temi̇zli̇k
TRANSCRIPT
TEMİZLİK
DERİ TEMİZLİĞİ
BANYO
YÜZ TEMİZLİĞİ
EL TEMİZLİĞİ
AYAK TEMİZLİĞİ
SAÇ TEMİZLİĞİ
AĞIZ-DİŞ TE MİZLİĞİ
Beden Sağlığı Yönünden
Temizlik hastalıklardan korunmanın ilk koşuludur. Bu sebeple temiz
tutulan bir çocuk kolay kolay hasta olmaz. Banyo bir egzersizdir.
Temiz tutulan çocuğun derisi de temizdir.
Deri solunumu kolay olur, ter ve yağ bezleri vücuttaki zararlı
maddeleri dışarı atarlar. Böylece beden sağlığı da korunmuş olur.
Ruh Sağlığı Yönünden
Temiz çocuğu herkes sever. Temiz vücut ruhsal yönden de arı
durumdadır. ”Temizlik
ruhun aynasıdır “sözü de bunu anlatmaktadır.
Temiz tutulan bir çocuk, aynı zamanda iyi bir alışkanlık alıyor
demektir. Çocuğun aldığı bu alışkanlık, hayatının sonuna kadar
devam eder ve onun beden ve ruhsal yönden de sağlıklı olmasını
sağlar.
Bebeğimizin cildini tanıyalım
Özellikle yenidoğan ve bebeklik dönemlerinde bebeklerin
temizliği ve hijyenine aşırı önem verilir. Bebeklerin artık
emeklemesi ile birlikte çevredeki toz, kır, çamur ve
oyuncakları ile kirli oyunlara kalkışması ve doğa ile
bütünleşmesi her ne kadar sağlık açısından anne babayı
rahatsız etse de uzman dermatologların tavsiyeleri ile
baş edilebilir durumlar haline geliyor. Peki, neler yapmak
lazım?
• Günün ilk saatlerinde gece terlemesi sırasında oluşmuş
teri bebeğinizin yüzünden ve ellerinden uzaklaştırmak ve
ince karakterli bir nemlendirici sürmek yeterli olacaktır.
• Bebeğinizi gece yatırmadan önceki saatlerde ise gün
boyunca yüzünde, ellerinde ve cildinde oluşan kirin gece
boyunca hassas cildini tahriş etmemesi için iyice ciltten
uzaklaştırılması ve temizlenmesi gerekir
• Özellikle tuvalet sonrası ve yemekten önceki dönemde
ellerini yıkaması için tabii ki, en büyük örnek siz olacaksınız. Bu
konuda iyi bir örnek olduğunuz takdirde, gün boyunca ciltte
biriken kirlerin yemekle birlikte çocuğunuzun vücuduna
girmesini engellemiş olursunuz.
• Vücut temizliği için çok fazlaya kaçmadan haftada 2 kez
banyo yeterli olacaktır. Kullanılan temizlik maddesi baz
düzeyinde olmalı yoksa cildin koruma mantosu hasar görülebilir.
Özellikle banyodan sonra cildin kurumaması için nemlendirici
kullanmayı ihmal etmeyin.
• Bebeğin vücudunu temizlediğiniz sünger, çok kısa sürede nem
ve mikrop üretebileceğinden dikkatli kullanmakta yarar vardır.
Kullanmadan önce iyice yıkamalı ve ya yıkanan lifleri iyice
kurutmalısınız. Aslında en iyi temizlik lifinin elleriniz olduğunu
unutmayın.
Bebeğin İlk Yıkanması :
Bebek temizliği yaparken ilk yıkanmasına başlamadan önce bebekler için
gerekli temizlik ürünleri önceden hazırlanmalıdır. Bu malzemeler iki elbezi
veya yumuşak sünger, silme bezleri, baş havlusu, yumuşak saç fırçası, kremli
bebek sabunu, bebek şampuanı, bebek kremi, pamuk, tırnak makası vs. Oda
sıcaklığı 20 derece, banyo suyunun sıcaklığı ise 36-37 derece olmalıdır.
Tüm bebekler sudan korkmaktadır. Yavaş yavaş bebekler suya dost olmaya
alıştırılmalıdır. İlk önce bebeğin vücudu sonra başı yıkanmalıdır. Bebekle
konuşulmalı, onların iyi bir dinleyici olmasına dikkat edilmeli, banyonun ve
temizliğin faydaları anlatılmalı, önce bebeğin ayakları suya sokulmalıdır.
Bebek yıkamasına başlarken, tutulmasına dikkat edilmeli, gerekirse tecrübeli
birinden yardım alınmalı, kulaklarına su kaçmamasına özen gösterilmelidir.
