µ˘˙¿ÓÙÈÔ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ù˘ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋˜ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Ô˘ ·Ó·‰‡ıËΠ̤۷·fi ÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜. √È fiÚÔȵ˘˙¿ÓÙÈÔ Î·È µ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Â›Ó·È ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔÈ. √È Î¿-ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ µ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ·˘ÙÔÚÔÛ‰ÈÔ-Ú›˙ÔÓÙ·Ó Ì ÔÓÔ̷ۛ˜ Ô˘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙË ÚˆÌ·˚΋ÚԤϢÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ (ƒˆÌ·›ÔÈ/ƒˆÌËÔ›, ƒˆÌ·Ó›·,¶ÔÏÈÙ›·/∫Ú¿ÙÔ˜ ƒˆÌ·›ˆÓ).

√È ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔÈ ÛÙ·ıÌÔ› ÛÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ÌÂÙ·-ÌfiÚʈÛ˘ ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ Û µ˘˙·ÓÙÈÓfi ∫Ú¿ÙÔ˜ ›ӷÈË Â͛ۈÛË ÙˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÙˆÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Ì ٷ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ÔÌ¿‰ˆÓ Î·È Ë›‰Ú˘ÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ › ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘∞’, Ë ·Ó¿‰ÂÈÍË ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Û ÎÚ·ÙÈ΋ ıÚË-ÛΛ· Î·È Ë ‰È·›ÚÂÛË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ › £ÂÔ-‰ÔÛ›Ô˘ ∞’ (379-395).

™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 4Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·¤ÎÚÔ˘Û ÙËÓ ·ÂÈÏ‹ ÙˆÓ °ÂÚÌ·-ÓÒÓ, ·¤ÎÙËÛ ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÔÌÔÈÔÁ¤ÓÂÈ·, ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛÂÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÛÙ·ıÂÚfiÙËÙ· Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓ ÌÂÁ¿ÏË ‰ÈÂ-

ıÓ‹˜ ‰‡Ó·ÌË ˆ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ë ›‰Ú˘-ÛË ÙˆÓ ÁÂÚÌ·ÓÈÎÒÓ ‚·ÛÈÏ›ˆÓ ÛÙË ÚˆÌ·˚΋ ¢‡ÛË Â¤-ÊÂÚ ÙËÓ ÙÒÛË Ù˘ (Ù¤ÏË 5Ô˘ ·È.).

ªÂÁ¿ÏË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ·Ó¤Ù˘Í ÙÔ µ˘˙¿ÓÙÈÔ Â›πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ∞’ (527-565). √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÂÓ›-Û¯˘Û ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Î·È Âȉ›ˆÍ ӷ ·Ó·Û˘-ÛÙ‹ÛÂÈ ÙË ƒˆÌ·˚΋ √ÈÎÔ˘Ì¤ÓË, ηٷχÔÓÙ·˜ Ù· ÁÂÚ-Ì·ÓÈο ÎÚ¿ÙË, ·ÏÏ¿ ÔÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÏÂÌÈΤ˜ ‰·¿Ó˜ÂÍ¿ÓÙÏËÛ·Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜.

¶ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È. ÂΉËÏÒıËΠÛÙÔ µ˘˙¿ÓÙÈÔÌÈ· ÔχÏ¢ÚË ÎÚ›ÛË Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ Û ‚·ıȤ˜ ÌÂ-Ù·‚ÔϤ˜ Î·È ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ (7Ô˜ ·È.).™ËÌ·ÓÙÈ΋ Ì›ˆÛË Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÈÛ¯‡Ô˜ ¤ÊÂÚ·ÓÎ·È ÔÈ ·Ú·‚ÈΤ˜ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‰˘Ó·-ÛÙ›·˜ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ.

µ·ıÌÈ·›· Ë Ê˘ÛÈÔÁӈ̛· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·‚Ï‹ıË-ÎÂ: ÙÔ ƒˆÌ·˚Îfi ∫Ú¿ÙÔ˜ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËΠ·fi ÙȘ Ï·-ÙÈÓÈΤ˜ Î·È ·Á·ÓÈÛÙÈΤ˜ ÙÔ˘ Ú›˙˜ Î·È ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒıË-Π۠¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ∞Ó·-ÙÔÏ‹˜, ÙÔ µ˘˙·ÓÙÈÓfi ∫Ú¿ÙÔ˜.

6

∫∂º∞§∞π√ ¶ƒø∆√

√𠶃ø∆√π ∞πø¡∂™ ∆√À µÀ∑∞¡∆π√À (330-717)

∆È ‹Ù·Ó Î·È Ò˜ χıËΠÙÔ ÁÂÚ-Ì·ÓÈÎfi Úfi‚ÏËÌ·.∆È ‹Ù·Ó Î·È Ò˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›-ÛÙËÎ·Ó ÔÈ ·ÈÚ¤ÛÂȘ Î·È Ë ·Ú-¯·›· ıÚËÛΛ·.

°È· ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ¤ÚÁÔÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ∞’ ηÈÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ.

™ÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ·˘Ùfi ı· Ì¿ıÂÙÂ:°È·Ù› Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ›‰Ú˘Û¤ӷ Ó¤Ô ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹.¶ÔÈ· ÛÙ¿ÛË ÎÚ¿ÙËÛ ·¤Ó·ÓÙÈÛÙÔÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi.

∆È ¿ÏÏ·Í ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆ-Ó›·, ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ηÈÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ˆ˜ ÙȘ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È.

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 6

ŸÚÔÈ-ÎÏÂȉȿ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ÿ‰Ú˘ÛË ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ¯Ú˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ·, ÃÚÈÛÙfi-ÁÚ·ÌÌ·, ‰È¿Ù·ÁÌ· ÙˆÓ ªÂ‰ÈÔÏ¿ÓˆÓ, ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Û‡-ÓÔ‰Ô˜ Ù˘ ¡›Î·È·˜.

∆Ô µ˘˙¿ÓÙÈÔ Û˘Ó‰¤ÂÈ ÙËÓ ‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘ Ì ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ÚˆÌ·›Ô˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∞’. √ ÌÂÁ¿ÏÔ˜·˘Ùfi˜ ËÁ¤Ù˘, ÁÈ· Ó· ·ÓÔÚıÒÛÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ô˘ ÎÏÔÓÈ-˙fiÙ·Ó, ‹Ú ٷ ·ÎfiÏÔ˘ı· ̤ÙÚ·: ■ ÿ‰Ú˘Û ¤Ó· Ó¤Ô ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹,ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.■ ∞Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ¿ÛÎËÛ˘ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜Ï·ÙÚ›·˜.■ ∫·ıȤڈÛ ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙË ‰È¿ÎÚÈÛË Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜·fi ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·.■ ŒÎÔ„Â Î·È ¤ıÂÛ Û ΢ÎÏÔÊÔÚ›· ¤Ó· Ôχ ÛÙ·ıÂÚfi¯Ú˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ·.·. ÿ‰Ú˘ÛË ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘

ŸÙ·Ó Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ó›ÎËÛ ÙÔ §ÈΛÓÈÔ, ·‡ÁÔ˘ÛÙÔÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ¤ÌÂÈÓ ÌÔ-ÓÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ (324), ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ȉڇÛÂÈ ¤Ó· Ó¤Ô ‰È-ÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘, fi-Ï˘ Ô˘ ›¯Â ÌÔÓ·‰È΋ ÁˆÔÏÈÙÈ΋ ı¤ÛË, ·ÊÔ‡ ‚ÚÈ-ÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ÛÙ·˘ÚÔ‰ÚfiÌÈ Ù˘ ∞Û›·˜ Î·È Ù˘ ∂˘ÚÒ˘,ÙÔ˘ ∂˘Í›ÓÔ˘ ¶fiÓÙÔ˘ Î·È Ù˘ ªÂÛÔÁ›Ԣ, Î·È ÌÂÁ¿ÏËÂÌÔÚÈ΋ ÛËÌ·Û›·..

∏ ·fiÊ·ÛË ·˘Ù‹ ˘·ÁÔÚ‡ÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ·ÎfiÏÔ˘-ıÔ˘˜ ΢ڛˆ˜ ÏfiÁÔ˘˜:■ ∏ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ‰È¤ıÂÙÂ, Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙË ¢‡ÛË, ·ÎÌ·›ÔÏËı˘ÛÌfi Î·È ÔÈÎÔÓÔÌ›·. ■ √È ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ›, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞’ÛÙËÚ›¯ÙËΠÔÏÈÙÈο, ‹Ù·Ó ÔÏ˘ÏËı¤ÛÙÂÚÔÈ ÛÙËÓ∞Ó·ÙÔÏ‹.■ √È ÌÂÁ¿Ï˜ fiÏÂȘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ˘¤ÊÂÚ·Ó ·fiıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ.■ ∞fi ÙÔ µ˘˙¿ÓÙÈÔ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÔÎÚÔ‡ÛÂÈ Â˘ÎÔ-ÏfiÙÂÚ· ÙÔ˘˜ °fiÙıÔ˘˜ (ÛÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë) Î·È ÙÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜(ÛÙÔÓ ∂˘ÊÚ¿ÙË).

√ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ·ÓÔÈÎÔ‰fiÌËÛ ÙÔ µ˘˙¿ÓÙÈÔ Û‡Ì-ʈӷ Ì ÙÔ Ú˘ÌÔÙÔÌÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ Ù˘ ƒÒÌ˘. ¶ÚÔ›ÎÈÛÂÙËÓ fiÏË Ì Ӥ· Ù›¯Ë, ÂÈ‚ÏËÙÈΤ˜ ψÊfiÚÔ˘˜ Î·È ÙÔÊfiÚÔ˘Ì (Ï·Ù›·) ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘. ∆Ë ÛÙfiÏÈÛ ÌÂÏ·ÌÚ¿ ¤ÚÁ· Ù¤¯Ó˘, ÙÔ πÂÚfiÓ ¶·Ï¿ÙÈÔÓ, ÙÔ ÎÙ›ÚÈÔ Ù˘™˘ÁÎÏ‹ÙÔ˘ Î·È ¿ÏÏ· ‰ËÌfiÛÈ· ÎÙ›ÚÈ·: ÂÎÎÏËۛ˜, ÏÔ˘ÙÚ¿Î·È ‰ÂÍ·ÌÂÓ¤˜.

™ÙȘ 11 ª·˝Ô˘ 330 ÔÏÔÎÏËÚÒıËÎÂ Ë ÚÒÙË Ê¿ÛËÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Î·È ÙÂϤÛÙËÎ·Ó Ù· ÂÁη›ÓÈ· Ù˘ fiÏ˘, ËÔÔ›· ¤Ï·‚ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ È‰Ú˘Ù‹ Ù˘ (∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈ-ÓÔ‡ÔÏË). ŒÎÙÔÙÂ Î·È ÁÈ· ·ÈÒÓ˜ ÙËÓ Ë̤ڷ ·˘Ù‹ÁÈÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·Ó Ù· ÁÂÓ¤ıÏÈ¿ Ù˘.

∏ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ‹ ¡¤· ƒÒÌË ‚·ıÌÈ·›· ·¤-ÎÙËÛ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ fiÏ˘, ·ÊÔ‡ ÔÈÎÔ-‰ÔÌ‹ıËÎ·Ó ÂΛ ÔÏϤ˜ ÂÎÎÏËۛ˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ë fiÏË·Ó·Ù‡¯ıËΠڷÁ‰·›·: ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. Ô ÏË-ı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ›¯Â ·˘ÍËı› Û 150.000 „˘¯¤˜ ÂÚ›Ô˘,ÂÓÒ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ∞’(527-565) ·ÚÈıÌÔ‡Û 300.000 ηÙÔ›ÎÔ˘˜, Û‡Ìʈӷ

7

π. ∏ ª∂∆∂•∂§π•∏ ∆√À ƒøª∞´∫√À ∫ƒ∞∆√À™1. ∞fi ÙË ƒÒÌË ÛÙË ¡¤· ƒÒÌË

∏ ÔÈÎÔ‰fiÌËÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¤¯ÙÈÛ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ·Ó¿ÎÙÔÚÔ Î·È ¤Ó·Ó

ı·˘Ì¿ÛÈÔ πfi‰ÚÔÌÔ Î·È ¤ÛÙËÛ ‰˘Ô ÛÙÔ¤˜, ‰ËÏ·‰‹ Ûη-ÛÙÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ÁÈ· ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ.

√ÓfiÌ·Û ÙËÓ fiÏË ¡¤· ƒÒÌË. ŒÂÈÙ· ¿ÏÈ ¤ÊÙÈ·Í ÙȘ ¤Ó-‰Ô͘ ÂÎÎÏËۛ˜: ÙË ªÂÁ¿ÏË ™ÔÊ›·, ÙÔ˘˜ ∞Á›Ô˘˜ ∞ÔÛÙfiÏÔ˘˜Î·È ÙËÓ ∞Á›· ∂ÈÚ‹ÓË, ÙÔÓ ÕÁÈÔ ªÒÎÈÔ Î·È ÙÔÓ ∞Ú¯¿ÁÁÂÏÔ ªÈ-¯·‹Ï.

ŒÛÙËÛÂ Î·È ÌÈ· ı·˘Ì·ÛÙ‹ ÔÚÊ˘Ú‹ ÎÔÏfiÓ·. ∆Ú›· ¯ÚfiÓÈ·¤Î·Ó·Ó Ù· ÏÔ›· Ó· ÙË Ê¤ÚÔ˘Ó ·fi ÙË ƒÒÌË ÛÙË µ·ÛÈχ-Ô˘Û·, ÁÈ·Ù› ‹Ù·Ó Ôχ ÌÂÁ¿ÏË Î·È ‚·ÚÈ¿, Î·È ¤Ó·Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ¯ÚfiÓÔ ¤Î·Ó·Ó Ó· ÙËÓ ¿Ó ·fi ÙËÓ ı¿Ï·ÛÛ· ˆ˜ ÙËÓ Ï·Ù›·[…]. ™ÙËÓ ÎÔÚÊ‹ Ù˘ ¤ÛÙËÛ ¤Ó· ¿Á·ÏÌ· Ô˘ ÙÔ ¤ÊÂÚ·Ó ·fiÙËÓ ∏ÏÈÔ‡ÔÏË Ù˘ ºÚ˘Á›·˜ Î·È Â›¯Â Á‡Úˆ ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÂÊÙ¿·ÎÙ›Ó˜. ∂›Û˘ ¤ÊÂÚ ÎÈ ¿ÏÏ· ˘¤ÚÔ¯· Ú¿ÁÌ·Ù· ·fi ÔÏ-Ϥ˜ ¯ÒÚ˜ Î·È fiÏÂȘ.∆Ô ÚˆÛÈÎfi ¯ÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ¡¤ÛÙÔÚ· πÛÎÂÓÙ¤ÚË, ·fi‰. ª. ∞ÏÂ-Í·Ó‰ÚfiÔ˘ÏÔ˜, ÂΉ. ∫¤‰ÚÔ˜, ∞ı‹Ó· 1978, 33-34.

