Шарњи сиёсї 3 Нигоње ба музофот 6 5

Љаноби ИКС:

«Розњои пинњонї»

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №6 (282). Чоршанбе,2-юми майи соли 2012 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru

сиёсат

Кореяи Шимолї:аз афсонаба афсона

љањон

Манъи содиротиангишт ба хориљи

кишвар

Инќилобихирад

пурбин

Дар ин шумора:

2

10

16

- Оё фейсбукињо динро аз сиёсат људо медонанд?

Ќосими БЕКМУЊАММАД: Насибамоњи МИРВАЛЇ:"Батс!". "Фантастикаи"

Фаттоњ Саидов.Њама доди ватанхоњї

зананд, аммо... «Мехоњам модарам

зиндонї шавад»

Озодї ва пулЯк хонанда дар Тољикистон чанд сомонї нарх дорад?

МуборизаиМирзо ва Саломат

Ё идомаи ќиссаи воќеии «Рўзи сиёњи таксист»

№6 (282), 2-юми майи соли 20122Њизби нањзати исломии Тољикистон ният дорад рўзњои наздик номаи саркушодаихудро унвонии Њукумати кишвар дар мавриди мўњтавои аслии Протоколи 30-20

аз љаласаи Шўрои Амнияти назди Президент ирсол намояд.

Манъи содироти ангишт ба хориљи кишварИЛОЉИ ВОЌЕА

Тамоми сохторњои давлатииљумњуриявї, вилоятї ва шањриюноњиявї вазифадор карда шу-данд, ки доир ба рафти иљроинаќшаи чорабинињои мазкур баВазорати рушди иќтисод ва сав-до ва ба Ситоди љумњуриявї њармоњ њисобот пешнињод намоянд.

Сарвари давлат ЭмомалїРањмон дастур дод, ки бароифаровон захира намудани ма-води сўхт, аз љумла ангишт, газимоеъ ва афзун намудани нуќ-тањои фурўши онњо, њамчунинзахираи озуќаворї барои ањолїва хўроки чорво аз њозир чо-рањои сариваќтї ва амалї анде-шида шаванд.

Оид ба њолати назорат ватанзими фаъолияти наќлиётиавтомобилї њисоботи Вазиринаќлиёт шунида шуд. Зимнињисобот ба роњбарони масъуло-ни соња доир ба тармиму на-всозї ва нигоњдории босифатироњњои мошингард, пешгирї азвайроншавии пеш аз мўњлатироњњои навбунёд ва таъмини

- Њукумати Тољикистон аз 1-уми майи соли љорї содироти ангишт ба хориљи кишварро манъ кард. Инќарор дар љаласаи навбатии њукумат, ки тањти раёсати президенти кишвар Эмомалї Рањмон баргузоргардид, тасдиќ шуд.

Дар ин маљлис инчунин На-ќшаи чорабинињо оид ба омода-созии сариваќтии соњањои иќти-содиёт ва иљтимоиёти љумњурїба фаъолияти мунтазам ва бо-самар дар давраи тирамоњ вазимистони солњои 2012-2013баррасїгардид.

5 ГАПИ ЊАФТА АЗ

Орзуи КАРИМ,хабарнигор

Чаро президент азЎзбакистон нагуфт?

Паёми президент Эмомалї Рањмон дар расонањои чопи Ду-шанбе хабари аввале буд ва ин паём дар њафтаномањои расмиикишвар бо матни комилаш интишор шуд.

Интизорињои мардум аз ин паём зиёд буд, вале фарќият азпаём то паём чизи чандон љолибу зиёде набуд.

Супоришњо ба масъулин кишвар, ки шояд онњоро аз хоб бе-дор намуд, љолиб буд, вале интизории мардум аз паём дар муно-сибати сиёсию дипломотии ду кишвари њамсоя буд. Шояд, мар-дум интизор доштанд, ки Эмомалї Рањмон аз кишвари њамсояЎзбакистон нигаронї мекунад, вале аз Ўзбакистон њарфе на-гуфт.

Мо - мењмонпарастСергей Лавров, вазири хориљаи Русия, ки таи сафари дурў-

заи худ бо маќомоти тољик дидору гуфтугў дошт, пойгоњи низо-мии кишварашро дар Тољикистон омили сулњу субот дар мин-таќа арзёбї намуд.

Ягона масъалае, ки ба хотири он мењмон дар Душанбе омад,ин пойгоњи низомї дар Тољикистон буд ё ин пойгоњ ба манфиатиТољикистон аст ё Руссия маълум нест, вале аз сўи њукумати киш-вар хуб пазируфта шуд. Аљибаш ин буд, ки ў бо дасти холї омадва бо дасти пур рафт.

Њашари маљбурїЊашари умумї рўзњои 28 - 29 - ум дар кишвар шояд яке аз

хабарњое буд, ки бештар дар расонањои расмии кишвар бахусусдар телевизионњо пўшиши бештаре дода шуд. Се телевизионидавлатї ин хабарро гаштаю баргашта намоиш медоданд. Агармањвора медоштам мегузаштам ба шабакаи дигар то як барно-маи хуберо бубинам, вале мисли дигар тамошобинони бемањво-ра маљбур будам, ки барномаву гузоришњоро аз њашари мумумїтамошо кунам.

Баъзе аз мансабдорони шањру навоњии вилоят дар гузоришњоителевизионї худро шояд касдан ба дурбини наворбардорон бо белукаланд зоњир мекарданд, ки ба чашми дигар роњбарият намоён ша-ванд.

Онњо ба хотири наворбардорї аз роњаткурсї бархоста, батозакунии атрофии корхонањояшон пардохтанд.

Иќдоми хубе буд ин њашар. Њама дар рўзи истироњат ба тозакардани корњонањояшон баромаданд. Ба ќадри мардуми дењќо-ну коргари сањрої расиданд. Боз њам бо њамин бањона наздикорхонањояшонро "кабудизор" карда, ифлосињояшонро тоза кар-данду дарахт шинонданд.

Аљабо, чї кори хубе. Аммо њиљ боварам намеояд, ки он марду-ми ба њашар омада њам бо майлу раѓбати худ омада бошанд.Чунки агар ин мардум майл медоштанд, президент нагуфта, боядхуд гирду атрофашонро тоза мекарданд ё моро то нагўянд на-мекунем?!

СММ пуштибони муњољири тољик,Девонаев чї?

Созмони Милали Мутањид аз рўзгори муњољирони тољик нига-рони намудаасту пуштибони муњољирони тољик шудааст. Ин ни-њод гуфтааст,ки мехоњад њаќќу њуќуќи муњољирони тољикро беруназ кишвар њимоя кунад. Кош, ба мушкили мушкили муњољиронитољик ин нињод расидагї кунад.

Имрўзњо дањњо муњољири кории тољик берун аз кишвар рўзго-ри сангинеро паси сар мекунанд, ки барои пеш бурдани аробаизиндагї душворињоро паси сар кунанд. Кош, "муњољирбачањоисаргардони тољик" аз њуќуќњои худ бархурдор мегаштанд. Сари15 сол мешавад, ки касе ба дарди ин муњољири тољик расидагїнамекунад, њатто на президент ва на Сафиаллоњ Девонаев, аммоин созмон чї мехоста бошад ба мо маълум нест. Мо дуогўем, кичї хуб мебуд, агар софдилона ва беѓараз мешуд!

Зарар ба камбаѓалХароб шудани манзилњо ва заминњои кишт бар асари сел

хабаре буд, ки тезтар дар миёни мардум пањн шуд. Кумитаи њола-тњои истирорї аз тархиб шудани хонањо дар ноњияњо хабар ме-дод, ки бештар дар расонањои онлайнї мунташир мешуд. Инселоба њам чанд соли ахир рўй овардааст ба харобкорињои хо-нањои мардуми камбизоату фаќири вилояти Хатлону Зарафшон.Дањњо хонаро ќисман хароб намуда, зарар ба заминњои киштидењќони бечора расонидааст. Њайронам, ин кушку хонањои бар-њавои мансабдорон ва заминњои зиёди онњоро намедида бо-шад? Ё шояд ин табиати афсункорро низ "через" карданд?

рафтуомади бемонеаю доимиинаќлиёти автомобилї дар њамаиминтаќањои љумњурї супоришњоимушаххас дода шуд.

Дар љаласа њамчунин Со-зишнома миёни Њукумати Љумњ-урии Тољикистон ва ЊукуматиЉумњурии Белорус оид ба фаъ-олияти муваќќатии шањрвандо-ни Љумњурии Тољикистон дарЉумњурии Белорус ва шањрван-дони Љумњурии Белорус дарЉумњурии Тољикистон ва чандсанади дигари њамкорињоихориљї тасдиќ карда шуданд.

Дар охири маљлис Сарваридавлат Эмомалї Рањмон таваљ-љўњи њозиринро, њамчунин баиљрои Наќшаи чорабинињо доирба иљрои супоришњои дар паё-ми президенти Тољикистон баМаљлиси Олии кишвар зикргар-дида љалб намуда, дар наздироњбарони сохторњои дахлдорвазифањои мушаххас гузошт.

Нилуфари КАРИМ,TojNews

Номаи ЊНИТ ба њукуматМУШКИЛИ МУДАВВОМ

Њизби нањзати исломии Тољикистон ният дорад рўзњои наздик но-маи саркушодаи худро унвонии Њукумати кишвар дар мавриди мўњта-вои аслии Протоколи 30-20 аз љаласаи Шўрои Амнияти назди Прези-дент ирсол намояд.

сохтакорона будани он ёдрас ме-шавад, аммо ин тавр нашуд. АгарПрезиденти кишвар дар паёмаш азин санад ёдрас мешуд ва онро радмекард, ЊНИТ аз ирсоли нома бањукумат ва изњори нигаронї худдорїмекард. Њамакнун ЊНИТ тасмимдорад, ки мўњтавои аслии "Прото-коли 30-20" аз њукумат талаб кунад,- гуфт як масъули њизб.

Њудуди ду моњ ќабл торнамои"Звезда.ру"-и Русия дар матлабихуд тањти унвони "Тољикистон дарпешорўи инќилоб" навишта буд, кињукумати Тољикистон алайњи ЊНИТва ширкатдорони гирдињамоињоисолњои 90-ум барномаеро рўи дастгирифтааст.

Нашри нусхаи ин санад дар со-монањои русї боиси сарусадоњо вамавќеъгирињои њизбњои сиёсї ваљомеаи шањрвандї дар Тољикистонгардиду вакилони ЊНИТ дар Маљ-лиси намояндагон аз Прокуратураигенералї талаб карданд, ки ба

Дар дафтари ЊНИТ дар Душан-бе ба TojNews гуфтанд, усулан ир-соли нома дар љаласаи Шўрои сиёсїмаслињат шудааст, ки нома њатманфиристода шавад, аммо даќиќанрўзи ирсоли он мушаххас нест. Ва-килони ЊНИТ дар Маљлиси Намо-яндагон дар мавриди асл будан ёнабудани "Пртоклои 30-20" унвонииПрокуратураи генералї нома фири-стода буданд. Прокуратураи гене-ралї дар посух ба номаи вакилониМН мўњтавои санади дар сомо-нањои русї нашршударо рад кард,аммо гуфт, ки воќеан ин љаласа дарњузури сарвари давлат доир гарди-дааст. Њамакнун ЊНИТаз њукуматикишвар таќозо дорад, ки мўњтавоиаслии Протоколи 30-20 аз љаласаиназди президентро ошкор кунад, то"сохтакорињо"-и тасдиќкардаи Про-куратураи генералї исбот шаванд.

- ЊНИТ интизор дошт, ки дарпаёми солона эњтимол сарвари дав-лат дар мавриди нашри ин санад ва

тањќиќи асноди нашршуда дар тор-намои "Звезда.ру" пардозад.

Рўзи 7-уми март вазири корњоидохилї Рамазон Рањимов изњор на-муда буд, ки "Прокуратураи гене-ралї ба тањќиќи матлаби "Звезда.-ру" шурўъ кардааст". Ба дунболи инмасъули ЊНИТ гуфт, ки њарчанд баасоснок будани санад шубња дорад,аммо воќеияти муносибати маќомотбо њизб дар минтаќањо мавчудиятиин санадро собит месозад".

Мењрафзуни АБДУЛЛО,TojNews

Даргузашти яке аз ёрони МањмудХудойбердиев дар Хатлон

САРНАВИШТ

ид накард. Ба гуфтаи Салимов,сабаби зиндонї шудани Мањ-камбой дуздї ва дигар љиноя-тњои сабук будааст.

Мањкамбой пас аз авф озодшудан аз моњи сентябр ба ин сўдар шањри Ќўрѓонтеппа зиндагїмекард.

Рустами САФАР,TojNews

Мањкамбой, яке аз њаммаслакони полковники исёнгар Мањмуд Худойбердиев, ки бо лаќабиМањкам-командир машњур буд, дар шањри Ќўрѓонтеппа аз дунё даргузашт. Дар ин хусус ба TojNewsяк манбаи боэътимод аз шањри Ќўрѓонтеппа иттилоъ дод.

Бино ба гуфтаи ў, марњум дарнатиљаи як маризии сироятї пасаз авф шудан ва озод гаштанашаз зиндон, вафот кардааст. Агар-чи хабари марги МањкамбойроШамсиддин Салимов - раисиљамъияти ўзбактаборони вилоя-ти Хатлон дар як тамоси теле-фонї тасдиќ намуда бошад њам,аммо њаммаслаки Мањмуд Худо-ибердиев будани марњумро тай-

№6 (282), 2-юми майи соли 2012

ЯК ШАРЊИ СИЁСЇ

аз ЌосимиБЕКМУЊАММАД

3Касоне, ки ба њар далеле наметавонанд ё намехоњанд хидмати њатмии аскариро анљомдињанд, пас аз як моњи омўзиш дар маркази таълимиву тамринотии марбута вапардохти маблаѓи муодили таќрибан 300 доллар соњиби билети њарбї мешаванд.

Њафтае пеш рањбарони вилояти Суѓд зимни изњори нигаронї аз ќано-атбахш набудани љараёни даъвати бањорї ба хидмати аскарї, саркашиифарзандони соњибмансабонро яке аз далоили асосї донистанд.

Албатта, эътирофи маќомоти баландпояи вилоят ба ин масъала љойиситоиш дорад. Аммо љонишини раиси вилоят Љумъабой Сангинов бо ишораба он ки 400 сад тан аз соњибмансабони сатњи гуногун монеи хидматифарзандонашон дар артиши миллї шудаанд, фаќат аз «78 тан директо-рон ва љонишинони директорони макотиби таълимоти њамагонї ва 11намояндагони мардумї дар маќомоти ќонунгузори мањаллї» ёд намуда-аст.

Ба сурати табиї ин пурсиш пеш меояд, ки оё дар вилояти Суѓд танњодиректорони мактабњову љонишинони онњо ва намояндагони шўроњои ма-њаллї писар доранду бас? Рањбарони вилояту ноњияњо чї? Ё хонумњоя-шон тибќи супориш фаќат духтар ба дунё меоранд? Табиист, ки ин суо-лњо танњо мањдуд ба Суѓд нест ва дар сатњи кишвар низ бояд ба онњопосух гуфта шавад.

Ќатъан аз писарони мансабдоронамон ин шуљоатро интизор нестем,ки мисли шоњзода(!) Гарри набераи Елизабетаи II дар Афѓонистон хид-мат кунанд ва ё ба монанди бародари бузургаш Уилям ташнаи аскарї дарсафи низомиёни бритониёї дар ин кишар бошанд. Не, танњо хидматиодии аскарї ва он њам дар сафи неруњои мусаллањи Ватан!

Аслан љолиб хоњад буд, агар дар ин робита яке аз нињодњо ва ё расо-нањои мустаќил тањќиќот анљом дињад. Масалан, мушаххас намоянд, кињадди аќал дар 15 соли сулњу вањдати миллї, ки артиш ба истиснои чандмавриди мушаххас асосан дар фазои суботу оромї ба сар мебурд, фар-зандони кадом аз соњибмансабони кишвар (аз сатњи олї гирифта, то роњ-барони вилояту шањру ноњияњо) хидмати аскарї кардаанд. Барои ин, ин-тишори асомии писарони соњибмансабони тољик, ки синну солашон ба-рои хидмати аскарї дар 15 соли ахир муносиб будааст, кофист. Натиљаичунин тањќиќот ба таври бисёр возењ маълум хоњад кард: доди ватан-хоњие, ки маќомоту мансабдоронамон мезананд, дар асл ба гуфтор аст ёкирдор? Яъне аз Ватан фаќат мансабу имконоташро дўст медоранд ва ёхидмат дар сафњои артиш - сутунмуњраи њифзи давлатдории миллирониз барои худ ќарзу фарз медонанд?

Бидуни шак фирори фарзандони соњибмансабон аз хидмати аскарїтанњо яке аз масоил аст, вале њаргиз асли мушкил нест. Чаро ки таќрибандар њама кишварњои шўравии собиќ шароити мушобење вуљуд дорад вамаќому мансабдорон ва бахусус нухбагони њокими сатњи марказиву ма-њаллї аз фиристодани фарзандонашон ба артиш худдорї мекунанд. На-мехоњанд, ки замистон аз сардиву тобистон аз гармї азоб кашанд, сања-рии барваќт аз хоб хезанд, хуроки бемаза хуранд ва ѓайра. Албатта,артиш истироњатгоњ нест ва буда њам наметавонад. Аммо шароити мав-риди назари мардум ин аст, ки њадди аќал фарзандонашонро солим тањ-вил додаву солим бозпас гиранд.

Артиш табиатан сахтї дорад ва бидуни сахтї обу тоб ёфтани љавононимконпазир нест. Аммо ин сахтињо бояд мустаќиман ба худи артишва боло бурдани ќобилиятњои размиву дифоии он иртибот доштабошад, на масоиле чун сўистифодањои хусусї аз аскарон ба унвонинеруи кори маљонї ва бадтар аз њама идома ёфтани «фарњанг»-инангини артиши шўравї, яъне авбошии маъруф ба «дедовшина».Яке аз сабабњои аслии парњези љавонон аз хидмати аскарї ќиссавудостонњои марбут ба «ќањрамонињо»-и њамин «дедњо» аст. Ин пади-да нишонаи заъф будаву бе рафъи он артиш њеч гоње ба маъноивоќеияш артиш нахоњад шуд.

Ончи дар артиш иттифоќ меафтад, танњо натиља аст ва боядсабабу иллати он шинохта шавад. Бидуни шак, яке аз далоили мизо-ни болои довталабони вуруд ба донишкадаву донишгоњњои кишварна сатњи баланди илмиву омўзишии онњо, балки кўшиши наљот ёфтаназ аскарист. Бахше аз љавонон низ мањз ба њамин хотир муњољират-ро, ки на њамеша корї, балки барои хелењо моњњо бекорист, аз хид-мат дар артиш авлотар медонанд. Аз ин бобат ислоњи вазъи артишаз як сў ба коњиш ёфтани фасоду ришвахории марбут ба пазиришидонишљўён ба донишкадаву донишгоњњо кўмак хоњад кард ва аз сўйидигар то њадде монеи муњољирати иљбории љавонон ба хориљ хоњадшуд.

Бархе аз кишварњои шўравии собиќ барои ислоњи вазъи ба инмонанди артишњояшон иќдомотеро дунбол мекунанд, ки омўзишион барои Тољикистон муфид хоњад буд. Њатто дар њамин Ќирѓизисто-ни њамсоя чанд намуди хидмати аскарї (њатмї, алтернативї ваќарордодї) љорї кардаанд, ки то њадди зиёд мушкилашонро рафънамудааст. Масалан, касоне, ки ба њар далеле наметавонанд ё на-мехоњанд хидмати њатмии аскариро (ки танњо 1 сол аст) анљом ди-њанд, пас аз як моњи омўзиш дар маркази таълимиву тамринотиимарбута ва пардохти маблаѓи муодили таќрибан 300 доллар соњибибилети њарбї мешаванд.

Ин танњо роњи њалли муносиб барои рафъи мушкил нест ва им-коноти дигаре низ њатман вуљуд дорад. Аммо тасаввур кунед: ваќтедањњо њазор нафар ин маблаѓро ба буља (на кисањои шахсї) месупо-ранд, дањњо миллион доллар њосил мегардад, ки бо он метавон бамушкилоти артиш бењтар расидагї кард ва шароитеро фароњам сохт,то њадди аќал љавонон аз аскарї мисли аљина аз дўди сипанд нагуре-занд.

Њама доди ватанхоњїзананд, аммо...

Ма

тла

би

ин

гўш

а а

нд

еша

њои

ша

хсї

буд

а,

ме

таво

над

бо

ма

вќе

ъи

«Ниг

оњ»

муѓ

ойир

ат

нам

ояд

.i

Сел дар Кўлоб 4 нафарро куштФОЉИА

Афроде, ки бехонаву љоймондаанд, аксаран онњое њас-танд, ки дар обхезии сойи Теба-лай дар соли 2010 дар Кўлоббесарпаноњ монда буданд ва пасаз он, ки соњиби хонаи нав шуда-анд, дубора ба манзилњои пеши-ни худ ба наздикии сойи Теба-лай баргаштаанд. Љаноби Нози-мов мегўяд, Кумитаи њолатњоифавќулода борњо њушдор додабуд, ки одамон дар манзилњоиназди сой зиндагї накунанд,вале мардум гўш надода, дар

Бар асари селу обхезињои дањ рўзи ахир дар минтаќаи Кўлоб, бар пояи иттилои расмї, чањоркас ба њалокат расидаанд. То имрўз ному нафар ду ќурбонии офати табиї Моњшариф Каримова,сокини ноњияи Мўъминобод ва Нурмад Љомадов, сокини дењаи Тудании ноњияи Шўрообод маъ-лум шудааст, ки онњо бар асари сели шаби 22 апрел љон бохтаанд. Бар асари сел дар дењањоиТебалай ва Боѓи Њабиби канори шањри Кўлоб беш аз 20 манзил ба таври љиддї таќрибан 40 хонаидигар ќисман осеб дидаанд.

Раиси бахши минтаќавии ку-митаи њолатњои изтирории Тољи-кистон Рамазон Неъматов ово-зањо дар бораи бар асари селишаби гузашта ба њалокат раси-дани одамонро дар дењаи Теба-лай рад кард. Сокинони дења низгуфтанд, ки сел талафоти одамїба думбол надоштааст ва аммомолу чорвои бархе аз сокинонтўъмаи ин офати табиї шудаанд.

Айни њол бархе аз афроди ман-зилњояшон осебдида дар хонаво-дањои хешовандонашон ба сармебаранд. Онњое, ки хонањояшонќисман осеб дидаанд, дар манзил-њояшон боќї мондаанд. СозмониЊилоли Ањмар дар минтаќаи Кўлобдањ хонаводаи манзилњояшон тах-рибшударо бо хайма таъмин кард.Хабарнигори Озодї мегўяд, ки айнињол фаќат сокинони мањаллї баосебдидагон ёрї мерасонанд ваонњо бо таом таъмин мекунанд, ма-ќомоти мањаллї њанўз ба минтаќаиофат ягон хел кўмак, аз љумла, кўма-ки ѓизої ироа накардаанд.

њамин љо зиндагї ихтиёр карда-анд.

Ин дар њолест, ки ЭмомалїРањмон, раиси љумњури Тољикис-тон дар остонаи таљлили иди ис-тиќлолияти кишвар дар моњи сен-тябри соли 2010, калиди бархеаз хонањои навро ба мардумиосебдида супурда буд. Дар бунё-ди манзили нав барои мардумиосебдида вазорату идорањо ваширкатњои хусусї сафарбаршуда буданд.

«Озодї»

ИЛЊОМИ ЊАФТА

ГастарбайтерНони ту талх аст, эй љон, муфт кай ояд ба даст,Мову ту њамхун - ман шоир на вассофи љанг,Тан ба таќдир додаиву ранљи дўзах мекашї,Ѓуссаи ман мисли хун бар сафња резад бедиранг.

Зодгоњи бачагиат хонаи зиндаятимњост,Тамѓаи беволидайнї карда з-онњо бардањо,Тарк кардї хонаву дар, дар хатар мондї Ватан,Гум кардам ман дар ин ѓурбат шумори мурдањо.

Мезанї љорўб мањзун барзани бегонагон,Аз ѓами як пора нон, кай мешавї эй љон, халос,Кистї? Омўзгорї?... Ё фаромўши Худо?Ман зи фарљоми њаёти талхи ту дорам њарос.