Bebek tutulurken daima, ellerin soğuk olmamasına dikkat edilmeli, eller
gliserin veya benzeri bir el kremi ile yumuşak tutulmalı ve sık sık sabunla
yıkanılmalıdır.
Bebeğin temizliği için uzunca bir zaman ayrılmalıdır. Vücudun kan akımı için bebeğin, kundak bezleri çıktıktan sonra debeleneceği, bacaklarını serbest sallayacağı düşünülmelidir. Bebeğin bütün çıplak kalış süresi 5 dakikayı geçmemelidir. Aksi takdirde bebek üşütülebilinir. Yıkama suyunu anne, dirsekleri ile kontrol ederek ayarlamalıdır.Bebeğin ilk yıkanmasına önce baştan başlanmalı ve aşağı doğru inilmelidir. Temiz bir elbezi, sabunla köpürtülerek önce baş iyice silinmelidir. Sonra kulak arkaları ve boyun kenarları iyice silinmeli ve bu bez atılmalıdır. Büyük bir pamuk üzerine bolca badem yağı, özel bebek yağı veya zeytinyağı dökülerek vücudun kıvrımlı köşeleri (koltuk altı, bacak araları vs.) vebirikmiş pudra ve kir tabakaları iyice silinip temizlenmelidir. Köpürtülen ikinci temiz elbeziile vücut, kollar ve bacakları silinmeli, göbeği ıslatmamaya dikkat edilmelidir.Bebekler için banyo gerçek bir eğlence olmalıdır. Suyun içindeki kireç bebeğin teninin kurumasına yol açabilir. Bu nedenle banyoda kullanılan ürünlerin son derece yumuşak olması gerekmektedir.Bebekler için şampuan seçiminde göz yakmayan, çok yumuşak, fazla akıcı olmayan ve bebekler için özel üretilmiş ürünler tercih edilmelidir. Bebek temiz bir havlu ile kurulanmalı ve bebek kremi ile ovulmalıdır.Bebeğin başı, haftada birkaç kez sabunlu temiz bir bezle silinmelidir. Baş derisi üzerinde çok defa konak denilen kabuklanmalar oluşacaktır. Bunlar saçlı derinin yağ tabakasından kaynaklanmaktadır. Konaklar, bir pamuğun üzerine sürülen bol bebe yağı ile ovuşturularak silinmeli ve saçlar, yumuşak bebek saç fırçası ile fırçalanmalıdır. Birkaç gün sonra konakların kendiliğinden geçtiği görülecektir.
Bebekler doğduktan sonra ilk 6 ay boyunca her gün ya da gün aşırı yıkamak, onların ciltleri ve rahatlamaları için iyi gelecektir. 6 aydan sonra ise, evdekilerin yıkanma düzenlerine bağlı olarak, yani evdekiler 2 günde bir yıkanıyorsa bebek de iki günde bir yıkanır. Bebekleri yıkama sıklığı her gün de olabilir, gün aşırı da olabilir. Ancak yeni doğan bebekleri her gün yıkamanın avantajları vardır. Bebek beslenmeden önce ya da beslendikten 1 saat sonra yıkanıp masajı yapılırsa ve daha sonra uykuya yatırılırsa, belli bir rutin oluşur. Bu rutin, bebekler için belli bir yaşa kadar daha rahat uykuya dalmayı ve kendini güvende ve huzur içinde hissetmeyi beraberinde getirir. Yanı sıra bebeğin cildine de çok iyi gelecektir. Bu nedenlerle bebeği her gün ya da gün aşırı yıkamak, oldukça yararlı bir uygulamadır.
Küvetin sadece 5-8cmini dolduracak kadar suya ihtiyacınız
olacaktır.
Temiz bir bebek küveti ,ağ veya file
İnce havlular veya sünger tarzda banyo minderi
Yumuşak bir bez veya yıkama süngeri
Bebek şampuanı ve bebek sabunu
Yumuşak bebek havlusu
Temiz bez ve giysiler
Suyu dökmek için bir kap
Yumuşak bir lif
Bebekleri mutlaka karnı açken ya da beslenmeden 1,5 saat önce yıkamanızı tavsiye ederiz.
Tok karnına yıkamadan kaçınınız, çünkü mideye baskı olabilir.Bebek banyosu
Ilık suda yıkamanızı öneririz. Suyun sıcaklığını dirseğiniz ile kontrol etmeniz önemlidir.
Suyun derinliği kısmında 10 cm geçmemenizi öneririz.
Bebeği yıkarken cildini ve gözünü yakmayan şampuanlar kullanmanızı tavsiye ederiz.
