1 · web viewelektronika punte: 200 tyd: 3 uur hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye, insluitend...

NASIONALESENIOR SERTIFIKAAT

GRAAD 12

SEPTEMBER 2018

ELEKTRIESE TEGNOLOGIEDIGITALE ELEKTRONIKA

PUNTE: 200

TYD: 3 uur

Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye, insluitend ŉ 1-bladsy formuleblad.

2 ELEKTRIESE TEGNOLOGIE: DIGITALE ELEKTRONIKA (EC/SEPTEMBER 2018)

INSTRUKSIES EN INLIGTING-

1. Hierdie vraestel bestaan uit VYF vrae.

2. Sketse en diagramme moet groot, netjies en volledig benoem wees.

3. ALLE berekeninge moet getoon word en korrek tot TWEE desimale plekke afgerond word. Toon eenhede vir ALLE antwoorde van berekeninge.

4. Nommer die antwoorde korrek volgens die nommeringstelsel wat in hierdie vraestel gebruik is.

5. Jy mag ŉ nieprogrammeerbare sakrekenaar gebruik.

6. ŉ Formuleblad is aan die einde van hierdie vraestel aangeheg.

7. Skryf netjies en leesbaar.

Kopiereg voorbehou Blaai om asseblief

(EC/SEPTEMBER 2018) ELEKTRIESE TEGNOLOGIE: DIGITALE ELEKTRONIKA 3

VRAAG 1: BEROEPSGESONDHEID EN VEILIGHEID

1.1 Gee ŉ opsomming van die doel van die ‘Wet op beroepsgesondheid en Veiligheid.’ (2)

1.2 Verduidelik die ‘laat-los’-stroom gedurende ŉ elektriese skok. (2)

1.3 Noem EEN onveilige toestand wat in ŉ werkswinkel vermy moet word. (1)

1.4 Gee EEN onveilige handeling wat ŉ ongeluk in ŉ skoolwerkswinkel kan veroorsaak (1)

1.5 Beskryf TWEE standaardbehandelings vir skok. (2)[8]

VRAAG 2: SKAKEL- EN BEHEERKRINGE

2.1 Verwys na die figuur hieronder en beantwoord die vrae wat volg.

FIGUUR 2.1

2.1.1 Identifiseer die kringdiagram hierbo. (1)

2.1.2 Beskryf die werkbeginsel van die kring hierbo. (6)

2.1.3 Teken die inset- en uitsetgolfvorms van die kring hierbo. (4)



2.2 Teken ŉ volledig benoemde kringdiagram van ŉ op-amp monostabiele multivibrator. (4)

FIGUUR 2.3


2.3.2 Verduidelik kortliks die werkbeginsel van die kring hierbo (4)

2.4 Lys VIER toepassings van ŉ Schmitt-sneller. (4)



2.5

FIGUUR 2.5

2.5.1 Identifiseer die kring in FIGUUR 2.5. (1)

2.5.2 As al vier resistors in die kring op presies dieselfde waarde van 10 kΩ gestel word, en die drie insetspannings is: stemme = 200 mV, kitare = 250 mV en dromme = 300 mV, bereken die finale grootte van die uitsetspanning. (3)

2.6 Wanneer ŉ aktiewe Op-Amp integreerder ŉ baie lank tydkonstante het:

2.6.1 Verduidelik wat dit beteken ten opsigte van die komponente van die kring. (1)

2.6.2 Watter soort uitsetgolfvorm kan van hierdie kring verwag word indien die inset ŉ vierkantgolf is? (1)

2.7 Teken ŉ volledig benoemde kringdiagram van ŉ 741-GS wat gebruik word as ŉ vergelyker in ŉ ligwaarnemerkring. (6)

2.8 Teken albei sinusvormige insetgolfvorms en die golfvorm wat by die uitset van ŉ aktiewe differenseerder-kring sal verskyn wanneer ŉ sinusgolf by die inset voorkom. (4)

2.9 Bespreek die hoofverskil tussen ŉ monostabiele multivibrator en ŉ bistabiele multivibrator. (4)



2.10 Identifiseer die TWEE passiewe komponentkringe hieronder getoon.

2.10.1

(1)

2.10.2

(1)

2.11 Analiseer krities die werkbeginsel van ŉ passiewe RC-differensieerder. (6)

2.12 Verduidelik hoe die resistor en kapasitor die werking van ŉ passiewe RC-integreerder affekteer. (2)

2.13 Teken ŉ kringdiagram van ŉ aktiewe Op-Amp differensieerder. (4)[58]

VRAAG 3: HALFGELEIERTOESTELLE

3.1 Verduidelik waarom dit nodig is om ŉ Op-Amp van ŉ positiewe sowel as ŉ negatiewe krag te voorsien. (3)

3.2 Beskryf kortliks die konstruksie van ŉ 741 Op-Amp. (3)

3.3 Noem TWEE insetterminale van ŉ Op-Amp. (2)

3.4 Verduidelik TWEE voordele van negatiewe terugvoergebruik met ŉ Op-Amp. (2)

3.5 Teken ŉ kringdiagram om te toon hoe twee transistors aanmekaar verbind is as ŉ Darlington-paar. (3)

3.6 ŉ Nie-omkeerversterker Op-Amp kring het ŉ 500 kΩ terugvoer-resistor R f en ŉ 10 kΩ resistor R¿ gekoppel aan 0V.

