Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889)

4 марти соли 2013,панљшанбе,№14 (889)

www.minbari.halk.tjE-mail: minbarihalk@hhdt.tj

www.tribun.tjbk.ru

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

Барои созандагї ва рушдибосуботи Тољикистон

Њаёти њизб

сањ. 3

Нуќтаи назар

сањ. 5

Чашмандоз

сањ. 11

Тандурустї

сањ. 12

ТАВСЕАИ ЊАМКОРИИ КИШВАРЊОИ ОСИЁ

29 марти соли равон дар Кохи Сомони бўстонсарои шањрии Њукумати Љумњурии Тољикистон љаласаи 11-умивазирони корњои хориљии кишварњои иштирокдори Гуфтугўйи њамкории Осиё баргузор гардид.

Барои иштирок дар ин њамоиш вазирони корњои хориљї ва намояндагони воломаќом аз 32 кишварииштирокдори ин созмон ва њам вакилони созмонњои зиёди минтаќавию байналмилалї ба њам омаданд.

Дар оѓози љаласа, ки бо сухани ифтитоњї ва тањти раёсати Вазири корњои хориљии Тољикистон ЊамрохонЗарифї љараён гирифт, Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмон иштирок ва суханронї намуд.

Сањ. 2

БО САГЊОИ ДАЙДУКЇ МУБОРИЗА МЕБАРАД?

МУЛОЌОТИ С. САФАРОВБО НАМОЯНДАИ «ЕДИНАЯ РОССИЯ»

НАШЪАМАНДЇ АМАЛИНАНГИН АСТ

СЎЊРОБ ШАРИФОВ ЊАЌ АСТ:

ЊХДТМАЊБУБИЯТИБЕШТАР ДОРАД

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)2 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Рўзи 29-уми марти солиљорї дар шањри Душанбељаласаи 11-уми вазиронихориљии кишварњоииштирокдориГуфтугўйи њамкорииОсиё баргузор гардид, кидар он вазирон ванамояндагониволомаќоми кишварњоиОсиё ширкат варзиданд.Президенти ЉумњурииТољикистон ЭмомалїРањмон мењмононро бањузур пазируфта, боонњо мулоќоти судманданљом дод.

ТАВСЕАИ ЊАМКОРИИ КИШВАРЊОИ ОСИЁСарвари давлат Эмомалї Рањмон

иштирокдорони њамоишро ба Тољики-стон хуш омадед гуфта, изњори умеднамуд, ки зимни љаласаи имрўза ватайи раёсати Тољикистон дар Гуфтуг-ўйи њамкории Осиё бо кўмаку дастгирїва њамёрии шарикон натиљањои назар-рас барои шинохти бештари ин созмонва татбиќи амалии њадафњои волояшба даст меоянд.

Таъкид гардид, ки бо вуљуди таъ-риху фарњанги бостонї ва имкону за-хирањои фаровони табиї ва иљтимоию

сањ. 1 иќтисодї дар ќитъаи Осиё зиёдандкишварњое, ки дастрасии кофї банеъматњои маъмулии иќтисодию иљти-мої, аз љумла мањсулоти ѓизої, нерўибарќ, оби тоза, хизматрасонии тиббїва маориф надоранд.

Ба андешаи Эмомалї Рањмон ба-рои бартарафсозии ин њолат бояд киш-варњои мутараќќї ва пешрафтаи Осиёбо имконоти фарохи худ ба давлатњоињамшарики ниёзманд мусоидат намо-янд.

Аз љумла, барои мусоидат барафъи мушкилоти энергетикии киш-варњои ниёзманди Осиё пешнињод

карда шуд, ки љаласаи навбатии Фо-руми энергетикии кишварњои ишти-рокдори ин созмон баргузор кардашавад.

Таклифу пешнињодњои мушаххасидигар низ ба миён гузошта шуд, ки мав-риди дастгирии ањли љаласа ќарор ги-рифт.

Дар ќисмати ифтитоњии љаласаи11-уми вазирони корњои хориљии киш-варњои иштирокдори Гуфтугўи њамко-рии Осиё пас аз суханронии Прези-денти Љумњурии Тољикистон ЭмомалїРањмон, њамчунин Вазири корњои хо-риљии Давлати Кувайт шайх Холид ал-

Њамад оли Сабоњ ва собиќ Сарвази-ри Таиланд Таксин Шинаватра, ки азљумлаи асосгузорони ин созмон башумор мераванд, суханронї наму-данд.

Вазири корњои хориљии ДавлатиКувайт шайх Холид ал-Њамад олиСабоњ бори дигар пешнињоди Амириин давлатро доир ба таъсиси Хазинаимолиявии Гуфтугўйи њамкории Осиёбо сармояи ибтидоии 2 миллиард дол-лари амрикої ба миён гузошта, итти-лоъ дод, ки Давлати Кувайт омода астба ин хазина 300 миллион доллариамрикої ворид намояд.

МУЛОЌОТЊОИ СУДМАНД

дагї ба сафари расмии Прези-денти Љумњурии Љумњурии Исло-мии Эрон Мањмуди Ањмадина-жод ба Тољикистон ва роњњоитатбиќи амалии тавофуќоти му-њим доир ба анљоми пурраи бу-нёди нерўгоњи Сангтўда-2 ваоѓози сохтмони нерўгоњи Айнї,кашидани хатти интиќоли нерўибарќ, лўлањои об, газ, нафт вабунёди роњи оњани миёни Тољи-кистону Эрон зоњир гардид.

Дар суњбат бењсозии шаро-ити мутаќобила барои рушдињамкории иќтисодию тиљоратї васармоягузорї, аз љумла бароибахши хусусї зарур дониста шуд.

Дар мулоќот бо Вазири дав-латї оид ба корњои хориљии Дав-лати Ќатар Холид ибни Муњамма-

дал-Атия масоили њамкории рў барушди ду кишвари дўст мавридибаррасї ќарор гирифт. Аз љумла,рољеъ ба масоили сохтмони мас-љиди љомеи Душанбе ва шањракиманзилию тиљоратии Диёри Ду-шанбе, ки бо сармоягузории мус-таќими Ќатар сурат мегирад, та-бодули назар карда шуд.

Њамзамон зимни мулоќоттаъкид гардид, ки оѓози њамко-рии воќеї дар соњаи чорводорїва истењсоли асал, ифтитоњибахши фаръии Бонки тиљоратииЌатар дар Тољикистон, фаъолгардонидани хатти мустаќимињавоии байни ду кишвар ваљалби ќувваи корї аз Тољикис-тон ба соњањои гуногуни иќтисо-ди Ќатар дорои суди зиёд барои

њарду љониб хоњад буд..Дар мулоќоти Президенти

Љумњурии Тољикистон ЭмомалїРањмон бо Вазири корњои хо-риљии Љумњурии Исломии Афѓо-нистон Залмай Расул ва Вазиримолияи ин давлат Њазрат УмарЗоњирвол масоиле, ки тайи со-лњои ахир ду кишвар пайгирї ме-намоянд, баррасї шуд.

Дар ин вохўрї махсусан,доир ба сохтмони роњи оњани-Тољикистон-Афѓонистон-Турк-манистон, хатти барќии КАСА-1000 ва ѓайра гуфтугўи судмандсурат гирифт.

Дар вохўрї бо Муовини ва-зири корњои хориљии ИндонезияЮрии Октавиан Тамрин доир баањамияти њамоиши имрўзаи

кишварњои Гуфтугўйи њамкорииОсиё ва муносиботи ду кишварсўњбат анљом дода шуд.

Дар суњбати ПрезидентиЉумњурии Тољикистон ЭмомалїРањмон бо Вазири давлатии ко-рњои хориљии Бањрайн ЃонимФазлулбуайнайн омодагї вањавасмандии ду кишвар ба таш-кил ва густариши њамкории суд-бахш таъкид гардид.

Зимни вохўрї бо Вазирикорњои хориљии Бангладеш хо-нум Наваз Дипу Монї масоилиба роњ мондани робитањои мун-тазам баррасї карда шуд.

Хонум Наваз Дипу Монї баСарвари давлати ТољикистонЭмомалї Рањмон барои њам-дардї ба роњбарият ва мардумиБангладеш, ки ба хотири фавтироњбари ин давлат зимни њамо-иши имрўза баён намуд, арзисипосу ќадрдонї кард.

Президен ти кишварЭмомалї Рањмон суњбати созан-да, њамчунин бо Вазири давла-тии корњои хориљии давлати ди-гари халиљї - Аморати Муттањи-даи Араб Анвар Муњаммад Гар-даш анљом дод.

Сарвари давлат ЭмомалїРањмон зимни суњбат аз рушдибосуботи њамкории гуногунљан-баи ду кишвар изњори ќаноаткарда, њамчунин таъкид дошт, кибарои фаъол намудани имконо-ти фарохи истифоданашудаминбаъд љањд бояд кард.

Cуњбати пурмуњтавои дигариПрезиденти кишвар ЭмомалїРањмон бо Муовини вазири ко-рњои хориљии Љумњурии ТуркияНаљї сурат гирифт, ки дар онНаљї Кору паёму дуруди Прези-денти Љумњурии Туркия Абдул-ло Гулро ба Сарвари давлатиТољикистон Эмомалї Рањмонрасонда, муносиботи ду кишварва роњбарияти олии онњоро "хос,наздик ва бародарона" номид.

Санаи 4 апрели соли2013 маљлиси навбатииРаёсати Кумитаи ИљроияиМарказии Њизби ХалќииДемократии Тољикистонбаргузор мегардад, ки дарон баррасии шаш масъаладар назар аст. Аз љумла

МАЉЛИСИ НАВБАТИИ РАЁСАТИ КУМИТАИ ИЉРОИЯИМАРКАЗИИ ЊХДТтасдиќи як ќатор санадњои

дохилињизбї, таъсиси гу-руњи корї барои тањияи ма-водњои њизбї дар маъра-кањои сиёсї, муњокимаифаъолияти молиявии таш-килотњои њизбї ва даъватимаљлиси Кумитаи Иљроияи

Марказии њизб дар рўзномаимаљлис ворид карда шуда-аст. Дар маљлиси мазкураъзоёни Раёсат, намоянда-гони Фраксияи ЊХДТ дарМаљлиси намояндагониМаљлиси Олии ЉумњурииТољикистон, раисони куми-

тањои иљроияи ЊХДТ дар ви-лоятњо ва шањру ноњияњо,намояндагони Ташкилотиљамъиятии љавонон "Созан-дагони Ватан" ва фаъоло-

Њаёти њизб

Аз љумла, зимни вохўрї боМуовини аввали вазири корњоихориљии Арабистони СаудїШоњзода Абдулазиз ибни Аб-дуллоњоли Сауд масоили густа-риши њамкорї бо ин кишвари со-њибнуфузи олами ислом бар-расї шуд.

Дар љараёни мулоќот зару-рати татбиќи амалии санадњоиќарордодию њуќуќии мављуда,фаъолияти бештари комиссияимуштараки байнињукуматии дукишвар ва тавофуќоти муњиме,ки зимни форуми дуюми соњиб-корони Тољикистону АрабистониСаудї моњи июни соли 2011 даршањри Душанбе ба даст омадабуд, таъкид гардид.

Њамчунин доир ба густари-ши њамкорї дар чањорчўби Со-змони њамкории исломї ва ди-гар созмонњо табодули назаркарда шуд.

Дар вохўрї бо Вазири ко-рњои хориљии Љумњурии Исло-мии Эрон Алї Акбари Солењїбошад, таваљљуњи зиёд ба омо-

ни њизб ширкат мевар-занд. Дар ин бора мудиришўъбаи ташкилии ДастгоњиКИМ ЊХДТ Насимљон Расу-лов иттилоъ дод.

Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889) 3ЊАЁТИ ЊИЗБ

Дирўз муовини якумиРаиси ЊХДТ СафарСафаров дар Дастгоњимарказии КИМ ЊХДТбо муовини роњбариминтаќавии кумитаииљроия, сардоришуъбаи иттилоотиињизби умумироссиягии"Единая Россия" дарвилояти СвердловскАндрей Русаковмулоќот анљом дод.

Сафар Сафаров Федерат-сия Русияро барои ЉумњурииТољикистон њамчун шарики бо-эътимод маънидод намуда ,рушди муносибатњои гуногунља-бњаро василаи муњим барои таќ-вияти њамкорињои минбаъдаибайнидавлатї арзёбї кард .Номбурда намояндаи њизби уму-мироссиягии "Единая Россия"-роба таърихи ташаккулёбии ЊХДТмухтасар шинос намуда, азљумла зикр намуд, ки агар таъ-рихи пайдоиши ЊХДТ-ро пешиназар оварем, мебинем, ки азоѓоз то ба имрўз ва минбаъдмењвари асосии ѓояи онро оми-ли пешрафти љомеа фаро ги-рифтааст. Некўањволии халќ,рушди бемайлони љомеа, адола-ти иљтимої, таъмини волоиятиќонун, баланд бардоштани шук-ўњу шањомати Тољикистон аз на-хустин вазифањои њизб буд ваминбаъд боќї мемонад. Њаминњадаф ва маќсадњои олї буд, кидар кўтоњтарин фурсат ЊХДТхудро чун њизби пешбари љомеамуаррифї намуд. Имрўз ЊХДТњизби аксарияти парлумонї буда,бо пешнињоди Раиси муњтара-ми њизб Эмомалї Рањмон ќано-ти љавонони он ТЉЉ "Созанда-гони Ватан" созмон дода шуда-аст, ки сафи њаводоронаш бешаз 100 000 нафар мебошад.Теъдоди аъзои њизб бошад,

МУЛОЌОТИ С. САФАРОВБО НАМОЯНДАИ «ЕДИНАЯ РОССИЯ»имрўз аз 200 000 нафар бешбуда, љомеаи навини кишвар баЊХДТ чун нерўи пешбаранда вадорои ѓояњои милливу умумиба-шарї бањогузорї менамоянд.

Сафар Сафаров робитањоибайналмилалии њизбро нишо-наи давра ба давра боло рафта-ни нуфузи ЊХДТ ќаламдод наму-да, афзуд, ки феълан њизби моба "Ени Озарбойљон" ва ЊизбиКоммунисти Хитой робитањоимустањками њамкорї барпо наму-да, ба тасвиб расонидани њамко-рињои мутаќобилан судмандроба дигар њизбу њаракатњои сиё-сии бонуфузи минтаќа ва љањон,аз љумла њизби умумироссиягии"Единая Россия" самти афзали-ятноки кори худ медонем.

Андрей Геннадевич Руса-ков, сардори шуъбаи иттилоо-

тии њизби умумироссиягии "Еди-ная Россия" дар вилояти Сверд-ловск барои чунин маълумотимуфассал аз мусоњиби худ арзисипос намуда, таъкид бар ондошт, ки роњбарияти "ЕдинаяРоссия" боз њам густариш дода-ни муносибатњои судманд бољумњурињои соњибистиќлоликишварњои ИДМ, аз љумла Тољи-кистонро заминаи муњим бароиманфиатњои дуљониба медонад."Ман чун масъули кумитаииљроияи њизби умумироссиягии"Единая Россия" дар вилоятиСвердловск намояндагониЊХДТ-ро ба ин шањри саноатииРусия даъват намуда, хоњишионро дорам, ки њамкории мин-баъдаи байнињизбї ба манфи-ати кишварњоямон созгор бо-шад. Ба ман, ки бори нахуст ба

Мусоидат барои рушду тавсеаи иќтисоди миллї, соњибкорї ва бењбудиизиндагии мардум бешак, мањаки фаъолияти ЊХДТ-ро ташкил медињад.ЊХДТ њамвора талош меварзад, ки дар пиёда кардани ин ормонњо сањми

муассире дошта бошад.

РУШДИ ИЌТИСОДИИ КИШВАР ЊАДАФИ ЊХДТ АСТ

Тољикистон меоям, натанњо обуњавои муътадил ва табиати аф-сункораш писанд омад, инчуниндарк кардам, ки самимият ва ку-шодарўии сокинони ин кишва-ри офтобї нишони маърифатихоси мардуми соњибтамаддунаст. Ман ин таассуроти некихудро албатта ба дўстону њам-касбонам наќл хоњам кард.»

Суњбат дар фазои озод бар-по гардида ба пурсишњои мењмо-ни русиягї оид ба мавќеи њизбњоиамалкунандаи љумњурї ва маъра-каи интихоботии дар пешистодаС.Сафаров посух дода, таъкидбар он дошт, ки марњилаи имрўзиљомеаи Тољикистон давраи созан-дагию бунёдкорї арзёбї мегар-дад. Дар тамоми соњањои хољагиихалќ дигаргунињои азим эњсос ме-гарданд. Бахусус дар њаёти сиё-

сии мамлакат такони љиддї ба му-шоњида расида, обрў ва нуфузиЉумњурии Тољикистон чун давла-ти демократї, њуќуќбунёд, дунявїва ягона дар миќёси олам ба ма-ротиб боло меравад.

ЊХДТ дар њамбастагї бо ди-гар њизбу њаракатњои амалку-нанда бобати таќвияти љанбањоимухталифи њаёти хољагии халќикишвар сањми сазовор гузошта,чун њизби пешоњанг дар њаётисиёсии мамлакат сањми арзан-да дорад . Пўшида нест, киимрўз ЊХДТбо роњнамоивупешнињодоти Раиси њизб муњта-рам Эмомалї Рањмон дарљомеа мавќеи мустањкамро со-њиб асту рўз аз рўз нуфузашбаландтар мегардад. Љомеаикишвар ба он назари нек дошта,ояндаи рушди мамлакатро мањзба ин њизб мансуб медонанд.Њизбе, ки дар љомеа нуфуз пай-до мекунад, аъзои он назар бадигар ањзоб меафзояд. Имкони-яти бештари иштирок дар так-мили фазои њуќуќии кишвардошта, ба ин восита ба раван-дњои љомеа таъсири назаррасмерасонад. Дар маъракањоиинтихоботї низ чунин аст. Мо бахиради азалии халќи худ эъти-мод дорем ва дилпурона гуфтаметавонем, ки халќ номзади ар-занда ва сазовори худро инти-хоб хоњад кард. Сафар Сафа-ров дар анљоми суњбат њамчуниназ вокунишњои беасос ва бепояибаъзе воситањои ахбори оммаиРусия нисбати Тољикистон ни-гаронї намуда , изњори умедкард, ки ин якдигарнофањмињоњељ гоњ садди роњи муносиба-тњои самимї ва њамкории суд-манди байни Тољикистон ва Фе-дератсияи Русия нахоњанд гашт.

Дар мулоќот инчунин Димит-рий Попов - мудири шуъбаи дарУрал будаи Институти тадќиќо-ти стратегии Федератсияи Русиява Сергей Колотилинский - ко-тиби якуми сафири ФедератсияиРусия дар Тољикистон иштирокдоштанд.

Маъруфи БОБОРАЉАБ

АЗ ин љост, ки рўзи 28-уми марти соли љорїдар Дастгоњи Кумитаииљроияи марказии

ЊХДТ маљлиси Комиссия оид бамасъалањои молиявї, рушди со-њибкорї, њамкорї бо ташкило-тњои байналмилалї ва созмо-нњои љамъиятї доир гардид. Дарин маљлис раиси Комиссияимазкур, муовини Якуми раисиЊХДТ С. Сафаров ва аъзои он,аз љумла Љ. Саидов, У. Казако-ва, М. Асозода, А. Нуров, М. Му-њаббатов, И. Давлатов ва дига-рон ширкат варзиданд.

Дар маљлиси мазкур умда-тарин масоили марбут ба иќти-сод ва муносиботи байналми-лалї, ки дар барномаи ЊХДТљойгоњи вижае доранд, маври-ди тањлил ва баррасии амиќќарор гирифтанд. Дар ибтидогузориши пурмуњтаво ва фаро-гири С. Сафаров дар бораирафти иљрои Барномаи пеша-зинтихоботии Њизби Халќии Де-мократии Тољикистон барои со-лњои 2010-2015 шунида шуд. С.Сафаров зимни гузориш ба ма-соили амнияти озуќаворї, ис-

тиќлолияти энергетикї ва даст-гирии соњибкории хурду миёнатаваљљуњи амиќ зоњир карда,таъкид намуд, ки ЊХДТ пайвас-та љонибдори њалли мушкилотиин соњањо мебошад. Ў аз љумлазикр кард: "ЊХДТ њаќиќату адо-латро мањаки фаъолияташќарор додааст, талош мекунад,ки дар заминаи дастёбї ба руш-ди устувори иќтисодии кишварсатњи камбизоатии мардум мин-баъд њам коњиш ёфта, зиндагиитољикистониён зимни ислоњотипайгиронаи низоми њифзи иљти-мої боз њам бењтару осудатаргардонида шавад".

Њамзамон, С. Сафаров даргузориши худ як силсила дасто-вардњои солњои охири бахшииќтисод ва молияро зикр карда,изњор дошт, ки нодида гириф-тани ин дастовардњо кўшиши

дарёро пас гардондан мебо-шад. Ў ёдовар шуд, ки аз соли2000-ум то соли 2011-ум истењ-соли мањсулоти кишоварзї 2,5баробар, молњои саноатї 2 ба-робар, њаљми гардиши савдоичакана 3,5 баробар ва гардишисавдои хориљї 3 баробар аф-зудааст . Њамчунин ў таъкидкард, ки сатњи камбизоатї дармамлакат аз 81 фоизи соли1999 то 42 фоиз дар соли 2011-ум кам шудааст.

Агар ба барномаи ЊХДТ на-зар афканем, мебинем, ки дарон масоили вобаста ба иќтисод,махсусан соњибкории хурду ми-ёна њамчун шарти асосии руш-ди иќтисодиёт љойгоњи назарра-се дорад. Дар он аз љумла ома-дааст: "ЊХДТ ба манзури он, кисоњибкории хурду миёна бештарва зудтар аз њама ба пешрафт

ва рушди устувори иќтисодї му-соидат намуда, бењтар аз њамањадафњои иљтимоии давлата-монро бароварда месозад, кул-ли иќдомотеро, ки ба таќвиятугустариши ин бахши иќтисодимиллї равона гардидаанд ,љонибдорї мекунад".

С. Сафаров вобаста ба њам-корї бо ташкилотњои байналми-лалї низ дар гузориши худ из-њори назар карда, иброз дошт,ки ЊХДТ љонибдори чунин сиё-сати хориљии кишвар мебошад,ки манфиатњои миллиро дарарсаи байналмилалї њимоя вамуаррифї кунад. Њамзамон мав-суф ќайд кард, ки ЊХДТ бароигустариш ёфтани њамгирої боташкилотњои байналмилалї та-лоши рўзафзун дорад ва махсу-сан, барои тањким ёфтани роби-та бо кишварњои аз лињози иќти-

содї манфиатовар пайвастакўшиш ба харљ медињад.

ЊХДТ зуњуроти хатароварибайналмилалї, аз љумла терро-ризм, ифротгароии диниюсиёсї, љинояткории муташакки-лонаи байналмилалї, ќочоќимаводи мухаддир ва ѓайраромањкум карда, пайваста алайњиин падидањои накбатбор мубо-риза мебарад. Ин нукта низ даргузориши раиси комиссия мах-сус таъкид карда шуд. Аз љумла,ќайд гардид, ки: "ЊХДТ таъминибехатарии миллатро аз тањди-дњои љањони муосир самти муњи-ми сиёсати хориљии кишвар ар-зёбї мекунад".

