رد يروآﻮﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ†وآوری سازمانی.pdf · 1391 ﺰﻴﻳﺎﭘ ،3...

ی د دانشكده مديريت دانشگاه تهران دو 3ه ، شمار4دوره 1391 پاييز

91-106صص

هاي ايراني نوآوري در شركت فرايندشناسي آسيب

4الدين مهدي تاج ،3اسماعيل اقبال، 2غالمرضا طالقاني ،1عباس رستگار

يكـي از عوامـل موفقيـت عنـوان ، بهبه آن نوآوري و مباحث مربوط ،اي اخيره در سال :چكيدهاينكه . وجه بوده استبسيار مورد ت ،وكارها و همچنين راهي براي ورود به بازارهاي جهاني كسب

يـك محصـول ي ي بـراي ارائـه فرايندچه دراصلشود و ها چگونه انجام مي نوآوري در شركتنـوآوري بسـيار مـورد ي شود، يكي از مسائل مهمي است كه در حـوزه مي پيموده جديد به بازاردر شركت فعـال 10طور خاص در به نوآوري فرايند ،شده است تالشبر اين اساس .توجه است

براي انجام ايـن .مورد بحث و بررسي قرار گيرد فناوري اطالعاتصنعت مواد غذايي و ي زمينهو درجمع سه نفر از مديران ارشد هر شركت با شركت براي بررسي انتخاب شدند و 10 پژوهش،

بـا ها هاي حاصل از مصاحبهداده. عمل آمد به ساختار هاي نيمهمصاحبه ،نفر از اين مديران 30 باي هـا شـركت نتايج حاكي از آن بود كـه .تجزيه و تحليل شدند استفاده از روش آنتروپي شانون

.هاي اساسي بودند ، داراي آسيب"سازي تجاري "و "پردازيايده " ي در دو مرحله مورد بررسي

يـل سـازي، آنتروپـي شـانون، تحل پردازي، تجارينوآوري، ايده فرايندنوآوري، :هاي كليدي واژه .محتوا

دانشگاه سمنان، ايران ،استاديار گروه مديريت. 1 دانشگاه تهران، ايران ،دانشيار گروه مديريت دولتي. 2 دانشگاه تهران، ايران ،كارشناس ارشد مديريت كارآفريني. 3 دانشگاه تهران، ايران ،كارشناس ارشد مديريت كارآفريني. 4

12/09/1390: ت مقالهافيخ دريتار 15/05/1391: مقاله ييرش نهايخ پذيتار

اسماعيل اقبالي: سنده مسئول مقالهينوE-mail: [email protected]

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 92 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دو مقدمه

هد توجه بسـيار شا غيرعلمي،ي ها و چه در نوشته علميهاي چه در نوشتهگذشته ي در طول دهه ايجــاد مزيــت رقــابتي پايــدار شــده اســتبــراي اساســيعنــوان عــاملي بــه ،بــه نــوآوريزيــاد

)Johannessen, Olsen and Lumpkin, 2001(. اسـت وكـار كسـب نوآوري از اجزاي اساسي و بنيادين كارآفريني و عامـل اساسـي موفقيـت

)Lado and Olivares, 2000.( ي هـا شـركت چراكه اغلب ؛ ي ايراني بسيار حياتي استها شركتدر ويژه به ،نوآوري ي مسئله

ايـن مشـكل، ي دارند و يكـي از داليـل عمـده ايراني توانايي رقابت با همتاهاي خارجي خود را ن ،چـون پژوهشـگراني و كارشناسـان . هاي ايراني است و بنگاه ها شركتنوآوري در ناتوانيمربوط

و 1990، پـورتر در سـال 1998لـت و تومـاس در سـال ها رلي،ها ،1951در سال برنز و استاكر يمهـم در عملكـرد، موفقيـت و بقـا ، قابليت نوآوري را يك عامل بسـيار 1934شومپيتر در سال

بنـابراين بسـيار مهـم اسـت كـه ). Hult, Hurley and Knight, 2004( داننـد مـي وكار كسبكـه شـركت توانـايي و تمايـل بـه پرورش دهند؛ به اين معنا قابليت نوآوري را در خود ها شركت

;Hult, Snow and Kandemir, 2002( نـوآوري را در خـود ايجـاد كنـد فراينـد درگيـري در Hurley, Hult and Knight, 2004( گام در اين راه نيـز درك، شـناخت و آسـيب نخستينو-

را گونـاگوني مختلف مراحل پژوهشگراناينكه با وجود .ها است نوآوري در سازمان فرايندشناسي اند كـه دهبه كليتي يكسان اشاره كر آنهاگيرند، با اين حال تمامي نوآوري در نظر مي فرايندبراي

و در ايـن )1378 سـلطاني، ( اسـت شـامل مراحـل زيـر 1996در سـال گري و مورونه از ديدگا .شود پژوهش نيز از آن با عنوان فرايند استاندارد نوآوري ياد مي

ي شناسي در مقايسه با مطالعات ديگر پيش رو، از نظر روشقابل توجه اينكه پژوهش ي نكتهاز . در پيش گرفتـه اسـت ي رامتفاوت درويكرانجام رسيده است، ي نوآوري در ايران به كه در حوزهانـد، ي ايرانـي نپرداختـه هـا شركتنوآوري در فرايندطور خاص به چنداني به مطالعاتآنجايي كه

عـد پـژوهش بـرآن شـد تـا بـراي افـزايش ب ايـن هـاي مختلـف، بنابراين پـس از بررسـي روش از ـ موضوعاتي است كه در مورد آنها پژوهشـي انجـام نشـده اسـت ي كه الزمهـ ندگي كن كشف

هـاي كـه از ويژگـي ـ گيـري در حجـم بـاال اين موضوع پرداخته و از نمونه ي نزديك به مطالعهكيفي در سطح هاي در مقايسه با پژوهشكنندگي نيز عد كشفاز نظر ب و استكمي هاي پژوهش

سازي تجاري آزمايشتوسعهبررسيپردازي ايده

93 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ هاي ايراني يند نوآوري در شركتاشناسي فر آسيب

كيفـي بهـره پـژوهش رويكرد با بدين منظور از ابزار مصاحبه و .ـ پرهيز كند دتري قرار دار پايينشركت بزرگ ايران و بـا 10در ،نوآوري فرايندشده است ي پيش رو تالش مطالعهدر .گرفته شد

بـراي ايـن . استفاده از فن تجزيه و تحليل محتوا و روش آنتروپي شانون، مورد بررسي قرار گيـرد مختلف مورد بحث و بررسي قرار گرفتـه اسـت، پژوهشگراننوآوري از ديدگاه فرايند نخستكار

ساختاريافته با مديران ارشد هر شركت، چگونگي طـي كـردن هاي نيمهمصاحبه ي وسيله سپس بههمچنـين از . هاي خاص آن در شركت مورد نظر، مورد توجه قرار گرفـت نوآوري و ويژگي فرايندنـوآوري در هـر فراينـد استفاده شـده اسـت و "مدل مبنا"عنوان به) 1996( مورون گري و مدل

.شركت با اين مدل مورد مقايسه و ارزيابي قرار گرفته است

ي پژوهش پيشينهجديد توليد، يـك سـاختار فرايندكاال يا خدمت جديد، ي تواند ارائهمي شومپيتر نوآوري از ديدگاه

,Cohn( اسـت وكار كسـب كارگيري در سازمان يـا هجديد يا سيستم اداري جديد باشد كه قابل بand Klepper, 1996.(

عنوان يك بخـش كليـدي در همعرفي آن ب ،گر است آنچه در تعاريف امروزي از نوآوري جلوهنهفته است و بسـياري از پژوهشـگران و ) 1985( كارآفريني است كه اين در تعريف دراكر فرايند ).Afuah, 1995( گذارندبر اين عقيده صحه ميكارآفريني ي پردازان حوزه نظريه

نوآوري را عملي مختص كارآفرين قلمـداد كـرده كـه بـدين وسـيله كـارآفرين، منـابع دراكرخواهد كند كه افزايش پتانسيل ارزش را درپيزاي جديد يا غناي منابع موجود را فراهم مي ارزشي قابـل هـا هـا را بـه ايـده فرصت ،آني است كه كارآفرين توسط فراينددر واقع نوآوري . داشت

بخشـند كمك اين ابزار است كه آنهـا بـه تغييـرات شـتاب مـي كند و به عرضه به بازار تبديل مي)Szmytkowski, 2005.(

مل تعاريفي بود كه پيش از اين ارائـه أعنوان بخش برجسته و قابل ت هي بودن نوآوري بفراينددر سال گري و مورون ،1988در سال انتر و روزابت ك ،مختلفي چون پژوهشگرانبدين علت . شد

نوآوري اظهار نظـر كردنـد كـه تفـاوت آنهـا در فراينددر خصوص ،1984 در سال دفت و 1996ها ارائـه شـده اسـت فراينـد برخـي از ايـن 1ي شماره جدولدر . است فرايندمراحل مختلف اين

:)1378 سلطاني،(

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 94 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دو حققان مختلفنوآوري از ديدگاه م فرايند .1جدول

تشريح مدل نوآوري فرايندهاي مدل

"دفت"نوآوري از ديدگاه فرايند)1984(

عنـوان نـوعي طور عام و نـوآوري بـه حل تغيير سازماني به در اين مدل راهبـين عملكـرد واقعـي و در ايـن مـدل مشـكل .طور خاص اسـت تغيير به

داخلـي رهايابتكانوآوري با تركيب فرايند. شود ميعملكرد مطلوب حس آغـاز شـده و سـپس بـا ،شود گيري ايده را منجر مي و مشكالت كه شكل