Küvetin içine mutlaka bir havlu vb. yumuşak şeyler koyarak bebeğin zeminle temasını engellemenizi tavsiye ederiz.
Bebeğinizi yıkama işlemi yaparken ilk
vücudundan başlayın. En son başını
yıkayabilirsiniz. Sebebi ise bebeklerin en çok ısıyı
kafalarından kaybetmesidir.
Bebeğin ön kısmını yıkarken, baş, omuz ve sırtını
elinizle desteklerseniz daha iyi olur. Poposunu
küvete oturtabilirsiniz
Başını yıkarken yüz üstü olmasına dikkat ediniz.
Kulaklarına su kaçmamasına özen göstermeliyiz.
İmkanınız varsa bebeği yıkarken bir kişi size
yardım etse daha iyi olur.Bebek banyosu
Bebeğiniz yıkadıktan hemen sonra bir havluya sarmanız önemlidir. Yanınızda 2 havlu bulundurunuz. İlk havlu ile bebeğinizin suyunu alıp kurulayınız. İkinci havlu ile de bebeğinizi giydirene kadar sarınız. Bunun nedeni bebeğinizin ısı kaybetmesini önlemektir.
Bebekler vücut ısıları düştüklerinde enerji harcayarak geri yerine getirmeye çalışırlar. Bu da bebeklerde kilo kaybına neden olur.
Giydirmeden önce bebeğinize bebek yağı ile bakım yapmanız hem onun gelişimi hem de aranızdaki bağ açısından önemlidir.
En son işlem olarak bebeğinizi giydirip bezini bağlayabilirsiniz. Bebeğinizi fazla bekletip çok üşütmeden giydiriniz.
Şampuanlarda bazen ucuz ve zararlı sentetik boya maddeleri, koruyucular ve koku veren maddeler kullanılabiliyor. Eğer bunları yıkamayla tam olarak ciltten uzaklaştıramazsanız, bebeğin cildi tahriş olabiliyor.
Organic Babies & Children’ın Genel Müdürü Cüneyt Akpınar, çocuğunuzun şampuanının birçok araştırmada zararlı olarak nitelenen paraben, lanolin, sodyum laurylsulphate, propylene glycol, sentetik boya, petrokimyasallar, etil alkol, PABA, üre, PEG, DEA, TEA, tahriş edici maddeler, aşırı köpüren ajanlar içermemesi gerektiğinin altını çiziyor. Güvenli bebek sampuanınıngöz yakmayan özelliginin yanısıra, 26 alerjen parfüm, paraben ve alkol de içermemesi gerektigini anne ve
babalara duyuruyor.
Dikkatini dağıtın
Bebeğiniz banyoda olmaktan pek mutlu değilse dikkatini dağıtma yoluna gidebilirsiniz. Bebeğinizi yıkarken onunla konuşun ya da ona şarkı söyleyin. Elini tutmayı ya da bir oyuncakla oynamasını da deneyebilirsiniz.
Elinizin altında bir havlu olsun
Bebeğiniz sudan bunaldığında alnını ve yüzünü bir havluyla kurulayarak en azından biraz rahatlamasına yardımcı olabilirsiniz. Kuruluk hissi onu da rahatlatacaktır.
Daha az şampuan kullanın
İhtiyacınız olduğunu düşündüğünüzden daha az şampuan kullanın. Bebeklerin çok fazla şampuana ihtiyacı yoktur. Daha az şampuan daha az durulanma demektir ve bebeğiniz böylece kendini daha rahat hissedecektir. Eğer bebeğinizin saçı azsa püskürtmeli bir şampuanı tercih edebilirsiniz.
Doğru mimikleri kullanın
Bebekler her şeyi gözlemlerler ve taklit ederler. Örneğin boynunu yıkayacaksınız ve başını bir türlü arkaya atmıyorsa önce siz başınızı arkaya atarak sizi taklit etmesini sağlayabilirsiniz. Ya da tavana bakması için ilgisini çekecek bir şeyler yapabilirsiniz.
Günlük temizlik, banyo hariç günde 1-2 defa
yapılır. Yüz, mermer şahiden yapılmış bir bezle
silinir. Bunun için bez yumuşak bir sabunla
sabunlanır.
Bebeğin gözleri çapaklandığında steril bir gazlı
bezi, kaynatılıp ısıtılmış su ile ıslatarak içten
dışa doğru bastırmadan silinmelidir. Her
defasında başka bir gazlı bez kullanılmalı ve
silerken geriye dönülmemelidir.
Eller ;
Bebeklerin ellerini temizlemek için temizleme sütleri veya bebek sabunları kullanabilrsiniz. günde en az 3-4 kez olmak üzere yumuşak ve ıslak bir süngerle temizliyebilirsiniz ve kurulayabilirsiniz.
