№34 (310). Чоршанбе, 14-уми ноябри соли 2012

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 1

Як гапи њафта 2 «Розњои пинњон» 5 3

Ќосими БЕКМУЊАММАД:

Шарњи сиёсї

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №34 (310). Чоршанбе, 14-уми ноябри соли 2012 | Е-mail: [email protected]

њокимият

Сурияву Эрондар тахтаи

шоњмоти Ѓарб

љањон

Шањрдорї забониовезањои таблиѓотиро

тољикї мекунад

"Дикарка"- њоидаѓали «Сомон Эйр»

мардикорнома

2

10

Инќилоби Октябр ба тољикон чї дод?

Хуршеди АТОВУЛЛО: Љаноби ИКС:То омадани

табар кунда меосояд...Назарбоевинамиранда?

"Утюг" - и Худо.Кї бояд дарзмол шавад?

Дар ин шумора:

Пичинги бузба гўсфандДар Тољикистон грантхўр кист:

мухолифини сиёсї ё вазорату муассисањо?

Чаро Путин " пеш аз пода чанг бардошт"?

Низомиёни "дипломат"

№34 (310), 14-уми ноябри соли 20122

5 ГАПИ ЊАФТА АЗ

Хуршеди Атовулло,директори Медиа - алянсиТољикистон

САДОИ МАРДУМ

Як сол то интихоботи Президент. Ба кадоми инањзоби сиёсї эътимоди бештар доред?

Пурсиш бо фармоиши «Нигоњ» дар пойгоњи интернетииwww.tojnews.org гузаронида шудааст.

Теъдоди овоздињандањо 420 нафар.

Шањрдорї забони овезањоитаблиѓотиро тољикї мекунад

ЊОКИМИЯТ

Шањрдории Душанбе тасмим гирифтааст, овезаву шиорњои таб-лиѓотии пойтахтро ба Ќонуни Љумњурии Тољикистон дар бораи за-бони давлатї мутобиќ кунад.

Дар ин бора ба TojNews аз шањ-рдорї иттилоъ доданд.

Тавре дар ин бора Шавкат Са-идов, сухангўи раиси шањр, гуфт:"Забони реклама дар овезаву ши-орњои таблиѓотї дар њудуди пой-

тахт бояд, њатман, ба забони тољикїтарљума карда шаванд.

"Дирўз дар љаласаи васеи шањ-рдорї тањти раёсати МањмадсаидУбайдуллоев, мири шањр дар ирти-бот ба риояи Ќонуни Љумњурии То-љикистон "Дар бораи забони дав-латї" зимни тањияву насби шиоруовезањои таблиѓотї дар њудудишањр аз љониби кулли шахсони во-ќеиву њуќуќї, муовини раиси шањрСанавбар Рањимоваро вазифадорнамуд, ки дар њамкорї бо муовино-ни соњавии раисони ноњияњо ва ко-миссияњои марбутаи шањриву ноњи-явї то 1-уми январи соли 2013 нуќ-сонњои мављударо комилан барта-

«Гулчатой рўяшро кушод»Муњимтарин њодисаи њафта нашр шудани созишномаи миёни

Тољикистону Русия «Дар бораи маќом ва шартњои будубоши пой-гоњи њарбии Русия дар ЉТ» дар сайти Вазорати корњои хориљаи инкишвар буд ва он ба њама овозањо, аз љумла, дар бораи масъуния-ти ходимони пойгоњ ва аъзои хонаводаи онњо нуќта гузошт. Масъу-нияти онњо камтар будааст, яъне агар дар њудуди берун аз пойгоњбаъзе намудњои љиноятро содир намоянд, мешавад, ки боздошта-шон кард. Њамчунин, имкон дорад, ки дар давоми панљ сол боядвоњидњои ин пойгоњ аз њудуди шањрњои Ќўрѓонтеппа ва Кўлоб берунбароварда шаванд. Агар њукумат хоњад, албатта.

Љазои амалШояд, бори аввал Федератсияи футболи мамлакат ба рафтори

авбошонаи футболбозон љазои сазовор дод. Ду бозингари «Энер-гетик»- и Душанбе барои латукўби сардовар ва як бозингари «Ис-таравшан» барои латукўби бозингари дастаи њариф ба муддати яксол аз бозї мањрум ва ба маблаѓи 15 њазор сомонї, роњбарияти њарду даста барои роњ додан ба авбошии бозингаронашон ва роњбари-яти Варзишгоњи «Истаравшан» барои таъмин накардани тартиботиљамъиятї ба муддати панљ њазор сомонї љарима карда шуданд.

Бозии њар ду дастаи Лигаи олии мамлакат дар даќиќаи 81-умибозї ба иллати авбошии бозингарон ќатъ карда шуда буд.

Дугонаи сиёсїМуддати њафтаи охир рањбарони ду неруи оппозитсионии Њуку-

мати Тољикистон - Умаралї Ќувватов ( “Гурўњи 24”) ва Додољон Ато-вуллоев (“Ватандор”) дар экрани шабакаи телевизионии К+ якљояпайдо мешаванд, ки ба ќавли коршинсони масоили сиёсї, далелиба њам омадани ду неру мебошад. То ба ин дам тахмин мерафт, киин ду гурўњ ба њам муќобил њастанд ва њар яке дар Маскав бароитарѓибу муаррифии созмони хеш талош меварзад. Ин аввалин эњти-моли ба њам омадани неруњои мухолифи њукумати феълї аст.

Ёдбуди марди суханАз марги журналист - тадќиќотгари соњибноми тољик Љумъаи То-

либ як сол пур мешавад. Мавсуф баъди барои навиштани маводитанќидї ба зиндон афтиданаш, муддате дар Маркази тадќиќоти жур-налистї фаъолият карда, дар идома нашрияи шахсии худро бо номи“Пайкон” боз кард. Њафтанома дар муддати кўтоње шўњрат пайдонамуда, маќомоти зиёдеро дар Тољикистон ба ташвиш андохт. Би-лохира, зери фишори маќомоти судї “Пайкон” баста шудаву ягонакомпутари он мусодира гардид. Фишорњои равонї бошад журнали-стро ба марг расонид.

Назарбоеви намиранда?Эњтимоли он пайдо шудааст, ки дар дунё президентњо дигар на-

мемиранд ва то рўзи ќиёмат подшоњї хоњанд кард. Метавон аз ѓизоитабиии «Нэр», ки Донишгоњи Назарбоев кашф кардаву ба ќавли онњоумри одамро дароз мекунад, чунин хулоса кард. Ба ќавли коршин-сон, ин дорў махсус барои президенти 72-солаи ин кишвар Нурсул-тон Назарбоев сохта шудааст, њарчанд, ба ќавли дорусозон, прези-дент то њанўз аз он истифода накардааст. Гумон меравад, роњба-рони дигар кишварњо, ки президентњои дарозумр дар мансаб до-ранд, бо таќлид аз Назарбоев, дар пайи љустуљўи доруи њаёт хо-њанд шуд.

Шўрои Маљлиси намояндагон Лоињаи таѓйирот ба Ќонуни ЉТ-ро "Дарбораи интихоботи президент" барои хулосагирї ба Кумитањои Маљлис

ва Њукумати Тољикистон ирсол кард.

раф карда, нисбати роњ надодан бакамбудињои минбаъда чорањои му-шаххас андешад, -мегўяд манбаъ.

- То якуми январи соли ояндашиору овезањои таблиѓотии пой-тахт, њатман, ба забони миллї тар-љума карда хоњанд шуд, навишта-љоти таблиѓотї бо забонњои дигар,барои мисол, русї ва ё англисї босалоњдиди рекламадињанда хоњадбуд.

Брендњо тарљума карда наме-шаванд, аммо матни тафсилотитаблиѓотї бо забони давлатї на-вишта мешаванд,- гуфт ШавкатСаидов.

TojNews

Лоињаи таѓйирот ба ќонуни интихобипрезидент ба њукумат рафт

ПАРЛУМОН

Шўрои Маљлиси намояндагон Лоињаи таѓйирот ба Ќонуни Љумњурии Тољикистонро "Дар бораи ин-тихоботи президент" барои хулосагирї ба Кумитањои Маљлиси намояндагон ва Њукумати Тољикистонирсол кард. Барои баррасии лоињаи мазкур ду моњ муњлат дода шудааст.

Дар ин бора ба TojNews Саиду-мар Њусайнї, вакили парлумони То-љикистон аз Њизби нањзати исломииТољикистон, иттилоъ дод.

Бинобар иттилои манбаъ, дирўззимни баррасї, Лоињаи таѓйирот баЌонуни Љумњурии Тољикистон "Дарбораи интихоботи президент" аз љони-би аксари вакилони палатаи поёниипарлумон дастгирї ёфтааст.

- Муњлати баррасии ин лоиња думоњ таъин карда шуд ва умедворем,ки ин лоиња баъд аз баррасї ва хуло-сањои Кумитањои номбурда, шуъбаињуќуќ ва њукумати кишвар ќабул кар-да мешавад ва ба ин васила имиљиТољикистон низ боло бурда хоњад шуд.

Лоињаи мазкур аз љониби Кумитаитадорукот оид ба таѓйирот ба Ќонуниинтихоботи президентї, ки аз љонибияк ќатор њизбњои мухолифи Тољикис-тон ва љомеаи шањрвандї омодашуда, тавассути вакилони ЊНИТ 2-юми ноябри соли љорї ба парлумонироа шуд.

Лоињаи мазкур, тавре ќаблан гуф-та мешуд, асосан, се пешнињоди Ку-митаи тадорукотро дар бар мегирад.

Бинобар иттилои муаллифонилоиња, пешнињоди аввал, лаѓви тала-боти Ќонун дар бораи љамъоварии 5%

имзо аз теъдоди муайяни интихобку-нандањо аз тарафи номзад ба маќо-ми президентї мебошад. Нуќтаи ду-вум, роњ додани намояндагони њиз-бњои сиёсї ба участкањои интихоботїва дар њузури намояндагони њизбњоисиёсї овезон кардани протоколи ово-зњои интихобкунандагон дар ќитъаираъйдињии мардум аст.

Тибќи талаботи лоињаи мазкур,њамчунин, протоколи љараёни интихо-бот дар се нусха аз тарафи раис, муо-вини раис, котиб ва аъзои комиссияимзо карда мешавад ва як нусхаи ондар њудуди комиссияи участкавї дарљойи намоён ва дастрас ба муњлатисе шабонарўз овезон карда мешавад.

Кумитаи тадорукот оид ба исло-њот ба Ќонуни интихоботи прези-дентї 22-юми сентябри соли љорїтаъсис ёфта, ба он 9 нафар бо шу-мули раисони њизбњои сиёсии Тољи-кистон шомил шудаанд. Њамзамон,дар љаласањои кории он њуќуќшино-сон, вакилони дифоъ, ходимони дав-лативу љамъиятї иштирок мекунанд.

Коршиносон пешнињодњои Куми-таи тадорукотро ба Ќонуни Љумњу-рии Тољикистон "Дар бораи интихо-боти президенти Тољикистон" даст-дарозии эътилофи мухолифини То-љикистон ба љони интихобот мено-манд.

TojNews

ЊНИТ: Боздошти Шерик Карамхудоев њадафи сиёсї дорад

АЊЗОБ

Ба Шерик Карамхудоев, раиси бахши шањрии Њизби нањзати исломии Тољикистон дар Хоруѓ, ки бо шуруъ шуда-ни амалиёти махсус дар Вилояти Мухтори Куњистони Бадахшон боздошт ва ба Душанбе интиќол дода шудааст,иљозати мулоќот бо наздиконашро намедињанд.

Дар ин бора Њизби нањзати ис-ломии Тољикистон иттилоъ дод.

Бинобар иттилои манбаъ, њам-сари Шерик Карамхудоев - МанижаШањбозбекова, аз масъулини маќо-мот дар мавриди иљозаи дидорби-ниву мулоќот надодан бо шавњарашдар ќароргоњи ин њизб ба журналис-тон шикоят кардааст.

-Ў мегўяд, ки чор моњ боз имко-ни дидор бо њамсарашро надорад.Шунидааст, ки вазъи саломатии ша-вњараш феълан бад буда, имконидидор набудааст. Ва то њол ягонмаќомот ба мактубњои онњо љавобнагардонидаанд.

"Њар маротиба ба њар маќомот

мурољиат менамоем, ваъда медињанд,вале натиља њељ аст. Њар кадом бањо-нањо пеш оварда, имкони дидорбинїнамедињанд. Шавњари ман ягон гуноњнадорад. Ягон ваќт силоњ дар дастнадошт. Мо танњо медонем, ки аз хонабаромада, нопадид гардид, баъдимуддате шунидем, ки масъулини ам-ниятї боздошташ намудаанд. Шавњ-ари ман як одами бечора аст. Ў на биз-несмен асту на ягон лидер, ки ўро боз-дошт намуда, азобаш дода истода-анд",- гуфтааст Манижа Шањбозбеко-ва.

Бинобар иттилои ЊНИТ, ШерикКарамхудоев рўзи 24-уми июл дарљараёни амалиёти неруњои давлатї

дар Хоруѓ боздошт шуда, то њол дарбоздоштгоњ ќарор дорад. Шерик Ка-рамхудоев, бинобар иттилои ЊНИТ, бамуќовимати мусаллањона муттањаммешавад ва "ќарор буд, ки мурофиаидодгоњии Шерик Карамхудоев моњидекабри соли равон баргузор гардад".

Њизби нањзати исломии Тољикис-тон ќазияи боздошти раиси ЊНИТ-родар Хоруѓ сиёсї унвон мекунад. Њик-матулло Сайфуллоњзода, сухангўиЊНИТ, имрўз дар Ќароргоњи марказииЊНИТ дар пойтахт ба хабарнигоронгуфтааст, "мо борњо гуфтаем, ин гунабоздоштњо аз аъзои ЊНИТ пањлуисиёсї доранд".

TojNews

2% 2% 3% 3%

55%

6% 3%

7%

19%

Њиз

би а

грар

ї

Њиз

би д

емок

ратї

Њиз

би и

слоњ

оти

иќт

исо

дї

Њиз

би к

омм

унис

тї

Њиз

би н

ањза

ти и

слом

ї

Њиз

би у

мум

имил

лии

сот

сиал

-дем

окра

тї

Њиз

би с

отси

алис

тї

Њиз

би х

алќї

-дем

окра

тї

Ба

ягон

тои

онњ

о эъ

тим

од н

адор

ам

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 3

ЯК ШАРЊИ СИЁСЇ

аз ЌосимиБЕКМУЊАММАД

Мат

лаб

и ин

гўш

а ан

деш

ањои

шах

сї б

уда,

м

етав

онад

бо

мав

ќеъ

и «Н

игоњ

» м

уѓой

ират

нам

ояд

.i

То омадани табар кунда меосояд...ё нигаронї аз паёмадњои муњољирати корї

Маъмулан њангоме, ки сўњбат аз муњољирони корї ба миён меояд,беш аз њама ба наќши хоси онњо дар њифзи суботи иќтисодї ва иљтимоиикишвар ишора мешавад. Ба иборати дигар, Тољикистони орому осударобидуни сањми муњољирони корї наметавон тасаввур кард. Ин як воќеиятаст. Ба ин далел аст, ки њам сиёсатмадорон ва њам рўњониёни кишвар басуроѓашон мераванд. Ин раванд натанњо бо наздик шудани интихоботираёсати љумњурї рушд хоњад кард, балки тањаввулоти сиёсии пеши рўиминтаќа ва бахусус ба тадриљ рўи сањна омадани насли нави сиёсатма-дорон таваљљуњро ба гурўњњои фаъоли иљтимої ва аз љумла муњољироникорї ногузир хоњад намуд.

Аз сўи дигар, кадом сиёсатмадор ё шахсияти иљтимоии таъсиргузорба худ њаќ медињад, то ба беш аз як миллион шањрванде (интихобкунан-дае), ки њадди аќал се-чор миллионро дар дохили кишвар мехўронад,бетаваљљуњ бошад? Агар њастанд, пас танњо ба фикри манфиатњои мањ-дуди худанд. Зеро як муњољири корї, ки се-чор нафарро мехўронад, басурати табиї бар онњо таъсиру нуфуз дорад. Ин таъсиру нуфуз хушбах-тона ва ё бадбахтона имрўз сиёсї нест, аммо фардо шароит таѓйир хо-њад ёфт. Зеро њоло бо муњољирони корї на танњо гурўњњои сиёсї, балкиљараёнњои мазњабии мухталиф ва њатто ифротї њам сарукор доранд. Дароянда аз тариќи муњољирони кориамон маљмўе аз тањдидњо ва љањонби-нињои мутахосим вориди Тољикистон хоњад шуд. Аммо њоло тибќи маќо-ли мардумї фикр мекунем: То омадани табар кунда меосояд!

Албатта, сиёсат як тарафи ќазияи муњољирати корист. Љанбаи иљти-мої ва ахлоќии он бамаротиб нигаронкунандатар аст. Махсусан, пади-даи бузург шудани фарзандон бе њузури падаронашон дар хонавода ваафзоиши талоќ. Чизе, ки то чанд дањаи пеш муљиби хиљолатзадагии натанњо ду хонавода, балки њатто кулли мањалла мешуд. Аммо њоло чапурост достони талоќро мешунавї. Беш аз нисфи даъвоњои додгоњї ба талоќиртибот мегирад.

Мутаассифона, мушкили кўдакон танњо мањдуд ба масъалаи талоќнест. Хеле фаротар аз он аст. Домани садњо њазорро мегирад. Садњоњазоре, ки ба њузури падар дар хонавода, ба дасти навозишу бозўи зўри ўниёз доранд. Имконоти муосир ва аз љумла тамоси телефони мобелїтанњо ќодир ба рафъи чанд дарсад аз ниёзи амалии кўдакон ба падаро-нашон буда метавонад. Њайфо, ки дар кишвари мо осебшиносии раво-нии кўдакон дар робита ба муњољирати кории падаронашон ба таври љиддїанљом нашудааст. Ин мавзўъ чанд сатњ дорад, вале равшан аст, ки њузурнадоштани падар дар хонавода ва ба дасти модар (зан) афтодани муди-рияти зиндагї аз назари равонї бар њувияти мардонагии фарзандон вамахсусан шањомату шуљоати онњо таъсири манфї мегузорад.

Чаро ки барои фарзандон ва махсусан писарон бењтарин намуна ваулгуи инсони ормонї њамеша падар аст. Падари ќудратманд. Ва ваќтепадар нест ва бори рўзгор ба дўши модаре меафтад, ки бо шикваву оњушеван корњоро пеш мебарад (ва њаќ њам дорад), ба сурати табиї ин рўњи-ёт ба писарон интиќол меёбад ва боиси сустиродагиашон мешавад. Зеробаночор иљрои наќши намуна будан ба модаре (зане) мемонад, кинорозист ва љангу низоаш (агар бо арўси писарашу духтаронаш на-бошад) бо дегу табаќ поён надорад. Агар як тарафи масъалаи талоќба дурии мардон ва махсусан љавонони муњољири корї баргардад,тарафи дигари он ба њамин наќши мењварї пайдо кардани модар(зан) дар хонаводањост. Наќше, ки пештарњо ба дасти мардон буд.Ба ин далел аст, ки њоло бахши азиме аз талоќњо бо назари мусбатимодарон сурат мегирад. Модароне, ки ќаблан эътиќод доштанд, киталоќ арши Худоро меларзонад!

Њоло гўё дигар шудаанд, аз салобату матонати модарї камтарчизе боќї мондааст. Дами даст будани телефон ва гузоришњои му-раттаби модар ба писар ин корро хеле сода кардааст. Бо таќдиридухтарони мардум бозї мекунанд. Онњо бо даст ёфтан ба талоќ бадунболи духтарони (ќурбониёни) навбатї мераванду барои бевањоиљавон марњилаи нави зиндагї оѓоз меёбад, ки љуз ѓаму нигаронї чизидигаре надорад. Зеро имкони пайдо кардани шавњари љавон аз байнрафтааст. Агар нахоњанд, ки зани дуввуму севвум бошанд, пас боядба таќдир тан дињанду њамсарї бо мўйсафедонеро бипазиранд, кињамсоли бобоњояшонанд. Аз назари отифї ва равонї њеч умумиятебайни онњо буда наметавонад. Аммо ба хотири фарзандони зиндая-тими худ ва ё рањої аз таънаву бадномии бева будан, маљбуранд бочунин сарнавишт бисозанд.

Ин дар асл бўњронест, ки паёмадњои номатлуби он дар ояндаиначандон дур домани љомеаро хоњад гирифт. Пас бояд дар бароба-ри шумурдани миллиардњо долларе, ки муњољирони корї ба кишваринтиќол медињанд, ба фикри ислоњи падидањои манфие низ буд, кибо ин раванд иртибот доранд. Мо фаќат ба таври сатњї ба як думаврид ишора кардем ва албатта, мушкил хеле љиддитар ва фаро-гиртар аз он аст, ки гуфта шуд. Њам њукумат, њам ањзобу созмонњо вањам шахсиятњои бонуфузи мазњабї, иљтимої ва фарњангї бояд дарин кор сањм бигиранд. Бо тасмими додгоњ ва таъйини нафаќа (али-мент) кор ба поён намерасад. Шояд, зарур аст, созмонњову бунё-дњое эљод гарданд. Ва муњимтар, бояд дар ин бора ба таври возењуравшан гуфта шавад, то афкори умумї шакл гирад, љомеа заъфњоихудро бишиносад ва шояд хиљолат кашад. Дар ин кор расонањо вамахсусан телевизиону радиои давлатї метавонанд сањми муносибгиранд. Ба фардо гузоштани он маънои дер карданро хоњад дошт.

Кўмаки њуќуќї ба наздикони мањбусонЗИНДОН-2012

Се созмони њифзи њуќуќи башар наздикони мањбусонеро, ки ба мањбаси раќами 23-и шањри Хуљандинтиќол ёфтаанд, бо вакилони дифоъ таъмин хоњанд кард.

Дар ин бора ба TojNews аз Бю-рои њифзи њуќуќи башар дар Тољи-кистон иттилоъ доданд.

Бинобар иттилои манбаъ, сесозмони њифзи њуќуќ, аз љумла,"Маркази мустаќили дифоъ азњуќуќи башар", "Маркази њифзињуќуќи башар" ва "Лигаи занонињуќуќшинос" омодаанд волидайнимањбусонеро, ки ба Хуљанд аз шањ-ри Душанбе бурда шудаанд, бо ад-вокат таъмин кунанд.

7-уми ноябр, наздик ба 40 назди-ки ин мањбусон дар назди даромад-гоњи Прокуратураи генералии Тољи-кистон гирдињамої карданд. Назди-кони Садриддин Тошев ва Сунна-тулло Ризоев, мањбусони мањбасираќами 1-и пойтахт, мегўянд, назди-конашонро барои фош карданињодисаи латукўб ва марги мармузи

мањбуси ин мањбас Њамза Икромзо-да ба расонањо, ба мањбаси шањриХуљанд интиќол дода, азият меди-њанд. Бањриддин Тошев, падаримањбус, мегўяд, писараш - Садрид-дин дар як тамоси телефонї ба ўгуфтааст, ки баъди интиќол ёфтаниў ба зиндони раќами 23-и шањриХуљанд "шадидан латукўб шуда,сару рўву баданаш сиёњ ва чашмо-наш варам кардаанд".

Ў мегўяд, ки писарашро гўё ба-рои ба журналистон расонданињодисаи латукўб ва марги мармузиЊамза Икромзода дар моњи сентябр"муљозот кардаанд". Мањмурод Ри-зоев, сокини ноњияи Њисор, дар яктамоси телефонї ба TojNews гуфт,писараш - Суннатулло Ризоев, кињамчунин, дар мањбаси раќами ав-вали пойтахт нигањдорї мешуд,дирўз аз писараш фањмидааст, киўро низ ба зиндони 23-юми шањриХуљанд интиќол додаанд. МањмуродРизоев мегўяд, писари ў низ маври-ди латукўб ќарор гирифтааст.

Бино ба наќли Мањмурод Ризо-ев, писараш ба ў телефонї гуфта-аст, кормандони мањбас ўро латукўбкарда, гуфтаанд, "шумо моро фурў-хтед, ба газетањо дар бораи маргиЊамза Икромзода хабар додаед".Номбурда мегўяд, талаб дорад, киба писараш ёрии тиббї расонанд вањодисаи латукўби мањбусон одило-на тањќиќ шавад.

