Wójt Gminy Michałowice

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy

Michałowice

Część I

UWARUNKOWANIA ROZWOJU

TUV

EN ISO, 2001, 2000Zertyfikat 75, 100, 6168

TUV Rheinland Inter Cert BIURO ROZWOJU KRAKOWA

wrzesień 2004

2

SPIS TREŚCI WPROWADZENIE

ROZDZIAŁ 1. GMINA MICHAŁOWICE NA TLE REGIONU. 1.1. POŁOŻENIE I PODZIAŁ TERYTORIALNY

1.2. CHARAKTERYSTYCZNE WIELKOŚCI OBRAZUJĄCE SYTUACJĘ GMINY NA TLE POWIATU

ZIEMSKIEGO KRAKOWSKIEGO I WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO

ROZDZIAŁ 2. DIAGNOZA UWARUNKOWAŃ ZEWNĘTRZNYCH. 2.1. POWIĄZANIA ZEWNĘTRZNE

2.2. USTALENIA PROJEKTU PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO ODNOSZĄCE SIĘ DO GMINY MICHALOWICE

2.3. INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO W ODNIESIENIU DO GMINY MICHAŁOWICE ZAWARTE W

PROJEKCIE PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO

2.4. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE ORAZ POLITYKA REGIONALNA W ZAKRESIE OCHRONY

ŚRODOWISKA 2.4.1 UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE 2.4.2 JAKOŚĆ ŚRODOWISKA I JEGO ZAGROŻENIE 2.4.3 POLITYKA W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA 2.5. POLITYKA REGIONALNA W ZAKRESIE OCHRONY DÓBR KULTURY ROZDZIAŁ 3. DIAGNOZA UWARUNKOWAŃ WEWNĘTRZNYCH.

3.1. AKTUALNA SYTUACJA DEMOGRAFICZNA 3.1.1. STRUKTURA DEMOGRAFICZNA

3.1.2. RYNEK PRACY 3.2. OCENA STANU I UWARUNKOWAŃ ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMINY MICHAŁOWICE 3.2.1. MOŻLIWOŚCI I UWARUNKOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA I LEŚNICTWA

3.2.2. UWARUNKOWANIA ROZWOJU POZAROLNICZEGO SEKTORA PRODUKCJI

3.3. OCENA WARUNKÓW ŻYCIA MIESZKAŃCÓW 3.3.1. WARUNKI ŻYCIA LUDNOSCI W ZAKRESIE MIESZKALNICTWA

3.3.2. POZIOM ZASPOKOJENIA POTRZEB W ZAKRESIE USŁUG.

3.4. STAN ISTNIEJACY I UWARUNKOWANIA KOMUNIKACJI 3.4.1. UKŁAD I TRANSPORT DROGOWY

3.4.2. UKŁAD I TRANSPORT KOLEJOWY

3.4.3. PARKINGI I ZAPLECZE KOMUNIKACJI

3

3.5. STAN ISTNIEJĄCY I OCENA FUNKCJONOWANIA INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

3.5.1. ZAOPTRZENIE W WODĘ

3.5.2. ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW

3.5.3. ELEKTROENERGETYKA

3.5.4. CIEPŁOWNICTWO

3.5.5. GAZOWNICTWO

3.5.6. TELEKOMUNIKACJA

3.5.7. GOSPODARKA ODPADAMI 3.6. STAN AKTUALNY I UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO 3.6.1. UKŁAD PRZESTRZENNY, STRUKTURA UŻYTKOWANIA I STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA

3.6.2. TENDENCJE ROZWOJOWE W OPARCIU O REALIZACJE USTALEŃ PLANU I WNIOSKI ZGŁOSZONE DO JEGO AKTUALIZACJI

3.6.3. UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO

ROZDZIAŁ 4 – USTALENIA I PRZESŁANKI DOTYCZACE DALSZEGO ROZWOJU

GMINY MICHAŁOWICE. 4.1. STRATEGIA ROZWOJU GMINY MICHAŁOWICE

4.2. PRZESŁANKI DALSZEGO ROZWOJU PERSPEKTYWICZNEGO

ROZDZIAŁ 5 – ZAŁĄCZNIKI 5.1. OBIEKTY ZABYTKOWE I STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE W OBSZARZE GMINY MICHAŁOWICE –

ZAŁĄCZNIK NR 1 5.2. WYKAZ I WSTĘPNE USTOSUNKOWANIE SIĘ DO WNIOSKÓW ZGŁOSZONYCH PRZEZ ORGANY I

INSTYTUCJE – ZAŁĄCZNIK NR 2 5.3. WYKAZ I WSTĘPNE USTOSUNKOWANIE SIĘ DO WNIOSKÓW ZGŁOSZONYCH DO STUDIUM

PRZEZ OSOBY FIZYCZNE I PODMIOTY GOSPODARCZE – ZAŁĄCZNIK NR 3 5.4. ZBIORCZA ANALIZA UWARUNKOWAN WYSTĘPUJĄCYCH W OBSZARZE OPRACOWANIA –

RYSUNEK W SKALI 1-10000 – ZAŁĄCZNIK NR 4

4

WPROWADZENIE

1. Niniejsze opracowanie stanowi aktualizację studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy Michałowice z czerwca 1999 roku wykonanego przez Instytut Gospodarki

Przestrzennej i Komunalnej w Krakowie.

2. Opracowanie podjęto w trybie nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia

27 marca 2003 r. Konieczność aktualizacji studium wyniknęła na etapie opracowanego projektu

planu miejscowego obejmującego zasięgiem cały obszar gminy i była wynikiem braku spełnienia

warunków zgodności opracowywanego planu z dokumentem „Studium” w rozumieniu art.14. ust. 5,

art.17 pkt 4 oraz art. 20 ust.1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Postępujący

rozwój gminy Michałowice oraz zainteresowanie mieszkańców i inwestorów zewnętrznych niektórymi

terenami nie przewidzianymi w dotychczas obowiązującym akcie kierownictwa wewnętrznego gminy

a także podejmowane próby zmian przebiegu niektórych elementów stanowiących inwestycje celu

publicznego w obszarze gminy spowodował konieczność dokonania aktualizacji tego dokumentu.

3. Zasięg opracowania „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy

Michałowice”” spełnia wymogi art.9 ust.3 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia

27. 03. 2003 r. I obejmuje obszar gminy w jej aktualnych granicach administracyjnych.

4. Na całość opracowywanego „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

gminy Michałowice” składają się części wyodrębnione w odrębnych tomach:

Część I –Uwarunkowania rozwoju gminy Michałowice (do którego załącznik stanowi rysunek nr 1:

„Uwarunkowania rozwoju” w skali 1: 10 000)

Część II – Kierunki polityki rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowice (do

którego załącznik stanowi rysunek nr 2: „Kierunki zagospodarowania przestrzennego” w skali

1:10000)

Część III – Dokumenty formalno – prawne(związane z opracowywanym studium).

5. W zawartej w niniejszej części I opracowania diagnozie stanu istniejącego wyodrębniono 4 rozdziały,

z których pierwsze 3 obejmują:

- usytuowanie gminy Michałowice w regionie oraz jej pozycję w obszarze województwa

małopolskiego.

- diagnozę uwarunkowań zewnętrznych (rozdział 2)

- diagnozę uwarunkowań wewnętrznych (rozdział 3)

6. Należy podkreślić że niniejsze opracowanie zawiera pełny zakres problematyki dotyczącej

„Studium...” zgodnie z wymogami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

określonymi w art.10 ust.1 uwzględniając problemy i specyfikę lokalna gminy Michałowice.

7. Podkreślenia wymagają następujące okoliczności towarzyszące tworzeniu dokumentu:

- studium jest jednym z pierwszych opracowań w obrębie województwa małopolskiego

tworzonych w trybie nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym co nie

powoduje istotnych zmian w stosunku do występujących uwarunkowań i okoliczności, które

rzutowały by na kierunki rozwoju przestrzennego gminy, nie mniej jednak objęte jest nową

procedurą.

5

- W okresie tworzenia niniejszego studium w fazach końcowych opracowania był projekt

planu zagospodarowania przestrzennego województwa małopolskiego (po problemowych

uzgodnieniach, konsultacjach oraz stanowisku WKUA) nie mniej jednak dokument ten nie był

uchwalony stąd też konieczność zapoznania się z jego ostateczną treścią przy formułowaniu

polityki i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowice.

8. W opracowaniu aktualizacji wykorzystano następujące materiały:

- projekt planu zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego – Departament

Środowiska i Rozwoju Wsi – 2003 r.

- studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowce -

IGPiK 1999 r.

- Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowice (faza przed

przeprowadzeniem uzgodnień)

- Opracowanie wykonane dla potrzeb planu miejscowego, w tym inwentaryzacja urbanistyczna,

opracowanie ekofizjograficzne, prognoza wpływu ustaleń planu na środowisko, (BRK-S.A.,

2003r.)

Przedmiotem szczegółowych analiz były wnioski osób fizycznych zgłoszone do Studium oraz

postulaty wnoszone przez urzędy i instytucje uzgadniające dokumenty planistyczne.

6

ROZDZIAŁ 1 GMINA MICHAŁOWICE NA TLE REGIONU

Dla przeprowadzenia oceny stanu istniejącego i uwarunkowań występujących w obszarze gminy niezbędne

jest określenie pozycji gminy w Województwie Małopolskim. Jest to tym bardziej istotne że położenie gminy,

jej bezpośrednie sąsiedztwo oraz związki z Krakowem wpływają w sposób znaczący na warunki życia, co

wiąże się z przeprowadzoną diagnozą uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych.

Rozdział ten stanowi zatem wprowadzenie do problemów przedstawionych w rozdziałach następnych.

7

1.1 POŁOŻENIE I PODZIAŁ TERYTORIALNY.

1. Położona w bezpośrednim sąsiedztwie Krakowa, w centralnej części województwa małopolskiego,

oraz w północnej części powiatu ziemskiego krakowskiego, gmina Michałowice graniczy

bezpośrednio:

- od strony zachodniej z gminą Zielonki,

- od strony wschodniej z gminą Kocmyrzów – Luborzyca

- od strony północnej z gminą Iwanowice

- od strony południowej z Krakowem

2. Pod względem położenia geograficznego (w tym morfologicznego) obszar gminy usytuowany jest

prawie w całości w granicach mezoregionu Wyżyny Miechowskiej. Jedynie zachodnia część gminy

(Górna Wieś) położona jest na pograniczu Wyżyny Miechowskiej i Wyżyny Krakowskiej.

3. Gminę Michałowice tworzy osiemnascie jednostek wiejskich zajmujących obszar o powierzchni

51,14 km² a mianowicie:

- Górna Wieś,

- Kończyce,

- Kozierów

- Księżniczki,

- Masłomiąca

- Michałowice (podzielone na 3 jednostki: Michałowice I, Michałowice II i Michałowiece III),

- Młodziejowice

- Pielgrzymowice

- Raciborowice

- Sieborowice

- Więcławice Dworskie

- Więcławice Stare

- Wilczkowice

- Wola Więcławska

- Zagórzyce Dworskie

4. Graficzny obraz położenia gminy przedstawia załączony schemat podziału administracyjnego

województwa małopolskiego (rys. nr 1), natomiast położenie gminy w powiecie oraz obraz podziału

terytorialnego gminy przedstawia załączony rysunek nr 2.

1.2 CHARAKTERYSTYCZNE WIELKOŚCI OBRAZUJĄCE SYTUACJĘ GMINY NA TLE POWIATU ZIEMSKIEGO KRAKOWSKIEGO I WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO.

1. Wielkość na tle powiatu ziemskiego krakowskiego i województwa małopolskiego obrazują dane

przedstawione w zamieszczonej poniżej tabeli:

8

Tabela nr 1. Charakterystyczne wielkości

Lp. Wyszczególnienie Jednostka miary Gmina Michałowice

Powiat Krakowski

Województwo Małopolskie

1. Ludność gminy osób na koniec 2002 r. 7244 239.344 3.237.217

2. Powierzchnia km² 51,3* 1230.0 15.107

3. Gęstość zaludnienia osób/km² 142 195 214

4. Powierzchnia użytków rolnych

ha 4177** 78.849 782.175

4a. W tym na jednego mieszkańca

ha 0,57 0.33 0.24

5. Stopień zalesienia obszaru

ha 197 15.224 438.649

5b. W tym w ujęciu procentowym

% 3,8 12.3 29.0

Dane: z rocznika statystycznego

*uwzględniając wyrównawczą powierzchnię geodezyjną,

**bez sadów

2. Gmina Michałowice pod względem wielkości obszaru plasuje się na 13 miejscu (na łączną liczbę 17

gmin miejsko – wiejskich) i należy do jednej z mniejszych gmin powiatu ziemskiego Krakowskiego.

Pod względem liczby ludności gmina Michałowice plasuje się na przedostatniej pozycji w powiecie

ziemskim Krakowskim wyprzedzając jedynie gminę Sułoszowa.

9

ROZDZIAŁ 2.

DIAGNOZA UWARUNKOWAŃ ZEWNĘTRZNYCH

Na uwarunkowania zewnętrzne w rozumieniu autorów składają się czynniki, na które władze lokalne gminy

nie mają bezpośredniego wpływu a które wiążą się z takimi czynnikami obiektywnymi jak: położenie w

regionie, sąsiedztwo, bogactwa naturalne oraz zasoby przyrodnicze i kulturowe, a także elementy polityki

władz szczebla wojewódzkiego obejmujące: kierunki powiązań regionalnych i ponadregionalnych, polityka w

sferze ekologicznej (w tym ochrona przyrody i dóbr kultury) i gospodarczej (w tym inwestycje o znaczeniu

regionalnym i krajowym przewidywane do realizacji w obszarze gminy).

10

2.1 POWIĄZANIA ZEWNĘTRZNE.

1. W zakresie powiązań funkcjonalno – przestrzennych gminy szczególnie ważne są związki z

terenami bezpośrednio otaczającymi.

W przypadku gminy Michałowice związki te należy rozpatrywać w następujących aspektach:

- powiązań krajobrazowych i związków wynikających z warunków naturalnych,

- powiązań gospodarczych,

- powiązań demograficznych,

- powiązań komunikacyjnych,

- powiązań infrastrukturalnych

2. Powiązania o charakterze przyrodniczym i krajobrazowym z terenami w bezpośrednim sąsiedztwie

oraz terenami bardziej odległymi wynikają z położenia geograficznego w przeważającej części na

obszarze Wyżyny Miechowskiej w niewielkiej części na obszarze Wyżyny Krakowskiej, Cechą

charakterystyczna morfologii tego krajobrazu są zróżnicowane spadki wzniesień, spłaszczenia

wierzchowinowe, obniżenia dolinne wzdłuż cieków wodnych.

Gmina Michałowice prawie w całości leży w zlewni rzeki Dłubni, niewielki fragment na płn.- zach.

położona jest w zlewni Prądnika. Ponadto na terenie gminy, w Raciborowicach znajduje się część

zbiornika przeciwpowodziowego „Zesławice” na Dłubni.

Ze względu na wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe znaczne obszary gminy zostały objęte

ochroną w postaci Dłubiańskiego Parku Krajobrazowego oraz Parku Krajobrazowego Dolinki

Krakowskie. Oba te parki wchodzą w skład Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych.

Korzystniejsze warunki klimatyczne, tj. szczególnie czyste powietrze w stosunku do centralnego

obszaru aglomeracji Krakowa, czynią ten rejon atrakcyjnym dla części jego mieszkańców

zainteresowanych wypoczynkiem weekendowym.

Gmina podobnie jak sąsiednie gminy rolnicze po stronie północnej od Krakowa, wyróżnia się

glebami o wysokich klasach bonitacyjnych – dominują gleby I, II i III klasy, które podlegają ochronie.

3. Położenie gminy Michałowice – posiadającej charakter rolniczy, w bezpośrednim sąsiedztwie miasta

Krakowa, wpływa na występowanie silnych powiązań społeczno – gospodarczych między gminą a

miastem.

Dla Michałowic, Kraków stanowi duży rynek zbytu dla produktów rolnych wytwarzanych w gminie,

zarówno w obrocie detalicznym, indywidualnym jak i hurtowym a zarazem podstawowy rynek pracy

dla osób szukających zatrudnienia poza rolnictwem. Kraków jest dla gminy głównym ośrodkiem

obsługi w zakresie usług ponad podstawowych, umożliwiając dostęp do usług wyższego rzędu,

których gmina nie jest w stanie sama zapewnić. Są to usługi publiczne z zakresu oświaty i nauki,

ochrony zdrowia, kultury, a także wszelkiego rodzaju usługi komercyjne, poczynając od handlu a

kończąc na usługach bankowych, finansowych, ubezpieczeniowych i in.

Gmina Michałowice jest również dogodnym lecz słabo wykorzystanym miejscem dla lokalizacji

działalności gospodarczej. Natomiast obserwuje się docenianie gminy jako miejsca zamieszkania w

pobliżu Krakowa a także wspomnianego już miejsca wypoczynku i rekreacji weekendowej.

Potwierdzeniem występowania silnych związków pomiędzy Michałowicami a Krakowem jest tez fakt

znalezienia się gminy w granicach tzw. Krakowskiego Obszaru Metropolitarnego. Obszar ten

11

wyróżnia się m.in. poziomem i dynamiką urbanizacji, wysokim stopniem powiązania z

krakowskim rynkiem pracy oraz niektórymi wspólnymi rozwiązaniami sieciowymi elementów

infrastruktury technicznej.

4. Powiązania o charakterze demograficznym w przypadku gminy Michałowice wiążą się ściśle z

możliwościami lokalnego rynku pracy. Generalnie stwierdzić można, że istnieje wyraźna przewaga

wyjazdów do pracy poza obszar gminy nad przyjeżdżającymi do pracy spoza terenu gminy (saldo

migracji wahadłowej jest ujemne i szacowane na 400 osób). Głównym kierunkiem wyjazdów do

pracy jest miasto Kraków.

5. Gmina Michałowice położona jest przy głównym szlaku komunikacyjnym, który stanowi droga

krajowa nr 7 Kraków – Warszawa, zapewniająca powiązanie z Krakowem i sąsiednimi powiatami

województwa małopolskiego i innymi województwami. System komunikacyjny uzupełniają drogi

powiatowe i drogi gminne. W zakresie komunikacji zbiorowej podstawowym środkiem lokomocji jest

autobus, którego linie prowadzone są głównie w drodze nr 7 oraz linie minibusów w pozostałych

drogach (powiatowych i gminnych), łączące wsie gminy z Krakowem i gminami sąsiednimi.

6. W zakresie powiązań infrastrukturalnych gminy z obszarem zewnętrznym szczególna uwagę należy

zwrócić na

- fakt, że gmina Michałowice znajduje się w potencjalnej strefie ochrony pośredniej rzeki Dłubni,

stanowiącej jedno ze źródeł wody pitnej dla Krakowa, co wiąże się z ustalonymi obligacjami w

zakresie gospodarki wodno – ściekowej w oparciu o projekt sterfy.

- fakt, że w zakresie zaopatrzenia w wodę zlokalizowane na terenie Michałowic ujęcia wód

podziemnych warstw jurajskich i krasowych zaopatruje w wodę część bezpośrednio

sąsiadującej zabudowy mieszkaniowej z gmin: Zielonki, Iwanowice, Kocmyrzów – Luborzyca.

Ponadto w Raciborowicach zlokalizowane jest ujecie wody na rzece Dłubni zasilające system

wodociagowy Nowej Huty.

- fakt, że wyposażono w kanalizacje część wsi Raciborowice odprowadzając ścieki do kanalizacji

Krakowa (do kolektora prowadzącego do oczyszczalni Kujawy oraz ze względu na konieczność

ochrony ujęcia wody z rzeki Dłubni, Wojewoda Małopolski zlecił rozbudowę sieci kanalizacyjnej

obsługującej Raciborowice oraz włączenie do tego systemu wsi: Kończyce, Ksieżniczki,

Michałowice.

- ścisłe powiązanie sieci elektroenergetycznej gminy Michałowice z infrastrukturą

elektroenergetyczną Krakowa i gmin sąsiednich a także ze Słomnikami (źródła zaopatrzenia w

energie elektryczną położone są w Krakowie - GPZ Lubocza oraz w Słomnikach – GPZ w

Prandocinie) a ponadto przez gminę Michałowice przebiega linia wysokiego napięcia mająca

istotne znaczenie ponadlokalne.

- ścisłe powiązanie sieci gazowej średnioprężnej na obszarze gminy Michałowice ze stacjami

redukcyjno – pomiarowymi I stopnia zlokalizowanymi poza obszarem gminy w Krakowie-

Mistrzejowicach i w Zielonkach.

- fakt, że abonenci telefonii przewodowej z gminy Michałowice, włączeni do systemu

automatycznych central międzymiastowych, związani są z krakowską strefą numeracyjną a

także, że eksploatowana nadal centrala ręczna w Raciborowicach, z pośrednictwa której

korzysta jeszcze znaczna część abonentów w gminie, jest zwiazana z krakowską strefa

numeracyjną a ponadto fakt, że przez teren gminy Michałowice przebiegają trasy

przewodowych łączy telekomunikacyjnych, wiążących Kraków z centralną Polską.

12

2.2 USTALENIA PROJEKTU PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO

1. „Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego” (będący w fazie uchwalania

w okresie sporządzania niniejszej części Studium) stanowi podstawowy instrument kształtowania i

prowadzenia regionalnej polityki przestrzennej. Plan jest dokumentem za którego pośrednictwem

ustalenia koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju i uchwalonej w roku 2000 „Strategii

rozwoju Województwa Małopolskiego” są przenoszone do planowania miejscowego , w tym do

niniejszego dokumentu „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

gminy Michałowice” w rozumieniu art. 9 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym z dnia 27.03.2003r. (Dz. U. Z dnia 15.05.2003r).

Powyższe dotyczy zarówno przestrzennego aspektu zadań rządowych (w odniesieniu do gminy

Michałowice zaprezentowanych w punkcie 2.3 niniejszego tekstu) jak i zagadnień stanowiących

domenę polityki państwa z zakresu ochrony środowiska i ochrony dóbr kultury (zaprezentowanych

odpowiednio w punkcie 2.4 i 2.5 niniejszego tekstu) – a także innych zagadnień dotyczących gminy.

Ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa zawarto w części „B” –kierunki

zagospodarowania przestrzennego.

2. W odniesieniu do strefy ekologicznej gmina Michałowice zakwalifikowana jest w przeważającej

części do obszaru (B) o wysokich walorach przyrodniczych wymagających proekologicznych działań

i przeciwdziałania możliwej degradacji. Jedynie północno – wschodnia część gminy znajduje się w

obszarze (C) wskazanym do utrzymania stanu równowagi pomiędzy działalnością gospodarczą i

stanem środowiska.

Wiąże się to z odpowiednimi działaniami, i tak w zakresie zasobów wód powierzchniowych,

szczególne ustalenia dotyczą obszaru B, a mianowicie:

- prowadzenia gospodarki wodnej w układzie zlewniowym z określeniem warunków korzystania z

wód oraz ustaleniem hierarchii działań i potrzeb poszczególnych użytkowników,

- zmniejszaniu ładunków zanieczyszczeń, a szczególnie stężeń substancji biogennych źródeł

ścieków odprowadzonych do istniejących oczyszczalni,

- budowę kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków na terenach gęsto zabudowanych oraz

oczyszczalni przydomowych na terenach silnie rozproszonej zabudowy,

- stosowanie właściwych zabiegów agrotechnicznych (w rolnictwie),

- szczególną ochronę źródeł i obszarów źródliskowych, z uwzględnieniem zakazu meliorowania,

- zachowanie lub wprowadzenie stref buforowych (lasy, zarośla łęgowe, mokradła, łąki) przy

dnach dolin lub łożyskach rzek i potoków w celu ograniczenia dopływu zanieczyszczeń

obszarowych i komunikacyjnych,

- stosowanie regulacji koryt oraz zabudowy hydrotechnicznej cieków sprzyjającej

samooczyszczaniu się wód oraz rozwojowi w charakterystycznych dla danego siedliska

biocenoz wodnych i przybrzeżnych.

W zakresie ochrony przyrody i krajobrazu, podstawowe ustalenia, które odnoszą się do m. Innymi

obszaru gminy Michałowice dotyczą:

13

- wypełniania ustaleń dotyczących parków krajobrazowych i obszarów krajobrazu

chronionego przy jednoczesnym podejmowaniu działań zmierzających do: zachowania i

uczytelnienia istniejących wartości estetyczno-widokowych, przywracanie równowagi

przyrodniczej i bioróżności w częściach zdegradowanych lub dysharmonijnych (usuwanie lub

maskowanie zielenią elementów obniżających wartości estetyczno – widokowe),

- ochrony naturalnych siedlisk i stanowisk roślin i zwierząt,

- zachowanie istniejących korytarzy ekologicznych przy czym w obszarach zagrożonych

powodzią, sposób zagospodarowania winien zapewnić spływ wód (dotyczy szczególnie terenów

międzywali),

- odtwarzanie korytarzy ekologicznych łączących tereny parków z terenami ościennymi,

- poprawę walorów krajobrazowych poprzez : powiększenie terenów leśnych (dolesienia,

zalesienia), zapewnienie ciągłości terenów zalesionych i zakrzewionych w korytarzach

ekologicznych,

W zakresie odpadów komunalnych plan przewiduje początkowo 4, przejściowo 19, a docelowo 10

zakładów zagospodarowania odpadów na terenie województwa Małopolskiego pełniących funkcję

ponadlokalną, posiadających nowoczesne wyposażenia związane z odzyskaniem i

unieszkodliwieniem odpadów zgodnie z normami europejskimi.

Jednocześnie dla osiągnięcia założonych celów przewiduje się działanie związane z:

- redukcją ilości odpadów kierowanych na składowiska oraz zawartości składników ulegających

biodegradacji, a także eliminację odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów

komunalnych,

- bieżącą likwidację składowisk nielegalnych,

- edukację społeczną (dotyczy szczególnie selektywnego zbierania odpadów)

Uzupełnienie niniejszego tekstu zawarto w pkt 2.4.

3. W odniesieniu do sfery kulturowej, niezależnie od obiektów stanowiących wartość zabytkową

prawnie chronioną plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego w celu

zachowania ochrony i wykorzystania terenów o wybitnych wartościach historyczno – kulturowych

proponuje utworzenie obszarowych form ochrony krajobrazu i dziedzictwa kulturowego w formie

parków kulturowych. Celem ustanowienia takiej formy ochrony jest utrzymanie wartości oraz

kontynuacji tradycji miejsca i umożliwienie rozwoju zgodnie z tradycjami regionu. W planie

wyodrębniono 56 takich obszarów na terenie Województwa Małopolskiego do objęcia tą formą

ochrony w pierwszej kolejności oraz 163 obszary do objęcia ochroną w drugiej kolejności. W

odniesieniu do gminy Michałowice plan wskazuje utworzenie w drugiej kolejności parku kulturowego

w Raciborowcach.

Uzupełnienie niniejszego tekst stanowi polityka regionalna w zakresie ochrony dóbr kultury

zawarto, jak już wspomniano, w punkcie 2.5 niniejszego tekstu.

4. W odniesieniu do infrastruktury społecznej plan Województwa Małopolskiego zwraca uwagę na

konieczność upowszechnienia sportu i kultury fizycznej wśród dzieci i młodzieży przez wyposażenie

istniejących i nowo realizowanych szkól w obiekty sportów ogólnorozwojowych, w tym w sale

gimnastyczne i boiska sportowe do uprawiania różnych dyscyplin. Innym kierunkiem działania

określonym w planie jest wspieranie sportu wyczynowego przez rozszerzanie dostępu do obiektów

14

sportowych przez wszystkich zainteresowanych oraz poprawę systemu szkolenia i treningu

osób utalentowanych.

Plan nie wymienia jednak w zakresie przestrzennych (lokalizacja) i pozaprzestrzennych

(organizacja) działań na poziomie gmin ograniczając się głównie do terenów miejskich oraz podając

zamierzenia inwestycyjne dotyczące sporów zimowych oraz ośrodków sportowo – rekreacyjnych w

gminach posiadających szczególne predyspozycje do ich lokalizacji (gmina Michałowice nie jest

wymieniana).

5. W zapisie integracji przestrzennej przedstawionej w ramach hierarchii ośrodków gmina Michałowice

plasuje się na najniższym szczeblu t.j. poziomu lokalnego. Stanowić go mają małe ośrodki

wyposażone w małe obiekty infrastruktury społecznej zaspokajające potrzeby lokalnych

mieszkańców t.j. siedziby gmin.

6. Gmina Michałowice położona jest w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym podobnie jak pozostałe

gminy Powiatu Krakowskiego Ziemskiego i powiatów bezpośrednio sąsiadujących (łącznie 40 gmin i

miasto Kraków).

Gmina Michałowice wymieniana jest w strefie zewnętrznej podmiejskiej przylegającej bezpośrednio

do Krakowa. Powyższe jest związane ze zjawiskiem (obserwowanym od dłuższego czasu na terenie

gminy Michałowice) przenoszenia się ludności miejskiej Krakowa do strefy podmiejskiej a

jednocześnie z korzystaniem przez ludność gminy z szerokich usług i infrastruktury społecznej w

obszarze Krakowa jako metropolii.

7. W odniesieniu do komunikacji ustalenia odnoszące się do gminy Michałowice dotyczą:

− przebudowy drogi krajowej nr 7 jako drogi szybkiego ruchu (S7) z realizacją obwodnic i obejść

terenów silnie zainwestowanych, co jest związane z zapewnieniem dogodnego i czytelnego

przejazdu przez obszar Małopolski na kierunku N-S,

− ograniczenie obudowy dróg wyższych klas w obszarze gmin (GP, G) funkcjami

mieszkaniowymi, usługowymi lub przemysłowymi,

− zatrzymanie procesu dekapitalizacji istniejącej sieci drogowej i obiektów inżynierskich z nią

związanych przy efektywnym jej wykorzystaniu oraz podjęcie działań przebudowy i

modernizacji w dostosowaniu do standardów ruchu,

− poprawy dostępności terenów przez rozbudowę sieci o większych parametrach,

− modernizacji linii kolejowej Kraków – Tunel – Kozłów (jako części międzynarodowej linii CE65)

przebiegającej południowym obrzeżem gminy Michałowice.