Tırnaklar ;
Yeni doğan bebeklerde ve ilk haftalarda bebeklerin tırnaklarına çok dikkat etmek gerekir çünkü keskin tırnaklar hem sizin hemde bebeğin yüzünün çizilmesine ve bebeğin kendine zarar vermesine neden olurlar. Bunu önlemek için hem bebeğin ellerine eldiven takmanız hemde tırnakları kesmeniz gerekir. Ufak bebek çıt çıt makasları ile veya kenerları sivri olmayan tırnak makasları ile bu işlemi yapmanız uygundur. Eğer bebeğiniz çok huzursuz oluyorsa tırnaklarını uykusunda kesebilirsiniz.
Düzenli temizlik bebeğin dişlerinin sürmesinden önce başlar. Dişetleri ve yeni sürmeye başlamış dişler üzerinde oluşan bakteri birikintileri mutlaka temizlenmelidir. Çünkü bu bakteriler gıda artıkları ile etkileşip asit salgılar ve dişlerin çürümesine neden olurlar. Bunun için anne, temiz bir gazlı bezi işaret parmağına dolayarak diş ve dişeti üzerindeki plağı temizleyebilir. Ancak bu tabakayı kaldıracak kadar basınç uygulamaya dikkat edilmelidir. Bu temizlik kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra olmak üzere günde en az iki kez yapılmalıdır. Bu sayede bebeğin ilk dişleri temiz bir ortamda sürmüş olur. İlk keser dişin sürmesi tamamlandıktan hemen sonra bebeğin bir fırçası olmalı ve dişler fırçalanmaya başlanmalı. Bu ilk dönemlerde fırça macunsuz olarak kullanılmalıdır. Çocuk tükürmeyi öğrendikten sonra çocuklar için olan diş macunları kullanılabilir. Çocuk diş macunlarının fluorür oranı, çocukların yutabilecekleri göz önüne alınarak daha düşük tutulmuştur. Bu nedenle çocuklar için üretilen diş macunları kullanılması gerekir.
Gazlı bezle ya da fırça ile temizleme sırasında dişetinde kanama olduğu görülürse temizleme işlemine ara verilmemelidir. Çünkü bu, genellikle fazla bastırıldığı için değil, o dokunun önceden irrite olduğu için ya da birkaç gün temizlik yapılamadıysa dişetlerinin kızarması ve şişmesi nedeniyle olur. Temizleme işlemine devam edilmelidir, durum birkaç gün içinde düzelecektir.
Saçlar ;
Saçlar yağlanma oldukça ve banyo sırasında
yıkanmalı ve saç yıkama işleminde göz
yakmayan ve bebeğin cilt yapısı için özel
üretilmiş olan bebek şampuanları
kullanılmalıdır.
Düzenli temizlik bebeğin dişlerinin sürmesinden önce başlar. Dişetleri ve yeni sürmeye başlamış dişler üzerinde oluşan bakteri birikintileri mutlaka temizlenmelidir. Çünkü bu bakteriler gıda artıkları ile etkileşip asit salgılar ve dişlerin çürümesine neden olurlar. Bunun için anne, temiz bir gazlı bezi işaret parmağına dolayarak diş ve dişeti üzerindeki plağı temizleyebilir. Ancak bu tabakayı kaldıracak kadar basınç uygulamaya dikkat edilmelidir. Bu temizlik kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra olmak üzere günde en az iki kez yapılmalıdır. Bu sayede bebeğin ilk dişleri temiz bir ortamda sürmüş olur. İlk keser dişin sürmesi tamamlandıktan hemen sonra bebeğin bir fırçası olmalı ve dişler fırçalanmaya başlanmalı. Bu ilk dönemlerde fırça macunsuz olarak kullanılmalıdır. Çocuk tükürmeyi öğrendikten sonra çocuklar için olan diş macunları kullanılabilir. Çocuk diş macunlarının fluorür oranı, çocukların yutabilecekleri göz önüne alınarak daha düşük tutulmuştur. Bu nedenle çocuklar için üretilen diş macunları kullanılması gerekir.
Gazlı bezle ya da fırça ile temizleme sırasında dişetinde kanama olduğu görülürse temizleme işlemine ara verilmemelidir. Çünkü bu, genellikle fazla bastırıldığı için değil, o dokunun önceden irrite olduğu için ya da birkaç gün temizlik yapılamadıysa dişetlerinin kızarması ve şişmesi nedeniyle olur. Temizleme işlemine devam edilmelidir, durum birkaç gün içinde düzelecektir.