term paper - sigarilyo

8/12/2019 Term Paper - Sigarilyo

1/23

1

KABANATA I

ANG SULIRANIN O SALIGAN NITO

A. INTRODUKSYON

1


2/23

2

Noong unang panahon pa lamang, laganap na sa maraming parte ng mundo ang

paninigarilyo. Ang gawaing ito, ayon sa Wikipedia, ay isinasagawa ng mga tribo upang

kumawala sa ulirat o makihalubilo sa mundo ng espiritu. Ang ilan sa mga gawaing ito ay angpagpapaalis ng masasamang espiritu, pagsamo sa mga ito, atbp. Ngunit, sa paglipas ng panahon,

naging isa na ito sa mga kinagigiliwang uso.

Nagsimula ito sa rehiyon ng Central America noong 6000 BC. Nang lumipas ang 5000

taon, 000 BC, nagsimula ang sibilisasyon ng mga !ayan na magpausok, humithit at ngumuya

ng mga dahon ng tabako. "inamit din nila ito, kasama ng iba pang mga halamang medicinal,

upang ipanggamot sa mga may sakit at sugat. Nang sila ay naglayag sa iba pang parte ng mundo,

nagdal sila ng mga dahon ng tabako kaya naman nang lumipas ang mga taon, ang mga

manlalakbay, tulad nila Columbus at #rancis $rake, ay naisipang gumawa ng planta ng mga

tobako at gawing daan upang magkapera. Naging popyular ang paninigarilyo ng tabako sa

%spanya.

Ang paninigarilyo ay isang "awain na kung saan sinusunog ang sangkap, karaniwang

tobako, na maaring nirolyo sa papel sabay sa paghihit ng usok na inilalabas nito. Ayon sa

!edlndia &nline, ang stick ng sigarilyo ay binubuo ng halos ',000 kemikal na maraming epekto

sa katawan at pag(iisip ng tao. Ang ilan sa mga ito ay ang nicotine, tar, acetone, chloro)orm,

atbp. $ahil nga naman ang mundo ay mabilis magbago, nakaisp ang ibang tao ng mga

modipikasyon ng paggamit o paggawa ng sigarilyo.

2


3/23

3

B. PAGLALAHADNGSULIRANIN

*a +ilipinas, ang mga kabataan ay nagsisimulang magsigarilyo sa edad na pitong -

taon. Nagiging regular na ang paninigarilyo sa edad na / hanggang 5 taong gulang. Ang

paninigarilyo ang pinakaunang sanhi ng kamatayan sa buong mundo. Ayon sa $epartment o)

ealth, isang tao kada / segundo, o isang milyong katao taun( taon, ang namamatay dahil sa

paninigarilyo. Ang paninigarilyo ay sanhi rin ng mga sakit sa puso, baga, kanser, diabetes,

osteoporosis at marami pang iba. 1to din ay madalas na sanhi ng pag( atake ng hika.

Ang mga naninigarilyo ay humihina ang katawan, nahihirapang huminga, laging

bumabahin at umuubo, sumasakit ang ulo at nagbabago ang pang( amoy at panlasa. Ang

paninigarilyo ay maaari ring makapagpapangit dahil sa pagkulubot ng balat, makapagpadilaw ng

ngipin at mga kuko sa daliri, at makapagdulot ng mabahong hininga.

2ung ang taong naninigarilyo ay nakakakuha ng mainstream e))ects, ang taong

nakakalanghap naman ng usok ng sigarilyo ang nakakakuha ng sidestream e))ects. 1to ay

tinatawag na +assi3e *moking. 2ahit hindi ka naninigarilyo ay parang naninigarilyo ka na rin

dahil sa mga kemikal na nakukuha mo sa usok ng sigarilyo ng taong katabi o malapit sa

naninigarilyo. !as marami pa ang konsentrasyon ng mga masamang kemikal ang nakukuha ng

mga passi3e smokers mga taong hindi naman naninigarilyo pero nakatira kasama ang taong

naninigarilyo kumpara sa mga taong talagang naninigarilyo. Ang mga ito ay makakaramdam ng

pagsakit ng ulo, at pagtutubig ng mata. Ang mga passi3e smokers ay may mas mataas ng /54

posibilidad na magkaroon ng kanser.

