huidige aanwaskoers volgehou sou word sal, teen die jaar 2,000 die bevolking van die aarde 5,000 miljoen beloop. Ekstrapoleer ons verder dan vind ons dat in die jaar 2050 die mens b m 10,000 miljoen sal tel en teen die jaar 2100, 20,000 miljoen.

Syfers van hierdie orde spreek dikwels nie duidelik nie. Laat ons dit ander uitdruk. Teen die huidige aanwas is daar elke dag sowat 90,000 meer mense op die wSreld wat gevoed, geklee en gehuisves moet word; sowat elke 10 dae genoeg om n stad soos Johannesburg te bevolk; elke jaar sowat 33 miljoen meer - tweemaal die huidige bevolking van die Republiek.

Om hierdie bykomstige bevolking die lewensgeleenthede en lewenspeil te laat toekom wat ons byvoorbeeld in die Republiek handhaaf, vereis dat die toename aan voedselproduksie aan huise en ander geboue, aan vervoerkapasiteit, krag- en watervoorsiening en nywerhede jaarliks tweemaal so groot moet wees as wat die huidige stand in die verband in ons Republiek is, om maar n paar dinge te noem.

Soos die totale bevolking groei, so sal die jaarlikse, netto aanwas ook styg en sal die nuwe voorsiening wat jaarliks gemaak word, dienooreenkomstig moet toeneem.

Sommige bevolkingsgroepe vermeerder tans met 3$ en selfs meer per jaar. Hierdie snelle groeitempo het nie altyd bestaan nie. Teen n vermeerderingskoers van slegs 1ft per jaar sou een enkele ouerpaar wat in die tyd van keiser Augustus geleef het, vandag 120 miljoen nasate gehad het. Inderwaarheid het die w^reldbevolking in die 2,000 jaar egter skaars vertienaubbel.

Pestilensies, hongersnode, stamgevegte, oorloS en massa- uitdelgings het die bevolkingsgroei aan hande gel£ en, soos in die diereryk, by die mens 'n "natuurlike1* balans gehandhaaf.

Beur die ontwikkelings van die afgelop 300 jaar> het die mens daarin geslaag om sy omgewing in so >n mate te beheer dat hierdie balans versteur is. Die sterftesyfer het begin daal.Waar -n Fransman in 1788 'n lewensverwagting van 30 jaar gehad het5 het dit in 1938 reeds verdubbel tot 60 jaar en is dit nou alreeds hoSr, Veral in die afgelope dekades het die gemiddelde sterftesyfer van die w§reld se bevolking vinnig gedaal. Verskeie faktore het aanleiding hiertoe gegees in die meeste lande heers daar wet en orde, en akute hongersnood kom minder dikwels voor en word makliker bekamp deur die gemak en snelheid waarmee voedsel na geteisterde dele vervoer kan word, maar die belangrikste oorsaak moet gesoek word in die triomf van die mediese wetenskap wat gevolg het op die ontdekkinge van Pasteur. Dodelike epidemies soos die pes, cholera en pokke is besig om te verdwyn. Siektes soos malaria kan bekamp word selfs deur n analfabeet as hy maar toegerus word met n insektemiddelspuit en eenvoudige instruksies. Inderwaarheid het dit al sover gevorder dat ons meen daar is iets verkeerd met die organisasie van ons gemeenskap as ons van eniglets behalwe hoe’ ouderdom te sterwe kom.

Dit is menslik om ’n wSreld in die vooruitsig te stel waarinnasies in vrede sal leef en waar elke nasie ’n lewenspeil sal kanhandhaaf wat so hoog is soos die beste wat die westerse w§reldtans bl®d, of selfs nog hogr. Die groot vraag waarvoof ons egterte staan kom is; hoe lank kan ons menslike en materiSle hulpbronnetred hou met die huidige onbeteuelde bevolkingsontploffing en,kan ons> en wanneer moet ons, die groei stuit en die wgreldbevolkin^ stabiliseer?

Voedsel is die eerste vereiste vir lewe, Sonder die minimum voedsel kan die mens nie bestaan nie en sonder 'n goeie, gebalanseerde voeding kan hy nie in £,oeie gesondheid verkeer, sy voile arbeidskrag lewer en sy talente ten voile laat ontplooi nie.

Sowat 2,000 jaar g e M e het die mens sy eerste groot oorwinning oor die natuur behaal toe hy oorgegaan het van -n voedselsoekende tot n agrariese kultuur. Die mens het steeds sy tegnieke op did gebied verbeter, self plante en diere aangepas en van natuur verander om aan sy behoeftes te volaoen. Die mens het die aarde deurkruis, onbenutte werelddele gaan bewoon en die grond verbou. Sy voedselproduksie het steeds toegeneem, maar die bevolkingsyfer het saam daarmee ook gegroei en.selfs vandag voer 'n groot gedeelte van die mensdom n karige minimumbestaan en leef hull steeds op die rand van hongersnood. Sommige kenners meen dat soveel as een-derde van die mensdom in hierdie toestand leef.

Daar is beraam dat as die mens alle bewerkbare grond sou benut en die reeds bekende landbouwetenskaplike en landboutegniese kennis orals sou toepas, die voedselproduksie van die wereld ver- dubbel of selfs meer as verdubbel kan word.

Dit sou egter vereis dat die tans onbewerkte, koue, nat gronde en die warm, reenryke trope onder verbouing gebring meet word, dat alle gebiede wat hulle daartoe leen, onder besproeiing gebring moet word - al is dit ook teen hoe koste, dat n geweldige kapitaal bestee moet word aan die vervaardiging van landboutoe- rusting en bernestingstowwet Die benodigde kapitaalbelegging sou so hoog as 500 duisend miljoen dollar kan wees.

Die grootste vraagstuk sal egter nie die materiele en tegniese een wees nie, maar die politieke en sosiale, nl. die mens self. Die mens, en veral die nie-ontwikkelde mens, is geneig om hardnekkig vas te kleef aan ou landboukundige tradisies en gevw>ontes. Soos n amptenaar van die Voedsel- en Landbouorganisasie dit uitgedruk het; "Our main difficulties are non-technioal^ We know what should be done, but we can't get it done." — -__

Met intensiewe landbouopvoeding en voorligting kan verwag word dat voedselproduksie teen 'n koers van 2 tot 4 persent per jaar kan toeneem totdat die verwagte maksimum produksie, volgens huidige kennis, in sowat 75 jaar bereik sal word en daar dan moontlik volaoend*e voedsel beskikbaar sal wees om sewe tot agt duisend miljoen mense te onderhou.