8. W odniesieniu do systemów infrastruktury technicznej ustalenia dotyczące:

− konsekwentnego wdrożenia wymogów ochronnych w określonych administracyjnie strefach

ochrony ujęć wodnych,

− kontynuacji działań na rzecz dalszego rozwoju sieci kanalizacyjnej w dostosowaniu do

istniejącej i realizowanej sieci wodociągowej,

− budowania nowych oczyszczalni ścieków w gminach wiejskich, które kanalizacji sanitarnej nie

posiadają (lub są w nią wyposażone częściowo),

15

− na terenach zabudowy rozproszonej realizowania przydomowych oczyszczalni

ścieków,modernizacji istniejących sieci średniego napięcia oraz utrzymania istniejących linii

wysokich napięć (dotyczy 110 i 220kV w południowej części gminy).

2.3 INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO W ODNIESIENIU DO GMINY MICHAŁOWICE ZAWARTE W PROJEKCIE PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO.

1. Ustawa z dnia 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym definiuje w art.2 ust.5

inwestycje celu publicznego. Według w/w ustawy przez inwestycje celu publicznego należy rozumieć

– działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i

krajowym) stanowiące realizacje celów o których mowa w art.6 ustawy z dnia 21.08.1997 o

gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r. Nr 46 poz.543 z późniejszymi zmianami).

2. Poniżej skonkretyzowano zadanie dotyczące gminy Michałowice wg wykazów sporządzonych w

projekcie planu zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego.

- W odniesieniu do strefy kulturowej w ramach zadań wynikających z Kontraktu Wojewódzkiego

na lata 2001-2003 w pozycji: odnowa centrów małych miast i wsi wymieniona jest wieś

Michałowice.

W odniesieniu do potencjalnych zadań rządowych dotyczących dróg krajowych wynikających

zarówno z „Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju” jak i „Polityki i Zamierzeń

Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad” a także ze „Strategii Rozwoju Województwa

Małopolskiego” wymieniana jest modernizacja trasy ekspresowej S7 Warszawa – Kraków –

Chyżne, budowa obejść i obwodnic. (Inwestycja ta dotyczy przebiegu przez gmine Michałowice i

wymaga w ramach niniejszego studium ostatecznego jej trasowania.

2.4. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE ORAZ POLITYKA REGIONALNA W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA DOTYCZACA GMINY MICHAŁOWICE.

2.4.1. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE.

1. Pod względem klimatycznym gmina Michałowice leży w granicach regionu Wyżyny Krakowsko –

Miechowskiej w subregionie Wyżyny Miechowskiej. Średnia temperatura roczna wynosi 8-8.5ºC, a

średnie opady roczne ok.750 l/m². Okres wegetacyjny trwa ok.215 dni.

2. Rzeźba terenu gminy charakteryzuje się wystepowaniem wzglednie wyrównaniej wierzchowiny

rozcietej głęboką doliną Dłubni (szerokości od 280m w Wilczkowicach do 550m w Raciborowicach) i

mniejszymi dolinami jej dopływów szerokości od 50m w górnych odcinkach do 150m w odcinkach

dolnych. Najwieksze nachylenia wystepuja na zboczach dolin. Wysokości bezwzgledne na terenie

gminy wynosza od ok. 215 m n.p.m. w Dolinie Dłubni przy granicy z Krakowem, 239 m n.p.m. w

Raciborowicach, 305 m w Wilczkowicach i 328 m w Zagórzycach do 367 m n.p.m. na północno –

zachodnim krańcu gminy.

Spadki terenów są zróżnicowane przy czym spadki powyzej 20% należą do rzadkości. Zbocza doliny

16

Dłubni są dosyć wysokie i strome. Dotyczy to zwłaszcza lewego zbocza - na odcinku od

Wilczkowic do Raciborowic – charakteryzującego się miejscami trudną dostępnością.

3. Podłoże geologiczne terenu gminy budują warstwy monokliny śląsko – krakowskiej lekko nachylone

w kierunku północno-wschodnim. Są to wapienie jurajskie ( nie odsłaniające się na terenie gminy na

powierzchni), na których zalęgają margle i wapienie margliste wieku kredowego. Na południowym

krańcu gminy zalegają na nich utwory mioceńskie (głównie iły) a w pozostałej części gminy

bezpośrednio na utworach kredowych zalęgają osady czwartorzedowe wykształcone jako utwory

lessowe pochodzenia eolicznego. Lessy pod względem geotechnicznym są pyłami

makroporowatymi, które po nawodnieniu ulegają upłynnieniu co może obniżyć ich wartość

budowlana do gruntów średnio-nośnych i słabo-nośnych. Budowa geologiczna i rzeźba terenu nie

stanowią istotnego ograniczenia dla zainwestowania. Istotnym uwarunkowaniem jest zagrożenie

erozją gleb wytworzonych na podłożu lessowym w obrębie zboczy dolin, parowów i jarów.

4. Surowce mineralne w obszarze gminy nie są udokumentowane, tzn. brak jest złóż które dawałyby

szansę eksploatacji na skale przemysłową. Nie mniej jednak stwierdza się ze dla potrzeb

gospodarczych w przeszłości eksploatowano lokalnie gliny lessowe do wyrobu cegły a także piaski i

margle. Były to jednak złoże niskiej jakości i ich eksploatacja ma wyłącznie historyczne znaczenie.

5. Wody powierzchniowe gminy Michałowiec prawie w całości związane są z rzeka Dłubnią i jej

dopływami odwadniającymi gminę. Jedynie północno – zachodnie krańce gminy (Górna Wieś)

położone są w zlewni Prądnika. Średni przepływ tej rzeki w profilu Zesławice (poniżej terenu gminy)

obliczony dla okresu 1973-1987 wynosił 1,1 m³/s. Wielkość przepływu wykazuje dużą zmienność w

ciągu roku. Najwyższe przepływy występują latem w okresie największych opadów. W efekcie

powoduje to, że pewne obszary (zaznaczone na mapie) w dnie doliny Dłubni są zagrożone zalaniem

w czasie wezbrań. Ponadto na terenie gminy (w Raciborowicach) znajduje się górna część zbiornika

przeciwpowodziowego „Zesławice” na rzece Dłubni.

Rzeka Dłubnia jest jednym ze źródeł zaopatrzenia Krakowa w wodę pitną. Ujecie wody znajduje się

w Raciborowicach. Dla tego ujęcia została ustanowiona decyzja wojewody krakowskiego z dnia

25.07.1994 r. strefa ochronna a w niej teren ochrony bezpośredniej, wewnętrzny teren ochrony

pośredniej (zaznaczony na mapie) oraz zewnętrzny teren ochrony pośredniej obejmujący całą

zlewnię Dłubni powyżej ujęcia.

Na terenie wewnętrznym ochrony pośredniej obowiązują następujące zakazy:

- urządzania cmentarzy i grzebania zwierząt,

- wprowadzania ścieków do ziemi i do wód,

- urządzania pryzm kiszonkowych,

- prowadzenia intensywnego chowu ryb i ich dokarmiania,

- pojenia, pławienia i wypasania zwierząt,

- mycia pojazdów mechanicznych,

- wydobywania materiałów z koryta rzeki,

- urządzania obozowisk i uprawiania sportów wodnych,

- wykonywania robót melioracyjnych,

- budowania dróg publicznych i linii kolejowych,

17

- stosowania intensywnych dawek nawożenia naturalnego i sztucznego (roczna

dopuszczalna dawka NPK–150 kg, nawozów wapniowych w dawkach nie większych niż

wymaga tego właściwość gleby, nawozy wapniowo-magnezowe stosowane rotacyjnie),

- używania chemicznych środków ochrony roślin,

- lokalizowania obiektów hodowlanych opartych na systemie chowu bezściołowego,

- hodowli w systemie ściołowym powyżej 100DJP,

Na zewnętrznym terenie ochrony pośredniej obowiązują następujące zakazy:

- wprowadzania ścieków do wód,

- rolniczego wykorzystania ścieków,

- przechowywania i składowania odpadów promieniotwórczych,

- lokalizowania wysypisk, wylewisk odpadów komunalnych.

6. Wody podziemne na wierzchowinie występują głęboko. Głównym zbiornikiem wód podziemnych są

utwory kredowe – głównie margle. Zbiornik ten jest głównym źródłem zaopatrzenia gminy w wodę

pitną. Projektuje się ustanowienie obszaru ochronnego zbiornika wód podziemnych „Niecka

Miechowska”, w granicach którego znajduje się północno–wschodnia część gminy (zbiornik ten

zaliczono do GPZW i oznaczono nr 409, jednak sporządzony plan ochrony związany z

wyznaczeniem stref ochrony nie został dotąd zatwierdzony). Drugi poziom wód występuje w

pokrywach czwartorzędowych zalegających na starszym podłożu.

7. Na terenie gminy Michałowice występują głównie gleby brunatne wykształcone na podłożu utworów

lessowych. Ponadto w dnie doliny Dłubni występują mady wytworzone na podłożu osadów

rzecznych. Są to gleby bardzo urodzajne. Dominują gleby I-III klasy bonitacyjnej. Gleby klas IV-VI

występują głównie na zboczach dolin.

8. Szata roślinna gminy uległa znacznym zmianom. Obecnie tylko niewielkie obszary posiadają szatę

roślinna zbliżona do naturalnej. Są to lasy zajmujące 197 ha, tj.3,7% powierzchni gminy. Występują

one w kilku kompleksach na zboczach doliny Dłubni i jej dopływów. Stanowią one zarazem

najważniejsze ostoje zwierząt dziko żyjących. Ze względu na położenie w odległości do 10 km od

granic administracyjnych Krakowa wszystkie lasy na terenie gminy spełniają warunki zaliczenia do

lasów ochronnych. Jednakże jak dotychczas jedynie trzy kompleksy leśne znajdujące się w

zarządzie Lasów Państwowych nadleśnictwa Miechów zostały uznane za ochronne zarządzeniem

Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów naturalnych i Leśnictwa z dnia 30.03. 1993 r. Dużą

różnorodnością gatunkową roślinności cechują się także trwałe użytki zielone zajmujące 302 ha,

tj.5,7 % powierzchni gminy, występujące głównie w dolinie Dłubni. Istotne znaczenie dla

bioróżnorodnosci terenów gminy maja także zadrzewienia śródpolne, które oprócz funkcji

siedliskowych pełnia także funkcje glebochronne, przeciwerozyjne. Ponadto na terenie gminy

znajduje się szereg parków zabytkowych z okazałymi drzewami o szczególnych walorach

krajobrazowych. Dolina Dłubni wraz z zadrzewionym otoczeniem koryta rzeki, łąkami w dnie doliny

oraz lasami i zadrzewieniami na zboczach pełni funkcje korytarza ekologicznego umożliwiającego

migracje gatunków pomiędzy terenami zurbanizowanymi Krakowa a terenami rolnymi i leśnymi

położonymi na północ od miasta.

9. Brak jest danych dotyczących fauny. Należy sadzić, że występującym tu siedliskom towarzyszą

tradycyjne gatunki zwierząt.

18

2.4.2. JAKOŚĆ ŚRODOWISKA I JEGO ZAGROŻENIE.

1. W odniesieniu do zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na podstawie raportu Państwowego

Inspektora Ochrony Środowiska w obszarze gminy nie obserwuje się przekroczenia średnich

rocznych stężeń substancji zanieczyszczeń (CO, SO2, NO2, pył zawieszony PM10). Zwiększenie

emisji w stosunku do pozostałego obszaru niewątpliwie występuje w sąsiedztwie istniejącej drogi

krajowej nr 7. Lokalne pogorszenie jakości powietrza atmosferycznego występuje w sezonie

grzewczym z uwagi na paleniska domowe. Stan sanitarny powietrza atmosferycznego pozostaje pod

wpływem emisji z terenu Miasta Krakowa. Poziom wpływu zależy od emisji w mieście (poziom ten w

ostatnich latach maleje) oraz od cyrkulacji powietrza to jest kierunków wiatrów nanoszących

zanieczyszczenia nad teren gminy.

2. W odniesieniu do zanieczyszczenia wód powierzchniowych, na podstawie prowadzonego

monitoringu dla rzeki Dłubni (punkt w Kończycach), stwierdza się, że w ogólnej ocenie prowadzi ona

wodę pozaklasą. Przy czym pod względem fizykochemicznym są to wody III klasy czystości, pod

względem stężeń sanitarnych III klasy czystości i pod względem hydrobiologicznym II klasy

czystości.

3. Jakość wód podziemnych w utworach jurajskich jest oceniana w klasach od Ia do Ic a więc są to

wody wysokiej jakości.

4. Na obszarze gminy nie prowadzi się pomiarów klimatu akustycznego. Głównym źródłem hałasu w

obszarze gminy jest droga krajowa. W jej otoczeniu standardy określone dla hałasu są niewątpliwie

przekroczone co wiąże się z faktem że część zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie kwalifikuje się

do kategorii obszarów zagrożonych hałasem.

5. Tereny w sąsiedztwie drogi krajowej narażone są także na zagrożenia związane z niebezpiecznymi

substancjami (artykuły ropopochodne, chlor, amoniak oraz inne substancje groźne dla środowiska -

detergenty itp.)

6. Zagrożenie powodziowe związane są z głównymi rzekami i potokami w obszarze gminy i dotyczy

zarówno zalania jak i podtopień terenów. Zasięg terenowy zagrożeń określony dotychczas wynika z

wywiadu przeprowadzonego wśród mieszkańców w obszarze gminy i odnosi się do największych

wylewów rzek oraz wyrywkowych ustaleń. Niewątpliwie istnieje potrzeba badań profesjonalnych,

które mogą być podjęte w obszarze Województwa pod nadzorem Dyrektora Rejonowego Zarządu

Gospodarki Wodnej (ustalenia w tym zakresie zawarto w projekcie planu zagospodarowania

przestrzennego Województwa Małopolskiego).

7. Zagrożenia osuwiskowe dotyczące dwu obszarów: terenu na styku wsi Książniczki i Młodziejowice

oraz w Raciborowicach na styku z terenem Kończyc.

19

2.4.3. POLITYKA REGIONALNA W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA.

1. Walory przyrodniczo – krajobrazowe gminy zdecydowały o objęciu znacznych terenów ochrona

prawną. Aktualnie na terenie gminy znajdują się następujące tereny i obiekty chronione na

podstawie Ustawy o ochronie przyrody:

- Dłubiański Park Krajobrazowy (obejmujący dolinę Dłubni)

- Park Krajobrazowy „Dolinki Krakowskie”, na terenie którego znajduje się północno-zachodnia

cześć gminy,

- otulina w/w Parków Krajobrazowych,

- 7 drzew i 1 krzew uznane za pomniki przyrody, w tym 5 w parku podworskim w Młodziejowicach

i 3 w parku podworskim w Michałowicach a mianowicie:

o wiązy szypułkowe Nr. Rej. 17/1, 17/2, 17/3 oraz 17/5 w parku podworskim w

Młodziejowicach,

o dąb szypułkowy Nr. Rej. 17/4 w parku podworskim w Młodziejowicach,

o buk zwyczajny Nr. Rej. 17/6 w parku podworskim w Michałowicach,

o dereń jadalny – krzew Nr Rej 17/7 w parku podworskim w Michałowicach,

o kasztanowiec biały Nr Rej 17/8 w parku podworskim w Michałowicach.

Dla zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych (w tym Parku Dłubiańskiego i Parku

„Dolinki Krakowskie”) wraz z otuliną opracowano w 1995 roku Plan ochrony, którego ustalenia są

wiążące przy sporządzaniu przez samorządy gmin miejscowych planów zagospodarowania

przestrzennego.

2. Z zagadnieniami tymi wiąże się ochrona istniejących zasobów leśnych przy działaniu na rzecz

poprawy zdrowotności i kondycji drzewostanu, kontynuacje działań na rzecz zabezpieczenia

obecnego poziomu różnorodności biologicznej oraz powiększenie zasobów leśnych (dolesienia,

zalesienia)

3. Prowadzone działania na rzecz tworzenia europejskiej sieci ekologicznej, do której włączona będzie

Polska z głównymi korytarzami, nadają z powrotem rangę dla tego typu myślenia na poziomie

gminy. W tej sytuacji istotnym jest zachowanie istniejących naturalnych warunków na terenach

predysponowanych dla tworzenia lub utrzymania lokalnych korytarzy ekologicznych łączących

tereny leśne stanowiące węzły ekologiczne a zarazem siedliska i ostoje gatunków fauny i flory.

Korytarze ekologiczne umożliwiają migrację gatunków często stanowią również ich ostoję.

4. Jednym z istotnych zadań zapisanych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa

małopolskiego jest ochrona wojewódzkiego zasobu gleb zwłaszcza wysokiej jakości (klasy

bonitacyjne od I-III) przed nieuzasadnionymi wyłączeniami z użytkowania rolniczego a także przed

ich degradacją związaną z erozją naturalną i z zanieczyszczeniami. Powyższe dotyczy gminy

Michałowice dysponujących znacznym zasobem tych gleb.

5. Ochroną prawną objęto ujęcia wody pitnej Dłubni stanowiacej źródło zaopatrzenia mieszkańców

wschodniej części Krakowa ( co szeroko opisano w punkcie 2.4.1. akapit 5). Prowadzi się także

działania zmierzające do objęcia ochrona Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Nr 409 ”Niecka

Miechowska” (patrz pkt. 2.4.1 akapit 6).

6. Ochrona powietrza atmosferycznego w przypadku Krakowa jak i terenów bezpośrednio z nim

związanych stanowi tradycyjnie jeden z głównych priorytetów stawianych przez władze regionu

20

mając na uwadze katastrofalny stan z okresu industrializacji. Pomimo znacznej poprawy w tym

zakresie ciągła redukcja wielkości sumarycznych emisji pyłów i gazów wynika z wojewódzkiego

programu prognoz ochrony środowiska i ochrony powietrza. W ostatnich latach wiele uwagi

poświecono działaniom na rzecz ograniczenia emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych.

7. Racjonalizacja gospodarki odpadami należy również do istotnych działań wymienionych w polityce

regionalnej w zakresie ochrony środowiska. Wiąże się to z wprowadzeniem nowoczesnych

systemów utylizacji w obszarach o wysokiej produkcji odpadów (duże miasta) jak i ograniczeniu

negatywnego wpływu składowisk lokalnych gminnych czy poza gminnych poprzez ich modernizacje

oraz wdrożeniem selektywnej zbiórki odpadów.

8. Istotnym zagadnieniem polityki regionu jest zapewnienie warunków bezpieczeństwa osób i mienia,

co wiąże się z wprowadzeniem ograniczeń lub wykluczeń zainwestowania terenów zagrożonych

powodzią lub podtopieniem a także osuwiskami.

21

2.5. POLITYKA REGIONALNA W ZAKRESIE DÓBR KULTURY.

1. Gmina Michałowice pomimo, że obejmuje stosunkowo niewielką powierzchnię posiada wiele

obiektów i zespołów zabytkowych stanowiących niejednokrotnie wartości kulturowe rangi

regionalnej.

Z obiektów objętych ochroną prawna tj. wpisanych do rejestru zabytków wymienić należy:

- zespół dworsko – parkowy w Książniczkach (nr rej. A – 585) obejmujący: dwór murowany z

1896r., budynek rządcówki z końca XIX w, spichlerz murowany z końca XIX w, park dworski o

charakterze krajobrazu ze zróżnicowanym drzewostanem, którego niektóre okazy sięgają ok.

100lat,

- zespół dworsko – parkowy w Michałowicach (nr rej. A – 465) obejmujący: dwór murowany z XIX

w (odbudowany po pożarze w 1979r.), spichlerz drewniany z XIX w, stajnię dworską murowaną

z roku 1910, park dworski o charakterze krajobrazu o cechach neoromantycznych o

zróżnicowanym drzewostanie,

- zespół dworsko – parkowy w Młodziejowicach (nr rej. A – 492) obejmujący: dwór częściowo z

XVI w, murowany, częściowo z początku XX w, park dworski o charakterze krajobrazowym o

wybitnie walorach dendrologicznych i przyrodniczych z okazami pomnikowymi,

- zespół pałacowy w Sieborowicach (nr rej. A – 584) obejmujący: dwór (pałac) murowany z 1882r,

2 spichlerze murowane z 1880r., stajnie dworskie murowane z 1900r (przebudowane przed

1939r. na dom zarządcy), wozownie i kuźnia, murowane z przełomu XIX i XX w., zarządcówka

murowana z 1900r. (przebudowana w 1938r. na chlewnię), park w stylu neoklasycznym o

przykładowym kształtowaniu zieleni,

- zespół dworsko – parkowy w Zagórzycach Dworskich (nr rej. A – 699) obejmujący: dwór

murowany z 1863r., spichlerz drewniany z 1747r. (przebudowany w 1946r), park dworski z XVIII

w przekształcony w XX w na park krajobrazowy, a na przełomie XIX i XX w na ogród

modernistyczny o zróżnicowanym drzewostanie,

- zespół kościelny parafii p.w. Św. Małgorzaty w Raciborowicach (nr rej. A –17) obejmujący:

kościół murowany w latach 1460-76, dzwonnicę murowano – drewnianą (część przyziemna

murowana z 1476r., część drewniana z drugiej polowy XIX w.),

- zespół kościelny parafii p.w. Św. Jakuba Młodszego w Więcławicach (nr rej. A –181)

obejmujący: kościół drewniany z 1748r., dzwonnicę drewnianą ( z 1848r., oraz wpisane do

ewidencji zabytków plebanię murowaną z pocz. XIXw, organistówkę murowaną z 1900r. oraz

przytułek ubogich drewniano – murowany z ok. 1900r.,

- zagroda w Zerwanej (nr rej. A-727) obejmująca: dom mieszkalny murowany z 1917r., kaplicę

murowaną , figurkę Św. Jana Nepomucena z XVIII w.,

2. Z zespołów i obiektów posiadających wartość historyczną i architektoniczną pozostających w

ewidencji zabytków wymienić należy:

a) trzy dawne zespoły dworskie:

− pozostałości zespołu dworsko – parkowego w Masłomiącej z I poł. XIXw.,

− zespół dworski z pozostałością folwarku z założenia parkowego w Raciborowicach, w

których obiekty dawnego dworu i zabudowa przydworska zostały całkowicie wymienione

nową substancją z zachowaniem pierwotnych lokalizacji,

22

− Pozostałości zespołu dworskiego w Wilczkowicach (park krajobrazowy z XIX w.)

b) zagroda młynarska w Raciborowicach obejmująca młyn wodny z 1897r., stajnie murowaną z

roku 1900,

c) szkoła w Michałowicach murowana z ok. 1920r.,

d) d) kaplica cmentarna w Raciborowicach, drewniana z 1847,

e) e) zagrody obejmujące domy mieszkalne i budynki gospodarcze, drewniane, drewniano–

murowane i murowane, w łącznej ilości 11, we wsiach: Kończyce (1), Kozierów (1), Książniczki

(1), Michalowice (5), Raciborowice (1), Wola Więcławska (2),

f) f) budynki mieszkalne w łącznej ilości 26 we wsiach: Kończyce (1), Książniczki (1), Michalowice

(8), Pielgrzymowice (3), Raciborowice (4), Stare Zagórzyce (1), Więclawice Dworskie (1), Wola

Więcławska (1), Zerwana (6).

g) g) obiekty gospodarcze obejmujące suszarnię tytoniu w Woli Więcławskiej i stodołę w

Michałowicach,

Na łączną ilość 53 obiektów wyszczególnionych w punkcie e) i g) dominują obiekty konstrukcji

murowanej w ilości 29, budynki konstrukcji murowano – drewnianej obejmują 2 obiekty, zaś

konstrukcji drewnianej 22 obiekty.

Szczegółowy wykaz obiektów według poszczególnych miejscowości przedstawiono w załączonym

Załączniku nr 1 do niniejszego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy Michałowice – (rozdział 5niniejszego tekstu)

3. W obszarze gminy Michałowice występuje szereg stanowisk archeologicznych z okresu:

prehistorycznego, mezolitu, neolitu, okresu wpływów rzymskich aż do średniowiecza. Łączna ilość

stanowisk archeologicznych wynosi 140 z czego:

− w Górnej Wsi: 7 (3 kat I i 4 kat. II) − w Kończycach: 3 (wszystkie kat. II) − w Kozierowie: 2 (wszystkie kat. II) − w Książniczkach: 9 (1 kat. I oraz 8 kat. II) − w Maslomiącej: 11 (1 kat. I oraz 10 kat. II) − w Michałowicach: 43 (1 kat. I i 42 kat. II) − w Młodziejowicach: 12 (wszystkie kat. II) − w Pielgrzymowicach: 10 (wszystkie kat. II) − Raciborowicach: 3 (1 kat. I 2 kat. II) − w Sieborowicach: 2 (wszystkie kat.. II) − w Starych Więcławicach: 4 (wszystkie kat. II) − w Starych Zagórzycach: 2 (wszystkie kat.. II) − w Więcławicach Dworskich: 4 (wszystkie kat.. II) − w Wilczkowicach: 14 (wszystkie kat.. II) − w Woli Więcławskiej: 8 (wszystkie kat.. II) − w Zagórzycach Dworskich: 3 (wszystkie kat.. II) − w Zdziesławicach: 3 (wszystkie kat.. II)

Bardziej szczegółowe dane dotyczące stanowisk zawarto w załączniku nr 1 (patrz rozdział 5).

23

Ustalenia dotyczące tych stanowisk określają możliwość prowadzenia prac budowlano - ziemnych pod

warunkiem uprzedniego przeprowadzenia badań sondażowo - wykopaliskowych.

W przypadku, gdy badania te nie pozwolą na wyciągnięcie jednoznacznych wniosków konieczne jest

zapewnienie stałego nadzoru archeologicznego przy prowadzeniu prac ziemnych.

W przypadku natrafienia na obiekty lub przedmioty zabytkowe na inwestorze spoczywa obowiązek

powiadomienia o tym fakcie Muzeum Archeologicznego.

4. Przytoczone powyżej w sposób syntetyczny dane dotyczące zasobów kulturowych gminy

Michałowice pozwalają sformułować generalne wytyczne do ujęcia ich w części II niniejszego

“Studium”, tj. przy formułowaniu polityki i kierunków rozwoju przestrzennego gminy.

Dotyczą one:

− przestrzegania przepisu obowiązujących dla obiektów wpisanych do rejestru zabytków,

− objęcia stałą ochroną pozostałych zespołów i elementów zabytkowych, które jako dobra z racji

posiadanej rangi historycznej winny być zachowane dla następnych pokoleń,

− zachowania z uwzględnieniem ich historycznego i naturalnego otoczenia istniejących układów i

założeń urbanistycznych (w tym szczególnie zespołów parkowych),

− przestrzeganie zasad ochrony stanowisk archeologicznych zgodnie z ustaloną dla nich

kategorią i przepisami (w tym szczególnie wynikających z ustawy z dnia 23.07.2003r. o

ochronie zabytków i opiece nad zabytkami).

24

Rozdział 3. DIAGNOZA UWARUNKOWAŃ

WEWNĘTRZNYCH

Na uwarunkowania wewnętrzne w rozumieniu autorów składają się z jednej strony czynniki obiektywne, na które wpływ władz lokalnych jest ograniczony, lecz możliwy do kreowania takie jak: sytuacja demograficzna (np. przez politykę socjalną, sprzyjanie migracji) oraz takie, na które władze lokalne poprzez odpowiednia politykę mają nieco większy wpływ (w dostosowaniu do uwarunkowań zewnętrznych). Należą do nich: jakość życia związana z potrzebami i aspiracjami mieszkańców, rozwój funkcji społeczno - gospodarczych z uwzględnieniem istniejących zasobów sfery materialnej niematerialnej, kształtowanie i funkcjonowanie układu przestrzennego z uwzględnieniem aspektów przyrodniczych i kulturowych, surowcowych oraz istniejącego zainwestowania, w tym szczególnie możliwości przekształceń struktury przestrzennej uwzględniając dotychczasowy rozwój gminy.

25

3.1. AKTUALNA SYTUACJA DEMOGRAFICZNA 3.1.1. Struktura demograficzna

1. Jednym z istotnych uwarunkowań decydujących o przebiegu procesów rozwojowych gminy są

czynniki demograficzne. Tempo rozwoju ludności i związane z tym zmiany struktury wieku w

podstawowych grupach to podstawa do formowania strategii i kierunków rozwoju społeczno-

gospodarczego i przestrzennego gminy.

2. Charakterystyczne cechy struktur demograficznych.

W 2003 r. gminę Michałowice zamieszkiwało 7,4 tys. ludności (tj. 3,1% ludności powiatu

krakowskiego i 3,9% ludności wiejskiej tegoż powiatu).

Strukturę ludności gminy obrazuje zamieszona poniżej tabela sporządzona na podstawie danych

NSP 1988 i danych Urzędu Gminy Michałowice.

Tabela nr 2. Struktura ludności gminy Stan na 31.XII.r. w osobach

(struktura w %%)

Dynamika zmiany w %%

Wyszczególnienie

1988 r.

1998 r. 2002r. 2003r. 1988-2003

Ogółem 6343 6647 7182 7385 116,4 - mężczyźni 3141 3264 3607 3684 117,3

- kobiety 3202 3383 3637 3701 115,6

Stan zaludnienia gminy 03.12.2003r. wg wsi zamieszczono poniżej w tabeli nr 3.

26

Tabela nr 3 Ludność gminy wg podstawowych jednostek osiedleńczych.

Dynamika wzrostu w latach

Wyszczególnienie

1988r. 1998r. 2002r. 03.XII.2003r.