Пас аз анљоми гузоришиС.Сафаров, аъзои маљлис перо-муни масоили матрањшуда ан-дешањои худро иброз намуданд.Зимни муњокима аз љумла, У.Казакова, Љ. Саидов, М. Асозо-да љињати густариш ёфтанифаъолияти њизб ва њамбастагиион бо бахши иќтисод пешнињо-дњои мушаххас ва ќобили муло-њизае баён карданд.

Толиби ЛУЌМОН

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)4 ЊАЁТИ ЊИЗБ

Дар доираи таљлили На-врўзи байналмиллалї бо та-шаббуси Кумитаи иљроияиЊизби Халќии Демократии То-љикистон дар ноњияи ИсмоилиСомонї санаи 29-уми мартмусобиќаи васеи варзишї оидба гўштини миллї миёни до-нишљўёни мактабњои олї ваколлељу литсейњои ноњияиИсмоили Сомонї гузаронидашуд.

Тарѓиби њаёти солим яке азњадафњои асосии масъулиникумитањои иљроияи њизб дармањалњо мањсуб гардида, бомаќсади амалї намудани дас-туру супоришњои роњбариятиЊизби Халќии Демократии То-љикистон, эњё намудани сунна-тњои неки ниёконамон ва му-њимтар аз њама мустањкам на-мудани равобити дустї миёнидонишљўёни муассисањои таъ-лимї баргузор намудани мусо-биќањои мухталифи варзишїњукми анъанаро касб менамояд.

Кумитаи тадорукот бароиишѓоли љойњои аввал бо рам-

ДОНИШЉЎЁН ПАЊЛАВОНЇ МЕОМЎЗАНД

зи Њизби Халќии ДемократииТољикистон љомњои ифтихорїтаъсис дода буд. Мусобиќа ша-вќовару пуршиддат гузашта,љойи якум насиби ТолибзодаСафомуддин, донишљўйи До-нишгоњи тиббии Тољикистон баноми Абўали ибни Сино, љойидуввум насиби Саидов Нурул-ло, донишљўйи Литсейи касбииалоќаи шањри Душанбе ваљойи сеюм насиби Сардоров

Азиз, донишљўйи Филиали До-нишгоњи Масква гардид.

Дар охири мусобиќа бањамаи ѓолибон ва иштирокчиёнтўњфањои хотиравии таъсисна-мудаи Кумитаи тадорукот дарфазои якдиливу тантанавї таќ-дим карда шуд.

Назира АЗИМОВА,корманди дастгоњи КИ ЊХДТдар ноњияи Исмоили Сомонї

Ташкилоти ибтидоии бењтаринДар кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Б.Ѓафуров ташкилоти

ибтидоии беморхонаи №3, љамоати дењоти ба номи Њ.Усмоновро азбењтарин ташкилотњои ибтидої номиданд. Тавре зимни сўњбат раи-си кумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњия Мављуда Мирпочоева гуфт, аъзоиин ташкилот, ки асосан табибон њастанд, дар њар иќдоми комиљроияиноњиявии њизбї онњоро дастгиру муттакоянд. Бино ба гуфти роњбариташкилоти ибтидої- сардухтури беморхона Абдурауф Муллобоевташкилоти онњо соли 2000-ум таъсис ёфта дар оѓоз њамагї 5 нафараъзо дошт. Имрўз бошад, шумораи аъзои ЊХДТ наздик ба 70 нафармерасад. Муовини аввали раиси кумитаи иљроияи вилоятии ЊХДТАнвар Љалилов изњор дошт, ки соли 2010-ум мањз дар ин ташкилотиибтидої семинари омўзишї оид ба корбарї бар ташкилотњои ибти-дої баргузор намуда кори ташкилоти ибтидоии мазкурро ба тавринамуна муаррифї карда буданд.

АЁДАТИ ЊУНАРМАНДЊунарманди мардумии Љумњурии Тољикистон, актёри маъруфи

театр ва кино Амонулло Ќодиров чанд муддат аст, ки дар беморхо-наи клиникавии шањри Хуљанд табобат мегирад. Дарди пой ўро баин љо овард. Табибони њозиќи шўъбаи шикастабанди беморхона А.Ќодировро бомуваффаќият љарроњї карданд. Ба аёдати њунармандроњбарияти кумитаи иљроияи ЊХДТ дар вилояти Суѓд дар шахси му-овини авали раиси кумиљроияи вилоятии њизб Анвар Љалилов ома-данд. Амонулло Ќодиров барои аёдат ва ѓамхорию мењрубонии та-бибони хуљандї ва аъзоёни ЊХДТ дар вилояти Суѓд арзи сипос кард.Воќеан њам соли оянда синни мубораки ин њунарманди маъруфитеатр ва кино ба 70 мерасад. Вай ният дорад, баъди сињатёбї боз басањна баргашта, то имкон дорад ба халќаш хизмат кунад.

М.МАЌСУДОВ

2-юми апрели соли љорїдар Дастгоњи Кумитаи ИљроияиМарказии Њизби Халќии Демок-ратии Тољикистон љаласаи Ко-миссияи доимоамалкунандаикор бо љавонони назди КИМЊХДТ баргузор гардид, ки дар онду масъала мавради баррасїќарор гирифт. Дар кори љаласамуовини Раиси ЊХДТ Асрор Ла-типов, раиси Комиссияи мазкурМаликшо Неъматов, вакили Маљ-лиси намояндагони МаљлисиОлї Абдурањмон Хонов, муови-ни аввали Раиси Кумитаи љаво-нон, варзиш ва сайёњии наздиЊукумати Тољикистон КабирљонЉўраев, раиси Ташкилоти љамъ-

БАЊРИ истиќболи сазо-вори Иди Наврўз ти-бќи ќарори дахлдоримаќомоти иљроияи

њокимияти давлатї дар шањриДушанбе рўзњои 2, 9 ва 16 мар-ти соли 2013 дар ќаламравиноњия њашарњои умумишањрїгузаронида шуд.

Аъзои ТЉЉ "СозандагониВатан"-и ноњия дар боѓи "Дўстиихалќњо" ба нарм кардани бехибуттањо ва дарахтон машѓул шу-данд.

Мутобиќи дастуру супори-шњои Роњбари њизб, мўњтарамЭмомалї Рањмон дар ташкило-тњои ибтидої аёдати иштирокчи-ёни ЉБВ, ветеранњои мењнат,оилањои камбизоат ва хона-ин-тернатњои кўдакону ятимон таш-кил ва гузаронида шуд.

Бахшида ба "Рўзи модар" ваИди Наврўз мањфили идоназери унвони "Зан- нерўи тавоно"бо фаъолзанони ЊХДТ дарноњияи Фирдавсї баргузор гар-дид.

Рўзи 19 марти соли љорї, боибтикори ташкилоти ибтидоиињизбии "Китобдор" (раисаш А.Имомов) дар якљоягї бо Кумитаииљроияи ЊХДТ -и ноњия, дар ки-тобхонаи шањрии ба номи А.Лоњутї мањфили адабї бахши-да ба љашни Наврўз тањти унво-ни "Наврўз ба Тољикистон хуш

НАВРЎЗИ ЊИЗБИЁНИ НОЊИЯИ ФИРДАВСЇКумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Фирдавсї чунњамасола бо фарорасии Наврўзи аљам тибќи дастуру супоришњои Раиси њизб,

Президенти Љумњурии Тољикистон, муњтарам Эмомалї Рањмон, наќша-чорабинињотањия намуда, љињати амалї сохтани он корњои муайянро ба анљом расонид.

Комиссия: Муносибати ЊХДТ бо љавонон вусъат меёбадиятии љавонон "СозандагониВатан" Адњам Мирсаидов ,њуќуќшиноси Дастгоњи КИМЊХДТ Абдулло Нуров ва аъзоё-ни комиссия ширкат варзиданд.

Доир ба масъалаи якумирўзнома, ки баррасии санадњоимуњокимашавандаи маљлисиРаёсати КИМ ЊХДТ буд, раисиКомиссия Маликшо Неъматовандешаронї карда, баъдан иш-тирокдорони маљлис фикру му-лоњиза ва пешнињодњои худроироа намуданд ва ќарор шуд, китаклифу пешнињоди Комиссияба кумитаи тадорукоти маљлисиРаёсати КИМ ЊХДТ пешнињодкарда шавад.

Аз рўи масъалаи дуюм, яънерафти иљрои Ќарори КИМ ЊХДТаз 20 апрели соли 2011 "Оид банаќши љавонон дар тањкимиљомеаи шањрвандї ва масъули-яти онњо дар устувор гардонида-ни мавќеи ЊХДТ" гузориши раи-си ТЉЉ "Созандагони Ватан"Адњам Мирсаидов шунида шуд.

Дар музокираи масъала Ас-рор Латипов, Кабирљон Љўраевва Маликшо Неъматов иброзиандеша намуда, бобати вусъа-ти фаъолияти ЊХДТ дар самтикор бо љавонон ва такмили кориТЉЉ "Созандагони Ватан" такли-фњои худро манзур доштанд.

Толиби ЛУЌМОН

омадї!" баргузор гардид, ки дарон омўзгорон ва хонандагонимактабњои тањсилоти миёнаиумумии ноњия фаъолона ишти-рок намуданд.

Шоми 21 март дар шањраки24-уми ноњия (назди Сирки дав-латї) Наврўз ва чорабинињоиидона бо ташкили "КорвониНаврўзї" бо иштироки вакилонимардумї, шоирону фаъолониЊХДТ баргузор гардид.

Ќисми фарњангии чорабинїаз сањнањои бадеї, раќс, намо-иши сару либоси миллї, намои-ши заргарї, шеърхонї дар вас-фи Наврўзи бањор, гулгардонї,русум ва, хўрокњои наврўзї ибо-рат буд.

Дар чойхонаи "Истаравшан"бо ташаббуси ташкилоти ибти-доии ЊХДТ "Равшангарон" (ма-њаллаи Равшангарон) бо маќса-ди тарѓиби тарзи зиндагии иб-ратомўзи оилањои хушбахту на-мунаи тољик, ки он аз ТВ "Сафи-на" намоиш дода шуд.

Дар ташкилоти ибтидоии

"Равшангарон" 30 нафар аъзоиЊХДТ муттањид шудаанд. Дарчорабинии мазкур тарбиягиран-дагони кўдакистони № 137 вамактаббачагони мактаби № 74-и ноњия низ фаъолона иштирокдоштанд. Сањни чойхонаи "Ис-таравшан" ба идгоњи њаќиќї таб-дил ёфта буд.

Бо ташаббуси Кумитаииљроияи ибтидоии "Текстил"(ЉДММ "ИИ Нассољии тољик) бофаъолзанони ЊХДТ дар ЉДММ"ИИ Нассољии тољик" семинар-викторина доир гардид.

Маќсади семинар-виктори-на аслан бо намоиши филмитарбиявї-иттилоотї дар мавзўи"Зиракии сиёсї - асоси пешра-вии љомеа" њамин буд, ки тавас-сути ин филм дањњо модаронухоњарон тавонистанд барои худроњи дурустеро дар љомеа пай-до созанд.

Дар иртибот ба ин Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ноњияиФирдавсї ва раисони ташки-лотњои ибтидоии ќаламрави

ноњия дар паи дастгирии та-баќањои ниёзманди љомеа ме-бошанд.

Чунин амал дар якљоягииКумитаи иљроияи ноњиявиињизб ва Маќомоти иљроияи њоки-мияти давлатии ноњияи Фир-давсї, бо дастгирии љавонмар-ди саховатпеша, аъзои ЊХДТ,раиси ташкилоти ибтидоиињизби "Султони Кабир", роњба-ри ЉСШП бозори "Султони Ка-бир" А. Кабиров, чорабинии бо-шукўњи хайриявї баргузор гар-дид. Дар бозори мазкур, ки батаври идона оро ёфта буд, хат-насури 362- нафар тифлаконва оилањои ниёзманд ва тўйияк љуфт љавонон баргузор гар-дид.

Њамзамон аз 10 март боиќдоми А. Кабиров барои мак-таббачагони болаёќати макта-би 21 ноњияи Фирдавсї ва ла-ёќатноку бењтарини онњо ид-рорпулии њармоња људо кардашуд.

Мањаллаи "Дарвоз" (раи-

саш Н. Ѓарибов), ки яке аз ка-лонтарин мањаллањои ноњия бањисоб меравад, рўзи 21 мартдар худ симои идона дошт. Дарин љо сараввал бо иштироки хо-нандагони мактаби тањсилотиумумии № 18 конференсияиилмї-адабї бахшида ба ИдиНаврўз гузаронида шуд. Баъ-дан мардони мањалла љамъомада, бењтарин суннатиНаврўзї - анъанањои ќадимї,мусобиќоти гуногуни варзишїгузарониданд.

Инчунин, иќдоми бењтарине,ки имрўз дар ин мањалла суратгирифт, ин баргузории тўйи хат-насури 15 нафар кўдак азоилањои камбизоат буд.

22 март намоиши мањсуло-ти ќаннодиву хамирї, суннатњоинаврўзии "њафтсин", "њафтшин"ва "њафтмим", њунарњои мар-думї, ороиши суннатии миллї,рўзи 22 март дар хиёбони Њофи-зи Шерозї (назди Наврўзгоњипойтахт) аз тарафи ташкилотњоиибтидоии шањраку мањаллањоташкил карда шуд.

Муњриддин ЃАФФОРОВ,корманди КИ ЊХДТдар ноњияи Фирдавсї

Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889) 5НУЌТАИ НАЗАР

Ин љо њељ кас шахсияти Му-њиддин Кабирї ё РањматиллоЗойировро, ки аз сиёсатмадоро-ни шинохтаи љумњурї мебошанд,паст заданї нест, вале ба фар-мудаи бузурге "Суќрот дўсти манаст, аммо њаќиќат азизтар". Му-род аз истинод ба ин ду нафармаъруфияти бештари онњо дармиёни љиноњи мухолиф мебо-шад. Кабирї ва Зойиров аз ли-њози донишу саводи инфиродїкамбудие надоранд, аммо тоимрўз хидмати арзишнокеро банафъи мардуми кишвар анљомнадодаанд. Чизе ки ба мањбуби-ят пайдо кардани онњо дар миё-ни ќишрњои алоњидаи ањолї тањ-курсї гузоштааст, ошкор карда-ни баъзе айбњо дар зимоми дав-латдории Њукумат ва бозгўйиимушкилињои иљтимоии љомеа ме-бошад. Вале гуфтан басе осон-тар аст аз кардан. Њељ кадоме азашхоси зикргардида то имрўзбарномае ё лоињае, ки њадафисиёсї надошта бошад, дар роњињалли ин душворињо пешнињоднакардааст.

Муњиддин Кабирї то чандсоли пеш худро аз љонибдоронишеваи давлатдории Туркия муар-рифї мекард, вале гўё намедид,ки тафовут миёни донишу маъ-рифати инфиродї, дараљаи ма-њорату касбияти як шањрванди

СЎЊРОБ ШАРИФОВ ЊАЌ АСТ: ЊХДТ МАЊБУБИЯТИ БЕШТАР ДОРАДСўњроб Шарифов, вакили Маљлиси намояндагон зимни мусоњибаи худ бохабарнигори "Озодагон" изњор доштааст, ки "дар интихоботи президентїнамояндаи Њизби халќии Демократии Тољикистон раќиб нахоњад дошт".Албатта ин гуфта норизоию бањсњои зиёдеро дар пай дошт, аммо андешаибикр ва посухи мантиќие, ки ботил будани онро собит созад, то њол баённашудааст ва пайдо карданаш њам амрест мушкил. Сўњроб Шарифов далелураќамњои зиёдеро вобаста ба мизони тавозуни неруњо дар майдони сиёсииљумњурї тањлилу таљзия намудаву ба ин хулоса расидааст, ки "ЊХДТ њизбипурќувват аст ва аъзои он њам мардуми шинохтаи тољик ва таъсиргузоранд".

оддии турк ва нањзатии ќаториитољик аз куљо то ба куљост. Гўёнамедид, ки ин кишвар дар тамо-ми љанбањои њаёт бо мамоликиаврупої дар њолати раќобатќарор дораду аъзоёни њизбаш(њатто љавонтаринашон) љойибањсњои илмию технологии муо-сир, бањси ришу њиљобро аз кўчаба сањифањои "Фейсбук" кашида-анд. Ў баъзан љонибдорони тар-зи њаёти дунявиро ором карда-нист, ки "дар сурати пирўзии на-њзат" сохти дунявии давлатдорїдар Тољикистон таѓйир нахоњадёфт. Вале оё боварї дорад, кионњое имрўз дар "Фейсбук"-у бе-рун аз он Бозор Собиру дигаршахсиятњои шинохтаи миллатро"муртад"-у "кофир" эълон меку-нанд, ба ў гўш мекунанд? Њар-гиз! Ва худаш низ инро медонад.

Зеро баъзе аз ин "фатводињан-дагон» аз доирањои наздиктари-ни худаш мебошанд.

Соле пеш ѓалабаи "Ихвонул-муслимин" ва бар сари давлатомадани Муњаммад Мурсиро дарМиср Муњиддин Кабирї мислипирўзии худ пазируфта буд. Ваакнун шакли давлатдории мисрїбарояш хушоянд шуд. Чун инсохт дер напоид, Миср дучорихараљу мараљ гашту Мурсї рањ-гум, Кабирї низ хомўш аст.

Рањматилло Зойиров медо-над, ки њељ гоњ дар интихобот ба-ранда нахоњад шуд. Зеро боњизбе, ки шумораи аъзоёнашбештар аз шумори ангуштонидасту пойи як-ду нафар нестанд,њељ кас ба пирўзї нарасидааст. Ўмисли пештара саргардони бозиихуд мебошад, яъне бо истифода

аз интихоботи навбатї, аз худкардани боз чанд маблаѓи гран-тию кўмаки байналмилалї. Тўлиин солњо дар ин самт ончунон таљ-риба андўхтааст, ки кас надорадва надонад. Чанд изњороти ахи-раш дар бораи "таъќиб"-њо ва"кўшишњо барои ба њабс гириф-тан"-њояш низ љузъи таркибии се-нарияи њамин бозианд. Вагарначаро дар бораи пурсишњои ало-њида шиносу њамсояњояш аз љони-би кормандони номаълуми Вазо-рати корњои дохилї мегўяду дарбораи мавзўю муњтавои ин боз-пурсињо хомўширо авло медо-над? Шояд намехоњад, ки љузъи-ёти бозињои ќаблиаш дар гириф-тану таќсимоти грантњо ошкорудастраси умум гарданд?

Банда њарчанд аъзои ягонњизби сиёсї нестам, бо назар-

дошти ин навиштањо, њаргизовози худро дар интихоботипрезидентї ба Муњиддин Ка-бирї, Рањматилло Зойиров ёдигар номзаде, ки аз љонибионњо пешнињод мегардад, нахо-њам дод. Ва дигар ќисмњои огоњиљомеа низ, ки хушбахтона дарљумњурї аксарияти кулро ташкилмедињанд, дар њамин мавќеъќарор доранд. Зеро њаќ ба љони-би Сўњроб Шарифов аст. Даринтихобот (фарќе надорад даркадом кишвар), оне барандамегардад, ки пурќувват астуаъзоёнаш дар миёни мардумшинохтаю таъсиргузор ва азљињати молию моддї низ пурзўр.ЊНИТ, ЊУСДТ ва чанд њизби ди-гаре, ки имрўз дар Тољикистонфаъолият доранд, аз чунин аф-залиятњо ориянду дар сурати бањам омадан низ дар муќобилиЊХДТ ољизанду нотавон. Пасагар маѓлубият аз оѓозаш аёнаст, бењтар нест, ки аз талошухарљњои бењуда даст кашидуонро барои бењбудии фаъолия-ти сиёсии њизбњо дар оянда, да-стгирии эњтиёљмандони њаводо-ри хеш сарф кард. Он гоњ яќинанметавон дар миёни мардум мањ-бубият касб карду дар интихобо-тњои минбаъда ѓолиб омад.

Самандари МАЌСУД

Парлумон

29 март љаласаи Комиссияимуваќќатии экологии Маљлиси на-мояндагони Маљлиси Олии Љумњу-рии Тољикистон бо иштироки кор-шиносони соња, олимону мутахас-сисон оид ба шарњи асосњои ќонун-гузории амалкунандаи ЉумњурииТољикистон дар соњаи бехатариибиологї ва муњокимаи ўњдадорињоинави њуќуќї, ки аз ўњдадорињои То-љикистон вобаста ба дохилшавї баСУС бармеояд, миззи мудавварбаргузор гардид.

Мањмадшариф Њаќдодов,роњбари Комиссияи муваќќатии эко-логии Маљлиси намояндагон маќса-ди асосии Комиссияи экологии Маљ-лиси намояндагони Маљлиси ОлииЉумњурии Тољикистонро њамчунвасилаи мусоидат намудан ба тан-зими фаъолияти нињодњои њукуматїва ѓайрињукуматї оид ба њифзи му-њити зист, истифодаи оќилонаи за-хирањои табиї љињати таъмини ам-нияти экологї, рушди иќтисодиёт вабењбудии зиндагии мардум дар асо-си такмил додан ва тањким бахши-дани ќонунгузории Љумњурии Тољи-кистон маънидод намуд. Зикр шуд,ки барои Љумњурии Тољикистонмасъалаи бехатарии биологї яке азмасъалањои муњим арзёбї гардида,аз солњои аввали ба даст оварданиистиќлолият барои нигоњдории фаъ-оли гуногунии биологї ва захирањоигенетикии љумњурї аз таъсири оми-лњои гуногуни антропогенї тало-шњои зиёд ба харљ дода мешавад.Баррасї ва бањисобгирии масъа-лањои бехатарии биологї имкониятмедињанд, ки муносибати бисёрља-бња барои амалї намудани барно-ма ва ташаббусњои гуногуни экологїистифода бурда шавад. Дар оѓозикор барои њалли чунин масъалањоизарурї ба монанди таъмини амния-ти озуќаворї ва рушди муносиба-тњои тиљоратї дар љумњурї фазоиумумии иљтимоию иќтисодї бењтаргардид. Соли 1997 Тољикистон баКонвенсияи СММ оид ба гуногунии

КОМИССИЯИ ЭКОЛОГЇГУРУЊИ КОРЇ ТАЪСИС ДОД

биологї њамроњ шуд ва соли 2004Протоколи Картахенї оид ба беха-тарии биологиро тасдиќ намуд.

Тазаккур дода шуд, ки Тољики-стон бо имзо намудани шартно-мањои байналмилалї ба таври фаъ-ол ќонунгузории миллиро дар соњаибехатарии биологї вусъат бахшид.Дар ин замина њамчун таљрибаимусбат љалби фаъоли ташкилотуидорањои экологии љумњурї, созмо-нњои ѓайрињукуматї ва коршиносо-ни мустаќил дар ташкили асосњоињуќуќї ва таъмини бехатарии муо-милот бо маводи аз љињати генетикїтаѓйирёфта љорї гардид. Ба туфай-ли кўшиши якљоя, соли 2004"Њуљљати ќолабии миллї оид ба бе-хатарии биологї" тањия карда шудва соли 2005 Маљлиси намояндаго-ни Маљлиси Олии Љумњурии Тољи-кистон Ќонуни Љумњурии Тољикис-тон "Дар бораи бехатарии биологї"-ро ќабул намуд. Дар давраи њозираСтратегияи миллї ва наќшаи амалоид ба бехатарии биологї мавридитањия ќарор дорад, ки барои ташки-ли асоси механизми танзимкунан-даи таъсирбахш ва мустањкам гар-дидани потенсиали маъмурї,њуќуќї, институтсионалї ва кадрїравона карда мешавад.