Чуѓди љанганд он њама хоњони озодии мо,Њар куљо хун њаст, аз озодї кай ёбї нишон.Мебарад аз сина гарчи оби ѓайр андўњи мо,Будаем, њар љо, ки њастем, то абад бехонумон.

Насли тан бар бардагї биспурдаву эдун ба дастЉои шамшеру сипар бигрифта љорўбу табар.Ту њамон банно, њамон љорўбкаши бехонумон,Ман њамонам, дар ѓарибї мисли ту тобутшумар.

Тарљимаи Љўёи Самарќандї

Њукми ду узви тољикиЊизби тањрир дар Маскав

ОЌИБАТ

Суди ноњияи Останкинои шањриМаскав ду шањрванди Тољикистонробо љурми ќасди бомбгузорї ва њифзимаводи мунфаљира ба муддати 2, 5 -солї мањкум ба зиндон кардааст.Тафтишот мегўяд, Акбарљон Отабо-ев ва Алишер Отаљонзода бо амриАкмал Ѓафуров, ки рањбари шўъбаигурўњи мамнўъи мазњабии Њизб-ут-Тањрир дар пойтахти Русия шинохтамешавад, мехостанд як роњи оњанробитарконанд. Аммо суд Ѓафуровро бамањзи њамкориаш бо тафтишот азмасъулият маоф кард.

Фаъолияти Њизб-ут-Тањрир, кибарои таъсиси хилофати исломї дарОсиёи Марказї мубориза мебарад,дар Русия аз соли 2003 бо ќарориСуди олиаш манъ шудааст.

"Озодї"

МавиМаСаби

Њамоиши љумњуриявї тањти унвони "Озодии баён"ЭЪЛОНХАБАР

Рўзи 3-уми майи соли равон соати 9. 00, дар толори маљлисгоњи мењмонхонаи "Пойтахт" бо ташаббусиШўрои ВАО-и Тољикистон ва мусоидати молии Институти Љомеаи кушода - Бунёди Мадад дар Тољикистонва Созмони Амният ва Њамкорї дар Аврупо конференсияи љумњуриявї тањти унвони "Озодии баён: воќе-ият ва сарнавишти ВАО-и мустаќил дар Тољикистон" доир мегардад.

бењбудии вазъи озодии баён дарТољикистон тањия мегарданд.

Ба додгоњ кашида шуданинашрияњои мустаќили "Азияплюс", "Фараж", "Озодагон", "Мил-лат", "Пайкон" барои нашри ма-толиби танќидї, таъќиб ва њабсижурналистон Мањмадюсуф Ис-моилов ва Урунбой Усмонов ба-рои фаъолияти касбї, то кунунњаллу фасл наёфтани масъалаидекриминализатсияи тањќир ватўњмат, созмонњои журналистиронигарон сохтааст. Њамчунин, азмадди назар дур мондани таќди-ри ташкилотњои мустаќили теле-визионї ва радиої њангоми гуза-риш ба пахши раќамї, сол то солба гоњнома табдил ёфтани на-

Дар ин бора ба TojNews Хил-ватшоњи Мањмуд Дабири куллиШўрои расонањои Тољикистон ха-бар дод. Ба иттилои манбаъ, дарин њамоиш -дар чор бахш масо-или вобаста ба декриминализат-сияи тўњмату тањќир ва масоиливобаста ба лоињаи ќонуни навиЉТ "Дар бораи ВАО", таќдириташкилотњои ѓайрињукуматииэлектронї ба њангоми гузариш бапахши раќамї, ахлоќ њамчун ун-сури асосии масъулияти ВАО-иозод ва мањаллї ва сањми ТИКдар рушди ВАО-и мустаќил бар-расї мешаванд. Тавре хабардода шуд, дар љаласаи умумїнатиљаи он ба маъраз гузошташуда, тавсияњои мушаххас оид ба

шрияњои мањаллї, масдуд сохта-ни дастрасии истифодабаранда-гон ба шабакаи интернет, азљумла сомонањои интернетии ха-барї боиси он мегардад, ки дас-трасии мардум ба воситањои му-стаќил ва алтернативии ахбордушвортар мегардад.

Чорабинии мазкур аз љонибиИттифоќи журналистони Тољики-стон, Анљумани Миллии Васоитиахбори оммаи мустаќили Тољики-стон, Медиа алянси Тољикистон,Анљумани рўзноманигоронифорсизабонони "АФРЎЗ", ташки-лотњои љамъиятии "Хома", "ИН-ДЕМ" ва "Журналист" дастгирїёфтааст.

Сарвинози РУЊУЛЛОЊ,TojNews

№6 (282), 2-юми майи соли 20124Бале, мо на танњо мешунавонем, балки мешунавем.

Зиндагии шунавандагонро бо љўшу хурушаш эњсос карданба истилоњ «фишка»-и мост.

-Вера …. хидмати шумо арзкунам, ки њадафи мо аз инсўњбат кушодани маѓз-маѓзиродиёи «Ватан» ва сирру ас-рори он барои хонандаи«Нигоњ» аст…

- Мо омодаем барои хонан-даи шумо ва кулли њамдиёронмављ-мављ урён шавем (механ-дад)… ба он маънї, ки радиои«Ватан»-ро аз дарун бубинанд.

-Хеле олї. Аз он шурўъ ку-нем, ки чи тавр шуду родиёи«Ватан» анъанаи родиёњои мо-шиниро шикаст? Фарзи мисол,«Нигоњ» аз омодасозии кон-септ-макет шурўъ шуд, то њарсафњаи он «чењра» дошта бо-шад. «Ватан» аз чї шурўъшуд?

- Њама тарњњо аз ѓоя ва љамъ-шавии њамдилон шурўъ меша-вад, ки «Ватан низ истисно нест.Мо корро соли 2003 шурўъ кар-дем. 9 сол пеш, санаи 7-уми майсадои Мањмадшо Зеваров ваНаргис Ќосимова рўи мављи 106ФМ пахш шуд, ки амалї карда-ни ѓояи мо – сохтани як расонаидўсту њамнишин барои њамвата-нон буд. Интихоби номи «Ва-тан» њам ба њамин хотир буд:чизе гарму худї ва дўсту њамна-во. Шояд њамин буд, ки мо анъа-наи родиёи мошинї будан дарпањнои шуравиро то љое шикас-тем ва бо мурури замон родиёињамагонї шудем. Њоло моро натанњо дар мошину роњ, балкикоргоњу хона њам гўш мекунанд.Он ки мо тањаввулот кардаем,баъди сафарњои зиёд ва кором-ўзию табодули таљриба дар Ру-сияву Ќазоќистон маълум шуд.Њолост, ки бозори родиёи Тољи-кистон устувор менамояд. Онзамон арзишњои маъмул дигарбуданд.

-«Ватан» -и тољикї дар му-њити расонаии он замон русииТољикистон?

-Бале, аз оѓоз њадафи момардумї шудан буд. Табиист, кибидуни такя ба забони модарии

аксари мардум ин номумкин аст.Оњ, он замон ин чи ќадар муш-кил буд!

Таќрибан аз њар мутахасси-су мунаќќид ишораи номуваф-фаќ шуданро мешунидем, аммоваќт нишон дод, ки командаи моин трендро пеш аз дигарон эњсоскарда будааст. Њоло дигаро-нанд, ки аз пайи мо тољикият ме-кобанду барои мањбуби халќшудан талош меварзанд. Тадќ-иќоти як ширкати русї нишондодааст, ки дар Тољикистон мар-дум асосан аз соати 7 то 10-ирўз радио гўш мекунанд.Мањзњамон ваќт, ки эфири мустаќими

мо бо Субњон Љалил рўи мављи106 ФМ аст. Фикр мекунам, интасодуф нест, балки робита бомардум аст.

-Воќеъан эњсос шуданист,ки шумо бо мардум хатњоиалоќа доред…

-Бале, мо на танњо мешуна-вонем, балки мешунавем. Зин-дагии шунавандагонро бо љўшухурушаш эњсос кардан ба исти-лоњ «фишка»-и мост. Гоњ аз гум-кардае њикоят мекунему гоње бамардум имкон медињем маъри-фатсозї кунанд. Акнун мефањ-мам, ки фарањофарї ва кўмакииљтимої рисолати «Ватан» шу-

«Ватан» дили мостумо дили «Ватан»

Вера Кулакова-Браннеруд:

-Ња? Воќеъан намедонис-там, ки ў «босс» њам њаст.

-Барномарезии «Ватан» вањатто низоми пахши рекломуогоњиномањо њама мањсули кориў мебошанд. Агар мушоњидакарда бошед, миёни радиои гу-ногуни Тољикистон, ки яке чуниттилоотї мавзеъгирї мекунадудигаре танњо мусиќиву рекломпахш мекунад, мо тавозунронигоњ медорем, аз иљтимоиёт,иќтисод ва сиёсат, дар умум аззиндагии мардум бо њама камукостагињояш бидуни эњсосотњарф мезанем. Директори бар-номавии мо ва дар кулл аъзои

командаи «Ватан» масъулиятииљтимоии худро эњсос мекунанд,объективияту тавозунро риояменамоянд, вале њич кас мислиСубњон Љалил хоксору заминїнест. Духтарњои мо бошанд, зе-ботариннанд.

-Ман инро њис кардан до-рам. Онњоянд, ки «Ватан» ах-бори љиддї дорад?

-О, нагўед, ман ин ќадар хуш-бахтам, ки садои махмалии Лут-фия Додихудоева насиби «Ва-тан» гашт. Ў духтари соњибмаъ-лумоти хушќад асту басо кордон.Ахбори љиддии «Ватан»-ро ўдар такя ба манобеи худї ва ах-бори хабаргузорињои ватанїомода месозаду њич ваќт баэњсосот дода намешавад.

-Ростї, кам роњбаронро ди-даам, ки ин ќадар кормандо-нашро таърифу тавсиф ку-над..

-Ман онњоро дўст медорам.-Масъули бахши мусиќии

«Ватан» кист?-Љавонтарин муњаррири му-

сиќии Тољикистон МануљењрРўзиев, писари Акбар Рўзиеваст. Хеле љавон аст, вале дарљараёни кулли навгонињои му-сиќии олам мебошад. Аз ў уме-дњои калон дорем.

-Фикр мекунам, ки ба хелеаз расонањои Тољикистон баистилоњ «чењраи одамї» вахушбинї намерасад.Ин сиришумост?

-Сире нест. «Ватан дили мо-сту мо дили «Ватан».

-Аз наќшањои наздиктарини«Ватан» њикоя мекунед?

- Бењтараш аз тарњои иљти-моиямон наќл мекунам. Наќшаиназдиктарин, ташкили мањфилирадиоии «Ихтиёриёни кўмакра-сон» аст. Њадаф ба њам оварда-ни чунин љавонон аст. Ёриињуќуќии шабонарўзии мо вањимоятчиёни касбї ба бонувон-ро идома хоњем дод. Ду маъра-каи нињолшинонї дар Душан-бею Ќурѓонтеппа ба наќша ги-рифтаем. Орзу дорам, ки тира-моњи соли љорї «Ватан» муља-виз ба даст оварда, тариќи Ин-тернет пахш мешавад. Озмуни«50-гонаи хушсалиќатаринњо»-ро имсол низ идома хоњем дод,то пойтахт намои пойтахтї дош-та бошад.Одамони зебову хуш-салиќа зеби шањрњоянд.

Орзуи гулобиам ин аст, ки«Ватан» радиои сартосарии То-љикистон гардад.

- Худо хоњад. «Ватан» ќис-сањои монанд ба радиои ар-манї дорад?

-Бенињоят зиёд. Мо як шуна-ванда дорем, ки Абдуњафиз номдораду кранчї асту моро аз ба-ландии 70-80 метр гўш мекунад,ў дар сохтмони ќариб њама би-ноњои баландтарини нави Ду-шанбе иштирок кардааст ва азњар объекти нав албатта зангмезанад. Як бонуи духтури на-фаќахўр аст, ки њафтае чанд боралбатта ба идора меояд, мегўяд«ниёз ба дидори шумо дорам».Хеле самимї аст. Духтари љаво-не буд, мухлиси Субњон Љалил.Сахт мехост, ки бо Субњон изди-вољ кунад, зиёд меомад. Духта-рон шўхї мекарданд, ки «алла-кай ду зан дорад». «Зани сеюмњам мешавам»-мегуфт. Шуни-дем, ки шавњар кардааст, хур-санд шудем.

дааст. Барои ин чї ќадар ќойи-дањоеро вайрон намекунем! Да-сти њамкоронам намеравад, киВале муњим он аст, ки њамкоро-ни ман ин корро холисона вахеле нозук мекунанд, хоса Суб-њон Љалил, ки чењраву корти ши-носоии «Ватан» аст. Вањ, чїќадар зиёиву нозукбин аст, ў!Воќеъан, ифтихор мекунам, кичунин њамкори соњибзавќу до-нишманд ва фавќуллода дора-м.Худо њифзаш кунад

- Ин њис мешавад, хоса ваќтедар он сўи гўшии телефон ронан-дае, мусофире ё бонуи хонаши-не ќарор дораду Субњон Љалилэфири мустаќим мебарад.

-Бале, мардуми мо, ки маъ-мулан аз расонањо вањм дорад,бо ў сўњбат мекунанд, заро-фатгўї мекунанд. Ў барои онњохудист. Баъзан фикр мекунам, киСубњон харитаи роњ ба сўи њаряке садњо њазор шунавандародорад. Вале кам касон медо-нанд, ки ў директори барнома-вии «Ватан» њам њасту сиёса-тњои родиёро, чї дар бахши ит-тилот ва чї дар бахши мусиќї,таъин мекунад.

Мўњовараи «Нигоњ»бо директори генералииширкати радио-телеви-зионии «Ватан» ВераКулакова-Браннеруддар арафаи Рўзи радио

№6 (282), 2-юми майи соли 2012

Агар шумо гўед, сиёсат палид аст, мо мегўем ислом мехоњад хаминсиёсатро аз палидї пок кунад… Агар хадаф аз сиёсат хидмат бамардум бошад, пас он ибодат аст ва айни диёнат.

5

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО

Зан президент шуда метавонад?

Ин њафта яке аз бањсњои љолиби "Фейсбук" ба мавзўи зан бахшида шуд. Мижгон Азгулинор номистифодабарандаи шабака як андешаеро аз ширкатдори дигар ба бањс кашид, ки менавишт: "Занпрезидент шуда наметавонад, чунки агар њомиладор шуда, кўдак бизояд, анќариб шаш моњ коромада наметавонад, дар натиља давлат ва њукумат аз байн меравад. Иќтисод хароб, ахлоќи љомеа вамуносибатхои байнидавлатї ва байналхалќї осеби љиддї меёбад. Дигар њукуматро момодояњовубободояњо идора мекунанд. Шавкату шукуњи давлат аз байн меравад. Табиати фитрии зан бароиидораи давлат нест. Агар президент дар соли дуюм њомиладор шаваду дугоник таваллуд кунад,кишвар бесоњиб мемонад…" Ва суоле, ки сараш бањс шуд, ин буд:

Нуралї ДАВЛАТ, тањлилгар:- НА! Ман барои ихтисори 15 фоизи кормандони бархе идорањои

давлатї хушњол мешавам, аммо бовар надорам, ки дар инљо њам пуррава аз рўи виљдон ихтисор кунанд. Мо дар тўли 20 соли гузашта чандинсохторрро озмоиш кардем, вале натиља њамин аст, ки имрўз мебинем.Ин чунин маъно дорад, ки дар баробари ихтисори кормандон боядсифати касбияти онњо низ ба назар гирифта шавад. Танњо дар ин суратмо ба маќсад ноил мешавем. Шояд ин сохтори нав ва ихтисоре, ки боядсурат бигирад, дастовардњое ба дунбол дошта бошад. Зеро мо наме-тавонем фаќат озмоиш гузаронем, сохторро таѓйир дињему натиљаихуб ба даст наоварем. Фикр мекунам, ки ин маротиба бояд иштибоњњоигузашта ба назар гирифта шаванд. Нашавад, ки боз як камбаѓали бо-савод ихтисор шавад!

Сарвари давлат Эмомалї Рањмон зимни паёми солонаи худ ба парлумон изњор дошт, ки бо маќсади такмили сохтор ва кам кардани харољоти идоракуниидавлатї, то охири моњи июл гурўњи корї таъсис дода, 15 фоиз ихтисор кардани кормандони маќомоту идорањои давлатиро ба баррасї мегирад. Онњое ихтисормешаванд, ки вазифаашон дар он ё ягон нињоди дигар такрор мешавад. Хулоса, њукумати Тољикистон 15 дарсад ихтисор хоњад шуд, на афроди алоњида, балкивазифањои алоњида. Ин маънои онро дорад, ки сафи бекорон дар кишвар боз хоњад афзуд, ин дафъа на аз њисоби мардуми бемаълумот, балки соњибмаълумотон.Вобаста ба ин мавзўъ «Нигоњ» аз коршиносон пурсид:

Муњиддин КАБИРЇ, сарвари ЊНИТ:- ОРЕ! Даст задан ба ихтисори кормандони маќомоти давлатї ин як

кори маъмулї дар њолатњои бўњрон ё нарасидани буља мебошад. Азтарафи дигар, табиати маќомоти давлатї чунин аст, ки њамеша майлба зиёдшавии кормандон дорад ва њатто дар њолатњои оддї њам гоњоихтисор лозим аст. Дар паём ишора ба такрори ваколатњо ва масъули-ятњои сохторњои гуногун дар дохили як вазорат шуд, ки дар њаќиќатзиёд мушоњида мешавад. Бинобар ин, ихтисори навбатї метавонадду њадаф дошта бошад. Яке, пешгирї аз њолатњои такрори масъулия-тњо, дуввум, сарфаљўї дар маблаѓњо. Зеро, боло бурдани њачми номи-налии маошњо маблаѓњои бештарро талаб менамояд, ки ќисман мета-вонад аз њисоби ихтисори кормандон ба даст биёяд. Дар њар сурат, иниќдом ќобили дастгирист.

МАВЌЕЪ

15% ихтисор кардани кормандони маќомоти давлатиро дастгирї мекунед?

Мижгон Азгулинор:- Ман намедонам чї гуна ба чу-

нин хулосањои аљибу ѓариб мера-санд, аммо он зан магар гов аст, кињар сол бачадор мешавад? Ё занитољик фабрикаи чўљабарорї аст, кињар сол бачадор шавад?

Иззат Амон:- Магар алон гайри ин аст? Магар

бисёр љумњурињоро асосан занонидора намекунанд? Гумон намеку-нам, ки агар рањбари давлати мо занмешуд, аз ин њоле, ки дорем, хола-мон бадтар мешуд. Гузашта аз ин,Беназир Бњутто низ (худо рањмат ку-над) як зане беш набуд ва ду фар-занди гул њам дошт. Магар дар бисё-ре аз кишварњои дунё зан рањбарнест? Бо вуљуди доштани фарзандушавњару оила зан метавонад рањба-ри хубе бошад.

Бехрузи Султониён:- Аз нигоњи Ислом рањбари дав-

лат таъин шудани зан дуруст аст?Иззат Амон:- Агар он давлат љумњур бошад,

чаро на? Мусалламан, имоматии зандар намоз барои мард дуруст нест,боќї, ки мушкил надорад.

Шухрат Кудратов:- Мард ва зан баробарњуќуќ њас-

танд. Агар зан президент шавад, ме-тавонад аз баъзе мардњо њам хубтарроњбарї кунад. Барои он ки хешу та-бори президенти зан беназмї наку-нанд, бояд вазъи сиёсї, иќтисодї,иљтимої ва дигарро дар зери назора-ти ќатъии худ гирад. Ин зан бояд иро-даи мустањкам дошта бошад.

Хумоюн Самадов:- Мард ва зан баробарњуќуќ њас-

танд. Фаќат дар рўи вараќ!Мехр Собириён:- Пешравии давлат ба виљдон ва

дониши роњбар вобаста аст, на базан, ё мард будани ў.

Сурадж Назаров:- Намунаи ибрат кишвари хамсоя

Ќирѓизистон аст,ки хонум Отунбое-ва дар муддати кўтоњ президент будва дар он шароит вазиятро ба дастгирифта, боиси сулњу суботи кишва-раш гардид. Метавонист ба монандидигар сарварони минтаќа давлатдо-риро идома дињад. Лекин мардона-вор бо расидани мўњлаташ курсирохолї кард, гарчанде таклифњо буданд,ки як соли дигар давлатдорї кунад.

Назир Муминов:- Дар њоли хозир барои мардуми

мо љинсияти президент њељ фарќенадорад. Чун барои мо, ки одат кар-

дем лагандбардор ва зулмпарастбошем, фарќе надорад раисамон кїњаст. Як фарќе њаст ва он њам инаст, ки шояд президенти зан зебо-тар аз мард бираќсад.

Назир Муминов:- ?"Хушо" ба њоли шавњари он

зан...Ajam Kalonov:- Дар маљмўъ њам зан ва њам

мард инсон њастанд ва њар яки онњотавон ва ќобилияти роњбариро до-ранд. Мо њаргиз гуфта наметаво-нем, ки мард дар роњбарї аз занњобењтар аст ва ё баръакс њам. Аммоаз он, ки зан ин тавоноиро дорад,шакке нест. Инро таърих нишон до-дааст. Занњое будаанд, ки дар роњ-барї аз нигоњи садоќат ба кор, по-квиљдонї, тозагї, самимият аз беш-тари мардњои роњбар авлавият дош-таанд.

Шодмон Шодмонов:- Агар мушкилиро дар њомила-

шавии зан бинем, занњо пас аз 40-солагї ба ин мансаб кўшиш кунанд,мешавад!

Шокир Файзуллоев:- Биёед, занро аввал "президент"

дар оила бинем ё ин ки "вазир". Асо-сан вазир њастанд дар оилањои то-љик: 1) "вазири маориф" - тарбияифарзандон; 2) "вазири тандурустї"- шавњару фарзанд касал шуд,њамоно аз паи онњост, тозагї,љомашўї; 3) "вазири ВАО" - њамоноба шавњар хабар медињанд, агарфарзандон ба гап надароянд; 4) "ва-зири иќтисод" - пулро доимо даркуљо сарф кардан ва сарфаљўиромедонанд; 5) "сарвазир" - доимомаслињатгари шавњар... ва ѓай-рањо... Пас чаро не?)

Салмон Ризоев:- Медонед, ки камбудии зан дар

чист? Зуд-зуд ба эњсосот дода ме-шавад.

Абдуллохи Мухаккик:- Зан президент бошад, њар моњ

як маротиба касалии занона меша-вад, 10-15 рўз ба кор омада, наме-тавонад. Ваќте фарзанд зод, тибќифармоиши табибон бояд зиёда азду сол ба тифлакаш шир бидињадва ба кор набарояд. Зане, ки Прези-дент аст, маљбур аст дар сафарњогањвораи тифли худро барад, бароибехатарии тифли худ телехраните-лњои зиёд гардонад, чанд тани ди-гарро гањвораљунбонаки тифли худтаъин кунад. Тибки тавсияи духту-рон 2 сол ба кор набарояд, њукуматва давлат бесоњиб мемонад. Фасо-

ду порахўрї ривољ меёбад…Фарид Ориён Балхи:- Ин аќидаи ботилтарин дар

асри 21 аст, ки њаќќи зан ба прези-дент шудан нодида гирифта меша-вад. Аз тавлиду ба тарбияи фар-занд машѓул шудани президентгуфтан мантиќ надорад, балки якфиреб кардани мухотаби шумоаст. Њељ гоњ зане ба кудрат наме-расад ва мутмаинан нахоњад ра-сид, ки љавону бетаљриба бошад.Беназир Бњутто, Индира Ганди,Миттеран, Ангела Меркел ва хаттовазироне ба монанди ЊиллариКлинтону Њино Раббониро њељ касенадидааст, ки барои фарзанд шуда,аз кор монда бошад.

Иззат Амон:- Дар замони хилофати ислом

њамчун коре ё мисоле рух надодабуд, ки таљрибаи онро њамчун да-лел биёварем. Вале хуб медонем,ки исломи азиз ќадр ва манзалатизан ва модарро дар шариат аз мардњам дида болотар гузоштааст.Хайрият аст, ки бештари занњои моаз њуќуќи худашон дар ислом бе-хабаранд ва илло бо њама он беин-софие, ки дар љомеаи мо нисбатизан мушоњида мешавад, сари мар-дњо чормаѓз мешикастанд. Хуб,агар воќеияти замони худамонродар назар дошта бошем (яъне сох-ти давлатдории республика ва ёљумњурї) бо далел ба ќонунњоимављуда як зан тамоми њуќуќњоеро,ки як мард дорад, дорад. Яъне дарњељ банде аз сарќонуни кишварзикр нашудааст, ки зан њаќќи рањ-бар шудан надорад. Агар касе барин аќида аст, ки зан њаќќи прези-дент шуданро надорад, иштибоњкардааст. Чуноне ки устод М.Тур-сунзода мефармоянд: "Зан агароташ намешуд хом мемондем мо.Ногуфта намонад, раисљумњурикишвари Њинд низ зан аст.

