arbutin)

อนพนธของสารพวกไฮโดรควโนน ไดมาจากสารสกดจากพชหลายชนด ออกฤทธชวยผวขาว

ไดด แตไมมอาการขางเคยงมากเหมอนกบไฮโดรควโนน จงไมอยในกลมสารเคมควบคม ดวยเหตนจงไดรบ

ความนยมสง ใชทความเขมขนรอยละ 3-7 นยมนาเอาสารประเภทนผสมในเครองสาอางเพอทาใหผวขาวขน

ออกฤทธยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนส ทาใหการสรางเมดสเมลานนลดลง สารนกอความระคายเคอง

2.5.2.9 ลคโครค

เปนสารสกดทไดจากรากชะเอมเทศ ความเขมขนทใชประมาณรอยละ 0.1 สารออกฤทธท

สาคญคอ glabridin และ isoliquiritigenin ซงออกฤทธยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสและเอนไซม

อนๆ ทาใหการสรางเมดสเมลานนลดลง แตราคาแพงมาก

2.5.2.10 อนพนธของวตามนซ (vitamin C derivatives)

วตามนซซงออกฤทธกบผวโดยตรงอยในรปของกรด L-ascorbic acid ทาใหผวขาวและใสขน

พรอมชวยยบยงการทาลายอลาสตน (elastin) และคอลลาเจน (collagen) ทาใหรวรอยจางลง ผวยดหยนขน

และทาใหแผลหายเรว นอกจากนวตามนซยงมฤทธตานอนมลอสระดวยสารอนพนธของวตามนซทใชมชอวา

ascorbyl magnesium phosphate หรอ VC-PMG ใชทความเขมขนประมาณรอยละ 3 มทงทเปน ผง ครม

โลชน และสารละลายใส ในวงการเครองสาอางไดมการนาเอาสารชนดนผสมเพอทาใหผวขาวขน แตใชแลว

อาจหนาแหงและเปนขยได

พบวาสารทนามาใชสวนใหญเปนสารเคมทกอใหเกดอาการระคายเคอง บวมแดง และหากใชตดตอกน

เปนระยะเวลานานสามารถกอใหรอยดางดาถาวร หรอเปนสาเหตใหเกดมะเรงผวหนงได ดงนนการศกษาสาร

สกดจากธรรมชาตมาใชทดแทนสารเคม สารสกดจากธรรมชาตทมการนามาใชแลวในอตสาหกรรมนน เปนสาร

ทตองนาเขาจากตางประเทศ จงมราคาแพง โดยประเทศไทยนาเขาสารเหลานสงถง 2.7 หมนลานตอป ทาให

ประเทศไทยขาดดลทางการคาในการแขงขนกบตลาดโลก

ประเทศไทยอยในเขตรอน มความหลากหลายของพรรณพชเปนอยางมาก อกทงพชไทยมสรรพคณ

ตางๆ และไดมการนาไปใชอยางกวางขวาง ทงในการรกษาโรค และการใชเปนยาบารง พชสมนไพรทไดเลอก

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

27

มาใชในงานวจยครงนเปนพชทมอยในทองถน ราคาไมแพง และสามารถหาไดงาย อกทงเคยมการศกษาและนา

ใชทางการแพทยดานอนๆอยแลว จากการรายงานองคประกอบทางเคมทเคยไดศกษาในพชบางชนด พบวาม

สารประกอบโพลฟนอล (polyphenol) เปนองคประกอบ มงานศกษาวจยพชในเอเชยหลายชนด เชน ขมนชน

ขง บว มะเขอเทศ แครอท พรกหวาน กระเทยม มนฝรงและผกชใหคา total phenolic สงตงแต 68-221.3

mg (100 g)-1 (Kaur และ Kapoor, 2002) ซงสารประกอบโพลฟนอลนนเปนสารชนดหนงทสามารถนามาใช

เปนสารยบยงการทางานของเอนไซมไทโรซเนสและเปนสารตานอนมลอสระได

สรตน นธธนะกลและคณะ (2552) ศกษาสารสกดจากเมลดของมะมวงไทยพนธ ฟาลนทสกดดวย

ethanol เ พ อ ใ ช ย บ ย ง ก า ร ท า ง า น ข อ ง เ อ น ไ ซ ม ไ ท โ ร ซ เ น ส พ บ ว า ป ร ะ ก อ บ ไ ป ด ว ย

pentagalloylglucopyranose (PGG), methyl gallate (MG) และ gallic acid (GA) ใหคา IC50 เทากบ

42.65, 62.50 และ 644 µg/ml ตามลาดบ (เปรยบเทยบกบ kojic acid ทมคา IC50 เทากบ 2.21 µg/ml)

บปผาชาต พตดวง และมณรตน มพลอย (2549) ศกษาสารสกดหยาบดวย ethanol จากเถาสรนธร

วลล (สามสบสองประดง) แสดงฤทธยบยงเอนไซมไทโรซเนส โดยมคา IC50 เทากบ 0.08 mg/ml (เทยบกบ

สารมาตรฐาน kojic acid ทมคา IC50 เทากบ 0.0023 mg/ml) ในปฏกรยาเปลยน L-Dopa ไปเปน

dopachrome

ชอเพชร สระทองชวง และอรนาถ สนทรวฒน (2550) ศกษาความสามารถในการตานปฏกรยาออกซ

เดชนจากสารสกดจากผลพกลดบ นาผลพกลดบมาสกดดวยเมทานอล นาสารสกดทไดไปแยกลาดบสวนดวย

ตวทาละลาย 4 ชนดคอ hexane, ethyl acetate, N-butanol และนา นามาทดสอบความสามารถในการ

ตานปฏกรยาออกซเดชน 2 วธคอ DPPH และ ABTS assay รวมทงหาปรมาณสารประกอบฟนอล พบวาสาร

สกดจากผลพกลดบมความสามารถในการตานปฏกรยาออกซเดชนไดดเมอเทยบกบ trolox และวตามนซ

สาหรบสารทไดจากการแยกลาดบสวน พบวาสวนทละลายใน ethyl acetate มความสามารถในการตาน

ปฏกรยาออกซอเดชนและมปรมาณสารประกอบฟนอลสงสด

สรตวด ภาคอทย (2551) ศกษาสารออกฤทธเฉพาะทางจากพชวงศ Zanthoxylum ชาเมยงและ

ตะไครตน โดยศกษาความสามารถในการตานสารอนมลอสระ พบวาสารสกดหยาบทสกดดวยเมทานอล

สามารถสกดสารออกฤทธทมสวนประกอบของสารกลมฟนอลและสารตานอนมลอสระสง เมอเปรยบเทยบกบ

สารสกดทสกดดวยเฮกเซน โดยเฉพาะสารสกดจากชาเมยงทสกดดวยเมทานอล ใหคา total phenolic และ

ฤทธตานอนมลอสระสงกวากลมอน

ธดารตน ไพโรจนอมรชยและคณะ (2552) ศกษาสารสกดจากนา วานหางจระเข แตงกวา ดปล และ

หวไชเทาเพอเปนผลตภณฑชวยใหผวขาว โดยนามาทดสอบฤทธยบยงเอนไซมไทโรซเนส แลวพฒนาเปน

ผลตภณฑเครองสาอางในรปแบบกระดาษพอกหนา พบวาสตรทดทสดคอ การใชสารสกดจากหวไชเทา 25%

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

28

ม methyl cellulose และ transcutol เปนสวนประกอบ มผลใหผวขาวขนเทากบ 60.25% และมความคง

ตว ไมแยกชนของผลตภณฑ

2.6 โสน (Sesbania javanica Mig.)

โสน เปนพชลมลกพนบานทจดอยในวงศ Leguminosae หรอ Fabaceae ขนเองตามธรรมชาต มถน

กาเนดอยในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในประเทศไทยพบมากในจงหวดพระนครศรอยธยา ปทมธาน อางทอง

สงหบร และลพบร เปนตน โสนในประเทศไทยม 4 สายพนธคอ โสนหน โสนคางคก โสนหางไกใหญ และโสน

หางไกเลก โดยโสนทใชกนดอก คอ โสนหน (Sesbania javanica Miq.) มลกษณะเปนพม อายปเดยว แตก

กงกานสาขา สง 2-3 เมตร ใบประกอบแบบขนนก ใบยอยออกเปนคๆ มขนาดเลก ดอกออกเปนชอ ชอหนงม

ดอกยอยประมาณ 5-10 ดอก กลบดอก 5 กลบ สเหลองสด รปรางไมเหมอนกน ผลเปนฝกคลายฝกถว แตยาว

กวา (สชาดา, 2543) และโสนทกนดอกไมได คอ โสนหางไก (Aeschynomene indica Linn.) มลกษณะเปน

ลาตนตรง แตกแขนง ใบมจานวนมาก ดอกแบบชอกระจะ (raceme) ดอกยอย 2-3 ดอกในชอ กลบดอกมส

เหลองออน หรอสเหลองครม กลบเลยงม 2 กลบปาก (lip) เกสรเพศผแบงเปน 2 กลม กลมละ 5 อน (Backer

and Bakhuizen van den Brink, 1968) ผลเปนฝกแบน (Merrill, 1968) สวนโสนคางคกมลกษณะทาง

พฤกษศาสตรคลายกบโสนหางไกมาก เนองจากจดอยในสกล Aeschynomene เชนเดยวกน แตโสนคางคกม

ขนาดใหญกวาโสนหางไกเลกนอย และขอแตกตางทชดเจนคอ โสนหาง

ไกมกลบดอกสเหลองออน กลบค ลาง (keel) ไมมขน สวนโสนคางคก

มกลบดอกสเหลองสด กลบคลางม ขนสนนม (หนามเตย มเมศกล และ

คณะ, 2551) ดงรปท 2.13

รปท 2.13 ดอกโสน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

26

บทท 3 อปกรณและวธการวจย

3.1 เครองมอและอปกรณทใชในการวจย

1. ดอกโสน

2. เอนไซมไทโรซเนส บรษท Fluka CO. ,Ltd ประเทศอเมรกา

3 สารเคมมาตรฐาน 4 ชนด คอ arbutin (Green leaf chemical CO., Ltd ประเทศจน) gallic acid

madecassoside acid ) Chengdu biopurify phytochemical CO. ,Ltd ประเทศจน) ) kojic acid )