كردن امكانـات و تجهيـزات ي مستند طرح؛ تصميم؛ مشخص مراحل ارائه . يابد براي اجرا و تخصيص منابع ادامه مي

مراحل فرايند نوآوري از ديدگاه (1996)گري و مرن

ئـه دهنـد اه مفاهيم زيادي را ارك كنند تالش مي ها شركتدر مراحل اوليه ي ارائه شده ها بعد ايده ي در مرحله. كه قابليت بالقوه شدن را داشته باشند

با معيارهايي چون توسعه، بازارهاي بالقوه و نقاط ضـعف و قـوت شـركت ي مناسـب انتخـاب و توسـعه ها ايده. شود براي توسعه آن ايده بررسي مي

رسـند و آزمـايش مـي ي آنها به مرحلـه درنهايت تعدادي از. شوند داده مي تجاري خواهند شد

نوآوري از ديدگاه فرايندمراحل )1988( كانتر و رزابس

:نوآوري بر چهار گام زير استوار استفرايند هـاي نوآوري با درك فرصت :ورانهشكل دادن ايده و فعاليت نوآ .1

دست آمده كه توانايي آغاز فرايندهاي جديد هجديد توسط فرد يا افراد ب .دارندرا ) متفاوت از فرايندهاي موجود سيستم(

گيـري ايـده بايسـتي آن را ارائـه داد و پس از شكل :تشكيل ائتالف .2كسـب دست آورد تا بتوان بـا حمايت سازماني را در جهت اجراي آن به

حامي يا دوستاني در مطالعات بر وجود. دكرمشروعيت از منابع استفاده يا وجود ) Quinn, 1979; Madique,1980(سطوح باالي سازمان

.كيد دارندأت) Summers, 1986(هاي رسمي و غيررسمي ائتالفگردآوري تيمي براي اجـراي :نو و عملي كردن آن ي تحقق ايده .3

ه يـك مـدل اوليـه از ايـده ايجـاد اين مرحل ايده، گام سوم است كه در .شود مي

نوآوري انتقـال و توزيـع يكي از مراحل مهم فرايند :انتقال و انتشار .4در ايـن مرحلـه ). كـارآفريني ي مرحلـه ( آميز آن در بازار اسـت موفقيتجديد ي ي فني ايدهها اجتماعي اهميت بيشتري نسبت به ويژگي روابط .دارد


نـوآوري فراينـد توان دو مـدل كلـي را بـراي مي ،نوآوري فرايندزياد براي هاي وجود مدل بااي به آنهـا شـده اشاره در ذيلنوآوري كه فرايندكالسيك نوآوري؛ مدل نوين فرايند: متصور شد

Szmytkowski, 2005)( است

كالسيك نوآوري فرايند -1، رخــداد و زمــايش و خطــاآ ي وســيله از آغــاز دوران صــنعتي نــوآوري در اكثــر مواقــع بــه پــيشاز علـم و منـدي نظـام هـاي انقالب صـنعتي كـاربري . كرد مي شانسي نقش اصلي را بازي خوشك را بنيـان نهـاد كـه بـه نـوآوري ديدگاه كالسـي رويداداين . نوآوري كرد فرايندرا وارد فناوري

اتي منجر شوند كه توانند به اختراععلمي مي هاي اكتشاف. علمي اشاره دارد هاي مبناي اكتشافبربه صـورت يـك نـوآوري درنهايتيافته و گسترش وكار كسب ي برخي از اين اختراعات در حوزه

1ي شـماره مدل آبشاري رو به پايين است كـه در نمـودار فراينداين ي نتيجه. شود ميوارد بازار :كنيدمشاهده مي

نوآوري يندفرامدل كالسيك .1نمودار

ورود به . مدرن صنعتي بسيار موفق بود ي نوآوري و ايجاد جامعه فراينداين ديدگاه در تشريح ثر ؤدرآمد و فقير بسيار مـ اين مدل در يك دنياي كم. استمدل صنعتي از كارايي اين ي فرا جامعه . ياوردزياد دوام ن ،اما در بخش ثروتمند جهان كه مشتريان خواهان انتخاب بودند ،بود

نوآوري فرايندمدل نوين -2ايـن مـدل . نـوآوري شـد فراينـد گيري مدل نوين علل ناكارآمدي مدل كالسيك منجر به شكل

عد عنوان پيدا كردن روش جديد تركيب منابع بين ب پيتر از نوآوري است كه بهمبناي تعريف شومبر بـراي و بـازار فناورانـه يهـا نـايي در اين مدل بر تعامل بين توا. و بازار تعريف شده است فناوري). 2ي شـماره نمـودار (كنند كه ارزش افزوده ايجاد ميكيد شده است أتهايي جوي فرصتو جست

كشف اختراع بعد علمي

نوآوري بعد تكنولوژيكي انتقال و انتشار بعد كسب و كار

بعد اجتماعي

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 96 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دو ي هنوز به مرحلـه فناوريكه بازار و استمناسب هايي طور معمول براي محيط مدل كالسيك به

:مناسب است البازار در تكامل باهاي براي محيط "پل "ولي مدل ؛اند نرسيدهرشد

نوآوري فرايندمدل پل، .2 نمودار

بيان اهداف شركت منتخب ايراني با مـدل گـري و 10نوآوري در فرايند ي مقايسه اين پژوهشهدف اصلي

ال ت كه براي رسـيدن بـه ايـن مقصـود، سـؤ هاي آن اس و شناسايي آسيب 1996در سالمورون : زير طرح شدشرح به پژوهشاصلي

استاندارد نوآوري است؟ فرايندهاي منتخب ايراني مشابه نوآوري در شركت فرايندآيا :به شرح زير شكل گرفتند فرعي هاي سؤالو بر اين اساس

ــل ــا مراح ــده"آي ــردازياي ــده "، "پ ــي اي ــعه"، "بررس ــده ي توس ــده "، "اي ــايش اي و "آزم استاندارد نوآوري است؟ فرايندشده در مشابه مراحل طي ،شركت منتخب 10در "سازي تجاري"

پژوهش روش اي از پژوهش كه مطالعات تجربي چنداني در مورد آن انجام نشده است طور معمول وقتي حوزه به

. كيفـي گـرايش دارنـد پـژوهش بـه رويكـرد بيشـتر كه شوند آغاز مي توصيفي مطالعاتبا نوعي كـردن كليـات ي مشـخص بـرا كوچك ي دقيق و عميق در يك نمونه ي مطالعه ،هدف اي گفته به

كيفـي بـه چنـدين روش ي مطالعـه اصطالح :توان گفتمي تر بيان ساده به. ي مطالعه است حوزه. هاي عميـق اشـاره دارد ميداني، مشاهده يا مشاركت و مصاحبهي مطالعه همراه آوري داده بهجمع

آنهـا بـر ي امـا همـه ،وجـود دارد پژوهشـي اي بـين ايـن راهبردهـاي هاي قابل مالحظه تفاوتبـراي درك هبهترين را ،كيد دارند و بر اين مفهوم استوارند كه تجربهأت "هاشدن به داده نزديك"

علم

بازار تكنولوژي

جامعه


تـايي از 10يـك نمونـه پيش رو، ي بر اين اساس در مطالعه). 1384دالور، (رفتار اجتماعي استهـر شـركت از. انتخاب و مطالعات بر آنان متمركز شده است "مورد"عنوان ي بزرگ بهها شركت

مراحـل مختلـف (سه نفر از مديران ارشد انتخاب شدند، سپس بر اساس متغيرهاي مورد بررسـي سـاختاريافته بـا هـاي نيمـه صورت مصـاحبه طراحي شد و به هايي سؤال) استاندارد نوآوري فرايند

ت دق به ،تمامي مراحل علمي مصاحبه و مسائل مربوط به آن .گرفتها انجام مديران ارشد شركتها در هـر مرحلـه و بـا هـر متن مصاحبه. ها مورد توجه كامل بوده استتمامي مصاحبه فراينددر

اين ي نتيجه. و شواهد موجود نيز تطبيق داده شد و مورد جرح و تعديل واقع شد ها تيمدير با واقع. هاي منتخب بـود نوآوري در شركت فرايندآوري اطالعاتي دقيق از چگونگي طي شدن كار جمعمـورد مشـاهده بـود، ي به اطالعات دقيق و عميق در مورد پديـده در اين پژوهش نياز از آنجاكه

طور معمـول اطالعـات مطالعات موردي به. موردي انتخاب شد ي مطالعه اين پژوهش،استراتژي بـا در مقايسـه ها كاويبه باور برخي از محققان، مورد. دهند در اختيار پژوهشگر قرار ميرا پرباري

دارتر و ، معنـا گرايانـه ي تجربهبرخي فنون كمهاي فراينـد تواننـد جزئيـات تر هسـتند و مـي ربـار پي هـا شـيوه هـا يـا درون ايـن اسـتراتژي روش . ي بخشندروشن ،اجتماعي را در بستر مناسب خود

ي، كيفي يا تركيبـي از هـر دو كم ها روشد و ممكن است اين نگير مي متعددي مورد استفاده قرار طور عام بهشوند، ولي مي و فنون مشخص ها روش، ها اشند؛ گرچه اين موضوع بنا بر نوع پرسشب

).1382، و آذر الواني دانايي فرد،(اين فنون كيفي هستندها از روش آنتروپي شانون استفاده شده است كه رويكـردي نـو بـه تحليـل براي تحليل داده

مراحـل در ادامـه .هـا اسـت ي سيسـتم نظريهفته از تحليل محتوا است و برگر ي ها در حيطهداده :)1382دانايي فرد، الواني و آذر ،(ده استشارائه عمومي اين روش

گو بر حسب پاسخ ها فراواني مقوله .2جدول

پاسخگو مقوله ...

