Рабочая программа Форма

Ф СОПГУ 7.18.2/06

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Қазақ филологиясы кафедрасы

«Қазіргі қазақ әдебиеті» пәні бойынша 050117 «Қазақ тілі менәдебиеті» мамандығының студенттеріне арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Павлодар

Лист утверждения к рабочей Формапрограмме дисциплины, Ф СО ПГУ 7.18.1/07разработанной на основаниигосударственногообщеобязательного стандарта образования специальности и типового учебного плана

БЕКІТІЛДІ ОІ жµніндегіпроректоры ________________Н.Э. Пфейфер «___»_____________2007ж.

Құрастырушы: ф.ғ.к., доцент Мүтәлиева Р.М.

Қазақ филологиясы кафедрасы

«Қазіргі қазақ әдебиеті» пәні бойынша

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс бағдарламасы 050117 - «Қазақ тілі мен әдебиеті»мамандығының студенттеріне арналғанЖұмыс бағдарламасы 050117 - «Қазақ тілі мен әдебиеті»мамандығының Мелекеттік жалпыға міндетті стандарты ҚРМЖМБС 3.08.02-2004 және типтік оқу жоспарының негізіндедайындалды және С.Торайғыров атындағы ПМУ Ғылымикеңесінің мәжілісінде бекітілді. «___»_________________2007ж.№_____хаттама.

Кафедра мәжілісінде ұсынылды. «___»_________________2007ж. №_____хаттама. Кафедра меңгерушісі_______________________Қ.П.Жүсіп

Филология, журналистика және өнер факультетініңәдістемелік кеңесінде мақұлданды.«_____»______________2007 ж. №____хаттама.

ӘК төрайымы____________________ М.В. Семенова

КЕЛІСІЛДІ Факультет деканы __________Ж.Т.Сарбалаев.

«____»_____________2007 ж.

ЖӘҚБ МАҚҰЛДАДЫЖӘҚБ бастығы______________Л.Т.Головерина«____»____________2007 ж

1 Пәннің мақсаты мен міндеттеріҚазіргі қазақ әдебиетінің 1917-1990 жылдардағы

кезеңінде С.Сейфуллин, Б.Майлин, І.Жансүгіров, Ж.Жабаев,И.Байзақов, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, М.Әуезов, С.Мұқанов,Ғ.Мүсірепов, Т.Жароков,А.Тоқмағамбетов,Қ.Аманжолов,Ә.Тәжібаев,Ж.Сайн,Ғ.Орманов,Х.Ерғалиев,Ә.Нұрпейісов,Ж.Молдағалиев,І.Есенберлин,Т.Ахтанов,Қ.Мырзалиев,

М.Мақатаев секілді ақын-жазушылардың шығармаларыидеялық-көркемдік жағынан қарастырылады.Пәнді оқыту мақсаты: Қазақ әдебиетінің маңызды да күрделі кезеңі болыптабылатын 1917-1990 жылдардағы әдеби процесс пен әдебиеттарихы жөнінде әдебиеттану ғылымының қол жеткізген бүгінгітабыстары негізінде студенттерге барынша толық, тиянақтыбілім беру.Пәннің міндеттері: 1917-1990 жылдары жазылып, жарық көрген, әдебиеттіңтарихы мен процесінде айрықша орны бар көркем шығармалармен көрнекті қаламгерлердің өмірбаянын, шығармашылықізденістерін олар туралы іргелі зерттеулер мен еңбектердітолық қамту болып табылады.Студенттер білуі тиіс:

- ақын-жазушылардың шығармаларының мәтіндерін;- образдар жүйесін талдау тәсілдерін;- көркем шығарма тілін талдау тәсілдерін;- оқыған шығармалары туралы зерттеулерді

Студенттер істей білуі тиіс:- көркем шығармалардың тақырып-идеясын анықтай білу;- көркем шығармалардың образдар жүйесін талдай білу;- шығармалардың сюжет-композициясын саралау;- поэзиялық шығармаларды тілдік жағынан талдау;- прозалық шығармалардан

2. Пререквезиттер: - Әдебиет теориясы.

- Әлем әдебиеті. -Шетел әдебиетінің тарихы -Орыс єдебиетініњ тарихы.

Тематический план Форма дисциплины СО ПГУ 7.18.2/07

3 Пәннің мазмұны

Пәннің тақырыптық жоспары№ Тақырып Сағат саны

ҚТӘ-31 ҚТӘ-31қДәріс Тәж. СӨЖ Дәріс Тәж

.СӨЖ

1 Қазіргі қазақәдебиетінің дамукезеңдері

1 1 4 1 1 4

2 Сәкен Сейфуллин 2 2 32

1 5

3 Бейімбет Майлин 2 2 4 2 1 54 Ілияс Жансүгіров 2 2 4 2 1 55 Жамбыл Жабаев 1 1 4 1 1 56 Иса Байзақов 1 1 4 1 1 57 Мағжан

Жұмабаев2 2 4 2 2 5

8 ЖүсіпбекАймауытов

2 2 4 2 2 5

9 Мұхтар Әуезов 2 2 4 2 2 510 Сәбит Мұқанов 2 2 4 2 1 511 Ғабит Мүсірепов 2 2 4 2 2 512 Ғабиден

Мұстафин2 2 4 2 1 5

13 Қасым Аманжолов 2 1 4 1 1 514 Әбділда Тәжібаев 2 1 4 1 1 415 Асқар

Тоқмағамбетов1 1 4 1 1 4

16 Тайыр Жароков 2 1 4 1 1 417 Жұмағали Сайн 1 1 3 1 1 418 Ғали Орманов 1 1 3 1 1 419 Хамит Ерғалиев 2 1 4 1 1 420 Әбдіжәміл

Нұрпейісов2 2 4 2 1 5

21 ЖұбанМолдағалиев

2 1 4 1 1 5

22 Ілияс Есенберлин 2 2 4 2 1 523 Тахауи Ахтанов 2 2 4 2 1 524 Қадыр Мырзалиев 2 2 4 2 1 425 Мұқағали

Мұқатаев2 2 4 2 1 5

Барлығы: 45 38 97 38 29 113

3.1 Теориялық курс мазмұны1-тақырып. Қазіргі қазақ әдебиетінің даму кезеңдері.

1. 1917-1940жж. ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ елініңтәуелсіздігі мен азаттығы үшін күрес. Оның көркемәдебиетке тигізген ықпалы. Осыған орай қазақәдебиетінде азатшылдық,ағартушы-демократтық жәнеұлттық қасиеттің өріс алуы. Олардың қатарындаА.Байтұрсынов, М.Дулатов,М.Дулатов,М.Жұмабаев,Ж.Аймауытов,С.Торайғыров,т.б. болуы.Азатшылдық идеясын насихаттағандар: М.Дулатов(«Оян,қазақ»), А.Байтұрсынов («Тілек батам», «Жұбату»),М.Жұмабаев («Бостандық»), С.Торайғыров («Алашұраны») .Осы авторлардың ағартушылық бағыттағы өлеңдері:«Жиған-терген», «Қазақ қалпы», «Қазағым», «Қарағым»,«Шәкірт ойы», т.б.

Қазаққа тән суырыпсалмалық өнерді Ж.Жабаев,Н.Байғанин, О.Шипин, Н.Бекежанов, Ш.Қошқарбаев, т.б.ақындардың одан әрі дамытуы.

1917 жылғы Қазан төңкерісі. С.Сейфуллин, Б.Ізтөлин,С.Шәріпов сияқты қаламгерлерлің кеңес өкіметінің идеясынқабыл алуы. Кеңес өкіметінің халықты жаппай сауаттандырумақсатында мектептер ашып, ұлт тілінде газеттер шығарабастауы. Мәселен, «Қазақ тілі» (Семей,1919), «Дұрыстық жолы»(Орда, 1919), «Жаңа өріс» (Ташкент, 1920), «Сарыарқа»(Семей). М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, А.Байтұрсынов,М.Әуезовтердің шығармашылықтары. 1925 жылдан бастап «Жаңа мектеп»(қазіргі «Қазақстанмектебі»), «Әйел теңдігі» (қазіргі «Қазақстан әйелдері»),«Жұлдыз» журналдарының шыға бастауы. Жаңа тақырыпқа С.Мұқановтың «Октябрьдің өткелдері»,«Батырақ», «Балбөпе» (1927), Ә.Тәжібаевтың «Құлғара» (1927),Қ.Жұмалиевтің «Ерғожа мен Егінбай» (1928) поэмаларыныңжазылуы.

Сондай-ақ, ауыз әдебиетінің ертегі, аңыз, әңгіме сияқтыжанрларының әртүрлі оқиғасы негізінде С.Мұқановтың«Сұлушаш», Ж.Сыздықовтың «Майкөл тамы», «Әли қарттыңәңгімесі»,И.Байзақовтың «Құралай сұлу», «Қойшының ертегісі»поэмаларының тууы.

Қазақ ауылын колхоздастыру бағытында Б.Майлиннің«Қара шелек», «Ұлбосын», «Арыстанбайдың Мұқышы»,«Қырманда», Ғ.Мүсіреповтің «Шұғыла», «Қос шалқар»,Ғ.Мұстафиннің « Кек», «Қан», «Қашқын» әңгіме-повестерініңжариялануы.

Қазақ кеңес әдебиетіндегі роман жанрының алғашқықарлығашы «Адасқандардың» (С.Мұқанов) дүниеге келуі.Романоқиғасының дайын штамп-схемаға құрылуы, көркемдік-идеялық кемшіліктері.

Ж.Аймауытовтың «Қартқожа» (1926),«Ақбілек» (1927-28)романдары.

Қазақ кеңес әдебиетінде драматургиялықшығармалардың пайда болып, ел арасында сахналануы.М.Әуезовтің «Еңлік- Кебек», Б.Майлиннің «Неке қияр»пьесалары.

Жазушы-драматург Ж.Аймауытовтың «Мансапқорлар»,«Рабиға», «Ел қорғаны», «Шернияз» пьесаларының 1922925жж. Жариялануы.

Қазақстанда Қазақ мемлекеттік университетінің, КСРОҒылым академиясының қазақ филиалының ашылуы.

РАПП,КазАПП әдебиет ұйымдарының таратылып, КСРОЖазушылар одағының құрылуы.

Қазақстан Жазушылар одағының саясат қолшоқпарынаайналуы.

1937 жылғы қазақ зиялыларына жасалған репрессия.Сәкен, Бейімбет, Ілияс, Мағжан, т.б. «халық жауы» ретіндеұсталып, атылуы.