3.6.1 Bereken die spanningswins van die Op-Amp. (3)

3.6.2 Noem die effek van die insetspanning na die uitsetspanning. (1)

3.7 Noem ENIGE modus van werking van ŉ 555-tydreëlaar GS. (1)[18]



VRAAG 4: DIGITALE EN SEKWENSIËLE TOESTELLE

4.1 Gee TWEE tipes sewe-segment-vertoonpanele wat algemeen beskikbaar is. (2)

4.2 Noem die beginsel van ligwysiging waarop ŉ vloeikristalvertoonpaneel werk. (1)

4.3 ŉ Kombinasie-logikakring wat ŉ EN-hek en ŉ eksklusiewe OF-hek (XOF) kombineer, ontwikkel die basiese kring vir ŉ rekenaar se binêre enkel-bis opteller, die HALFOPTELLERKRING.

4.3.1 Ontwerp ŉ halfoptellerkring wat ontwikkel kan word met ŉ EN-hek en ŉ XOF-hek. (4)

4.3.2 Teken die waarheidstabel vir die bogenoemde ontwerp. (4)

4.4 Gee die verskil tussen ŉ enkodeerder en ŉ dekodeerder. (2)

4.5 Beskryf kortliks wat sekwensiële logikakringe is. (3)

4.6 Verwys na figuur 4.1.

FIGUUR 4.1


4.6.2 Teken die logikasimbool vir die kring in FIGUUR 4.1. (3)

4.6.3 Teken die waarheidstabel vir ŉ geklokte kring. (4)

4.7 Beskryf die verskil tussen asinkrone toestelle en sinkrone toestelle krities. (5)



4.8 FIGUUR 4.2 hieronder verteenwoordig ŉ afteller.

FIGUUR 4.2

4.8.1 Verduidelik die werkbeginsel van ŉ afteller. (3)

4.8.2 Teken die waarheidstabel vir ŉ drie-bis sinkrone afteller met die telling wat begin by 1112 en verminder met elke klokpuls. (4)

4.9 Waarvoor staan die afkorting BKD en hoe werk dit? (3)

4.10 Onderskei tussen ŉ volle reeks teller en ŉ afgesnyde teller. (2)

4.11 Teken die kringe se blokdiagramme om te beskryf hoe die volgende registers funksioneer:

4.11.1 Serie in: Parallel uit (3)

4.11.2 Parallel in: Serie uit (3)

4.12 Beskryf met behulp van sketse, wat word bedoel met:

4.12.1 Voeding-uitset (2)

4.12.2 Absorbering-uitset (2)

4.13 Noem DRIE insetkombinasies wat bruikbare uitsettoestande kan lewer vir Aktiewe Lae Grendel. (3)

4.14 Teken ŉ driestadium asinkrone rimpelteller se tyddiagram. (4)[58]



VRAAG 5: MIKROBEHEERDERS

5.1 Verduidelik kortliks ŉ mikrobeheerder. (3)

5.2 Skets ŉ volledig benoemde blokdiagram van ŉ mikrobeheerder. (4)

5.3 Gee die korrekte naam en ŉ kort verduideliking van die funksies van die volgende:

5.3.1 SVE (3)

5.3.2 (ETG) ‘RAM’ (3)

5.3.3 (LSG) ‘ROM’ (3)

5.4 Beskryf die hoofvoordele by die gebruik van ŉ mikrobeheerder. (3)

5.5 Lys die DRIE tipes busse in ŉ beheerder. (3)

5.6 Lys TWEE insetsensors en TWEE uitsetoordraers. (4)

5.7 Verduidelik die verskil tussen ŉ mikroverwerker en ŉ mikrobeheerder. (2)

5.8 Beskryf ŉ vloeidiagram. (2)

5.9 Beplan en teken ŉ vloeidiagram van die stappe wat geneem word om ŉ komponent aan ŉ GSB te soldeer. (5)

5.10 Met behulp van eenvoudige sketse, verduidelik seriekommunikasie en parallelle kommunikasie. (6)

5.11 Noem DRIE enkeldoel-registers. (3)

5.12 Beskryf wat is ŉ program in terme van rekenaars (2)

5.13 Verduidelik wat ŉ register is in terme van rekenaars. (2)

5.14 Met behulp van sketse, verduidelik elk van die volgende soorte kommunikasie:

5.14.1 Simpleks (2)

5.14.2 Dupleks (2)

5.14.3 Voldupleks (2)

5.15 Verduidelik kortliks die doel van UART. (2)

5.16 Beskryf diskrete logika. (2)[58]

TOTAAL: 200



FORMULEBLAD

SKAKELKRINGE

1. Wins AV=V UIT

V ¿=−(R fR¿

)omkeer op – amp

2. Wins AV=V UiT

V ¿=1+(R fR¿

)nie – omkeerop – amp

3. V UIT=V ¿×(−RfR¿) omkeerversterker

4. V UIT=−(V 1+V 2+V 3 )sommeerversterker

5. f r=1

2π √LC

6. f= 12π √6RC


1 · web viewelektronika punte: 200 tyd: 3 uur hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye, insluitend...

Documents