... 1

... 2 ⋮ ⋮ ⋮ ⋮ ... m

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 98 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دو بهنجـار 1ي ي شـماره دست آمده را با استفاده از رابطـه ههاي ب ماتريس فراواني) 1 ي مرحله

.كنيم مي

∑ )1ي رابطه 1,2, … , , 1, 2, … , مقدار عدم اطمينان حاصل از هر مقوله ،2 ي شمارهي با استفاده از رابطه) ي دوم مرحله .شود مي محاسبه

)2ي رابطه]ln.[

m

iji

ijj PPKE ∑=

−=1

1, 2, … , m

Kln

1= طوري كه به

,1 هـا با استفاده از بار اطالعاتي مقوله) ي سوم مرحله 2, … ضـريب اهميـت هـر ، , .محاسبه كرد 3 ي فاده از رابطهتتوان با اس مي را ها يك از مقوله

∑ )3ي رابطه=

= n

jj

jj

E

EW

1

1, 2, … , كـه اسـت ايـن ،ايجاد شود پژوهشي كه ممكن است در ذهن خواننده در قسمت روش سؤال

تعيـين كيفـي ي مطالعهچگونه در يك ،حجم نمونه، اعتبار دروني و بروني و مسائلي از اين دستمبتنـي بـر اصـول پـارادايم تفسـيري طور عـام بهكيفي كه مطالعاتشود؟ بايد اشاره شود كه مي

. گرايـي هسـتند بيشتر متكي به اصـول پـارادايم اثبـات و ندبسيار متفاوتي كم مطالعات با ،هستندطـور شوند كـه بـه كيفي بررسي مي مطالعاتنحو متفاوتي در بنابراين مسائل اشاره شده در باال به

:شوداي به آنها ميخالصه اشارهكيفي مبتني بر پارادايم تفسيري هستند كه مباني و اصـول آنهـا بـا پـارادايم بيشتر مطالعات

كـارگيري مفـاهيم و بنابراين محققان كيفي بايد در به. ي متفاوت استكممطالعات گرايي واثباتانــداز هشــيار بــوده و از چشــم ،گرايــي دارنــدريشــه در پــارادايم اثبــات كــه پــژوهشمعيارهــاي

از آنجا كه معيار . شناسي پارادايم تفسيري به اين مفاهيم و معيارها بنگرند شناسي و معرفت هستيكمي و مباني فكري آن دارد، ايـن امـر موجـب شـده كـه انديشـمندان مطالعاتريشه در ،روايي

هاي متفاوتي نسبت به اين معيار داشته باشند، از سوي ديگر منتقدان گيريكيفي موضع مطالعات. )1384، عليـزاده ، فقيهـي (انـد روايي مورد نقـد قـرار داده ي را از جنبه آنهمواره ،كيفيمطالعات


گونـه ي، روايـي را ايـن كم مطالعاتگرايي و شناسي اثبات در اصطالح 2003 در سال گالف شانياش را داشـته، آنچه را كه قصد ارزيـابي طور دقيق اندازه بهتا چه پژوهشيك : تعريف كرده است

در مطالعات كند، تعريف فوق اشاره مي) 2001(طور كه استن باكا همان سنجيده است و از سويي، عليزاده، فقيهي(چيزي نيست مطالعات كيفي، هدف ارزيابيِكه در كيفي جايگاه چنداني ندارد؛ چرا

برخي معتقدند . اندهاي مختلفي داشتهگيري في در رابطه با بحث روايي، موضعكيمحققان .)1384ـ كه روايي به كيفـي نـدارد و چـون ي مطالعـه هـيچ ارتبـاطي بـا ،يعنوان يك معيـار سـنتي كم

بنـابراين ي و كيفي متفاوتي هسـتند، هاي كم پارادايم ،شناسيشناسي و هستيشناخت هاي هفرضيالبتـه بيشـتر محققـان كيفـي نگـرش . كيفي كنار گذاشته شود مطالعاتدر بايد مفهوم روايي نيز

تري نسبت به بحث روايي دارند و معتقدند كه برخي مطالعات كيفي بهتر از برخـي ديگـر متعادلوقتـي از انديشمنداناين .كنند ميروايي را براي اشاره به اين تفاوت ذكر ي واژه ،هستند و اغلب

هايي همچون باورپذيري، قابل دفاع به واژه طور معمول به ،كنندحبت ميكيفي صمطالعات روايي مطالعـات كيفـي را از لحـاظ ،از سويي بسياري از محققـان . كننددار بودن اشاره مي بودن و امانت

-كيفي تعميم ي مطالعهدر . اي كوتاه به آن شده استاند كه اشارهپذيري مورد نقد قرار داده تعميمتعميم ميان جامعه، گروه يا سازمان مورد مطالعه به افراد، رويدادها و : دو جنبه استپذيري داراي

انـد، و تعمـيم بـه سـاير مورد مشاهده يا مصاحبه قـرار نگرفتـه طور مستقيم بههايي كه مجموعه، اولـين جنبـه را )1992( "مكسـول " .)1384، عليـزاده ، فقيهـي (هـا هـا يـا سـازمان جوامع، گروه

اهميـت ،كيفـي مطالعـات در . نامـد پذيري بيروني مي دوم را تعميم ي دروني و جنبهپذيري تعميمنـدرت ادعـاي زيـرا محققـان كيفـي بـه ؛پذيري بيروني اسـت پذيري دروني بيش از تعميم تعميم

مفيـد بـراي تقويـت راهبـرد دو . كننـد مـي هايشـان پذيري بيروني يافتـه صريحي در مورد تعميمدر . اسـت ) در گـردآوري اطالعـات (گرايـي ابـزار گرايي روش و كثرتتپذيري دروني، كثر تعميمهـاي خاص خارج شـده و پـژوهش پژوهشي گرايي روش، پژوهشگر از چارچوب يك طرح كثرت

در . گيردخود پي مي ي اوليه مطالعاتاي به قصد تكميل تازهپژوهش ديگري را با استفاده از طرح ؛ ولـي در داخـل آن از شـود ب طرح پژوهش خود خارج نميگرايي ابزار، پژوهشگر از چارچو كثرتپس در حالـت .)1384، عليزاده، فقيهي(كندو فنون متنوعي براي گردآوري داده استفاده مي ابزار

پذير ي انجامكم مطالعاتكيفي با ابزارها و معيارهاي ي مطالعهتوان گفت كه ارزيابي يك كلي مي .شودد انجام ميمطالعات با اصول خاص خو گونه از بلكه ارزيابي اين ؛نيست

آنتروپي شانون روشها با استفاده از هاي حاصل از مصاحبهتحليل دادهنشان داده 3نتايج داده هاي جمع آوري شده از طريق مصاحبه به روش آنتروپي شانون در جدول

.شده است كه جهت بهنجارنمودن تحليل گرديده اند

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 100 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دو هااصل از مصاحبهح هاي خامداده .3 جدول

تسؤاال Q1 Q2 Q3 Q4 Q5نفرات

P1 111 1 1 P2 011 1 1 P3 010 1 0 P4 010 1 0 P5 000 1 0 P6 111 1 0 P7 101 0 1 P8 001 1 0 P9 011 1 0

P10 010 1 1 P11 011 0 0 P12 011 0 0 P13 010 1 0 P14 000 0 0 P15 101 1 0 P16 101 1 0 P17 011 1 0 P18 011 1 1 P19 111 1 1 P20 010 0 0 P21 110 0 1 P22 111 1 1 P23 011 1 0 P24 001 1 0 P25 011 1 0 P26 000 1 0 P27 011 1 0 P28 010 1 0 P29 011 1 0 P30 111 1 0 8 24 20 22 9 جمع


بهنجار فراينداول در اين ي ي كه براي روش آنتروپي شانون ذكر شد، مرحلهفرايندبر اساس مشاهده 4ي شماره جدولدر نتايج آن را است كه) 3 ي شماره جدول(هاي خام كردن جدول داده

:كنيدمي هاي بهنجار شدهماتريس داده .4جدول


P10.110.0450.05 0.041 0.125 P200.0450.05 0.041 0.125 P300.04500.041 0 P400.04500.041 0 P50000.041 0 P60.110.0450.05 0.041 0 P70.1100.05 0 0.125 P8000.05 0.041 0 P900.0450.05 0.041 0 P100 0.04500.041 0.125 P1100.0450.05 0 0 P1200.0450.05 0 0 P1300.04500.041 0 P140000 0 P150.1100.05 0.041 0 P160.1100.05 0.041 0 P1700.0450.05 0.041 0 P1800.0450.05 0.041 0.125 P190.110.0450.05 0.041 0.125 P2000.04500 0 P210.110.04500 0.125 P220.110.045 0.05 0.041 0.125 P2300.0450.05 0.041 0 P24000.05 0.041 0 P2500.0450.05 0.041 0 P260000.041 0 P270 0.0450.05 0.041 0 P2800.04500.041 0 P290 0.0450.05 0.041 0 P300.1110.0450.05 0.041 0

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 102 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دواسـت كـه در سـؤال عدم اطمينان حاصل از هر مقولـه يـا ي بهمحاس فرايندگام دوم در اين

:شودمشاهده مي 5ي شماره جدول عدم اطمينان حاصل از هر مقوله .5 جدول


P1 -0.244-0.14-0.149-0.132 -0.259 P2 0-0.14-0.149-0.132 -0.259 P3 0-0.140-0.132 0 P4 0-0.140-0.132 0 P5 0 00-0.132 0 P6 -0.244-0.14-0.149-0.132 0 P7 -0.2440-0.1490 -0.259 P8 00-0.149-0.132 0 P9 0-0.14-0.149-0.132 0