Голощекиннің асыра сілтеушілігін әшкерелеген Сәкеннің«Қызыл ат» поэмасы.

Поэзияда ән-күй, өнер тақырыбына кең құлашты эпикалықдастандардың жазыла бастауы. І.Жансүгіровтің «Күй», «Күйші»(1935), «Құлагер» (1936), Ә.Тәжібаевтің «Абыл» поэмалары.

Қазақ әдебиеті үшін тың тақырып - өндіріске арналғанҒ.Мұстафиннің «Өмір не өлім», С.Ерубаевтың «Меніңқұрдастарым», Ғ.Слановтың «Арман ағысы» романдарыныңжазылуы.

Проза жанрында өмірбаяндық шығармалардың жазылабастауы: «Тар жол, тайғақ кешу» (С.Сейфуллин), «Меніңмектептерім» (С.Мұқанов).

Б.Майлиннің «Азамат Азаматыч» романында кеңес өкіметізиялыларының сипатталуы.

Жазушы Сабыр Шәріповтің Иран өмірі негізінде «РузыИран» (1935), «Ләйлә» (1936) повестерін жазуы. «Бекболат»(1937) повесінде 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыстысипаттауы.

Ғ.Мүсіреповтің әңгіме жанрындағы сәтті қадамдары.«Талпақ танау», «Күсен», «Шұғыла».

Отызыншы жылдары драматургиялық шығармалардыңжазылуы, олардың халықтың 1916 жылғы ұлт-азаттық күресітарихына, ауыз әдебиеті сюжетіне құрылуы. М.Әуезовтің «Түнгісарыны», Б.Майлиннің «Жалбыр, «Дұға», Ғ.Мүсіреповтің «ҚызЖібек», «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» пьесалары.

Осы жылдары әдебиет тарихын зерттеу менсын жанрыныңөрістеуі. С.Сейфуллиннің «Қазақ әдебиеті» (1932),С.Мұқановтың «ХХ ғ. қазақ әдебиеті» (1932), М.Әуезов,Ә.Қоңыратбаев, М.Жолдыбаевтардың «ХІХ ғ мен ХХ ғ.басындағы қазақ әдебиетінің оқу кітабы».

Сыншы Ғ.Тоғжановтың Абай туралы қарама-қайшы пікірі.2. Ұлы Отан соғысы кезіндегі қазақ әдебиеті (1941-

1945) Қазақ жазушыларының майданға аттануы. Б.Бұлқышев,А.Жұмағалиевтердің майданда қаза болуы.Осы кезеңде қазақ поэзиясының басты тақырыбы – ҰлыОтанды қатыгез, зұлым жаудан қорғау .

Ж.Жабаевтың «Ленинградтық өрендерім», «Алынбасқамал», Ә.Тәжібаевтың «Ленинград» , Ж.Сайнның

«Айтылмай кеткен аманат», «Партизандар», «Жаралыпартизан жырлары» , «Қ.Аманжоловтың «Байкал», «Ақын өлімі туралы аңыз», Ә.Сәрсенбаевтың Балқан,Балатон, Вена жырлары.

Халық роэзиясының дәстүрлі жанры – айтыстың қайтажандануы. 1943 жылы Алматы, Қарағанды қалаларындаөткен ақындар айтысында Ш.Қошқарбаев, К.Әзірбаев,Н.Баймұратов, Н.Бекежанов сияқты ақындардың қатысуы.

Осы жылдары туған бірсыпыра пэмалардың Ұлы Отансоғысында ерлік көрсеткен батырлар өмірінен алыныпжазылуы. Жаңа герой жасауға талпыныс. Н.Баймұратов («ЕрТөлеген»), Н.Байғанин («Ер туралы жыр»), М.Хакімжанова(Мәншүк), Қ. Сатыбалдин («Мәншүк»).

Осы тақырыпқа жазылған өлең-жырлардың елде қалып,тылда еңбек еткендердің ерлігіне арналуы. Ж.Жабаевтың«Темір тұлпар мінген қыз», А.Тоқмағамбетовтің «Мұнай бер»,Ә.Тәжібаевтың «Қарағанды шахтерлеріне», Ғ.Ормановтың«Жар жалауы», «Жылқышы»атты шығармалары.

Сол сияқты қазақтың жауынгер жазушысы БаубекБұлқышевтің (1917-1943) өмірге деген махаббат,отаншылдық, ерлік сезімдерінің «Өмір мен өлім туралы»,«Шығыс ұлына хат» , «Тыңда, Кавказ», «Мен өмір сүргімкеледі», т.б. мақала-очерктерінде көрініс табуы.

Ғ.Мүсіреповтің Ұлы Отан соғысы тақырыбына арнап «ЕрАна», «Ақлима», «Ту да, намыс та біздің қолда» атты әңгіме,очерктер және «Қазақ батыры» (1945) повесін жазуы.Повестің «Қазақ солдаты» атты романға айналуы.

Ғ.Мұстафиннің «Шығанақ» романының жазылуы.Шығармада 30-жылдардағы және соғыс кезіндегі елеуліқоғамдық құбылыстардың қамтылуы. Автордың коммунистікидеологияның әсерімен жалған тартысқа бой ұруы.

1942 жылы М.Әуезовтің «Абай» романының біріншікітабының басылып шығуы.

Соғыс жылдарында дрматургияның дамуы: «Сынсағатта»(М.Әуезов), «Намыс гвардиясы»(М.Әуезов,Ә.Әбішев), «Қынаптағы қылыш» (М.Әуезов,Ғ.Мүсірепов), «Мәншүк» (Ә.Тәжібаев, Ш.Құсайынов).

Осы кезеңдегі әдебиет сыны мен әдебиеттану ғылымыныңдамуы. Академик Орлов пен Маловтың қазақтың батырлықэпосы, ауыз әдебиеті хақында көлемді зерттеулері.

С.Мұқановтың «18-19 ғасырдағы қазақ әдебиетінің очеркі»атты еңбегінің басылуы.3. 1946-1960 жылдардағы қазақ әдебиеті.

Халық шаруашылығын қалпына келтіру. Ұлы Отан соғысыаяқталған соң қазақ әдебиетінің дамудың жаңа жолға түсуі.

Осы жылдары поэзияға бір топ талантты жастардың келуі.Олар: Ғ.Қайырбеков, А.Шамкенов, Ә.Ахметов, І.Мәмбетов,Т.Бердияров, Қ.Шаңғытбаев, З.Шүкіров.

Еңбек адамын жырлаудың бұл кезеңде ерекше орыналғаны. Шығармашылық іздену мен жаңа образдар табудабіраз жемісті нәтижелердің байқалуы. Тың игеру саяси-әлеуметтік , қоғамдық –экономикалық бетбұрыс ретіндетанылып, оған С.Мұқанов, М,Әуезов,Ғ.Мүсірепов сындықаламгерлердің, М.Иманжанов,Б.Соқпақбаев,С.Шаймерденов,Ә.Нұршайықов секілдіталантты жазушылардың атсалысып, очерк,әңгіме,пьесажазуы.Майданнан оралғандардың бастан кешкен ерлікхикаяларын суреттеудің жаңа кезеңінің басталуы. Қазақпоэзиясын идеялық-көркемдік жағынан Қ.Аманжолов,Ж.Сайн, Ж.Молдағалиев, Ә.Сәрсенбаев,Д.Әбілев,С.Мәуленов,Т.Бердияровтардың жаңа белестерге көтеруі.

Осы кезеңде жазылған эпикалық туындылар :Х.Ерғалиевтің «Құрманғазы», Ж.Молдағалиевтің «Нұрлыжол», Ә.Сәрсенбаевтың «Ұлым туралы ой» , Т.Бердияровтың«Мен өмір сүремін», Т.Жароковтың «Жапанды орманжаңғыртты», Ә.Тәжібаевтың «Адам», Қ.Аманжоловтың«Біздің дастан» , Қ.Бекқожиннің «Мәриям Жагорқызы»поэмаларының тақырыбы әрқилы болғанымен, олардыңкезеңдік туынды саналуы.

Баллада жанры туып, жандана бастауы.Қ.Жармағамбетов,С.Мәуленов, А.Шамкенов,Қ.Бекқожиндердің балладаларының адам құдіретінтабиғатпен қарым-қатынаста бейнелеуімен ерекшеленетіні.

Ақындар табиғат лирикасын көп жазып, олардыңкөркемдік бояуы ажарын таба бастауы.Сатиралық поэзияныңдамуы, оған А.Тоқмағамбетовтің елеулі үлес қосуы, сатиражанрының тұрақты авторына айналуы.

Қазақ прозасының бұл кездегі елеулі туындыларыС.Мұқановтың «Сырдария» (1948),Ғ.Мұстафиннің«Миллионер» (1948), «Қарағанды» (1952), Ғ.Мүсіреповтің«Оянған өлке» (1953) романдарының жанрдың сапасынкөтерудегі табыстары. Осы тұста прозағаС.Шаймерденов,З.Қабдолов, Б.Соқпақбаев,Ә.Нұрпейісов,Т.Ахтанов, т.б. жас жазушылардың келіп, өздерінің әңгіме,повесть, очерк, романдарымен сапалық өзгерістер әкелуі.

М.Әуезовтің «Абай жолы» романының жазылып бітуі, 1959жылы Лениндік сыйлық алуы. Тарихи жанрды терең меңгеру

С.Мұқановтың «Өмір мектебі», Ғ.Мұстафиннің «Дауылданкейін» романдарына қатыстылығы.

Деректі прозаның көптеп жазылуы.Әскери өмірді жетікбілетін Б.Момышұлы, Ә.Шәріпов, Қ.Қайсеновтердің «жорықестеліктерін» қағазға түсіре бастауы.

Соғыстан кейінгі жазылған пьесаларда соғыс пен бейбітқұрылыстың негізгі өзекті тақырыпқа айналуы. М.Әуезовтіңбатырлыққа, патриотизмге үндейтін «ҚарақыпшақҚобыланды» пьесасының уақыт талабынан туғаны.

Қазақ драматургтерінің соғыстан кейінгі жылдарда тарихитақырыпты игеруде сәтті қадам жасауы. М.Әуезовтің«Қарақыпшақ Қобыланды», Ғ.Мүсіреповтің «Амангелді»,С.Мұқановтың «ШУәлиханов» пьесаларында қазақ халқыныңардагер ұлдарының бейнеленуі.Соғыстан кейінгі жылдардажазылған пьесаларда «тартыссыздық теориясының», «тігісінжатқыза» баяндау салқынының сезілетіні.

