ประชากรและแรงงานไทย

ส่�วนท�� 2

1

เอกส่ารอ�างอ�ง:• “การเปล��ยนแปลงโครงส่ร�างประชากร และส่ว�ส่ดิ�การส่�งคม” โดิย รศ . ดิร . ม�ทนา พิ�รนาม�ย• “ห้�าทศวรรษแห้�งการเปล��ยนแปลงใน ตลาดิแรงงานไทย” โดิย อ . ดิร . ก�ร�ยา ก#ลกลการ www.praipol.com

2

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษภาพิรวมตลาดิแรงงานในป% 2551• ประชากรท�&งห้มดิ 663. ล�านคน• ประชากรว�ยท'างาน 15 60( – ป% )

44 ล�านคน• ก'าล�งแรงงาน (labor force) 37.7

ล�านคน• นอกก'าล�งแรงงาน 63. ล�านคน (น�กเร�ยน น�กศ(กษา น�กบวช น�กโทษ ฯลฯ)

3

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

4

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานในเกษตรม�ส่�ดิส่�วนลดิลงตลอดิจาก

กว�า 80% ในป% 2503 เห้ล,อ 40% ในป% 2551• แรงงานในอ#ตส่าห้กรรมม�ส่�ดิส่�วนเพิ��มจาก 4 % ในป% 2503 เป-น 21% ในป% 2551

• แรงงานในบร�การม�ส่�ดิส่�วนเพิ��มจาก 14% ในป% 2503 เป-น 39% ในป% 2551

5

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานไทยไปท'างานในต�าง

ประเทศต�&งแต�ป% 2518• ช�วงแรกไปท'างานใน

ตะว�นออกกลางเป-นส่�วนให้ญ่�• ห้ล�งป% 2534 แรงงานไทยไป

ท'างานในเอเซี�ยมากท��ส่#ดิ (ไต�ห้ว�น เกาห้ล�ใต� ส่�งคโปร0)

6

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานไทยในต�างประเทศ

ท'างานเป-นช�างฝี%ม,อ ช�างเทคน�ค และบร�กร ในการก�อส่ร�าง และอ#ตส่าห้กรรมต�างๆ• ส่�วนให้ญ่�มาจากอ�ส่าน (อ#ดิรฯ

โคราช ขอนแก�น)

7

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเพิ��มของประชากรท'าให้�

จ'านวนและส่�ดิส่�วนของประชากรว�ยท'างานเพิ��มข(&น

8

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

9

2503 2513 2523 2533 2543 2553 2563

26.26 34.40 44.82 55.53 62.41 67.23 70.51

43% 45% 38% 28% 26% 22% 20%

52% 50% 56% 65% 65% 66% 65%

5% 5% 5% 7% 9% 11% 15%

จ'านวนประชากรท�&งห้มดิ(ล�านคน)

ส่�ดิส่�วนประชากรอาย#ต'�ากว�า15 ป% (ร�อยละ) เดิ4ก

ส่�ดิส่�วนประชากรอาย#ระห้ว�าง15-59 ป%(ร�อยละ) คนท'างาน

ส่�ดิส่�วนประชากรอาย#60 ป%ข(&นไป (ร�อยละ) คนแก�

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การศ(กษาของก'าล�งแรงงานไทยดิ�ข(&น– ป% 2538 จบประถมศ(กษา 78%

จบม�ธยมศ(กษา 13%– ป% 2551 จบประถมศ(กษา 57%

จบม�ธยมศ(กษา 28%

10

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แต�โอกาส่ทางการศ(กษาก4ท'าให้�อ�ตราการ

ม�ส่�วนร�วมในก'าล�งแรงงานไทยลดิลง (ร�อยละของก'าล�งแรงงานต�อประชากรว�ยท'างาน ) จาก 815. % ในป% 2

533 เป-น 73.4% ในป% 2551• ท'าให้�ขาดิแคลนแรงงานระดิ�บล�าง และ

แรงงานม�ฝี%ม,อ (ปวช . น�ยมเร�ยนต�อระดิ�บปร�ญ่ญ่าตร�)

11

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• ป7ญ่ห้าความไม�ส่อดิคล�องระห้ว�าง

อ#ปส่งค0อ#ปทาน:– ขาดิแคลนแรงงานระดิ�บล�าง ช�างฝี%ม,อ และว�ชาช�พิดิ�านว�ทยาศาส่ตร0และเทคโนโลย�– แต�ม�ป7ญ่ห้าว�างงานของแรงงานระดิ�บปร�ญ่ญ่าตร�ดิ�านส่�งคมศาส่ตร0 มน#ษยศาส่ตร0

12

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานต�างดิ�าวจากประเทศเพิ,�อน

บ�าน:– เศรษฐก�จโตเร4วและรวยกว�า จ(งดิ(งดิ9ดิแรงงานไร�ฝี%ม,อจากพิม�า เขมร และลาวเข�ามา– ป% 2553 จดิทะเบ�ยนจ'านวน 1.079 ล�านคน แต�ม�ท�&งห้มดิรวมประมาณ 2 -2.5 ล�านคน กว�า 80% เป-นพิม�า

13

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานต�างดิ�าวจากประเทศ

เพิ,�อนบ�าน:– เข�ามาท'างาน 3 ส่ (ส่กปรก เส่��ยงอ�นตราย และแส่นล'าบาก )ในเม,องให้ญ่�และชายแดิน เช�น งานบร�การ ก�อส่ร�าง เกษตร ประมง และคนร�บใช�ในบ�าน

14

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานต�างดิ�าวจากประเทศ

เพิ,�อนบ�าน:– ม�ท�&งค#ณและโทษ– ค#ณ: บรรเทาป7ญ่ห้าแรงงานขาดิแคลน กดิเง�นเฟ้<อและค�าจ�าง ช�วยอ#ตส่าห้กรรมใช�แรงงานเข�มข�น

