รายวิ�ชา 241208 นวิตกรรมและเทคโนโลย�สารสนเทศเพื่��อการเร�ยนร��

คณะศ�กษาศาสตร มหาวิ�ทยาลยขอนแก#น

ม$มมองทางจิ�ตวิ�ทยาท��เก��ยวิกบเทคโนโลย�และส��อการ

ศ�กษา

Chapter 3

นางสาวณั�ฐชญา เพ็�งธรรมรหั�สน�กศึ�กษา 563050086-6นายประชา นาจร�ญ รหั�สน�กศึ�กษา 563050106-6นายภั�ทรพ็งศึ� วรศึ�กดิ์ !มหัาศึาล รหั�สน�กศึ�กษา 563050120-2นายรชต ทองคำ&าส'ข รหั�สน�กศึ�กษา 563050124-4 น�กศึ�กษาระดิ์�บปร ญญาตร*ช� +นป,ท*- 2 สาขาว ชาคำณั ตศึาสตรศึ�กษา

สมาช�กในกล$#ม

เสนออาจารย� ดิ์ร. อน'ชา โสมาบ'ตร

หัล�งจากท*-ใช0ว ธ*การสอนท*-เน0นใหั0น�กเร*ยนจดิ์จ&าคำวามร� 0ของคำร�เป1นหัล�ก คำร�สมศึร* จ�งเปล*-ยนว ธ*การสอนใหัม2เพ็3-อใหั0สอดิ์คำล0องก�บคำวามเปล*-ยนแปลงของเทคำโนโลย*สารสนเทศึในป5จจ'บ�น โดิ์ยน&าส3-อเข0ามาใช0ในการเร*ยนการสอนโดิ์ยคำร�สมศึร*ไดิ์0สร0างส3-อข�+นมาตามแนวคำวามคำ ดิ์ และประสบการณั�ของตนเอง เช2น ในส3-ออยากใหั0ม*ข0อคำวามร� 0ก�น&าเน3+อหัามาบรรจ' อยากใหั0ม*ร�ปภัาพ็ประกอบก�น&าร�ปภัาพ็มาบรรจ'ในส3-อแทนการบอกจากคำร� และเพ็ -มเทคำน คำทางกราฟิ8กต2างๆ เข0าไป เพ็3-อใหั0เก ดิ์คำวามสวยงามตรงตามแนวคำ ดิ์ของตนและส2งเสร มการสอนของตนเองใหั0ม*ประส ทธ ภัาพ็มากข�+นแต2พ็อใช0ไปไดิ์0ระยะหัน�-งพ็บว2าในช2วงแรกๆ ผู้�0เร*ยนใหั0คำวามสนใจเป1นอย2างมาก เพ็ราะม*กราฟิ8กท*-ดิ์�งดิ์�ดิ์คำวามสนใจแต2พ็อหัล�งจากน�+นไปส�กระยะผู้�0เร*ยนก�ไม2ใหั0คำวามสนใจก�บส3-อท*-คำร�สมศึร*สร0างข�+นท�+งผู้ลการเร*ยนและกระบวนการเร*ยนร� 0ของผู้�0เร*ยนเม3-อเปร*ยบเท*ยบก�บว ธ*การสอนแบบเดิ์ มท*-เคำยใช0ก�ไม2แตกต2างก�น จ�งท&าใหั0คำร�สมศึร*กล�บมาทบทวนใหัม2ว2าท&าไมจ�งเป1นเช2นน*+ในฐานะท*-น�กศึ�กษาเป1นคำร�น�กเทคำโนโลย*ทางการศึ�กษาจะม*ว ธ*การช2วยเหัล3อคำร�สมศึร*อย2างไร

สถานการณ ปั+ญหา (PROBLEM-BASED LEARNING)

1. ว เคำราะหั�หัาสาเหัต'ท*-ท&าใหั0การเร*ยนร� 0จากส3-อของคำร�สมศึร*ไม2ตรงตามเป;าประสงคำ� ท*-ต0องการใหั0เก ดิ์ข�+นพ็ร0อมอธ บายเหัต'ผู้ล2. ว เคำราะหั�ว2าแนวคำ ดิ์เก*-ยวก�บแนวคำ ดิ์ในการออกแบบการสอนและส3-อการสอนว2า มาจากพ็3+นฐานใดิ์บ0างและพ็3+นฐานดิ์�งกล2าวม*คำวามส�มพ็�นธ�ก�นอย2างไร3. ว เคำราะหั�ว2าในย'คำป5จจ'บ�นท*-ส�งคำมโลกม*การเปล*-ยนแปลงตลอดิ์จนกระบวนท�ศึน�ใหัม2 ของการจ�ดิ์การศึ�กษาในการออกแบบการสอนและส3-อการสอนน�+นคำวรอย�2พ็3+นฐาน ของส -งใดิ์บ0างอธ บายพ็ร0อมใหั0เหัต'ผู้ลและยกต�วอย2างประกอบ