Соғыстан кейінгі он төрт жыл ішінде әдебиеттану ғылымымен сынын өркендетуге М.Әуезов, С.Мұқанов,Ғ.Мүсірепов,Қ.Жұмалиев, Б.Кенжебаев,Қ.Мұхаметханов,Е.Ысмайылов,М.Ғабдуллин, т.б. ғалымдардың қосқан үлесі.3. 1960-90 жылдардағы қазақ әдебиеті. Дәстүр мен жаңашылдық.Түр мен жанрдағы ізденістер.Әдебиеттегі саннан сапаға мән беріле бастауы.Халқымыздың Ұлы Отан соғысындағы жанқиярлық ерлігінкөркемдік жағынан зерттеп, қаһармандық жасаупсихологиясын, философиясын ашуға ұмтылыс.Ұлы Отансоғысы тақырыбы сол соғысты басынан кешкенМ.Ғабдуллиннің «Менің майдандасдостарым»(1947),Б.Момышұлының «Төлеген Тоқтаров»,«Біздің генерал» (1963), Ә.Шәріповтің «Ормандағы от»,ҚҚайсеновтің «Жау тылында» (1967) атты публицистикалықтолғау,роман,повесть,әңгіме, партизан ақын Ж.Сайнның«Жорық жолдары» (1970) , Т.Ахтановтың «Шырағыңсөнбесін»(1973),Ә.Нұршайықовтың «Махаббат, қызық молжылдар»(1970), «Ақиқат пен аңыз»(1976), Т.Бердияровтың«Оқ пен гүл»(1967), т.б. алуан жанрдағы туындылардыңкөбеюі. Б.Соқпақбаевтың «Өлгендер қайтыпкелмейді»(1967), Н.Ғабдуллинің «Жігер»(1983),М.Мағауиннің «Бір атаның балалары», Д.Исабековтің «Бізсоғысты көргеміз жоқ»,С.Мұратбековтың «Жабайы алма»повесть-романдарында, Е.Ибраһимнің «Өмір өлмейді» (1963),Ө.Нұрғалиевтің «Соғыстың соңғы жазы»(1978-1984),т.б.поэмалары мен өлең кітаптарында көрініс табуы.

Бұл жылдарда жарияланған экология мәселелерініңжалпы адамзаттық мәніне көңіл аударылабастауы.Экологиялық күйзеліске ұшыраған ауылдыңэкономикалық, әлеуметтік, философиялық тұжырымыТ.Ахтановтың «Дала сыры»(1968),»Боран»(1968),Қ.Жұмаділовтің «Саржайлау»(1978), «Сәйгүліктер»(1984),С.Жүнісовтің «Жапандағы жалғыз үй», Д.Исабековтің«Гауһартас», С.Шаймерденовтің «Селдіңекпіні»(1977),З.Шашкиннің «Сенім», І.Есенберлиннің«Көлеңкеңмен қорғай жүр», т.б. шығармаларындағы көрінісі.1960-90 жылдары жарық көрген Т.Әлімқұловтың«Ақбозат»(1962),»Кертолғау»(1973),»Тұлпарлартағдыры»(1975) жинақтарында өнер адамдары ментарландар тағдырының арқау етілуі.

Қазіргі прозада лирика мен эпиканың,реалистік,романтикалық әдістердің үйлесуі,дерек пен ойданшығарудың түйіндесіп жатуы. Ә.Әлімжановтың «Отырарданкелген сыйлық»(1964), «Махамбеттіңжебесі»(1960),О.Бөкеевтің «Қамшыгер»(1970), «Ән саладышағылдар»(1978), Т.Әбдіковтің «Ақиқат»(1978),С.Елубаевтың«Ойсылқара»(1972), Т.Жармағамбетовтің «Соңғы хат»(1974),Д.Исабековтің «Қарғын»(1980), «Тіршілік»(1975),Ә.Кекілбаевтің «Дала балладалары»()1967,«Шыңырау»(1982), М.Мағауиннің «Көкмұнар»(1972)жинақтарында жанрлық, стильдік соны ізденістердіңбайқалуы.

Ұлттық поэзия арсеналының жаңа көркемдік бояуменмолыға түсуі: Ә.Тәжіьаев, «Таныс дауыстар»(1984),О.Сүлейменов «Әр күн – арайлы таң»(1986), С.Мәуленов«Жапырақтар жанады»(1964),Т.Айбергшенов «Армансапары»(1963), «Аманат»(1975),Ә.Ахметов «Тырау-тыраутырналар»(1974), К.Салықов«Жезкиік»(1973),Ж.Нәжімеденов«Темірқазық»(1982), К.Ахметова «Жапырақ-жаздың жүрегі»(1974), С.Жиенбаев «Іңкәр дүние»(1981),Ж.Жақыпбаев«Саратан»(1979),т.б.

Бұл жылдарда сюжетсіз лирикалық-философиялықпоэмалар көптеп жазыла бастауы.Қ.Бекқожиннің «Сұңқартуралы жыр», Х.Ерғалиевтің «Аңыз ата», «Жылдар,жылдар»,Т.Молдағалиевтің «Жер», Ж.Молдағалиевтің «Мен -қазақпын»,Ә.Тәжібаевтың «Портреттер», М.Әлімбаевтың «МеніңҚзақстаным»,Т.Бердияровтың «Жер мен адам», Қ.Мырзалиевтің«Данышпан», М.Мақатаевтың «Өмір дастан», «Аққулар

ұйықтағанда», ТАйбергеновтің «Жүрекке айтылған өлеңдер»,т.б. шығармалар жататындығы.

Баллада жанрындағы Қ.Жармағамбетовтің үрдісінМ.Шахановтың дамытуы. Оның «Сейхундария», «Махаббаттықорғау», «Сенім патшалығы», «Жеңілген жеңімпаз хақындағыдастан», т.б. балладаларының жанрдың ішкі қуатыныңмолдығын байқататыны.

Қазіргі прозада әлеуметтік, саяси, моральдық,психологиялық, философиялық жайларды жазушылардыңбірегей шешуге ұмтылыстары. Оған Т.Ахтановтың«Боран»,Ә.Әлімжановтың «Көгілдір таулар»(1982),О.Бөкеевтің«Мұзтау»(1975), «Ән салады шағылдар» (1973) жататыны.

Колхоздастыру, кулактарды тап ретінде жоюдрамасы.1932-33 жылдардағы ашаршылық трагедиясының,сталиндік репрессияның Ж.Сыздықовтың «Әли қарттыңәңгімесі», Ғ.Мүсіреповтің «Сөз жоқ, соның іздері»,Х.Есенжановтың «Ағайынды Жүнісовтер» шығармаларындареалистікпен бейнеленуі. Ш.Мұртазаның «Сталинге хат»,«Бесеудің хаты», Қ.Мұхаметжановтың «Біз періштеміз бе?»атты сахналық туындыларында тереңдетілуі.

Қазақ прозасының тарихи тақырыпты кең құлашпен игеребастағаны. Ғ.Мүсіреповтің «Жат қолында»(1984),Ғ.Мұстафиннің «Көз көрген»(1983), І.Есенберлиннің«Қаһар»(1969), «Алмас қылыш»(1971), «Жанталас»(1973),«Алтын орда», Х.Есенжановтың «Көп жылдар өткен соң»(1963), «Тар кезең»(1965), «Жүнісовтер хикаясы»(1972),Ә.Нұрпейісовтің «Қан мен тер»(1971), Ә.Кекілбаевтің«Үркер»(1981), «Елең-алаң» (1984),Қ.Жұмаділовтің «Соңғыкөш»(1974), «Тағдыр»(1989), Д.Досжановтың «Жібек жолы» т.б.шешімін табуы.

Қазақ драматургиясының тақырыптық, көркемдік жағынанбайып, жетіле түсуі. Қ.Мұхаметжановтың Ш.Айтматовпенбірігіп жазған «Көктөбедегі кездесу»(1972), Ә.Нұрпейісовтің«Қан мен тер»Т.Ахтановтың «Ант», С.Жүнісовтің, Д.Исабековтіңпьесаларының сахна мәдениетін көтеруге қосқан үлесі.

Бұл дәуірдегі әдебиеттану ғылымы мен сынының дамитүсуі. Ғ.Мүсіреповтің «Суреткер парызы»(1970), Ғ.Мұстафин«Ой әуендері», С.Қирабаев «Шындық және шығарма»(1981),«Талантқа құрмет»(1988), Ә.Нұрпейісов «Жүрегі тола жыреді»(1978), т.б. жинақтар.

2-тақырып. Сәкен Сейфуллин.

Сәкен Сейфуллиннің қазақ кеңес әдебиетінің іргесінқаласқан көшбасшы екендігі. Өмірбаянынан қысқашамәлімет.

Ақынның «Өткен күндер» (1914)жинағы. Алғашқыөлеңдеріндегі демократтық, ағартушылық сарындар жәнеоның Абай дәстүрімен жалғастығы.

«Асау тұлпар» (1922) атты екінші жинағы. Оның жаңазаман, зымыран уақыт тынысын асау тұлпар арқылыбейнелеуі. Өзіне тән ақындық стилінің қалыптаса бастауы.

С.Сейфуллиннің төңкеріске белсене атсалысуы, оның«Асығып тез аттандық», «Кел,жігіттер», «Жас қазақмарсельезасы», «Кім де кімнің тасқын судай қайраты», «Біз»және т.б. өлеңдерінде көрініс табуы.

Сәкен поэзиясының тақырып, жанр жағынан байи түсуі. Өзтуындыларында еңбек адамының бейнесін«Жұмыскерлерге», «Қара айғыр», «Маржан», «Бұлшық ет»,«Біздің Сәуле» өлеңдерінде жасауы.

Ақын поэзиясында махаббат, табиғат,көңіл-күйлирикасының айрықша орын алуы. Осы тақырыптың «Күз»,«Жазғытұры», «Жазғы дала», «Қарлы аязда», «Тау ішінде»,«Сағындым», «Шәйіт болған досыма», «Сыр сандық» сияқтыкөптеген өлеңдерінде сипатталуы.

Ақын поэмаларында өршіл романтикалы махаббат сарыны.«Аққудың айрылуы», «Лашын әңгімесі».

«Советстан» поэмасында ақынның өмір құбылыстарынатаптық, социалистік идеология тұрғысынан қарап, жалаңүгіт-насихатқа ұрынуы.