Green leaf chemical CO., Ltd ประเทศจน

4. L-3,4-dihydroxyphenylalanine )L-DOPA )บรษท Fluka CO.,Ltd ประเทศอเมรกา

5. 2, 2’-azinobis (3-ethylbenzothiazoline-6-sulfonic acid ) (ABTS) บรษท Fluka CO.,Ltd

ประเทศเยอรมน

6. 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl (DPPH ) บรษท Fluka CO. ,Ltd ประเทศเยอรมน

7. สารเคม ไดแก ปโตรเลยมอเทอร (AR grade บรษท Mallinckrodt) เอทานอล (AR grade บรษท

Mallinckrodt) ไดเมทลซลฟอกไซด ) DMSO , AR grade บรษท Riedel-de Hae) sodium carbonate

8. Folin-Ciocateu phenol reagent บรษท BHD CO., LTD ประเทศองกฤษ

9. เครอง High Pressure liquid chromatrography )HPLC) รน Agilent 1200 series manual

injector บรษท Agilent technologies CO., LTD ประเทศเยอรมน

10. เครอง rotary evaporator รน Eyela บรษท Tokyo Rikakikai CO., LTD ประเทศญปน

11. เครอง color reader รน CR-10 บรษท Minolta CO.,Ltd ประเทศญปน

11. อปกรณตางๆ ทใชในการวเคราะห ไดแก เครองแกวทใชในการทดลอง เครองปนไฟฟา เครองชง ,

ตอบ (hot-air oven) และ magnetic stirrer

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

27

2.3 ขนตอนและวธการทดลอง

2.3.1 การเตรยมวตถดบ

น าดอกโสนมาลางท าความสะอาดและผงใหสะเดดน า เดดเฉพาะสวนดอกโดยตรยมตวอยางดงน

3.2.2 การสกดตวอยางดวยตวท าละลาย (solvent extraction)

3.2.2.1 การสกดตวอยางสดดวยตวท าละลาย

น าพชทผานการท าความสะอาด และหนแลว มาสกดดวยตวท าละลาย 2 ชนดคอ ethanol

)EtOH) และ petroleum ether )PT) ในอตรา 2:3 โดยแชในตวท าละลายเปนเวลา 24 ชวโมง ทอณหภมหอง

หลงจากนนจงกรองเอากากตวอยางพชออกโดยใชกระดาษกรองเบอร 1 ไดสารสกดในตวท าละลาย แลวน าไป

ระเหยเอาตวท าละลายออกดวยเครอง vacuum rotary evaporator โดยใชอณหภมประมาณ 50 องศา

เซลเซยส ความดน 175 และ 850 mbar แลวน ามาละลายดวย ethanol เพอทจะแยกสวนทเปน wax โดย

wax สามารถตกตะกอนออกมาได หลงจากนนกรองเอา wax ออก ลางจนกวา wax หมด และระเหยตวท า

ละลายออก เกบสารทสกดไดไวในขวดสชาทอณหภม 4 องศาเซลเซยส

3.2.2.2 การสกดตวอยางแหงดวยตวท าละลาย

น าพชทท าความสะอาด และหนเปนชนเลกๆ แลวมาอบในตอบทอณหภม 50 องศาเซลเซยส

เปนเวลา 24 ชวโมง หลงจากนนสกดดวยตวท าละลาย 2 ชนดเชนเดยวกบขอ 3.2.2.1

2.3.3 เปรยบเทยบประสทธภาพสารสกดจากพชในการเปนสารตานอนมลอสระและสารยบยงการท างาน

ของเอนไซมไทโรซเนส

น าสารสกดดอกโสนทง 2 แบบ คอ ตวอยางสด และตวอยางแหงจากขอ 3.2.2 มาวเคราะหคณสมบต

ของสารสกดทมประสทธภาพในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสและ การเปนสารตานอนมลอสระ

จากการวเคราะหดวยความแตกตางทางสถต Duncan’s New Multiple range test ดงน

3.2.3.1 ปรมาณของผลตภณฑทได (%yield) โดยใชสตร

%yield )w/dw) = weight of extracts )g) x 100

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

28

weight of raw material )g)

3.2.3.2 วเคราะหหาปรมาณโพลฟนอลทงหมด )total phenol compound )

เตรยมสารละลายจากดอกโสนทเตรยมไว ทความเขมขน 10 mg/ml ดวยการละลายดวย EtOH

น ามาวเคราะหปรมาณโพลฟนอล โดยน าสารสกดทเตรยมไวปรมาตร 20 µl มาเตมดวย 100 µl ของ folin-

ciocalteu phenol และ 80 µl ของ 20% sodium carbonate ผสมใหเขากนทนท เตรยมหลอดควบคม

โดยใชน ากลนแทนสารสกดจากนน ตงทงไวทอณหภมหองนาน 2 ชวโมง น าสารละลายทสกดไดไปวดคาการ

ดดกลนแสงดวยเครอง spectrophotometer เทยบกบหลอดควบคม โดยวดคาการดดกลนแสงทความยาว

คลน 760 nm วเคราะห 2 ซ า แลวน าคาทไดมาค านวณหาปรมาณ phenolic compounds โดยเทยบผลกบ

กราฟของสารละลายมาตรฐานกรดแกลลค ความเขมขน 10-60 mg/ml แลวค านวณปรมาณ phenolic

compounds จากสมการ

C = cV/M

เมอ C = ปรมาณ phenolic compound ทเทยบจากกราฟ GAE (mg/g GAE)

c = ความเขมขนของ gallic acid (mg/ml)

V = ปรมาณของสารสกด )ml)

M = น าหนกของสารสกด (g).

3.2.3.3 วเคราะหความสามารถในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส

เตรยมสารละลายดอกโสน ชนดทความเขมขน 30 µg/ml ดวยการละลายในสารละลาย

DMSO สารตงตน 5.0 mM ของ L-DOPA ปรมาณ 2 ml ผสมกบ 0.05 M ของ phosphate buffer )pH

6.8) จ านวน 0.9 ml แลวตงทงไวทอณหภมหองเปนเวลา 10 นาท น าสารละลายของเอนไซมไทโรซเนส )0.3

mg/ml) เตมลงในสารละลายทผสมแลว วดคาการดดกลนแสงท 475 nm คาทไดใชเปนคาอางอง น า

สารละลายตวอยาง เตมลงในสารละลายทมเอนไซมไทโรซเนสแลวตงทงไว 30 นาทน าไปวดคาการดดกลนแสง

ท 475 nm วเคราะห 2 ซ า ค านวณ %tyrosinase inhibition

tyrosinase inhibition )%) = )1- B/A) x 100

เมอ B คอ คาการดดกลนแสงของสารทตองการทดสอบ

A คอ คาการดดกลนแสงควบคม )ประกอบดวยสารละลายทงหมด ยกเวนเอนไซมไทโรซเนส)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

29

3.2.3.4 วเคราะหความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ

น าสารสกดจากดอกโสนทงตวอยางสดและแหง มาศกษาความสามารถการเปนสารตาน

อนมลอสระ ดงน

ก. การวเคราะหความสามารถในการเขาท าปฏกรยากบอนมลอสระ โดยวธ DPPH

free radical scavenging

เตรยม 0.004% DPPH เตรยมโดยชง DPPH ปรมาณ 0.01 กรม ละลายในเอทานอล ใสลง

ใน volumetric flask ขนาด 250 มลลลตร และปรบปรมาตรเปน 250 มลลลตร เตรยมสารละลายตวอยางท

ความเขมขน 50, 200, 500 และ 1,000 µg/ml โดยชงสารสกดจ านวน 0.05, 0.2, 0.5 และ 1 mg ละลาย

ดวยดวย EtOH ปรบปรมาตรใหเปน 10 ml ดวย EtOH จากนนน าสารละลายทเตรยมไวแตละความเขมขน

50 µl เตมลงใน 0.0004% DPPH ปรมาตร 5 ml ตงทงไวในทมดเปนเวลา 30 นาททอณหภมหอง วดคาการ

ดดกลนแสงดวยเครอง spectrophotometer ทความยาวคลน 516 nm วเคราะห 2 ซ า (ดดแปลงตาม Duh

และคณะ, 1997) น าผลมาค านวณหา % scavenging effect จากสมการ

%scavenging effect = (1-A sample/A blank) / 100

โดย A sample คอ คาการดดกลนแสงของสารทตองการทดสอบ

A blank คอ คาการดดกลนแสงควบคม )ประกอบดวยสารละลายทงหมด ยกเวนสารสกดท

ตองการทดสอบ)

ข. การวเคราะหความสามารถของสารตานอนมลอสระดวยวธ ABTS decolorization

scavenging effect

เตรยมสารละลาย 2.45 mM Potassium persulfate (K2S2O8) ใน 7 mM ABTS เกบไวใน

ทมดทอณหภมหองเปนเวลา 12-16 ชวโมง จะไดสารละลาย ABTS radical น ามาท าใหเจอจางดวยน ากลน

ปราศจากอออน จนมคาการดดกลนแสงทความยาวคลนท 734 nm. เทากบ 0.70 ± 0.02 เตรยมสารละลาย

ตวอยางทความเขมขน 50, 200, 500 และ 1,000 µg/ml โดยชงสารสกดจ านวน 0.05, 0.2, 0.5 และ 1 mg

ละลายดวยดวยเอทานอล ปรบปรมาตรใหเปน 10 ml ดวย EtOH จากนนน าสารละลายทเตรยมไวแตละความ

เขมขน 30 µl เตมลงใน สารละลาย ABTS ปรมาตร 3 ml ตงทงไวในทมดเปนเวลา 30 นาททอณหภมหอง วด

