ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... ·...

49

Upload: others

Post on 23-Jan-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์
Page 2: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ค ำน ำ

ชดการเรยน เรอง อาหารและสารเสพตด ชดท 1 สารอาหารทใหพลงงาน

รายวชา วทยาศาสตร 3 (ว22101) ชนมธยมศกษาปท 2 โดยใชวฏจกรการสอน 5E จดท าขนทงหมด 5 ชด เวลาเรยนทงหมด 15 ชวโมง ดงน ชดท 1 สารอาหารทใหพลงงาน เวลา 4 ชวโมง ชดท 2 สารอาหารทไมใหพลงงาน เวลา 4 ชวโมง ชดท 3 การรบประทานอาหารใหถกสดสวน เวลา 3 ชวโมง ชดท 4 การเลอกบรโภคอาหาร เวลา 2 ชวโมง ชดท 5 สารเสพตดกบการปองกน เวลา 2 ชวโมง โดยมวตถประสงคเพอใชประกอบการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ใหนกเรยนไดเรยนรดวยตนเอง มการท างานเปนกลม ฝกคนควา ฝกคด รวบรวมขอมลและสรปองคความรดวยตนเอง ซงครท าหนาทเปนผใหค าแนะน า กระตนความสนใจของนกเรยน

วฏจกรการสอน 5E ประกอบดวย 5 ขนตอน คอ 1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) 2. ขนส ารวจและคนหา (Exploration) 3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) 4. ขนขยายความร (Elaboration) 5. ขนประเมน (Evaluation) ชดการเรยนเลมนมเนอหาทนาสนใจ โดยการประมวลความรจากแหลงตางๆ ทหลากหลายแลวน ามาพฒนาใหอยในรปแบบทเปนระบบ ชวยเพมพนทกษะและประสบการณใหแกนกเรยนสอดคลองตามตวชวดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 อนสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนของนกเรยน

ฐตตาพร พฒขนทด

Page 3: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

สำรบญ

หนำ

ค าน า…………………………………………………………………………………………. ก สารบญ………………………………………………………………………………………. ข

สารบญ (ตอ)…………………………………………………………………… ค สารบญตาราง…………………………………………………………………………….. ง แผนภมการใชชดการเรยน 1 ค าแนะน าส าหรบนกเรยน 2 ตวชวด 3 แบบทดสอบกอนเรยน 4 สาระส าคญ 7 กจกรรมท 1 เรอง ความส าคญของอาหาร 8

หวขออภปราย 9 แบบบนทกกจกรรมท 1.1 10 เนอหาท 1.1 11 แบบฝกท 1.1 12

กจกรรมท 2 เรอง การส ารวจรายการอาหาร 13 แบบส ารวจรายการอาหารในโรงอาหาร 14 แบบฝกท 2.1 15

กจกรรมท 3 เรอง การตรวจสอบแปง น าตาล โปรตน และไขมน 16 ตารางบนทกผลการท ากจกรรม 22 ประเดนค าถามประเดนค าตอบ 23

กจกรรมท 4 เรอง การตรวจสอบสารอาหารในอาหารตางๆ 24 ประเดนค าถามประเดนค าตอบ 28

Page 4: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

สำรบญ (ตอ)

หนำ

เนอหาท 1.2 เรอง สารอาหารทใหพลงงาน 29 ประเดนค าถามประเดนค าตอบสรปความคด 37 น าเสนอขอมล 38

แบบบนทกค าศพทภาษาองกฤษ 39 แบบแสดงความคดเหน 40 แบบทดสอบหลงเรยน 41 บรรณารกรม

Page 5: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

สำรบญตำรำง

หนำ

ตารางท 1.1 แสดงรปภาพมนษยกบการรบประทานอาหารตางๆ 9

แผนภมกำรใชชดกำรเรยน เรอง อำหำรและสำรเสพตด ชดท 1 สำรอำหำรทใหพลงงำน

1

Page 6: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

รำยวชำวทยำศำสตร 3 (ว22101) ชนมธยมศกษำปท 2 โดยใชวฏจกรกำรสอน 5E

1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน

2. ศกษาจดประสงคการเรยนร

3. ศกษาสาระส าคญ

4. ศกษาสาระการเรยนร

5. ปฏบตกจกรรมตามล าดบ

6.1 ศกษำกจกรรม

6.4 ศกษำค ำถำม

6.2 ศกษำงำน

6.3 ศกษำเนอหำ

6. ท าแบบทดสอบหลงเรยน

ไมผำน ผำน

จบ

เฉลยโดยครและนกเรยน

6.5 สรปควำมร

2

Page 7: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

1. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน

2. ศกษาจดประสงคของชดกจกรมใหเขาใจถงผลทจะเกดกบนกเรยน

หลงการเรยนร

3. ศกษาและปฏบตกจกรรมตามล าดบของชดกจกรรรมไมควรขาม

กจกรรมใดกจกรรมหนง

4. หลงศกษาชดการเรยนจบแลวใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน

5. หากนกเรยนไมเขาใจการปฏบตกจกรรมใดใหปรกษาคณครผสอน

6. ถานกเรยนไดผลการประเมนรอยละ 80 ขนไป ถอวานกเรยนผาน

เกณฑการประเมน

7. ถานกเรยนไดผลการประเมนนอยกวารอยละ 80 ใหนกเรยนกลบไป

ศกษา และปฏบตกจกรรมตามล าดบขนตอนใหมอกครง

ค ำแนะน ำส ำหรบนกเรยน

3

Page 8: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

รำยวชำวทยำศำสตร 3 แบบทดสอบ ชนมธยมศกษำปท2

ตวชวด ( ทดลอง วเคราะห และอธบายสารอาหารในอาหารมปรมาณพลงงาน

และสดสวนทเหมาะสมกบเพศและวย สำระกำรเรยนร

1. อาหาร

2. สารอาหารทใหพลงงาน

2.1 คารโบไฮเดรต 2.2 โปตน 2.3 ไขมน

3. การตรวจสอบสารอาหาร จดประสงคกำรเรยนร

1. ดำนควำมร : Knowledge(K) 1.1 อธบายความส าคญของอาหาร 1.2 อธบายความหมายของสารอาหาร 1.3 ระบและอธบายประเภทของสารอาหารทใหพลงงาน 1.4 อธบายการทดสอบสารอาหารทใหพลงงาน

2. ดำนทกษะ/กระบวนกำร : Process (P) 2.1 กระบวนการตรวจสอบหาสารอาหาร 2.2 กระบวนการท างานกลม 2.3 สบคนขอมล