Фарид Ориён Балхи:- Њар инсони шоиста - хоњ зан,

хоњ мард - њаќќи рањбар шуданродорад. Зан њам он ваќт лидер ме-шавад, ки ин хусусиятњоро дорад.Пас ў як шахси фавќулодда ваќобили ќабили мардум хоњад буд,на зане, ки шумо дар назар доред.Њоло дар Тољикистон шахсан ингуна занро намебинам, аммо дарфикри зикри мо бояд ин воќеият вањаќиќати асри 21 бошад, ки зан њамметавонад роњбари давлат, вазирё сарвазир шавад.

«Розњои пинњон»-иљаноби ИКС

Шумо бовар доред, ки Низомхон Љўраев дар озодї аст? Ал-батта, не. Ин хобу хаёл - фантастика аст. Аммо медонед, ки интавр нест? Фантастика нест. Чаро? Посух нест. Боз суол: медо-нед, кї мегўяд, ки Љўраев озод аст? Фаттоњ Саидов! Раиси Аген-тии назорати молиявї ва мубориза бар фасод! Њамон нињоде, кичанд моњи охир хешу аќрабои ќочоќбару њатто ришвахори ќарибнисфи њукумати Тољикистонро "батс!" гирифту шинонд! Мо умед-ворем, ки барои ин навиштањо моро њам пеши онњо намебаранд.Бовар дорем, зеро озодии баён инро талаб мекунад. Аммо худиФаттоњ Саидов аљаб одам аст. Русњо мегўянд ку "справедливий" -адолатпеша! Њо, дар ёдатон њаст, корманди БДА, марњум РавшанШариповро, ки ду бўзбала латукўб карданд? Бале, пас фавтид(љояш љаннат шавад!). Боз нагўед, ки ин хушомад аст, аммо даромади гап, бояд гуфт: мањз бо дахолати Фаттоњ Саидов бўзбалањоба љазои худ расиданд. Њатто њамон ВКД, ки бояд дар ќазияи инкорманди худ њаќро ба њаќдор мерасонд, чї шуду худро ќафокашид. Мегўянд ку, бале, њамон гап - "задний ход" зад. Аммо Фат-тоњ Саидов ин тавр накард. "Батс!" Мушаххас масъаларо пешимаќомоти дахлдор гузошту њаќ ба њаќдор расид. Хуб, инро судисбот кард. Мо не.

Хулоса, Фаттоњ Саидов одами шўхї не! О, ин њама наркобиз-несњои воњимаро бо линкњои хеле ќавї дар њукумат нињоди ў боз-дошт кард! Хулоса, раиси Агентї њоло масъалањои хеле муњимроњал карда истодааст, ки Худо барори корашро дињад. Аммо чї туркунем, ки њисси журналистї гуфтанї гап њаст ва ин љо боз "аммо,вале, лекин" - њо пеш меояд? Дар ќазияи Низомхон Љўраев, кихудаш ихтиёрї ва љасурона ба Душанбе омада буд. Фантастика?Кї мегўяд? Худаш! Кумитаи давлатии амнияти миллї тасдиќ кард!Хуб, ба ин бовар кардем. Аммо озодияшро чї тавр мешавад бо-вар кард? Мешавад тасаввур кунем, ки њоло Низомхон Љўраев боњамроњии ањли оила ва хоњаронашу модараш дар як кунљи Ду-шанбе ба сар мебарад. Љои зисташро ба ягон кас намегўяд. Хаппудам ўро ба Агентии назорати молиявї ва мубориза бар фасодмеоранду ду се савол медињанду ў, албатта, иќрор мешаваду бозмеравад хонааш. Мисли "невидимка"? Охир, ин Душанбеи мо гўед,ин ќадар шањри калон не. Гапи њамон хитоињо њар касро мешавад"на литсо" донист. Аммо ин љо "гапи дигар њаст" барин менамояд.

Не, не, мо он суханони љаноби Саидовро, ки гуфт, шумо жур-налистон гирди ќазияи Низомхон Љўраев њангома месозед, асланбањс карданї не. Дуппа дуруст! Чун раис гуфт, бояд дуруст бошад."Тимсоњ мепарад? Не. Аммо раис гуфтанд, ки мепарад! Бале, ме-параду фаќат пасттар!" Аммо ин љо як суоли муљмал њам њаст: баихтиёрї омадани Љўраев бовар кардем, боз бовар мекунем, ки ўдар озодї аст. Њамин тавр њам хуб аст, ки ў дар озодї бошад.Аммо барои кї? Њукумат ё худи Низомхон? Кош, ин мардуми як-рав бовар кунанд. Њамин ќадар менависї мефањмонї, аммо мег-ўянд, ки ин тавр нест. Њатто наздиконаш. Аммо ин муњим аст?Барои кї? Барои наздиконаш, албатта. Аммо таърих наќл меку-над, ки ин идомаи як афсона аст. Худаш омад, дар озодї аст вафардо суд мешаваду ўро љавоб медињанд, адолат пирўз, маб-лаѓњои ѓайриќонунї азхудшуда ба давлат баргардонида, корхо-нањо ба соњибони навашон таслим карда мешаванд… Бисёр чїмешавад, агар зиндаву саломат бошему бошанд. Озодии Љўраевањамияти байнулмилалї дошта метавонад. "Батс!" Ањли љањон,Суди Аврупо, СММ бояд донанд, ки ќазияи Љўраев аз рўи адолатљараён дорад. Бовар накунанд, биёянд, бубинанд. Ин "фантасти-ка" ва афсонањое, ки дар Душанбе эљод мешаванд, бо назардош-ти вазъи ногувори њуќуќи башар дар сатњи байнулмилал ва Тољи-кистон ба миён меоянду мераванд. Афсонањо асосан бо хушбахтїтамом мешаванд. Њамаро мешавад ташкил кард. "Батс!"

"Батс!". "Фантастикаи"Фаттоњ Саидов.

№6 (282), 2-юми майи соли 20126Бо гузашти рўзњо љароњати дастам аз табобат нагирифтан бўй гирифта,њатто кирм пайдо намуд. Аммо модар тањдид карда мегуфт: «Агар дар

ин хусус ба падар лаб кушода, шикоят кунї, туро мекушам ва ба дарёмепартоям!» Аз тарси модар ба падар лаб намекушодам.

Салими дањмарда бо њамаихешу аќрабояш хайрухуш кард. Ўнони ба касон додаашро бахшид,барои хўрдањояш хоњиши бахшишнамуд. Ўро њама пињил карда бу-данд. Салим аз касе ќарздор набуд,вале љонаш ба осонї вуљудашротарк намекард. Муллои дења чандбор сураи «Ёсин»-ро болои саримаризи дар талвосаи љон ќироаткард, вале љон ба зудї намебаро-мад. Салим замоне ба худ меомад,ишора ба ангуштони пойњояш ме-кард ва чашм аз корди дар сутунихона овехташуда намеканд. Љам-шед - писари хурдии Салими дањ-марда падарашро мефањмид, валехуддорї мекард. Мулло Закарё дарњайрат буд.

Рўзи дањум, замоне, ки Салимишора ба ангуштонашро дошт, мул-ло аз мехи сутуни хона кордро ги-рифту даст ба ангуштони пои ў зад.Салим калимаи «Шањодат»-ро базабон оварду дунёро падруд гуфт.Љамшед аз гиря монд. Ба хуљраи ди-гар гузашт. Мехост бихобад, аммонамешуд. Њодисаи доварии падарирањматияш пеши назараш меомад.

Шаб. Бо баромадани моњи му-нир њама љой рушан гардида буд.Сояи кўњу теппа рамаро безобитанамуд. Рамаи гўсфандони хуспидааз як тараф ба тарафи дигар меда-вид. Сагњо атрофи онњо чарх меза-данд.

Гурги љавон, серѓайрату чолокгўшти тару тоза мехост. Гурги хо-кисттарранг аз байни буттањо барама наздик шуд. Гўсфандероњадаф гирифта, бо як љањиш гулўяш-ро пора кард.

Сагњо дар рўшноии моњ ба та-љовузгар дарафтоданд. Љанги гургбо се саги рама дар ављ буд. Гурггуруснагиро фаромўш карда, ме-хост аз посбонони рама рањо ша-вад. Ў бо чолокии бењамтояш ду сагирамаро аз худ дур кард. Саги сеюмба ў дарафтод. Дар њамин замонсадои Салим баланд шуд. Сагњоиаз дандонњои Хокисттарранг љаро-њатбардошта, бо шунидани садоисоњибашон шердил шуданд ва бакўмаки њамљинсашон шитофтанд.

Акнун Салим як довар буд. Ме-дид, ки зўри се саг ба гург намера-сад. Хокистарранг якеро муттањаммекард, дувумї аз ў маѓлуб мешуд.Тоќати Салим тоќ шуд. Њангоме, кисагњо ба гург дарафтоданд, ў оњис-та ангўштони пои гурги саргармимуњорибаро бо корди алмосиашбурид. Гург дар талвосаи љон сагњ-оро аз худ дур кард ва хост ба пешњаракат кунад, вале панљањои бу-ридааш имкони њаракатро намедо-данд.

Набард боз идома ёфт. Доварбоз даст ба ѓиромї зад. Ў панљањоипои дувумї Хокистаррангро бурид.Акнун Хокистарранг ба гурѓ не, батимсоњ шабоњат дошт. Ў аз дандон-занињои бешумори сагњои рама љондод…

Љамшед њамроњи падараш буд.Ў њамаро медид ва ба далерию шу-љоати гург ќоил шуда буд. Аз он, кипадараш панљањои пои гургро бу-рид, норозї буд. Љамшед доваронимуштзанї ва футболро барои ѓиро-миашон мањкум мекард. Њоло ўшоњиди ѓаромии падараш шуда буд,вале ба гуфтани њарфе љуръат на-мекард.

- Ман довар мешавам, доварињаќиќї, орзу мекард писари дањ-марда, ки ашк аз дидањояш шори-да, болиштро тар мекард…

НАЌЛЊОИ МУЗОФОТЇ

ДоварМодар офарандаи насли ода-

мист. Модар аст, ки насли инсонїидома меёбад. Модар аст, ки тифл-ро ба дунё оварда, сари гањвораашшабзиндадорї мекунад, то љигарбан-даш бароњат хоб равад. Модар аст,ки ба як пора гўшти хом бо ширисафедаш љон меофарад, мењрубо-нињояш тифлро пухта менамояд.Кўдак бо аллаю рўйи даст ва дар до-мони модар калон мешавад.

Маро њам модар зодаю ширисафедашро дода њаёт бахшидааст.Аммо таќдир ба ман номењрубо-нињои зиёд кард. Њарчанд дар кўњис-тони Дарвоз, ки зодгоњи ман аст ваин гўшаи Тољикистонро бињишти рўизамин мегўянд, дар он љо бињишитихудро дарнаёфтаам. Мисли дигартифлакон шири модарро ба серїнахўрдаю афсонаи ширини тифлїнадоштам, хандаи тифлї аз лабонамабадан парида буд.

Банда баумеду шайтон ноумедаст, мегўянд. Умед аз њама охирмемирад. Акнун ман ранљу азоби азмодари љонї дидаамро мегўям вакушодани гирењи муаммоњои сарба-стаи зиндагии бевафоро ба Шумопрокурори генералї њавола месо-зам.

...Падарам Мирвалї Расулов азиздивољи аввал бахт надид. Бефар-зандї боис шуду аз зављааш људогашт. Таќдир бахти ўро бо модариман - Тилло, ки бо як писар аз шавњ-ар људо гашта буд, пайваст. Агархонавайронии падарам бефарзандїсабаб шуда бошад, пас људоии мо-дар (инро баъдтар фањмидам) шат-тоњию љанљолњои оилавї ва бероња-гардию нописандии модарам ба ша-вњари худ сабаб будааст.

Падарам шахси низомї ва аф-сари ќисми њарбии воќеъ дар Дар-воз буд. Ў ба хотири фарзандёбї бомодарам зиндагї оѓоз кард. Њарчандбаъзе наздиконаш вайро аз хислатибаду шаттоњї ва даллагии зан (мо-дарам) њушдор доданд, вале ў ба ингапњо бовар накарда, бо вай издивољнамуд. Писари ўро ба фарзандїхонд. Худованд ба рўи онњо мењру-бонињои худро кушода, барояшонтифли деринтизорашон (яъне маро)њадя намуд. Тавлиди банда њамонрўзњо дунёи онњоро рангину афсо-наи зиндагиашонро ширин гардонд.

Мутаассифона, ин афсона ши-рин оѓоз ёфта, талх анљомид. Дарбайни зану шавњар сардї афтод.Зеро модари ман сабукпо буду бо якмард ( шавњар) ќаноат намекард.Шукри зиндагии кунунї ва бахти дардаст доштаашро нанамуд. Бо гузаш-ти айём, чуноне дар халќ мегўянд,офтобро бо доман пўшонда наме-шавад, бероњагардии зан ба гўшишавњар расид. Пас аз ин гумонњољанљоли онњо ба миён омад ва онњамарўза як њодисаи муќаррарїшуда монд. Рўзе модар, ки чунинбањонаро мељуст, талаби аз шавњарљудо шуданро ба миён гузошт.

«Ман шавњари дигар мекунам,ту духтаратро (мани нўњмоња дарназар аст) ба хонаи модарат бубар,ки ба бахти навбатиам халал мера-сонад» - гуфта, модарам Тилло Ман-сурова маро аз синни нўњмоњагї бахонаи бибиам Сафармоњ Амирбеко-ва (модари падарї), ки дар шањракиГулистони ноњияи Љалолиддини Ру-мии вилояти Хатлон истиќомат ме-кунад, бурда монду дигар суроѓамнакард. Дар мактаби № 8-и љамоатидењоти Гулистон то синфи 8- умтањсил намудам. Њамарўза роњимодарро мепоидам, пазмонаш ме-шудам ва дил мехост ўро зудтар,аќаллан як маротиба бубинад. Дароѓўши модар ва аз бўи ў сер ша-вам. Аммо, кўки чашмон аз интизорїканданду модар ба хабаргирии дух-тар наомад. Дилам заъф мекард дарорзуи дидори модар.

Ноилољ 1 сентябри соли 2008- умхуд ба хонаи волидайн, воќеъ дар

дењаи Умараки ноњияи Ќалъаихум(Дарвоз) омадам. Ба модар арз дош-там, ки тањсилро дар ин љо идомамедињаму минбаъд бо онњо мемо-нам. Аммо ба идомаи тањсили маниљозат надод. Падарам РасуловМирвалї бошад, «пагоњ ба ту сарулибоси мактабї харида меорам, ал-батта ба мактаб мебарам»,- гўён бадилам умед мебахшид. Вале модардар ѓайби падарам тањдид менамуд,ки агар ба мактаб равам, маро ме-кушад ва маро латукўб кард. Бегоњиињамон рўз сару рўйи варамидаамрозери рўймол пинњон намуда, ба па-дарам гуфтам, ки ба мактаб наме-равам. Падари њайратзада њамономегуфт, ки барои тањсилам њамаишароитро муњайё месозад, танњоман хонда, хатту савод бароварда,дар оянда соњибкасб шавам. Ўѓофил монда, ки он лањзањо пойњо-ям аз замин канда шудаю дастонамба осмон намерасиданд. Њамин тавр,њамарўза дар набудани падар, зеришиканљаи модар ва бародарам (ўгай)Умедљони Азимљон мемондам. Онњоба њар корам эрод гирифта, бо якбањонаи ночизе маро азоб медоданд.Њатто онњо ба ман иљозати ба хонаињамсояњо ва хешу табор рафтанронамедоданд. Аз субњи барваќт тобеваќтии шаб ба корњои хона машѓ-ул шуда, ба ѓуломи онњо табдилёфтам. Баъди итмоми кори рўз, азсоати 19 то сањар дар анборхона,паси дари баста нигоњам дошта, азсурохии таги дари он ним коса хўроква пораи нон медоданд, ки аз он сернамешудам. Дар ин «мањкама»-имодар зиндонї будаму азоб мека-шидам. Ин шиканљаи модар аз моњиоктябри соли 2008 то феврали соли2009 идома ёфт. Модари сангдилузолим ва бародари берањм њатто дармоњи рамазон маро гурусна нигоњмедоштанд, хўроки сањару шом на-медоданд. 15 феврали соли 2009 боамри модар љомашўї кардам. Азшитобкорию тарс ва беэњтиётї дас-

тамро дар оби љўш сўзондам. Аз тар-си модар дасти сўхта зери остинмегаштаму дандон ба дандон мон-да, сабру тоќат мекардам, њарчандљойи љароњат маѓзу устухонамро басўзиш меовард.

Падар рўзе аз њолам бохабаршуда, барои ба беморхона бурданиман мошини њамсояро овард. Аммомодарам «агар ба беморхона равї,рўзе зањр дода, туро мекушам!»-гўён тањдидам намуд. Аз 15 январ то9 феврали соли 2009 бо дасти бастагаштам ва модар боре њам малња-ме ба захми дастам набаст. Ваќте,ки бо як даст корњои хонаро мекар-дам, модар латту кўб карда, бо инќаноат нанамуда, ба бародарамУмедљон мефармуд, ки маро кал-таккўб кунад. Барои чунин «љазо»додан онњо калтаки махсусе тайёркарда буданд. Боре модар ба писаршикоят намуд, ки гўё ман аз корњоихона саркашї мекунам. Умедљонноќили ѓафсеро дар оташ тасфонда,бо он ба устухони пойи чапам зар-баи сахте зад, ки дар натиља чаро-њат бардоштам. Рўзи 21 январи соли2009 бо њамин бањона, маро бўѓїкарда, пўсти зери манањ ва гарда-намро бо нохунњояш канд. 4 февра-ли њамон сол модарам Тилло Ман-сурова пеш аз беморхона бурданмаро сахт тела дод ва ман ба дево-ри хона бархўрда, биниам лат ёфт.Болои сўхта намакоб маро латту кўбнамуда, ба бинии латхўрда чанд зар-ба зад, ки дар натиља биниам хун-шор шуд. Худи њамон рўз модарубародарам оњанеро тасфон карда,ба танам часпониданду ба калтакихуд мезаданд. Азимљони хунсард бокалтак ба панљањои дасти чапамзада, ангуштонамро шикаст.

Бо гузашти рўзњо љароњати дас-там аз табобат нагирифтан бўй ги-рифта, њатто кирм пайдо намуд.Аммо модар тањдид карда мегуфт:«Агар дар ин хусус ба падар лаб ку-шода, шикоят кунї, туро мекушам

Ба прокурори генералии Љумњурии ТољикистонСалимзода Шерхони Одина

ва ба дарё мепартоям!» Аз тарсимодар ба падар лаб намекушодам.Вале ин сир рўзе ошкор шуд. Мандар њолати вазнин ба беморхонаафтидам. Модар ва бародари берањ-му сангдил маро дар беморхона низором нагузоштанд. Бо тањдид мегуф-танд, ки аз њоли худ ва «мањкама»-юшиканљаи онњо ба касею љойе шико-ят набарам.

Рўзе ањли оила ба тўйи хешован-дони модариам рафта, маро пасидари бастаи «мањкама»- анборхонамонданд. Аз гуруснагї ва зарбањоибадан аз њуш рафтам. Њамсоязаназ ин њоли ман дарак ёфта, «ёриитаъљилї» ва кормандони милитсия-ро љеѓ зад. Онњо маро аз «мањка-ма»-и модар озод намуда, ба бемор-хона бурданд. Духтурњо аз сарам 1,5литр зардоб гирифтанд.

Аз љониби муфаттиши прокура-тураи ноњияи Дарвоз (Ќалъаихум)Раљабов нисбати модарам ТиллоМансурова парвандаи љиноятии №252 кушода шуд. 12 апрели соли 2009маросими суд баргузор гардид.Ёрдамчии прокурор эътирозро хон-да, ёдовар шуд, ки нисбати ТиллоМансурова њанўз соли 2005 парван-даи љиноятї кушода шуда буд, аммосуд онро дида набаромад ва гунањ-корро пуштибонї намуд. Раиси судивилояти Бадахшони кўњї ва муови-ни прокурори вилоят модарамро азсудшавї нигоњ доштанд. Њарчандмодарамро барои љинояти содирна-мудааш аз 12 феврал то моњи ок-тябри соли 2009 дар СИЗО-и шањриХоруѓ нигоњ доштанд, бо дастгирии

«Мехоњам модарамзиндонї шавад»

Давлати ШОЊЭЪТИБОР

раиси суди ноњия ва раиси судиВАБК, ки дўсти оилаи Мансуровњомебошанд, модарамро бе доѓи судїозод намуданд. Прокуратураиноњияи Дарвоз ва прокурори собиќивилояти Бадахшони кўњї натавони-станд, ки модарам Тилло Мансуро-варо ба љавобгарї кашанд.

Судяњо адолатро «куштанд»,адолат поймол гардид, њуќуќи инсонњимоя нагашт. Зеро оилаи Мансуро-вњо барои маќомотњои њуќуќї даст-норас буданд.

Мўњтарам, прокуророи гене-ралї! Куљост адолати судию њимояиинсон? Зиёни ба ман расондаро, кїљуброн мекунад? Оё рўзе њаќ бањаќдор мерасад? Акнун ман маъю-бам, шояд бо ин нуќс бахти худронаёбам, мисли духтарон ба шавњарнабароям ва модар шуда њам ната-вонам. Саломатиам рўз ба рўз ко-њиш меёбад. «Зиндон»-и модар варанљи расондаи бародар маро ба инњол расонда, њоло рўњану љисманазоб мекашам. Ба њамаи ин нигоњнакарда, ба адолати судї, амалїгаштани ќонунњои кишвар ва њимояиКонститутсияи (Сарќонун)-и Љумњу-рии Тољикистон боварї дорам. Охир,мо шањрванди давлати соњибистиќ-лол, дунявї ва демократї њастем.Умед дорам, ки бо кўмаку мусоида-ти Шумо адолат барќарор мешавад,ќонундонњои ќонуншикан дар наздиќонун љавоб хоњанд гуфт.

Мехоњам, ки модарам ТиллоМансуроваро ба мањкама кашам.Бигзор ў мувофиќи љиноятњои содир-намудааш дар назди ќонун љавобгўяд. Зеро мо, њама ѓуломи ќонунемва бояд волоияти ќонун њимоя гар-дад.

Бо эњтиромНасибамоњи МИРВАЛЇ,сокини љамоати дењоти

«Гулистон»-иноњияи Љалолиддини Румии

вилояти Хатлон.

№6 (282), 2-юми майи соли 2012 7Феълан дар љомеа як фигураи зиёиеро на фаќат дорем,балки мебинем, ки гули сари сабади вохўрињои сарваридавлат ва чорабинињои сатњи давлатї аст.

Бањсе, ки бо ташаббусимаркази «Диалог» ба мавзўи«Зиёї кист ва наќши ў дарњифзи манфиатњои миллї»бахшида шуд, хеле аз фарњан-гиён ва сиёсатмадоронрогирди њам овард. Боварнокарданист, аммо воќеиятбуд. Мўсо Диноршоев - файла-суф, Сўњроб Шарифов - вакилимардумї аз ЊХДТ, МуњиддинКабирї - раиси ЊНИТ (модера-тори ин нишаст), ИброњимУсмонов профессор… Умуманвазни ин мањфил сабук набуд.Мавзўи зиёї бори аввал нест,ки дар мењвари бањсњоиќишрњои мухталиф ќарормегирад, аммо пухта нашуданибардошт ва боварии тарафњоболои шинохти он солњост, киидома дорад.