1988-1998 1998-2002 1988-2002Górna Wieś 240 264 287 313 110 118 130Kończyce 203 206 216 218 101 106 107Kozierów 176 207 212 212 118 102 120Książniczki 278 280 287 284 101 101 102Masłomiąca 444 480 521 534 108 111 120Michałowice 1484 1685 1941 2064 114 122 139Młodziejowice 280 292 307 314 104 108 112Pielgrzymowice 351 373 381 396 106 106 113Raciborowice 604 670 731 747 111 111 124Sieborowice 301 246 301 290 82 118 96Więcławice Dwor. 268 258 275 286 96 111 107Więcławice Stare 201 217 213 214 108 99 106Wilczkowie 313 312 322 331 100 106 106Wola Więcławska 387 364 370 274 94 103 97Zagórzyce Dwor. 294 290 285 290 99 100 99Zagórzyce Stare 110 116 122 116 105 100 105Zdzięsławice 188 195 192 193 104 99 103Zerwana 221 192 203 211 87 110 95Ogółem gmina 6343 6647 7182 7385 105 111 116dane Urzędu Gminy dla 2002 i 2003 1998 roku; 1988r – wg NSP 1988

27

Przedstawione podstawowe wskaźniki charakteryzujące potencjał demograficzny gminy

Michałowice wskazują, że:

- populacja kobiet przewyższa jedynie o 0,2 punkta procentowego liczbę mężczyzn;

- średnioroczny przyrost rzeczywisty ludności w przeciągu ostatnich 15 lat wynosił w gminie około 69,5

osób rocznie w tym w ostatnich 5 latach - 147,6 osoby.

Średnia gęstość zaludnienia na 1 km2 wynosi 145 osób.

3. Istotnym elementem oceny stopnia rozwoju gminy jest tempo rzeczywistego przyrostu

demograficznego.

Wzajemne proporcje oraz bezwzględne wielkości składowych przyrostu podano poniżej.

Tabela nr 4. Ruch naturalny ludności

1988r. 1998r. 2002r. Wyszczególnienie w

osobach na 1000

M w osobach na 1000

M w osobach na 1000

M Urodzenia żywe 109 17,2 80 12,0 71 9,8 Zgony 68 10,7 72 10,8 52 7,2 Przyrost naturalny 41 6,5 8 1,2 19 2,6

Powyższe dane wskazują na zahamowanie tempa przyrostu naturalnego ludności, niemniej

wskaźnik na 1000 mieszkańców tego przyrostu jest jednym z korzystniejszych w skali gmin

wiejskich powiatu krakowskiego.

Tabela nr 5. Ruch wędrówkowy

Wyszczególnienie Napływ Odpływ Saldo 1988 r. 73 77 - 4 1998 r. 94 57 + 37 2002 r. 164 84 + 80

Przedstawione powyżej dane wskazują na odwrócenie trendu migracyjnego gminy (w poprzednich

latach saldo ujemne, obecnie dodatnie). Sytuacja ta obserwowana jest coraz powszechniej w wielu

gminach wiejskich położonych w pobliżu miasta Krakowa. Zahamowanie budownictwa

mieszkaniowego w Krakowie stworzyło barierę ograniczającą napływ migracyjny do miasta i

pojawienie się symptomów odwrócenia trendów migracyjnych czyli odpływu z miasta do obszarów

położonych w racjonalnej (30 - 60 minutowej) izochronie dojazdów do pracy.

4. Ważnym elementem dla rozwoju gminy mają przeobrażenia struktury wieku.

Porównanie struktury wieku gminy wg podstawowych grup z danymi dla obszaru powiatu krakowskiego

w tym wsi województwa małopolskiego wskazują na relatywnie młodszą strukturę wieku. Strukturę

wieku w podstawowych oraz cząstkowych grupach wieku zamieszczono w tabelach nr 6 i nr 7.

Tabela nr 6. Struktura wiekowa wg podstawowych grup wiekowych w %

Powiat Krakowski Województwo Małopolskie

Wiek

Gmina Michałowice

ogółem wsie ogółem wsie Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 przedprodukcyjny 24,9 24,0 24,4 23,8 27,4 Produkcyjny 60,0 60,6 60,1 61,1 57,9 Poprodukcyjny 15,1 15,4 15,5 15,1 14,7

28

Rozkład cząstkowej struktury wiekowej gminy Michałowice w porównaniu z danymi dla powiatu i

województwa małopolskiego w liczbach bezwzględnych jak i odsetkach ilustruje przedstawioną poniżej tabela

nr 7.

Tabela nr 7. Ludność wg wieku (stanu na 31.XII. 2002r.) na tle średnich struktur powiatu krakowskiego oraz województwa małopolskiego wg danych Urzędu Statystycznego w Krakowie.

województwo małopolskie

województwa małopolskiego

Gmina michałowice Powiat krakowski OGÓŁEM

OGÓŁEM WSIE

Grupy wieku

w osobach struktura w %% struktura w %% Ogółem 721,4 100,0 100,0 100,0 100,0 Wiek 0-2 lat 213 2,9 3,1 3,1 3,6 Wiek 3-6 353 4,9 4,6 4,5 5,4 Wiek 7-12 640 8,8 8,4 8,3 9,7 Wiek 13-15 352 4,9 4,7 4,6 5,1 Wiek 16-18 376 5,2 4,9 5,1 5,3 Wiek 19-24 710 9,8 9,9 10,5 9,7 Wiek 25-29 515 71 7,6 7,8 7,5 Wiek 0-17 1803 24,9 24,0 238 27,4 Wiek 18-59K/64M. 4347 60,0 60,6 61,1 57,4 Wiek 60 i więcej K 65 i więcej M

1049 15,1 15,4 15,1 14,7

Analiza cząstkowych grup wieku gminy wykazała, że:

- udział cząstkowych grup wieku przedszkolnego i szkolnego jest wyższy niż przeciętnie w gminach

powiatu krakowskiego i województwa małopolskiego, ale mniejszy niż przeciętnie w terenach

wiejskich województwa ;

- -odsetek ludności w wieku produkcyjnym w gminie jest niższy o 0,6 punktu procentowego niż w

pozostałych gminach powiatu krakowskiego i o 1,1% niż średnio w województwie; ale niższy o

2,1% niż w terenach wiejskich województwa

- odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym jest podobny jak średnio w województwie ale niższy

niż w terenach powiatu krakowskiego.

5. Współczynnik obciążenia ekonomicznego mieszkańców gminy Michałowice w analizowanym okresie

wykazuje tendencje malejące co świadczy o zmniejszeniu się ludności w wieku nieprodukcyjnym na

100 osób w wieku produkcyjnym. Obrazują to dane zamieszczone w tabeli nr 8.

29

Tabela nr 8. Wyszczególnie

nie 1988r. 1998r. 2000r. 2002r.

wiek wiek wiek wiek

prze

dpro

dukc

yjn

y

prod

ukcy

jny

popr

oduk

cyjn

y

prze

dpro

dukc

yjn

y

prod

ukcy

jny

popr

oduk

cyjn

y

prze

dpro

dukc

yjn

y

prod

ukcy

jny

popr

oduk

cyjn

y

prze

dpro

dukc

yjn

y

prod

ukcy

jny

popr

oduk

cyjn

y

Ilość mieszkańców

1856 3419 1068 1863 3826 1061 1881 4056 1061 1803 4347 1094 Współczynnik obciążenia ekonomicz-nego

0,85

0,76

0,72

0,67

Struktura wieku wg Urzędu Statystycznego w Krakowie.

6. Generalnie sytuację demograficzną gminy Michałowice na tle powiatu i gmin województwa

małopolskiego określa się jako w miarę korzystną.

Charakterystyczne dla niektórych obszarów wiejskich kraju niekorzystne procesy demograficzne takie

jak depopulacja czy deformacje płci i wieku w zasadzie tu nie występują.

Aktualnie kształtujące się procesy demograficzne wskazują, że dalszy rozwój demograficzny gminy

będzie korzystniejszy w porównaniu do wojewódzkiego dla obszarów wiejskich. Dotyczyć to będzie

szczególnie przyrostu ludności jak i przekształceń struktur wieku.

3.1.2. RYNEK PRACY

3. Lokalne zasoby pracy.

Jednym z podstawowych składników rynku pracy są zasoby siły roboczej gminy, które określone

zostały na następującym poziomie:

Tabela nr 9. Zasoby pracy gminy Michałowice wg stanu na 31.XII.2002 r. Wyszczególnienie w tys. osób Udział w %% Zasoby pracy razem 3,4 100,0 Pracujący w gospodarce narodowej 2,5 73,5 - pracujący w gospodarce narodowej w zakładach

pracy zatrudniających powyżej 9 osób 0,4 11,7

- pracujący w zakładach pracy zatrudniających poniżej 9 osób

1,0 29,4

- pracujący w rolnictwie 1,1 32,4 Rejestrowani bezrobotni 0,3 8,8 Saldo migracji wahadłowej (szacunek) 0,6 7,6

Cechą charakterystyczną miejscowego bezrobocia jest:

o niższy niż w innych gminach odsetek kobiet wśród ogólu bezrobotnych (43,5%),

o stosunkowo duży odsetek wśród bezrobotnych ludzi mlodych (39,7%)

o wyjątkowo wysoki odsetek wśród bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłki (82,1%).

Przedstawione dane dotyczące struktury zasobów pracy w 2002r. wskazują, że w gminie Michałowice

wiodącą funkcję pelni sektor pozarolniczy –usługi, budownictwo, produkcje zatrudniajace łącznie 1,4 tys.

osób tj. 41,1% zasobów pracy podczas gdy rolnictwo jedynie 1,1 tyś. osób tj 32,4%.

4. Wielkość i struktura pracujących.

30

W 2002r. w gminie Michałowice pracujących w gospodarce narodowej, z wyłączeniem zakładów

pracy zatrudniających poniżej 9 osób, było 375 osób. Struktura zatrudnienia wg sekcji PKD

przedstawiono poniżej.

Tabela nr 10. Pracujący w gospodarce narodowej w gminie Michałowice.

Liczba pracujących w 2002 r.

Wyszczególnienie

w osobach w %% Ogółem, w tym: 375 100,0 rolnictwo, łowiectwo, rybołówstwo 41 10,9 przemysł, budownictwo 65 17,3 usługi rynkowe 103 27,5 usługi nierynkowe 166 44,3

5. Bezrobocie w porównaniu z innymi gminami województwa na terenie gminy nie jest zbyt duże.

WWeeddłłuugg ddaannyycchh nnaa kkoonniieecc 22000022 rr.. lliicczzbbaa zzaarreejjeessttrroowwaannyycchh bbeezzrroobboottnnyycchh wwyynnoossiiłłaa 226622 oossoobbyy..

KKsszzttaałłttoowwaanniiee ssiięę zzjjaawwiisskkaa bbeezzrroobboocciiaa ww ggmmiinniiee MMiicchhaałłoowwiiccee iilluussttrruujjee ppoonniiżżsszzee zzeessttaawwiieenniiee::

TABELA NR 11. STRUKTURĘ BEZROBOTNYCH WG STANU NA 31.XII. 2002 R. W %%

Gmina Michałowice Wyszczególnienie

w osobach udział %% Ogółem bezrobotni z tego:

262 100,0

- kobiety 114 43,5 - pozostający bez pracy 13 i więcej miesięcy 111 42,4 - w wieku do 24 lat 104 39,7 - nie posiadający prawa do zasiłku 215 82,5

Tabela nr 12. Ilość bezrobotnych w latach 1998-2002r.

1998r. 1999r. 2000r. 2001r. 2002r. Wyszczególnienie

ogół

em/

kobi

ety

Ogółe

m/

kobi

ety

ogół

em/

kobi

ety

ogół

em/

kobi

ety

ogół

em/

kobi

ety

Ilość osób 92/50 156/76 209/108 265/111 262/114 % 100,0/54,3 100,0/48,7 100,0/51,7 100,0/41,9 100,0/43,5

Cechą charakterystyczną miejscowego bezrobocia jest:

- relatywnie niższy niż w gminach ościennych wskaźnik bezrobocia (z wyjątkiem gminy Zielonki)

- niższy niż w innych gminach odsetek kobiet wśród ogółu bezrobotnych (43,5%);

- stosunkowo duży odsetek wśród bezrobotnych ludzi młodych (39,7%);

- wyjątkowo wysoki odsetek bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłku (82,1%).

Podsumowując należy podkreślić, że jednym z podstawowych czynników ograniczających zachwianą

równowagę na gminnym rynku pracy jest działanie promocyjne oraz tworzenie sprzyjających warunków

dla tworzenia nowych miejsc pracy w szeroko pojętych usługach.

31

3.2. OCENA STANU I UWARUNKOWANIA ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMINY MICHAŁOWICE. 3.2.1. MOŻLIWOŚCI I UWARUNKOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA I LEŚNICTWA

1. Analizując dotychczasową politykę rolną w gminie Michałowice zwrócić należy uwagę na elementy,

które jednocześnie stanowią potencjalnie duże możliwości rozwoju tej funkcji a zarazem na elementy

niekorzystne. Przedstawiono je w sposób syntetyczny poniżej, a rozwinięto w dalszej części tekstu.

Do elementów korzystnych zaliczyć należy:

− wysoki udział użytków rolnych (3884 ha) w ogólnej powierzchni gminy (5309 ha) – 73,2% oraz

gruntów ogółem (4287 ha) – 90,6%;

− wysoki 80% udział gleb klasy bonitacyjnej I-III (przy 1,0% udziału gleb klasy V-VI);

− duży udział gleb kompleksu pszennego dobrego w ogólnej powierzchni gruntów ornych;

− dobre wyposażenie gospodarstw w maszyny rolnicze,

− stosunkowo korzystny, w porównaniu z innymi gminami województwa wskaźnik 36,2 osób

zatrudnionych na 100 ha użytków rolnych. (źródło dane NSP 2002)

Do elementów niekorzystnych zaliczyć należy:

− nadmierne rozdrobnienie gospodarstw rolnych (średnia wielkość gospodarstw 2,46 ha, w tym

użytków rolnych 2,23 ha);

− występujące powszechnie zjawisko erozji gleb.

Z innych elementów charakteryzujących ogólnie obszar rolniczej przestrzeni produkcyjnej wymienić

należy:

− wyliczoną przeciętną powierzchni użytków rolnych przypadającą na 1 mieszkańca wynoszącą 0,52

ha;

− mały zaledwie 1,4% udział lasów w stosunku do ogólnej powierzchni gminy.

2. W strukturze użytków rolnych zwraca uwagę wysoki (84,7%) udział gruntów ornych. Załączone poniżej

zestawienie obrazuje strukturę użytków rolnych.

32

Tabela nr 13. Użytki rolne w gminie Michałowice. Wyszczególnienie Powierzchnia w ha % do całości użytków

Grunty orne 3289 84,7 Sady i ogrody 315 8,1 Łąki trwałe 240 6,2 Pastwiska 40 1,0 RAZEM 3884 100,0

Źródło: NSP 2002 – Gmina wiejska Michałowice US w Krakowie

3. W gminie Michałowice wg klasyfikacji bonitacyjnej ponad 80% użytków rolnych posiada gleby klasy I

do III, jedynie około 1% to gleby klasy V i VI, pozostałe ok. 19% stanowią gleby klasy IV.

W gminie występują gleby brunatne i pseudobielicowe oraz czarnoziemy, a także w warunkach silnego

uwilgotmienia gleby glejowe. W dolinach rzecznych występują mady.

Należy podkreślić, że ponad polowa powierzchni przeznaczonej pod uprawy charakteryzuje się

korzystnymi warunkami pod względem przydatności dla produkcji rolnej.

4. Także inne warunki naturalne w gminie należy uznać za korzystne dla rozwoju rolnictwa. Duży wpływ

na rolnicze wykorzystanie przestrzeni produkcyjnej ma rzeźba terenu.

Ogólnie porównując z innymi terenami województwa małopolskiego warunki ukształtowania terenu

należy ocenić jako korzystne, tereny niekorzystne stanowią niewielki procent. Grunty orne w 95%

posiadają stosunkowo korzystne warunki do uprawy mechanicznej przy czym całość użytków rolnych

nadaje się do wykorzystania ciągników przy pracach polowych, a 80% gruntów rolnych do

wykorzystania kombajnów przy zbiorach zbóż.

Odnośnie warunków wodnych szczególnie interesujący jest poziom wilgotności gleb.

Największą powierzchnię w gminie zajmują gleby o właściwych, względnie zbliżonych do właściwych

stosunkach wodnych w gruntach ornych.

5. Do korzystnych warunków należy zaliczyć wyposażenie techniczne gospodarstw rolnych. Dotyczy to

dobrego zainwestowania w obiekty budowlane związane z produkcją rolną oraz średnio wyposażone w

maszyny rolnicze, Szczególnie dobre wyposażenie dotyczy ciągników (764 maszyny) i samochodów

dostawczych (228 maszyn). W kombajny zbożowe wyposażonych jest 39 gospodarstw dużych a w

kombajny ziemniaczane – 33 gospodarstwa duże.

6. Odnośnie zjawisk niekorzystnych dla rozwoju rolnictwa w obszarze gminy Michałowice w pierwszej

kolejności wymienić należy erozję gleb.

Drugim niekorzystnym zjawiskiem dla rozwoju rolnictwa w gminie jest nadmierne rozdrobnienie

33

gospodarstw oraz duży udział działek rolniczych tj. obszarów poniżej 1,0 ha (blisko 38,1%).

Strukturę gospodarstw indywidualnych gminy Michałowice obrazuje zamieszczona poniżej tabela.

Tabela nr 14. Struktura gospodarstw w gminie Michałowice.

Lp. Grupy obszarowe użytków rolnych w ha Ilość gospodarstw % ogółem 1740 100,0

1. do 1 663 38,1

2. 1-5 920 52,9 3. 5-10 133 7,6 4. 10 ha i więcej 24 1,4 5. w tym gospodarstwa indywidualne 1739 100,0 6. do 1 ha 663 38,1 7. 1-5 919 52,9 8. 5-10 133 7,6 9. 10 ha i więcej 24 1,4

Źródło: NSP 2002 – Gmina wiejska Michałowice US w Krakowie

7. W produkcji rolniczej roślinnej dominuje system zbożowo-okopowo- pastewny, przy czym w strukturze

upraw zbożowych (64,2% pow. uprawnej) dominuje pszenica i jęczmień, w roślinach okopowych

ziemniaki (14,7% pow. upraw)

Strukturę upraw roślinnych przedstawia zamieszczona poniżej tabela nr 15:

Tabela nr 15. Powierzchnia zasiewów w gminie Michałowice. Lp. Wyszczególnienie ha %

1. Zboża, w tym: zboże podstawowe

• pszenica; • żyto; • jęczmień; • owies; • pszenżyto;

1802 1515 983 53 375 63 41

64,2 54,0/100

64,9 3,5 24,8 4,2 2,7

2. Ziemniaki 411 14,7 3. Pastewne (łącznie z mieszankami zbożowo strączkowymi) 193 6,9 4. Strączkowe jadalne na ziarno 16 0,6 5. Uprawy przemysłowe 4 0,1 6. Warzywa gruntowe 292 10,4 7. Pozostałe 87 3,1 Ogółem pod zasiewami 2805 100,0

Źródło: NSP 2002 – Gmina wiejska Michałowice US w Krakowie

8. W produkcji zwierzęcej dominuje chów trzody chlewnej, znacznie mniejsza jest hodowla bydła, w tym bydła mlecznego. Stan pogłowia zwierząt przedstawia zamieszczona poniżej tabela:

Tabela nr 16. Stan pogłowia zwierząt gospodarskich gospodarstw indywidualnych w gminie Michałowice.

34

Lp. Wyszczególnienie Sztuki 1. Bydło- ogółem,

W tym: • krowy mleczne.

685

474 2. Trzoda chlewna- ogółem,

W tym: • lochy

3781

387 3. Konie- ogółem,

W tym: 3- letnie i starsze

110

94 4. Owce- ogółem 5

Kozy- ogółem, W tym

• samice jednoroczne i starsze

120

79

6. Króliki (samice) 534 7. Pozostałe zwierzęta futerkowe 35 8. Drób- ogółem,

W tym: • kury

305.695

301.052 9. pnie pszczele 380 Obsada zwierząt gospodarskich w sztukach

dużych na 100ha użytków rolnych

32 Źródło: NSP 2002 – Gmina wiejska Michałowice US w Krakowie

9. Na dotychczasowy rozwój rolnictwa zasadniczy wpływ miały uwarunkowania zewnętrzne, a mianowicie: a) pozytywne:

− bogate tradycje, w tym względnie na obszarze Małopolski, w tym obszary położone na północ od miasta Krakowa;

− ograniczone dotychczas środki i kompetencje samorządu terytorialnego; − istnienie makroregionu o tradycjach wyspecjalizowanej produkcji rolniczej

b) negatywne: − brak systemu promocji produktów z regionu Małopolski; − niski stopień integracji rolnictwa z gospodarką narodową; − niedorozwój instytucji rynku rolnego ( w tym marketingu i organizacji hurtu);

10. Odnośnie leśnictwa, jak to już wspomniano, gminę Michałowice charakteryzuje stosunkowo niski

poziom zalesienia.

Lasy i grunty leśne obejmują łącznie około 197 ha, tj. zaledwie 3,8 % całego obszaru gminy

Michałowice

W warunkach gminy Michalowice lasy należące do Nadleśnictwa Miechów to las borowy typu

gospodarczego.

3.2.2. UWARUNKOWANIA ROZWOJU POZAROLNICZEGO SEKTORA PRODUKCJI. 1. Odnośnie przemysłu i drobnej wytwórczości na terenie gminy Michałowice nie odnotowuje się

większych zakładów produkcyjnych. Produkcję reprezentują drobne zakłady wytwórczości i

rzemiosła produkcyjnego różnych branży. Poniżej podano wykaz ważniejszych obiektów w ujęciu

terenowym w poszczególnych wsi gminy (patrz tabela nr 17).

35

Tabela nr 17. Wykaz ważniejszych zakładów produkcyjnych gminy Michałowice. Miejscowość Nazwa zakładu m2 pow. uż. ha

Kończyce Młyn 114 0,03 Książniczki Zakład stolarski - -

Fabryka Stolarki Okiennej OKNO-SYSTEM

531

0,13

Zakład kamieniarsko-betoniarski

-

-

Przedsiębiorstwo Wielobranżowe

FACHBUD – zakład betoniarski

60

0,02

F. P.U.H. MIPROMET – wyroby metalowe

- -

Masłomiąca

Tartak - -

Zakład Poligraficzny- Wydawnictwo CZUWAJMY

410 0,50

Zakład betoniarsko-kamieniarski

18 -

Zakład cukierniczy

38 -

Zakład cukierniczy i piekarnia

200 0,06

Michałowice

Zakład produkcji mebli 78 0,01 Pielgrzymowice Produkcja elementów

ogrodzeniowych 185 0,03

Młyn gospodarczy 377 0,15

Zakład produkcji zniczy 20 -

Zakład betoniarski - 0,01

Młodziejowice

Zakład produkcji stolarki budowlanej i szyb

zespolonych CNS GLASS

- -

Zakład wytwórczy armatury gazowej

80 0,01

Zakład produkcyjny FENIX- produkcja

kołnierzyków

- -

Zakład betoniarski 94 0,02

Raciborowice

Zakład kamieniarski - -

Zakład odzysku metali METILEX

40 0,01 Sieborowice

Zakład Produkcji Tworzyw Sztucznych

- -

Więcławice Dworskie Zakład kamieniarski 16 - Więcławice Stare Zakład kamieniarski 60 0,04

36

Miejscowość Nazwa zakładu m2 pow. uż. ha

Zakład kamieniarski 30 0,03 Rzeźnia – ZPH MAT

POL - -

Zakład produkcji materacy - - Wilczkowice

Młyn gospodarczy - - Wola Więcławska Zakład cukierniczy 100 0,01 Zagórzyce Dworskie Zakład Produkcji Kawy

DANDY - -

Zerwana Zakład kamieniarski 20 - wg danych Urzędu Gminy

2. Wykaz ważniejszych magazynów i składów zawiera zamieszczona poniżej tabela nr 18.

Tabela nr 18. Wykaz składów, magazynów, hurtowni gminy Michałowice.

Miejscowość Obiekt, Uwagi Kozierów Baza magazynowa, skład materiałów budowlanych Masłomiąca ROL-BUD skład materiałów budowlanych, opału

RAN-BUD –skład wyrobów hutniczych – pustostan Młodziejowice

REM-BUD PHU- skład kostki brukowej, usługi

Skład materiałów budowlanych, Michałowice I Baza magazynowo-składowa, pasze, sprzedaż kostki brukowej, Michałowice I

Skład materiałów budowlanych (obok drukarni), Michałowice I ZOR-BUD skład materiałów budowlanych i przemysłowych, hurtownia, Michałowice I

Skład opału, ROL-BUD, Michałowice I

Michałowice

LUKSAR I – skład materiałów budowlanych

Pielgrzymowice Hurtownia chemiczna MORION Więcławice Dworskie Baza magazynowa MAT POL (budynki SKR)

3 Ogółem w obszarze gminy w roku 2002 działało 518 podmiotów gospodarczych, z czego w sektorze

publicznym 15, oraz w sektorze prywatnym 503. Liczba podmiotów osób fizycznych wynosiła 440. Przyrost ilości podmiotów gospodarczych w latach 1998-2002 podano w tabeli nr 19.

Tabela nr 19. Podmioty gospodarcze w gminie Michałowice w latach 1998-2002 wg sektorów własności. Wyszczególnienie 1998r. 1999r. 2000r. 2001r. 2002r. Ogółem 385 403 404 475 518 Sektor publiczny 10 11 16 15 15

Sektor prywatny 375 392 388 460 503 Z ogółem:

spółki prawa handlowego

spółki cywilne

spółdzielnie

7

-

brak danych

7

-

brak danych

7

-

4

8

39

2

8

39

2

37

zakłady osób fizycznych

330

342

330

377

440

wg. danych i publikacji Urzędu Statystycznego w Krakowie

W odniesieniu do charakteru prowadzonej działalności wyodrębnić należy: − działalność produkcyjną (64 podmioty); − budownictwo (78 podmiotów); − transport (61 podmiotów); − handel i naprawy (169 podmiotów); − Hotele i restauracje (16 podmiotów) − obsługa administracyjna produkcji i usług (46 podmiotów); − łączność, gospodarka magazynowa, transport (61 podmiotów)

Strukturę podmiotów gospodarczych gminy Michałowice w liczbach bezwzględnych i ujęciu procentowym w porównaniu ze strukturą powiatu krakowskiego oraz gmin ościennych zamieszczono poniżej (tabela nr 20 i 21).

Tabela nr 20. Struktura podmiotów gospodarczych wg wybranych sekcji PKD w gminie Michałowice w 2002r.

Gmina Michałowice Powiat Krakowski

Nazwa sekcji

Ilość podmiotów % %

Rolnictwo, łowiectwo, rybołówstwo

14 2,7 2,4

Działalność produkcyjna 64 12,3 14,4 Budownictwo 78 15,1 13,4 Handel i naprawy 169 32,6 34,6

Transport, składowanie, łączność

61 11,8 9,8

Obsługa nieruchomości i firm 46 8,9 9,3 Ogółem 518 100,0 100,0 wg publikacji Urzędu Statystycznego w Krakowie.

Tabela nr 21. Podmioty gospodarki narodowej wg wybranych sekcji PKD w gminie Michałowice na tle powiatu krakowskiego i województwa małopolskiego i gminach sąsiednich w 2002r.

Ilość podmiotów

Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo

Działalność produkcyjna

Budownictwo

Transport

Obsługa nieruchomości i

firm

Wyszczególnienie- gmina

ogółem % ogółem % ogółem % ogółem % ogółem % ogółem %

Michałowice 518 100,0 14 2,7 64 12,4 78 15,1 61 11,8 46 8,9

Kocmyrzów - Luborzyce

724 100,0 19 2,6 50 6,9 105 14,5 92 12,7 52 7,2

Iwanowice 462 100,0 16 3,5 57 12,3 60 13,0 68 14,7 26 5,6

Zielonki 1413 100,0 33 2,3 164 11,6 171 12,1 142 10,0 187 13,2

Powiat krakowski

18,772 100,0 457 2,4 2703 14,4 250 13,3 1835 9,8 1742 9,3

Województwo małopolskie

278,350 100,0 5314 1,9 3424 12,3 31,552 11,3 22,853 8,2 37637 13,5

wg danych i publikacji Urzędu Statystycznego w Krakowie, obliczeń własnych

Wśród gmin sąsiednich gmina Michałowice posiada największy udział procentowy ilości podmiotów

produkcyjnych tj. 64-12,4% podczas gdy Zielonki - 11,6%, Kocmyrzów – Luborzyca tylko 6,9% ogółu

38

zarejestrowanych podmiotów. Zbliżony udział tego typu działalności występuje jedynie w gminie

Iwanowice (12,3%). Są to wielkości niższe niż przeciętne w powiecie krakowskim ogółem. Brak

danych dla wsi powiatu nie pozwala na prawidłową charakterystykę sytuacji w gminie Michałowice.

Rozmieszczenie przestrzenne podmiotów gospodarczych w poszczególnych jednostkach

osadniczych gminy podano w tabeli nr 22.

Tabela nr 22. Rozmieszczenie na terenie Gminy Michałowice podmiotów zarejestrowanych w ewidencji działalności gospodarczej na dzień 15.12.2003r.