Maar wat gebeur daarna, indien die wgreldbevolking teen daardie tyd nog nie gestabiliseer is nie?

Ons sou nog kan leer om ons beskikbare plantevoedsels meer ekonomies aan te wend deur baie meer daarvan self te verbruik in plaas daarvan om soveel eers aan diere te voer om dit om te sit in vleis, melk en eiers. Gastronomies sal so n dieet baie minder aantreklik wees, maar tog sal ons nog goed gevoed kan word.Moontlik kan die mens daarin slaag om die proteien uit plante soos ludtern te ekstraheer en om dit te verwerk na vorms met die voedings- waarde en smaak van vleis, eiers of melk.

Die moontlikheid van die sintetiese vervaardiging van voedselstow$e is ook al ondersoek. Inderwqarheid kan die stowwe soos vitamiene, wat die mens in baie klein hoeveelhede benodig, reeds heeltemal ekonomies vervaardig word. Die kanse dat voeding- stowwe soos koolhidrate, vette en protelene, wat die mens in groot hoeveelhede benodig, ooit ekonomies en in groot hoeveelhede uit die koolsuurgas en stikstof van die lug gesintetiseer sal kan word, lyk egter maar skraal.

Moontlik kan die mens plante ontwikkel waarvan n baie gfoter gedeelte eetbaar is en wat die aonenergie baie meer doeltreffend benut vir fotosintese as die graangewasse wat tans die stapel- voedsels is, Ja, die vindingrykheid van die mens het seker nog niesy perk bereik t.o.v. die verhoging van ay voedselprodukaie°nie, maar dit is n dringende vereiste dat ons.met groter intensiteit moet

voortgaan om ons kennis uit te brei oor die verhoging van die vrugbaarheid van die grond, die verhoging van /

produktiwiteit en ook oor die voedingsbehoeftes van die mens sodat ons kan weet hoe om die beskikbare voedsels op die mees doel- treffende wyse te benut.

Die voeding van die mensdom het n dringende probleem geword. Daar is maar slegs twee keuses. Die mens moet of leer om sy getalle te beperk 'of hy moet voortgaan om sy voedselproduksie te verhoog, v6r bo wat volgens die stand van ons huidige kennis moontlik lyk. Die ander alternatief is onaanvaarbaar, nl. dat ons afstuur op algemene voedselgebrek, en sal terugkeer tot 'n toestand waar, mens teen mens, daagliks n barbaarse stryd om sy bestaan moet voer.

Die mens sal van brood alleen egter nie lewe nie.Die uitbroiding van die westerse lewenspeil na alle lande, die handhawing daarvan in kompetisie met die stygende bevolkingsyfer, vereis uitbreiding van industrialisasie teen -n hoe en steeds stygende tempo. Dit bring ook mee dat daar teen ti steeds s^gende tempo krag voorsien sal moet word en dat natuurlike grondstowwe teen 'n steeds stygende tempo verbruik sal moet word.

Vir sy minerale grondstowwe het die mens hom eerste gewend tot die ryk ertsneerslae wat maklik ontgin kon word. S j o s die wereld se aanvraag styg en soos die hoergraadse ertse uitgeput word sal daar al dieper gedelf moot word en steeds laer- en laergraadse ertse verwerk moet word. As voorbeeld kan ek noeffl dat die gehalte van die kopererts wat vandag ontgin word, reeds gedaal het tot een-sesde van die koperinhoud van di<= wat aan die begin van hierdie eeu ontgin is.

Is daar *n minimuminhoud waarbenede dit net nie meer moontlik sal wees om grondstowwe uit ertse te herwin nie? Skynbaar nie. Dit is al gedemonstreer deur die herwinning van plutonium uit uraan waarin dit teenwoordig was in konsentrasies meetbaar slegs in dele per miljoen.

Dit sal skynbaar moontlik wees om, as die behoefte vir die grondstof bly voortbestaan, laer en laer gehalte erts te benut — om ons later selfs te wend tot die basiese rots waaruit die aarde gebou is. Elke 100 ton van die gemiddelde stollingsrots van die aarde bevat byvoorbeeld 3 ton aluminium, 5 ton yster, verder nog mangaan, nikkel koper en lood . Baie van die elemente wat in baie klein hoeveelhede in stollingsrots voorkom soos chloor, broom en jodium, kan uit die see herwin word. Ander soos koolstof, swawel en fosfor kom in skynbaar onuitputlike hoeveelhede voor in kalksteen, gips en fosfaatrots. Stikstof en suurstof is weer beskikbaar in die atmosfeer rondom ons. Vir die benutting van hierdie bronne moet daar egter aan twee vereistes voldocn word.Die tegnologiese prosesse moet uitgewerk en ontwikkel word en die energie wat benodig sal word moet beskikbaar wees.

Wat is die posisie ten opsigte van die beskikbare krag- bronne. Hier is_die_vooruitsig nogal rooskleurig. Die grootste faktor wat tot hierdie toestand bygedra het is die mees dramatieso, indien nie die mees betekenisvolle, verandering wat daar op wetenskaplike terrein plaasgevind het binne die heugnis van baie van ons, naamlik die aanvaarding van die konsep van die verwisselbaarheid van materie en energie, waaruit die aanwending van kernkrag in diens van die mens gebore is. Uraan en thorium kan, net soos steenkool en petroleum, as fossielbrandstowwe beskou word, want dit word nie meer op die aarde gevorm nie. Hoewel die hoeveelheid w§i beskikbaar is, dus ook eindig is, is dit, m terme van die energie wat daaruit gewin kan word, veel meer selfs as die^groot .reserwes van steenkool en petroleum wat nog bestaan, wane thorium en uraan kom voor selfs in die gewone rots van die aardkors in hoeveelhede wat ekonomies herwin sal kan word.