∏ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÚÔÛˆÔÔÈË̤ÓË ‰Â›¯ÓÂÈ ÙÔÓ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ˆ˜ «∞Ó›ÎËÙÔ˘ ◊ÏÈÔ˘».

«¶ÂÔ˘ÙÈÁÁ¤ÚÂÈÔ˜ ¶›Ó·Í» (µÈ¤ÓÓË, ∞˘ÛÙÚȷ΋ ∂ıÓÈ΋ µÈ‚ÏÈÔı‹ÎË).

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 7

Ì ÙÔ˘˜ ÌÂÙÚÈfiÙÂÚÔ˘˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡˜. ŒÙÛÈ Ë ¡¤· ƒÒ-ÌË, ̤۷ Û ‰‡Ô ·ÈÒÓ˜ ͤڷÛ ÙÔ ÚfiÙ˘fi Ù˘, ‰Ë-Ï·‰‹ ÙËÓ ¶·Ï·È¿ ƒÒÌË.

‚. £ÚËÛ΢ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋√È Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡Û·Ó ÙË ‰˘-

Ó·ÌÈÎfiÙÂÚË ÏËı˘ÛÌȷ΋ ÔÌ¿‰· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∏ Ó¤··˘Ù‹ ıÚËÛΛ· Ê·ÈÓfiÙ·Ó fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ôηٷ-ÛÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÎÏÔÓÈṲ̂ÓË ÂÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜.

°È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¤‰ÂÈÍ ¢ÓÔ˚΋ÛÙ¿ÛË ÚÔ˜ ÙÔÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÌÂÙ¿ ÙËÓ›ÎË ÙÔ˘ › ÙÔ˘ ª·ÍÂÓÙ›Ô˘ (312) ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙÔ ÌÔÓfi-ÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ (ÃÚÈÛÙfiÁÚ·ÌÌ·), ÛËÌ·ÓÙÈÎfi¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ۇ̂ÔÏÔ, ·fi ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÛËÌ·›· (Ï¿-‚·ÚÔÓ) ÛÙ· ÓÔÌ›ÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Î·È Âͤ‰ˆÛ ÓfiÌÔ˘˜ ¢-ÓÔ˚ÎÔ‡˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜.

¶¿ÓÙˆ˜ Ë ÛıÂÓ·Ú‹ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ Ù˘ ·Ú-

¯·›·˜ ıÚËÛΛ·˜ Ô˘ ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹fiÛÔ Î·È ÛÙË ¢‡ÛË, ȉ›ˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ Ù˘ Û˘ÁÎÏËÙÈ-΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘, ‰ÂÓ Â¤ÙÚ„ ÛÙÔÓ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Ó· ˘ÈÔıÂÙ‹ÛÂÈ ÌÈ· ηı·Ú‹ ıÚËÛ΢ÙÈ΋ÛÙ¿ÛË ˆ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘.

∆Ô ¢È¿Ù·ÁÌ· ÙˆÓ ªÂ‰ÈÔÏ¿ÓˆÓ Ô˘ ‚·Û›ÛÙËΠÛÂÛ˘Ìʈӛ· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Î·È ÙÔ˘ §ÈΛÓÈÔ˘ (313),·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÛÙÔ˘˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ÂÏ¢ıÂÚ›· ¿ÛÎËÛ˘Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜ ÙÔ˘˜ Î·È ¤ÙÛÈ Â͛ۈÛ ٷ ‰ÈηÈÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜Ì ·˘Ù¿ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ıÚËÛÎÂÈÒÓ ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ∫Ú¿-ÙÔ˘˜. √È ‰ÈˆÁÌÔ› ÃÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ¿ÓÙˆ˜ ¤·˘Û·Ó ÂÓÙÂ-ÏÒ˜, ÌfiÓÔ fiÙ·Ó Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¤ÁÈÓ ÌÔÓÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ÛÙÔ ƒˆÌ·˚Îfi ∫Ú¿ÙÔ˜ (324).

ŒÓ· ¯ÚfiÓÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· (325) Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Û˘Áο-ÏÂÛ ÛÙË ¡›Î·È· Ù˘ µÈı˘Ó›·˜ Û‡ÓÔ‰Ô (Û˘Ó¤‰ÚÈÔ) ÂÈ-ÛÎfiˆÓ ·’ fiϘ ÙȘ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ƒˆ-Ì·˚ÎÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜Ø ÁÈ’ ·˘Ùfi Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠÔÈ-

8

∏ Û˘ÓÔÈΛ· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ™˘Î·› (¶¤Ú·Ó ‹ °·Ï·Ù¿˜). µÈ‚Ï›Ô Ù˘ ∂ÎÛÙÚ·Ù›·˜ ÙÔ˘ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó. µÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘.

™·Ó ·ÎÚ›‰Â˜ ¤ÊÙ·Ó ÔÈ Ï·Ô›,/ ª¤ÏÈÛÛ˜ ÂΛ Ï·Ô› ÂÙÔ‡Û·Ó,/Î·È ‹Ù·ÓÂ, ·ÓÒÚÈ·, ‰˘Ô ÁÈ·ÏÒÓ ·ÊÚÔο̈ÙË ÓÂڿȉ·,/ ÎÈ ‹ÛÔ˘Ó ∂Û‡, ¶fiÏË,ˆ ¶fiÏË! ∫·È ‹Ù·Ó Ù˘ Á˘ ÙÔ ÂÚÈ‚fiÏÈ. ∫. ¶·Ï·Ì¿˜, √ ‰ˆ‰ÂοÏÔÁÔ˜ ÙÔ˘ °‡ÊÙÔ˘.

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 8

ÎÔ˘ÌÂÓÈ΋. ∏ ∞’ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ™‡ÓÔ‰Ô˜ ‰È·Ù‡ˆÛ Ùˉȉ·Ûηϛ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ·ÈÚ¤ÛÂˆÓ Ô˘ ›-¯·Ó ‹‰Ë ÂÌÊ·ÓÈÛı›. ŒÎÙÔÙ ¤ÁÈÓ·Ó ÔÏϤ˜ Ù¤ÙÔȘ Û‡-ÓÔ‰ÔÈ. ∏ Û‡ÁÎÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ›¯Â ÛÎÔfi ÙËÓ ÂÈÚ‹Ó¢ÛË Ù˘∂ÎÎÏËÛ›·˜ ηÈ, ηْ ¤ÎÙ·ÛË ÙËÓ ÂÈÚ‹Ó¢ÛË Ù˘ ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›·˜.

9

∞ÚÁ˘Úfi ÓfiÌÈÛÌ· Ì ÙÔ ÃÚÈÛÙfiÁÚ·ÌÌ· (ÛÙÔ Â¿Óˆ ̤ÚÔ˜ Ù˘ÂÚÈÎÂÊ·Ï·›·˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘) Î·È ÙËÓ ¤ÓÛÙ·˘ÚË ÛÊ·›Ú·,

ۇ̂ÔÏÔ Ù˘ ÂίÚÈÛÙÈ·ÓÈṲ̂Ó˘ ڈ̷˚΋˜ ÔÈÎÔ˘Ì¤Ó˘.ªfiÓ·¯Ô, ¡ÔÌÈÛÌ·ÙÈ΋ ™˘ÏÏÔÁ‹.

£ÚËÛ΢ÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞’ […] ¤ÁÈÓ ÃÚÈÛÙÈ·Ófi˜ ÌfiÏȘ ÙÔ ̄ ÚfiÓÔ Ô˘ ¤-

ı·ÓÂ. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ ∞ÓÒÙ·ÙÔ˜ ∞Ú¯ÈÂ-Ú¤·˜ (·ÓÒÙ·ÙÔ˜ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˜ Ù˘ ڈ̷˚΋˜ ıÚËÛΛ·˜) Î·È ¯ÚË-ÛÈÌÔÔÈÔ‡Û ÙȘ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ ∏̤ڷ ÙÔ˘ ◊ÏÈÔ˘ Î·È ∞Ó›ÎËÙÔ˜ ◊ÏÈÔ˜,Ô˘, ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹, Û˘Ó‹ıˆ˜ ÂÓÓÔÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ıÂfi ÙˆÓ ¶ÂÚ-ÛÒÓ, ÙÔÓ ª›ıÚ·, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë Ï·ÙÚ›· ›¯Â ‰È·‰Ôı› Û fiÏË ÙËÓ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· […]. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ˘‹ÚÍ ˘Ô-ÛÙËÚÈÎÙ‹˜ Ù˘ Î·È fiÙÈ ÎÏËÚÔÓfiÌËÛ ÙËÓ ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ·fiÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘. ¶Èı·ÓfiÓ Ô ∞Ó›ÎËÙÔ˜ ◊ÏÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ∞fiÏψÓ.

A. ∞. Vasiliev, πÛÙÔÚ›· Ù˘ µ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜,324-1453, ∞ı‹Ó· 1954, 70.

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ1. ªÂ ·ÊÔÚÌ‹ ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ °·Ï·Ù¿ Î·È ÙÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ ¶·Ï·Ì¿ Î·È Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ¯¿ÚÙË Î·È Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘ Û˘˙‹ÙËÛÂ

Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÛÔ˘ Ù· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ÁˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ı¤Û˘ Î·È ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÚfiÏÔ Ô˘ ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛÂ Ë ¶fiÏË ·Ó¿ÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜.

2. ¶ÔÈ· ÎÙ›ÛÌ·Ù· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ˘ÔÁÚ·ÌÌ›˙Ô˘Ó ÙË Û¯¤ÛË Ù˘ Ì ÙË ƒÒÌË Î·È ÔÈ· ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi Ù˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·;¶ÔÈÔ ÎÙ›ÛÌ· Ù¤ÏÔ˜ ·Ú·¤ÌÂÈ ÛÙÔÓ È‰Ú˘Ù‹ Ù˘;

3. ∏ ⁄ÛÙÂÚË ∞Ú¯·ÈfiÙËÙ· ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙË Û˘Ó‡·ÚÍË Î·È ·ÏÏËÏ›‰Ú·ÛË ÔÏÏÒÓ ıÚËÛÎÂÈÒÓ Ì¤Û· ÛÙË ƒˆÌ·˚΋ ∞˘-ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· (Û˘ÁÎÚËÙÈÛÌfi˜). ¶Ò˜ ÂËÚ¤·Û ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ·˘Ùfi ÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∞’, Û‡Ì-ʈӷ Ì ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·Ú¿ıÂÌ·;

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 9

ŸÚÔÈ-ÎÏÂȉȿ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜¶·ÚÂÌ‚·ÙÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋, ÂίÚËÌ·ÙÈṲ̂ÓË ÔÈ-ÎÔÓÔÌ›·, ÌÂÁ¿ÏÔÈ Á·ÈÔÎÙ‹ÌÔÓ˜, ¿ÚÔÈÎÔÈ, Ì·ÎÚÈÓfiÂÌfiÚÈÔ, Ì·¯·ÚÈο, ÁÂÚÌ·ÓÈÎfi Úfi‚ÏËÌ·, ·ÓÙÈÁÂÚ-Ì·ÓÈÎfi ÎfiÌÌ·, ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, £Â-Ô‰ÔÛÈ·Ófi˜ ∫Ò‰Èη˜.

∫·Ù¿ ÙÔÓ 4Ô Î·È 5Ô ·È. Ì. Ã. Ë ƒˆÌ·˚΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔ-Ú›· ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ Â›Ó·È Î˘Ú›ˆ˜ ¤Ó· ÌÂÛÔÁÂÈ·ÎfiÎÚ¿ÙÔ˜. √È ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜, Ô˘ ›¯·Ó ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘˜ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÙÔÓÒÛÔ˘ÓÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Î·È Ó· χÛÔ˘Ó Ù· ÔÏÈÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜.

·. √ÈÎÔÓÔÌÈο Î·È ÎÔÈÓˆÓÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·∏ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ ¶ÚÒÈÌÔ˘ µ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜ ›-

¯Â Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο: ■ ∏ ·ÚÈ· ËÁ‹ ÏÔ‡ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë ÁˆÚÁ›·. ■ ∆Ô ÎÚ¿ÙÔ˜ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ·ÚÂÌ‚·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋,ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ó· ηıÔÚ›ÛÂÈ ÙȘ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ.■ ™ÙȘ ÂÌÔÚÈΤ˜ Û˘Ó·ÏÏ·Á¤˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó Â˘-ڇٷٷ ÙÔ ÓfiÌÈÛÌ·. ∞ÓÙ›ıÂÙ· ÔÈ ·ÓÙ·ÏÏ·Á¤˜ ›‰Ô˘˜Ì ›‰Ô˜ ‹Ù·Ó ÂÚÈÔÚÈṲ̂Ó˜ (ÂίÚËÌ·ÙÈṲ̂ÓË ÔÈÎÔ-ÓÔÌ›·). ■ ™ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÙÌ‹Ì·, ˆ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È., ÔÈfiÏÂȘ ›¯·Ó ‚·Ú‡ÓÔ˘Û· ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÛËÌ·Û›·.

™ÙËÓ ‡·ÈıÚÔ Ë ÁË ¿Ú¯ÈÛ ӷ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÂÙ·È ÛÙ·

¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ Á·ÈÔÎÙËÌfiÓˆÓ, Ô˘ ÌÂÙ¤ÙÚ·ÓÙÔ˘˜ ηٷ¯Úˆ̤ÓÔ˘˜ ÌÈÎÚÔ˚‰ÈÔÎً٘ Û ÂÍ·ÚÙË̤-ÓÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜ ‹ ¿ÚÔÈÎÔ˘˜. ∏ ÂÓÔÈΛ·ÛË Ù˘ Á˘ ·fiÙÔÓ ¿ÚÔÈÎÔ ‹Ù·Ó ¯ÚÔÓÈο ·ÂÚÈfiÚÈÛÙË Î·È ÎÏËÚÔ-ÓÔÌÈ΋. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Ô ¿ÚÔÈÎÔ˜ ‹Ù·Ó ÚÔÛ‰Â̤ÓÔ˜ÛÙÔ ¯ˆÚ¿ÊÈ Ô˘ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÛÂ.