ภารก�จิ

1. วิ�เคราะห หาสาเหต$ท��ท.าให�การเร�ยนร��จิากส��อของคร�สมศร� ไม#ตรงตามเปั0าปัระสงค ท��ต�องการให�เก�ดข�2นพื่ร�อมอธิ�บายเหต$ผล

จากการเร*ยนการสอนแบบเดิ์ มของคำร�สมศึร* คำ3อ การท*-คำร�สอนไปเร3-อยๆ โดิ์ยท*-ใหั0ตนเองเป1นผู้�0อธ บาย

บรรยายเน3+อหัา แต2เพ็*ยงฝ่=ายเดิ์*ยว และใหั0น�กเร*ยนจดิ์จ&า เน3+อหัาท*-สอน ซึ่�-งคำวามร� 0ท*-น�กเร*ยนไดิ์0ร�บ กล�บม*อย�2ไดิ์0ไม2

นาน น�กเร*ยนก�ล3มเน3+อหัาท*-ไดิ์0เร*ยนไป คำร�สมศึร*จ�งปร�บ เปล*-ยนว ธ*การสอน โดิ์ยการน&าส3-อเทคำโนโลย*ท*-ท�นสม�ยมา

ช2วยในการสอน ซึ่�-งเพ็ -มคำวามสนใจในการเร*ยนของ น�กเร*ยนมากย -งข�+น แต2ถึ�งกระน�+น พ็อใช0ส3-อไดิ์0ไม2นาน

น�กเร*ยนก�เก ดิ์เบ3-อและกล�บมาในว�งวนเดิ์ ม คำ3อ ล3มเน3+อหัาท*-เร*ยนไปอ*กเช2นเดิ์*ยวก�น

จะเหั�นว2า แนวคำ ดิ์ในการจ�ดิ์การเร*ยนการสอนของ คำร�สมศึร* จะไปตรงก�บม'มมองทางจ ตว ทยาการเร*ยนร� 0

กล'2มพ็ฤต กรรมน ยม ซึ่�-งคำร�สมศึร*อาจจะไม2ร� 0ก�ไดิ์0ว2า แนวคำ ดิ์ในการสอนของตน จะไปตรงก�บม'มมองจ ตว ทยา

ข0อน*+ จ ตว ทยาการเร*ยนร� 0กล'2มพ็ฤต กรรมน ยม กล2าว

โดิ์ยสร'ปคำ3อ เป1นการม*ส -งเร0า และเก ดิ์พ็ฤต กรรมการตอบ สนองเป1นการเร*ยนร� 0 คำร�สมศึร*น&าส3-อมาใช0 เป1นส -งเร0า ม'2ง

เน0นใหั0น�กเร*ยนสามารถึจดิ์จ&าคำวามร� 0ใหั0ไดิ์0ในปร มาณัมาก ท*-ส'ดิ์ งานของคำร�ผู้�0สอนจะเป1นผู้�0น&าเสนอข0อม�ล บทบาท

ของน�กเร*ยนเป1นผู้�0ร �บข0อม�ล ตอบสนองการเร*ยนโดิ์ยท*- น�กเร*ยนม*คำวามกระต3อร3อร0น ใหั0คำวามสนใจในการเร*ยน

มากย -งข�+น แต2เม3-อผู้2านไประยะหัน�-ง การใช0ส3-อเดิ์ ม ว ธ*การ เดิ์ มซึ่&+าๆ แน2นอนว2า พ็ฤต กรรมท*-ตอบสนองแบบเดิ์ มจะ

หัายไป เน3-องดิ์0วยคำวามเคำยช นจากว ธ*การเร*ยนเก2าๆ ซึ่�-งก� เหัม3อนก�บว2า คำร�สมศึร*สอนในแบบเดิ์ ม เพ็*ยงแคำ2ม*ส3-อเพ็ -ม

