ณชพล ชสกล

ดนตรอมเพรสชน

อทธพลทมผลตอดนตร

แนวคดอมเพรสชน คอความคดตอตานศลปะทกแขนงในแบบเยอรมน มลกษณะมว เบลอ

เลอนลาง ไมแนนอนวาสงนนคออะไร เกดขนทประเทศฝรงเศสชวงทศวรรษปค.ศ. 1870 ในงานจตรกรรม

ตวอยางนกจตรกรทสำคญของแนวคดนไดแก โคลด โมเนต (Claude Monet, 1840-1926) คามเอล พซซาโค

(Camille Pissarro, 1830-1903) ออกส เคอนวร (Auguste Renoir, 1841-1919) เปนตน งานของพวกเขา

จะมลกษณะกำกวม คลมเครอ ไมชดเจน และใหความสำคญกบบรรยากาศ แสง ส และเงามากกวา

องคประกอบอน มความเปนนามธรรม ซงแตกตางจากแนวคดรปธรรมแบบเยอรมนหรอยคโรแมนตก

ตอนปลาย สวนวรรณกรรมทมแนวคด เหมอนอมเพรสชน เรยกวา ซมโบลลซม มการใชคำหรอประโยค

ทกำกวม คลมเครอและมความเปน นามธรรมจนยากทจะหาความหมายได ศลปนทสำคญไดแก สเตฟาน

เมลา-คเม (Stephane Mallarme,1842-1898) พอล แวแลนด (Paul Verlaine, 1844-1896) อาเธอร ครมโบว

(Arthur Rimbaud, 1854-1891) เปนตน

นกประพนธทสำคญและลกษณะเฉพาะทางดนตรของนกประพนธ

ในดานดนตรอมเพรสชน เกดขนตามมาทหลงในชวงปลายศตวรรษท 19 โดยม โคลด เดอบชช

(Claude Debussy, 1862-1918) ซงเปนชาวฝรงเศสทไดรบการยอมรบวาเปนนกประพนธดนตรอมเพรสชน

คนแรก และยงมนกประพนธชาวฝรงเศสทสำคญอกทานคอ โมรส ราเวล (Maurice Ravel, 1875-1937)

ลกษณะดนตรอมเพรสชนแตกตางจากดนตรยคทผานมา มการใชบนไดเสยงประดษฐ บนไดเสยงโฮลโทน

ซงโนตทงหมดมระยะหางเตมเสยงระหวางกนทำใหหาโทนกทชดเจนไมเจอ ออกตาโทนกเปนบนไดเสยง

ทมลดดงโทนเยอะจนไมรแนชดวาตวใดคอโทนก โมดโบราณถกนำกลบมาใช และเพนทาโทนคทพบมาก

ในดนตรตะวนออกแตเปนสงแปลกใหมในดนตรตะวนตก พบเหนการใชเสยงประสานแบบขนาน คอรด

เทนชน คางเสยงกระดางแลวไมเกลาลง หรอสรางคอรดชนดใหมขนมา ทงหมดนเพอสรางบรรยากาศความ

คลมเครอ กำกวม ความไมแนนอนของเสยง ประสานดนตรตามแนวคดแบบอมเพรสชน แตยงมความเปน

โทนาลเพราะมศนยกลางเสยง เพยงแตวธการจดเรยงระดบเสยงไมไดใชกฎเดมของเสยงประสานในยค

ทผานมา (ยคบาโรกถงยคโรแมนตก)

ณชพล ชสกล

ดนตรของเดอบชชมการใชศนยกลางเสยงและเสยงประสานแบบขนาน สงเกตไดในเพลง La Soiree

dans Grenade (1903) มการใชศนยกลางเสยง เสยงประสานแบบขนานโดยอยในบนไดเสยงโฮลโทน

ใชทำนองอยในโมดฟรเจยน ในอกหลายๆเพลง เดอบชชไดใชบนไดเสยงเพนทาโทนกในการประพนธ

โดยมแรงบนดาลใจมาจากดนตรพนบานกาเมลนของประเทศอนโดนเซย อตราจงหวะและการแบงกลมของ

โนตในเพลงมกจะไมปกต ไมเนนตามจงหวะปกต แบงกลมโนตขามหอง โดยรวมทงหมดน

เดอบชชพยายามสรางบรรยากาศแบบคลมเครอ ลองลอย ตามแนวคดอมเพรสชน ทงเสยงประสาน ทำนอง

จงหวะ รวมไปถงการจดวางเครองดนตรในการบรรเลง พบวาเขาพยายามหลกเลยงการบรรเลงพรอมกน

เพอใหเสยงไมเปนกลมกอนใหญ ตวอยางบทประพนธทสำคญเชน Prelude to the Afternoon of a Faun

(1894), Clair de lune (Moonlight, 1890), Pour le piano (Suite for Piano, 1894-1901), Estampes for piano

(1903), La mer (1903-1905) เปนตน

โมรส ราเวล (Maurice Ravel, 1875-1937) เปนนกประพนธดนตรอมเพรสชนอกทานหนง

แตลกษณะการประพนธไมเหมอนกบ เดอบชช ดนตรของเขามแบบแผนดงเดมมากกวาเดอบชช

สงเกตจากเสยงประสานของเขา มการใชคอรดทบเจดและเทนชนโดยไมเกลา แตยงบอกความสมพนธของ

คอรดได มโดมนนท ซบโดมนนทและโทนก พบการใชสงคตลกษณแบบดงเดมเยอะ ใชบนไดเสยงโฮลโทน

คางเสยงกระดางแลวเกลาลงโดยไมคางยาวเหมอนเดอบชช นอกจากนเพลงของราเวลยงไดรบแรงบนดาลใจ

จากดนตรชาตอน ยกตวอยางเชน Piano Concerto in G Major (1929-1931) ไดรบแรงบนดาลใจ

จากดนตรแจสของประเทศสหรฐอเมรกาและเพลง Spanish Rhapsody (1908) ไดรบแรงบนดาลใจจาก

ดนตรของประเทศสเปน และเพลงอนๆ อกมากมาย

ดนตรอมเพรสชนคอการแหกกฎเสยงประสานแบบเดม ใชเทคนคการประพนธใหมทไมไดองแบบ

ดงเดม ใชบนไดเสยงโฮลโทน ออกตาโทนก บนไดเสยงประดษฐใหมๆ มากมายในการประพนธ จดเรยงหรอ

เนนกลมโนตแบบไมเปนไปตามธรรมชาต โดยรวมทงหมดนกเพอสรางบรรยากาศแบบขนมว เลอนลาง

คลมเครอตามแนวคดอมเพรสชนทปรากฎในงานจตรกรรมและวรรณกรรม แตอยางไรกตามดนตรอมเพรส-

ชนยงคงเปนดนตรแบบโทนาล เพราะพบศนยกลางเสยงคอยบอกความสำคญของโทนก แตการจดเรยง

ระบบไมไดเปนไปตามแบบแผนดงเดม ตวอยางนกประพนธทานอนๆ ทไดรบอทธพลจาก เดอบชช เชน

นกประพนธชาวองกฤษ ราลฟ วอน วลเลยม (Ralph Vaughan Williams, 1862-1958) เปนตน