P10 0-0.140-0.132 -0.259 P11 0-0.14-0.1490 0 P12 0-0.14-0.1490 0 P13 0-0.140-0.132 0 P14 0000 0 P15 -0.2440-0.149-0.132 0 P16 -0.2440-0.149-0.132 0 P18 0-0.14-0.149-0.132 -0.259 P19 -0.244-0.14-0.149-0.132 -0.259 P20 0-0.14-0.1490 0 P21 -0.244-0.14-0.1490 -0.259 P22 -0.244-0.14-0.149-0.132 -0.259 P23 0-0.14-0.149-0.132 0 P24 000-0.132 0 P25 0-0.14-0.149-0.132 0 P26 000-0.132 0 P27 0-0.14-0.149-0.132 0 P28 0-0.14-0.149-0.132 0 P29 0-0.14-0.149-0.132 0 P30 -0.244-0.14-0.149-0.13242 0 2.079- 3.178-3.295-3.09-2.197- جمع

0.611 0.6460.9080.9680.934 عدم اطمينان


ها اسـت كـه در جـدول ضريب اهميت هر يك از مقوله ي آخرين گام در اين تحليل محاسبه :خالصه شده است 6ي شماره

هاضريب اهميت هر يك از مقوله. 6جدول

Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 تسؤاال 0.15 0.229 0.2230.238 0.1587 ضريب اهميت

پژوهش هاي يافتهسـازي از پردازي و تجارياول و پنجم كه مربوط به مراحل ايده ي ايين دو مقولهضريب اهميت پ

هاي حاصل از مصاحبه و همچنين تطبيـق داده اساسكه بر دهد نشان مينوآوري هستند، فرايندهاي موجود، اين دو مرحله از تفاوت فاحشي در مقايسه با همين مراحل در آنها با شواهد و واقعيت

:اندطور جداگانه مورد بحث قرار گرفته بنابراين هر دو مرحله به. ندارد نوآوري دارنداستا فرايندهـاي هاي نو و خالقانه بنيان نـوآوري ايده. نوآوري است فرايند ي نخستين مرحله پردازيايده

ايـن دقيق نشان داد كه هاي ها و همچنين مشاهدهيل متن مصاحبهتحل. دهندموفق را شكل مي. اسـتاندارد نـوآوري دارد فراينـد اي بـا عمده تفاوتي ايراني ها شركتنوآوري در فرايند مرحله ازنـوآوري فراينداول ي دهد كه مرحلهي مورد بررسي نشان ميها شركتنوآوري در فرايندبررسي

"برداريايده " ي از واژه "پردازيايده" شايد بتوان به جاي. دارد "پردازيايده" تفاوت فاحشي باواقـع در اكثـر مواقـع بـه !!! ي ايراني اسـتفاده كـرد ها شركتنوآوري در فراينداول ي براي مرحله

هر چند خود اين . از همتاهاي خارجي استبرداشت همساني ،هاي توليد كاال و خدمات جديد ايدهيـن ازجملـه ا . همـراه دارد اي نيز به، ولي عيوب و مشكالت عمدهرود شمار مي بهعمل گام بزرگي

بـه عـدم درنهايـت كـه دازي در درون خود شركت اشاره كـرد پرتوان به ضعف در ايدهعيوب ميهـاي توانـد ايـده راحتي مي وقتي كه شركتي به. انجامدالملل مي توانايي رقابت و ورود به بازار بين

مـرور به كند، تقليدي مشابه ها شركتالمللي از جديد توليد كاال و خدمات را در يك نمايشگاه بين .دهدهاي خالقانه را در داخل خود شركت از دست ميپردازي و ايدهتوانايي ايده

ي ايرانـي وضـعيت چنـدان هـا شـركت نوآوري نيـز در فرايندآخرين گام از .تجاري سازي (شـود شـمرده مـي نـوآوري فراينـد "كـارآفريني " ي سازي درواقع مرحله تجاري. مناسبي ندارد

(Szmytkowski, 2005 يك كارآفرين يا يك تيم كارآفرين با گشايش يا ايجاد يك بازار جديد، ي عهـده ي ايراني اين نقـش بـه ها شركتسفانه در اكثر أولي مت ،رسانند اين مرحله را به انجام مي

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 104 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دوشود و بر اسـاس آن جديدي ارائه نمي ي طور كلي ايده ؛ چرا كه بهگذاشته شده است "بازاريابان"

شود كه نياز به تيم كارآفرين بـراي جمـع آوري منـابع و ايجـاد دي توليد نميكاال يا خدمت جدينوآوري كه سرنوشـت يـك نـوآوري را تعيـين فرايندبنابراين آخرين مرحله از . باشد بازاري جديد

هـاي شـيوه بازارياب واگذار شده است و وي نيز با اسـتفاده از تبليغـات و هطور كامل ب كند، بهميبـه ضـعف اساسـي روحيـه و فرهنـگ كـه داردفروش آنهـا در بـازار موجـود ايتالش بر ديگر،

كارآفريني و كارآفرين را ي مسئلهاين موضوع خود نيز خواهد شد ومنجر ها شركتكارآفريني در .در حاشيه قرار داده است

و پيشنهادها گيرينتيجهيعنـي ،نـوآوري فراينـد از هـا نشـان داد، دو مرحلـه گونه كه نتـايج حاصـل از تحليـل داده همانرو بودنـد و از ي مورد بررسـي بـا مشـكالت جـدي روبـه ها شركتسازي در پردازي و تجاري ايده

توان نتيجه ي معتبر و موفق ايران هستند، ميها شركت ازي انتخابي همگي ها شركتآنجايي كه ي جامعـه . شـند شركت نداشـته با 10وضعيتي بهتر از اين كم دست هم ها شركتگرفت كه ديگر ي صـنعتي نيـز بـا تـالش بـراي نـوآوري و جامعـه ي زمينـه بيشـتر در مطالعـات علمي با انجام

تـوان در انتهـا مـي . ها بايد در جهت رفع اين مشكل گام بردارند كردن نوآوري در سازمان نهادينههـا و پـردازي در سـازمان قابليت ايـده اين است كه گام نخستين ،گفت كه براي حل اين مشكل

اسـت، هـاي جديـد و نوآورانـه ايده ي ي كشور تقويت شود و به هر منبعي كه سرچشمهها شركتكارآفريني اسـت و ي نوآوري در حوزه فرايندسازي در تجاري ي از سويي مرحله. توجه كافي شود

بـا صنعتي و سازماني ي دليل اينكه اين حوزه هنوز در كشور در ابتداي راه است، آشنايي جامعه به .اين حوزه بسيار ضروري است

براي تحقيقات آينده هاييپيشنهاداي و از سـويي حـوزه رود شمار مي به وكار كسباز آنجا كه نوآوري يكي از عوامل مهم بقا و رشد . بيشـتري در ايـن زمينـه انجـام گيـرد مطالعاتجديد براي مطالعه در ايران است، الزم است كه

هاي ايراني، ارتباط بين اندازه و قابليـت نـوآوري نوآوري در سازمان كردن نهادينه: چون مطالعاتي كنـوني هـاي ايرانـي، بررسـي وضـعيت سازمان، مدلي بومي براي پياده كردن نوآوري در سازمان

ديگـر از ايـن مطالعـاتي و ... هاي ايراني، موانع كالن و خرد نوآوري در ايران نوآوري در سازمان بـراي همچنـين الزم اسـت كـه . علمي و سازماني كشور است ي جامعهشدت مورد نياز دست، به


بيشـتر شـامل انـواع ي تر و حجم نمونهاي گستردهحوزه اين مطالعه در دست آمده، به ييد نتايجأت .ي، انجام شودكم ي مطالعهمختلف سازماني و با استفاده از رويكرد

منابعكارشناسي ي نامه پايان .جاد قابليت فرهنگ رقابتينقش كارآفريني در اي .)1387(اقبالي، اسماعيل .1

.دانشگاه تهران ،مديريت ي دانشكده .ارشد مديريت كارآفرينينشر :تهران .روش شناسي پژوهش كيفي ).1382(عادل، و آذر سيد مهدي، الواني حسن، دانايي فرد، .2

.صفار-34، صص 32و 31شماره ، دانش مديريت .درآمدي بر تجزيه و تحليل محتوا .)1374(كمالدراني، .3

25 .نشر ويرايشتهران، ، چاپ هفدهم،شناسي و علوم تربيتي ن روش تحقيق در روا ).1384(عليدالور، .4 .خدمات فرهنگي رسا ي سسهؤم :، تهراننهادي كردن نوآوري در سازمان .)1378(فلوراسلطاني، .5- 19): 9( 3، فرهنگ مديريت ،روايي در تحقيق كيفي .)1384(محسن، و عليزاده ابوالحسن، فقيهي .6

5. 7. Afuah, A. (1995). Innovation management: Strategies, implementation,

and profits, New York, Oxford University Press.

8. Cohn, Wesley and Klepper, Steven. (1996). Firm size and the nature of innovation within industries, the case of product and process R&D. Harvard: Collage and MIT.

9. Hult, G.T.M., Hurley, R. and Knight, G. (2004). Innovativeness: Its antecedents and impact on business performance. Industrial Marketing Management. 33 (5): 429-438.

10. Hult, G.T.M., Snow, Ch. and Kandemir, D. (2002). The Role of Entrepreneurship in Building Cultural Competitiveness in Different Organizational Types. Journal of management. 29 (3): 401-426.