БАЊОИ «2» БА МИЛЛАТМўсо Диноршоев, донишман-

ди тољик бар ин назар аст, ки ман-фиатњои миллї дар њоле аз хата-рњои беруна њифз мешаванд, агарќишри зиёї мушаххас бошад вазиёиён мавќеи мушаххас ва маро-ми якхела дошта бошанд. Ба гуф-ти ў, «нафароне, ки ба фаъолиятизењнї - фикрї машѓуланд, бо онвуљуд ки кори њар яке аз онњо як-ранг ва якнавохт нест, зиёиянд вадар як мартаба ќарор доранд:

- Хоњ илм ва хоњ дин њар яке базоти худ илм аст. Муњим нест, киљањонбиниву тафаккури онњо фарќдорад. Зиёї дар њифзи манфиа-тњои миллат новобаста аз он кирўњонї аст ё дунёвї як ќишри во-њид аст. Зиёии асил намегузоранд,ки дар байни ќишрњои мухталифиљомеа ихтилоф ба вуљуд ояд. Дарсурати байни манфиатњои умуми-миллї ва ќишрњо рух додани их-тилоф охири кор ба низоъ ва љангмеоварад. Дар гузаштаи начан-дон дур миллати ранљдидаи мо азин имтињон гузашт ва бањои ду њамгирифт. Мо ин марњалањоро пасисар карда, 5 сол бо њам љанг кар-дем, толеъи баланд буд, ки бозтарафњо хатои худро фањмидандва ба созиш расиданд, - гуфт Ди-норшоев.

«ФИГУРА»Сўњроб Шарипов, вакили

парлумон, ки бо мавќеи ориги-налиаш ягона шахсияти истис-ної дар командаи њукуматиЭмомалї Рањмон ва Њизбихалќї демократии Тољикистоншинохта мешавад, мегўяд, њаряк зиёї бояд манфиатњои миллїва давлатро њимоят кунад. Вайафзуд, афроде, ки дар дилхоњсоњаву сатњ - динї, дунёвї,љањонї - соњиби андеша њас-танд, зиёиянд. Собиќ раисиМаркази тадќиќоти стратегии на-зди президенти Тољикистон аззамони роњбариаш дар ин мар-каз мисол овард:

гароњо) мегўянд, зиёї онест, ки дармактаби шўравї ба камол расида-аст ва то њоло идеяи шўравї дармаѓз - маѓзи вуљудаш зинда аст.Аммо, иддаи дигар, ки дар хативасат ќарор доранд, пўшида на-медоранд, ки њарду - домуллоитањсилкарда ва оне, ки дидгоњидунёвї дорад - зиёї њастанд. Валеиддаи дигар симои зиёиро дарсаллаву дастор ва ришу љелак - ли-боси бобои Рўдакї дидан наме-хоњанд. Њол он ки ФирдависивуРумї, Рўдакиву Саної, ќањрамо-нњои миллї, ба истиснои ЭмомалїРањмон, бо љелаку љомањои сун-натї ба дараљаи зиёї расидаанд.Рўдаки њам риши зебо дошт…

Бањси зиёї, миллат ва манфи-атњои миллї њамеша бо дин ва

ќиммати рўбарўи бо президент назаљри миллат ва марги солонаи са-дњо муњољир, балки нашри кито-бњои худ ё додани порчаи заминбарои гулкории худ ба ёди ў мео-яд. Илова бар ин, агар аз рўйи то-лорњо ќиёс кунем, дар вохўрї бозиёиён ањли адаб, шоиру нависан-да, вазиру кабир, вакилон, раисо-ни ноњияњо ва сармуњарирони на-шрияњои расмї ба ин ќишр дохилмешаванд. Зимнан устухонбан-дии ин барнома чандон муњимнест, ки зиёиёнро аз кадом зовияинтихоб мекунанд. Аммо њоло киафроди донишманд тасмим ги-рифтаанд хатњои ќирмизиро азруйи симоњои зиёиён бардорандва шинохти љомеаро дар арзи-шњои аслї ва воќеї муайян кунанд,

Мулло - зиёї аст

назари дигар дорад. Ба бовари ў,«нафари мактабнодидае, ки дарбораи дин, сиёсат ва фарњангсўњбат мекунад, ба зоти зиёї до-хил шуда наметавонад»:

- Ваќте сухан сари мафњумизиёї ва дохил шудани уламоидинї ва дунёвї ба ин ќишр мера-вад, намешавад, ки аз бањсњои та-рафњои доирањои динї сарфиназар кард. Зеро даъвои зиёї бу-дан ё шудан дар худ суоле дорад,ки бо чї арзиш ва мењвар ин мар-табаро гурўњњо ё шахсиятњо ноилмешаванд. Бахусус, уламои диниимо, ки бањсњо ва аќидањои диниионњо аз масоили иќтисодї ва иљти-моии кишвар дида, ба истилоњ дарњукумат ва љомеа гармтар аст. Ду-руст аст, ки масоили эътиќодї дарњар давру замон њасосият дошт вадорад. Аммо муњим дарки манбаихатар будан ё доштани он аст.Зеро, инсонњо дар баробари хос-тањои шањрвандии хеш, боварњоифардиро њамеша муќаддас медо-нанд. Яъне масоили фардї ваэътиќодиро. Вале мо зиёиёни бе-тараф дорем, ки дар мавзўњоињасос сокитиро авло медонанд.Шояд яке аз арзишњои зиёиёни за-мона ин аст.

Мўсо Диноршоев бо назар-дошти вазъи фазои динии кишварафзуд, ки вазифаи зиёиёни динїтаъмини вањдати динї аст:

- Албатта, таъмини вањдатииљтимої, сиёсї, фарњангї, иќти-содї њам муњим аст, аммо динї му-њимтар аст. Зеро мавзўњое, ки дар

байни уламои динї мехезад, та-моми љомеаро ба шўр меорад.Исботе буд, ки воќеияти њолиљомеаи моро инъикос кард. Афзунбар ин, то ба њол дар ВАО ва чор-рабинињои муњими давлатї атро-фи ин вазъ фикре баён нашудабуд. Аммо, суоли матрањ ин аст, кичаро бо вуљуди ба «шўр» оварда-ни љомеа ва ба эњсости мардумтаъсир гузоштан, касе намехоњад,ки дар мавзўњои умумимиллї вадинии миллат садое баланд ку-над? Њамон њарфе, ки фазои ди-нии кишвар шикоф пайдо карда-аст. Ба назар мерасад, ки ихтило-фњои афкорї, на аќидатї ва мазњ-абї донишмандонро њам водор бабаён кардани мавќеъ ва дидгоњњоихеш кардааст. Бахусус бањси Ош-ўро, ки чанд моњ сархати хабарњоирўз буд. Масъалае набуд, ки инќадар шўр шавад. Аммо, ин бањс-ро ки шўр кард, суол аст.

Файласуфи тољик аз замонишўравї ва сафараш ба Эрон ёдо-вар шуд, ки бахшида ба гироми-дошти Имоми Аъзам конфронседоир шуда будааст. Аммо, суол на-шудааст ё нашунидааст, ки чароИмоми Аъзами сунниро љашн кар-даанд?

Абдулвоњид Шамолов, раисиПажўњишгоњи фалсафа, њуќуќ ваилоњиётшиносии назди Акаде-мияи илмњо њам рўзњои аввали саршудани «шўр»-и Ошўро гуфта буд,ки «тарафњо бояд дасти њам ди-њанд ва якдигарро бахшанд.Зероњарду мазњаб пайкараи дини му-бини ислом аст ва набояд, ки ин дутараф то толори судї њамдигаррокашанд. Аммо бо вуљуди ин бањсиОшўро то ба суд кашида шуд».

КЇ БО ДИН МЕСИТЕЗАД?Пас, кадом омилњо ва гурўњњое

њастанд, ки аз роњандозии барно-мањои зидди арзишњои диниикишвар, ба истилоњ лаззат меба-ранд ва бо рўњу равони љомеа сар-басар мешаванд? Бовар нокарда-нист, ки њифзи вањдати динї танњодар зењни Мўсо Диноршоев ва Аб-дулвоњид Шамолов омада боша-ду халос? Ё чї? Агар не, чаро рах-наандозињо дар масоили муњимхотима намеёбанд?

Ба таъкиди донишманди тољик,дар њоле, ки олами ислом дар са-тњи љањонї дар мухолифат бо ќуд-ратњо ќарор дорад, мутаассифо-на, дар Тољикистон ба љойи арљ гу-зоштан ба вањдати исломї барно-мањои мухолифати байни мазња-бњо амалї шуда истодааст. Фатњ-улло Ќосимов, намояндаи Марка-зи исломии кишвар аз њозириндаъват ба амал овард, ки бањритаъмини вањдати мазњабии киш-вар талош кунанд.

Соњибназарон мегўянд, мута-ассифона, дар фазои динии киш-вар Кумитаи дин вазифаи худродар самти дифоъ аз фазои мазњ-абї иљро накарда истодааст, њолон ки Кумитаи дин бояд вањдатидиниро таъмин кунад.

Хулосаи ин нишаст ин буд, кифарди ба кори зењнї машѓул будазиёї аст. Аммо ба таъкиди ЗарифНаимов, устоди Донишгоњи миллїзиёї њамонест, ки 10 ва 20 солисарнавишти миллат ва љомеаропешгўйї мекунад.

Аммо воќеият ин аст: нафаре,ки пайомади ќадами имрўза бароифардо ё иќдомњои хаторо ислоњкарданї мешавад, тањти таъќи-бњои фикрї ќарор мегирад ва бо-лои ному шахсияти ў хати ќирмизкашида мешавад. Ва њатман куљо-иву одами кї будани ў бо ангуштишора мешавад.

ва ё чаро аз «Ошўро» шўр андохтанд?

Њарамгули ЌОДИР

АЌЛЊОРО АЌЛЊО ЁРЇ ДИЊАНД...

- МТС солњо сари суолњои«зиёї кист ва идеяи миллї чї гунабояд бошад?» кор кард, аммо тоба њанўз ба кулминатсия нарасид,ки ин ду чист. Шояд дар суратидоир гардидани муколамањо вагуфтугўњои ошкорову самимї по-сухи њардуро барои миллат му-шаххас кунем. То ба њол нафањ-мидем, ки зиёї кист ва андешаимиллї чист? Феълан дар љомеа якфигураи зиёиеро на фаќат дорем,балки мебинем, ки гули сари саба-ди вохўрињои сарвари давлат вачорабинињои сатњи давлатї аст.Аммо дар вохўрињо ва фурсатњои

муждаи нек аст. Неруњои равшан-фикр њушдор медињанд, ки риш-таи вањдатро аз танидани бегона-гон ва худињои манфиатдор эњти-ёт кунанд. Зеро на њама ањли дар-бору љомеаи имрўз дар ќолаб ёмафњуми зиёї домулло Тўраљон-зода ё Њољи Мирзоро ќабул дорад.Ё баръакс аз доираи зиёиёниќишри рўњонї шояд, ки Шодї Шаб-долов, раиси Њизби коммунист вавориси коммунизми давраи шўра-виро њамчун зиёї ќабул надоштабошанд. Сарфи назар аз он ки ўњам дар зоти хеш зиёї аст. Иддае(файласуфон, ѓарбпарастон, рус-

миллат бармехурад, мегўядСўњроб Шарифов ва меафзояд,вазни дин аз миллат вазнин аст.Аз ин хотир, ба таъкиди вай, дав-латмардони мо бояд барои наслиоянда вањдати миллату динро ме-рос гузоранд, то насли нав инмушкилро ба мерос нагирад, на-тиљаи њамон меросеро, ки њоло бањам наомадаанд, яъне дину дав-лат.

ИМОМИ АЪЗАМРО ДАРЭРОН ЉАШН МЕГИРАНД

Аммо профессор Иброњим Ус-монов дар бораи шинохти зиёї

www.tojnews.org

www.tojnews.org

№6 (282), 2-юми майи соли 20128Барои депорт кардани 500 - 600 њазор одами дигар 1,5 - 2 соли фаъолияти мунтазамитайёрањо ва ќаторањо лозим мешавад. Инро дар Кремл хуб мефањманд ва имиљи «шар-

мандатарин ва вањшитарин њукумати Аврупо»-ро касб карданї нестанд.

Тибќи ин сенария, роњбарияти си-ёсии Тољикистон барои хунсо карда-ни тањдиду хатарњои дохиливу беру-на омодагї дида, вазъи иљтимоивусиёсии кишварро батадриљ бењтар ме-намояду дар баробари Русия сиёсатипрагматикиро муваффаќона пеш ме-гирад.

Бар хилофи андешаи дар љомеањоким (њатто миёни интеллектуалњо),заминањо барои амалї намудани чу-нин сиёсат бо назардошти иљрои дувазифаи барои президент ЭмомалїРањмон хеле муњим: а) нигоњ дошта-ни њокимияти шахсї; б) тањкими дав-латдории миллии тољикон, воќеан њамвуљуд доранд.

Шояд баъзе аз мухолифони сар-сахти њукумати феълї бањс кунанд,ки вазифаи тањкими давлатдориимиллї барои Эмомалї Рањмон муњимнест, аммо бар асоси тањлилњо ва бар-доштњо аз гуфтаву навиштањои њам-сафони ў мо бар онем, ки ў солњо бозхудро асосгузори давлати нави тољи-кон дониста, устувории онро вазифаиљонї ва њатто «худододии» худ медо-над. Аз ин рў, то замоне, ки ў сариќудрат аст, новобаста аз он ки ин фањ-миш чї гуна ва зери кадом омилњоташаккул ёфтааст, тањкими давлатдо-рии миллии тољикон рисолати ў боядбошад. Ин албатта, бањси сифат (ме-нељменти ноўњдабаро ва мутеъи ман-фиатњои оилавию мањаллї) ва шеваитаъмини ин вазифа(яккањукмронї) -ро аз байн намебарад, вале он ба њарњол бањси дигар аст.

Акнун мегузарем ба тасвири тањ-диду хатарњои дохиливу берунї вароњњои хунсо кардани онњо, зеро иншарти амалї намудани сиёсати праг-матикї дар баробари Русия аст.

Вазъи иљтимоиву сиёсии Тољики-стон хуб њам набошад, сахт нигарон-кунанда нест. Суботу амнияти љомеава давлат таъминанду омилњои батаври бардавом барњамзанандаи онњоба назар намерасанд. Баръакси нимсоли пеш, ки њукумати марказї таќри-бан рефлексияи сиёсиро аз даст додабуд, маќомоти ќудратї, хоса Кумитаидавлатии амнияти миллї набзи љоме-аро ба хубї эњсос мекунанд ва таќри-бан њич раванди муњими љамъиятї (баистиснои равандњои хафвноки иќти-содї) аз нигоњи амниятињо дур нест.

Њарчанд дар маќомоти ќудратї,хоса вазорати мудофиа ва КДАМ таъ-сири русгароён ва тафаккури истеъ-морзада зиёд ба назар мерасад, аммосадоќати шахсию касбї, вобастагиироњбарияти онњо аз президент Эмо-малї Рањмон ва тарс аз фошсозињоимарказњои иктишофии ѓарбї кафилифаъолиятњои нисбатан самарнокионњо боќї мемонад. Њарду нињод њамбарои муваффаќона бурдани амалиё-тњои локалии низомї омодаанд. Вазъикриминалї ба таври кифоя идораша-ванда менамояд, њарчанд чунин баназар мерасад, ки љиноёти худи мили-сањо аз љиноёти дигар зиёдтар аст.

Иќтисоди воќеї ва каналњои мо-ливу пулї таќрибан пурра дар ихтиё-ри њукумат ва наздикони нухбагонињукмрон ќарор дошта, рушди чашм-норас, вале бомайлони он таъмин аст.Њама бозору соњањо ѓасб шуда, раќо-бати бозорї таќрибан вуљуд надорад.Унсурњои бозории идораи нарху навоќариб, ки истифода намешаванд. Иќти-соди миллї ба баландравии ќиматимањсулоти нафтї тобоварии худро ни-шон дод, њарчанд њукумат аз имконо-ти шароитофарї барои мањсулотинафтии Туркманистон ва Озарбойљ-он истифода накард. Соњибкории хурдва миёна зери бори фишори маъмурїва фасод маљаќ шудааст. Вале сатњибаланди андозбандї ва таркиби андо-зњо имкон медињад, ки буљаи давлатїбарои 2 - 3 соли наздик иљро гашта, то70 - 100% зиёд кардани маоши кор-мандони будљаиро таъмин кунад.Шиддати иљтимоии вобаста ба даст-расї ба ќитъањои замин барои сохт-мони манзил њам дар љануб ва њамдар шимол тадриљан паст шуда, бододани чанд њазор га замини дигар пешаз интихоботи президентии соли 2013таќрибан аз байн меравад, њарчанд

зиёд шудани хаљми сохтмон ба гарон-шавии нархи масолењи сохмтонїоварда мерасонаду чораандешии ва-зорати рушди иќтисод ва савдоро та-ќозо дорад.

Фаъолияти ањзоби сиёсии њамчунмухолиф мавзеъгиранда (ЊНИТ,ЊУСДТ ва ЊДТ) камранг буда, дармуњити сиёсї њич як гурўњи ќавии ќуд-ратталаби зарфиятдор ба назар наме-расад. Чорањои превентивии зиддиќудратталабии эњтимолии нањзатїсамар дод. Заминањои иљтимоии фаъ-олияти муллоњо ва эшонњои суннатиимашњур бамаротиб кам гардида, эњти-молияти дастгирии онњо аз сўи гур-ўњњои сиёсии дохилї ва хориљї басифр баробар карда шудааст.Њуќуќњои динии мардум њамоно наќзмешаванд, вале эътирозњо дар инсамт шакл нагирифтаанд ва гирифта-нашон њам дар гумон аст.

ВАО-и мустаќили тољикзабон, на-мояндагони варзидаи љомеаи шањр-вандї ва контрнухбагон дар масъалањоиумумиллї аз мавзеъгирињои њукуматифеълї љонибдорї карда, ба вуљуд овар-дани «колонаи панљум»-ро аз њисобионњо номумкин гардонидааст.

Њокимият њарчанд хусусияти худ-комагї дорад, аммо каммаърифатиимардумро ба назар гирифта, бо ниё-

датарин ва вањшитарин њукумати Ав-рупо»-ро касб карданї нестанд, хосаваќте, ки бошандагони Болотний ваСахаров њич љой напаридаанду соатихудро интизоранд ва вазифаи љалбито 600 њазор муњољир ба шањвандииРусия зиёдтар аз ваќти дигар актуалїаст. Бозори мењнати Русия бошад,баъд аз ворид кардани «кортњои ка-бут»-и Олмон њукумати Медведев-Пу-тинро маљбур хоњад кард, ки дар яксоли наздик: а) институти ќайди му-ваќќатиро аз байн бардорад; б) низо-ми квотадињиро такмил дињад ё барњ-ам занад; в) механизми соддаи љалбикормандони баландихтисосро пиёданамояд.

Њамин тариќ, тањлили тањдиду ха-тарњои дохилї ва берунї ва чорањоиэњтимолии «шарики стратегї» нишонмедињад, ки Русия то бањори соли оян-да барои ќабули шарту шароити му-носибот бо Тољикистон «мепазад». Дарнатиља, њукумати феълї бо камтаринзањмат ба гузариш (переформат)-иороми муносибатњои дуљониба бо Ру-сия муваффаќ шуда, ќарордод оидибудубоши 10 - солаи пойгоњи низомии201 - и Русияро бо шартњои зерин розїмешавад:

- на зиёдтар аз 3 - 3,5 њазор сарбо-зу афсари 80 дарсадашон мустаќар

«Гузариши ором - 2020»Сенарияи дуюм ё идораи давлатсолоронаи

тањдиду хатарњои дохиливу берунїзњои сатњи пасттари он муваффаќо-на бозї мекунад. Обрўи сарвари дав-лат, кито љое бо непотизм ё хешу та-борпарастї хатчадор шудааст, њамо-но баланд асту аз дастгирии мардумї(ба истиснои пойтахт, ки мисли дигаркишварњо маъмулан райъи зиддињу-куматї медињад) бархурдор мебошад.Њамаи ин дар маљмўъ ду тањдидиасосї: а) инќилоби мардумї; б) таба-дуллоти давлатиро таќрибан аз байнбурдаанд.

Њамин тариќ, дар ду соли наздик,бинобар набудани массаи критикї, ин-фрастурктураи инќилобї ва сарчаш-мањои молї инќилоби мардумиро (ди-гар љои шубња нест, ки дар ќарни 21кулли режимњои авторитариро се таќ-дир интизор аст: трансформатсияидохилї, инќилоби мардумї ва ё таба-дуллот аз хориљ, аз љумла зери ниќо-би инќилоби ранга) дар Тољикистонмањор кардааст. Бахусус, ваќте Ѓарбманфиатдор аст, ки то актуалї буда-ни «Шабакаи шимолї» амну суботиТољикистон таъмин бошад.

Дар чунин вазъ, рањбарияти сиё-сии Тољикистон хостањои русгароён,ходимони давлатии бознишаста, китафаккури истеъморзада доранд ваинчунин нафаќахўрони сершумориФСБ дар Тољикистонро нодида гириф-та, дар 3 - 9 моњи наздик шарту шаро-ити нави муносиботро бо шарики стра-тегияш - Русия маълум менамояд.Бояд гуфт, ки нутќи кайњо пухта, валеѓайриинтизори президент дар мароси-ми кушодашавии филиали МИСИС,сафари амалан бебарори вазири ко-рњои хориљии Русия Сергей Лавровва таъкидњои паёми солона ишора баон мекунанд, ки президент ЭмомалїРањмон омода аст дар баробари Ру-сия ва хостањояш сиёсати прагматикїпиёда созад.

«Тарки одат амри муњол», тамо-ми ин муддат, русњо њуљумњои итти-лоотии худро идома дода, тирамоњисоли равон онро бамаротиб афзоишмедињанд, вале ба шахсияти ЭмомалїРањмон ва ањли хонадони сершумориўву бизнесњои бурзургашон намера-санд, зеро марказњои тасмимгирииРусия аз аввал, махсус бањси бозгаштба сарњад ва 49-соли ќарордодро бамиён овардаанду барои бастаниќарордоди кўтоњ низ розиянд. Аз ин

рў, «пулњоро нахоњанд сўхт». Акнун,хатару тањдидњои беруниро ба мизо-ни тањлил мекашем, зеро идора на-кардани онњо кўшишњои таъмини гу-зариши оромро барњам зада метаво-нанд.

Тањдиди калонтарини амниятї басуботи Тољикистон боз њам њузуринизомии русњо дар се мавзеъи стра-тегии мамлакат аст, вале њузури њар-биву сиёсии амрикоиён дар минтаќа,мавзеъгирињои Иттињоди Аврупою Чинва фаъолиятњои беназири марказњоииктишофии Ѓарб ва Эрон , ки табоду-ли чунин иттилоъро бо њукумати То-љикистон амалї мекунанд, шонси ис-тифода бурдани низомиёни русро ба-рои дигар кардани роњбарияти сиёсииТољикистон ќариб, ки аз байн бурда-аст. Чунин амалиёт рискњои бенињояткалон дошта, дар сурати номуваффаќшудан маънии пошхўрии ИДМ-у Ев-рАзЭс, куллан заиф шудани Русия дарСозмони њамкорињои Шонгњой, зиндагўронидани орзуи путинии ИттињодиАвруОсиё ва билахира пурра аз дастдодани Осиёи Марказиро дорад.

Тањдиди дигари амниятї, ни-зоъњои мањдуди наздисарњадї, чї дарсарњад бо Афѓонистон, ки минљумлабо дасти русњо ташкил шуда метаво-над ва чї дар сарњад бо Ўзбакистонва кўшиши зарбаи њавої ба сарбандиНБО-и «Роѓун» аз љониби Тошкандмебошад, ки бинобар омодагињои њар-бии ду соли ахириТољикистон беса-маранду барои худи Ўзбакистон ха-тарнок, зеро чунин кўшиш њудуди То-љикистонро макони будубош ва таъ-миноти мухолифини яроќнок ва бея-роќи режими Ислом Каримов намуда,водии Фарѓонаро метарконад. Чунинмавзеъгирии Тољикистон метавонад,дастгирии пинњонии ИМА-ро пайдо ку-над, зеро Ўзбакистони идорашавандаба табъи дили онњост.

Эњтимолияти њуљуми навбатииМањмуд Худойбердиев низ вуљуд до-рад, вале дар њар ду самти эњтимолї(љанубу ѓарб ва шимол) муваффаќнахоњад буду боиси ѓасби њудудњоимуайяни Ўзбакистон низ гашта мета-вонад. Бинобар мин, онро љиддї ги-рифтан нашояд, вале нодида гириф-тан њам бемаънигї мебуд.

Пайдошавии гурўњњои алоњидаиљангї дар минтаќаи Рашт ва Бадах-

шон низ аз эњтимол дур нест, вале басурати љиддї ва бардавом чунин гур-ўњњо муваффаќ намегарданд.