Таъкид гардид, ки дар бароба-ри њамроњшавии Љумњурии Тољики-стон ба СУС давраи нави њаракатиљумњурї дар роњи ба танзим даро-вардани савдои беруна оѓоз гардид,ки он барои рушди ояндаи иќтисо-диёти кишвар такони љиддї мебах-шад. Ин иќдоми наљиб, инчунин дарназди љумњурї як ќатор вазифањоинав оид ба њамоњангсозии ќонунгу-зории миллї тибќи талаботи СУС-ро ба миён мегузорад.

Раиси Кумитаи њифзи муњитизисти назди Њукумати Љумњурии То-љикистон Талбак Салимов, вакило-ни Маљлиси намояндагон МахфиратХидирова, Лутфулло Саидмуродов,Акрамшо Фелалиев, Олимљон Сафа-ров, Шодї Шабдолов ва намоянда-гони дигар нињодњои давлативу љамъ-иятї оид ба масъалаи муњокимаша-ванда фикру мулоњизањои худропешкаши њозирин намуданд.

Дар хотима аз рўи масъалањоибаррасишаванда ќарори дахлдорќабул гардида, љињати такмилиќонунгузорї дар соњаи гуногуниибиологї ва бехатарии биологї гур-ўњи корї таъсис дода шуд.

Маъруфи БОБОРАЉАБ,хабарнигори парлумонии "МХ"

Баъдан мулоќоти вакили халќ аз ташкилоти ибтидоии њиз-бии "Дењќон" идома ёфт. Дар љамъомади аъзо ва фаъолонињизб Н. Турдиматова дар бораи њадафњои муњими стратегиимамлакат, дастгирии соњибкорї, мусоидат ба рушди корхонаисаноатї, ки аз љониби Њукумати Љумњурии Тољикистон амалї шудаистодаанд, сухан ронд.

Дар чорабинї ба 22 нафар аъзои нав шањодатномањоињизбї супорида шуд. Дар вазъияти тантанавї ба 22 нафар кор-

Дар вилояти Суѓд мулоќоти намояндагони мардумїаз ЊХДТ бо интихобкунандагон идома дорад.

Мулоќоти вакили Маљлиси намояндагони МаљлисиОлии Љумњурии Тољикистон Нодира Турдиматова

бо аъзо ва фаъолони њизб бевосита дар љойикориашон сурат гирифт.

ВОХЎРЇ БО ВАКИЛИМАЉЛИСИ НАМОЯНДАГОН

мандони ЉСП "Де-њќон" билетњоињизбї дода шуд.

Сипас, НодираТурдиматова азлитсейи касбї-тех-никии №68 ноњиябоздид ба амаловарда, бо омўзго-рон ва толибилмо-ни ин муассисаитаълимї доир батаваљљуњи Сарваридавлат, РаисиЊХДТ, Љаноби Олї,муњтарам ЭмомалїРањмон ба соњаимаориф, ЌонуниЉумњурии Тољикис-тон "Дар бораимасъулияти падарумодар дар таълимутарбияи фарзанд"суњбати хубу хотир-мон анљом дод.

М.МАЌСУДОВ

6 Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)МУСОЊИБА

Шуруъ аз 2 апрели соли љорї, азљумла, рўзњои 2 - 20 апрел дарминтаќаи Вахши вилояти Хатлон, 1 -20 май дар минтаќаи Кўлоби њаминвилоят, 1 - 30 июн дар вилояти Суѓд,10 - 20 июл дар минтаќаи Рашт, 1 - 20август дар ВМКБ, 16 - 30 сентябр дарводии Њисор ярмарака-фурўшикитобњои нашриёти "Адиб" баргузормегардад. Дар хусуси ин ташаббус вадигар масъалањои фаъолиятинашриёти "Адиб" фишурдаи суњбатимухбири моро бо раиси муассисаинашриявии "Адиб" Фарњод Каримовпешкаш мекунем.

-Њадафи корвон - тарѓиби маърифатва адабиёти муосир дар доираи сиёсатифарњангии Сарвари давлат ва ЊукуматиТољикистон, тарбияи эњсоси волои ватан-дорї буда, дар мањфилњои адабї адибо-ну олимони шинохта ширкат мекунанд.Муассисаи нашриявии "Адиб" дар соли2012 94 номгўи осор, дар њаљми 1186, 65љузъи чопї, 180550 нусха ба табъ раси-данд. Аз њисоби маблаѓи Сарвари дав-лат як миллион сомонї људо шуда 42номгўй, аз њисоби маблаѓњои дохилии на-шриёт 37 номгўй ва бо тамѓаи нашриёт15 номгўй китоб ба чоп расид. Аз љумла,китобњои Сотим Улуѓзода "Волшебныйжемчуг", "Ривояти суѓдї", "Сотим Улуѓзо-да ва фарњанги миллї" дар тањияи Сиро-љиддини Эмомалї, Убайд Раљаб "Олучагули бодом", Мављуда Њакимова "Пандидарё", Ќутбї Киром "Минбари виљдон",

- Раёсати мо барои дастрасии маъю-бон ва ашхоси имконияташон мањдудњамарўза тадбирњои амалї меандешад,дар асоси эълон намудани тендер ваозмунњо барои сохтмони иншоотњо боширкат ва коргоњњои сохтмонї њамкорїменамояд. Шуъбањои мо дар вилоятњоиСуѓду Хатлон, ВМКБ, ноњияњои тобеимарказ њам дар сохтани биноњо манфиа-ти ин гуруњро таъмин менамоянд. Шањр-созии љомеањои мутамаддин мањз бо таъ-мин намудани имкониятњои мусоид ба-рои маъюбон асос ёфтааст. Дар асосистандартњои байналмиллалї бунёд на-мудани иншоот ва муњайё намудани ша-роитњои лозима барои шахсони ориза-дор вазифаи муњими Агентии сохтмон ва

ШАРОИТБАРОИ МАЪЮБОНЧЇ ГУНА МЕШАВАД?

Маъюбї ва корношоямї, мутаассифона, аз ќадим вуљуд дошт ва садњо омилбоиси минбаъд низ боќї мондани он дар рўзгори инсоният мегардад. Аз ин рў,дар љомеаи мутамаддин барои эњтиёљоти шахсони маъюб ва имконияташонмањдуд ањамияти зурурї дода мешавад, онњо бо дастрасї ба имкониятњоибаробар зиндагии шоиста пайдо карда, сањми худро дар пешрафти љомеамегузоранд. Барои ин њадаф сохтмони биноњои нав бо назардошти шароитбарои маъюбон наќши муњим дорад. Дар банди дуввуми моддаи 25 ЌонуниЉумњурии Тољикистон "Дар бораи њифзи иљтимоии маъюбон" омадааст, килоињакашии сохтмони биноњо, шањрњо, мањалњои ањолинишин, минтаќањоиистиќоматї ва истироњатї, азнавсозии биноњо бе мутобиќ гардондан бароидастрасї ва истифодабарии маъюбон иљозат дода намешавад. Бо маќсадиогоњї аз иљрои ќонун бо Лутфулло Исмоилов, муовини сардори Раёсатиэкспертизаи давлатии ѓайриидоравии лоињањои сохтмон ва меъмории наздиЊукумати Љумњурии Тољикистон суњбат кардем.

меъмории назди Њукумати Љумњурї бањисоб меравад.

- Бо вуљуди ин, дар баъзе иншоотинавбунёд, аз љумла, бинои синфњоиибтидоии мактаби тањсилоти њама-гонии №66-пойтахт, ки соли тањсили2011-2012 ба истифода дода шуда-аст, хонандагони имконияти мањдуд-дошта тањсил мекунанд. Вале шаро-ит барои кўдакони маъюб мављуднест. Сабаб чист?

- Баъзе биноњо мувофиќи наќша валоињаи солњои 2008-2009 сохта шудааст,аз њамин сабаб њам имкониятњои маъю-бон ба назар гирифта нашудааст. Аз инрў, Агентии мо дар якљоягї бо Љамъиятимаъюбони шањри Душанбе наќша-чора-

бинињои муштаракро барои солњои 2012-2014 тањия намуд. Аз љумла, љињати таљ-рибаомўзї ва татбиќ намудани дастрасиимаъюбон ба иншоот, мутахассисони таш-килотњои лоињакаширо барои таљриба-омўзї ба кишварњои пешрафта мефири-стад. Дар ин љанба мо њамеша бо Љамъи-яти маъюбони пойтахт "Имконият", Итти-њодияи миллии маъюбони Тољикистон,љамъияти нобиноёни шањри Душанбе,созмони занони маъюби "Иштирок" њам-корї менамоем ва пешнињодњои онњороба назар мегирем. Масалан, ба биноишишагии "Бизнес-центр - Созидание",воќеъ дар кўчаи Айнї, назди беморхонаи"Ёрии таъљилї" воридшавии шахси бино-иаш суст мушкил аст, зеро ки он шишањочашмро хира мекунанд ва дар даромад-гоњ нишонањои ишоратї бо рангњои на-моёни сурх ва ё зард нестанд. Дар роњимошингарди кўчаи Карамов бошад, чаро-ѓакњои овозї насб карда шуда буданд.Вале кўдакон пахш кардани тугмачаи ча-роѓакњоро як воситаи бозї ёфтаанд. Би-нобар ин, аз љониби истифодабаранда-гон, хусусан бачањо сўйистифода шуда,имрўз корношоям гаштааст. Аз ин рў, мин-баъд намуди худкори чароѓакњоро мебо-яд насб намуд. Барои шахсони нобино вабиноиашон суст бошад, дар лифтњо на-виштаљоти электронї бо њуруфоти брайлїзарур аст. Тавассути њамкорї бо љамъия-тњои маъюбон дарёфтем, ки майдончањоиистгоњњо ба талаботи њаракати маъюбонљавобгў нест. Канорасангњои назди ист-гоњњо баланд нест ва мављуд набудани

роњравњои моил мушкили маъюбонро ду-чанд намудааст.

- Барои њалли ин мушкилот чї пеш-нињод доред?

- Њангоми ќабули иншоот ба гурўњикорї ва ба њайати комиссияи давлатїнамояндаи љамъияти маъюбон шомилкарда шавад. Агар талаботњои онњо пешаз оѓози корњои сохтмонї, дар лоињањоба инобат гирифта шаванд, албатта баманфиати кор мебуд. Зеро ин табаќаиљомеа њам узви ногусастании љомеаи момебошанд ва барои равуои мустаќило-наи онњо бояд мо имкониятњоро фаро-њам оварем. Бо ин маќсад якчанд ин-шооти навбунёди ноњияњои Вањдат,Рўдакї, Њисорро назорат намудем вааз љониби сохтмончиён имкониятњоимаъюбон ба назар гирифта шуданд.Дар Вилояти Мухтори Кўњистони Бадах-шон бинои суди ноњияи Шуѓнон њам му-вофиќи талаботи шахсони имкониятимањдуддошта сохта шуд. Айни њол, даршањру ноњияњои кишварамон якчандбиною иншоот аз љониби мутахассисо-ни хориљї лоињасозї шудааст, ки баиљрои талаботи байналхалќї бароињалли мушкилоти маъюбон мусоидатменамояд.

Барои амалишавии ин њадаф мебо-яд сохторњои лоињакашии биноњо ба тав-ри доимї бо намояндагони шахсони ори-задор њамкорї намоянд, мушкилии онњ-оро дарк намуда, вазъияти ононро баинобат бигиранд.

Матлуба МУЊАММАДЗОДА

КОРВОНИ «АДИБ» МЕОЯД!Темур Зулфиќоров "Афъимори марљон"",Мирзо Файзалї "Гулхори чида-чида",Ширин Бунёд "Нома дар барги њавас", Ка-роматулло Мирзо "Марги бегуноњ", РаљабМардон "Њикмати умр", Шералї Мўсо"Чењраи модар", Холназар Муњаббатов"Инсон ва сарватњои табиат", "Масъуд ваозодї"-и Солењмуњаммади Регистонї,"Хунёгар"-и Диловари Мирзо ва ѓайраписанди њамагон шуданд. Инчунин, бах-шида ба љашни байналмилалии Наврўз"Наврўзнома"-и Умари Хайём (бо чорзабон), Усмон Назир "Наврўзи љањон" вабаёзи дастљамъии 124 шоири муосиритољик "Наврўзи љањонафрўз", маљмўаиашъори "Чакомаи вањдат", маљмўањои Б.Ѓафуров ва Н. Прохоров "Тољикон ва та-лошњои таърихии онњо барои озодииВатан", Усмонљон Ѓаффоров ва ФарњодКаримов "Иљлосияи таќдирсози миллат"ва маљмўаи коллективї дар тањияи Асро-ри Сомонї "Сафинаи мурод" бо сифатибаланд нашр гардид.

Тарљумаи адабиёти бадеї як рукниасосии адабиёт буда, сарњалќаи равоби-ти адабию фарњангии халќу миллатњоиљањон њисоб меёбад. Бинобар ин, чун со-лњои пешин, тарљумаи асарњои бадеї солба сол меафзояд. Осори адибони туркман- "Насими Хазар", шоирони рус "Гулбоѓ"ва белорус "Гулхани шабафрўз", "Саргу-зашти сарбози чолок Швейк"-и ЯрославГашек, "Климко" романи адиби украинГригорий Тютюнник, "Доѓистони ман"-иРасул Ѓамзатов, "Чањор ќулла" (осори сањ-навии Софокл, Шекспир, Готси ва Брехт),"Ќалби Мадина" (Озарбойљон), "Шуку-фањои насри муосири Русия", "Садо ва

сухан"-и Георгий Марчук, "Бехазонгул"-иМикола Метлитский, "Рост аст, ки мо абадїмемонем?"- и Сергей Козлов, "Афѓонпи-сар"-и Геннадий Соловский, "Кукарача"-иНодар Думбадзе, "Лолаи сиёњ" -и Алек-сандр Дюма, "Оцеола- пешвои семино-лњо"-и Майн Рид, "Девор"-и Юстинас Мар-синкявичус , маљмуањои "Нафири Њинд","Армуѓони Њинд" ва ѓайра чоп шуданд.

Барои бачањо "Адиб" шаш достони"Шоњнома"-и Фирдавсї -"Зањњок ва Коваиоњангар", "Зол ва Симурѓ", "Кўдакии Рус-там", "Кайковус ва Деви сафед", "Њафтхони Рустам", "Рустам ва Исфандиёр" базабонњои англисї, тољикї ва алифбоиниёгон дар ороишоти рангаву дилнишинпешкаши кўдакон гардиданд.

"Адиб" 9131 нусха китобро бо маб-лаѓи 175976 сомонї ба як ќатор мактабумуассиса, ба таври ройгон ирсол намуд.Нашриёти "Адиб" дар њама намоишњоикитоб фаъолона ширкат мекунад. Дар на-моишгоњи 2-юми байналмилалии китобдар шањри Душанбе аз љониби њакамонѓурфаи "Адиб" бењтарин њисобида шуда,нашриёт сазовори 2 дипломи дараљаиаввал, 2 дипломи дараљаи дуюм, 1 дип-ломи дараљаи сеюм ва мукофотњои хоти-равї дониста шуд. Њикояњо аз "Масна-вии маънавї"-и Љалолиддини Румї дартањияи Шоири халќии Тољикистон Гулна-зар Келдї, "Наврўзнома"-и Умари Хай-ём, "Суфї ва хари ў" ѓолибони озмун шу-данд.

Дар баробари комёбињо баъзе муш-килоте љой доранд. Нашри силсилаи "Ах-тарони адаб" осори бењтарин адибониклассики тољик шоистаи тањсин буда, аз

50 љилд иборатаст ва аз соли2007 то имрўз21 љилди он батабъ расида-аст. Соли љорїчопи "Мантиќ-ут-тайр" ва"Илоњинома"-иШайх Аттор дар1 љилд ва "Мас-навии маъна-ви"-и МавлоноЉалолиддини Балхї дар 3 љилд дар на-ќша аст. Ин кори наљиб ва пурифтихорбаъзе мушкилот низ дорад. Маълум, кибаргардонї аз хати форсї ба кириллїтанњо сураткашии њарф ба њарфи кали-мањо набуда, илми комил аст, ки аз тањи-ягар дониши васеъи луѓатшиносї, вазниарўз, таносуби калом ва мантиќро талабмекунад. Мутаассифона, натиљаи кориматншиносони љавон дар ин љода ба та-лабот љавобгў нест. Нашриёт бо олимо-ни соња њамкорї карда, инчунин даъватменамояд, ки дар ин љода шогирдони са-зовор тарбият намоянд.

Масъалаи дигар, "Адиб" китобњоинодиру хонданиро бо сифати баланд азчоп мебарорад, вале онњо сари ваќт бадасти хонанда намерасанд. Тибќи супо-риши Сарвари давлат дар њама шањруноњияњо нуќтањои фурўши китоб таъсисёфта буданд, вале айни замон фаъоли-яти онњо љавобгўи талабот нест. Дар шањ-ру навоњии љумњурї садњо дўкону маѓо-зањои хуштарњи замонавї бунёд ёфта-анд. Хуб мебуд дар ин ќатор маѓозањоикитобфурўшї низ фаъолият мекардандва зањмати мо бобаракат мешуд.

Љумъа ЌУДДУС

7Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889)

ФРАКСИЯ - ШАРЊИ ЌОНУН

- ЊХДТ чун њизби аксариятипарлумонї тасмим дорад, китавассути намояндагони худдар Парлумон консепсияипешгўии инкишофи ќонунгу-зории Тољикистонро тањия ваќабул намуда, дар асоси оноид ба ќабули ќонунњои навва ташкили як ќатор ќонунњоиамалкунандаро анљом дињад.Аз љумла яке аз ќонунњои амал-кунанда "Дар бораи матбуотва дигар воситањои ахбориомма" аз љумлаи чунин санад-њост, ки ба такмил ниёз дошт.

- Бале, Ќонуни мазкур соли1990 тањия ва ќабул гардида, солњоиминбаъда низ ба он таѓйиру ило-вањо ворид карда шудаанд.

Ќонун "Дар бораи матбуотидаврї ва дигар воситањои ахбориомма" асосњои ташкилию њуќуќиифаъолияти матбуоти даврї, дигарвоситањои ахбори омма ва кафола-ти давлатии озодии онњоро муќар-рар карда, муносибатњои вобастаба онњоро танзим менамояд.

Мавриди тазаккур аст, ки да-раљаи озодии матбуоти даврї вадигар воситањои ахбори оммаро дарТољикистон созмонњои байналми-лалї назар ба аксари кишварњоиИттињоди Давлатњои Мустаќил бо-лотар арзёбї мекунанд.

- Яќин аст, ки феълан сензу-ра дар матбуот вуљуд надорад.Дар санади нав барои рушдиВАО чї тадбирњо пешнињодмешаванд?

- Озодии матбуоти даврї вадигар воситањои ахбори оммаромоддаи 3 Ќонун танзим менамояд.Тибќи он матбуоти даврї ва дигарвоситањои ахбори омма дар Тољи-кистон озоданд. Њама гуна поймолкардани озодии матбуоти даврї вадигар воситањои ахбори омма азљониби шахс, шахсони мансабдоримаќомоти давлатї, љамъиятї азљумла дахолат кардан ба фаъолия-ти касбии идораи воситаи ахбориомма, ѓайриќонунї боздоштан ва ёќатъ намудани фаъолияти он тибќиќонунгузорї боиси ба љавобгарї ка-шидан мегарданд. Сензура ва таъ-киб барои танќид манъ аст. ДарЉумњурии Тољикистон тибќи ќонун-гузорї ба инњисори матбуоти даврїва дигар воситањои ахбори омма роњдода намешавад.

Тибќи моддаи 4 ВАО фаъолия-ти худро бо забони давлатї ва бозабонњои дигар амалї менамоянд.

-Њамчуноне дар моддаи 5

ЌОНУН ДАР БОРАИ ВАО ДАР ТАЊРИРИНАВ ЌАБУЛ ГАРДИДБо фароњам омадани муњити озодандешї ва тањкими ѓояњои демократї ва бо назардоштитанзими фаъолияти њамаљонибаи ВАО зурурат ба миён омад, ки Ќонун "Дар бораи матбуотва дигар воситањои ахбори омма"- такмил дода шавад. Санади номбурда дар тањрири нав бономи Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи матбуоти даврї ва дигар воситањои ахбориомма" тањия ва пешнињод гардид, ки аз љониби Парлумони мамлакат пазируфта шуда, баъдиимзои Раиси Њукумати мамлакат њукми ќонунї ќабул кард.Лоињаи ќонуни номбурдаро аъзои Фраксияи ЊХДТ дар Парлумон раиси Кумита оид ба корњои бай-налмилалї, иттињодияњои љамъиятї ва иттилоот Олимљон Салимзода ва узви Кумита оид ба ќонун-гузорї ва њуќуќи инсон Акрамшо Фелалиев омода намудаанд. Хабарнигори парлумонии њафтаномаМаъруфи Бобораљаб ба яке аз муаллифони он, вакили Маљлиси намояндагон Акрамшо Фелалиев оид баафзалиятњои Ќонун "Дар бораи матбуоти даврї ва дигар воситањои ахбори омма" бо чанд саволмурољиат намуд, ки фишурдаи посухи вакил пешкаши хонандагон гардонида мешавад.

Ќонун пешбинї гадидааст,ВАО аз љониби давлат даст-гирї карда мешавад.

- Мувофиќи ќонун давлат риояињуќуќ ва манфиатњои ќонунии во-ситањои ахбори оммаро таъминменамояд. Дастгирии давлатии во-ситањои ахбори омма ба таври маб-лаѓгузории маќсаднок, кўмаки мо-лиявї ва дигар намудњои дастгириидавлатї мутобиќи ќонунгузорииЉумњурии Тољикистон амалї кардамешавад.

Новобаста аз он, ки созмонњоибайналмилалї низ озодии ВАО-родар мамлакати мо хеле хуб арзёбїмекунанд, мутаассифона баъзерўзноманигорони мо аз ѓамхорињоидавлат, парлумон ва њукумат нис-бати ин соња суйистифода низ ме-намоянд. Аз ин лињоз моддаи 6Ќонун роњ надодан ба суйистифодааз озодии суханро танзим менамо-яд. Мувофиќи талаботи моддаимазкур интишори маълумоти дороисирри давлатї ё ахбори дигари боќонун њифзшаванда, ахборе, ки ба-рои бо зўрї сарнагун сохтан ё таѓй-ир додани сохти конститутсионї, басодир намудани љиноят, барангех-тани кинаю адовати нажодї, миллї,мањалгарої, динї, забонї, ташвиќо-ти љанг, зулму зўроварї, фаъолия-ти терористї ва экстремистї, ха-лалдор кардани тамомияти арзї вамустаќилияти давлат даъват меку-над, инчунин мавод ё предметњоипорнографиро таблиѓ ва ташвиќмекунад, манъ аст.

Воситањои ахбори омма бароиобъективї будан ва сањењии ахбо-ри аз љониби онњо пањншавандаљавобгаранд.

- Содда кардани низоми саб-ти ном, додани иљозатномаифаъолият, аз байн бурданимонеањо дар фаъолияти ВАОяке аз масъалањои калидиифаъоияти бемамониати ВАОмањсуб мешаванд.