คาการดดกลนแสงดวยเครอง spectrophotometer ทความยาวคลน 734 nm วเคราะห 2 ซ า (ดดแปลงตาม

Sun และคณะ, 2007) น าผลมาค านวณหา % scavenging effect จากสมการ

%scavenging effect = (1-A sample/A blank) / 100

โดย A sample คอ คาการดดกลนแสงของสารทตองการทดสอบ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

30

A blank คอ คาการดดกลนแสงควบคม )ประกอบดวยสารละลายทงหมด ยกเวนสารสกดท

ตองการทดสอบ)

3.2.3.5 การศกษาความสมพนธปรมาณโพลฟนอลทงหมด กบคาความสามารถในการตานอนมล

อสระของ DPPH และ ABTS

น าคาปรมาณโพลฟนอลทงหมดมาหาความสมพนธกบคาความสามารถในการตานอนมล

อสระทง 2 แบบคอ DPPH free radical scavenging และ ABTS decolorization scavenging effect

โดยท า regression เพอหาคาสหสมพนธ )r2)

3.2.4 ศกษาประสทธภาพของสารสกดจากดอกโสนชนดในการเปนสารยบยงการท างานของเอนไซม

ไทโรซเนส

คดเลอกสารสกดจากพชทมประสทธภาพในการเปนสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโร

ซเนสและการเปนสารตานอนมลอสระจากขอ 3.2.2 มาวเคราะหหาความเขมขนต าสดทใหคาการยบยงการ

ท างานของเอนไซมไทโรซเนสรอยละ 50 )IC50) รปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซ เนส และ

วเคราะหองคประกอบและปรมาณของสารสกด ดวยเทคนค HPLC ดงน

3.2.4.1 หาความเขมขนต าสดทใหคาการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสรอยละ 50 )IC50)

เตรยมสารละลายตวอยางทความเขมขน 10, 100, 500 และ 1,000 µg/ml โดยชงสารสกด

จ านวน 0.01, 0.1, 0.5 และ 1 mg ดวยการละลายในสารละลาย DMSO สารตงตน 5.0 mM ของ L-DOPA

จ านวน 2 mL ผสมกบ 0.05 M ของ Phosphate buffer )pH 6.8) จ านวน 0.9 mL แลวตงทงไวท

อณหภมหองเปนเวลา 10 นาท น าสารละลายของเอนไซมไทโรซเนส )0.3 mg/ml) เตมลงในสารละลายทผสม

แลว วดคาการดดกลนแสงท 475 nm คาทไดใชเปนคาอางอง น าสารละลายตวอยางทความเขมขนตางๆ เตม

ลงในสารละลายทมเอนไซมไทโรซเนสแลวตงทงไว 30 นาท น าไปวดคาการดดกลนแสงท 475 nm ค านวณ

%tyrosinase inhibion ดงขอ 3.2.2.3 น าคา %tyrosinase Inhibion มาพลอตกราฟระหวางคาความเขมขน

ของสารสกดจากพชกบคา %tyrosinase inhibion เพอค านวณหาคา IC50

3.2.4.2 ศกษารปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส

เตรยมสารละลายตวอยางทความเขมขน 50, 200, 500 1.000 และ 2,000 µg/ml มาหาคา

ความสามารถในการยงยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และน าคา 1/[S] )mM)-1 และ 1/V )OD/min)-1

มาพลอตกราฟ Lineweaver-Burk โดยรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซม ม 3 รปแบบคอ )1)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

31

competitive inhibition )2) noncompetitive inhibition และ )3) mix จากลกษณะของกราฟเพอระบ

ชนดของการยบยง

3.2.4.3 วเคราะหองคประกอบและปรมาณของสารสกด ดวยเทคนค HPLC

วเคราะหองคประกอบและปรมาณของสารสกดของดอกโสน ทใหคาความสามารถในการเปน

สารตานอนมลอสระ และความสามารถในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสสง โดยเปรยบเทยบกบ

สารมาตรฐานเชน α, arbutin, gallic acid, kojic acid และ madecassoside acid

เตรยมสารละลายมาตรฐาน α, arbutin, gallic acid, kojic acid และ madecassoside

acid เพอวเคราะหชนดและปรมาณสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส ดวยเทคนค HPLC โดยเตรยม

สารละลายมาตรฐานทง 4 ทความเขมขน 1,000 และ 2,000 ppm โดยชงสารมาตรฐานทง 5 ชนดปรมาณ 1

และ 2 mg ละลายดวย methanol 1 ml สวนสารสกดจากพชมาละลายใน methanol ทความเขมขน 100-

2,000 ppm โดยชงสารสกดจากพชปรมาณ 0.1-2 mg ละลายดวย methanol 1 ml เพอวเคราะหชนดและ

ปรมาณขององคประกอบตามวธของ โดยใช condition คอ flow rate 1.0 ml/min แบบ isocratic, UV

absorption ท 280 nm, mobile phase คอ MeOH:H2O ในอตราสวน 30:70 โดยปรมาตร ฉดสารละลาย

ของสารสกด ปรมาตร 20 µl ใชคอลมน C-18 ในการวเคราะห

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

31

บทท 4 ผลและวจารณผลการทดลอง

4.1 การคดเลอกสารสกดจากดอกโสนในการเปนสารตานอนมลอสระและสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส การคดเลอกสารสกดจากดอกโสนชนดทงตวอยางสดและแหงทสกดดวยตวท าละลาย 2 ชนดคอ ethanol (EtOH) และpetroleum ether (PT) โดยแชตวอยางพชนาน 24 ชวโมงทอณหภมหอง กรองกากของตวอยางพชออกพรอมทงระเหยตวท าละลาย ดวยเครอง vacuum rotary evaporator ในกรณทสกดดวยปโตรเลยมอเทอร น ามาลางดวยเอทานอล เพอทจะแยกสวนทเปน wax โดย wax สามารถตกตะกอนออกมาทอณหภม -20oC หลงจากนนกรองเอา wax ออก น า absolute ทเหลอมาค านวณ %yield การเปนสารตานอนมลอสระและการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสใหผลการวเคราะหดงน 4.1.1 ปรมาณของผลตภณฑทได (%yield) สารสกดพชจากดอกโสนทสกดดวยตวท าละลายตางชนดกน ม %yield แตกตางกน (P≤0.05) พบวาตวอยางพชทให %yield มากทสดคอ ดอกโสนสดทสกดดวย EtOH (รอยละ 4.32) สวนดอกโสนอบแหงทสกดดวย PT มคา %yield นอยทสด (0.24) พบวาปรมาณสารทไดจากการสกดดวย EtOH ม %yield มากกวาการสกดดวย PT และปรมาณสารทไดจากการสกดตวอยางพชสดมปรมาณ %yield มากกวาตวอยางแหง (ตารางท 4.1) เมอเปรยบเทยบปรมาณสารทไดจากการสกดดวย EtOH ม %yield มากกวาการสกดดวย PT เนองมาจากความสามารถในการท าละลายไดแตกตางกนซง EtOH เปนตวท าละลายมขว จงมความสามารถในการสกดสารทมขวออกมา แต PT ซงมความเปนขวนอยกวา EtOH จงมความสามารถสกดสารทไมมขวหรอขวนอยออกมา โดยพชสวนใหญมองคประกอบทางเคมเปน สารอลคาลอยด (alkaloid) น ามนหอมระเหย ไกลโคไซด (glycoside) และ แทนนน (tannin) เปนตน ซงสารเหลานเปนสารทมขว ดงนนจงถกสกดออกมาดวย EtOH ไดมากกวา PT สวนตวอยางพชสดม %yield มากกวาพชแหงนนสอดคลองกบการศกษาของสรตวด ภาคอทย (2551) ทศกษาปรมาณสารสกดจากพชตระกล Zanthoxylum spp คอ Litsea cubeba var. cubeba ทงใบสดและใบแหง ดวย MeOH และ hexane พบวาปรมาณสารสกดใบสดและใบแหงดวย MeOH เทากบ 7.94 และ 2.07 กรม ตามล าดบ และปรมาณสารสกดใบสดและใบแหงดวย hexane เทากบ 10.59 และ 2.25 กรม ตามล าดบ ตารางท 4.1 ปรมาณของผลตภณฑทได (%yield) จากสารสกดดอกโสนทสกดดวยตวท าละลายตางชนดกน