เข0ามาในการเร*ยนการสอนเท2าน�+น แต2แก2นหัล�กก�ย�งคำงเป1นการอธ บายถึ2ายทอดิ์คำวามร� 0ใหั0น�กเร*ยนแต2ฝ่=ายเดิ์*ยว

เหัม3อนเดิ์ ม การเร*ยนเช2นน*+ จ�งไม2ไดิ์0ผู้ลดิ์*ตามท*-คำร�สมศึร*ต0องการ

2. วิ�เคราะห วิ#าแนวิค�ดเก��ยวิกบแนวิค�ดในการออกแบบการสอน และส��อการสอนวิ#ามาจิากพื่�2นฐานใดบ�างและพื่�2นฐานดงกล#าวิ ม�ควิามสมพื่นธิ กนอย#างไร

ปั+จิจิยพื่�2นฐานของการออกแบบส��อการ

สอน

เป;าหัมายของ การเร*ยนการ

สอน

ล�กษณัะ ของผู้�0

เร*ยน

ล�กษณัะแวดิ์ล0อมของการผู้ล ตส3-อ

ล�กษณัะของส3-อ

การออกแบบส��อ

เป1นส -งท*-ก&าหันดิ์พ็ฤต กรรมข�+นส'ดิ์ท0ายของผู้�0เร*ยน ว2าจะม*ล�กษณัะเช2นไร โดิ์ยท�-วไปน ยมก&าหันดิ์พ็ฤต กรรมท*-

เป1นเป;าหัมายของการเร*ยนการสอนไว0เป1น 3 ล�กษณัะ 1. พ็ฤต กรรมดิ์0านพ็'ทธ พ็ ส�ย (Cognitive Domain) เป1นพ็ฤต กรรมท*-แสดิ์งว2าไดิ์0เก ดิ์ป5ญญาคำวามร� 0ในเน3+อหัา

ว ชาน�+น ๆ แล0ว สามารถึท*-จะบอก อธ บาย ว เคำราะหั� ส�งเคำราะหั� หัร3อแก0ป5ญหัาเก*-ยวก�บเน3+อหัาคำวามร� 0น� +นไดิ์0

2. พ็ฤต กรรมดิ์0านท�กษะพ็ ส�ย (Psychomotor

Domain) เป1นพ็ฤต กรรมดิ์0านท�กษะของร2างกายในการ เคำล3-อนไหัว ลงม3อท&างาน หัร3อคำวามว2องไว

ในการแก0ป5ญหัา 3. พ็ฤต กรรมดิ์0านจ ตพ็ ส�ย (Affective Domain) เป1นพ็ฤต กรรมท*-แสดิ์งถึ�งคำวามร� 0ส�กดิ์0านอารมณั�ท*-ม*ต2อส -งท*-เร*ยนร� 0และสภัาพ็แวดิ์ล0อม

1. เปั0าหมายของการเร�ยนการสอน

คำวามเหัมาะสมก�บว�ย คำวามสนใจ ระดิ์�บช�+น คำวามร� 0 ท�กษะ พ็3+นฐาน และประสบการณั�ของผู้�0เร*ยน

เน3+อหัาและรายละเอ*ยดิ์ของส3-อชน ดิ์หัน�-งๆ ย2อมแปรตามอาย' และคำวามร� 0พ็3+นฐานของผู้�0เร*ยน แต2โดิ์ย

สภัาพ็คำวามเป1นจร งแล0ว ผู้�0เร*ยนแต2ละคำนย2อมม*คำวามแตก ต2างก�น หัากจะน&ามาเป1นเกณัฑ์�ในการพ็ จารณัาส3-อย2อมท&า

ไม2ไดิ์0 ในทางปฏิ บ�ต จ�งใช0ล�กษณัะของผู้�0เร*ยนในกล'2มหัล�ก เป1นพ็3+นฐานของการพ็ จารณัาส3-อก2อน หัากจ&าเป1นจ�งคำ2อย