Sou die mens ook nog daarin slaag om termonukleere krag in te span, sal selfs die oseane van die aarde, as bron van waterstof, die mens van krag kan voorsien.

Hoewel direkte aanwending van sonenergie waarskynlik nooit so ekonomies soos kernkrag sal kan plaasvind vir die opwekking van elektriese krag nie, mag dit tog moontlik word om in die sonryke dele van die w§reld dit op groot skaal aan te wend as bron van energie, bv. vir water- en ruimteverwarming.

Om uit die beskikbare bronne, uiteindelik selfs uit die ^ardkorsrots, ons grondstowwe en energiebronne te kan put, le daar nog baie groot tegnologiese struikelblokke voor wat oorwin moet word. Om dit te kan doen moet nog voldoen word aan die voorvereiste dat die mensdom oor die nodige wetenskaplike en tegnologiese mannekfag sal beskik.

Daar het in die afgeiope tyd baie waarskuwende stemme opgegaan om te toon dat 'n tekort aan wetenskaplike en tegniese mannekrag 'n beperking kan le op ons tegniese en nywerheidsontwik- keling. Ek wil nie vandag daaroor uitwy nie, maar, op grond van die vraagstukke wat ek aan u voorgehou het, wil ek s§ dat as ons nie in die nabye toekoms stappe doen om ons intellektuele hulpbronne ten voile te benut nie, ons in ons pogings sal faal om die kennis te verkry w ,t nodig is om die struikelblokke wat voorle te oorkom en om die steedsgroeiende industriele kompleks van die wereld te beman. Om dit te vermag sal ons die erosie moet bekamp. Ons sal moet seker maak dat by elkeen wat die breinkrag, die intellektuele vermoens besit, daardie belangstelling in, en behoefte vir, hoer akademiese kwalifikasies gewek word en ook dat die geleenthede om dit te verkry binne elkeen se bereik geplaas word.

Uit die prentjie wq.t ek probeer skets het, moet dit duidelik wees dat die moontlikhede vir die mensdom bestaan om te verseker dat hy nooit weens 'n gebrek aan grondstowwe of nywerheids- krag ten onder sal gaan nie en dat hy vir nog vyftig jaar, moontlik nog vir n honderd jaar sal kan voortgaan 0111 te voorsien in die voedselbehoeftes van n groeiende mensdom. Tog moet dit ook duidelik wees dat die groei van die mensdom in die nabye toekoms sal moet be­gin afneem en selfs totaal tot stilstand sal moet kom, voordat die w§reld ongemaklffik vol word, of voordat die mensdom sy voedsel- potensiaal oorskry het.

Die huidige, snelle bevolkingsgroei is vir baie onder- ontwikkelde volke die remskoen wat verhoed dat hulle hul lewenspeil kan verhoog. Dink maar aan die politieke spreker wat 'n tyd gelede oorsee die noodsaaklikheid van die bou van die groot Aswandam bepleit het om die voedselnood van die miljoene Egiptiese kleinboere te help verlig, maar toe daaraan toegevoeg het dat,25 jaar ha die bou van die dam, die Egiptiese kleinboer weer net so honger sou ly soos tans, maar met die verskil, dat daar dan baie meer van hulle sou wees. Vir baie onderontwikkelde lande is die taak om die agterstand wat hulle op landboukundige en nywerheids- gebied teenoor die Weste het, enorm. As die taak nog vergroot word deur ti snelgroeiende bevolking mag hulle dalk nooit daarin slaag om die mas op te kom nie.

By geleentheid van ’n simposium oor die onderwerp drie jaar gelede het Sir Charles Darwin die posisie so opgesom:"Through his understanding of the laws of nature, man has mastered the rest of the living world and gained his present extraordinary prosperity, but this oan only continue if he can supplement it fey mastering himself. Can we hope to maintain something of the present prosperity by a conscious limitation of our numbers, or are we condemned to multiply until, once again, we come under the control of the ruthless operation of natural selection."

Hierin le vir my een van die grootste vraagstuk'ke vir die mensdom opgesluit, nl. om die mens en sy handelinge, sy motiewe en instinkte as individu en as kuddewese so te leer begryp dat hy binne die kort bestek van vyftig, moontlik n honderd jaar, daartoe gelei kan word om vrywilliglik sy getalle te beperk. Om dit te vermag sal veel verg want van ons diepste godsdienstige beginsels, van ons fundamentele sosiale begrippe un van ons sterkste emosies sal hiorby in die gedrang kom. Ek vrees dat die peil van opvoeding van baie miljoene nog heeltemal onvoldoende is om die erns van die probleem te begryp, dat ons sosiale wetenskap nog te kort skiet vir die cplossing van die vraagstuk.

Ons land verteenwoordig maar tl klein gede.eltetji.e van die wereld, ons volk maar >n fraksie van die mensdom. Tog is die probleme wat die--mensdom in die volgende deka.des tegemoet gaan, ook ons. s’n en-die'-opl.Qssing daarvan net soseer ons verantwoorde.likhj2.i-d as ■di^jraiLjiie grooirrolkare. Weliswaar salmons in die eerste^jilaas die oplo&aing~soek v a n v r a a g s tukke wat ons.., onder. -ons. ,.oastandi6-- ixe,d^p-dle e e r s w raak, mafl.r-.da.ar.deu7" -sial orra-noVr n bydrae kan—lewer t o p i i g i n g van die wereld.

wat i s. di e 'waarde* var. en. .waaroBt^die baiu>«*fte,„aan die onvfirpno^Ap—jj i van kennis?. feur aan^tr aammige van -die 'vraa^trtkke te -skeis- 7/aarme.e dia—wereld in die,.komende dekades te.-d.oe-n sal kry," en ‘ft paajr^an die. uitdagings te noem wat^die^'toekoms. aan ons. jeug gaan ,stel, meen ek -ook 4a.t_.ek _ dle.-.antwooa*d. ._gage.s~Jaet op my eie vraag. Die"“waarde ‘van^'ie uit- Jbr aiding--van. /lie kennis l.e,,nie opgesluit. -slags , in die bevrediging van dif- mens se dors d a a m a om steeds na nuwe.Jiori sonne 'te str-e-ef’ nie.. iTee, as die .mens sy ycoTtbestaan-as beskaafde wese wil.-versak&r'', die ideoJLe-'w&reld -waarvan ek gepraat het tot varwasanliking wil bring, dan sal hy moet soek>.;.dringend moet soek, na die nodige—kennis wat die-'opiossing,,kan vyord„op.. die baie' -vraagstukke....wat- ay roortbestaan 'bedr£ig>