3. ดำนคณลกษณะทพงประสงค : Attitude(A) 3.1 ความสนใจใฝร 3.2 ความรบผดชอบ

3.3 การท างานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค

ชดกำรเรยนท 1 เรอง สำรอำหำรทใหพลงงำน ใชเวลำท ำกจกรรม 4 ชวโมง

4

Page 9: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

รหสวชำ ว22101 กอนเรยน-หลงเรยน ภาคเรยนท 1 ชอหนวยกำรเรยนร : อำหำรกบกำรด ำรงชวต

เรอง : อำหำรและสำรอำหำรทใหพลงงำน 1. แบบทดสอบฉบบนมทงหมด 10 ขอ ใชเวลำ 10 นำท 2. จงเลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวกำเครองหมำย X ลงในชอง ก ข ค หรอ ง ในกระดำษค ำตอบทแจกให 1. อาหารมความส าคญตอสงมชวตตามขอใดมากทสด ก. ชวยใหรางกายสดชน ข. ใหพลงงานแกรางกาย ค. ชวยใหรางกายเจรญเตบโต ง. ชวยใหอวยวะตางๆท างานไดเปนปกต 2. สารอาหาร (nutrient) หมายความวาอยางไร

ก. สงทรางกายตองการ ข. สงทรบประทานได ไมเปนพษ ค. สารเคมทเปนสวนประกอบของอาหาร ง. สารเคมทมผลตอการท างานของรางกาย

3. สารอาหารแบงออกเปนกประเภท อะไรบาง ก. 2 ประเภท ไดแก สารอาหารหลก 5 หมและน า ข. 3 ประเภท ไดแก คารโบไฮเดรต โปรตน และไขมน ค. 2 ประเภท ไดแก สารอาหารทใหพลงงานและสารอาหารทไมใหพลงงาน ง. 3 ประเภท ไดแก แปง น าตาลโมเลกลเดยวและน าตาลโมเลกลค

Page 10: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

4. สารอาหารประเภทใดจดอยในกลมเดยวกน ก. โปรตน น า วตามน ข. ไขมน โปรตน วตามน ค. คารโบไฮเดรต แรธาต น า ง. คารโบไฮเดรต โปรตน และไขมน 5. ขอใดถกตองทสด ก. หนวยยอยทเลกทสดของโปรตนคอน าตาลกลโคส ข. เมอยอยแปงจะไดหนวยยอยทเลกทสดคอน าตาลโมเลกลค ค. กรดไขมนและกลเซอรอล หลายโมเลกลมารวมกนกลายเปนไขมน ง. กรดอะมโนคอหนวยยอยของคารโบไฮเดรตประเภทแปงและน าตาล

6. พอลแซกคาไรด ไมพบในสงใด ก. แปง ข. ซโครส ค. เซลลโลส ง. ไกลโคเจน 7. คารโบไฮเดรตและโปรตนมธาตชนดใดแตกตางกน ก. คารบอนและออกซเจน ข. ไนโตรเจนและก ามะถน ค. ก ามะถนและออกซเจน ง. ไฮโดรเจนและไนโตรเจน

5

Page 11: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ใชตำรำงดำนลำงนตอบค ำถำมขอท 8-10

ตำรำงแสดงกำรทดสอบหำสำรอำหำรในอำหำร

กำรเปลยน

แปลงกบสำร

ละสำย

ชนดอำหำร

A B C D E

เบเนดกต - ส

เหลอง - สสม -

ไอโอดน - - สน าเงน

- -

ไบยเรต - สมวงออน

- - ส

ชมพ

ถกบกระดาษ

โปรงแสง

- - - -

8. อาหารชนดใดมน าตาลและโปรตนอยดวยกน ก. A ข. B ค. C ง. D 9. คารโบไฮเดรตพบในอาหารชนดใด ก. B, C และ D ข. A, B และ D ค. C, D และ E ง. D, C และ A 10. น ามนพช ควรเปนอาหารชนดใด ก. A ข. B ค. C ง. D

6

Page 12: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

อาหาร คอ สงทรบประทานไดไมเปนพษ มประโยชนตอรางกาย เชน ขาว ขนมปง ผลไม มความส าคญตอรางกาย ดงน (1) เปนแหลงพลงงานใหสงมชวตท า กจกรรมการด ารงชวตตางๆ เชน การเจรญเตบโต (2) เปนวตถดบในการสงเคราะห สารตางๆ ทจ าเปนตอการด ารงชวตและซอมแซมสวนทสกหรอ และ (3) ชวยให สภาพภายในรางกายสมดลเหมาะตอการด ารงชวต ประกอบดวยสารอาหารหลาย ประเภท โดยทอาหารตางๆ จะมประเภทและปรมาณของสารอาหารทเปน สวนประกอบแตกตางกน สารอาหาร หมายถง สารเคมทเปนสวนประกอบในอาหาร สามารถจ าแนก ตามองคประกอบทางเคมไดเปน 6 ประเภท คอ (1) คารโบไฮเดรต (2) โปรตน (3) ไขมน (4) วตามน (5) แรธาต และ (6) น า สารอาหารจ าแนกตามการใหพลงงานแบงเปน 2 ประเภท คอ (1) สารอาหาร ทใหพลงงาน ไดแก คารโบไฮเดรต โปรตน และ ไขมน (2) สารอาหารทไมให พลงงาน ไดแก วตามน แรธาต และน า สารอาหารทใหพลงงาน ไดแก คารโบไฮเดรต โปรตน และไขมน

สามารถตรวจสอบไดโดยคารโบไฮเดรตประเภทน าตาลทดสอบดวยสารละลาย

เบเนดกซจะไดตะกอนสแดงอฐ ประเภทแปงจะไดสน าเงน โปรตนทดสอบดวย สารละลายไบยเรต จะไดสชมพหรอมวง ไขมนทดสอบโดยการถกบกระดาษแลวสอง

ใหแสงผานจะโปรงแสง หรอหยดเอทานอลแลวเขยาจะไดสารละลายสขาวขน ไมแยกเปนชน

สำระส ำคญ

7

Page 13: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง ควำมส ำคญของอำหำร

1. อธบายความหมายของอาหาร 2. อธบายความส าคญของอาหารตอสงมชวต

1. นกเรยนแบงกลมๆ ละประมาณ 5-6 คน โดยคละความสามารถ นกเรยนเกง ปานกลาง และออน

2. นกเรยนศกษาตารางท 1 แสดงภาพสงมชวตกบอาหาร แลวรวมกนอภปรายและตอบค าถาม หวขอ เพราะเหตใดสงมชวตจงตองการอาหาร บนทกผลการอภปรายลงในแบบบนทกกจกรรมท 1

3. นกเรยนกลมตวอยางน าเสนอผลการอภปรายหนาชนเรยน 4. นกเรยนศกษาเนอหาท 1 เรอง ความส าคญของอาหาร แลวตอบ

ค าถาม

กจกรรมท 1.1

จดประสงคกจกรรม

ขนตอนกำรปฏบตกจกรรม

8

Page 14: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ตำรำงท 1.1 แสดงรปภำพมนษยกบกำรรบประทำนอำหำรตำงๆ

ภาพท 1.1 ทารกทานนมแม ภาพท 1.2 หญงสาวทานผกและผลไม ทมา : http://tentzz.blogspot.com/ ทมา : http://health.kapook.com/view41212.html

ภาพท 1.3 ชายสงอายดมนม ภาพท 1.4 ชายวยรนดมน า ทมา : http://clonedbabies.com/ ทมา : http://board.postjung.com/900945.html

หวขออภปรำย

เพรำะเหตใดสงมชวตจงตองกำรอำหำร

9

Page 15: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง ……………………………. วน.........เดอน.........................พ.ศ...................