Моњи октябри соли љорї бо су-пориши Президент Эмомалї Рањ-мон тафтишоти ќазияи марги ЊамзаИкромзода ба уњдаи Прокуратураигенералии Тољикистон вогузор шуда,

ИЛЊОМИ ЊАФТА

Албатта, сиёсат як тарафи ќазияи мўњољирати корист. Љанбаи иљтимої ва ахлоќии онбамаротиб нигаронкунандатар аст. Махсусан падидаи бузург шудани фарзандон бењузури падаронашон дар хонавода ва афзоиши талоќ.

...МО ЗИ НАСЛИ ИНТИЗОРЕМИнтизори талху мавњуме, ки дар анљоми онЃайри лабханди ѓамолуде ба њастї, маърифат нест.В-он чї мо уро ќаноъат ном кардемЃайри эњоси њаќорат нест, пеши душмани зўр.

Мо аз он ќавмем, ки дар тули торихЃусса мехўрданду мегуфтанд"Оњ, ин ќадар ширин аст!"Аљзи худро хоксорї ном мебурданд,Тарси худро одамият.

Соддадил ќавме, ки як умрМурда-мурда зиндагонї карда, мемурданд.Дарки ман аз њикмати дунё њамин аст...' Сиёвуш

гуфта мешуд, парвандаи мазкур тањ-ти назорати шахсии Шерхон Салим-зода, прокурори генералї ќарор ги-рифтааст.

Ин дар њолест, ки ахиран, Про-куратураи назорати иљрои ќонунњодар муассисањои ислоњї натиљаиташхиси ќазияи марги мармузиЊамза Икромзодаро эълон карда,гуфт, номбурда худкушї кардааст.Њамза Икромзода рўзи 20-уми сен-тябр, баъди муноќиша бо масъуло-ни мањбасхона, ба њуљраи љаримавїгузаронида шуда, дар њамон љо бањалокат расидааст. Пайвандонимањбус мегўянд, ки дар баданиЊамза Икромзода осори шиканља, азљумла, изи сўхта, ки бо дарзмолигарм сўзонида шуданаш аён аст,мушоњида шудааст.

Масъулони мањбасхона ин идда-оро рад карда, мегўянд, ин осоризарфи пластикї бо оби гарм аст, кибарои ба кор даровардани дили мањ-бус истифода шудааст. НаздикониЊамза Икромзода роњбари муасси-саи ислоњии №1-и пойтахт РустамТоштемировро дар латукўби ЊамзаИкромзода айбдор медонанд.

Иззатулло Шарипов, роњбариСарраёсати иљрои љазои љиноии Ва-зорати адлияи Тољикистон дар суњ-бат бо хабарнигорон ва наздиконимарњум гуфта буд, Рустам Тоштеми-ров барои ин амалаш танбењ гириф-тааст. Ќаблан Вазорати адлияи То-љикистон гуфта буд, ки доѓњои сўхтадар бадани Њамза Икромзода осориасбоби тиббии дефибриллятор аст.

Юсуф АБДУРАХИМЗОДА

Нигаронї аз афзоиши беморони руњї дар ХатлонФОЉИА

Дар шањри Ќўрѓонтеппа масъулин аз зиёд шудани теъдоди мубталоёни беморињои руњї дар со-лњои ахир нигаронї мекунанд.

Сирољиддин Муродов, директо-ри Хадамоти давлатии фаъолиятифарматсевтии вилояти Хатлон, ни-њоде, ки ба ворид намудани доруњоипсихотропї ва наркотикї машѓуласт, мегўяд, таассуфовар аст, кисолњои охир шумораи беморињоируњї дар ќаламрави шањру навоњиивилояти Хатлон зиёд шудааст.

"Тайи ду-се соли охир маводњоидорувории психотропї ва наркоти-киро ба андозаи 20-30%-и зиёд во-рид намуда истодаем, ки ин худ гу-воњи афзоиши талабот ба ин навъидоруњо мебошад",- мегўяд Њилолид-дин Муродов.

Дар шароити имрўза истифодаиин навъи доруворињо барои табоба-ти маризињои руњї бењтарин ваосонтарин роњ ба шумор меравад.

Ин дар њолест, ки Акрам Давла-тов, сардухтури Беморхонаи бемо-

ноќисулаќлро зиёд мушоњида меку-нанд.

Амонљон Мањкамов, сокини шањ-ри Кўрѓонтеппа, мегўяд: "Ба назармерасад, ки теъдоди нафарони муб-талои касалии руњї, ки бе назоратмондаанд, рўз аз рўз афзоиш меё-бад. Ваќтњои охир дар маркази шањ-ри Ќўрѓонтеппа, махсусан, наздибинои Мењмонхонаи "Ќўрѓонтеппа"беморони руњї зиёд ба назар мера-санд. Бисёр мушоњида кардам, ки иннафарон ба роњгузарон тањдид ме-кунанд, баъзан зарар њам мерасо-нанд.

Дар баробари ин, њар куљое, кирост ояд, бо сарулибоси чиркин,мисли майзадањо, хоб мекунанд, киба симои шањр латма мезананд".

Бинобар гуфтаи масъулин, ит-тилоъ дар бораи теъдоди нафаро-ни руњан бемор ба ќатори иттилоо-ти сиррї шомил мешавад ва фошкарда намешавад.

Рустами САФАР

рињои руњии вилояти Хатлон, мег-ўяд, беш аз як сол дар ин вазифакор карда, ин тамоюлро њис накар-дааст.

Бино ба гуфти ў, иллати аслиизиёд гардидани талабот ба доруњоипсихотропї ва наркотикї, бењтаршудани шароити табобат дар њамаимарказњои беморињои руњии вило-ят мебошад.

"Агар теъдоди нафарони гириф-тор ба беморињои руњї зиёд мегар-дид, њамаи мо инро мушоњида ме-кардем. Чуноне ки дар кўчањо мушо-њида мекунем, шумораи гирифторо-ни ин маризї чун солњои ќаблї муъ-тадил мебошад",- изњор дошт даридомаи суханрониаш Акрам Давла-тов.

Аммо сокинони шањру навоњиивилояти Хатлон мегўянд, ваќтњоиахир дар кўчаву хиёбон нафарони

№34 (310), 14-уми ноябри соли 20124Он солњо сокинон бо хару ароба дар сари љумаки об навбат поида,зарфњову бочкањояшонро об пур карда, барои эњтиёљоти рўзгорашон

истифода мебурданд. Алњол ин мушкилиашон ќисман њалли худро ёфтааст

ЗЕБОТАР АЗ ХУРОСОН,ДУРТАР АЗ ВАЊДАТ

Маркази ноњия - шањри Данѓарабарои муќоиса зеботару бузургтар азмаркази ноњияи Хуросон аст, ки агардилхоњ нафар аз канори роњи Душан-бе - Ќўрѓонтеппа гузарад, онро меби-над. Аммо дар муќоиса ба марказиноњияи Вањдат - шањри Вањдат он на-зарногиру хурд ва чандон рушднаёф-та менамояд.

Аз соли гузашта то ба имрўз ба-рои мумфарш кардани роњњои ма-њаллї, роњњои автомобилгарди Данѓ-ара - Восеъ ва Данѓара - Темурма-лик ду корхонаи санг ва мум (асфалт)фаъол аст. Алњол 35 - 40 дарсадироњњои мањаллї, як ќисмати роњи Да-нѓара-Восеъ пурра мумфарш шуда-аст. Мумфаршкунии 60 - 65 дарсадидигари роњ ба оянда вогузошта шу-дааст. Роњи Данѓара-Темурмаликбошад, аз дењаи Ѓарѓараи ноњияи Да-нѓара то дењаи Фалњободи љамоатиКангурти ноњияи Темурмалик барасари равуои зиёди мошинњоињаљмаш калони боркаши чинї фурўрафта, дар он пасту баландињои зиё-де пайдо шудааст, ки ин ба сокинониноњияи Темурмалик ва Балљувондушворї ба бор овардааст. Ин моши-нњои боркаш то пули навбунёд мера-ванд. Аз њамин сабаб, мумфаршку-нии ин масир низ ба оянда гузошташудааст.

ПУЛИ АСАДУЛЛО ЃУЛОМОВДењаи Фалњободи љамоати Кан-

гурт - ватани бобоии собиќ муовиниаввали сарвазири Тољикистон марњ-ум Асадулло Ѓуломов аст. Ин дења-ро як сойи калон аз роњи автомобил-гард људо мекунад. Бо ташаббусимарњум як ширкати чинї бо љалби му-тахасисони чиниву тољик пули бузур-ги оњану бетониеро бунёду васл ме-кунад. Пул таќрибан 100 метр дарозїдорад ва корњои сохтмонї дар он 65дарсад иљро шудаанд.

Алњол дар ин сой об кам аст,аммо дар бањорон њангоми боришусел он аз маљрои худ баромада, гу-заштан аз як соњил ба соњили дигар-ро душвор мегардонад. Алњол аз инсой имконияти бо мошин гузаштанимкон надорад. Барои сокинон танњояк пули оњании камбар хизмат расо-нида истодааст, ки он њам солњои пешбо иќдоми марњум Асадулло Ѓуломовбунёд шудааст. Аммо ин пул тайисолњои охир бар асари боришу сел-хезї ва баланд хестани сатњи оби сойќисман хароб гардидааст.Эњтимолиаз истифода баромадани он вуљуддорад. Дар ин русто аксарияти соки-нон аз марњум Асадулло Ѓуломов банекї ёд меоранд.

КЎЧАИ КАРОМАТУЛЛОАњолии Данѓара чун дигар со-

кинони кишвар дар зиндагии њамар-ўзаашон таќрибан дигаргуние надо-ранд. Њамон мардуми ќатории тољикњастанд. Аз њар хонаводаи дењањоигуногуни он аз 2 то се нафар дар му-њољирати мењнатї дар Русия ќарордоранд. Шуѓли асосии сокинони онасосан ѓаллакорї ва чорводорї ме-бошад.

Алњол дар шањри Данѓара як-чанд кўчаву гузар ва аз як кўчаимарказии дароз иборат аст, ки онрост ба ноњияњои Восеъ ва шањриКўлоб мебарад ва аз тарафи чап Да-нѓараи боло ќарор гирифтааст, киин масир ба ноњияи Темурмалик ваБалљувон тўл мекашад. Дар муќои-са роњи Восеъ - Кўлоб нисбати Дан-ѓара - Темурмалик - Балљувон беш-тар бинову иморатњои дуошёнавусеошёнаи гуногун дорад. СамтиДанѓара - Темурмалик - Балљувончандон рушдёфта нест. Дар тара-фи дасти рост агар замини пахта-зор бошад, дар тарафи чапи он якќ-ад рост њавлињои сокинони Данѓа-раи Боло љой гирифтааст. Ин кўчаба исми сарояндаи равоншод Каро-матулло Ќурбонов номгузорї кардашудааст. Дар ин кўча ба љуз се ё чорбинову иморати дуошёнаву сеошё-

на њама њамагї њавлињои якошё-нанд. Дар оянда дар назар аст, кидар ин кўча низ бинову иморатњоиистиќоматї ва маъмурии баландо-шёна сохта шаванд.

ДЕЊАИ ПРЕЗИДЕНТМањаллаи собиќ Бошбулоќ, ки

алњол Рахшонзамин номгузорї шу-дааст, аз интињои кўчаи Мирзо Тур-сунзода оѓоз шуда, то дењањои Ху-шобак, Алиљон ва Паркамчї тўл ме-кашад. Рахшонзамин зодгоњи пре-зиденти Тољикистон Эмомалї Рањ-мон аст. Дар кўчаи Мирзо Турсун-

зода њавлии президент ва барода-ри ў Нуриддин Рањмонов љой гириф-таанд, ки хонањои дар он сохташу-да замонавианд, аммо чандон бо-шукуњ нестанд. Аз давру бари он хо-нањои заминии сокинон - њамсояго-ни онњо љойгир аст. Чанде ќабл дарВАО хабар пањн шуда буд, ки гўёхонаи президент оташ гирифтааст.Бархе тахмин мезаданд, хонаи пре-зидент не, балки дар хонаи барода-ри ў Нуриддин сўхтор ба амал ома-дааст. Ва дар хонаи сўхташуда бу-нёди Ќасри фарњанг оѓоз ёфтааст.

Аммо сокинон ё худ њамсоягонипрезидент мегўянд, агар сўхтор ме-шуд, дар мавриди аввал мо огоњ ме-шудем, мо дар ин љо зиндагї кардаягон сўхторро надидем. Ќасри фа-рњанг њам дар хонаи сўхташуда не,балки 200 метр аз он поёнтар оѓозшудааст, ки корњои сохтмонї дар он65% анљом дода шудааст. Дурустїин гуфтаи сокинони кўчаи МирзоТурсунзода њангоми дидан аз Ќасрифарњанг собит шуд.

БЕОБИИ ДЕЊЌОНОНСолњои пеш ваќте ба Данѓара

меомадем, мардум мушкили даст-

Достони Данѓара

Солњои пеш њам ба Данѓара мерафтам. Аммо он солњо гардиши куллие дар рушду нумуъи ноњиява сокинони он рух намедод, ки рўи ќоѓаз биорам. Акнун ин имконият даст дод.

Бо гузашти 20 сол аз соњибихтиёрии Тољикистон дар ноњияи Данѓара ва сарвари давлат шуданинамояндаи ин ноњия корњои сохтумониву роњсозї вусъати тоза касб кардааст. Данѓара дар мудда-ти 20 сол таќрибан аз дигар њамсояноњияњо ё ноњияњои дигари Тољикистон чандон фарќ намекард.Яъне дар як сатњ ќарор дошт. Солњои пеш маркази ноњия чандон ободу зебо набуд. Алњол, кимаќоми (статус)-и маркази ноњия аз тарафи Маљлиси миллии МО ЉТ аз шањрак ба шањри Данѓараболо бардошта шудааст, дар он азнавсозиву бавуљудории статуси шањрї оњиста-оњиста заминагу-зорї шуда истодааст...

расї ба об доштанд. Он солњо соки-нон бо хару ароба дар сари љумакиоб навбат поида, зарфњову бочкањо-яшонро об пур карда, барои эњтиё-љоти рўзгорашон истифода мебур-данд. Алњол ин мушкилиашон ќис-ман њалли худро ёфтааст. Ба ќавлимардум, ин душворї бо маблаѓгузо-рии соњибкори мањаллї ЌиёмиддинМаллаев ва њашари тамоми сокино-ни ин русто њалли худро ёфтааст.Аммо як ќисми дигари сокинониноњия то њол аз оби ошомиданї тан-ќисї мекашанд. Њангоми убур кар-дан аз чанд дења бахусус дењањоиПаркамчї, Пушинг ва Ѓарѓара бочашми сар занон, духторон ва писа-ронро бо зарфњо ва бочкањои обгирїдидем, ки мунтазир истода, бонав-бат об пур мекарданд.

Шуѓли асосии мардуми ноњияѓаллакорист, ба ќавли як сокини Рах-шонзамин, данѓарагї буда, ѓалла-корї накардан айб аст. Мардум дарталу теппа ва заминњои њамвор бакиштукори ѓалладонагї машѓул ме-шаванд ва њосили хуб њам ба дастмеоранд, агар сол камбориш наояд.

МАКТАБИ ПРЕЗИДЕНТДар даврони Шўравї дар Рах-

шонзамин њамагї ду мактаб яке №48 ва дигаре мактаби комсомолии№7. Якошёна буданд, алњол дуошё-наанд. Дар мактаби комсомолии №7президент Эмомалї Рањмон, Матлуб-хон Далатов, Абдуљаббор Шириновва дигар мансабдорони ин ноњия хон-даанд. Солњои охир мактаби №2, №8ва литсейи президентї бо як хобгоњинуњошёнаи муљањњаз бо тамоми ша-роити маишии рўзгор барои омўзго-рон бунёд ёфтааст. Ин хобгоњ дар та-моми ноњияи Данѓара ягона бинои ну-њошёна аст. Дар бари он боз як би-нои нуњошёнаи дигар сохта шуда ис-тодааст. Дар оянда дар дењаи Сар-чашма, ки дар болотари Рахшонза-мин љойгир аст, як мактаб ва як боѓ-чаи кўдакон сохта ба истифода додахоњад шуд.

Дар шањри Данѓара соли гузаш-та Чойхонаи бузурги миллии Хуррам-шањр мавриди истифода ќарор ги-рифт, ки он бо наќшу нигори худ љойиистироњату фароѓати сокинон ва мењ-монони Данѓара аст.

ПУЛ БАРОИ РОЊЊОБарои азнавсозии роњњои Данѓа-

ра њангоми баррасї ва тасдиќи со-зишномаи ќарзии имтиёзнок байниТољикистон ва Бонки содироту вори-доти Чин дар Маљлиси намояндагоноид ба таљдиди ќисмати сеюми мар-њалаи аввали роњи автомобилгардиДушанбе - Ќулма, ќитъаи Душанбе -Данѓара Руњулло Њакимов, муовиниаввали вазири молияи Тољикистонизњор дошта буд, ки барои татбиќи инлоиња 53,2 миллион доллар људошуда, аз он 50,5 миллион ќарзи им-тиёзнок ва 2,7 миллион доллар сањ-ми ЉТ мебошад.

Дар доираи татбиќи ќисмати се-юми лоињаи мазкур сохтумону васеъва барќарор кардани роњи Душанбе -Данѓара бо назардошти роњњои дохи-лии шањр ба дарозии 35 километр, якпул, лўлањои обпартои зери роњ бамасофаи 6 километр ба наќша гириф-та шудааст. Ба ќавли Руњуллоњ Њаки-мов таљдиди ин ќитъаи роњ имкон ме-дињад, ки масофаи роњи Душанбе-Вањдат-Данѓара нисбат ба роњи Ду-

шанбе-Ќўрѓонтеппа-Данѓара 83 кило-метр бо назардошти наќби Шар-шаркўтоњ ва аз њисоби ба истифода до-дани наќби Чормаѓзак боз 10 кило-метр наздик мегардад. Дар бароба-ри ин дар ин љо љойњои нави корї таъ-сис ёфта, корхона, нуќтањои фурўшисўзишворї, мењмонхона ва фурўш-гоњњо сохта шуда, мавриди истифо-да ќарор мегиранд.

Айни њол корњои сохтумонї дарду ќисм босуръат идома доранд. Ба-рои иљрои корњои сохтмонї беш аз270 механизми роњсозї, 713 мутахас-сису коргар, аз љумла 321 шањрван-ди Тољикистон сафарбар шудаанд.Воќеан пештар барои рафтан ба Да-нѓара ронандагон аз роњњои пурпечу-тоби хатарноки баланди аѓбањои ма-вљуд дар ин масир мерафтанд. Акнунин аѓбањо моли таърих шудаанд. Ро-нандагон акнун аз наќби Шар-шар вадар оянда аз наќби Чормаѓзак масо-фаро кўтоњ карда, ба манзили муродмерасанд. Данѓарагї будан хуб аст!

ЧОЙХОНАИ МИЛЛИИ «ХУРРАМШАЊР»

ПУЛСОЗЇ ДАР ДЕЊАИ ФАЛЊОБОД

КЎЧАИ КАРОМАТУЛЛО ЌУРБОНОВАбўалї НЕКРЎЗОВ

Зодгоњи президент чї тавробод мешавад?

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 5

МАВЌЕЪ

Эњтимоли сўиќасд ба роњбарони «Гуруњи -24» ва «Ватандор» вуљуд дорад?

«Розњои пинњон»-иљаноби ИКС

"Утюг" - и Худо.Кї бояд дарзмол шавад?

Мат

лаб

и ин

гўш

а ан

деш

ањои

шах

сї б

уда,

м

етав

онад

бо

мав

ќеъ

и «Н

игоњ

» м

уѓой

ират

нам

ояд

.i

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО

7-уми ноябр Инќилоби Кабири Сотсиалистии Октябр 95 - сола шуд. Дар натиљаи ин инќилоб Иттињоди Шўравїё СССР яке аз ќудратњои љањонї ба вуљуд омад, ки Тољикистонро низ дарбар мегирифт. Дар замони бозсозиигорбачёвї империяи Шўравї шадидан аз тарафи нерўњои демократї танќид мешуд ва инак, 20 сол аст, ки СССРнест ва ба љои он 15 кишвари собиќ Шўравї мустаќил шуданд. Даврони шўравиро бо пуриву сериаш мардуме, кион замон зистаанд, ба ёд меоранд. Дар харитаи љањон кишваре бо номи Тољикистон њам мањз дар замони Шўравїба вуљуд омад. Њамзамон дар замони Шўравї сарзамини таърихии тољикон сахт "тањрири таърихї" дид - Бухо-рову Самарќанд, хати арабиасос аз миён бардошта шуд ва дини мардум "афъюн" эълон гардид. Дар Фейсбукњам ин санаро ба ёд оварданд ва изњориназарњо асосан сари ин суол буданд:

Инќилоби Октябр ба тољикон чї дод?Куруш Суњроб:- Бояд ёдовар шавем, ки амири

Бухоро гарчанд турк буд, вале коргу-зорї ва илм ба форсї/тољикї буд.Эронро њам садсолањо туркон идорамекарданд, аммо ин кишвари кадимифорс - Эрон бимонд. Пас аз инќилобмо давлати худро бой додем ва якпорча заминро аз Бухорои шарќї бамо чун "одолжение" доданд. Like · 5

Билл Њансен:- Табрик бародар! Like · 3Юсуф Юсуфов:- ФУ-У-У. Like · 2Бахтиёр Файзуллоев:- Ња-њаааа… Душманони шўравї

аз алам љои нишаст намеёбед-а :))) Мошўравие доштем, ки аз шањрванди онбудан мефахридем! Шўравие доштем,ки коргару дењќон дар баробари раисќадр дошт! Њайфи он даврону њайфион давлат... Like · 9

Халил Муродов:- Фууууу. Шарм накарда, боз таб-

рик мекунанд. Mo замини аслии тољи-конро аз даст додем. Like · 2

Диловар Ашўров:- Биёед, бачањо, имрўз танњо

ёдоварї кунем, ба хотир орем, кичї зиндагї доштем. Аниќтараш на-сталгия - пазмонї. Чизе набуд,кишвари бузург буд, бидуни дур-ўягї, худнамої, пул ва реклама.Хулоса, њама асл буд, на љаълусохтакорї. Мо њама ифтихор ме-кардем, ки шањрванди ин кишварибузургем. Њарчанд ман диктатурава Сталинро бад мебинам. Ёд до-рам, ки 7 ноябр ба њамдигар гулмедодем ва њама инсони асил бу-дан д, на мисли имрў з анбўњиањолї. Онњоеро, ки имрўзро њам-чун ид таљлил мекунанд, табрикмекунам. Like · 8

Лидия Исамова:- Бигзор, онњое, ки фу мекунанд,

фуяшон ба рўяшон гардад. Зарбул-масали хубе њаст, ба чоње, ки аз оноб мехўред, туф накунед. Like · 8

Марњабо Зунунова:- Ин як давраи том буд, ин таъ-

рихи умумии мо, пур аз ќањрамонї,дастовардњо, албатта, сањафотифољианок буд. Тавре мегўянд, "ка-лимаро аз тарона н аметавонпартофт". Хоњ - нохоњ пазмонї ба-рои кишвари бузург њаст! Like · 7

Фирўз РАЊИМОВ, муњољир:- ЊА! Эњтимоли сўиќасд ба љони чунин роњбарњо вуљуд дорад, зеро њар нафаре

бар зиди нафаре ё гуруње, ки ќудрат дорад, садо баланд кунад, кўшиш мекунад, кибо њар роњу васила ўро танќиду кунад ва љониби дигар ба он кўшад, ки мухолифиинтиќодгарашро аз байн бардорад. Ин амал њатто дар замонњои пеш њам вуљуд дошт.Бубинед, ки чанд моњ ќабл ба љони роњбари гуруњи «Ватандор» сўиќасдеро ташкилкарда буданд, аммо он номуваффаќ буд. Сару садоњо баланд шуда буданд, ки фар-моишгари ин сўиќасд аз Душанбе аст, аммо ин то њол тасдиќи худашро наёфтааст.