สารสกดจากดอกโสน Fresh, EtOH Dried, EtOH Fresh, PT Dried, PT

%yield 4.32 0.85 2.18 0.24

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

32

47.52

38.44

17.96

9.19

0

10

20

30

40

50

fresh,ET dried,ET fresf,PT dried,PT

4.1.2 ปรมาณโพลฟนอลทงหมด (Total phenol compound) สารประกอบจ าพวกโพลฟนอล เปนสารกลมใหญทพบมากในพช (ระววรรณ แกวอมตวงศ และ ทรงพร จงมนคง, 2549) ไดแก ฟลาโวนอยด (flavonoids) ฟลาโวน (flavones) gallic acid, ellagic acid, ligin, แทนนน (tannin) แอนโทรไซยานน (anthocyanins ) แคโรทนอยด (carotenoids) และอนพนธของ cinnamic acid (Cowan, 1999; Helmja และคณะ, 2007) สารในกลมนเปนสารทใหสแกพช ผก ผลไมเชน สาร carotenoids ใหสสม และเหลองในแครอท ฟกทองและมะละกอ เปนตน นอกจากนยงมคณสมบตอนๆ เชน คณสมบตเปนสารตานอนมลอสระ ตานมะเรง ตานโรคภมแพ ท าลายเชอโรคทเขาสรางกาย ฤทธตานแบคทเรย ตานไวรส (โอภา วชระคปต, 2549; Shahid และคณะ 1992; Kinsella และคณะ, 1993) ซงพชแตละชนดมปรมาณโพลฟนอลแตกตางกน การศกษาครงนจงวเคราะหปรมาณโพลฟนอลทงหมดของสารสกดจากพชทสกดดวยท าละลายแตกตางกน เพอวเคราะหองคประกอบทางเคมเบองตนของดอกโสน ผลการวเคราะหปรมาณโพลฟนอลทงหมดแสดงในรปท 4.1 ซงตวอยางพช ชนดสด-อบแหง และชนดตวท าละลาย มอทธพลรวมกนโดย สารสกดจากพชทมปรมาณโพลฟนอลสงสดคอ ดอกโสนสดทสกดดวย EtOH (47.52 mg gallic acid/g extract) และสารสกดจากดอกโสนอบแหงทสกดดวย PT มปรมาณโพล ฟนอลนอยทสด (9.19 mg gallic acid/g extract) พบวาปรมาณสารทไดจากการสกดดวย EtOH มปรมาณ โพลฟนอลมากกวาการสกดดวย PT และปรมาณโพลฟนอลทไดจากการสกดตวอยางพชสดมมากกวาตวอยางแหง สารสกดจากพชสดและอบแหงมปรมาณโพลฟนอลแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p≤0.05) พบวาสารสกดจากพชสดมปรมาณโพลฟนอลสงกวาพชอบแหง เพราะการอบอาจท าใหสารส าคญในพชบางตวถกท าลาย สอดคลองกบงานวจยของ ศศธร วฒวณชย และ สพจน ศภนนธร (2546) ทศกษาศกยภาพของสารสกดจากพชสมนไพรไทยบางชนดในการยบยงการเจรญของเชอ Ralstonia solanacearum แบคทเรยทเปนสาเหตโรคเหยวของมะเขอเทศ โดยศกษาเปรยบเทยบระหวางเปลอกทบทมแหงและสด พบวาสารสกดจากเปลอกทบทมสดดวย EtOH ใหคาการยบยงการเจรญของแบคทเรยไดดกวาสารสกดจากเปลอกทบทมแหง แสดงดวยคาความเขมขนทสามารถเกด inhibit zone ไดประมาณ 1 เซนตเมตร โดยใชความเขมขนจากสารสกดเปลอกทบทมสด 5,000 ppm ในขณะทใชความเขมจากสารสกดเปลอกทบทมอบแหง 10,000 ppm ชนดของตวท าละลาย (EtOH และ PET) มผลตอปรมาณโพลฟนอล คาทไดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p≤0.05) คอสารสกดทไดจากการสกดดวย EtOH มปรมาณโพลฟนอลมากกวาสารสกดทไดจากการสกดจาก PT เนองจากองคประกอบของพชสวนมากเปนสารพวกอลคาลอยด (alkaloid) น ามนหอมระเหย ไกลโคไซด แทนนน แคโรทนอยด และฟลาโวนอยด (วลลภ วชะรงสรรคและ ปราณต โอปณะโสภต, 2547) ซงตางเปนสารท มขว จงสามารถละลายในเอทานอลทมความเปนขวสงไดมากกวา สอดคลองกบ งานวจยของสรตวด ภาคอทย (2551) ทสกดสารออกฤทธจากพชวงศ Zanthoxylum ชาเมยง และตะไครตน ดวยเมทานอลและเฮกเซน พบวาสารสกดทไดจากการสกด ดวยเมทานอลมปรมาณโพลฟนอล

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

33

42.13

28.54

19.66

12.35

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45


และฤทธตานอนมลอสระสงกวาสารสกดทสกดดวยเฮกเซน เนองจากเมทานอลเปนตวท าละลายทมความเปนข ว ส ง ก ว า เฮกเซน

รปท 4.1 ปรมาณโพลฟนอลทงหมดของสารสกดจากดอกโสน

4.1.3 ความสามารถในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส จากการศกษาความสามารถในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสของสารสกดจากดอกโสน แสดงในรปท 4.2 พบวาสารสกดจากดอกโสนสดดวย EtOH ใหคา % tyrosinase inhibition สงสดคอ 42.13 และสารสกดจากดอกโสนอบแหงดวย PT ม %tyrosinase inhibition ต าทสดคอ 12.35 เมอเปรยบเทยบตวอยางพชชนดเดยวกน พบวาคา % tyrosinase inhibition ทไดจากการสกดดวย EtOH มากกวาการสกดดวย PT และคา % tyrosinase inhibition ทไดจากการสกดตวอยางพชสดมมากกวาตวอยางแหง สารทมฤทธยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส โดยสวนมากจะเปนสารทมองคประกอบของ polyphenol เพราะสามารถเขาไปหยดกลไกการสงเคราะหเมลานน ซงเปนปฏรยาออกซเดชนหนง (Chan, 2008) ดงเชนเมอผลไมถกผาออก จะเกดปฏกรยาออกซเดชนกบอากาศท าใหเกดสน าตาล เพราะ ไทโรซเนสไมไดเปนเอนไซมทส าคญของการเกดเมดสเมลานนในมนษยเทานน ยงเกยวกบการเกดกระบวนการ browning ในพชอกดวย ดงนนการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสจงตองปองกนการเกดปฎกรยาออกซเดชน (Xie และคณะ, 2003) สารทมความสามารถในการตานอนมลอสระจงนาจะสามารถยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสได เมอเปรยบเทยบตวอยางพชสด พบวาคา % tyrosinase inhibition ทไดจากการสกดดวย EtOH มากกวาการสกด ดวย PT เชนสารสกดจากดอกโสน ดวย EtOH และ PT มคา %tyrosinase inhibition เทากบ 42.13 และ 28.54 ตามล าดบ สอดคลองกบการศกษาของ สรตวด ภาคอทย ( 2551) ท ศกษาการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสจากสารสกดจาก พชตระกล

Zanthoxylum ชาเมยง และตะไครตนจาก methanol (MeOH) และ hexane พ บ ว า ส า ร สกดทไดจาก MeOH ใหผลการยบยงไดดกวา และศกษาเปรยบเทยบผลการยบยงการท างาน ของเอนไซมไทโรซเนสจากตะไครตนสด ทงใบสดและใบแหงดวย พบวาสารสกดทไดจ า ก ใ บ ส ด ใหผลการยบยงดกวาใบแหง ซงสอดคลองกบผลการทดลองครงน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

34

รปท 4.2 % tyrosinase inhibition ของสารสกดจากดอกโสน

4.1.4 ความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ การประเมนคาความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ ไมควรใชการทดสอบเพยงวธเดยว เนองจากในพชแตละชนดมความซบซอนของสารพฤกษเคมแตกตางกน ดงนนการทดสอบหรอประเมนคาความสามารถการเปนสารตานอนมลอสระจงควรใชอยางนอย 2 วธหรอมากกวานน (Chang และ Hsu, 2000) ในงานวจยนจงใชการทดสอบทแตกตางกน 2 วธคอ DPPH free radical scavenging method และ ABTS decolorization scavenging effect 4.1.4.1 ความสามารถในการเขาท าปฏกรยากบอนมลอสระ โดยวธ DPPH free radical scavenging ประเมนคาการเปนสารตานอนมลอสระของสารสกดจากดอกโสน โดยการวดความสามารถในการท าปฏกรยากบ DPPH ของสารตานอนมลอสระจากคาการดดกลนแสงทลดลง ซงเกดการเปลยนแปลงสจากมวงเขมเปนเหลอง ผลของการเขาท าปฏกรยาของ DPPH กบสารสกดจากพชแสดงดวยคา %DPPH scavenging ดงรปท 4.3 โดยคาความสามารถในการเขาจบสารอนมลอสระของสารสกดทไดจากดอกโสน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท p≤0.05 ดงน ชนดพชทมความสามารถในการเขาท าปฏกรยากบอนมลอสระมากทสดคอ สารสกดจากดอกโสน สดทสกดดวย EtOH (%DPPH scavenging เทากบ 78.21) พชทม %DPPH scavenging นอยทสดคอ ดอกโสนอบแหงทสกดดวย PT (%DPPH scavenging เทากบ 11.66) ซงสอดคลอง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

35

78.21

69.87

30.14

11.66

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90


กบผลการทดลองในขอ 4.1.2 โดยสารทมความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระนน ตองสามารถยบยงการเกดปฏกรยาลกโซของอนมลอสระไดดวยการใหหรอรบอเลกตรอนแกอนมลอสระสารตานอนมลอสระ ท าใหปฏกรยาลกโซสนสดโดยตวเองจะไมกลายเปนอนมลอสระเมอท าปฏกรยาเนองจากตวมนเองมความคงตวทงในรปอเลกตรอนครบและอเลกตรอนขาดหรอเกน (วลลภ วชะรงสรรคและ ปราณต โอปณะโสภต, 2547) เนองจากดอกโสนมองคประกอบทมโครงสรางเปน aromatic ring เชน สารเควอเซทน ไกลโคไซด (Quercetin 3-2 (G)-rhamnosylrutinoside) ซงเปนสารในกลมของโพลฟนอลเชนเดยวกบขอ 4.1.2 เพราะปรมาณโพลฟนอลและคาความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระมความสมพนธกนเนองจากโครงสรางของสารกลมโพลฟนอลสามารถใหหรอรบอเลกตรอนจากอนมลอสระได จงมความสามารถในการเปนสารตานอนมลอสระ และสารสกดทไดจากการสกดดวย EtOH มคา %DPPH scavenging มากกวาสารสกดทไดจากการสกดดวยเอทานอล เนองจากองคประกอบของพชสวนมากเปนสารในกลมโพลฟนอล ผลจงมความสอดคลองกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ Sun และคณะ (2007) ทศกษาความสามารถของการเปนสารตานอนมลอสระดวยวธ DPPH free radical scavenging method และ ABTS decolorization scavenging effect ของ asparagus และ broccoli ทสกดดวย methanol, acetone และน า พบวาสารสกดทมความสามารถในการตานอนมลอสระสงคอ สารสกดทไดจากการสกดดวย methanol, acetone และน าตามล าดบ ดงนนจะเหนไดวา ความสามารถในการตานอนมลอสระขนกบสารสกดทไดจากการสกดในตวท าละลายทมขวตางกน โดยสารทมความเปนขวมากกวาจะมประสทธภาพในการสกดสารออกฤทธออกมาไดมากกวา สารสกดจากพชสดและอบแหงกมคา %DPPH scavenging ตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p≤0.05) พบวาสารสกดจากพชสดมคาความสามารถในการเขาจบสารอนมลอสระมากกวาสารสกดจากพชอบแหงเชนเดยวกบขอ 4.1.2