√È ÊfiÚÔÈ ¤ÏËÙÙ·Ó ‚·Ú‡ÙÂÚ· ÙÔÓ ·ÁÚÔÙÈÎfi ·fiÙÔÓ ·ÛÙÈÎfi ÏËı˘ÛÌfi Î·È ·Ó¿Áη˙·Ó ÔÏÏÔ‡˜ ·ÁÚfi-Ù˜ Ó· ÂÁηٷÏÂ›Ô˘Ó ÙË ÁË ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ηٷʇ-ÁÔ˘Ó ÛÙȘ ÌÔÓ¤˜ ‹ Ó· ‰ÈÔÁÎÒÓÔ˘Ó ÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfiÙˆÓ ÌÂÁ·ÏÔ˘fiψÓ. ŒÙÛÈ Ô ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˜ ÏËı˘-ÛÌfi˜ ÙˆÓ fiÏÂˆÓ ˘¤ÊÂÚ ·fi ÙË ÊÙÒ¯ÂÈ· Î·È ÁÈ’·˘Ùfi Û˘¯Ó¿ ÚÔηÏÔ‡Û ٷڷ¯¤˜. °È· Ó· ·ÔÙÚ¤-„Ô˘Ó Ù¤ÙÔȘ ÂΉËÏÒÛÂȘ, ÔÈ ·Ú¯¤˜ ÙˆÓ ÌÂÁ·ÏÔ˘fi-ÏÂˆÓ Î·È ÂȉÈο Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Û˘Ó‹ıÈ˙·ÓÓ· ‰È·Ó¤ÌÔ˘Ó ‰ˆÚÂ¿Ó ÛÈÙ¿ÚÈ Î·È Ó· ÔÚÁ·ÓÒÓÔ˘Ó ıÂ-¿Ì·Ù· ÛÙÔÓ πfi‰ÚÔÌÔ.

∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÌÂÚÈ¿ Ë Â¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ÂÈÚÚÔ‹˜ ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ Ù˘ ∂Ú˘ıÚ¿˜ £¿Ï·ÛÛ·˜ (∞ÈıÈÔ-›· Î·È ÀÂ̤ÓË), ȉ›ˆ˜ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ∞’,‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ·‡ÍËÛ ٷ Î¤Ú‰Ë ÙÔ˘Ì·ÎÚÈÓÔ‡ ÂÌÔÚ›Ô˘. ∞fi ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ù˘ ∂Ú˘ıÚ¿˜ ¤Ï-ÏËÓ˜ Î·È Û‡ÚÔÈ ¤ÌÔÚÔÈ ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÛÙȘ ·ÎÙ¤˜ Ù˘ªÂÛÔÁ›Ԣ Î·È ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ù· ÚÔ˚fiÓÙ·ÔÏ˘ÙÂÏ›·˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ (ÌÂÙ¿ÍÈ, Ì·¯·ÚÈο Î. ¿.).

™ËÌ·ÓÙÈÎÔ› ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜πÔ˘ÏÈ·Ófi˜ (361-363), £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ ∞’ (379-395), £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜µ’ (408-450), ∑‹ÓˆÓ (474-491), ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ˜ (491-518),

πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜ ∞’ (518-527)

10

2. ∂ÍÂÏ›ÍÂȘ ˆ˜ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È.

Œ·˘ÏË (villa). ªˆÛ·˚Îfi ‰¿Â‰Ô Ù˘ £¿‚ڷη˜(∆˘ÓËÛ›·, ∂ıÓÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô Bardo).

¡fiÌÈÛÌ· Î·È Â͈ÙÂÚÈÎfi ÂÌfiÚÈÔ∫¿ÔÙ (ÂÚ. 525) ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÌfiÚÔ˘˜ Ù˘ ∞‰Ô‡Ï˘

(ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∞ÈıÈÔ›·˜), Ô ™Ò·ÙÚÔ˜ ‹Ïı ÁÈ· ÂÌÔÚÈΤ˜ ˘Ôı¤-ÛÂȘ ÛÙÔ ÓËÛ› ∆·ÚÔ‚¿ÓË (ÛËÌÂÚÈÓ‹ ™ÚÈ §¿Óη, ÓfiÙÈ· ÙˆÓπÓ‰ÈÒÓ). ™ÙÔ ÓËÛ› ›¯Â ·Á΢ÚÔ‚ÔÏ‹ÛÂÈ ÎÈ ¤Ó· ÂÚÛÈÎfi ÏÔ›Ô. √ȤÌÔÚÔÈ Ù˘ ∞‰Ô‡Ï˘, ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ Î·È Ô ™Ò·ÙÚÔ˜, ·Ô‚È-‚¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ÛÙÂÚÈ¿. ∞Ô‚È‚¿ÛÙË Î·Ó ÎÈ ÔÈ ¶¤ÚÛ˜, ·Ó¿ÌÂÛ¿ÙÔ˘˜ ÎÈ ¤Ó·˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜. ŒÂÈÙ· ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Î·È ÔÈ ÙÂÏÒÓ˜ Ù˘¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘˜ ‰¤¯ÙËÎ·Ó Î·È ÙÔ˘˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ‚·ÛÈ-ÏÈ¿ […].

√ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ […] ‰È¤Ù·Í ӷ ÙÔ˘ ʤÚÔ˘Ó Ù· ‰‡Ô ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·.∆Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ‹Ù·Ó ·fi ηı·Úfi ¯Ú˘Û¿ÊÈ, Ï·ÌÂÚfi ÎÈ fiÌÔÚÊÔ[…]. ∆Ô ÂÚÛÈÎfi ÌÈÏÈ·Ú‹ÛÈÔ ‹Ù·Ó ·ÛË̤ÓÈÔ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂÓ· Û˘ÁÎÚÈı› Ì ÙÔ ¯Ú˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ·. […] √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ […] ·›-ÓÂÛ Ôχ ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÓfiÌÈÛÌ· Î·È Â›Â: «¶Ú·ÁÌ·ÙÈο ÔÈ ƒˆ-Ì·›ÔÈ Â›Ó·È Î·È Ï·ÌÚÔ› Î·È ÈÛ¯˘ÚÔ› Î·È ÛÔÊÔ›». ∫·È ‰È¤Ù·Í ӷÙÈÌËı› ÂÍ·ÈÚÂÙÈο Ô ™Ò·ÙÚÔ˜. ∆ÔÓ ¤‚·Ï·Ó ÛÙË Ú¿¯Ë ÂÓfi˜ ÂϤ-Ê·ÓÙ· Î·È ÙÔÓ ÂÚȤÊÂÚ·Ó ÛÙËÓ fiÏË, ÂÓÒ ¯Ù˘Ô‡Û·Ó Ù· Ù‡-Ì·Ó·. ∞˘Ù¿ ÌÔ˘ Ù· ‰ÈËÁ‹ıËÎ·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ™Ò·ÙÚÔ˜ Î·È ÔȤÌÔÚÔÈ Ù˘ ∞‰Ô‡Ï˘ Ô˘ ÂÈÛΤÊıËÎ·Ó ÙËÓ ∆·ÚÔ‚¿ÓË. √¶¤ÚÛ˘ ‰ÔΛ̷Û ÌÂÁ¿ÏË Ù·Â›ÓˆÛË Î·È ÓÙÚÔ‹ fiÙ·Ó ¤ÁÈÓ·Ó·˘Ù¿.

∫ÔÛÌ¿˜ πÓ‰ÈÎÔχÛÙ˘, ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ∆ÔÔÁÚ·Ê›·, Ãπ,17-19, ¤Î‰. Wolska-Conus, ÙfiÌ. 3 (¶·Ú›ÛÈ 1973), 349-351.

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 10

‚. ∆Ô ÁÂÚÌ·ÓÈÎfi Úfi‚ÏËÌ·ŸÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ ∞’ (395), ÙÔ ƒˆÌ·˚Îfi

∫Ú¿ÙÔ˜ ¯ˆÚ›ÛÙËΠ۠·Ó·ÙÔÏÈÎfi Î·È ‰˘ÙÈÎfi ÙÌ‹Ì·.ŒÙÛÈ ÌÔÈÚ·Ṳ̂ÓÔ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ ˆ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È.ÙȘ ÂÈı¤ÛÂȘ ÁÂÚÌ·ÓÈÎÒÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ Ê‡ÏˆÓ, Ù· ÔÔ›·Â›¯·Ó ·Ú¯›ÛÂÈ ‹‰Ë ·fi ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ·ÈÒÓ· Ó· ÂÈÛ‰‡Ô˘ÓÛÙËÓ ∂˘ÚÒË. ∏ ¤Î‚·ÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ‹Ù·Ó ‰È·-ÊÔÚÂÙÈ΋ ÁÈ· Ù· ‰‡Ô ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜.

√È ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ ÙÔ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ˘ ·Ó·-ÙÔÏÈÎÔ‡ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÂÍÔ˘‰ÂÙ¤ÚˆÛ·Ó ÙËÓ ·ÂÈÏ‹ ÙˆÓ ÁÂÚ-Ì·ÓÈÎÒÓ Ï·ÒÓ, ›ıÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Ó·ÛÙÚ·ÊÔ‡Ó ÚÔ˜ ÙË ¢‡ÛË ‹ ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·˜ Ó· ÂÁηٷ-ÛÙ·ıÔ‡Ó ÂÈÚËÓÈο ÛÙ· ‰¿ÊË ÙÔ˘˜. ∏ Û˘Ì‚›ˆÛË Ì ÙÔÂÏÏËÓÔڈ̷˚Îfi ÏËı˘ÛÌÈ·Îfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙËÛÙ·‰È·Î‹ ·ÊÔÌÔ›ˆÛË ÙˆÓ °ÂÚÌ·ÓÒÓ.

¶ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÚÔοÏÂÛ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘£ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ ∞’ (379-395) Ô˘ ¤‰ˆÛ ÛÙÔ˘˜ ËÁ¤Ù˜ ÙˆÓ°ÂÚÌ·ÓÒÓ ·ÓÒÙÂÚ˜ ı¤ÛÂȘ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÙË ‰ÈÔ›ÎË-ÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ÂÈÙ‡¯ÂÈ ÙËÓ ÂÓۈ̿وۋÙÔ˘˜. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ¤ÙÛÈ ÛÔ‚·Úfi˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÂÎÁÂÚ-Ì·ÓÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.

∆fiÙ ÔÈ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÏfiÁÈÔÈ Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ› ·ÓÙ¤‰Ú·Û·Ó,ÔÚÁ·ÓÒÓÔÓÙ·˜ ¤Ó· ›‰Ô˜ ·ÙÚȈÙÈÎÔ‡ Î·È ·ÓÙÈÁÂÚÌ·-ÓÈÎÔ‡ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜. ∆Ô ÎfiÌÌ· ·˘Ùfi ÍÂۋΈÛ ÙÔ Ï·fi Ù˘ڈÙÂ‡Ô˘Û·˜ Ô˘ ÂÍfiÓÙˆÛ ÙÔ˘˜ °fiÙıÔ˘˜ Î·È ÙÔÓ ·Ú-¯ËÁfi ÙÔ˘˜ °·˚Ó¿ (400). ŒÙÛÈ ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒıËΠÚÔÛˆ-ÚÈÓ¿ Ô ÁÔÙıÈÎfi˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ Ô˘ ·ÓÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÚÔ˜Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È.

∞ÓÙ›ıÂÙ· Ë ÂÚË̤̈ÓË ·fi ÙÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ ÙË˜Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÂÍ·ÓÙÏË̤ÓË ¢‡ÛË ˘¤Î˘„ ÛÙ· ÁÂÚ-Ì·ÓÈο ʇϷ. √ ÁÂÚÌ·Ófi˜ √‰fi·ÎÚÔ˜ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ ÙÔÓÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ƒÒÌ˘ Û ·Ú·›ÙËÛË(476) Î·È Ï›Á· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô £Â˘‰¤ÚȯԘ ›‰Ú˘ÛÂÙÔ √ÛÙÚÔÁÔÙıÈÎfi µ·Û›ÏÂÈÔ Ì ΤÓÙÚÔ ÙË ƒ·‚¤ÓÓ·(493). ◊Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ÔÏÏ¿ ÁÂÚÌ·ÓÈο ‚·Û›ÏÂÈ·Ù˘ ¢‡Û˘. √ £Â˘‰¤ÚȯԘ ¤ÊÂÚ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ Ú‹Á·(rex) Î·È ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ıˆÚËÙÈο ÙËÓ ÂÈ΢ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘·˘ÙoÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓÚ¿ÍË ‹Ù·Ó ÔÏÈÙÈο ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˜.

Á. ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ∂ÓÒ ÛÙË ƒÒÌË, ¿ÏÏÔÙ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Ù˘

·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÔÈ ÂÈÛً̘ Î·È ÔÈ Ù¤¯Ó˜ ›¯·Ó ·-Ú·ÎÌ¿ÛÂÈ, Ù· ÓÂ˘Ì·ÙÈο ȉڇ̷ٷ ˘ÔÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡-Û·Ó Î·È ÔÈ ‚È‚ÏÈÔı‹Î˜ ‹Ù·Ó ÎÏÂÈÛÙ¤˜, ÛÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙÌ‹Ì· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÂÈ‚·ÏÏfiÙ·Ó ·ÚÁ¿, ·ÏÏ¿ÛÙ·ıÂÚ¿ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Î·È Ë ÂÏÏËÓÈÛÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ-ÛÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË.