Умаралї Ќувватов њоло дар бозињои сиёсї нав ворид шудааст, аммо бисёр ваќтдар телевизион баромад карда, њукумати Тољикистон ва оилаи президентро «бад»мегўяд. Лекин то куљо ў кори киро мекунад, маълум нест. Агар ў њамин гуна баромадкардан гирад ва кор то љое расад, ки дигаронро ба гоме маљбур намояд, яъне сирруасрори онњоро барои мардум ифшо кунад, пас бовар њаст, ки ўро ё нобуд мекунанд,ё ба зиндон меафкананд. Чунки дар Тољикистон нафароне, ки бар зидди њукуматсадо баланд мекунанд, онњоро бо бањонае ба зиндон мепартоянд. Ва ман низ бовардорам, ки агар сарварони ин гуруњ барои њукумат хатарнок бошанд, њатман нисбатионњо чорандешї мекунанд.

Алим ШЕРЗАМОНОВ, сарвари созмони ЊУСДТ дар Бадахшон:- НЕ! Чунки барои њукумати кунунї ќулай аст, ки чунин нафарон њар ќадар

дуртар аз Тољикистон бошанд, дуюм, њанўз хатари воќеї аз шахсони номбур-да барои режим вуљуд надорад. Агар воќеан шахсе барои мављудияти мин-баъдаи режим хатарнок бошад, албатта, ба љонаш хатар хоњад буд. Мисолиравшани чунин сўиќасдњоро, агар ба таърихи навтарини Тољикистон назарафканем, дар мисоли Рањмон Набиев, Сафаралї Кенчаев, Моёншо Назаршо-ев, Отахон Латифї ва дигарон баръало мушоњида карда метавонем. Имрўзњанўз чунин шахси хатарнок пайдо нашудааст. Имрўз бархе нафароне њас-танд, ки барои вуљуди режим хатарноканд, аммо онњо тавонистаанд, ки ботамоми њастиашон њукуматро бовар кунонанд ва иддао доранд, ки даъвоињукуматдорї надоранд. Гарчанде режим ба ин бовар надорад, вале баркано-рии чунин шахсони мўътабари сиёсї паёмадњои пешбининашавандаро ба бормеорад. Аз ин рў, ман мутмаинам, ки чунин "номзад" ба ќатли сиёсї имрўз дарТољикистон вуљуд надорад. Бо итминони комил мегўям, ки барои сарварониин гурўњ ягон нафар сўиќасд намекунад, агар одамони тасодуфї ин амалроташкил накунанд, њиљ ваќт аз љониби њукумат чунин кор сурат намегирад.

Сарвари созмони «Ватандор» Додољон Атовуллоев ва роњбари «Гуруњи 24» Умаралї Ќувватов дар барномаи телевизиони К+ - и Ќазоќистон гуфтанд, ки онњоимрўз њарос доранд. Њароси онњо њам аз ин будааст, ки ба љони онњо шояд сўиќасде сурат гирад. Воќеан, рањбари љунбиши «Ватандор» як маротиба мавридисўиќасд ќарор гирифта, ба мўъљизае љон ба саломат бурда буд. Ин дафъа гўё сўиќасд ба љони Умаралї Ќувватов суръат мегирифтааст. Ин њам дар њоле, ки дартаљрибаи љањонї ва низ Тољикистону шўравиву навин як роњи аз миён бурдани мухолифони њукумат мањз сўиќасд буд. Ин шеваи аз миёни бурдани њарифи сиёсї,бахусус тайи солиёни љанги шањрвандї ва дар кул истиќлолият љой дошт. Дар ин робита «Нигоњ» аз њамсўњбатонаш чунин суол кард:

Тољикистонро кишвари ором мегўянд. Аммо як нигоњи сатњї ба ахборе,ки аз кишвар берун меояд, кофист, то бубинем, ки сол ба сол зиндагї дармамлакат хатарноктар мешавад.

Љое њамсар њамсарро мекушад, њамсоя њамсояро ѓорат мекунад, касеноболиѓро таљовуз мекунад, касе даст ба худкушї мезанад, дар роњњо рўзо-на дањњо садамаи наќлиётї ба амал меояд, ки албатта, бидуни марги ноба-њангоми љавоне, кўдаке ё зану мўйсафеде тамом намешавад.

Як дўстам бо боридани њаќорат ба кормандони БДА наќл кард, ки шабеўро маст сари чамбари мошинаш боздошт карда, ба маркази наркологїбурда, 1, 5 њазор сомониашро кашида гирифтаанд. 1 200 сомонї барои љари-маи давлат ва 300 сомонї барои кадом як эњтиёљот, намедонам, шахсїбошад, пора бошад, ё чї. Дар рўяш гуфтам, ки хубат карданд. Хайрият туродоштанд, то ин ки касеро зада кушї. Њаёти як инсон болотар аз 1 500 со-монї аст. Рафиќам сукут кард.

Пештар ба тасодуф бо корманди БДА дар таксии 3 - сўмаи № 3 нишас-та будам, ки хеле парешонњол буд. Њатто ба ў эътибор надодам, аммо дар-даш зўрї кард, ки худ ба гап даромад: "Э онаи баъзе шофирша…! Шаб якмард маст сари чамбар шишта, ба КамАЗ бархўрд. Медонї, дар мошинашкињо буданд? Фарзандонаш! Худаш ку мурд. Аммо бачањояшро фаќат бобуридани мошин берун овардем. То таъмиргоњ онњоро бо мошини калонкашида бурдем. Бечорањоро берун кашида намешуд. Яке бењуш буд. Дуидигар аз дањшат бо тамоми овоз мегиристанд. Фарзандони худам ба хоти-рам омаданд. Намемурдаму халос… Кадомеро, ки маст ќапидам, онаи зо-рашро нишон медињам…"

Воќеан, ба мошинњайкунии баъзе бемаѓзон нигоњ карда, кас ба дањ-шат меояд. Љилави инњоро Худо нагирад, касе гирифта наметавонад.

Акнун чї тавр гўем, ки амну амонист? Мактаббачањоямон одамкушшудаанд. Як лањза њангоми анљоми дарс дар дари бењтарин мактаб ёгимназия истед. Бубинед, ки бачањо бо њамдигар бо чї лањн сўњбатмекунанд. "Очата…" - ву "ба номи Аллоњ, ме…ку…го…-та" оддитарингапашон аст. Бешак, агар чашми инњоро бандї, модару хоњари худротаљовуз мекунанд. Дар њайрат мемонї, аммо бебањс ин андеша њамсињат дорад, ки аз амалиётњо дар Рашту Помир ин амалиёт муњимтараст. Амалиёти тарбияи насли наврас. Чаро њамчунин таблиѓоте, ки азсессияи 16 мешавад, дар бораи тарбия амалї нашавад? Мантиќан,њамон террористу љинояткори фаромиллї ва наркобарону одамфурў-шон дар ин мактабњо тарбия мешаванд. Бале, хоњ - нохоњ ин майдонаст ва албатта, ба майдон одамони наву љавон меоянд. Аммо ин таврнест, ки як љомеа нозири онњо бошад. Лоаќал дар кўчањо нўхтаи бебан-дубориро метавон кашид?

Чї кунем, ки њатто дар ихтиёри як намояндаи давлат будан њамхатарнок шудааст. Шиканљањову беназмињои милисаву зиндонбонњоробешармона "сафед" кардани маќомот аз поён то боло дида, ангуштињайрат мегазам. Айбро надонї њам хуб коре будааст. Як сол зиёд ме-шавад, ки милисаву зиндонбонњои Тољикистонро "кар њам заду кўр њамзад, пасмонда кулўх њам зад". Созмонњои љамъиятї љор мезананд, ра-сонањо аз доду фарёд љон ба лаб шудаанд, хешовандони ќурбониёндари Прокуратураи генералиро гирифтанд, дар Созмони Милали Мут-тањид коѓазу ќалам намондагист, њатто президент охиру оќибат хоњишкард, ки "шиканља накунед!" Аммо ба кї мегўї? Мўи касе хам намехў-рад. Боз фардо мебинед, ки касеро аз шиканља куштаанд.

Тани аз дарзмол - "утюг" - и зиндонбонњо абгори Њамза Икромзодаљањонро ба дањшат овард, боз њам дарс нашуд. Вале хуб шуд, ки дони-стем: њукумати Тољикистон "утюг" доштааст! Дарзмоли гарму тафсон,ки барои "њамвор" кардани тани инсон истифода мешавад. Аммо…

Ин "утюг" бояд куљои киро дарзмол кунад? Ваќте аз ин ќадар танќидмасъулини њамаи соњањо гардан ѓафс карда, хомўширо ихтиёр карда-анд, намешавад "утюг" - и њукумат ин гарданњоро мулоим кунад? Чїмегўям? "Дузд дуздро дар шаби торик њам мешиносад". Пас ба умедиин сохтор нашуда, буттаро на, Худоро мањкам мегирем. Шояд "утюг" - иЎ њамворињоеро ба вуљуд орад?

Чї кунем, ки њатто дар ихтиёри як намояндаи давлат будан њам хатарнок шудааст.Шиканљањову беназмињои милисаву зиндонбонњоро бешармона "сафед" кардани маќомотаз поён то боло дида, ангушти њайрат мегазам. Айбро надонї њам хуб коре будааст.

Иброњими Адњам:- Ин рўзњои бехудої ва њукумати

шайтон буд.))))) Like · 2Комил Арешов:- Њоло худопарастон дањњо њазор

зиёд шудаанд, аммо хушбахтї - сифр!Like · 10

Иброњими Адњам:- Њоло њам ворисони њамон беху-

доён њукм меронанд. Аз касофатњоион давр њама олуда шудааст ва дањ-солањо зарур аст, ки онро тоза кунем...Like · 3

Бахтиёр Файзуллоев:- Њарчи илоњї аст, дар њама дав-

ру замон илоњї мемонад. Дар замониШўравї њам дар мо намоз мегузош-танд, Ќуръон мехонданд, рўза медош-танд... Њоло мўд шудааст, ки ба масљ-ид мераванд, то ба дигарон худу мо-шини "крутой" - и худро нишон дињанд.Њоло давраи шайтон аст. Гуноњ меку-нанду ин корашонро таъриф меку-нанд... Like · 10

Зулайхо Усмонова:- Зинда бод Инќилоби Октябри

соли 1917 ва он чї ба мардуми ОсиёиМиёна дод! Рўйхат бузург аст: озодиаз амири аблању тарсуи Бухоро, боса-водии саросарї, озодии занон аз

ѓуломї, рушди иќтисодї ва фарњангииминтаќа ва бисёри дигар! Ташаккур бату, њукумати Шўравї! Like · 10

Абдулњай Самадї:- Аз даст додани Бухоро ва Сама-

рќандро табрик мегўед? Ё аз даст до-дани алифбои ниёгони худро? Хуббигўед, дар ин муддати 70 сол њукм-ронии шумо, мо ба куљо расидем?Фаќад занњоямон бењаёю белибосшуданд, тамом. На мутахассис дорем,на ихтирогар. Њоло њам њамон комму-нистон сари ќудрат њастанд. Ба мо чїдоданд? Барќ надорем, љои кор нест.Ба давлатњои исломї назар кунед:онњо боянд, соњиби њама чї шуданд.Эрон мисоли зинда аст. Бо забонимодариятон сухан карданро айб ме-донед, бо забони бегона менависед.Ин аст он чизе, ки онњо ба шумо до-данд ? Аз куштору хунрезию бада-рѓањо њољати сухан нест. Like · 2

Иброњими Адњам:- Шояд њоло мегўед, ки Љаббор

Расулов њаљ мерафт ва котибаш аздумаш китоби намозро гирифта ме-гашт? Like · 1

Файзуллоев Шокир:- Ман дар Иттињоди Шўравї тавал-

луд шудаам, дар СССР! Like · 3Куруш Суњроб:- Таъќиби муллоњо кори Љаббор

Расулов набуд. Мансабдорони Хуљандбоимон буданд. Дар кабинетњояшондарро баста намоз мехонданд. ДарЃарму Кўлоб мардум ба њељ чї эъти-бор надода, намоз мехонданд. Мул-лову "олимпарастї" - ву намоишко-рињо мисли имрўз набуд. Магар њолодар Тољикистон бутпарастї нест? Ис-лом њоло дар ќиёс бо замони Шўравїкамтар шудааст. Like · 6

Фарид Ориён Балхї:- Дар андешањои њамаи шумо

њаќиќате њаст. Лекин мо имрўз боядфањмем, ки гузашта - Шўравї дигарнест. Мо мустаќилем. Бояд барои бењ-буди зиндагї ва рушди давлати худкўшиш намоем. Тољикистонро аз кор-рупсия, мањалчигї, хешутаборбозї,муњољиршавї, оила ва дигар мушкилотозод кунем ва барои ояндањо давлатиободу озодеро бо номи Тољикистонмерос гузорем. Забони тољикиро омў-зем ва ба хати форсї баргардем. Бо-вар кунед, ваќте ба забони русї мена-висед, шарми кас меояд. Зинда бодТољикистони обод ва соњибистиќлол!

№34 (310), 14-уми ноябри соли 20126

НАЌЛИ МУЗОФОТЇ

Ќиссаи бобо вашањри мо

Дар як лањза бињишт ба дузах мубаддал шуд. Наврасони зиёдегулњоро бурданд, хонањоро канданд, арўсњо, њофизњо, раќоссањои

хушхирому бачањои шеърхон танњо дар хаёли ман боќї монданд…

ОБИГАРМАз ДОК-и Душанбе то Та-

вилдара 200 километр роњ мум-фарш шудааст. Вањдату Файзо-бодро зуд паси сар карда, баОбигарм ворид шудем. Дар та-саввури ман Обигарм чунноњияи љангзада њанўз аз со-лњои 90-ум боќї мондааст.Њамсафаронам шифобахш бу-дани оби радонийи Обигармрочунон тавсиф карданд, ки соати7 - 8 шаб буд, аммо мошинронигоњ дошта, аз ин неъмати та-биат бањравар шудем. Оби му-лоими чашмаи шифобахшикўњсор ба њаммом ворид меша-вад. Дар њавз ва зери душ њаро-рати гарм ва нарми об эњсосмешавад. Пас аз чанд даќиќаиоббозї худро бардаму солимэњсос карда, ба тарзи хизмат-расонї эътибор додам. Биноињаммом нав нест. Дохилаш њамбо равшанию санги мармарљило намедињад. Кормандонлибоси ягона надоранд. Нарх-нома нест. Ягона маѓоза сачоќусобун мефурўшад. Ба њар њол,пас аз њаммом чойи гарм меди-њанд.

Мавзеи шифобахши Оби-гарм на танњо дар Тољикистонва берун аз он ягона оби ши-фобахши радоний дорад. Аммоба таври бояду шояд таблиѓ на-мешавад. Чаро дар этикеткаи

ивази 4-5 сомонї боз ноштоњам мекунї. Аммо даромадгоњовезае бо номи мењмонсаро васоати тартиби корї надошт.

Дар Тавилдара осоре азљанг надидам. Њатто нафареробо либоси низомї. Маълумшуд, ки давоми се-чор солиохир аз њудуди ноњия тамомитанку тўпњоро бурун баровар-да, ба як мавзеи сайёњии зебоикўњсори Тољикистон Тавилда-раро табдил додаанд. Воќеанњам дарањои дилфиреби Та-вилдара фасли тобистон дилињар сайёњро тасхир мекунад.

САЙРАМБОНУИ 116-СОЛАДар Тавилдара як нафари

бисёр табаррукро тавсия меди-њанд, ки зиёрат кунед. Ин кам-пири дарозумри водии Рашт, кисоли таваллудаш 1896 мебо-шад, Сайрамбону Мирзоева аздењаи Руботноли Ѓарибон аст.Њамон кампирест, ки моњи майисоли љорї пас аз заминларзадар Тавилдара дастони прези-дентро бўса карда буд.

Дар кулбаи фаќиронаи Сай-

рамбону Мирзоева њамроњи пи-сари 78 - солааш нишастаем,ки унвони њољї дорад. Њанўз за-мони босмачигарии Фузайл-махсумро Сайрамбону аз саргузаронида, шоњиди чандинњаводиси таърихию офатњоитабиї будааст. Дуои ин кампи-ри табаррукиро гирифта, бароњ мебароем.

Котиби љамоати дењоти Та-вилдара Ёќубљон њам аз љан-гњои шањрвандї захм бардош-та, ба њаёти мулкї баргаштааства моро ба мактаби дењаи Ру-ботнол овард, ки аз заминлар-за сахт осеб ёфтааст ва њолопањлуяш бинои нав бунёд ме-шавад. Зумрае аз сокинон банавоњии Панљу Ќумсангир муњо-љир шудаанд. Дуруст аст, ки тосоњиби манзили нав шуданмушкилоте паси сар мешавад.

БОЃУ ОСОРХОНАИМИРЗОШОЊ

Бењтарин навъњои себу нок,чормаѓзу зардолу дар боѓи"Кўњсори Аљам"-и МирзошоњиАкобир дар дењаи Љафри

ноњияи Рашт аст. Ин љавонишоиртабиатро њанўз солњои 90дар Конибодом чун фирорїдида будам.

Дар чорбоѓи Мирзошоњнавъњои хуштамъи себ, нок,чормаѓз ва њатто зардолу пар-вариш меёбад. Аљиб аст, ки дарќитъаи нињолпарварї сари њарќатори нињолњо хум ва ё кўзаиасри гузашта ба чашм мерасад.Аён шуд, ки њоло 1300 дона эк-спонатњои нодирро Мирзошоњљамъ оварда, бинои осорхона-еро дар гўшаи боѓи "КўњсориАљам" бунёд мекунад. Соле пасин мавзеъ ба боѓ ва музейи эт-нографии водии Рашт табдилмеёбад. Зимнан, аллакай дармаркази ноњияи Рашт осорхо-наи этнографии МирзошоњиАкобир мављуд аст. Њамчунин,ў њамроњи фарзандонаш дарњаракати байналхалќии "Slowfood" ширкат намуда, ѓизои со-лим ва анъанањои хўрокпазиикўњистониро нигоњ медорад.Писараш озими Итолиё ба кон-фронси њамин созмон буд.

БЕРЛИН ПАС АЗДЕВОРЊОИ УФТОДА

Бо њадафи иштирок дар се-минари марбут ба оби дарёњоиОсиёи Марказї ба Олмон рањкашидем. Аз Франкфурт то Бер-лин рањорањ ба неругоњи ба-рќии шамолї эътибор додам.Истифодаи оќилонаи шамол.Дар ин кишвар неруи барќ ко-фист, аммо манбањои дигарибарќро њам истифода меку-нанд. Њатто нурњои офтоб барќмедињанд.

Дар Берлин тамошои дево-рњои уфтодаи солњои 90 љолиббуд. Деворе, ки соли 1961 миё-ни Шарќу Ѓарби Олмон бунёдкарда буданд, олами сотсиа-листї ва капиталистиро људомекард. Соли 1989 девори маз-кур уфтод ва Олмон кишвариягона шуд.

Имрўз Берлин шабењи му-зейи таърихї аст, ки 160 осор-хонаро фаро мегирад. Љолибаст, ки даромад ба музей бароижурналистон ройгон аст ва бан-да њам чор музейро бо кортижурналистї ройгон тамошокардам.

Порчањои девори Берлинродар халтачањо ба сайёњон ме-фурўшанд. Ва соњибкорон нус-хаи девлори Берлинро бо на-виштаљоти "Made in China" ме-фурўхтанд.

Хуллас, олами тиљорати ка-питалистї идома дорад.

Умумияте байни БерлинуТавилдара - ду минтаќаи љанг-зада њаст, аммо мењмонсароиБерлин соати 1-и шаб њам бозасту маъмур мизољро интизоршуда, ба хонаи дилхоњаш ка-лидро месупорад. Аммо нархунаво як шаби хоби отели Бер-лин ба 50 евро баробар аст,муодили 350 сомонї. Дар Та-вилдара ба ин маблаѓ расо якмоњ дар мењмонхона зиндагїмекунед. Мавриди роњ, хизмат-расонї, таблиѓу ташвиќи молухизмат фарќияти зиёде чашм-рас аст.

Аммо сулњу амният дар њаргўшаи дунё аз љангу офатњоитабиї болотар меистад.

Аз Тавилдарато БерлинСафаргуфтањо дар доираи лоињаитадќиќоти иљтимої марбут ба њолат-њои фавќулода ва офатњои табиї

собун, сачоќ рамзи Обигармронамечаспонем, њатто сари шоњ-роњ њам реклама мављуд нест.Дар Интернет њам дар бораиОбигарми Тољикистон маълу-моти кофї нест.

ТАВИЛДАРА СОКИТ АСТТаќрибан соати 12-и шаб ба

маркази Тавилдара расидем.Ронандаи такси ба саволи мандар бобати маъмури мењмонхо-на посух дод, ки ў субњ меоядва ба њуљраи дилхоњам дарома-да, истироњат кунам. Воќеанњам, дар ошёнаи дуюм калидидар овезон буд. Онро боз на-муда, вориди њуљра шудам.Шоми Тавилдараро танњо са-дои мављи дарёи Хингоб халал-дор мекард. Маркази ноњияхолї буд.

Чун субњ дамид, бурун ба-ромадам ва сањни њавлї маъ-мурзани мењмонсаройро ди-дам, ки тараддуди тайёр карда-ни ношто дошт. Як шаби хоб 10сомонї арзиш доштааст ва би-дуни ќайди шиноснома вањуљраи хоб онро мепардозї. Ба Зайнудин ОРИФЇ

САЙРАМБОНУ МИРЗОЕВА - КАМПИРИ ДАРОЗУМРИ ВОДИИ РАШТ

РОЊИ КЎЊИСТОН

Бачам, Абдуќодирљон, рўзи шан-бе ба шањр рафта будам.

Боѓеро дидам, роњравњояш ќолин-печ, њама љо гулу гулкорї. Дарвозаидаромади боѓ наќќошї буду дар на-зди дарвоза се марди зарњалпўш бокарнаю сурнайњои ялаќосї. Дар як та-раф роњрави ќолинпечу гулкорї, хо-начањои зиёдеро дидам, љињозонида-шудаву дар дохилашон арўс, мода-раш, хешу табораш ва њофизњою ра-ќоссањо…

Поёнтар рафтам, бачаи љон, мо-шинњои зиёдеро дидам пур аз орд,равѓан, меваю сабзавот, њезум, тап-пак, ангишт, коњ бузу гўсфанд. Дарсару либоси фурўшандањо, ба ќавлибархе аз бачањои ёш, «кайк буксават»мекард. Айнакамро ба чашмонам гу-зошта нарху наворо хондам аз бозорду баробар арзон. Њасту бест накар-даму аз љайбам пули нафаќаамро ба-ровардаму ба фурўшанда гуфтам,бачам, як битончики 5 кг равѓан ди-њед! - Бобо - гуфт фурўшанда - њозирбарои фурўхтан иљозат нест. Калон гу-зарад, баъд мефурўшем!.

Бачаи ман, ки бошї, ваъдаи ома-дани Калонаш соати 8 будааст, ле-кин соати 9 омад. Аз «рас-два» кар-дана монда шудам. Яке буд, ки са-дои карнаю сурнай баланд шуд.Њофизњо дар хондан даромадандуарўсњо дар карашма. Ин ќадшавиюнону намакбариро бубинед. Худоё,тавба! Агар ин манзараро ягон ода-ми аз хориљ омада, назорат кунад,гумон мекунад, ки Амир Олимхономадааст. Охир сару либоси Калонпурра аврупої буду салом доданашмисли «привет», нигоњаш норозиёнава назарногир. Хурдсолон шеър ме-хонданд, њофизон месуруданд, арў-сон таъзим мекарданд, раќоссањомехиромиданд ќиёфаи љиддии ў зар-рае таѓйир намеёфт. Ин њама баъди15 даќиќа анљом ёфт. Аз як дар даро-мад, аз дари дигар баромад…

Зуд ба сўи мошини равѓанфурўшшитофтам. Дидам, ки бонувони зиё-де битончикњо дар даст яке болои ди-гараш даъвои харидорї намуданиравѓанро доранд. Ба ќисме равѓанрасиду ќисме бенасиб монд. Норо-зињо бо лабу лунљи кашол сўи бозормешитофтанд. Хоњиши хариданиорди арзонро кардаму даст ба як хал-таи орд расонидам, ки садои фурў-шанда баланд шуд: «Муйсафед, инорд соњиб дорад, кайњо пулашро до-дагї». Барои картошка, то навбат баман расид, ки тамом шуд.