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

36

รปท 4.3 %DPPH scavenging effect ของสารสกดจากดอกโสน

4.1.4.2 ความสามารถของสารตานอนมลอสระดวยวธ ABTS decolorization scavenging effect ประเมนความสามารถของการตานอนมลอสระดวยวธ ABTS decolorization scavenging effect ของสารสกดจากพช 13 ชนด ไดวดคาการดดกลนแสงทลดลงโดยใชสารละลาย ABTS ซงเปนสารสน าเงน เมอท าปฏกรยากบสารตานอนมลอสระแลวสน าเงนจางลง ผลของการเกดปฏกรยาแสดงดวยคา %ABTS scavenging ในรปท 4.4 โดยสารสกดจากดอกโสนสดทสกดดวย EtOH ม%ABTS scavenging เทากบ 78.21 สวนดอกโสนอบแหงทสกดดวย PT มคา %ABTS scavenging effect ต าทสดคอ 11.66 ผลการทดลองมความสอดคลองกบผลการทดสอบความสามารถในการตานอนมลอสระดวยวธ DPPH scavenging assay (ขอ 4.1.4.1) เนองจากกลไกการเกดปฏกรยาเขาท าปฏกรยากบอนมลอสระคลายกน คอสารออกฤทธสามารถท าปฏกรยาโดยตรงกบอนมลอสระ โดยอเลกตรอนอสระในโมเลกลของสารละลาย DPPH และ ABTS จะสามารถดดกลนแสงทความยาวคลนท 516 และ 743 nm ท าใหมองเหนสารละลายเปนสมวง และสน าเงนตามล าดบ เมออนมลอสระถกรดวซ (reduce) ดวยสารตานอนมลอสระทมคณสมบตในการเปนสารใหหรอรบอเลกตรอนอสระ ท าใหสารละลาย DPPH และ ABTS สามารถดดกลนแสงไดนอยลง สารดงกลาวจะเปลยนเปนสเหลอง (Thaipong และคณะ, 2006) แตวธการวเคราะหทงสองแบบแตกตางกนทวธ DPPH scavenging assay ใชเวลาวเคราะหนอยกวา ดงนนผลการทดลองจงสอดคลองกน

78.21

69.87

30.14

11.66

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90


สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

37

รปท 4.4 %ABTS scavenging effect ของสารสกดจากดอกโสน 4.1.5 ความสมพนธปรมาณโพลฟนอลทงหมด กบคาความสามารถในการตานอนมลอสระของ DPPH และ ABTS assay น าปรมาณสารโพลฟนอล และคาความสามารถในการตานอนมลอสระของสารสกดดอกโสนมาหาความสมพนธโดยท า regression เพอหาคาสหสมพนธ ) r2( เนองจากสารโพลฟนอลมคณสมบตเปนสารตานการเกดปฏกรยาออกซเดชน เชน flavonoids และ tannins เปนตน (วฒชย นาครกษาและ อรพรรณ บญวธวาเจรญ, 2550) โดยศกษาความสมพนธระหวางปรมาณสารโพลฟนอลทงหมด กบความสามารถในการตานอนมลอสระ DPPH และ ABTS assay ของสารสกดจากดอกโสน และความสมพนธระหวางความสามารถในการตานอนมลอสระ DPPH และ ABTS assay ของสารสกดจากดอกโสน ดงน 4.1.5.1 ความสมพนธระหวางปรมาณสารโพลฟนอลทงหมด กบความสามารถในการตานอนมลอสระ DPPH และ ABTS assay ของสารสกดจากดอกโสน จากการศกษาความสมพนธระหวางปรมาณสารโพลฟนอลทงหมดกบฤทธตานอนมลอสระจากวธการทดสอบ 2 ชนดคอ DPPH free radical scavenging method และ ABTS decolorization scavenging effect ของสารสกดจากดอกโสน พบวามความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตจากคา correlation coefficient R2 = 0.988 และ 0.930 ตามล าดบ แสดงวาเมอปรมาณสารโพลฟนอลเพมขน การเปนสารตานอนมลอสระเพม โดยคา %DPPH scavenging และ ABTS scavenging เพมขน ดงรปท 4.5 ซงใหคาทใกลเคยงกบการศกษาของ ระววรรณ แกวอมตวงศ และทรงพร จงมนคง (2549) ศกษาฤทธตานอนมลอสระพชสมนไพรทในจงหวดอบลราชธาน 8 ชนด ไดแก เหยง กระบก แมงลกคา หเสอ เอนอา มะพอก มะสงและตมกาขาว ดวยการน าสวนตางๆ ของพชมาสกดโดยใชตวท าละลาย ethyl acetate และ ethanol จากนนทดสอบฤทธการยบยงอนมลอสระ น ามาวเคราะหความสมพนธระหวางสารฟนอลทงหมดกบการมฤทธตานอนมลอสระพบวามความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตดวยคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.60

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

38

รปท 4.5 ความสมพนธระหวางปรมาณสารฟนอลทงหมดของสารสกดจากดอกโสนทใชทดสอบกบฤทธ

ตานอนมลอสระ DPPH และ ABTS assay 4.1.5.2 ความสมพนธระหวางความสามารถในการตานอนมลอสระ DPPH และ ABTS assay ของสารสกดจากดอกโสน เมอน าคาการตานอนมลอสระทง 2 วธมาวเคราะหคาความสมพนธ พบวามความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตโดยคา correlation coefficient R2 = 0.960 หมายความวา เมอคา %DPPH scavenging เพม คา %ABTS scavenging เพมดวย ดงรป 4.6 เนองจากวธการทดสอบความสามารถในการตานอนมลอสระทง 2 วธเปนการวดความสามารถในการก าจดอนมลอสระ การทดสอบท าโดยการวดคาการดดกลนแสงของสารละลายอนมลอสระเรมตนดวยวธ spectrophotometric เมอน าสารทมฤทธก าจดอนมลอสระน ามาทดสอบ จะท าใหคาการดดกลนแสงของ

R² = 0.9883

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

0 20 40 60 80 100

%D

PP

H in

hib

itio

n

Total phenolic mg gallic acid/g extract

R² = 0.9305

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

0 20 40 60 80 100

%A

BTS

inh

ibit

ion

Total phenolic mg gallic acid/g extract

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

39

อนมลอสระนนลดลง คาทแสดงผลการยบยงคอ %scavenging activity (วลลภ วชะรงสรรคและ ปราณต โอปณะโสภต, 2548) สอดคลองกบงานวจยของปรยนนท บวสด (2549) ซงศกษาฤทธตานอนมลอสระของน าชาชงจากชาหลายสายพนธ เชน ชาฉยฟง ชาจ าปาศกด ชา juroen และชา twining พบวาความสมพนธระหวางคา EC50 จากเทคนค DPPH assay และ ABTS assay มคา correlation coefficient (r) เทากบ 0.9940 และผลงานวจยของ Thaipong และคณะ (2006) ท าการศกษาฤทธตานอนมลอสระในผลฝรงทสกด

ดวย เมทานอล (methanol) ดวยวธ ABTS, DPPH และ FRAP assays พบวาความสมพนธระหวางคา trolox equivalent (TE)/g จากเทคนค DPPH และ ABTS assay พบวามคา correlation coefficient (R2) เทากบ 0.97 รปท 4.6 ความสมพนธระหวางฤทธตานอนมลอสระจากวธการทดสอบ DPPH และ ABTS assay ของสาร

สกดจากดอกโสน 4.2 ศกษาประสทธภาพของสารสกดจากดอกโสนในการเปนสารยบยงการท างานของเอนไซม ไทโรซเนส น าสารสกดจากดอกโสน มาศกษาประสทธภาพในการเปนสารยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส ดงน 4.2.1 ความเขมขนต าสดทใหคาการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสรอยละ 50 (IC50) น าสารสกดจากดอกโสนสดดวย EtOH มาหาคา IC50 โดยเตรยมสารสกดจากพชทความเขมขน 10, 50, 100, 250, 500 และ 1,000 µg/ml แลววดคา %tyrosinase inhibition ดงขอ 3.2.2.3 พบวาเมอความเขมขนของสารสกดจากพช คา % tyrosinase inhibition เพมขนดวย

R² = 0.9604

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 20 40 60 80 100

%A

BTS

inh

ibit

ion

%DPPH inhibition

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

40

รปท 4.7 %tyrosinase inhibition ของสารสกดจากดอกโสนทความเขมขนตางกน

น าสารสกดจากดอกโสน มาหาความเขมขนต าสดทใหคาการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส รอยละ 50 (IC50) พบวาสารสกดจากดอกโสนสดดวย EtOH มคา IC50 เทากบ 29 µg/ml จงเปนสารกลมทมฤทธยบยงเอนไซมไทโรซเนสไดด เมอเปรยบเทยบกบ kojic acid ทเปนสารมาตรฐานใชในอตสาหกรรมเครองส าอางเพอผวขาว ทมคา IC50 เทากบ 30.61 µg/ml (Lee และคณะ, 2006) โดยมคาใกลเคยงกน สวนสารสกดดอกโสนสดดวย PT สารสกดดอกโสนแหงดวย EtOH และสารสกดดอกโสนแหงดวย PT มคา IC50 เทากบ 42.63, 48.19 และ 86.37ตามล าดบ สารสกดจากดอกโสนมคา IC50 ระหวาง 29 ถง 89 µg/ml จดอยในกลมสารทมฤทธยบยงเอนไซมไทโรซเนสไดด โดยเปรยบเทยบกบคา IC50 ของสารทใชในอตสาหกรรมเครองส าอางเพอผวขาว เชน arbutin มคา IC50 เทากบ 112 µg/ml, ascorbic acid มคา IC50 เทากบ 70 µg/ml และ hydroquinone มคา IC50