11. Hurley, R.F., Hult, G.T.M., Knight, G. A. (2004). Innovativeness and capacity to innovate in a complexity of firm level relationship: A response to Woodside. Industrial Marketing Management. 34 (3): 281-283.

12. Johannessen, J.A., Olsen, B., Lumpkin, G.T. (2001). Innovation as newness: What is new, How new, and New to whom? European Journal of Innovation Management, 4 (1): 20-31.

ی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 106 1391 پاييز، 3 شماره ،4 دوره ،د دو13. Lado, N. and Olivares, A. (2000). Exploring the link between market

orientation and innovation in the European and US insurance markets. Industrial Marketing Review. Vol 18, No. 2: 130-144.

14. Szmytkowski, D. (2005). Innovation definition comparative assessment (EU), DRAFT developed under GNU, free Documentation Licence: Brussels.

www.noormags.ir

Produced with a Trial Version of PDF Annotator - www.PDFAnnotator.com

http://www.noormags.ir

www.noormags.ir

http://www.noormags.ir

ی مديريت دانشگاه تهران ةدانشكد د دو 2 ة، شمار6 ةدور

1393 تابستان 249-264 .ص

هاي سازمان نوآور در جهت دستيابي به اهداف شناسايي مؤلفه )مراكز دانشگاهي استان ايالم: مورد مطالعه( 1404انداز ايران چشم

4، كمال نصراللهي3، محمد حسن مباركي2محمد تابان ،1دلخوش اسماعيل

در مراكـز دانشـگاهي ،پژوهش حاضر با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر سازمان نـوآور :چكيده آن بخـش كيفـي آماري ةجامع در كه است روش پژوهش آميخته. استان ايالم انجام شده است

و مـديران ارشـد و ميـاني در استادان كاركنان، ةكليآن را بخش كمي و كردندشركت خبرگانـ . انـد تشـكيل داده ) پيام نور، علوم پزشكي، آزاد و دانشگاه ايـالم (مراكز دانشگاهي ةتعـداد نمون

بخـش يهـا تحليل يافته تجزيه و. بودندنفر 174 و 20 ترتيب و كمي به آماري در بخش كيفيييدي و أبخش كمي از تحليل عاملي ت در انجام گرفت و ضريب هماهنگي كندال كمك بهكيفي

ـ هـاي نـه كه از مؤلفه ها نشان داد يافته. اي فريدمن استفاده شد آزمون رتبه شـده، شناسـايي ةگانبيروني، عوامل انگيزاننده، عوامل ةدروني، تحقيق و توسع ةتحقيق و توسع(سازماني مؤلفة هفت

و دو ) سـازي سـازماني هاي محوري منـابع انسـاني، توانمند گيساختاري، تفكر راهبردي، شايست در ايجـاد سـازمان نـوآور ) گيـري معنـوي و تبـادل دانـش جهت(ـ اسالمي بومي، ايراني ةمؤلف

.آموزش عالي استان ايالم نقش دارند

.، سازمان نوآور، مراكز دانشگاهي استان ايالم، نوآوري1404انداز ايران چشم :كليدي هاي واژه ، ايرانكار افريني، دانشگاه تهران ةدانشكد ةدانشجوي كارشناسي ارشد كارآفريني، گرايش توسع. 1 استاديار گروه مديريت، دانشكدة علوم انساني، دانشگاه ايالم، ايالم، ايران. 2 دانشكدة كارآفريني، دانشگاه تهران، تهران، ايران ،گروه كارآفريني سازماني استاديار. 3 كارشناس ارشد مديريت ، دانشگاه ايالم، ايران. 4

18/10/1392 :مقاله افتيدر خيتار 14/02/1393 :مقاله يينها رشيپذ خيتار

محمد تابان :مقاله مسئول ةسندينو E-mail: [email protected]

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 250 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دو مقدمه

كردن تغييرات، عنصر اصلي موفقيت و بقاي هر سـازمان در دنياي امروزي، توان سازگاري و ادارهي موفـق، هـا سـازمان . مستلزم توجه سازمان به نوآوري افراد اسـت ،ها است و كسب اين توانايي

: 2011گـري بـادز، (دهد مي حركت آنان را تشكيليي هستند كه نوآوري، نوك پيكان ها سازمانبايسـتي پويـا بـوده و مـديران و حيـات ةهاي امروزي براي ادامـ سازمان ،اي گفته به. )319-299

و كـرده تا بتوانند سازمان را بـا ايـن تحـوالت منطبـق ،كاركنان آنها، افرادي خالق و نوآور باشندتوان گفـت در سيسـتم اقتصـاد جهـاني و رقابـت روزافـزون مي. باشندگوي نيازهاي جامعه جواب

).493-502: 2007رابينز، (موجود، نوآوري در حكم بقا و كليد موفقيت سازمان است ي جديـد در فرآينـدها و هـا سـازي ايـده گيري ايده، پذيرش و پياده طور كلي شكل نوآوري به

و هـا ، مهـارت هـا يفنـاور ميل به تغيير از طريق اتخـاذ ،)1387 كاووسي، باشي و چاوش(خدمات ).2008وانيتچاكيت، ها يوسا(ي مديريتي جديد است ها سيستم

معتبرترين سندي است كه از سوي مقـام ،جمهوري اسالمي ايران ةسال انداز بيست سند چشم رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام ابالغ شده به سران سه قوه و 1383معظم رهبري در سال

هجري شمسي به مدت بيسـت سـال مبنـاي اصـلي 1404تا سال 1384اين سند از سال . استايران اسـالمي بايـد داراي انداز، چشمدر افق اين . توسعه قرار خواهد گرفتسالة پنج ةچهار برنام

:شود مياشاره باشد كه به برخي از آنها ييها ويژگيمتكي بـر اصـول ؛يافته، متناسب با مقتضيات فرهنگي، جغرافيايي و تاريخي خود توسعه •

عـدالت ؛سـاالري دينـي كيد بر مـردم أبا ت هاي اسالمي، ملي و انقالبي اخالقي و ارزشمنـدي از امنيـت هـا و بهـره انسانحفظ كرامت و حقوق ؛ هاي مشروع آزادي؛ اجتماعي

.اجتماعي و قضاييتوانا در توليد علم و فناوري، متكـي بـر سـهم برتـر منـابع ؛ برخوردار از دانش پيشرفته •

.اجتماعي در توليد ملي ةانساني و سرمايآسـياي جنـوب ةيافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سـطح منطقـ دست •

كيد بـر جنـبش أ، با ت)سياي ميانه، قفقاز، خاورميانه و كشورهاي همسايهشامل آ(غربي نسـبي سـطح درآمـد ارتقـاي ؛رشد پرشتاب و مستمر اقتصادي ؛افزاري و توليد علم نرم

.سرانه و رسيدن به اشتغال كاملاقتصـادي، اجتمـاعي و ةچهارم توسع ةمذكور، قانون برنام انداز چشمدر راستاي تحقق اهداف

انداز و فناوري ايران در سند چشم براساس اهميت جايگاه علمي. فرهنگي به تصويب رسيده است :هاي كلي برنامه به شرح زير مورد توجه قرار دارد چهارم، مواردي از سياستبرنامة

251 ــــــــــــــــــــــــــ... هاي سازمان نوآور در جهت دستيابي به اهداف شناسايي مؤلفه

هاي كشـور در جهـت افـزايش سـهم كشـور در سازماندهي و بسيج امكانات و ظرفيت • .جهان توليدات علمي

.افزاري و ترويج پژوهش تقويت نهضت نرم •در مـورد آن مطالعـاتي كمـابيش بـوده و ادبيات مربوط به نوآوري سازماني جذابمجموع در

كشـور در 1404 انداز چشماهداف دستيابي به برايسازمان نوآور در زمينة، اما تا كنون وجود داردهاي اسـتان ايـالم دانشگاه ،و از اين حيث نگرفته استانجام ميداني هاي پژوهش ،آموزش عالي

ي حاكم بر آمـوزش ها ضعف ،اين پژوهش .هاي رقيب خود در سطح ملي هستند رو دانشگاه دنباله ةبا بررسي اسناد و مطالع انجام كارطي و در نظر گرفتهمسائل مهم جزئي ازعالي استان ايالم را

،ضمن تالش براي اكتشاف زواياي مختلف موضـوع كرده است تاارزيابي كافي، اين مشكالت را مسئلة ،ي جديد سازمان نوآورها ظهور چهره سبب به .ارائه كندمناسب را هايپيشنهادو ها راه حل

ايـران انداز ي سازمان نوآور در جهت دستيابي به اهداف چشمها مؤلفه ترين مهم« اساسي پژوهش .است مد نظر قرار گرفته »مراكز آموزش عالي استان ايالم كدامند در 1404

ي سازمان نوآور در مراكز آمـوزش عـالي اسـتان ها مؤلفه ييكلي از اين پژوهش شناسا هدفدر پـي آن پيش رو پژوهش همچنين .استكشور 1404 انداز چشماهداف دستيابي به برايايالم

:هاي زير پاسخ دهد است كه به سؤال در آموزش عالي استان ايالم كدامند؟ گذار سازمان نوآوري اثرها ترين مؤلفه مهم .1 گيري سازمان نوآور كدامند؟ در شكل )اسالمي ـ ايراني(ي بومي ها ترين مؤلفه مهم .2گذار سازمان نوآور در آمـوزش عـالي اسـتان ايـالم چگونـه ي اثرها بندي مؤلفه اولويت .3

است؟

پژوهشاهميت و ضرورت يكـي از عوامـل بوده اسـت؛ زيـرا مطرح بسيار مباحث مربوط به آنهاي اخير، نوآوري و در سال