Liczba podmiotów gospodarczych w tym

Miejscowość ogółem

usługi produkcyjne produkcja

% ogółu

Ogółem 376 367 9 100,0 Górna Wieś 14 14 0 3,7 Kończyce 7 6 1 1,9 Kozierów 10 10 0 2,7 Książniczki 16 16 0 4,3 Masłomiąca 31 30 1 8,2 Michałowice I 63 62 1 16,8 Michałowice II 43 42 1 11,4 Michałowice III 19 17 2 5,1 Michałowice razem

125 121 4 33,2

Młodziejowice 21 20 1 5,6 Pielgrzymowice 11 11 2,9 Raciborowice 45 44 1 12,0 Sieborowice 10 10 2,7 Więcławice Dw. 8 7 1 2,1 Więcławice St. 8 8 0 2,1 Wilczkowice 17 17 0 4,5 Wola Więcławska

12 12 0 3,2

Zagórzyce Dw. 12 12 0 3,2 Zagórzyce St. 3 3 0 0,8 Zdzięsławice 5 5 0 1,3 Zerwana 21 21 0 5,6

4. Z przeprowadzonych analiz rozwoju pozarolniczego sektora produkcji i obsługi nasuwają się

następujące wnioski:

a) odnośnie stanu istniejącego:

1) na obszarze gminy obserwuje się w ostatnich 5 latach wzrost ilości podmiotów gospodarczych z

385 do 518 (przyrost 133 podmiotów);

2) część podmiotów nowopowstałych wykorzystała obiekty kubaturowe istniejącej dotychczas

Rolniczej Spółki Produkcyjnej, SKR oraz GS Samopomoc Chłopska;

3) w latach przemian gospodarczych na nowopowstałe podmioty to głównie placówki handlowe

(różnego typu), bazy składowo-magazynowe przede wszystkim (materiałów budowlanych), w

większości podmioty trudniące się różnego rodzaju usługami (projektowo-budowlanymi,

ubezpieczeniowymi) oraz usługami transportowymi.

b) odnośnie dalszych możliwości rozwojowych stwierdzić należy, że rozwój drobnej

wytwórczości i rzemiosła usługowego w gminie zależeć będzie w przyszłości między innymi od:

• inicjatywy mieszkańców;

39

• kondycji finansowej mieszkańców i przyszłych inwestorów;

• możliwości lokalizacyjnych i dostępności do wyznaczonych terenów w planie;

• wykorzystania istniejących zasobów bazy materialnej, głównie mienia gminnego;

• odpowiedniej promocji ze strony władz samorządowych.

Bliskie położenie Krakowa sprzyja rozwojowi wymienionych wyżej funkcji, co wiąże się z

możliwością uruchomienia drobnych zakładów kooperacyjnych z większymi zakładami w mieście,

względnie z podjęciem produkcji zaspokajającej potrzeby tak dużej aglomeracji miejskiej. W grupie

tej wymienić należy ciągle niedocenione przetwórstwo rolnicze.

3.3. OCENA WARUNKÓW ŻYCIA MIESZKAŃCÓW 3.3.1. WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W ZAKRESIE MIESZKALNICTWA

1. Według danych Narodowego Spisu Powszechnego Gminy Michałowice - 2002 roku dysponowała

następującymi zasobami mieszkaniowymi:

- 1829 mieszkaniami

- 7959 izbami

- 178,63500 m2 powierzchni użytkowej

Mieszkania te zamieszkiwało 7133 osoby. W mieszkalnictwie zbiorowym (dom dziecka) mieszkało

dodatkowo 48 osób.

2. Średnio na 1000 mieszkańców gminy przypadało 253,2 mieszkań. Z przedstawionych danych wynika,

że zasoby mieszkaniowe w gminie Michałowice są niższe w odniesieniu do 1000 mieszkańców niż

średnio w powiecie krakowskim i wyższe niż we wsiach województwa małopolskiego, co świadczy o

lepszych niż przeciętne warunkach mieszkaniowych.

3. Należy zauważyć, że największy rozwój zabudowy mieszkaniowej w ostatnim 20-leciu przypada na lata

przemian systemowych lat dziewięćdziesiątych, kiedy wskaźnik przyrostu zasobów mieszkaniowych

wynosił 1213 podczas gdy w okresie poprzednim 1009.

Dla scharakteryzowania ruchu budowlanego podano poniżej następujące wielkości średniorocznych

realizacji ilości mieszkań:

dla 1970-78 – 1,4 mieszkania/rok

1979-88 – 1,4 mieszkań/rok

1989-98 – 23,5 mieszkań/rok

1989-2002 - 17,6 mieszkań/rok

Rozwój zasobów mieszkaniowych w latach 1988-2002 oraz standardy zaspokajania potrzeb dla gminy

Michałowice ogółem przedstawiono w tabeli nr 23, 24 i 25.

40

Tabela nr 23. Zasoby mieszkaniowe w latach 1988-2002 oraz standardy zaspokajania potrzeb w gminie Michałowice.

Wyszczególnienie

Jedn

ostk

a ch

arak

tery

styc

zna

1988 r. wg NSP

1998 r.

2000r.

2002r.

wg NSP

I. Zasoby mieszkaniowe - mieszkania - izby - m2 pow. użytk. - mieszkańcy w mieszkaniach (bez 48 osób w Domu Dziecka)

sztuki sztuki

m2

osoby

1511 5393

105,342

6288

1746 6664

134,700

6647

1791 6943

142,000

6950

1829 7959

178,635

7133

II. Standardy - zagęszczenie mieszkań - zagęszczenie izb - przeciętna pow. mieszkania - wielkość mieszkania - wygoda zamieszkania

os/m os/i

m2p.uż/m

i/m

m2p.uż/os

4,2 1,17

69,7 3,6

16,7

3,8 1,0

77,1 3,8

20,3

3,9 1,0

79,3 3,9

20,4

3,9 0,9

97,1 4,3

24,6

wg publikacji Urzędu Statystycznego w Krakowie, Urzędu Gminy oraz obliczeń własnych

Tabela nr 24 Zasoby mieszkaniowe oraz standardy zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w 2003r.

05.2002r. 31.12.2003r. Uwagi

Wyszczególnienie Ilość mieszkań

W tym mieszkania zamieszkałe

Mieszkania oddane do użytku od 06. 2002r

mieszkania

mieszkańcy

osoby/ mieszkanie

Górna Wieś

79 76 9 85 313 3,7

Kończyce 60 53 2 55 218 4,0 Kozierów 51 46 2 48 212 4,4 Książniczki 77 72 2 74 284 3,8 Masłomiąca 143 126 14 140 534 3,8 Michałowice 587 517 70 587 2064 3,5 Młodziejowice 81 73 6 79 314 6,5 Pielgrzymowice 104 96 5 101 396 3,9 Raciborowice 193 189 5 194 747 3,8 Sieborowice 84 76 5 81 290 3,6 Więcławice Dwor.

65 62 2 64 284 4,4

Więcławice Stare 68 62 2 64 214 3,3 Wilczkowice 84 77 2 79 331 4,2 Wola Więcławska

100 93 5 98 374 3,8

41

Zagórzyce Dworskie

91 78 2 80 290 3,6

Zagórzyce Stare 33 31 - 31 116 3,7 Zdzięsławice 49 43 5 48 193 4,0 Zerwana 68 64 4 68 211 3,1 Gmina ogółem 2017 1834 141 1975 7385 3,7

wg danych Urzędu Gminy

4. Poziom zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, który jest wyrazem ogólnego standardu życia

mieszkańców gminy najlepiej obrazują wskaźniki zabudowy mieszkaniowej.

Obecnie warunki mieszkaniowe w gminie Michałowice są wyższe niż przeciętne we wsiach

województwa małopolskiego i powiatu krakowskiego o czym świadczy większa powierzchnia mieszkań

oraz większa powierzchnia mieszkaniowa przypadająca na jedną osobę (patrz tabela standardów nr 25).

Tabela nr 25. Standardy mieszkaniowe w gminie Michałowice w porównaniu do średnich powiatowych i terenów wiejskich województwa małopolskiego w 2002r.

Województwo małopolskie

Wskaźnik zaspokojenia

potrzeb

Miernik

Gmina Michałowice

Powiat krakowski

wsie

Wygoda zamieszkania

m2 pow. użytk./mieszkanie m2 pow. użytk./mieszkańca

97,1

24,6

84,3

22,4

88,4

20,9

Zasoby mieszkaniowe

mieszkań / 1000 M 253,2 268,2 188,8

5. Z analizy danych statystycznych wynika, że w gminie Michałowice nastąpiła znaczna poprawa

warunków mieszkaniowych:

- zwiększyła się powierzchnia oddawanych mieszkań z 84,7 m2 pow. użytkowej w 1988 r. do 147,2

m2 pow. użytkowej w 1998 i do 173 m2 w 2003 r.

- obniżyło się zagęszczenie izb mieszkalnych, które osiągnęło wartość 1,17 osoby / izbę w 1988 r. i

0,9 osób / izbę w 2002r.

- zmniejszyło się zagęszczenie mieszkań, które osiągnęło wartość 4,0 osób / mieszkanie (w

stosunku do 4,2 w 1988 r.

- wzrosła ilość m2 powierzchni użytkowej przypadająca na 1 mieszkańca z 16,7 m2 p. uż. do 24,6 m2

p. uż.

Porównując rozwój budownictwa mieszkaniowego gminy z rozwojem demograficznym w ostatnim

piętnastoleciu należy podkreślić, że tempo rozwoju zasobów mieszkaniowych wyprzedza tempo

przyrostu ilości mieszkańców (121,4 do 114,2) co świadczy o poprawie warunków mieszkaniowych

ludności na skutek tak przyrostu nowych budynków mieszkalnych jak i rozbudowy budynków

istniejących.

6. Gmina Michałowice należy do gmin w wysokim procencie wyposażonych w instalacje wodociągowe

(ok. 95%) z czego tylko 5,5% to wodociągi indywidualne.

Sieć gazowa w gminie zaspokaja potrzeby ok. 67% zasobów mieszkaniowych, pozostałe 26%

mieszkań korzystało z gazu w butlach.

42

Łazienki posiada około 90% mieszkań zaś ustęp spłukiwany 83%(w większości korzystają z

szambo a tylko z 7% z sieci kanalizacyjnej).

Generalnie mieszkania gminy Michałowice są lepiej wyposażone w tego typu urządzenia niż

przeciętnie miasta i wsie łącznie powiatu krakowskiego oraz wsie województwa małopolskiego.

Stan wyposażenia mieszkań gminy Michałowice na tle powiatu krakowskiego i wsi województwa

małopolskiego zamieszczono poniżej w tabeli nr 26.

Tabela nr 26. Wyposażenie mieszkań gminy Michałowice w instalacje wod-kan-gaz w %% zasobów mieszkaniowych.

Wyszczególnienie

Wyposażenie mieszkań w:

Gmina Michałowice

Powiat Krakowski Wsie województwa małopolskiego

Wodociąg (wodociąg z sieci)

94,4% (88,9%) 93,5 (79,9) 91,8 (51,5)

Ustęp spłukiwany ogółem (z tego odprowadzanie do sieci)

83,3 (6,7) 85,6 (25,4) 81,0 (10,6)

Łazienkę 89,3 85,8 82,9 Ciepłą wodę 83,3 83,2 80,0 Gaz z sieci 66,7 64,3 48,5 Gaz z butli 26,7

93,4 22,1

86,4 36,7

85,2

Centralne ogrzewanie zbiorcze - 10,4 1,3 Centralne ogrzewanie indywidualne 72,2 63,6 66,0

3.3.2. POZIOM ZASPOKOJENIA POTRZEB W ZAKRESIE USŁUG

3.3.2.1. System obsługi ludności

1. Odnośnie systemu obsługi ludności Gminę Michałowice charakteryzuje dwustopniowa hierarchia

ośrodków obsługi ludności. W analizowanym obszarze zlokalizowane są obiekty zapewniające

obsługę mieszkańców na poziomie podstawowym i ponadpodstawowym ośrodkiem gminnym

usług jest ośrodek administracyjno-usługowy zlokalizowany w Michałowicach i wspomagające go

w Więcławicach Starych i Raciborowicach.

Pozostałe wsie wyposażone są w usługi elementarne (niepełny zestaw usług podstawowych).

Ludność gminy na wyższym poziomie obsługiwana jest przez ośrodek usługowy w Krakowie.

Wyposażenie gminy w urządzenia infrastruktury społecznej przedstawiono w załączonych

zestawieniach tabelarycznych oraz scharakteryzowano w zamieszczonej poniżej części tekstowej

(tabele od nr 27do nr 39).

3.3.2.2. Usługi publiczne

1. W roku 2003 opieką przedszkolną w gminie Michałowice objętych było 123 dzieci w wieku 3-6 lat

co stanowiło ok. 34,8 % ogółu wspomnianej grupy wiekowej. Gmina wyposażona była w obiekty

charakteryzujące się następującymi wielkościami:

- 1 przedszkole z jednym oddziałem

- 6 oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych

- 30 miejsc w przedszkolach oraz 67 miejsc w oddziałach przy szkołach podstawowych

- 24 dzieci w przedszkolu oraz 99 w klasach "0"

Lata 90-te nie przyniosły poprawy w zakresie opieki przedszkolnej. W 2003r. gmina nadal nie

posiadała budynku przedszkolnego a funkcjonująca obecnie placówka w Michałowicach mieści się

43

w pomieszczeniach Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”. Należy podkreślić, że istniejące

przedszkole nie posiada właściwej normatywnej powierzchni i nie jest wyposażone w odpowiedni

plac zabaw.

Zapotrzebowanie na opiekę przedszkolną w perspektywie zależało będzie od:

- ilości urodzeń

- poziomu bezrobocia wśród kobiet

- organizacji szkolnictwa podstawowego uwzględniającej zmianę reformy edukacji

- możliwości finansowych gminy

Charakterystykę placówek przedszkolnych oraz zmiany w latach 1988-2003 podano w tabeli nr 27.

Tabela nr 27. wychowanie przedszkolne- oddziały przedszkolne- kl.”0” w szkołach podstawowych, rok szkolny 2003/2004.

Placówki

Liczba dzieci

Liczba oddziałów

Ilość miejsc

Zatrudnienie w osobach

Działka ha

m2 powierzchni użytkowej

Uwagi

I. Niepubliczne Przedszkole „Promyczek”

w Michałowicach II. Oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych:

24 1 30 6 0.05 530 plac zabaw

1. Michałowice 33 2 22 2 wspól. 50

2. Więcławice Stare

3. Raciborowice

23

39

1

2

25

20

1

2

wspól.

wspól.

50

80

4. Zagórzyce Dworskie

4 1 - 1 wspól. w bud.

Razem 99 6 67 6 wspól. 200

Ogółem opieka przedszkolna

123 7 97 12 0,05 710

III. Dom Dziecka w Sieborowicach

48 - 48 28 ok. 1.5 ok. 1000

2. W odniesieniu do szkolnictwa podstawowego i ponadpodstawowego stwierdzić należy, że gmina

wyposażona jest w 4 szkoły podstawowe. Trzy szkoły posiadają pełny ciąg klas od 0 do VI. Dane

szczegółowe dotyczące poszczególnych obiektów zamieszczono w tabeli nr.28.

Tabela nr 28. Szkolnictwo podstawowe- stan istniejący 2003/2004r.

Placówki

Liczba

uczniów

Liczba

oddziałów

Ilość pom.

do nauki

Zatrudnienie

w osobach

Działka ha

m2

powierzchni

użytkowej

Obwody szkolne

1.Szkoła

Podstawowa w

Michałowicach

227

12

16

27

1,32

2173

Michałowice,

Masłomiąca,

Młodziejowice,

Zerwana,

Wilczkowice,

44

Placówki

Liczba

uczniów

Liczba

oddziałów

Ilość pom.

do nauki

Zatrudnienie

w osobach

Działka ha

m2

powierzchni

użytkowej

Obwody szkolne

2. Szkoła

Podstawowa w

Raciborowicach

214

11

9

32

1,25

2900

Kozierów, sala

gmin. pełno

wymiarowa i

korekcyjna

Raciborowice,

Kończyce ,

Książniczki,

Z gminy Zielonki:

Dziekanowice,

Batowice, z gminy:

Kocmyrzów-

Luborzyca Zastów;

sala gimnastyczna

w projekcie. 3. Szkoła

Podstawowa w

Więcławicach

182 10 10 30 1,51 1827 Więcławice Stare i

Dworskie,

Sieborowice,

Zagórzyce

Dworskie i Stare,

Wola Więcławska,

Pielgrzymowice,

Zdzięsławice, wsch

cz Masłomiąca ;

dom nauczyciela,

sala do zajęć

korekcyjnych i

pełnowymiarowa

Razem gmina 642 33 39 89 4,08 6900

Ogólne dane charakteryzujące placówki szkolnictwa podstawowego w roku szkolnym 2003/2004

przedstawiają się następująco:

- 3 szkoły podstawowe

- 35 oddziałów szkolnych

- 39 pomieszczeń do nauki

- 7484 m2 p. uż.

- 4,18 ha terenu

- 642 uczniów

- 91 osób zatrudnionych

Lata 1989-2003 były okresem poprawy warunków nauczania w gminie w związku z wprowadzeniem

reformy oświaty. Nie wszystkie szkoły wyposażone są w sale gimnastyczne. Brak sali pełnowymiarowej

w Raciborowicach /w roku 2004 rozpoczęto budowę/

W roku szkolnym 2003/2004 standard obsługi w szkolnictwie podstawowym był następujący:

- 16,5 ucznia /1 pomieszczenie do nauki

- 1,0 zmianowość

45

- 11,6 m2 p. uż. / 1 ucznia

- 42 m2 pow. działki / 1 ucznia

Jak z powyższego wynika wszystkie szkoły podstawowe w gminie posiadają dobre warunki nauczania.

W gminie funkcjonują 3 gimnazja w Michałowicach, Raciborowicach, Więcławicach, które łącznie

dysponują 26 pomieszczeniami do nauki. Uczęszcza do nich w roku 2003/2004 347 uczniów.

Charakterystykę obiektów szkolnych zamieszczono w tabelach nr 29 i 30.

Standardy nauczania w poszczególnych gimnazjach należą do korzystnych pod względem

zagęszczenia pomieszczeń do nauki jak i powierzchni terenu przypadającej na 1 ucznia. Niekorzystne

warunki powierzchni budynków szkolnych występują w Więcławicach i Raciborowicach (od 4,6 do 7,6

m2 p. uż/ 1 ucznia)/ tabela nr 30/. Brak pełnowymiarowej sali gimnastycznej w Raciborowicach, o czym

będzie mowa w części dotyczącej programu rozwoju gminy.

TTaabbeellaa nnrr 2299.. SSzzkkoollnniiccttwwoo ppoonnaaddppooddssttaawwoowwee ssttaann iissttnniieejjąąccyy ww 22000033//22000044rr..

Placówki

Liczba

uczniów

Liczba

oddziałów

Ilość pom. do

nauki

Zatrudnienie w

osobach

Działka ha

M2 powierzchni użytkowej

Uwagi

1. Gimnazjum w Michałowicach

157

6

13

20

Wspól.

1641 Obwód szkolny:

Michałowice, Masłomiąca, Wilczkowice, Wola Więcławska, Zerwana, Młodziejowice, cz. Gminy Zielonki, cz. gminy Iwaniwice; sala gimnastyczna w Sz.P.; sala korekcyjna i siłownia

2. Gimnazjum w Raciborowicach

118

5 8 19 Wspól. 900

Raciborowice, Kończyce, Książniczki, cz. Gminy Zielonki, cz. Gminy Kocmyrzów-Luborzyca; brak sali gimnastycznej

3. Gimnazjum w Więcławicach

72 3 5 11 Wspól. 336 Zagórzyce Stare i Dworskie, Wola Więcławska, Sieborowice, Więcławice Stare i Dworskie, Maslomiąca , Pielgrzymowice, sala gimnastyczna wspólna ze Sz. Podst.

Razem gmina 347 14 26 50 Wspól. 2877

46

Tabela nr 30. Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne w gminie Michałowice- standardy obsługi w 2003/2004r.

Standardy Placówki Uczniów na 1

pdn Zmianowość oddz.

na pdn m2 pow uż na 1

ucznia*M2 pow terenu

na 1 ucznia*

Uwagi

I SZKOŁY PODSTAWOWE

1. Sz.P. w Michałowicach 14,2 0,8 9,6 33,9

2. Sz.P. w

Raciborowicach

23,8 1,0 13,6 32,9

3. Sz.P w Więcławicach 18,2 0,9 10,4 51,9 Razem

szkoły podstawowe

16,5 1,0 11,6 38,5

II GIMNAZJA

1. Gimnazjum w

Michałowicach

12,0 0,5 10,5 33,9

2. Gimnazjum w

Raciborowicach

14,8 0,6 7,6 32,9

3. Gimnazjum w

Więcławicach

14,4 0,6 4,6 51,9

Razem gimnazja 13,3 0,5 8,3 38,5

3. W zakresie kultury szczególną uwagę zwracają zmiany dotyczące bibliotek. W roku 2003 gmina

Michałowice była wyposażona tylko w 3 placówki biblioteczne tj. Gminna Bibliotekę Publiczną w

Michałowicach oraz filię tej placówki w Raciborowicach i Więcławicach Starych, przy czym

placówki nie posiadają własnych obiektów, lecz wykorzystują obiekty o innym przeznaczeniu

(szkoły, budynek parafialny). W analizowanym piętnastoleciu zlikwidowano na terenie gminy 1

placówkę biblioteczną co zmniejszyło dostępność do tego typu urządzeń. Wskaźniki zaspokojenia

potrzeb kształtują się na poziomie 2461 mieszkańców / 1 placówkę podczas gdy średnia dla

powiatu krakowskiego wynosiła 3998 M/1 pl. (co świadczy o wyższym poziomie zaspokojenia

potrzeb). Zmniejszył się księgozbiór biblioteczny z 31000 do 28000 woluminów. Na 1 mieszkańca

gminy przypadało dawniej 4,9 woluminów podczas gdy obecnie wskaźnik ten obniżył się do 3,8

woluminów.

4. W pozostałe placówki kultury gmina wyposażona jest niedostatecznie, o czym świadczy:

- zbyt mała powierzchnia gminnego domu kultury, tz Samorządowej Instytucji Kulturalnej, brak sali

widowiskowej

- brak klubów środowiskowych i świetlic wiejskich (za wyjątkiem świetlicy OSP)

Sporadycznie na imprezy kulturalne wykorzystywane są sale wielofunkcyjne Ochotniczej Straży

Pożarnej (OSP), które służą przede wszystkim rodzinnym imprezom okolicznościowym. Gmina

posiada 7 świetlic wielofunkcyjnych OSP dysponujących ogółem ok. 900 miejscami w

47

następujących wsiach: Książniczki, Michalowice, Raciborowice, Więcławice, Wilczkowice, Wola

Więcławska i Zagórzyce Stare).

Do obiektów kultury zalicza się także obiekty sakralne. Należą do nich 3 kościoły parafialne w

Michalowicach, Raciborowicach, Więclawicach Starych. Aktualnie 1 obiekt sakralny przypada na

2691 mieszkańców gminy.

Zaspokojenie potrzeb w zakresie kultury będzie w przyszłości zależało od:

- potrzeb społecznych i przyjętego modelu obsługi ludności (w tym stopnia komercjalizacji

działalności placówek kultury)

- możliwości wykorzystania istniejących lub tworzenia nowych zasobów bazy materialnej

- możliwości finansowej gminy i pozyskiwania sponsorów dla działalności kulturalnej

- prężności działania organizatorów życia kulturalnego

Wykaz placówek kultury w gminie wraz z charakterystyką podano w tabeli nr 31.

Tabela nr 31. Placówki kultury, świetlice, biblioteki, obiekty sakralne – 2003r.

Placówki

Jednostka

charakterystyczna

Ilość

jednostek

M2

powierzchni

użytkowej

Ilość

zatrudnionych

Działka

ha

uwagi

I Domy Kultury, świetlice

1.

Samorządowa

Instytucja

Kulturalna

Miejsca

40 74 4 0,91 Dom kultury

2. Świetlice w

OSP

- Książniczki

- Michałowice

- Raciborowice

- Więcławice

- Wilczkowice

- Wola

Więcławska

Miejsca

Miejsca

Miejsca

Miejsca

Miejsca

Miejsca

Miejsca

/100/

150

150

150

100

100

-

-

-

-

--

--

Po

zakończeniu

budowy

W trakcie

rozbudowy

Zagórzyce

Stare

Miejsca 200-250 -

Ogółem gmina Miejsca 890-940 74 4 0,91

II Biblioteki

1 Gminna

Biblioteka-

Michałowice

Ilość woluminów 28000 50 1 W bud. 8 miejsc do

czytania-

średnia w

gimnazjum

2. Filia GBP w

Raciborowicach

Ilość woluminów /7000/ 25 1 W bud. W budynku

parafialnym

48

3. Filia GBP w

Więcławicach

Ilość woluminów /7000/ 48 1 W bud. 8 miejsc do

czytania-

nieduża w

gimnazjum

Ogółem gmina Ilość woluminów 28000 197 7 W bud.

III Obiekty sakralne

1. Kościół N. M.

P. Królowej

Polski w

Michałowicach

- - - - -

2. Kościół pw

Św. Małgorzaty

w Raciborowicach

- - - - -

3. Kościół pw

Św. Jakuba w

Więcławicach

- - - - -

5. Ochronę zdrowia i opiekę społeczną w gminie zapewniają: ośrodek zdrowia w Michałowicach wraz

z filią w Zagórzycach Dworskich, przychodnia specjalistyczna w Pielgrzymowicach „EKOMED”, 3

apteki.

Podstawową opiekę zdrowotną pełni w gminie Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w

Michałowicach .Powyższy ośrodek zdrowia wyposażony jest w 9 gabinetów lekarskich, zatrudnia

17 osób.

Opiekę specjalistyczną mieszkańcy gminy mają zapewnioną także poza obszarem gminy - w

placówkach opieki zdrowotnej Krakowa. Na 1 gabinet lekarski przypada ok. 740 mieszkańców. (

Patrz tabela nr 32).

W obszarze gminy funkcjonują 3 apteki zlokalizowane w Michałowicach, Raciborowicach i

Zerwanej, które obsługują całą ludność gminy. Na obiekt ten przypada 2461 mieszkańców.

ZZaassppookkoojjeenniiee pprrzzyysszzłłyycchh ppoottrrzzeebb ooppiieekkii zzddrroowwoottnneejj bbęęddzziiee zzaalleeżżaałłoo oodd ddaallsszzeejj oorrggaanniizzaaccjjii ssłłuużżbbyy

zzddrroowwiiaa.. PPooddkkrreeśśllaa ssiięę,, żżee ppoozziioomm oobbssłłuuggii mmiieesszzkkaańńccóóww ggmmiinnyy jjeesstt nniieewwyyssttaarrcczzaajjąąccyy,, ggddyyżż

wwyyssttęęppuujjee nnaaddmmiieerrnnee oobbcciiąążżeenniiee ggaabbiinneettóóww lleekkaarrsskkiicchh ii bbrraakk ggaabbiinneettóóww ssppeeccjjaalliissttyycczznnyycchh..

OObbeeccnnee wwyyppoossaażżeenniiee ggmmiinnyy ww ppllaaccóówwkkii ssłłuużżbbyy zzddrroowwiiaa wwiiąążżee ssiięę zz bblliisskkiimm ppoołłoożżeenniieemm ddoobbrrzzee

wwyyppoossaażżoonneeggoo ww ttee ppllaaccóówwkkii KKrraakkoowwaa,, kkttóórryy ssttwwaarrzzaa mmoożżlliiwwoośśćć zzaassppookkoojjeenniiaa

wwyyssookkoossppeeccjjaalliissttyycczznnyycchh uussłłuugg mmeeddyycczznnyycchh ppoozzaa oobbsszzaarreemm ggmmiinnyy ..

49

Tabela nr 32 Placówki zdrowia- przychodnie, ośrodki zdrowia- 2003r.

Lp Placówki Jednostka

charakterystyczna

Ilość jednostek M2 pow.

użytkowej

Ilość

zatrudnionych

Działka ha Rejon obsługi Uwagi

I Przychodnie, ośrodki zdrowia

1. Samodzielny Publiczny

Zakład Opieki Zdrowotnej w

Michałowicach

Ilość gabinetów 9 321 17 0,36 Gmina

Michałowice

Własny budynek

opieka

2. Przychodnia Leczniczo-

Rechabilitacyjna „EKOMED”

nr 14 w Pielgrzymowicach

Ilość gabinetów 5 170 3 0,45 Gabinety

specjalistyczne-

rechabilitacja,

chirurgia

reumatologia (basen,

krioterapia))

3. Samodzielna Placówka ZOZ

w Michałowicach- filia w

Zagórzycach Dworskich

Ilość gabinetów 1 30 1 Wspól. Gabinet w

budynku OSP

Razem Ilość gabinetów 15 521 21 0,81

4. Gabinety prywatne Ilość gabinetów

4.1 Michałowice Ilość gabinetów 2 Wbud. 2 Wbud.

4.2 Młodziejowice Ilość gabinetów 1 Wbud. 1 Wbud.

Ogółem gmina Ilość gabinetów 19 521 25 0,81

II Inne placówki

1. Apteki Ilość - - - -

1.1 Apteka w Michałowicach Ilość 1 83 2 Wbud.

1.2 Apteka w Raciborowicach Ilość 1 100 3 Wbud.

1.3 Apteka w Zerwanej Ilość 1 - - -

2. Doraźna Pomoc Lekarska Ilość karetek - - - - Obsługa w

Krakowie

Przez Pogotowie

Ratunkowe

50

6. W odniesieniu do pozostałych usług szczególnego wymienienia wymagają: ochrona

przeciwpożarowa, obsługa pocztowo-telekomunikacyjna, administracja publiczna i gospodarcza.

W zakresie ochrony przeciwpożarowej gmina wyposażona jest w 7 strażnic OSP z 7 wozami

bojowymi. Na 1 wóz bojowy przypada 1055 mieszkańców, na 1 placówkę 1055 mieszkańców oraz

262 mieszkania.

OSP usytuowane są na wsiach: Michałowice, Wilczkowice, Wola Więcławska, Zagórzyce Stare,

Wiecławice Stare, Raciborowice, Książniczki.