Дар як лањза бињишт ба дўзах му-баддал шуд. Наврасони зиёде гулњо-ро бурданд, хонањоро канданд, арў-сњо, њофизњо, раќоссањои хушхиромубачањои шеърхон танњо дар хаёлиман боќї монданд… Дар ин боѓи хом-ўшу роњрави хушку холї, ки ним соатќабл афсонаро мемонд, дасти холиюбо ќалби пуралам ќадам мезадам.

Аз маѓоза барои набераам ши-ринї харидаму роњ сўи хонаи духта-рамро пеш гирифтам. Дар назди њав-лии онњо оби зиёде љамъ шуда буд.Хок шавад, пирї! Њарчанд эњтиёткардам, нашуд. Ба оби ифлос афто-даму ѓалтону хезон ба хонаи духта-рам расидам. Худамро ба њаммом,ширинињои бо њавас барои набера-ам харидамро ба ахлоттўда партоф-танд.

Шаб то сањар хобам набурд. Ме-андешидам, ки агар љавон мебудам,ба хонаи Калоншаванда мерафтамумегуфтам, бовиќор бо сарулибосиозода рўзона ќадам задед, бегоњї босарулибоси одї аз зиндагии халќдидан намоеду аз фурўшандањои ра-ставу бозорњо маводи ѓизої хари-дорї намоед, намешавад? То каймасъулон дар бозорњо нархи гўштробарои чашмфиребї 25 сомонї мена-висандї тавре, ки мардум бо нар-хњои навиштатон дар пешонаи дўко-нњои гўштфурўшї бовар намекунанд,ба баромадњои серраќаму ваъдањоиболохонадори Шумо то љое боварїнадоранд!?

Давлати ШОЊЭЪТИБОР

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 7

имрўз Њомидов нест... Шояд фаром-ўшаш карда бошанд?

На, боварам намеояд, шахсе, киду бор раиси вилоят шудааст, на-бояд аз ёдњо биравад.

Чун рўзу њафтаву моњу солро азтаќвим канда намешавад, Њомидов-ро низ аз сањфа ё сафи сарваронивилоят канда намешавад, зеро интаќвими торих аст.

Торихро на шумо, созандагонилавњ ва на каси дигар дигар карданаметавонад, бинобар ин ман дарњайратам, солњои раисии Њомидов-ро ЧЇ ТАВР пинњон медоред. Агархоњед, ки оинаи торих "каљ" нишоннадињаду воќеиятро баён кунад,акси Њомидовро низ овезед. Њаттоагар сабт њам шавад, ки ў мањкумгардида, зарар надорад. Баръакс,зикри љинояту њукми Њомидов дар-сест барои мову шумо, зиндањо.Дарсе, ки таъкид дорад: поятро до-ниста гузор!

Он гоњ оинаи торих аз њаќиќатњарф мезанад. Бовар дорам, раисишодравон байни њаммансабонашљой гирад, касе аз Боло барои инљасорату ташаббус нафареро љазонахоњад дод, чунки Њомидов дигар...на бармегардад ва на дар љойи худбарќарор мешавад.

Ман Њомидовро аз наздик нади-даам ва љонибдораш ва ё њамњиз-баш њам набудам, вале мехоњамњаќиќат бошад, на дурўѓ!

Боз як љузъи аљиберо баста баин тахтаи торих солњои сол мушо-њида дорам ва ба тарзи хушомадутамаллуќи он нафароне, ки ин лав-њро таъсис додаанд, ќоил мешавам.

Ваќте Ќосимљон Ќосимов раиси

Зеро ў имрўз ба аспи мансабипурдабдабаву пурифтихори раисивилоят нишастааст!

Канї кист он љасур, ки дар яклавњ ду расми рангаро ѓунљонад?!

Аммо дар асл раиси имрўзаи ви-лоят, ман бовар дорам, ба ин лавњнигоњ њам намекунад ва эътибор њамнамедињад, ки сурати вай ранга астё акси собиќ раис Ќосимов, вале на-фарон, шояд аз шўъбаи идеологиивилоят, ба хотири "мабодо раисимўњтарам чашмашон ба сурати ран-гаи Ќосимљон Ќосимов афтаду аз мопурсанд, ки чаро дар як лавњ ду рас-ми ранга, чї посух медињем, гуфта,Ќосимовро "беранг" кардаанд.

Аммо фардо Расулзода, маса-лан, сарвазир таъин гардаду ба Ду-шанбе равад ва ба љойи ў, масалан,Ќосимов баргардад, он гоњ бо ин су-ратњо чї воќеа рўй медињад?

Бовар дорам, боз Ќосимов "ран-га" мешаваду Расулзода "беранг".Боз кї медонад: шояд "сарвазир"гуфта, аксашро ба мисли имрўзаранга нигоњ медоранд?

Имрўз дар сохти мансабдорїчизи дигареро мушоњида мекунам.

такроран таъин кардани марњумЊомидов ба мансаби баланд кам-будї набуд? Бале, агар ин тур на-буда, пас чаро Њомидов мањкумшуд? Аммо њеч роњбар ба дили ягоннафар даромада наметавонад вакафолати саддарсада нест, ки ин-сон сањв накунад. Аз тарафи дигар,њамон Њомидов хушомадро ба да-раљаи баланд расонида, боре гуф-та буд: "Мўсафедони мо ваќте банамози бомдод мехезанд, пеш азтањорат аввал номи мўњтарам пре-зидентро ба забон меоранд..."

Кї медонад, шояд имрўз њамдањњо роњбарон чунин чарбзабонїдоранд, вале чун ба танњої раванд,аќидаи дигар доранд...

Бинобар ин, хоњиш дорам,"оинаи таърих"-ро ислоњ кунед, зерорањматї Абдуљалил Њомидов раи-си вилоят буд ва шањрванди Тољи-кистон низ.

Агар ин корро накунед, он тах-таро номаълум гиред, зеро он хушо-мадгўйии шуморо барљаста нишонмедињад.

Муњибуллоњи ЌУРБОН

Аммо фардо Расулзода, масалан, сарвазир таъин гардаду ба Душанбе равад ваба љойи ў, масалан, Ќосимов баргардад, он гоњ ба ин суратњо чї воќеа рўймедињад? Бовар дорам, боз Ќосимов "ранга" мешаваду Расулзода "беранг".

Хомўшии мармузиоппозитсия

Оинаи... КАЉИ торихЧї тавр собиќ раиси вилояти Суѓд Ќосимљон

Ќосимов аз "ранга" ба "сиёњу сафед" табдил ёфтааст?

Чун расман ва рўшод дар ягон љала-са роњбаре президентро танќид на-мекунад, бењтараш, камбуди корронамегўяд, айнан чунин фазо дар ви-лоятњо њам њукмфармост: раиси ви-лоятро њам њеч раиси ноњия ва ёљонишинони раиси вилоят танќиднамекунанд, зеро дар назари онњораиси вилоят беѓалату бехато фаъ-олият дорад. Њамин тавр поёнтарравем, раиси ноњия низ дар ноњияихуд, президент аст ва касе аз раи-сони љамоатњо, муовинонаш ва ё му-дирони шўъба камбудашро нишоннамедињанд, њол он ки њама роњба-рон аз раиси ноњия то президентмисли мову шумо инсонанд ва хатоњам мекунанд. Масалан, дар шањ-ри Исфара ду ним километр дашт-ро ба хотири як бор рўи он давида-ни љипи президент аз рўи хушомадмумфарш кардаанд. Магар ин кориѓалат набуд? Буд, вале нафаре азљонишинонаш љуръат накард,њарфе аз ин хушомади бељо гўяд. Ё

вилояти Суѓд буд, аксаш дар ин тах-та ранга менамуд. Танњо сурати ўранга буд! Гўё аз вай пештар раи-сони вилоят ба мисли Ќосимов фаъ-олияти пурсамар надошта будаанд.

Вале чун Ќоњир Расулзода ба инмаснад нишаст, оњиста сурати ран-гаи Ќосимљон Ќосимовро гирифта,ба љояш акси сиёњу сафеди он кас-ро овехтаанд.

Ќосимљон Ќосимови "ранга"-рономаълум ба "сиёњу сафед" табдилдодаанд ва таъкид карданї њастанд,ки ба расми ранга танњо раиси њози-раи вилоят њаќ дорад. Ба њаминминвол, Ќосимљон Ќосимов низ баќатори "берангон" ё "сиёњу сафедон"даромад.

Албатта, Ќосимов сад дарсадмедонад, ки ўро кї "ранг" дода будукї имрўз "беранг" намуда.

Дар лавњи имрўза дар байни 22(агар Њомидовро њисоб кунем, 23)раис, танњо раиси њозира Ќоњир Ра-сулзода ранга аст!

Дар даромадгоњи бинои њукума-ти вилояти Суѓд лавњеро бо номи"Оинаи таърих", чї тавре дар суратмебинед, овехтаанд ва камаш пон-здањ соли охир ман онро мебинам,ки барљост.

Дар ин тахта дигаргунї дер - деррўй медињад, зеро дар он танњо аксироњбароне, ки ба ин вилоят аз со-лњои сивуми асри гузашта то имрўзсарварї кардаанду мекунанд, овех-та мешаванд.

Ба лавњ наздик мешавам. Чењ-рањои шиносу ношинос... РуфъатЊољиеви овозадор, ки солњои зиёдсарвари вилояти собиќ Ленинободбуд... Темирбой Мирхолиќов... Шод-равон дар вазифањои баланд дарсатњи љумњурї низ ба халќ хидматкарда буд...

Аксарашон аллакай ба ин дунёифонї падруд гуфтаанд ва шояд ду -се нафарашон зиндаанд.

Яке аз раисони вилояти бисёрмашњур ва пуртаззод марњум Абду-љалил Њомидов буд.

Солњои њаштодуму навадумиасри гузашта Њомидов ду бор ба инкурсии раиси вилоят нишаста, ки ингуна такрорнишинї дар мансаб на-сиби њар кас намешавад. Аммо азрўи њукмномаи суд ў љиноят низ со-дир карда будааст ва солњои охириумри хешро дар мањбас гузаронид.

Акси Њомидовро дар байнисобиќ раисони вилоят мекобам...Акси ў дар ин лавњ наѓунљидааст,дурусттараш наѓунљондаанд.

Њафт - њашт сол ќабл низ ба интахта менигаристам ва Њомидовропайдо намекардам ва мегуфтам,хайр, ў мањбус аст ва барои мањкум-шударо дар ќатори ин раисон гузош-тан љасорат нарасидааст, вале

P. S.Чун ин маќоларо менавиштам, нафаре гуфт, ки айнан чунин вазъият

дар Кумитаи телевизион ва радио низ вуљуд дорад.Дар лавњи ин кумита акси Мирбобо Миррањим, ки солњои навадум ва-

зифаи раисии ин кумитаро ба ўњда дошт, дар ќатори роњбарон нест. Пур-сидам, чаро? Гуфт, ки собиќ раис ба мухолифин мансуб будааст.

Гуфтам, аввалаш, ба ин амали раиси имрўзаи кумита Асадулло Рањ-монов бовар надорам, зеро ў худ касбаш рўзноманигорї аст, яъне азшўъбаи идеологї нест, баъд мухолифин маънои љинояткор ё душманронадорад, балки татбиќи як барномаро ба тарзи дигар мебинад.

Аз њама муњимаш агар њамин хел карда бошанд, боз хато кардаанд,зеро то имрўз Мирбобо Миррањим низ шањрванди Тољикистон аст...

ИНТРИГАИ РЎЗ

Баъди ба имзо расидани Созишнома дар бораи маќом ва муњлати њузу-ри пойгоњи 201-уми Русия дар Тољикистон, миёни њукуматњои ин ду кишварњис мешавад, ки фишор болои Душанбе зиёд шудааст. Ин фишорњо, ки ти-бќи сенарияи куњнаи зўроварї ба мардуми дохилу хориљи Тољикистон зарбамезананд, асосан ба тасмими парлумон равона шудаанд, ки воќеан, њолоњам имкон дорад, хилофи интизорињои њар ду љониби ин созишнома, онро батасвиб нарасонад.

Зиёда аз он, аз парлумони Тољикистон аллакай ин талабро кардаанд.Ќишри фаъоли љомеа - љавонон бо як мурољиати дастаљамъї талаб карданд,ки ин созишномаро бинобар љавобгў набуданаш ба манфиатњои миллї имзонакунад.

Созишномае, ки беш аз 7 њазор нафар афсари мусаллањи рус ва ањлиоилаи онњоро бо имтиёзи дастнорасии дипломатї таъмин мекунад, ба бисё-рињо, дар њукумат њам писанд нест. Зиёда аз он, дар њоле ин созишномањузури пойгоњи низомии бузургтарини Русияро дар хориљ аз он мутлаќо рой-гон ба муњлати 30 сол дар њудуди Тољикистон таъмин мекунад, Кремлин,таќрибан, њеч як имтиёзе барои муњољирони кории тољик, ки солњо боз палламуќобили тарозу дар ин бањс буд, доданї нест.

Дар санадњои њусни тафоњум, ки ба шароити будубоши муњољирони корїрабт дорад, муњлати будубоши шањрвандони Тољикистон ба муњољирон ягонимтиёз дода нашудааст. Муњлати будубоши онњо, бидуни ќайди расмї, аз якто ду њафта зиёд карда мешавад, агар ин санадњо ба созишнома табдилёбанд. Магар инро имтиёз номидан мумкин аст? Масъалаи барњам доданибољи содиротии мањсулоти нафтии Русия барои Тољикистон низ дар њаминвазъ ќарор дорад.

Њайате, ки аз Маскав барои њалли ин масъала ба Душанбе њафтае пешомада буд, гўё наомада баргаштааст ва маълум нест, ки ин созишнома кайба имзо мерасад. Дар њоле Њукумати Тољикистон эълон карда буд, ки аз яку-ми ноябр ин масъала њалли худро меёбад.

То ва баъди имзои ин созишнома, њарчанд дар љомеаи Тољикистон ово-зањо дар бораи якбора то 4 сомонї поин рафтани нархи бензин њамаро шо-дикаф карда буд, "Газпромнефт" - ширкати русии воридкунандаи мањсулотинафт ва монополисти асосии бозори маводи сўхт дар Тољикистон нархи сўзиш-вории њаётан муњимро барои мардуми кишвар аз 1-уми ноябр боз њам боло-тар бурд. Њафтаи ахир нархи бензин дар фурўшгоњњои пойтахт аз 6,7 сомонїба 6,9 -7,0 сомонї барои як литр боло рафт.

Ба ин фишорњо баъди 5-уми октябр, дар доирањои алоњида њатто басурати белу шохиву љорўб... тасвир шудани муњољирони кории Осиёи Мар-казї дар "Роњнамои муњољири корї" дар Русияро низ шомил карданд. Њаф-тае пеш Думаи давлатии Русия ќонуни наверо њам ќабул кард, ки муњољиро-ни кориро дар ин кишвар ба супоридани имтињонот на танњо аз забон ваадабиёти рус, балки аз таърихи он низ маљбур месозад.

Якбора баъди хомўшии ќариб яксола миллатгароёни рус бо шиорњои"Чернож... вон из нашей страны!" фаъол шуданд. Аммо чаро њич њизбу сиё-сатмадоре дар Тољикистон зидди имзо шудани созишнома дар бораи тамди-ди 201-уми Русия дар Тољикистон садо баланд накард. Мухолифони Њукума-ти Тољикистон, ки ба саволњои журналистон бо дили нохоњам имзои сана-дњои ахирро миёни Тољикистону Русия бурди дипломатияи рус номид, чарохомўш аст?

Њизбу њаракатњои тољикї, ки худро расман ё ѓайрирасмї мухолифи Њуку-мати Тољикистон медонанду меноманд, ин ќартаро аз чї сабабе бар зиддираќиб истифода намебаранд. Аљиб аст, вале ќулфи дањони оппозитсияи хап-паки тољикро њатто хабари сар аз тан људо шундани Парвиз, боз як муњољирикории љавони тољик дар Русия, низ боз накард. На Њизби нањзати исломииТољикистон, на Њизби сотсиал-демократї, на демократњову на коммунистонњарфе дар ин бора намегўянд.

Руњониёни шинохта, њатто Њољї Акбар Тўраљонзода, ки аз ў шуниданиизњоротро дар ин мавридњо одат кардаанд, сукут ихтиёр кардааст. "Гуруњи24", "Љунбиши миллї" ва "Ватандор", ки ахиран, худро мухолифи ЊукуматиТољикистон эълон кардаанд, аз чї сабабе ин ќартаро ба муќобили њукуматистифода намекунанд. Чаро? Интригаи рўз аст.

Коршиносон мегўянд, далели хомўшии мухолифини Њукумати Тољикис-тон дар ин масъала - дастнигарии онњо ба Кремлин аст.

- Њар кадоми онњо умедворанд, ки Кремлин алтернативаро ба њукуматикунунї аз миёни онњо интихоб кунад. Бадбахтї дар ин аст, ки мухолифинбовар кардаанд, ки бе иродаи Кремлин таѓйири њокимият имкон надорад.Ваќте неруњое, ки худро демократї ва демократ меноманд, дар асл, ба ќону-ниятњои демократї эътимод надоранд, ин воќеан, бадбахтї аст. Шояд, Крем-лин тасмиме бигирад, шояд, не. Дар шароити кунунї фикр мекунам, на танњоМаскав, балки неруњои дигари тасмимгиранда низ аз њукумат дар Тољикис-тон, ба маънои томи ин истилоњ, розиянд,- мегўяд Насрулло Ниёзї, корши-носи масоили сиёсї. Ва илова мекунад, ки оё дар ин шароит ба њизбњоимухолиф эътимод доштан мумкин аст, њар кас бояд худ хулоса кунад.

№34 (310), 14-уми ноябри соли 20128Шояд, хонандаи арљманд, нафареро медонад, ки аз 200 тонна хурмои хайрияи

шоњи Арабистони Саудї дар моњи Рамазон чашида бошад? Наход, масъулинонро бори шоњи салафї гуфта, дар Варзобу Оќсу рехта бошанд?!

Ваќтњои охир ВАО-и давлатї,бахусус, рўзномаи "Љумњурият",ваќте шахсиятеро аз ањзоби сиёсиимухолифи њокимият зери тозиёнаитанќид мегиранд, њамеша чун тўтїяк андешаро такрор намуда, кўшишмекунанд ўро ба хонандагонаш чуншахсе муаррифї намоянд, ки бе-восита аз њисоби грантњои хориљїкор бурда истодааст ва супоришо-ти бевоситаи "хољагони хориљиихуд"- ро иљро мекунад. Ин маќолањоаксаран бо имзоњои мустаор чопмешаванд ва сиёсатмадорон, ањзо-би сиёсї (ба истиснои ЊХДТ, албат-та), адибони машњур, фаъолониљомеаи шањрвандиро ба он гунањ-кор мекунанд, ки бо истифода азгрантњои хориљї ба интиќоди сиё-сатњои њукумат ва мансабдоронидавлатї машѓул шуда, алайњи сох-тори имрўзаи кишвар ба таврирўйрост мубориза мебаранд.Ќањрамонњои ин маќолањо Муњид-дин Кабирї, Њољї Акбар Тўраљон-зода, Муъмин Ќаноат, Барзу Аб-дураззоќќов, Хуршеди Атовулло,Иззат Амон ва дигару дигарон ме-бошанд, ки дар ин ё он масъалаимуњими љамъиятї назари аз њуку-мат фарќкунанда доранд. Масалан,раиси Њизби умумиллии сотсиалдемократи Тољикистон РањматиллоЗойиров мехост рољеъ ба пешни-њоди таѓйирот ба Ќонуни интихобо-ти президент љаласае барпо кунад,аммо муассисае ѓайрат карда, љойљудо накард. Зоиров маљбур шуддар хонааш ин љаласаро баргузорнамуда, Кумитаи тадорукот таъсисдињад. Дар газетаи "Љумњурият" ўротанќид карда навишт: "Фаъолшавїдар арафаи маъракањои муњимисиёсї барои сиёсатбозони алоњи-даи љомеаи мо (манзур њама мухо-лифини ХХДТ) аллакай табиї гаш-тааст. Зеро ин одат барояшон ман-баи даромади безањмат гаштавупардаи шармро аз чењраи онњо дурафганда аст. Чуноне ки гадо дароѓози фаъолияти талбандагї бе-љуръату шармгин аст, вале баъдичанд маротибаи дарёфти пули бе-ранљ ин амалро пешаи якумраќарор медињад. Баъзе сиёсатбозо-ни имрўза њамон гадоро мемонанд,вале пурсишашон боадабона буда,њатто хислати байналмилалї касбкардааст. Њамин ки лањзаи муво-фиќ фаро расид, ин усули тозароистифода мебаранд. Ин гурўњ та-нњо дар давраи муайяни ваќт им-коният дорад, ки аз мављудияти хешдарак дињаду луќмаи барояш њаво-додаро дар шакли гранту ёрињои,ба истилоњ, барои "рушди озодиюдемократия" људошуда аз худ ку-над".

Ё дар маќолаи дигари "Љумњу-рият" боз њам гуё Зойировро "фош"карда, менависанд: "Аслан њузурињарбии Русия дар Тољикистон на бахудашон, балки ба кишварњоигрантдињандаи онњо маъќулу маќ-бул нест. Ин гурўњ манфиати худ-ро танњо дар заъфи Њукумати То-љикистон ва дурии он аз шарикониќудратманд мебинанд. Зеро дар чу-нин њолат грантњои зиёде бо шио-рњои баланди "рушди демократия","эъмори љомеаи шањрвандї", "си-ёсати гендерї","таъмини озодињова њуќуќи инсон" ва ѓайрањо ба киш-варњои заиф ворид гардида… бозберун мераванд. Танњо чанд дар-сади ночизе ба хизматгорони ма-

њаллї мерасаду халос". Муаллифон пайваста дар бо-

раи гранту грантхўрї сухан ронда,ягон бор далел намеоранд, ки фа-лонї аз фалон созмон грант ба дастовардааст. Намеоранд, зеро њам-чунин далел надоранд. Агар ме-доштанд њатман мегуфтанд, валечун далеле нест, бо овардани су-ханњои умумї маќолањошонро"асоснок" мекунанду халос.

БО МАОШ ЧЇ ГУНАЌАСРИ МИЛЛИОНДОЛЛАРАСОХТА МЕШАВАД?

Худо шоњид аст, ки њадафибанда пуштибонї аз Рањматулло

оё гуфта метавонанд, ки дар 21соли истиќлолият кадом роњњоињаётан муњим, корхонаву заводњобе грант сохта шуданд? Оё аз њисо-би буљаи њукумат аќќалан ба ягондења об гузаронида шудааст ё на?

Бино ба омори расмї, тайи 21соли истиќлолият зиёда аз 260 НОБ-и хурду миёна сохта шудааст. Кадо-ме аз онњо бе грантњои хориљї сохташуданд? Бархе аз мутахассисонисоњаи энергетика иброз медоранд, кибунёди НОБ-њои хурд басо зараро-варанд. Барои онњо маблаѓњои њан-гуфт харљ карда шаванд њам, сама-раи хуб намедињанд. Вале хубиионњо дар ин аст, ки њама аз њисоби

ванд? Тибќи омори расмї, њар сол,ба кишвар дањњо њазор тонна молуѓизову доруи хайрия ворид мешавад,ки садњо миллион доллар арзиш до-ранд, вале шумо ягон маротиба, ди-даед, ки аз дар куљо ба барои кї сарфшудани онњо "Љумњурият" гузоришеё њисоботе ба чоп раоснида бошад?Шояд, хонандаи арљманд, нафаре-ро медонад, ки аз 200 тонна хурмоихайрияи шоњи Арабистони Саудї дармоњи Рамазон чашида бошад? На-ход, масъулин аз ќавї будани имо-нашон, онро бори шоњи салафї гуф-та, ба мардуми њанафимазњаби монамедињанду дар Варзобу Оќсу рех-та бошанд?!

Мутобиќи барномаи њамко-рињои Бонки Рушди Осиё ва Тољи-кистон барои солњои 2012 - 2014барои бењтар гардонидани амния-ти энергетикї, инфраструктураироњњо ва рушди бахши хусусї, Чиназ тариќи ин бонк ба Тољикистон200 млн доллар дар шакли кўмакибебозгашт људо карда мешавад.Маблаѓи мазкурро кї ќабул меку-над? Оё ќабулкунандаи онро мо ме-тавонем иљрокунандаи супориши"хољагони хориљї" номем? Ё аз Зой-иров њам талаб мешавад, ки дармаошаш ягон тан аз "худашон"-ро"шинонад"?