Њамин тариќ, баръало маълумаст, ки омодагињои сиёсї, дипломатїва њарбии њукумати феълї таќрибанњама тањдиду хатарњои эњтимолирохунсо кардааст ё карда метавонад. Бодарёфти роњњали ин мушкилот мемо-над вазифаи бењтар кардани вазъииљтимоиву иќтисодии ањолии кишвар,ки пеш аз интихоботи президентї ма-роми маљбурии њукумат њам мегар-дад.

Тањдиди дигари эњтимолї, дарнатиљаи фишорњои Русия сари муњо-љирон ба вуљуд омада метавонад.Наздик ба 800 - 900 њазор муњољирикории тољикистонї, ки њудуди 26 - 29% ањолии аз нигоњи иќтисодї фаъол-ро ташкил медињанд, дар муддатимуайян метавонанд, ба омили фишорболои њукумати гапнорави Тољикис-тон табдил ёбанд. Аммо баръаксиаќидаи мављуда, ки муњољирини боз-гашта омили инќилобї буда метаво-нанд, сињат нест. Њатто агар русњо рисккарда, бар хилофи муќаррароти ИДМболои муњољирони мо фишори ом-мавї шуруъ кунанд, изњороти Тољи-кистон љињати хориљ шудан аз ИДМ(узвияти мо аслан манфиати гумани-тарї дошт, ки бо гузашти як дањсолаахамияташро гум мекунад ) онњороњушёр мекунаду ќатъи будубоши ни-зомиёни рус дар Тољикистон онњоросари мизи гуфтушунид бармегардо-над. Русњо «гови муќаддас» буданимуњољирони мо ва будубоши низоми-ёнашонро хуб мефањманд, аз ин рў,барои мўњлати дарозтар аз 2 - 3 моњфишор нахоњанд овард. Бар замми ин,аз нигоњи техникї низ амалї карданифишори бардавом болои муњољиро-ни мо хеле душвор, хастакунанда васерхарљ аст.

Аввал ин ки њудуди 250 - 280њазор муњољири корї ё шањвандииРусия доранд, ё дар марњилањои гу-ногуни натурализатсия (иљоза бароизист ва дигару дигар) мебошанд, кихориљ кардани онњо номумкин аст.Барои депорт кардани 500 - 600 њазородами дигар бошад, 1,5 - 2 соли фаъ-олияти мунтазами тайёрањо ва ќато-рањо лозим мешавад. Инро дар Кремлхуб мефањманд ва имиљи «шарман-

дар Кўлобу Ќурѓонтеппа ва 20 дарса-дашон дар шањри Душанбе;

- њар даромаду баромади љузъутомњои пойгоњ ва техникаи њарбї боиљозаи маќомоти мањаллии њокимия-ти давлатии Тољикистон;

- дар њоли эълони вазъи фавќул-лода дар кишвар ва ё њуљуми кишва-ри сеюм ба Тољикистон гузаштанифармондењї ба Сарфармондењи Ќув-вањои мусаллањи Тољикистон;

- таъмини тобеияти пурраи судиињайати шахсии пойгоњ ба ќонунгузо-рии Тољикистон;

- хотимаи кўшишњои фаъол кар-дани стансияњои телевизионї ва ра-дио дар пойгоњ;

- њаќќи иљора аз соли 2 - юм таъинкарда мешавад (он набояд камтар аз50 дарсади маблаѓе, ки ширкатњоирусї аз бизнесашон дар Тољикистонмебароранд, бошад. Яъне њудуди 200миллион доллари ИМА барои як сол);

- вогузор шудани фурудгоњи ни-зомии «Айнї» ба ихтиёри якљояии њар-биёни рус ва њинду;

- ќарордод барои сохтани се не-рўгоњи хурд дар дарёњои Тољикистоназ љониби Русия;

- ширкати Њукумати Русия ё шир-катњои русї дар консорсиуми байнал-миллалии НБО-и «Роѓун» бо шартњоибарои њама яксон.

Бо назардошти он ки љониби Ру-сия аз соли 2004 инљониб ду мароти-ба ањдшиканї кард (ќарордод бо пре-зидент Владимир Путин барои 2млрд. доллари ИМА сармоягузорї баиќтисоди Тољикистон ва ќарордод бопрезидент Дмитрий Медведев дарсоли 2009, ки сохтани се нерўгоњродар назар дошт) ратификатсияи инќарордодњо бо Русия то соли 2016мавќуф гузошта мешавад. Мисле, киљониби Русия ќарордод оид ба сарњ-адро аз соли 2004 то соли 2011 дарДумаи давлатї ва Шўрои Федерат-сия кашол дод. Дар навбати худ, њуку-мати феълї вазифадор аст, ки инти-хоботи парлумонии соли 2015 роќонунї ва шаффоф гузаронад, тонамояндањои воќеии мардуми Тољи-кистон њузури низомиёни русроќонунї гардонанд, на як гурўњи хурдиманфиатдорон.

«Нигоњ»

БО ПУТИНЕ, КИ ТОЉИКИСТОНРО ЯК БОР ФИРЕБ ДОД

№6 (282), 2-юми майи соли 2012 9Буљаи расонањои њукуматии Тољикистон дар љое эълон нагардидааст. Аммобо њисобњои ѓайрикасбї метавон тахминан њисоб намуд, ки даромади њадиаќали як рўзномаи њукуматии Тољикистон чї ќадар аст.

Бо ин њама, матбуоти мустаќилитољик аз ѓунљоиши доираи сиёсии То-љикистон фаротар рафтааст. Њаттотањлилгарони соња гуфтаанд, матбу-оти мустаќил на танњо вазифаи худ-ро, балки вазифањои њизбњои сиёсииоппозитсиониро низ иљро мекунад.Дар њолатњое дар муќобили аќидаињукумат аќидаи алтернативиро пеш-нињод мекунанд. Шояд ин яке азбањоњои баландтарин нисбат ба ма-туботи озоди Тољикистон бошад.

Ин њама саъюу талош ва њатто азхудгузаштагии кормандони матбуотитољик дар 20 соли ахир ќариб сирф азрўи садоќат ва дўстоштани касб бу-дааст. Он озодии баёне, ки дар матбу-оти Тољикистон ба назар мерасад, азрўи содоќат ва касбият тавлид шуда-аст. Дар њоле, ки имрўз таъминкунан-даи озодии баён дар пешрафтатаринрасонањои озодгўи дунё маблаѓ бањисоб меравад. Сарфи маблаѓњоињангуфт аст, ки расонањои хориљї ба-рои аз худ кардани фазои иттилоотиињар кишваре дод аз озодии баён меза-нанд. Сарфи маблаѓ дар матбуоти то-љик бо ќиёс аз расонањои хориљие, кидар Тољикистон фаъолият мекунанд,ба сирф баробар мебошад.

ЧАНД ПУЛЌИММАТ ДОРЕМ?

Дар Тољикистон як чанд расонањоихориљие фаъолият доранд, ки муваф-фаќтарини онњо бахши тољикии ра-диои «Озодї» ва сомонаи бахши то-љикии ВВС мањсуб меёбанд. Дар озо-дии баён ва пањн кардани хабар бозабони тољикї ин расонањо дар фазоииттилоотии Тољикистон пешгом мебо-шанд. Тавре маълум аст, радиои«Озодї» аз љониби Конгреси ИМА маб-лаѓгузорї мегардаду молики ВВС -Британияи Кабир мебошад. Тибќи ха-бари Шўрои пањнкунандагони мављњоирадиоии ИМА, будљаи бахши тољикиирадиои «Озодї» танњо барои соли2013 1,57 миллион доллар пешбинїшудааст. Ин маблаѓ барои 8 соат бар-номаи радиої ва сомонаи «Озодї»људо карда шудааст. Ба њисоби инШўро, ањолии Тољикистон 7,5 милли-он нафар аст, ки барои љалби як на-фар 0,21 доллар рост меояд. Тамомисокинони Тољикистон шунавандаи ра-дио ва хонандаи сомонаи «Озодї»нестанд. Миќдори шунавандагони ра-диои «Озодї» даќиќ нест. Аммо бањисоби сомонаи маъруфиwww.mysitecost.ru шумораи боздидку-нандагони сомонаи www.ozodi.org (IP

Озодї ва пулЯк хонанда дар Тољикистон чанд сомонї нарх дорад?

адреси Озодї 94.198.114.135. љоипахш Прага) дар як рўз њудуди 6, 430нафар мебошанд. Бо як њисоби одииарифметикї, яъне 1 570 000 (маблаѓ): 6 430 (истифодабарандагон) = 244,1.доллари ИМА. Пас барои љалби њаряк истифодабарандаи сомонаи бах-ши тољикии радиои Озодї КонгрессиИМА дар як сол 244 доллар масрафменамояд.

Яъне њар як хонандаи тољик ба-рои амрикоињо 244 доллар ќимматдорад. Аммо барои љалби хонандаитољик расонањои њукуматї чї ќадармасраф мекунанд, ё бо љумлаи дигармову Шумо барои расонањои њуку-матї чї ќадар ќиммат дорем?

Буљаи расонањои њукуматии То-љикистон дар љое эълон нагардидааст.Аммо бо њисобњои ѓайрикасбї мета-вон тахминан њисоб намуд, ки даро-мади њади аќали як рўзномаи њукума-тии Тољикистон чї ќадар аст. Бароимисол рўзномаи №1-и њукумати То-љикистон «Љумњурият» бо теъдоди 31500 нусха дар як њафта се маротибанашр мешавад. Обунаи яксолаирўзномаи Љумњурият 96 сомонї му-ќаррар гардидааст. Агар њудуди 30 000нусхаи рўзнома тариќи обуна пањнгардад, пас танњо маблаѓи аз обуна бадаст меовардаи рўзнома 2 880 000 (2миллону 880 њазор) сомонї ё наздики600 њазор доллар мебошад. Ба љуз инрўзнома аз њисоби реклом ва дигарманбањо даромад дорад. Њамчунин,аз буљаи давлат барои рўзнома маб-лаѓ људо мешавад. Агар танњо маб-лаѓи аз обуна ба дастмеовардаи рўзно-маро њисоб кунем ва њар як рўзномаба дасти 4 нафар расад, пас аудито-рияи «Љумњурият» 126 њазор нафар-ро ташкил медињад. Танњо аз њисобиобуна барои љалби хонандагони рўзно-ма њудуди 4,7 - долларї рост меояд.

Рўзномаи «Љумњурият» пеш азњама ба хотири нашри фармону дас-турњои Президенти мамлакат, ќаро-рњои Њукумат ва ќонунњои ЉумњурииТољикистон ва тарѓиби сиёсати њуку-мат ба нашр мерасад. Гуфтани он, кихонанда барои рўзномаи њукуматї чиќадар ќиммат дорад, он ќадар ба ман-тиќи имрўз наздик нест. Зеро бешта-ри муштариёни рўзнома ба таврииљборї ба рўзномањои расмї обунакарда мешаванд. Яъне барои хонда-ни тарѓиби њукумат мо муваззафем,ки маблаѓ пардохт намоем. Ин пади-да нисбат ба «Озодї» муќоисанаша-ванда мебошад. Агар гўем, ки хонан-да дар назди расонањои расмии чопї

ќиммат њам надорад, хато нест. Ба-рои љалби хонанда талош њам надо-ранд, зеро ќариб дар њар як нињод, таш-килот, муассисањои шањру навоњї вавилоятњои љумњурї рўзнома масъу-лони обуна дорад, ки бояд маблаѓроба суратњисоби рўзнома гузаронанд.

Дар њамин њол буљаи матбуотимустаќили Тољикистон на бо расо-нањои хориљї муќоисашаванда мебо-шаду на бо матбуоти расмии кишвар.Ин њам дар њолест, ки дар Тољикистон5 - 6 њафтаномаи мустаќиле њаст, кибештар ваќт барои муайян карданивазъи озодии баён дар кишвар такя басањифањои онњо карда мешавад, ёбарои муайян кардани вазъи озодиибаён њамчун меъёр ќабул гардидаанд.Тиражи њар яке аз ин нашрияњо бањисоби миёна 5 њазор нусха мебошад.Гоње 2,7 њазор нашр мешаванд, гоњето 7 њазор ва аз он зиёд њам мера-санд. Агар њар як нусхаи нашрияро 4нафар хонанд, ба њисобе аудиторияияк нашрияи мо «Нигоњ» 20 њазор на-фарро ташкил медињад. Барои љалбиобуна ва хонандагон ба мисли на-шрияњои расмї дар ташкилоту нињо-де нафаре масъул нест, ки хонанда-гонро љалб намояд. Барои омода на-мудани маќола, нашр, фурўш ва ди-гар мушкилоти чопи њафтаномарўзноманигорон масъул мебошанд.Буљаи њафтаномањои мадди назари моба њисоби миёна 50 њазор доллариИМА-ро ташкил медињад. Аз ин њамкамтар низ мебошанд ва барои дахо-лат накардан ба асрори тиљоратиињафтаномањо ин њисобњоро канор ме-гузорем.

Барои 20 њазор хонанда дар як солњафтаномањои мо 50 њазор доллармасраф мекунанд, ки барои љалби њаряк хонанда 2,5 долларї рост меояд.Ин раќам аз нишондињандаи радиои«Озодї» ва рўзномањои расмии њуку-

мат ба маротиб камтар мебошад.

РАСОНАЊО БА КЇТААЛЛУЌ ДОРАНД?

«Озодї» ба Конгресси ИМА таал-луќ дорад. «Љумњурият» аз њукуматиТољикистон ва президент мебошад.Пас матбуоти мустаќил мутааллиќ бакист?

Дар Тољикистон ба мисли дигаркишварњои демократї сармоядореомода нест, ки њафтаномањои муста-ќилро аз нигоњи молиявї дастгирї на-мояд. Њукумат њеч ваќт моил ба он на-буд, ки барои ВАО-и мустаќил маблаѓ-гузорї кунад. Гурўњњои молиявї ќариб,ки расонањои мустаќилро хуш надо-ранд. Њамчунин, муассиси њафтано-мањои мустаќили Тољикистон ягон сар-моядори номии кишвар нестанд.Њамагї онњое мебошанд, ки чархаи гар-диши њафтаномаро дар такя ба маб-лаѓи хонанда, реклом, PR-матлабњо ваамсоли инњо пеш мебаранд. Ањзоби си-ёсии кишварамон, ки худ дар њолатиќашшоќї ќарор доранд, ба матбуоткўмаке карда наметавонанд.

Як назари сатњї ба сањифањоиматбуоти мустаќил кофист муайяннамоем, ки дар зери таъсири гурўњевунињоде њастанд, ё на. Аз нигоњи молїњафтаномањои мо мустаќил мебошанд.Гарчи дар доирањои берун аз матбуотчунин андеша њам љой дорад, ки њаф-таномањои мустаќил аз љониби ташки-лотњои хориљї маблаѓгузорї мешавад.Њафтаномањои мустаќил аз нигоњиэљодї бештар аз њама дар зери таъси-ри сармуњаррир ва муассис ќарор до-ранд. Он њам бештар ба љанбаи ма-њаллї мепечад.

Дар бештар маврид нисбат ба ра-сонањои њукуматї матбуоти мустаќилаз барномањои њукуматие, ки ба нафъимиллату мардум равона гардидаастузери интиќоди бегонагон ќарор гириф-

тааст, хубтару муассиртар дифоъ на-мудаанд. Нуктаи дигар ин аст, ки 5њазор нусхаи њафтаномаи мустаќил азшумораи 6 маротиба бештари матбу-оти расмї муассиртар буда, дар офа-риниши афкори омма сањми назарра-се дорад. Дар њимояи манфиатњои дав-лативу миллї, њатто гоњо њукуматї ра-сонањои мустаќил бо чунин маблаѓгу-зории ночиз аз расонањои расмї пеш-сафтар будаанд.

ЊУКУМАТРОЗАРУР АСТ, КИ …

Таќрибан як сол ќабл ДавлаталїДавлатзода, вакили Маљлиси намоян-дагони Маљлиси Олї дар љаласае дарпарламент гуфта буд, ки бояд дар соли2013 маблаѓгузории нашрияњои музо-фотї аз буљет хориљ карда шуда, баљои онњо нашрияњои мустаќил маблаѓ-гузорї карда шаванд. Ин пешнињодмавриди таваљљўњ ќарор нагирифт. Њолон ки онро нафаре ироа дошт, кисолњо то 1,2 млн сомонї обунапу-лии «Минбари халќ»-ро барои ко-рњои њизбї истифода мекард.

Пас агар њукуматро зарур аст, кифазои амнияти иттилоотиаш таъминва дар њимояи манфиатњои аслии мил-лати тољик дар ин фазо сањмгузор бо-шад, бояд пеш аз њама дар ташаккулижурналистикаи воќеан миллї сањм ги-рад. Агар матбуоти мустаќил аз љони-би њукумат кўмаки молї карда шавад,аз манфиат берун нест. Барои роњан-дозии ин амал мешавад, аз пешнињо-ди Давлаталї Давлатзода кор гирифт.Баъдан, обунаи маљбурии нашрияњоирасмї ва соњавї то љое мањдуд гар-дад, дар ин њолат ин нашрияњо мислинашрияњои мустаќил барои љалби хо-нандагон талош хоњанд кард.

3 - юми май рўзи озодии баён аст. Дар Тољикистон њанўзсоли 1990 бо ќабули Ќонун «Дар бораи матбуот ва дигарВАО» ба озодии матбуот, ки як рукни асосии озодии баёнмебошад, замина гузошта шуд. Њатто дар бештар мавридозодии баён ва озодии матбуотро баробармаъно маънидодмекунанд.

Матбуоти Тољикистон аз соли 1990 то ин дам гардишњоигуногунеро паси сар кард. Имрўз ВАО-и чопии мо феноме-неро мемонад. Яъне нисбат ба 20 соли давлатдории муста-ќил расонањои ѓайрињукуматї пешравие ба даст оварда-анд, аз љумла озодии нисбии баёнро мешавад дастовардиматбуоти мустаќил номид. Аммо дар умум матбуоти тољикнисбат ба замон ва матбуоти байналмилалї фарсахњо дурмондааст, гўем, хато нахоњад буд. Мисоли оддї он аст, киматбуоти тољик њоло хонандаи асосии худашро наёфта,«душман»-е назири сомонањои интернетї фазои онро тангкарда истодаанд…

Мењрубони ХОЛИЌ

Дар даромадгоњи аксарибемористонњои кишвар кали-маи «беморхона» навишташудааст. Ин ном ногуфта аз онки ба забони тољикї созгор нест,ба мардуми дармонда, ки худдар њолати ногувор ќарор ваэњтиёљ ба «шифо» доранд, за-рари рўњї мерасонад. Чаро?Зеро ин ном ба инсонњо таъси-ри манфї мерасонад.

«Беморхона» баргардони-да аз забони русии «больница»аст. Додихудо Саймиддинов -раиси Кумитаи забон ва исти-лоњот мегўяд, «вожае, ки мо до-рем, бемористон аст…»

Аз дидани номи беморхо-на ба корбурд ё истифодаи ус-луби донишмандони илми ман-тиќ (ки аз вожањои «тасаввурї»

ва «тасдиќї» тасаввур ё тас-диќи маљњулеро њосил меку-нанд) дар зењни мо натиљаидохил, ки пур аз беморї, ранљ-урї, шикастањолї ва… аст,њосил мешавад. Ба корбурдиин услуб агар баръакс бошад(яъне шифохона), мањсулизењн ин аст, ки дохил маконестњар ки мурољиат кунад, шифомеёбад. Пас тасаввур шавад,ки љое беморхона ва шифохо-на номгузорї шуда бошад, ка-доме аз инњо метавонад дар-

мондаро таъсири манфї ёмусбат расонад?!

Бархе бар ин боваранд, кибеморхона наметавонад баинсон зарари рўњї расонад вабо мурури замон шифохонањам метавонад диди инсонњо-ро дигар кунад, зеро аз дохилдар баъзе маврид шифо на-ёфта, њатто баъзан онњорофавтида мебароранд.

Аммо Нафиса Муродова -мудири кафедраи равоншино-сии Донишгоњи миллии Тољи-

кистон ба фикри дигар аст. Ваймегўяд: «Аз назари равонї бе-морхона метавонад ба инсо-нњои дармонда таъсири манфїва шифохона умед бубахшад.Ном яке аз воситањоест, ки баинсон таъсири манфї ё мус-бат мерасонад. Сухан инсон-ро њам мемиронад ва њам зин-да мегардонад»

Мавсуф бар ин аст, ки агар-чи ин тасмим (иваз карданибеморхона ба шифохона) азљињати иќтисодї мушкилофар

аст, аммо вожаи беморхоназарари рўњї мерасонад ва боядшифохона бошад, ки ин дар-мондагонро ќувват мебахшад.

Додихудо Саймиддинов инпешнињодро пазируфта, мег-ўяд: «агар дар баробари бемо-ристон, ки вожаи аслии тољикїмебошад, шифохона низ исти-фода шавад, хуб аст»

Таблиѓоти бемаврид, баќавли дигар, «њаркиву њарчи»,баъзан сабаби баръакс шуда-ни номњо мегардад. Метавон«маркази саломатии тиббиљануб», ки дар мањаллаи 46воќеъ аст ва «беморхонаи кли-никии № 3»-ро ном бурд. Яънетаблиѓи як нуќтаи хурди тиббїба таври худ ва аз он бузургтарбо њамон тарљумањои тањтул-

Тарс аз «беморхона»Пешнињоде барои раиси шањри Душанбе ва

вазири тандурустї

лафзї. Дар њоле ки на он нуќ-таи хурд метавонад марказисаломатї ва на беморхонаиклиникї ба ин ном бошад. Мар-кази клиникї бояд «дармон-гоњ» бошад.

Аз ин хотир, ба Мањмад-саид Убайдуллоев, раиси шањ-ри Душанбе ва НусратуллоСалимов, вазири тандурустииТољикистон пешнињод меша-вад, ки бар пояи далоили болобо истифода аз тавсияњои до-нишмандони илми мантиќ, за-боншинос ва равоншинос«беморхона» ба «шифохона»(ё бемористон) иваз шавад.Баќияаш ба салоњдиди шумо!

Исматуллоњи АЗИЗ

№6 (282), 2-юми майи соли 201210Ин мардум аз куљо медонанд, ки Ким Чен Ин омадааст, дар

њоле ки вай ин љо дида намешавад? Ва духтар посухашмедињад: "Вай њамеша дар ќалбњои мо њузур дорад.

Николай МАКАРОВ аз љумлаишахсони соњибмартабаи Русия аст,ки бори аввал сарењан ба мављудия-ти хатар аз барномањои њастаии Эронва Корея таъкид мекунад. Вай дарсўњбат бо ширкати телевизионииRussia Today гуфт: Тањдид њамешавуљуд дорад, аз ин рў мо басо мўши-кофона рушди иќтидори атомии би-сёре аз кишварњоро пайгирї меку-нем... Ва он тањлиле, ки мо бо њам-роњии амрикоињо гузаронидем, тасдиќмекунад, ки бале, эњтимолияти хатарвуљуд дорад ва ба он ки сипари ди-фоъи њавої бояд бунёд кард, мо розїшудем.

Дар Русия ба чунин изњори назарвокуниши сиёсї сурат нагирифт. Интанњо генерал Леонид ИВАШОВ буд,ки эътироз кард. Ва эътирози ў инти-ќоди шадудуллањни генерал ба гене-

Хиёнат ба Ватан ё ихтилофи љиддии Артиш бо сиёсатњои Кремл?ШАРЊИ ХАБАРИ №1

рал аст. Леонид ИВАШОВ мегўяд,Макаров ба таври њамешагї аз хари-дории техникаи њарбї аз хориљ љониб-дорї мекунад ва бо ин васила тавли-доти њарбии ватаниро ба хок месупо-рад. Вай тањти сарварии Сердюковмодели дифоиеро сохтанианд, ки босохторњои НАТО мепайвандад. Имрўзбошад вай аз сипари дафъи њавоииамрикої пуштибонї мекунад. Агарчунин нест, пас изњорот дар мавридимављудияти хатар аз барномањои њас-таии Эрон ва Кореяи Шимолї ба ка-дом маъност? Аввалтар аз њама инсуол пеш меояд, ки барои кадом киш-вар ин тањдид вуљуд дорад? Ва баъд

бояд љадвали консепсияи стратегииЭронро бикашад, зеро ягон кишвар та-нњо бо силоњи атомї наметавонадамал кунад. Наход Эрон мехоста бо-шад мисли амрикоињо дар љањонљаноб шавад? Ва ё он мехоњад ХовариМиёнаро комилан тасарруф кунад ваё соњиби захоири нафтии њавзаи Ха-зар бошад? Албатта, ин аз њазёне бешнест. Њадафи ин изњори назарњо пуш-тибонии хољагонашон аз Пентагон ваНАТО аст. Ана барои њамин ба ў унво-ни ќањрамонї додаанд, вале на ќањра-мони НАТО, балки ќањрамони Русия.