- Ин мавзуъ яке аз маќсадњоибарномавии ЊХДТ ба шумор мера-вад. Аз ин лињоз боби 2 Ќонун, ки 16моддаро дар бар мегирад, ба пур-рагї ба тартиби таъсисёбї ва таш-кили фаъолияти ВАО бахшида шу-дааст. Моддаи 7 боби мазкур њуќуќишахсони њуќуќиро ба ахбори оммамуайян намуда, њамзамон шахсо-ни воќеї ва њуќуќие, ки ба таъсисивоситањои ахбор њуќуќ надоранд,танзим менамояд. Њамчунин нишондода шудааст, ки ВАО мутобиќитартиби муќаррарнамудаи ќонунгу-

зории Љумњурии Тољикистон даршаклњои ташкилоти тиљоратї ва ѓай-ритиљоратї таъсис дода мешаванд.Њуљљатњои таъсисии ВАО-ро низЌонун муайян намудааст.

Ќонуни мазкур баќайдгирї вабањисобгирии давлатии ВАО-ро батанзим медарорад. Воситањои ах-бори омма ва ё идораи онњо, ново-баста аз шакли моликият, мутобиќитартиби пешбининамудаи ќонунгу-зории Љумњурии Тољикистон њамчуншахси њуќуќї ба ќайди давлатї ги-рифта мешаванд.

- Муносибати намояндагонимаќомоти давлатї бо ВАО чїгуна пешбинї мешавад?

-Мувофиќи нишонидоди боби3 Ќонун њар шахс њуќуќ дорад, китариќи ВАО дар бораи фаъолиятимаќомоти давлатї, ташкилотњо вашахсони мансабдори онњо иттило-оти аниќ ба даст орад.

Маќомоти давлатї, ташкилотњова шахсони мансабдори онњо вази-фадоранд, ки ба воситањои ахбориомма маълумоти расмии зарурї ваба маводи танќидї ва тањлилиионњо, ки омўзиши иловагиро талабнамекунад, дар мўњлати то 3 рўзикорї баъди мурољиат ё нашр (пахш)гардидани маводи дахлдор, љавобдињанд. Аз љониби маќомоти дав-латї, ташкилотњо ва шахсони ман-сабдори онњо иттилооти таъљилї, киањамияти љамъиятї дошта, ба ном-гўи маълумоти дорои сирри давлатїва дигар маълумоте, ки бо ќонунњифз карда мешавад, дохил нест ваомўзиши иловагиро талаб намена-мояд, бе таъхир пешнињод кардамешавад.

Роњбарони маќомоти давлатїва ташкилотњо вазифадоранд бамаводи танќидї ва тањлилии вобас-та ба фаъолияташон, ки омўзишииловагиро талаб мекунанд, дармўњлати на бештар аз ду њафтаибаъди рўзи нашри (пахши) онњо бавоситаи ахбори оммаи дахлдорљавоб дињанд.

Радкунии пешнињоди иттилоо-ти дархостшаванда дар мавридеимконпазир аст, ки он дорои маъ-лумоти дар моддаи 6 Ќонуни маз-кур зикр гардида бошад. Хабарно-ма дар бораи радкунї ба воситаиахбори омма дар муддати се рўзибаъди гирифтани дархости хаттиииттилоот супорида мешавад.

Дар њолати рад намудани пеш-нињоди иттилоот, воситаи ахбориомма метавонад ба маќомоти болоїё мувофиќи тартиби муќаррарнаму-даи ќонунгузории Љумњурии Тољи-кистон ба суд мурољиат намояд.

- Њифзи њуќуќи муаллифї дарЌонун чї гуна ба роњ мондамешавад?

- Муносибатњои ВАО ва муал-лифонро моддаи 25 муайян наму-дааст.

Воситањои ахбори омма эљоди-ёти муаллифонро бо риояи њуќуќимуаллифї истифода карда метаво-нанд.

Њељ шахс њуќуќ надорад, кивоситањои ахбори оммаро ба на-шри маводи радкардаи редаксияион вазифадор намояд, агар ќонун-гузории Љумњурии Тољикистон тар-тиби дигареро пешбинї накарда бо-шад.

Дар ваќти нашри маводи пеш-нињодшуда ихтисор ва тањрири матнравост, ба шарте, ки мазмуни ас-лии он тањриф нашавад.

Нашри мавод аз дигар воси-тањои ахбори омма бо нишондодињатмии сарчашмаи он ва бе тањрифмумкин аст.

Њамзамон ќонунгузор му-ќаррар намудааст, ки ВАО важурналист њуќуќи фош накар-дани ахборро дар њолати зериннадоранд:

- насаб, ном ва номи падаришахсеро, ки бо шарти ифшо нана-мудани номаш ахбор додааст, зикрнамоянд, ѓайр аз мавридњое, кионро суд талаб мекунад;

- маълумоти тафтишоти пе-шакиро бе иљозати хаттии проку-рор, муфаттиш ё шахсе, ки таф-тиш мебарад, ошкор намоянд;

-дар ахборашон натиљаи пеша-кии мурофиаи судии парвандаимушаххасро , ки аз рўи он ќарорэътибори ќонунї пайдо накарда-аст, баён намоянд;

- бе розигии ноболиѓ ва намо-яндаи ќонунии вай хабареро инти-шор кунанд, ки боиси зикри шахси-яти ноболиѓи ќонунвайронкунандагардад.

Боби 4-и Ќонуни мазкурњуќуќњо, ўњдадорињо ва аккреди-татсияи журналистро муайяннамуда се моддаро дарбар меги-рад. Аз љумла моддаи 29 дар ба-робари дигар ўњдадорињои жур-налист муќаррар менамояд, ки:

- журналист бояд сањењиятиахбори гирифтаашро санљад;

- њуќуќу озодињо, манфиатњоиќонунии инсон ва шањрванд, њуќуќва манфиати ќонунии ташкилот-њоро эњтиром кунад;

- Њангоми иљрои вазифаикасбї шањодатнома ва ё дигарњуљљате, ки мансубияти ўро бавоситаи ахбори омма тасдиќ ме-намояд, пешнињод кунад;

- воситањои ахбори оммаро бомаќсади дахолат кардан ба њаётишахсї, дидаву дониста нашр кар-дани хабару маводи бардурўѓ, маъ-лумотњои тўњмату тањќиромез,ки шаъну шараф ва эътибори ко-рии шахсони воќеї ва њуќуќиропаст мезананд, истифода набарад.

Мувофиќи талаботи моддаи 30воситањои ахбори омма дар муво-фиќа бо маќомоти давлатї ва таш-

килотњо, новобаста аз шакли таш-килию њуќуќї ва моликият, метаво-нанд намояндагони худро дар онњоњамчун журналист аккредитатсиянамоянд.

- Фаъолияти хабарнигороникишварњои хориљї чї гунатанзим мешавад?

- Моддаи 32 фаъолияти ВАО-ихориљиро дар Љумњурии Тољикистонба танзим дароварда, тибќи он инфаъолият бо роњи кушодани фили-алњо, намояндагињо ва ё аккреди-татсияи журналистон дар ЉумњурииТољикистон сурат мегирад.

Филиал ва намояндагињои во-ситањои ахбори оммаи хориљї, ин-чунин агентињои иттилоотии байнал-милалї дар Љумњурии Тољикистонтибќи тартиби муќаррарнамудаиќонунгузории Љумњурии Тољикистонба ќайд гирифта мешаванд.

Хабарнигорони хориљиро Вазо-рати корњои хориљии Љумњурии То-љикистон тибќи тартиби муќаррар-гардида аккредитатсия менамояд вааккредитатсияашонро бекор меку-над.

Тибќи талаботи моддаи 33 шах-сони воќеї ва њуќуќї барои риоянакардани ќонуни мазкур мутобиќиќонунгузории Љумњурии Тољикистонба љавобгарї кашида мешаванд.

Њамзамон моддаи 34 њола-тњои озод кардан аз љавобгари-ро низ пешбинї менамояд, кимувофиќи он сармуњаррир (му-њаррир) ва њамчунин журналистбарои дар воситањои ахбориомма пањн кардани маълумоте,ки ба воќеият мувофиќат наме-кунад, дар чунин њолатњо азљавобгарї озод карда мешаванд:

- агар ин маълумот дар на-шрияњои чопї ба табъ расида бо-шад;

- агар ин маълумот аз аген-тињои иттилоотї ё хадамотиматбуоти маќомоти давлатї ваташкилотњо гирифта шуда бошад;

- агар маълумот дар нуќтањоимуаллиф, ки мустаќиман ба мављмераванд ва ё дар матнњое дарљшуда бошад, ки мувофиќи Ќонунимазкур набояд тањрир шаванд;

- агар маълумот дар суханро-нињои расмии шахсони мансабдо-ри давлатї аз љумла аъзои Маљли-си Миллї ва вакилони Маљлиси на-мояндагони Мачлиси Олии Љумњу-рии Тољикистон айнан садо додабошад

Ќайд кардан ба маврид аст, килоињаи Ќонуни Љумњурии Тољикис-тон "Дар бораи матбуоти даврї вадигар воситањои ахбори омма" тўлиќариб 3 сол мавриди омўзиш ватањияи гуруњи корї ќарор дошт. Баонњое, ки дар тањияи ќонуни мазкурсањм гузоштанд, ба воситаи њаф-таномаи "Минбари халќ" изњори ми-натдорї баён менамоем.

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)8

Дар шањри Хоруѓ вохўриимуовини раиси Маљлиси миллииМаљлиси Олии Љумњурии Тољи-кистон, раиси Вилояти МухториКўњистони Бадахшон ЌодириЌосим бо соњибкорон баргузоргардид. Дар вохўрї ќайд кардашуд, ки яке аз роњњои баландбардоштани сатњи сифати зин-дагонии мардум рушди соњиб-корї аст. Њукумати љумњурї, бавижа Президенти кишвар, Љано-би Олї ба пешбурди ин соњаэътибори љиддї медињад. Вашањодати ин Ќонуни ЉумњурииТољикистон "Дар бораи њимоя вадастгирии соњибкорї дар Љумњ-урии Тољикистон" мебошад, китибќи он "Барномаи дастгириисоњибкорї дар Љумњурии Тољи-кистон барои солњои 2012-2020"тавлид гардид.

Тасвиби ин ќарор дар рушдисоњибкорї дар љумњурї, аз љумладар Бадахшон такони азиме гар-дид. Ба хотири љалби сармоягу-зорї ба иќтисодиёти вилоят дарњамбастагї бо соњибкорони Ба-дахшон 24 адад бизнес на-ќшањои самти истењсолї тањияшуда, барои ба фењристи ягонаиљумњуриявї оид ба љалби сармо-ягузорї ба Кумитаи давлатии сар-моягузорї ва идораи амволи дав-латии Љумњурии Тољикистон пеш-бинї гардидаанд ва боз 6 ададлоињањои тиљоратии самти истењ-солї дар арафаи баррасї мебо-шанд. Феълан дар фењристилоињањо оид ба љалби сармоягу-зории мустаќим ба иќтисодиётивилоят 38 лоиња мављуданд. Ин-чунин 30 адад наќшањои бизне-сии самти истењсолї ба ЊукуматиЉумњурї пешнињод шуда, ба Бар-номаи рушди саноати љумњурїворид ва тасдиќ гардиданд.

Њоло дар вилоят аз њисобитатбиќи лоињањои инвеститси-онї ба маблаѓи 13,44 млн. дол-лар амалигардонии 6 ададлоиња љараён дорад. Амалї гар-дондани 2 лоињаи бењбудї бах-шидан ба масъалаи бо обинўшокї таъмин кардани сокино-ни шањри Хоруѓ низ идома до-рад. Инчунин то охири соли 201211 лоиња ба маблаѓи 118 мил-лион доллари амрикої амалїгардиданд. Ба барномаи давла-тии грантњо ва инвеститсияњобарои солњои 2013 -2015 бошад,аз Бадахшон 20 адад лоиња до-хил гардиданд. Амалї гардида-ни онњо дар рушди соњибкориивилоят такони азимест.

Ба монеањои беш дар таби-ати Бадахшон нигоњ накарда,соњибкорї дар вилоят рушд до-рад ва саноат яке аз шохањои онаст. Соли 2012 дар вилоят бамаблаѓи 538288 њазор сомонїмањсулот истењсол гардид. Дармаркази вилоят сехи дўзандагї,дар навоњии Рўшон сехи истењ-соли мањсулот аз пластика, бас-ту банди оби нўшокї, коркарди

Имрўз дар Вилояти Мухтори Кўњистони Бадахшон, маќоми сохибкорон дар кори бо ашёву анвоигуногун таъмин кардани сокинони Бадахшон, рушди иќтисодиёт, ободонию бунёдкорињо хеле ќоимаст. Солњои охир дар рушди кулли соњањои хољагии халќи вилоят, аз љумла дар амалисозии вазоифистратегии давлат, баромадан аз бунбасти коммуникатсионї, таъмини амнияти озуќаворї ва

истиќлолияти энергетикї, коњиш додани сатњи камбизотї ва баланд бардоштани сатњи зиндагониимардум, баробари маблаѓњои људо намудаи њукумат њиссаи соњибкорон низ кам нест.

Рушди соњибкорї њатмиставвалияи пашм, 3 сехи дўзан-дагї, сехи коркарди меваю саб-завот, дар Мурѓоб сехи дўзан-дагї мавриди истифода ќароргирифтанд. Дар давоми сол ко-рњои сохтмонї дар беш аз 200иншоот идома дошта, 80 иншо-оти ањамияти иќтисодию иљти-мої дошта, ба истифода додашуданд. Имсол бошад ба маб-лаѓи 270 миллион сомонї бунё-ди 86 иншоот идома дорад.

Дар иљрои њамаи ин амалњоњиссаи соњибкорон кам нест.Мањз бо ибтикори онњо 900 ададљойи нави корї таъсис дода шуд.

Бо Ќарори Њукумати Љум-њурї минтаќаи озоди иќти-содии ноњияи Ишкошимташкил карда шуд, ки даррушди соњибкорї дарвилоят иќдоми ќоимест.Минтаќаи мазкур до-рои 200 га замин аст.Тибќи наќша дар 150гектар майдон би-ноњои истењсолї ватиљоратию савдобунёд мегарданд.

Фаъолияти соњибкорон дарвилоят бењбудї мехоњад. Аз 288адад шахсони њуќуќї, ки дарќайди Раёсати андоз њастанд,соли 2012 танњо 124 адад фаъ-олият доштаанду халос. Нањамаи корхонањо аз ќайди маќо-моти андоз гузашта, њаљми ис-тењсоли мањсулоташонро бањисоби оморї пешкаш менамо-янд. Кишоварзї яке аз соњањоиасосии истењсолоти вилоят башумор рафта, соли 2012 беш аз443 миллион сомонї ё худ 89,2дар сад мањсулоти умумии вило-ят дар ин соња истењсол шуд.Имрўз дар бозорњои шањри Хо-руѓу навоњии вилоят шири истењ-

соли Покистон ба фурўш мера-вад, зеро дар бозор шири чор-вои худї ночиз аст, меваю саб-завот аз Чину Ќирѓизистон, шањ-ри Душанбею вилояти Хатлоноварда мешавад, дар њоле кидар њудуди вилоят имкониятикоркарди мањсулоти кишоварзї,тавлиди моњипарварию парран-дапарварї ва таъсиси фер-мањои чорводорї зиёд аст.

Пайдост, ки яке аз ман-баъњои рушди соњибкорї ин рўикор овардани хизматрасониипулакию маишї мебошад. Соли

2012 њаљми хизматрасо-нии пулакї дар шањриХоруѓу кулли навоњиивилоят барзиёд иљро

гардида, бори ав-вал ба 60 милли-о н

ва маишї ба 3 миллион сомонїрасид. Тањлили вазъи хизматра-сонии маишї дар маркази вило-ят ва навоњї собит гардонид, киаз 587 бунгоњи хизматрасониимаишї танњо 328-тоаш ба ќайдиандоз гирифта шудаанд. Мебо-ист, ки дар дењањои калонтари-ни ноњияву мањаллањои серањо-лии шањр сартарошхона, таъми-ри пойафзол ва намудњои дига-ри бунгоњњои хизматрасонїфаъолият намоянд. Дар асл интавр нест.

Ба ибтикори Президентикишвар гузаргоњи Кулма ба фаъ-олият шурўъ намуд. Тавлиди инамал даст медињад, ки на танњо

Бадахшон, балки саросари љум-њурї ба молњои гуногуни ниёзимардум таъмин гардад. Дар ма-софаи беш аз 400 км то шањриХоруѓ сари роњ ташкил карданинамудњои гуногуни хизматра-сонї рўи кор меомад, зеро њаррўз беш аз 100 мошини калонњ-аљм дар ин роњ њаракат мекунад.Агар њаракати намудњои дигаринаќлиётро ба ин зам намоем,теъдодашон ба њазорон мера-сад, аммо дар ягон мавзеи иншоњроњ хизматрасонии хуб фаъ-олият надорад. Шоњроњ бошадаз њудуди навоњии Мурѓобу Шуѓ-нон мегузарад.

Истиќлолият даст дод, кињамкорињо бок и ш в а р њ о ињамсоя, азљумла Афѓони-

стон густариш ёбад. Тавлиди бо-зорњои назди марзї ба соњиб-корони Бадахшон даст дод, киравобити тиљоратии хешро ва-сеъ намуда, дар таъмини бозо-рњои дохилї бо мањсулоти ниё-зи мардум бо нархњои нисбатанарзон сањмгузорї намоянд. Баин нигоњ накарда, дар фаъоли-яти ин бозорњо камбудињо љойдоранд. Ќабл аз њама имрўз инбозорњо ба ташкили инфрасох-тор ниёз доранд. Дар аксариятмавридњо ба оддитарин талабо-тњои санитарию гигиенї љавобгўнабуда, муњлати фурўш ва тар-зи нигањдории аксарияти мањсу-лоти фурўхташаванда риоя на-

мегардад. Бунгоњњои хўрокиумумї дар бозорњои назди-марзї фаъолият доранд. Соњиб-корон дар ин бозорњо гарчандесолњо боз фаъолият дошта бо-шанд њам, ба љойњо ва маѓозаюбунгоњњои фурўшашон эътибо-ри љиддї намедињанд.

Яке аз масъалањои оянда-дори рушди иќтисодиёти вило-ят сайёњї мебошад.

Алъон дар вилоят 21 ададширкати сайёњї ба фаъолиятпардохтаанд. Аз њисоби ин шир-катњо бо дастгирии ХазинаиОѓохон Ассотсиатсияи сайёњон"ПЕКТА" ташкил ёфта, 21 аъзодорад. Дар тўли чор сол тавас-сути Ассотсиатсия танњо 2918нафар сайёњ вориди вилоят гар-диданд. Ба хотири тайёр наму-дани мутахассисон дар курсњоиДонишгоњи Осиёи Марказї 185нафар туроператорњо ва роњба-ландон тањсил намуданд.

Барои љалби теъдоди зиё-ди сайёњон дар шањри Хоруѓфестивали туристии "БомиЉањон" гузаронида шуд, ки дарон ихлосмандон аз Ќирѓизистон,Њиндустон, Покистону Афѓонис-тон ширкат варзиданд. Ба ѓайраз ин соли 2012 дар ноњияи Му-рѓоб фестивали "Ат Чабиш" гу-заронида шуд.

Яке аз омилњои асосии пеш-бурди њар як кор саводи касбїаст. Ваќте саводи касбии шахспаст бошад, вай на њамеша бакомёбї мушарраф мегардад.

Ба гуфти сардори Раёсатисармоягузорї ва амволи давлатиивилоят Хурсанд Вафобеков,- њас-танд соњибкороне, ки ба маъноиаслии шуѓлашон, иљрои он, вази-фаи азиме, ки дар наздашон ис-тодааст, сарфањм намераванд вааз ин лињоз хеле зањмат мека-шанд, то дониши касбиашонробаланд бардоранд. Њамзамон нањамаи соњибкорон ин масъулиятихеле баланде, ки халќу Ватан бардўши онњо гузоштааст, комиланњис мекунанд ва аз ин лињоз танњоба хариду фурўш машѓуланд.

Соњибкорї бояд дар Бадах-шон рушд ёбад, зеро бењбудиирўзгори мардум, рушди соњањоигуногуни хољагии халќ марбутион аст.

Лутфишоњи ДОДО

Минбаъд китобњои бењтариниадибон, ки барои мактаббачањо азљониби комиссия чун дастури таъ-лимї интихоб шудаанд, бо теъдодина кам аз 40 њазор нусха нашр ме-гарданд, - изњор намуд вазири мао-рифи љумњурї Нуриддин Саидов дармаросими ифтитоњи Фестивали"Њафтаи китоби кўдакону наврасониТољикистон". Вай бо ташаббуси Ки-тобхонаи давлатии бачагонаи љумњ-уриявии ба номи М.Миршакар вадастгирии Вазоратњои фарњанг вамаорифи Тољикистон сурат гириф-та аз 2 то 9 апрел идома меёбад.

Китоб барои бачањоВазири фарњанги љумњурї

Мирзошоњрух Асрорї зимни таб-рики худ аз дастовардњои ноши-рон ва таќдими китобњои тозаэљодба муассиссањои таълимї ёдоваршуда, зикр намуд, ки њадафи интадбири муњими маърифатї дарпартави сиёсати фарњангии Сар-вари давлат ва Њукумати Тољики-стон бо ширкати адибону хонан-дагон сурат гирифта, волоиятихирад ва каломи некро таъкид ме-кунад, ки аз љониби бузургтаринхирадмандони љањон пайваста су-туда шудааст.

Дар маросими бошукуњи иф-титоњи фестивал хонандагони мак-табњои пойтахт шеърњо ќироат на-муда, порчаи намоишномаро азосори бузургон таќдим намуданд,њунармандони сирки давлатии То-љикистон ва Театри љумњуриявиилўхтак аз намоишномањои машњу-ри худ порчањои љолиби худро иљрокарданд.

Дар давоми њафт рўзи кори худфестивал дар мактабњои тањсило-ти њамагонї ва китобхонањои пой-тахт, шањру навоњии Рўдакї, Вањ-дат, Файзобод, Њисору Турсунзодабо иштироки нависандагону шоиронва хонандагон баргузор мегардад.Тавре ки раиси китобхонаи мазкур

Ќурбон Авѓонов иттилоъ дод, тибќибарномаи тарњрезишуда мањфи-лњои адабї ва муаррифии китобњобахшида ба эљодиёти адибони на-моён, ќофиласолорони адабиётинави тољик Мирсаид Миршакар,Аминљон Шукўњї, Фазлиддин Му-њаммадиев, Убайд Раљаб, адибониписандидаи наврасон Саидалї Маъ-мур, Муњаммадрањим Каримов,Њаќназар Ѓойиб, Љўра Њошимї вадигарон дар доираи васеи мактаби-ён бо саволу посухњо оид ба эљодва зиндагии адибон боиси бештаргаштани мењру ихлоси хонандагонба китоб хоњад шуд.

Љумъа ЌУДДУС

ИЌТИСОД

Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889) 9НИГОЊЕ АЗ ОШЁНАИ НУЊУМ

АММО њоло биёед бафаъолият ва маси-ри њаракати зиёиён,ки аслан боядмашъалдорони за-

мони худ бошанд, мунсифонаназаре афканем ва то њаддиимкон баъзе нуќтањои заъфиаъмоли онњоро муайян кунем, тодар ислоњи онњо тавонем анда-ке сањм гузорем.

Тавре мусаллам аст, даршароити љањонишавї покиза вабегазанд нигоњ доштани арзиш-њоли миллї, афкори миллї вадигар унсурњои миллї амри но-гузирест. Бешак, дар ин ростозиёиён масъулияти муњиме бадўш доранд. Аммо њайратоварин аст, ки бархе аз онњо бо ла-бњои дўхта дар ин самт камтарталош меварзанд. Ин дарњолест, ки љомеаи мо имрўз бароњнамої ва кўмаки онњоэњтиёљи зиёд дорад.