Ang mga bata o anak naman ng mga naninigarilyo ay may mas malaking posibilidad na

magkaroon ng bronchitis, pneumonia at mga sakit sa puso lalo na sa unang taon.

3


4/23

4

C. LAYUNINNGPAG-AARAL

Ang layunin ng pananaliksik na ito ay upang pag( aralan at alamin ang mga sanhi ng

paninigarilyo ng mga kabataan. !akakatulong din ito sa mga hindi nanninigarilyo upang huwag

na nila subukan ang masamang bisyo na ito.

ukuyin kung ano ang karaniwang dahilan kung bakit naninigarilyo ang kabataan.

Alamin kung ano ang aspektong naaapektuhan sa buhay ng isang mag(aaral na

naninigarilyo.

ukuyin ang ibat ibang pamamaraan ng pagkontrol sa mga naninigarilyo.

4


5/23

5

D. KAHALAGAHANNGPAG-AARAL

Ang halaga ng pananaliksik na ito ay upang pamulatin ang pagiisip ng mga kabataang sa

murang edad pa lamang ay nalululong na sa bisyo ng paninigarilyo. indi lamang sa kabataan

makakatulong ito kung hindi na rin sa mga taong hindi na mapigilan ang paninigarilyo.

!akakatulong din ito sa mga hindi nanninigarilyo upang huwag na nila subukan ang masamang

bisyo na ito. Ayon sa mga mananaliksik, ang higit na kahalagahan ng pag(aaral ay ang

makakapaghahatid ng balita sa mga mambabasa tungkol sa paninigarilyo at mapag bigay alam sa

publiko ang kanilang maitutulong upang mabawasan ang paninigarilyo ng kabataan.

5


6/23

6

KABANATA II

MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL O LITERATURA

6


7/23

7

Ayon sa World ealth &rgani7ation, mahigit kalahati sa kabuuang bilang ng kabataang

+ilipino, partikular na iyong nasa edad - hanggang 5, ang gunom na sa bisyo ng paninigarilyo.

Bahagi sila ng tinatayang '0,000 hanggang 50,000 Asian teenagers na maagang natutong

manigarilyo bunga ng kakulangan sa batas laban sa tobacco at walang humpay na promosyon

nito sa bansang +ilipinas. *a katunayan, isa sa bawat tatlong lalaki na nasa middle age ang

namamatay dahil ditto. 1naasahang tataas pa ang bilang na ito sa mga darating na buwan dahil sa

mabilis na paglaganap ng bisyo sa mga kabataan, lalo na sa +ilipinas.

Nalagadaan na ni +angulong "loria !acapagal( Arroyo ang obacco 8egulation Act o)

900/ 8A :9 na naglalayong protektahan ang mga mamamayan laban sa masamang epekto

ng paninigarilyo. *a ilalim ng batas na ito, bawal na ang paninigarilyo sa lahat ng pampublikong

lugar gaya ng mga paaralan, ospital, mga terminal, restawran, at iba. Bawal na rin ang

pagbebenta ng yosi sa mga tindahan na malapit sa mga paaralan, at di na pagbebetahan nito ang

mga menor de edad. 8e;uired din ang mga kumpanyang gumagawa ng sigarilyo na ilagay ang

health warning sa harapan ng kaha ng yosi. 1ba(ban na rin simula 900- ang mga ads ng mga

sigarilyo sa ibat ibang media. Ayon sa !alakanyang, ang +ilipinas ang kauna(unahang bansa sa

mundo na pinakaunang tumupad sa panawagan ng World ealth &rgani7ation na i(regulate ng

mga bansa ang paggamit ng mga produktong may nikotina.Ayon kay $r. ide na nasa usok

ng sigarilyo ay nakakirita at sumisira sa mga baga tuwing humihinga ang taong naninigarilyo.

Ang pangangati ng lalamunan ay kalaunang magiging ubo. 2apag nagtagal ay magdudulot ito ng

paparaming plema. Ang mga ito ay paraan n gating mga katawan ng pagprotekta sa usok. 2apag

itinuloy pa rin ang paninigarilyo, maaaring magkaroon ng sipon at trangkaso, pati na rin

7


8/23

8

bronchitis, pneumonia at iba pang malalang sakit sa puso. *a kalaunan ay maaari pang

magkaroon ng emphysema ang isang taong naninigarilyo, kung saan nasisira ang ibang bahagi o

kabuuan ng mga baga. abang lumalala ang sakit, ay mahihirapan na ito sa paghinga at maging

sa paglakad. Ang paninigarilyo ay isa sa mga dahilan ng emphysema.