ชอสมำชกในกลม 1................................................................เลขท.............ประธาน 2................................................................เลขท.............รองประธาน 3................................................................เลขท.............กรรมการ 4................................................................เลขท.............กรรมการ 5................................................................เลขท.............กรรมการ/เลขานการ จดประสงคกจกรรม …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… บนทกขอสรปจำกกำรอภปรำย ภาพท 1……..……………………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………………………………… ภาพท 2..…………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………… ภาพท 3..………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….….….……… ภาพท 4..………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….………..……

แบบบนทกกจกรรมท 1.1

10

Page 16: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง ควำมส ำคญของอำหำร

พชสามารถสรางอาหารไดเอง โดยกระบวนการสงเคราะหดวยแสง จากวตถดบคอคารบอนไดออกไซด ออกซเจน และน า โดยใชพลงงานจากแสงอาทตย แตกตางจากมนษยและสตวทตองไดรบอาหารจากการกน อำหำร หมายถง สงทรบประทานได ไมเปนพษ กอใหเกดประโยชนแกรางกาย ชวยใหรางกายเจรญเตบโต แขงแรง มความตานทานโรค เชน ขาว นม ผก และผลไม ควำมส ำคญของอำหำร 1. เปนแหลงพลงงานและความอบอน สงมชวตจ าเปนตองม พลงงานสะสมเพอใชในการเคลอนไหวประจ าวน 2. เปนวตถดบในการสงเคราะหสารตางๆ ทจ าเปนตอการ ด ารงชวตและซอมแซมสวนทสกหรอ 3. ชวยใหสภาพในรางกายสงมชวตเหมาะสมตอกลไกการด ารงชวต

เนอหำท 1.1

เลอด น าเกลอ หรอยาฉด ทแพทยจดใหผทมรางกายทอยในภาวะผดปกตกนบวา เปนอาหารดวย

นกเรยนสามารถสบคนขอมลเพมเตม เรอง ควำมส ำคญของอำหำรมอเชำ ไดท http://good-healthiness.blogspot.com/2012/04/blog-post_14.html

11

Page 17: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง ควำมส ำคญของอำหำร

ค ำชแจง หลงจากนกเรยนศกษาบตรเนอหาเสรจเรยบรอยแลว ใหตอบค าถามลงในแบบฝกทกษะท 1 ใหสมบรณ 1. อาหาร หมายถง อะไร………………………………………………………….. 2. รางกายสามารถรบอาหารไดโดยวธใดบาง………………………………. 3. อาหารมบทบาทส าคญตอการด ารงชวตอยางไร………………..……… ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….………. ……………………………………………………………………………………………….. 4. รางกายตองการอาหารเชาในชวงเวลาใด………………………………… 5. ถานกเรยนไมรบประทานขาวเชาจะเกดผลตอสมองอยางไร ………………………………………………………………………………………..… ……………………………………………………………………………………..……

ชอ………………………………………………..………ชน……………….เลขท…………….

แบบฝกท 1.1

12

Page 18: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง ส ำรวจรำยกำรอำหำร

1. วเคราะหวตถดบทเปนสวนประกอบของอาหาร (ก าหนดเวลาไป-กลบโรงอาหาร 30 นาท)

1. ใหนกเรยนแตละกลมออกส ารวจรายการอาหารทขายในโรงอาหาร ของโรงเรยนตามทนกเรยนสนใจ จ านวน 1 รายการ

2. บนทกผลลงในแบบรายงานผลการส ารวจรายการอาหาร 3. ตอบค าถามแบบฝกทกษะท 2

กจกรรมท 1.2

จดประสงคกจกรรม

ขนตอนกำรปฏบตกจกรรม

13

Page 19: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

บตรเนอหำ

วนทท าการส ารวจ…………………………………….……………………………………….. ชอกลม……………………………….…….……………………………………………………… รายชอสมาชกกลม 1…………………………………………………………………………. 2………………………………………………………………………… 3…………………………………………………………………………

4………………………………………………………………………… 5………………………………………………………………………… ล ำดบ

ท ชออำหำร ชอรำน วตถดบทใช เครองปรง

หมำยเหต

1.

แบบส ำรวจรำยกำรอำหำรในโรงอำหำรของโรงเรยน

14

Page 20: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง ส ำรวจรำยกำรอำหำร

ค ำชแจง ใหนกเรยนอภปรายรายการอาหารทส ารวจตามประเดนค าถาม ตอไปน ประเดนค ำถำม 1. วตถดบหลกทใชประกอบอาหารคออะไร 2. วตถดบแตละชนดมสารอาหารอะไรบาง 3. นกเรยนทราบไดอยางไรวาในวตถดบแตละชนดมสารอาหาร ชนดใดเปนองคประกอบ 4. ถานกเรยนรบประทานอาหารชนดเดยวซ าๆ ตดตอกน จะ เกดผลตอรางกายอยางไร ประเดนค ำตอบ 1…………………………………………………………………………………………………… 2…………………………………………………………………………………………………… 3…………………………………………………………………………………………………… 4……………………………………………………………………………………………………

แบบฝกท 1.2

ชอ………………………………………………..………ชน……………….เลขท…………….

15

Page 21: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง กำรตรวจสอบแปง น ำตำล โปรตน และไขมน

จดประสงคกจกรรม

1. ทดลองและอธบายวธการตรวจสอบแปง น าตาล โปรตน และไขมน 2. อธบายการเปลยนแปลงสของสารละลายทน ามาตรวจสอบกบ สารอาหารแตละชนด

รายการ จ านวน/กลม 1. หลอดทดลองขนาดกลาง 2. บกเกอร 250 cm3

3. หลอดหยด 4. หลอดฉดยาขนาด 5 cm3

5. แทงแกว 6. ชดตะเกยงแอลกอฮอล 7. ไมขดไฟ 8. ขาตงและทจบหลอดทดลอง 9. กระดาษ A4 10. น าแปงสก 0.1%

9 หลอด 1 ใบ 4 อน 3 อน 2 อน 3 ชด 1 กลก 1 ชด 3 แผน 10 cm3

ชอ………………………………………………..………ชน……………….เลขท…………….