Генерал Ивашов на танњо як ни-зомии њирфаї ва донандаи хуби илми

њарбї муаррифї шудааст, балки тањ-лилгари барљастаи масоили дифоъїниз њаст, ки чандин китоб дар ин масъ-ала интишор додааст. Шояд чун дид,ки њарфи сиёсатмадорон ба мавзеъ-гирињои сардори Ситоди кулли артишшунида нашуд, генералона барошуфтва суханонеро њам ба забон овард, киболотар аз эътироз буданд. Вай азљумла гуфт: Њоло Путин њама асосродорад, ки зарба ба Эронро дастур ди-њад. Киро зањраи он хоњад буд, ки эъти-роз кунад? Вай хоњад гуфт: Ман њељгоњ дар артиш хизмат накардаам ваполковники хадамоти махсус њастам,на артиш. Сардори Ситоди генералї,яъне шахси расмї хулоса дод, ки тањ-дид вуљуд дорад. Ва ман чунин фањ-мидам, ки агар тањдид њаст, пас вай

барои Русия вуљуд дорад. ГенералИвашов аз он низ ошуфта аст, кимаълум нест дар Русия кї сарфар-мондењи олї аст. Ва ин фармондењїё дар Брюсел ё дар Вашингтон ва ёдар Лондон ташкили љаласа медињад.Вале ман 100% бовар дорам, ки дарРусия он вуљуд надорад.

Ин аввалин бор аст, ки як генералзидди генерали баргузидаи Кремл дарРусия садои эътироз баланд меку-над. Гузашта аз ин тањлилњои гене-рал Ивашов дар аксар мавридњоамалї шудаанд ва њарфе, ки њологуфтааст баёнгари мављудияти ихти-лофоти љиддї миёни сиёсатњоиКремл ва артиши ин кишвар аст.

Насрулло НИЁЗЇ

Ба зодрўзи Ким Ир СЕН, поягузори низоми сотсиалистии КореяиШимолї сад соли пур шуд. Зинда њам набошад, номашро хонадонашхост абадан зинда нигоњ дорад ва акнун солшумориро дар КореяиШимолї аз рўзи таваллуди ў шурўъ хоњанд кард. Љои тааљљуб надо-рад. Ў на Исои набї (а) аст, ки аз мавлудаш солшумории исавї оѓозгардад ва Муњаммади Пайѓамбар (с) аст, ки аз рўзи њиљраташ солшу-мории мусалмонон оѓоз бигирад. Ин ду фиристодагони Аллоњ ба наслибашар буданд. Вале Ким Ир Сенро нисбат ба солшуморї чист? Шоядтанњо он ки дар Кореяи Шимолї барояш маќоми пайѓамбарї додаанд.Таърих паёмбарони худхондаро зиёд дидааст ва ќавњои гумроњеро њамзиёд медонад, ки касонеро баробар ба фиристодаи осмонї медонанд вана Худо, балки ўро ибодат мекунанд.

боз рамзист, ки маросими тан-танавии ба тахт нишастани на-бераи доњї њам дар њамин рўзтаъин гардид, яъне ид болои идбуд.

Ин рўзњо дар ин кишвартаронањо лабрез аз ситоишидоњї ва хонадони ўянд, раќсубозињо таљассумгари роњи тай-кардаи доњї ва ањли хонадониваянд. Дар таронае суруда ме-шавад: "Доњии муаззам,ту бар-ваќттар бихоб. Охир ту басосеркорї ва боз басо дер ме-хобї. Аммо барои мо муњим-тар аз њама саломатии туст!".

Бале, ин яке аз он сањнањоаз гузоришоти мўътабартаринхабаргузорињои олам буд, кииќтибос шуд. Ва њарфи дигарбоз ин аст: хабарнигоре аз дух-тари рањнамо, ки басо зиракучобук ба назар меояд ва њаттобо забони русї њам озодонаметавонад сўњбат кунад, дармавриди зуњури ќарибулвуќ-ўъи Ким Чен ИН миёни мар-дум, ки барномарезї нашуда-аст ва касе аз он огоњ нест,мепурсад: "Ин мардум аз куљомедонанд, ки Ким Чен Ин ома-дааст, дар њоле ки вай ин љодида намешавад? Ва духтар по-сухаш медињад: "Вай њамешадар ќалбњои мо њузур дорад".

Ва њарфњои дигар њам њас-танд, ки ба риштаи тасвир ка-шидани онњо имкон надоранд.Аммо ин њам, ки гуфта шуд,муњаббати роњбар дар ќалбимардум аст. Аммо кї медонад,ин муњаббат то куљо самимист.Замоне мо њам Леонид Бреж-

Кореяи Шимолї:

АЗ АФСОНАБА АФСОНА

невро дар њузураш чї њарфњоенамегуфтем, ё Иосиф СТА-ЛИНро. Вале дар ѓайб чї? Чїсуханњои носазо дар њаќашониброз медоштанд. Шояд дарКорея њам чунин аст.

ИНЌИЛОБ АЗ СИЛОЊОЃОЗ МЕШАВАД

Аз замони оѓози инќило-бњои арабї мавзўъи худкома-гони олам дар сархати матбу-оти љањон љой гирифт. Зеро дуњокими дар нахустин моњњоишурўъи инќилобњои мардумїсарнагуншуда аз љумла худко-магони олам буданд. Ва нишонаввалини ин диктаторї умритўлонии онњо дар ќудрат буд.Дар Кореяи Шимолї њам яксулола 67 сол аст, ки дар сарињокимият ќарор дорад. Ва индавлат аз падар ба писар вањоло ба набера интиќол ёфта-аст. Сеюмин насли њокимонихоназот ба сари ќудрат омадва бо он ки басо љавон аст, зи-моми як кишвари пурихтило-фи байналмилалиро ба даст ги-рифт. Ба ќавле калиди силоњиатомї дар дасти љавонтаринњокими дунё уфтод.

Мутаассибони ѓояњоимарксистї дар њамон андешаидогматикии худ боќї мондандва њамоно наметавонанд баолам бо чашми аќл бингаранд.Наметавонанд бовар кунанд,ки Иттињоди Шўравї аз он пошхўрд, ки ѓояи бунёди он заминїнабуд. Онњо њамоно бар ин на-заранд, ки ин ќудрати љањонїаз иштибоњи роњбаронаш аз

њам пош хўрд. Дар Чин ва Ко-реяи Шимолї ѓояњои комму-низм дар равнаќанд, вале фарќмиёни ин ду он аст, ки Чин бароњи рушди глобалї гомњоиустувор гузошт ва кўшид иќти-дори мудофиави худро аз њисо-би рушти бемайлони иќтисодусаноат таъмин кунад, корероанљом дињад, ки дар серљамъ-ияттарин кишвари олам бањсисиёсї дар сатњи олї вуљуд на-дошта бошад. Чин дарњои худ-ро ба рўи оламиён боз кард, њамќурати њастаї шуд ва њам ќуд-рати бузурги иќтисодї васоњањои њарбиву иљтимої васаноатї баробар рушд кар-данд. Вале дар Кореяи Шимолївазъ дигаргуна аст. Роњбаро-наш ба иќтидори мудофиавиимамлакаташон таваљљўњи хосазоњир намуданд. Онњо бар инназар буданду њастанд, ки ми-ёни кишварњои њамсоя дўстенадоранд ва ягона муттакоя-шон дар сиёсатњои хориљїњамин Русияву чанд кишварисотсиалистиасоси оламанд.Бунёдгузори давлати сотсиа-листї Ким Ир СЕН худро ќаблаз њар каси дигар як марди ни-зомї медонист ва мегуфт: Ин-ќилоб аз силоњ оѓоз мешавад.Ва ин кишвар роњи ягонаи му-ќовимат бо омилњои дохиливухориљиро дар мусаллањ шудандарёфт. Ин буд, ки аз нигоњи

низомї рушд кард, вале аз на-зари саноатї њатто аз њамсоя-кишвари њамномаш фарсахњодур монд.

Онњо истиќлолияти худроњамон истиќлолияти низомїмедонанд ва Ким Чен ИН дарнахустин суханронии барнома-вии худ мањз ба њамин нуктатаъкид намуд: "Бо сабабњоигеополитикї кишвари мо зериљабру ситами мамолики дигарќарор гирифт, вале имрўз вазъигеополитикї таѓйир ёфт ва модавлати мустаъќил шудем".

Ва боз ба мардум хитобкард: "Барои он ки "мушти њар-бии" худро пурзўр созем вавазифаи худро дар бунёди яккишвари пешрафтаву не-рўманди сотсиалистї ба анљ-ом расонем, бояд њама корробарои тањкими нерўњои мусал-лањи худ анљом дињем. Пас би-ёед, то пирўзии нињої ба пешгом занем".

Тањлилгарон як рўњияиљанговаронатар аз Ким ЧенИрро дар фарзанди ў ба мушо-њида гирифтаанд. Вай мегўяд,сулњу салоњро мепазирад, валеон набояд муѓойир ба ѓояњоиистиќлолталабии мардум бо-шад ва мухторияти моро тањ-дид кунад. "Он боби таърих, киќудратњои бузурги олам иродаихудро болои мамолики заъифбор мекарданд, ба охир расид.

Мо низ акнун соњиби нерў њас-тем. Ва ин пойдевори хушбах-тии халќи мост",- мегўяд ў.

Дар он суханроннї аз онниз ёд кард, ки Кореяи Шимолїяк ќудрати атомист, вале таъ-киди дигар њам кард: "Нерўиасосии ЉХДК ќувваи атомии оннест, нерўи он иттињоду њам-бастагии мардуми он аст".

РОЊБАРОНИ АФСОНАВИИТАЪРИХИ МУОСИР

Бале, мардуми КореяиШмолї хоставу нохоста баафсонањо дар мавриди доњиё-нашон бовар мекунанд. ИосифСТАЛИН бо вуљуди ќудратман-дтарин роњбари олам буданашхаёлпардозу афсонабоф на-буд. Вай накўшид ба хотиримањбубият миёни мардум гу-заштаи худро бо ривоятњоибеасос омезиш дињад. Валероњбарони Кореи Шимолї инкорро карданд. Ба мисли он кигўё симурѓи афсонавї пешгу-заштагони Ким Чен Инро азфарози кўњњо овард, то ин ха-лќи рањгумро дарси истиќлоли-ят омўзад. Вале истиќлолият азкиву аз чї? Ба хотири љоњумансаб ва ѓояи сиёсии худ яккишвари воњидро ду пора кар-данд ва садњо њазор нафарросар ба куштан доданд.

Аз љумлаи мубаллиѓонињамешагии хонадони КимњоиКореяи Шимолї генерал-лейте-нант Константин ПУЛИКОВС-КИЙ аст, ки такрор ба такрормегуфт: "Ким Чен ИР диктаторнест. Вай роњбарест, ки њуку-мати нерўманд сохт ва даркишвар назму тартиботроњоким гардонд".

Ва њамин генерал хостабуд ё нохоста асрори хона-водагии Ким Чин ИРро фошкард. Ба гуфтаи ў маќомтиКорея гоњи навиштану гуфта-ни гузаштаи сарвари худ баиштибоњи љиддї роњ меди-њанд. Вай на дар љои муќад-дасе, ки кореягињо ба он бо-вариву имон доранд, балкидар дењаи Вятски кишвариХабаровск ба дунё омадааст.

Вале дар худи ин кишвартаваллуди доњї ба шакли якасотири шуниданї наќл ме-шавад. Гўё вай дар кўњи Пэк-тусан дида ба олам боз кардабошад ва њини таваллуд азмодар дар осмон рангинкамо-ни дугона ва як ситораи ду-рахшон нурпошї мекарданд.

Аммо мегўянд дарњаќиќат Ким Чен Ир дар хо-наводаи капитан дар њамонмањалле ба дунё омадааст,ки бригадаи тирандози 88-уми Артиши сурх маскан гу-зида буд ва то замоне, ки онњовориди Корея шуданд, сарва-ри оянда Юрий ИрсеновичКим ном дошт.

КИМ ИР СЕН, ПОЯГУЗОРИ НИЗОМИ СОТСИАЛИСТИИКОРЕЯИ ШИМОЛЇ

Генерал-полковник Леонид ИВАШОВ Сардори ситоди куллинерўњои мусаллањи Русия Николай МАКАРОВро ба хиёнат ба ватанмуттањам кард.

"ВАЙ ЊАМЕША ДАР ЌАЛ-БЊОИ МО ЊУЗУР ДОРАД"

"Маљаллаи амрикоии"Parade" солњои 2003-2004ва соли 2008 Ким Чен Ирробадтарин диктатори оламимуосир номида буд". Аз ха-бари матбуот.

Нимаи дуюми моњи апрелрўзњои басо тантанавї дар Ко-реяи Шимолї буданд. Марду-ми ин сарзамин љашнвораедоштанд бо номи "Рўзи Офтоб"ва истиќболи он ба мавлудиасосгузори низоми сотсиалистїдар ин кишвар Ким Ир СЕН ростомад. Сохтаву бофта буд инљашнвора ва ё анъанаи ќади-мии мардуми ин сарзамин дармаъохизи интишорёфта чизедарёфт нашуд. Танњо матла-бе, ки пайдо кардем, иртиботизодрўзи доњї ба рўзи Офтоббуд, ки акнун аз ин ба баъд боядяк рўзи басо хотирмон ва тан-танавї барои мардуми ин сар-замин бошад. Сарвари нави инкишвар, набераи Ким Ир СЕН -Ким Чен ИН дар як суханронїтаъкид кард: ин рўзи вањдатимиллат аст, рўзест, ки гармииофтоби бархоста аз мавлудипешво ќалбњои сокинонрогармї мебахшад ва онњоро ба-рои боз њам басиљ шудан атро-фи ѓояњои абадзондаи доњїташвиќ мекунад".

Суханронии Ким Чен ИН,ки бо ин њама љавонї аз падартахти шоњаншоњиро ба меросгирифт, суханронињои замоникоммунистї дар ќаламравикишвари Шўроњоро мемонд. Ва

Фирўз МУЊАММАД

№6 (282), 2-юми майи соли 2012 11

№6 (282), 2-юми майи соли 201212- Натавонистем, - гуфт муфаттиш, - дар тањи курсї панљараи

оњанин њаст, ки бо зўри даст аз тани курсї људо карда намеша-вад. Агар бо зўрї мегузоштем, селофан медарид.

(Идома аз шуморањои оянда)

БОЗДОШТШУДАРО ДАРКУЉО НИГОЊ МЕДОРАНД?

Сергей, таќрибан, соатњои 6.30-исањарї Мирзоро ба утоќи кории сар-дори БДА-и шањри Норак БозоралїЊабибов, ки дар њамон бинои ШКДљойгир асту дари алоњида дорад,овард.

- Ин, - ба Мирзо ишора карда, гуфтСергей, - то омадани муфаттиш, дарутоќи ту истад.

- Не, - љавоб дод Њабибове, ки рўзиаввал дар латукўби Мирзо иштирокдошт. - Боздоштшуда дар утоќи манчї кор мекунад? Ту медонї, ки манбо тафтишот ва тањќиќи ибтидої та-моман алоќа надорам. Соњаи мандигар аст!

- Чї кор кунем? - маслињатомезпурсид Сергей.

- Ба ИВС бар! - гуфт Бозоралї.- ИВС ќабул накард, - љавоб дод

Сергей, - сардораш мегўяд, ки аввал,ба таври расмї иљозат гирем. То му-фаттиш омада, аз прокурори шањриљозат нагирад, боздоштгоњи муваќ-ќатї ќабул намекунад.

- Ин проблемаи ту! - гуфт Бозо-ралї Њабибов.

- Хайр, камтар дар пеши ту истад,ман ягон љой ёбам, - илтимос кардСергей ва ба љавоби Бозоралиро мун-тазир нашуда, аз дар берун шуд.

Баъди рафтани Сергей, сардориБДА ба Мирзо рў овард:

- Дар ин љо истодани ту мумкиннест. Бењтараш, ба њавлї баромада,мунтазир шав! Агар чой ё ќањва хоњї,шарм накарда, гуфтан гир, - аз чї бо-шад, ки оњанги гапзаниашро таѓйирдода, гуфт Њабибов.

- Не, ака, њељ чиз лозим нест.- Хайр, ба берун баро!Мирзо ба њавлии бинои ШКД ба-

ромада, ба хараки назди даромадгоњнишаст. Ў мунтазири даъват буд,аммо намедонист, ки кї ва ба кадомутоќ ўро бояд даъват кунад. Муфат-тиш Убайдулло Ќодирѓуломов таќри-бан соатњои 9 ба кор омада, Мирзородар рўйи њавлї дид:

- Ту њоло њам дар њамин љої? -пурсид, ў - Хез, ба утоќи ман мера-вем.

Њар ду ба утоќи муфаттиш ома-данд.

- Ту, то баргаштани ман, дарњамин љо нишин, - гуфт Ќодирѓуло-мов, - маро ба назди сардор даъваткардаанд.

Муфаттиш рафту баъди таќрибанним соат баргашта омад. Дар дастчанд вараќ дошт ва аз ваљоњаташмаълум буд, ки аз чизе норизост.

- Ту, дар њаќиќат, бо "наркотик"машѓул њастї? - туршрўёна гуфт му-фаттиш, - О, дар ваќти пурсиш чан-дин маротиба гуфта будї, ки нарко-тик аз они ту нест, онро њамроњонатпаротофтаанд.

- Рост, - гуфт Мирзо, - аз они маннест.

- Чї хел аз они ту нест, ки дарбаёнот ба гуноњњоят иќрор шудаї? -гуфт муфаттиш ва вараќњои дар дастдоштаашро ба Мирзо нишон дод.

- Охир, ман Рембо нестам…., -бо алам гуфт Мирзо, - маро он ќадарзаданду азоб доданд, ки ба гуфтаиСергей розї шудам мурдаи Ленинроба гардан гирам….

- Бояд тоќат мекардї, - гуфт му-фаттиш, - агар тоќат мекардї, имрўзтуро љавоб медоданд. Хайр, кори ме-кардагиатро кардї, акнун, бояд дарназди прокурор њаќиќатро наќл кунї.Њозир ман туро бо милисањо рўбарўмекунам ва њар суханат дар прото-кол навишта мешавад, бинобар ин,андеша карда, ба саволњо љавоб дењ.

РЎБАРЎКУНЇБО МИЛИСАЊО

Муфаттиш яке аз милисањоро баутоќи кори худ даъват кард. Баъдианљоми расмият, ба милиса мурољи-ат кард:

- Шумо дар љойи њодиса будед вадидед, ки маводи мухаддирро аз мо-шини њамин шахс ёфтанд?

- Ња, - гуфт милиса.- Маводи мухаддир дар куљо пи-

нњон карда шуда буд? - пурсид му-фаттиш.

- Дар дохили мошин.- Аниќтар гуфта метавонед? -

пурсид муфаттиш.- Не, аниќ намедонам, чунки ма-

водро Бозоралї Њабибов ёфта буд.- Дастгиршуда мегўяд, ки дар

мошинаш маводи мухаддир набуда-аст. Шумо ба ин чї мегўед? - пурсидмуфаттиш.

- Агар набошад, Бозоралї чироёфтааст? - ба савол бо савол љавобдод милиса.

Мирзо ба ёд овард, ки ин милисадар дидбонгоњи БДА буду њуљљатњоиронандагии ўро сардори милисаишањр Анвар Тошев ба дасти ў додабуд.

Ќодирѓуломов милисањоро як-якба утоќ даъват карда, чунин саволуљавоб мекард, аммо дар байни ми-лисањои даъватшаванда Анвар То-шев, Бозоралї Њабибов, МањмасаидИзатуллоев (Сергей) набуданд. Дарваќти рўбарўкунї муфаттишро баутоќи сардор Анвар Тошев даъваткарданд. Муфаттиш аз назди сардо-ри ШКД баъди чанд лањза баргашта,нишондодњои милисањоро гирифтубоз баромада рафт.

Муфаттиш бо баргаштан аз на-зди Анвар Тошев, норозиёна ба Мир-зо гуфт:

- Эњтиёт бош, ки нишондодњоимилисањоро таѓйир дода, тамоми гу-ноњњои кардаву нокардаатро ба гар-данат мезананд. Аммо ту донистабош, ки ман ба њаромбозї њамроњнамешавам.

- Ман, њозир њар чї гўянд, чизенамегўям, - гуфт Мирзо, - ваќте ки баназди суд ё прокурор баранд, њама-ашро наќл мекунам. Њатто мегўям,ки шумо, муфаттиши ман њам аз тагикору бори милисањо хабардор њас-тед.

- Дуруст, - гуфт Ќодирѓуломов, -агар хоњї, маро њамчун шоњид ни-

шон дењ. Ман шоњидї медињам, кимилисањо на танњо ба ту, балки баман њам фишор овардаанд.

МУФАТТИШ ВА ПРОКУРОРМуфаттиш Убайдулло Ќодирѓуло-

мов баъди анљоми рўбарўкунї њам-роњи Мирзо ва як нафар милисаи по-сбон ба ќабули прокурори шањр омад.Ў Мирзою посбонро дар берун мон-да, ба утоќи прокурор даромад ва оидба њодиса маълумоти мухтасар дод.Прокурор баъди шунидани маълумо-ти муфаттиш, шинос шудан бо баё-ноти Мирзою нишондодњои милисањова назора кардани "далели шайъї" бамуфаттиш мурољиат кард:

- Шумо чї фикр доред?- Ман ба як хулоса наомадаам, -

гуфт муфаттиш, - њоло ду версияњаст. Якумаш ин ки, дастгиршуда богардиши ѓайриќонунии маводи му-хаддир бевосита сарукор дорад. Ду-юмаш ин ки, ў бо маводи мухаддиралоќа надорад.

- Шумо, њарчанд ки муфаттишитаљрибадор њастед, версияњои аљоибдоштед, - бо зањрханд гуфт прокурор,- шумо муфаттиш њастед ё фолбин?!Ба монанди фолбинњо: "ё алоќа до-рад, ё алоќа надорад" мегўед. Шумодар муддати ин се рўз бояд тафтишкарда, даќиќ мекардед, ки алоќа до-рад ё не.

- Ман ваќту имконияти тафтишнадоштам, - гуфт муфаттиш, - Шумохабар доред, ки тањќиќоти ибтидоироман не, балки сохтори дигар мегуза-ронад.

- Бо вуљуди ин, шумо метавонис-тед, ки ба тањќиќоти ибтидої назораткунед. Аммо ба љойи ба як хулосаидуруст омадан, Шумо ба монандифолбинњо "ё-ё" мегўед.

Муфаттиш, баъди ин сухани про-курор, сари худро хам карду гўё боомўзиши баёнотњо машѓул шуд. Про-курор баёноти Мирзоро ба даст ги-рифту ба муфаттиш рў овард:

- Дастгиршуда дар баёноташ ме-нависад, ки маводи мухаддирро аз

кадом як шахси ношинос ба 100 со-монї харидааст. Шумо ба ин суханбовар мекунед?

- Намедонам, - бо сари хам љавобдод муфаттиш.

- Оё ба 100 сомонї њамин миќ-дор мавод харидан мумкин аст? -пурсид прокурор.

- Не! Ба фикрам, ин ќисми баёнотдурўѓ аст, - гуфт муфаттиш, - даст-гиршуда, мумкин аст, маљбур шуда,чунин баёнот дода бошад?!

- Чї хел маљбур шуда? - бо ќатъ-ият пурсид прокурор, - Шумо њолоњам дастгиршудањоро маљбур меку-нед? Оё ќонун ба шумо дахл надо-рад?

- Не… мо маљбур намекунем… -забон хоида, гуфт муфаттиш, - лекинбаъзе дастгиршудањо… худашон,баъди ду-се рўз шиштан, баёнот ме-нависанду гуноњашонро ба гарданмегиранд.

Прокурор расмеро ба даст гириф-ту пурсид:

- Маводи мухаддир дар њаминљойи мошин ва њамин тавр пинњонкарда шуда будааст? Оё маводи му-хаддирро њамин тавр пинњон меку-нанд? Охир, ин ба таври ошкоро гу-зошта шудааст-ку!

- Ин расмро мо дар љараёни таф-тишот гирифтем, - гуфт муфаттиш, -маводи мухаддир дар тањи курсииназди ронанда пинњон карда шудабудааст.