اينكـه . شـود شمرده مي جهاني بازارهاي به ورود برايي راهو شناخته شده كارها و موفقيت كسبيـك محصـول توزيـع و در اصل چه فرآينـدي بـراي گيرد مي ها چگونه انجام نوآوري در شركت

نوآوري بسيار مـورد توجـه ةشود، يكي از مسائل مهمي است كه در حوز مي جديد به بازار پيموده ).319-299: 2011گري بادز، (است

، اسـتادان خـدماتي هسـتند و بـا منـابع انسـاني اعـم از هـاي هسسـ ؤمهـا دانشگاهاز آنجاكه هاي سازمان نـوآور بـراي افـزايش كـارايي و شناسايي مؤلفهدانشجويان و كاركنان مراوده دارند،

توانند بـا مي هاي استان ايالم مديران آموزش عالي در دانشگاه ؛استوري در آنها بسيار مهم بهره

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 252 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دواين پژوهش از اين جهت .تالش كنندي مطلوب ها در اتخاذ استراتژيتوجه به اين نكات اساسي،

توجـه 1404افـق ايـران در انداز چشماهداف ها براي دستيابي به كه به نوآوري سازماني دانشگاهها بـا تعريـف صـحيح گونه پژوهش بديهي است كه اين. داراي اهميت بسيار زيادي است ،كند مي

دهنده بوده و به ارتقاي اهداف ياري بخش نوآوري سازماني، در دستيابي بههاي مورد نياز در مؤلفه .جوامع دانشگاهي ايالم كمك خواهند نمود

گيـري از بهره ،ويژه هي انديشمندان و بها گرفته از ديدگاهي سازمان نوآور برها شناسايي مؤلفهابزار مهمي اسـت كـه ،1404ايران انداز چشممانند سند ،رويكرد بومي و توجه به اسناد باالدستي

مـدت مـدت و بلند مـدت، ميـان اهـداف كوتـاه بـه تواند مي ،كمك آن به آموزش عالي استان ايالمو همچنـين نيازهـاي را فـراهم آورد ملـي فرا و در سطح ملي توان رقابت ويافته دست ها دانشگاه

بـا . دهـد مناسب نشـان واكنش كرده وبرآورده را ناشي از تغييرات سريع و پوياي محيط خارجي هاي شايان توجه اين پژوهش به جوامع دانشگاهي استان ايالم، محقق با مطالعه و توجه به كمكهاي استان چه بيشتر دانشگاههر يارتقا ي سازمان نوآور برايها به شناسايي مؤلفه ،پژوهش كامل

.ملي پرداخته استايالم در سطح ملي و فرا

پژوهشنظري ةپيشين عوامل مؤثر و مشوق در تحقق نوآوري سازماني

در تحقق نوآوري سازماني نقش دارند كه ،فردي، سازماني و محيطيشامل كلي عوامل ةسه دست .شود پرداخته ميدر ادامه به شرح آنها

عوامل فردي مؤثر بر نوآوري سازماني: اول ةدستبـراى . خواهـد شهامت مـى ،چه شخصى و چه سازمانى ،ي بكر و نوها ايده كردن مطرح :شهامت

زيرا هر سازمان يك فرهنگ سـازماني دارد كـه شـهامت را بـه ؛است ايجاد تغيير به شهامت نياز چـه مـا از آن آگـاه باشـيم، چـه نباشـيم ؛آورد و اين فرهنـگ وجـود دارد دست مي خود به ةشيو

).1391پور، كاظم(داشـتن ،با سـطح خالقيـت و نـوآوري بـاال هاي افراد ترين ويژگي يكي از برجسته: تحمل ابهام

ي ناشـناخته ها بدين معنا كه اين افراد در مواجهه با وضعيت ؛است تحمل ابهامظرفيت گنجايش ).2011 دينير و پيلر،(پذيري بااليي داشته باشند قابليت انطباق ،نشده يا تعريف


افـراد نـوآور را هاي ترين ويژگي يكي از مهم ،ن و انديشمندانابسياري از محقق :1يپذير ريسك. افراد خالق بايد بتوانند بدون توجه به خطـرات، شكسـت را پـذيرا شـوند . دانند مي پذيري ريسك

هـاي تعقيـب احتمـال براي آفرين تعهد نسبت به منابع مخاطره ،ي خالقها سازمانبرجسته ةنقط ).74-79: 1390 زاده، سرهنگي و صالحي( است خالق

بدون محدوديت و ممنوعيت، فكر و عمل خود را آزادانه انتخابو خالق انسان مستقل :استقاللبينـد و مـي شـماري هاي انتخاب بي ، در زندگي راهقدرت انسان با داشتن احساس آزادي. كند مي

).1391پور، كاظم( انجام دهد ،تواند هر آنچه بخواهد مي ،كند مي احساس ها ييتوانابه كامالً و هستند نفس هبمعموالً افرادي با اعتماد ،نوآور و خالقافراد :2نفس بهاعتماد

د امـور را مطـابق نـ توان مـي ايـن افـراد .اعتمـاد دارنـد ،دهند مي آنچه انجامي خود و ها و مهارت ).2011دينير و پيلر، (د نربخويش پيش ب يي درونها خواسته. شود مي گيري و بروز رفتار انساني است كه موجب تقويت، جهت انگيزش هر نوع تأثيري: انگيزه

ةبـالقوه در بـين همـ طـور هـاي سـازماني بـه اين قابليت براي خالقيت و نوآوري در حل مشكل ).1391پور، كاظم(كارمندان توزيع شده است

دارنـد پشـتكار و اسـتقامت ،در فعاليت مربوطهافراد خالق و نوآور معموالً :پشتكار و استقامتشـود كـه افـراد نـوآور بتواننـد از مـي اين پشتكار و استقامت باعث ).34-38: 1385 كيا، سعيدي(

).1989استرنبرگ، ( كنندطور مكرر استفاده فرايندهاي هوش و دانش خود به

عوامل سازماني مؤثر بر نوآوري : دوم ةدست همـه از بيشتر كه هستند نوآوري ةبالقو منابع جملهاز متغيرهاي ساختاري: ساختاريمتغيرهاي

سـاختار سـازمان نـوآور، بايـد . ي سـازمان اسـت هـا ساختار سازماني بستر فعاليت. اند شده مطالعهو شرايط را كرده سهل و روانپذير باشد كه ارتباطات افقي و عمودي سازمان را ساختاري انعطاف

).34-38: 1385 كيا، سعيدي( يندهاي خالقيت و نوآوري تسهيل و تسريع كندآبراي فرانـد، بـه آنها مشوق آزمـايش . هاي مشابهي دارند ي نوآور فرهنگها سازمان :متغيرهاي فرهنگي

).1387نانچيان، ( كنند مي تحسين را ها اشتباهدهند و مي توفيق و شكست هر دو پاداش

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Risk disclosure 2. Self-confidence

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 254 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دواي فعـال، آمـوزش و پيشـرفت گونـه هاي مبتكـر و نـوآور بـه سازمان :متغيرهاي منابع انسانيبخشند تا در جريان مسائل روز باشند، به كارمندان خود امنيت شغلي بـاال اعضاي خود را ارتقا مي

كننـد تـا افراد را تشـويق مـي شوند و كه در صورت اشتباه اخراج مي دهند تا كارمندان نترسند مي .)1383 احمدپور و عزيزي،(تغيير شوند قهرمانانِ

، وجـو جستهاي مختلف سازمان براي مؤثر ارتباطي، بخش با وجود ساختار :ارتباطات سازمانيو انتشـار ايـده را بـازگويي شـانس . داشـت آوري و انتشار اطالعات، توانايي بهتري خواهنـد جمعسـعيدا (دهـد مـي ي جديد راها ها و بهبود پذيرش ايده ايدهو به افراد امكان افزايش كرده تر ساده

).1389اردكاني، طباطبايي نسب و كنجكاو منفرد، اعتمـاد در . كسب منابع و دانش اسـت ةايجاد اعتماد مقدم :ها سازمان ايجاد فضاي اعتماد در

پذيري و نوآوري سـازماني، بسـياري از سازمان ضمن ايجاد محيط مناسب براي خالقيت، ريسك ).1389يزدخواستي و شيرازي، (دهد مي هاي رسمي را نيز كاهش ي كنترلها هزينه

نياز به رهبراني دارند كه آنها را با توانـايي بيشـتر بـراي ها سازمان :آفرين سبك رهبري تحولكـرده و تغييـر و حـال بـه آينـده هـدايت را از هـا سازماناين رهبران . رشد و ترقي متحول كنند

-961: 2004 آواليـو و كـو، (كننـد مـي اهداف سازمان اعمال تحوالت متناسب را براي رسيدن به951.(

. نوآوري سازماني بدون حمايت مديريت عالي ممكن نخواهد بود ةتوسع :مديريت عاليحمايت كه بـا است ي نوآورانهها احتمالي حاصل از فعاليتهزينة پذيرش ،منظور از حمايت مديريت عالي

.)88-94: 1386صادقي مال اميري، ( رسيد احتمال بيشتر به نتايج مطلوب خواهند بـه دادن پـاداش بـراي گونـاگوني هـاي روش ،ها سازمان اكثر :دهي ي مناسب پاداشها شيوه

ـ برفقط و شان وري بهره به توجه بدون مديريتي غير كارگران. دارند خالق كاركنان سـاعات ةپايسـرافزاري، ( هسـتند بگيـر حقـوق ،متخصـص كاركنـان و مديران و كنند مي دريافت مزد كاري

).1389پور و خرم دبيري، ليق ،ي پژوهشـي و نـوآوري در سـازمان هـا ايجـاد هسـته :ي آموزشي در سازمانها وجود برنامه