เทากบ 72 µg/ml (Cabanes และคณะ, 1994) เปนตน เมอทราบคา IC50 ของสารสกดจากดอกโสนทสามารถยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแลว น าไปศกษาถงรปแบบการยบยง ซงมอย 3 รปแบบคอ (1) competitive inhibition (2) noncompetitive inhibition และ (3) mixed โดยท าการศกษาในหวขอถดไป

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

0 10 50 100 250 500 1000

% t

yro

sin

ase

inh

ibit

ion

concentration (µg/ml)

ตวอยางสด EtOH

ตวอยางแหง EtOH

ตวอยางสด PT

ตวอยางแหง PT

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

41

4.2.2 รปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส น าสารสกดจากดอกโสน มาวเคราะหรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส ดวยการน าคา 1/[S] )mM (-1 และ 1/V )OD/min (-1 มาพลอตกราฟ Lineweaver-Burk พบวาสารสกดจากดอกโสนสดดวย EtOH และดอกโสนอบแหงดวย EtOH มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ competitive inhibition สวนสารสกดจากดอกโสนสดดวย PT และดอกโสนอบแหงดวย PT มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ noncompetitive inhibition (รปท 4.8) สารสกดจากดอกโสนสดดวย EtOH และดอกโสนอบแหงดวย EtOH มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ competitive inhibition เมอพจารณาจากกราฟ Lineweaver-Burk พบวาเมอสารสกดจากพชเพมขน จดตดของแกน Y คงท แตสวนจดตดแกน X ตดลบนอยลง ท าใหคาคงทของ Michaelis (Km) เพมขน สวนคาความเรวสงสด (Vmax) ไมเปลยนแปลง นนคอตวยบยงเขาแยงจบกบสารตงตนทบรเวณเรงของเอนไซม เพราะ Km เพมขน เมอความเขมขนของสารตงตนมากขน สามารถแขงขนกบตวยบยงเพอเขาจบกบเอนไซม แตคา Vmax ไมเปลยนแปลง เนองจากตวยบยงไมมผลตอโครงสรางของเอนไซม ความสามารถของเอนไซมในการเปลยนสารตงตนใหเปนผลตภณฑยงคงเดม (ชยานนท พระพทยมงคล, 2551) ผลการทดลองสอดคลองกบงานวจยของ Kubo และคณะ (1998) ทศกษาสารสกดจากขมนชนดวย MeOH พบสารส าคญทออกฤทธยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส คอ cuminaldehyde และ cumic acid เมอน ามาพลอตกราฟ Lineweaver-Burk พบวามรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ competitive inhibition ซงเมอพจารณาโครงสรางของสารสกดจากขมนชนคอ cuminaldehyde และ cumic acid และพบวามรปรางคลายกบสารตงตน (DOPA) จงสามารถเขาไปแยงจบกบเอนไซมไทโรซเนส บรเวณ active site ได สวนสารสกดจากโลดทะนงนนยงไมมรายงานการศกษาโครงสรางของสาร ซงคาดวาโครงสรางของสารสกดจากโลดทะนงอาจมโครงสรางคลายกบ DOPA ซงสารทมรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ competitive inhibition นพบในรายงานวจยหลายบทความเชน สารสกดจาก ชาเขยว คอ (-)- epicatechin 3-O-gallate, (-)- gallocatechin 3-O-gallate และ (-)- epigallocatechin 3-O-gallate ทสกดดวย MeOH พบวามรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ competitive inhibition (No และคณะ, 1999) และสารสกดจาก saffron flower (kaempferol) มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ competitive inhibition เปนตน สารสกดจากสารสกดจากดอกโสนสดดวย PT และดอกโสนอบแหงดวย PT มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสแบบ noncompetitive inhibition นนพบวาเมอปรมาณสารสกดจากพชเพมขน จดตดของแกน y จะมากขนแตจดตดของแกน x มคาคงท ดงนนคาคงทของ Michaelis (Km) ไมเปลยนแปลง แตคาความเรวสงสด (Vmax) จะลดลง คอตวยบยงเขาจบกบเอนไซมบรเวณอน (allosteric site) บนเอนไซมทไมใชบรเวณเรง (active site) จงไมรบกวนการจบของสารตงตนกบเอนไซม จงท าใหคา Km ไมเปลยนแปลง มผลท าใหโครงสรางของเอนไซมเปลยนไป แตลดความสามารถของเอนไซมในการเปลยนสารตงตนไปเปนผลตภณฑ จงท าใหคา Vmax ลดลง การจบของตวยบย งดงกลาวเขาจบเอนไซม

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

42

ในรปเชงซอนเทานน ไมสามารถจบกบเอนไซมในรปอสระ (free enzyme) ได (ชยานนท พระพทยมงคล, 2551) (ก) (ข) (ค) (ง)

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6

1/V (O

D) m

in-1

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

43

รปท 4.8 กราฟ Lineweaver-Burk ของสารสกดจากดอกโสน ทความเขมขน no extracts, 1000 µg/ml และ 500 µg/ml โดย ก) ตวอยางสด EtOH ข) ตวอยางแหง EtOH ค) ตวอยางสด PT และ ง) ตวอยางแหง PT จากการศกษารปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมจากสารสกดจากดอกโสนพบวาพชแตละชนดมรปแบบทยบยงแตกตางกน โดยมกลไกการยบยงทตางกน ดงนนจงศกษาองคประกอบทส าคญและปรมาณของสารสกด 4.2.3 วเคราะหสาระส าคญและปรมาณสาระส าคญ ดวยเทคนค HPLC น าสารสกดจากดอกโสน มาวเคราะหองคประกอบ และปรมาณดวยเทคนค HPLC โดยใชสาร

มาตรฐาน 5 ชนด คอ gallic acid, kojic acid, medecassoside, α และ β-arbutin พบวาสารสกดดอกโสนทผานสกดดวยวธทแตกตางกน 4 ชนดมปรมาณสารมาตรฐานดงแสดงในตารางท 4.2 ตารางท 4.2 ปรมาณสารส าคญทพบในดอกโสนทผานการสกดทแตกตางกน สารมาตรฐาน

ปรมาณสารส าคญทพบดอกโสนทผานการสกดทแตกตางกน (mg/ 100 g DW)

ตวอยางสด (EtOH) ตวอยางแหง (EtOH) ตวอยางสด (PT) ตวอยางแหง (PT) คาเฉลย SD คาเฉลย SD คาเฉลย SD คาเฉลย SD

gallic acid 4.44 1.66 4.89 0.17 3.40 1.29 2.24 0.71 kojic acid 18.59 0.72 17.66 3.94 - - - -

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

44

medecassoside - - - - - - - -

α-arbutin - - - - - - - -

β-arbutin 23.11 3.41 25.63 5.09 6.00 1.85 3.19 0.72

สารสกดดอกโสนสดดวย EtOH พบวามสารส าคญเปน gallic acid, kojic acid และ β-arbutin ในปรมาณ 4.44, 18.59 และ 23.11 mg/ 100 g DW ตามล าดบ และคาดวามสารเควอเซทน ไกลโคไซด (Quercetin 3-2 (G)-rhamnosylrutinoside) สารดงกลาวเปนสารฟลาโวนอยด ทคาดวาสามารถยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนสไดด

สารสกดดอกโสนแหงดวย EtOH พบวามสารส าคญเปน gallic acid, kojic acid และ β-arbutin ในปรมาณ 4.84, 17.66 และ 25.63 mg/ 100 g DW ตามล าดบ

สารสกดดอกโสนสดดวย PT พบวามสารส าคญเปน gallic acid และ β-arbutin ในปรมาณ 3.40 และ 6.00 mg/ 100 g DW ตามล าดบ

สารสกดดอกโสนแหงดวย PT พบวามสารส าคญเปน gallic acid และ β-arbutin ในปรมาณ 2.24 และ 3.19 mg/ 100 g DW ตามล าดบ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

43

บทท 5 สรปผลการทดลอง

5.1 สรปผลการทดลอง

5.1.1 สารสกดจากดอกโสนทสกดดวย EtOH มประสทธภาพในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส

และสารตานอนมลอสระมากกวาสารสกดดอกโสนทสกดดวย PT

5.1.2 สารสกดจากดอกโสนสด มประสทธภาพในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส และสารตาน

อนมลอสระมากกวาสารสกดดอกโสนอบแหง

5.1.3 สารสกดจากดอกโสนสดดวย EtOH สารสกดจากดอกโสนอบแหงดวย EtOH สารสกดจากดอกโสนสด

ดวย PT และสารสกดจากดอกโสนอบแหงดวย PT ประสทธภาพในการยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส

และสารตานอนมลอสระดทสด ตามล าดบ

5.1.4 ความสมพนธระหวางคาปรมาณฟนอลกทงหมด และคาตานอนมลอสระดวยวธ DPPH scavenging

assay และ ABTS scavenging assay พบวาเมอปรมาณฟนอลกเพมขน ความสามารถในการตานอนมลอสระ

ทง 2 วธ เพมขนดวยคาสหสมพนธเทากบ 0.988 และ 0.930 ตามล าดบ

5.1.5 ความสมพนธระหวางคาตานอนมลอสระดวยวธ DPPH scavenging assay และ ABTS scavenging

assay พบวาเมอ %DPPH scavenging เพมขน คา %ABTS scavenging เพมขน ดวยคาสหสมพนธเทากบ

0.960

5.1.6 สารสกดดอกโสนสดดวย EtOH มคาความเขมขนต าสดทสามารถยบยงการท างานของเอนไซมไทโรซเนส