กจกรรมท 1.3

วสดอปกรณและสำรเคม

16

Page 22: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

รายการ จ านวน/กลม 11. สารละลายน าตาลกลโคส 12. สารละลายไอโอดน 1% 13. น ากลน 14. ไขขาวดบ 15. สารละลายเบเนดกซ 16. สารละลายคอปเปอร(II)ซลเฟต (CuSO4) 0.1 mol/L 17. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด (NaOH) 2.5 mol/L 18. เอทานอล 19. น ามนพช

10 cm3

3 cm3

10 cm3

3 cm3

10 cm3

5 cm3

5 cm3

5 cm3

5 cm3

เมอเตรยมอปกรณแลว ล ำดบตอไปศกษำขนตอน

กำรทดลอง

17

Page 23: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

น าแปงสก 0.1% 3 cm3

สารละลายไอโอดน 1% 2-3 หยด

1.1 น าหลอดทดลองขนาดกลางมา 2 หลอด 1.2 หลอดท 1 ใสน าแปงสก 0.1% 3 cm3 หยดสารละลายไอโอดน 1% 2-3 หยด เขยาใหเขากน แลวสงเกตและบนทกผล หลอดท 2 ใสน าปรมาณ 3 cm3 หยดสารละลายไอโอดน 1% 2-3 หยด เขยาใหเขากน แลวสงเกตและบนทกผล

สารละลายไอโอดน 1% 2-3 หยด

น า 3 cm3

ขนตอนและวธกำรกำรตรวจสอบ แปง น ำตำล โปรตน และไขมน

1. กำรตรวจสอบแปง

1 2

18

Page 24: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

สารละลายเบเนดกซ 10 หยด

สารละลาย น าตาลกลโคส 3 cm3

สารละลายเบเนดกซ

10 หยด

น า cm3

1

2.1 น าหลอดทดลองขนาดกลางมา 2 หลอด 2.2 หลอดท 1 ใสสารละลายน าตาลกลโคส 3 cm3 หยดสารละลายเบเนดกซ 10 หยด เขยาใหเขากน หลอดท 2 ใสน าปรมาณ 3 cm3 หยดสารละลายเบเนดกซ 10 หยด เขยา ใหเขากน 2.3 น าทง 2 หลอด ไปตมในน าเดอด 5 นาท แลวสงเกตและบนทกผล

ตมในน าเดอด 5 นาท

2. กำรตรวจสอบน ำตำล

2

19

Page 25: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

สารละลาย CuSO4 5 หยด และ สารละลาย NaOH 3 หยด

ไขขาวดบ 2 cm3 น า 1 cm3

3.1 น าหลอดทดลองขนาดกลางมา 2 หลอด 3.2 หลอดท 1 ใสไขขาวดบ 3 cm3 และท าใหเจอจางดวยการเตมน าลงไปใน หลอดทดลอง 1 cm3 เขยาใหเขากน หยดสารละลาย CuSO4 5 หยด และสารละลาย NaOH 3 หยด เขยาใหเขากน แลว สงเกตและบนทกผล หลอดท 2 ใสน าปรมาณ 3 cm3 หยดสารละลาย CuSO4 5 หยด และ สารละลาย NaOH 3 หยด เขยาใหเขากน แลวสงเกตและ บนทกผล

3. กำรตรวจสอบโปรตน

สารละลาย CuSO4 5 หยด และ สารละลาย NaOH 3 หยด

น า 3 cm3

1 2

20

Page 26: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

วธท 1

วธท 2

ยกกระดำษขนใหแสงสองผำน ยกกระดำษขนใหแสงสองผำน

น ามนประกอบอาหาร 2 หยด

กระดาษขนาด 10 x 10 cm แผนท 1

น า 2 หยด

กระดาษขนาด 10 x 10 cm แผนท 2

4. กำรตรวจสอบไขมน

1 2

- เอทานอล - น ามนประกอบอาหาร - น า อยางละ 3 หยด เขยา

- น า - น ามนประกอบอาหาร - น า อยางละ 3 หยด เขยา

21

Page 27: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ตำรำงบนทกผลกำรท ำกจกรรม (บนทกเปนรำยบคคล)

รำยกำร ตรวจสอบ สวนประกอบ

ผลกำรสงเกต

1. แปง 1. น าแปงสก 0.1% + สารละลายไอโอดน 2. น า + สารละลายไอโอดน

2. น ำตำล 1. สารละลายน าตาลกลโคส + สารละลาย เบเนดกซ + ตม

2. น า + สารละลายเบเนดกซ + ตม 3. โปรตน 1. ไขขาวดบ + น า + สารละลาย CuSO4 +

สารละลาย NaOH

2. น า + สารละลาย CuSO4 + สารละลาย NaOH 4. ไขมน วธท 1

1. เอทานอล + น ามนประกอบอาหาร + น า 2. น า + น ามนประกอบอาหาร + น า วธท 2 1. กระดาษทหยดน ามนประกอบอาหาร 2. กระดาษทหยดน า

ชอ………………………………………………..………ชน……………….เลขท…………….

22

Page 28: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

1. การตรวจสอบสารอาหารทง 4 ชนด ใหผลเปนอยางไร 2. เหตใดจงใชน าเปนตวเปรยบเทยบในการตรวจสอบสารอาหารแตละ ชนด 3. นกเรยนสรปผลการทดลองนไดวาอยางไร

1. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. 2. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. 3. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………….

ประเดนค ำถำมเพอกำรวเครำะหและสรปผล

ประเดนค ำตอบจำกกำรวเครำะหและสรปผล

ชอ………………………………………………..………ชน……………….เลขท…………….