∏ ÂͤÏÈÍË ·˘Ù‹ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿Ù·È Û ‰‡Ô ÛËÌ·ÓÙÈο Ô-ÏÈÙÈÛÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·: ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ Ù˘∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Ì ‰È¿Ù·ÁÌ· ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ µ’(425) Î·È ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÙÔ˘ £ÂÔ‰Ô ÛÈ·ÓÔ‡ ∫Ò‰Èη. ∆Ô¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ‰È¤ıÂÙ 16 ÂÏ-ÏËÓfiʈÓ˜ Î·È 15 Ï·ÙÈÓfiʈÓ˜ ¤‰Ú˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ÿ-ÚË ÛÙÔ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ·˘Ùfi ›‰Ú˘Ì·, Ë µ·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û· ¿Ú¯È-Û ӷ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È ÙȘ ¿ÏϘ ÌÂÁ¿Ï˜ fiÏÂȘ Ù˘ ∞Ó·-

°ÂÚÌ·ÓÈο µ·Û›ÏÂÈ· Ù˘ ¢‡Û˘√ÛÙÚÔÁÔÙıÈÎfi (πÙ·Ï›·), µÔ˘ÚÁÔ˘Ó‰ÈÎfi (°·ÏÏ›·), ºÚ·ÁÎÈÎfi

(°·ÏÏ›· Î·È °ÂÚÌ·Ó›·), µËÛÈÁÔÙıÈÎfi (πÛ·Ó›·), µ·Ó‰·ÏÈÎfi(µfiÚÂÈ· ∞ÊÚÈ΋).

¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ ·ÓÙÈÁÂÚÌ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜∞ÓÙ› Ó· ‰Â¯fiÌ·ÛÙ ÙÔ Ó· ÔÏÔÊÔÚÔ‡Ó ÔÈ ™Î‡ı˜ (°fiÙıÔÈ),

Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ·fi ÙËÓ Ù¿ÍË ÙˆÓ ÁˆÚ-ÁÒÓ, Ô˘ ı· ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó, ÁÈ· Ó· ˘ÂÚ· ÛÈÛÙÔ‡Ó ÙË ÁË ÙÔ˘˜.∞˘ÙÔ‡˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ì ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÁÈ· ·ÚÎÂÙfi ¯ÚfiÓÔ. ¶·-Ú¿ÏÏËÏ· Ó· ÍÂÛËÎÒÛÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜, Ô˘ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·ÈÌ ÙȘ ÌÂϤÙ˜ ÙÔ˘˜, Î·È ÙÔ˘˜ ‚ÈÔÙ¤¯Ó˜, Ô˘ ‰ÂÓ ÛËÎÒÓÔ˘Ó ÎÂ-Ê¿ÏÈ ·fi ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ‰Ô˘ÏÂÈ¿, Î·È ÙÔÓ ÓˆıÚfi Ï·fi Ô˘ ÍË-ÌÂÚÔ‚Ú·‰˘¿˙ÂÙ·È ÛÙ· ı¤·ÙÚ·. ŸÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ó· ÙÔ˘˜ ›ÛÔ˘ÌÂÓ· ÊÚÔÓÙ›ÛÔ˘Ó Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÛÙ· ¯¤ÚÈ·ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ […].

∂Ì›˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÔ˘Ì ÙÔ ˘„ËÏfi ڈ̷˚Îfi ÊÚfiÓËÌ·Î·È Ó· Û˘ÓËı›ÛÔ˘Ì ӷ ÎÂÚ‰›˙Ô˘Ì ÙȘ ӛΘ ÔÈ ›‰ÈÔÈ. ŸÛÔ ÁÈ·ÙÔ˘˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜, Ó· ÌËÓ ÙÔ˘˜ ‰Â¯fiÌ· ÛÙ ·Ó¿ÌÂÛ¿ Ì·˜ Î·È Ó·ÙÔ˘˜ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔ˘Ì ·fi ·ÓÙÔ‡.

™˘Ó¤ÛÈÔ˜, §fiÁÔ˜ ÂÚ› ‚·ÛÈÏ›·˜, Migne, PatrologiaGraeca, ÙfiÌ. 66, ÛًϘ 1092-1093.

11

ÃÚ˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ· ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ∞’ Î·È ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ∞’ ˆ˜Û˘Ó·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ (§ÔÓ‰›ÓÔ, µÚÂÙÙ·ÓÈÎfi ªÔ˘Û›Ô).

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 11

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ

1. ¶ÔȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ì·˜ ‰›ÓÂÈ ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ∆ÔÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ πÓ‰ÈÎÔχÛÙË ÁÈ· ÙË ÁˆÁÚ·-Ê›· ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÂÌÔÚ›Ô˘ Î·È ÙÔ ‰ÈÂıÓ¤˜ ·ÚÔ˜ ÙÔ˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È.;

2. ¶Ò˜ ÌÔÚ›˜ Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÂȘ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÊÔÚÙ›· Ì ÚÔ˚fiÓÙ· ÔÏ˘ÙÂÏ›·˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ η٤ÏËÁ·ÓÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË;

3. ¶ÔÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ̤ÙÚ· ÚÔÙ›ÓÂÈ Ô ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ Î·È Â›ÛÎÔÔ˜ ∫˘Ú‹Ó˘ ™˘Ó¤ÛÈÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ ÁÔÙıÈÎÔ‡ ‹ÁÂÚÌ·ÓÈÎÔ‡ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜;

12

∫ÂÁ¯Ú¤˜. ∆Ô ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ ÛÙÔÓ ™·ÚˆÓÈÎfi ∫fiÏÔ Ì ÙȘ ·Ôı‹Î˜ ÙÔ˘. ∞Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË. π∂∂, Ù. ∑’ (∞ı‹Ó· 1978), 292-293.

ÙÔÏ‹˜ (∞ı‹Ó· Î·È ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·) Ô˘ ‰È¤ıÂÙ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈ-Τ˜ ·ÓÒÙÂÚ˜ Û¯ÔϤ˜. ∏ ÔÚȷ΋ ¤ÛÙˆ ·ÚÈıÌËÙÈ΋ ˘Â-ÚÔ¯‹ ÙˆÓ ÂÏÏËÓfiÊˆÓˆÓ Â‰ÚÒÓ ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ô ÔÏÈÙÈÛÙÈ-Îfi˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È ÙÔ˘ ·Ó·-ÙÔÏÈÎÔ‡ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ‹Ù·Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ÂÏÏËÓÈÎfi˜.

√ £ÂÔ‰ÔÛÈ·Ófi˜ ∫Ò‰Èη˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÚÈÏ‹ÊıË-

Î·Ó fiÏ· Ù· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈο ‰È·Ù¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ›¯·Ó ÂÎ-‰Ôı› ÌÂÙ¿ ÙÔ 312, ‰ËÌÔÛȇÙËΠÙÔ 438. ∏ ¤Î‰ÔÛ‹ÙÔ˘ ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ÙËÓ ·fiÓÔÌ‹ Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡-Ó˘. ∆· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ‚È‚Ï›· Ù˘ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Û‹-ÌÂÚ· ÔχÙÈÌË ËÁ‹ ÁÈ· ÙË ÌÂϤÙË ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓÛ˘ÓıËÎÒÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜.

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 12

ŸÚÔÈ-ÎÏÂȉȿ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜∞ÈÚ¤ÛÂȘ, ∞ÚÂÈ·ÓÈÛÌfi˜, ¡ÂÛÙÔÚÈ·ÓÈÛÌfi˜, ªÔÓÔÊ˘ÛÈ-ÙÈÛÌfi˜, ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ Û‡ÓÔ‰ÔÈ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘(381), ∂ʤÛÔ˘ (431) Î·È Ã·ÏÎˉfiÓ·˜ (451), ªÂÁ¿-ÏÔÈ ¶·Ù¤Ú˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, Û‡ÓıÂÛË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡-∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡.

·. √ ·ÁÒÓ·˜ ηٿ ÙˆÓ ·ÈÚ¤ÛˆÓ√ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜ Î·È ·ÏÈfiÙÂÚ· ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ ·fi

ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ‹˜ ÙÔ˘ ‹Ïı ·ÓÙÈ̤وԘÌ ÔÈΛϘ ·ÈÚ¤ÛÂȘ. ŒÙÛÈ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ÔÈ ·ÚÂÎ-ÎÏ›ÛÂȘ ·fi ÙËÓ ÔÚı‹ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ· (√Ú-ıÔ‰ÔÍ›·), fiˆ˜ ·˘Ù‹ ‰È·Ù˘ÒıËΠ›ÛËÌ· ·fi ÙËÓ∂ÎÎÏËÛ›·, Ì ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÙÔ˘ ∫Ú¿ÙÔ˘˜, ÛÙȘ √È-ÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ ™˘Ófi‰Ô˘˜.

∆Ô ∫Ú¿ÙÔ˜ ÛÙ‹ÚÈÍ ˘ÏÈο Î·È ËıÈο ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·,Û˘Ó¿Ì· fï˜ ·Ó·Ì›¯ıËΠÛÙȘ ‰ÔÁÌ·ÙÈΤ˜ ‰È·Ì¿-¯Â˜. ŒÙÛÈ Ù· ıÂÔÏÔÁÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Û˘Ó‰˘¿ÛÙËηÓÌ ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÛÎÔÈÌfiÙËÙ˜.

∏ ·›ÚÂÛË Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ ηٿ ÙÔÓ 4Ô ·È. ‹Ù·Ó Ô∞ÚÂÈ·ÓÈÛÌfi˜. ¢›‰·ÛΠfiÙÈ Ô ÀÈfi˜ Â›Ó·È ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ·ÙÔ˘ ¶·ÙÚfi˜, ·ÌÊÈÛ‚ËÙÒÓÙ·˜ ÙË ıÂfiÙËÙ¿ ÙÔ˘. ¶ÚÔ-οÏÂÛ ·ÓÙÈ·Ú·ı¤ÛÂȘ Î·È Â›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ‰È¿‰ÔÛË Ùfi-ÛÔ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜fiÛÔ Î·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ °fiÙıÔ˘˜ Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÁÂÚÌ·-ÓÈο ʇϷ (ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ºÚ¿ÁΈÓ). ∫·Ù·‰ÈοÛÙËηfi ÙȘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ Û˘Ófi‰Ô˘˜ Ù˘ ¡›Î·È·˜ (325)

Î·È Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ (381).√È ‰ÔÁÌ·ÙÈΤ˜ ‰È·Ì¿¯Â˜, ÔÈ Ôԛ˜ Û˘¯Ó¿, οو

·fi ıÚËÛ΢ÙÈÎfi Ì·Ó‰‡·, Î¿Ï˘Ù·Ó ÙÔÈΤ˜ Î·È Ô-ÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜, ·Ó·˙ˆ˘ÚÒıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙÔÓ 5Ô·È. ∞ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÙË Û¯¤ÛË Ù˘ ı›·˜ Î·È Ù˘ ·ÓıÚÒÈ-Ó˘ ʇÛ˘ ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡. √ ¡ÂÛÙÔÚÈ·-ÓÈÛÌfi˜, Ô˘ ÙfiÓÈ˙ ÙËÓ ˘ÂÚÔ¯‹ Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ʇ-Û˘, ηٷ‰ÈοÛÙËΠ·fi ÙËÓ °’ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ™‡ÓÔ-‰Ô Ù˘ ∂ʤÛÔ˘ (431).

ªÈ· ¿ÏÏË Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·›ÚÂÛË ‹Ù·Ó Ô ªÔÓÔÊ˘-ÛÈÙÈÛÌfi˜. √È Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ıˆÚÔ‡Û·Ó –·ÓÙ›ıÂÙ· ·fi·˘Ùfi Ô˘ Ú¤Û‚Â˘·Ó ÔÈ ¡ÂÛÙÔÚÈ·ÓÔ›– fiÙÈ Ë ı›· ʇ-ÛË ·ÔÚÚfiÊËÛ ÙËÓ ·ÓıÚÒÈÓË ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ÃÚÈÛÙÔ‡. √ ªÔÓÔÊ˘ÛÈÙÈÛÌfi˜ ·Ó Î·È Î·Ù·‰ÈοÛÙËηfi ÙËÓ ¢’ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ™‡ÓÔ‰Ô Ù˘ ÷ÏÎˉfiÓ·˜

√ £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ ∞’ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÈÚÂÙÈÎÔ‡˜

∂Èı˘Ìԇ̠fiÏÔÈ ÔÈ Ï·Ô› ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ΢‚ÂÚÓ¿ ÙÔ ÎÚ¿-ÙÔ˜ Ù˘ Á·ÏËÓfiÙËÙ¿˜ Ì·˜ Ó· ·ÛÎÔ‡Ó ÙË ıÚËÛΛ· ÙËÓÔÔ›· Ô ı›Ԙ ·fiÛÙÔÏÔ˜ ¶¤ÙÚÔ˜ […] ·Ú¤‰ˆÛ ÛÙÔ˘˜ƒˆÌ·›Ô˘˜ […], ÁÈ· Ó· ÈÛÙ‡ԢÌ ÙË Ì›· ıÂfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¶·-ÙÚfi˜, ÙÔ˘ ÀÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ […] Î·È Â˘Û‚‹∆ÚÈ¿‰·. ¢È·Ù¿˙Ô˘Ì ÏÔÈfiÓ fiÏÔÈ fiÛÔÈ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ·˘ÙfiÙÔ ÓfiÌÔ Ó· ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·È Î·ıÔÏÈÎÔ› ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› [™ËÌ.: √fiÚÔ˜ ηıÔÏÈÎÔ› ‰ËÏÒÓÂÈ ÙÔ˘˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ‰¤¯ÔÓÙ·È ÙȘ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙˆÓ Û˘Ófi‰ˆÓ Î·È ·ÓÙÈÙ›ıÂÓÙ·È ÛÙȘ ·ÈÚ¤ÛÂȘ]. OÈ ¿Ï-ÏÔÈ fï˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ıˆÚԇ̠·ÓfiËÙÔ˘˜ Î·È Ì·ÓÈÒ-‰ÂȘ, ·˘ÙÔ› Ó· ˘Ô̤ÓÔ˘Ó ÙËÓ ·ÙÈÌ›· ÙÔ˘ ·ÈÚÂÙÈÎÔ‡ ‰fiÁ-Ì·ÙÔ˜, ÔÈ ÙfiÔÈ ÙˆÓ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÒÓ ÙÔ˘˜ Ó· ÌËÓ ÔÓÔÌ¿-˙ÔÓÙ·È ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È Ó· ÙÈ̈ÚÔ‡ÓÙ·È ÚÒÙ· ·fi ÙË ı›·ÂΉ›ÎËÛË Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ÙËÓ ÙÈ̈ڛ· Ù˘ ‰È΋˜ Ì·˜ÈÛ¯‡Ô˜, ÙË ÔÔ›· Ï¿‚·Ì ·fi ı›· ¢‰ÔΛ·.