!ay apat na milyong kabataang #ilipino sa pagitan ng edad na hanggang : ang

naninigarilyo na, ayon sa magkatuwang na pag(aaral ng $epartment o) ealth $o at World

ealth &rgani7ation W&. Batay sa pag(aaral na pinamagatang ?"lobal @outh obacco

*ur3ey, mahigit 60 porsyento o 9.- milyon mula sa bilang ng mga kabataang naninigarilyo ay

pawang mga lalaki samantalang .' milyon ang mga babae. 1sinaad din sa pag(aaral na walo

mula sa 0 sa mga na sakop ng pag(aaaral ang nakakita ng mga patalatastas na tumatangkilik sa

sigarilyo noong 900-. Nagbabala si $r !aricar ecuti3e director ng #ramework on

obacco Control o) the+hilippinesAlliance, na patuloy na darami ang mga kabataang

naninigarilyo hanggat hindi ipinagbabawal ang patalatastas sa paggamit ng tabako. Ayon kay


9/23

9

KABANATA III

DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK

9


10/23

1

A. DISENYONGPANANALIKSIK

Ang pag(aaral na ito ay isinagawa sa pamamagitan ng mga pangangalap ng mga impormasyon

ang mananaliksik sa ibat ibang mga hanguan sa aklat, proposal, pamanahong(papel. 2umuha rin

ang mga mananaliksik ng ilang impormasyon sa internet.

10


11/23

11

KABANATA I!

PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA

DATOS

11


12/23

12

KARANI"ANG DAHILAN KUNG BAKIT MARAMING KABATAAN ANG

NANINIGARILYO

*a tatlong pangunahing dahilan ng paninigarilyo ng kabataan, apatnapung bahagdan ang

nagsasabing pamilya ang nakakapagdulot ng masamang impluwensiya sa kanilang mga kaanak,

samantalang limamput(tatlong bahagdan naman ang nagsasabing ang mga barakda nila ang

naguudyok ng paninigarilyo at iba pang mga bisyo. +itong bahagdan naman ang nagsasabing sapersonal na buhay lamang ang dahilan. Batay dito, masasabi nating ang mga barkada nila ang

may pinakamalaking impluwensiya sa kanila.

12


13/23

13

IBA#T-IBANG SALIK NA NAKAKAAAPEKTO SA PANINIGARILYO NG KABATAAN

PAMILYA 2alagayan ng buhay

+aninigarilyo ng magulang, kapatid, at iba

pang mga kamag(anak

2akulangan sa patnubay ng magulang

BARKADA Peer pressure - tumutukoy sa

impluwensiya ng isang grupo na naghihikayat

sa isang tao upang baguhin ang kanyang pag(

uugali na pareho sa mga kaugalian ng grupo.

Nahuhumaling sila sa mga patalastas ng

sigarilyo sa telebisyon

PERSONAL NA BUHAY 2ahinaan ng loob sa pagharap sa mga

problema

+ampalipas(oras

1pinagbawal na ni $r. !aricar


14/23


15/23

15

BILANG NG MGA KABATAANG NAHUHUMALING SA PANINIGARILYO$

904 ng kabataang +ilipino ay nagsisimulang manigarilyo sa edad na 0 pababa. !iguel(Ba;uilod, !., N%C, 900

1sa sa tatlo o 9-4 ng kabataang +ilipino ay naninigarilyo. "lobal @outh obacco *ur3ey ngW& at C$C, 900-

alos '04 ng mga batang lalaki ay naninigarilyo. W&, 9009

Apat sa sampung estudyante na may edad na /(5 ay nakapanigarilyo na. C$C(!!W8,900/

1sa sa walong estudyante ng may edad na /(5 ay nagsimulang manigarilyo bago ang edadna 0. C$CE!!W8, 900/

Ang mga batang may magulang na naninigarilyo ay may mataas na posibilidad namanigarilyo rin pagtanda. #CA+

694 ng mga batang +ilipino ay pinagbebentahan ng sigarilyo sa mga tindahan. C$C(!!W8, 9005

15


16/23

16

PARAAN KUNG PAPAANO I"ASAN ANG PANINIGARILYO NG MGA KABATAAN

Animnaput(pitong bahagdan ng mga respondente ang nagsabing disiplina sa sarililamang ang kanilang solusyon upang maiwasan ang paninigarilyo. Ang pinagkakaabalahan

naman ang sumunod na sagot ng dalawampung bahagdan ng mga respondente na siya nilang

ginagawa upang maiwasan ang pagyoyosi o paninigarilyo. *amantalang labing(tatlong bahagdan

lamang ang nagsabing gawaing pangkalakasan ang kanilang ginagawa upang makaiwas.