23

Page 29: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เรอง กำรตรวจสอบสำรอำหำรในอำหำรตำงๆ

1. ทดลองและอธบายวธการตรวจสอบสารอาหารในอาหารตางๆ 2. บอกไดวาอาหารทน ามาตรวจสอบประกอบดวยสารอาหารชนดใด

รายการ จ านวน/กลม 1. หลอดทดลองขนาดกลาง 2. บกเกอร 250 cm3

3. หลอดหยด 4. หลอดฉดยาขนาด 5 cm3

5. แทงแกว 6. ชดตะเกยงแอลกอฮอล 7. ไมขดไฟ 8. ขาตงและทจบหลอดทดลอง 9. กระดาษ A4

9 หลอด 1 ใบ 4 อน 3 อน 2 อน 3 ชด 1 กลก 1 ชด 3 แผน

กจกรรมท 1.4

จดประสงคกจกรรม

วสดอปกรณและสำรเคม

24

Page 30: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

วสดอปกรณและสำรเคม (ตอ)

รายการ จ านวน/กลม 10. ขาวเหนยวนง 11. นมถวเหลอง 12. เมดมะมวงหมพานตอบแหง 13. เนย 14. สารละลายไอโอดน 1% 15. สารละลายเบเนดกซ 16. สารละลายคอปเปอร(II)ซลเฟต (CuSO4) 0.1 mol/L 17. สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด (NaOH) 2.5 mol/L 18. เอทานอล

3 กรม

3 cm3

1 กรม

1 กรม

3 cm3

10 cm3

5 cm3

5 cm3

5 cm3

25

Page 31: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ขนตอนและวธกำรตรวจสอบสำรอำหำรในอำหำรตำงๆ

อำหำร ปรมำณ ลกษณะ

สำรละลำย/ถกบกระดำษ

(หลอดท 1) เตม

สารละลายไอโอดน 2-3 หยด

(หลอดท 2) เตม

สารละลาย เบเนดกซ 10 หยด

และใหความรอน

5 นาท

(หลอดท 3) เตม

สารละลายCuSO4 5 หยด และ

สารละลาย NaOH 3 หยด

ถกบกระดาษ

1. ขาวเหนยวนง

1 กรม บให

ละเอยด √ √ √ √

2. นม

ถวเหลอง

3 มลลลตร

- √ √ √ √

3. เมดมะมวง

หมพานตอบแหง

1 กรม บดให

ละเอยด √ √ √ √

4. เนย 1 กรม - √ √ √ √

26

Page 32: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ตำรำงบนทกผลกจกรรม

อำหำร ปรมำณ ลกษณะ

กำรเปลยนแปลง

(หลอดท 1) เตม

สารละลายไอโอดน 2-3 หยด

(หลอดท 2) เตม

สารละลาย เบเนดกซ 10 หยด

และใหความรอน

5 นาท

(หลอดท 3) เตม

สารละลายCuSO4 5 หยด และ

สารละลาย NaOH 3 หยด

ถกบกระดาษ

1. ขาวเหนยวนง

1 กรม บให

ละเอยด

2. นม

ถวเหลอง

3 มลลลตร

-

3. เมดมะมวง

หมพานตอบแหง

1 กรม บดให

ละเอยด

4. เนย 1 กรม -

27

Page 33: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ประเดนค าถามเพอการวเคราะหและสรปผล

1. อาหารทมน าตาล ไดแกอาหารชนดใด 2. ทราบไดอยางไรวานมถวเหลองมสารอาหารประเภทโปรตนเปนองคประกอบ 3. เมอเตมสารละลายไอโอดนลงในเนย เหตใดจงไมมการเปลยนแปลง 4. ถานกเรยนน าเนยไปอนใหความรอน แลวหยดเอทานอลลงไปแลวคนใหเขา

กน นกเรยนคดวาจะไดผลเปนอยางไร 5. จากการทดลองอาหารชนดใดทมแปง น าตาล โปรตน และไขมน

ประเดนค าตอบจากการวเคราะหและสรปผล

1. ……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………….

2. ……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………….

3. ……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………….

4. ……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………….

5. อาหารทมแปง ไดแก………………………………………….. อาหารทมน าตาล ไดแก………………………………………………… อาหารทมโปรตน ไดแก………………………………………………… อาหารทมไขมน ไดแก………………………………………………..

28

Page 34: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

เนอหำท 1.2 เรอง สำรอำหำรทใหพลงงำน

อำหำร (Food) คอ สงทน าเขาสรางกายแลวมประโยชน ท าใหรางกายเจรญเตบโต มพลงงานในรางกายและชวยซอมแซมสวนทสกหรอ

สำรอำหำร (Nutrients) คอ โมเลกลของสารทสงมชวตน าไปใชในการด ารงชพได สารอาหารทรางกายตองการแบงเปน 6 ประเภท คอ คารโบไฮเดรต ไขมน โปรตน วตามน เกลอแร และน า ซงสารอาหารเหลานใหประโยชนตอรางกายตางกน และรางกายตองการในปรมาณทไมเทากนดวย

จ าแนกตามการใหพลงงานแบงเปน 2 ประเภท คอ 1. สำรอำหำรทใหพลงงำน ไดแก คารโบไฮเดรต โปรตน และ ไขมน 2. สำรอำหำรทไมใหพลงงำน ไดแก วตามน แรธาต และน า

29

Page 35: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

1. คำรโบไฮเดรต (Carbohydrate) สตรทางเคม คอ CxH2On ประกอบดวยธาตคารบอน (C) ไฮโดรเจน (H) และ

ออกซเจน (O) โดยมอตราสวนระหวาง H:O เปน 2:1 เสมอ เปนสารอาหารทพบไดมากทสด ทงนเพราะเกดจากการสงเคราะหแสงของพช ซงคารโบไฮเดรตทพชสะสมมหลายชนด เชน แปง น าตาล และเซลลโลส คารโบไฮเดรตของพชเรยกวา “แปง” จะถกสะสมไวบรเวณเมลด หว และราก แตคารโบไฮเดรตทสะสมในรางกายมนษยและสตวเรยกวา “ไกลโคเจน” ซงสวนใหญจะสะสมในตบและกลามเนอ หนวยทเลกทสดของคารโบไฮเดรต คอ กลโคส

คำรโบไฮเดรต แบงเปน 3 ประเภท คอ 1.) โมโนแซกคำไรด หรอน ำตำลโมเลกลเดยว เปนน าตาลทมโมเลกล

ขนาดเลกทสด จงยอยใหมขนาดเลกลงอกไมได ซงเมอเขาสรางกายสามารถดดซมไปใชประโยชนไดทนทโดยไมตองผานกระบวนการยอยอกน าตาลโมเลกลเดยวไดแก

- กลโคส หรอเดกซโทรส เปนน าตาลทมมากทสดในธรรมชาต คอในผก ผลไมบางชนด เชน องน เผอก มนเทศ ขาวโพด เปนตน ในกระแสเลอดจะมกลโคส รอยละ 0.08 และในปสสาวะมรอยละ 0.2 ซงหากมมากกวานจะท าใหเกดโรคเบาหวาน

- ฟรกโทส หรอเลวโลส เปนน าตาลธรรมชาตทมรสหวานทสด พบในผง น าหวานของเกสรดอกไม และผลไมทมรสหวาน

- กาแลกโทส เปนน าตาลทไมมในธรรมชาตแตรางกายไดรบการสลายตว ของน าตาลแลกโทส พบมากในน านม ทมา : www.thaicadet.org