15

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• แรงงานต�างดิ�าวจากประเทศเพิ,�อนบ�าน:– ม�ท�&งค#ณและโทษ–โทษ: แย�งงานคนไทย อ#ตส่าห้กรรมไม�ยอมปร�บเกรดิ เป-นภาระการคล�ง (พิยาบาล โรงเร�ยน ) และก�อป7ญ่ห้าส่�งคม– ภาคร�ฐย�งไม�ม�แผนบร�ห้ารจ�ดิการท��ส่อดิคล�องก�บการพิ�ฒนา และอย�างม�บ9รณาการ

16

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

การจ�างงาน:– ผ9�ม�งานท'าเป-นร�อยละของประชากรว�ยท'างาน (ท'างานอย�างน�อย 1 ช��วโมงในส่�ปดิาห้0 ค,อ ม�งานท'า“ ”)

17

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

• อ�ตราการจ�างงานลดิลงเพิราะการม�ส่�วนร�วมในก'าล�งแรงงานลดิลง (เร�ยนห้น�งส่,อส่9งข(&น ) และห้างานท'าไม�ไดิ� (ร#นแรงในช�วงห้ล�งว�กฤต�ป% 2540)

18

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

ส่ถานภาพิการท'างาน แบ�งเป-น: นายจ�าง ผ9�ท'างานส่�วนต�วผ9�ท'างานให้�ครอบคร�วโดิยไม�ไดิ�ร�บค�าจ�างล9กจ�างร�ฐบาล ล9กจ�างเอกชนการรวมกล#�ม (เช�น ส่ห้กรณ0)

19

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

ส่ถานภาพิการท'างาน ในป% 2551: ล9กจ�างเอกชน มากท��ส่#ดิ (34%) ผ9�ท'างานส่�วนต�ว มากรองลงมา (32%) ผ9�ท'างานให้�ครอบคร�วโดิยไม�ไดิ�ร�บค�าจ�าง (22%)

ล9กจ�างร�ฐบาล (9%)

20

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

ล9กจ�างเพิ��มข(&น ท'างานในครอบคร�วจ'านวนลดิลงตามการเปล��ยนของเกษตร และอ#ตส่าห้กรรม

21

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

ส่ถานภาพิการท'างาน : แรงงานในระบบ แรงงานนอกระบบค#�มครองควบค#มโดิยกฎห้มาย (แรงงาน และประก�นส่�งคม)

22

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

แรงงานนอกระบบไม�ค#�มครองควบค#มโดิยกฎห้มายประก�นส่�งคม ท'างานท��บ�าน เช�น เกษตรกร ร�บงานไปท'าท��บ�าน

อาช�พิอ�ส่ระไม�ม�ล9กจ�าง เช�น ห้าบเร�แผงลอย ข�บรถร�บจ�าง ช�างต�ดิผม

23

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

ในป% 2551 แรงงานท�&งห้มดิ 37.8 ล�านคน

แรงงานนอกระบบ 24.1 ล�านคน (64%) แรงงานในระบบ 13.7 ล�านคน (36%)

24

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• การเปล��ยนแปลงในตลาดิแรงงาน

การว�างงาน : ร�อยละของก'าล�งแรงงานท��ห้างานท'าไม�ไดิ� (ท'างานน�อยกว�า 1 ช��วโมงในส่�ปดิาห้0)อ�ตราการว�างงานของไทยต'�ามาตลอดิ และส่9งข(&นในช�วงว�กฤต�ป% 2540

25

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

26

อ�ตราการว�างงาน

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

27

อ�ตราการว�างงานแยกตามระดิ�บการศ(กษา ป% 2551

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• ค�าจ�าง

กฎห้มายค�าจ�างข�&นต'�าป% 2516 ม�คณะกรรมการไตรภาค� (ร�ฐบาล นายจ�าง และล9กจ�าง ) ก'าห้นดิส่'าห้ร�บแรงงานไร�ฝี%ม,อ เพิ��งเข�าท'างานไม�ถ(ง 1 ป%ในท#กส่าขาผล�ต ยกเว�น เกษตร และแรงงานนอกระบบ

28

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• ค�าจ�าง

ค�าจ�างข�&นต'�า ให้�เพิ�ยงพิอส่'าห้ร�บผ9�ใช�แรงงานในการดิ'ารงช�พิพิ�จารณาจาก ค�าครองช�พิ อ�ตราเง�นเฟ้<อ มาตรฐานการครองช�พิ ความส่ามารถในการจ�ายของนายจ�าง ต�นท#นการผล�ต และผล�ตภาพิของแรงงาน

29

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• ค�าจ�าง

ค�าจ�างท��วไป เพิ��มส่9งข(&นโดิยตลอดิช�วงป% 2533 – 2551 ยกเว�นช�วงว�กฤต�ป% 2540

30

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ• ค�าจ�าง

ในช�วง 2533 – 2540 ค�าจ�างแท�จร�ง (ต�วเง�น – เง�นเฟ้<อ ) เพิ��มป%ละ 6% ในช�วง 2541 – 2551 ค�าจ�างแท�จร�ง (ต�วเง�น – เง�นเฟ้<อ ) เพิ��มป%ละ 1.3%ดิ�งน�&น ควรปร�บค�าแรงข�&นต'�า?

31

แรงงานไทยในห้�าทศวรรษ

ในช�วง 2541 – 2551 ค�าจ�างแท�จร�ง (ต�วเง�น – เง�นเฟ้<อ )เพิ��มป%ละ 1.3%ดิ�งน�&น ควรปร�บค�าแรงข�&นต'�า? 32