Łącznie zajmują 1,59 ha terenu. Strażnice wyposażone są w sale wielofunkcyjne wykorzystywane

na okolicznościowe imprezy – rodzinne i kulturalne.

Charakterystykę poszczególnych obiektów zamieszczono w tabeli nr 33.

Tabela nr 33. Ochrona przeciwpożarowa - OSP.

Miejscowość Lp. Ochotnicze Straże Pożarne

Działka w ha

Ilość wozów

Uwagi

1. OSP w Michałowicach 0,32 2 wraz ze świetlicami

2. OSP w Wilczkowicach 0,27 1 wraz ze świetlicą 3. OSP w Woli Więcławskiej 0,10 1 wraz ze świetlicą 4. OSP w Zagórzycach Starych 0,24 1 wraz ze świetlicą 5. OSP w Więcławicach Starych 0,15 1 wraz ze świetlicą 6. OSP w Książniczkach 0,26 - wraz ze świetlicą 7. OSP w Raciborowicach 0,25 1 wraz ze świetlicą Ogółem gmina 1,59 7

W odniesieniu do urządzeń łączności w analizowanym terenie funkcjonuje jedna placówka

pocztowa w Michałowicach oraz agencja pocztowa w Raciborowicach.

Urząd pocztowy o niewielkiej powierzchni 70 m2 usytuowany jest w prywatnym budynku i zatrudnia 7

osób.

Jedna placówka pocztowa przypada na 7385 mieszkańców gminy lub 1,35 placówki na 10000 osób i

kształtuje się na poziomie niższym niż w powiecie krakowskim.

W zakresie administracji publicznej, gospodarczej i finansowej w analizowanym terenie było

1020 m2 powierzchni użytkowej obiektów kubaturowych oraz ok. 1,0 ha terenu, na który składały się

następujące placówki: Urząd Gminy, Punkt Przyjęć Policji Gminna Sp. Samopomoc Chłopska i Bank

Spółdzielczy Rzemiosła .

Na 1000 mieszkańców gminy przypada 138 m2 powierzchni użytkowej administracji. Wskaźnik

obsługi mieszkańców w gminie w tym zakresie należy do niskich w związku z powyższym należy

przewidywać w przyszłości przyrost powierzchni użytkowej, zwłaszcza administracji samorządowej i

obsługi okołobiznesowej.

Zestawienie obiektów administracji zamieszczono w tabeli nr 34.

51

Tabela nr 34. Administracja publiczna, finansowa, gospodarcza

Lp.

Nazwa instytucji

Powierzchnia użytkowa w m2

Działka w

ha

Uwagi, zatrudnienie

1. Urząd Gminy w Michałowicach 450 ok. 0,50 47 osób

2. Policja- Punkt Przyjęć Obywateli

w Michałowicach

12 W bud. Podlega placówka z gminy Zielonki

3.

Bank Spółdzielczy Rzemiosła- Oddział w Michałowicach

W bud. W bud. 1 osoba

4. G.S. „Samopomoc Chłopska” w Michalowicach

143/37 0,41 6 osób

5. Bank Spółdzielczy Rzemiosła w Krakowie- Oddział Michałowice

215 0,07 13 osób

6. Biura sołtysów (w likwidacji) 200 W bud. 20 osób 7. Ogółem gmina 1020 0,98 87

7. W zakresie zieleni urządzonej w obszarze gminy odnotowuje się cmentarze oraz zieleń podworską i

przykościelną oraz ogrody działkowe.

Cmentarze w gminie zajmują powierzchnię 6,22 ha.

Są to następujące obiekty:

- cmentarz parafialny w Michałowicach - 1,50 ha

- cmentarz parafialny w Raciborowicach - 2,40 ha

- cmentarz parafialny w Więcławicach Starych - 2,32 ha

Charakterystyka obiektów oraz rejony obsługi poszczególnych cmentarzy zamieszczono w tabeli nr

35.

Obecnie na jednego mieszkańca przypada 8,4 m2 powierzchni terenu cmentarzy (wskaźnik ten

należy do wysokich). Przyszłe zapotrzebowanie na nowe tereny cmentarne wynikać będzie z

przyrostu ludności gminy, rejonu obsługi oraz z lokalnych warunków terenowych i tradycji pochówku

(groby pojedyncze, grobowce).

Zieleń przykościelna jest zielenią ogólnodostępną. Parki dworskie zajmujące powierzchnię 9,15 ha

stanowią otoczenie obiektów użytkowanych obecnie na cele mieszkaniowe, usług i produkcji - nie

spełniają zatem warunków zieleni ogólnodostępnej. Ogrody działkowe tworzą w gminie dwa

kompleksy położone w Pielgrzymowicach i Więcławicach Dworskich. Łączna powierzchnia terenu

ogrodów działkowych wynosi 5,15 ha. W 2003 roku na 1 mieszkańca gminy przypadło 18,4 m2

powierzchni zieleni urządzonej (powierzchnia cmentarzy, ogrodów działkowych). Charakterystykę tej

zieleni zawiera tabela nr 36.

Tabela nr 35. Cmentarze

Lp. Miejscowość Powierzchnia terenu w ha

Rejon obsługi Uwagi

1.

Cmentarz Parafialny w Michałowicach

1,50

Michalowice, Górna Wieś, Kozierów, Zerwana, Wilczkowice, Wola Więcławska

ok. 3330 M

52

2. Cmentarz parafialny w

Więcławicach Starych

2,32

Więcławice Dworskie i Stare, Masłomiąca, Młodziejowice, Pielgrzymowice, Zdzięsławice, Zagórzyce Dworskie i Stare,

ok. 2600 M

3. Cmentarz parafialny w Raciborowicach

2,40

Raciborowice, Konczyce, Książniczki

ok. 1240 M

4. Ogółem gmina 6,22 8,4 m2/M

Tabela nr 36. Zieleń parkowa, ogrody działkowe.

Lp. Miejscowość Powierzchnia terenu w ha

Uwagi

I. Parki 1. Park w Młodziejowicach 0,85 park dworski 2. Park w Wilczkowicach 0,50 wokół starego młyna 3. Park w Książniczkach 1,00 park dworski – prywatny 4. Park w Sieborowicach 3,00 na terenie Dom Dziecka 5. Park w Michałowicach 2,00 6. Park w Zagórzycach Dworskich 1,80 na terenie szkoła podst. Razem parki 9,15 II. Ogrody działkowe 1. Ogrody MPK w Pielgrzymowicach 2,23 2. Ogrody działkowe w

Więcławicach Dworskich 5,15

Razem ogrody

7,38

Ogółem gmina

16,53

śr. wskaźnik – 18,4 m2p.ter/1M

8. W zakresie usług i urządzeń sportu gmina Michalowice wyposażona jest w 2 boiska sportowe oraz

ośrodek sportowo-rekreacyjny i stadninę koni (dane patrz tabela nr 37).

Są to następujące obiekty:

- boisko sportowe Ludowego Klubu Sportowego „Michalowianka” w Michałowicach usytuowane w

ośrodku sportowo-rekreacyjnym;

- boisko sportowe Ludowego Zespołu Sportowego „Galicja” w Raciborowicach usytuowane na

użyczonej działce 1,25 ha;

W gminie działa również LKS „Polonia” w Więcławicach, który nie dysponuje własnym boiskiem

sportowym.

Ogółem w gminie na jednego mieszkańca przypada 4,2 m2 powierzchni boisk. Usytuowany nad

Dłubnią wspomniany ośrodek sportowo – rekreacyjny z basenem, kortami i boiskiem sportowym

znajduje się w złym stanie technicznym.

W perspektywie należy liczyć się z potrzebą uzupełnienia istniejącej powierzchni terenów sportowych

o dodatkową powierzchnię boisk oraz podniesieniem standardu gminnego ośrodka sportowego o

czym była mowa powyżej.

53

Tabela nr 37. Sport i rekreacja

Lp. Nazwa obiektu Powierzchnia terenu w ha

Ilość miejsc Uwagi

I. Boiska sportowe 1. LKS „Galicja” w

Raciborowicach 1,25 100 teren parafialny

2. LKS „Polonia” w Więcławicach

- - brak boiska

3. LKS „Michałowianka” w Michałowicach

(1,88) 100 teren gminny

II. Inne obiekty 1. Stadnina koni w

Wilczkowicach

2. Osrodek sportowo-rekreacyjny w Michałowicach

5,60 zły stan techniczny; dwa baseny, korty, boisko sportowe

Ogółem gmina 6,85 200

3.3.2.3. Usługi komercyjne – handel, gastronomia, rzemiosło usługowe

1. Przemiany społeczno-gospodarcze w latach dziewięćdziesiątych spowodowały dynamiczny rozwój

działalności gospodarczej.

Znalazło to odzwierciedlenie w gminie Michałowice poprzez przyrost ilości podmiotów

gospodarczych różnych branż.

Znaczny procent nowych zakładów powstawało we wsiach położonych wzdłuż drogi Kraków –

Warszawa (Raciborowice, Michałowice, Książniczki, Zerwana). Wymienione wsie posiadają na

swym trenie ponad 50 % wszystkich zakładów komercyjnych.

2. Wg danych Urzędu Statystycznego w Krakowie działalność gospodarczą w 2002 roku prowadziło

518 podmiotów gospodarczych w tym 15 w sektorze publicznym i 503 w sektorze prywatnym w tym 8

spółek prawa handlowego, 32 spółki cywilne, 440 podmiotów osób fizycznych oraz 2 spółdzielnie o

czym była mowa w rozdziale poświęconym działalności produkcyjnej.

3. Według danych Urzędu Gminy Michałowice 15.12.2003 roku zarejestrowane było ogółem 376

podmiotów osób fizycznych.

4. Rozwój usług komercyjnych charakteryzuje znaczna dynamika polegającą na:

− przyroście ilości podmiotów trudniących się różnego rodzaju handlem, w postaci drobnych sklepów,

kiosków zlokalizowanych w centrach handlowo-usługowych wsi oraz poza nimi w istniejącej

zabudowie mieszkaniowej,

− przyroście podmiotów handlu hurtowego a także obwoźnego działających w obrębie gminy i poza jej

granicami,

− wzroście ilości zakładów rzemiosła usługowego i produkcyjnego i innych usług.

5. W obszarze gminy Michałowice wśród działających podmiotów handlu zanotowano 51 sklepów o

łącznej powierzchni użytkowej 2550 m2. Placówki handlu detalicznego zatrudniały 75 pracowników.

Najwięcej placówek odnotowano w Michalowicach (22 placówki) oraz na wsiach Więcławice i

Masłomiąca (4 placówki), w pozostałych wsiach 1-3 placówek.

54

Przeciętnie na jedną placówkę handlową przypadało 145 mieszkańców gminy, na 1000

mieszkańców 345 m2 powierzchni użytkowej (w Michalowicach ok. 570 m2 p. uż./1000M.

Zakłady gastronomiczne gminy Michałowice to:

− 1 restauracja – dyskoteka - w Michałowicach,

− 6 barów - w Kozierowie, Książniczkach, Masłomiącej, Raciborowicach,

Więclawicach Starych, Zerwanej

Ogółem powyższe zakłady gastronomiczne dysponują 290 miejscami zajmują ok. 730 m2

powierzchni użytkowej.

Standard zaspokojenia potrzeb ludności w zakresie gastronomii kształtuje się na następującym

poziomie:

− 40 miejsc konsumpcyjnych na 1000 mieszkańców gminy, 100m2p.uż/1000M

− 1055 mieszkańców / 1 placówka gastronomiczna

6. Na terenie gminy funkcjonuje ogółem 60 podmiotów rzemiosła usługowego bytowego tj

podmiotów trudniących się instalowaniem wod-kan-gaz, c.o., fryzjerstwem, mechaniką

samochodową i innymi usługami samochodowymi, wulkanizacją, naprawą sprzętu RTV, AGD,

usługami pogrzebowymi itd.

Ogółem na 1000 mieszkańców gminy przypada szacunkowo ok. 338 m2 powierzchni użytkowej usług

rzemieślniczych bytowych.

Perspektywiczny rozwój usług komercyjnych – handlu, gastronomii i rzemiosła będzie zależeć

przede wszystkim od ogólnej sytuacji gospodarczej kraju i kondycji finansowej i prawnej podmiotów

gospodarczych oraz zamożności społeczeństwa gminy i innych uwarunkowań.

Wyposażenie gminy w obiekty usług publicznych i komercyjnych zamieszczono w tabeli 39

(zamieszczonej na końcu niniejszego rozdziału)

.

33..33..22..44.. SSttaannddaarrddyy-- ppoozziioomm zzaassppookkoojjeenniiaa ppoottrrzzeebb mmiieesszzkkaańńccóóww ggmmiinnyy MMiicchhaałłoowwiiccee ww 22000033 rr,,

wwyyppoossaażżeenniiee ggmmiinnyy ww oobbiieekkttyy uussłłuugg ppuubblliicczznnyycchh ii kkoommeerrccyyjjnnyycchh..

Stopień zaspokojenia potrzeb mieszkańców gminy w zakresie urządzeń infrastruktury społecznej

przedstawiono w formie wskaźników dla roku 2003.

Wielkość wskaźników oparto na danych NSP 2002, na materiałach Urzędu Statystycznego w

Krakowie. Dane z zakresu ilości podmiotów gospodarczych placówek oświaty i wychowania,

kultury, zdrowia i pozostałych usług uzyskano w Urzędzie Gminy Michałowice, w wywiadach

bezpośrednich z użytkownikami, bądź podmiotami gospodarczymi.

Poziom obsługi ludności gminy przedstawiono w tabeli nr 38 "Standardy życia ludności gminy

Michałowice wybranych elementów infrastruktury społecznej" w roku 2003.

55

Tabela nr 38. Standardy życia ludności gminy Michałowice wybranych elementów infrastruktury społecznej w 2003.

Lp. Wyszczególnienie dziedzin infrastruktury

społecznej

Miernik

Wielkość

miernika

Uwagi

1 2 3 4 5

1. MIESZKALNICTWO 1.1 posiadanie samodzielnego

mieszkania 1.gosp. dom. / 100

mieszkań brak

danych

1.2 wygoda zamieszkania m2 pow. uż. miesz / 1 Mliczba osób/ mieszkanie

24,6 3,9

2. WYCHOWANIE I OŚWIATA 2.1 objęte opieką przedszkolną

dzieci w wieku 3-6 lat % uczestnictwa

2.2 warunki do nauki w szkolnictwie podst. – zagęszczenie pomieszczeń do nauki

licz. uczniów / 1 pom. do nauki

16,5

2.3 zmianowość w szkołach podst.

licz. oddziałów / 1 pom. do nauki

1,0

2.4 warunki do nauki w szk. średnich – zagęszczenie pomieszczeń do nauki

licz. uczniów / 1 pom. do nauki

13,3

2.5 możliwość opieki pozarodzinnej – domy dziecka, pogotowie opiekuńcze

licz. miejsc / 1000 M

3 KULTURA licz. mieszk. /1

placówkę 2461 3.1 możliwość korzystania z

biblioteki i filii bibliotecznych licz. woluminów / M

3.2 ośrodków kultury, klubów, świetlic

m2 pow. uż / 1000 M 124 msc/1000M

3.3 kin licz. miejsc / 1000 M 3.4 obiektów sakralnych licz. M/ 1 obiekt 2461 4 OCHRONA ZDROWIA I

OPIEKA SPOŁECZNA

4.1 zasięg obsługi przez przychodnie rejonowe – ośrodki zdrowia

licz. M / 1 placówka

4.2 możliwość hospitalizacji licz. łóżek / 1000 M - Obsługa w Krakowie

4.3 możliwość opieki społeczne w domach opieki społecznej

licz. miejsc / 1000 M - obsługa w placówkach powiatu krakowskiego

4.4 objęcie opieką w żłobkach dzieci w wieku 0-2 lat

licz. miejsc / 1000 M

4.5 możliwość nabycia leków licz. M / 12 aptekę 2461

56

4.6 nagła pomoc lekarska licz. M / 1 karetkę - Pogotowie Ratunkowe w Krakowie

5 SPORT 5.1 możliwość korzystania z hal i

sal sportowych licz. M / 1 obiekt 3692 sale sportowe w

szkołach podstawowych

5.2 pływalni licz. M / 1 obiekt - 5.3 stadionów i boisk licz. M / 1 obiekt 3692 6 REKREACJA I ZIELEŃ

URZĄDZONA

6.1 ogródki działkowe m2 pow. terenu / 1 M 10,0 6.2 Cmentarze m2 pow. terenu / 1 M 8,4 7 ŁĄCZNOŚĆ

7.1 warunki obsługi mieszkańców i aktywności gospodarczych

1 m2 pow. uż. / 1000 M 9,5

8 OCHRONA P. POŻAROWA 8.1 stopień zabezpieczenia

ludności licz. M / 1 placówkę 1055

9 ADMINISTRACJA 9.1 warunki obsługi mieszkańców

i aktywności gospodarczych

m2 pow. uż. / 1000 M 138

57

Tabela 39. Wyposażenie gminy Michałowice w obiekty usług publicznych i komercyjnych.

Lp Wyszczególnienie Oświata Kultura Zdrowie Łączność Administracja Usługi komercyjne Przed-

szkola Oddz.

przed szk.w szkole podst.

Szk. Podst/ Gimnazjum

Dom dziecka

bibl Domykult świetlice w OSP

Obiekty sakralne

Oś zdrowie

apteki Domyopieki społ

Poczta / agencja pocztowa

Centr tel.

OSP Obiekty sportu i rekreacji

oraz ogrodów działkowych

Cmenta-

rze Urz gmin

Poli- cja

Bani Spółdz / GS

Sołty- sówki I inne

handel gastronomia

rzemiosło

1 Górna Wieś 1 1 - 4

2 Kończyce 1 2 - 23 Kozierów 1 2 1 14 Książniczki świetlica remiza 2 2 65 Masłomiąca 1 4 1 76 Michałowice przedsz oddz

przed s/Gimn Bibliot

gminna Dom kult. +świetlica

kościół przych. apteka urząd pocztowy

remiza boisko,ośr. rekreacji

cment UGMichałowice

Policja bankadm. GS

3 22 1 15

7 Młodziejowice 1 2 2 28 Pielgrzymowice przych. Ogrody

działkowe 1 1 - 3

9 Raciborowice oddz s/Gimnprzed

filiabibliot

świetlica kościół apteka agencja remiza boisko cment 1 3 - 9

10 Sierakowice Domdziecka

1 1 - 1

Więcławice Dworskie

11 filiaprzych.

remiza ogrodydziałkowe

1 2 - 2

12 Więcławice Stare oddz s/Gimnprzed

filiabibliot

świetlica. kościół remiza cment 1 4 - 1

13 Wilczkowice świetlica remiza rekr. konna - 1 - 314 Wola Więcławska świetlica remiza - 2 - 115 Zagórzyce

Dworskie oddz filia

przed szkoły 1 1 - 1

16 Zagórzyce Stare świetlica remiza 1 1 - 117 Zdziesławice 1 1 - - 18 Zerwana 1 1 - -

58

3.3.2.5. Podsumowanie

1. Do okresu perspektywicznego widzi się potrzebę podniesienia standardów obsługi ludności

gminy Michałowice w zakresie:

b) mieszkalnictwa

poprawy wygody zamieszkiwania poprzez stworzenie warunków do rozwoju budownictwa

mieszkaniowego zgodnie z zapotrzebowaniem społecznym ( w tym dla ludzi spoza

gminy).

c) oświaty i wychowania

poprawy warunków nauczania w szkołach podstawowych, poprzez zapewnienie

odpowiedniej ilości pomieszczeń do nauki dla szkolnictwa podstawowego i

ponadpodstawowego (gimnazjum) w związku z reformą szkolnictwa poprzez: rozbudowę

i modernizację istniejących szkół, budowę nowych obiektów głównie sal gimnastycznych

(w tym szczególnie sali dla szkoły w Raciborowicach), budowę w miarę potrzeb nowych

lub adaptację innych obiektów na cele edukacji o czy będzie mowa w II cz. "Studium"

poświęconej prognozom.

d) kultury

− utrzymanie dostępności do bibliotek na co najmniej obecnym poziomie oraz

poprawę liczebności księgozbiorów,

− pozyskanie nowej powierzchni dla domu kultury jako podstawowej bazy

materialnej tego typu usług, utworzenie placówek filialnych o odpowiednim

standardzie korzystając na przykład z świetlic OSP.

e) zdrowia i opieki społecznej poprzez zapewnienie odpowiedniej opieki zdrowotnej

ogółowi mieszkańców gminy poprzez obniżenie wysokości wskaźnika zaspokojenia

potrzeb (zwiększenie ilości gabinetów, rozszerzenie zakresu usług medycznych).

f) usług pocztowych przez zapewnienie właściwej dostępności i standardu obsługi

istniejących urzędów, rozpatrzenie potrzeby podniesienia standardu placówki w

Raciborowicach,

g) zieleni cmentarnej przez zapewnienie możliwości poszerzenia istniejących cmentarzy

w miarę wzrostu ilości mieszkańców gminy oraz potrzeb.

h) rekreacji i sportu przez wyrównanie dysproporcji w wyposażeniu wsi w boiska

sportowe oraz podniesienie standardu gminnego ośrodka sportowo- rekreacyjnego,

i) usług komercyjnych - handlu, rzemiosła i gastronomii przy zwróceniu uwagi na

odpowiednie rozmieszczenia nowopowstających obiektów usług podstawowych i

ponadpodstawowych w celu zapewnienia atrakcyjności centrum gminy oraz

usługowych ośrodków wspomagających w Raciborowicach i Więcłąwicach Starych

jako ośrodków obsługi ludności i turystów.

2. W gminie Michałowice występuje niezrównoważona struktura aktywności społeczno -

gospodarczej. Wielofunkcyjny i równomierny rozwój gminy w przyszłości wyrażający się

szybszym rozwojem usług, stwarza korzystne warunki do zatrudnienia i organizacji

nowych miejsc pracy (większe możliwości oferty dla bezrobotnych).

59

3. Potrzeby rozwoju infrastruktury społecznej w przyszłości będą wynikały:

− z przyrostu demograficznego gminy, a wiec wzrostu ilości użytkowników,

− z konieczności poprawy standardów (lub utrzymania niektórych na dotychczasowym

poziomie),

− z konieczności poprawy dostępności do podstawowego poziomu usług (zwłaszcza w

odniesieniu do peryferyjnych części gminy).

Polityka w zakresie rozwoju infrastruktury społecznej powinna zmierzać między innymi do:

− zabezpieczenia przynajmniej minimalnego poziomu potrzeb ludności i zapobiegania

spadkowym trendom w obsłudze mieszkańców,

− wyrównania dysproporcji w rozmieszczeniu przestrzennym urządzeń i usług

elementarnych i podstawowych,

− wzbogacenia rzeczowego zakresu usług rynkowych wraz z pojawieniem się nowych

potrzeb ludności (zmiana stylu życia i jego poziomu),

− właściwego rozwoju centrum administracyjno - usługowego gminy Michałowice,

wzbogacenia go o obiekty usługowe wyższego rzędu (w tym np. obsługi finansowej firm,

promocji, informacji, różnych usług komercyjnych itd.)

3.4 STAN ISTNIEJĄCY I UWARUNKOWANIA KOMUNIKACJI 3.4.1. UKŁAD I TRANSPORT DROGOWY

1. Gmina Michałowice położona jest w centralnej części województwa małopolskiego, graniczy z

gminami: Zielonki, Michałowice, Kocmyrzów – Luborzyca i na krótkim odcinku z Krakowem.

Gmina jest dobrze skomunikowana z układem dróg krajowych, jak również z samym miastem

Krakowem. Przez jej teren przebiega droga krajowa nr 7, pozostałe drogi to powiatowe i

gminne, które tworzą układ lokalny.

Stanowią one utrwaloną sieć połączeń determinującą dalszy rozwój przestrzenny. Droga

nr 7 – po analizach wykonanych przez Biuro Planowania Rozwoju Sieci Drogowej,

Pracownia Studiów Sieci Kraków Południe – została wskazana do przemianowania

docelowo na drogę ekspresową i jej korytarz ma ulec przełożeniu na nowy przebieg drogi,

pod który jest utrzymywana rezerwa w planie zagospodarowania przestrzennego.

2. Obciążenie ruchu na drogach gminy jest znacznie zróżnicowane. Droga krajowa nr 7

prowadząca ruch w znacznej mierze tranzytowy na kierunku: Gdańsk – Warszawa – Kraków –

Chyżne, na odcinku przebiegającym przez gminę jest obciążona średniodobowym natężeniem

ruchu ok. 12 000 pojazdów / dobę.

60

Dane o ruchu dla pozostałych dróg gminnych zgromadzono na podstawie obserwacji

własnych i informacji z Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu m. Krakowa dotyczące

zarówno przewozów pasażerskich mikrobusami jak i ruchu samochodów osobowych i

ciężarowych. Jest to gęsta sieć, ukształtowana w sposób historyczny, żywiołowo, zgodnie

z występującymi potrzebami komunikacyjnymi. Ważniejsze z tras (z nawierzchnią

asfaltową), pełniące funkcję dróg zbiorczych, realizują powiązania między sąsiadującymi

wsiami. Drogi te – powiatowe i gminne – są obciążone ruchem zaliczanym do wartości

średnich i małych (poniżej 3 000 pojazdów / dobę), stosunkowo największe potoki

obserwuje się na połączeniach:

- Batowice – Zastów,

- Michałowice – Więcławice – Zastów,

- Górna Wieś – Michałowice,

- Michałowice – Zagórzyce przez Więcławice.

3. W odniesieniu do komunikacji indywidualnej – pełniącej rolę zasadniczą w gminie –

charakteryzuje ją dość wysoki wskaźnik motoryzacji samochodów osobowych w gminie, który

wynosi 230 sam. osob./1 000 mieszkańców (dla porównania – średnio w gminach wiejskich

wskaźnik ten waha się 160-180 sam. osob./1 000 mieszkańców). Wysokość wskaźnika

odpowiada niektórym gminom w całości zurbanizowanym, ma tu duży wpływ sąsiedztwo

Krakowa. Zwraca jednak uwagę fakt stosunkowo niskiej jakości taboru (duży udział

samochodów bez katalizatorów – ponad 60%), co ulega sukcesywnej poprawie.

4. Komunikację zbiorową w obszarze gminy stanowią miejskie i podmiejskie linie autobusowe

oraz autobusy przelotowe (PKS), obsługują one główne kierunki ciążeń komunikacyjnych –

zaspokajając podstawowe potrzeby mieszkańców w zakresie połączeń lokalnych. Największe

potoki pasażerskie obserwuje się z kierunku północnego i południowego, głównie z Krakowa,

bądź odbywające się tranzytem z kierunku Kielc – Jędrzejowa, Miechowa, Słomnik.

Stosunkowo duże skupienie kursów autobusowych na jednej trasie – drogi nr 7 –

spowodowane jest brakiem alternatywy innego połączenia drogowego, odpowiadającego

standardom przewozów pasażerskich. Występujące przegęszczenia są okresowe i wiążą się

głównie z okresem weekendów i dniami targów.

Gmina jest dobrze obsługiwana przez transport publiczny, oprócz kursów PKS; poprzez

gminę przejeżdża ponad 40 dziennych kursów mikrobusowych organizowanych przez

przewoźników prywatnych. Kursy PKS są prowadzone wyłącznie drogą nr 7.

Przewoźnicy prywatni z małopojemnymi środkami transportu wykorzystują cały układ

komunikacyjny gminy zapewniając dostępność poszczególnych wsi.

5. Komunikacja rowerowa korzysta z istniejącego układu dróg, nie ma wydzielonych tras i

odbywa się w sposób mieszany z ruchem kołowym. Zwraca uwagę stosunkowo duży udział

rowerów w ruchu – przez analogię z innymi gminami. Rower jest używany przez mieszkańców

61

do realizacji celów bytowych (zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn) oraz do dojazdów

związanych z pracą. Tak ze względów na bezpieczeństwo, jak i komfort jazdy powinny być

podjęte sukcesywne starania o stopniową segregację ruchu poprzez wyznaczenie tras

rowerowych, szczególnie przy ciągach o znaczącym ruchu kołowym. Ze względu na dużą

atrakcyjność fizjografii terenu – rower mógłby stać się atrakcyjnym środkiem w podróżach

rekreacyjnych, nawet dla osób przybywających spoza obszaru gminy.

6. Również w powiązaniach pieszych wykorzystywane są głównie drogi istniejące, przy czym

ruch odbywa się ich poboczami, jedynie w centrum Michałowic ruch ten jest uporządkowany.

Problem prowadzenia ruchu pieszego wzdłuż drogi krajowej i pozostałych dróg należy do

jednych z istotnych problemów wymagających uporządkowania.

7. W odniesieniu do zamierzeń inwstycyjnych dotyczących układu drogowego droga nr 7 po

analizach wykonanych po analizach Planowania Rozwoju Sieci Drogowej, Pracownia Studiów

Sieci Drogowej Kraków Południe została wskazana do przemianowania na drogę ruchu

szybkiego.