«Қызыл ат» поэмасында Қазақстандағы «кіші октябрьдің»авторы Голощекиннің қазақ халқын ашаршылыққа,босқындыққа ұшыратқан қанқұйлы саясатын символдықобраздар арқылы ишарамен білдіруі. Поэмадағы Қызылаттың еңбекші шаруаның образы екендігі. Дастандағы ақынбейнесі. Атты сипаттаудағы ақынның өзіндік жаңалығы.

«Көкшетау»(1929) поэмасы. Шығарма оқиғасының елаузындағы аңыз-әңгімелермен сабақтастығы. АвтордыңАбылай хан образын сомдауда тек таптық тұрғыдан келіп,оны қатыгез, жексұрын етіп суреттеуі. Тұтқындағы қалмаққызының, Адақ батырдың бейнелері.

Сәкеннің «Бақыт жолында»(1917), «Қызыл сұңқарлар»(1920) пьесалары және олардың қазақ драматургиясыныңтуып, қалыптасуына ықпалы.Бұл пьесаларда таптық, топтықкүрес пен әйел теңдігі мәселелерін көтеруі. Тартыстыңнанымды шықпауыцндағы олқылықтар.

«Тар жол,тайғақ кешу» романы(1927). Шығарманыңшежірелік, өмірбаяндық, публицистикалық сипаттары.Автордың сол кездегі «Үш жүз», «Алаш» партияларыныңкөсемдеріне деген біржақты көзқарасы. Сәкен образы.Романдағы автор тұлғасы мен орта, заман, уақытқұбылыстарының диалектикалық бірлігі.

«Айша» повесі. Шығармада махаббат, ар-ұжданбостандығы мәселелерінің қозғалуы. Айша бейнесі. Оныңбасқа әйелдер образынан айырмашылығы.

«Жер қазғандар» повесі. Идеялық, көркемдікмаңызы.Хикаядағы Гүлия-Бұзаубақ- Әзімхан сюжеттіклиниясы арқылы жазушының адамгершілік мәселесінкөтеруі.

3-тақырып. Бейімбет Майлин.Қазақ әдебиетінен Бейімбет Майлиннің алатын орны.Өмірбаянынан қысқаша мәлімет.

Қаламгердің жас кезінде жазған «Байлыққа», «Мал»,«Жазғы қалып» өлеңдерінде кедей бұқараның мұң-мұқтажын жырлауы.

Ақынның жиырмасыншы жылдардың бас кезінде жазған«Рәзия қыы» (1920), «Зәйгүл» (1921), «Жігіт пен қыз»,«Қашқын келіншек» өлеңдерінде әйел зарын паш етуі.

Бейімбет поэзиясындағы ауыл кедейінің бейнесі.Мырқымбай образы арқылы автордың кедейлердің басынанкешкен бүкіл өмір тарихын, олардың сана-сезіміндегі жаңаөзгерістерді сипаттауы. Бұл құбылыстардың «Мырқымбай»,«Қазақ туралы кім не дейді», «Кедейдің кейістігі»,«Әйт,шу,ала атым», «Қара сор» өлеңдерінде көрініс табуы.Осы жүйелі ойдың «Мырқымбай» атты пэмаға ұласуы.

Бейімбеттің лирикалық поэмалары. Олардың көлемініңшағын, оқиғасының тартымды келетіні.

«Сағындық»(1927), «маржан»(1923), «Кемпірдіңертегісі»(1927), «Қанай»(1928) поэмаларында әйел теңдігін ,1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысты , азамат соғысыжылдарының кейбір оқиғаларын суреттеуі.

«Шұғаның белгісі»(1915) повесінің Бейімбеттің прозажанрындағы алғашқы шығармасы екндігі. Повестіңтақырыбы,идеясы. Шұға, Әбдірахман бейнелері.Кейбірұнамсыз типтер.

«Талақ», «Естай ауылы», «Киелі сұлу» әңгімелерінде салт-сананың көрінісі.

Бейімбеттің қазақ аулын колхоздастыруға көзқарасы.«Күлтай болыс», «Қар шелек», «Көктеректің баурайында»,

«Қызыл әскердің семьясы» әңгімелерінде кедейлердіқоғамдық жұмысқа ұйымдастыру айтылса, «АрыстанбайдыңМұқышы», «онбес үй», «Қырманда» әңгіме, новеллаларындаколхозға қарсы адамдарды сипаттауы.

«Раушан-коммунист» (1920) повесі. Раушан образы.Раушанның қоғамдық істерге араласуы.

«Азамат Азаматыч» (1934)романы. Романда қазақтығоқыған зиялыларының суреттелуі.Реалист қаламгердіңАзамат Азаматыч бейнесінен адам баласына кемшілік пенқателесу тән екендігін көрсетуі. Романдағы айнымалы,азғын әйел Мәриямның, Бұрынғы ақтың офицері Жүністіңжәне Рахым Шегіров образдарының өмір шындығына сайсуреттелуі. Романның толық аяқталмай қалғандығы.

Б.Майлиннің драматургиялық жанрда өнімді еңбек етуі.«Жалбыр»1916 жылғы қозғалыстың , «Амангелді»(Ғ.Мүсіреповпен бірге жазған) , «Біздің жігіттер»туындыларында азамат соғысын суреттеуі.

«Майдан», «Талтаңбайдың тәртібі» драмалықшығармаларында колхоздастыру мәселесін көтеруі. Бұлшығармалар өткір тартысқа, сатираға құрылуы.

Б.Майлиннің «Ауыл мектебі», «Шаншар молда», «Некеқияр», «Көзілдірік», «Жасырын жиылыс», «Келін мен шешей»комедияларында ескілікті сынауы.

4-тақырып. Ілияс Жансүгіров.І.Жансүгіровтің әдебиеттің әртүрлі жанрына қалам тартып,барлық талант қырларының жарқырап көрінуі. Әсіресепоэзия саласындағы жетістігі.

Өмірбаяны туралы қысқаша мәлімет.Шығармашылық жолының басында әлеуметтік мәселені

көтеруі. «Не күйде», «Ел шетінде», «Жау бетінде», «Арыным»өлеңдері.

Қазақ поэзиясында Абай дәстүрін ілгері дамытып, табиғаткөріністерін «Күз», «Жазғытұрым», «Жазғы шілде»өлеңдерінд суреттеуі.

Өндіріс туралы «Алтын қазан», «Заводта», «Жаңа дала»жырларын шығаруы.

«Қазақстан», «Мәскеу», «Ресей жері» өлеңдері арқылыдостыққа үндеуі. Күншығыс халқының саяси-әлеуметтіксанасын суреттейтін «Гималай» өлеңінің қысқа лирикалықөлеңнің озық үлгісі екендігі.

Өнер тақырыбына арналған өлеңдері: «Ән», «Әншіге».І.Жансүгіровтің қазақ әдебиетінде поэма жанрының

дамуына үлес қосып, «Байкал», «Рүстем қырғыны», «Жаңа

туған», «Кәмпеске», «Дала», «Күй», «Күйші», «Құлагер»туындыларын жазуы.

«Күй»(1929), «Күйші» (1935) поэмаларында күй құдыретін,өнердің эстетикалық мәнін, сыры мен сипатын шабытпенөрнектеуі. Қобызшы Молықбай образы. Күйші үйсін жігіті менҚарашаш бейнелері.

«Құлагер» поэмасында Ақан сері образын сомдауы.Проза жанрындағы алғашқы қадамдары. «Құқ» атты

фельетондар жинағы.«Жолдастар» романы (1935).Онда төңкеріс қарсаңындағы

қазақ кедейлерінің аянышты өмірі. Сатан, Мардан,Шалматай, Нәзипалардың кесек образ дәрежесіне жетпейқалуы. Сюжет құрудағы кемшіліктер.

«Кек»(1931), «Түрксиб»(1934), «Исатай-Махамбет»(1936)пьесалары. Махамбет бейнесін поэзия тілімен драмалықобраз дәрежесіне көтерудегі шеберлігі. Исатай бейнесі.

Аудармалары. Пушкиннің «Гаврилиада», «Евгений Онегин»шығармаларын аударуы.

5-тақырып. Жамбыл Жабаев.Өмірбаяны туралы қысқаша мәлімет.

Қазақтың халық поэзиясындағы дәстүрлерді дамытудағыЖамбылдың орны. Қазан төңкерісінен кейіңн Жамбылшығармашылығының қайта гүлденуі. Соған байланысты«Менің өмірім», «Менің бақытым» дастандары.

Жамбылдың жас кезінде қайым айтысқа түсіп, өнеріншыңдауы. «Кәмшат қызға», « Жаныс ақынға» жәнеАйкүміспен, Бөлектің қызымен сөз қағыстырулары.

Жамбылдың Құлмамбетпен (1881), Сарыбаспен(1895),Досмағанбетпен (1904), Шашубаймен (1909) айтыстары.

1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің «Зілді бұйрық»,«Патша әмірі тарылды» өлеңдерінде көрінісі.

Ұлы Отан соғысы жылдарында Жамбылдың «Ата жауменайқастық», «Ленинградтық өрендерім» , «Отан әмірі»,«Алынбас қамал», «Балама хат» өлеңдерін шығаруы.

«Өтеген батыр» дастаны. Дастандағы ауыз әдебиетіне тәнмифтік көріністер мен сюжеттер.

«Сұрагншы батыр» поэмасы.Тарихи деректің көркемдікшындықпен жанасуы.

6-тақырып. Иса Байзақов.Иса Байзақовтың шығармашылық өмір жолы.Өлеңді суырыпсалып та, жазбаша да шығаратыны.

Исаның әншілік,сазгерлік, термешілік өнері. Оның «Жастармаршы», «Ақайша», «Жаңа өмір», «Ұлы заң», «Сұр желгенше»ән-өлеңдері.

«Құралай сұлу» (1925) поэмасы. Поэма сюжетінің ауызәдебиеті үлгісінде құрылғандығы. Ел қорғау, отаншылдықидеясын көтеруі. Жастар махаббаты. Құралай мен Келденбейнелері. Поэманың көркемдігі.

«Алтай аясында»(1925-34) поэмасындағы Еркежан менБалағаз бейнелері. Қалмақтың шонжарлары Кәпін менКәбіктерінің жағымсыз іс-әрекеттері.

«Ақбөпе»(1941) поэмасы. Поэмадағы тартыстың Ақбөпемен Әміржан сезімдеріне құрылуы. Поэманың көркемдікерекшеліктері.

«Он бір күн, он бір түн» (1938) поэмасыныңсуырыпсалмалық талантының жарқын көрінісі екендігі. ҰшқышМарина Раскова ерлігі.