ไดรอยละ 50 (IC50) เทากบ 29 ppm รองมาคอสารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH สารสกดดอกโสนสดดวย

PT และสารสกดดอกโสนอบแหงดวย PT มคา IC50 เทากบ 47, 68 และ 89 ppm ตามล าดบ

5.1.8 สารสกดดอกโสนสดดวย EtOH และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH มรปแบบการยบยงการท างาน

ของเอนไซมแบบ competitive inhibition สวนสารสกดดอกโสนสดดวย PT และ สารสกดดอกโสนอบแหง

ดวย PT มรปแบบการยบยงการท างานของเอนไซมแบบ non-competitive inhibition

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

44

5.1.9 สารสกดดอกโสนสดดวย EtOH และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย EtOH พบวามสารส าคญเปน gallic

acid (4.44, 4.84 mg/ 100 g DW), kojic acid (18.59, 17.66 mg/ 100 g DW) และ β-arbutin (23.11, 25.63 mg/ 100 g DW) ตามล าดบ สวนสารสกดดอกโสนสดดวย PT และ สารสกดดอกโสนอบแหงดวย PT

พบวามสารส าคญเปน gallic acid (3.40, 2.24 mg/ 100 g DW) และ β-arbutin (6.00, 3.19 mg/ 100 g DW) ตามล าดบ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

44

เอกสารอางอง กนกวลย กลทนนทน, 2548, Drug Eruptions at Five Institutes in Bangkok, จดหมายเหตทาง

แพทย แพทยสมาคมแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ , ฉบบท 11, หนา 1642-1650.

กรณกาญจน ภมรประวต ธน , 2552 , ล นจ ต านมะเร ง , [online], Available : http://www.vcharkarn.com/varticle/39873

กรรณการ บตรเอง, 2548, เคลดลบผวสวยดวยแลกตกแอซด, บทความวทยกระจายเสยงรายการสาระยามบาย, สถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย

จรชฌา อดมชยสกล, 2551, คมอรานยาเรองโรคและยาระบบผวหนง, ส านกพมพซเอด, 168 หนา ชนษฎา ตจนดา, 2551, แสงแดดตวราย อนตรายตอผว , [online], Available :

http://www.manager.co.th/Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9500000059432 ชยานนท พระพทยมงคล, 2551, เอนไซม, เอกสารประกอบการสอน รายวชา สรรวทยาและชวเคม

พนฐาน, มหาวทยาลยมหดล ชอเพชร สระทองชวง และ อรนาถ สนทรวฒน, 2550, ความสามารถในการตานปฏกรยาออกซเดชน

ของสารสกดจากผลพกลดบ, วารสารวทยาศาสตรเกษตร ฉบบท 38 หนา 59-62. ทพาพร พงษเมษา , 2547, สารตานอนมลอสระ , [online], Available :

http://www.pharm.su.ac.th/Thai/Organizations/DIS/Webboards/showQAnswer.asp?qNo=212.

ธดารตน ไพโรจนอมรชย, มารณ ปลาปง, อารนา ดาราบากอ, และสกญญา เดชอดศย, 2552, ฤทธยบยงเอนไซมไทโรซเนสของผลตภณฑสมนไพรท าใหผวขาว, วารสารมหาวทยาลยทกษณ ปท 15 ฉบบท 2 หนา 44-51.

นรนาม, [online], Available : http://202.28.94.202/biochem/sakda%20webpage/PDF นรนาม, [online], Available : http://www.swu.ac.th/royal/book3/b3c3t2_1.html นรนาม, [online], Available : www.biopluschem.com นรนาม, [online], Available : http://www.doae.go.th/library/html/detail/char/cha11.htm นรนาม, 2555, http://www.thaitextile.org/main/content.php?content_id=ARC0121019124620&content. นรนาม, 2005, [online], Available : http://pubs.acs.org/cen/news/83/i49/8349notw8.html. นรนาม, 2007, Linoleic acid, [online], Available : http://www.3dchem.com/molecules.asp?ID=382 นรนาม, 2008, Antioxidant behavior, [online], Available : www.egonomicsbook.com บญเตรยม ทาใหงาม, 2547, สวนประกอบของผวหนง , [online], Available :

http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/nongkhai/boontriam_t/index.html

http://www.vcharkarn.com/varticle/39873

http://www.manager.co.th/Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9500000059432

http://www.pharm.su.ac.th/Thai/Organizations/DIS/Webboards/showQAnswer.asp?qNo=212

http://www.pharm.su.ac.th/Thai/Organizations/DIS/Webboards/showQAnswer.asp?qNo=212


http://www.swu.ac.th/royal/book3/b3c3t2_1.html

http://www.biopluschem.com/

http://www.doae.go.th/library/html/detail/char/cha11.htm

http://www.thaitextile.org/main/content.php?content_id=ARC0121019124620&content

http://pubs.acs.org/cen/news/83/i49/8349notw8.html

http://www.3dchem.com/molecules.asp?ID=382

http://www.egonomicsbook.com/



สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

45

นงนภส ดวงด, 2551, สารตานอนมลอสระ (Antioxidant), [online], Available : http://www.stke.go.th/redirect.php.

นฤภทร ฤทธนภา, หรญรตน สวรรณนท และ อรนาถ สนทรวฒน, 2550, ความสามารถในการตานปฏกรยาออกซเดชนของสารสกดลกหวา, วารสารวทยาศาสตรเกษตร ฉบบท 38 หนา 63-65.

นพพล เลกสวสดและคณะ, 2549, "การผลตน าตาลล าไยส าเรจรปเพอใชประโยชนในอตสาหกรรมอาหาร, เอกสารประกอบการประชมวนวชาการมหาวทยาลยเชยงใหม ครงท 3 : วถวจย สสงคมรมรนและเปนสข. เชยงใหม,, หนา 296.

นนทนภส เตมวงศ, 2550, ปรมาณรวมของสารตานอนมลอสระ สารประกอบฟโนลก และวตามนซในผกและสมนไพร, วารสารกาวทนโลกวทยาศาสตร ปท 8 ฉบบท 1 หนา 40-48.

บปผาชาต พตดวง และมณรตน มพลอย, 2549, การทดสอบฤทธยบยงเอนไซมไทโรซเนสของเถาสรนธรวลล (สามสบสองประดง), วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย ฉบบท 19 เลมท 2 หนา 35-40.

ปรยนนท บวสด, 2549, การตรวจสอบความสามารถในการเปนสารแอนตออกซแดนทของเครองดมชาโดยวธไซคลกโวลแทมเมตร , วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ปารยะ อาศนะเสน, 2551, การปฏบตตนในการรกษาฝา กระ หรอรอยด า [online], Available : http://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.aspaid=642

พรพรรณ สนทรธรรม , 2552, สาระนาร เรองยา , [online], Available : http://becon51.blogspot.com/2009/05/blog-post_2099.html.

พรทพย วรชวงศ, 2542, อนมลอสระและสารตานอนมลอสระ, วารสารวทยาศาสตรการแพทย, ฉบบท 11, หนา 24-31.

เพญวด ทมพฒนพงศ, 2538, “ยารกษาโรคผวหนง”, วารสารโรคผวหนง, 98 หนา. มงคล จวะสนตการ , 2548 , จพโอ เคอรมน , [online], Available :

http://www.positioningmag.com/ prnews/prnews.aspx?id=48690. มานตา หาญพานชเจรญ, 2549, สารท าใหผวขาว skin whitening agents, วารสารบรการวชาการ,

17 หนา. ไมตร สทธจตต, 2551, อาหารตานโรค, บทความพเศษสมาคมมงสวรตประเทศไทย ระววรรณ แกวอมตวงศ และ ทรงพร จงมนคง, 2549, ฤทธตานอนมลอสระ DPPH และปรมาณสารฟ

นอลรวมของสารสกดพชสมนไพรไทยบางชนด , วารสารวชาการ มหาวทยาลยอบลราชธาน ปท 8 ฉบบท 2 หนา 76-78.

รศน อครพนธ, 2540, ต าราโรค ผวหนงในเวชปฏบตปจจบน, พมพครงท 1, กรงเทพฯ, บรษท โฮลสตก พบบลชชง จ ากด, 48-63 หนา.

เรณ โคตรจรส, 2542, คมอคนรกผว, ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 175 หนา.

http://www.stke.go.th/redirect.php

http://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.aspaid=642

http://becon51.blogspot.com/2009/05/blog-post_2099.html

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

46

วไล ธนสารอกษร ,2546, เลเซอร-ฝงเขมรวมเปนหนง กระชากวย สวย เดง ใส, [online], Available : http://www.manager.co.th/Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9490000110486&TabID=2&

ว โรจน ส นทวานนท , ผ วหน งอว ยวะมห ศจรรย , [online], Available : http://www.igetweb.com/www/collagenaplus/index.php?mo=3&art=11267.

วระยทธ โพธฐตรตน และ วนด กฤษณพนธ, 2547, ความหลากหลายของปรมาณรวมของสารแมงโกสตนในเปลอกผลมงคด, Journal of Health Research, ปท 22 ฉบบท 4 หนา 161-166.

สมชาต วศษฐชยชาญ, 2552, [online], Available : http://www.pharmacafe.com/board/ viewtopic.phpf=10&t=23843.