Ang taong may disiplina sa sarili ay pinipigilan ang mga hindi dapat gawin dahil alam

nilang hindi ito maganda.

IBA#T-IBANG DAHILAN KUNG BAKIT MAKAKAI"AS SA PANINIGARILYO ANG

KANILANG NAPILING GA"AIN$

Naaalis ang pagkanegatibo

+ang(agaw pansin

16


17/23

17

Nagiging masaya

Nakakalimutan ang problema

"umagaan ang pakiramdam

!akakabuti sa kalusugan

!ay mga nagsasabi na baka raw tumaba sila kapag itinigil ang paninigarilyo. *ubukang

bawasan ang intake ng mga )atty )oods kapag itnigil na ang paninigarilyo. uwag hayaang ang

inyong paninigarilyo ay mapalitan ng panibagong bisyo. 2ung kayo gustotung(gusto kumain

nang matatamis, mas mabuting kumain ng prutas.

indi pa huli para itigil ang bisyong sigarilyo. 2apag ginawa ninyo ito ngayon, natitiyak

ko na malaki ang inyong mapapakinabang bukas. indi lamang kayo ang makikinabang kundi

pati ang pamilya. Alalahanin ang pinsalang dinudulot ng paninigarilyo sa katawan.

17


18/23

18

KABANATA !

LAGOM% KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

18


19/23

19

A. LAGOM

Ang karaniwang dahilan kung bakit maraming kabataan ang naninigarilyo ay pamilya

'04, barkada 5/4, at personal na buhay -4.

!ga aspektong nakakaapekto sa pannigarilyo ng mga mag(aaral ay kalusugan 504,

pag(aaral /:4, pamilya at kaibigan 4.

1lan sa mga gawaing ginagawa ng mag(aaral upang maiwasan ang paninigarilyo ay

pagdisiplina sa sarili 6-4, pinagkakaabalahan 904, gawaing pangkalikasan /4.

19


20/23

2

B. KONKLUSYON

Ang paninigarilyo ay isang masamang bisyo. 1to ay masama para sa ating kalusugan.

Bukod sa magastos ang paninigarilyo, ay nakakapagdulot pa ito ng maraming uri ng sakit tulad

ng sakit sa puso, bronchitis at kanser. Nakakapagpahina din ito ng resistensya n gating katawan.

1to rin ay nakamamatay. Ang usok ng sigarilyo ay nakakasama rin maging sa ating mga kaibigan

at kasambahay. Ang paninigarilyo rin ay masama para sa ating kapaligiran dahil nakadaragdag

lang ito sa polusyon.

20


21/23

21

C. REKOMENDASYON

1to ang maaaring gawin sa pagtigil sa paninigarilyoF =na ay lumayo sa ibang mga

naninigarilyo. Alisin ang lahat ng sigarilyo at ang bawat bakas ng tabako na taglay ninyo.

umingi ng tulong at suporta sa pamilya sa desisyon nang paghinti. 1to ang mag( iiwas sa inyo

sa tukso at magpapalakas sa inyong kapasiyahan na tumigil na. 2apag nakadarama ng

pagkagustong manigarilyo ay maghanap ng ibang pagkakaabalahan. !ag( ehersisyo araw(araw.

!akalilinis ito sa baga at makapagbubuti sa kalusugan at kaligayahan. uwag magpapalipas ng

gutom. 2umain ng regular at huwag tatangkain magpababa ng timbang habang sinisikap alisin

ang ugalung paninigarilyo. 2umain ng masusustansiyang pagkain. Ang mga ito ay siyang

magaling na lunas laban sa lason ng tabako. 2ung hindi tuluyang maihinto ang paninigarilyo,

komunsulta sa *moking Cessation Clinics. $apat din ay dagdagan pa ng gobyerno ang mga

proyekto laban sa paninigarilyo ng mamamayang +ilipino.