£ÂÔ‰ÔÛÈ·Ófi˜ ∫Ò‰Èη˜, XVI, 1. 2, C. Mango, µ˘˙¿-ÓÙÈÔ: ∏ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Ù˘ ¡¤·˜ ƒÒÌ˘, ÌÂÙ. ¢. ∆ÛÔ˘-

Áηڿ΢, ∞ı‹Ó· 1988, 108.

13

3. ∏ ¿ÏË Ù˘ √ÚıÔ‰ÔÍ›·˜ Ì ÙȘ ·ÈÚ¤ÛÂȘ Î·È ÙËÓ ·Ú¯·›· ıÚËÛΛ·

ª¤Á·˜ µ·Û›ÏÂÈÔ˜. ªÈÎÚÔÁÚ·Ê›· ¯ÂÈÚÔÁÚ¿ÊÔ˘ (15Ô˜ ·È.). ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜, ªÔÓ‹ ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘.

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 13

(451), ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ ÛÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ µ˘-˙·ÓÙÈÓÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜ (™˘Ú›·, ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË, ∞›Á˘ÙÔ˜).

∏ ηٷ›ÂÛË ÙˆÓ ªÔÓÔÊ˘ÛÈÙÒÓ ·fi ÙË ‚˘˙·ÓÙÈӋ΢‚¤ÚÓËÛË ˘‹ÚÍ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘‰È¢ÎfiÏ˘Ó·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙȘ ·Ú·‚ÈΤ˜ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ(630-650). √È ªÔÓÔÊ˘Û›Ù˜ ·Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙËÓ Î˘-ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ, ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó Ó· ··ÏÏ·-ÁÔ‡Ó ·fi ÙË ÛÎÏËÚ‹ ÛÙ¿ÛË Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ Ù˘∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘.

‚. ª¤ÙÚ· ηٿ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ıÚËÛΛ·˜¶ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. ÎÚ›ıËΠÔÚÈÛÙÈο Ë ·ÓÙÈ-

·Ú¿ıÂÛË ÌÂٷ͇ ·Ú¯·›·˜ ıÚËÛΛ·˜ Î·È ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ-ÛÌÔ‡. ∏ ·fiÂÈÚ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· πÔ˘ÏÈ·ÓÔ‡(361-363) Ó· ͷӷʤÚÂÈ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙËÓ Ï·ÙÚ›· ÙˆÓıÂÒÓ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ·ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Ó· ‰È‰¿ÛÎÔ˘Ó Û ÌË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈοۯÔÏ›· ·¤Ù˘¯Â. √È È‰¤Â˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·Ó‰·ÊÈΤ˜ ÁÈ·ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘.

√ £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ ∞’ (379-395) ¤‰ˆÛ ÙÔ ÔÚÈÛÙÈÎfiÏ‹ÁÌ· ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ıÚËÛΛ·, ÎÏ›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Ó·-Ô‡˜ Î·È Ù· Ì·ÓÙ›· Ù˘ Î·È ··ÁÔÚ‡ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜√Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ∞ÁÒÓ˜ Î·È Ù· ∂ÏÂ˘Û›ÓÈ· ª˘ÛÙ‹ÚÈ·(392-393 Ì. Ã.).

Á. ∏ Û¯¤ÛË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡-∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡. ∞fi ÙË Û‡-ÁÎÚÔ˘ÛË ÛÙË Û‡ÓıÂÛË.

™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 4Ô˘ Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. ¤Ó·Î‡Ì· ‚›·˜ ͤ۷Û ηٿ ÙˆÓ ÌÓËÌ›ˆÓ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ÎfiÛÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ıÚËÛΛ·˜. ∆ÔÏ‹ıÔ˜, Ô‰ËÁÔ‡ÌÂÓÔ ·fi ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ·ÎÚ·›Ô˘˜ ηÈÊ·Ó·ÙÈÎÔ‡˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, ÁÎÚ¤ÌÈ˙ ‹ ÌÂÙ¤‚·Ï Û ÂÎ-ÎÏËۛ˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ Ó·Ô‡˜ Î·È Î·Ù¤ÛÙÚÂÊ ٷ Á˘-ÌÓ¿ ·Á¿ÏÌ·Ù·.

√È ‰ÈÒÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ›¯·Ó Î·È ·ÓıÚÒÈÓ· ı‡Ì·Ù·.ŒÓ· ·fi ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó Ë ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ À·Ù›· ·fi ÙËÓ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·.

ªÈ· ¿ÏÏË ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ∂ÏÏËÓÈÛÌfi ˘Ô‰ÂÈ-ÎÓ‡Ô˘Ó ÔÈ ªÂÁ¿ÏÔÈ ¶·Ù¤Ú˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ (ª¤Á·˜µ·Û›ÏÂÈÔ˜, °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ¡‡ÛÛ˘, °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ¡·˙È·Ó˙Ë-Ófi˜ Î·È πˆ¿ÓÓ˘ ÃÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜). √È ÂÍ·›ÚÂÙÔÈ ·˘ÙÔ›ÂÎÚfiÛˆÔÈ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ‰È·ÓfiËÛ˘ (ÚËÙÔÚ›-·˜ Î·È ıÂÔÏÔÁ›·˜) ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È., Ô˘ ›-¯·Ó ÛÔ˘‰¿ÛÂÈ ÛÙȘ ÊËÌÈṲ̂Ó˜ Û¯ÔϤ˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Î¤ÓÙÚˆÓ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ÛÙÚ¿ÊËηÓÛ˘¯Ó¿ ηٿ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ıÚËÛΛ·˜. ¶·-Ú¿ÏÏËÏ· fï˜ ·ÍÈÔÔ›ËÛ·Ó ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ ÊÈ-ÏÔÛÔÊ›· ÁÈ· ÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ‰fiÁÌ·ÙÔ˜ Ù˘∆ÚÈ·‰È΋˜ £ÂfiÙËÙ·˜ Î·È ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ·ÈÚ¤-ÛÂˆÓ Î·È ÚfiÙÂÈÓ·Ó ÙËÓ ÂÈÏÂÎÙÈ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓÎÏ·ÛÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ù˘ ̤ÏÈÛÛ·˜ Ô˘·›ÚÓÂÈ ·fi Ù· ¿ÓıË ÌfiÓÔ fi,ÙÈ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È (ª. µ·Û›-ÏÂÈÔ˜). ªÂ ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘˜ ·˘Ù‹, ÔÈ ¶·Ù¤Ú˜ ‰È¢Îfi-Ï˘Ó·Ó ÙÔÓ ‰È¿ÏÔÁÔ Î·È ÙË Û‡ÓıÂÛË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡Î·È ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡.

√È ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Î·È Ù· ·Ú¯·›· ÌÓËÌ›· ∂Û‡ ‚¤‚·È· Ô‡Ù ¤‰ˆÛ˜ ‰È·Ù·Á‹ Ó· ̤ÓÔ˘Ó ÎÏÂÈÛÙ¿ Ù· ÈÂ-

Ú¿ Ô‡Ù ӷ ÌË Û˘¯Ó¿˙ÂÈ Î·Ó›˜ Û’ ·˘Ù¿ Ô‡Ù ··ÁfiÚ¢Û˜ ÙËʈÙÈ¿ Î·È ÙÔ ÏÈ‚¿ÓÈ Ô‡Ù ÙȘ ÙÈ̤˜ ·fi Ù· ¿ÏÏ· ı˘ÌÈ¿Ì·Ù·ÛÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‚ˆÌÔ‡˜. √È ÌÔÓ·¯Ô› fï˜ […] ÔÚÌÔ‡ÓÛÙ· ÈÂÚ¿, ¿ÏÏÔÈ ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ͇Ϸ Î·È ¤ÙÚ˜ Î·È Û›‰ÂÚ· Î·È ¿Ï-ÏÔÈ ¯ˆÚ›˜ ·˘Ù¿, Ì ٷ ¯¤ÚÈ· Î·È Ì ٷ fi‰È·. ŒÂÈÙ· fiÏ· Á›-ÓÔÓÙ·È Ï›· ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ª˘Û›·˜ (™ËÌ.: ·گ›· Ù˘ ª.∞Û›·˜), ηıÒ˜ ÁÎÚÂÌ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÛÙ¤Á˜, ÈÛÔ‰ÒÓÔÓÙ·È ÔÈ ÙÔ›-¯ÔÈ, Û˘ÓÙÚ›‚ÔÓÙ·È Ù· ·Á¿ÏÌ·Ù·, ÍËÏÒÓÔÓÙ·È ÔÈ ‚ˆÌÔ›, ÂÓÒ ÔÈÈÂÚ›˜ Ú¤ÂÈ ‹ Ó· ÛÈÁ‹ÛÔ˘Ó ‹ Ó· Âı¿ÓÔ˘Ó […].

§È‚¿ÓÈÔ˜, ¶ÚÔ˜ £ÂÔ‰fiÛÈÔÓ ÙÔÓ ‚·ÛÈϤ· ˘¤Ú ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ,ÃÃÃ, 8-9, ¤Î‰. A. F. Normann, Libanius,

Selected Works, ÙfiÌ. ππ,§ÔÓ‰›ÓÔ 1977, 106-108.

¶Ò˜ ›‰·Ó ÔÈ ªÔÓÔÊ˘Û›Ù˜ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ√ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ ‰ÂÓ Â¤ÙÚ ÛÙÔ˘˜ √Úıfi‰ÔÍÔ˘˜ (™ËÌ.: √

Û˘ÁÁڷʤ·˜, ÌÔÓÔÊ˘Û›Ù˘ Ô ›‰ÈÔ˜, ·ÔηÏ› √Úıfi‰ÔÍÔ˘˜ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ Ù˘ ·›ÚÂÛ˘ ·˘Ù‹˜) Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙÔ‡Ó ÌÚÔ-ÛÙ¿ ÙÔ˘ Î·È ‰ÂÓ ‰Â¯fiÙ·Ó Ù· ·Ú¿ÔÓ¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙȘ ÂÎÎÏËÛ›Â˜Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ·Ê·ÈÚÂı›. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, Ô ıÂfi˜ Ù˘ ÂΉ›-ÎËÛ˘ […], ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙË ÛÎÏËÚfiÙËÙ· ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ Ô˘ Û’fiÏË ÙÔ˘˜ ÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó ÛÎÏËÚ¿ ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜̷˜ Î·È Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Ì·˜ Î·È Ì·˜ ηٷ‰›Î·˙·Ó ·ÓÂϤËÙ·,¤ÊÂÚ ·fi ÙÔ ÓfiÙÔ ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ πÛÌ·‹Ï (ÕÚ·‚˜), ÁÈ· Ó·Ì·˜ ÂÏ¢ıÂÚÒÛÔ˘Ó ·fi ÙËÓ Î·Î›·, ÙËÓ ÔÚÁ‹ Î·È ÙÔÓ ÛÎÏËÚfiÊ·Ó·ÙÈÛÌfi ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ì·˜.ªÈ¯·‹Ï Ô ™‡ÚÔ˜, ππ/2, 412-413, C. Mango, µ˘˙¿ÓÙÈÔ, 118.

∆Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ‰È¿Ù·ÁÌ· ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ 392 Ì. Ã.∫·Ó¤Ó·˜ ·Ôχو˜, ·fi ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ٿÍË ·ÓıÚÒˆÓ Î·È

·Ó ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È, […] Ó· ÌË ÛÊ¿˙ÂÈ ·ıÒ· ˙Ò· Û ηÌÈ¿ fiÏË,ÁÈ· Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ı˘Û›· Û ·Ó·›ÛıËÙ· ۇ̂ÔÏ· […]. ∞Ó Î¿-ÔÈÔ˜ ÙÔÏÌ‹ÛÂÈ Ó· ı˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÛÊ¿ÁÈÔ ‹ Ó· οÓÂÈ Ì·ÓÙÈ΋ Ì ٷÂÓÙfiÛıÈ· ÛÊ·Á̤ÓÔ˘ ˙ÒÔ˘, Ó· ıˆÚËı› ·Ú·‰ÂÈÁÌ·ÙÈο¤ÓÔ¯Ô˜ ÂÛ¯¿Ù˘ ÚÔ‰ÔÛ›·˜, Ó· ÊÔÚÙˆı› Ì fiϘ ÙȘ ‚·ÚȤ˜Î·ÙËÁÔڛ˜ Î·È Ó· ηٷ‰ÈηÛÙ› ·Ó¿ÏÔÁ·, ·ÎfiÌË Î·È ·Ó ‰ÂÓÂÈ‚Ô˘Ï‡ıËΠÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ. °È· ÙË ‚·Ú‡ÙËÙ· ÙÔ˘ÂÁÎÏ‹Ì·ÙÔ˜ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ‹ Ë ›‰È· ÙÔ˘ Ë Ê‡ÛË, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ Ì’ ·˘-Ùfi ı¤ÏËÛ ӷ ηٷχÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜.

£ÂÔ‰ÔÛÈ·Ófi˜ ∫Ò‰Èη˜, XVI, 10, 12, ¤Î‰. P. Krüger–Th.Mommsen, ¢Ô˘‚Ï›ÓÔ–∑˘Ú›¯Ë 1971, 900.

14

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 14

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ

1. ¶Ò˜ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙Â Î·È Ò˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙Â Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘˜ ·ÈÚÂÙÈÎÔ‡˜ Î·È Ò˜ ÔÈ ·ÈÚÂÙÈÎÔ› ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘-Û›·, Û‡Ìʈӷ Ì ٷ ‰‡Ô ÚÒÙ· ·Ú·ı¤Ì·Ù·;

2. ¡· ÂÍËÁ‹ÛÂȘ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ fiÚˆÓ Î·ıÔÏÈÎfi˜ Î·È ÔÚıfi‰ÔÍÔ˜ ÛÙ· ‰‡Ô ·Ú·ı¤Ì·Ù·. ªÂ ÔÈ· ÛËÌ·Û›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È·˘ÙÔ› ÔÈ fiÚÔÈ Û‹ÌÂÚ·;

3. ¶ÔÈ· Ë ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ‰È·Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ 392 ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·›· ıÚËÛΛ· Î·È ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ Ù˘;4. ™¯ÔÏ›·Û ÙËÓ ÂÈıÂÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÌÈ·˜ ÌÂÚ›‰·˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÌÓËÌ›ˆÓ Î·È ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ Ù˘ ıÚËÛΛ·˜ ÙˆÓ √Ï˘-

Ì›ˆÓ Î·È ÂÎÙ›ÌËÛ ÙȘ Û˘Ó¤ÂȤ˜ Ù˘.