Чанде пеш дар мулоќот бозиёиён аз љониби Президентикишвар ишора гардид: "Зиёиё-ни моро зарур аст, ки пайвас-та дар сафи пеши созандагї,эњёи арзишњои милливу ин-сонї ва густариши илму маъ-рифат ќарор дошта бошанд".

Мањз њамин пештозиву пеш-гомї мутаассифона, миёнирўшанфикрони мо камтар баназар мерасад. Баъзан тоњадде, ки гоњо пешорўи як нафаррўњонинамои аз пушти дари мак-табу мадраса нагузашта маъзу-лу хомўш меистанд. Чї расад батолорњо, минбарњо, воситањоиахбори омма, шабакањои интер-нетї ва мисли ин, ки зиёиёни мометавонанд тавассути онњо њам-ќадам, њамнафас ва њамдардимардум бошанд. Президентикишвар низ зимни мулоќот так-рор ба такрор ба зиёиён хитобкард, ки њамеша бо мардум вадар миёни мардум бошед.

Гурўње ба ин назаранд, кидар асри технологияву иттилоотзиёиён он ќадар вазифаи муњи-ме надоранд, аммо ба аќидаи инљониб дар замоне, ки хавфи мах-лутшавии арзишњову тамадду-нњо ќадам дар ќадам вуљуд до-рад, "вирусњо"-и мухталиф бабарномаи зиндагии мо ворид

«Дар шароити муосири инкишофи љомеарисолати муњимтарин ва кори љонии зиёиёнтаљдиди фикру андешаи умумимиллист».

Эмомалї РАЊМОНЗИЁИЁНБОЯД РАЊНАМО БОШАНДМулоќоти имсола бо зиёиён дар пешорўйи рўшанфикрони мо вазифањова масъулиятњои наверо гузошт. Њамакнун пас аз ин мулоќоти судмандзиёиёни мо шояд рўњу нерўи тозатар гирифта, хомўшии тўлониробишкананд ва аз хилватгоњи худ берунтар омада, аз њузури худ баљомеа дарак дињанд. Умедворем, ки чунин хоњад шуд.

мешаванд, њимояи тамаддунуарзишњои миллї ва тоза нигоњдоштани афкори миллї пеш азњама вазифаи љонии зиёиёнимост. Вале бештари зиёиёни моњамоно гўшанишинанду лабфурў бастаанд.

Мањз њамин боис шудааст,ки имрўз чењраи зиёиёни монорўшан ва шахсияти онњо дарљомеа ношинохта боќї бимонад.Яъне онњо аз њузури худ хелекам дарак медињанд, бо ибтико-ру мавќеъгирињо чењраи худрорўшан намекунанд.

Иллати дигари муњити фик-рии мо ин надоштани андешаитозаву ѓояњои созанда ва барно-мањои ояндаафрўзи баъзе зиё-иёни мост. Имрўз дар бештаримаљлисњову нишастњое, ки даронњо зиёиён ширкат меварзанд,фурўѓу гармї ва љазбаи ангезан-дае ќариб эњсос намешавад.Чењрањои маъюсу хоболуд, ан-дешањои кўњнаву пўсида, суха-нони обшуставу бемоя ва монан-ди инњоро дар чунин маљлисњобисёр метавон дид ва шунид.Сухану ѓояи тањрикбахшу ба-рангезанда ва симои барозан-дае нест, ки моро бедор кунад,ба такопўву љустуљў водор намо-яд, такон дињад.

Зиёиёну мунавварфикронифарохназару фарњехтае њамњастанд, ки дар љомеа мавќеишоиста доранд, вале чунин на-фарон ангуштшуморанд.

Њамакнун сари ин масъаламеандешем, ки оё зиёиёни моимрўз рисолати рањнамої варўшанфикрии худро то чї њаддар љомеа анљом дода истода-анд. Андешањо перомуни инмасъала мухталифанд. Гурўњеаз њамсуњбатони мо бар онанд,ки зиёиён имрўз њаддалимконвазифаи худро иљро карда ис-тодаанд, пайваста барои поян-дагиву тањкими арзишњои миллїталош меварзанд. Аммо ќисма-

ти аксари њамсуњбатони мо бархилофи андешањои боло ба инназаранд, ки зиёиён бештархомўшиву бетарафиро ихтиёркардаанд, дар атрофи масоиле,ки дар љамъият матрањ меша-ванд, мубодилаи афкор намеку-нанд, сиёњу сафедро ба мардумнишон намедињанд.

Гурўњи дигари њамсуњбатонимо рољеъ ба ин масъала чунинмепиндоранд, ки зиёиёни мо му-стаќилияти фикриву андешаиозод надоранд. Аз љумла яке аззиёиёни тољик (нахост номашзикр шавад) зимни суњбат гуфт,ки тафаккури ќисмати аъзамизиёиёни мо дар ќолабе шаклмегирад. Онњо андешаи худроаз ќолаб берун кашида намета-вонанд. Њол он ки зиёї бояд њат-ман истиќлолияти фикрї доштабошад.

Чанде пеш дар яке аз њаф-таномањои кишвар бо шоирСалими Зарафшонфар мусоњи-бае ба нашр расид, ки дар оноид ба масъалаи мавриди наза-ри мо суханоне гуфта шуда бу-данд. Шоир аз љумла гуфтааст:"Басо зиёиёни мо донишмандњастанд, аммо тафаккурварз,мустаќилманиш , миллатдўст-дор, мењанпараст, гуманист,љўёву пўё нестанд. Фикр, ки на-доранд, чї љунбиши фикрї њосилоранд?!"

Њамин гуна андешањои ин-

тиќодї оид ба зиёиёни мо зиё-данд, ки ѓолибан ба њаќиќат на-здиканд.

Имрўз љомеа, ба вижа мољавонон ба роњнамои пуртаљи-ба ва ба ѓояњои зиндагисозэњтиёљи зиёд дорем. Аммо агарзиёиёни мо дар гўшаи хилватихуд нишаста, аз тангнои хомў-шистон ба пањнои ибтикорњовупайкорњо наоянд, кї моро рањ-намої хоњад кард?

Басо рамзист, ки мулоќотиимсолаи президенти кишвар бозиёиён дар Осорхонаи навимиллї баргузор гардид. Бунёдичунин осорхонаи бузургтарин вакамназири минтаќа бешак, азтаваљљуњи зиёд доштани роњба-ри давлат ба таърих, фарњангутамаддун ва мероси ниёгони мошањодат медињад. Умедворем,ки ин осорхона нуќтаи шурўъиибтикорњои навин хоњад буд.

Лозим ба ёдоварист, кизимни мулоќот аз љониби баъзезиёиён пешнињодњои мушахха-се баён гардид, ки роњбари дав-лат низ онњоро маќбул донист.Аз љумла, академик Акбар Тур-сун пешнињод кард, ки бароиназдиктар шудани зиёиён бомардум, барои фањмониданимоњияти сиёсати давлату њуку-мат ва бањри покиза карданиафкори онњо аз баъзе олуда-гињое, ки аз њар љониб расида-анд, бояд љамъияте мисли љамъ-

ияти пешини "Дониш" таъсисдода шавад. Ин пешнињод воќе-ан ќобили мулоњиза ва дастги-рист, зеро имрўз махсусан бар-хе рўњониёни тасодуфї ва азилми фиќњ ноогоњ бо мавъи-зањои пуч мардумро машѓул ме-доранд. Барои тоза кардани инфазои гардолуд бояд њайатинерўманди зиёиён таъсис додашавад, то ба ин васила рўшан-фикрони мо тавонанд мутањњидва бо ѓаму шодии мардум шарикбошанд. Мо зиёиён метавонемчунин ќаробат бо мардумро та-вассути матбуот ва дигар воси-тањои ахбор пайдо кунем. Май-дон њаст, танњо далертар мебо-яд буд, сањифањои рўзномањометавонанд љавлонгоњи анде-шањои мо бошанд, танњо ба дастќалам мебояд гирифт, минбарњаст, танњо мебояд садо баландкард. Чї хуб мебуд масалан,агар устод Акбар Турсун дар инљода пештозї карда, зимомиибтикорро ба даст гиранд. "Мин-бари халќ" омода аст, ки матла-би эшонро вобаста ба ин мавз-ўи мавриди бањс интишор кунад.

Оё фурсати он нарасида, кизиёиёни муњтарами мо аз инзи-вои тангу торики худ ба суйииљтимоъ њаракат кунанд?! Дарон сў онњоро мардум интизо-ранд…

Толиби ЛУЌМОН

Бойгонї мафњуми даврониИстиќлол буда, ба маънои то-маш ифодакунандаи маконимуќаддаси илми таърих мебо-шад. Аз замонњои ќадим ода-мон барои нигањдории хоти-рањои таърихї аз сангњо, са-фолпорањо ва пўсти њайвонотударахтон истифода мебурда-анд.

Ихтирои коѓаз ва васеъ ис-тифода бурдани он, ба шакликитоб овардан, бастану нигањ-дорї ва мавриди бањрабарїќарор додани хотирањои таъ-рихї бешак вазифаи бойгони-ро адо карда омадааст.

Такомулоти бойгонињо дарТољикистон аслан аз соли 1931оѓоз ёфта, њамчун яке аз рук-нњои давлатдорї давра ба дав-ра тараќќї кардаанд.

Филиали Бойгонии марка-зии давлатї дар шањракиЊисор 5 апрели соли 1963 ма-ќоми давлатиро соњиб шуда,салоњияти љамъоварї, њифозат,нигањдорї ва истифодабариихазинаи бойгонии миллиро до-рад. Манбаъњои ѓанигардонииин бойгонї ташкилоту муасси-сањо ва шахсони воќеии

МУЊОФИЗОНИ ТАЪРИХБа таъсиси филиали Бойгонии марказии давлатии Љумњурии

Тољикистон дар шањраки Њисор 50 сол пур шуд

Бойгонї

ноњияњои Варзоб, Њисор, Шањри-нав ва шањри Турсунзода мебо-шанд. Дар ин минтаќа дар њола-ти кунунї зиёда аз 2000 ташки-лоти гуногунсоња фаъолиятидоимї дошта, бо бойгонии дав-

латї робитаи наздикро ба роњмондаанд. Аз њисоби њуљљатњоионњо фонди бойгонї пайвастаафзоиш меёбад. Тайи 50 солифаъолияти таърихии бойгонїсобиќ роњбарони он А. Нарзиќу-

лов, Е.Т. Овчинникова, С. Расу-лов, М. Пардаев ва сарвари ку-нунии он Тољиддин Расулов натанњо дар рушди бойгонї, балкидар тарбияи кадрњои болаёќатсањми худро гузоштаанд. Аъло-чии кори бойгонии собиќ Иттињо-ди Шўравї М. Асроров, мутахас-сисон Р. Њаитов, З. Љўрамуродо-ва, Д. Ѓаниева, Т. Расулов дардавраи фаъолияти худ нозу-кињои кори соњаро омўхта хизма-ти бойгониро ба сатњи баландикасбї расонидаанд.

Солњои охир Њукумати соњи-бистиќлоли Тољикистон ба соњаибойгонї таваљљуњи бештар зоњирмекунад. Дар як муддати кўтоњитаърихї бо иќдоми пайгирона вахайрхоњонаи Президенти кишвармуњтарам Эмомалї Рањмон воба-ста ба соња 6 ќонуну ќарор ќабулгардид, ки барои рушди соња му-соидат мекунанд. Барномаи мах-суси давлатї оид ба соња то соли2018 имкон медињад, ки корњоиназаррас дар ин самт ба анљом

расонида шаванд. Дар асоси онкори бойгонињо зина ба зинаболо рафта, хизматрасонї баањолї торафт бењтар мегардад.Яке аз самтњои афзалиятноки онгузаштан ба хизматрасонииэлектронї мебошад.

Дар даврони Истиќлолиятидавлатии Тољикистон ба чопимаводњои бойгонї диќќати беш-таре дода шуд. Дар муддати 10соли охир бо истифода аз ма-водњои бойгонї 11 китоби таъ-рихию фарњангї дастраси хо-нандагон гаштааст. Китобњои"Њисори шодмон", "Сарчаш-маи файзу саодат", "Зилзи-лаи Њисор", "Аз Сабо то Шањ-ринав" ва "Мањфузгаронитаърих" аз љумлаи онњост. Дарарафаи љашни пуршукўњи3000-солагии Њисори Шодмонкормандони бойгонї ният до-ранд, ки бо маводњои дастно-расида хотири дўстдорони таъ-рихи мењанро шод гардонанд.

Дар муассиса ташкилотиибтидоии ЊХДТ бо номи "Бой-гонї" фаъолият мекунад, киБарнома ва ѓояњои созандаињизбро пайваста тарѓиб меку-над.

Муњибуллои АСРОР,бойгонишинос

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)10

Диёри њамешабањор ва оф-тобрўяи мо бе муболиѓа дороизахирањои бузург ва бењамтоитабиист,ки маќсаднок истифо-да бурдани њар як љабњаи инганљи парешон мамлакатрообод ва шањрвандонашро дармуддати кўтоњ саодатманд ме-гардонад. Ѓановати табиати зе-боманзари кўњистони тољик чу-нон муъљизаосо афтодааст,кидар он тамоми гиёњњои шифо-бахш - рустанињое,ки барои са-ломатии инсон марњами бена-зиранд, нумуъ мекунанд. Њам-замон дар ин радиф навъњоизиёди обњои маъданї, ки дартаркибашон дањњо элементњоитабобатї мављуданду бароибењдошти саломатии одамонва даво бахшидан ба дањњонамуди беморињо кўмак меку-нанд, хазинаи дигари нодиритабиати Тољикистон аст.

Академик Рауф Баротовшумораи обњои минералї вачашмањои шифобахши кишвар-ро беш аз 200-то арзёбї меку-над. Аз даврони шўравї саркарда, то ба имрўз аз чунин миќ-дори калони муолиљахонаи та-биат танњо як ќисми хурди онмавриди бањрабардорї ќарордода шудаанд. Инњо асосанобњои Гармчашма, Хоља Оби-гарм, Обигарм, Шамбарї, об валойлуќаи Темурмалик ва Искан-даркул мебошанд.

Мувофиќи тадќиќоти олимонва хулосањои амалии табибонОби Гармчашма барои муолиљаибеморињои пўст,асаб, узвњои та-носул ,обњои маъдании Хољаоби-гарм барои подарду миёндард,-намудњои гуногуни тарбод, бран-хит ва асма, обњои минералииШамбарї дар дармонбахшииузвњои њозима, ѓадудњои зеримеъда ва њамчунин барои шифо-бахшии талхадону узвњои иллат-мандгардидаи берунии инсонтавсия дода мешаванд.

Мусаллам аст,ки барои ин-сон саломатї аз њама болотаруволотар аст. Мардум барои бе-газанд нигоњ доштани ин неъма-ти бебањо тамоми тадбирњорромеандешанд ва соњибхирадондар ин роњ дороии хеш ва сарфнамудани сарвату давлаташон-ро дареѓ намедоранд. Њамза-мон имрўз ањли соњибмаърифа-тон дар андешаи онанд,ки бањ-ри табобати беморињои мухта-лиф аз дорувории тавлидотисаноат, ки аксаран бо элемен-тњои кимиёвї олудагї доранд,бевосита аз шифохонаи табиатмарњам гирифтан дањњо мароти-ба судмандтар аст..

Бале , талабгорони азобњои шифобахш ва гиёњњоитабобатї истифода кардан дармиќёси љумњурї ва хориљи киш-вар торафт зиёд мегарданд.Шарти асосї ин аст,ки дар ши-фохонањои љумњуриявии бо ин

ПРОБЛЕМА ВА МУЛОЊИЗА

"Ва ин доди худоро ба манфиати халќ ва ќудратмандии давлатистифода карда тавонистан вазифаи љонии масъулин аст".

Мо бесабаб гуфтори Президенти мамлакат Эмомалї Рањмонро сарлавњаи матлабамон интихоб накардем. Инхулосаи салисонаю воќеъбинонаи Љанобї Олї баъди тамоми љањонро дидану ба сарзамину мамолики хурдубузург њаматарафа шинос шудан пайдо шудааст ва имрўз таассуроти сайёњону мењмонони аз дигар давлатњо бакишварамон омада, низ фикри бикри Сардори Давлатро тасдиќ мекунанд.

ТОЉИКИСТОН - ЉАННАТИ РЎИ ЗАМИН

маќсад бунёд гардида вазъибуду бош, хизматрасонї ва ко-рњои маданию маърифатї му-вофиќ ба стандартњои байнал-миналї ба роњ монда шавад,мизољон бешак ба маротибамеафзоянд.

Даврони шўравї дар исти-роњатгоњњо, лагерњои пионерї,тамоми санаторияву курортњоимамлакат дараљаи олии хизмат-расонї ба роњ монда шуда буд.Сабаб њамин буд,ки дар муоли-љагоњњои курортї ва фароѓат-гоњњои Тољикистон аз тамомигўшаю канори собиќ ИттињодиШўравї дар чор фасли сол ома-ду рафти хоњишмандон канданамегардид. Азбаски мењмоно-ни роњдур аз андоза зиёд бу-данд, дар бисёр њолатњо башањрвандони тањљоии љумњурїроњхат барои муолиљаю дамгирїдар истироњатгоњњои худї наме-расид.Шўњрати фароѓатгоњњоитабобатии Тољикистон дар хориљторафт меафзуд.

Њатто ибтидои солњои 70 -уми асри гузашта талабгоронимуолиљагоњњои Гармчашма ваХољаобигарм аз мамолики Авру-по мањз ба хотири хосияти сењр-ноки дармонбахшї доштанашонпайдо шуданд.Масалан, Фран-сия бо роњбарияти ИттињодиШўравї шартномаеро ба имзорасонида буд, ки тибќи он индавлати пешрафтаи Аврупо дарсархонаи Хољаобигарм сохтанимаљмўи биноњои муњташами ба-рои зист ва табобатиро оѓознамуд. Ва тањкурсии имрўзаибинои иќоматии нўњошёнародар асоси тарњњои меъморони

франсавї дар як муддати кўтоњаз даст бароварда , маќсад дош-танд,ки дар муддати на бештараз як сол маљмааро пурра бунёдмекунанд.

Шарти гузоштаи Фронса онбуд, ки баъди анљом додани ком-плекси бузурги корњои бинокорїоби табобатї ва буѓи аз зери за-мин фавворазанандаро як панљ-сола дар ихтиёри худ мегирадушањрвандонашро дар ин дорухо-наи табиии эњё намудаи табиатшифо мебахшад. Баъди як панљ-сола тамоми биноњоро ба ихтиё-ри љумњурї вогузор менамоянд.

Њарчанд дар назар арзишимуоњида барои франсузњо басогарон намояд њам, лекин муњта-вои эшон аслан соддалавњонанабуд. Чи тавре халќ мегўяд,ќадри зарро заргар медонад. Вамиллати соњибтамаддуну азлињози маърифатнокї пешраф-таи Аврупо ќиммати маъданњоиминералиро ќабл аз дигар халќ-иятњо дарк намудаю барои бењ-дошти саломатии хеш истифо-да менамуданд.

Дар сарзамини Фронса ша-бењи маъданњои Хољаобигармбуѓи зеризаминї ва оби 98 да-раља гармидошта мављуд буда-аст. Вале он шифохонаи таби-ат баъди дуру дароз дар хизма-ти омма ќарор доштан оќибатхушк мегардад. Онњо «фариш-та»-и њаётбахши аз даст рањоёфтаашонро пас аз љустуљўизиёд аз табиати муъљизаосоиТољикистон пайдо мекунанд вабо маќсади як фосилаи кўтоњбошад њам, онро барои бањра-бардорї дар ихтиёри худ гириф-

тан садњо миллион долларробањри маблаѓгузориаш равонакарданї мешаванд.

Даврони шўравї дунё ба дусистемаи антаганистї ,ки таќсимбуд,њар сари чанд ваќт байни онњодар ин ё он масоил бањсњои тезутунд рух медод ва ин зиддиятњогоњо барои оѓози љангњои сардзамина мегардид. Воќеан њаммиёни солњои 70-уми ќарни гу-зашта байни Иттињоди Шўравї ваолами сармоя чунин низоъњо пай-до гардиданд. Гуногунандешї ваављи мусаллањшавии бошитобиду система ба он оварда мерасо-над,ки Иттињоди Шўравї шартно-маро доир ба бозсозињои Хољао-бигарм лаѓв намуд.

Бо вуљуди он ки аксаран ама-лњои сиёсї ва њукуматдории дав-лати абарќудрати шўравї њамчунсирри давлатдорї аз назаримардум дур мемонданд ва њаво-дорону талабгорони сарватњоитабиии Тољикистон аз њисобихориљиён низ њамеша бо њаминшева пинњон дошта мешуд.

Раванди ошкорбаёнию гуно-гунандешї,ки рукни асосии дав-латњои демократист,эњтиётко-рињои давлати кудратманди кор-гару дењќонро зеру забар намуд.Ќиммати Тољикистон њамчун сар-замини соњибсарват, ки табиатисењрофари он ќобилияти бадањњо миллион ањолї зисту зин-дагии арзанда муњаё карданродорад, ќабл аз дигарон диќќатимамолики абарќудратро љалбнамуд. Ва миёни онњо њамарўзадида истодаем, ки барои нуфу-зашонро дар минтаќа пурзўрнамудан раќобат ављ мегирад.

Аз ин лињоз зарур аст, ки То-љикистони соњибистиќлол захи-ра ва боигарињои мамлакатрочун гањвараки чашм њифз наму-да , дарњои махзани гаронмояихешро танњо бањри ба саодатињаќиќї расидани мардуми киш-вар бикшояд.

Ва чи тавре дар боло ишо-ра намудем, яке аз ин сарчаш-ма ва манбањои нодир ва сер-даромад мањз соњаи сайёњиюкурортии кишвар мањсуб меё-банд. Вале рўирост бояд гуфт,ки аз ин сарвати худодод ба тав-ри бояду шояд истифода бурданва барои аз соња то ба имрўздаромади казої ба даст овар-дан барномањои мусбат рўи корнаомадаанд. Бинобар он дар инросто бо њадафи мушт намунаеаз хирвор аст,андешањои хеш-ро доир ба яке аз курортњои хелеовозадори мамлакат "Шамбарї"дар гузашта "Шоњамбарї" баённамуданро зарур медонем.

МУШКИЛОТИ"ШАМБАРЇ"

Осоишгоњи "Шамбарї" 25 ки-лометр дуртар аз шањри Душан-бе дар љамоати дењоти Алмосииноњияи Њисор воќеъ гардидааст.Баландии он аз сатњи бањр 1150метр буда, дар доманаи ќаторк-ўњњои Њисор маъво дорад.. Пай-доиш ва ба вуљуд омадани обњоимаъдании ин шифохонаи табиатаз дигар обњои минералие,ки та-вассути чашмасорњо дар синаикўњњои осмонхарош фаввора задамебароянд, ба куллї фарќ меку-нанд.Таърихи пайдоиши обњо басоли 1935 рабт дода мешавад.Мањз он ваќт маъданљўёни давла-ти љавони шўравї ба хотири да-рёфти нафту газ дар ин мавзеъкорњои љустуљўї мегузаронанд.Дар раванди кофтукоб ва пармакардани шибарзамини поёнидењаи Дарозї наздик ба азизворва оромгоњи яке аз намояндагониањли тасаввуф,ки ислом эшонробо номи "Чилтанњо" ёдовар меша-вад,ба љои нафту газ обњои маз-кур аз чоњњо баромадаанд. Обе,-ки аз чуќурии 800 метр фавворамезад, 28 дараља гармї дошт.Пармакуниро идома доданд, азќаъри 1800 метраи замин обе ме-барояд,ки гармиаш 40 дараља буд.Идомаи корњои љустуљўї соли 1949таќвият дода мешавад. Ва обњоиаз чуќурии 1400 ва аз 1800 метргирифташударо ин дафъа бароитањлилу тањќиќ ба Москва мефи-ристанд. Аз он љо мужда мефири-станд,ки њар дуи об - оби шўр вањам оби таъми муайян надоштаиандаке бўи ѓализнок хосияти би-сёр баланди табобатиро дороанд.