7-тақырып. Мағжан Жұмабаев.Өмірбаянынан қысқаша мәлімет. Қазақ поэзиясының ежелгідәстүрін ілгері дамыта отырып, ағартушылық бағытта«Өнер-білім қайтсе табылар», «Сорлы қазақ», «Жазғы таң» ,«Қазағым» өлеңдер жазуы.

Қазақ әйелдерінің тағдырын жырлайтын «Орамал»,«Тілегім», «Алданған сұлу» өлеңдері.

Саяси-әлеуметтік сарындағы «Бостандық», «Күншығыс»,«Жаралы жан», «Тұтқын», «Жауға түскен жанға» өлеңдерінжазуы.

Ақынның поэзия әлеміндегі ізденістері. Бальмонт, Брюсов,Мережковский, Сологуб, Блок сияқты символист ақындарғаеліктеп өлеңдер жазуы. «Сарғайдым», «Бүгінгі күн өмір, өлімменікі», «Берниязға», «Өмір», «Мені де өлім, әлдиле»өлеңдеріндегі өмір мен өлім философиясы.

Мағжанның махаббат лирикасы. «Сүй, жан сәулем», «Н-ға», «Сен сұлу», «Сүйгенім анық», «Гүлсім ханымға»,«Жұлдызды жүзік, айды алқа қып берейін» өлеңдеріндегіжан мен тән сұлулығының диалектикалық бірлікте жырлауы.

Мағжанның балаларға арнап өлеңдер, оқу құралдарыншығаруы. «Бастауыш мектептегі ана тілі»(Ташкент,1923),«Бастауыш мектепте ана тілін оқыту мәні»(Москва,1925) ,«Педагогика» (Орынбор,1923) , «Сауатты бол»(Москва, 1926)оқулықтары мен «Аққала», «Әже», «Немере мен әжесі»,«Қойшы бала мен күшік» өлеңдері.

Қазақ халқының тарихы, аңыз-әңгімелері негізінде «БатырБаян», «Жүсіп хан», «Өтірік ертек», «Қорқыт»,«Қойлыбайдың қобызы» поэмаларын жазуы.

Мағжан аудармалары.Мағжан поэзиясының өлең құрылысы. Қазақ өлеңін

байытудағы жаңалықтары.

8-тақырып. Жүсіпбек Аймауытов.Өмірбаянынан қысқаша мәлімет.

Прозалық шығармалары.. «Қартқожа»(1926) романы. 1916жылғы оқиғаның 1917 жылғы ақпан төңкерісіне ұласуы.Қартқожа бейнесі. Романның көркемдік әлемі. Авторлықмінездеме, характер сомдау ерекшеліктері.

«Ақбілек»(1927-28) романы. Ақбілек бейнесі.Романныңпсихологиялық роман екендігі. Шығарманың көркемдікәлемі. Автордың баяндау тәсілдері. Кейіпкерлерпсихологиясын сипаттаудағы шеберлігі.

«Күнікейдің жазығы» (1928) повесінің тақырыбы қазақәйелінің тағдыры екендігі. Күнікей образы. Шекер, Байман,Тұяқ бейнелері.

Ж.Аймауытовтың 20-30 жылдары жазылған «Өмір дегеносы ма», «Мысыққа ойын, тышқанға өлім»(1923), «Елес»,«Қойшы Тастамақ», «Жидебайдың баяндамасы»(1924),«Әнші», «Көшпелі Көжебай», « Жол үстінде»(1925),«Боранды болжаған әулие» (1926), «Ханамар тарихы»(1927),т.б. әңгіме-новеллаларының тақырыбы, идеясы.

Драмалық шығармалары: «Мансапқорлар»(1925), «Елқорғаны», «Қанапия мен Шәрбану»(1926), «Шернияз»(1926).

9-тақырып. Мұхтар Әуезов.Шығармашылық өмір жолы. 20-жылдары жазған әңгіме,повестері: «Қорғансыздың күні», «Барымта», «Жетім»,«Ескілік көлеңкесінде», «Жуандық», «Қаралы сұлу», «Оқығаназамат» және «Қараш-Қараш оқиғасы», «Қилы заман»повестері.«Қараш-Қараш оқиғасы» (1927) повесі. Бақтығұл менЖарасбай образдары. Көркемдік ерекшеліктері. Толстойстиліне тән психологизмнің кейбір әсерлері.«Қилы заман» (1928) повесі. Повестің ел басқарудыңәкімшілдік-әміршілдік жүйесінің тұсында оқылуға тыйымсалынуы. Жетісу өңіріндегі 1916 жылғы көтерілістіңсуреттелуі. Ұзақ, Жәмеңке, Серікбай сияқты халықөкілдерінің образдары. Рахымбай, Түнғатар, Ақжелке тәріздіұнамсыз типтер.

Отызыншы жылдары жазылған «Іздер», «Бүркітші»,«Шатқалаң», «Білекке білек», «Құм мен Асқар»шығармаларының мәні.Драмалық туындылары: «Еңлік-Кебек»(1917), «Қаракөз»трагедиялары. «Түнгі сарын»(1934) пьесасындағы тартыс.Жантас, Тәнеке образдары.Тарихи тақырыптағы «Хан Кене» драмасын жазуы.Соболевпен бірге жазған «Абай» трагедиясы (1940).

Халықтық эпостық жырлар негізінде «Айман-Шолпан»(1934), «Қарақыпшақ Қобыланды» (1941)пьесаларын жазуы. Ел қорғау, ерлік пен ездік мәселесінкөтеруі.

«Абай жолы» роман-эпопеясының эпопеялық сипат-белгілері. Шығармада Абай өмірі мен шығармашылығыменқатар қазақтың жарты ғасырлық саяси-әлеуметтік өмірін ,тұрмыс салтын көрсетуі. Абайдың өсу, кемелденуэволюциясы. Романдағы Абай және кедей жатақтар.Құнанбай бейнесі. Тәкежан, Әзімбай, Ысқақ, Оразбай,Майбасар бейнелері. Романдағы әйелдер бейнесі. Романныңкөркемдік ерекшеліктері.

Әуезовтің аяқталмай қалған «Өскен өркен» (1962) романы.Оңтүстік өлкедегі мал шаруашылығына қатысты көкейтестімәселелер. Карпов, Алмасбек, Әсия бейнелері.

Әуезовтің аудармалары. Шекспирдің «Отелло», «Асауғатұсау», Гогольдің «Ревизор» пьесаларын аударуы.

«Әдебиет тарихы»(1927) Әуезовтің тұңғыш зерттеу кітабыекендігі. «Әр жылдар ойлары», «Абай Құнанбаев», «Уақытжәне әдебиет» зерттеулері.

Әуезов бейнесінің көркем прозада, театр сахнасындабейнеленуі.

10-тақырып. Сәбит Мұқанов.Өмірінен мәлімет. Жетімдіктің, жоқшылықтың тақсіретінен

үзіп-жұлып білім алуы. «Шоқпыттың шаруасы», «Сүт заводы»,«Қазақстан», «Егістік», «Конвейер», «Майға сәлем», «Колхоздыауыл осындай», «Малшының мақтанышы», т.б. шығармалары.Соғыс кезінде туған «Мен де аттандым майданға»,«Фашизмнің ажалы», «Гвардеец бауырларға», «Ленинқаласында», «Берлин алынды» өлеңдеріндегі патриоттықсезім.

Жаңа тақырыпқа С.Мұқановтың «Жетім қыз үйінде»,«Октябрьдің өткелдері», «Батырақ», «Балбөпе», «Пионер»,«Жұмаштың өлімі», «Құрдас», «Жұпархан» поэмаларыныңжазылуы.

Сондай-ақ, ауыз әдебиетінің ертегі, аңыз, әңгіме сияқтыжанрларының әртүрлі оқиғасы негізінде С.Мұқановтың«Сұлушаш» поэмасының тууы. «18-19 ғасырдағы қазақәдебиетінің очеркі» атты еңбегінің басылуы. «Балуан Шолақ»,«Екпінді» повестері. «Адасқандар» («Мөлдір махаббат»),«Теміртас», «Жұмбақ жалау» («Ботагөз»), «Сырдария»романдары, «Өмір мектебі» трилогиясы. «Тыңдағы толқындар»,«Аққан жұлдыз» романдары.С. Мұқановтың драматургия саласында қалдырған ізі.Очерктері, зерттеу еңбектері, әдеби сын мақалалары,оқулықтар жазуы. Шығармашылығының зерттелу жайы.

11-тақырып. Ғабит Мүсірепов. Жазушының творчестволық өмірбаяны. Білім алған мектептері.Қоғамдық-саяси өмірге араласуы. «Ақ иықтар», «Ер ана»,«Ақлима» т.б. әңгімелері. Драмалық шығармалары. Олардыңжанрлық құрамы, поэтикасы. «Қыз Жібек» музыкалы драмасы.«Қозы Көрпеш – Баян сұлу» трагедиясы. ДраматургФольклорлық эпосты идеялық шығармашылық екшеуденөткізіп, реалистік әдебиеттің биік үлгісімен қайта жазыпшыққандығы. «Ақан сері - Ақтоқты» трагедиясыныңпсихологиялық драма екендігі. «Амангелді» тарихи -әлеуметтік драмасы. «Болашаққа аманат» драмасының бастыкейіпкері қазақ халқының тәуелсіздігін аңсап, елді күрескекөтерген Сырым Датов екендігі. Трагедиядағы тарихитұлғаның көркем бейнеленуі. «Ұлпан» романы. «Қазақ батыры»повесі. Оның кейінірек «Қазақ солдаты» романынаайналдыруы. «Оянған өлке», «Жат қолында» романдары.Романдардағы халық өмірі, әлеуметтік тартыс көріністері.Шығарманың эпопеялық сипаты. Әр оқиғаны, табиғи суреттерімен адамның ой-толғаныстарын, қарым-қатынастарынсуреттеудегі шеберлігі, тілі. Ғ.Мүсіреповтың қоғамдық – саяси келбетін, публицистік,зерттеушілік, сыншылдық қабілетін көрсеткен «Суреткерпарызы», «Уақыт іздері», «Заман және әдебиет» аттыеңбектері. Ғ.Мүсіреповтың қазақ әдебиетіндегі орны. Шығармашылықмұрасының зерттелу жайы.

12-тақырып. Ғабиден Мұстафин.Жазушының творчестволық өмірбаяны. «Сәрсен мен Мұқаш»,«Кек», «Қан», «Қашқын», «Ер Шойын», «Шағатайдың шатағы»,т.б. Олардың тақырыбы мен идеясы.