Мисолњои оварда ќатрае азбањранд. Вале оё мо метавонемдавлатњои гуногуни грантљудоку-нандаро чун хољагони њукумати То-љикистон муаррифї кунем? Оёњукумати Тољикистон њамчунгрантхўр супориши Бонки Љањонїва Бонки Рушди Осиёро иљро кар-да истода бошад? Ман боварї до-рам, ки агар Њукумати Тољикистонсупориши бонкњои номбурдароиљро мекарду маблаѓњои људошудабе дуздї сарф мешуданд, кайњо То-љикистон тараќќї мекарду марду-маш дар Русия муњољир намешу-данд.

ЉОМЕАРО КЇГРАНТХЎР МЕКУНАД?

Бадбахтона ,имрўз вазъиятеба вуљуд омад, ки касе ба кўмакињукумату масъулини он умед надо-рад ва шояд мањз њамин бетафо-вутї ва бепарвоии масъулин дига-ронро маљбур менамояд, ки бароињалли мушкилоти муњими љамъи-ятї умед ба грантњои хориљї ва кор-фармоёни хориљї банданд. Њаминаст, ки имрўз бењтарин кадрњоимиллии забондону дар хориљтањ-силдида маљбуранд ё дар созмо-нњои хориљї кор кунанд, ё њиљратихтиёр кунанд. Бештари нависан-дагону шоирони мо барои чопи ки-тоби бо хуни дил навиштаашондари дањњо корхонаву ширкатњоихусусиро мекўбанд, ба сафоратхо-нањо ва ташкилотњои хориљї рўмеоранд, на ба вазоратњои фарњ-ангу маориф, ё муассисањои дига-ри давлатї. Шояд минбаъд муал-лифони "Фабрикаи љавоб" ва "Љум-њурият"-ро зарур аст, ки грантњоибарои вазорату муассисањои њуку-матї људошударо њисоб кунандумуайян намоянд, ки онњо асосан бакуљо харљ мешавад ва "њољагонихориљї"-и вазорату мансабдорониалоњидаи мо кист? Вагарна ин корионњо пичинги буз ва гўсфандро ме-монад, ки бо думи чухташ думбаигўсфандро хандидааст.

БА ЉОЙИ ХУЛОСА Чанд сол боз ба мушоњида ме-

расад, ки дар баробари шиорпар-тоињо аз вањдату субот, баъзе азсохторњои њукуматї ё наздик ба он,пинњону ошкоро иѓво меангезанд.

Намунаи баръалои он, фаъоли-яти "Фабрикаи љавоб" аст, ки бо усу-ли кўњнаи аз Лаврентий Берия ме-рос монда њар замон, ба ину онтамѓа часпонида, "душмани халќ"эълон мекунад. Акнун иѓвоњо инсохтор ба сатњи "Љумњурият" расид,ки корест сахт айб, зеро он ягонанашрияи расмии давлати Тољикис-тон аст, ки аз њисоби мардум маб-лаѓгузорї мешавад ва намесазад,ки роњбарияти нави он (сармуњар-рири пешини он Камол Абдурањи-мов чанд рўзи пештар бо шеваи но-зебе аз кор равонда шуд) ба пора-шавии љомеаи Тољикистон, хосадар арафаи маракаи муњими сиёсї-интихоботи президенти ЧумњурииТољикистон роњ дињад.

Дар Тољикистон грантхўр кист:мухолифини сиёсї ё вазорату муассисањо?

ПИЧИНГИ БУЗБА ГЎСФАНД

Зоиров ва ё шахсиятњои дигар нест,ки "Љумњурият" ба "грантхўрї" ва"алайњи давлат кор кардан" мутта-њам мекунад. Ваќте танњо рўзномаирасмии давлатии Тољикистон -"Љумњурият" бе њељ истињола мухо-лифини сиёсї, фархангиёни маш-њур, рўноманигорони маъруф, ё на-мояндагони љомеаи шањрвандиикишварро ба грантхўрї муттањаммекунад ва грантдињандагонро "хо-љагони хориљии грантхўрон" унвонмекунад, пас худи Њукумати Тољи-кистонро, ки пайваста дар бунёдињама гуна иншооту баланд бардош-тани сатњи камбизоатї аз грантњоистифода мебарад, кї ва чї но-мем? Талбандањои расмї?

Њукуматеро, ки 21 сол бо зимо-ми роњбарї дар даст дораду аз мил-лиардњо (!) доллар грантњои давла-ту созмонњои хориљї истифода ме-барад, "хизматгори хољагонихориљї" метавонем номем? Оё ме-тавонем гўем, ки масъулони вазо-рату ташкилотњои давлатии мо су-пориши хољагони хориљии худроиљро карда истодааст? Муаллифо-ни чунин маќолањои вањдатшикан

грантњо сохта мешаванд ва аз худ на-мудани маблаѓњои онњо хеле осонаст. Воќеан, агар маблаѓи зиёде азчунин грантњо дуздида нашаванд, чїгуна мансабдорони мову фарзандо-нашон бо 1,5-2 њазор сомонї маошсоњиби ќасру кўшкњои миллиондол-лара ва автомошинањои 100 њазордоллара мегарданд? Оё бо маошонњо метавонанд дар Ромиту Варзобва љойњои дигар ин ќадар ќасрњои бо-њашамат созанд?

Аз дидани котељу вилла, фа-роѓатгоњњову мошинњои вазиронумансабдорони алоњида, навиш-тањои муаллифони "Љумњурият"ба хотир меояд, ки воќеан ин гуф-таашон ба худи мансабдоронидавлатии мо тааллуќ дорад: "гран-тњои зиёде… ба кишвар воридгардида, танњо чанд дарсади но-чизе ба хизматгорони мањаллїмерасаду халос". Фаќат хизмат-горон неву "хизматгорон".

Воќеан кї кафолат медињад, кигрантњои бузургеро, ки њар сол дав-латњои гуногун барои кам карданисатњи камбизоатї барои Тољикистонљуло мекунанд, дуздида намеша-

Ба наздикї њангоми ба исти-фода додани наќби Шањристон ваоѓоз бахшидан ба бунёди роњиАйнї - Панљакент президенти киш-вар Эмомалї Рањмон иброз дошт,ки барои бунёди роњи мазкур 140млн доллар пешбинї шудааст, киаз ин 100 млн њамчун грант азњисоби Бонки Рушди Осиё ва 14млн аз хисоби Фонди ОПЕК људокарда шудааст. Њиссаи Тољикис-тон дар ин роњ њамагї 26 млн дол-ларро ташкил медињад. Яъне роњимазкур асосан аз њисоби грантиБонки Рушди Осиё, ё аниќтарашаз њисоби Чин сохта мешавад.Њамчунон, ки роњи 90 километраиДушанбе-Пахтаобод низ. Оё моБонки Рушди Осиё ва чинињорояке аз хољагони давлати Тољикис-тон ном бурда метавонем? Њар-гиз не! Зеро грант чун кўмаки бе-бозгашти Бонки Рушд буда, бароикишвари мо ба он хотир људо кар-да мешавад, ки кашшоќ асту им-кони на танњо сохтани роњњо,њатто пеш бурдани иќтисодиётусер кардани мардуми худро на-дорад.

Ба њар андоза, ки муњтољихидматгор бошем, ў бар мофармонраво хоњад буд.

Муњаммад ЊИЉОЗЇ Акрами ХОЛИЌ

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 9Касе дарњол пайдо нашуд, гўяд, ки на, низомиёни рус маќом,дахлнопазирї ё иммунитети дипломатї надоранд, он гуна, ки дарКонвенсияи Вена дар бораи муносибатњои дипломатї омадааст.

"ДАСТОВАРДИДИПЛОМАТИИ РУСИЯ"

5 октябр президентњои Русия-ву Тољикистон - Владимир Путин ваЭмомалї Рањмон дар шароити бо-тантана аз имзо шудани ин созиш-номае, ки аз соли 2008 то он рўзкашол ёфта буд, хабар доданд.Љониби Тољикистон анќариб дар инбора сўњбати рўшане намекард.Воќеан, пас аз часпу талоши 4 солиахир, њарфњо дар бораи "ду говидушої - пойгоњи низомї ва муњо-љират", "замини падару бобо", 300миллион доллари иљорапулї имзоиСозишнома кафидани пуфакро ме-монд. Ба назар мерасид, пару болињама рехт. Мўњлати зиёд не, дар якомади Путин њарфњои болобаландба мифњои Юнони ќадим табдилёфтанд. Вале русњо…

Њар чї хостанд, гуфтанд. Путинњангоми вохўрї бо афсарону сар-бозони пойгоњи 201 бо дили пуризњор кард: "Низомиёни пойгоњи201 аз рўи созишномаи нав ба њай-ати маъмурии намояндагињои дип-ломатї баробар хоњанд шуд". Бењ-тару бештар аз Путин ин мавзўъроёвараш дар расонањо, ба ќавле, бопанљшох ва њарчи баланд бод дод.Дмитрий Ушаков ба расонањо гуфт,ки "сарбозону афсарон аз тафти-шот, боздошти худашону амвола-шон дахлнопазирии дипломатї хо-њанд дошт". Ушаков ба КонвенсияиВена дар бораи муносибатњои дип-ломатї аз соли 1961 њам ишоракард. Аммо он чї рўшан дар ин Кон-венсия зикр шудаву ба он чї дарСозишнома омадааст, пурра муво-фиќат намекунад. Воќеан, имтиёзњаст, аммо на ба дараљае, ки тас-вир мешуд. Бо ин вуљуд, 5 октябррањбарони Русия он гуна сўњбат ме-карданд, ки гўё бар ивази афродисафораташон боз 7 њазор диплома-ти дигар дар Тољикистон пайдо кар-данд.

Ин њам дар њоле, ки матни Со-зишнома њанўз ибтидої аст, дарпарлумон ба тасвиб нарасидааст,яъне њанўз маълум нест, ки ин ни-

њод чї љавоб хоњад дод. Њарчандтарафи дигари масъала вуљуд до-рад: ба мустаќилият ва самимиятипарлумони Тољикистон, ки аксари-яти кул, аз сўи мардум на интихоб,балки аз сўи њукумат таъин шуда-анд, русњо он тараф истанд, худимардуми кишвар бовар надоранд.Ба гумон аст, ки ваќте намояндаго-ни парлумони Тољикистон гўянд,"мо ин Созишномаро дигаргуна ди-дан мехоњем", русњо бовар кунанд.Онњо инро њам кори дасти њукуматхоњанд донист ва таѓйирот дар Со-зишномаро ќабул нахоњанд кард.

Аммо њамин Созишнома њам 7њазор сарбозу афсари русро ќис-ман "дипломат" мекунад. Пас Пу-тин ва Ушаков киро фиреб карданд:мардуми Русияро, ё Тољикистонро?"Пеш аз тўй наќора задан" чї паёмдошт?

Маълум, ба мухолифини Путиндар Русия паём ин буд, ки ў дарТољикистон, дар ќиёс бо Гурљистоннизомиёни русро нигоњ дошта та-вонист, њатто барои онњо "статусидипломатї" гирифт ва русњо то 30соли дигар дар Осиёи Марказї да-ќиќан њузур хоњанд дошт. Агарчиимперияи рус нест, орзуњои он на-мурда, њанўз реалианд ва аз њамамуњим, ин корро фаќат Путин ме-тавонад кунад. Як мушти обдор барўи мухолифинаш буд, ба таъбиридигар, холи сиёсї. Шояд худситоїњам карда бошад, ки дидед, чї хелтољикони саркашро ром кард…

Аммо паём ба Душанбе чї буд,дар њоле ки хуб мефањмиданд, ма-ќоми њатто њайати маъмурї ва фан-нии намояндагињои дипломатї њамгапи кўчак нест ва метавонад баиззати нафси њатто набудаи Ду-шанбе расад? Бо ин вуљуд, тахминмеравад, рањбарони рус хостандбифањманд, ки оё 7 њазор "дипло-мат" - ро мардуми Тољикистон чїтавр мепазирад.

Пас аз ќариб 40 рўз хеле рўшаншуд, ки имзои Созишномаи пойгоњинизомии 201 - ро дар Тољикистонон гуна хуш ќабул накарданд. Ра-

сонањо навиштанд, хуб эътирозкарданд ва бебањс, дар онњо наза-ри бархе гурўњњои љиддї њам баёнмешуд. Аммо дар кул пас аз имзоиин Созишнома њатто дами мухоли-фини њукумати Эмомалї Рањмонњам гирифт. Њам дар Маскав ва њамдар Душанбе касе ин бохт - 30 солидигар тамдид кардани њузури русњодар Тољикистонро наёрист алайњињукумат ва ба нафъи худ истифо-да кунад. Дар кул чунин хулоса шуд,ки њам њукумат ва њам мухолифинињукумат дар Тољикистон ин Созиш-номаро бигзор хуш набошад њам,ќабул карданд. Бигзор 30 сол бо-шад њам, боз як пораи Тољикистондар ихтиёри аљнабиён афтод.

"СУКУТ - АЛОМАТИ ХИРАГЇ"Нуктаи дигаре, ки дар ин як моњ

суол барангехт, хомўшии Тољикис-тон дар баробари "дахолатнопа-зирї ё статуси дипломатї" - и 7њазор сарбозу афсари рус буд.Чаро расонањои дохилї њукуматробарои ќоил шудан ба иммунитетидипломатї барои низомиёни русмавриди интиќоди шадид ќарордоданд, аммо вазоратњои дифовукорњои хориљї хомўш буданд?

Касе дарњол пайдо нашуд, гўяд,ки на, низомиёни рус маќом, дахл-нопазирї ё иммунитети дипломатїнадоранд, он гуна, ки дар Конвен-сияи Вена дар бораи муносибатњоидипломатї омадааст. Фаќат рўзи 9ноябр вазорати дифоъ ба расонањоэълон кард, ки њамчунин маќомронизомиёни рус дар Тољикистон на-доранд. Шарњаш њам хеле соддабуд: агар сарбоз ё афсари рус дарњудуди иншоотњои низомии худљиноят содир кунад, аз рўи ќонун-гузории Русия муљозот мешавад,аммо агар ў љиноятро хориљ аз ининшоотњо содир кунад, тибќи ќонун-гузории Тољикистон ба љавобгарїхоњад шуд.

Зимнан, дар матни Созишно-маи маќом ва шароити будубошипойгоњи Русия дар Тољикистон иннукта рўшан баён нашудааст. Дар

моддаи 13 - и Созишнома гуфтамешавад, ки "бе розигии љонибиРусия ягон нафар аз њайати шах-сии пойгоњ ва узви оилаи ў боздоштнамешавад, ба истиснои боздош-ти онњо дар мањалли судури љино-ят". Акнун суоли дигар халќ меша-вад: њоло Тољикистон мехоњад то батасвиб расидани Созишнома дарпарлумон онро тањрир кунад, ё таф-сири худро дињад?

Воќеан, моддаи 13 - и Созиш-нома, ки њолати њуќуќии њайатишахсии пойгоњи 201 - ро муайянмекунад, норўшанињои зиёд дорад.Нукта ба нуктаи он шарњ мехоњад.Аз њама муњим он аст, ки то куљо якнизомии рус "дипломат" хоњад буд,то куљо як сарбоз ё афсар. Њанўзњодисаи соли 1999 дар Кўлоб фа-ромўш нашудааст. Он замон бароикуштори як љавони мањаллї аз та-рафи сарбози рус маќомоти корњоидохилї ахириро ба милисахонабурданд, аммо низомиёни рус ботанку тўп омада, ўро озод карданд.Он замон "маќоми дипломатї" на-доштанд, ки ин нописандиро кар-данд, пас аз он, ки ба сарбозон худиПутин гуфт, акнун дипломат хоњандбуд, онњо бо мардуми тањљої чїгуна муносибат хоњанд кард? Дар"мањалли судури љиноят" боздошткардани як низомии рус фањмост,аммо дар ин бора огањ карданиљониби Русия чї маъно дорад, ба-хусус агар боздоштшуда умуман багардан нагирад, ки ин љиноятро со-дир кардааст. Кї љинояти ўро со-бит хоњад кард?

Аз тарафи дигар, Тољикистонсукути як навъ ба хирагї монандропас аз он шикаст, ки музокирот сариСозишномаи интиќоли маводинафтї натиљаи дилхоњ надод. Инсанад бояд то 1 ноябр имзо мешуд,аммо њоло ба нимаи дуввуми моњгузошта шуд. Њамон њам ба гумонаст, ки имзо шавад. Агар суханониАмирќул Азимов, раиси Кумитаитартиботи њуќуќї, дифоъ ва амни-яти Маљлиси намояндагон бо расо-нањоро тањлил кунем, ин маънї њам

Низомиёни "дипломат"Чаро Путин "аз пода пеш чанг бардошт"?

бармеояд, ки Созишномаи пойгоњ-ро мехоњанд танњо дар њамбастагїбо Созишномаи интиќоли маводинафтї ва шояд Созишномаи муњо-љират њам ба тасвиб расонанд(Худо кунад, ки муњољири бесоњибњам дар ин бањс бурде кунад, ва-гарна њарфи фоидаи ширкатњоимансуб ба ашхоси вижа мемонадухалос). Гузашта аз ин, генералитаљрибадор эњтимоли додани дах-лнопазирии дипломатї ба русњоробаъид намедонад, зеро дар таљри-баи љањонї њамчунин мавридњоњастанд. Аммо боз њам муњим хо-њад буд, ки бар ивази чї ва ба чїќимате ин имтиёз бояд дода ша-вад? Ин љо чї муомила њаст? (Дарин бора дар шумораи ояндаи"Нигоњ" хоњед хонд).

201 - КАФИЛИ АМНИЯТИТОЉИКИСТОН

Матни кунунии Созишномаимаќом ва шароити будубоши пой-гоњи 201 дар Тољикистон, ки аз сўисомонаи вазорати хориљаи Русиянашр шуд, ба чанд нуктаи хеле му-њим рўшанї андохт. Акнун расмансобит шуд, ки ин Созишнома барои

40 сол аст, аммо аз соли 1993шурўъ мешавад. Дар ин маврид бањайати Тољикистон ањсант бояд би-хонем, ки лоаќал дар ин нукта зи-ракї зоњир карданд, вагарна аз рўибархе овозањо, марказњои ќабулиќарор ба мўњлати њамон 49 солиоянда њам розї будаанд.

Нуктаи дигари муњими ин со-зишнома ин аст, ки њангоми бесу-ботии низомиву сиёсї дар мин-таќа, тањдид ба истиќлолият вањамла ба Тољикистон аз сўи ягонкишвар (ё гурўњи кишварњо), со-змонњои террористї ва ё гурўњњоимусаллањи ѓайриќонунї пойгоњи201 ва нерўњои дигари Русия ме-тавонанд бар асоси мувофиќатифармондењони олї вориди амалшаванд. Ин нукта аз он боз-гўи мекунад, ки агар ягонкишвари њамсоя, масалан,Ўзбакистон ё гурўњи терро-ристие аз Афѓонистон ба То-љикистон њамла кунанд, пой-гоњи Русия аз марзи мо ди-фоъ хоњад кард.

Нуктаи дигари муњимиСозишнома ўњдадорииљониби Русия барои хориљкардани воњидњои пойгоњи201 аз ќаламрави маъмуриишањрњои Ќўрѓонтеппа ваКўлоб тайи 5 соли оянда аст.Он њам ба ин маъно, ки онњоба ягон мањалли дигар кўчхоњанд кард.

Хулоса, дар кул аз Со-зишнома бармеояд, ки буду-боши пойгоњи низомии Ру-сия дар Тољикистон хелесодда шуд ва як гуна кафо-лати таъмини амният даркишвар низ ба зиммаи инпойгоњ афтид. Шояд касешубња дар худи кафилониамнияти мо дорад. Ба њарњол, ин вазъ то куљо кафо-лати рушди як кишвари со-њибистиќлол хоњад буд, су-оли фардост.

Пас аз таваљљўњи расо-нањои мансуб ба Амрико бамасъалаи дахлнопазириисарбозу афсарони пойгоњинизомии 201 дар Тољикис-тон сомонаи вазоратихориљаи Русия - www.mid.ru- матни пурраи ин санадињанўз тасвибнашударонашр кард. Ва бо ин гўё бањамаи бањсњо, ки бахусусдар "Нигоњ" вуљуд доштанд,посухи, ба ќавле, дипломатїдод. Аммо дар асл инбањсњоро на љониби Тољи-кистон, балки худи русњо бамиён андохта буданд, кисуол мешавад: ба кадомхотир? Дар посух ба иддаоирусњо маќомоти Тољикис-тон, бавижа вазоратњоидифоъу корњои хориљїхомўш буданд. Ва боз њамсуол мешавад: чаро?

Фаромарзи ФОЗИЛ

И

н м

атл

аб а

ндеш

ањои

шах

сї б

уда,

бо

мав

ќеъ

и «Н

игоњ

» м

уѓой

ират

дор

ад.

i

№34 (310), 14-уми ноябри соли 201210

Генерали амрикої, сардори бу-зургтарин хадамоти љосусии дунё -СРУ Дэвид Петреус ба љурми хиё-нат ба њамсар аз маќоми худ истеъ-фо додааст. Дар ин бора баъди якрўзи пахши хабари истеъфои нога-њонии генерал расонањои чопи Ва-шингтон иттилоъ додаанд. ГенералПетреус аз љумлаи шахсиятњоимаъруфи ин кишвар буда, дар таъ-рихи ИМА чун генерале ворид шуд,ки љараёни љанг дар Ироќро коми-лан таѓйир ва њатто нерўњои низо-мии ин кишварро аз шармандагииэњтимолї наљот дод. Вале акнун баиттињоми равобити ѓайримашрўъбо занон обрўи худро бохт ва ба ис-теъфо рафт. Гуфта мешавад, киФБР дар пайгирии аъмоли сарва-ри СРУ далелњоеро дар мавридимаъшуќа ва муаллифи тарљумаињоли генерал Пол Бродуэлл пай-до кардааст.

Генерал Петреус, демократияи амрикої ва моШАРЊИ ХАБАРИ №1

Баъди ошкор шудани асрор ге-нерал аввал ба номи президент Оба-ма ва баъд ба зердастонаш дар СРУнома навишт ва гуфт: “Дар 37 солињаёти оилавиам, бо роњ додан баалоќаи номашрўъ ба иштибоњи сах-те роњ додам. Ин гуна рафтор њамбарои њамсарам ва њам барои сарва-ри ташкилоти мо ќобили ќабул нест.Субњи имрўз президент истеъфоимаро пазируфт”.

Бродуэлл њам оиладор ва мода-ри ду фарзанд мебошад. Гузашта азин тавре Washington Post истиноданба манобеъи худ навиштааст, вайномањои тањдидовари электронї баунвони хонуми дигаре ирсол карда-аст, ки бо генерал Петреус таваљљўњ

доштааст. Он зан ончунон тарсида-аст, ки барои кўмак ба ФБР мурољиаткардааст. Асосан тафтиш аз њаминоѓоз шудааст ва ФБР дар љараёнитафтиши номањо ва мукотиботи Бро-дуэлл ба мактубњои ошиќонаи ў багенерал Петреус дучор шудааст.Њоло ФБР он нуктаро њам мавридитафтишу санљиш ќарор медињад, киоё дар љараёни мукотиба хонум Бро-деэл ба асноди сирран махфї њамдаст ёфта буд, ё на. Зеро тарси таф-тишот аз он аст, ки агар аснодимахфї ба журналист расида бошанд,пас яќинан дар ояндаи наздик онњомавзўъи китоби дигари ў хоњанд буд.

Љомеаи демократии Амрико якбори дигар собит кард, ки наметаво-

над ба њар гуна хиёнатњои зануша-вњарї дар сатњи давлат муросо ку-над. Зимомдорони он хуб дарк ме-кунанд, ки њар њарфи хиёнат боисирезиши обрўи онњо мегардад вашўњратњои низомиву амниятї ва ёдипломатї њам наќше дар њифзи инобрў наметавонанд дошта бошанд.Аслан ин як меъёри ахлоќии ѓар-бист, ки шањвати ошкоршуда ба зудїсари шўњратро мехўрад. Аз сўе агарон ишора ба покии ахлоќ бошад, азљониби дигар дар замир ќасос њамдорад. Шахсиятњоеро амсоли гене-рал Петреус танњо бо њамин шањват-парастї метавон муттањам кард ваба карераи шўњраташон хотима гу-зошт.