'■ is liiy'--opregtevJaoo-p 4at...iiulle wat grade -vandag.hier cr.tva.og^jaat aimal wat aan hierdie Unive"rsit*-i“t studeer en studi^er het, sal dat--di.e_j£anniS'-wa.t.. yan. Jiierdie en-ander .universi-tei,te--'Ui±gaan, nie.net as doel het om die mens'des te beter vir sy beroep te bekwaam of om sy geestelike lewe te verryk nie. Ek hoop huile sal besef dat kennis mag is - mag in stryd vir die voortbe- staan van die .enk&linge, maar ook mag in dig.,strydJ.v.ir"dii?. voortbvolke~~en*'beskawinga_.en_J.n~'die_.stryd vir*;die v oort best aan. van die- -mensdom.. self.

ITi t ge r eik_daur.;Departement van Inligting, KAAPSTAD.^. -

27/4/53-

Noi 124/63(K)

Vergel.yk met Lewering

TOESPRAAK VAN SY EDELE M.C. BOTHA, ADJUNK- MINlSTER VAN BANTOE-ADMINISTRASIE EN -ONT- WIKKELING BY DIE AMPTELIKE OPENING VAN DIE NYW2RHEIDS- EN LANDBOUTENTOONSTELLING TE

VEREENIGING

Vrystelling ; 12 midday - 2 7-4.1963

Check against Delivery

SPEECH BY THE DEPUTY MINISTER OP BANTU ADMINISTRATION AND DEVELOPMENT THE HON. M.C. BOTHA, AT THE OPENING OP THE IN­DUSTRIAL AND AGRICULTURAL SHOW AT VER­

EENIGING

Por Release : 12 noon - 27.4.1963

^.Meja&ejNjiie- Voorsitter, Lames en Here,

Dit is 'n verkwiklike ondervinding om vandag hier by u te wees omdat die lewenskragtigheid van die groot getal nywerhede in Ver- eeniging, die verskeidenheid nywerheidsprodukte en landbou-opbrerigs'fce en die belangrike bydrae wat hier gelewer word tot die nywerheids- en ekonomiese vooruitgang van ons hele land so duidelik waarneembaar is wanneer -n mens na alles kyk wat hier tentoongestel is.

Die 97 privaat nywerhede in Vereeniging bied nie alleen werkgeleentheid aan sowat 20,500 mense nie, maar het in 1959/60 ’n netto opbrengs van R30,585,800 opgelewer, d.w.s. bykans 3$ van die netto opbrengs van alle privaat nywerhede in ons land. As ons ook.die nywerheidsproduksie van Vanderbijlpark en Sasolburg in aanmerking neem, kan on3 dalk na die nywerheidskompleks Vereeniging-Vanderbijl- park-Sasolburg verwys as n moontlike Birmingham- of Ruhr-gebied van

— Suid-Afrika.

Hoewel Vereeniging hoofsaaklik as nywerheidsentrum bekend staan en nywerhede dienooreenkomstig die oorheersende rol speel, word daar tog n groot verskeidenheid "boerderybedrywighede beoefen en lewer die distrik ook n belangrike bydrae tot die landbouproduksie van ons land. Gegewens toon dat die Vereenigingdistrik nagenoeg 200,000 sak mielies lewer, en dat daar ook heelwat aartappels, sonneblom en kaffer koring verbou word. Die veestapel van die distrik is aansienlik, en wat veral opmerklik is, is die hoeveelheid stamboekvee wat hier aangetref word. In die geval van beeste was die getal stamboek- beeste in 1959 reeds 5$ van die totaal van 29,017. Die pragtige inskrywings in verskillende klasse toon dat Vereeniging en sy dis­trik ook op landbougebied ’n reputasie van vooruitstrewendheid hand- haaf.

Dit is gepas om by ’n geleentheid soos hierdie te verwys na die onderlinge afhanklikheid wat daar tussen die landbou en nywer- heid bestaan. Die landbou is natuurlik grootliks op die nywerheid aangewese vir landbou-implemente, masjienerie en talle ander nood- saaklike hulpmiddels en benodigdhede sodat die landbou natuurlik n belangrike afsetgebied vir die produkte van die nywerheid is.

Waar die boer met stygende produksiekoste, vinnige depresiasie, hoe slytasie en talle plae en natuurrampe soos hael, droogtes, oor-

/ stromings .... 2

stromings en insekteplae te kampe het, rus daar 'n belangrike ver- pligting op die nywerheid om by wyse van standardisasie, meganisasie en kwaliteitstandaarde, produkte van hoe gehalte teen billike pryse tot beskikking van die boer te stel. Terwyl dit bekend is dat meganisasie in die landbou baie kapitaal verg, is dit eweneens noodsaaklik dat landbou-implemente oordeelkundig aangekoop en ter- selfdertyd goed versorg moet word sodat produksiekoste so laag moontlik gehou kan word.

Dit kom daarop neer dat daar sowel in die nywerheid as in die landbou gestrewe moet word na maksimumdoeltreffendheid en die lewering van kwaliteitsprodukte teen die laagste koste.

ti Faktor wat hie alleen uit die oogpunt van doeltreffendheid en koste nie, maar ook vanuit n publieke en maatskaplike hoek be- sien, uiters belangrik is, is arbeid. Dit is alombekend dat daar in sowel die primere as in die s*kondere nywerhe'‘de oorwegend van ongeskoolde Bantoe-arbeid gebruik gemaak word in die waan dat so- danige arbeid goedkoop is.