15

¶·Ú¿ÛÙ·ÛË ÌˆÛ·˚ÎÔ‡ ·fi ¤·˘ÏË ÛÙËÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ· Ì ÛÎËÓ‹ ı˘Û›·˜ (·Ú¯¤˜ 4Ô˘ ·È.). ¶·Ú›ÛÈ, ªÔ˘ÛÂ›Ô §Ô‡‚ÚÔ˘. √ πÔ˘ÏÈ·Ófi˜ ‰ÔΛ̷ÛÂÂ‰Ò ÈÎÚ¤˜ ·ÔÁÔËÙ‡ÛÂȘ, ȉȷ›ÙÂÚ· fiÙ·Ó Âȯ›ÚËÛ ӷ ÙÂϤÛÂÈ ı˘Û›· ˙ÒÔ˘ ÛÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ∞fiÏψÓÔ˜ ÛÙÔ Âȉ˘ÏÏÈ·Îfi ÚÔ¿ÛÙÂÈÔ ¢¿ÊÓË.

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 15

ŸÚÔÈ-ÎÏÂȉȿ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜™Ù¿ÛË ÙÔ˘ ¡›Î·, ‰‹ÌÔÈ πÔ‰ÚfiÌÔ˘, ¡ÂÔÏ·ÙˆÓÈ΋∞η‰ËÌ›·, ∫ˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ¢Èη›Ô˘, πÔ˘ÛÙÈ-ÓÈ¿ÓÂÈÔ˜ ∫Ò‰Èη˜, ¶·Ó‰¤ÎÙ˘, ∂ÈÛËÁ‹ÛÂȘ, ¡Â·Ú¤˜,·ÔηٿÛÙ·ÛË ÚˆÌ·˚΋˜ ÔÈÎÔ˘Ì¤Ó˘, ‚·ÛÈÏÈ΋, ÂÚ›-ÎÂÓÙÚÔ ÎÙ›ÚÈÔ, ‚·ÛÈÏÈ΋ ÌÂÙ¿ ÙÚÔ‡ÏÔ˘, ÂÛÛÔ›, ËÌÈ-ÛÊ·ÈÚÈο ÙÚ›ÁˆÓ·, ÙÚÔ‡ÏÔ˜.

·. ∏ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ËÁ¤Ù˜ Ù˘ ÚÒÈ-

Ì˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ ˘‹ÚÍÂ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ∞’(527-565). ∆Ô ÔÏÈÙÈÎfi ÙÔ˘ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ‹Ù·Ó: ŒÓ·ÎÚ¿ÙÔ˜, Ì›· ÂÎÎÏËÛ›·, Ì›· ÓÔÌÔıÂÛ›·.‚. ∂ÛˆÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋

£¤ÙÔÓÙ·˜ Û ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ·˘Ùfi, Ô·˘ÙoÎÚ¿ÙÔÚ·˜ η٤ÛÙÂÈÏ Ì ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ÛÂÛ˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙËÓ ÈηÓfiÙ·ÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÒÚ·,ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÙˆÓ ‰‹ÌˆÓ ÙÔ˘ πÔ‰ÚfiÌÔ˘ ¶Ú¿ÛÈÓˆÓÎ·È µ¤ÓÂÙˆÓ, Ô˘ ¤ÌÔÈ·˙·Ó Ì ·ıÏËÙÈο ۈ̷Ù›·, ·Ï-Ï¿ ›¯·Ó Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ÈÛ¯‡, Î·È ÙÔ˘ Ï·Ô‡ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·-ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ™Ù¿ÛË ÙÔ˘ ¡›Î· (532).∞ÎÔÏÔ‡ıˆ˜ ÂÓ›Û¯˘Û ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ηÈÂÚÈfiÚÈÛ ÛËÌ·ÓÙÈο ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ‰‹ÌˆÓ.

¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÚÔÛ¿ıËÛ Ì ·˘-ÛÙËÚÔ‡˜ ÓfiÌÔ˘˜ Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ÌÂ-Á¿ÏˆÓ Á·ÈÔÎÙËÌfiÓˆÓ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ Î·È Ó· ÚÔÛÙ·-Ù‡ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÂχıÂÚÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜, Ô˘ ‹Ù·Ó Ôχ¯Ú‹ÛÈÌÔÈ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÁÈ·Ù› Ï‹ÚˆÓ·Ó Êfi-ÚÔ˘˜.

™ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ÙÔ̤· ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÈ‚¿ÏÂÈÙËÓ √ÚıÔ‰ÔÍ›· Û fiÏË ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔ-Ú›·˜ Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ηٷ‰›ˆÍ ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙˆÓ ·ÈÚ¤-ÛÂˆÓ Î·È Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ıÚËÛΛ·˜ Î·È ·Ó¤ÛÙÂÈÏ ÙËÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ¡ÂÔÏ·ÙˆÓÈ΋˜ ∞η‰ËÌ›·˜ ÛÙËÓ∞ı‹Ó· (529). ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ÊÚfiÓÙÈÛ Ì οı ̤ÛÔ Ó·‰È·‰ÒÛÂÈ ÙÔ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Û Ϸԇ˜ ÙÔ˘ ∫·˘Î¿ÛÔ˘Î·È Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∞ÊÚÈ΋˜.

∆Ô ‰È·ÚΤÛÙÂÚÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ˘‹ÚÍ ËΈ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ¢Èη›Ô˘. ∂Âȉ‹ ÙÔÏ‹ıÔ˜ Î·È ÔÈ ·ÓÙÈÊ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÓfiÌˆÓ ‰˘ÛÎfiÏ¢·ÓÙËÓ ÔÌ·Ï‹ ·ÔÓÔÌ‹ Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘, Û˘Ó¤ÛÙËÛÂÂÈÙÚÔ‹ ÂȉÈÎÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ıÂÒÚËÛË ÙÔ˘ ÈÛ¯‡Ô-ÓÙÔ˜ ¢Èη›Ô˘.

ª¤Û· Û ÌÈ· ÂÓÙ·ÂÙ›· (529-534) ÂΉfiıËÎ·Ó ÔπÔ˘ÛÙÈÓÈ¿ÓÂÈÔ˜ ∫Ò‰Èη˜ Ì ÙÔ˘˜ ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ πÔ˘-ÛÙÈÓÈ·Ófi ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡˜ ÓfiÌÔ˘˜, Ô ¶·Ó‰¤ÎÙË˜Ô˘ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ÁÓÒ̘ ڈ̷›ˆÓ ÓÔÌÈÎÒÓ Î·È ÔÈ∂ÈÛËÁ‹ÛÂȘ, ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ú¯¿ÚÈÔ˘˜ ÛÔ˘‰·-ÛÙ¤˜ Ù˘ ¡ÔÌÈ΋˜. √È ¡Â·Ú¤˜ (‰ËÏ. Ó¤ÔÈ ÓfiÌÔÈ) ÂÎ-‰fiıËÎ·Ó ÌÂÙ¿ ÙÔ 534 Î·È ÁÚ¿ÊËÎ·Ó ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο, ÁÈ·Ù› ÔÈ ˘‹ÎÔÔÈ ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÙÌ‹-Ì·ÙÔ˜ ΢ڛˆ˜ ‰ÂÓ Î·Ù·ÓÔÔ‡Û·Ó ÙË Ï·ÙÈÓÈ΋. ∆Ô πÔ˘-ÛÙÈÓÈ¿ÓÂÈÔ ¢›Î·ÈÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙË ‚¿ÛË ÙÔ˘ ¢Èη›Ô˘Ù˘ ¡ÂfiÙÂÚ˘ ∂˘ÚÒ˘.Á. ∂͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋

∏ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ·¤‚ÏÂÂÛÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ƒˆÌ·˚΋˜ √ÈÎÔ˘Ì¤Ó˘, ‰Ë-Ï·‰‹ ÙËÓ ·ÓfiÚıˆÛË Ù˘ ڈ̷˚΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÛÙË ¢‡-ÛË. ∞Ó ÙÔ µ·Ó‰·ÏÈÎfi µ·Û›ÏÂÈÔ ÛÙË µ. ∞ÊÚÈ΋ ηٷχ-ıËΠ‡ÎÔÏ· Î·È ÁÚ‹ÁÔÚ· (533-534), ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÁÈ·

Kˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ¢Èη›Ô˘√ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜, ÂÂȉ‹ ‚ڋΠÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ ÛÎÔÙÂÈÓÔ‡˜ Ïfi-

Áˆ Ù˘ ·Ó›ÙÚÂÙ˘ ÏËıÒÚ·˜ ÙÔ˘˜ Î·È Û ÂÌÊ·Ó‹ Û‡Á¯˘ÛËÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ·ÓÙÈÊ¿ÛÂÒÓ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ·¿ÏÏ·Í ·fi ÙËÓ ·Ù·Í›·ÙˆÓ ··ÙËÏÒÓ Ï¤ÍˆÓ. ¶·Ú·Ì¤ÚÈÛ ÙȘ ·ÔÎÏ›ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ηÈÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ‰È·Ú΋ ÈÛ¯‡.

¶ÚÔÎfiÈÔ˜, ∫Ù›ÛÌ·Ù· I 1, ¤Î‰. O. Veh, ªfiÓ·¯Ô 1977, 18-19.

16

ππ. ∂•ø∆∂ƒπ∫∞ ¶ƒ√µ§∏ª∞∆∞ ∫∞π ∞¡∞¢π√ƒ°∞¡ø™∏ ∆√À ∫ƒ∞∆√À™1. √ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘

√ πfi‰ÚÔÌÔ˜ ‹Ù·Ó¯ÒÚÔ˜¤ÎÊÚ·Û˘ Ù˘ Ï·˚΋˜‚Ô‡ÏËÛ˘ ¢›Ù˘¯Ô ÙˆÓ §·Ì·‰›ˆÓ(·Ú¯¤˜ 5Ô˘ ·È.)(ªÚ¤ÛÈ·, ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfiªÔ˘Û›Ô).

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:22 ™ÂÏ›‰· 16

ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË ÙÔ˘ √ÛÙÚÔÁÔÙıÈÎÔ‡ µ·ÛÈÏ›Ԣ ÛÙËÓπÙ·Ï›· ˘‹ÚÍ·Ó Ì·ÎÚÔ› Î·È ÛÎÏËÚÔ› (535-555). ∆¤ÏÔ˜·fi ÙÔ µËÛÈÁÔÙıÈÎfi µ·Û›ÏÂÈÔ ÛÙËÓ πÛ·Ó›· ·Ó·ÎÙ‹-ıËÎ·Ó ÌfiÓÔ ÔÈ ·Ú¿ÎÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÛÙ· ¡∞.

¶Ôχ ÂÈΛӉ˘ÓË ¤ÁÈÓÂ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹,fiÙ·Ó Ô ¤ÚÛ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÃÔÛÚfi˘ ∞’ η٤Ϸ‚ÂÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. øÛÙfiÛÔ Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ 562 ˇıÚ·˘ÛÙË ÈÛÔÚÚÔ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ˘ÂÚ‰˘Ó¿ÌˆÓÙ˘ ÂÔ¯‹˜, µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È ¶ÂÚÛ›·˜, ·ÔηٷÛÙ¿ıËÎÂ.

™ÙË ÁÚ·ÌÌ‹ ÙÔ˘ ¢Ô‡Ó·‚Ë Î·È ÙË ÃÂÚÛfiÓËÛÔ ÙÔ˘ ∞›-ÌÔ˘ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ¤ÎÙÈÛ ÔÏÏ¿ ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ‰·¿ÓËÛÂÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÔÛ¿ ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·ÁÔÚ¿ Ù˘ ÂÈÚ‹Ó˘, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓÌfiÚÂÛ ӷ ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÂÈ ÙȘ ηٷÛÙÚÔÊÈΤ˜ ÂÈÛ‚ÔϤ˜ وәϿ‚ˆÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ Ï·ÒÓ ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ .

™˘ÓÔÏÈο Ë Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ∞’‹Ù·Ó Û‡ÌʈÓË Ì ÙË ÚˆÌ·˚΋ ·Ú¿‰ÔÛË Î·È Ôχ ÊÈ-Ïfi‰ÔÍË, ·ÏÏ¿ ÍÂÂÚÓÔ‡Û ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.√È fiÏÂÌÔ› ÙÔ˘ ÛÙË ¢‡ÛË Î·È ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ·ÔÁ‡ÌÓˆÛ·ÓÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ·fi ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Î·È ¿‰ÂÈ·Û·ÓÙ· ÎÚ·ÙÈο Ù·Ì›·. ∏ ηٿÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÂÍ·Ûı¤ÓÈÛ ÙË ‰ÈÂ-ıÓ‹ ı¤ÛË ÙÔ˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È Â›¯Â ÔϤıÚȘ ÂÈÙÒÛÂȘÛÙËÓ Â‰·ÊÈ΋ ·ÎÂÚ·ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ › ÙˆÓ ‰È·‰fi-¯ˆÓ ÙÔ˘.‰. ∫Ù›ÛÌ·Ù· Î·È ∞Á›· ™ÔÊ›·

π‰È·›ÙÂÚ· ÊÈÏfi‰ÔÍÔ ˘‹ÚÍ ÙÔ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡. ∫·Ù·Û΢¿ÛÙËΠÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¤Ú-ÁˆÓ Ô˘ ‹Ù·Ó ¯Ú‹ÛÈÌ· ÛÙËÓ ¿Ì˘Ó· (ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È Ù›¯Ë),ÙË ıÚËÛΛ· (Ó·Ô›), ÙËÓ ˘Ô‰ÔÌ‹ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ˆÊ¤ÏÂÈ·(‰ÚfiÌÔÈ, Á¤Ê˘Ú˜, ˘‰Ú·ÁˆÁ›·, ·Ôı‹Î˜ ÛÈÙËÚÒÓ). §›-Á· ·fi ·˘Ù¿ ¿ÓÙÂÍ·Ó ÛÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, fiˆ˜ ÔÈÔ¯˘ÚÒÛÂȘ Ù˘ Û˘Úȷ΋˜ ™ÂÚÁÈÔ‡ÔÏ˘ (ÛËÌÂÚÈÓ‹Resafa) Î·È Ë ∞Á›· ™ÔÊ›· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.