Фирўз МУЊАММАД

Хабари љузъиёти истеъфои якгенерали машњури амрикої нависан-даи ин сатрњоро ба андеша бурд.Љомеањои демократї барои мо ба дуљињат мавриди писанд нестанд: авва-лан ин ки он арзишњои демократиродар дигар нукоти олам ќурбонии ман-фиатњои худ мекунанд ва аз сўи ди-гар мо ба ин хиёнату фасод он ќадархў кардаем, ки агар 00,1 дар садиарзишњои демократии ѓарбро хоњембипазирем, пас шояд 99% аз хурд тобузурги соњибмансаби тољик ба истеъ-фо равад. Ва касро дањшат фаромегирад: кї моро роњбарї метавонадкунад?

Ин хабар аввал дар њама расонањои маъруфи чопи Амрико интишор ёфт ва баъдан дар сар то сари љањон пањн гардид. Надонам азкадом расона њарф занам, ки онро чоп кард. Шояд агар гўям бунгоњи хабарие намонд, ки онро интишор надода бошад, ба њаќиќатбештари рост ояд.

Русия аз он бим дорад, ки баъди интихоби дубора Обама вазифаи худ хоњад до-нист, мањз то охирин рўзњои салтанаташ ба ин ду бўњрон хотима гузорад. Аз ин рў

аз имрўз ѓояи гуфтушуниди мустаќими Амрико бо Эрон ташвиќ мешавад.

Насрулло НИЁЗЇ

Ба назар мерасад давраи камта-ваљљўњї ба масоили байналмилалечун масъалањои Сурия ва Эрон баанљом мерасад ва баъди интихобимуљаддади Барак Обама дар Амри-ко кишварњои ѓарбї, бахусус Брита-нияи Кабир мехоњанд даст ба иќдо-моти њамоњанг ва љиддї зананд.Аммо ин боз њам аз мавзеъгирии Ва-шингтон вобаста аст. Дар њоле, кидида мешавад ИМА намехоњад даряк љанги наву сермасраф ва тўлонїкашида шавад, давлатњои ѓарбї мек-ўшанд Обамаро мутаќоид кунанд, китаѓйири мавзеъгирии ни кишвар дарќиболи Сурия ба манфиат аст, на барзарар.

Гуфтугўи мустаќими Тењрону Ва-шингтон: оё замонаш фаро расида-аст?

Барак Обама ќабл аз интихоботва баъд њам ваъда дода буд, ки баду масъалаи мавриди кашмакашњоисиёсиву низомї нуќта хоњад гузошт.Вале дар њар ду маврид њам нагуф-тааст, ки барои њалли бўњрон дарСурия ва ё барномањои њастаии Эронмањз аз неруи низомї кор хоњад ги-рифт.

Русия аз он бим дорад, ки баъ-ди интихоби дубора Обама вазифаихуд хоњад донист, мањз то охиринрўзњои салтанаташ ба ин ду бўњронхотима гузорад. Аз ин рў аз имрўзѓояи гуфтушуниди мустаќими Амри-ко бо Эрон ташвиќ мешавад. Пештарин масъала аслан дар доирањои дип-ломатї матрањ намешуд. Зеро њамВашингтон ва њам Тењрон њамвораинро рад мекарданд ва мегуфтандњоло на он марњилаест, ки сари му-коламаи мустаќим андешаронї ша-вад. Аммо аввали њафтаи љорї "Фай-нэншл таймс" сўњбатеро бо муовинивазири корњои хориљии Русия СергейРябков интишор дод, ки мегуфт ба-рои њалли масоили вобаста ба бар-номањои њастаии Эрон Вашингтон ваТењрон бояд мустаќиман сари мизимузокарот нишинанд. Сергей Рябковмулоќоти дипломатии дуљониба са-бабгори хунсо шудани њамлаи Исро-ил ба Эрон медонад. Ин соњибмаќо-ми давлати Русия, ки узви њайатимузокароти 5+1 аст, аз љумла гуфт:"Мо њељ бањсе дар ин маврид надо-рем, вале Русия умедвор аст, ки азмўњтавои музокарот огоњ бошад". Багуфтаи Рябков, дар њоли њозир тало-шњои ѓайрирасмї миёни Эрон ваИМА барќарор аст, "аммо музокаро-ти мустаќим њам мумкин ва эљодифазои солими гуфтушунид барои момушкил эљод намекунад", - мегўяд ў.Муовини вазири корњои хориљии Ру-сия њамчунин гуфт, ки агар Амрикова Эрон мустаќиман вориди гуфтугўшаванд, музокароти байналмилалїниз ба роњи худ идома хоњад ёфт ваин ду метавонанд њамдигарро пурранамоянд. Вай аз музокароти Истам-бул розист ва мегўяд, ки натиљањоион бесобиќа буд ва бояд кўшид, кион аз даст биравад".

Рябков дар андешањои худ дармавриди гуфтушунидњои ѓайримуста-

ќим миёни Тењрону Вашингтон танњонест. Ин гуна овозањо аз ќабл њамбуданд, њарчанд ду љониб онро бадалели ѓайрирасмї будан рад меку-нанд.

Амрико аз љумлаи душманонисарсахти низоми Љумњурии ИсломииЭрон аст. Аз соли 1978, ки инќилобиисломї дар ин кишвар ба пирўзї ра-сидааст, Вашингтон дар фазои сиёсї,иќтисодї ва њатто низомии он љойхолї кард. Баъди ишѓоли сафоратиАмрико аз љониби љавонони инќилобї

барои амалї шудани наќшањои сар-вазири Британия медонад. Њарчандњоло дар бораи барномаи Кэмеронмушаххасан њарф зада намешавад,вале ишора меравад, ки соњибмаќо-ми Британия хостори мавзеъгириишадиди сарвари Кохи Сафед дарќиболи Сурия аст. Шояд сарвазириБритания мехоњад кишварњои Ѓарб якбори дигар сенариёи Либияро такроркунанд. Њарчанд ин бор онњо наме-тавонанд ризояти Шўрои амниятиСММ-ро ба даст оваранд, вале ме-

Сурияву Эрон дартахтаи шоњмоти Ѓарб

ки љиддияте дар пай дорад. Ин чизебуд, ки то ин замон дар Сурия вуљуднадошт ва њамин иќдому њамин тарњ-резии навро Лигаи давлатњои Арабњам пазируфту Туркияву дигар њам-соягони Сурия низ. Пас метавон њадсзад, ки дар моњњои оянда њалќаи му-дофиа барои давлати расмї тангтармешавад ва мухолифон бо ишѓолибештари ќаламрав Асадро водор ё бафирор ё ба таслим мекунанд.

Тибќи гузориши хабаргузорињолоињаи паймони нави мухолифонидавлат аз љониби Арабистони Саудїпешнињод шудааст ва он аз тарафикишварњои ѓарбї пурра пуштибнїёфтааст. Аммо роњи расидан ба интавофуќ осон набудааст. Гурўњњоисиёсиву низомї се рўз бо њам бањскардаанд, то ба ин натиља расидаанд.Гуфта мешавад, ки ба ин иттињоднамояндаи Артиши озоди Сурия низшомил шудааст ва дар музокарот оидба наќши муњими ин артиш зиёд њарфзада шудааст.

Сарварии ин иттињод бар дўушиМуаз Хатиб гузошта шудааст, ки даргузашта имоми яке аз масљидњои сун-нимазњаб дар Димишќ будааст. Аммомоњи июли соли равон баъди он киборњо боздошт шудаву боз озод гаш-тааст, аз кишвар фирор кардааст.Пўшида њам нест, ки чунин шахсонинќилобї мешаванд, зеро њам љабринизом дидаанд ва њам орзуи истиќ-лолияти фикрї доранд. Аммо њолонаметавон пешгўї кард, ки имоми якмасљид то кадом њад метавонад пеш-вои инќилобии як кишвари нооромбошад. Ва боз ин ки на таљрибаиљангї дорад ва на марди сиёсист.

Шояд акнун дигар пешнињоди бе-рун рафтани сарвари Сурия матрањнашавад, чун мухолифон агар нерўгиранд, њамон коре пеш хоњад омад,ки дар Либия рух дод. Ва Обама њаммањз аз њамин тарњ пуштибонї меку-над. Барои Вашингтон ба њељ ваљњкашида шудан ба як љанги сермасрафмувофиќ ба манфиат нест. Ин боз дарњолест, ки поёни њукмронии Асаддида мешавад ва акнун шарт њамнест, ки ин кор бо дасти ѓарбиён су-рат гирад. Аз ду сар мухолифонњамагї дастнишондањои ѓарбанд.Вале он ки Британия мегўяд муноси-бати љиддитар бояд дошт, шоядњамин таъмини мухолифони давла-ти Сурия бо силоњу муњимоти љангїбошад.

равобити дипломатии ду кишвар ба-рњам хўрд ва то ин шабу рўз он бар-ќарор нашудааст. Амрико аз пушти-бонони асосии режими шоњаншоњииЭрон буд, ки баъдан ба дасти не-рўњои исломї сарнагун шуд.

СУРИЯ МАЙДОНИ ОЗМОИШУ ТАЉРИБА АСТ

Вале дар Сурия вазъ дигаргунаба назар мерасад. Ахиран, сарвази-ри Британия Дэвид Кэмерон гуфт, дараввалин мулоќот бо Барак Обама онмасъалањоеро матрањ хоњад кард, кисоле ќабл дар рўзнома буданд, валеба иллатњое аќиб зада шуданд. Аммоон масъалањои байналмилалї њамо-но ањамияти худро гум накардаанд.Ин боз дар њолест, ки Башор Асад якбори дигар олами Ѓарбро њушдор дод:дар сурати лашкаркашї ба Сурия ав-зоъ аз Атлантик то уќёнуси Ором та-шаннуљ хоњад кард.

Шашанк Љоши, тањлилгари пажу-њишгоњи Шоњигарии Британия инти-хоби Обамаро фурсати муносибе

хоњанд роњњои дигарро истифода ба-ранд. Њоло яке аз чунин роњњо санљи-да мешавад. Масалан, таќвияти не-руњои мухолифи режим ва бо ин ва-сила заъиф сохтани он аз дохил аст.Ва љолиб он аст, ки аксари коршино-сон инро тамрине барои Эрон медо-нанд. Тањримњои Ѓарб њоло анќарибмиёншикан барои иќтисоди Эрон шу-дааст ва аз сўи дигар боис гардида,ки норозигии мардум рушд кунад.Њадафи Амрико низ ин буд, ки мар-дум аз дохил ба по хезанд ва низомбо мушкили дохилї андармон шудаметавонад ба хостањои Ѓарб сар фа-рорад. Вале њоло ин ретсепт бояд дарСурия санљида шавад, ки то кадомњад нерўњои дохилї омода ба сарна-гунсозии низом ва бунёди давлатифарогир хоњанд буд, ки аз сўе назмусуботро љорї кунад ва љониби дигармухолифи сиёсатњои ѓарбиён набо-шад.

Ин аст, ки роњи муносиб дарњалли бўњрони Сурия - мусаллањ сох-тани мухолифони низом аст. Онњо

аллакай то љое собит кардаанд, киметавонанд нерўи низомии мавридиэътимод бошанд. То ин шабу рўз Ѓарбдар интихоби роњбари ягона барои ингурўњњои парешон рањгум зада буд вањоло дида мешавад, ки амалан иќдо-моте барои якпорчагии суфуфи онњосурат мегирад. Далели ин њамоишиЌатар аст ва ба назар мерасад њамонмушкили ќаблї тадриљан роњи њалпайдо мекунад. Яъне, мухолифон дарин марњила ба натиља расиданд, киаз як марказ идораву њидоят шуданбењтар аз парешонист. Рўзи якшан-бе дар Доха аз ташкили "Иттињодимиллии неруњои инќилобї ва мухо-лиф" хабар дода шуд, ки њадафи онбарандозии низоми Башор Асад дарСурия аст. Табиист, ин иттињоду иншўроњову боз созмонњои дигар коренаметавонанд анљом дињанд, агаркўмаки хориљї барояшон сарозер на-шавад. Вале њоло, ки њам Амриковуњам дигар кишварњои ѓарбї ва њаммамолики Араб пуштибониву њамо-возї аз он доранд, пас, метавон гуфт,

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 11 Наздикони журналист мегўянд, њар хел иттилоъ дар бораи кї буданисабабгори садма ба онњо расидааст. Тибќи яке аз овозањо, гўё хешигумонбар дар маќомоти корњои дохилї кор мекардааст.

САЛОМАТЇ БОШАД...Искандари Фирўз, журналисти

маъруфи тољик, баъди як моњи дарњолати бењушї бистарї буданаш,њафтаи гузашта ба њуш омад. Ўроаз Шўъбаи эњёгарии Маркази мил-лии тибии "Ќарияи Боло", 7-уми но-ябр ба Беморхонаи Ибни Синоипойтахт интиќол доданд. Исканда-ри Фирўз, љарроњии љигарро пасисар кард ва бинобар зарби сахтхўрдани ќафаси синааш, беш аз сењафта наметавонист мустаќилонанафас кашад.

Хушбахтона, њоло, натанњо бадастгоњи нафасдињии сунъї њољатнест, балки бинобар иттилои на-здиконаш, журналист тавониста-аст онњоро шиносад ва ному наса-башонро бе ягон хато рўи вараќ на-висад. Табибон вазъи сињатии ўромўътадил меноманд. Аммо вазъитафтишотро чандон мўътадил но-мидан номумкин аст.

ТАФТИШОТ БО УСУЛИ ВКД ЉТЊарчанд баъди рух додани са-

дама Раёсати Бозрасии давлатииавтомобилии шањр АйёмиддинРањмидинзода - ронандаи 22-со-лаи "Тойота Ланд - Крузер"-ро, кишоми 9-уми октябр ба сабукравижурналист бархўрдааст, гунањгориасосии садама номид ва њарчандэълон кард, ки нисбати номбурдатибќи моддаи 212, ќисми 2 парван-даи љиної оѓоз шудааст, муфатти-ши парванда Саъдулло Юнусов,мегўяд гумонбари садамаи мазкурНасрулло Шарипов ном шахс аст.

ЧАРО РАЊМИДДИНЗОДАНАСРУЛЛО ШАРИПОВ ШУД?

Дар парвандаи мазкур натанњогумонбар - айбдоршаванда, балкимуфаттиш низ таѓйир кард.

Аслам Таибов, муфаттише, кинисбати Айёмиддин Рањмиддинзо-да парвандаи љиної оѓоз кардааст,аз парвандаи мазкур барканор кар-да шуд. Бо иваз шудани муфат-тиш, Айёмиддин Рањмиддинзода-ро муфаттиши нав - СаъдуллоЮнусов, соњиби "Тойота Ланд Кру-зер" номид, аммо ба гуфтаи ў, ро-нанда ба садама айбдор нест.Чаро?

Чунки мошинро нафари дигарбо номи Насрулло Шарипов идо-ра мекард. Насрулло Шарипов, кимошини Айёмиддин Рањмиддинзо-даро идора мекард, шоми 9-умиоктябр, бинобар иттилои муфат-

тиш, бо худ ягон њуљљати тасдиќ-кунандаи шахсият, аз он љумла,њуљљати ронандагї надоштааст.Номбурда њуљљати муваќќатии со-њиби мошинро ба корманди маќо-мот пешнињод кардааст. Дарњуљљати муваќќатї, акси ронандамављуд нест ва сабаби оѓоз шуда-ни парвандаи љиної нисбати Айё-миддин Рањмиддинзода њам њаминбудааст.

Модоме нисбати АйёмиддинРањмиддинзода, бархато парван-даи љиної оѓоз шудаасту сабабго-ри асосии садама Насрулло Шари-пов, мошинро бе њуљљати даркорїидора мекард, чаро то њол дар озо-дист? Оё ин ки вай корманди ма-ќомотро фиреб додааст, дар ко-декси љиної пешбинї шудааст ёне? Тафтишот ба ин саволњо якпосух дорад: "Гумонбар аз тафти-шот саркашї накардааст ва љабр-дида ба њалокат нарасидааст, азин хотир, ба боздошт кардани гу-монбар њољат намебинад".

Дарвоќеъ, ба тафтишот эро-дњои дигар низ мављуданд.

Фахриддин Зокиров, вакилидифои дигари Љавоншери Искан-дар, мегўяд, тафтишот моддаи 21-и Кодекси мурофиаи љиної, китафтишоти њаматарафа ва объек-тивонаро мефањмонад, вайронкардааст.

- То имрўз дархостњои мо, иљронашудаанд. Маълумоти даќиќ на-медињанд ва дар тафтишот бисёрнофањмињо вобаста ба шахсиятигумонбар рўй дода истодааст.Яъне то имрўз аз тарафи маќомо-ти тафтишот айб эълон накарда-анд. То имрўз њам вай мавќеи гу-монбарро дорад, на айбдоршаван-даро. Мо то њол намедонем, ки даркадом соат садама рух додааст, гу-монбар аз кадом тараф меомад?Тамоми суолњои мо бељавобанд,аз ин лињоз, ба баррасии одило-наи тањќиќот шубња дорем. Њамаиинро ба назар гирифта, мо мехо-њем, ки ба Прокуратураи генералїшикоят барем.

Вакилони дифоъ мегўянд, агармаќомоти њифзи њуќуќ гумонбариин ќазияро аз аввал то њол боз-дошт накардааст, маълум аст, кито ќарори суд ў дар озодї мемо-над, вале итминони комил дорем,ки дар суд мо, њатман, гуноњи ўроисбот хоњем кард.

Дар њамин њол, бино ба гуфтаивакилони дифоъ, парвандаи љиної

нисбати гумонбари ин ќазия 19-уми октябри соли љорї оѓоз кардашудааст. Барои чї маќомот баъ-ди дањ рўзи рух додани садама бахулоса омаданд, ки нисбати Айё-миддин Рањмиддинзода бояд пар-вандаи љиної кушоянд? Чаро ба-рои ќабули ин ќарор дањ рўз лозимшуд? Чї ё кї тўли 10 рўз монеъ бамаќомоти корњои дохилї бароиоѓози парвандаи љиної мешуд?Насрулло Шарипов кист?

ШАРИПОВ НАСРУЛЛО КИСТ?Иваз шудани муфаттишон ва

номи гумонбари ќазия боиси сарусадои зиёд дар бораи шахсияти гу-монбар шуданд. Наздикони журна-лист мегўянд, њар хел иттилоъ дарбораи кї будани сабабгори садмаба онњо расидааст. Тибќи яке азовозањо, гўё хеши гумонбар дармаќомоти корњои дохилї кор ме-кардааст. Тибќи иттилои дигар, гу-монбар писари яке аз генералњоитољик будааст.

Дар њамин њол, Фахриддин Зо-киров, яке аз њимоятгарони Љавон-шери Фирўз, мегўяд, њарчанд, дартаърихи 26-уми октябр, маќомотитафтишотї номи аслии гумонбарисадамаи наќлиётиро эълон дошт,вале то њол шахсияти Шарипов На-срулло барои мо маълум нест. Фа-ќат маълум гардид, ки вай сокини33-солаи ноњияи Рўдакї будааства ба тиљорат машѓул будааст. Ингардишњоро дар ќазияи садамаиИскандари Фирўз, љомеаи журна-листї, боиси коњиши нуфузи маќо-моти корњои дохилї арзёбї карда,аз вазири корњои дохилї генерал-майори милиса Рамазон Рањимовдархост карданд, ки ќазияро тањтиназорати шахсии худ ќарор дињад.

Иттињоди журналистони Тољи-кистон, Шўрои ВАО, Анљуманимиллии расонањои мустаќил (НАН-СМИТ) ва "Медиа-алянси Тољики-стон" дар номаи дастаљамъии худ

навиштанд, ки садамаи наќлиётїбо иштироки Искандари Фирўз бо-иси ташвишу нигаронии љомеаижурналистї ќарор гирифтааст. Дарин мурољиатнома аз вазири ко-рњои дохилии Тољикистон талабдархост шуд, ки тафтиши њодисаимазкурро тањти назорат гирифта,барои воќеъбинона муайян наму-дани љониби гунањгор ва ба љавоб-гарї кашидани ў мусоидат намо-яд.

ТАЊТИ НАЗОРАТИ ВАЗИРБаъди мурољиати љомеаи жур-

налистї ба вазир, 31-уми октябрРадиои "Озодї" аз забони Мањма-дулло Асадуллоев, сухангўи Вазо-рати корњои дохилии Тољикистониттилоъ дод, ки гумонбари њоди-саи садама бо иштироки журна-лист Айёмиддин Рањмиддинзодааст. Аммо баъди ду рўз, 2-юминоябр Вазорати корњои дохилииТољикистон ин иттилоъро дуборарад кард.

Бинобар иттилои расмї, 9-умиоктябри соли 2012, тахминан со-ати 20:10 даќиќа автомашинаи та-мѓаи "Тайота-Ленд-Крузер", раќа-ми давлатиаш 31-16 АК 01 РТ, тањ-ти идораи ронанда Шарипов На-срулло Рањмонович, соли таваллу-даш 1979, сокини ноњияи Рўдакї,љамоати Зайнабобод, ба самти хи-ёбони Рўдакї њаракат намуда, даррў ба рўи "Боѓи њайвонот" бандњои9.2 ва 10.2-и "Ќоидањои њаракатдар роњ"-ро даѓалона вайрон на-муда, суръати њаракатро баландменамояд.

Њамчунин номбура дар њола-ти мављуд будани хатњои уфуќиидутарафа, ки барои људо намуда-ни њаракати воситањои наќлиётїба самтњои муќобил пешбинї шу-дааст, ба тарафи чап гашта, басамти муќобили њаракат мебаро-яд. Дар натиља ба автомашинаи та-мѓаи "Тойота Камри", раќами ќайди

давлатиаш 73-48 АР 01 РТ тањтиидораи ронанда Љавоншери Ис-кандар бархўрд, ки бар асари онжурналист Искандари Фируз љаро-њатњои гуногуни љисмонї бардошт.

Њолатњои дар изњороти Итти-фоќи журналистони Тољикистоннишондодашуда оиди он, ки гўёронандаи автомашинаи тамѓаи"Тойота-Ланд Крузер", раќамиќайди давлатиаш 31-16 АК 01 РТШарипов Насрулло, ки гунањкорисадама мебошад, аз љойи њодисаѓайб зада, ташхиси садамаи на-ќлиётї сохтакорї карда шудааст,тасдиќ нагардид. Баъди содир шу-дани садамаи наќлиётї ронандаиавтомашинаи тамѓаи "Тайота-Ленд-Крузер" дар љойи њодисаќарор дошт.

Оиди њодисаи рўйдода нисба-ти Шарипов Н.Р. бо моддаи 212ќисми 2 КЉ Љумњурии Тољикистонпарвандаи љиноятї оѓоз кардашуда, тафтишоти пешакї идомадорад. Ќайд намудан зарур аст, киШарипов Н.Р. зимни содир наму-дани садама бо худ ягон њуљљатимуайянкунандаи шахсият надоштва бо маќсади ба гумроњї бурда-ни тафтишот худро АйёмиддинРањмиддинзода, ки наќлиёти маз-кур ба ў тааллуќ дошт, муаррифїнамуда, ваколатномаи бо номи ўбударо пешнињод менамояд. Айнизамон шахсияти Шарипов Насрул-ло муайян карда шуда, тафтишо-ти пешакї нисбати ў идома до-рад".

Оё метавон ба ин хабар боваркард? Ё ин иттилоъ низ пагоњ, ёшояд дертар бардурўѓ эълон хо-њад шуд? Ва саволи аз њама асосї- оё метавон бовар кард, ки суддар баррасии ќазия мунсиф хоњадбуд?

Шањлои АБДУЛЛО,Фаридун РАЊНАВАРД

Эњтиёт!ВКД ЉТ «тањќиќ» мекунад!

Тафтишоти парвандаи садамаи наќлиётї бо иштироки журналисти маъруфи тољикИскандари Фирўз, тибќи ваъдаи муфаттиши парванда, то рўзи љумъа, 16-уми ноябри солиљорї пурра анљом ёфта, ба суд ирсол хоњад шуд.

Дар ин бора ба "Нигоњ" Саидбек Фозилов, вакили дифоъи Љавоншери Искандар,писари журналисти љабрдида иттилоъ дод. Ин дар њолест, ки вакилони дифоъ то њолшахсияти гумонбари воќеї ва њатто ваќти рух додани садамаро даќиќ намедонанд.