W warunkach wsi Michałowice powoduje to kolizje z istniejącym zainwestowaniem

kubaturowym dlatego też w opracowaniach koncepcyjnych zostały zaproponowane

odcinki obejścia drogowego na terenie gminy, uwzględnione następnie w opracowaniach

planistycznych sporządzanych dla jej obszaru. Przebieg trasy obejścia budzi duże

dyskusje na szczeblu lokalnego samorządu i są prowadzone poszukiwania dla realizacji

trasy zastępczej. Wg dotychczasowych ustaleń planowana modernizacja drogi nr 7 i

przekształcenie jej w drogę szybkiego ruchu S7 będzie się odbywało w nowym korytarzu

drogowym. Planowany przebieg poza kolizją z istniejącym zainwestowaniem

kubaturowym jest w konflikcie z istniejącymi powiązaniami funkcjonalnymi. Realizacja

przełożenia drogi musi zabezpieczyć bezkolizyjne przejście podstawowych dróg

powiatowych i gminnych w szczególności na odcinku Michałowice (I) – Więcławice,

Zagórzyce Dworskie -Michałowice (III), Młodziejowice - Książniczki, Zagórzyce Stare –

Masłomiąca. Pozostałe połączenia powinny być zapewnione przez system

wspomagajacych dróg równoległych do planowanej ekspresowej, które są inwestycją

związaną z trasą szybkiego ruchu i mieszczą się w liniach rozgraniczających drogi

szybkiego ruchu. Dotychczasowe plany nie przewidują realizacji węzła drogowego na

terenie gminy Michałowice. Jednym z istotnych zadań niniejszego Studium jest

ustosunkowanie się do dotychczasowych ustaleń dotyczących przebiegu trasy oraz

wykorzystanie innych opracowań studialnych przed podjęciem ostatecznej decyzji w

sprawie możliwości alternatywnego jej przebiegu. Po oddaniu do eksploatacji drogi ruchu

szybkiego obecna droga nr 7 stanie się drogą o znaczeniu podrzędnym (obniżona klasa -

prawdopodobnie do drogi zbiorczej) i będzie mogła być w większym stopniu niż obecnie

wykorzystana dla obsługi przyległego terenu zainwestowania kubaturowego.

62

Odnośnie dróg będących w kompetencji lokalnego samorządu oraz dróg powiatowych

należy zabezpieczyć możliwość ich modernizacji i przebudowy, tak by można było je

dostosować do obowiązujących normatywów i bezpieczeństwa użytkowników ruchu (np.

korekta nienormatywnych łuków, poszerzenia jezdni, wprowadzenia chodników dla

pieszych, organizacja ruchu rowerowego na obszarach zainwestowanych). Obecny model

sieci drogowej wymaga wzbogacenia w przypadku rozszerzenia terenów zainwestowania

kubaturowego.

3.4.2 UKŁAD I TRANSPORT KOLEJOWY

1. Komunikacja kolejowa – przez teren gminy obrzeżem przebiega linia kolejowa – z węzła

krakowskiego do magistrali łączącej Śląsk z Warszawą. Komunikacja ta nie ma jednak

znaczenia bezpośrednio dla samej gminy Michałowice ze względu na oddalenie w przestrzeni

od potencjalnych generatorów ruchu. Najbliższe przystanki znajdują się w Zastowie,

Łuczycach i Polanowicach. Są to przystanki osobowe, na których nie zatrzymują się pociągi

dalekobieżne.

2. Podstawowa obsługa kolejowa gminy z krajem odbywa się jedynie poprzez kolejowy węzeł

krakowski.

3.4.3 PARKINGI I ZAPLECZE KOMUNIKACJI

W obszarze opracowania miejsca ogólnodostępne związane są z Urzędem Gminy, terenami

przykościelnymi, terenami usług komercyjnych. Ilość miejsc postojowych nie stanowi

odzwierciedlenia potrzeb, lecz uwarunkowana jest dostępnością miejsca przy tych

urządzeniach. Często dla potrzeb parkowania w otoczeniu w/w usług i urządzeń

wykorzystywane są pobocza istniejących dróg.

W odniesieniu do zaplecza komunikacji – dotyczy ono głównie małych prywatnych zakładów

naprawczych z zakresu: mechaniki pojazdów, blacharstwa, lakiernictwa, wulkanizacji.

W zakresie stacji paliw wymienić należy stacje w dawnym SKR w Więcławicach Dworskich.

63

3.5 STAN ISTNIEJĄCY I OCENA FUNKCJONOWANIA INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ. 3.5.1 ZAOPATRZENIE W WODĘ

1. Gmina Michałowice wykorzystuje do zaopatrzenia mieszkańców w wodę ujęcia podziemne.

Studnie głębinowe ujmujące wodę z warstw jurajskich są usytuowane w Zagórzycach

Dworskich, Woli Więcławskiej (wod. Zagórzyce), Michałowicach, Młodziejowicach i

Raciborowicach. Są to wody wysokiej jakości z reguły nadające się do picia bez uzdatniania i

dezynfekcji. Pod wzgłędem hydrochemicznym wody te zalicza się do wód twardych typu

wapniowo-magnezowo-węglanowych (Ca – Mg – HCO3 ).

2. Podstawą zaopatrzenia gminy w wodę jest sieć wodociągowa obejmująca ok. 93%

mieszkańców. Wodociągi są własnością gminną i administrowane przez Zakład Budżetowy

Wodociągi Gminne w Michałowicach.

Wodociągi funkcjonalnie podzielone są na:

- wodociągi grupowe

- wodociągi osiedlowe z własnym zasilaniem.

Ponadto odnotować należy wodociąg lokalny (zasila miejscowość Zerwana z wodociągu

Maszków w gminie Iwanowice) obejmujący pozostałe 7% mieszkańców gminy.

Łączna ilość sieci wodociągowej na obszarze gminy 92,2 km

Ilość połączeń 2 040 sztuk

Średnie zużycie dobowe ≈ 92 l / m-c

W granicach obszaru gminy oprócz ujęć, urządzeń i sieci gminnych w miejscowości

Raciborowice istnieje powierzchniowe ujęcie wody na rzece Dłubni dla miasta Krakowa. Od

ujęcia w kierunku pompowni „Zesławice” biegnie rurociąg ø 1 000 [ mm]. Z ujęcia tego może

być pobierane do 34 000 [ m3] wody na dobę. Ujęcie i rurociąg ø 1 000 [ mm] są własnością i

w użytkowaniu Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie.

3. W odniesieniu do wodociągów grupowych obejmują one:

a) Wodociąg Michałowice (I i II) zrealizowany w latach 1970-1980, obejmujący ponadto

Wilczkowice, część Młodziejowic i część obszaru Michałowic III.

Ujęcie wody – studnia S1 (Banasiówka) o wydajności 16 m3/h. Zasoby zatwierdzone

przez UMK WGPiOŚ decyzja z dn. 9.III.1978 NR GP.II.8530-2/6/78.

W skład wodociągu wchodzą: studnia, budynek hydroforni, sieć, zbiornik o pojemności

2x100 m3 zlokalizowany na rzędnej 300,00 m npm.

64

b) Wodociąg Michałowice (III) – obejmujący poza obszarem Michałowice (III) także Górną

Wieś, Kozierów a ponadto Wolę Zachariaszowską w gminie Zielonki.

Ujęcie wody stanowi studnia GM – 1 o wydajności 64,6 m3/h Zasoby zatwierdzone

przez UW Wydział Ochrony Środowiska decyzja z dn. 25.X.1993 NR

OS.VI.755G/67/93.

Woda podawana do sieci bez uzdatniania. Ze studni woda pompowana jest do zbiornika o

pojemności 100 m3zlokalizowanego na rzędnej 315, 00 m npm, a następnie przez

hydrofornię do sieci. Wodociąg Michałowice III jest najstarszy w gminie, część sieci

wykonana z rur AC – około 12 km.

c) Wodociąg Więcławice obejmujący swoim zasięgiem miejscowości: Zagórzyce

Dworskie, Zagórzyce Stare, Sieborowice, Pielgrzymowice, Wola Więcławska,

Zdzięsławice, Masłomiąca, Raciborowice , Prawda, część Łuczyc, część Wiktorowic i

część Goszczy.

Ujęcie wody stanowią dwie studnie S-1w i S-2 na terenie miejscowości Wola

Więcławska o wydajnościach:

S-1w - 35,7 m3/h

S-2 - 24,0 m3/h.

Zasoby zatwierdzone przez UMK WGPiOŚ decyzja z dn. 25.VIII.1995 NR OS

VI.7530D/36/95. Ze studni woda pompowana jest do zbiorników wyrównawczych o

pojemności 1x250 i 1x150 [m3] zlokalizowanych na rzędnej 322,80 m npm w Zagórzycach

Dworskich. Ze zbiorników woda spływa do sieci. Jakość wody pozwala na podawanie jej

do sieci bez uzdatniania.

4. W odniesieniu do wodociągów osiedlowych (posiadających obecnie charakter lokalny) z

własnym zasilaniem, wymienić należy:

a) Wodociąg Młodziejowice zaopatrujący znaczną część tej miejscowości .

Ujęcie wody stanowi studnia M1 o zatwierdzonych zasobach i wydajności 19,2 m3/h.

Woda podawana jest do sieci bez uzdatniania.

b) Wodociąg Raciborowice o wydajności 46,0 m3/h obejmujący poza Raciborowicami

także wsie Kończyce i Książniczki.

Woda z ujęcia pompowana jest do zbiornika wyrównawczego początkowego o pojemności

150 m3 zlokalizowanego na rzędnej 243 m npm. Woda poprzez hydrofornię pompowana

jest do sieci bez uzdatniania.

5. W odniesieniu do oceny funkcjonowania oraz występujących uwarunkowań stwierdza się co

następuje:

- zasoby eksploatacyjne istniejących ujęć w pełni pokrywają potrzeby

- jakość wody bardzo dobra – nie wymaga uzdatniania

65

- układ sieci stwarza jej dostępność do całego obszaru gminy

- wymagana modernizacja sieci (eliminacja rur AC, zwiększenie średnic, ograniczenie

strat wody)

- budowa zbiorników wody, zwiększenie ciśnień w sieci poprzez budowę hydroforni dla

spełnienia wymogów p. pożarowych

- rozbudowa sieci w celu stworzenia możliwości awaryjnego przesyłania wody

pomiędzy poszczególnymi wodociągami

- zapewnienie bezkolizyjności zagospodarowania dla istniejącego wodociągu m.

Krakowa „Dłubnia”.

3.5.2 ODPROWADZANIE ŚCIEKOW

1. W gminie Michałowice tylko 2% zabudowy jest skanalizowane, w granicach obszaru

objętego opracowaniem zbiorcza kanalizacja występuje jedynie w części miejscowości

Raciborowice i Kończyce.

Sieć kanalizacji posiada łączną długość ok. 3,6 km (Kończyce – 1,0 km, Raciborowice –

2,6 km).

Ilość podłączeń – 31.Xii.2001 - 60

Sieć wykonana z rur PCV o średnicach ø 0,2 m. Ścieki z w/w miejscowości spływają do

pompowni Raciborowice, która tłoczy je do pompowni Batowice.

Odbiornikiem ścieków jest kanalizacja m. Krakowa.

2. W gminie Michałowice pracują ponadto lokalne oczyszczalnie ścieków:

- dla UG i Szkoły typu „Sebiofikon” w Michałowicach

- dla Ośrodka Zdrowia i 3 gospodarstw typu „Sebiofikon” o przepustowości 10 m3/d

każda – w Michałowicach

- lokalna oczyszczalnia ścieków dla Szkoły typu PURFLO w Więcławicach .

Ponadto w Michałowicach istnieje ok. 15 oczyszczalni przydomowych (osadniki

gnilne z drenażem rozsączającym).

3. W odniesieniu do występujących uwarunkowań dotyczących kanalizacji, stwierdza się fakt

położenia około 90% obszaru gminy w zlewni rzeki Dłubni na której istnieje ujęcie wody dla

Krakowa. Większość tego obszaru znajduje się strefie ochrony pośredniej wewnętrznej w/w

ujęcia.

Ponadto Gmina Michałowice jest położona na obszarze występowania wód podziemnych

(GZWP 409 – Niecka Miechowska) wymagających obejmującia ochroną. W związku z tym

uporządkowanie gospodarki ściekowej jest zadaniem pilnym także i z tego względu.

66

a) Dla ochrony strefy pośredniej wewnętrznej ujęcia wody na Dłubni w Raciborowicach

obowiązuje:

− zakaz wprowadzenia ścieków do wód i ziemi co powoduje konieczność wybudowania

głównego kolektora sanitarnego zbierającego ścieki z obszaru strefy i odprowadzenia ich

do systemu kanalizacji m. Krakowa lub budowy lokalnych oczyszczalni po których ścieki

będą spełniały wymogi stawiane wodzie III klasy czystości

− gromadzenie ścieków socjalno-bytowych na terenach o rozproszonej zabudowie w

szczelnych wybieralnych zbiornikach

− wyposażenie kanalizacji w punkty zlewne ścieków.

Czynnikiem korzystnym, pozwalającym na stosunkowo szybkie rozwiązanie części w/w

problemów jest możliwość odprowadzenia ścieków z około 45% zabudowy (z wsi:

Michałowice, Młodziejowice, Książniczki, Kończyce, Raciborowice) do centralnej kanalizacji

Krakowa.

3.5.3 ELEKTROENERGETYKA

1. W odniesieniu do układu ponadlokalnego energetyki, wymienić należy przebiegające przez

południową część obszaru gminy:

- napowietrzną linię elektroenergetyczną 220 kV relacji Siersza – Lubocza (użytkownik

PSE Południe S.A.)

- napowietrzną linię elektroenergetyczną 110 kV relacji Prądnik – Lubocza (użytkownik

ZEK S.A.)

Wzdłuż linii zachowane są wolne od zabudowy pasy terenu zgodne z wymogami PN-

E-05100-1/1998.

Wzdłuż linii PKP biegnie linia elektroenergetyczna zasilająca sieć trakcyjną. Linia jest

własnością i w użytkowaniu PKP.

2. Podstawę zaopatrzenia gminy Michałowice w energię elektryczną stanowią:

- stacje elektroenergetyczne (GPZ) usytuowane poza granicami gminy, t.j. GPZ

220/110 kV/ŚN Kraków – Lubocza i GPZ 110/15 kV Słomniki Prandocin

- Istniejące linie średniego napięcia (dotyczy dwu linii 15 kV , z których jedna przebiega

na trasie GPZ Słomniki – GPZ Prandocin a druga jest wyprowadzona z GPZ Lubocza

Istniejące stacje transformatorowe SN/NN, sieci SN i NN bezpośrednio zasilające odbiorców

są własnością i pozostają w eksploatacji ZEK S.A. – Rejon Dystrybucji Nowa Huta.

Na obszarze gminy pracuje 57 transformatorów SN/NN o mocy łącznej – 6,4 MVA. Długość

sieci SN – w granicach obszaru opracowania ok. 34,0 km.

Sieci NN są napowietrzne (poza niewielkimi fragmentami i częścią przyłączy domowych które

są kablowe). W obszarze opracowania planu jest ok. 62, 0 km linii NN.

Średnie zużycie energii elektrycznej w gminie wynosi ok. 2,58 MWh/odb/rok.

67

3. Jakość dostarczonej do odbiorców energii posiada parametry zgodne z określonymi w

odpowiednich przepisach (Rozp. M.G. z 25.XI.2000 w sprawie szczegółowych warunków

przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych, obrotu energią elektryczną,

świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów

jakościowych obsługi odbiorców).

4. Uwarunkowania rozwojowe z zakresu elektroenergetyki dotyczą głównie linii wysokich napięć

220 i 110 kV określających ograniczenia lokalizacji budynków przeznaczonych na stały pobyt

ludzi w odległości nie mniejszej niż:

- 26,0 m od przewodu linii elektroenergetycznych 220 kV

- 14,5 m od przewodu linii elektroenergetycznych 110 kV

W/w odległości, tj. 26,0m i 14,5 m w każdym przypadku zapewniają brak przekroczenia

dopuszczalnych wartości natężenia pola elektromagnetycznego narzuconych przepisami.

Inny sposób lokalizacji budynków wymagać będzie wykonywania pomiarow

sprawdzających natężenie pola elektromagnetycznego.

Dla linii elektroenergetycznych 220 i 110 kV – na podstawie ustawy z 27.04.2001 „Prawo

ochrony środowiska „ może być utworzony obszar ograniczonego użytkowania terenu.

Dla ochrony obszaru o wysokich walorach krajobrazowych celem zmniejszenia

ograniczeń zajętości terenu zalecanym jest kablowanie linii SN i NN.

Pomimo poprawy w stosunku do lat poprzednich standardów zaopatrzenia w energię

elektryczną, działania na rzecz rozbudowy i modernizacji sieci i urządzeń, winny być

kontynuowane.

3.5.4 CIEPŁOWNICTWO

Na obszarze gminy Michałowice nie występują systemy ciepłownicze. Obiekty ogrzewane są

indywidualnie. Jako paliwo w zdecydowanej większości stosowane są: drewno, węgiel, koks.

W niewielkim zakresie jako paliwo używany jest gaz ziemny sieciowy. Budynki mieszkalne

jednorodzinne ogrzewane są przez małe kotły domowe węglowe lub gazowe i piece kaflowe.

Większe budynki użyteczności publicznej, usługowe i inne ogrzewane są przez indywidualne

kotłownie.

3.5.5 GAZOWNICTWO

1. Gmina Michałowice należy do dobrze zgazyfikowanych w obszarze województwa

małopolskiego. Około 65% gospodarstw w obszarze gminy korzysta z gazu sieciowego, ok.

21% wykorzystuje gaz z butli a tylko ok. 13% nie korzysta w ogóle z gazu.

2. Na terenie gminy Michałowice zlokalizowane są następujące gazociągi:

68

− gazociąg wysokoprężny ø 350 PN 63 relacji Batowice – Muniaczkowice

− gazociągi średniego ciśnienia w poszczególnych wsiach z wyjątkiem Woli Więcławskiej

(która nie jest objęta systemem zaopatrzenia w gaz z sieci).

3. Źródłem zasilania miejscowości gminy jest stacja redukcyjno-pomiarowa gazu zlokalizowana

na terenie miasta Krakowa przy ul. Mistrzejowickiej.

Główne gazociągi na terenie gminy, to:

− gazociąg ø 200/160 PE przebiegający od stacji red.-pom. przy ul. Mistrzejowickiej przez

miejscowości: Raciborowice, Kończyce, Książniczki, Młodziejowice do Michałowic

− gazociąg ø 110/90 PE przebiegający przez Michałowice i Wilczkowice oraz ø 75 PE

przebiegający przez miejscowość Zerwana w kierunku gminy Iwanowice

− gazociąg ø 90/75 PE przebiegający przez miejscowości Masłomiąca, Stare Więcławice,

Więcławice Dworskie i Stare Zagórzyce

− gazociągi ø 75 PE na terenie Sieborowic i Pielgrzymowic.

Przebiegające przez gminę Michałowice gazociągi średniego ciśnienia prowadzą również

przesył gazu dla gminy Iwanowice.

Pozostałe gazociągi średnioprężne zlokalizowane na terenie gminy pełnią rolę sieci

rozdzielczych.

4. Przebiegający przez teren gminy gazociąg wysokoprężny ø 350 PN 63 powoduje określone

ograniczenia związane z zachowaniem odległości bezpiecznych zgodnie z wymogami

Rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dn. 14.XI.1995 – Dz. Ustaw Nr 139/95

załącznik nr 2. Zgodnie z w/w Dz. U. Oraz ustaleniami Regionalnego Oddziału Przesyłu w

Tarnowie wymagane odległości bezpieczne do zachowania od zewnętrznej krawędzi

gazociągu wynoszą:

− do budynków użyteczności publicznej - 16,5 m

− mieszkalnych i niemieszkalnych - 15 m

Odległości do innych obiektów terenowych oraz uzbrojenia od gazociągu wysokiego ciśnienia

należy wyznaczać na podstawie powołanego rozporządzenia.

Zgodnie z Ustawą o drogach publicznych Dz. U. Nr. 71 poz. 838 z 2000r. odległości

nowobudowanych dróg od gazociągów wysokiego ciśnienia na terenie zabudowy miast i wsi

powinny wynosić:

− 30 m dla autostrady

− 20 m dla drogi ekspresowej

− 10 m dla drogi krajowej

− 8 m dla drogi wojewódzkiej i powiatowej

− 6 m dla drogi gminnej.

Ewentualna lokalizacja stacji paliw może być w odległości nie mniejszej niż 40 m, zgodnie z

Dz. U. Nr 00.98.1067 z dn. 17.XI.2000r.

69

Pas terenu o szerokości po 15 m od osi gazociągu może być uprawiany rolniczo lub

ogrodniczo, drzewa mogą być sadzone w odległości minimum 5 m od zewnętrznej ścianki

gazociągu.

Przebieg gazociągów średniego ciśnienia nie stwarza ograniczeń urbanistycznych. W

stosunku do gazociągów istniejących, zrealizowanych przed grudniem 2001, zgodnie z Dz.

Ustaw Nr 139/95 wymagane jest zachowanie odległości do budynków minimum 1,5 m, w

przypadku nowoprojektowanych sieci zgodnie z Dz. Ustaw nr 97/2002 wymagana strefa

kontrolowana wynosi 1,0 m, przy czym jej linia środkowa pokrywa się z osią gazociągu.

70

3.5.6 TELEKOMUNIKACJA

1. Mieszkańcy gminy Michałowice w zakresie łączności obsługiwani są przez kilku niezaleznych

operatorów:

− TP S.A. w zakresie łączności przewodowej

W zakresie łączności bezprzewodowej

− Polska Telefonia Komórkowa (Idea)

− Polska Telefonia Cyfrowa (Era)

− Polkomtel S.A. (Plus GSM)

2. W zakresie telefonii przewodowej

Wzdłuż drogi Kraków – Kielce (po jej wschodniej stronie) biegnie kabel łączności m/m.

Przewody światłowodowe biegną od Michałowic w kierunku Słomnik – wzdłuż drogi Kraków –

Kielce, od Krakowa do Raciborowic wzdłuż ul. Powstańców i przez Batowice, od Michałowic

do Więcławic wzdłuż drogi lokalnej. Obszar gminy w zakresie łączności sieciowej TP S.A.

znajduje się w strefie numerycznej krakowskiej i obsługiwany jest przez centrale telefoniczne

w Michałowicach, Więcławicach i Raciborowicach. Łączna pojemność w/wym central

telefonicznych w roku 2002 wynosiła 1500 NN przy zajętości około 90%, co daje wskaźnik ≈

190 abonentów/1,0 tys. mieszkańców. W każdej miejscowości w gminie zainstalowana jest co

najmniej jedna rozmównica publiczna TP S.A. Sieci abonenckie TP S.A. wykonane są w

zdecydowanej większości jako napowietrzne, niewielkie odcinki jako doziemne.

3. Łączność przewodowa bezprzewodowa na obszarze gminy dostępne jest dla wszystkich

zainteresowanych.

4. Odnośnie ograniczeń generalnie stwierdzić należy, że w odniesieniu do telekomunikacji nie

występują one na obszarze gminy.

3.5.7. GOSPODARKA ODPADAMI

1. Na obszarze gminy Michałowice większość odpadów stanowią odpady komunalne związane z

bytowaniem i działalnością gospodarczą mieszkańców. Ich charakterystyczną cechą jest niski

udział odpadów organicznych, dość duży innych (szkło, papier, plastik itp.) a także odpadów

wielkorozmiarowych (stare pralki, telewizory). Ze względu na słabo postępującą segregacje

odpadów do odpadów komunalnych trafiają również odpady niebezpieczne z domów np.:

zużyte baterie, pozostałości po farbach, lakierach, rozpuszczalniki, środki ochrony roślin,

pojemniki po środkach do konserwacji i obsługi pojazdów i sprzętu rolniczego. Rozwój

71

różnorodnej działalności gospodarczej usługowo-produkcyjnej przyczynia się do wzrostu

ogólnej liczby produkowanych odpadów, w szczególności niebezpiecznych.

2. W chwili obecnej odpady z terenu gminy składowane są na składowisku poza obszarem

gminy – głównie w Bolesławiu oraz na wysypisko w Baryczy. Odpady gromadzone są w

poszczególnych gospodarstwach do kubłów, w przypadku dużych jednostek usługowych – do

kontenerów i wywożone na podstawie umów indywidualnych z 2 prywatnymi przedsiębiorcami

oraz MPO Kraków.

3. Ilość odpadów wywożonych z gminy Michałowice wynosiła w ostatnich latach 4,0 – 4,5 t/rok,

co dawało bardzo wysoki wskaźnik produkcji odpadów na 1 mieszkańca: 0,67 t/rok.

4. Podstawowym problemem dotyczącym nie tylko gminy Michałowice ale wszystkich gmin – a

zwłaszcza gmin wiejskich – wynikającym z Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w

gminach, co należy do jednych z czołowych ich zadań, są:

− ze względów środowiskowych – eliminowanie odpadów niebezpiecznych i odrębne ich

składowanie

− segregacja odpadów, która pozwala zmniejszyć ilość odpadów na wysypisku aż o ok.

40% a zarazem na wtórne wykorzystanie szeregu z odpadów

− budowa i utrzymanie własnych lub wspólnych z innymi gminami składowisk odpadów

komunalnych

− budowa i utrzymanie grzebowisk dla zwierząt oraz zabezpieczenie utylizacji odpadów z

ubojni.

3.6 STAN AKTUALNY I UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO

3.6.1 UKŁAD PRZESTRZENNY, STRUKTURA UŻYTKOWANIA I STRUKTURA WŁASNOŚCIOWA

1. Na kształtowany przez wieki układ przestrzenny gminy i rozwój osadnictwa niewątpliwy wpływ

miały :

− przebieg dróg kształtowany w okresie historycznym

− - zróżnicowana rzeźba terenu

− - przebieg głównych cieków wodnych

− - zespoły leśne.

Na układ ten składają się:

− koncentracje zabudowy w obrębie istniejących wsi charakteryzujące się zwartością w

miejscach historycznie ważnych rozluźnionych w części zewnętrznej,

72

− wykształcone ciągi zabudowy wzdłuż istniejących dróg powstałe w różnych okresach

rozwojowych w tym szczególnie w ciągu ostatnich 25 lat (o czym świadczy charakter

wzniesionej kubatury),

− rozproszenie zabudowy powstałej z dala od koncentracji zainwestowania często

realizowanej przy drogach dojazdowych do pól

Na szczególna uwagę zasługują :

a) zwarte zespoły zabudowy wokół historycznego centrum wsi; dotyczy to układu wsi

Raciborowice, Masłomiąca, w mniejszym stopniu Więcławic Starych, Zerwanej,

Zdzięsławic, Wilczkowic, Księżniczek, Młodziejowic.

b) ciągi zabudowy formowane wzdłuż głównych dróg: krajowej (Michałowice),

powiatowych i gminnych: Zagórzyce Stare, Zagórzyce Dworskie, Sieborowice,

Pielgrzymowice, Kończyce, Kozierów, Górna Wieś.

2. Ważną rolę w krajobrazie odgrywają licznie zachowane zespoły dworskie i kościoły

stanowiące akcenty wysokościowe (kościoły) lub wyróżniające się kompleksem zieleni

parkowej (zespoły dworskie).

Tradycyjną zabudowę wsi stanowią domy drewniane o prostej formie wykonane w konstrukcji

sunikowej, niekiedy zrębowej, kryte dachami czterospadowymi i dwuspadowymi. Do

zabudowy tej nawiązuje zabudowa późniejsza z początku XX wieku a także zabudowa po

roku 1945, lata 1970 i 1980 przyniosły efekty przestrzeni bardzo zróżnicowanej zabudową

parterową z dachami płaskimi lub kopertowymi o zbyt dużym gabarycie. Lata 1990 i 2000 to

nawrót do tradycyjnych form w architekturze, niemniej jednak odnotowuje się także

występowanie obiektów o dużej kubaturze i pretensjonalnych.

Dogodne położenie gminy w stosunku do miasta Krakowa, możliwość szybkich powiązań z

jego centrum sprawiły, że dominuje zabudowa zredukowana po roku 1980, tj. w obszarze

dużego zainteresowania mieszkaniowego osiedlanie się w strefie podmiejskiej.

3. Przeważającą część zainwestowania kubaturowego stanowi zabudowa mieszkaniowa niskiej

intensywności typu zagrodowego uzupełniona zabudową jednorodzinną oraz usługami i

urządzeniami obsługi. Dominuje zabudowa w dobrych i średnich stanach technicznych.

Przewagę zagospodarowania w obszarze gminy stanowią jednak tereny niezainwestowane

(93%), a są to:

− uprawy polowe w dolinach i na stokach,

− - łąki i pastwiska głównie w częściach dolinnych,

− - lasy i zadrzewienia(stanowiące uzupełnienie zagospodarowania)

Tereny zainwestowania stanowią tylko 7% ogólnej powierzchni gminy.

Zamieszczone poniżej zestawienie przedstawia ogólną strukturę użytkowania terenu w gminie

Michałowice.

73

Tabela nr 40. Bilans użytkowania terenu

Lp. Wyszczególnienie Powierzchnia

w ha %

I Tereny zainwestowane 356 7,0

1.

2.

3.

4.

5.

Tereny zabudowy z przewagą zabudowy zagrodowej

Tereny zabudowy usług

Tereny rekreacji i wypoczynku

Tereny dróg

Tereny kolejowe

187

4

7

152

6

II Tereny niezainwestowanwe 4758 93,0

6.

7.

Tereny użytkowane rolniczo (grunty orne, łaki, pastwiska)

Sady, ogrody przydomowe,

4177

308

8. Lasy 197

9. Zadrzewienia 41

10. Wody otwarte, rowy odwadniające 26

11. Nieużytki 9

RAZEM 5114 100

Uwaga! Powyższe dane sporządzono na podstawie wykazów sprawozdawczości geodezyjnej

za rok 2002 z przystosowaniem dla potrzeb kwalifikacji urbanistycznej sposobu użytkowania

gruntów w obszarze gminy Michałowice.

4. W odniesieniu do stanu własnościowego – dominuje własność prywatna obejmująca 95%

obszaru gminy. Mienie gminne o powierzchni ok. 32,6 ha stanowi (jak widać z wykazu)

niewielki procent, przy czym dane te nie uwzględniają dróg (element nie wydzielony

własnościowo w wykazie).Znaczna część gruntów komunalnych jest zainwestowana

obiektami użyteczności publicznej, inne – z uwagi na wielkość i położenie, trudne są do

wykorzystania na cele publiczne. Wśród gruntów Skarbu Państwa największą powierzchnię

stanowią lasy państwowe zajmujące łączną powierzchnię 127 ha. Znaczące powierzchnie

stanowią grunty będące w zarządzaniu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (39 ha).