พ็ จารณัาส3-อเฉพ็าะส&าหัร�บผู้�0เร*ยนในกล'2มพ็ เศึษต2อไป

2. ลกษณะของผ��เร�ยน

ว�ยอน'บาล ว�ยประถึม ว�ยม�ธยม ระดิ์�บ

อ'ดิ์มศึ�กษา

ไดิ์0แก2ล�กษณัะก จกรรมการเร*ยน ซึ่�-งคำร�อาจจ�ดิ์ไดิ์0 หัลายร�ปแบบ เช2น

- การสอนกล'2มใหัญ2 ในล�กษณัะของการบรรยายการสาธ ต

- การสอนกล'2มเล�ก - การสอนเป1นรายบ'คำคำลก จกรรมการเร*ยนการสอนแต2ละล�กษณัะย2อม

ต0องการส3-อต2าง ประเภัท ต2างขนาดิ์ เช2น ส3-อประเภัทสไลดิ์�ภัาพ็ยนตร�ม*คำวามเหัมาะสมก�บการเร*ยนในล�กษณัะกล'2ม

ใหัญ2 ว*ดิ์*โอ ภัาพ็ขนาดิ์กลาง เหัมาะก�บการสอนกล'2มเล�กส2วนส3-อส&าหัร�บรายบ'คำคำลจะต0องในล�กษณัะเฉพ็าะต�วท*-จะ

เป8ดิ์โอกาสใหั0เดิ์�กไดิ์0 เร*ยนร� 0 และว�ดิ์ผู้ลดิ์0วยตนเอง

3. ลกษณะแวิดล�อมของการผล�ตส��อ

ในการออกแบบและผู้ล ตส3-อ ล�กษณัะเฉพ็าะของส3-อ ต2าง ๆ การออกแบบใหั0การน&าไปใช0 สามารถึเร0าคำวามสนใจ

ใหั0คำวามหัมาย และม*ผู้ลต2อประสบการณั�การเร*ยนร� 0แก2ผู้�0 เร*ยนซึ่�-งส3-อแต2ละชน ดิ์ม*คำวามเหัมาะสมก�บผู้�0เร*ยนบางระดิ์�บ

หัร3อเหัมาะก�บจ&านวนผู้�0เร*ยนท*-แตกต2างก�น ซึ่�-งส3-อท*-ดิ์*น�+นคำวรม*ล�กษณัะดิ์�งต2อไปน*+

1. เร0าคำวามสนใจ2. บอกว�ตถึ'ประสงคำ�3. ทวนคำวามร� 0เดิ์ ม4. การเสนอเน3+อหัา5. ช*+แนวทางการเร*ยนร� 06. กระต'0นการตอบสนอง7. ทดิ์สอบคำวามร� 08. การจ&าและน&าไปใช0

4. ลกษณะของส��อ

การออกแบบการสอน ผู้�0สอนจะต0องคำ ดิ์ว ธ*การท*-จะน&าเสนอ หัร3อถึ2ายทอดิ์

คำวามร� 0ผู้2านการสอนโดิ์ยใช0ส3-อ ซึ่�-งการออกแบบว ธ*การ สอนแต2ละคำร�+ง ต0องอาศึ�ยองคำ�ประกอบหัลายๆดิ์0าน ท�+ง

ต�วส3-อ สภัาพ็คำวามพ็ร0อมของผู้�0เร*ยน ว'ฒิ ภัาวะของผู้�0 เร*ยน คำวามพ็ร0อมของหั0องเร*ยนหัร3อสถึานท*-ในการ

ท&าการเร*ยนการสอน ท*-ส&าคำ�ญ ผู้�0สอนจะต0องเข0าใจถึ�งว ธ* การท*-ก2อใหั0เก ดิ์กระบวนการเร*ยนร� 0 ซึ่�-งในบทเร*ยนน*+ น&า

เสนอม'มมองทางจ ตว ทยาการเร*ยนร� 0ท� +ง 3 ดิ์0าน คำ3อ 1. ม'มมองทางจ ตว ทยาการเร*ยนร� 0กล'2ม

พ็ฤต กรรมน ยม 2. ม'มมองทางจ ตว ทยาการเร*ยนร� 0กล'2มพ็'ทธ

น ยม 3. ม'มมองทางจ ตว ทยาการเร*ยนร� 0กล'2มคำอน

สตร�คำต ว สต� ซึ่�-งการเล3อกใช0ว ธ*การสอนแบบใดิ์ ก�ข�+นอย�2ก�บ

สถึานการณั�หัร3อคำวามเหัมาะสมในเวลาน�+น

3. วิ�เคราะห วิ#าในย$คปั+จิจิ$บนท��สงคมโลกม�การ เปัล��ยนแปัลง ตลอดจิน

กระบวินทศน ใหม#ของการจิดการศ�กษา ในการ ออกแบบการสอนและ

ส��อการสอนน2นควิรอย�#พื่�2นฐานของส��งใดบ�างอธิ�บาย พื่ร�อมให�เหต$ผล

และยกตวิอย#างปัระกอบ จากการท*-น&าเสนอไปในข0อท*- 2 ซึ่�-งกล2าวถึ�งป5จจ�ยและ พ็3+นฐานของการออกแบบส3-อและการสอน เราจะต0องผู้นวก