∏ ∞Á›· ™ÔÊ›· Â›Ó·È ÙÔ Ï·ÌÚfiÙÂÚÔ ÎÙ›ÛÌ· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈ-Ó‹˜ Ù¤¯Ó˘. ∂ÎÚÔۈ› ÙÔ Ó¤Ô Ú˘ıÌfi ‚·ÛÈÏÈ΋ ÌÂÙ¿

ÙÚÔ‡ÏÔ˘, Ô˘ ÚÔ‹Ïı ·fi ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ÙÔ˘ ηٿ Ì‹-ÎÔ˜ ¿ÍÔÓ· ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈÎÒÓ (Ì·ÎÚfiÛÙÂÓˆÓ ÚˆÌ·˚ÎÒÓ ÎÙÈ-Ú›ˆÓ) Ì ÙÔÓ Î·ı’ ‡„Ô˜ ¿ÍÔÓ· ÙˆÓ ÂÚ›ÎÂÓÙÚˆÓ (΢ÎÏÈ-ÎÒÓ ‹ ÔÏ˘ÁˆÓÈÎÒÓ) ÎÙÈÚ›ˆÓ. √ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ÂÊ·ÚÌfiÛÙËΠÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜ ∂ÈÚ‹ÓË˜Î·È ÂͤÊÚ·˙ ÙËÓ ·Á¿Ë ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ∞’ ÁÈ· ÙȘ ÌÓË-

ÌÂÈÒ‰ÂȘ ηٷÛ΢¤˜.√È ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ ∞Óı¤ÌÈÔ˜ ·fi ÙȘ

∆Ú¿ÏÏÂȘ Î·È πÛ›‰ˆÚÔ˜ ·fi ÙË ª›ÏË-ÙÔ Ù˘ ª. ∞Û›·˜, Ô˘ ÂÂÍÂÚÁ¿ÛÙË-Î·Ó Ù· Û¯¤‰È· Î·È ‰È‡ı˘Ó·Ó ÙȘ ÂÚ-Á·Û›Â˜ ηٷÛ΢‹˜ Ù˘ (532-537),¤‰ˆÛ·Ó ¤ÌÊ·ÛË ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ, ‰ËÏ·-‰‹ ÛÙÔÓ Î·ı’ ‡„Ô˜ ¿ÍÔÓ· ÙÔ˘ Ó·Ô‡.∆Ô ÎÙ›ÚÈÔ Â›Ó·È Û¯Â‰fiÓ ÙÂÙÚ¿ÁˆÓÔ(76 à 71 Ì.). ∆¤ÛÛÂÚȘ ÔÁÎÒ‰ÂȘÂÛÛÔ› (ÙÂÙÚ¿ÁˆÓÔÈ Î›ÔÓ˜) Û¯ËÌ·-Ù›˙Ô˘Ó ÙÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi ÙÂÙÚ¿ÁˆÓÔ. √ÈÂÛÛÔ› Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ÙfiÍ· Ô˘Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ËÌÈÛÊ·ÈÚÈο ÙÚ›ÁˆÓ·Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ¤Ó· ÛÙÂÊ¿ÓÈ, ¿-

17

∂ÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ηٷ˙ËÙÔ‡ÌÂÓÔ˘ °ÂÏ›ÌÂÚÔ˘, ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙˆÓ µ·Ó‰¿ÏˆÓ

«[…] ¢ÂÓ Í¤Úˆ ÙÈ ¿ÏÏÔ Ó· ÛÔ˘ ÁÚ¿„ˆ. °È·Ù› Ë Ùˆ-ÚÈÓ‹ Û˘ÌÊÔÚ¿ ÌÔ˘ ‹Ú ÙÔ Ì˘·Ïfi. ¡· Â›Û·È Î·Ï¿,ʛϠÌÔ˘ º¿Ú·, ÌfiÓÔ ÛٛϠÌÔ˘, Û ·Ú·Î·ÏÒ,ÌÈ· ÎÈı¿Ú·, ¤Ó· ηڂ¤ÏÈ „ˆÌ› Î·È ¤Ó· ÛÊÔ˘ÁÁ¿ÚÈ».

ŸÙ·Ó Ô º¿Ú·˜ ‰È¿‚·Û ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹, ·ÔÚÔ‡-ÛÂ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÚÌËÓ‡ÛÂÈ ÙËÓ ·ÎÚÔÙÂ-χÙÈ· ÊÚ¿ÛË Ù˘, ÒÛÔ˘ Ô ÁÚ·ÌÌ·ÙÔÎÔÌÈÛÙ‹˜ÙÔ˘ ÂÍ‹ÁËÛ fiÙÈ Ô °ÂÏ›ÌÂÚÔ˜ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ÙÔ Î·Ú‚¤-ÏÈ, ÂÂȉ‹ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ӷ ‰ÂÈ Ì ٷ ›‰È· ÙÔ˘ Ù· Ì¿-ÙÈ· Î·È Ó· Ê¿ÂÈ „ˆÌ›, ·ÊÔ‡ ·fi ÙfiÙ Ԣ ·Ó¤‚ËÎÂÛÙÔ fiÚÔ˜ ¶·Ô‡· ‰ÂÓ Â›¯Â ‰ÂÈ ÔÙ¤ ÙÔ˘ „Ë̤ÓÔ„ˆÌ›Ø ÙÔ ÛÊÔ˘ÁÁ¿ÚÈ ÙÔ˘ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó, ÁÈ·Ù› ÙÔ ¤Ó·ÙÔ˘ Ì¿ÙÈ Â›¯Â ¿ıÂÈ ÊÏÂÁÌÔÓ‹ ·fi ÙËÓ ·Ï˘ÛÈ¿ Î·È‹Ù·Ó Ôχ ÊÔ˘ÛΈ̤ÓÔ. ∆¤ÏÔ˜, fiˆ˜ ‹Ù·Ó ÈηÓfi˜ÎÈı·ÚÈÛÙ‹˜, ›¯Â Û˘Óı¤ÛÂÈ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÁÈ· ÙË ÙˆÚÈÓ‹ÙÔ˘ Û˘ÌÊÔÚ¿ Î·È ‚È·˙fiÙ·Ó Ó· ÙÔ ÂÎÙÂϤÛÂÈ Ì ÙËÛ˘Óԉ›· ÎÈı¿Ú·˜, ÎÏ·›ÁÔÓÙ·˜ Î·È ıÚËÓÒÓÙ·˜.ŸÙ·Ó ¿ÎÔ˘Û ·˘Ù¿ Ù· ÏfiÁÈ· Ô º¿Ú·˜, ΢ÚȇÙËηfi ‚·ı‡ fiÓÔ Î·È ÂͤÊÚ·Û ÙË Ï‡Ë ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÌÔ›Ú· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ∞ÓÙ·ÔÎÚ›ıËΠˆÛÙfiÛÔÛÙËÓ ·Ú¿ÎÏËÛË Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔÓ °ÂÏ›ÌÂÚÔ fiÏ·fiÛ· ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó.

¶ÚÔÎfiÈÔ˜, À¤Ú ÙˆÓ ÔϤ̈Ó, IV, 27-34ÂΉ. O. Veh, ªfiÓ·¯Ô 1971, 210.

TÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó¿ÎÙËÛË Ù˘ ¢‡Û˘

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:23 ™ÂÏ›‰· 17

Óˆ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È Ô ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ˜ ÙÚÔ‡ÏÔ˜. √ ÙÚÔ‡ÏÔ˜ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· ÎÚ¤ÌÂÙ·È ·fi ÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi (¶ÚÔÎfiÈÔ˜). ∆Ôʈ˜ ÂÈÛ‰‡ÂÈ ¿ÏÂÙÔ ·fi Ù· ·Ú¿ı˘Ú¿ ÙÔ˘ Î·È ÏËÌÌ˘-Ú›˙ÂÈ ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ Ó·Ô‡. √ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ¶ÚÔÎfiÈÔ˜ÂÍ·›ÚÂÈ ÙÔ Î¿ÏÏÔ˜ Î·È ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜. ∞fi

ÙÔ˘˜ ÙÚÈ¿ÓÙ· ‰‡Ô Ó·Ô‡˜ Ô˘ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ¤¯ÙÈÛ ÛÙËÓ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ë ∞Á›· ™ÔÊ›· ‹Ù·Ó Ë ÌfiÓË Ô˘ ¿ÓÙÂ-Í ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ, ˘ÌÓ‹ıËÎÂ Î·È ¤ÁÈÓ ۇ̂ÔÏÔ Î·È ËÁ‹¤ÌÓ¢Û˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙÔ ÓÂ-fiÙÂÚÔ ∂ÏÏËÓÈÛÌfi.

18

∞Á›· ∂ÈÚ‹ÓË (∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË). ™¯¤‰ÈÔ Î·Ù¿ Salzenberg.

∫¿Ùˆ, ¿Ô„Ë Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜. ∂¿Óˆ, ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ªÂÁ¿Ï˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜.

∆ÔÌ‹ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜ ηٿ A. M. Schneider.

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ

1. Œ¯ÂÈ Ï¯ı› fiÙÈ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ‹Ù·Ó Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ڈ̷›Ô˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÛÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ıÚfiÓÔ (G. Ostrogorsky).ªÔÚ›˜ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂȘ ÙÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfi;

2. °È·Ù› Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ·Ó·ıÂÒÚËÛÂ Î·È Îˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛ ÙÔ ÈÛ¯‡ÔÓ ÚˆÌ·˚Îfi ¢›Î·ÈÔ. ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó Ë ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÓÔ-ÌÔıÂÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘;

3. ¶ÔÈÔ Â›Ó·È Î·Ù¿ ÙË ÁÓÒÌË ÛÔ˘ ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜ Ô˘ ÂÓÙ˘ˆÛ›·˙Â Î·È ÂÓÙ˘ˆÛÈ¿˙ÂÈ ·ÎfiÌË Î·È Û‹-ÌÂÚ· ÙÔÓ ÂÈÛΤÙË;

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:23 ™ÂÏ›‰· 18

ŸÚÔÈ-ÎÏÂȉȿ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜

™Ï¿‚ÔÈ, ¶¤ÚÛ˜, ∆›ÌÈÔ˜ ™Ù·˘Úfi˜, ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË, ı¤Ì·-Ù·, ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÎÙ‹Ì·Ù·, ÛÙÚ·ÙËÁfi˜, ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌfi˜,πιστ�ς �ν ριστ� �ασιλε�ς.

·. ∆Ô µ˘˙¿ÓÙÈÔ Û ÎÚ›ÛË™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 6Ô˘ Î·È ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È.

ÙÔ µ˘˙¿ÓÙÈÔ Û˘ÁÎÏÔÓ›ÛÙËΠ·fi ÌÈ· ÔχÏ¢ÚË ÎÚ›-ÛË. §ÔÈÌÔ›, ηΤ˜ ÛÔ‰ÂȤ˜, ÛÂÈÛÌÔ› Î·È ÂÈÛ‚ÔϤ˜ Ûٷ‰¿ÊË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ÂÁηٿÏÂÈ-„Ë ‹ ÙËÓ ·Ú·ÎÌ‹ ÙˆÓ fiψÓ, ÛÙË Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÏË-ı˘ÛÌÔ‡ Î·È ÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘ Î·È Ù˘ ÓÔ-ÌÈÛÌ·ÙÈ΋˜ ΢ÎÏÔÊÔÚ›·˜. ∏ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ÎÚ›Û˘ ÛÙˉËÌfiÛÈ· ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ô‰‹ÁËÛ ÛÙËÓ ·Ú·Ì¤ÏËÛË ÙÔ˘ÛÙÚ·ÙÔ‡.

√È ™Ï¿‚ÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ηٷÎχ˙Ô˘Ó ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜Â·Ú¯›Â˜ Î·È ÔÈ ¶¤ÚÛ˜ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙȘ ·ÎÙ¤˜ ÙÔ˘ µÔ-ÛfiÚÔ˘. ™Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ∏Ú·-ÎÏ›Ԣ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ‹Ù·Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈ-ο ÎÚ›ÛÈÌË.

ªfiÓÔ Ë ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿-ÙÔ˘˜ Î·È ÌÈ· ÚÈ˙È΋ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó··ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÙË ‰È·ÁÚ·ÊfiÌÂÓË Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹. ∆Ô ¤ÚÁÔ·˘Ùfi ·Ó¤Ï·‚Â Î·È ¤ÊÂÚ Û ¤Ú·˜ Ô ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ Î·È Ë‰˘Ó·ÛÙ›· ÙÔ˘.‚. ∏ ·ÓÙ›ıÂÛË ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ

√ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ ·ÓÙÈÚÔۈ‡ÂÈ ÙÔÓ Ù‡Ô ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙË-ÁÔ‡-·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ô˘ ËÁ‹ıËΠÚÔÛˆÈο ÙÔ˘ ‚˘˙·-ÓÙÈÓÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∞ÊÔ‡ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì·Ì ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Û˘Ì·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜, ÂÈ-¯Â›ÚËÛÂ Û˘Ó¯›˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ ηٿ ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ (622-628). ™ÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ¡ÈÓ¢›, ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· °·˘Á¿ÌËÏ·, ¤-Ù˘¯Â Ó· Û˘ÓÙÚ›„ÂÈ ÙÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜ Î·È Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ fiϘÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ·گ›Â˜ ÛÙËÓ ∂ÁÁ‡˜ ∞Ó·ÙÔÏ‹ (627).∆·ÂÈÓˆÙÈ΋ ‹ÙÙ· ˘¤ÛÙËÛ·Ó Î·È ÔÈ Õ‚·ÚÔÈ Î·È ÔÈ ™Ï¿-‚ÔÈ, fiÙ·Ó ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜, ÔÏÈfiÚÎË-Û·Ó ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË (626).

√ÈÎÔÓÔÌ›· Î·È ÛÙÚ·Ùfi˜ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È.µÚ‹Î·Ì ÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ó· Â›Ó·È Î·Ù·ÊÔÚو̤ÓÔ Ì ÔÏÏ¿

¯Ú¤Ë Î·È Ó· ¤¯ÂÈ ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙË ¯ÂÈÚfiÙÂÚË ÊÙÒ¯ÂÈ· […] Î·È ÙÔÓÛÙÚ·Ùfi ÙfiÛÔ ·Ú·ÌÂÏË̤ÓÔ ·fi ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÙˆÓ ·Ó·Áη›ˆÓ,ÒÛÙ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ó· ÛÊ˘ÚÔÎÔÂ›Ù·È ·fi ÙȘ ·‰È¿ÎÔ˜ ÂÈÛ‚Ô-Ϥ˜ Î·È ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ.