Stan własności w gminie Michałowice prezentuje zamieszczona niżej tabela nr 41.

Natomiast powierzchnie gruntów komunalnych prezentuje tabela nr 42. określając wielkość

mienia gminnego wg wsi.

74

Tabela nr 41 Grupy własności*.

Lp. Wyszczególnienie

rodzaju własności

Pow. w

ha Uwagi

1. Tereny Skarbu

Państwa

166 - lasy państwowe (127 ha)

- własność rolna (1 ha)

- grunty w trwałym zarządzaniu państwowych jednostek

organizacyjnych (31 ha)

- pozostałe grunty Skarbu Państwa (7ha).

2. Tereny Spólek Skarbu

Państwa lub innych

Państwowych osób

prawnych

9

3. Społeczne grunty nie

będące gospod. roln.

41 - grunty spółdzielni (10 ha)

- kościoły i związki wyznaniowe (31 ha)

4. Tereny mienia

gminnego

106 - gminny zasób nieruchomości (90 ha),

- grunty gmin i związków gmin (16 ha)

5. Grunty powiatu i

grunty województwa

79 - grunty powiatów i związków powiatowych (65 ha)

- grunty województwa przekazane w trwałe zarządzanie

(14 ha)

6. Tereny stanowiące

własność osób

fizycznych

4662 indywidualne gospodarstwa rolne i leśne - inne grunty

indywidualne

7. Grunty gminne osób

prawnych lub grunty,

których właściciele są

nieznani.

7 zaliczone do poprzednio wymienionych

8. Powierzchnia Spółek

Prawa Handlowego

44

Razem powierzchnia

całkowita

5114 + 13 ha geodezyjnej powierzchni wyrównawczej = 5127

* wg danych sprawozdania geodezyjnego za rok 2002

75

Tabela nr 42 Grunty komunalne (bez dróg).

Miejscowość pow. ogólna

( ha )

pow. gruntów komunalnych

ha % pow. ogólnej

Górna Wieś 160 0,20 0,12

Kończyce 189 - -

Kozierów 116 0,03 0,02

Książniczki 231 1,17 0,5

Michałowice 1180 6,71 0,57

Młodziejowice 279 1,73 0,62

Pielgrzymowice 276 0,54 0,20

Raciborowice 343 4,55 1,33

Sieborowice 231 - -

Więcławice Dworskie 198 0,39 0,20

Więcławice Stare 111 0,21 0,19

Wilczkowice 299 4,79 1,60

Wola Więcławska 402 4,30 1,07

Zagórzyce Dworskie 213 1,81 0,85

Zagórzyce Stare 134 - -

Zdzięsławice 220 0,33 0,15

Zerwana 76 - -

RAZEM 5114 32,60 0,64

Źródło: dane UG w Michałowicach

3.6.2. TENDENCJE ROZWOJOWE W OPARCIU O REALIZACJĘ USTALEŃ PLANU I WNIOSKI ZGŁOSZONE DO JEGO AKTUALIZACJI.

1. Obowiązujący do końca 2003r. plan zagospodarowania przestrzennego gminy przeznaczał na

zabudowę mieszkaniową i zagrodową łącznie 607,1 ha co stanowiło 11,87% ogólnej

powierzchni gminy. Tereny zabezpieczone dla innych funkcji stanowiły odpowiednio dla usług

publicznych – 0,48%, dla terenów wytwórczości i magazynowania - 0,44%, dla usług

komercyjnych – 0,05%

Przedstawioną wyżej dużą podaż terenów niezabudowanych przeznaczonych pod zabudowe

mieszkaniową i zagrodową stwarza możliwość dużej liczby właścicieli działek zabudowy

76

znacznie powyżej występujących potrzeb. Powyższe stwierdzenie uzasadnia wielkość ruchu

budowlanego na terenie gminy Michałowice.

2. Przeprowadzona analiza ruchu budowlanego w latach 1990-1998 wykazała roczną średnią

ilość pozwoleń na budowę 77. Analogiczna analiza przeprowadzona odpowiednio dla potrzeb

Studium w okresie od października 2001r. do października 2003r. wykazała łączną ilość

decyzji wydanych – 152 (z czego w ciągu pełnego roku 2002 – 61 decyzji).

Największa ilość decyzji dotyczy zespołu Michalowice - prawie 43% wszystkich decyzji

wydanych na obszarze gminy (co stanowi udział zbliżony Michałowic w latach 1990 – 1998 –

ok. 46%).

Załączona poniżej tabela nr 43 przedstawia ruch budowlany w obszarze gminy w okresie

1990-1998 oraz 2001 – 2003.

Tabela nr 43. Ruch budowlany 1 (gmina ogółem)

Wydane pozwolenia na budowę

Rok

Ogółem

Budynki mieszkalne

Inne Powierzchnia

użytkowa w

budynkach

usługowych

1990 36 27 9

1991 49 47 2

1992 107 98 9

1993 78 64 14

1994 100 83 7

1995 94 75 19

1996 67 50 17

1997 92 65 27

1998 70 53 17

1999 235 199 36

2001 120 98 22

2002 65 42 23

2003 108 82 26

źródło: dane UG w Michałowicach

Powyższa tabela potwierdza fakt, że głównymi inwestycjami na obszarze gminy są budynki

mieszkaniowe, jednorodzinne.

77

Tabela nr 44. - Ruch budowlany 2 w gminie Michałowice w latach 2001 - 2003 w rozbiciu na poszczególne wsie

2001 2002 2003 Lp. Miejscowość

M U I M U I M U I

Razem

1 Górna Wieś 3 - - 1 - 1 4 - - 9 2 Kończyce - - - - 2 2 - - 4 3 Kozierów 3 - 1 3 - - - - 2 9 4 Książniczki 1 - - - - - - - 1 2 5 Masłomiąca 12 - - 3 - - 9 - 1 25 6 Michałowice 7 Michałowice 8 Michałowice

43

1

11

21

1

5

38

1

8

129

9 Młodziejowice 1 - - - - 1 5 - - 7 10 Pielgrzymowice 4 - 1 1 - 1 3 - 1 11 11 Raciborowice 1 - 3 4 - 4 6 - - 18 12 Sieborowice 9 - - 3 - 1 4 - - 17 13 Więclawice

Dworskie

4 - - 2 - - 1 - - 7

14 Więcławice

Stare

2 - - 2 - 2 3 - 4 13

15 Wilczkowice 7 - - 2 - - 1 - 2 12 16 Wola

Więcławska

3 - 1 1 - 2 2 - - 9

17 Zagórzyce

Dworskie

2 - - - - - 3 - - 5

18 Zagórzyce

Stare

- - - - - 2- - - 3 5

19 Zdziesławice 2 - 1 1 - - 1 - - 5 20 Zerwana 3 - 3 - - - - - 1 7

Razem 100 1 21 44 1 21 82 1 23

122 66 106 294

M – obiekty mieszkaniowe

U – obiekty usługowe i produkcyjne

I – inne (infrastruktura, drogi, garaże, budynki gospodarcze itp.)

78

Tab.45. Ruch budowlany w latach 1990 – 1998 – rozbicie na poszczególne wsie

Wydane pozwolenia na budowę dotyczące nowych obiektów Tylko

bud.miesz.

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998Lp.

Miescowość

M U M U M U M U M U M U M U M U M U

Σ 90/98

1 Górna Wieś 2 3 3 3 3 3 2 2 212 Kończyce 2 4 1 2 1 1 2 2 153 Kozierów 1 2 1 3 3 2 1 134 Książniczki 1 2 1 2 3 1 1 1 115 Masłomiaca 2 4 8 5 5 8 7 9 1 496 Michałowice I 6 7 27 20 22 16 9 14 21 1427 Michałowice II 1 2 15 10 5 7 6 8 9 638 Michałowice III 2 2 14 4 10 6 7 8 1 4 579 Młodziejowice 1 2 3 2 6 6 1 21

10 Pielgrzymowice 1 4 2 1 6 1 4 1 2011 Raciborowice 7 3 1 4 2 2 3 1 2312 Sieborowice 1 8 1 2 4 1 1 1 1813 Wiecławice Dworskie 4 2 1 1 1 2 1114 Wiecławice Stare 4 1 2 2 1 1015 Wilczkowice 2 2 2 4 4 2 2 1 1916 Wola Wiecławska 3 2 4 6 4 1 3 2317 Zagórzyce Dworskie 4 4 1 1 1 1118 Zagórzyce Stare 1 2 3 4 2 1219 Zdzięsławice 2 2 2 620 Zerwana 3 3 8 1 3 3 2 23

Gmina ogółem 27 8 47 98 70 83 76 47 72 2 48 1 56 M – obiekty mieszkalne U – obiekty usługowe i produkcyjne Łączna ilość wydanych pozwoleń na budowę 36 93 49 107 76 100 96 68 72 Razem

697 Średnia roczna ilość wydanych decyzji pozwoleń na budowę - 77 Źródło: Dane UG w Michałowicach

79

3. Przeprowadzona analiza realizacji obowiązującego do końca 2003r. planu ogólnego z uwagi

na okres jaki upłynął od jego uchwalenia pozwala na sprecyzowanie następujących wniosków:

o Plan zabezpieczał w sposób dostateczny rezerwy terenowe dla różnych rodzajów

użytkowania w szeregu elementach przekraczając faktyczne potrzeby wynikające z

wyliczeń chłonności terenu,

o Największe powierzchnie terenowe zarezerwowane dla budownictwa mieszkaniowego

przy pełnym ich wykorzystaniu zapewniały możliwość zasiedlenia ludności znacznie

większej niż wynika to z potrzeb i ustaleń planu ogólnego gminy (podwojenie ludności

gminy),

o Największe powierzchnie dla nowych terenów mieszkaniowych zabezpieczono we

wsiach: Michałowice III (ok. 93ha), Michałowice I (ok. 62ha) oraz Masłomiąca (ok 46ha),

co częściowo pokrywa się z proporcjami ruchu budowlanego obserwowanego w tych

wsiach w porównaniu z innymi wsiami w obszarze gminy. Najmniejsze natomiast we

wsiach: Zagórzyce Stare (11ha) i Zerwana (10ha).

4. Przeprowadzona analiza wniosków zgłoszonych przez organy i instytucje, które będą

opiniowały Studium wykazała, że większość zgłoszonych wniosków dotyczy zwrócenia uwagi

na elementy ujęte w przepisach szczególnych będące domeną zainteresowań tych instytucji

oraz problematyki ustaleń, które winny być ujęte w opracowaniu.

5. Wśród wniosków zgłoszonych do Studium przez osoby fizyczne dominują wnioski dotyczące

poszerzenia terenów budownictwa mieszkaniowego.

Na łączną liczbę 229 zgłoszonych do Studium wniosków, aż 219 (tj 96%) stanowią wnioski

dotyczące budownictwa mieszkaniowego, dla funkcji produkcyjno – usługowej zgłoszono 6

wniosków, dla usług – 2 wnioski (w tym 1 dla usług turystyki), dla realizacji dróg – 2 wnioski.

Największa ilość wniosków zgłoszonych została z obszaru wsi Michałowice (67 wniosków).

Mniejszą ilość wniosków zgłoszono z terenu wsi: Masłomiąca (26), Młodziejowice (21),

Wilczkowice (20). W grupie wniosków powyżej dziesięć znajdują się wsie: Książniczki (16),

Górna Wieś (11), Kozierów (1), Zdziesławice (11) i Pielgrzymowice (10). Najmniejsza ilość

wniosków (poniżej 10) obejmuje wsie: Wola Więcławska (9), Raciborowice (7), Zagórzyce

Dworskie (6), Zagórzyce Stare (5), Kończyce (3), Sieborowice (3), Więcławice Stare (2),

Zerwana (1). Z Więcławic Dworskich nie zgłoszono do Studium żadnego wniosku.

Dokonując powyższej analizy należy mieć na uwadze fakt, że szereg wniosków z obszaru

gminy zlożono do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w roku 2002 i te

wnioski winny być również brane pod uwagę przy dokonywaniu rozstrzygnięć. Powyższe

dotyczy szczególnie wniosków uwzględnionych w projekcie planu (przerwanego w związku z

opracowaniem niniejszej aktualizacji dokumentu Studium).

6. W odniesieniu do zgłoszeń zwraca uwagę bardzo duża ilość wniosków składanych przez

osoby nie mieszkające na terenie gminy Michałowice (inwestorzy zewnętrzni).

80

7. Bardziej szczegółowe dane dotyczące ruchu budowlanego, realizacji planu oraz zgłoszonych

wniosków do zmiany planu w gminie Michałowice zawarto w Załączniku nr 3 do niniejszego

tekstu.

3.6.3. UWARUNKOWANIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO.

1. Ze względu na charakter opracowania występujące uwarunkowania środowiskowe,

techniczne, wynikające z istniejącego zainwestowania oraz stanu własności rozpatrywane są

przede wszystkim w ujęciu przestrzennym. Znajduje to odzwierciedlenie na planszy nr 1 pt.

“Uwarunkowanie rozwoju gminy Michałowice” integralnie związanej z niniejszym tekstem I

części “Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy

Michałowice”.

2. Odnośnie uwarunkowań środowiska naturalnego i kulturowego poza szeroko określonymi w

rozdziale 2 ograniczeniami wynikającymi z przepisów szczególnych powszechnie

obowiązujących w kraju bądź ustalonych na obszarze województwa małopolskiego,

odnotować należy uwarunkowania wewnętrzne o znaczeniu lokalnym. Stanowią one

ograniczenia zasięgu terenowego rozwoju zainwestowania kubaturowego.

3. Jednymi z podstawowych uwarunkowań w tym względzie są uwarunkowania fizjograficzne

wynikające ze zróżnicowanych warunków posadowienia obiektów kubaturowych, rzeźby

terenu (skarpy, spadki), poziomu wód gruntowych (podmokłości), zagrożeń powodziowych

(tereny zalewowe) oraz tereny osuwisk.

W warunkach gminy Michałowice szczególne istotne są tereny występujących osuwisk i

złazisk a następnie tereny zalewowe.

4. Określone na wstępie ograniczenia zewnętrzne wynikające z przepisów szczególnych

stanowią jednocześnie zasoby lokalne wpływające na atrakcyjność obszarów.

Do uwarunkowań stanowiących zasoby gminy istotne ze względów ekologicznych i ze

względu na deficyt występowania należy uznać tereny leśne oraz obszary przewidywanych

dolesień. Nieco mniejszym, lecz równie istotne jest utrzymanie zespołów zadrzewień nie

posiadających statusu leśnego z uwagi na sytuację ekologiczną.

W sytuacji gminy Michałowice (podobnie jak większości gmin województwa krakowskiego)

przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych o wysokich klasach bonitacyjnych wymagają

lokalnego podejścia do zagadnienia z uwagi na duży udział tych klas chronionych w ogólnym

areale rolnym gminy.

W przedstawionej sytuacji uwarunkowania dla rozwoju przestrzennego winny dotyczyć klas

najwyższych (I - III). Niemniej jednak w warunkach gminy bardziej istotna jest ochrona

zwartych kompleksów rolnych przed zainwestowaniem.

W odniesieniu do uwarunkowań kulturowych poza szeroko określonymi elementami

chronionymi przepisami ustalonymi przez organy administracji państwowej należy uwzględnić

81

elementy cenne z punktu widzenia wartości historycznej czy specyfiki lokalnej nie objęte

ochroną prawną, które należy ująć w prawie lokalnym, jakimi są plany miejscowe.

5. Odnośnie uwarunkowań technicznych istotnym ograniczeniem rozwoju przestrzennego

obszarów zainwestowanych jest wyposażenie w infrastrukturę techniczną, w tym szczególnie

w kanalizację.

Problem ten szeroko podjęty przez Gminę a jego realizacja uwarunkowana jest wielkością

dostępnych środków ekonomicznych, możliwych do uzyskania zarówno z kasy Gminy jak i z

Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska.

Mimo powszechnie obowiązujących ustaleń noszących cechy normatywu dotyczących

niektórych urządzeń i ciągów infrastruktury technicznej związanych z programem

zlokalizowanym w gminie z uwagi na sposób ich prowadzenia lub miejsca lokalizacji mają one

również charakter lokalny.

Dotyczy to obiektów, urządzeń i sieci wymagających zachowania określonych stref

ochronnych.

6. Istotnym uwarunkowaniem w świetle obowiązujących przepisów jest stan własności

stanowiący ograniczenie w zamierzeniach inwestycyjnych związanych z realizacją celów

publicznych (układ komunikacyjny, urządzenia i obiekty publiczne itp., urządzenia

infrastruktury technicznej).

Powyższe jest związane z prowadzeniem żmudnych negocjacji zanim podejmie się decyzję o

środku ostatecznym jakim jest przymusowy wykup. Z problemem tym wiążą się ograniczenia

przestrzenne wynikające z istniejącego zainwestowania, gdzie oprócz własności elementów

wymagających wszechstronnego rozpatrzenia jest wartość majątku trwałego w przypadku

konieczności ingerencji (wyburzenia, naruszenia substancji, uszczuplenia działek).

82

ROZDZIAŁ 4

USTALENIA I PRZESŁANKI DOTYCZĄCE

DALSZEGO ROZWOJU GMINY MICHAŁOWICE

Jednym z istotnych dokumentów, które zgodnie z art.9 ust 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym winny być uwzględnione w Studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gmin są Strategie rozwoju gmin.

W przypadku gminy Michałowice dokument Strategii rozwoju gminy Michałowice został opracowany

przez Akademię Rolniczą im. H. Kołłątaja w Krakowie w roku 2001. Dokument ten został uchwalony

Uchwałą Rady Gminy Michałowice Nr XXVI/177/2001z dnia 29.06.2001r

83

4.1. STRATEGIA ROZWOJU GMINY MICHAŁOWICE. 1. Jako misję dla rozwoju gminy strategia ustala „osiągnięcie takiego poziomu rozwoju u boku

Wielkiego Krakowa, który będzie satysfakcjonował nawet w przyszłości mieszkańców, a

przede wszystkim zapewniał ciągłą poprawę ich warunków życia przy wykorzystaniu i

zachowaniu walorów przestrzennych oraz dziedzictwa kulturowego.

2. Jednym z istotnych elementów prognozy SWOT określonych w ramach opracowania są

szanse i zagrożenia rozwoju gminy sformułowane w oparciu o zidentyfikowanie słabych i

mocnych stron rozwoju gminy.

Elementy analizy SWOT przedstawiają zamieszczone poniżej tabele nr 46 i 47.

Sporządzona lista szans i zagrożeń nie ma charakteru trwałego i może się zmieniać w miarę

przemian zachodzących w otoczeniu gminy. Sukcesy gminy zależą od umiejętności

wykorzystania zmian zachodzących w otoczeniu gminy czyli od właściwej reakcji na

pojawiające się szanse i zagrożenia.

W przypadku gminy Michałowice lista szans i zagrożeń koncentruje się na przewidywanym

rozwoju dwu głównych funkcji rozwojowych t.j. rolnictwa i turystyki (pozostaje sprawa rozwoju

mieszkalnictwa jako wtórna wynikająca z rozwoju tych funkcji).

3. Cele strategiczne rozwoju gminy ujęto w czterech grupach obejmujących zasoby ludzkie,

potencjał gmin, gospodarkę gminy, zagrożenia i szanse wynikające z otoczenia.

I tak w poszczególnych grupach ustalono następujące cele:

a) w zakresie zasobów ludzkich obejmujących zabezpieczenie materialne, ochronę zdrowia,

opiekę społeczną i bezpieczeństwo:

o opieka zdrowotna i socjalna,

o bezpieczeństwo publiczne,

o modernizacja bazy oświatowej i kulturalnej,

o usprawnienie komunikacji na terenie gminy, dowóz dzieci,

o działalność kulturalno – sportowa, zajęcia pozalekcyjne dla młodzieży.

b) w zakresie potencjału gminy obejmującego:

o poprawienie stanu dróg,

o modernizacja i rozbudowa sieci wodociągowej,

o kanalizacja terenów gminy,

o energetyka - oświetlenie uliczne i modernizacja sieci przesyłowych,

o estetyka gminy – gospodarka odpadami,

c) w zakresie gospodarki gmin obejmującej rolnictwo, usługi, handel, turystykę:

o promocja gminy,

o wspieranie rozwoju przedsiębiorczości,

o oferta inwestycyjna, w tym zaplecze rekreacyjno – sportowe (zagosp.),

o rozwój rolnictwa – aktywizacja zawodowa rolników,

o współpraca z instytucjami wspierającymi rozwój lokalny,

84

d) w odniesieniu do zagrożeń i szans wynikających z otoczenia: współpraca ze związkami

gmin, powiatem oraz Zarządem Jurajskich Parków Krajobrazowych.

Tabela nr 46 Mocne i słabe strony w rozwoju gminy Michałowice (na podstawie strategii rozwoju gminy – opracowanej w roku 2001)

Lp MOCNE STRONY pkt Lp. SŁABE STRONY pktI. Zasoby ludzkie - zabezpieczenie materialne, ochrona zdrowia, opieka społeczna i bezpieczeństwo

1. Korzystna struktura demograficzna ludności +2 1. Niewysoki stopień wykształcenia

ogólnego i zawodowego -1

2. Brak znaczących problemów demograficznych w tym konfliktów (np. narodowościowych)

+2 2. Brak dostosowania kierunków kształcenia do potrzeb rynków pracy -1

3. Relatywnie niski poziom bezrobocia +2 3. Niewystarczające możliwości różnorodnych form rozwoju młodzieży

-2

4. Dodatnie saldo migracji +3 4. Dostępność do wykwalifikowanego personelu medycznego w gminie -1

5. Kwestia bezpieczeństwa mieszkańców gminy -1

II. Potencjał gminy – położenie, środowisko, infrastruktura techniczna

1. Korzystne położenie geograficzne (bliskość Krakowa) +3 1. Niewystarczająco rozwinięta sieć

dróg i ich słaba jakość -3

2. Atrakcyjność terenu dla różnych form turystyki i wypoczynku +2 2.

Problemy komunikacyjne (połączenie z Krakowem – dowóz dzieci do szkół)

-2

3. Korzystne warunki do produkcji ekologicznej żywności +1 3.

Bardzo niski stopień skanalizowania gminy, mało oczyszczalni

-2

4. Wysoka jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej +3 4. Niewystarczający stopień

telefonizacji gminy -1

5. Wysoki stopień wyposażenia gospodarstw w wodociągi +2 5. Trudny dostęp do złóż surowców

mineralnych (gips) -1

6. Wysoki stopień wyposażenia gospodarstw w gaz +2

III. Gospodarka gminy

1. Tradycje w produkcji sadowniczej i warzywnictwie +3 1. Niekorzystna struktura obszarowa

gospodarstw -3

2. Korzystna sytuacja dla turystyki i rekreacji (tereny weekendowe) +2 2. Bezrobocie ukryte w rolnictwie i jego

otoczeniu (przeludnienie agrarne) -3

3. Dość wysokie uzbrojenie techniczne rolnictwa +1 3. Niekorzystne warunki dla produkcji

rolniczej -1

4. Korzystne otoczenie rynkowe rolnictwa +1 4. Brak opracowania jednoznacznej oferty turystycznej gminy -2

5. Możliwość lokalizacji nowych podmiotów gospodarczych +1 5. Brak działań w kierunku rozwinięcia

funkcji turystycznej gminy -2

6. Tańsze grunty budowlane niż w Krakowie +2 6. Słabość ekonomiczna drobnych firm

pozarolniczych -2

85

7. Znaczny ruch budowlany +2 7. Brak infrastruktury ekonomicznej i organizacyjnej sprzyjającej rozwojowi przedsiębiorczości

-1

8. Brak opracowanych ofert dla inwestorów -1

9. Praktycznie brak usług bazy turystycznej -3

10. Niska towarowość rolnictwa -1

Razem mocne strony +34 Razem słabe strony -34

Mocne strony skwantyfikowano w skali od +1 do +3, natomiast słabe strony w skali od –1 do –3. W zestawionych i skwantyfikowanych mocnych i słabych stronach gminy wynika, że różnica między nimi wynosi 0.

Tabela nr 47

Lp

Szanse i zagrożenia w rozwoju gminy Michałowice (na podstawie strategii rozwoju gminy – opracowanej w roku 2001)

SZANSE pkt Lp. ZAGROŻENIA pkt1. Funkcjonowanie rynków kapitałowych +1 1. Spadek dochodów realnych ludności -2

2. Stabilny wymienialny pieniądz i zmniejszająca się stopa inflacji +1 2. Wzrastająca bariera popytu na

żywność -2

3. Sprzyjający samorządowi terytorialnemu klimat społeczny +1 3. Niskie dochody ludności blokujące

produkcję zdrowej żywności -2

4. Utrzymywanie się silnego lobby proekologicznego +2 -2 4. Wzrost kosztów produkcji rolniczej i

bariera kapitałowa

5. Wzrost ruchu turystycznego na rynku krajowym i zagranicznym +2 5.

Niedostateczne preferencje dla sektora żywnościowego w celu jego rozwoju i restrukturyzacji

-2

6. Rozwój produkcji sadowniczej w oparciu o nowe odmiany drzew owocowych

+1 6. Zagrożenie z uwagi na wejście na polski rynek dotowanej żywności z zagranicy

-3

7. Inwestycje kapitału krajowego i zagranicznego w otoczeniu rolnictwa +1 7.

Zagrożenia z uwagi na inflację i wysokie stopy procentowe kredytów dla rolnictwa

-3

8. Wzrost popytu na zdrową żywność w kraju i za granicą +2 8. Słaby rozwój rynkowego otoczenia

rolnictwa -1

9. Dobra dostępność komunikacyjna gminy dla ruchu turystycznego +3 9. Niski poziom wiedzy i edukacji

rolniczej producentów rolnych -3

10. Możliwość rozwijania współpracy z innymi gminami w dziedzinie turystyki +2 10.

Występowanie konkurencji sąsiednich gmin w zakresie działalności turystycznej

-3

11. Możliwość organizowania imprez rekreacyjnych +2 11. Niestabilność społeczno - polityczna -2

Razem szanse +18 Razem zagrożenia -25

Szanse skwantyfikowano w skali od +1 do +3, natomiast zagrożenia w skali od –1 do –3. W wyniku zestawienia i skwantyfikowania dostrzeżonych szans i zagrożeń uzyskano

Siedmio-punktową przewagę zagrożeń nad szansami a przez to negatywny obraz zagrożenia

zewnętrznego.

86

Celami strategicznymi stwarzającymi szanse zintegrowań i zmobilizowania samorządów i

społeczeństwa lokalnego do działania są więc przekształcenia w rolnictwie i gospodarce

żywnościowej, ochronie środowiska naturalnego, mieszkalnictwa, rozwój turystyki i rekreacji a

ponadto zaktywizowanie działalności usługowej i stworzenie warunków do wszechstronnego

rozwoju.

4. W oparciu o tak wyznaczone cele sformułowano zadania przygotowawczej, promocyjnej i

szkoleniowej współpracy itp. jak i inwestycyjnych. Poniżej sformułowano tylko te zadania,

które dotyczą aspektu przestrzennego i tak:

e) w zakresie modernizacji bazy oświatowej i kulturowej przewiduje się:

o remont kapitalny budynku w Michałowicach na potrzeby gimnazjum (prawdopodobnie

wykonano – termin 2003r.),

o remont kapitalny budynku w Więcławicach na potrzeby gimnazjum (prawdopodobnie

wykonano – termin 2003r.),

o sala gimnastyczna dla potrzeb szkoły w Raciborowicach (termin 2004r.),

o modernizacja wodociągów Górnej Wsi i Zagórzyc (termin 2004-2008),

o remont kapitalny budynku („mała szkoła”) pod potrzeby kultury i opieki społecznej

(termin wykonania 2003r.),

o budowa przystanków autobusowych (termin 2004r.),

f) w zakresie dróg:

o stałe budowy i remonty dróg gminnych zarówno o nawierzchni trwałej (asfaltowej)

jak i utwardzonej kamieniem lub żwirem (systematycznie do 2010r.),

o współdziałanie ze starostwem powiatu krakowskiego w zakresie remontu dróg

powiatowych (systematycznie do 2010r.),

g) w zakresie sieci wodociągowej

o budowa sieci wodociągowej dla wsi Kończyce, Książniczki (prawdopodobnie

wykonano – termin do 2003r.),

o modernizacja sieci wodociągowej w pozostałych miejscowościach (2007-2010r.),

h) w zakresie kanalizacji:

o kanalizację gminy dla rzeki Dłubni (2002- 2010r),

o budowę oczyszczalni ścieków dla szkół i Urzędu Gminy w Michałowicach

(prawdopodobnie wykonano – termin 2003r.),

i) w zakresie modernizacji sieci przesyłowych i oświetlenia dróg gminnych:

o oświetlenie uliczne (systematycznie do 2010r.),

o modernizacja sieci NN (2002-2006r.),

j) dokończenie gazyfikacji wsi Sieborowice i Woli Więcławskiej (2002 – 2006r.),

k) w zakresie gospodarki odpadami:

o likwidacja dzikich wysypisk (systematycznie do 2010r.),

l) w zakresie ofert inwestycyjnych:

o pozyskanie nowych terenów dla celów inwestycyjnych,

87

o aktualizację planu zagospodarowania przestrzennego.