Hier in Vereeniging is daar sowat 28,550 manlike Bantoe in verskillende bedryfstakke in diens,- van wie 5,045 in die handel, 13,925 in fabrieke en nywerhede en 1,410 as huisbediendes werksaam is. Die getal Bantoemans wat as gereelde werknemers in verband met die landbou op plase en hoewes werksaam was, het in 1959 op 2,630 te staan gekom. Allestesaam is daar dus in Vereeniging en op plase in die distrik, ruim 30,000 Bantoemans alleen werksaam. Hierdie werkers woon in baie gevalle saam met hulle gesinne hier, scos weer- spieel deur die feit dat die Bantoebevolking van die dorp Vereeni-- ging 48,345_beloop, terwyl die totale Bantoebevolking van die hele distrik op 114,537 te staan kom. Die aanwesigheid van so 'n groot Bantoebevolking het tot gevolg dat daar oormatig en dikwels onoor- deelkundig van Bantoe-arbeid gebruik gemaak word.

Die arbeidsverhouding van blanke werknemers tot Bantoewerk- nemers in privaat nywerhede in Vereeniging vergeleke met die lands- gemiddelde en die posisie in Vanderbijlpark sal u interesseer

I960; Privaat Nywerheid

Suid-Afrika

Vereeniging

Vanderbijlpark

Blankes

101010

Bantoe

21

23

10

Die voorgaande illustreer duidelik in watter mate u nywerhede alhier van Bantoe-arbied gebruik maak, naamlik ruimer as vir die land as geh£el! As u nou dink aan die voorsiening van geriewe by die werksplekke, die behuisingsverpligtinge, onderwysfasiliteite, gesorr&heidsdienste , vervoergeriewe , ontspanningsprobleme, bestuurs- en beheeraangeleenthede en talle ander noodsaaklike dienste wat aan Bantoewerknemrs en hulle gesinne verskaf moet word, is ek seker dat u onmiddellik sal saamstem dat Bantoe—arbied in der waarheid duur is. Dit wat ondernemers aan geld, energie, tyd en ruimte moet bestee ' vir die gebruikmaking van hierdie soort arbeid is onberekenbaar baie. £k twyfel of dit -n te wrede aanklag teen onsself as werkgewers is as gese word dat die oorvloed van hierdie ongeskoolde arbeid ons as -n gemeenskap geestelik lui gemaak het om ander metodes en tegnieke uit® 0111 ^ieselfde werk sonder of met minder van hierdie werkers

gedaan te kry.

. Die aanwesigheid van g’oot getalle Bantoe hier in Vereeniginis; soos m alle ander blanke gebiede in die land bring nie alleen groot

/uitgawes .. . . *3

uitgawes mee nie, maar skep ook talryke probleme waarvan die hand- hawing van gesonde politieke, maatskaplike en ekonomiese verhoudinge tussen verskillende raasegroepe die belangrikste is.

Dit is nc5g in die belang van die Bantoe n<5g in belang van die blanke dat hierdie toestande ingewikkelder word, en die enigste blywende oplossing le in ontwikkelinge wat ingestel is op twee af- sonderlike geestelike bes-tammings. Die Bantoe moet die geleentheid kry tot selfbeskikking op eie bodem in -n eie tuisland. Wat ons vir onsself in blanke gebiede toe&’ien, moet die Bantoe ook in sy gebied gegun word, en daarom moet iedereen van ons uositief en aktiej^mf^kaln om vir die Bantoe galeentiie&e te skep wat hom in staat/sTel om ■& vslviaardi^a beataan in sy eie tuisland te voer.

Daarom moet daar vir die Bantoe in en naby hul eie tuislande werkgeleenthede geskep word. Van owerheidawe# word daar in hierdie verband geen steen onaangeroer galaat nie, en ek wil u net aan enkele van die stappe heriimer.

Die Vyfjaarplan wat reeds 'n tyd gelede aangekondig is, maak vooraj-oning vir n bedrag van R114,342,269 vir die on-fcwikkaling van Bantoetuislande. Heelwat is reeds gevordej* met die aankoop van addisionele grond, die volto-ciing van damme, sink van boorgate, bou van kontoerwalle, aanplant van platttasxes, bou van paaie en brde, en die oprigting van nuwe dorpe. A1 hierdie ontwikkelingskemas gaan natuurlik met werkgelean.th.eid gepaard, en stimuleer terselfder— tyd ander aktiwiteite en die algemene vooruitgaog van die tuislande self.

Dan is daar die oprigting van grarisnywerhede, waarmee ook reeds pre«ta»iea beh.aal is iarssyl groot skemas'*\rir -die nabye toekoms /heplan word.

Volgens sensusgegewens was daar in 1959/60 10,195 private jaywerh©d.e in. die Republiek, waarvan 12.5$ in Bantoe- of grenagsbie&e gelee was. Werkgeleeptbaid in id.ard.ie be-trek 76,067werkers of 12.3$ van die totaal van die Republiek as n geheel.

If account is taken of the secondary activities and the provision of services, which normally accompany primary employment, and which usually provide employment for many more, a much clearer picture of the progress that is being made, emerges. During the year 1962, 125 enquiries and 69 applications were received in con­nection with th4 establishment or expansion of individual indus­tries in the border areas, whilst income tax concessions to the extent of approximately R26,000 was granted on investments to the value of Ro75,000. Attention is now being devoted to the development of industrial townships in such border areas, and several factories have already been completed, whilst others are nearing completion in these townships. A large textile scheme is also under consideration and an estimated_capital investment of approximately R20,000,000

on land and buildings and R25,000,000 on machinery and plant will be made from official sources over the next ten years.

The Bantu Investment Corporation cf Soijih Africa, Limited, established in 1959, is also actively engaged in promoting and encouraging industrial, commercial and other undertakings by Bantu m the Bantu homelands. The Corporation furnishes financial aid, and also provides Bantu businessmen with advice, information and guidance. Due to the fact that very few Bantu have had training m the industrial sphere, the Corporation is also establishing and conducting commercial, wholesale and industrial enterprises in the .Bantu homelands where Bantu can be trained under white supervision

/ u n t i l ......4

unuil uhe;y are in a position to take over the management and control ox such concerns. Special endeavours are being made to encourage Bantu nomecrafts and home industries which can become an important industry affording many thousands of Bantu sustained incomes.

. Extensive agricultural development schemes have been and are being undertaken in the homelands, details of which would be too cumbersome to furnish on an occasion like this. Suffice to say that tnese schemes all create employment opportunities in a variety' of direct and indirect ways, and that they contribute greatly towards the overall development of the Bantu homelands.