Асалмо САФАРОВАЃайбулло ЊАЛИМОВ,

рўзноманигорон

(давом дорад)

Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889) 11

Сабабњои пањншавии бемо-рии њорї миёни њайвонот ва ода-мон аз як тараф риоя нашуданиќоидањои байторию санитарї азљониби шањрвандон, аз тарафидигар зиёд шудани шумораи са-гњои дайду аст. Дар ањди Шўравїаз љониби хадамоти байторї азболои сагњои кўчагї назорат бур-да, сагњои ба беморї гирифтор-шударо нест мекарданд . Оёимрўз чунин корњо вуљуд дорад?Чаро сагњои дайду бемалол даркўчањо мегарданд? Сагњои беморба муњити зист чї зарар мерасо-нанд? Оё мардум дар бораи азсагњои дайду ба инсон гузашта-ни чунин беморињо маълумотедоранд? Бо маќсади ба ин саво-лњо посух гирифтан аз паитањќиќи ин матлаб шудем.

Мутаассифона, дар аксаримањаллањои пойтахт ва марказинавоњии гуногун бо тўдаи сагњодучор шудан мумкин аст. Њаттодар назди биноњои маъмурї, азљумла, дар Прокуратураи гене-ралї дидани сагњои дайду боиситааљљуб буд. Фикри чанде аз со-кинони шањрро меорем:

БО САГЊОИ ДАЙДУКЇ МУБОРИЗА МЕБАРАД?

Вазоратњои кишоварзї ватандурустии љумњурїиттилоъ доданд, ки солњоиохир дар миќёси љумњурїваъзи эпизоотї ваэпидемиологї нисбат бабемории њорї (бешенство)ташвишовар ва мураккабаст. Мувофиќи маълумотиМаркази миллии ташхисибайторї ва Марказиљумњуриявиизиддиэпизоотї дар се моњисоли љорї дар љумњурї 33њодисаи бемории њорї, азљумла 7 њодиса дар байничорвои шохдори калон (21,2%), 23 њодиса дар байнисагњо(69,6%) ва 3 њодиса(9%) дар байни дигарњайвонот ба ќайд гирифташудааст. Дар семоњаиаввал дар љумњурї 4132њодисаи аз газидани сагосеб дидани одамон ба ќайдгирифта шудааст, ки дарнатиља чор нафаршањрвандони љумњурї даршањрњои Турсунзода,Вањдат, навоњии Рудакї ваЊисор ба њалокатрасидаанд. Дар семоњаиаввали соли љорї ба 28234сар њайвонот бароипешгирии бемории њорї эмгузаронда шудааст.

Рўзигул, сокини кўчаи Фир-давсї, 52:

- Шаш моњ мешавад, ки дарин бино иљоранишинам, аз дењаомадам. Душанберо як шањрипешрафта тасаввур мекардам.Вале аз аккоси сагони дайду, кисоњибонашон дар бинои балан-дошёна зиндагї мекунанд, нашаб хоб дорам, на рўз. Дар атро-фи масљид ва ќад-ќади рўди Ду-шанбе 15-20 саг дум љунбондамегардад. Њайрон мешавам, киин сагњо дар пойтахт чї гуна пай-до шудаанд ва ба кї даркоранд?Нигина Умарова, истиќомат-кунандаи кўчаи Сино, 130/4:

-Ман соњиби сефарзандам, фарзан-донам дар мактаби№90 тањсил мекунад,вале наметавонанд

оромона ба дарс раванд, борњоонњоро сагњои дайду сахт тарсон-даанд. Дар назди бино як сохтмо-ни нотамом њаст, ки ду сол ќаблбарои гараж истифода мешуд, босабабе нотамом монд. Акнун дарин вайрона зимистон бомжњо вадар гармо тўдаи сагњои дайдуиќомат мекунанд ва касе шомго-њон аз назди ин бино намегуза-рад. Соли гузашта сокинони ма-њалла бо аризаи хаттї ба шуъбаикорњои дохилии ноњияи Сино му-рољиат намуданд. Баъди он кор-мандони махсус омада сагњоробурданд, аммо се-чор моњ меша-вад, ки боз пайдо шуданд. Масъу-лин бояд чорае андешанд, то инмушкилот њалли худро биёбад.

Нурова Мавлуда сокиникўчаи Сино 132/5:

-Баъди шом мо истиќомат-кунандагони ин бино метарсем,ки берун бароем, зеро ки дартањхонаи он 8-10 саги бесоњибзиндагї мекунанд. Соли гузаш-та ба чанд кўдак дарафтоданд.Касе ба онњо коре надорад. Ваќ-те сагњо мемиранд, ду-се рўз дарназди биноњо ё партовгоњ мемо-нанд, ки бўи ѓализе мебарояд.Баъд занњои роњрўб, кормандо-ни хољагии коммуналї онњородур месозанд.

Мутаассифона, чунин њолат

дар аксар мањаллањои пойтахтва дигар шањру навоњї зиёд баназар мерасад. Тавре ки масъу-лин изњор намуданд, то њол дармањалњо оид ба гардиши чорвова ба танзими даровардани корбо сагони беназорату дайду на-зорати ќатъї бурда намешавад.Љойњои махсус барои нигоњ дош-тани сагони беназорату дайду васўзондани љасади њайвоноти азбеморї фавтида бо риояиќоидањои байторию санитарїмављуд нест.

Дар ин хусус директориМаркази љумњуриявии зид-диэпизоотї ва хадамоти на-зорати байтории љумњурї

Муродалї Шарипов чунингуфт:

-Мувофиќи маълумоти таш-килоти умумиљањонии танду-рустї њорї яке аз панљ намудибеморињои хавфноки сироятїаст, ки аз њайвон ба инсон мегу-зарад. Њорї дар 80 мамлакатидунё ба ќайд гирифта шудааст.Бемории њорї бештар ба сагугурбањои хонагї хос буда, башахсоне, ки боонњо робитаи зичдоранд, аз љумла,

ба кўдакон ва калонсолон мегу-зарад. Соли 2011 дар љумњурїмисли ин 95 њодиса ва соли гу-зашта 70-њодиса ба амал ома-дааст, инчунин 15 нафар гириф-тори ин бемории табобатнаша-ванда гаштанд. Аксари одамониаз газидани сагњо мубталои инбеморї шударо дар навоњии то-беи марказ ба њисоб гирифта-анд. Њангоми ташхис муайяншуд, ки бештари онњо аз њамлаисагњои бемор ба ин дард гириф-тор шудаанд. Мардум онро бе-мории љиддї намењисобанд,аммо вай оќибати нохуш дорад.Дар сурати одамро газидани сагсари ваќт бояд ба духтур муро-љиат кунанд ва бо дархости та-биб, духтури байтори ноњия ва ёшањр бояд рафта сагро аз таш-хис гузаронда маълум намояд,ки он саг гирифтори ягон беморїњаст ё не.

- Маълум, ки аксари сагњоидайду гирифтори њар гунабеморї њастанд, оё бароибартараф кардани онњоягон чора дида мешавад ваин вазифа бар ўњдаи кист?

-Тибќи таъинот, кормандонивазорати корњои дохилї, нози-рони минтаќавї, хољагии комму-налї, маќомоти иљроияи њокими-яти мањаллии шањру ноњияњо вахадамоти байторї вазифадо-ранд, ки сагњои бесоњибро азљойњои љамъиятї ва гирду атро-фи мањаллањои ањолинишинбартараф кунанд. Вале муто-биќи як ќатор ќонунњои байнал-милалї, ки Тољикистон низ онњ-оро эътироф намудааст, касењуќуќ надорад, ки сагњои дайду-

ро ќатл кунад. Бинобар ин пе-шорўи ин масъала мушкилотизиёд ќарор дорад.

-Дар мамолики мутараќќїбарои сагњои дайду парва-ришгоњи махсус њаст ва са-гонро ба он љо бурда, парва-риш ва нигоњубин мекунанд.Дарвоќеъ, агар ба таърихнигарем, саг аз нахустинњайвонест, ки бо инсон унсгирифтааст ва мо наметаво-нем нисбат ба онњо берањмїзоњир намоем. Вале… роњидурусти њалли масъаларониз бояд пайдо намоем.

-Њукумати љумњурї барои бу-нёди парваришгоњ барои сагњоибесоњиб замин људо кардааст васолњои наздик ин мушкилотњалли худро меёбад. Яке азроњњои дигар, ба ќайд гирифта-ни њайвоноти хонагї, аз љумла,сагу гурба буда, ба онњо гувоњно-маи махсус дода мешавад. ДарРусия мањз бо њамин васила со-њиби сагњои дар кўча мондародарёфт намуда, љарима мебан-данд. Соли гузашта дар љумњурї3415 саг соњиби гувоњнома гар-дид. Ин кор идома дорад. Маб-лаѓи шиноснома барои як сагњамагї панљ сомонї аст. Соњибо-нашон ўњдадоранд, ки сагњородар шаш моњ як маротиба аз на-зорати байторї гузаронанд. Инкор ройгон буда, барои пешгириибемории њорї равона шудааст.Вале дар ин љода мушкилот зиёдаст, мардум њатто намедонад, кибайтору хадамоти назорати бай-торї чист. Вай танњо ба саг не, батамоми њайвоноти атроф вобас-та аст. Соли 2012 дар ноњияиЁвон воќеаи ѓайричашмдоштерух дод: шаѓоле ба як њавлї да-ромада, ба шаш нафар њамламекунад ва њатто кўдаки шаш-моњаи ин хонаводаро мегазад.Хушбахтона, бо мадади байторо-ни минтаќавї ва кормандони ва-зорати корњои дохилї лонаишаѓолро ёфта онро мањв кар-данд. Шахсони љабрдида бо та-бобат фаро гирифта шуданд.Шаѓолу рўбоњ низ пањнкунандаибемории њорї мебошанд. Азонњо ба гурбаву сагњои хонагї вадайду мегузарад ва аз онњо ин-сон сироят меёбад.

Дар музофот вазъият чїгуна аст ва чї чора дидамешавад? Дар посух ба инсавол Сардори стансияи му-бориза алайњи бемории њай-воноти ноњияи МўъминободТалабшоњ Мирсаидов чунингуфт:

Дар ноњия то имрўз 66 сагибесоњиб нест карда шудаст.Соли 2012 дар ноњияи 250 сагсоњиби шиноснома гардид. Мохона ба хона гашта, ба мардуммефањмонем, ки эмгузаронї ба-рои пешгирии бемории њорї ба-рои сагњои хонагї бепул аст.Мутаассифона, як ќисми мардумба ин масъала бепарвоянд.

Хулоса, муаммо сарбастаменамояд:Мутобиќи ќонунњои байнал-

милалї нобуд кардани сагњоидайду манъ аст, вале бароидошта гирифтани онњо имкони-ят нест: барои парваришгоњимахсуси сагњо фаќат замин људошуда, сохтмони он ба анљом на-расидааст. Пас чї бояд кард?Бигузорем, ки сагњои дайдуи бе-мор ба одамон њамла карда,мардумро ба беморињои марго-вар гирифтор кунанд? Ё шоядилољи воќеаро ёбем…

Моњрухсор РАЊИМОВА

ЧАШМАНДОЗ

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)12

- Заррина Њикматовна, лут-фан бигўед, ки чаро дандондард мекунад? Охир вай якчизи сахт аст. Куљои дандондард мекунад?

- Дар дохили дандон ва му-шакчањои назди онњо риш-тањои асаб љой гирифтаанд, кивай дардро шадидан эњсос ме-кунад. Дард метавонад нохоства сахт пайдо шавад, гоњо аздарди андак сар шуда, баъдантоќатфарсо мегардад. Инчу-нин, дард ба чаккањои сар вагўшњо низ мегузарад. Дар мав-риди ба њарорати гуногун ду-чор шудан ё молиши ѓайри-чашмдошт дарди дандон ављмегирад, гоњо бе ягон сабабниз дарди дандон шурўъ гаш-та, метавонад тоќатфарсо ша-вад.

- Кадом сабабњо боиси ба-рангезиши дарди дандонмешаванд?

- Њангоми шамолхўрї дардандони инсон тарќишњои бачашм ноаён ба вуљуд меояд. Даргарданаи дандон санг пайдомешавад. Милки дандон њамшамол мехўрад. Бинобар инваќти љавидани хўрок вай соишёфта, дард мекунад. Дарди азњама шадид дар ќисмати пулпапайдо мегардад. Пулпа ќисма-ти мулоими дандон буда, дар онрагњои асаб љойгир шудаанд.Бемории он пулпит ном дорад.Дарди вай метавонад њатто ваќ-ти хобидани одам низ пайдошавад. Дар ин њолат вай махсу-сан тоќатфарсо мегардад. Мањзњангоми осеб дидани пулпадард метавонад ба чаккаи саругўш гузарад. Њангоми сармохў-рии мушакњои ќисми болои дан-дон - пародонтит њам дарди

СОЛЊОИ охир дарљумњурї масъалаинашъамандї, ха-риду фурўши ѓай-риќонунї ва истеъ-

моли он њамаро ба ташвиш овар-дааст. Тавре ки маълум аст,нашъамандї аз даврањои ќадимвуљуд дорад. Маводњои наркот-ропикї ба рўњияи одам, хусусанљавонон таъсири бад расонида,одамро аз њаёт мањрум месозад.Олимони соњаи тиб исбот карда-анд, ки ба таркиби маводњои му-хаддира моддањое дохил меша-ванд, ки онњо ба системаи асабтаъсири манфї расонида, аъзова кайфияти одамро дигаргунмесозанд. Маводњои нашъао-вар гуногун буда, ба хелњо људомешаванд. Аз љумла героин, ко-

НАШЪАМАНДЇАМАЛИ НАНГИН АСТНашъамандї мушкилест, ки ваќтњои охир љомеаро нигаронсохтааст. Таваљљуњ зоњир кардан ба ин масъалаи муњими љомеаќарзи њар як шањрванд аст.

коин, морфин, кўкнор ва ѓайра.Баъзе аз навъи онро хушк на-муда, монанди сигор мекашандва бо сўзандору ба бадан мегу-заронанд. Дар ваќти истеъмолион аввал кайфияти рўњї бењтаршуда, сари кас чарх мезанад вадар вуљуди шахс як хушњолиюхурсандии муваќќатие пайдомешавад. Ќобилияти фикрииодам дар ин муддат паст шуда,рўй сурх ва дањон хушк мегар-дад. Баъд љисм аз њолати њаяљонба сустї гузашта, пўст сафедмешавад. Баъди ин, кас худробењолу бемадор њис мекунад.Барои љисми худро бедор на-мудан ин гуна шахсон боз маљ-буранд, ки ин маводи зањрогин-ро истеъмол кунанд. Њамин тавр,љисму рўњи иснон оњиста-оњиста

мутеъ ва ё асири ин маводи зањ-ровар мегардад.

Хатарнокии ин маводњо дарон аст, ки агар якчанд одам бо яксўзан ба бадани худ ин зањррогузаронанд, њатман ба касалиинорасоии масунияти бадан овар-да мерасонад. Барои халос шу-дан аз ин касалї ба одам лозиммеояд, ки бисёр душворињоро азсар гузаронад. Њавасмандї вахумор ба ин намуди маводњоинашъаовар дуру дароз давоммекунад. Дар байни љавононгирифторї ба ин вабои аср азистифодаи носу тамоку оѓозгардида то ба маводњои сахт-таъсири нашъаовар оварда ме-расонад. Ваќте ки шахс носу та-мокуро мунтазам истифодамебарад, оњиста-оњиста одатмекунад. Дар натиља кайфиятион ба маводњои нашъаовароварда мерасонад. Ашхосе, киносу тамоку мекашанд, на танњосаломати худашонро вайрон

мекунанд, балки муњити зист ваодамони атрофи хешро зањро-луд гардонида, табъи онњорохира мегардонанд.

Мактаби бачагон ва дониш-љўёне, ки носу тамоку мекашанд,њангоми дарс интизори онанд, кикай танаффус мешавад, ки та-лаботи худро ќонеъ гардонанд.Ин њолат ба он оварда мерасо-над, ки ин гуна хонандагон вадонишљўён дарсњоро аз худ кар-да наметавонанду оќибат дарс-гурез низ мешаванд. Аламова-раш он аст, ки худи хонандагонба савдои носу тамоку ва дарнатиља то ба маводи сахттаъси-ри нашъаовар машѓуланд. Му-таассифона, волидайн ва омўз-горон пеши роњи ин одати бад-ро намегиранд. Баъзе аз љаво-нон кашидани носу тамоку ваистеъмоли маводњои нашъао-варро як навъ ба худ "маданият-нокї" њисоб мекунанд ва ёкўшиш мекунанд, бо ин амали

худ аз њамсолон ва рафиќона-шон ќафо намонанд.

Њоло носу тамокукашї дармуассисањои таълимї чунон би-сёр шудааст, ки байни муалли-мону талабагон ќариб, ки фарќенамондааст. Кор ба дараљае ра-сидааст, ки њатто баъзе аз муал-лимон ба љои пеши роњи ин одатибадро гирифтан, аз шогирдонихуд носу тамоку металабанд.

Аз ин рў, аз њамаи шањрван-дони љумњурї, хусусан аз онашхосе, ки ба хариду фурўш,нигањдорї ва истеъмоли маво-ди муњаддир машѓуланд, муро-љиат намуда, хоњиш мекунам, киаз ин кори нангин њарчи зудтардаст кашанд, зеро ин вабои за-мон ба њалокати насли наврасоварда мерасонад.

Љамил ВАЛИЕВ,омўзгор, сармутахассисишуъбаи илмї-тањќиќотии

Китобхонаи миллии Тољикистон

Њафт сирри дандонДандон на танњо воситаи истеъмоли таъом, балки боиси зебоии инсон ва гарависолимии љисми одам аст. Њангоме ки дандон бемор мешавад, кулли узви инсонро

ба дард меорад. Оид ба беморињои дандон бо номзади илми тиб ЗарринаЮсуфова суњбате оростем ва фишурдаи онро пешкаши шумо мегардонем.

шадид эњсос мегардад. Дардодатан атрофи як дандон суратгирифта пайваста давом меку-над ва њангоми даст расонданбештар мешавад, мушакњои ат-рофи дандон осеб дида вараммекунад.

- То љое мо хабар дорем, за-нњо дар давраи њомила-дорї ба дарди дандон беш-тар гирифтор мешаванд.Сабаб дар чист?

- Дар ин давра занњо беш-тар ба бемории парадонтит вакариес гирифтор мешаванд.Сабаби ин таѓйир ёфтанињолати њормонњо ва дигарша-вии гардиши хун дар пўст вамушакњои атрофи дандон ме-бошад. Инчунин, дар љисмизани њомиладор табодули мод-даи калтсий коњиш меёбад. Босабаби дилбењузурї ва зиёдќай кардан дар моњњои аввалба љисм воридшавиии калтсийкам мешавад. Дар моњњои 6-7-ум бошад, шаклгирии устухонитифл дар батн сурат мегирад.Камшавии калтсий дар хунизан пеш аз њама ба дандонњо-яш таъсири манфї мерасонадва устухони љоѓи болову поёнзарар мебинад.

- Дар байни мардум аќидаењаст, ки дар давраи њомила-

дорї табобати бисёр бемо-рињо манъ мебошад. Табо-бати дандон чї?

- Пломба гузоштан, ё кан-дани дандон дар ин давра за-рар надорад. Вале бедардкунїбо маводе ба љо оварда меша-вад, ки унсури адреналин, ё тар-киби онро надошта бошад. Дарчунин сурат дандонпизишк дарбораи љараёни њомиладорїбояд маълумоти пурра дошта,мувофиќи он асбоб ва маводигуногунро интихоб кунад. Ода-

тан, табобати дандон дар дав-раи аз 3 то 7-моњагии батн му-вофиќ аст. Бењтараш, дармоњњои 1-уму 2-юм ва 8-уму 9-уми њомиладорї аз табобат худ-дорї кунанд.

- Аќидае њаст, ки пешгириидард аз табобати он осонтармеафтад. Барои пешгириидарди дандон чї мебоядкард?

- Профилактика, ё пешгириидарди дандон барои њар инсонзарур аст. Вай аз ду маљмўи

амал иборат аст: аввал тозаку-нии дандону дањон аст. Вайбояд ба таври доимї, дар як рўзсе маротиба - сањар, пешин вашом, баъди ѓизохўрї сурат ги-рад. Бо хусусияти љисмонї, кас-бу кор ва синну соли њар шахсбояд маводи шўянда интихобгардад. Барои бачањо, албаттахамираи дандоншўии бароиатфол пешбинишуда зарур аст.Дуввумин чораи муњим, нигоњу-бини њолати дандон бо ёриидандонпизишк мебошад. Назо-рату санљиши духтур камаш дар6 моњ як маротиба сурат гирад.Вай имкон медињад, ки дигаргу-нињои њолати дандонњо сариваќт муайян шавад ва роњи та-бобати он сари ваќт ба роњ мон-да шавад.

- Бисёр љавонон, махусандухтарон, мехоњанд дандо-ни тилло шинонанд. Оё индуруст аст?

- Агар 1-2 дандон осеб дидабошад, дандони сунъї шинон-дан зарар надорад, вале махсусбарои оростан њељ њољат надо-рад. Зеро ки барои як дандонитилло камаш ду дандонро вай-рон кардан лозим меояд.

- Барои сињатии дандон чїгуна таъом мувофиќтараст?

- Барои бењдошти саломатїумуман ва барои њолати хубидандонњо махсусан истифодаиширу љурѓот, ќаймоќ, кабутї, саб-завоти тару тоза, мањсулотиордї, меваю сабзавот, афлесун,харбуза, ананас, нок, мандарин,сабзї, бодиринг ва помидор тав-сия дода мешавад.

Мењринисо СУЛАЙМОНЇ,Љумъа ЌУДДУС

ТАНДУРУСТЇ

Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889) 13

"Нањанги љумњурї ба шастафтод"-ро, ки дар шумораи 7(882) аз 14 феврали соли љорїдар њафтавори "Минбари халќ"чоп шуда буд, хондаму њамонлањза ба даст ќалам гирифтачанде аз андешањоямро баёнкарданї шудам. Ман њамчун со-

БА ТОРОЉКУНАНДАГОНИ МОЛИКИЯТИ ХАЛЌБИГУЗОР ЌОНУН ЉАЗО ДИЊАД

ЧАНД АНДЕША ПЕРОМУНИ МАЌОЛАИ

«СОХТОРУ ИДОРАИСОЊАИ МАОРИФ

ДИГАРГУНЇ МЕХОЊАД»Ман собиќадори касби омўзгорї буда, 56-сол собиќаи корїдорам. "Минбари халќ" њафтаномаи дўстдоштаи ман аст,

чунки дар он намояндагони тамоми касбу кор, бахусус олимонуадибон, сиёсатмадорону иќтисоддонњо, њизбиён ва дигаронбаромад мекунанд ва фикрњои хуби худашонро пешкаши

хонандагон мегардонанд.