4.2 PRZESŁANKI DALSZEGO ROZWOJU PERSPEKTYWICZNEGO.

o dobre warunki środowiskowe do rozwoju głównej funkcji gminy jaką jest rolnictwo, a także

dla funkcji rekreacyjno – wypoczynkowej typu weekendowego,

1. Dla dalszego rozwoju gminy Michałowice szczególnie sprzyjającym są elementy zarówno już

wymienione w opracowaniu lecz wymagające szczególnego podkreślenia jak i niewymienione

stwarzające podstawę dla dalszego rozwoju , a mianowicie:

o bardzo korzystne w skali regionu położenie w stosunku do głównej metropolii w skali

kraju i europejskiej, jaką jest Kraków,

o korzystne pod względem komunikacyjnym położenie w skali makro- na linii Warszawa –

Kraków – południowa Europa, i w perspektywie na linii zachodnia Europa – Śląsk –

Kraków - Ukraina (abstrahując od obecnie nienajlepszych warunków technicznych dróg

krajowych oraz lokalnych,

o bliskie sąsiedztwo bardzo dużego rynku zbytu na produkty rolne jakim jest ponad 700

tysięczne miasto Kraków,

o duży, choć wymagający rynek pracy Krakowa, zarówno dla osób wykształconych i

wyspecjalizowanych jak i niewykwalifikowanej siły roboczej,

o bardzo duże zaplecze usług ponadpodstawowych i o charakterze ponadregionalnym i

regionalnym tak bytowych jak i ze strefy doradczo-biznesowo-finansowej oraz z zakresu

nauki, kultury i sztuki,

o dobre warunki przestrzenne (zasób gruntów budowlanych) do rozwoju osadnictwa także

dla potencjalnych inwestorów z zewnątrz,

o korzystne pod względem gospodarczym tendencje w rozwoju demograficznym (dodatnie

saldo migracji i wzrastająca „moda” na osiedlanie się pod miastem na terenach wiejskich,

o korzystne pod względem finansowym tendencje w rozwoju zamożności gminy.

2. Jednocześnie należy podjąć działania na rzecz eliminacji negatywnych elementów

wpływających na dalszy rozwój społeczno – gospodarczy gminy, a mianowicie:

o pobudzenia aktualnie słabej aktywności ekonomicznej społecznej lokalności wynikającej

tak z małych zasobów kapitałowych jak i ze stosunkowo niskiego poziomu wykształcenia i

braku kontaktów pozagminnych,

o skonkretyzowanie perspektywicznej polityki rolnej państwa oraz pomoc w restrukturyzacji

rolnictwa w związku z przystapieniem do Unii Europejskiej,

o doskonalenie perspektywiczne polityki finansowo – legislacyjnej (m. in. pakiet

zadań) w stosunku do samorządów gminnych, powiatowych, ale także

regionalnych,

88

o eliminacji możliwości powstania konfliktów w ramach poszczególnych szczebli

wladzy samorządowej, a w szczególności w ramach powiatu ziemskiego

krakowskiego poprzez rozpoznanie i określenie wspólnych interesów gospodarczo

– społecznych i publicznych występujących w poszczególnych grupach gmin i

stworzenie równych szans w elementach konkurencji między gminami.

3. W nawiązaniu do powyższego jako podstawowe problemy gospodarki przestrzennej gminy

Michałowice wymagające rozwiązania określa się:

a) lukę infrastrukturalną – pomiędzy wielkością terenów osadniczych i przeznaczonych pod

rozwój osadnictwa a mimo podjętych działań w dalszym ciągu niewystarczających

wyposażenia tych terenów w systemy odprowadzania i oczyszczania ścieków, problem

szczególnie istotny ze względu na konieczność ochrony zasobów wodnych stanowiących

źródła wody pitnej dla mieszkańców gminy i Krakowa,

b) niedorozwój lokalnego rynku pracy odzwierciedlający się niewielkim wykorzystaniu

przestrzeni gminy na cele intensyfikacji zatrudnienia w dziedzinach pozarolniczych,

c) niedostateczne wykorzystanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej pomimo korzystnych

warunków naturalnych ze względu na malejącą opłacalność produkcji rolnej,

rozdrobnienie gospodarstw rolnych oraz w związku z problemami restrukturyzacji

rolnictwa w skali ogólnokrajowej, a także ostrą konkurencję na rynku rolnym Unii

Europejskiej,

d) potrzebę rozbudowy i modernizacji układu drogowego gminy ze szczególnym

uwzględnieniem drogi E-7 oraz redukcji negatywnego oddziaływania tejże drogi na

środowisko a także ustalenie korytarza dla redukcji nowego przebiegu tejże drogi

minimalizującego skutki przyrodnicze oraz przestrzenne związane z jej przebiegiem,

e) konieczność pogodzenia kierunków rozwoju gminy z wymogami ochrony wartości

przyrodniczych i kulturowych objętych ochroną prawną w formie parków krajobrazowych i

ich otuliny.

ROZDZIAŁ 5 ZAŁĄCZNIKI

Poza rozszerzeniem informacji w zakresie uwarunkowań kulturowych niniejszy tekst zawiera

zestawienia i wstępne ustosunkowanie się do wniosków zgłoszonych do studium przez organy i

instytucje oraz osoby fizyczne i podmioty gospodarcze. W odniesieniu do wniosków zgłoszonych

przez osoby fizyczne, elementami kwalifikacji były uwarunkowania wynikające z uwarunkowań

przyrodniczych, ( w tym szczególnie ekofizjograficznych), kulturowych, oraz technicznych (strefy).

Określone uwarunkowania w znacznej części maja odzwierciedlenie w przepisach szczególnych.

Inne uwarunkowania będą ewentualnie brane pod uwagę w ramach sformułowania ustaleń części II –

kierunki zagospodarowania przestrzennego. Rysunek uwarunkowań rozwoju w obszarze gminy

stanowi zbiorcze zestawienie elementów ograniczeń występujących w obszarze opracowania.

Wójt Gminy Michałowice

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy

Michałowice

5.1 OBIEKTY ZABYTKOWE I STANOWISKA

ARCHEOLOGICZNE W OBSZARZE GMINY

MICHAŁOWICE

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy

Michałowice

Wójt Gminy Michałowice

5.2 WYKAZ I WSTĘPNE USTOSUNKOWANIE SIĘ DO WNIOSKÓW ZGŁOSZONYCH

PRZEZ ORGANY I INSTYTUCJE

WYKAZ WNIOSKÓW INSTYTUCJI DO STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO GMINY MICHAŁOWICE Wykaz dotyczy wniosków instytucji, które wpłynęły zgodnie z procedurą określoną w Art. 11, pkt.1, Ustawy o Planowaniu i Zagospodarowaniu Przestrzennym z dnia 27 marca 2003r.

Zgłaszający Lp.

Lp.

w spisie ogólnym

Data

wpływu wniosku

nazwisko i imię lub nazwa jednostki organizacyjnej

adres

Treść wniosku

Ustosunkowanie się do wniosku

1 1a 2 3 4 5 6 1 3517 27.11.2003 Małopolski Urząd

Wojewódzki w Krakowie Wydział Środowiska i Rolnictwa

ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków

Należy wziąć pod uwagę ograniczenia i zakazy obowiązujące na obszarach i obiektach objętych ochrona, dla Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego – zapisy planu ochrony. Dla całego obszaru gminy powinno się uwzględnić potrzebę zachowania lub przywrócenia równowagi przyrodniczej obszaru i prawidłowych warunków życia ludzi. W szczególności należy zwrócić uwagę na ochronę nielicznych na obszarze gminy kompleksów leśnych, zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, ochronę cieków wodnych i ich biologicznych otulin, zachowanie, a jeżeli jest to konieczne odtwarzanie, korytarzy ekologicznych umożliwiającym zwierzętom i roślinom dziko żyjącym swobodne przemieszczanie się po obszarze gminy i zapewniających łączność z terenami ościennymi.

Wniosek pokrywa się ze sformułowanymi ograniczeniami wynikającymi z polityki regionalnej przytoczonymi w niniejszej części I dokumentu Studium pt. Uwarunkowania Rozwoju i stanowić będzie podstawowe obligacje do uwzględnienia w części stanowiącej Studium pt. Kierunki polityki przestrzennej i zagospodarowania przestrzennego gminy.

Zgłaszający Lp.

Lp.

w spisie ogólnym

Data

wpływu wniosku

nazwisko i imię lub nazwa jednostki organizacyjnej

adres

Treść wniosku

Ustosunkowanie się do wniosku

1 1a 2 3 4 5 6 3564 01.12.03 Małopolski Urząd

Wojewódzki w Krakowie Wydział Rozwoju Regionalnego

ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków

Projekt Studium należy sporządzić z uwzględnieniem zasad określonych w koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju, ustaleń strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy. W zakresie wyznaczania nowych terenów budowlanych, należy stosować zasadę oddzielania terenów mieszkaniowych od terenów usługowych i usługowo-przemysłowych oraz należy ograniczać rozpraszanie nowej zabudowy, a w szczególności zapobiegać jej ekspansji na grunty rolne. Tereny o szczególnych walorach przyrodniczych, zlokalizowane w korytarzach ekologicznych oraz obszary przylegające do obszarów leśnych, zlokalizowane nad ciekami wodnymi lub w pobliżu zbiorników wodnych a także tereny podmokłe będące miejscami łęgowymi płazów, należy chronić przed jakąkolwiek formą zabudowy. Zgodnie z art. 47a ustawy o ochronie przyrody należy także chronić przed zabudową tereny eksponowane w krajobrazie lub zlokalizowane w punktach widokowych. Należy dążyć do określenia maksymalnej ochrony wód podziemnych i powierzchniowych. Ponad to należy wprowadzić ograniczenia w sposobie zagospodarowania terenu, wynikające z ustanowienia stref ochronnych ujęć wody. Należy dokonać analizy możliwości wystąpienia zdarzeń awaryjnych w części drogi Kraków – Miechów. Konieczne jest sporządzenie bilansu wodnego zasobu wód, dla zaopatrzenia mieszkańców w wodę pitną. W zakresie gospodarki ściekowej należ uwzględnić konieczność uzbrojenia terenu gminy w system kanalizacji sanitarnej zakończony oczyszczalnią ścieków opadowych. Należy wskazać obszary naturalnych zagrożeń geologicznych i wykluczyć je z zabudowy. Należy uwzględnić tereny pozostające w potencjalnym zasięgu wód Q1%. Należy zidentyfikować istniejące źródła emisji zanieczyszczeń oraz wskazać sposoby ograniczenia ich uciążliwości. Należy wziąć pod uwagę zagadnienia dotyczące obszarów ograniczonego użytkowania. W zakresie obsługi komunikacyjnej gminy, uznaje się zasadnym utrzymanie przebiegu trasy ekspresowej S7 Warszawa-Kraków-Rabka. W projekcie studium wymagane jest również określenie obszarów, dla których obowiązkowe jest sporządzenie planów zagospodarowania przestrz.

Określone wymogi pokrywają się z wymogami zawartymi w Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz innych przepisach szczególnych a ponad to sformułowanymi ograniczeniami wynikającymi z polityki regionalnej przytoczonymi w niniejszej części I dokumentu Studium pt. Uwarunkowania Rozwoju i stanowić będą podstawowe obligacje do uwzględnienia w części stanowiącej Studium pt. Kierunki polityki przestrzennej i zagospodarowania przestrzennego gminy.

2 3419 21.11.03 Zarząd Województwa Małopolskiego

31-156 Kraków, ul. Basztowa 22

1.Tworzenie lokalnych centrów edukacyjnych 2.Wyrównywanie szans życiowych osób niepełnosprawnych 3.Rozwój infrastruktury sportowo-rekreacyjnej 4.Poprawa jakości wód 5.Ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza 6.Uporządkowanie gospodarki odpadami 7.Podnoszenie retencyjności dorzeczy i zwiększenie przeciwpodziowego 8.Zwiększenie obszaru obszaru objętego różnorodnymi formami ochrony przyrody 9. Rozwój zagospodarowania turystycznego w harmonii z ochroną przyrody 10.Zapobieganie rozproszeniu osadnictwa 11.Ochrona zabytków i rewitalizacja starej zabudowy 12.Poprawa wydolności infrastruktury technicznej 13.Dobrze rozwinięty system powiązań komunikacyjnych z otoczeniem poprzez modernizację i przebudowę dróg głównych – utrzymanie rezerwy terenu pod drogę

Wniosek pokrywa się ze sformułowanymi ograniczeniami wynikającymi z polityki regionalnej przytoczonymi w niniejszej części I dokumentu Studium pt. Uwarunkowania Rozwoju i stanowić będzie podstawowe obligacje do uwzględnienia w części stanowiącej Studium pt. Kierunki polityki przestrzennej i zagospodarowania przestrzennego gminy.

Zgłaszający Lp.

Lp.

w spisie ogólnym

Data

wpływu wniosku

nazwisko i imię lub nazwa jednostki organizacyjnej

adres

Treść wniosku

Ustosunkowanie się do wniosku

1 1a 2 3 4 5 6 ekspresową S7 14. Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego

3490 al. J. Słowackiego 20,

26.11.03 Starostwo Powiatowe w Krakowie Wydział Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa

30-037 Kraków

3

3489 24.11.03

Architektury i Budownictwa Inwestycji i Remontów

Starostwo Powiatowe w Krakowie Wydział

al. J. Słowackiego 20, 30-037 Kraków

Przy sporządzaniu planu należy uwzględnić tereny zagrożone osuwaniem się mas ziemnych. Na terenie gminy występują osuwiska, które pod wpływem wysokich opadów deszczu oraz niewłaściwego posadowienia budynków mogą się uaktywnić. Zwracamy też uwagę na konieczność uzgodnienia odprowadzenia wód opadowych i roztopowych z planowanych nowych terenów inwestycyjnych. Istnieje potrzeba rozważenia możliwości retencjonowania wody opadowej tak, by w największym stopniu zmniejszyć jej chwilowy odpływ do odbiorników, tak by nie zmienić warunków przepływu. Na obszarach o dużych spadkach terenu a także na obszarach zagrożonych osuwiskami ma to szczególne znaczenie nawet dla bezpieczeństwa obiektów budowlanych.

Wniosek do pełnego uwzględnienia w ramach II części Studium zawierającej ustalenia polityki przestrzennej i kierunków zagospodarowania przestrzennego obszaru gminy.

4 3225 Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków

06.11.03 ul. Podchorążych 1,30-084 Kraków

Przy sporządzaniu przedmiotowej dokumentacji należy wykorzystać następujące materiały: 1.rejestr zabytków – archiwum WO SOZ 2.”Zabytki Architektury i Budownictwa w Polsce-województwo krakowskie” – archiwum WO SOZ 3.informacje i wytyczne konserwatorskie dotyczące problematyki ochrony stanowisk archeologicznych – archiwum WO SOZ 4.karty katalogowe obiektów, zespołów wpisanych do rejestru zabytków – archiwum WO SOZ 5.”Ochrona krajobrazu kulturowego województwa małopolskiego”-opracowane przez Ośrodek Regionalny Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Krakowie. 6.”Uwarunkowania kulturowe zagospodarowania przestrzennego województwa krakowskiego” opracowane przez Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Krakowie. 7.”Krajobraz Kulturowy Polski – Województwo Małopolskie” opracowane przez prof. dr hab. Janusza Bogdanowskiego z zespołem. 8.Strefy konserwatorskie – archiwum WO SOZ.

Przy formułowaniu uwarunkowań rozwojowych wykorzystano materiały określone we wniosku (patrz treść zawarta w punkcie 2.5 niniejszej części I Studium oraz związanego z nią załącznika nr 1) stosowne zapisy dotyczące ochrony kulturowej zostaną wprowadzone w części II Studium dotyczących polityki i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

- 27.10.03 Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Krakowie

ul. Prądnicka 76, 31-202 Kraków

Informacja o przekazaniu pisma do Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Krakowie celem zajęcia stanowiska zgodnie z kompetencjami.

- 5

6 4007 31.12.03 Przewiduje się wykorzystanie zapisu przy formułowaniu tekstu ustaleń części II Studium.

Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń WodnychInspektorat Rejonowy w Krakowie

ul. Szlak 73, 31-153 Kraków

Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych na terenie Gminy Michałowice posiada urządzenia melioracji podstawowych tj. Zbiornik Zesławice i rzeka Dłubnia. W związku z powyższym przypomina się o konieczności wyznaczenia obszarów zalewowych i wyłączenie ich z terenów budowlanych. Ponad to zgodnie z ustawą Prawo Wodne art. 27 zabrania się grodzenia nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywanie lub uniemożliwianie przechodzenia przez ten obszar.

Zgłaszający Lp.

Lp.

w spisie ogólnym

Data

wpływu wniosku

nazwisko i imię lub nazwa jednostki organizacyjnej

adres

Treść wniosku

Ustosunkowanie się do wniosku

1 1a 2 3 4 5 6

3351 17.11.03 ul. J. Piłsudzkiego 22, 31-109 Kraków

odziowymi

i bezdopływowe 2.Pasy ochronne wzdłuż cieków wodnych

wodnych.

ad. 1) W ramach niniejszej części I Studium wykorzystano i wprowadzono jako ograniczenia materiały dotyczące występujących zagrożeń powodziowych podtopień i obszarów osuwiskowych.

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie

W Studium obowiązkowo uwzględnić: 1.Obszary bezpośredniego zagrożenia powodzą wyznaczone przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej -obszary zagrożone zalaniem wodami pow-na terenach przybrzeżnych, położonych wzdłuż cieków wodnych bez trwałej zabudowy regulacyjnej, obszary osuwiskowe oraz zagrożone rozmyciem w czasie większych wezbrań -obszary depresyjne

-dla umożliwienia dostępu do wody w ramach powszechnego korzystania z wód -dla umożliwienia administratorowi cieków prowadzenia robót remontowych i konserwacyjnych w korytach cieków -ochrony otuliny biologicznej cieków

ad. 2) Przewiduje się wykorzystanie zapisu przy formułowaniu tekstu ustaleń części II Studium.

7

3453 ul. Mogilska 25, 24.11.03 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

31-542 Ujęcie w Studium trasy drogi ekspresowej S7 Warszawa- Kraków- Rabka według przebiegu określonego poprzednio w planie zagospodarowania przestrzennego gminy, a mającego swoją kontynuację w dokumentach planistycznych. Obecnie brak podstaw do określenia innego przebiegu drogi, a więc istotne jest utrzymanie dotychczasowego przebiegu dla utrzymania ciągłości trasy na odcinku Słomniki – Kraków. Ewentualna zmiana trasy wiąże się z wcześniejszym zatwierdzeniem jej przebiegu po zaakceptowaniu przez wszystkie gminy, w obrębie których prowadzona byłaby droga oraz te, które musiałyby dokonać zmian w już zatwierdzonych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

Aktualnie trwają rozmowy między gminą Michałowice i gminami sąsiednimi w sprawie alternatywnego przebiegu trasy S-7 na odcinku Słominki – Kraków. Przewiduje się ewentualne wariantowe zabezpieczenie rezerwy terenowej dla zabezpieczenia realizacji przedmiotowej trasy.

8

9 ul. Włościańska 4,

3311 14.11.03 Zarząd Dróg Powiatu Krakowskiego 30-138 Kraków

Zarząd Dróg Powiatu prosi o określenie istniejących oraz planowanych obszarów, w szczególności przewidzianych pod zabudowę mieszkaniową oraz budownictwo komercyjne i przemysłowe. W oparciu o wydzielone obszary zagospodarowania prosimy o przedstawienie analizy prognozowanych wielkości potoków ruchu dla istniejącej więźby układu komunikacyjnego dróg gminnych, powiatowych i drogi krajowej nr 7. W studium należy zawrzeć elementy analizy istniejącego układu drogowego oraz ewentualne korekty przebiegu istniejących ciągów drogowych dróg powiatowych poprzez wydzielenie rezerw terenu dla realizacji w przyszłości inwestycji drogowych. Szczególną uwagą należy objąć obszary przewidziane pod realizację inwestycji kubaturowych, obecnie stanowiące tereny rolne, w zakresie obsługi komunikacyjnej tych obszarów w powiązaniu z drogami powiatowymi i drogą krajową.

Studium uwzględnia istniejącą prognozę wielkości potoków ruchu dla drogi krajowej nr 7. w problematyce Studium nie przewidziano prognozy ruchu dla układu dróg gminnych i powiatowych przebiegających przez obszar gminy. W ramach części projektowej Studium przewiduje się rozbudowę układu komunikacyjnego dróg gminnych w dostosowaniu do projektowanych zespołów zainwestowania kubaturowego.

10 3389

gminy przebiega napowietrzna dwutorowa linia 110 kV relacji Prądnik – Lubocza. Ewentualne lokalizowanie obiektów w pobliżu przedmiotowej linii każdorazowo powinno być uzgadniane z zakładem. Przez teren objęty opracowaniem przebiega również linia napowietrzna o napięciu 220 kV relacji Siersza – Lubocza. Wszelkich uzgodnień należy dokonać z właścicielem tej linii tj. Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi – Oddział Katowice.

20.11.03 Zakład Energetyczny Kraków

ul. Dajwór 27, 30-960 Kraków

Przez teren

Szczegóły dotyczące sieci średniego i niskiego napięcia udostępni Rejon Dystrybucji Nowa Huta. W opracowaniu należy przewidzieć rezerwy terenu dla dodatkowych linii i stacji śred./niskie napięcie, których ilość i lokalizacja wynikać winna z bilansu zapotrzebowanej mocy elektrycznej przez obiekty przewidywane do realizacji zgodnie z przedmiotowym Studium. Szczególnie dotyczy to terenów przeznaczanych pod budownictwo mieszkaniowe.

W ramach uwarunkowań występujących w obszarze opracowania Studium uwzględniono istniejące linie energetyczne 110 kV i 220 kV. W odniesieniu do pozostałej części wniosku stosowne zapisy zostaną wprowadzone w ramach II części opracowania dotyczącej kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Zgłaszający Lp.

Lp.

w spisie ogólnym

Data

wpływu wniosku

nazwisko i imię lub nazwa jednostki organizacyjnej

adres

Treść wniosku

Ustosunkowanie się do wniosku

1 1a 2 3 4 5 6 W tekście opracowania przewidzieć zapis mówiący o przeznaczeniu pasów drogowych dla potrzeb infrastruktury technicznej.

3264 12.11.03 Karpacka Spółka Gazownictwa sp. z o. o. w Tarnowie Oddział Zakład Gazowniczy w Krakowie

ul. Gazowa 16, 31-060 Kraków

Na terenie gminy zlokalizowana jest sieć gazowa średniego ciśnienia. Lokalizacja wszelkich projektowanych budowli i urządzeń w stosunku do tej sieci gazowej musi być zgodna z postanowieniami Rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 14.11.1995r. „w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe” Lokalizowanie projektowanych budowli i urządzeń w stosunku do istniejącej sieci gazowej zgodnie z postanowieniami aktualnie obowiązującego Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30.07.2001r. „w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać sieci gazowe” będzie możliwe dopiero po wykonaniu modernizacji w/w sieci gazowej i dostosowania jej parametrów do wymogów zawartych w tym Rozporządzeniu. Doprowadzenie gazu do miejscowości Wola Wiecłąwska oraz Sieborowice wymagać będzie budowy nowych odcinków sieci gazowych. W związku z powyższym w chwili obecnej i prawdopodobnie w ciągu najbliższych lat przy rozpatrywaniu wniosków o wydanie warunków przyłączenia do sieci gazowej nowych odbiorców oraz na ewentualną budowę nowych odcinków sieci gazowych kluczową rolę odgrywają oprócz technicznych także ekonomiczne aspekty tych inwestycji. Zakład może podjąć się podłączenia do istniejącej sieci gazowej nowych odbiorców lub budowy nowych odcinków sieci gazowej tylko w przypadku, gdy poniesione na realizacje tych zamierzeń nakłady inwestycyjne zwrócą się w możliwie krótkim czasie. Na dzień dzisiejszy okres nie dłuższy niż 10 lat. Konieczność zarezerwowania w opracowywanych na podstawie przedmiotowego studium planach zagospodarowania obszarów zlokalizowanych na terenie gminy terenów, przez które mogłyby przebiegać nowe odcinki sieci gazowej średniego ciśnienia. Zgodnie z w/w Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30.07.2001r szerokość tzw. Stref kontrolowanych przez które przebiegały by te odcinki sieci gazowej wynosi 1 m, przy czym linia środkowa tej strefy pokrywa się z osią gazociągu. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2.03.1999r. „w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie” wskazanym będzie zarezerwowanie tych stref w obrębie linii rozgraniczających teren dróg.

Uwagi dotyczące określonych wymogów zostaną wprowadzone w ramach II części Studium.

11

3390 20.11.03 Telekomunikacja Polska S.A. Obszar Pionu Sieci w Krakowie

ul. Rakowicka 51, 31-510 Kraków

Telekomunikacja Polska na obszarze gminy posiada infrastrukturę techniczną, która w pełni zaspokaja zapotrzebowanie na usługi telekomunikacyjne. Uwzględnienie możliwości budowy urządzeń infrastruktury i sieci teletechnicznej (głównie wzdłuż dróg i ulic) do istniejących i planowanych obiektów, pod potrzeby przyszłych abonentów.

Uwagi dotyczące określonych wymogów zostaną wprowadzone w ramach II części Studium.

12

13 ul. L. Rydla 19, 3421 21.11.03 Wojewódzki Sztab Wojskowy Kraków

30-901 Kraków Nie zgłasza wniosków do sporządzanego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowice.

14 3315

31-033 Kraków

W Studium należy uwzględnić: 14.11.03 Komenda Wojewódzka Państwowej Straży

ul. Westerplatte 19, 1.Przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę zgodnie z Rozporządzeniem Ministra

Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie

W przeważającej części wniosek dotyczy zagadnień związanych z realizacja planów miejscowych a nie skali rozważań zawartych w Studium.

Zgłaszający Lp.

Lp.

w spisie ogólnym

Data

wpływu wniosku

nazwisko i imię lub nazwa jednostki organizacyjnej

adres

Treść wniosku

Ustosunkowanie się do wniosku

1 1a 2 3 4 5 6 Pożarnej w Krakowie

przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych. 2.Drogi pożarowe zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych. 3.Lokalizację obiektów zgodnie z przepisami szczegółowymi dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej 4.Ewentualne uzgodnienie dokumentacji projektowej należy dokonać na warunkach określonych w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony.

15 4006 31.12.03 Nie wnosi uwag do sporządzanego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowice.

- Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Zarządzania Kryzysowego

ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków

16 3566 Prosi o uwzględnienie następujących wniosków:

cji ciągłych stref osadnictwa (przeciwdziałanie „szczelnemu” obudowaniu granic Miasta).

01.12.03 Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa

Plac Wszystkich Świętych 3/4, 30-950 Kraków

1.Obserwowane procesy intensyfikacji osadnictwa i dynamicznej urbanizacji w przygranicznych obszarach Miasta wymagają stosowania zasad zrównoważonego rozwoju, poprzez uwzględnienie w planach miejscowych gmin sąsiednich następujących kierunków zagospodarowania: -nienaruszalności najcenniejszych elementów systemu przyrodniczego, -ochrony i kształtowania systemu terenów otwartych, -przeciwdziałania rozpraszaniu zabudowy, -nie dopuszczenia do nadmiernej intensyfika

2.Bardzo ważnym elementem koordynacji rozwiązań przestrzennych w obszarze Miasta Krakowa oraz gmin sąsiednich, w tym Gminy Michałowice, są powiązania komunikacyjne stanowiące niekiedy źródło kolizji, w tym przypadku związanych z wprowadzeniem w kierunku północnym drogi ekspresowej S – 7, zarówno z istniejącym jak i projektowanym zainwestowaniem. 3.Niezbędne jest przyjęcie rozwiązań wpływających na poprawę skuteczności zabezpieczenia Miasta Krakowa przed powodzią (suchy zbiornik), ograniczenia zagrożeń powodziowych ze strony cieków wodnych będących dopływami rzeki Wisły (rzeka Dłubnia) a także podjęcie współpracy na rzecz ochrony wód rzeki Wisły. Dla uzyskania bardziej szczegółowych informacji możliwe jest skorzystanie z posiadanych materiałów dotyczących obszaru Miasta Krakowa.

Zgłoszone uwagi dotyczące obszarów stykowych gminy Michałowice z obszarem Krakowa stanowić będą przedmiot wnikliwego rozpatrzenia na etapie II części opracowania przy zapewnieniu przedłożenia do opiniowania proponowanych rozwiązań gminom sąsiednim w tym Prezydentowi Miasta Krakowa zgodnie z obowiązującą procedurą.

Uwaga: Integralną częścią wykazu jest zbiór złożonych wniosków. Wójt Gminy Michałowice:

Wójt Gminy Michałowice

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy

Michałowice

5.3 WYKAZ I WSTĘPNE USTOSUNKOWANIE SIĘ DO WNIOSKÓW ZGŁOSZONYCH DO STUDIUM PRZEZ OSOBY

FIZYCZNE I PODMIOTY GOSPODARCZE

GMINA MICHAŁOWICE WNIOSKI INDYWIDUALNE ALFABETYCZNY WYKAZ WSI

Nr

obrę

bu

nazwa sołectwa

1. GÓRNA WIEŚ 2. KOŃCZYCE

3. KOZIERÓW

4. KSIĄŻNICZKI

5. MASŁOMIĄCA

6. MICHAŁOWICE

7. MŁODZIEJOWICE

8. PIELGRZYMOWICE

9. RACIBOROWICE

10. SIEBOROWICE

11. WIĘCŁAWICE DWORSKIE 12.

WIĘCŁAWICE STARE 13. WILCZKOWICE

14. WOLA WIĘCŁAWSKA

15. ZAGÓRZYCE DWORSKIE

16. ZAGÓRZYCE STARE

17. ZDZIĘSŁAWICE

18. ZERWANA

TUTAJ WCHODZĄ WNIOSKI INDYWIDUALNE (W ODDZIELNYM PLIKU!)

Wójt Gminy Michałowice

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy

Michałowice

5.4 RYSUNEK NR 1 UWARUNKOWANIA ROZWOJU W SKALI

1:10000

załącznik nr 1b do uchwały

Wójt Gminy Michałowice

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy

Michałowice

5.5 WYKAZ ZMIAN PUNKTOWYCH W

OBOWIĄZUJĄCYM DO KOŃCA 2003 ROKU PLANIE

ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

`