และบ�รณัาการพ็3+นฐานน�+นเข0าก�บแนวคำ ดิ์ ม'มมองทาง จ ตว ทยาการเร*ยนร� 0ท� +ง 3 ดิ์0าน โดิ์ยในย'คำป5จจ'บ�น การ

จ�ดิ์การสอนและใช0ส3-อคำวรใช0คำวบคำ�2ก�บแนวคำ ดิ์จ ตว ทยาการ เร*ยนร� 0ตามแนวคำอนสตร�คำต ว สต� ซึ่�-งเช3-อว2า เป1นแนวทาง

การจ�ดิ์การเร*ยนร� 0ท*-ม*ประส ทธ ภัาพ็มากท*-ส'ดิ์ แต2บางคำร�+ง การเร*ยนการสอนก�ข�+นอย�2ก�บสถึานการณั� คำวามเหัมาะสม

ล�กษณัะของส3-อ ล�กษณัะของผู้�0เร*ยน และเป;าหัมายของการ เร*ยนการสอน ว2าคำวรใช0ร�ปแบบการเร*ยนร� 0แบบใดิ์ เราจ�ง

จ&าเป1นต0องศึ�กษาแนวทางการเก ดิ์กระบวนการเร*ยนร� 0ท� +ง 3 ดิ์0าน ซึ่�-งต2างก�ม*ข0อดิ์*ข0อเส*ยแตกต2างก�นไป

ต�วอย2างเช2น ในการเร*ยนการสอนว ชาคำณั ตศึาสตร�หัร3อ ว ทยาศึาสตร� ร�ปแบบการสอนก�คำวรจะใช0แนวการเร*ยนร� 0

ตามกล'2มคำอนสตร�คำต ว สต�ท*-เน0นผู้�0เร*ยนเป1นศึ�นย�กลาง ใหั0เก ดิ์การคำ ดิ์ เก ดิ์คำวามเข0าใจ เก ดิ์ว เคำราะหั� ส�งเคำราะหั�

และการสร'ปองคำ�คำวามร� 0ดิ์0วยต�วเอง แทนท*-จะร�บข0อม�ลคำวามร� 0จากคำร�ท*เดิ์*ยว

หัร3อว ชาภัาษาไทย ว ชาภัาษาอ�งกฤษ ว ชาส�งคำมท*-คำ'ณัคำร� สมศึร*สอน ก�อาจจะใช0แนวการเร*ยนร� 0ตามกล'2มพ็'ทธ

น ยม อธ บายสร0างคำวามเข0าใจใหั0น�กเร*ยนเป1นล&าดิ์�บ ใช0ส3-อเป1นองคำ�ประกอบช2วยใหั0น�กเร*ยนม*แนวทางในการจดิ์จ&าหัร3อล&าดิ์�บองคำ�คำวามร� 0ของตนเอง

ส -งเหัล2าน*+เป1นเพ็*ยงการยกต�วอย2าง ในการเร*ยน การสอนจร ง ไม2จ&าเป1นว2าว ชาคำณั ตศึาสตร�หัร3อว ชาสาย

คำ&านวณัจะต0องใช0ทฤษฎี*คำอนสตร�คำต ว สต�เสมอไป หัร3อ ว ชาพ็วกคำวามจ&าเช2นส�งคำมศึ�กษา หัร3อภัาษาต2างๆ อาจ

ไม2ไดิ์0ใช0แคำ2ทฤษฎี*พ็'ทธ น ยม คำนเป1นคำร�จะต0องสามารถึเล3อกใช0ว ธ*การสร0างคำวามร� 0ใหั0น�กเร*ยนไดิ์0อย2างเหัมาะสม

ตามสถึานการณั�ไดิ์0 ซึ่�-งเช3-อว2าจะส2งผู้ลใหั0ประส ทธ ภัาพ็ใน การสอนแต2ละว ชา ดิ์*ข�+นกว2าท*-เป1นอย�2

ขอบค$ณครบ / ค#ะ