Жазушының үлкен эпикалық жанр саласындағы шығармалары.«Шығанақ» романы. Роман тақырыбының туу тарихы.«Миллионер» романы.Романның жазылу тарихы. Жазушыныңшығармашылық ой өзегі, оның игерілу жолдары. Романныңбасты кейіпкерлері. «Қарағанды» романы. Роман материалымен өмір шындығы. Романның басты кейіпкерлері жәнеолардың өмірлік негіздері. Ескі мен жаңа арасындағы тартыс.«Дауылдан кейін» романы. Романның көркемдік ерекшеліктері,композициялық құрлысы.«Ой әуендері» атты мақалалар жинағы. Жазушытворчествосының қазақ әдебиетінде алатын орны.Ғ.Мұстафиннің шығармашылығының зерттелуі.

13-тақырып. Қасым Аманжолов.Өмір жолы. «Өмір жолы» атты ақынның тұңғыш өлеңдержинағы. «Өркендей бер, Отаным», «Ұшқыш болғым келеді»,«Болат сұңқар», «Ескерткіш», т.б. өлеңдері. Соғыс тақырыбынажазылған өлеңдері: «Зұлым жау», «Подполковник Әлпинге»,«Мартбек», «Ғабдолға», «Орал», «Үстімде сұр шинелім».Өлеңдердегі ақынның майдандағы жауынгерлерді ерлікке,туған елді, өмірді сүюге үндеуі.«Ақын өлімі туралы аңыз» поэмасының Қ.Аманжоловтың соғысжылдарындағы шығармашылығының биік шыңы екендігі.Поэманың көркемдік ерекшелігі. Ондағы ішкі монологтың мәні. Соғыстан кейінгі жылдары «Нұрлы дүние», «Өзім туралы»,өлеңдерімен қатар еңбек тақырыбына «Күн көтергенқарындас», «Жылқышы жыры», «Ай астында алтын тау», т.б.өлеңдерінің жазылуы. «Құпия қыз», «Қытай қызы», «Жамбыл тойына», «Біздіңдастан» поэмалары. Қ.Аманжоловтың аударма саласындағы еңбектері: А.Пушкиннің«Полтава», Ю.Лермонтовтың «Маскарад», А.Твардовскийдің«Василий Теркин» поэмаларын аударуы. Ақын шығармашылығының қазақ әдебиетінде алатын орныжәне зерттелуі.

14-тақырып. Әбділда Тәжібаев.Жазушының творчестволық өмірбаяны. Ә.Тәжібаевлирикасының сырлы әлемі. «Олқылық», «Екі жиһан»,«Құтқару», «Оркестр», «Толғау» поэмалары. Олардыңтақырыбы, проблематикасы. «Ағалар туралы», «Ақын»,«Майра» поэмаларының екінші бір тобы қазақ халқының аңызәңгімелеріне негізделуі. «Абыл», «Аққу», «Мерген», «Толағай».Драмалық поэмалары : «Монологтар», «қыз Бен солдат».

Сыршылдық шығармаларының көркем өрнектері: «Тараспенәңгіме», «Елден сәлем», «Күзет әні», «Келіншекпен кеңес», т.б.Драмалары: «Жомарттың кілемі», «Көтерілген күмбез».Комедиялары: «Дубай Шубаевич», «Той боларда». «Майра»пьесасы. Ә.Тәжібаевтың әдебиеттану саласындағы еңбегі: «Өмір жәнепоэзия», «Өмір және драматургия».

15-тақырып. Асқар Тоқмағанбетов.Ақын, жазушы, публицист, мысалшы, сықақшы, фельетоншы.Өмірінен мәлімет. Төңкеріске дейін ауыл молдасынан ұзап білімалмағаны. Кейінірек Мәскеу, Ташкент қалаларында оқығаны.1925 жылдан 1960 жылға дейінгі ақын лирикасының тақырыбысаяси-әлеуметтік, социалистік құрылыс жетістіктері, таптықкүрес болып келетіні. Теңдік алып, бақытты тұрмысқа қолыжеткен Қойбағар, Шойынғара, Қарақыз, Күләйшалардыңобраздары. А.Тоқмағамбетовтың заман шындығын жырлауы. «Комсомолақын», «Социалистік құрылыс ақыны», «коммунистікидеологияның насихаттаушысы» болуы. Шынайы өміршындығына жүгініп, жаңарған ауыл адамдарының бейнесінсуреттегені.«Алтын арал», «Тырналар, сұлу тырналар», «Ғажайыпжылдар», «Көгілдір әлем», «Дауылпаз жырлар» жыржинақтарына енген өлеңдері. Поэмалары. «Алыптар туралы ертегі» поэмасының тақырыбы.«Берлин көшесінде», «Испания», «Рейн жағасында»,«Мұзбалақ», «Ақ алтынды арал», «Аңыз ағаш», «Екі дүние, екіөмір», «Балам туралы дастан», «Батыр Әли», «Бұқарбайбатыр», «Жер тәңірісі», «Жолдар мен жылдар», «Күндіз аққанжұлдыз», «Нартәуекел», «Шағалалы шалқар», «Шынар туралышындық» дастандары. Олардағы ажарлы сөз, ақындық образ.А.Тоқмағамбетовтың сатиралық шығармалары. «Саудагермолда», «Тұтам құрық», «Бөлтірік», «Сүмелек қайнаға», «Бірмылжыңның баяндамасы», «Желіккен жеңгей», «Қылтың-сылтың», «Арыстанға еліктеген мысық», «Жаназа үстіндегідаңғаза» т.б.Мысал жанрындағы еңбектері: «Мияу мен Лен», «Көкек»,«Әтештің махаббаты», «Бидай мен қаңбақ», «Қара тоқтыныңхаты», «Әупілдек пен күпілдек», т.б.А.Тоқмағамбетовтың шығармашылығының зерттелу жайы.

16-тақырып. Тайыр Жароков.

Өмірінен мәлімет. Әдебиет пен мәдениет салаларындабасшылық қызмет атқарып, қоғамдық өмірге араласуы.Т.Жароковтың отыздан аса жыр кітаптарын қалдырғаны.Шығармашылығының бастапқы кезінде лирикалықтуындылардың басым жататыны. Жаңа заманның жыршысыболғандығы. «Өмір сөйлейді», «Бес жылдықтың балғасы», «Күнтіл қатты», «Теңізде», «Сәулеме», «Батырмен кездескенде»,«Миллион толқын», «Қара теңіз», «Аэроплан» өлең-поэмаларында өмір жаңалықтарын дер кезінде көре біліп,публицистикалық леппен, романтикалық сезіммен жырлағаны.

Алпысыншы жылдардың алғашқы кезеңінде көркемдікшеберлікке жетудің, кемелденудің жаңа бір кезеңін бастанкешіргені. «Тау жырлайды» (1962), «Тасқынға тосқын»жинақтарына енген туындылары. Ақын жырларында саясилирика жетекші орын алғанмен, алпысыншы жылдары олтабиғат, махаббат тақырыбы мен әнге сөз, толғау, эллегиялықжырлар, философиялық тебіреніске өрісті кең ашса, «Кавказжырларында» табиғатты тамсана жырлап, тыңнан жолсалатыны.

Т.Жароков А.Грибоедовтың «Ақылдан азап» пьесасын,М.Алигердің «Зоясын», Шота Руставелидің «Жолбарыс терісінжамылған батыр» эпосын, Пушкин, Лермонтов, Шевченко,Маяковский, А.Сурковтың, НазымХикметтің әлемге танымалшығармаларын қазақ тіліне аударғаны.

Ақынның сыншыл ой-пікірлері. Ақынның мұрасыныңзерттелуі жайлы. 17-тақырып. Жұмағали Саин.

Өмір жолынан мәлімет. Әдебиеттегі алғашқы қадамдары.«Бақыт жыры» ақынның тұңғыш өлеңдер жинағы екендігі.

Автордың соғыс басталғанға дейін жазған «Досыма хат»поэмасы. «Пилот сыры» поэмасында ұшқыш өмірініңсипатталуы.

«Күләнда» поэмасы. Дастанның поэтикалық ерекшелігі. «Есімде Айдар өзені», «Түн қатады партизан», «Дөнен»,«Жауынгер сөзі», «Айтылмай келген аманат», «Жаралыпартизан жырлары», және т.б. шығармалары. Шығарманыңнегізгі тақырыбы мен идеясы. Поэманың көркемдікерекшеліктері. Ақын творчествосының қазақ әдебиетіндеалатын орны. Ж.Саин шығармашылығының зерттелуі.

18-тақырып. Ғали Орманов.Ақын, жазушы, очеркист, аудармашы. Өскен ортасы, білім

алған мектептері. Әдебиетке құштарлығының ерте оянуы.Абай, Әсет, Әріп, Ілияс жырларынан бала жасында сусындауы.

Ғ.Ормановтың тұңғыш өлеңдер жинағы «Шеңберде»отызыншы жылдардағы замандастарының ерлігін,коллективтендіру науқанын, таптық езгіден құтылғаншаруалардың көңіл күйін айна қатесіз бейнелегені.Тырнақалды өлеңі «Қорада» жанды, нақты картинаныңмолдығы. «Алғашқы адым», «Қапшағайда», «Қарағай»,«Қарағай», «Жер қадірі», «Сахара сазбасы», «Көктемде қандайәсем келген тырна», «Жыл құсы», «Баян лебі», «Алтай әуені»,«Қарқара келбеті», «Медеу тынысы» шығармалары.

Ақынның Ұлы Отан соғысына арналған «Ер арманы»,«Мәлік», «Тілек», «Ант», «Намыс», «Ана әңгімесі», «Бөбекжүрегінде» өлеңдері. Ақын қай тақырыпты да ерекшеқұштарлық сезіммен жырлайтыны. Ақынның философиялықлирикаларында өмір сырынан көп нәрсені аңғартуы.

Ол А.Пушкин, М.Лермонтов, Мопассан, В.Маяковский,Л.Соболев, Н.Тихонов, Ян Райнис, Мақтұмқұлы,А.Тоқомбаевтардың өлең-поэмаларын, Л.Толстойдың «АннаКаренина» романын, Н.Гогольдің «Нева проспектісі» повесін,А.Чеховтың әңгімелерін, Н.Бубенновтың «Ақ қайың» романын,М.Тұрсын-заденің «Үндістан балладалары» кітабын, т.б.шығармалары аударғаны. Шығармашылығының зерттелужайы.

19-тақырып. Хамит Ерғалиев.Ақын, жазушы, публицист, аудармашы, қоғам

қайраткері.Мемлекеттік сыйлық лауреаты. Қазақстанның халықжазушысы.