Дар шумораи 13-уми декабри соли 2012маќолаи "Сохтору идораи соњаи мао-риф дигаргунї мехоњад"-ро, ки ба ќала-ми мутахассиси шуъбаи маорифи ноњияиЊисор С. Мўъминов тааллуќ дошт, хондам.Хондаму њамон солњои аввали фаъолиятиомўзгориамро ба хотир овардам, ки ќадруманзалати муаллим-омўзгор чї ќадар ба-ланд буд. Мактабњои сохти њозира тамо-ман набуданд, вале шавќу њаваси хонданхеле зиёд буд. Дар дења муаллим шахсисоњибэњтиром буд. Аз муаллим мардуммаслињат пурсида, тибќи он амал мекар-данд. Ман, ки зодаи ноњияи кўњистони Та-вилдараам, медидам, ки пули наќдро танњомуаллим мегирифт, дигарон ба ивази мењ-наташон ѓалла мегирифтанд. Ба дењќонагар пул лозим мешуд, ба муаллим муро-љиат мекард дар ваќтњои зарурї.

Агар муњмонњо ба ноњия доир ба кадомсоњае, ки меомаданд, муаллимро шинохтамењмони ў мешуданд. Мо шогирдони мак-табхон њамеша ин њолатњоро дида, орзуюњавас мекардем, ки дар оянда муаллимшавему шахси мўътабар гардем. Дар касбиомўзгорї, идеали ман шодравон устодамЛатиф Сафаров буданд. Ин буд, ки ман баомўзишгоњи педагогии минтаќаи Ѓарм, Раштиимрўза дохил шудаму онро бомуваффаќиятхатм карда, пас донишгоњи омўзгории шањ-ри Кўлобро ба итмом расонида, 56 сол бозњамчун омўзгор дар ноњияи Панљ фаъолиятдорам.

Мебинам, ки имрўзњо бисёре аз шогир-дони мо ба касби омўзгорї њавасмандїнадоранд. Агар баъзеашон ба мактабњоиолии омўзгорї рафта, хонда биёянд њам,чандон дониши хуби илмї надоранд. Вакамии маош, то љое беќадрї зоњир намуда-ни баъзењоро бо касби омўзгорї дида, бадигар кишвар ба муњољирати мењнатї мера-ванд ва ё ба кори тиљорат мегузаранд. Ман

садњо ањсант ба Љаноби Олї Эмомалї Рањ-мон мегўям. Президенти мамлакат мактаб-њоро бо тамоми таљњизот таъмин мекунанд,таълимгоњњои нав ба нав бунёд месозанд.Ба ин нигоњ накарда, дар мактабњо омўзго-рони асил кам мондаанд. Ростї, маошиомўзгорон ќисман баланд бардошта меша-вад, вале нархи наво њам дар бозорњо боломеравад, ки ин асосан сабаби дилхунукиииддае аз омўзгорон мешавад. Ин ќадармактабњои боњашамат, ки дар зарфи истиќ-лолият дар љумњурї сохта шудааст, њайф,ки ќисме аз онњо бе омўзгори пурдону асилмондаанд. Ба фикри шахсии ман, маошиомўзгор, аз маоши њамаи он кормандоне, киаз буљаи давлат маош мегиранд, бояд ба-ландтар бошад, ки омўзгор тамоман бафикри рўзгор банд нашуда, тамоми ќуввава њастиашро ба соњаи таълиму тарбия вахудомўзї бахшад ва худро дар љомеа њам-чун сарбози соњаи маърифату фарњанг ваидеологї нишон дињад. Дигар ин ки чунонеС. Мўъминов гуфтааст, китобњои дарсиимактабњои тањсилоти асосї ва миёнаиумумї хеле нуќсон доранд. Забонашон чу-нон нофањмову мураккаб аст, ки њатто му-аллимон онро намефањманд. Китобњоидарсї бо барномањо мувофиќат намекунандва як-ду сол пас дигар мешаваду китобњоинав мебароянд.

Чї мешавад, ки китобњои дарсї вабарномаро як муаллиф нависад ва кито-бњои дарсї дар муддати 10-15 сол ивазнашаванд. Охир, китобњо як ё ду сол умрмебинанду халос. Китобњои дарсиро бонархи арзонтар чоп кунанду ба васитаимаѓозањои "Тољикматлубот" ба савдо ба-роранд, хонандагон бо пули наќд худа-шон харанд. Таќсимоти китобњо ба воси-таи шуъбањои маорифу китобхонаи мак-таб фасодии зиёд маораду мактабњо њељваќт аз ќарз озод намешаванд. Маоши

омўзгорон агар аз рўи собиќаи корї чундавраи Шўравї пардохт карда шавад,омўзгори љавон кўшиш мекунад, ки со-биќаи корашро зиёд кунад, то маошашзиёд шавад. Бисёрию камии маош аз кате-гория вобастагї дорад. Лекин бо роњњоиномаълум бе аттестатсияи њаќќонї башахсоне категория дода мешавад, ки онњоарзанда нестанд.

Дар љобаљогузории кадрњои роњбарику-нандаи мактабњо низ камбудињо хеле зиёдаст. Бояд директорон ва љонишинон аз њисо-би омўзгорони асилу босаводу кордон ваташкилотчиёни хуб монда шавад. Худи кол-лективи омўзгорон аз байни худашон боядроњбарони мактабро интихоб намоянд.

Роњбари мактаб дар сарф кардани буљаисолонаи мактаб мустаќил бошад. Њозир баиљозати шуъбаи молия директорони мактабягон ашёи ба мактаб лозимбударо гирифтанаметавонанд, ки ин њам таъсири бад мера-сонад.

Дар он маќола омадааст, ки шарт нест,њамаи хонандагонро, ки синфи 9-умро хатмкардаанд, ба синфи 10-ум гузаронанд.

Бояд хонандагоне ба синфи 10 гузаро-нида шавад, ки бо бањои 4 ва 5 хондаанд.

Бас аст, сустхононро ба синфи 10 ќабулкардан. Онњоро ба мактабњои касбї равонакунем, то дар он љо ягон касб омўзанд, ки иналбатта бењтар аст.

Охир, то кай хонандаи 2-3 хонро мо тоба синфи 11 кашола карда мебарем, якбањои 3-и дурўѓин гузошта, ўро соњиби ша-њодатномаи тањсилот мегардонем.

Дар солњои Шўравї дар мактабњои тањ-силоти миёнаи умумї фанни "Одобнома","Оиладорї" ва "Иќтисоди бозоргонї" таълиммедодем. Магар он фанњо дар замони њози-ра, ки мо бо роњи иќтисоди бозоргонї пешмеравем ва њар сол чї ќадар оилањои љавонвайрон мешаванд, лозим нест?

Фикр мекунам, ки ин фанњо хеле лози-манд ва бояд дар наќшаи таълимї њатманљой дода шаванд.

Агар масъулини вазорати маорифњамин андешаю пешнињодотро ба назаргиранд, боварї дорам, ки њараљу мараљ дармактабњои миёна ва олї барњам мехўрад.То кай дар мактабњои дењот мо як бањои 3монда шогирдони бесаводро соњиби шањо-датнома мекунему бархе аз онњо боз бокадом роњу воситае ба мактабњои олї до-хил мешаванду бо њамин ањвол соњибидипломњои тањсилоти олї мегарданд. Аз ингуна, «мутахассисон" халќу Ватан фоида на-дида, балки зарар мебинанд.

Њамчунин мехоњам, ки кормандонисоњаи маориф, ки дар шуъбањои бахшимаориф кор мекунанд, педагог-омўзгорикасбї бошанд, дар мактабњои миёна њам-чун муаллим кор карда бошанд, то ки чїбудани мушкилоти касби омўзгориро до-нанд.

Дар лањзањои ба мактабњо омадан нањамчун "ревизор", балки њамчун маслињатчїва ёрирасони омўзгорон амал намоянд.Дурўѓу пўписаро камтар карда, муалли-монро натарсонанду онњоро аз ин касб дил-хунук накунанд.

Њоло як иборае пайдо шудааст, ки онроаксаран такрор мекунанд: "Методи фаъолитаълим!"

Ман фикр мекунам, ки методњои таъ-лимї хеле гуногунанд ва онњо ягона шуданаметавонанд. Омўзгор бо кадом роњу усу-ле, ки дар синф бо шогирдон дарсашро гуза-ронад ва шогирдон аз он бархўрдор гарданд,фикр мекунам, мањз њамин аст методу дар-си хуб!

Холмањмад САНГОВ,Аълочии маорифи

халќи Тољикистон, ноњияи Панљ

ЊАМОВОЗЇ

биќадори мењнат гуфтаниам, кибадхоњи халќу Ватан њељ ваќт бамаќсад намерасад.

Абдумалик Абдуллољоновњамчун тољик халќу Ватани худ-ро агар дўст медошт, пас аз онеки дар интихоботи президентїѓалаба накард, чї зарурат буд,

ки даст ба љиноят занад.Бо полковники исёнгарМањмуд Худойбердиевзабон як карда, бар зид-ди халќи тинљу осудаи ви-лояти Суѓд лашкар каши-данду садњо нафарроќурбони мансабталошїва вазифахоњї намуданд.

Ба андешаи ман ваќ-те ки ў дар интихобот маѓ-луб шуд, бояд њамчун ин-сон ба таќдираш тан ме-

дод. Аммо ин тавр накарда, ама-ли нољавонмардона содир кар-да, њамчун ќасосгир бар зиддихалќ исён бардошт.

Халќи Тољикистон дар соли1994, дар интихоботи прези-дентї хатое накарда, ба тараф-дории фарзанди содиќу фарзо-наи миллат муњтарам ЭмомалїРањмон дилпурона овоз дод ванатиљаи дилхоњашро то имрўздида истодааст.

Ба њамагон маълум аст, киоќибат љинояткор ба даст афто-да, љазояшро мегирад. Ягонљиноят нокушода намондааст ваљинояткор дар асоси ќонун боядљазои сазовор гирад.

Х. САНГОВ,собиќадори мењнат

Ёдовар мешавам, ки дар банди 2 моддаи 174 Кодекси гражда-нии Љумњурии Тољикистон гуфта шудааст: "Агар маълумоте, ки шаъ-ну шараф ё эътибори кори шањрвандро паст мезанад, аз тариќивоситањои ахбори умум пањн гардида бошанд, онњо бояд дар њамонвоситањои ахбори умум бемузд рад карда шаванд". Мутмаинам, кињизб ва нашрияи расмии он љонибдори њаќиќату адолат аст ва азњамин хотир њам эњтиромона хоњиш мекунам, ки дар шумораи на-здиктарин раддияи кўтоњи маро ба вокуниши љонишини аввали сар-дори КВД "Роњи оњани Тољикистон" В.Собкалов, ки дар шумораи№27 аз 05.07.2012 дарљ гардидааст, бо чунин маъно чоп намоед:"Нисбати ман парвандаи љиноятї бо моддањои 245, ќисми 2, бан-дњои "а", "г" ва 323 Кодекси љиноятии Љумњурии Тољикистон оѓоз на-шудааст, тафтишот бурда нашудааст, суд онро баррасї накарда-аст. Ин маълумот хато буда, навиштањои љаноби В.Собкалов асоснадорад".

Раддия

СОБКАЛОВ АСОС НАДОРАД

Редаксия азиз, ман расман бо мактуби фармоиши №743,22.10.2012, ба суроѓаи электронии рўзнома мурољиат намуда,раддияи худро ба вокуниши љонишини аввали сардори КВД "Роњиоњани Тољикистон" В.Собкалов, ки дар шумораи №27, 05.07.2012зери сарлавњаи "Навоварии истењсолот дастгирї меёбад, агарон њаќиќї бошад" фиристодам.

Нўъмон ЊАСАНОВ, муњандис, шањри Хуљанд

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)14

Тањти сарварї ва ѓамхорињоипайвастаи Президенти кишвармуњтарам Эмомалї Рањмон мо-дари тољик ба маќоми сазоворноил гашт. Аз љумла, беш аз дањмаротиба ќонун дар бораи авфќабул гашта, ба эњтироми модар,занњо аз љавобгарии љиноятїозод карда шуданд. Аз ин мо,модарон , шукргузорем. Валедар байни мо занњое низ њас-танд, ки ба љойи шукр кардануислоњ шудан, хулосаи даркорїнабароварда, ба љиноятњои навдаст мезананд. Аз љумла, шањр-ванди пойтахт Одинаева ХосиятБекназаровна 3 январи соли2006 аз ман ба миќдори 20 њазордоллари ИМА ва ба маблаѓи4000 доллари ИМА ашёи тилло-иямро ќарз гирифта, аз доданион саркашї намуд ва ба муњла-ти дертар мепартофт. Баъдан бороњи фиреб ва гумроњ намуданба боварии ман даромада, ило-ва ба пулњои ќарздодаам 14 но-ябри соли 2006 хонаи истиќома-тии маро воќеъ дар ш. Душан-бе, кўчаи Дењотї, њуљраи 25 багарав монда, аз шањрвандХ.Кишваров бист њазор долла-ри ИМА бо 10% фоида ќарз ги-рифт. Баъди ба охир расиданимуњлат, Одинаева Х.Б. ќарзи ўробарнагардонд ва бо ќарори судаз 6 майи соли 2007 бо гаравиќарз, гўё ки ман аз Кишваров Х.ќарздор бошам, бо ањли оила-ам аз он хона ронда шудам. Боин ба ман зарари калон расон-да шуд. Дертар, бо њалномиСуди Олї, аз 20 июли соли 2009ин гаравнома санади ѓайриќо-нунї эътироф гардид. Дар пар-ванда маводе мављуд буд, кимањз ќарздории Х.Одинаевароаз Х.Кишваров тасдиќ менамуд.

Ин парванда бо даъвои манбарои аз нав баррасї намуданба суди ноњияи Фирдавсї равонкарда шуд. Дар он љо мурофиаякуним сол давом кард ва 5 њал-нома ва 2 таъинот содир шуд.Дар њамаи онњо ќарздор набу-дани ман аз Кишваров Х. исбо-ти худро ёфт ва ќарздории Оди-наева Х. тасдиќ гардид. Аризаидаъвогии ман дар суди ноњияиРўдакї мавриди баррасї ќарор

БАХШИДА ба Рўзи уму-миљањонии муборизабар зидди бемориисил њафтаи гузашта

тањти шиори "Силро боздоред,њоло ки ман зиндаам" дар КохиЉомї бо иштироки масъулиниЊукумати љумњурї, Вазорати тан-дурустї, ташкилотњои байналми-лалї - Барномаи Рушди Созмо-ни Милали Муттањид, Ташкилотиумумиљањонии тандурустї, Хази-наи глобалии мубориза бар зид-ди беморињои ВНМО, сил, вараљава Агентии амрикої оид ба руш-ду њамкорї (ЮСАИД) шоу-барно-маи фарњангї баргузор шуд.

Маќсади асосии баргузорииљамъомад љалби таваљљуњи Њуку-мати кишвар ва ташкилотњоиљамъиятї дар мубориза ба му-ќобили ин беморї мебошад.

Дар расми ифтитоњи чора-бинї масъулин аз талошњои да-стаљамъї бар зидди бемории силсухан ронда, аз љумла ќайд кар-

ХАБАРНИГОРИ «МИНБАРИ ХАЛЌ» БОЗ ЃОЛИБИ ОЗМУН!Њамасола 24 март дар саросари сайёра Рўзи умумиљањонии мубориза барзидди бемории сил бо шиорњои гуногун, ки дар онњо пешгирї ва табобати

сариваќтї аз ин беморї таъкид карда мешавад, ќайд мегардад.

данд, ки тибби муосир дар самтитабобати он муваффаќ аст ва ги-рифторони ин беморї пурраметавонанд шифо ёбанд, башарте, ки сари ваќт ба муасси-сањои тиббї мурољиат карда, азташхис гузаранд ва мўњлати пур-раи табобатро риоя намоянд.

Мувофиќи нишондодњоиоморї имрўз дар Тољикистон бањисоби миёна аз 100 000 (садњазор) ањолї 70-72 нафар гириф-тори бемории сил њастанд. Муо-вини вазири тандурустии љумњурїАъзам Мирзоев ќайд кард, ки дарнатиљаи кўшишњои пайдарпайиЊукумати љумњурї, Вазорати тан-дурустї, шарикони байналмилалїва ањли љомеа имрўз ављи минбаъ-даи бемории сил дар љумњурї боз-

дошта шуда, рў ба коњиш оварда-аст, ки ин аз љониби мушоњидониТашкилоти умумиљањонии танду-рустї эътироф гардидааст.

Дар мамлакат барои муо-лиљаи беморон њамаи имкония-тњо мављуд аст. Бо дастгирї вакўмаки шарикон аз њисобилоињањои инвеститсионї 92ташхисгоњи микроскопї ва 4 таш-хисгоњи вилоятии бактериологїбарои ташхиси балѓам таъсисдода шудааст. Доруњои зарурїдар њамаи шањру ноњияњои љум-њурї барои беморон ройгон аст.

Чорабинињо дар самти пеш-гирї, ташхис ва табобати бемориисил дар доираи ислоњоти соњаитандурустї ва Барномаи миллиињифзи ањолї аз бемории сил ба-

рои солњои 2010-2015 гузарони-да мешаванд Сањмгузорони асосїдар самти амалї намудани ин чо-рабинињо Хазинаи глобалии му-бориза бар зидди беморињоиВНМО, сил ва вараља мебошад.

Дар љамъомад озмуне, киВазорати тандурустии ЉумњурииТољикистон дар якљоягї бо Барно-мањои "Муошират оид ба ВНМОва бемории сил", "Тандурустии бо-сифат" ва бо дастгирии молиявииОљонсии ИМА оид ба рушди бай-налмилалї (ЮСАИД) дар мавзўи"Маводи бењтарин оид ба инъико-си бемории сил дар ВАО" эълонкарда буд, љамъбаст гардид.

Боиси ифтихор аст, ки ха-барнигорони "Минбари халќ"Алиљон Љўраев маротибаи чо-

рум ѓолиби озмун эълон шуд.Ин дуюмин муваффаќияти њам-кори мо дар моњи март аст. Ёдо-вар мешавем, дар Рўзи матбуо-ти тољик Алиљон бо љоизаи"Хома" сарфароз гардида буд.

Њамчунин муаллифи дои-мии њафтанома СайфиддинСуннатї ("Љавонони Тољикис-тон), Зебуннисо Рустамова (Ша-бакаи аввали ТВТ) ва КристинаЭрлих (АМИТ "Ховар") љойњоинамоёнро ишѓол карданд.

А. САЛОМАТШОЕВА

Номаи бетањрир БА СУДИ ОЛИИ ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН

ЉИНОЯТКОР САЗОВОРИ ЉАЗОСТгирифта, аз октябри соли 2007чунин њалнома содир намуд, киаз њисоби Одинаева Х. ба фои-даи ман 54 њазор доллари ИМА,мутаносибан ба асъори миллї220 њазор сомонї рўёнда ша-вад. Аз њамин маблаѓ 30 њазордоллари ИМА ба шањрвандКишваров Х. тааллуќ дорад ваОдинаева бо шоњидон инро бадўши худ гирифтааст. Аммо баъ-ди содир шудани њалномаи судїОдинаева Х. молу амволашроба номи шавњараш ва хешу та-бораш гузаронда, эълон намуд,ки маблаѓе надорад. Оид баманзили бањсии ман ОдинаеваХосият парвандаи љиноятї бомоддаи 247 ќисми 4 банди "б"оѓоз шуд. Вале бо сабаби авфиумум аз 03.11.2009 ў аз љавоб-гарии љиноятї озод ва ин пар-ванда ќатъ карда шуд.

Вале Одинаева хулосаи за-рурї набаровард, боз дањњонафари дигарро мисли ман фи-реб дода, ба бовариашон да-ромада, маблаѓњои пулиашон-ро гирифта, хонањояшонро та-вассути банк ва шахсони ало-њида ба гарав монда, бе хонава ќарздор намудааст. Айнињол дар истењсолоти муфатти-ши калони шуъбаи тафтишотиРаёсати корњои дохилии ш. Ду-шанбе лейтенанти калони ми-литсия Д .Грезов парвандаиљиноятї тањти №0193 нисбатиОдинаева Хосият Бекназаров-на бо моддаи 247 ќисми 4 бан-ди "б" ва 340 ќисми 2 КЉ Тољи-кистон мавриди санљиш ќарордошта, ў дар њабси пешакїќарор дорад. Ваќте ки ман вадигар љабрдидагон хоњиш ме-кунем, ки маблаѓи бо фиреб ра-будаашро баргардонад, то моаз даъвои худ гузарему ўроњабс накунанд, дар љавоб мег-ўяд: "Имсол боз Ќонун дар бо-раи авфро татбиќ мекунанд ваман аз љавобгарї озод меша-вам. Агар пули шуморо баргар-донам, ба ман чї фоида мемо-над? Ба куљое хоњед , даъвокардан гиред"!

Дар моддаи №560 ЌонуниЉТ "Дар бораи авф" аз 03.11-2009 омадааст: "Шахсоне, ки

нисбати онњо Ќонуни мазкур тат-биќ мешавад, аз барќарор наму-дани товони зарари моддии бокирдори љиноятї расондаашонозод карда намешаванд".

Ман модар, маъюби гурўњидуюм њастам, зарари аз љонибиОдинаева Х. расонда ба ман бамиќдори махсусан калон аст, 6сол мешавад, ки парванда оидба манзили ман њаллу фаслихудро наёфтааст ва шартномаиќарзи байни ману шањрванд Х.Кишваров, ки бо ќаллобии Оди-наева Х. сурат гирифтааст, тоњол идома дорад. Маблаѓи пу-лии ќарзи Кишваров Х. бо тала-би њалномаи суди Рўдакї азОдинаева Х. рўёнда шудааст.Маблаѓи пулї тибќи ќонун як ма-ротиба рўёнда мешавад. Валењамон шартномаи ќалбакї тоњол бекор нашудааст ва Х.Киш-варов аз ман талаб дорад, кимаблаѓи ўро баргардонам?! Манба тамоми маќомоти судї бо да-лелњои хаттї, ки аз дањ адад зи-ёданд, мурољиат мекунам, валекасе ба доди ман намерасад.

Бинобар њамин , аз Шумохоњиш мекунам, ки њалномаисуди ноњияи Рўдакї аз 8 октяб-ри соли 2007 иљро шавад вашартномаи ќалбакии ќарз бай-ни ману Х.Кишваров бекор кар-да шавад. Инчунин, барои ќал-лобї, ки Х.Одинаева нисбатиман содир намудааст, ў баљавобгарї кашида шавад, то кибарои гуноњаш дар назди ќонунљавоб дињад ва зарари ба манрасондаашро барќарор намояд.Дигар ин, ки њангоми татбиќиЌонун "Дар бораи авф" нисбатизанњои ношукрбанда чунин корбаред, ки барои љиноятњои со-дирнамудаашон, яъне дар њола-ти ретсидив ќарор дошта, љавобдињанд. Зеро ки занњои ќаллоб,мисли Х.Одинаева, баробари баозодї баромадан хулосаи дар-корї набароварда, боз даст баљинояти нав мезананд.

Бо эњтиром,

Зулфия ТАЃОЕВА,маъюби гурўњи 2,

сокини ш. Душанбе

Варзиш

ВАРЗИШГАРОНИ ТОЉИКБА ТОШКАНД МЕРАВАНД

Рўзњои 6-13 апрели соли равон дар шањри Тошканди ЉумњурииЎзбекистон Чемпионати љањон миёни наврасон дар риштаи вазн-бардорї баргузор мегардад.