∞fi ¡Â·Ú¿ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ µ’ (566 Ì. Ã.), JusGraecoromanum, Ù. I, 1-2 (¡Â·Ú¿ 1).

19

2. √ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ Î·È Ë ‰˘Ó·ÛÙ›· ÙÔ˘ (610-717): ∂ÛˆÙÂÚÈ΋ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË Î·È ·ÁÒÓ·˜ ÂÈ‚›ˆÛ˘

√ ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ ˆ˜ ¢·˘›‰. ∞ÚÁ˘Úfi˜ ‰›ÛÎÔ˜ (·Ú¯¤˜ 7Ô˘ ·È.). ¡¤·ÀfiÚÎË. ªËÙÚÔÔÏÈÙÈÎfi ªÔ˘Û›Ô.

¶¤ÚÛ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ Ì¿¯Ë˜. §˘ÒÓ.πÛÙÔÚÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ÀÊ·ÛÌ¿ÙˆÓ.

�

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:23 ™ÂÏ›‰· 19

∂Âȉ‹ ÔÈ ¶¤ÚÛ˜ ›¯·Ó ·Ú¿ÍÂÈ ÙÔÓ ∆›ÌÈÔ ™Ù·˘Úfi,ÙÔ ÈÂÚfiÙÂÚÔ ÎÂÈÌ‹ÏÈÔ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡, ÔÈ ÂÎÛÙÚ·Ù›-˜ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ ÚÔۤϷ‚·Ó ¤ÓÙÔÓÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Â͇„ˆÛ ÙÔ ÊÚfiÓËÌ·ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ ÙÔ˘ Ì ÊÏÔÁÂÚ¤˜ ÔÌÈϛ˜ ηٿ ÙˆÓ Â¯-ıÚÒÓ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ƒˆÌ·Ó›·˜.

∏ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ·˘Ù‹ ÂÓ¤Ó¢Û ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘Ô˘ ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó Ì ·˘Ù·¿ÚÓËÛË Î·È ÛËÌ›ˆÛ·Ó ÌÂ-Á¿Ï˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜. øÛÙfiÛÔ ÔÈ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ·˘Ù¤˜ ·Ô‰Â›¯ÙË-Î·Ó ÚfiÛηÈÚ˜.Á. £¤Ì·Ù· Î·È ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜

∆· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›ԢÛÎÈ¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ ·Ú·‚ÈΤ˜ ηٿÎÙ‹ÛÂȘ. √È ·Ó¿ÁÎ˜Ù˘ ¿Ì˘Ó·˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·Ú·-ΛÓËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ‰È·‰fi¯Ô˘˜ ÙÔ˘ Ó· ÂÁηıȉڇÛÔ˘Ó ÛÙ˪. ∞Û›· ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È. ¤Ó· Ó¤Ô ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfiÛ‡ÛÙËÌ· Ô˘ ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙ· ı¤Ì·Ù·, ‰ÈÔÈÎËÙÈΤ˜ Â-ÚÈʤÚÂȘ Ì ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·Ùfi.

™ÙÔ ıÂÌ·ÙÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÂχıÂÚÔÈ·ÁÚfiÙ˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·Ú·¯ˆÚÔ‡ÛÂÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÎÙ‹Ì·Ù· ‹ ÛÙÚ·ÙȈÙfiÈ·. ªÂ Ù· ¤ÛÔ-‰¿ ÙÔ˘˜ ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Û˘ÓÙËÚÔ‡Û·Ó ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȤ˜ÙÔ˘˜, ·ÁfiÚ·˙·Ó ÙÔÓ ÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘˜ Î·È Î¿Ï˘Ù·Ó Ù·¤ÍÔ‰· ÙˆÓ ÂÎÛÙÚ·ÙÂÈÒÓ. √ ıÂÌ·ÙÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ·ÓÙÈ-η٤ÛÙËÛ ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈÔ‡˜ ÌÈÛıÔÊÔÚÈÎÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙÔ‡˜Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛ ¤Ó· ›‰Ô˜ ÂıÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ô˘ ·Ô-‰Â›¯ıËΠÂÍ·ÈÚÂÙÈο ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó·Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜.

∏ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙˆÓ Â·Ú-¯ÈÒÓ, Ë ÔÔ›· ÛÙÔ ·Ï·Èfi ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· Ù˘·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈο Úfi-Ûˆ·, ÂÓÒıËÎ·Ó ÙÒÚ· ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙË-ÁÔ‡. √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ·ÛÎÔ‡Û ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ÂÍÔ˘Û›·Ì¤Û· ÛÙ· fiÚÈ· ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜.

¶ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È. ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙˆÓ ıÂÌ¿-ÙˆÓ ÛÙ·ıÂÚÔÔÈ‹ıËÎÂ Î·È ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÂÍ·ÏÒÓÂÙ·ÈÎ·È ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.

ªÈ· ¿ÏÏË ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ·˘Ù‹˜ ›ӷÈË ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎË-Û˘. ∂›ÛËÌË ÁÏÒÛÛ· ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋‰ÈÔ›ÎËÛË ¤ÁÈÓÂ Ë ÂÏÏËÓÈ΋, ÂÓÒ ÔÈ ÚˆÌ·˚ÎÔ› Ù›ÙÏÔÈ ·ÓÙÈ-ηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ·fi ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜. ¶ÚÒÙÔ˜ Ô ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜˘ÈÔı¤ÙËÛ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ �ασιλε�ς Ì ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ÚÔ-Ûı‹ÎË «πιστ�ς �ν �ριστ�».

∏ ÂͤÏÈÍË ·˘Ù‹ ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙ› ÛÂ Û˘Ì‚ÔÏÈÎfi ›‰ÔÙÔ ÔÚÈÛÙÈÎfi Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ƒˆÌ·˚΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È ÙËÓ·Ú¯‹ Ù˘ ÌÂ۷ȈÓÈ΋˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ µ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·-ÙÔÚ›·˜.

∂ÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ µ’ ÛÙÔÓ ¿·(17-2-687)

ŒÂÈÙ· ÂÈÙÚ¤„·Ì ӷ ÌÔ˘Ó ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ ÔÈÔÛÈfiÙ·ÙÔÈ ·Ù¤Ú˜ Î·È ÔÈ Ì·Î·ÚÈÛÙÔ› ¶·ÙÚȿگ˜ Ì·˙› ÌÂÙÔÓ ·ÔÎÚÈÛÈ¿ÚÈÔ (‰ËÏ. ›ÛËÌÔ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ) Ù˘ ∞ÁÈfiÙË-Ù¿˜ ™·˜ Î·È Ë Û‚·ÛÙ‹ Û‡ÁÎÏËÙÔ˜ Î·È ÔÈ ıÂÔÊÈÏ›˜ ÌËÙÚÔ-Ôϛ٘ Î·È ÔÈ Â›ÛÎÔÔÈ Ô˘ ̤ÓÔ˘Ó ÚÔÛˆÚÈÓ¿ Â‰Ò ÛÙ˵·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û· (‰ËÏ. ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË) Î·È ·ÎÔÏÔ‡-ıˆ˜ ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Ô˘ ˘ËÚÂÙÔ‡Ó ÛÙȘ Û¯ÔϤ˜ (‰ËÏ. ÛÙÚ·-ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù·) ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ ¶·Ï·Ù›Ô˘ (Scholae Palatii) ηÈ̤ÏË ÙˆÓ Û˘ÓÙ¯ÓÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ‰‹ÌˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÍÎÔ˘‚ÈÙfiÚˆÓ(ÊÚÔ˘Ú¿˜ ÙÔ˘ ¶·Ï·ÙÈÔ‡) Î·È ·ÎfiÌË ¤Ó·˜ ·ÚÈıÌfi˜ ÛÙÚ·ÙȈ-ÙÒÓ ·fi Ù· ıÂÔÊÈÏ‹ ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ Ì·˜ – ÙfiÛÔ ·fi ÙÔ ı¤Ì·√„ÈΛԢ fiÛÔ Î·È Ù· ı¤Ì·Ù· ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ, £Ú·ÎËÛ›ˆÓ (‰ÒÙÔ ı¤Ì· £Ú¿Î˘, ÙÔ ÚÒÙÔ Ô˘ ȉڇıËΠÛÙËÓ Â˘Úˆ·˚ÎfiÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜) Î·È ÔÌÔ›ˆ˜ ÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ ∞ÚÌÂÓÈ·ÎÒÓ,·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ÂÍ·Ú¯¿ÙÔ˘, (‰ËÏ. ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋˜ÂÚÈʤÚÂÈ·˜ Ô˘ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û ¤Ó·˜ ¤Í·Ú¯Ô˜) Ù˘ πÙ·Ï›·˜, ¤ÂÈ-Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ∫·Ú·‚ËÛÈ¿ÓÔ˘˜ (‰ËÏ. Ó·‡Ù˜ ÙÔ˘ ÔÌÒÓ˘ÌÔ˘Ó·˘ÙÈÎÔ‡ ı¤Ì·ÙÔ˜ Ì ¤‰Ú· ÙË Ó‹ÛÔ ∫¤ˆ) Î·È ÙÔ˘˜Septensiani (‰ËÏ. ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ÛÒÌ· Ô˘ ¤‰Ú¢ ÛÙÔ ÊÚÔ‡-ÚÈÔ Septem/Ceuta ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙÔ °È‚Ú·ÏÙ¿Ú) ‹ ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÙ˘ ™·Ú‰ËÓ›·˜ Î·È [ÙÔ˘ ÂÍ·Ú¯¿ÙÔ˘] Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ […].

R. Riedinger (ÂΉ.), Acta conciliorum oecomenicorum 2, 2, 2: Concilium universale

constantinopolitanum tertium,µÂÚÔÏ›ÓÔ 1992, 886-887.

°¤ÓÂÛË ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Î·È ÂÈÎÚ¿ÙËÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜

ŸÙ·Ó ‹Ù·Ó ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ô ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ [610-641] Ô˘Î·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙË §È‚‡Ë, Ë ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· ÙÔ˘ ƒˆÌ·˚ÎÔ‡ ∫Ú¿-ÙÔ˘˜ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ·ÎÚˆÙËÚÈ¿ÛÙËΠÙfiÛÔ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔ-Ï‹ fiÛÔ Î·È ÛÙË ¢‡ÛË. ∆fiÙ ÔÈ ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘, Ô˘ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ·ÓÔ‡ Î·È Ò˜ Ó· ·Û΋ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘˜, η٤ÙÌËÛ·ÓÛ ÌÈÎÚ¿ ÙÌ‹Ì·Ù· ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È Ù· ÌÂÁ¿Ï· ÛÙÚ·-ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù· Î·È ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÙËÓ ÚÔÁÔÓÈ΋ ÙÔ˘˜ Ï·ÙÈ-ÓÈ΋, ˘ÈÔıÂÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· […]. °È·Ù› (·ÏÈfiÙÂ-Ú·) ÔÓfiÌ·˙·Ó ÙÔ˘˜ ¯ÈÏ›·Ú¯Ô˘˜ ÏÔÁÁ›ÓÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂηÙfi-ÓÙ·Ú¯Ô˘˜ ÎÂÓÙÔ˘Ú›ˆÓ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÙˆÚÈÓÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ÎfiÌËÙ˜. ∞ÏÏ¿ Î·È Ë ÔÓÔÌ·Û›· ı¤Ì· Â›Ó·È ÂÏÏËÓÈ΋ Î·È fi¯Èڈ̷˚΋ Î·È ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙË ı¤ÛË.

∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜, ¶ÂÚ› ıÂÌ¿ÙˆÓ, ¤Î‰. A. Pertusi, ¶fiÏË ÙÔ˘ µ·ÙÈηÓÔ‡ 1952, 60.

20

�

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:23 ™ÂÏ›‰· 20

21

∏ ıÂÌ·ÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ª. ∞Û›·˜ ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 7Ô˜-9Ô˜ ·È.

∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ

1. ¡· ÂÈÛËÌ¿ÓÂȘ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ ηٿ ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ.2. ¶ÔÈ· ·Ó¿ÁÎË ˘·ÁfiÚ¢Û ÙËÓ Î·ıȤڈÛË ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ, fiˆ˜ ÚÔ·ÙÂÈ ¤ÌÌÂÛ· ·fi ÙÔ Û¯ÂÙÈÎfi ·fiÛ·ÛÌ·

ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ¶ÂÚ› ıÂÌ¿ÙˆÓ;3. ¶ÔȘ ‰ÈÔÈÎËÙÈΤ˜ ÂÚÈʤÚÂȘ (ÂÍ·Ú¯¿Ù· Î·È ı¤Ì·Ù·) ÂÚÈÏ¿Ì‚·ÓÂ Î·È ÔÈ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÛÒÌ·Ù· ‰È¤ıÂÙ ÙÔ µ˘-

˙¿ÓÙÈÔ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È. Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·Ú¿ıÂÌ·; ∞ÊÔ‡ ÌÂÏÂÙ‹ÛÂȘ ÚÔÛÂÎÙÈο ÙÔ ¯¿ÚÙË, Ó·ÂÈÛËÌ¿ÓÂȘ ÔÈ· Ó¤· ı¤Ì·Ù· Î·È Ì ÔÈÔ ÙÚfiÔ È‰Ú‡ıËÎ·Ó ÌÂٷ͇ 7Ô˘ Î·È 9Ô˘ ·È. ÛÙË ª. ∞Û›·.

4. ªÔÚ›˜ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂȘ ÁÈ·Ù› Ô ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ˜ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ˆ˜ ¢·‚›‰; ∆È ÁÓˆÚ›˙ÂȘ ·fi ÙËÓ ¶·Ï·È¿ ¢È·ı‹ÎË Ô˘ ı·ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÛÙËÚ›ÍÂÈ ÙÔÓ ·Ú·ÏÏËÏÈÛÌfi;

KEFALAIO 1_001-021 23-09-05 19:23 ™ÂÏ›‰· 21