A committee has also been appointed to investigate and make recommendations in regard to the exploitation of mineral resources in The Bantu homelands. It is expected that this source will provide employment opportunities for many hundreds of Bantu and will lead uo accelerated industrial and commercial development in the home-i-3.HU 3 •

... ^ ^ave attempted to give you a brief outline of some of the positive steps that are being taken to develop the Bantu homelands, and to mention some encouraging results that have been achieved, I

JJ0W l3-ke- to tur-a to a few.of the corr.equep/-es to be expected of these developments. ^

sal rtipNS o ^ i , r rkfel?entheid in die tuislande geskep word, dermate d le^.ikbaarheid van Bantoe-arbeid in blanke gebiede afneem.

on^r.S^?US-Kn° Jnyweraarf?j boere en ander werkgewers nou xeedsonder die besef kom dat daar u oorgangsfase roorle vir sover dit di°

Bantoe-arbeid betref. Die duur van hierdie fase sal ' a^hang var. die tempo van ontwikkeling in en aan die grense van die

9n die welwillende samewerking van die blankea ten opsigte /an die surpjp.s-arbeid waaroor hulle beskik. Sod-^a ontwik^el

geT0f'ei" he+ dat die tuislande en grensgebiede die Bantoo- k a ^ P W ? sai.dle ontwikkelinge in blanke gebiede nie meeraanvnii'Uri ?• i ~3 f ! ‘gf ■ aanwesigheid van Bantoe-arbeid nie wat dan

tot die mannekrag van blankes en waa:-etam.1ikioWeA influiTe^dt1^ ^ * ! ±S daarom no°dsaaklik dat diehele bedryfs- voo''bprS C ? landbou en die privaat huishoudings,hom salondersoek S 0n S ^oestand. Dit kan die beste gedoen word deur teenieke en mpfn^Q ^rlnS van meganisasie en ander arbeidsbesparende belrvfsbeqtu^? ^aaronder ek ook msluit goed gerasionaliseerdelea beg selfwerkaaamheid?-0r^aIi;i'SaSle' “““^S b e n u t t l n g en .....

kan w e p f °0,lt i e t s 1 is waarmee Vereeniging voorbeeldigin die bedryfslewe te Tbeginf^ ^ met Merdie s00^ -odernisering

aarq hoaL°°fganf sfase sal noodwending geleidelik kom, maar nywer- die“ro5i i f n ^ r we:Tkgewers moet nou reeds daarop bedag wees enlike Verskvn8ejaS^ n?nnrt°en,vS0da^ die 00rSangstydperk as -n natuur- moet nip S t S + ^onder ekonomiese ontwrigting kan verloop. Ons

werk i v daa£d?erStlnf ■ °0rgangS^aSe nie’ maar ook Planmatiging van o m ? Xt S° • noodsaaklik is vir die uitvoer-

ekonomiese. en politieke heenhome^'ui^te^ou? 8 ^ 813 geestelxke>

? t g * S i - g3.sparing is nie alffpn to? at blanke sal moet verander. Arbeidsbe-

ng is m e alleen tot die voordeel van elke ondernemer nie, maar

/in belang »„ *. .5

in belang van ons land, en in belang van die werker-. self. Hoe minder die aantal werknemers, hoe beter kan hulle opgelei, benut en boeoldig word.

Ek wil dit ook aan u noem dat arbeidsintensiewe nywerhede, en veral nywerhede wat op groot skaal van Bantoe-arbeid gebruik wil maak, liewer in die grensgebiede vlakby die Bantoetuislande gevestig moet word. Daar sal van Bantoe-arbeiders gebruik gemaak kan word wat saam met hulle gesinne permanent in hul eie tuisland woon.

Laat my nou nog toe om te beklemtoon dat d it‘in ons ekonomiese uitbouing en die regstelling van minder gewenste toestande nie die doel is om halsoorkop op te tree nie en daardeur ekonomiese ont- •wrigtings en werkloosheid te veroorsaak nie, maar om by wyse van n verligte en vooruitstrewende ontwikkelingsproses n geleidelike oor- gang na 'n nuwe bedeling te bewerkstellig.

Nou wil ek baie graag die organi3eerders van hierdie puik nywerheids- en landbouskou gelukwens met hul pragtige prestasie.Ek wil ook teenoor alle indiwiduele deelnemers waardering uitspreek vir hul ywer em aan hierdie skou deel te neem en hulle gelukwens met die hoe gehalte van die produkte wat hier uitgestal is en waarop u met reg trots kan wees.

Dit is nou vir my n genoee om hierdie skou formeel as geopen te verklaar en ek wil die hoop uitspreek dat hierdie geleentheid ons nie net in staat sal stel om tereg trots te kan terugkyk nie., maar dat dit veral n spoor-slag. sal wees om ons ondereoekend vorentoe te laat kyk.

Uitgereik deur; Issued by:

Departement van Inligting, Department of Information,KAAPSTAD. CAPE T OWN.

27.4.63

No. 126/63(K)

STATEMENT BY THE HON. THE MINISTER OF FOREIGN AFFAIRS ON THE CONTROL OF THE MOVEMENT OF PERSONS BETWEEN THE REPUBLIC AND THE HIGH COMMISSION TERRITORIES_______ _ _ _ _ _ __________________________

In my statement in the House on 6th June, 1962, during the Second Reading Dehate on the Commonwealth Relations Bill, I announced that the arrangements which had been concluded with the United Kingdom in regard to the entry into the Republic of citizens of the United Kingdom and Colonies, did not cover the High Commis­sion Territories, in respect of which different arrangements were contemplated and I undertook to inform the House, in due course, of the outcome of the negotiations regarding the Republic's future relations with the High Commission Territories.

Negotiations have recently been concluded on an important aspect of our future relations with the Territories, namely the measures aimed at controlling the movement of persons between the Republic and the High Commission Territories, and the purpose of this statement is to make information available to the House about the arrangements concluded.

In the course of the discussions with United Kingdom representatives, the South African authorities emphasized that, while it was the South African Government's desire to disturb the existing friendly and mutually beneficial relationships as little as was possible within the limits of the changed constitutional position certain adjustments would have to be made, particularly in regard to the entry into the Republic of Bantu from the Territories and their employment in South Africa.