Вале дар ин бора баъдтар хоњем гуфт. Тавре дар урфият мегўянд, аввал - саломатї!

www.tojnews.org

www.tojnews.org

ИСКАНДАРИ ФИРЎЗ, ЖУРНАЛИСТИ МАЪРУФИ ТОЉИК

№34 (310), 14-уми ноябри соли 201212Ёдрас мекунем, ки Бонки љањонї бо дархости Њукумати Тољикистон

санљиши асосноккунии техникию иќтисодї ва бањодињии таъсири эколо-гию иљтимоии лоињаи Истгоњи барќи обии "Роѓун"-ро ба уњда дорад.

ТАРЊИ МИЛЛЇ

Бино ба иттилои Хадамотиматбуоти Дастгоњи иљроияи прези-денти Тољикистон, дар машваратмасоили вобаста ба вазъи корњоитадќиќотии асосноккунии техникиюиќтисодї ва бањодињии таъсириэкологию иљтимоии лоињаи бунё-ди Истгоњи барќи обии "Роѓун" бар-расї шуд.

Дар љаласа натиљањои вохўриимашваратии навбатии њайати дав-латњои наздисоњилии њавзаи да-рёи Омў барои муњокимаи њисобо-тњои марњилавии корњои тадќиќо-тиву бањодињии лоињаи Неругоњи"Роѓун", ки 6 ва 7 ноябри соли љорїдар шањри Алмаатои Ќазоќистонбаргузор гардида буд, муњокима-ронї сурат гирифт.

Аз љониби Тољикистон мушови-ри президент оид ба сиёсати иќти-содї Фаррух Њамралиев, ки роњ-бари гуруњи Тољикистон дар вохў-рии Алмаато буд, маълумот дод.Њамчунин, Бонки љањонї аз на-тиљаи вохўрии Алмаато директо-ри минтаќавии ин бонк Сарољ Ку-мар Ља ва роњбари бахши энерге-тикаи он дар Аврупо ва ОсиёиМарказї Ранљит Ламек баён наму-данд.

Филлип Де Феликс, ноиби пре-зиденти ширкати "Коен эт Белли-ер", љониби консорсиуми ширка-тњои машваратї, ки тањти роњба-рии ширкати "Коен эт Беллиер"фаъолият доранд, оид ба вазъикорњои тадќиќотии асосноккуниитехникию иќтисодии лоињаи Неру-гоњи "Роѓун", доир ба вазъи корњоитадќиќотии асосноккунии техникиюиќтисодии лоињаи Неругоњи "Ро-ѓун", њамчунин, директори Инсти-тути лоињакашии "Гидропроект"-ишањри Маскав Павел Шестопаловва директори Љамъияти сањомиикушодаи Неругоњи барќию обии"Роѓун" Хайрулло Сафаров изњо-ри андеша карданд.

Роберт Звален, роњбари гуруњиэкспертњои ширкати "Пойри Энер-жи" оид ба вазъи корњои тадќиќо-

Супориши президентоид ба санљиши "Роѓун"

Имрўз Эмомалї Рањмон бо намояндагони Бонки умумиља-њонї, ширкатњои машваратї, сарвазири кишвар Оќил Оќиловва роњбарони вазорату идорањои дахлдор љаласаи машваратїдоир намуд.

тию бањодињии таъсири экологиюиљтимоии лоињаи Неругоњи "Роѓун"аз номи консорсиуми ширкатњоимашваратї ва Рамазон Мирзоев,директори Муассисаи давлатии"Минтаќаи зериобшавандаи Неру-гоњи барќї-обии "Роѓун" њисоботдоданд.

Дар охири љаласа Президентикишвар Эмомалї Рањмон оид бараванди омўзиши имконоти иќти-содию техникї ва таъсири иљти-моию экологии лоињаи Неругоњи"Роѓун" андешаронї намуда, доирба идомаи босамари њамкории сох-торњои масъули њукуматї бо намо-яндагони дахлдори Бонки љањонїва ширкатњои байналмилалиимашваратї дастур дода шуд.

Аз љумла, таъкид гардид, ки ба-рои дар сатњи зарурї баргузор на-мудани вохўрии минбаъдае, ки дармоњи январи соли 2013 ба наќшагирифта шудааст, тамоми сохто-рњои масъул бояд њамкориро вусъ-ат бахшида, барои тањия ва муво-фиќаи њисоботњои навбатии ко-рњои тадќиќотию бањодињии лоињачорањо андешанд.

Дар баробари ин, зикр гардид,ки корњои тадќиќотии асоснокку-нии техникию иќтисодї ва бањо-дињии таъсири экологию иљти-моии лоињаи Неругоњи "Роѓун" ти-бќи љадвали мувофиќашуда бароњ монда шавад ва дар асоси та-дќиќоти байналмилалї, Њукума-ти Тољикистон дар якљоягї боБонки љањонї вобаста ба инлоињаи муњим хулосаи дахлдормебарорад.

Ёдрас мекунем, ки Бонкиљањонї бо дархости Њукумати То-љикистон санљиши асосноккуниитехникию иќтисодї ва бањодињиитаъсири экологию иљтимоиилоињаи Истгоњи барќи обии "Ро-ѓун"-ро ба уњда дорад. Бинобариттилои Њукумати Тољикистон,дар назар аст Бонки љањонї охи-ри соли оянда натиљањои ин сан-љиши эълон намояд.

www.tojnews.org

www.tojnews.org

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 13

Сирки тољик рушд мекунад

Бо ин њаракатњояшон онњо дар ваќти корї даѓалона интизомикориро пурра халалдор сохта, ба суханњои роњбарият умуман гўшнамекардагї шуданд ва бе сабабњои узрнок ба кор намебаромаданд.

Њафтаномаи "Нигоњ" сўњбати вази-ри фарњангро бо хабарнигор чоп кар-дааст, ки дар он вазъи Сирки тољик ни-гаронкунанда бањо дода шудааст. Боин маќсад маъмурияти Сирк оидивазъи имрўзаи сирки тољик маълумотимухтасар пешнињод менамояд.

Мавзўи бањс - 25 нафаре, ки соли2011 аз кор озод шудаанд ва баъдирафтани ин њунармандон гўё Сиркитољик дар њоли таназзул аст, мебошад.

Мутаассифона, ин њолатњое, ки ха-барнигор суол кардааст, баръало но-дуруст буда, бўњтони мањз ва бофтамебошад, чунки соли 2011 њамагї 17 -нафар - 8 нафар мувофиќи моддаи 46,Кодекси мењнати ЉТ аз кор озод кардашуда, 9 нафари дигар бо сабабњои уз-рнок ва бо хоњиши худ аз кор рафта-анд. Танњо 13 нафар аз ин шумора хе-шутабори А. Раљабов мебошанд.

Бо ќарори маљлиси њайати мушо-вараи вазорати фарњанги ЉТ аз 25.02. 2011 сол тањти № 2/4 РаљабовАшур аз вазифаи роњбари Студияињунарњои сиркї сабукдўш карда шуд.Санаи 26. 04. 2011 сол бо хоњиши худва чї тавре худи ў дар ариза нигош-тааст, бо сабаби беморї ва ниёз баваќт барои табобат аз сирки тољик азкор озод карда шуд, ки инро аризаиА. Раљабов аз санаи 26. 04. 2011 солва фармони № 34 аз санаи 26. 04.2011 сол тасдиќ мекунад. А. Раљабовсоли 2003 ба Сирки тољик ќадам ни-њода, ба маъмурияти Сирк як нусхаигувоњномаи студияи њунарњои сиркииш. Тошканди Љумњурии Узбакистон-ро пешнињод намуда буд. Маъмури-яти Сирк ба њама саъю кўшишњоњуљљати аслии ин гувоњномаро надид.Ба њамаи ин нигоњ накарда, А. Раља-бовро бо ин гувоњномаи шубњанок бакор ќабул намуд. Аз соли 2003 то соли2007 дар Сирк ба њайси саркоргардонфаъолият мекард. Соли 2007 бо хо-њиши худаш аз вазифаи саркоргардондаст кашида, роњбарии Студияи њуна-рњои сиркї дар назди Сирки давла-тии Тољикистонро ба ўњда гирифт. Бобаробари роњбари студия шуданаш

тамоми хешутабор ва шиносњои на-здикашро, ки шахсони тасодуфї бу-даанд, њамчун њунаромўз љалб намуд,ки њамсараш - Ситорамоњи Гулањмад,бародари њамсараш - Бегов Бањодурва љиянњояш - Раљабов Мењробош,Мањмадалии Саидљалол, ЉумъахонИззат, Исфандиёри Пулод, МирзоевЉумъахон, Муњиддинов Бењрўз, Рањ-матов Акаљон, фарзандони 5-сола ва7-солааш - Љомї ва Шабнам Бозор-зодањо ва хоњараш Латофат Раљабо-ва аз љумлаи онњоянд.

Соли 2011 баъди аз кор рафтаниА. Раљабов њамаи хешутабораш низнахостанд дар Сирк кор ва фаъолияткунанд, онњое, ки фаъолият мекар-данд, аз рўи хусумати хешутаборї дарсирк бо њар роњу усул мехостанд муњи-ти эљодии сиркро носолиму нооромсозанд. Бо ин њаракатњояшон онњо дарваќти корї даѓалона интизоми кориропурра халалдор сохта, ба суханњоироњбарият умуман гўш намекардагїшуданд ва бе сабабњои узрнок ба корнамебаромаданд. Ин њаракатњои ба-дахлоќона ва ѓайриќонунии онњоромаъмурияти Сирк якчанд маротибарўйпўш намуда, дар якљоягї бо куми-таи иттифоќи касаба кўшиши дар роњирост мондани онњоро кардааст. Бањамаи ин нигоњ накарда, маъмуриятисирк моддањои дахлдори Кодекси мењ-нати ЉТ-ро мадди назар карда, ин шах-сонро аз кор озод намекард. Билохир,кор ба љое расид, ки аллакай дар дохи-ли сирк дар ваќти корї ин шахсон дастба майдаавбошї заданро сар кардандва роњбарият маљбур шуд ба органњоињифзи њуќуќ барои чораандешї муро-љиат намояд. Дар натиља нисбати якеаз онњо - Раљабов Мењроб, ки љияни А.Раљабов буд, парвандаи њуќуќвайрон-кунии маъмурї тартиб дода, бо ќаро-

ри суди ноњияи Фирдавсии шањри Ду-шанбе љарима баста шуд.

А. Раљабов ба њамаи ин ќаноатнакарда, аз камфањмии онњо истифо-да бурда, нисбати маъмурияти Сирктўњмату бўњтонро сар кард, ки яке азонњо Норов Њабиб буд. Ў ба тамомимаќомотњо оиди оне, ки гўё ин шахсонѓайриќонунї аз кор озод шудаанд, му-рољиат намуда, нисбати маъмуриятиСирк тўњматњои зиёд кард. Баъди интўли се чор моњ фаъолият ва вазъиСиркро аз тамоми маќомотњои дахл-дор омада, санљида муайян карданд,ки ин тўњматњо ягон асоси воќеї надо-ранд. Билохира, мо маљбур шудемоиди ин тўњматњою бўњтонњо ба судмуољиат намоем. Дар натиља бо таъи-ноти суди ноњияи Фирдавсии шањриДушанбе аз санаи 24. 08. 2011 сол нис-бати Норов Њ, павандаи љиної оѓоз кар-да шуда, бинобар бо пешнињоди ари-зааш ба суд, ки дар оянда нисбати маъ-мурияти сирк аз задани тўњмату бўњтондаст мекашад, нисбати ў Ќонуни Љумњ-урии Тољикистон "Дар бораи авф" азсана 20. 08. 2011 солро татбиќ намуд.Баъди ин тўњмату бўњтонњо хомўш шуд.

Дар бораи худ илова карданиам,ки дар соњаи фарњанг шахси тасодуфїнабуда, Омўзишгоњи мусиќии шањриДушанбеи ба номи А. Бобоќулов ва ин-ститути санъати ба номи Мирзо Тур-сунзода, бахши коркуни маданї - маъ-рифатиро хатм намудаам. Фаъолиятикориам аз соли 1969 дар муассисањоигуногуни фарњангї њамчун муаллимисоњаи мусиќї, директори Маљмааи ма-данию спортї, директори Хонаи мада-нияти ноњия, мудири маданияти наздикомитети иљроияи ноњия, муаллими ом-ўзишгоњи республикавї (њоло ба номиП. Љ. Буйдоќов), Донишкадаи њунарњоизебои ба номи М. Турсунзода, аз соли

1999 љонишини директор ва аз соли2001 директори Сирки давлатии Тољи-кистон шуда фаъолият мекунам.

Имрўзњо дар Сирки давлатии То-љикистон њунармандоне, ки Студияињунарњои сиркиро хатм кардаанд васоњии тахассуси њунари сиркї шудаанд,хеле зиёданд, аз љумла, Њомидов Ис-мат, Илёсов А., Болтаев Ш., Иззатул-лоев В., хоњарон Назаровањо, Идебе-кова К., ки њама њунарманд ва Аъло-чии фарњанг мебошанд, инчунин Њани-фова М. - њунарманд, Шоевњо барода-рону хоњарон, Рањимов Б. - њунарманд,Киромиддинов И.

Дар бораи Иззатуллоев Бахтиёрбошад, гуфтаниям, ки аз соли 1993 тоин муддат дар Сирки тољик њамчунњунарманд кор ва фаъолият мекунад.Ў дар Студияи назди сиркї ду жанрисиркиро хатм кардааст. Њоло бошаддар курси сеюми факултаи режиссёрииДонишкадаи њунарњои зебої ба номиМирзо Турсунзода тањсилашро давомдода истодааст. Дар Студияи наздисирк њунармандонм шинохтаи соњаисирк роњбари Студияи сиркї, Артистихизматнишондодаи Тољикистон УѓулойТураева, устодон - Анатолий Орлов -жанри акробатика, Восит Юсупов - жан-ри асптозї (чигитовка), хатмкунандаиОмўзишгоњи њунарњои сиркии шањриМаскав ба номи Ю. Никулин СамандарЌаландаров - акробатика, Иззатулло-ев Бахтиёр дар намуди торбозї ваперш ба шогирдон њунар меомўзанд.Мавриди зикр аст, ки жанрњои мухта-лифи сиркиро - масхарабозї - Љ. Сад-риддинов, ромкунандаи њайвонњо -Болтаев Шокир, торбозї, перш - Изза-туллоев Бахтиёр, йога - Исмат Њоми-дов, Алмос Илёсов, чархи ренї - УѓулойТураева худашон тањия карда, пешка-ши тамошобинон мегардониданд, на А.

Раљабови "нотакрор ва њунармандисатњи байналмилалї", чї тавре дарматолиб омадааст.

Дар њаќиќат, дар давраи фаъоли-яти А. Раљабов вазъи Сирки тољик ни-гаронкунанда буд ва дар соли 2011њамагї 40 намоиши сиркї ба тамошо-бинон пешкаш карда шуда буд. Онњобештар бо љангу љанљол ва дассиса-бозї машѓул буданд. Хушбахтона, баъ-ди аз байн рафтани ин хархашањо дарнимасолаи соли љорї аллакай ба та-мошобинон зиёда аз 50 намоиши сиркїпешкаш намудем.

Муњимаш ин ки, дар ин муддат на-мояндањои сиркњои дигар давлатњо, бамонанди Љумњурии Халќии Чин, Феде-ратсияи Русия ва Љумњурии Ќазоќистонташриф оварда, ба барномањои Сир-ки имрўзаи тољик бањои баланд гузош-танд.

Оиди хусусигардонии истгоњи на-ќлиёти Сирк гуфтанием, ки он аз тара-фи Кумитаи амвол дар доираи ќонундар музояда фурўхта шудааст ва ма-ќомотњои дахлдор низ ин њолатро бопуррагї санљида бањогузорї кардаанд.

Оиди људо шудани маблаѓњои сох-тмонї барои таъмир ва акси ба шумопешнињодшуда гуфтаниам, ки муво-фиќи фармони вазорати фарњангиЉумњурии Тољикистон таъмири сохтмо-ни њамаи муассисањои вазорати фарњ-анг ба воситаи Раёсати сохтмонии ва-зорати фарњанг ба анљом расонидамешавад. Имрўзњо корњои сохтмонїдар Сирки давлатї ба анљом нараси-дааст ва маблаѓњои зарурї барои таъ-мир аз тарафи Сирки давлатї дар до-ираи ќонун гузаронида шудааст. Таъ-мир идома дорад.

Љ. МУЉИДДИНОВ,директори Сирки давлатии

Тољикистон

Вокуниш ба маќолаи "Вазъи Сирки тољик нигаронкунанда аст" ("Нигоњ", №29 10.10.2012)

№34 (310), 14-уми ноябри соли 201214Лоињаи Ќонуни Тољикистон "Дар бораи интихоботи президент", киаз љониби Кумитаи тадорукот оид ба ислоњоти интихоботи прези-

дент" ба парлумон пешнињод шуд, баррасї нашуд.

№34 (310), 14-уми ноябри соли 2012 15

ВОКУНИШ

Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: [email protected]

ТАНЗИ МАРДУМЇ

?-И БОБ

дар сурати хуруљи беморї ва эпидемияи беморињои сироятї дар минтаќањоФонди эпидемиологї таъсис дода шуда, чорабинињои зиддиэпидемикї ва мададитиббию санитарї ба ањолї аз њисоби њамин Фонд расонида мешавад.

ХИЗМАТРАСОНИИ МУАССИСАЊОИДАВЛАТИИ ТИББЇ РОЙГОН АСТ?

- Мувофиќи ќонунњои љории Тољикистон хизматрасо-нии муассисањои тиббии кишвар оё ройгон аст ё тавассу-ти пардохти муайяни маблаѓ сурат мегирад? Барои аз му-оинаи духтур гузаштан низ оё пардохти маблаѓ њатмист?Бисёр хуб мешуд дар бораи тартиби гирифтани табобатиройгон ё пулї масъулони соњаи тандурустии Тољикистонпосух медоданд.

Љамшед РАЊМАТОВ,сокини дењаи Ангурбоѓи љамоати Панљоби

ноњияи Њамадонї

- Дар асоси ќарори Њукумати Тољикистон аз 2-юми декаб-ри соли 2008 тањти №600 "Дар бораи тартиби хизматрасониитиббию санитарї ба шањрвандони Љумњурии Тољикистон дармуассисањои системаи давлатии тандурустї", дар марњилаиаввал дар бахшњои ёрирасон, барќарорсозї ва хизматрасо-нии тиббии гаронарзиш иљозат дода шудааст.

Тибќи банди 2-юми Ќоидаи пардохт ва њампардохти хиз-матрасонии тиббию санитарї ба шањрвандони ЉТ дар муас-сисањои давлатии тандурустї, ки бо фармоиши якљояи Вазо-рати тандурустї ва Вазорати молияи ЉТ аз 12-уми сентябрисоли 2011 тањти №504-58 тасдиќ карда шудааст, муоинаю маш-варатдињї танњо аз љониби номзад ва докторњои илм-профес-сорон иљозат дода шудааст (бо истиснои гуруњњои имтиёзнокмутобиќ ба номгўи I ва II ).

Мувофиќи номгўи 1, категорияи шањрвандоне, ки мутобиќимаќоми иљтимої барои гирифтани хизматрасонињои тиббииройгон њуќуќ доранд, инњоянд: маъюбони Љанги Бузурги Ва-танї ва шахсони ба онњо баробаркардашуда (маъюбони ЉБВ,маъюбон аз њисоби иштирокчиёни ЉБВ, маъюбони амалиётиљангї дар ќаламрави дигар давлатњо, маъюбони њимояи сохтиконститутсионї); иштирокчиёни ЉБВ; нафаќахўрони ањамиятиљумњуриявї; иштирочиёни бартарафсозии садамаи Неругоњибарќї атомии Чернобил; маъюбон (маъюбони осеби мењнатї,беморињои касбї, беморињои умумї, маъюбони АртишиШўравї, маъюбони овони кўдакї); кўдакони то 1 - сола; кўда-кони маъюб; аъзои оилањои камбизоат ва шањрвандони якка-ву танњои камбизоат; шањрвандони бекор, ки расман дар ма-ќомоти шуѓли ањолї ба ќайд гирифта шудаанд; пиронсолониаз 80 - сола боло; ветеранњои ЉБВ ва шахсони ба онњо баро-баркардашуда-шањрвандони давлатњои аъзои ИДМ; маъюбон- гурезањо ва паноњљўяндагони хориљї, ки ба таври расмї дарњудуди Тољикистон будубош менамоянд.

Мувофиќи номгўи 2, категорияи шањрвандоне, ки мутобиќинишондињандањои тиббї барои гирифтани хизматрасонињоитиббии ройгон њуќуќ доранд (бо бемории асосї) инњоянд: бе-морони гирифтори сактаи шадиди дил (дар ду њафтаи аввал);беморони мубталои саратон дар стадияи терминалї; беморо-ни мубталои гемофилия; беморони мубталои махав; беморо-ни мубталои бемории њорї; беморони мубталои гулўзиндонак(дифтерия); беморони гирифтори бемории сил (дар доираиБарномаи ДОТС); беморони гирифтори бемории диабети ќандинавъи аз инсулин вобаста буда; кўдакони то 5 - сола, ки ги-рифтори беморињои дарунрав ва шадиди роњњои нафас ме-бошанд (дар доираи Барномаи ЊББК).

Эзоњ: Дар сурати хуруљи беморї ва эпидемияи беморињоисироятї дар минтаќањо Фонди эпидемиологї таъсис дода шуда,чорабинињои зиддиэпидемикї ва мадади тиббию санитарї баањолї аз њисоби њамин Фонд расонида мешавад.

Ба саволи Шумо сардори Раёсати иќтисодї ва банаќша-гирии буљети соњаи тандурустии Вазорати тандурустии То-љикистон Сайдалї ЊАФИЗОВ посух дод.

АКСИ ГЎЁ

Дўстмурод Ўроќов (САМИМЇ)

ЊИКМАТИ ЗИНДАГЇМан сурури зиндагї аз дўстон омўхтам,,Рўзгори нек аз соњибдилон омўхтам.Ошиќиро чист маъно? Чист њусни рўзгор?Аз навои булбулони бўстон омухтам.Назму насрам гар дўстонро

пазиро гаштааст,Розњои хома бо ранги гарон омўхтам.Ростгўї, некхоњї, тавбаву лафзи накў,Аз ниёгони зарифу нуќтадон омўхтам.Дар талоши пораи нон рўзу шаб

дар зањматанд,Хикмат аз ранљи дили оворагон омўхтам.Аз хушомад, аз тамаъ як умр

будам дар канор,Инчунин будан зи хулќї ростгорон

омўхтам.Давлати дил аз њама давлат

басе авлотар аст,Маънии ин хикмат аз соњибдилон

омўхтам.Љилваи зебої бахшад ќалбњоро равшанї,Ин њунар аз љилваи тиру камон омўхтам.Пеши Омуву Зарафшон

хушдоре судманд,Аз ѓанимат будани умри равон омўхтам.Зина-зина метавон фатњи

баландињо намуд,Бо назар бар зинањои нардбон омўхтам.Эй Самимї, бода нўшу њар

даме хушњол бош,Њар чизе шоиста буд, аз дўстон омўхтам

ШЕЪР

ЉАВОБ БАР МАТЛАБИ"ДОНИШЉЎЁНИ ФИРОРЇ"

- Маќомоти иљроияи њокимияти давлатииноњияи Љалолиддини Румї оиди маќола зери сар-лавњаи "Донишљўёни фирорї", ки дар шумораи№52 (275)-и њафтаномаи "Нигоњ" аз 14-уми мартисоли 2012 дарљ гардидааст, маълум менамояд, кимаќолаи номбурда дар маљлиси назоратии наздираиси ноњия бо иштироки шахсони мутасаддї мав-риди баррасї ќарор гирифта, бањри санљиши да-лелу раќамњои он гуруњи кории маќомоти иљроияињокимияти давлатии ноњия таъсис дода шуд.