«Әке сыры» алғашқы поэмасымен оқырманды дүрсілкіндіргені. «Жас ана», «Үлкен жолдың үстінде», «Біздіңауылдың қызы», «Сенің өзенің», «Құрманғазы», т.б. дастандартақырыптық, идеялық көркемдік түр бағытында кезінде әдебипроцеске әсер еткен, соны туындылар. «Ақын ойлары», «Меніңбаяндамам», «Самарқан деп сайрасам», «Зарафшан»,«Сырласу», «Нұра», «Үш ғасыр күткен жақсылық», «Құдіреттіпірім менің», «Сонеттер», «Өзіме», «Ақын өлімін ойласам», т.б.өлеңдеріндегі көрінісі.

Х.Ерғалиев поэмалары. «Шындық шырқайды» жинағынаенген әңгіме, очерк, публицистикалық мақалалары арқылымазасыз уақыттың көкейкесті мәселелеріне үн қосып отыруы.«Ғұмырнама» кітабында өз заманы мен замандастары туралысыр шертетіні.

Х.Ерғалиевтің әлем әдебиетінің көрнекті өкілдеріДж.Байрон, Ә.Науаи, Низами, Софокл, Назым Хикмет, Пабло

Неруда, М.Лермонтов, А.Пүшкин, У.Шекспир шығармаларынаударғаны. Х.Ерғалиев поэзиясындағы көркем тәсілдердің бірі -монологтар . бұл тәсілдің өлеңдерімен қатар эпикалықшығармаларында да кездесетіні. Эпика мен лириканың түрі,көлем сипатын сәтті ұштастыруы – ақын поэзиясының үлкентабысы. Х.Ерғалиевтің шығармашылығының зерттелуі.

20-тақырып. Әбдіжәміл Нұрпейісов.Алғашқы шығармасы - «Курляндия» романы. Роман өңделіп,«Күткен күн» деген птпен жарияланды. «Қан мен тер» трилогиясының әдебиет тарихында алатынорны ерекше. Романдағы Тәңірберген, Ақбала, Еламан,Судырақмет, қара қатын бейнелері. «Соңғы парыз» романындағы Жәдігер, Әзім, Бәкизатбейнелері.

21-тақырып. Жұбан Молдағалиев.Ақын, публицист, сыншы, қоғам қайраткері. КСРО және

Қазақстан мемлекеттік сыйлықтарының лауреаты.Қазақстанның халық жазушысы.

Ақынның шығармашылық өмірбаяны. Лирикалық өлеңдері.Поэмалары: «Мен қазақаын», «Кісен ашқан», «Қыран дала»,«Сел», «Жыр туралы жыр».Поэмаларға арқау болған өмір шындықтары. Шығармаларыныңпоэтикасы. Көркемдік-бейнелеу құралдары. Образ жасаушеберлігі. Сюжет дамыту, композиция түзу шеберлігі. Стилі.Қаламгер шығармаларындағы ерлік пен елдік тақырыбы. Ақынпоэзиясының салалары : азаматтық , саяси-әлеуметтік лирика,философиялық толғау, толғамдар, табиғат, көңіл-күйлирикалары.

Ж.Молдағалиевтің поэзияны тақырыптық, мазмұндық,түрлік, образдық көркемдік келісімімен байытқаны. Реалистікқуат, романтикалық леп, тақырып алуандығы, ақынның өзіндікстилі.

Ж.Молдағалиев – орыс әдебиетінің озық үлгілерінаударғаны, көркем публицистика саласында да жемісті еңбекеткен қаламгер.

Шығармашылық мұрасының зерттелу жайы.

22-тақырып. Ілияс Есенберлин.Ақын, жазушы, публицист, қоғам қайраткері. Абай

атындағы Қазақ ССр мемлекеттік сыйлығының лауреаты.

Жазушының шығармашылық өмірбаяны. Поэзиялықшығармалары: «Сұлтан», «Айша», «Біржан сал трагедиясы»поэмалары. Прозалық шығармалары. Повестері: «Өзенжағасында», «толқиды Есіл». Романдары: «Айқас», «Қатерліөткел», «Ғашықтар», «Алтын құс», «Көлеңкеңмен қорғай жүр»,«Маңғыстау майданы». Олардағы өмір шындықтары, ар-ұждан,адамгершілік мәселелері.

І.Есенберлиннің «Көлеңкеңмен қорғай жүр», «Аманат»романдарында бүгінгі жұмысшылар мен тың игерушілердіңөмірі мен күресінің жан-жақты пайымдалатыны. Тың игерудіңжақсы жақтармен бірге жерді тоздырған науқаншылдықты,шолақ белсенділікті ашық суреттегені. Тарихи романдары: «Алтын орда, «Көшпенділер»трилогиясы.

І.Есенберлин прозасының әлем тілдеріне аударылуы.Шығармаларының тақырыптары және зерттелу жайы.

23-тақырып. Тахауи Ахтанов.Ақын, жазушы, драматург, аудармашы, қоғам қайраткері.

Мемлекеттік сыйлық лауреаты. Қазақстанның халықжазушысы.

Жазушының шығармашылық өмірбаяны. Алғашқыөлеңдері. Алғашқы әңгімесі («Күй аңызы»). «Қаһарлы күндер»романы : тақырыбы, сюжеттік желісі, характер және жағдай,ерлік пен елдік мәселері, образдар жүйесі. «Дала сыры» повесі,«Боран» романы. Олардың тақырыбы, проблематикасы.Жазушының сюжет дамыту, композиция түзу шеберлігі.«Шырағың сөнбесін» романы: тақырыбы, проблематикасы.Жазушының образ жасау шеберлігі.Повестері: «Махаббатмұңы», «Дала сыры».Лирикалық проза үлгісіндегі «Махаббат мұңы» повесі.«Шырағың сөнбесін» романы – соғыс тақырыбын өзгешефилософияға орай бейнелейтін талантты туынды. Қаламгерреализмі мен психологизмі реңкі өзге, таза. Драмалық шығармалары: «Сәуле», «Боран», «Ант», «Махаббатмұңы». Публицистикалары мен сапарнамалары.

Аударма саласындағы А.Пушкиннің «Алтын әтеш туралыертегісін», А.Толстойдың «Азапты сапарда» трилогиясын,С.Бабаевскийдің «Алтын жұлдызды жігіт» романын,И.Тургеневтің, А.Горькийдің әңгімелерін қазақ оқырмандарынажеткізуі.

Шығармашылығының зерттелу жайы.24-тақырып. Қадыр Мырзалиев.

Ақын, драматург, әдебиет сыншысы, аудармашы, қоғамқайраткері. Қазақстан Ленин сыйлығының, Абай атындағымемелекеттік сыйлықтың лауреаты. Халық жазушысы.

Өскен ортасы, білім алған мектептері. Еңбек жолы,қоғамдық қызметі. «Көктем», «Жаңғалақтар», «КішкенеҚожанасырлар», «Ноян-Қоян», «Алуан-палуан», «Күмісқоңырау» жинақтары.

Қазақ поэзиясына әлем әдебиетінің озық үлгілерін дарытаотырып, бұрынна қазақ қанына сіңісті философиялық –дидактикалық дәстүрді жаңғырта дамыта еңбек еткені. Өзіндікөрнегі, стилі. «Аққу», «Махаббат жырларынан», «Домбыра»,«Жерұйық», «Қорамсақ», «Көкпар», «Қызыл кітап», «Көш»,«Мәңгі майдан», «Қылыш пен қанжар» т.б. жинақтарыныңтақырыптары мен идеялары. Циклді өлеңдеріндегі ақынныңөмір құбылыстары жөніндегі жан-жақты толғамдары.

Лирикасының ойлы, сыршыл, образды бояуы, ғибраты.Қазіргі әдеби процестің көкейкесті проблемалары мен

балалар әдебиеті туралы «Сөз сиқыры» атты сын мақалаларжинағы.

Ақынның аударма саласындағы еңбектері. Ақыншығармашылығының зерттелу жайы.

25-тақырып. Мұқағали Мақатаев.Ақын, жазушы, аудармашы, Қазақстан Республикасы

мемлекеттік сыйлығының лауреаты.Ақынның шығармашылық өмірбаяны. Ақынның лирикасы.

Табиғат, махаббат, философия лирикалары. Сурет пенсуреттілік. Бейне мен бейнелілік.Көркемдік бейнелеуқұралдары. Сыр мен сыршылдық. «Соғыстың соңғы көктемі»,«Абысындар», «Әке аманаты», «Ұлыма», «Қызымыа»,«Майгүлге», «Біздің үйге көктем келді», «Әбділдаға»,«Бауыржан Момышұлына», «Тоқта балам, атаң келед,артыңда», «Қариялар азайып бара жатыр», «ҚайранҚарасазым-ай», «Үш бақытым», «Оралыңдар», «Толғау»,«Халқым барда», «Ей, өмір», «Махаббат диалогы», «Әйелдер-ай», «Махаббат моласы», «Иек артқан теңізге мүйістейін»,«Алдынан терезеңнің жүріп өттім», «Мен сені сағынғанда» т.б.шығармалары.

«Аппоссионата», «Мавр», «Ильич», «Большевиктер»,«Чили, шуағым менің», «Алтай, Атырау», «Бала шақтанболашаққа», «Жанары неткен тұңғиық», «Атамекен»поэмалары. Ақын шығармаларындағы өмір мен өлім, жарықпен қараңғы, бақи мен жалған туралы ойлардың көріністері.«Аққулар ұйықтағанда» поэмасындағы шеберлігі.

«Қарлығашым, келдің бе?», «Дариға-жүрек», «Аққуларұйықтағанда», «Моцарт. Жан азасы», «Жанары неткентұңғиық», «Атамекен», «Өмір өзен», «Бәсіре», «Соғады жүрек»,«Шолпан», «Қош, махаббат», «Аманат» жинақтары.

Прозасы. «Қош, махаббат» атты повестер мен әңгімелержинағы, «Махаббаттан парасатқа» атты күнделіктер жинағы.

Аудармалары. У.Уитменнің «Шөп жапырақтарын»,В.Шекспирдің «Сонеттерін», Дантенің «Құдіретті комедиясын»қазақ тіліне аударуы.

М.Мақатаев шығармаларының зерттелу жайы.

3.2 Тєжірибешілік сабаќтардыњ мазм±ны

ТӘЖІРИБЕШІЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ № Тақырып Мазмұны

1 2 31. Әбділда

ТәжібаевӘ.Тәжібаевтың лирикалықшығармалары. Поэмалары. Естеліктері.Драмалық шығармалары. Поэзиясындағы метафоралар.