21


22/23

22

BIBLIOGRAPIYA

httpFGGtl.wikipedia.orgGwikiG*igarilyo

httpFGGwww.philstar.comGArticle.asp>HarticleidI'/'':0

httpFGGtl.articlestreet.comGArticleGhe(!any(+erils(&)(*moking(obaccoG6-:-5

httpFGGbisyonatoh.blogspot.comG

httpFGG)il.wikipilipinas.orgGinde>.phpHtitleIBatasE8epublikaE:9

Ahluwalia, J., Resnicow, K., Clark, W. (1998).Ethnicity and Disease Journal: Article: pp.385-

393, Volume 8, Issue 3 !cto"er #998$. Nakuha noong Disye!re "##9sah$$%&''a$%.allen%ress.co'%erlser're*ues$+ge$ a!s$rac$-oi+1#.1#/0"21#/931#4.

(1998)##835#0830AKA6R763D".0#05"-c$+1

5loone4. Nakuha noong January "##9 sah$$%&''www.!looine4.org'con$en$:cigare$$e.%h%

Dich$er, 7. (19/;). WhyDo %e &mo'e (i)arettes*. Nakuha noong 7nero "##9 sa

h$$%&''sokingsies.co'ocs' whysoke.h$l

7er. ("##8).+eena)e &mo'in) in the hilippines. Nakuha noong Disye!re "##9

sah$$%&''eeri$us.!logs%o$.co'"##8'#1'$eenagesokingin%hili%%ines.h$l

o to &top &mo'in). ar$in, @.. ("##8).&mo'in) /acts 2or arent and +eens, +he Dan)ers o2 &econdhand &mo'e and

ore. Nakuha noong 7nero "##9

sah$$%&''*ui$soking.a!ou$.co'o'$eensoking'a'$eensokeac$s.h$

22
http://tl.wikipedia.org/wiki/Sigarilyohttp://www.philstar.com/Article.aspx?articleid=434490http://tl.articlestreet.com/Article/The-Many-Perils-Of-Smoking-Tobacco/671975http://bisyonatoh.blogspot.com/http://fil.wikipilipinas.org/index.php?title=Batas_Republika_9211http://www.blogger.com/%20http:/atp.allenpress.com/perlserv/?request=get-%20abstract&doi=10.1043%2F1049510x.(1998)008%5B0385%3AKASRES%5D2.3L0%3B2&ct=1%20%0Dhttp://www.blogger.com/%20http:/atp.allenpress.com/perlserv/?request=get-%20abstract&doi=10.1043%2F1049510x.(1998)008%5B0385%3AKASRES%5D2.3L0%3B2&ct=1%20%0Dhttp://www.bloodindex.org/content_cigarette.phphttp://www.blogger.com/%20http:/emeritus.blogspot.com/2008/01/teenage-smoking-in-philippines.html%20%0Dhttp://quitsmoking.about.com/od/teensmoking/a/teensmokefacts.htmhttp://tl.wikipedia.org/wiki/Sigarilyohttp://www.philstar.com/Article.aspx?articleid=434490http://tl.articlestreet.com/Article/The-Many-Perils-Of-Smoking-Tobacco/671975http://bisyonatoh.blogspot.com/http://fil.wikipilipinas.org/index.php?title=Batas_Republika_9211http://www.blogger.com/%20http:/atp.allenpress.com/perlserv/?request=get-%20abstract&doi=10.1043%2F1049510x.(1998)008%5B0385%3AKASRES%5D2.3L0%3B2&ct=1%20%0Dhttp://www.blogger.com/%20http:/atp.allenpress.com/perlserv/?request=get-%20abstract&doi=10.1043%2F1049510x.(1998)008%5B0385%3AKASRES%5D2.3L0%3B2&ct=1%20%0Dhttp://www.bloodindex.org/content_cigarette.phphttp://www.blogger.com/%20http:/emeritus.blogspot.com/2008/01/teenage-smoking-in-philippines.html%20%0Dhttp://quitsmoking.about.com/od/teensmoking/a/teensmokefacts.htm


23/23

23

term paper - sigarilyo

Documents