ايجاد باورهاي مشترك بـراي نـوآوري و . كار نوآوري را در سازمان تسهيل و تسريع كند تواند مينيـاز بـه آمـوزش دارد ،به خالقيت نگريسته شـود يك هنجار مشترك در سازمان همچون اينكه

).1389اميري، (


عوامل محيطي مؤثر بر نوآوري سازماني: سوم ةدستگذشـته اين تغييرات با شتابي بسيار بيشتر نسبت به. دنياي امروز دنياي تغيير است :فضاي رقابتي

دهـد و شـرط ايستايي و سكون نمـي ةاجاز ها چنين فضاي رقابتي پيچيده به سازمان. دهد مي رخ .وري قرار داده است نگري و بهره آنها را پويايي، پيش يبقا

، اسـت كه ناشي از فرآيند فنـاوري و رقابـت محيط سازمان پويايي به تداوم تغييرات در :پوياييبرداري از منابع منظور بهره هاي بيشتري براي سازمان نوآور به فرصت ،ي پوياها محيط. اشاره دارد

).111-118: 1387شلينگ، ( ندنك مي فراهمصـورت كشورها قوانيني را كـه بـه بسياري از :مشي دولتي تعيين خط گذاري و شرايط قانون

تصـويب ،دولتي مرتبط هستند بخش خصوصي و ي نوآوري درها مستقيم با ميزان عملكرد پروژهكـه بـه كـارايي بـااليي دسـت يابنـد و سعي دارنـد ها سازمان ،اين قوانين استفاده ازبا . كنند مي

).1389گلدسته و جمشيدي، (كنند ي نوآوري را اجراها پروژه هـاي هسسـ ؤها، م بين دانشگاه اي و پيشرونده رو به رشد ارتباط چنانچه :ي فناوريها زيرساخت

هاي علم و فناوري بـا ي خدماتي و پاركها اتحاديه عةهاي تحقيق و توس تحقيقاتي دولتي، بخشداد ثير قـرار أي نوآوري را تحت تها پروژه يتوان تمامي فرآيندها مي وجود داشته باشد، ها سازمان

).84 -92 :1387سلطاني تيرانا، (

تجربي پيشينةدر )1391( پـور كـاظم . سازمان نوآور انجام گرفتـه اسـت ةمطالعات زيادي دربار هاي اخير در دهه

شـركت در با گرايش به نوآوري سـازماني يادگيري سازماني بررسي رابطه بين عنوان با پژوهشي سـاختار، تكنولـوژي، (، نشان داد كه متغيرهاي شخصيتي و متغيرهاي سازماني آسيا ةسهامي بيم

ساختار ،اين عوامل ميان د كه ازنگذار مي ثيرأبر نوآوري سازمان ت )سازي سازماني، فرهنگتوانمند .سازماني بيشترين نقش را دارد

يند يا خدمت جديدي آفر ،جديد ةنوآوري توسعه و كاربرد ايد ،دندار مي بيان )2010( و چنوو راهبـرد عنـوان بـا در پژوهشـي ) 1389(اميري . شود مي منجر سازماني يپوياو به رشد است كه بررسي نوآوري سـازماني در شـرايط بحـران و تجديـد ، بهموانع و ها چالش رشد، عوامل نوآوري؛و اعتقاد دارد كه نوآوري و بازسازي پايـدار هنـوز هـم بايـد در دسـتور كـار پرداخته است ساختار

.گذاري الزم در بخش تحقيق و توسعه صورت پذيرد سازمان قرار داشته باشد و سرمايه

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 256 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دوبا هدف بررسي مزاياي اقتصادي و اجتمـاعي بازارهـاي رقـابتي از ) 1389(گلدسته و جمشيد

نتيجـة ايـن كـه بودنـد نوآوري يها پروژه بر گذارثيرأت عوامل شناسايي پي درها، نوآوري سازمان . انجاميد كار جديدو هاي كسب سازي كاالها، خدمات و مدل ايجاد و پيادهبه پژوهش توسـعة سازي فرآينـدهاي مربـوط بـه ايجـاد و ريزان آموزش عالي در بازنگري و بهينه برنامهمشوق در تحقـق نـوآوري مؤثر و نيازمند توجه به عوامل ،آموزش عالي هاي هها و مؤسس دانشگاه

.)25-46: 1383 احمدپور و عزيزي،( سازماني هستند

پژوهششناسي روش انداز چشماهداف ي سازمان نوآور در جهت دستيابي بهها شناسايي مؤلفه ،پژوهش از آنجا كه هدف

ـ در . اسـت پژوهش در دو مرحله انجـام گرفتـه ، اين است كشور 1404 دنبـال كـه بـه اول ةمرحلبـراي ،هسـتيم كشـور 1404 انـداز چشـم ي سازمان نوآور در جهت دستيابي به ها شناسايي مؤلفه

بـا ،برآن و عالوه انجام گرفت بنيادينپژوهشي ،درك بهتر موضوع و افزايش دانش در اين زمينههمچنـين از آنجـا .شـود مي پژوهشي توصيفي محسوب ،توجه به بررسي و انجام مطالعات نظري

؛ بـه همـين اسـت كاربردي از نوع، هستيم پژوهشهاي دنبال پاسخ به سؤال به دوم ةمرحلدر كه .استفاده شده است 1آميخته در اين پژوهش از روش تحقيق توان گفت دليل مي

جامعة آماريمراكـز )ارشـد و ميـاني (اسـاتيد، كاركنـان و مـديران ةكليمتشكل از پژوهشاين آماري ةجامع

نور مركز ايـالم دانشگاه ايالم، دانشگاه علوم پزشكي ايالم، دانشگاه پيام(دانشگاهي استان ايالم حجـم ،گيري كوكران از فرمول نمونه كه با استفاده استنفر 1548به تعداد ) و دانشگاه آزاد ايالم

اي نامتناسـب بـا گيري تصادفي طبقـه از روش نمونهپژوهش در اين . محاسبه شدنفر 174نمونه .استفاده شده است ،حجم جامعه

مدل مفهومي پژوهشتبـادل دانـش و مؤلفـة مـدل مفهـومي، هفـت مؤلفـه سـازماني و دو گانـة ي نـه ها در بين مؤلفه

مدل 1شكل .اند شناسايي شده )اسالمي ـ ايراني( ي بوميها ترين مؤلفه مهم ،گيري معنوي جهت . دهد مفهومي پژوهش را نمايش مي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Mixed Method


مدل مفهومي . 1شكل

پژوهش يها يافته بخش كيفي

ي سـازمان ها تكنيك دلفي، مؤلفه هسه دور انجام ي مصاحبه وها در اين بخش با استفاده از روشنوآور مورد قضاوت خبرگان قرار گرفتند و در پايان هـر مرحلـه بـا كمـك روش آمـاري ضـريب

يرهاي نهـايي متغسرانجام و شدند حذف ي كه ميانگين پاييني داشتند،هماهنگي كندال، متغيرهاي .است دور سوم تكنيك دلفينتايج ةدهند نشان 1جدول .دست آمدند به

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 258 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دو ثر بر سازمان نوآور ؤدربارة عوامل كليدي و مخبرگان نظر .1 جدول

ميانگين ها پاسختعداد شرح عاملانحراف كندال معيار

ترتيب اهميت

4 2/54 1/54 17/35 20 درونيةتحقيق و توسع 6 2/98 2/16 17/80 20 بيرونيةتحقيق و توسع

5 2/67 2/31 17/56 20 ي محوري منابع انسانيها يگشايست 7 3/11 2/65 17/20 20 راهبرديتفكر

2 1/95 16/801/96 20 عوامل ساختاري 8 3/45 17/882/45 20 سازي سازمانيتوانمند 3 2/27 17/422/32 20 گيري معنوي جهت

9 3/49 16/902/70 20 تبادل دانش 1 1/85 18/111/80 20 عوامل انگيزاننده

بخش كمي بررسي روايي سازه برايييدي أاز آزمون تحليل عاملي تي كمي، ها منظور تجزيه و تحليل يافته به

ي هـا بنـدي مؤلفـه براي اولويـت ،ها بودن توزيع داده در ادامه با توجه به نرمال. است استفاده شده .كار رفته است هببندي فريدمن آزمون رتبهپژوهش ةگان نه

ييديأتحليل عاملي ت .گيري اين متغيرها توسط معادالت ساختاري انجام شده است هاي اندازه مدل

پژوهش ةگاننه هاي خروجي ليزرل براي مؤلفه. 2جدول X2 /df AGFI GFI p-value RMSEA

2/4= 2 بيروني ةتحقيق و توسع 0/94 0/97 0/000 0/008 2/4=2 دروني ةتحقيق و توسع 0/95 0/96 0/000 0/002

2/4= 2 هاي محوري منابع انسانيشايستگي 0/95 98/0 0/000 0/001 2/4= 2 تفكر راهبردي 0/94 0/97 0/000 0/001

0/000 0/000 0/97 0/95 27/49= 2 عوامل ساختاري2/4= 2 گيري معنوي جهت 0/92 0/96 0/000 0/002

2/4= 2 توانمندسازي سازماني 0/92 0/95 0/000 0/001 2/4= 2 تبادل دانش 0/96 0/96 0/000 0/001

59/152= 2 عوامل انگيزاننده 0/93 0/96 0/000 0/003 90/0باالي : AGFIميزان استاندارد 3كوچكتر از : X2 /dfميزان استاندارد 05/0كمتر از : P-valueميزان استاندارد 90/0باالي : GFIميزان استاندارد 1/0كمتر از : RMSEAميزان استاندارد