- Барои чї маводи мухаддирродар љои ёфтаатон гузошта, расм на-гирифтед? - боз пурсид прокурор.

- Натавонистем, - гуфт муфат-тиш, - дар тањи курсї панљараи оњанинњаст, ки бо зўри даст аз тани курсїљудо карда намешавад. Агар бо зўрїмегузоштем, селофан медарид.

- Барои чї ваќти кашида гириф-танатон селофан надарид? - пурсидпрокурор.

- Дар ваќти кашида гирифтана-шон ман набудам, намедонам, - гуфтмуфаттиш.

- Хуб, дар бораи ин ќуттї чї мег-

ўед? - ба ќуттии картоние, ки маводимухаддир дар он љой дода шуда буд,ишора карда, пурсид прокурор.

- Дар бораи ќуттї?.. - ба њайратомада, пурсид муфаттиш, - чї њаммегуфтам? Маводи мухаддир њаминаст.

- Оё дар ваќти ёфтанатон маводдар дохили њамин ќуттї буд? - пур-сид прокурор.

- Не, мавод дар селофан печони-да шуда, скочпеч шуда буд. Ќуттїнадошт.

- Ќуттиро аз куљо гирифтед? - бозсавол дод прокурор.

- Ман аниќ намедонам, - гуфтмуфаттиш, - ба фикрам, кадоме азмилисањо оварда буд.

- Яъне кадоме аз милисањо пе-шакї, њатто пеш аз ёфтани маводимухаддир, аниќ медонистааст, кимаводи мухаддир дар њамин ќуттїљойгир мешавад? Оё мувофиќ ома-дани њаљми мавод бо андозаи ќуттїшубњаовар нест? - пурсид прокурор.

- Рост мегўед, ман ба ин љињатимасъала ањамият надодаам, - гуфтмуфаттиш.

- Шумо на танњо ба ин, балки бачанд љињати дигар низ ањамият надо-даед. Сабабаш бояд ба худатон маъ-лум бошад, - гуфт прокурор.

- Сабабаш… - каме андеша кар-да, гуфт муфаттиш, - шањрванд Мир-зо Каримов рўзи шанбе дастгир шудабуд. Аз сабаби он ки дастгиршавии ўба рўзњои истироњат мувофиќ омад,ман бо ў кор карда натавонистам…дар истироњат будам…

ПРОКУРОРИНОРАК ВА МИРЗО

Дар ваќти мулоќоти муфаттиш вапрокурор Мирзо дар берун њамроњимилисаи посбон меистод. Баъди чан-де Мирзоро ба утоќи прокурори шањ-ри Норак Ѓанї Сангаков даъват кар-данд. Прокурор бо рўи хуш Мирзороќабул карду гуфт:

- Биёед, Шумо шањрванд њастедва тамоми њуќуќњоеро, ки Конститут-сияву ќонунњо барои шањрванд му-ќаррар кардаанд, доред. Гузаред,шинед. Гунањгор будан ё набуданиШуморо суд муайян мекунад. Аммобояд донед, ки маќомоти тафтишотїна њама шахс, балки шахсони гумон-баршударо ба суд мекашанд. Шумоаз љониби маќомоти тафтишотииШКД гумонбар шудаед, ки бо гарди-ши маводи мухаддир машѓул мебо-шед. Ин рост аст?

- Не, ака, дурўѓ аст. Ман њељ гоњбо наркотик машѓул набудам, - гуфтМирзо.

- Шумо дар баёнотатон навишта-ед, ки маводи мухаддирро ба сад со-монї харидаед, - ба навиштаи Мирзонигоњ карда, гуфт прокурор.

- Ин баёнотро бо диктаи як нафармилиса навиштам, - љавоб дод Мир-зо, - ман то ин баёнот, баёнотњои ди-гар навишта будам, аммо милисањоњамаи онњоро медаронданду талабмекарданд, ки баёноти ба дилашонмаъќул нависам.

Прокурор ба сару рўйи Мирзо, киосори захм дида мешуд, бодиќќатназар карду пурсид:

- Шуморо заданд?- Хеле латукўб карданд. Ман ду

шабу се рўз дар ШКД будам, аз љонамсер шудам. Баъди азобу шиканља,барои халос кардани љони худ ќарордодам, ки баёнотро мувофиќи гуфтаимилисањо нависаму баъд њаќиќатроба Шумо ё суд гўям, - гуфт Мирзо.

- Њаќиќат, аз нуќтаи назари шумо,чї тавр аст? - пурсид прокурор.

Мирзо тамоми воќеаро аз дидихуд наќл кард. Прокурор бодиќќат гўшмекарду баъзан савол медод ва баъ-зе нуктањоро дар дафтари худ ќайдмекард. Баъди анљом ёфтани наќлиМирзо, прокурор пурсид:

- Агар њозир бо "Амиршо" ваЊусейн рўбарў шавед, мешиносед?

- Албатта, мешиносам, - бо бо-варї љавоб дод Мирзо, - ман чандмаротиба њамчун таксист ба "Амир-шо" хизмат карда будам.

МуборизаиМирзо ва СаломатЁ идомаи ќиссаи воќеии «Рўзи сиёњи таксист»

(Давом дорад)

№6 (282), 2-юми майи соли 2012 13

Ваќтњои охир њаводисикуштор, садама ва ё беморињодар миёни шањрвандони модар Русия бисёртар ба назармерасад ва ё маќомоти рас-мии мо тасмим гирифтаанд, киакнун беибову беистињола дарин бора њарф зананд.

Чанде пеш бар асариоташсўзї дар яке аз навоњииназди Маскав ќариб 20 муњо-љир то ба дараљаи шинохтана-шаванда сўхта, њалок шуданд.ВАО-и Русия дарњол чун анъ-ана, ё шояд равияи касбї ва ёдастури сарварон бошад, киаз ин худорањматињо шањр-вандони Тољикистон - ро таро-шиданду маќомоти Тољикис-тон бо пахши як изњорот индалелро рад кард.

Баъди чанде хабаргузо-рињо хабари шуми љароњатбардоштани ќариб 10 тољики-стонї ва фавти 1 нафар барасари фурў рафтани биноисохташаванда дар марказиМаскавро пахш карданд. Индафъа маќомоти расмї, баху-сус намояндагии Хадамотимуњољирати Тољикистон дарРусия ин хабарро таъид вашањрвандони Тољикистон бу-дани онњоро тасдиќ кард. Дарнавиштаи рўзи 18 апрел дарсомонаи ин маќомот муфас-сал ному насаб, дараљаи љаро-њат ва љойи табобати онњодарљ гардидааст.

Ва боз як шумхабар дархусуси, ба таъйиди сафириТољикистон дар Маскав Абдул-маљид Достиев, бо бемориисил дар шањри Красногорскивилояти Маскав бистарї буда-ни ќариб 20 шањрвандони мопахш шуд. Љаноби сафир таъ-кид доштааст, ки аз ин њолатхабар доранд ва бо табибониин бемористон дар тамосбуда, барои шањрвандони То-љикистон дасти кўмак дарозхоњанд кард.

Аммо мушкил дар дигарљост: чаро мо то замоне, кињодисаву балое бар сари фар-зандони ин миллат наояду ра-сонаї нашавад, коре намеку-нанд?

КУ НАМОЯНДАГЇ?Намояндагии хадамоти

муњољирати Тољикистон дарМаскав њатто дар сомонаи худдар ин бора хабаре ё мурољи-ате њам нашр накард. Шояд боин восита ба сарваронашоннишон доданї бошанд, ки ко-рашон дар Русия хуб астуњама орому њама сокит. Аммоаз сўи дигар ин аз ноогоњиимаќомот аз вазъи зист, буду-бош ва шароити кори муњољи-

рин гувоњї медињад. Воќеанњам маълум нест, ин намоян-дагї бо ин ќадар корманду боишѓоли ин ќадар дафтари бу-зург дар Русия ба чї кор маш-ѓул аст, агар танњо чанд њисо-боти ширкат дар чорабинивувохўрињоро ба назар нагирем.Ба њар сурат, аз навиштањоисомонаашон чунин бармеояд.

Боре њам дар он нахонда-ем, ки кормандони ин намоян-дагї дар љойњои анбўњ, њанго-ми рейдњои Хадамоти муњољи-рати Русия ширкат карда бо-шанду дар ин маврид аз љабрионњо шањрвандони моро рањо-нида бошанд. Ё аќаллан азвазъу шароити кории муњољи-рин дар сохтмонњову бозорњо,ки асосан тољикон кор меку-нанд, дидан карда бошандукўмаке ба онњо расонида бо-шанд. Њатто ин маќомот хаба-ри ронда шудани 40 муњољир-ро аз хоки Русия, ки хабаргу-зории Озодагон дар ин боранавишт, таъйид кардааст,аммо намояндагии ин нињоддар Русия њатто талоши љўёшудани сабабњои ронда шуда-ни ин теъдод шањрвандонаш-ро накардааст. Агар мекард,дарраву зуд онро дар сомона-аш њамчун кори бузурге мун-таширу тарѓиб менамуд.

Барои мисол фаќат дармўњлати аз 25 март то 20 ап-рел танњо 1 њолати кўмакифардї ба муњољири мењнатїдар хусуси рўёнидани њаќќимењнаташ дар ин сомона ха-бар дода шудаасту халос. Ди-гар њама сафарњову вохўри-ву дидорбинї, ба ќавли Фир-давсии бузург, Нишастандугуфтанду бархостанд. Гузаш-та аз ин, ин сомона дар навиш-тањояш доиман тољиконро ба-рои надонистани њаќ, бемаъ-лумотї, ќонуншиканї мутта-њам мекунад, ки ин таблиѓиманфї ё торсакии иловагие барўи муњољирин аст.

ТАМЃАИ ДИГАР?Бармегардем сари тољико-

ни мубталои сил дар Красно-горск. Бино ба маълумоти ра-сонањо, донишљўёни тољикияке аз донишгоњњои тиббииМаскав, ки ба бемористонишањри Красногорск таљриба-омўзї рафта будаанд, авваланшуда аз бистарї гардидани якгурўњи калони беморони силхабардор шудаанд. Аз он хо-тир, ки баъзе аз беморон њаттоњуљљат надоштаанд, донишљ-ўён барои тањияи њуљљатњо баконсулгарї мурољиат намуда-анд, аммо дар он љо ба онњодаѓалона рафтор намуда, гуф-

таанд, ки ба кори худ машѓулбошанд. Ин нафарон баъди инба созмонњои тољикон мурољи-ат ва аз ин восита ба ВАО да-страсї пайдо карда, ин хабар-ро расонаї кардаанд. Тавресомонаи Озодї дар навишт, 4писару 1 донишљўдухтари то-љик баъди ошкор кардани му-њољирини мубталои сил кўши-ши љамъоварии маблаѓ ва ин-тиќоли додани онњоро ба ва-тан кардаанд. Шояд муоина вадидани шароити нокифояи та-бобат виљдони ин нафаронроазият додааст, ки чунин тас-мим гирифтаанд. Аммо бо са-баби набудани шиноснома на-метавонистанд беморонро баТољикистон интиќол бидињанд.Њатто овозањое расиданд, кикормандони консулгарии са-форат ба сари ин донишљўёнпулисро даъват намудаанд вапулис онњоро бурда бошад. Мохостем бо ин донишљўёни во-ќеан дилсўз ва табибонињаќиќї дар тамос шавем,аммо, мутаассифона, шояд босабаби он таъкиде, ки Шўњрат- донишљўи тољик дар РадиоиОзодї дошта буд, дигар касегўшии телефонашро аз њисо-би ин панљгона намебардорад.

САФОРАТУ ХАДАМОТИНООГОЊ

Чаро хабарро аз дигарон,аз худи мардум ва ё ВАО ме-шунавем, на аз сафорату на-мояндагии хадамоти муњољи-рат? Њарчанд сафири Тољики-стон дар Маскав аз огоњиашоиди ба сил мубтало буданитољикистонињо њарф зад (онњам љавобан ба суоли хабар-нигорон аз хориљ - аз Прага),маълум мешавад, ки дарњаќиќати њол аз вазъи будубо-ши шањрвандон огоњ нест, бомаќомоти пулис, муњољират,тандурустї, маориф ва дигармаќомоти Русия робитавуалоќаи зич надоранд. Дар аксињол маќомоти тандурустии инкишвар дарњол ба маќомотиТољикистон, бахусус сафоратва намояндагии хадамоти му-њољират дар ин хусус хабаруњушдор медод.

Агар чунин мебуд, метаво-нистем гўем, ки њамкорињоисафорату намояндагї бо ма-ќомоти мањали иќомати муњо-љирин дар сатњи бояд роњан-дозї шудааст. Аммо афсўс, киНЕ!

ДАСТАКЕ БАОНИШЕНКО

Чанде пеш Генадий Они-шенко, сардухтури бездоштииРусия, ки миёни мардуми то-љик чењраи манфури миллат-гаро муаррифї шудааст, њаттоовардани меваљотро бо баѓо-чи дастї аз Тољикистон манъкард. Оё таъкиди сафири То-љикистон дар Маскав љанобиДостиев дар мусоњибааш боРадиои Озодї дар хусуси камнабудани мубталоёни бемо-рии сил дар миёни муњољиринба Онишенко ва дигар сардам-дорони Русия наметавонадфишанги хуби фишор гардад?Метавонад, албатта, метаво-над. Аз чї бошад, ки љанобидипломати тољик ба чунинлањн бар зарари миллаташсухан мегўяд?! Кам набуданмаънои бисёрро дорад ва онметавонад ба њар тартиб азсўи дигарон талаќќї шавад вабешак, ин сухан на ба манфи-ати мост. Њаминаш намера-сид, ки дар ќатори нашъаман-ду нашъаљаллобу дузду роњ-зан њамчун миллати беморумиранда тарѓиб гардем, баху-сус аз сўи сафири кишварихудамон. Худо кунад, ки иннавишта аз чашми миллатга-роёни рус, бахусус аз чашмиОнишенко баринњо дур монад.Илоњї!

Карим САИДМаскав

ДОСТИЕВ ваОНИШЕКО

пайкори фарњангиён ва уму-ман тољикони Самарќанд, му-носибати њукумати Ўзбакистонба мактабњои тољикї дар миёнгузорам. Аммо устод бо як дил-гароние изњор дошт, ки наме-хоњад аз сиёсат суњбат кунадва солњои охир худро билкулхудро ба домони шеър зада-аст:

- Дидам, ки њарфи мо фар-њангиён чандон гўши суханшу-нав надораду корагар нест,даст афшондам. Аз дањњо мак-таби тољикии Самарканд феъ-лан танњо се мактаб боќї мон-дааст. Ин фољеа аст, албатта,вале рўњия, њолу њавои зиндагїва кору пайкори мардуми Са-маркандро намешавад дигаркард. Аз хурд то бузург тољикїњарф мезананд,тољикї андешамекунанд, тољикона зиндагїдоранд.

- Шуморо тољикони дукишвари њамсоя, њамчун якпули матине миёни худ ме-донистанд ва њар дастовар-ди фарњангии тољикони Уз-бакистон ва ё њар ќадамиљониби њамдигар бардош-таи онњоро ба талошњовузањматњои бешумори шумоиртибот медоданд, валечанд соли охир аз худ даракнамедодед...

- Маро се сол њабси хонагїкарданд ва худи маќомоти Уз-бакистон њам худ намедонис-танд, ки барои чї? Аз соли 2005то 2008 ман дар манзили зистихуд зиндонї будам. Њар якќадам ва њар як амали ман зери

Ин фољеа аст, албатта, вале рўњия, њолу њавои зиндагї ва кору пайкоримардуми Самаркандро намешавад дигар кард. Аз хурд то бузург тољикї њарфмезананд,тољикї андеша мекунанд, тољикона зиндагї доранд.

Ўзбакистон њаст. 80 синфи то-љикї дошт ва мутахассиси зи-ёде дар ин мактаб кор мекар-данд. Аз ин мактаб чанд олимисоњаи математика, физика, хи-мия ва профессорњо сабаќ ги-рифта ва њоло дар соњањои гу-ногун фаъолият мекунанд. На-висанда Адаш Истад њаминмактабро хондааст, ман хам.Њоло дар ин мактаб зиёди зиёд20 нафар тањсил мекунанд.Макази фарњангї, ки 15 солраисаш будам, њоло дигар фаъ-олият намекунад. Дар фикрикасе хам нест, ки чунин марказбуд ё набуд. Як ё ду нашрияитољикї чоп мешаваду халос.Ягон мањфили шоирону адибоннест. Гоњ-гоњ Садрї Саъдиевмеояду мешинем, сўњбат ме-кунем. Адаш Истад њоло бемораст.

- Ба назари шумо роњибурунрафт аз ин сардињое,ки миёни ин ду кишвари њам-соя афтодааст, кадом аст ?

- Бењтарин роњи бурунраф-тро аз ин вазъият ман танњо дарњамин мебинам, ки бояд саро-ни њарду кишвар аз аспи ѓурурфароянду ба њам гузашт ку-нанд. Бояд муносибатњои пе-шинаи њамсоядорї ва њамзис-тии осоиштаро аз нав гирифта,дар фикри ояндаи мардум бо-шанд. Мадуми ўзбак бисёрмардуми хубанд. Онњо асланхеле мардуми зањматдўстудилсофанд. Мо ањли фарњангитољикро хеле њурмату эњтирммекунанд. Масалан, дар яке азистироњатгоњњо дам мегириф-

Њамчунин ман њоло ба па-жухиш низ машѓулам. Кали-мањои сирф тољиикиро, ки дармиёни мардуми Самаркандмањфуз мондаву, мутаассифо-на, дар Тољикистон истифоданамешаванд ва ё нодуруст ис-тифода мешаванд, гирд овар-да истодаам ва насиб бошаддар шакли як китоб омодаинашр мекунам.

Достоне иншо кардаам бономи Бињишти гумшуда баифтихори Ањмадшоњи Масъ-уд. Ин достонро ман дар вазниШоњнома навиштаам. Ман бономи Масъуд, чунин тољик вањамватан ифтихор дорам. Иняк пора аз он достон:

Нахобида бере баљойгоњи гарм,

Намонда сарашро баболини нарм.

Бишуд сангзори дарабистараш,

Ба ќуллаи кўњашбимонда сараш.

Нахобад то миллаташба болои санг,

Њаме ќалби нармаш биомадба танг...

Дўстони афѓонии муќимиТољиистон мехоњанд як мањ-филе ташкил кунанд, шиносшаванд, бишнаванд ин досто-ни маро ва тасмим доранд онроба нашр расонанд.

Ман инчунин дар лањзањоибекорї ва фориѓ шудан аз хон-дани китоб, њунармандї низмекунам. Аз чўбпорањо ва ма-тоъи адрас љузвдону сандуќ-чањо месозам барои нигоњдо-ри зевари занона ва дигар ашёизарурї ва ба дўстонам њадямекунам.

СўњбатиСафаргул Олимї

Дигарам аз сиёсатнапурсед...

Њаёт Неъмати Самарќандї:

Њаёт Неъмати Самарќ-андї, шоири тољикимуќими Самарканд, кисолњои тулонї сарварииМаркази фарњангиитољикони ин шањр буд,муддатест, ки дар Душанбеба сар мебарад. Мо бахотири сўњбати ў дари чанднињоди калидии фарњангїва ањли ќаламро кўфтем,вале мутаасифона касе азомадан ва макони будубо-ши муваќатии ў дарпойтахт хабар надошт.Нињоят мо устодро дармењмонхонаи Фарњангпай-до намудем.

Ў ин бор нисбати чанд солипеш, ки дар яке аз анљуманњоитољикони љањон дар пойтахтикишвар дида будам, фарсуда-тар ва хастатањолтар мена-муд. Хостам чанд суол аз зин-дагї ва фаъолияти худи ў, кору

назари маќомот буд. Касе бааёдатам намеомад ва чизе дарматбуот чоп накардам. Албат-та, буданд дўстони содиќе, киаз њељ касу чиз намењароси-данд ва ба дидани банда мео-маданд. Ин њол асабњоямрохеле афсурдаву хароб кардубеморї хуруљ кард. Пештар боасобаѓал роњ мерафтам, дигарњоло ин имкон њам аз даст раф-тааст. Танњо бо аробача њара-кат мекунам.

- Њолдонњо ќисса меку-нанд, ки ваќте як мактаб ёсинфи тољикиро мебанданд,шумо оби дида мерезедуѓамбемор мешавед...

- Њамин тавр њаст, вале чїњосил аз ѓамбемор шуданњоиман, ваќте вазъ бадтар меша-ваду бењтар не? Масалан, дардењаи Хоља Ањрори Валї, ки дарназдикии хонаи мост, яке азмактабњои калонтарин дар

там. Духтури он як марди ўзбакбудааст. Вай маро ѓоибона ме-шинохтааст. Он ќадар ба манлутфу мењрубонї ва кўмакњоибисёре кард, ки... Мардуми оддїдар муносибатњои сарди ин дукишвар ягон айб надорад. Корењам надорад, ки Роѓун сохтамешавад ё намешавад. Роњиоњанро банданд, ё набанданд.Мардум ба кору бори худашсаргардон аст. Айб дар сиёсат-мадорон аст, ки њатто ин мар-думи асрњо боз бо њам њамсо-яву хешу табор, ба кишварњоињамдигар бо чандин мушкилрафтуомад мекунанд.

- Шумо гуфтед худро бадомони шеър задаед. Оё ки-тоби ашъоратонро ба нашррасонидед?

- Не, ягон китобамро тоимрўз чоп накардаам. Њанузимконияти молї даст надода-аст.

- Ин љо рўи мизи шумоМаснавии маънавї-ро меби-наму куллиёти ашъори Мав-лавиро. Ин китобњоро аз инљо харидед?

- Не, ин китобњои худи манаст ва онњоро аз Самарќанд бохуд овардаам. Чандест, ки њам-дами рози ман Мавлавї астудевони ашъораш.

- Оё ба суолњоятон азМавлвї посух меёбед?

- Оре, меёбам ва њаттобештар аз хостањоям њам. Зин-дагиномаи Мавлавиро ваќтемехонам, дар аксар мавридњоўро ѓамшарики худ мебинам вашабоњатеро низ миёни худамуон мутафаккири тавоно дар-меёбам. Маро эљод ва њам зин-дагиномаи Мавлавї шефтакардааст ва шабњои зиёдеро боў то субњ мебарам. Чуноне киМавлавї аз Шамси Табрезї ду-риро наметавонист тањаммулкунад, њамон сон ман низ азМавлавї дур буда наметаво-нам.

№6 (282), 2-юми майи соли 201214Ин порча кўчонида шудааст ва дар он се ѓалат зикр гаштааст.Аввалан, хониш як сифат не, балки чанд сифат дорад. Аз ин

№6 (282), 2-юми майи соли 2012 15Аз нав дида баромадани лоињаи таъсиси шабакаи "Варзиш" дар наќшаи солонаиКумита ворид шудааст ва корњо низ дар ин самт оѓоз ёфтаанд. Баробари баанљом расидани тарњи асосии сохтор, муждаи фаъолияти Шабакаи навтаъсис басамъи њаводорон њатман расонида мешавад.

?-И НОБОБ

Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru

ЧАРО ШАБАКАИ ТЕЛЕВИЗИОНИИ ВАРЗИШИИТОЉИКИСТОН ЊАНЎЗ ЊАМ ФАЪОЛ НАШУД?- Cоли гузашта дар вохўрии президенти Тољикистон Эмомалї

Рањмон бо варзишгарони кишвар ќарор буд, ки шабакаи алоњидаиварзишї кушода мешавад. Њамчунин раиси Кумитаи радио ва те-левизион Асадулло Рањмонов дар шарњи ин хабар ба хабарниго-рон эълон дошта буд, ки ин шабака то охири соли 2011 фаъолмешавад ва мухлисони варзиш метавонанд онро роњат тамошокунанд. Соли 2011 ба охир расид, Худо хоњад, соли 2012 њам нимшуд, аммо чаро пахши барномањои ин шабака њоло њам шурўънашудааст? Сабаб чист - набудани мутахассисон ё нарасиданимаблаѓ?