2. ІлиясЕсенберлин

«Көшпенділер» трилогиясы. «АлтынОрда» трилогиясы. Жазушының образсомдау, сюжет дамыту ерекшеліктері.Романдарындағы адагершілікмәселелері.

. 3. Хамит Ерғалиев Поэзиясындағы замана бейнесі.Монологтар. Поэмалары. Хамитпоэтикасындағы күрделі теңеулер.

4. ЖұбанМолдағалиев

Өлеңдерінің ерекшелігі. Поэмалары.Поэзиясындағы сюжет. Поэзиясыныңкөркемдігі. Ерлік тақырыбы.

5. СырбайМәуленов

Лирикасы. Шығармаларының жанрлыққұрамы, ерекшелігі. Поэмасындағысоғыс тақырыбы. Поэзиясындағысоғыстан қайтқан солдаттар бейнесі.

6. Тахауи Ахтанов Прозасының ерекшелігі. «Қаһарлыкүндер» романындағы солдат бейнесі.Романдарындағы характер. «Боран»романындағы көркемдік ізденістер.

7. БердібекСоқпақбаев

Романдарындағы сюжет. Баяндау мендиалог. «Менің атым Қожа» және

балалар әдебиеті. Оның прозасындағысоғыстан кейінгі өмір шынндығы.

8. ӘбдіжәмілНұрпейісов

Нұрпейісов және роман жанры. «Қанмен тер» трилогиясы. «Соңғы парыз»романындағы психологизм.Романдарындағы баяндау.

.9. ЗейноллаҚабдолов

Прозасының көркемдігі, стилі.

10. МұқағалиМақатаев

Мұқағали поэзиясындағы психологизм.

11 Сағи Жиенбаев Жиенбаев поэзиясындағы теңеулер.12 Жұмекен

НәжімеденовЖұмекен поэзиясындағы философия.

13 Оралхан Бөкей О.Бөкей прозасының стилі.

3.4 С¤Ж мазм±ны

№ СӨЖ түрі Есеп беру формасы

Бақылау түрі

Сағат көлеміҚТӘ-31

Сағат көлеміҚТӘ-31 (қ)

1 Дәріс сабақтарын өңдеу

Сабаққа қатысу

45 (1х45) З8 (1х38)

2 Үй тапсырмасын орындау

Жұмыс дәптері

Сабаққа қатысу

19 (0,5х38) 29 (1х29)

3 Қосымша материалдарға дайындық

Конспект

Коллоквиум

20 20

4 Семестрлік тапсырманы орындау

Реферат Семестрлік тапсырманы қорғау

9 22

5 Бақылау шараларынадайындық

РК1, РК2 4 4

Барлығы 97 113

№ С¤Ж т‰рі Есеп беруформасы

Баќылау т‰рі

СаѓаткµлеміСҚТӘ-11(қ)

1 Дєріс сабаќтарынөңдеу

Сабаќќаќатысу

12 (1х12)

2 ‡й тапсырмасынорындау

Ж±мысдєптері

Сабаќќаќатысу

12 (1х12)

3 Бақылау жұмысынорындау

Бақылаужұмысы

45

4 Курстық жұмыстыорындау

Кт Коллоквиум

50

5 Семестрліктапсырманыорындау

Реферат Семестрліктапсырманы ќорѓау

30

5 Баќылаушараларынадайындыќ

РК 1, РК 2 7

Барлыѓы 156

Студенттерге µздігінен оќуѓа берілетін таќырыптар1.Ә.Тәжібаев поэзиясындағы метафоралар.

¦сынылатын єдебиет: [9], 234-240 бет.2 І.Есенберлиннің образ сомдау, сюжет дамыту ерекшелігі.

¦сынылатын єдебиет: [4], 496-525 беттер; [7], 1-35 беттер.3 Х.Ерғалиев поэзиясындағы монологтар.

¦сынылатын єдебиет: [10], 149-155 беттер; [3], 102-103беттер ,[11], 144-156 беттер4. Ж.Молдағалиев поэзиясының көркемдігі.

¦сынылатын єдебиет: [9], 240-246 бет.5. С.Мәуленов лирикасы.

¦сынылатын єдебиет: [9], 246-250 бет, [3], 186-187 беттер,[15] 45-75 беттер.6. Т.Ахтанов «Шырағың сөнбесін» романындағы психологизм.

¦сынылатын єдебиет: [3], 116-118 бет, [12], 1-55 беттер,.7. Ә.Нұрпейісовтің «Қан мен тер» романының көркемдігінекартотека жасау.

¦сынылатын єдебиет: [8], 5-36 бет, [10], 161-167 беттер,[11] 156-176 беттер,[12]8. Мұқағалидің «Аққулар ұйықтағанда» поэмасынан үзіндіжаттау ¦сынылатын єдебиет: [9], 1-20 бет, [6], 25-39 беттер, [14]49-100 беттер.9. Жұмекен өлеңдерінің көркемдігі.

¦сынылатын єдебиет: [3], 191-192 бет, [16], 1-53 беттер, 10. С.Жиенбаев өлеңдерінің көркемдігі. ¦сынылатын єдебиет: [14], 25-89 бет, [3], 190-191 беттер,[9] 29-78 беттер. 11. О.Бөкей прозасының тіліне картотека жасау. ¦сынылатын єдебиет: [12], 25-89 бет, [3], 25-69 беттер.

Бақылау жұмыстарының тақырыптары1. С.Сейфуллин – лирик ақын.2. Б.Майлиннің ауылды колхоздастыру туралы әңгімелері.3. Б.Майлиннің әлеуметтік тақырыптағы пьесалары.4. І.Жансүгіровтің азаматтық лирикасы.5. І.Жансүгіровтің драмалық шығармалары.6. Ж.Жабаевтың Айтыстағы шеберлігі.7. И.Байзақовтың махаббат және әйел теңдігіне арналған

поэмалары.8. М.Жұмабаевтың лирикасы.9. Ж.Аймауытовтың драмалық шығармалары.10. М.Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясы.11. М.Әуезовтің драмалық шығармалары.12. Ғ.Мұстафиннің «Дауылдан кейін», «Көз көрген»

романдары.13. Қ.Аманжоловтың майдан лирикасы мен поэмалары.14. Ә.Тәжібаевтың поэмалары.15. Т.Ахтановтың повестері мен романдар.

Курстық жұмыстардың тақырыптары.

1. С.Сейфуллиннің драматургиясы.2. Б.Майлин поэмаларындағы 1916 жылғы ұлт-азаттық

қозғалыс.3. І.Жансүгіровтің «Жолдастар» романындағы шаруалар,

жұмысшылар образы.4. Мағжан дастандарындағы аңыз бен ақиқаттың

арақатынасы.5. Ж.Аймауытовтың «Ақбілек» романындағы әйел тағдырына

орыс пен қазақ адамдарының әсері.6. М.Әуезов әңгімелеріндегі портрет пен пейзаж.7. С.Мұқановтың «Өмір мектебі» трилогиясындағы уақыт пен

кеңістік.8. Ғ.Мүсіреповтың символдық әңгімелері.9. Ж.Саин поэзиясындағы партизандық күрес тақырыбы.10.Ә.Нұрпейісовтің «Соңғы парыз» романындағы адамдар

тағдыры мен Арал тағдыры.11.І.Есенберлиннің «Көшпенділер» трилогиясындағы тарихи

шындық пен көркем шындықтың арақатынасы.12.Қ.Мырзалиевтің философиялық лирикасы.13. М.Мақатаев поэзиясындағы табиғат пен адам.

Выписка из рабочего Форма учебного плана Ф СО ПГУ 7.18.1/10 специальности(ей)

050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығының оќуж±мыс жоспарынан кµшірме

Пәннің атауы Қазіргі қазақ әдебиеті

Оқутүрі

Бақылау формасы Студентжұмысыныңкөлемі

Сағаттың курс және семестрбойынша бөлінуі

Ем

т.

сын

ақ

К.ж

К.ж

ұм

.

ЕГЖ

бақ.ж

ұм Барлығы

Дәріс

Тәж

іри

бе

ОС

¤Ж

СӨ

Ж

Дәріс

Тәж

іри

бе

ОС

¤Ж

СӨ

Ж

жал

пы

Ауд

итор.

СӨ

Ж

Күндізгі ЖОБнегізінде

6 180

83

97 5-семестр 6-семестр45

38

97

КүндізгіКОБнегізінде

6 180

67

113

5-семестр 6-семестр

10

5 57

28

24

56

Сырттай КОБнегізінде

3 4 3 180

24

156

2-семестр 3-семестр6 6 8 7

06 6 8 70

Қолданылатын єдебиеттерНегізгі:

1. Дәдебаев Ж. Қазіргі қазақ әдебиеті. Оқу құралы.- Алматы:Қазақ университеті, 2002.

2. Қазақ әдебиетінің тарихы . 3-том, екінші кітап. – Алматы:Ғылым,1957.

3. Қирабаев С. Кеңес дәуіріндегі қазақ әдебиеті. Оқуқұралы.- Алматы: Білім, 1998.

4. Нұрғали Р. Қазақ әдебиетінің алтын ғасыры. – Астана:Күлтегін,2002.

5. Сүйіншәлиев Х. Қазақ әдебиетінің тарихы. Оқулық.-Алматы: Санат,1997.

Ќосымша єдебиеттер:6. Алпысбаев Қ. Мұқағали өрнегі.- Алматы:Қазақ

университеті, 2001.7. Дәдебаев Ж. Қазақтың тарихи романы: Дәстүр мен

жаңашылдық. Алматы,1988.8. Елеукенов Ш. Замандас парасаты.- Алматы: Жазушы,

1977.9. Жүсіп Қ. Қазақ лирикасындағы стиль және бейнелілік.

Монография. – Павлодар: Эко, 2000.10. Қабдолов З. Жебе. – Алматы: Жазушы,1977.11. Қабдолов З. Көзқарас. – Алматы: Рауан,1996.12. Майтанов Б. Қазақ романы және психологиялық

талдау.- Алматы: Санат,1996.13. Мәмбетов Ж. Жұбан Молдағалиевтің ақындық

шеберлігі.- Алматы: Қазақ университеті,2002.14. Серікқалиев З. Алтын жамбы.- Алматы:Жазушы,2001.15. Шәріпов Ә.Сырбай Мәуленов творчествосы.-

Алматы:Ғылым,1985.16. Юсупов Қ. Жұмекен Нәжімеденов ақындығы.-

Алматы:Ғылым,1995.