Дар натиљаи санљишу тањлилњо гуруњи корїмуайян кард, ки хатмкунандагони мактабњои тањ-силоти миёнаи умумии ноњия дар солњои тањсили2005 - 2006 - 3 нафар, аз љумла, 1 нафар дар до-нишгоњњои олии Покистон, 2 нафар дар Русия до-хил шуданд. Баъди хатми донишгоњњо онњо баТољикистон баргашта, њоло бањри рушду нумўикишвар ва шукуфоии он кору фаъолият доранд.Аз инњо айни њол 1 нафар дар КДАМ ЉТ, 1 нафарба њайси тарљумон ва 1 нафари дигараш дар Ку-митаи заминсозї ва геодезии ЉТ кору фаъолиятменамоянд. Њоло дар донишгоњу донишкадањоиолии хориљи кишвар аз ноњияи Љалолиддини Румїдар Русия - 51 нафар, дар Украина - 8 нафар, дарЌазоќистон 3 нафар, дар Мисри Араб - 3 нафар,дар давлати Сурия -1 нафар ва дар донишгоњи бай-налмилалии шањри Бомбайи Њиндустон - 1 нафар,яъне дар љамъ 67 нафар љавонон тањсил менамо-янд. Бо боварї метавон ќайд намуд, ки онњо баъ-ди хатми донишгоњу донишкадањо ба Ватан бар-мегарданд ва бањри пешбурди соњањои иќтисоди-ву иљтимої ва фарњангии Тољикистон сањми арзан-даи хешро мегузоранд.

Имрўз аз тарафи хатмкунандагони донишгоњудонишкадањои хориљи Тољикистон оиди таъминиљои кор ва љои истиќомат ба маќомоти иљроияињокимияти давлатии ноњияи Љалолиддини Румїягон кас мурољиат накардааст. Маќомоти иљроияињокимияти давлатии ноњияи Љалолиддини Румїдар њолати мурољиати хатмкунандагони донишгоњудонишкадањо онњоро бо љои кор ва шароити зистдар асоси дастуру супоришњои президенти Тољи-кистон Эмомалї Рањмон ва ќонунњои амаликунан-да сари ваќт таъмин менамояд.

Маќомоти иљроияи њокимияти давлатииноњияии Љалолиддини Румї ба Шумо миннатдорїнамуда, дар корњои эљодии муњаррирони њафта-номаи "Нигоњ" бањри рушду нумўи Тољикистон ко-мёбиву муваффаќиятњо орзу менамояд.

Амирулло ХОЛОВ,и.в. раиси ноњияи Љалолиддини Румї

РОЊЊОИ СОЊИБДОРУ БЕСОЊИБАкаи Борон аз Дарвоз бо сабукрави шахсиаш барои хабар-

гирии дўсти њамкурсаш - Ќодирљон озими Хуљанд шуд. Сињатусаломат ба Хуљанд расид. Дўстон њамдигарро ба оѓўш гирифта,хеле пурсупос карданд. Дар омади гап Ќодирљон аз акаи Боронпурсид:

- Дар роњ бефарањ нашудї, зиќ намондї? Вазъи роњњо чїхел?

- Эњ Ќодирљон, Ќодирљон. Шумоён мардуми хушбахтед.Њамин ки аз Душанбе то Хуљанд омадам, дидам, ки роњ соњибдоштааст. Дар њар чил - панљоњ километр соњибони роњ марохуб пешвоз гирифта, хуш гусел мекунанд. Яъне дар тарозу (пла-за) ба дастам чек медињанд. Медонї, дар чек чї навишта шуда-аст?

- Не, намедонам.- Он љо "Хуш омадед, ба шумо роњи сафед таманно дорем".

Ана баъд ѓавчўбро мекушоянд ва мо роњро давом медињем.Албатта, чекро бе муллољиринг (бе маблаѓ) намедињанд. АзДушанбе то Хуљанди шумо зиёда аз 80 сомониро садќаи саркардам. Ман аз ин њељ хафа нестам. Баръакс шодам, ки роњиШумо "СОЊИБ" доштааст. Афсўс, ки роњњои тарафи мо "БЕСО-ЊИБАНД". Чї ќадар гузарию биёї, касе кордор нест.

Ќодирљон аз чунин гуфтори дўсташ аламаш омаду худродошта натавонист:

- Хайр, мехоњї њамун роњњои Шумо њам мисли роњи Душан-бе-Чанок "СОЊИБДОР" шавад?

- Э, э, хўше, хўше. Ќодирљони љон, ин гапата дигар такрорнакун, ки фариштаи роњгузар боз ОМИН нагўяд...

Њољї Абдуллоњи ЊОЉЇ,сокини кўчаи Возењии шањри Душанбе

НАХОД?ОЁ ЌУТОСЊО ТАНЊО ДАР ТОЉИКИСТОН ВА

ЌИРЃИЗИСТОН ПАРВАРИШ КАРДА МЕШАВАНД?- Шунидам, ки дар ноњияи Мурѓоби Бадахшони Тољикистон як намуди

њайвони азимљусаи монанд ба гов-ќутосњо парвариш карда мешаванд. Азрўи шунидам, ќутосњоро дар иќлими монанд ба водии Њисор парваришнамудан номумкин аст ва онњо танњо дар иќлими Мурѓоб барои парваришсозгор њастанд.Аз рўи дигар маълумот, ќутос њайвони нодир ба њисобрафта, дар љањон танњо дар Тољикистон ва кишвари њамсояи он Ќирѓизис-тон вомехўрдааст. Оё њамин дуруст аст?

Карим КАРИМОВ,хонандаи мактаби миёнаи №78-и ноњияи Шоњмансур

- Мувофиќи ривоятњои таърихї, ватани асосии ќутосњо Тибети Чин мебо-шад. Айни њол бошад ќўтосњо дар баландкуњњои иќлимаш сарди давлатњои То-љикистон, Њиндустон, Чин, Ќазоќистон, Афѓонистон, Эрон,Покистон, Непал, Ќир-ѓизистон, Бутан, Муѓулистон, Узбакистон ва Русия (Ќафќози Шимолї, Љумњу-рињои Олтой, Бурятистон ва Тува) парвариш карда мешаванд. Парвариши ќутосдар иќлими гарм созгор нест. Дар замони Шўравї барои санљиш якчанд саршу-мори ќутосњоро ба Арманистон бурда буданд, аммо ба иќлими ин кишвар муто-биќ нагаштанд. Ќутос зоти заводї набуда, њамчун њайвони махсусгардонида-шуда ба ин ё он раванди истењсолию корї мувофиќ гардонида шудааст. Ќуто-сњо худ табиатан њаматарафа истифодашаванда мебошанд.

Дар Тољикистон ќутосњо дар хољагињои ВМКБ (асосан дар ноњияи Мурѓоб);минтаќаи Лахши ноњияи Љиргатол, ноњияњои Айнї ва Куњистони Мастчоњи вило-яти Суѓд афзоиш ва парвариш карда мешаванд. Ќутосњо бо маќсади самара-нок истифода бурдани алафњои табиї ва њарчї бештар таъмин намудани ањолїбо мањсулоти гўшту шири муњитан тоза, пўст ва пашму ќили онњо барои саноат,инчунин њамчун воситаи наќлиётї барои кори боркашию саворї, ки онњо даршароити баландкуњ дар натиљаи интихоби табиї мутобиќ гаштаанд, истифодабурда мешаванд. Ќутосњо дар фазои кушод парвариш карда шуда, ба молхонаё шипангњо эњтиёљ надоранд. Бинобар ин афзоишдињии ќутосњо аз љињати иќти-содї хеле фоидаовар буда, барои парваришу нигоњубинии онњо маблаѓу воси-таи зиёде сарф намешавад.

Хусусияти асосии афзоиши ќутосњо, ки дар корњои зоотехникї мунтазамистифода мешаванд, ин тамоми фасли сол дар шароити чарогоњњои баландкуњпарвариш ёфтан ва ба таври озод љуфтикунонии онњо мебошад. Дар интихобимодаговњои ќутос асосан ба ширнокии онњо ањамият дода мешавад.Тарзи ни-гоњубинї ва парвариши ќутосњо дар он аст, ки тамоми фаслњои сол даршароити баландкуњ дар чарогоњњои табиї сурат мегирад. Танњо дар њолатњоизарурї ба саршумори ќутосњо дастї хўрок медињанд.Ќутосњо бояд дар тамомифасли сол, ба њисоби њар як сар, аз намаки ошї (8 - 12 г), алафи хушки табиїба миќдори 1,5 - 2,0 сентнер, хўроки емворї 0,5 - 08 сентнер, таъмин бошанд.Инчунин хўрокаро барои зимистонгузаронї њамчун фонди эњтиётї захира кар-дан зарур аст. Муњлати љуфтишавии ќутосњо, моњњои июн - сентябр мебошад.Дар давраи љуфтишавї ба муњлати дароз рондан ва нороњат кардани модаќу-тосњо мумкин нест, ин ба рафти бордоршавии модаќутосњо таъсири манфїмерасонад. Ќутос њайвони азимљусаи танаш дароз, пойњояш кўтоњ мебошад, кивазнаш то 1000 кг ва аз он њам зиёд мешавад. Вазни навзодаш то 325-360 кгмешавад.

Ба саволи Шумо аз Вазорати кишоварзии Тољикистон љавоб доданд.

«МУАЛЛИМ» - БАР БРЕНД МЕАФЗОЯД

Роњбарият ва Иттифоќи касабаи МДК "Душанбенаќлиётхадамотрасон"Маљидов Абдуњалим Маљидович- сардори шуъбаи равобит бо ањолї ваахбори оммаи муассисаро бо 60-умин cолгарди бањори умраш аз самимидил табрик карда, ба ў аз даргоњи Худованд саломатї, сарбаландї, рўзгориосуда таманно намуда дар корњои њамарўзаи эљодиаш муваффаќиятњои навба навро хоњон њастанд.

ЗОДРЎЗ МУБОРАК!

ГУМ ШУДААСТАттестати гумшудае, ки соли 2012 шўъбаи

маорифи ноњияи Шањринав ба Ходљаев Обидљ-он Рањматуллоевич, соли таваллудаш 1993, хо-нандаи мактаби №21 додааст, эътибор надорад.

ХАНЉАРИ ЊАСУДРўи сиёњи ту, гаштаст лолагун,Не аз савоби ЊАЌ! Хунобаи дил аст.Аз пушти чорво, чуз мую буи буз,Не анбаре туро, не минбаре туро.Бо ќалбу чашми танг, не шодї дидаи,Не азми диданаш чашмат кушудаи.Бо ханљари њасуд,Аз диди танги худ,Дилро зудудаи,Сарро буридаи.Бо панљањои тарс, аз њавзи хуни ман,Дар рўи хони ман, хуноба мехўрї,Шўроба мехўрї, чун шўрчашмањо.

Хунро кашида мањс, бар чењрагони худ,Гўё, ки мекуни пинњон љурми худ??!Фориѓ зи фарри ман,Орї зи карри ман,Њар лањзаву замон, аз дашту пуштањо,Изи нигину тољ аз љадди ман бурун,Ояд, вале ту он нобуд мекуни!!!Фориѓ аз онки мо,Аз умќи ќарнњо,Дар умќи ќалбњо,Бо худ гирифтаем,Ному нишонаро,Фарри Каёнаро.Гар дуд мекуни,Нобуд мекуни,Аммо яќин бидон:Тољик нахуфтааст,Тољик нахуфтанист,Тољик намурдааст,Тољик намурданист.

№34 (310), 14-уми ноябри соли 201216

МУАССИС:Созмони љамъиятии

«ИНДЕМ»(«Информатика барои

демократия ва рушди миллї»).

Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораион муѓойират доранд. Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифодашудааст.Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохтимуайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд.Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашмадар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист. Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи«Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољи-кистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Њафт анома дар Ва зорати фарња нгиЉум њури и То љикис тон ба ќ айд

гирифта шудааст.Индекси обуна: 68990

Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт»чоп мешавад. Теъдод 4 000

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 1,5 сомонї

НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон,шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3.Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09

Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам.

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

Шўъбаи муњосиботтел: 224 25 09

Шўъбаи тањќиќот ва тањлилтел: 44 600 80 38

Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисодтел: 224 25 09

Шўъбаи реклом ва огоњиномањотел: 93 500 77 41

Масъули логистика ва чоп:тел: 93 591 02 01

Раиси Шўрои муњаррирон:С.А. Дўстов

Котиби масъул:Эраљи Амон

ЛАТИФАЊО

"Дикарка"- њои даѓали «Сомон Эйр»

Њаќљаноб

- Њељ як корманди маќомоти њифзињуќуќ дар ягон маврид њуќуќи истифодаишиканља ва паст задани ќадру ќиматиинсонро надорад.

СобиќњукИброњим УСМОНОВ, профессор:- Дар шароите ба таъсиси ин фонд

(Муколамаи тамаддунњо) ва анљом дода-ни ин кор даст задам, ки дигар кормандињукумат нестам. Ман ба њайси як нафаролим, як нафар шахсе, ки воќеањои сол-

њои навадумро дидааст ва худаш то андозае тањќиќ кар-дааст, иштирок мекунам.

- Мегўянд, он љое, ки шумо кор кардед, собиќу истеъфонадорад, муаллим. Иштирок кардан гиреду тањќиќро ба ди-гарон монед.

РўшанпарлумонАмирќул АЗИМОВ, муассиси «Фронти

халќї:- Дар таљрибаи љањонї мебинем, ки ни-

зомиёни ин ё он кишвар дар як кишваридигар дахлнопазирии дипломатї доранд.Аммо барои мо њанўз рўшан нест ва огоњнестем, ки дар Созишномаи Тољикистону

Русия дар бораи пойгоњ дар ин бора чї гуфта шудааст.

- Ба сайти Вазорати корњои хориљии Русия дароед, бароишумо њам, рўшан карда мондагї, љаноби љенерол. Зудтар огоњшуда, раиси парлумон ва Шўрои амниятро огоњ кунед.

ОрбонкМавзуна ЧОРИЕВА, варзишгар:- "Ориёнбонк" њанўз мошини ваъда-

гиро надодааст. Сарвари кишвар, Њизбинањзати исломии Тољикистон, раиси шањ-ри Душанбе, раиси шањри Ќўрѓонтеппа,раиси шањри Хуљанд ба ваъдаашон вафокарданд, аммо…

- Эњ, духтари соддае! О, њамин "Ориёнбонк" намешуд,ягонтои инњо, вафо кардан он тараф истад, ваъда њам на-мекарданд. Њоло њам, ки дер нашудааст, дар рў ба рўи чой-хонаи «Роњат» ягон тояшонро ќапида, аз поин як апперкотфуроред, "Лексус"-и ваъдагї "Ленд Крузер-200" мешавад.Агар не, плакатњои мухлисонатон њоло њам дар дасти Эраљњастанду мо ба эътироз тайёр.

ИнтиќТВАбдуќодири АБДУЌАЊЊОР, директо-

ри телевизиони «Пойтахт»:- Интиќод шеваи кори телевизиони

"Пойтахт" аст. Мо як барномае аллакайтањия кардем, ки номаш "Арз" аст. Њар со-кини шањри Душанбе, ки арзе дорад, ме-

тавонад ба телевизиони мо ояд.

- Чї мекунед? Фаќат нагўед, ки дањонашонро баста, батамошои барномањои љолибу дидании ТВТ ва ТВС маљбурмесозед.

ХомозодзиндонПарвин АЛИЗОДА, сухангўи Сарраёса-

ти иљрои љазои љиноятии ВА ЉТ:- Њама рўзноманигорони хомакаљ як

умумият доранд: "Онњо чашми диданиободию озодию озодагињои ватанро на-доранд!".

- Хоса, "озодагињои" пушт ва пеши деворњои зиндонњоихўљаини шуморо. Чаро хўљаин? Хўљаин хўљаин аст...

ТАЪСИРИ ЊАМСОЯГЇДар поёни дарс дар факултети жур-

налистика чун пурсидам, ки вобаста бамавзўъ чї саволе доред, донишљўе азќатори ќафо боло шуду пурсид:

- Устод, фосилаи байни "Шабакаиаввал" ва "Сафина"-и ТВТ он ќадар зиёднест, вале чаро њарорати њаворо Шаба-каи аввал +40 дараља менависаду "Са-фина" +37 дараља?

Лањзае њайрон мондам, ки чї љаво-бе дињам, то донишљў ќонеъ гардад, охирихтисоси обу њавошиносї нозукињо до-рад, чун далеле наёфтам, шўхиомезгуфтам:

- Барои он ки "Шабакаи аввал" ба За-води шароббарорї наздиктар аст.

Шўхињо аз Ќироншоњи Шарифзода,журналист

МАРДИКОРНОМА

-Њуќуќ надоранду имкону шароити чунин корњоро доранд.Бо фармони навбатї даровардани телефонњо ба биноњои ШКДва прокуратура ва насби камерањоро дар утоќњои онњо иљозатдињед, Љаноби олї, мардум зоррошона, эъ, мебахшед, зорра-шонро нишон медињанду худи Аврупо ба шумо њасад мебарад.

Эмомалї РАЊМОН,президенти Тољикистон:

- Некрўз, рости гап, "депорт" шуданам дар аввал дарднок буд, аммо њоло зарраеѓамгин нестам. Ба дилам зад ин омадану ин рафтанњо. Акнун бањона дорам.

Дигар ёди Русия намекунам ва дар мактаби дења омўзгор мешавам…

ЉЎРАГЇДар рафти мусоњиба бо раиси Њизби

коммунисти Тољикистон Шодї Шабдоловсуоле гузоштам:

- Мегўянд, ки ЊКТ њизби нафаќахўронаст…

- Кї гуфтааст ин гапро? - суханамробурида, бо ќањр пурсид Шодї Шабдолов.

- Шодї Давлатович, ман мехостам…,- сўњбатро ба маљрои мусоид равона кар-данї шудам.

- Ну, ладно, ин гапи худат бошад, май-лаш љўра, - фаќат дар матни мусоњиба љойнакунї шуд, - оромона ба сўњбат идомабахшид Шодї Шабдолов.

БА ЉОЙИ ХУЛОСАДар Шўрои ВАО - и Тољикистон муро-

љиате дар бораи бисёр чоп шудани маво-ди таблиѓи фањшу фуљур дар нашрияебаррасї мешуд. Ба њайси узви Шўрои ВАОвазифадор будам ба Меъёрњои ахлоќикасбї мувофиќат кардан ё хилофи Меъё-рњо интишор шудани маводи ба табъ ра-сида, фикру мулоњиза ронда, хулоса на-моям.

Пас аз маърўзаи банда, ки рў ба аф-зоиш доштани чунин матлабњо дар мат-буоти давриро боиси нигаронї хонда, ма-води мавриди баррасиро нишонаи таблиѓифањшу фуљур (порнография), намунаиравшани халалдоргардии Меъёрњои ах-лоќи касбї њисобидам ва ќабули тавсия-њоро барои пешгирии интишори онњо та-ќозо доштам, баъзе њамкасбон аз Шўрои

Суњбати Аслиддин ва Некрўз тас-фида буд. Чунки кайњо њамдигарро на-дида буданд ва гуфтанињои бисёредоштанд.

Воќеан насли онњоро насли гумшу-да номем њам, хато намекунем. Ваќтеонњо дар синфи 9 мехонданд, дар дарсбо омўзгор нисфи соати дарсї майдо-ни Шањидону истеъфохоњї ва дигарбањсњои сиёсї мекарданд. Дар дарсњобайни њам шарт мегузоштанд, ки даргуфтугў ягон калимаи урусї истифоданабаранд. Ва агар нафаре як калимаиурусї истифода бурд, њама ба пешо-нии ў яктогї "пуккак" мезаданд. Ваќтемактаби миёнаро хатм намуданд, азИЉШС нишоне намонда буд. Бо дони-шу тарбияе, ки сохти куммунизм баонњо дод, натавонистанд дар сохтиимрўза мутобиќ шаванд. Акнун яке,гандумкору дигаре, боѓдор, саввумї,обдору чањорум, мардикор…

Афсўси он дониши аълои онњо.Афсўсе, ки дар айни парвоз љанги шањ-рвандї онњоро болшикаста кард. Багуфти Аслиддин, ў дар синни 10 - 15 -солагияш кай парво дошт, ки нони рўидастархонаш аз куљо меояду моњонаипадараш чанд аст. Имрўза кўдаки 8 -сола роњи пулкоркуниро медонад ва ёмељўяд…

Аслиддину Некрўз як-як њамсин-фонро ба ёд меоварданду наздик будашк бирезанд. Ашк дар афсўси дони-шу малакаи дўстон…

Аспи тозї шуда маљрўњ ба зери по-лон,

Тавќи заррин њама дар гардани хармебинам.

Некрўз ќиссаи "депортатсия" шуда-ни Аслиддинро шунида, ѓамгин шуд.

Вале Аслиддин аллакай ба таќдир тандода буд.

- Некрўз, рости гап, "депорт" шуда-нам дар аввал дарднок буд, аммо њолозаррае ѓамгин нестам. Ба дилам зад иномадану ин рафтанњо. Акнун бањонадорам. Дигар ёди Русия намекунам вадар мактаби дења омўзгор мешавам…

- Эњ, Туруш, бо маоши муаллимїзиндагиро бурда мешавад магар? На-сабатро таѓйир дода, боз Русия, наздиман биё.

- Не, хаста шудам, Некрўзљон. Пар-визи Шутур насабашро ба насаби њам-сараш гардонида, аз бонк ќарз гириф-та омад. Дар Маскав ўро дошта, боњамон њавопаймо фиристоданд…

- Э рост гуфтї. Њоло њам дар Тољи-кистон корњояш дар "суд". РоњкироиМаскав - Хуљандро талаб доранд. Бо-лои ин ќарзи аз бонк гирифтааш…

Њавои даруни тайёраро бўи хўрокигарм пур кард. Хидматрасонњои њаво-паймо хўрок таќсим мекарданд. Нињо-ят ба назди Аслиддину Некрўз низ хўрокгузоштанд. Аслиддин ба духтараки хид-матчї сипос гуфт. Аммо дар љавоб чизе

нашунид, баръакс, абрувони чиншуда-ро дид. Некрўз дарњол бо садои камебаланд гуфт "Э, Аслї, ин "дикарка"- њоидаѓали «Сомон Эйр» садќаи рањматусипос шаванд!.." Хидматчидухтар њар-чанд шунида бошад њам, аммо чунинвонамуд кард, ки гўё нашунида бошад.

- Рост, Некрўз. Хайр чї кунем, ки дармуњити Русия одат кардаем.

- Туруш, бовар мекунї, дар муоми-лаю муошират дар Тољикистон асабамтаранг мешавад ва аз ду моњ зиёд ис-тода наметавонам, - хўрокашро омода-кунон гуфт Некрўз.

Аслиддин аллакай ба дањонашхўрок гирифта буд, бинобар ин дарљавоб танњо сар љунбонд.

Дар дења хабари омад - омади Ас-лиддин аллакай ба гўши модару њам-сараш низ расида буд. Њамсараш азшодї љои нишаст намеёфт. Аммо мо-дараш маротибаи дувум Аслиддинродар хоб медид. Нињоят хобашро ба ке-линаш наќл кард. Дар хоб падари рањ-матии Аслиддинро дид, ки аз дасти Ас-лиддин дошта њамроњаш мебурд…

www.ilhom.wordpress.com

ВАО ба ин розї нашуданд. Новобаста азисрори раис Зинатулло Исмоилов ва узвиШўрои ВАО Мухтори Боќизода, аксарият"ба хотири мањдуд насохтани озодии су-хан", ба лоињаи ќарор "зид" овоз доданд.

Мухтор Боќизода, ки рў ба рўям мени-шаст, бо маънои "ин чї хел мешавад?",сўям ишора кард.

Бо афсўсу киноя ба њамнишинон гуф-там:

- Боке нест, агар демократия ва озо-дии сухан чунин бошад, ба тавсияњо ило-ва намоед, ки "чопи маводи њамсон, тобаста шудани нашрияњо идома ёбанд".

АЗВАЗИФАГИРЇРўзњои аз вазифа гирифтану ба кори

дигар таъин намудани сармуњарриронинашрияњои расмию њукуматї буд. Чанд танжурналистон дар сањни њавлии Муљтамеитабъу нашри "Шарќи озод" ин таѓйиротро"муњокима" мекардем.

Сайёфи Мизроб - сармуњаррири њаф-таномаи "СССР" аз бинои "Шарќи озод"берун баромада, наздамон омад. Баъдисалому алейк, ба Акбари Саттор - раисиИттифоќи журналистони Тољикистон, му-рољиатан хушгўї кард:

- Раис - бобо, чї гуноње карданд, ки инсармуњарриронро аз вазифа гирифта ис-тодаї?

- Ин кор дар ихтиёри ман мебуд, ху-датро кайњо аз вазифа мегирифтам, - пастнаомад Акбари Саттор.

№34 (310). Чоршанбе, 14-уми ноябри соли 2012

Documents