In this connection, it will be recalled that I mentioned in my statement to the House on 26th February, 1962, that as regards the admission to and employment in the Republic of inhabitants of the High Commission Territories, the South African Government would still be prepared to make available opportunities for employment to'the inhabitants of the Territories subject, however, to the em­ployment needs of the Republic's own citizens. I then foreshadowed the introduction of some form of entry and/or employment control.

In terms of the new rules which will in future govern the movement of persons between the Republic and the Territories, passport control will be introduced as from 1st July, 1963, and all persons entering the Republic from the Territories will from that date have to be in possession of valid travel documents.

Similarly, all South Africans wishing to leave the Republic for the High Commission Territories will, as from the 1st July, 1963, have to be in possession of valid travel documents.Bantu should apply for the necessary travel documents to the nearest Bantu Affairs Commissioner while persons of Indian and Pakistani origin should approach the Department of Indian Affairs. All other persons should apply for travel documents to the Department of the Interior or one of its regional offices.

Passport control

Passport control posts will be established at the follow­ing points of entry into the Republic and South west Africa where all persons from the Territories will formally have to apply for admission to South Africa qnd South 'West Africa, and where all persons leaving South Africa and South West Africa for the territories will have to reports

Basutoland border

MonantsapassCaledonspoort

PicksburgbrugPekabrugMaserubrugVan RooyenshekMakhaleenbrugTellebrugOngeluksnekQuachasnekRamatsilitsoshekSanipass

Swaziland border

Bordergate Jeppes reefHavelock, also known as Piggs Peak Oshoek Houtkop Bothashoop Mahamba Onverwacht G-ollel Nerston

Bechuanaland border

7/itdraaiBrayRama thlabamaGopani - also known as SchilpadshekSwartkopfonteinhekKopf onteinhekDerdepoortBuffelsdrifthekStockpoortbrugG-roblersbrug, also known as Mart ins drift Greeff se drift, also known as Zanzibardrift Usutu also known as Saamboubrug Mamono - buiteposPitsani Malopo - also known as Magobistad.

These passport control posts will, however, not all be completed on 1st July, 1963* Until such time as they have been established and manned, persons leaving or entering the Republic and South West Africa will be required to report at the police sta­tion of office af a Bantu Affairs Commissioner nearest to the point at which the border is crossed .

Control measures in respect of Bantu from the Territories wishing to enter the Republic______________________________ ______ ____________ __

No control is at present exercised over the entry of Bantu from the Territories into the Republic. Since the 6#h May, 1958, however, these Bantu could not without permission enter, be or remain in an urban area or a prescribed area, and they could not without permission be employed or continue to be employed in such an area. These Bantu are at present requred to take out reference books whilst they are in the Republic.

The South African Government will, as from 1st July,1963, place restrictions on the entry of these Bantu into the Republic in .terms of which every such Bantu will be requred to obtain prior permission from the South African authorities to enter the Republic.

The following control measures are contemplated.

Bantu who enter the Republic after 1st July 1963

All Bantu from the Territories who desire to enter the Republic for purposes of employment will have to obtain prior permission from the Department of Bantu Administration and Develop­ment for their temporary entry into the Republic for that purpose. Approval will be granted in co-operation with the authorities of the High Commission Territories. In practice, the mining industry will follow the same procedure as at present, in regard to the recruitment of labour, except insofar as the recruiting organisation for the mines will also have to route their recruited workers through the control posts and such workers will also have to be in possession of valid travel documents.

As already indicated, Bantu workers will, like all other persons, have tdj be in possession of valid travel documents issued by their home authority. The travel document of Bantu workers will permit of endorsements by officials of the Republic reflecting, inter alia, particulars regarding service contracts, permission to enter or remain in an urban or proclaimed area and details about engagement and discharge. At the passport control posts the documents of Bantu workers will be endorsed by a duly authorised officer, whilst the travel document of a Bantu visitor will be endorsed to the effect that he has permission to enter the Republic for the purpose and the period mentioned in the endorsement. —-

When the aforementioned measures are put into operation the issue of reference books in the Republic to Bantu from the Territories will be discontinued. A Bantu from the Territories will then be in possession of only one document, issued by the authorities of the Territory of his origin. The measure will take effect on the 1st July, 1963, in respect of Bantu entering the Republic on or after that date. All new entrants found in the Republic without the necessary travel documents, or permission, will be dealt with as prohibited persons.

Bantu who are'ialready emplo.yed in the Republic on 1st July 1963

Bantu who are already employed in the Republic will, from 1st July, 1963, have to apply to their home authorities for travel documents, and it is assumed that the High Commission Territories will in due course issue instructions in this regard. After such documents have been issued to them, they will be required to hand their reference books to the local Bantu Affairs Commissioner for cancellation. After the 31st December, 1965, every Bantu from the Territories now in the Republic should be in possession of a valid travel document issued by the authorities of his home Territory.Every Bantu from the Territories who is not in possession of such a document, even if he is otherwise lawfully in the Republic, will be dealt with as a prohibited person.

In all cases where it is not already compulsory by law, employers will, from 1st July, 1963, have to register cohtracts of service of Bantu from the Territories with the Labour Bureau of the Department of Bantu Administration and Development and will also have to report the termination of their employment. Employers will be guilty of an offence if they fail to register contracts of service; employ a Bantu from the Territories, who enters the Republic after 1st July, 1963, without being in possession of a valid travel document; or retain in employment, after the 31st December 1965, any Bantu from the Territories now in the Republic who is not by then in possession of a valid travel document.

Repatriation

Every Bantu whose period of service, which may in any case not exceed two years, has been terminated, is subject to repatriation and will only be taken into account for further service if he returns

to his country of origin and is again authorised to be employed inthe Republic,

When Bantu who were in lawful employment in the Republic prior to the 1st July, 1963, become unemployed, efforts will be made, however, to place them in other employments provided they are in possession of valid travel documents and provided further that Bantu of the Republic are not available. Otherwise, they will be repatriated.

It may be added that when a service contract is concluded, every employer or his representative will have to undertake to return the Bantu concerned to his home or the railway or road motor transport station nearest to his home, upon termination of his services, either by making provision for his fare or by deliver­ing him personally.