สำรอำหำรทใหพลงงำน

30

Page 36: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

2.) ไดแซกคำไรด หรอน ำตำลโมเลกลค เปนน าตาลทเกดจากการรวมตวของน าตาลโมเลกลเดยว 2 เมโลกล โดยอาศยปฏกรยาควบแนน เมอเขาส

รางกายไมสามารถน าไปใชประโยชนไดทนทแตตองยอยใหเปนน าตาลโมเลกลเดยวกอน น าตาลโมเลกลคไดแก

- ซโครส หรอน าตาลทราย เกดจากการรวมตวระหวางกลโคสกบฟรกโทส พบมากในออย ตาล ขาวโพด

- แลกโทส เกดจากการรวมตวระหวางกลโคสกบกาแลกโทส พบมากใน น านมสตวเลยงลกดวยนมทกชนด น า ตาลแลกโทสนชวยในการดดซมแรแคลเซยม

- มอลโทส หรอน าตาลมอลท เกดจากการรวมตวระหวางกลโคสกบ กลโคส หรอเกดจากการรวมตวของกลโคส 2 โมเลกล พบมากในเมลดขาวบารเลย ทก าลงงอก หรอไดจากการยอยแปง

3.) โพลแซกคำไรด หรอน ำตำลโมเลกลใหญ เปนน าตาลทมโมเลกล ขนาดใหญทสด โดยเกดจากการรวมตวของน าตาลโมเลกลเดยวตงแต 10 โมเลกลขนไป น าตาลโมเลกลใหญ ไดแก

- แปง พบในเมลดขาว หวเผอก หวมนหวกลอย มนเทศ ซงเกบสะสมไวท หว ล าตน และราก

- ไกลโคเจน หรอแปงสตว เปนแหลงพลงงานส ารองทจะน ามาใชยาม จ าเปน ซงพบในมนษยและสตวเทานน โดยเกบสะสมไวทตบ กลามเนอ และกระแสเลอด

- เซลลโลส เปนคารโบไฮเดรตทพบตามสวนตาง ๆ ทเปนโครงสรางสวน ใหญของพช ผก และหญา (กง กาน ใบ ล าตน) ซงพชแตละชนดมเซลลโลสมากนอย แตกตางกน รางกายมนษยไมสามารถยอยเซลลโลสไดเพราะเปนคารโบไฮเดรตโมเลกลขนาดใหญ จงขบถายออกในรปของกาก หรอเสนใยอาหาร ซงชวยกระตนล าไสให ท างานอยางมประสทธภาพ และขบถายดขน ส าหรบสตวทสามารถยอยเซลลโลสได คอ ปลวก วว ควาย เพราะมโปรโตซวหรอแบคทเรยอยในระบบ ทางเดนอาหาร ทสามารถผลตเอนไซมเซลลเลสออกมายอย เซลลโลสใหเปนกลโคสได

31

Page 37: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

หนำทของคำรโบไฮเดรต 1. ใหพลงงานแกรางกาย โดยคารโบไฮเดรต 1 กรม ใหพลงงาน 4 กโลแคลอร 2. ซอมแซมสวนทสกหรอ เชน เซลลหรอเนอเยอตาง ๆ 3. ควบคมการเผาผลาญอาหารจ าพวกไขมนใหเกดขนอยางสมบรณ เพราะถา

การเผาผลาญไขมนในรางกายไมสมบรณ จะเกดสารคโตน ซงมอนตรายตอสมองมนษย 4. เปนสวนประกอบทส าคญของสารพนธกรรมในโมเลกลของดเอนเอ 5. สามารถเปลยนเปนไขมนและเกบสะสมไวในรางกาย

ทมา : www.thaicadet.org

รางกายมนษยสามารถดดซมคารโบไฮเดรตจ าพวกกลโคส ใชไดทนท แตถาเปนน าตาลโมเลกลเดยวชนดอนกจะถกเปลยนใหเปนกลโคสเสยกอน แตถาเปนน าตามโมเลกลค เอนไซมจะยอยสลายใหเปนกลโคส แลวจงดดซมไปใช

32

Page 38: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

กำรทดสอบคำรโบไฮเดรต 1. ทดสอบดวยสารละลายเบเนดกซ ซงเปนสารละลายสฟา ใชทดสอบ

น าตาล - น าตาลโมเลกลเดยว จะไดตะกอนสแดงอฐ - น าตาลโมเลกลค จะไดตะกอนสเขยวหรอสเหลอง

2. ทดสอบดวยสารละลำยไอโอดน ซงเปนสารละลายสน าตาลเหลอง ใชทดสอบ น าตาลโมเลกลใหญ เชน แปง จะไดสน าเงน

2. โปรตน (Protein) เปนสารประกอบทมโมเลกลขนาดใหญ และมโครงสรางทางโมเลกลทซบซอนกวา

คารโบไฮเดรตและไขมน ตลอดจนเปนสารอาหารในรางกายทมปรมาณมากรองลงมาจากน า โปรตนประกอบดวยธาตคารบอน (C) ไฮโดรเจน (H) ออกซเจน (O) และไนโตรเจน (N) แตโปรตนบางชนดอาจประกอบดวยธาตก ามน (S) หรอฟอสฟอรส (P)

รางกายมนษยประกอบดวยโปรตนรอยละ 20 ของน าหนกตว โดยโปรตนจะอยในกลามเนอ เปนสวนประกอบของเลอด กระดก ฟน และเปนสวนประกอบส าคญของฮอรโมน ตลอดจนเอนไซมในรางกาย โปรตน 1 กรม ใหพลงงาน 4 กโลแคลอร ในวน หนง ๆ เราควรรบประทานอาหารประเภทโปรตนในปรมาณ 1 กรมตอน าหนกรางกาย 1 กโลกรม ทงนขนอยกบวยและสภาพรางกาย

ทมา : www.thaicadet.org

33

Page 39: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

โปรตนประกอบดวย หนวยยอยทมขนาดเลกทสด เรยกวา “กรดอะมโน” (Amino Acid) ซงโปรตนในธรรมชาตมกรดอะมโนเปนสวนประกอบถง 22 ชนด

โดยโปรตนชนดตาง ๆ เกดจากการรวมตวทางเคมของกรดอะมโนจนเกดเปนโมเลกล ขนาดใหญทมโครงสรางสลบซบซอน โดยมพนธะเปปไตน (Peptide Bond) ยดแตละโมเลกลเขาดวยกน ท าใหเกดโปรตนหลายลานชนดในธรรมชาต

กรดอะมโนทง 22 ชนด แบงเปน 2 พวกใหญ ๆ ดงน 1. กรดอะมโนชนดทจ าเปน คอ กรดอะมโนทรางกายตองการ โดยท

รางกายไมสามารถสงเคราะหขนมาได แตไดจากสารอาหารทรบประทานเขาไป กรดอะมโนชนดนแบงเปน 8 ชนด