Насимљон АКРАМОВ, сокини дењаи Чоркўњи шањри Исфара

Шамсиддин РАЊМАТУЛЛОЕВ,сокини дењаи Чилчаи ноњияи Темурмалик

- Кумитаи телевизион ва радиои назди Њукумати Љумњурии Тољики-стон корњои мушаххасро дар атрофи лоињаи таъсиси шабакаи телеви-зионии "Варзиш" идома дода истодааст. Азбаски бинои Хонаи Радиодар шафати иншоотњои тозабунёд - Нишони давлатї, Парчам ва китоб-хонаи миллї ќарор дорад, соли гузашта анљом додани азнавсозї ватаъмири намуди берунии бино ногузир буд. Аз ин рў, тамоми имкониятимолиявї барои таъмири бино равона гардид. Аз нав дида баромаданилоињаи таъсиси шабакаи "Варзиш" дар наќшаи солонаи Кумита воридшудааст ва корњо низ дар ин самт оѓоз ёфтаанд. Баробари ба анљомрасидани тарњи асосии сохтор, муждаи фаъолияти Шабакаи навтаъсисба самъи њаводорон њатман расонида мешавад.

Ёдовар мешавем, ки имсол дар мултиплекси аввали (пакети якум)пахши раќамї ба ѓайр аз 4 шабакаи давлатї 4 шабакаи дигар, аз љумлашабакаи "Спорт-1" дар шањри Душанбе, вилояти Хатлон ва аз моњи майдар вилояти Суѓд пахш карда мешавад.

Ба саволи Шумо раиси Кумитаи телевизион ва радиои назди Њуку-мати Љумњурии Тољикистон Асадулло РАЊМОНОВ посух дод.

ОЁ БАРОИ МОНДАНИ МОШИНДАР ЊАВЛИИ БИНО ЉАРИМА

СИТОНИДАНИ НОЗИРОНИ БДААЗ РЎИ ЌОНУН АСТ?

- Як бегоњ нозирони БДА-и ноњияи Шоњман-сури шањри Душанбе ба назди манзили зиста-мон (кўчаи Бењзод, назди собиќ супермаркетиТољикистону Голандия) омада, ба мо эрод ги-рифтанд, ки чаро мо - истиќоматкунандагон мо-шинњоямонро дар назди манзили зисти чоро-шёнаамон мондаем. Ба шумули ман боз шаш њам-сояамро љарима бастанд. Ин дар њолест, ки момошинњоямонро дар дохили сањни бино мондабудем, на дар беруни он. Бигўед, ки оё њаминамали нозирони БДА-и ноњияи Шоњмансур азрўи талаботи ќонун аст, агар ња, он тибќи кадомќонун ё ќарор нисбати мо роњандозї шуд? Мав-рид ба зикр аст, ки дар назди бинои мо таваќ-ќуфгоњ барои мондани мошин нест, пас мо мо-шинњоямонро дар куљо монем? Ман як шахсиконунпазир њастам ва донистан мехоњам, ки дарчунин њолатњо њаљми љарима барои монданимошин дар сањни бино чанд сомонї муќарраршудааст?

Саида ЗИЁЕВА,сокини нохияи Шохмансури шахри Душанбе

- Дар асоси талаботи моддаи 346-и Кодексињуќуќвайронкунии маъмурии Љумњурии Тољикистонбарои таваќќуф ва бозистодани воситањои наќлиётдар минтаќањои истиќоматї, дар наќб, ки ба њара-кати дигар воситањои наќлиёт ва пиёдагардон мо-неа ба вуљуд меоранд, инчунин беназорат гузошта-ни воситаи наќлиёт, ба андозаи аз як то ду нишон-дињанда барои њисобњо (аз 40 то 80 сомонї) љари-ма таъин карда шудааст. Бинобар он амали кор-мандони Бозрасии давлатии автомобили ШКД -иноњияи Шоњмансур ќонунан дуруст мебошад.

Барои муайян намудани минтаќаи истгоњи во-ситањои наќлиёт, шањрванди гиромї, бояд ба Њуку-мати ноњияи Шоњмансури шањри Душанбе мурољи-ат намояд.

Ба саволи Шумо муовини шўъбаи хадамотироњбонии РБДА ВКД ЉТ, подполковники милитсияАшраф САФАРОВ љавоб дод.

МАН ЌАБУЛ НАДОРАМ!

"ЗИ ПИРОН НИШОНИЉАВОНЇ МАЉЎ"

Ман тарафдори хизмат кардани љавонон дар сафи артиши миллї њас-там. Бигзор љавонон ба артиш даъват шаванд ва ба модар - Ватан хизматкунанд. Вале, яке аз хонандагони нашрияи "Нигоњ" дар шуморањои ќаблїаз шањри Исфара гуфтааст: "Агар касе хизмат кардан нахоњад бигзор бариваз маблаѓ пардохт кунад ва аз хизмат озод шавад." Ман ин пешнињодроќабул надорам. Зеро ки дар он сурат фарзандони вазиру кабир ва раисон,ки барои онњо хизмат кардан дар сафи артиши миллї ор аст, маблаѓропардохт карда метавонанд ва худро аз хизмат озод мекунанд. Боз дарартиш мемонад чор камбаѓалбача, оне, ки кисаи падараш тињист. Ваќте кифарзандони ќишри миёнаи љомеа бо ду чашми боз ин дурангиро мебинанд,аз нанг пеш мегиранд роњи Русияро, яъне аз хизмати њарбї мегурезанд.

Љавононро ба хизмати њарбї ба таври бояду шояд њавасманд карданлозим аст. Агар комиссариатњои њарбии вазорати мудофиаи ЉТ "облава"кардан гирад ва хона ба хона гашта љавононро маљбур ба хизмат љалбкунад, ин роњи њал нест. Аммо ман хизмати алтернативиро ќабул дорам.Агар ин тавр мешуд љавонон њавасманд шуда худашон ба комиссариа-тњои њарбї рафта, худро номнавис карда ва бовар кунед барои сафарбаргардидан ба хизмат навбат мепоиданд ва ягон љавон аз хизмат намегу-рехт ва њољат ба "облава" низ намемонд. Дар баробари ин 2 пешнињоддорам. Бигзор хизмат дар артиш яксола шавад. Бо њама эњтиром ба шах-си вазири мудофиаи ЉТ Шералї Хайруллоев, ки айни њол пир шудааст,шоире дар ин хусус гуфтааст:

Зи пирон нишони љавонї маљў,Ки оби рафта наояд ба љўй.

Аз ин сабаб вазири мудофиа - Шералї Хайруллоев бояд ба нафаќабарояд ва ба љойи ў афсари љавони олирутбаи мавриди писанди њамагонбо њисси баланди миллї ва љонисорї ба Ватан бояд аз тарафи президен-ти Тољикистон вазири мудофиаи ЉТ таъин карда шавад. Шералї Хайрул-лоев њамчун вазир тамоми нерўву тавонашро барои зинањои аввали таш-килшавии артиши миллї сарф кард. Акнун бояд давлати пирї ронад. Ак-нун кори ўро дигар афсари мавриди писанди њамагон бояд идома дињад.Барои он ки комиссариатњо бо тартиби низоми кўњна кор мебаранд ваобрўи вазорати мудофиаро бо ин шеваи номуносиби ба хизмат сафар-бар гардонидани љавонон мерезонанд, бояд њатман дар сохтори он њамислоњот дароварда шавад.

Писарам шодравон Хуршед Назаров бо хоњиши худ ихтиёрї соли1990 ба хизмати њарбї сафарбар гардид. Ду сол хизматро дар Маскав ваУкраина сињату саломат ба љо овард. Аммо, мутаассифона, моњи ноябрисоли 1992 аз хизмат ба хона баргашту каме њам наистода ўро дар ќаторидигар љавонмардони ноњия моњи декабри соли 1992 бо роњхати комисса-риати њарбии ноњияи Њисор ба водии Рашт тариќи чархбол интиќол до-данд. Моњи августи соли 1993 дар њамин љанг шањид шуд. Писарам ягонафарзандашро надида, аз олам рахти сафар бибаст. Ин љанги бемаънї вааблањона буд, ки бо дасисаи бегонагон тољик тољикро мекушт. Њоло дух-тари писарам 18 сола аст ва дар синфи 11 мехонад, ягона нишон азписарам њамин набераам аст. Ба хотири шањид шудани фарзандам бабародараш аз комиссариати њарбии ноњия бе хизмати њарбї кардан би-лети њарбиро оварда, ба хона доданд. Чї гарон аст гум кардани фарзандбарои модар. Агар ман боз писар медоштам ба мисли дигар волидон ўроаз хизмат намегурезондам, агар камтар ба онњо аз љониби афсарон вадавлат ба таври бояду шояд нигоњубин мекарданд.

Зебо ЊАМИДОВА,сокини ноњияи Њисор

НАХОД?

НАХОД, КИ РОНАНДАГОНИСАРЊУЙ НАЗОРАТ НАМЕШУДА БОШАНД?

- Аз мањаллаи 103 ба тангеми рангаш сафеде, кидар шишаи пешаш, 55 - 46 Мост навишта шудаву раќа-ми давлатиаш 27 - 15 01 РТ буд, савор шудам. Пеш азсавор шудан аз ронандаи он пурсидам, ки то пули 46меравед? Ронанда гуфт, бале. Ваќте ки ба наздикиомўзишгоњи № 33 расидем, ду зан монда будем. Ро-нанда гуфт, ки фароед, ман дигар тараф меравам. Морозї нашудем, чун пеш аз савор шудан, пурсида бу-дем љойи даркориамонро. Ба ман 20 дирам дароз кар-да, гуфт, ки ма инро гиру фаро аз мошини ман. Манба ў фањмондам, ки беморам, пул надорам, ки боздар дигараш савор шуда, ба љойи даркориам расам.Вале ў дар љавоб маро тањќир карда, гапњои бемаънїгуфт, ки то њол ба худ наомадаам. Наход, ки чунинронандагони сарњуй пеш аз баромадан ба ин ё онхатсайр аз љониби масъулони љамъиятњои мусофир-бар назорат намешуда бошанд, ки чї хеле хоњанд бомусофирон муносибат ва дар роњ њаракат мекунанд?

Њокимой КАРИМОВА,сокини ноњияи Шоњмансур

- Шањрванди мўњтарам! Воситаи наќлиёте, ки Шумозикр кардед, дар ќайди ягон љамъияти мусофирбари шањ-ри Душанбе нест ва он дар њудуди шањр худсарона бакашонидани мусофирон машѓул аст. Воситањои наќлиётимусофирбари хитоии 7 љои нишастдоштае, ки бо мо та-риќи шартномаи њамкорї хизматрасонї менамоянд, ботрафаретњо, нишонањои корхонањо ё љамъиятњои наќли-ёти мусофирбарии ба онњо мансуб муљањњаз гардонидашудааст. Аз њамаи сокинон ва мењмонони пойтахт эњти-ромона хоњиш менамоем, ки ваќте норасоиву камбудиидилхоњ воситаи наќлиёти мусофиркашониро дар њудудишањри Душанбе мебинед, ба кадом корхона ё љамъиятвобаста буданашро аниќу даќиќ намоед. Дар он сурат мометавонем нисбати ронанда ва корхонаи наќлиётии ба онмансуб чораљўї намоем. Њамзамон ба мусофирон мас-лињат медодем, ки танњо аз хизматрасонии наќлиёти му-софирбари раќами силсилаи ТТ ва асосаш зард истифо-да баред. Ба њар њол мо ин шикояти Шуморо ба масъули-ни БДА-и шањри Душанбе љињати ислоњи вазъ равон ме-кунем.

Ба саволи Шумо директори Муассисаи давлатиикоммуналии "Душанбенаќлиётхадамотрасон" Абдуњо-мид ШЕРАЛИЕВ љавоб дод.

ЗОДРЎЗ МУБОРАК!Устоди Донишгоњи миллии Тољикис-

тон мўњтарам ЉЎРА БУРЊОНОВ ба син-ни мубораки 75 расиданд. Мо устодиазизро ба ин муносибат табрик ва мубо-ракбод гуфта, ба он кас умри дароз, танисињат, тамоми хушињои њаёти хонаводагїва фаъолияти босамари илмиро таман-но дорем. Аз Худованди маннон бароя-шон хоњони обруву иззату кушоиш њас-тем ва барои хидматњое, ки бањри мил-лати тољик кардаанд, изњори сипос ме-намоем.

Зодрўзатон муборак бошад, устодиазиз!

Бо эњтиром, кормандони кафедраифизиологияи одам ва њайвоноти ДМТ

Эътибор надорадШањодатнома дар бо-

раи ба ќайдгирии давла-тии шахси воќеї ба сифа-ти соњибкори инфиродї№ 1430012916, ки онронозироти андози ноњияиФайзобод (дар асосишањходатномаи АС006269, аз 20.03.2008) 30июни соли 2010 ба соњиб-кор Муродов ЉўрабекЌаландарович додааст,эътибор надорад!

?-И НОБОБ

Ба иттилои Шумо мерасонам, ки зиёда аз 40 сол боз дар соњаи санъаткор карда истодаам. Синну солам ба 75 расид. Дар ин умр боре гапи сахт ётанбење нашунидаам ва нагирифтаам. Ба бозињои сиёсї ё гурўњї низ шомилнабудаам. Вале мутолиаи маќолаи њафтаномаи Шумо аз 28 марти соли2012, №1 (277), сањифаи 8-9, тањти унвони "Оѓохони IV ва "имомчањо"-инавзуњур" (муаллиф Ёрмуњаммади Сучонї) маро њам малол ва њам дарњолати ногувор монд. Дар њафтанома омадааст: "Борњо аз забони профес-сори санъатшинос Аскар Абдурањмонов (ў рўшонист) шунидаам": "Ин имомшуѓнист, ки дар даргоњаш аксаран намояндагони ин ќавм хидмат менамо-янд".

Аввалан, ман дар хотир надорам, ки нисбати Мавлоно Њозиримоми бу-зургвор ва мардуми Шуѓнон ин суханонро гуфта бошам! Сонї, чун муридиИмоми Ваќт њуќуќ надорам, ки рафтору кирдори ин бузургворро мавридимуњокима ќарор дињам. Намедонам, ки муаллиф ин гуфтањоро аз куљо ги-рифтааст. Њол он ки аз ин хусус бо ман сўњбат њам накардааст.

Њафтаномаи бонуфузи "Нигоњ" низ ба шитобкорї роњ дода, бо кормандо-ни Имомат ва бо банда тамос нагирифта, чунин маводи ѓаразомезро чопкардаанд. Дар натиља ин маќола чандин касонро дар њолати ногувор гузошт.

Зарур мешуморам, изњор намоям, ки ин суханњо бофтаи худи муали-фанд ва ба ман заррае тааллуќ надорад. Фаќат хоњони он њастам, ки дароянда, агар Ёрмуњаммади Сучонї чизе навиштанї бошад, ба раќамњои бо-варибахш такя намояд, на ин ки аз њаво гирад. Зеро чунин факту раќамњо(агар чунин гуфтан љоиз бошад) бештари хонандагонро дар ташвиш ва њола-ти ногувор мемонад.

Аскар АБДУРАЊМОНОВ,арбоби шоистаи санъати Тољикистон, профессор

Маро дар њолати ногувор намонед!

№6 (282), 2-юми майи соли 201216Ин гуна инсони росткор, ростќавл, дилсафед хеле кам вомехў-рад. Як сухани ў гоњ-гоњ ба ёдам меояд, ки мегуфт: "ман бо

дилу ботин ва бо амал мусулмонам, на бо зоњир".

МУАССИС:Созмони љамъиятии

«ИНДЕМ»(«Информатика барои

демократия ва рушди миллї»).

Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораион муѓойират доранд. Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифодашудааст. Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардох-ти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд. Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчаш-ма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист. Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи«Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољи-кистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Њафтанома дар Вазорати фарњ ангиЉу мњ у рии Тољикис тон ба ќайд

гирифта шу даас т.Индекси обуна: 68990

Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт»чоп мешавад. Теъдод 4 000

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 1,5 сомонї

НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон,шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09

Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам.

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

Шўъбаи иттилоот ва сиёсаттел: 224 25 09

Шўъбаи тањќиќот ва тањлилтел: 600 80 38

Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисодтел: 224 25 09

Шўъбаи реклом ва огоњиномањотел: 93 500 77 41

Масъули логистика ва чоп:тел: 93 591 02 01

Раиси Шўрои муњаррирон:С.А. Дўстов

Котиби масъул:Эраљи Амон

ПУРБИНИ «НИГОЊ»

Фаттоњ САИДОВ, роњбариАгентии назорати давлатии

молиявї ва мубориза бокуррупсия:

Ба њамагон маълум аст, ки мав-зўи бардоштаи олимон СалимиАюбзод ва Зафар Мирзоён бањсукашмакашњо ба миён овард. Инмавзўи Ќуръону Шоњнома буд вахонандагоне, ки бехабаранд,бояд худ дар торнамоњову торни-горњо онро барояшон рўшан на-моянд, чунки онро бо ду - се ка-лима натавон фањмид ё фањмонд.Танњо њаминро мешавад баённамуд, ки Худо накарда, душма-не вориди сарзамини мо шавадубо риши дароз ду ояте аз Ќуръонќироат намояд, метарсам тамомибуду бошу хонаро ба ў њадя наку-нем.

Дар бањсњои фейсбукї банданиз як каме ба эњсосот рох дода,аз "тангназарї" (вожае, ки бархедўстон ба ман раво диданд) ба-родарони тољики худро носазогуфтам. Воќеан як нафарро кофирва ѓайра номидан тангназарист.Чунки њар шахс Худоро бо дилашмешиносад ва бо дилаш бо ў ме-пайвандад.

Банда низ барои "аудитория"-и торнигори хеш мехоњам як камедидгоњамро баён намоям. Пеш азон ки ба навиштањои поён оѓознамоям, гуфтаниам, ки ин навиш-тањо бофта, дурўѓ, хаёлї ва ёфармоишї нестанд, то хонандабардошти нодуруст нанамояд.

Њаёти мусофирию муњољирїмусоидат бар он намудааст, ки бонафарони гуногун њамнишинуњамсўњбат шудаам. Ин љо мисолебо шиносонидан ба ду нафарионњо меорам.

Дар Русия барои тољик риш

монда гаштан, хавф надошта бо-шад њам, аммо бояд хеле сарсу-пурдаи Ислом буданро таќозоменамояд. Ва кам тољикон ба ни-гоњњои нафратовари русњо тобоварда, риши дароз мемонанд.Бо амри таќдир коре дар як дењаёфтем ва он љо рафтем. Дар индења боз як гурўњи дигари тољи-кон кор мекарданд. Бо маќсадидўстї њар ваќти холї назди онњорафтанро оѓоз кардем. Чун ди-дем якеаш марди солрафта, тах-минан 50 сола, риши дароз доштва њамагї дар итоати ў панљ ваќтнамоз мехонданд, мењри мо баонњо афзуд. Аммо дар љавоб азонњо на онќадар эњтиром дидемва робитаро аз онњо кандем. Корто љое расид, ки дар ин дењаихурдакак, њар боре дар кўчаерўбарў мешудем, на салом будуна алейк.

Дар дења њамагї як истгоњ буд,ки рўзе се маротиба утубус (ав-тобус) мегузашт. Дар паси истгоњяк маѓозаи хўрока буд. Нону ди-гар чизњо лозим шуду ба маѓозарафтам. Дар истгоњ он тољикиришдор ва боз нафаре аз њам-роњонаш меистоданд. Ба маѓозадаромадам. Тирезањои маѓоза,ки ба тарафи истгоњ назар мекар-данд, калон буданд. Маѓоза ка-модам буд. Пас аз даромаданиман як русзанак тахминан 30 -сола њамроњ бо кўдаки навроњ-гард берун рафт. Чун он кудак боќадамњои хурд-хурд роњ мерафт,модараш (шояд модараш буд)низ ба оњистагї аз маѓоза дурмешуд. Дар ин айём нигоњам ба

Инќилоби хирад- Ба панљ-шаш љуфти дастони молишгар завлона

занеду журналистонро ба баъзе амалиётњо љалб ку-нед, мебинед, ки аз боло "резко" чуртида, дар куникўчаи зиндагї мезананд.Чї гуфтед?

-Бо истифода аз вазифањои давлатї, дар боломешинанду инњоро оњиста-оњиста сарашонро да-стмол мекунанд, ки нашъаљаллобї кардан гир.

Молмолак

он њаммиллатонам афтид ва бачашмонам бовар намекардам. Инлањзаро бо калимањо тасвир наму-дан наметавонам. Ин лањзаро боядба чашми худ дид. Њарду, њам мар-ди солрафтаи риши дароздор вањам љавони пањлўяш бо нигоњњоя-шон гўё он занро урён мекарданд.Баробари нигоњ ва поёну болоша-вии чашм сари онњо низ хам шуда,болою поён ва каљу нимкаљ аз гар-дан тоб мехўрд. Он зан ягон нимни-гоње сўяшон напартофт. То 15 - 20метр дур шудани ў нигоњи онњо азтори сар то ангушти пойи ўро гуё ши-коф менамуданд. Аз хашм базурхудро ба даст гирифта, аз маѓозарафтам.

Њамчунин бо амри таќдир, бо якмарди тољики солхўрда њамкор шу-дем. Нафари дигаре њамроњамонкор мекард, дар набудани ин мардўро таъна мезад, ки бубин, пир шу-даасту намоз намехонад, риш на-мемонад ва русхислат шудааст.

Бо гузашти ваќт бо хулќу атвориин марди солхўрда наздиктар шиносшудам. Воќеан на намоз мехонду ва-лекин на шароб менўшид. Симои инмард як нуре дорад, ки љаззоб аст.Ин гуна инсони росткор, ростќавл,дилсафед хеле кам вомехўрад. Яксухани ў гоњ-гоњ ба ёдам меояд, кимегуфт: "ман бо дилу ботин ва боамал мусулмонам, на бо зоњир".

То њанўз њар ваќте ки фурсатдаст дињад, ба зиёрати ў меравам.

Ин танњо ду намуна буд. Ва њазо-рњо њазор намунаи дигар метавоновард. Аммо ваќте ки хирад дарк на-мояд, гапи бисёр лозим њам нест.

ilhom.wordpress.com

ШубкопЛеон ПАНЕТТА, вазири дифои ИМА:- Бовар надорам, ки мутахассисони

эронї асрори сохти њавопаймои биду-ни сарнишини Амрикоро кашф кардабошанд. Бар асоси таљрибањоям мегўям,ки ба тавоноии онњо дар ин замина, шу-бња дорам…

- Бобои Лева инами шумора пур нафањмидестем. Чандвахт шубња кесте, ки њами эрониёи брати мо бомбаи атомїсохтестан. Аки самолети таърифитона зада, ки гирифтан,бо шубња доре, ки я таёраи пустлоќи шумора копия каданаметонан?! Хестї, ки Булёни боло рафтай, бача! Эрони-ву хитої любой чира копия мекна, брат!

ХаќпонтНизомхон ЉЎРАЕВ, собиќ раиси хим-

заводи Хуљанд:- Ман худ ба ватан баргаштам. Касе

маро маљбур насохтааст ва ё ба зўрї на-овардааст. Ин њаќиќат аст.

-Рост, рафиќи депутати собиќ! Ин "њаќиќат"-њои шу-моро Ќосим Ќосимову Бахтиёр Гулову Алї "Понт"-у Шер-хон Салимзода ва акнун Фаттоњ Саидов надонанд, аќлимо заминињо намегирад. Хуш омадед, омада, рафтана-тонро фаромўш накунед!

СтавдурУбайдулло ЌУРБОНОВ, ректори ДДТТ

ба номи Абўалї ибни Сино:- Њарчанд овозањо хеле зиёд аст, ки

"ставка"-и воридшавї ба донишгоњ 10 -12 њазор доллар аст, ин дурўѓ аст.

-Ба њар њол боз як санљиш гузаронед: якегиранду то шумо нарасад-чї?! Ё "ставка" на самом делекам шуд?

МинмарзМуњиддин КАБИРЇ, роњбари ЊНИТ:- Магар дар њокимият мо исломињо

мебошем, ки баъзе кишварњои дуру на-здик ба хотири мо шуда, миллати мороба муњосира гирифтаанд ва њатто роњ-њоямонро бастаанду марзњоямонро мин-

накорї кардаанд?

-Мулло Муњиддин, як бори дигар такрор кунед, ки мантиќимулло-депутатии шуморо соф нафањмидестем! Шумо гуф-танї, ки миннакорї ба хотири дунявї будани њукумат аст?

ФаъталабСайфулло САФАРОВ, муовини дирек-

тори МТС:- Аз њукумат худро набояд дур ги-

рифт, балки ба таври фаъол онро аз худнамудан даркор то моњияти мардумиион равшантар зоњир гардад.

- Бењтарин! Агар дар рў ба рўи Ќасри президент якмитинг ташкил карда њаминро такрор мекардед, нураналонур мешуд. Ва илова кунед: Њукумат хизматгори мар-дум аст, на мардум хизматгори њукумат!