สชาดา ศรเพญ, 2542, พรรณไมน าในประเทศไทย, ส านกพมพอมรนทรปรนตง แอนด พบลชชง จ ากด (มหาชน), 312 หนา

สชาดา เอยมเจรญ, 2545, [online], Available : http://www.weloveshopping.com/template/e5/show_article. สดใจ นนตารตน และจรพรรณ บญสง, 2543, “สารหามใชในผลตภณฑทาสวฝาในจงหวดเชยงใหมและ

ล าพน พ.ศ.2542”, วารสารอาหารและยา ปท 7, 35 หนา. สทศน ดวงดเดน , 2551, การตดสนใจเลอกใชผลตภณฑกนแดด, Journal of KM Lerdsin

Hospital, ฉบบท 3, หนา 107-112. สนพนธ ภมมางกร, 2547, สมนไพรไทย:โอกาสและทางเลอกใหมของอตสาหกรรมผลตสตว , [online],

Available : http://www.ryt9.com/s/prg/28000/. สรตน นธธนะกล, ยงยทธ ขามส และ ดนย บณยเกยรต, 2552, การเปลยนแปลงทางชวเคมระหวางการ

สกของมะมวงพนธเขยวมรกต, เอกสารประกอบการประชมวชาการ วทยาการหลงการเกบเกยวแหงชาต ครงท 3 วนท 10-11 ตลาคม 2548 ณ โรงแรมทพยวมานรสอรท หาดชะอ า จ.เพชรบร

สรตวด ภาคอทย, 2551, โครงการวจยและพฒนาผลตภณฑสารออกฤทธเฉพาะทางจากพชตระกล Zanthoxylum ชาเมยง และตะไครตน, วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย, ฉบบท 14, หนา 35-41.

สหทยา องสวรงษ, 2546, รจกมะเรงผวหนง (skin cancer), [online], Available : http://www.sahavicha.com/?name=blog&file=readblog&id=2069.

วลลภ วชะรงสรรค และ ปราณต โอปณะโสภต, 2547, พอลเมอรประจบวกในระบบน าสงยน, ศรนครนทรวโรฒเภสชสาร ปท 10 ฉบบท 1 หนา 67–75.

วฒชย นาครกษา และ อรพรรณ บญวธวาเจรญ, 2550, ผลของอณหภมของน า อตราสวนระหวางใบชาตอน า และเวลาทใชในการชงชาตอปรมาณสารตานออกซเดชนในน าชา, วารสารพระจอมเกลาลาดกระบง, ปท 14 ฉบบท 2 หนา 31-38.

http://www.manager.co.th/Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9490000110486&TabID=2&

http://www.igetweb.com/www/collagenaplus/index.php?mo=3&art=11267

http://www.pharmacafe.com/board/%20viewtopic.phpf=10&t=23843

http://www.pharmacafe.com/board/%20viewtopic.phpf=10&t=23843

http://www.weloveshopping.com/template/e5/show_article

http://www.ryt9.com/s/prg/28000/

http://www.sahavicha.com/?name=blog&file=readblog&id=2069

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

47

ศศธร วฒวณชย และ สพจน ศภนนธร, 2546, การแยกสวนสารสกดจากเปลอกผลทบทมและผลสมอพเภกและทดสอบประสทธภาพในการยบยงการเจรญของ Ralstonia solanacearum สาเหตโรคเหยวของมะเขอเทศ, วทยาสารก าแพงแสน, ปท 4 ฉบบท 1 หนา 15-26.

หนามเตย มเมศกล, องอาจ พฤกษประมล, บญชย ชนประเสรฐ และ ดารานย รบเมอง, 2551, ศกษาลกษณะสณฐานวทยา ลกษณะนเวศวทยาของโสนในพนทจงหวดพระนครศรอยธยา และผลผลตของโสนในพนทปลก, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม, 42 หนา

อรญญา มโนสรอย, 2533, เครองส าอาง, ส านกพมพอนเดยนสโตร, 165 หนา. อรญญา มโนสรอย และจรเดช มโนสรอย, 2537. เครองส าอาง เลมท4, ส านกพมพอนเดยนสโตร, 177

หนา. อจจมา ทองบอ, 2549, ชดทดสอบปรอทแอมโมเนย , [online], Available :

http://www.Jsppharma.com/index.php.lay=show&ac=article&ID-538771772. โอภา วชระคปต, 2549, สารตานอนมลอสระ (RADICAL SCAVENGING AGENTS), พ. เอส. พรนท,

กรงเทพฯ., 262 หนา. www.skincarerx.com/q10rx.html Arung, Tangke, E., Kusuma, I.W., Iskandar, Y.M., Yasutake, S., Shimizu, K. and Kondo, R ,

2005, Screening of Indonesian plants for tyrosinase inhibitory activity, Journal of Wood Science, Vol.51, No. 5, pp. 520-525

Backer, C.A., and Bakhuizen van den Brink, Jr.. 1993, Flora of Java, Vol. 1, pp. 448. Cabanes, J., Chazarra, S., and Garcia, C.F., 1994, Kojic acid, a cosmetic skin whitening

agent, is a slow-binding inhibitor of catecholase activity of tyrosinase, Journal of Pharmacology and Pharmacotherapeutics, Vol. 46, No. 12, pp. 982-985.

Chang, B.H., and Hsu, C. K., 2005, Yam affects the antioxidative and gel-forming properties of surimi gels, Journal of the Science of Food and Agriculture, Vol. 85, pp. 2385-2390.

Chang, T.S., 2008, An updated review on tyrosinase inhibitors, International Journal of Molecular Sciences, Vol. 10, pp. 2400–2475.

Cowan, E.W.C., Lim Y.Y., Wong S.K., Lim K.K., Tan S.P., Lianto F.S. and Yong M.Y., 1999, Effects of Different Drying Methods on the Antioxidant Properties of Leaves and Tea of Ginger Species, Journal of Food Chemistry. Vol. 113, pp. 166-172.

Gardell, S.J., Craik, C.S., Hilvert, D., Urdea, M.S., and Rutter, W.J., 1985, “Site direct mutagenesis shows that tyrosine 248 of carboxypeptidase A dose not play a crucial role n catalysis, Boimedexpert, Vol. 317, pp. 551-555.

http://www.jsppharma.com/index.php.lay=show&ac=article&ID-538771772

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

48

Hubbard, N.E., and Erickson, K.L., 1987, Reduction of murine mammary tumor metastasis by conjugated linoleic acid, Cancer Letter, Vol. 50, No. 1, pp. 93-100.

Kinsella Y.L., Lim, Y.Y., Omar, M., and Khoo, K.S., 1993, The polyphenol constituents of grape pomace, Food Technology, Vol.47, No. 85, pp. 484-489.

Kubo, I., and Hori, I.K.,1998, “Tyrosinase inhibitors from cumin”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.46, No. 12, pp. 5338-5341

Kubo, I., and Hori, I.K., 1999, “Tyrosinase inhibitory activity of the olive oil flavor compounds”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.47, No. 11, pp. 4574-4578

Kubo, I., and Hori, I.K., 1999, “Flavonols from saffron flower : tyrosinase inhibitory activity and inhibition machanism”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.47, No. 10, pp. 4121-4125

Leelapornpisid, P., Chansakaow, S., Chaiyasut, C., and Wongwattananukul, N., 2008, “Antioxidant activity of some volatile oils and absolutes from Thai aromatic plants”, ISHS Acta Horticulturae, Vol.1, No. 35.

Masuda, T., Odaka, Y., Ogawa, N., Nakamoto, K., and Kuninaga, H., 2008, “Identification of geranic acid, a tyrosinase inhibitor in lemongrass (Cymbopogon citratus).”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.56, No. 2, pp. 597-601

Matsuura, R., Ukeda, H., and Sawamura, M., 2006, “Tyrosinase inhibitory activity of citrus essential oils”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.54, No. 6, pp. 2309-2313

Merril, 1998, A flora of Manlia, pp. 490 Miyazawa, M., Oshima, T., Koshio, K., Itsuzaki, Y.,† and Anzai, J., 2003, “Tyrosinase

inhibitor from black rice bran”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.51, No. 24, pp. 6953-6956

Nerya, O., Jacob Vaya, R. M., and Snail T., 2003, “Glabrene and Isoliquiritigenin as tyrosinase inhibitors from licorice roots”, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.51, No. 5, pp. 1201-1207

Nithitanakool, S., Pithayanukul, P., Bavovada, R., and Saparpakorn, P., 2009, “Molecular docking studies and anti-tyrosinase activity of Thai mango seed kernel extract”, Journal of Molecules, Vol.14, No. 1, pp. 257-265

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

49

No, J.K., Soung D.Y., Kim Y.J., and Chung H.Y., 1999, “Inhibitory of tyrosinase by green tea components”, Journal of Pharmacology, Vol.65, No. 21, pp 1-5

Shahid, F., Angelini, J., Wilking, H., and Vlamakis, D.A., 1992, Phenolics antioxidants, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, Vol. 130, pp.2073-2085.

Snitmatjaro, N., and Luanratana, O., 2008, “A new source of whitening agent from a Thai Mulberry plant and its betulinic acid quantitation”, Journal of Natural Product Research, Vol.22, No. 9, pp. 727-734

Sun, T.L., Wang, X.H., Pazmino, J., and Engeseth, NJ., 2007, Antioxidant capacity and phenolic content of grapes, sun-dried raisins, and golden raisins and their effect on ex vivo serum antioxidant capacity, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol. 55, No. 21, pp. 8472-8477.

Thaipong, K., , Boonprakoba, U., Kevin C., Luis C.Z., and David H.B., 2006, Comparison of ABTS, DPPH, FRAP, and ORAC assays for estimating antioxidant activity from guava fruit extracts, Journal of Food Composition and Analysis, Vol. 19, pp. 669–675.

Wang, K.H., Lin, R.D., Hsud, F.L., Huange, Y.H., Changf, H.C., Huangd, C.Y., and Lee, M.H., 2006, “Cosmetic applications of selected traditional Chinese herbal medicines”, Journal of Ethnopharmacology, Vol.106, No. 3, pp. 353-359

Wu, L.C., Chen, Y.C., Annie, J.A., and Yang, C.S., 2003, “Inhibitory effect of red koji extracts on mushroom tyrosinase, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol.51, No. 15, pp. 4240-4246

Xie, L.P., Chen, Q.X., Huang, H., Wang, H.Z. and Zhang, R.Q., 2003, Inhibitory effects of some flavonoids on theactivity of mushroom tyrosinase, Biochemistry Journal, Vol. 68, No. 4, pp. 487–491.

sesbania javiaca mig.) free radical scavenging capacity...

Documents