2. กรดอะมโนชนดทไมจ าเปน คอ กรดอะมโนทรางกายไมตองการ แตรางกายสามารถสงเคราะหขนมาได พบไดในเมลดพช เชน เมลดขาว เมลดขาวโพด และถวเมลดแหง สารอาหารจ าพวกโปรตนไมสามารถทดแทนไดดวยสารอาหารชนดอน ๆ ดงนน เราควรเลอกบรโภคอาหารทประกอบดวยโปรตนทยอยงาย และมกรดอะมโนทจ าเปนครบถวน จงจะไดรบประโยชนจากโปรตนอยางแทจรง

หนำทของโปรตน 1. ใหพลงงานแกรางกาย โดยโปรตน 1 กรม ใหพลงงาน 4 กโลแคลอร 2. เปนสวนส าคญในการสรางเนอเยอของรางกาย ซงท าใหรางกายเจรญเตบโต

และชวยซอมแซมสวนทสกหรอ 3. เปนสวนประกอบของเอนไซมทใชควบคมปฏกรยาทางเคมในรางกาย เชน

ฮอรโมน และเอนไซม 4. ชวยตอตานเชอโรค 5. เปนสวนประกอบของฮอรโมนและเอนไซมในอวยวะตาง ๆ 6. เปนสวนประกอบทส าคญของสารฮโมโกลบนในเมดเลอดแดง 7. ชวยรกษาความเปนกลางของเลอดไมใหเปนกรด

หรอดาง 8. รกษาสมดลของน าในรางกาย

34

Page 40: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

กำรตรวจสอบโปรตน ทดสอบดวยสารละลายไบยเรต (เกดจากสารละลายคอปเปอรซลเฟต

รวมกบสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด) เปนสารละลายทมสฟา ถาอาหารมโปรตนจะเปลยนจากสฟาเปนสมวงหรอสชมพ

3. ไขมน (Lipid of Fat) สารอาหารทประกอบดวยธาตคารบอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซเจน (O)

ซงเหมอนกบคารโบไฮเดรต แตตางกนทอตราสวนของสารประกอบ (มปรมาณออกซเจนนอยกวา แตมคารบอนและไฮโดรเจนมากกวาสองเทา) ไขมน 1 กรม ใหพลงงาน 9 กโลแคลอร หนวยทเลกทสดของไขมน คอ กรดไขมนและกลเซอรอล ไขมนใหกรดไขมนทจ าเปนตอรางกาย ซงกรดไขมนแบงเปน 2 ประเภท คอ

1. กรดไขมนชนดอมตว มจดหลอมเหลวสง เมอทงไวในอากาศจะไมเหมนหน เพราะไมท าปฏกรยากบออกซเจนในอากาศ แตเปลยนสถานะเปนของแขงไดงาย ดงนน เมอเขาสรางกายจงยอยยาก พบมากในน ามนมะพราว ไขมนสตว น ามนปาลม

2. กรดไขมนชนดไมอมตว มจดหลอมเหลวต า จงเปลยนสภาพเปนของเหลวทยอยไดงาย แตเมอทงไว จะท าปฏกรยากบออกซเจนท าใหเหมนหน พบมากใน น ามนร า น ามนถวลสง และน ามนดอกค าฝอย

ไขมนทอยในสภาพของเหลวในอณหภมปกต (25 C) เรยกวา “น ามน” (Oil) แตถาอยในสภาพของแขงในอณหภมปกต เรยกวา “ไข หรอไขมน” (Fat)

มนษยสามารถสะสมไขมนไดโดยไมจ ากดปรมาณ และยงสามารถเปลยนคารโบไฮเดรตหรอโปรตนใหเปนไขมนไดดวย

35

Page 41: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ไขมน หนำทของไขมน

1. ใหพลงงานแกรางกาย โดยไขมน 1 กรม ใหพลงงาน 9 กโลแคลอร 2. ชวยดดซมวตามนทละลายในไขมน (วตามน เอ, ด , อ, เค) เขาสรางกาย 3. ชวยในการผานเขาสผนงล าไสของวตามนเค ซงรางกายสงเคราะหไดท

ล าไสใหญ โดยอาศยแบคทเรยชอ E.Coil 4. ปองกนการกระทบกระเทอนของอวยวะภายในรางกาย 5. เปนฉนวนปองกนการสญเสยความรอนของรางกาย และชวยใหรางกายอบอน

ในเวลาอากาศหนาว 6. ปองกนไมใหรางกายเสยน ามาก 7. ท าใหผวหนง เลบ และผมชมชนไมหยาบกราน 8. ชวยใหอมนาน เพราะยอยยาก 9. เปนสวนประกอบทส าคญของเยอหมเซลล กำรตรวจสอบไขมน

สามารถตรวจสอบได 2 วธ ดงน 1. น าไปถกบกระดาษสขาว แลวยกกระดาษใหแสงผาน ถากระดาษ

โปรงแสงแสดงวามไขมน 2. ทดสอบกบเอทานอลแลวเขยาจะไดสารละลายสขาวขน ไมแยกชน

36

Page 42: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

1. อาหาร หมายถงอะไร 2. สารอาหาร หมายถงอะไร 3. สารอาหารทใหพลงงานมกชนด อะไรบาง 4. กรดอะมโน กลโคส และกรดไขมนกบกลเซอรอล เปนหนวยทเลกทสด

ของสารอาหารประเภทใดตามล าดบ 5. เมอน าอาหารชนดหนงมาทดสอบกบสารละลายเบเนดกซ ปรากฏวา

ไดตะกอนสแดงอฐ อาหารชนดนมสารอาหารชนดใดเปนองคประกอบ 6. น าน ากะทมาทดสอบกบสารละลายไอโอดน ปรากฏวาไดสน าเงน แสดง

วาในน ากะทมสวนผสมของสารอาหารอนปนอย สารอาหารทปนอยคอสารอาหาร ชนดใด

7. อยากทราบวาอาหาร A มน าตาลเปนองคประกอบหรอไม ตองตรวจสอบ กบสารใด และมวธการอยางไร

1………………………………………………………………………………………………………. 2……………………………………………………………………………………………………… 3……………………………………………………………………………………………………… 4……………………………………………………………………………………………………… 5……………………………………………………………………………………………………… 6……………………………………………………………………………………………………… 7………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………

ประเดนค ำถำมสรปควำมคด

ประเดนค ำตอบสรปควำมคด

37

Page 43: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

น ำเสนอขอมล

ค ำชแจง ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 3-5 คน สบคนขอมลแหลงอาหาร องคประกอบ ความส าคญและการตรวจสอบสารอาหารกลมละ 1 ชนด จากหองสมดหรออนเตอรเนต แลวท าแผนพบเพอน าเสนอหนาชนเรยน

38

Page 44: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

แบบบนทกค ำศพทภำษำองกฤษ

เรอง ............................................................................