ةگان ي نهها گيري مؤلفه هاي اندازه كه مدل يابيم درمي ،2با نگاهي بر خروجي ليزرل در جدول نزديـك 3دو آن به درجـه آزادي كـوچكتر از مقدار كاي هستند؛ زيرا هاي مناسبي مدلپژوهش،

بـار عـاملي . درصد است 90باالي AFIو AGFIآن كم بوده و مقدار REMESAمقدار است، .شوند مي ييدأتپژوهش گانة ي نهها مؤلفهبنابراين تمام دست آمده، به 3/0بيشتر از ها تمام سؤال

بندي فريدمن آزمون رتبهاستفاده شده از آزمون فريدمن ها، با توجه به ميانگين نمره پژوهشي ها بندي مؤلفه منظور رتبه به

.است 3جدول اي به شرح با توجه به ميانگين رتبه بندي عوامل رتبهنتايج . است

پژوهشگانة ي نهها بندي مؤلفه رتبه. 3جدول اي ميانگين رتبه شاخص رتبه

79/5 تفكر راهبردي 1 33/5 عوامل ساختاري 2 25/5 گيري معنوي جهت 3 47/4 بيروني ةتحقيق و توسع 4 30/4 توانمندسازي سازماني 5 95/3 ي منابع انسانيها شايستگي 6 52/3 عوامل انگيزاننده 7 39/3 دروني ةتحقيق و توسع 8 32/3 تبادل دانش 9

تـرين مهـم منزلة بهتفكر راهبردي توان گفت مي، )3جدول (با توجه به نتايج آزمون فريدمن

ايـن زمينـه در نيز و تبادل دانش نقش دارد سازمان نوآور در مراكز دانشگاهي استان ايالم عاملِ .شناخته شدترين عامل اهميت كم

گيري و پيشنهادها نتيجهاصلي و متفاوت فردي، سازماني و محيطـي ةدسته مؤلفنُه به شناسايي و بررسي در اين پژوهش

ي هـا در مقايسه با پـژوهش .پرداخته شدنوآوري در مراكز دانشگاهي استان ايالم توسعة مؤثر بر سـازماني مـؤثر و برون سازماني عوامل درون تماماين پژوهش ،)كه بيشتر خارجي هستند(گذشته

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 260 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دواز . برخوردار استجامعيت بااليي بنابراين از صورت جامع و كامل دربردارد؛ را به نوآوريتوسعة بر داراي پيچيـدگي خـاص خـود ،ي خـدماتي ها سازمانساير در مقايسه باكه مراكز دانشگاهي آنجا

حاكم بر يها تا حد زيادي تابع قوانين و سياست ها نوآوري در اين سازمانتوسعة و رشد و هستند ي اين پژوهش، دستيابي به يك الگوي كامالً بومي، ها ترين يافته ، لذا يكي از مهماست هر كشور

. است ها و تمايزات خاص دانشگاهيكاربردي و همخوان با پيچيدگي :اشاره شده استپژوهش ديگر يها يافتهدر زير به

تمامي عوامـل فـردي، ،ي اين پژوهش مطابق با نظر خبرگان دانشگاهي نشان دادها يافته .1اشـاره ايـن نكتـه بـه ي قبليها در پژوهش. ندايجاد فضاي نوآورانه مؤثردر ،سازماني و محيطي

. نشده بودي تبـادل دانـش و هـا حـاكي از آن اسـت كـه مؤلفـه سـنجي از خبرگـان ي نظرهـا يافته .2نوآورانـه در مراكـز دانشـگاهي )اسالمي ـ ايراني( ي بوميها ترين مؤلفه مهم ،گيري معنوي جهتو ) 1387( ضـيايي، نرگسـيان و آيبـاغي اصـفهاني ي هـا نتايج اين فرضيه با يافتـه .هستندايالم

.همخواني دارد) 1391( پور و شهائي فيضي، گراميـ حاكي از آن است كه اثرگذاري هـر يـك از ييديأهاي حاصل از تحليل عاملي تيافته .3 هنُحاضر با نتايج پژوهش ةميان نتيج همخوانياين امر بيانگر وجود .پژوهش تأييد شده استمتغير جدول خروجي ليزرل براي گونه كه در ندر اين راستا هما. است موجود در اين موضوع هاي نظريهـ ، شود مي مشاهدهپژوهش گانة ي نهها مؤلفه هـاي محـوري منـابع شايسـتگي ةؤلفـ ثير مأميزان ت

نقـش و اهميـت محـوري منـابع انسـاني در بحـث اين نكته . است انساني بيش از ساير متغيرهاتوانمندسازي منابع انساني، همچنيندر ادبيات نوآوري سازمان و .كند را بيان مي سازمان نوآوريِ

نتـايج ايـن . يد شـده اسـت أيت مهم حاضر اين پژوهشكه در است منابع انساني عامل،ثرترين ؤمتســليمي، بازرگــان، و ) 1388( نــژاد، اميــري و بهرامــي ورديي هــا پــژوهش بــا يافتــهبخــش از

.است همراستا) 1390( خاني، الوداري موسيـ آزمون رتبهي حاصل از ها يافته .4 ه عامـل نـوآوري بندي فريدمن حـاكي از آن اسـت كـه نُ

تفكر راهبردي و در اين ميان، قرار دارند ديگر رأس عواملدر سازماني در مراكز دانشگاهي ايالم در ريزي اسـتراتژيك برنامهنقش و اهميت محوري اين نكته . است ترين عامل مهم 79/5ة با نمر

.دهد را نشان مي بحث نوآوري در سازمانكمترين اثرگذاري متغيرها مربوط بـه متغيـر ،هاي حاصل از آزمون فريدمنگيري نتيجهدر .5

، خلـق دانـش ، شاخص كسب دانـش چهار داراي مؤلفهاين . بوده است 32/3ة تبادل دانش با نمر


بـودن وضـعيت ايـن مناسـب با وجـود حاضر پژوهشدر .بوده است انتقال دانشتسهيم دانش و . شاخص، ميزان اثرگذاري آن در آخر قرار گرفت

هاپيشنهادهـاي محـوري منـابع گيييدي براي متغير شايستأگيري حاصل از تحليل عاملي تبر اساس نتيجه

منظور حفظ اين وضعيت، بـه بهشود مي ايالم پيشنهادمراكز دانشگاهي مديران محترم انساني، بهنگـاه ،ي منـابع انسـاني، يعنـي مهـارت و آمـوزش ها عوامل اساسي در حفظ و افزايش شايستگي

.ندكنهاي سازماني را تقويت نوآورياي داشته باشند تا بتوانند ويژهتفكـر راهبـردي، بـه ةفريدمن براي مؤلفـ بندي گيري حاصل از آزمون رتبه با توجه به نتيجه

بـه ايـن وضـعيت، داشـتن نگـه منظور به ،شود مي مراكز دانشگاهي ايالم پيشنهادمديران محترم مـدت و مـدت، ميـان ريـزي بلند برنامـه ، يعنـي تفكر راهبـردي عوامل اساسي در حفظ و افزايش

گيـري شـكل .كنندي سازماني را تقويت ها نوآورياي داشته باشند تا بتوانند نگاه ويژه ،مدت كوتاهدر اين راستا بـه . وابسته است مديران سطوح مختلف سازمانيتفكر استراتژيك به سازمان نوآور،

، اهـداف و هـا موريـت أ، مهاانـداز چشـم شـود، پيشـنهاد مـي اين مطالعه مديران مراكز دانشگاهيافراد سازمان د تاندر اختيار همكاران قرار ده صورت مكتوب بههاي خود را هاي دانشگاهاستراتژي

. استفاده كنند يراه ةنقش همچوناز آن توجـه بـه حـديث با گيري حاصل از آزمون فريدمن براي متغير تبادل دانش، بر اساس نتيجه

براي هر چيزي زكاتي وجود دارد و زكات علم نشر دانش است: فرمايند مي كه) ص(پيامبر اسالم پاسداري از فرهنگ منظور به شود پيشنهاد مي هاي كل كشور، همچنين رويكرد اسالمي دانشگاه و

نگـري با رويكرد آينده ، تبادل دانشاز كشور هاي خارج دانشگاهو رقابت با ساير سالميـ ا ايراني .گيردقرار در اولويت

، ايجـاد انـداز چشـم موريـت و أهاي م توان گفت توجه به نوآور بودن در بيانيه طور كلي، مي بههـا كارگيري ايده هبراي ارائه و بهايي راهساختار و وظايفي در حول محور نوآوري، اختصاص منابع و

.بايد به آن توجه كنند اول ةدر وهلمديران و ايجاد فرهنگ تغييرپذيري از عواملي است كه ةسازماني، گروهي، فردي و محيطي مؤثر بر توسعدر پايان با توجه به جامعيت بررسي عوامل

ديگـر محققـان بـه هـا سـازمان كارگيري نتايج اين پژوهش در سـاير هب ةنوآوري، تعميم و توسع .شود مي پيشنهاد

ید ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 262 1393 تابستان، 2 شمارة ،6دورة ،دو منابع

.قلمانتشارات محراب : چاپ دوم، تهران. كارآفريني). 1383. (عزيزي، م و. دارياني، ماحمدپور نوآوري مديريت، ةساالن كنفرانس اولين .موانع و ها چالش رشد، عوامل نوآوري؛ راهبرد). 1389. (اميري، ع . بهمن ماه 28و 27: شيراز. كارآفريني و

ــوداري، ح و .موســي خــاني، م ؛.بازرگــان، ع ؛.تســليمي، م ــدوين الگــوي توسـ�

رد يروآﻮﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ†وآوری سازمانی.pdf · 1391 ﺰﻴﻳﺎﭘ ،3...

Documents