Ба њайати Тољикистон дар ин мусобиќа Манижаи Абдуѓаф-фор, Субњон Холов, Бахтиёри Сафаралї, Абдуњай Њаќбердиев,Бањриддин Нуриддинов, Сунатулло Оев, Солењбойи Нуруллова Фирўз Худойќулов шомиланд.

Бино ба иттилои Кумитаи миллии олимпии љумњурї БањромСангов ва Аслиддин Нуриддинов ба њайси мураббї ва БобохонСангов ба сифати сармураббї дастаро њамроњї мекунанд.

ТЎЊФА - 3000$Федератсияи байнал-

миллалии самбо чанд ка-рат Чемпиони Тољикистон,Осиё ва љањон миёни навра-сон, барандаи медали нуќ-раи Чемпионати љањон ми-ёни бузургсолон Акмалид-дин Каримовро бо 3 њазордоллари амрикої сарфа-роз гардонид. Мукофотипулиро раиси Кумитаиљавонон, варзиш ва сайёњїМаликшо Неъматов дарвазъияти хотирмон ба вар-зишгар супурд.

ЃОЛИБОНИ ГУШТИНИ ОЗОДБа ифтихори Наврўзи аљам

дар маљмааи варзишии Хадамо-ти алоќа бо ширкати зиёда аз 80варзишгар Чемпионати Љумњу-рии Тољикистон оид ба гуштинитарзи озод баргузор гардид. Дармаросими ифтитоњи мусобиќараиси Кумитаи љавонон, варзишва сайёњии назди Њукумати Љум-њурии Тољикистон МаликшоНеъматов суханронї намуда, баиштирокчиён барор хост.

Тавре Муродалї Тешаев,сухангўи Кумитаи миллии олим-пии љумњурї хабар дод, дар ваз-ни 55 кило Саидљаъфар Љўраевбо Саидмузаффар Мудинов баќувваозмоии нињої роњ ёфтандва бо бештари имтиёз С. Муди-нов ѓолиб баромад. Дар вазни60 кило Николай Ноев НекрўзШарифовро маѓлуб карда ба-рандаи медали тилло гардид.Унвони ќањрамониро дар вазни66 кило Тољиддин Хољаев бар

њарифи хеш Содиќхон Исмои-лов ба даст овард. БањодурЌодиров бошад, чун даврњоипешин тавонист медали тилло-ро соњиб шавад ва њарифашСомиршо Воњидов барандаимедали нуќра гашт. Салим Хо-љаев ќањрамони чандинкаратаиТољикистон ин навбат аз њари-фи хеш Комилљони Сафаралїшикаст хўрд ва Комилљон баран-даи зинаи аввал дар вазни 84кило шуд. Иштирокчии Бозињоиолимпии Лондон-2012 Исканда-ри Рустам дар вазни 96 килоСалимзода Фахриддинро ши-каст дода, барандаи медали тил-ло гашт. Дар вазни 1220 кг Фар-њод Анаќулов, ки ќаблан раќибиасосии Искандари Рустам буд,ѓолиб омад. Рашид Ѓуломов зи-наи 2-юмро дар ин вазн соњибшуд.

А.ЉЎРАЕВ

Минбари халќ4 апрели соли 2013№14 (889)

Шањрдар наз-дикии

ш.Хуљанд

ПрезидентиБелоруссия Додгоњ Занбўр

Паре-шонї,мушав-вашї

Туну-каи

чўбин

Лаб-ханд

Наполеон…, импе-раториФаронса

Кунљи аз90 то 180градус

Равшанї,зиё Шод-

мон,хушњол

Оѓуштаихун

Расм,сурат

Кўдак,тифл

Сангикўњиибаѓоятсахт

Рес-мон,банд

Асари сего-наи адабї

Њисса-гузорїдар коре

Сўг,азо, му-сибат

Асарибе-

вазнуќофия Мас-

хара

Номиза-но-наирусї

Ноњия боосоиш-гоњи

«Зумрад»

Рангинилобї,кабуд

Ноњияибаландкўњ

дарв.Суѓд

Инсоф,адолат

Шакли дига-ри «њарфњо»

На-зо-кат,зе-бої

ЉањонгирЊардаст

панљтоїдорад

Раводид,виза

Санамибињиштї

Давлати дарљанубу шарќи

Осиё

Баро-дар

(шева)

Ќўрѓошим

Му-сибат

Барги ...,гиёњитабо-батї

Дар-бењ

Бисёр(лањља)

Хушк

Дарёдар

Хорва-тия

Зарар

Осмон,фалак

"... -Но-

вости"

УнвониОлимхонё Темур-ланг

Таро-на даропера

Вобас-тагї, пай-вастагї,робита

Холї,мањрум

Масолењибинокорї

ШоирМирсаид …

Муалли-фи «Ро-мео ва

Љулйетта»

Парлу-мониИМА

... Дункан,зављаи шоирирус С.Есенин

Воридгоњ

Кишвар,њамсояиЊиндус-тон

Парран-даи

шабгард,чуѓз

Ќадам-занииботан-танаиаска-рон

Пар-ран-даихо-нагї

Наќши У.Раљаб дарфилми

«Муљасса-маи ишќ»

Давлатдар

АфриќоиШарќї

... Бусли,овозхонимашњурињинд

Сурат,тас-вир

Матои дуруш-ти пахтагин

Ово-ра

Номи пешинаиИстаравшан

Одатуанъа-на

Му-заф-фар

Давлатдар

Африќо

Орои-шотизанона

Кар-тошка-бирёниамри-кої

… кардан –монда рафтан

Ќаср-ќалъаиМаскав

Фантастикана-виси сермањсулиИМА … Азимов

Торњоиборикимаѓзисар

Айшва-рия …,њунар-пешаињиндї

Рўзи пешаз дина

Яке аз чорамали ариф-

метикї

Ноњияиќирѓизни-шини кар-тошкапар-

вар

Пой-тахтиДания

15

Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи28 марти соли 2013, №13 (888)

ДОНИШАТРО БИСАНЉ...

Д А Р Р А Н Д А А Р О Б А К А ШГ У А М Е Б

У С У Б Њ З А М И Н АЛ Т И О Е А ЙК А Р Н О Л Д Т В К

А М Т Г А Р М О ОР А Ш К О Ш Т И О У Б А Т О НА А В Т А Њ С И Л И А У

М О Н Р Е А Л Т О Р У М О РО А Е Ф И О

П Н О М П Е Н И Н Е К С

Б А И Л Љ У Г ОТ У Б Н У Н М У И Н Д

А О Ч А Ф О Д Д ИЊ З С О Я Ш А В Л А РТ Р И К О Х Е Л С И Н К И А М О

Н Т А О Ш О Њ Б А Й ТБ Е Д И К А Р Н Э Н С И У

Е А Р К А Њ Д Х М У Й Л А БМ Р Т У Ф А Ш У Л А АО Р И Ё Н О Т А Л Р Р Й

Р Р О И А М ТХ Т А Р К И К Р А Б

О И У Р Ф Т АН Л И Т Р Л И М У РА Л А О Р А

С А Р Т А Р О Ш С У Р А Т Г И Р А К

Шер,паланг,гург

Зебуннисо …,варзишгари

номї

Њазор бе дунол

Мухтаса-ри номикишвариараб

КасбиЊасан

Фаќир,нодор

Як на-мудикарам

Космодро-ми

Ќазоќистон

«Доброеутро» -«... бахайр»

Мистер . .., ши-ринкори ѓарбї Ва-

тан,мењан

Сайёраиодамон

Че-накида-розї

… Швар т-сенегг ер,актёр имашњур

Бемо-риигуш

Муќоби-ли сар-

мо

Филми тас-вирї (русї)

Њиссиётиба

ошиќонхос

Са-ховат

Сулњибаъ-диљанг

Металлимедалбарои

љои сеюм

На-въинон

(рус.)Дар

дарунисигор

Хонишдар

мактаб

Шањри се-рањоли та-рини Ка-нада

СММба

русї

Тахаллуси В.И.Улянов, доњииинќилоби с. 1917

Нес-туно-буд

Пойтах-ти Кам-боља Ши-

но-варї

Тамѓаи радио-техникаиљопонї

Муќоби-ли

«бад»

Экспорт(тољ.)

… Чавес,прези-

денти Ве-несуэла

Зер,поин

Дарво за-бон и фут-бол он ромеќап ад

Њарфи«н»-иарабї

Саро-яндаиэронї

Пойта хтиБошќирдис -

тон

Сифр

Модар(лањљ. )

Содда

Хо-нумиќарта

"Истаммеистад,равам ме-равад"

(чистон)

Киштиимилли-онерњо

…Капурситораикиноињиндї

Оши му -лоим азбиринљ

Нидоитааљљуб

Либосиварзишї

ПойтахтиФинляндия

Гарм-кунакибобогї

Њашаро-ти «хо-нагї»

Бењтарин бай-ти ѓазал ёќасида

Бо бинї чироњис мекунанд?

Ка-сал-хона

Дарахтидар

Тољикис-тон

пањншуда

ЗабонитољикииАфѓонис-

тон

Пи-сариДе-дал

Амалуњарака -ти инсон

...Аљрам,овозхо-ни араб

ЌасриамириБухоро

Шарт,пай-мон

Бурут

Мусо-биќаишеър-хонї

Сангпушт азафсона дар бо-раи Буратино

Обидањон

Суруд(лањљ.)

Оњанбароимус-тањкамкарда-ни би-но

Радиодар

103 FM

Теп-па,ба-

ландї

«... и одат -амри мањол»

Гўштинимиллииўзбекњо

Тоза не

Тухмимоњї(русї)

Расм,одатКартошка – ки-

лограмм, шир -…?

Меваи сит-русї

Устое, ки«полу-бокс» вакал меку-

над

Асбоббароиак сбар-дорї

Минбари халќ4 апрели соли 2013

№14 (889)16

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, ки идораирўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида набошад ва

масъулияти онро ба дўш нагирад.

НИШОНИИМО:

734018, ш. Душанбе,хиёбони Саъдии

Шерозї, 16. Индексиобуна: 68910

Макони чоп:нашриёти

«Шарќи озод».

Теъдоди нашр:49288 нусха

ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -

тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59

Идораи рўзнома

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94

www.tribun.tj E-mail: minbarihalk@bk.ru

Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Шариф ЊусейновХабарнигорон: Љумъа Ќуддус,Алиљон Љўраев, Толиби Луќмон,Аслия Саломатшоева, Моњрухсор РањимоваМасъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов

www.minbari.halk.tjE-mail: minbarihalk@hhdt.tj

Сармуњаррир

Бахтиёр ЊАМДАМОВ Навбатдор: А.Љўраев

Таъсир: Маљмўи растанигии ин даво барои бењтар намудани вазъи функсионалии гурда ва роњњои пешобгузартаъсир расонида, инкишофи илтињоб ва боќимондаи пешобро нест мекунад. Таъсири антисептикї ва хусусиятинарми пешобронї дошта, , пайдоиши сангро пешгирї мекунад.Хунукии гурда пешобдонро аз байн мебарад.Фитомаљмўъ мубодилаи моддањоро ба меъор дароварда, организмро аз токсинњо ва дигар моддањои зараррасонтоза намуда, вазъи умумии шахсро бењ мегардонад.Истифода: ба калонсолон 1-2 њаб 3 бор дар як рўз, њангоми хўрок. Давомнокї 1 моњ.Шакли барориш: №60 њаб. Нарх: 40 с.Тел.: Душанбе 95-178-85-08, в. Суѓд ва ноњияњои он 927-49-33-47

Аз дорухонањои шањр пурсон шавед!

Таъсир: Унсурњои растанигии "Ором бош!" таъсири нарми оромибахш дорад ва ба меъёршавии љињатњои муњим-тарини хоб мусоидат намуда бо нармї ором мекунад.Ба бењшавии равандњои омўзиш, бахотиргирї, фикрронї мусоидат намуда, ба ин тариќ фаъолияти зењнї ва корисистемаи марказии асабро баланд мебардорад ва ба инкишофи стресс монеа мешавад.Хоболудии рўзонаро ба вуљуд намеорад, фаъолнокї ва ќобилияти кориро зиёд мекунад. Дар бештар аз 40 муассисаибонуфузи табобатї ва илмии Русия - марказњои илмии, гинекология, перинатология курортология ва ѓайрањо аз санљишгузаштааст. Натиљањои тањќиќу омўзиш таъсирнокии баланди фитомаљмўъро исбот кардаанд. Мањсулоти "Ором бош!"одатнадињанда ва безарар зери санљиш бањо дода шуд."Ором бош!" дар таркибаш спирт ва Ќанд надорад, бинобар ин барои гирифторони як ќатор беморињо аз ќабили диабет,атеросклероз, фарбењї ва ѓ., зарар надорад.Истеъмол: ба марду зан аз 10-12 сола боло 10-20 чакрагї се маротиба дар як рўз.

Тел.: Душанбе 918 47 93 93, 95 178 85 08. вил. Суѓд ва ноњияњои он; 927 49 33 47.Аз дорухонањо дастрас намоед! нархаш 22 сомонїИстењсолкунанда Руссия, мањсулот бо фармоиши ширкати Фармасевтии љ.Тољикистон тайёр шудааст

ОРОМ БОШ! - (ВИТАМИНЊОИ ЗИНДАИ ТАБИАТ)

Барои онњое, ки вазни худро нигоњ доштан мехоњанд -Мутаносибан барои ислоњи ќаду ќомат мусоидат намуда, мубодилаи равѓан ва карбогидра-тњоро ба танзим медарорад;-Ба коњиш додани љабидашавии равѓан дар меъда таъсир намуда, бар зидди фарбењшавї вавазни зиёдатї истифода мешавад;-Кори узвњои њозимаро бењ гардонда, таъсири зидди шамолхўрї дошта, бо таъсири антиток-сикї мубодилаи модањоро дар меъда ба танзим медарорад.ИСТИФОДА: ба калонсолон 1 њаб рўзе 1-2 бор њангоми хўрок. Давомнокї 30-60 рўз.Таъсироти манфї: ба њомиладорон ва занњои ширмак.Шакли барориш: 50 њабТел: Душанбе 95-178-85-08, в. Суѓд ва ноњияњои он 927-49-33-47

Аз дорухонањои шањр пурсон шавед!Истењсолкунанда Индонезия-Русия

ПЛОСКИЙ ЖИВОТ (ШИКАМИ ЊАМВОР)

«УРОЛЕЗИН ФОРТЕ»

ЭЪТИБОР НАДОРАД

БАРЊАМ МЕХЎРАД

«МИНБАРИ ХАЛЌ»САРПАРАСТИ ИТТИЛООТИИ

КОНФРОНС

Китобхонаи давлатии па-тентию техникї бахшида ба20-солагии Муассисаи давла-тии "Маркази миллии патен-ту иттилоот"-и Вазорати руш-ди иќтисод ва савдои Љумњу-рии Тољикистон санаи 18 ва19-уми апрели соли 2013Конфронси умумиљумњурия-виро дар мавзўи "Сарватњоииттилоотии китобхонањоиЉумњурии Тољикистон ва на-ќши онњо дар рушди иќтисо-диёт, инноватсия ва маъри-фати љомеа" баргузор мена-мояд. Дар кори конфронс зи-ёда аз 40 нафар роњбароникитобхонањои љумњурї аз ви-лоятњои Суѓду Хатлон, ВМКБ,шањру ноњияњои тобеи љумњ-урї ва шањри Душанбе даъ-ват карда мешаванд. Дарбаргузории конфронси маз-кур нашрияи марказии ЊХДТ"Минбари халќ" ва сомонаињизбии "www.tribun.tj" њамчунсарпарастони иттилоотї ба-ромад мекунанд.Телефонњо барои тамос:2276517, 918226651,918733711, 935559076Почтаи электронї:gptb.tj@mail.ru

ЭЪЛОНМушкилот ВАРЗИШ ДАР ДЕЊОТБАРОИ РУШДИ ФУТБОЛ

ДАР ДЕЊА ЧЇ НАМЕРАСАД?!

њавлигї таќсим намудааст. Як таназ сокини кишвари њамсоя субњион рўз мошини пурбори сангро овар-да холї карданї шудааст.

-Хайри кор, ки сариваќт аз вазъ-ият масъулони чорабинї бохабаршуда, воќеро пешгирї карданд,-гуфт роњбари љамоат.

-Ин мавзеи бањснок байни дуљумњуриамон аст,- гуфт раиси фе-дератсияи футболи дења, намоян-даи мардумї дар Маљлиси вилоятїАбдунабї Бобоев,- то њаллу фаслшудани хатти сарњад набояд ягонсохтмон ё мангирифтњо шавад. Моваќте ки ба варзишгоњ омадем, кион пури одам. Аљиб он буд, ки бозиифутболро на танњо сокинони љамо-

ат балки бародарони ќирѓиз њам та-мошо мекарданд.

Чун футбол шуѓли писандидаисокинони мањал шуд, ањолии дењаба унвони роњбарияти ноњия баљудо кардани замин барои сохтмо-ни варзишгоњ расман мурољиат кар-данд. Ду сол муќаддам роњбариятиноњия ваъда доданд, ки масъалаиљудо кардани ќитъаи замин бароиварзишгоњ рўзњои наздик њаллихудро меёбад. Њатто тариќи маблаѓкўмак хоњанд кард. Аммо, тавремаълум мегардад масъалаи мазкурњељ не, ки њалли худро ёбад.

-Дар мо шахсони саховатмандбисёранд,- гуфтанд раиси љамоатидења Ѓайратљон Гадойбоев ва намо-яндаи мардумї дар Маљлиси вило-ятї Абдунабї Бобоев,- заминрољудо кунанд, фикр мекунем, ки хай-рхоњон пайдо мешаванд. Албатта,бе дастгирии маќомоти иљроия ко-рњои сохтмониро пурра иљро кар-дан амри мањол аст…

Хуллас, он рўз мусобиќа бамушкиливу муаммоњо нигоњ накар-да, оѓоз шуд. Аз оѓози бозї бартари-ятро бозингарони "Офарин" (сардо-ри даста Т.Љалолов) соњиб буданд.

Њарифони онњо дастаи "Ќалъа-ча" (сардори даста Б.Њољибоев) низмекўшиданд аќиб намонанд. Нињо-ятан бозї бо њисоби 2 бар 1 ба фои-даи дастаи "Офарин" ба анљом ра-сид. Љои дуюм ба дастаи "Ќалъача"

ва љои сеюмро дастаи "Спартак"соњиб шуданд. Ба ѓолибон љом ваба бозингарони се даста мукофо-тњои хотиравї таќдим шуд. Њамчу-нин аз тўњфањои хотиравї собиќа-дорони футбол, тамошобинони ка-лонсол ва мухлисони бењтарин низбенасиб намонданд. Мукофотњоромудири бахши љавонон, варзиш васайёњии МИЊД ноњия Олимљон Зо-њидов, раиси федератсияи футбо-ли дења Абдунабї Бобоев ва раисиљамоати дења Ѓайратљон Гадойбо-ев супориданд.

Дар маросими љамъбастии му-собиќа мудири бахши љавонон, вар-зиш ва сайёњии МИЊД ноњия Олим-љон Зоњидов, раиси федератсияифутболи дења Абдунабї Бобоев басухан баромада, варзишро гаравїсаломатї ва ќосиди сулњ номиданд.Аз он изњори хурсандї намуданд,ки дар дењаи таърихии Овчиќалъа-ча варзиш, хусусан футбол рушдмёбад. Вале, бино ба маълумотњодар чемпионати имсола ба љои 10даста, ки то ин дам њамасола ишти-рок мекарданд, 8 даста иштироккарданд. Гумон мекунем, ки њаллуфасл нагардидани масъалаи људокардани замин барои варзишгоњ дардења ва бањси варзишгоњ байни дуљамоатњои дењоти ТољикистонуЌирѓизистон ба камшавии теъдодииштирокчиён сабабгор шудааст.

Ваќти он расидааст, ки масъу-линро зарур аст, ки муамморо њалнамоянд. То ки рушди варзиш дардењот, ки аз сиёсати хирадмандо-наи Сарвари давлат бармеояд,чораљўї кунанд.

М.МИРЗОЕВ

Соли 11-ум аст, ки дар љамоатидењоти "Овчиќалъача" чемпио-нати анъанавї оид ба футболбайни дастањои мањаллањоидења баргузор мегардад.

Асосгузори ин чорабинии вар-зишї сокини дења, собиќ раиси шањ-ри Хуљанд Олимљон Љалолов аст.Рости гап гумон кардам, ки имсолабозии финалї низ чун солњои пе-шин бо љўшу хурўш ва хотирмонсурат мегирад. Аммо, зимни сўњбатбо раиси љамоати дења ЃайратљонГадойбоев табъам андаке хирашуд, ки њамсоягон (бошандагониљамоати дењаи Ќулундии ноњияиЛайлаки Љумњурии Ќирѓизистон)масъала гузоштанд, ки гўё варзиш-гоњ дар мавзеи љумњурии онњо бо-шаду ин маконро роњбарияти љамо-ати дења барои участкањои назди-

Дар сурат: лањзањои таќдиронидани ѓолибон

Дўстону наздикон ва шогирдон ба профессори кафед-раи матбуоти факултаи журналистикаи ДМТ Мурод Муродїбино ба даргузашти

МОДАРАШизњори њамдардї мекунанд.

Шиносномаи шањрванди Љум-њурии Исломии Афѓонистон Ањмад-сияр Шермуњаммад, ки дар масирироњи Садбарг - Бозори Корвони ш.Душанбе гум шудааст, беэътибордониста шавад.

***Дафтарчаи имтињонии дониш-

љўи курси 6-уми Донишгоњи аграрииТољикистон, шўъбаи "Барќикунонїва автоматикунонии кишоварзї"Самиев Каримхон Сулаймоновичтањти раќами Д03386, ки соли 2006дода шудааст, эътибор надорад.

***Дафтарчаи имтињонии дониш-

љўи курси 6-уми Донишгоњи аграрииТољикистон, шўъбаи "Барќикунонїва автоматикунонии кишоварзї"Давлатов Шералї Алиевич тањтираќами Ш07165, ки соли 2009 додашудааст, эътибор надорад.

***Шиносномаи шањрванди Љумњ-

урии Исломии Афѓонистон МориноШермуњаммад, ки дар шањри Душан-бе гум шудааст, эътибор надорад.

***Дафтарчаи имтињонии дониш-

љўи курси 6-уми Донишгоњи аграрииТољикистон, шўъбаи "Барќикунонїва автоматикунонии кишоварзї"Сулаймонов Исломиддин Файзид-динович тањти раќами Ш09187, кисоли 2007 дода шудааст, эътиборнадорад.

***Дафтарчаи имтињонии дониш-

љўи курси 6-уми Донишгоњи агра-рии Тољикистон, шўъбаи "Барќику-нонї ва автоматикунонии кишо-варзї" Сатторов Зикрулло Табаро-вич тањти раќами Б06129, ки соли2006 дода шудааст, эътибор надо-рад.

***Шањодатномаи тањсилоти

умумии асосї тањти раќами084820, ки онро мактаби тањси-лоти миёнаи умумии № 47(њоло№55)-и ноњияи Рўдакї ба Исмо-илов Абдуљалил Њошимовичсоли 1992 додааст, эътибор на-дорад.

Љамъияти дорои масъулиятимањдудии "Бастион-Компания" ба-рњам мехўрад.

***Ширкати комили "Рустам ва Ко"

фаъолияташро ќатъ менамояд.