ค ำศพท ค ำอำน ค ำแปล Food Nutrient Monosaccharide Disaccharide Polysaccharide Amino acid Lipid acid Glycogen Cellulose Starch

39

Page 45: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

แบบแสดงควำมคดเหนในกำรเรยนของนกเรยน

เรอง ............................................................................

1. การมสวนรวมในการเรยนของนกเรยนในชวโมงนคอ................................................................................................................................................................................................................................................................

2. ความรทนกเรยนไดรบจากการเรยนในชวโมงนคอ................................................................................................................................................................................................................................................................

3. สงทนกเรยนไดรบความชวยเหลอจากเพอนในชวโมงนคอ................................................................................................................................................................................................................................................................

4. สงทนกเรยนไดชวยเหลอเพอนในชวโมงนคอ................................................................................................................................................................................................................................................................

5. สงทนกเรยนไดรบผดชอบประสบผลส าเรจหรอไม เพราะเหตใด................................................................................................................................................................................................................................................................

40

Page 46: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

รำยวชำวทยำศำสตร 3 แบบทดสอบ กอนเรยน-หลงเรยน

ชนมธยมศกษำปท2 รหสวชำ ว22101 ภาคเรยนท 1

ชอหนวยกำรเรยนร : อำหำรกบกำรด ำรงชวต เรอง : อำหำรและสำรอำหำรทใหพลงงำน

1. แบบทดสอบฉบบนมทงหมด 10 ขอ ใชเวลำ 10 นำท 2. จงเลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวกำเครองหมำย X ลงในชอง ก ข ค หรอ ง ในกระดำษค ำตอบทแจกให 1. อาหารมความส าคญตอสงมชวตตามขอใดมากทสด ก. ชวยใหรางกายสดชน ข. ใหพลงงานแกรางกาย ค. ชวยใหรางกายเจรญเตบโต ง. ชวยใหอวยวะตางๆท างานไดเปนปกต 2. สารอาหาร (nutrient) หมายความวาอยางไร

ก. สงทรางกายตองการ ข. สงทรบประทานได ไมเปนพษ ค. สารเคมทเปนสวนประกอบของอาหาร ง. สารเคมทมผลตอการท างานของรางกาย

3. สารอาหารแบงออกเปนกประเภท อะไรบาง ก. 2 ประเภท ไดแก สารอาหารหลก 5 หมและน า ข. 3 ประเภท ไดแก คารโบไฮเดรต โปรตน และไขมน ค. 2 ประเภท ไดแก สารอาหารทใหพลงงานและสารอาหารทไมใหพลงงาน ง. 3 ประเภท ไดแก แปง น าตาลโมเลกลเดยวและน าตาลโมเลกลค

41

Page 47: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

4. สารอาหารประเภทใดจดอยในกลมเดยวกน ก. โปรตน น า วตามน ข. ไขมน โปรตน วตามน ค. คารโบไฮเดรต แรธาต น า ง. คารโบไฮเดรต โปรตน และไขมน 5. ขอใดถกตองทสด ก. หนวยยอยทเลกทสดของโปรตนคอน าตาลกลโคส ข. เมอยอยแปงจะไดหนวยยอยทเลกทสดคอน าตาลโมเลกลค ค. กรดไขมนและกลเซอรอล หลายโมเลกลมารวมกนกลายเปนไขมน ง. กรดอะมโนคอหนวยยอยของคารโบไฮเดรตประเภทแปงและน าตาล

6. พอลแซกคาไรด ไมพบในสงใด ก. แปง ข. ซโครส ค. เซลลโลส ง. ไกลโคเจน 7. คารโบไฮเดรตและโปรตนมธาตชนดใดแตกตางกน ก. คารบอนและออกซเจน ข. ไนโตรเจนและก ามะถน ค. ก ามะถนและออกซเจน ง. ไฮโดรเจนและไนโตรเจน

42

Page 48: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

ใชตำรำงดำนลำงนตอบค ำถำมขอท 8-10

ตำรำงแสดงกำรทดสอบหำสำรอำหำรในอำหำร

กำรเปลยน

แปลงกบสำร

ละสำย

ชนดอำหำร

A B C D E

เบเนดกต - ส

เหลอง - สสม -

ไอโอดน - - สน าเงน

- -

ไบยเรต - สมวงออน

- - ส

ชมพ

ถกบกระดาษ

โปรงแสง

- - - -

8. อาหารชนดใดมน าตาลและโปรตนอยดวยกน ก. A ข. B ค. C ง. D 9. คารโบไฮเดรตพบในอาหารชนดใด ก. B, C และ D ข. A, B และ D ค. C, D และ E ง. D, C และ A 10. น ามนพช ควรเปนอาหารชนดใด ก. A ข. B ค. C ง. D

43

Page 49: ค ำน ำ¸Šุดที่ 1 สารอาหารที่... · ชุดกำรเรียนที่ 2. 3. รำยวิชำวิทยำศำสตร์

กรมวชาการ. ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพ ฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, 2551. _________. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพ ฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, 2552. ประดบ นาคแกว และ ดาวลย เสรมบญสข. หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพ ฯ : พมพครงท 2. แมคเอดดเคชน, 2555. พมพนธ เดชะคปต และคณะ. หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน วทยาศาสตร. กรงเทพ ฯ : ส านกพมพ บรษทพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) จ ากด, 2554. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. คมอคร รายวชาพนฐานวทยาศาสตร วทยาศาสตร 4 ชนมธยมศกษาปท 2 เลม 2 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตาม หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพ ฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2554. อาชวน ศรพรมมา. นมแมและการเลยงดเดก. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http : // www. tentzz.blogspot.com . (วนทคนขอมล : 16 เมษายน 2558). โรงพยาบาลวภาวด. สาระนาร เกรดความร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http : // www. clonedbabies.com. (วนทคนขอมล : 16 เมษายน 2558). B u s. ดมน าอยางไรลดความอวนได. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http : // www. board.postjung.com/900945.html. (วนทคนขอมล : 16 เมษายน 2558). Lisa Weekly. 5 ไอเดยอาหารเชา ชวงลดน าหนก. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http : //www. health.kapook.com/view41212.html. (วนทคนขอมล : 16 เมษายน 2558). Malaysian teachers. Textbook FOCUS SMART Science Mathayom 2. Malaysia : KHL Prining Co Sdn. Bhd., 2556. Thai cadet นายรอยไทย. บทเรยนออนไลน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http : // www.thaicadet.org. (วนทคนขอมล : 16 เมษายน 2558).

บรรณำนกรม