Farm labour

Finally^ it must be stressed that whereas, up to now, the recruitment of farm labour had been uncontrolled, such labour will, as from-1st July, 1963, also be subject to the control mea­sures described above.

Bantu living along the common border

Having regard to the fact that Bantu living along the common borders constantly move to and fro in order to visit others across the border, and taking into aooouni the relatively- large distances between the passport control posts, it will not be _required from all such Bantu to report at passport control posts every time they leave or enter the Republic. They will, however, have to be in possession of valid travel documents.

It will be left to the discretion of officials in charge of passport o.ontrol posts to grant exemption to certain of these Bantu from the requirement of reporting' t-o s^-passport control post every time they cross the border. Each person who has grantedsuch exemption will, however, have to report to a passport control post once every six months, for the necessary endoresement of his travel documents.

The aforementioned exemption is subject to withdrawal, if it is misused.

Interim arrangements

Whilst the above permanent arrangements are contemplated, it is realised that, in view of administrative difficulties, it may not be possible for all new entrants from the Territories to obtain valid travel documents as of 1st July 1963. It has accor­dingly been decided that the following interim arrangements will apply during the period 1st July to 31st December 1963°

(a) With the exception of persons mentioned in para­graph (c) below, all visitors from the Territories should be in possession of valid travel documents as of 1st July, 1963*

(b) Bantu from the Territories who enter the Republic for purposes of employment and who have not yet been able to obtain valid travel documents, will be allowed into the Republic during an interim period up tc 31st December, 1963, provided that they arein possession of an acceptable temporary document,the form of which is being worked out by the South African authorities and the authorities of the High Commission Territories.

(c) Administrative arrangements are to be made for Bantu living along the border who cross the fron­tiers to and fro for example for purposes of shopping etc., in border towns and who have not yet been able to obtain valid travel documents, to enter the Republic without formal documents for these strictly limited purposes during the interim period up to 3 1st December, 19 63.

These interim arrangements have been agreed to on the assumption that the permanent arrangements re travel documents as described above, will be put into operation as soon as practicable after 1st July, 1963, but in any case not later than 31st December 1963.

Viaas

As far as visas are concerned the following rules will be applicable.

Whites from the Territories will not be subject to visacontrol.

Bantu from the Territories will similarly be exempted from the requirement to obtain visas subject to the further proviso, however that those Bantu entering South Africa for purposes of employment must have the prior authority of the Department of Bantu Administration and Development.

The travel document of a Bantu visitor will, of course, also have to be endorsed at a passport control post to the effect that he has permission to enter the Republic for the purpose and period mentioned in the endorsement.

Coloureds, who, like all other persons, will be required to be in possession of valid travel documents when entering the Republic, will also not have to obtain visas but if they intend coming to the Republic to take up employment, they will have to obtain prior permission from the Secretary for the Interior who will in all cases, consult the Secretary for Labour.

In this connection, it -will be realised that the Republic naturally has to safeguard the interests of its own Coloured community.

Asiatics from the Territories wishing to visit the Republic will, apart from being in possession of valid travel documents, have to obtain visas, as at present, before proceeding to South Africa.

In all these cases, that is, both in the case of V/hites and Non-«Yhites, the South African Government reserves the right, in special cases, to make the entry of certain persons into the Repub­lic, their continued residence therein or the continued residence of persons already in the Republic on 1st July, 1963, subject to the conditions of an Alien's Temporary permit.

'Whites as well as non-Whites from the Territories are, of course, aliens and would normally be subject to the Alien's Regis­tration Act, 1939» Al persons from the Territories, will, however, be exempted from the provisions of the aforesaid Act, on a basis of reciprocity, and as a result they will not have to register as aliens o notify changes of address.

Details in regard to the production by persons crossing the border of proof of vaccination against smallpox and other necessary precautions to combat the spread of disease as well as methods to ensure effective identification are being worked out by the South African authorities and the authorities of the High Commission territor ies.

Issued by; Department of Information, CAPE TOWN 29/4/63

No. 129/63(K)

PRESS STATEMENT BY THE MINISTER OF JUSTICE __________THE HON. B.J. VORSTER____ ______

;r The Cabinet has decided that ROBERT MANGALEAS SOBUKWE

whose prison sentence expires on May 3? 1963* will be detained

under the Suppression of Communism Act of 1950, as amended

by the General Law Amendment Bill which has just been passed

by Parliament.

Sobukwe is a prisoner on Robben Island at present.

He will be defined there after release from prison., but under

a completely different set of conditions# Instead of being

imprisoned in. a. cell, he will henceforth.. live in quarters

which up to the present have been occupied, by Coloured Warden

Trainees. He will have complete freedom of movement within

a large prescribed area* Newspapers can be supplied to him,

and.he will be- able to receive visitors weekly. He will by

no means be treated like a prisoner* but receive special tr^

ment in respect of food, movement, utilising of leisure hours,

hours of rising and retiring, clothing etc.

Sobukwe was convicted of incitement three years ago.

Issued, by:

Department of. Information, CAPE TOWN.

1.5.63

Collection Number: AD1715

SOUTH AFRICAN INSTITUTE OF RACE RELATIONS (SAIRR), 1892-1974

PUBLISHER: Collection Funder:- Atlantic Philanthropies Foundation

Publisher:- Historical Papers Research Archive

Location:- Johannesburg

©2013

LEGAL NOTICES:

Copyright Notice: All materials on the Historical Papers website are protected by South African copyright law and may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or otherwise published in any format, without the prior written permission of the copyright owner.

Disclaimer and Terms of Use: Provided that you maintain all copyright and other notices contained therein, you may download material (one machine readable copy and one print copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only.

People using these records relating to the archives of Historical Papers, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While these digital records are true facsimiles of paper documents and the information contained herein is obtained from sources believed to be accurate and reliable, Historical Papers, University of the Witwatersrand has not independently verified their content. Consequently, the University is not responsible for any errors or

omissions and excludes any and all liability for any errors in or omissions from the information on the website or any related information on third party websites accessible from this website.

This document forms part of the archive of the South African Institute of Race Relations (SAIRR), held at the Historical

Papers Research Archive at The University of the Witwatersrand, Johannesburg, South Africa.